Vacature Burgemeester Voerendaal Raad, college en organisatie Regionale samenwerking Voerendaals DNA Hotspots & Agenda Profiel schets
Inhoud Voorwoord Burgemeester Wil Houben Raad & College Organisatie Collega’s aan het woord Begroting Voerendaal 2024 Regionale samenwerking Openbare orde, veiligheid, toezicht & handhaving Handhaving in het buitengebied Tijdelijke crisisnoodopvang in Ubachsberg De Burgerij Profielschets Rijk verenigingsleven Alvast voorproeven? Genoeg te ontdekken! Economie & Toerisme Jubilea en lintjes Op de fiets of te voet Visie op Wonen Dit is ons DNA, past het bij dat van jou? 3 4 5 6 7 8 10 11 12 14 16 22 23 24 26 28 29 30 31 Waarom dit magazine, waarom deze uitgebreide profielschets In Voerendaal gaan we op zoek naar een nieuwe Burgemeester. Iemand die met ons aan de slag wil om de eigenheid van Voerendaal te bewaren en verder te ontwikkelen zodat de inwoners van Voerendaal trots blijven op onze mooie gemeente. Om de potentiële kandidaten een goed en uitgebreid beeld te geven van wat onze gemeente te bieden heeft, maakten wij dit magazine. Naast de profielschets nemen wij de kandidaten mee in onze organisatie, de samenwerkingsverbanden en belangrijke vraagstukken die leven in Voerendaal. Ook laten wij zien waar we in Voerendaal in uitblinken; zoals het rijke verenigingsleven en onze vele vrijwilligers in de Burgerij. Het doel van dit uitgebreide magazine is om ‘De Eigenheid van Voerendaal’ terug te vinden in onze toekomstige burgemeester.
3 Voorwoord Precies tien jaar na mijn aantreden als burgemeester neem ik afscheid van het eervolle ambt. Maar zeker niet van Voerendaal, want hier ben ik thuis en hier wil ik blijven. Ik woon hier prachtig en heb de mensen en verenigingen in mijn hart gesloten. Het leven is goed in Voerendaal! In mijn gemeente is altijd wat te doen en de burgemeester staat altijd aan! Bij mij was er nooit tegenzin of spijt. Er waren altijd weer mooie uitdagingen waar veel positieve energie naartoe kon. Voor mij was dit logica. Mijn opvolger zal er bewust voor moeten kiezen! Voerendaal is een fijne plek om te zijn. Onze inwoners waarderen de ruimte, landelijkheid en hechte sociale structuur. Daarnaast bruist het in de kernen waar het verenigingsleven een belangrijke plek inneemt. Ook ondernemers zijn goed vertegenwoordigd. Sociale Cohesie heeft zich ontwikkeld tot de beste kwaliteit van onze gemeente. We organiseren al jarenlang ons heerlijke Zomerfestival waarin het lokale verenigingsleven kan schitteren. We zijn uitgeroepen tot de woonaantrekkelijkste gemeente van Limburg. Landelijk staat Voerendaal in de top van de kleinere groenste gemeenten. Ook kregen wij de prijs als MKB-vriendelijkste gemeente van deze provincie. En natuurlijk lopen we mee voorop in het creëren van een duurzame toekomst voor onze kinderen. Mijn gemeente is een broedplaats gebleken, getuige de bovengenoemde positieve ontwikkelingen. Helaas is er ook een andere kant van de medaille: de gemeente als broeinest. Het is nodig criminaliteit en ondermijning aan te pakken, voorál om die goede broedplaats te kúnnen blijven. Zelf de rug recht houden en niets uit de weg gaan horen daar bij. De ambtelijke organisatie staat er prima voor. Deze is toekomstbestendig en staat als een huis, de financiële huishouding is prima en de politiek-bestuurlijke situatie is stabiel. Dit jaar ga ik het stokje overdagen. Ik nodig kandidaten voor de vacature van burgemeester uit om kennis te maken met onze aantrekkelijke gemeente. In dit magazine treft u de profielschets aan. Daarin leest u wat de gemeenteraad van u vraagt en wat Voerendaal u te bieden heeft. Ik wens u veel succes! Wil Houben, burgemeester gemeente Voerendaal
4 Raad & College Gemeenteraad Eens in de vier jaar zijn er gemeenteraadsverkiezingen en wordt de gemeenteraad gekozen. Vervolgens benoemt de raad de wethouders. De burgemeester is de voorzitter van de gemeenteraad. De raad heeft drie hoofdtaken: • Volksvertegenwoordiging; • Kaderstelling; • Controle op de uitvoering van het beleid door het college. College van Burgemeester en Wethouders Het college van burgemeester en wethouders is het dagelijks bestuur van de gemeente. Het college bestaat uit de burgemeester, de wethouders Ruud Braun, Harry Coenen, Guill Delsing, Pierre Verbraak en de gemeentesecretaris Chris Janssen. Burgemeester en Wethouders (B&W) hebben een taakverdeling in de werkzaamheden, ook wel de portefeuilleverdeling genoemd. De gemeentesecretaris is de belangrijkste ambtelijk adviseur van het college van burgemeester en wethouders. De gemeenteraad van Voerendaal bestaat uit 15 raadsleden die zijn verdeeld over 6 fracties.
5 Organisatie In Voerendaal werken ruim 100 fte aan het nog mooier en beter maken van de gemeente. Over de domeinen Maatschappelijke ontwikkeling, Omgevingsontwikkeling en Bedrijfsvoering heen zijn zij dagelijks aan de slag met inwoners, ondernemers, maatschappelijke partners en verbonden partijen. Het werkpakket is divers en uitdagend; van going concern tot ambitieuze plannen, projecten en beleid. Voerendaal kent een platte ambtelijke organisatie met één secretaris-directeur, drie afdelingshoofden en zes coördinatoren. Een ambtelijke organisatie in ontwikkeling Dat is nodig om de maatschappelijke uitdagingen aan te (blijven) kunnen. Onder de noemer Vitaal & Verbonden wordt werk gemaakt van de organisatieontwikkeling, waarbij stap voor stap geleerd en verbeterd wordt. We werken aan informatiemanagement, procesverbetering, planning & control, collegialiteit en wettelijke verplichtingen. We staan ervoor en we gaan ervoor, ook al zijn de uitdagingen groot en is de spreekwoordelijke massa beperkt. De griffie is 1,5 fte groot. De samenwerking met de ambtelijke organisatie is zonder meer goed te noemen. Ondanks de verschillen in missie ondersteunen we elkaar waar nodig en mogelijk. In de driehoek met de gemeentesecretaris en de burgemeester is de griffier een gelijkwaardige partner. Coalitieakkoord en collegeprogramma Zij voeren de boventoon qua bestuurlijke prioriteiten. Prioriteiten, die alleen kunnen slagen als de basis goed op orde is en de verbinding met de maatschappij gemaakt wordt. Vanuit het portefeuilleonderdeel Algehele Coördinatie zorgt de burgemeester ervoor dat de neuzen dezelfde kant uitwijzen. Deze regisserende rol past enerzijds in het afstemmende karakter in het college en de raad. Anderzijds in het bestuurlijk-ambtelijke samenspel tussen burgemeester en de gemeentesecretaris / algemeen directeur. De gemeente Voerendaal is een kleine organisatie met korte lijnen. De schaalgrootte van de gemeente bepaalt de omvang van de organisatie. Vrijheid is een groot goed, vertrouwen een vanzelfsprekendheid. We stellen ons flexibel op, zijn loyaal en dienstbaar aan het bestuur en de sfeer is informeel. Onze omvang heeft zijn charme en maakt ons tegelijkertijd kwetsbaar. Het gemeentebestuur is ambitieus en hecht ook aan traditie. De ambtelijke leiding bestaat uit een klein gedreven managementteam. Over het algemeen wordt taakgericht aangestuurd, competenties zouden nog meer kunnen worden benut. We hebben geen behoefte aan bureaucratie en zijn geen organisatie die daarnaar neigt, maar duidelijkheid over ieders rol en verantwoordelijkheid is wel gewenst. Binnen de verschillende onderdelen van de organisatie wordt verbondenheid ervaren, maar er leeft ook behoefte aan verbinding met het geheel. Samenwerking is op alle fronten een belangrijk aandachtspunt, zowel intern, in de regio als met de gemeenschap. Samenwerken, meebewegen, ontwikkeling, veerkracht, betrokkenheid, energie, aandacht, balans, flexibiliteit en vertrouwen. Deze woorden vormen de waarden die wij in ons werk nastreven. In twee termen vatten we deze waarden samen: Vitaal & Verbonden. Daar staan wij voor. En nee, we zijn er nog niet. Maar wat zou het mooi zijn als wij, juist in tijden van onzekerheid, zorgen, polarisatie en gebrekkig vertrouwen in de overheid, een gezonde organisatie kunnen vormen die in topconditie is, die verbindt en laat groeien. Een aantrekkelijk werkgever voor jong en oud, waar medewerkers met betekenis en plezier voor werken, met en voor de lokale gemeenschap. Een organisatie waar iedere medewerker trots op kan zijn!
6 Collega’s aan het woord “ Als secretaris/algemeen directeur zorg ik, samen met mijn MT, dat onze processen goed lopen en de organisatie ‘fit for the job’ is. Ook adviseer ik het college, gevraagd en ongevraagd, over zaken die spelen, klein en groot. Omdat een groot deel van de lokale opgaven in de regio liggen, neem ik graag een rol in samenwerkingsinitiatieven. Uitdagingen zijn er voldoende aanwezig, waaronder bij de tijd blijven, capaciteits-/kwaliteitsvraagstukken, regionaal partnerschap en bestuurlijk-ambtelijk samenspel. De relatie met de burgemeester is als een tandem; ieder vanuit zijn eigen rol en functie bewegend naar een gezamenlijk doel. Chris Janssen “ Als burgemeester van Voerendaal maak je deel uit van een dynamische organisatie. Je krijgt te maken met veel verschillende disciplines en dus ook veel verschillende collega’s. Enkele collega’s stellen zich al aan je voor. Als stafadviseur bestuur en organisatie heb ik geen vastomlijnd werkpakket. Een heel scala aan onderwerpen en vraagstukken passeert de revue bij mij. Dit maakt mijn werk heel afwisselend en zorgt ervoor dat ik met heel veel collega’s én ons bestuur samenwerk. In mijn overleggen met de burgemeester bespreken we zo’n beetje alles wat er speelt; van een woonvraagstuk in Voerendaal tot de wereldproblematiek. De bestuurlijke en strategische vraagstukken diepen we samen verder uit. Daarbij signaleer en adviseer ik de burgemeester wanneer een onderwerp net wat extra aandacht vraagt. Linda Steenland-van Tilburg “ Als MT-lid en afdelingshoofd van de afdeling Omgevings-Ontwikkeling (ruimtelijk fysiek domein) werk ik vanuit verschillende rollen met onze burgemeester samen. Dit kan zijn vanuit de inhoudelijke lijn van Openbare Orde en Veiligheid en Toezicht en Handhaving maar ook als het gaat om ontwikkeling(en) van én in de organisatie. In de kleine hechte gemeenschap van Voerendaal wordt de burgemeester vaak persoonlijk bevraagd op allerlei onderwerpen. De ‘korte lijnen’ zijn dan heel fijn om samen de juiste balans daarin te zoeken en de uitdagingen aan te gaan. Goed met elkaar in gesprek blijven, gepland en ook ongepland, is daarbij erg belangrijk. “ Ralf Pakbier Als adviseur veiligheid houd ik me bezig met verschillende aspecten van veiligheid. Met fysieke veiligheid -ter voorbereiding op of ten tijde van rampen en crises- maar ook openbare orde en veiligheid en ondermijning. Vanuit deze rol heb ik regelmatig contact met onze burgemeester om te informeren, adviseren of af te stemmen over zowel casuïstiek als ook beleid. Als er sprake is van spoedeisende zaken zoals het aantreffen van bijvoorbeeld een hennepplantage, drugslab of illegaal gevestigde arbeidsmigranten, hebben we korte lijnen om door te kunnen pakken en hard op te treden tegen verschillende vormen van ondermijning. Daarnaast ben ik ook werkzaam als Officier van Dienst Bevolkingszorg voor de Veiligheidsregio in het district Parkstad Noord. Bij een inzet als Officier van Dienst Bevolkingszorg onderhoud ik direct contact met onze burgemeester om hem/haar zo efficiënt mogelijk te informeren en adviseren. Laurien Oversier
8 Regionale samenwerking Voerendaal is sterk verbonden met de regio, primair op de regio Parkstad, zowel binnen de GR Stadsregio Parkstad Limburg en in andere samenwerkingsverbanden die in deze regio zijn opgebouwd. Daar waar vraagstukken vragen om andere schaalniveaus wordt meegeschakeld, bijvoorbeeld naar het Middengebied of op Zuid-Limburgs niveau waarbij we waar mogelijk gebruik zullen maken van de slagkracht van Parkstad. Samenwerking nodig om taken uit te voeren Samenwerking is niet alleen zichtbaar in inhoudelijke samenwerkingen. Ook in (formele) samenwerkingsverbanden is dat overduidelijk. Momenteel neemt Voerendaal deel in 11 gemeenschappelijke regelingen en 10 deelnemingen. Naast samenwerking op basis van de Wet Gemeenschappelijke Regelingen is het ook ‘common sense’ om in meer private structuren samen te werken: IBA Parkstad (Internationale Bau Ausstellung), Woonwijzerwinkel en WML (Waterleiding Maatschappij Limburg) als willekeurige voorbeelden hiervan. Uitvoering en/of beleid effectiever en/of efficiënter vormgeven, is daarbij het doel: de wereld spreekwoordelijk nog beter maken voor onze gemeenschap en gemeente. Samenwerking, in welke vorm dan ook, is essentieel. Zonder deze samenwerking kunnen we in Voerendaal onze taken niet of onvoldoende vormgeven. De samenwerkingsverbanden laten een grote diversiteit zien qua inhoud en onderliggende afspraken. Duidelijk is verder dat alle samenwerkingen samen meer dan 30% van de begroting van Voerendaal in beslag nemen: uiteraard op basis van afspraken over het leveren van diensten en/of producten. Tegelijkertijd zijn financiële bijdragen aan samenwerkingen voor een belangrijk deel niet beïnvloedbaar, waardoor de totale Voerendaalse begroting aan flexibiliteit inboet. De Voerendaalse balans Voor ‘gemeenteland’ past de constatering dat er steeds meer taken op het bordje komen te liggen. En bij alle taken geldt dat de omgeving complexer wordt en hogere eisen stelt aan de uitvoering. Dat maakt dat er schaalgrootte nodig is om taken uit te kúnnen voeren. En die schaalgrootte wordt gevonden in samenwerking. Daarnaast is de tijd van solitaire problemen en oplossingen binnen gemeentegrenzen voorbij: ook dat maakt afstemming en samenwerking noodzakelijk. Primair is de positie van Voerendaal bescheiden. Als op drie na kleinste gemeente van Limburg past het om realistisch te zijn ten aanzien van de invloed qua stemrecht en capaciteit. Voor Voerendaal is de balans tussen solidariteit en gebruik van diensten van een gemeenschappelijke regeling essentieel. Solidariteit omdat een deel van de problematiek in de regio onderdeel is van de voorzieningen die Voerendaal in stand houdt, mede voor haar eigen inwoners. Gebruik omdat de feitelijke vraag vanuit Voerendaal vaak relatief kleiner is dan de gemiddelde vraag in een gemeenschappelijke regeling. Ook in de toekomst zien we het aantal samenwerkingsverbanden toenemen. En ligt er een opgave om het samenwerkingsvraagstuk breder en dieper te verkennen en, mogelijk, te verstevigen.
9 Samenwerking Stadsregio Parkstad Limburg Eén van de meest vergaande (en succesvolle) samenwerkingsverbanden is de samenwerking van de zeven Parkstad-gemeenten binnen Stadsregio Parkstad Limburg. Samenwerking binnen Parkstad Limburg vindt plaats op basis van een verplichtende kernagenda en een flexibele keuze agenda. Bij de uitvoering van de samenwerking staan de portefeuillehouders centraal. Zij zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de agenda’s. De kernagenda is ingekaderd tot de thema’s Economie en toerisme, Ruimte en Mobiliteit, Wonen/Herstructurering, Duurzaamheid, Sociaal Economische Structuurversterking en Grensoverstijgende samenwerking. Zowel de uitvoering van de coördinatie van én sturing op de Regio Deal (2.0) als de coördinatie van de verdeling van de DU (decentralisatie-uitkering) Bevolkingsdaling zijn bij Parkstad ondergebracht. Ook wordt gewerkt aan het aanspreken van rijksprogramma’s zoals het Nationaal Programma Landelijk Gebied.
10 Openbare orde, veiligheid, toezicht & handhaving Op het gebied van openbare orde en veiligheid heeft de burgemeester een aantal zelfstandige bevoegdheden. Samen met de officier van justitie en de politie bepalen zij de lokale prioriteiten voor de inzet: veelal gebeurt dit regionaal in SVBBL-verband (Simpelveld, Voerendaal, Brunssum, Beekdaelen en Landgraaf) met als onderligger het regionale veiligheidsplan met de lokale uitvoeringsparagraaf. De aanpak van overlast, het besluiten over (gedwongen) opnames, het optreden bij ongeregeldheden en het sluiten van drugspanden zijn voorbeelden waar de burgemeester een bevoegdheid heeft. Toezicht en handhaving maken ook onderdeel uit van de portefeuille van de burgemeester: hierbij wordt uitvoering gegeven aan (lokaal) (handhavings-)beleid en de Voerendaalse Algemene Plaatselijke Verordening. Via de bestuurlijke aanpak en de daaruit voortvloeiende integrale aanpak wordt ondermijning aangepakt; de rol van de burgemeester is daar regisserend en verbindend. En ondanks dat Voerendaal een positief imago heeft, laat criminaliteit zich duidelijk zien in het landelijke gebied van Voerendaal en het stedelijke en euregionale gebied eromheen. Dit vraagt een (sterk) weerbaar bestuur met een scherpe en niet-aflatende blik van de burgemeester.
Handhaving in het buitengebied Afvaldumpingen, feestjes met kampvuur in het bos en stropers die met geweer op jacht gaan in het veld. Als de meeste inwoners heerlijk liggen te slapen, handhaaft de Groene BOA in het buitengebied. Om te voorkomen dat illegale activiteiten in het groen uit de hand lopen of overlast veroorzaken. Onder de naam Samen Sterk in Limburg (SSIL) werken diverse instanties samen op het gebied van preventie en handhaving in het buitengebied. Het doel is om misstanden in het buitengebied effectief te kunnen aanpakken. Vanuit SSIL is er regelmatig in de nachtelijke uren een handhavingsactie. Voerendaal is als gemeente aangesloten bij SSIL, net als de Provincie, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en Waterschap Limburg. Samen staan we sterker “Als gemeente kun je je voor zo’n handhavingsactie van SSIL inschrijven”, vertelt BOA Lars van den Elzen. “Wij maken hier regelmatig gebruik van, omdat er rondom onze dorpskernen veel buitengebied is. Voerendaal is een kleine gemeente en wij hebben maar twee BOA’s. Extra mankracht is fijn, want samen staan we sterker. Collega’s van de Groene Brigade dragen een vuurwapen. In bepaalde situaties is het dan veiliger om te kunnen handhaven. Zij helpen ons en wij ondersteunen hen bij acties in de regio.” Rust in Voerendaal De handhavingsactie voorjaar 2023 startte in Voerendaal. Vooraf werden opvallende en veel voorkomende meldingen besproken en daarna gingen ze gericht op pad. Bijvoorbeeld of er illegaal werd gevist bij de vijver. Tijdens de controle bij de vijver was er niemand te zien en zag het er netjes uit. Daarna hebben ze verschillende akkerlanden gecontroleerd op bandensporen, want dat kan duiden op stropers. Ook de plekken waar wel eens (drugs) afval wordt gedumpt, zijn gecheckt. Het was die avond en nacht gelukkig rustig in de gemeente. Bij eerder acties zijn er wel al hennepkwekerijen of sporen van stroperij ontdekt.
12 Tijdelijke crisisnoodopvang in Ubachsberg Op 8 januari 2024 opende een tijdelijke crisisnoodopvang aan de rand van de kern Ubachsberg in Voerendaal. Het terrein aan de Bergseweg 109 is voor de duur van maximaal anderhalf jaar (18 maanden) ingericht voor 250 asielzoekers. Crisisnoodopvang is tijdelijke opvanglocatie Een crisisnoodopvang (CNO) is een soort ‘wachtkamer’ van een asielzoekerscentrum. In een CNO worden mensen tijdelijk opgevangen. Het gaat om asielzoekers die wachten op de asielprocedure en statushouders die nog wachten op een woning in de aan hen gekoppelde gemeente in Nederland. De CNO is niet bedoeld voor ontheemden uit Oekraïne of mensen uit ‘veilige landen’. Voerendaal ondersteunt opgave menselijke opvang Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) heeft niet genoeg opvangplekken voor alle asielzoekers die naar Nederland komen. Tevens zijn er statushouders die wachten op een woning. Het Ministerie van Justitie en Veiligheid vraagt daarom aan alle veiligheidsregio’s om crisisnoodopvang mogelijk te maken.
13 Opening 8 januari 2024 De werkzaamheden op het terrein zijn 7 november 2023 gestart. De crisisnoodopvang opende haar deuren voor de asielzoekers op maandag 8 januari 2024. De Veiligheidsregio Zuid-Limburg is verantwoordelijk voor het beheer, onderhoud en de veiligheid van de locatie. Zij besteden het exploitatiebeheer uit aan IMA. Meer informatie Bezoek onze website www.voerendaal.nl/cno voor informatie en antwoorden op veel gestelde vragen. “Er wordt een dringend beroep op ons als gemeente gedaan. Als college van B&W nemen we onze maatschappelijke verantwoordelijkheid en ondersteunen hiermee de brede opgave voor tijdelijke, menselijke opvang van vluchtelingen. Vanuit die gedachte hebben we dan ook besloten dat we in deze noodsituatie dit terrein willen aanbieden aan de Veiligheidsregio Zuid-Limburg voor tijdelijke crisisnoodopvang. In Voerendaal kennen we een zorgzame samenleving, we kijken naar elkaar om. Laten we dat ook doen voor mensen die op de vlucht zijn voor oorlogen, geweld of natuurrampen. Wij bieden hun op deze manier een tijdelijke, veilige woonplek in Nederland. Veiligheid staat voorop, voor iedereen! De gemeente, de veiligheidsregio en IMA nemen hiervoor diverse maatregelen. Voor de tijdelijke bewoners zijn er huisregels en een ‘zero tolerance’-beleid. En er wordt gezorgd voor dagbesteding op het terrein. Ik vertrouw erop dat wij de mensen in de tijdelijke crisisnoodopvang in onze gemeente een veilig en rustig verblijf kunnen bieden.” Burgemeester Wil Houben
14 De Burgerij De Burgerij is dé plek voor alle vragen over wonen en zorg en welzijn, maar ook voor een gezellig praatje of luisterend oor. In elke kern van Voerendaal is een Burgerij (Klimmen, Ransdaal, Voerendaal/Kunrade, Ubachsberg), met activiteiten die passen bij de inwoners en de voorzieningen die er al zijn. De burgerij: Een plek voor, door en van de burger De Burgerij is een plek waar jong en oud elkaar ontmoet en neemt als voorliggende voorziening een kernpositie in, binnen het voorliggend veld in Voerendaal. We streven naar een beweging naar ‘de voorkant’, meer aandacht voor preventief werken en vroeg signaleren van vragen d.m.v. een stevige sociale basis. Dit sluit aan bij de landelijke trend. De gemeente streeft naar het versterken van bestaande sociale structuren, inclusie, gezond opgroeien en ouder worden en zorg en ondersteuning dichtbij. In lijn met dit streven ligt het verstevigen van het voorliggend veld waarin de Burgerij met haar vrijwilligers een kernpositie inneemt. Een Burgerij in iedere Voerendaalse kern Elke kern van de gemeente Voerendaal heeft een Burgerij. Zij worden gedragen door vrijwilligers en gecoördineerd/gefaciliteerd door een tweetal vrijwilligerscoördinatoren en een beleidsadviseur. Ontmoeting, signalering en preventie staan centraal binnen alle functies van de Burgerij. De nauwe samenwerking tussen gemeente, vrijwilligers en professionals maakt van de Burgerij een laagdrempelige voorliggende voorziening dichtbij huis. Voor jong en oud, iedereen is welkom Bij de Burgerijen zijn allerlei sociale, leerzame en mooie initiatieven te vinden. Momenteel heeft de Burgerij 90 actieve vrijwilligers in ruim 20 verschillende functies binnen de vier kernen. Zij komen met regelmaat bijeen om structurele en incidentele activiteiten te initiëren en organiseren voor inwoners van Voerendaal. Te denken valt aan functies als: • InfoBalie - alles wat u wilt weten over sociale voorzieningen in Voerendaal en de Burgerijen; • De Hoeskamers - een tweede thuis in de gemeenschap; • Mannen achter de Pannen - ontmoeting en gezelligheid gaan door de maag; • BoodschappenBus - langer zelf boodschappen doen, samen met anderen; • BuddyTeam - een brug naar de Voerendaalse samenleving; • iCafé - hulp en oplossingen bij computers, tablet, internet en telefoons; • TaalClub Nederlands - samen Nederlands leren. bruisend van de wijk www.voerendaal.nl/burgerij
Maak kennis met Clarisse Nyiramwiza “Ik móest iets gaan doen waarmee ik mezelf, maar ook andere vrouwen kon helpen. Samen bespreken we onze vragen en problemen.” Lees haar hele verhaal 15 Initiatiefnemer vanVrouwen voor Vrouwen de Burgerij Voerendaal/Kunrade Maak kennis met Brigitta Schmitt Vrijwilliger bij de Hoeskamer de Burgerij Voerendaal/Kunrade “Er zijn heel veel mogelijkheden om je steentje bij te dragen aan een wereld waarin we meer naar elkaar omkijken.” Lees haar hele verhaal Maak kennis met Romain Lechanteur Chauffeur van de BuurtBus de Burgerijen Voerendaal “Je bent er lekker uit en het is nooit saai in de bus.” Lees zijn hele verhaal Maak kennis met Alex en Margriet Reinierkens Vrijwilligers bij de Hoeskamer de Burgerij Ubachsberg “Vrijwilligerswerk is ook een beetje ‘egoïsme’, want als ik dit niet zou doen had ik een veel minder leuk leven gehad.” Lees hun hele verhaal
16 Profielschets De eigenheid van Voerendaal Goed leven op zijn Limburgs, dat is waar Voerendaal voor staat. We zijn een overzichtelijke gemeente, waar ruimte, groen en saamhorigheid de toon aangeven. In de dorpen, de buurtschappen en de gehuchten zijn we sterk betrokken bij elkaar en zorgen we samen voor de leefbaarheid. Tradities en het verenigingsleven zijn belangrijk voor de samenleving. We zijn trots op ons voorzieningenniveau en hebben oog en oor voor de maatschappelijke uitdagingen. We zijn zuinig op wat we hebben opgebouwd. Nieuwe mensen ontvangen we met open armen, al kijken we ook graag de kat uit de boom. De centrale ligging in Europa maakt Voerendaal tot een gewilde plek voor ondernemende mensen. Heerlen, Sittard, Aken en Maastricht liggen net om de hoek, en Eindhoven, Brussel en Keulen zijn goed bereikbaar. Vooral veel specialistische en kleinschalige bedrijven hebben zich in onze gemeente gevestigd. We onderscheiden ons bijvoorbeeld door een florerende wijncultuur. Voor toeristen is er veel te zien en te doen in Voerendaal, en zelf genieten we ook graag van al dat moois. Wandel- en fietsroutes voeren langs oude kastelen en herinneren aan de Romeinse tijd. Het laat zien hoe lang er al mensen op deze plek leven. We mogen met zo’n 12.500 inwoners een kleine gemeente zijn, onze ambities zijn er niet minder om. Zo ambiëren we om de komende jaren 450 woningen bij te bouwen, om het daarmee voor jong en oud mogelijk te maken hier te blijven wonen. Alleen door samen te werken, kunnen we dit waarmaken en onze eigenheid behouden. De burgemeester die wij zoeken In Voerendaal zoeken we een burgemeester die tussen de mensen staat, én professioneel en stevig kan optreden als het nodig is. Een bestuurder met natuurlijk gezag, die innemend en sturend tegelijk is. Herken je je hierin, en wil je onze burgemeester worden, dan hebben we een viertal uitdagingen voor je. 1. Constructief netwerker in de regionale samenwerking Gemeenten krijgen steeds meer uitvoerende taken en werken vaker samen. Voor kleine gemeenten is die uitbreiding van het takenpakket een lastigere opgave. Bovendien zijn we een gemeente met ambities. Daarom zijn de regionale samenwerkingen in Parkstad en in Zuid-Limburg van groot belang voor Voerendaal. Als onze burgemeester pak je hierin je rol. Je weet ambitie en realiteit op elkaar af te stemmen en binnen de gemeente hierover de juiste discussie aan te zwengelen. Met buurgemeenten zoek je actief het gesprek op over wat nodig en mogelijk is aan onderlinge samenwerking. “Als ik denk aan de burgemeester van Voerendaal, dan zie ik iemand die spontaan tussen alle bewoners van Voerendaal zal staan en zich Voerendaler zal voelen.” Quote inwoner “Als ik de nieuwe burgemeester van de gemeente Voerendaal iets in de gemeente zou kunnen laten zien, zouden dat de Burgerijen zijn. Daar komt alles samen: maatschappelijke betrokkenheid, omkijken naar elkaar en verbinding.” Quote inwoner “De samenwerking tussen de zeven Parkstadgemeenten is hecht, zowel formeel als informeel. Hoewel de burgemeesters opkomen voor de belangen van hun eigen gemeente, gunnen zij elkaar ook steeds wat. Iedereen telt mee.” Quote stakeholder
17 Onze burgemeester is ook regelmatig buiten Voerendaal te vinden om te praten met collega’s van buurgemeenten, andere overheden en maatschappelijke partners. Je weet op een vriendelijke en verbindende manier dingen voor elkaar te krijgen. Dat is hoe we het doen in Limburg, dat begrijp je en daar handel je naar. Als vertegenwoordiger in het samenwerkingsverband Parkstad Limburg zie je het grote belang van deze samenwerking voor Voerendaal in en je handelt daarnaar door je er actief voor in te zetten. Je gaat in de regio op zoek naar passende bestuursfuncties waar je invloed als burgemeester voor Voerendaal kunt uitoefenen. Verbinding met de Heuvellandgemeenten, zoals buurgemeenten Valkenburg aan de Geul en Gulpen-Wittem, maak je als vanzelfsprekend, zodat samenwerking soepel verloopt. Ook weet je je weg te vinden naar Maastricht en Den Haag. 2. Burgemeester van statuur, tussen de mensen, boven de partijen In Voerendaal geniet de burgemeester aanzien. Je bent de vrouw of man van statuur. In onze gemeenschap is het verenigingsleven van belang. Als burgemeester heb je ook aandacht voor diegenen die niet actief deelnemen aan onze samenleving. We streven naar een prettig woon- en leefklimaat voor iedereen. Wij spannen ons in om dit in stand te houden. We verwachten van onze burgemeester dat je onderdeel wordt van deze samenleving en opgaat in de Limburgse cultuur. Je staat naast de mensen en bent begaan met wat er leeft en speelt. Bij onze inwoners, verenigingen, ondernemers en maatschappelijke partners. Jubilea, carnaval, optochten, bedrijfsopeningen, sporttoernooien en culturele evenementen maken daar deel vanuit. Evenals de Limburgse vlaai. In Voerendaal zijn er korte lijnen tussen de inwoners en het bestuur. Er wordt snel naar de bestuurders gewezen, ook als het om privékwesties gaat. Gemeenteraad en samenleving zijn sterk verweven met elkaar. Dat vraagt van de burgemeester een rolvast optreden. Je bemiddelt, legt verantwoordelijkheden daar waar ze horen en bent alert op belangenverstrengelingen. Je luistert, vraagt door en legt uit wat de gemeente voor ogen heeft. Je verdeelt je aandacht zo goed mogelijk over de verschillende kernen. We zoeken een burgemeester die natuurlijk gezag uitstraalt en boven de partijen staat. Je staat voor de besluiten die genomen zijn. Ook al heb je niet zelf de knoop doorgehakt. Dit vraagt collegialiteit en tact. 3. Scherp hoeder van openbare orde en veiligheid Vanwege het grote buitengebied en de ligging nabij landsgrenzen is Voerendaal vatbaar voor criminaliteit en ondermijning. Onze burgemeester moet hier scherp oog voor hebben en het aandurven om stevig op te treden als de situatie daarom vraagt. Je investeert in goede en laagdrempelige contacten binnen de veiligheidsdriehoek, zodat soepel kan worden samengewerkt in geval van een incident, met respect voor ieders rol en verantwoordelijkheid. In de hechte gemeenschappen die Voerendaal kent, hebben veel raadsleden ook bestuurlijke rollen in verenigingen. Als burgemeester neem je het initiatief om integriteit bespreekbaar te maken. Je zorgt dat er een actueel protocol ligt, zodat bij een voorval duidelijk is wat er moet gebeuren. In geval van belangenverstrengeling grijp je direct in. 4. Tactvol voorzitter van raad en college We vinden het belangrijk dat onze burgemeester als voorzitter van de raad een verbindende schakel is met het college. Je zorgt voor een goede samenwerking en informatie-uitwisseling tussen beide organen. Daarbij heb je oog voor omgangsvormen en persoonlijke verhoudingen en neemt daarin je rol. “De burgemeester moet aan de slag met het voortzetten en verder verbeteren van het anti-criminaliteitsbeleid. Laat criminelen geen voet aan de grond krijgen in Voerendaal!” Quote buurtvereniging “De gemeente Voerendaal is te typeren als coöperatief: de raad is (meestal positief) kritisch en vraagt regelmatig om actief betrokken te worden bij besluitvorming.” Quote fractie “Wij zijn op zoek naar een stevige en inhoudelijke sparringpartner. Een burgemeester die niet stuurt, maar wel meedenkt, benaderbaar en toegankelijk is.” Quote wethouder
18 Met de nodige humor zorg je voor scherpte in het debat in de raad. Je bent streng als het om het reglement van orde gaat en je houdt je er zelf ook aan. Je streeft ernaar dat het debat op hoofdlijnen gevoerd blijft worden en niet verzandt in details. Ook in het college bewaak je als voorzitter op ontspannen wijze de goede sfeer en samenwerking. Je bouwt aan een hecht team en je bewaakt de rolzuiverheid tussen raad, college en organisatie. Voor raadsleden en wethouders ben je een sparringpartner, die een spiegel voorhoudt als het nodig is. “Als ik denk aan de De portefeuille personeel en organisatie ligt nu bij de burgemeester. Als kleine gemeente hebben we een groter verloop dan gewenst, met gevolgen voor de uitvoering. Als burgemeester zet je je ervoor in, Voerendaal als een goede werkgever te presenteren. Voor de gemeentesecretaris fungeer je als klankbord. Naar de organisatie toe stuur je meer op het proces dan op de regels. Wat je meebrengt Wil jij deze uitdagingen aangaan en de burgemeester zijn die zich duurzaam verbindt aan onze gemeente? Dan verwachten we dat je minimaal over de volgende bestuursvaardigheden beschikt. 1. Betrokken Je weet snel een Voerendaler te worden, bekend en vertrouwd bij de inwoners. Je straalt uit dat je er trots op bent onze burgemeester te mogen zijn en dat je plezier hebt in het directe contact met inwoners, ondernemers en verenigingen. Je bent niet te zakelijk, maar treedt op als gezaghebbend bestuurder als de situatie daarom vraagt. 2. Daadkrachtig Als voorzitter van raad en college weet je van aanpakken en breng je lastige dossiers een stap verder. Ook in het bij elkaar brengen van mensen toon je een proactieve houding. In het bijzonder bij ondermijningskwesties zit je er bovenop. 3. Communicatief Als burgemeester ben je communicatief in al je rollen. In het gemeentehuis en naar inwoners toe. Communicatie begint voor jou altijd met goed luisteren en doorvragen vanuit oprechte interesse in wat leeft. Als je dingen uitlegt, ben je transparant en spreek je de taal van de mensen. Een assessment kan onderdeel uitmaken van de selectieprocedure. Vanuit onderzoeksrapportage MijnBurgemeester Voerendaal (inwoners) Bestuurder of burgervader/-moeder 18% 10% 12% 4% Bestuurder In gesprek gaan of handhaven 17% 8% 10% Gaat in gesprek 9% Handhaaft Is strikt onpartijdig 17% 18% 22% Strikt onpartijdig of ergens voor staan 24% 18% 12% 14% 13% 11% 8% Staat ergens voor Burgervader/ -moeder 21% 19% 16% burgemeester van Voerendaal, dan zie ik iemand die tussen de mensen staat, maar ook erg betrokken is bij de organisatie en oog heeft voor de medewerker.” Quote ambtenaar “Als echte burgervader of burgermoeder is de burgemeester een zichtbaar persoon in de gemeente. Laagdrempelig, benaderbaar en met een luisterend oor.” Quote vereniging
19 Sterk in je schoenen Vindingrijk Sociaal Humor Eerlijk Bruisend Innovatief Vanuit onderzoeksrapportage MijnBurgemeester Voerendaal (ambtenaren, omdat het aantal invullers van de vragenlijst lager dan honderd is, worden de resultaten gerapporteerd in aantallen in plaats van percentages) Bestuurlijke ervaring Integer Focus Kritisch Pro-actief Trots op Voerendaal uitstralen Met aandacht Betrokken Dapper 6 4 0 Enthousiaste vernieuwer Uitdagingen van de toekomst of vandaag 8 8 4 1 De uitdagingen van de toekomst 2 0 0 De uitdagingen van vandaag 0 Formeel 0 1 Informeel 4 Formeel of informeel 8 6 4 4 2 0 Stabiele factor Rolvast Enthousiaste vernieuwer of stabiele factor 7 Onbevooroordeeld Verbinder Tactvol Toegankelijk Coöperatief Alert Ambitieus Enthousiast Interesse in cultuur Zichtbaar
20 Benoemings- en selectieproces In Nederland bepaalt de gemeenteraad wie de nieuwe burgemeester wordt van een gemeente. Het proces van selectie en benoeming van een nieuwe burgemeester duurt ongeveer 6 tot 8 maanden. Wanneer een gemeente een nieuwe burgemeester zoekt, stelt de gemeenteraad een vacaturetekst (profielschets) voor de nieuwe burgemeester op. Openstelling vacature Regelmatig worden inwoners van de gemeente om input gevraagd voor de profielschets. De gemeenteraad bespreekt de profielschets met de commissaris van de Koning in een openbare raadsvergadering en stelt uit haar midden een selectiecommissie (vertrouwenscommissie) in. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) stelt de vacature open. Deze vacature verschijnt op verschillende websites (bijvoorbeeld op www.politiekeambtsdragers.nl) en in de Staatscourant. Iedereen kan solliciteren op een burgemeestersvacature. Sollicitanten schrijven hun brief aan Zijne Majesteit de Koning en sturen die brief met CV aan de commissaris van de Koning. De commissaris van de Koning (CdK) beoordeelt welke kandidaten aan de basiscondities van het burgemeestersambt voldoen en vraagt referenties van de sollicitanten op. Kandidaten die onbekend zijn bij de CdK worden meestal uitgenodigd voor een gesprek. De CdK maakt in een persbericht bekend hoeveel mensen hebben gesolliciteerd en wat hun achtergronden zijn. Selectie van kandidaten De commissaris van de Koning (CdK) overlegt met de vertrouwenscommissie over de door de CdK geselecteerde kandidaten. Alle kandidaten die hebben gesolliciteerd worden met de vertrouwenscommissie besproken. Dit gesprek kan ertoe leiden dat een kandidaat aan de selectie wordt toegevoegd. Na het gesprek met de vertrouwenscommissie wordt de uiteindelijke selectie vastgesteld. De vertrouwenscommissie voert sollicitatiegesprekken met de geselecteerde kandidaten. Vaak zijn er minimaal twee gespreksrondes. Een assessment kan onderdeel uitmaken van het selectieproces. De vertrouwenscommissie geeft in een uitgebreid advies aan de gemeenteraad aan welke twee kandidaten zij aanbeveelt voor benoeming. De gemeenteraad bespreekt in een besloten raadsvergadering het advies met de vertrouwenscommissie en stelt de aanbeveling vast met daarop de namen van de twee beste kandidaten in volgorde van voorkeur. Alleen de naam van nummer één wordt openbaar gemaakt; de tweede naam blijft geheim.
21 Vertrouwenscommissie De gemeenteraad van Voerendaal heeft in de raadsvergadering van 19 februari 2024 de leden van de vertrouwenscommissie benoemd. De vertrouwenscommissie bestaat uit zeven raadsleden, waarbij alle zes fracties zijn vertegenwoordigd, aangevuld met de voorzitter van de werkgeverscommissie. In Voerendaal is aan de werkgeverscommissie de taak opgedragen om de jaarlijkse klankbordgesprekken met de burgemeester te voeren. De gemeenteraad heeft een wethouder als adviseur aan de vertrouwenscommissie toegevoegd. De commissie wordt ambtelijk ondersteund door de gemeentesecretaris en de griffier is secretaris van de vertrouwenscommissie. Benoeming De aanbeveling van de gemeenteraad wordt gestuurd aan de minister van BZK. Verder rapporteert de commissaris van de Koning aan de minister van BZK of de procedure zorgvuldig is verlopen. De minister van BZK laat de als eerste aanbevolen kandidaat screenen. Dat betekent dat er naslag wordt gedaan naar de betreffende persoon door de AIVD en dat er een fiscaal onderzoek plaatsvindt. De minister draagt de kandidaat voor benoeming voor bij de Koning en volgt hierbij in beginsel de voordracht van de gemeenteraad. De Kroon benoemt de burgemeester bij Koninklijk Besluit. De benoeming wordt bekendgemaakt met een persbericht. De commissaris van de Koning beëdigt de burgemeester in een openbare vergadering van de gemeenteraad. Meer lezen? Het proces van benoeming staat uitgebreid beschreven in de Handreiking burgemeesters (2020). De officiële regels voor benoeming staan beschreven in het document Circulaire benoemingen, klankbordgesprekken en herbenoeming burgemeesters. De vertrouwenscommissie (van links naar rechts op de foto): Ralf Stoffels (fractievoorzitter PvdA), Sebastiaan Vliegen (fractievoorzitter VVD), wethouder Pierre Verbraak, Siem van Dinther (fractievoorzitter Democraten Voerendaal), Frans Meijerink (griffier), Cindy Giesen (voorzitter werkgeverscommissie), Ruud Keijbets (fractievoorzitter D66), Chris Janssen (gemeentesecretaris) en Theo van Oppen (fractievoorzitter CDA. Op de foto ontbreekt Raimond Franssen (fractievoorzitter Voerendaal Actief).
22 Rijk verenigingsleven Binnen de gemeente Voerendaal is sprake van een rijk verenigingsleven, met maar liefst over de honderd verenigingen. Verdeeld over alle kernen verenigen inwoners, van jong tot oud zich binnen buurten, sport, cultuur, vrije tijd, dieren en natuur. Van lekker kneuterig tot op hoog landelijk niveau. Verenigingen met een lange historie van soms zelfs meer dan honderd jaar en ook nieuwkomers die inhaken op de wensen van de verschillende generaties. Als burgemeester heb je de taak om deze verenigingen te bezoeken bij uitvoeringen, concerten, wedstrijden, bijzondere jubilea en meer van dat soort activiteiten. Daarnaast is een functie als bestuurslid, erelid, voorzitter of beschermheer niet vreemd en zien de verenigingen je graag als deelnemer. Jouw verbindende factor, je enthousiasme en aanwezigheid geven de gemeente een gezicht.
23 Alvast voorproeven? Land van Kalk Lentewende Wandeldag Woensdag 20 maart Zangvereniging Reconnected Music Movie Night Zaterdag 24 mei Zomerfestival Voerendaal Vrijdag 7 t/m zondag 16 juni Duurzaamheids festival Voerendaal Zaterdag 29 juni Boeterepetiesje Voerendaal Dinsdag 2 juli Zomerstop Zaterdag 6 juli Hel van Voerendaal Zondag 4 augustus
24 Genoeg te ontdekken! Voerendaal is de groene long van Parkstad en tevens een poort naar het Heuvelland, Limburg en de Euregio. Geniet van fantastische vergezichten vanaf het plateau, talloze wandelen fietsroutes, prachtige natuurgebieden, de vele kastelen en de historische bouwwerken van Kunradersteen. Na een leuke activiteit of wandeling zijn er volop mogelijkheden om gezellig een drankje te drinken of een hapje te eten, van familierestaurant tot en met culinair genieten op niveau. Wil je thuis genieten van streekproducten? Kom dan naar één van de boerderijwinkels. Visit Zuid-Limburg www.toerismevoerendaal.nl Kasteel Basisschool Molen Wijngoed Burgerij 6
25 Dat Voerendaal veel bijzondere plekjes heeft is een feit, volledig zijn is daarbij een utopie, maar een tipje van de sluier oplichten is een leuke ontdekkingstocht. 5 4 1 8 9 1. Romeinse Villa Voerendaal 2. Kunradersteengroeve 3. Natura 2000-gebied Kunderberg 4. Golf & Country Club Hoenshuis 5. Kunstwerk de dame van Voerendaal 6. Station Klimmen-Ransdaal: het meest gewaardeerde station van Nederland 7. Beschermd dorpsgezicht Winthagen 8. Beschermd dorpsgezicht mijnverleden Laurentiusplein 9. Laurentiuskerk Voerendaal, de enige kerk in Nederland ingewijd door een paus Kunrade 2 10. Hoogste punt van Voerendaal 216,7m + N.A.P 7 3 Limburg 10 België Duitsland
26 j Zomerfestival Voerendaal Van 7 t/m 16 juni 2024 barst het Zomerfestival Voerendaal, voor maar liefst haar negende editie, weer los. Cultureel Voerendaal laat in het 10-daagse cultuurfestival zien dat ze groot kan zijn door haar eigen parels! Proeven, luisteren, zien en voelen. Kortbij en verrassend! Ook voor de editie 2024 met uitstapjes naar de gemeente Simpelveld. Zomerfestival Voerendaal, een festival waar de eigen culturele trots van zich laat horen, jong en oud mee komt genieten, verrassende ontmoetingen ontstaan tussen amateurs en professionals en bijzondere plekjes samen (her)ontdekt worden. Een festival dat ook deze editie de grens oversteekt naar buurgemeente Simpelveld en je uitdaagt in beide gemeenten te komen genieten. 6 m I n e r 1 m / t T Voor de 2024 editie is de organisatie al drukdoende. Het enthousiasme van de deelnemende verenigingen en ondernemers is groot en de evenementen agenda vult zich snel. Ideeën en wensen liggen klaar ter ontwikkeling en groei. Pareltjes in wording! Een klein tipje van de sluier: Open Hofjesdag in Craubeek, poppenkast en vertelvoorstellingen, de Zomerfestival Fair, Proef het kleine geluk, WoW wandeling, Simply Happy Zen, Tutta Musica jubileumconcert en de Laurentiuskerk in Afrikaanse sferen. En nog zoveel meer! www.zomerfestivalvoerendaal.nl Duurzaamheidsfestival Voerendaal duurzaamheids festival zaterdag 29 juni ‘24 De omslag naar een duurzame maatschappij staat hoog op de agenda en ook gemeenten, inwoners en ondernemers dragen hun steentje bij. De Gemeente Voerendaal wil op een laagdrempelige manier oproepen tot ‘wat doe jij?’ voor inwoners van binnen en buiten Voerendaal. Voerendaal Buitengewoon Duurzaam: samen zetten we onze schouders onder een gezond en duurzaam Voerendaal. Op zaterdag 29 juni 2024 organiseert de Gemeente Voerendaal in samenwerking met EuregioBizz een gezellig laagdrempelig festival tussen 10.00 en 16.00 uur. Het thema is duurzaamheid, in de breedste zin van het woord. Een festival met veel informatie over onder andere voeding, natuur, afval, wonen, energie, mode, zonnepanelen, water, ecars en educatie. Dwars door de hele gemeente! www.duurzaamheidsfestivalvoerendaal.nl 2 e l a a S o Geniet mee van de aftermovie van 2018 4 l Z V i n u V d 7 o e 2 r A 0 E Geniet mee van de aftermovie van 2023 F
27 Land van Kalk Rijke voedingsbodem Land van Kalk is het plateau van Kunradersteen dat loopt van Aken via Bocholtz tot Voerendaal en het buitengebied van Heerlen. Die Kunradersteen is een rijke voedingsbodem voor bijvoorbeeld fruitbomen en wijngaarden. Het is een duurzaam en natuurlijk bouwproduct dat al door de Romeinen werd toegepast en nu nog overal in het gebied terug te vinden is in traditionele én moderne gebouwen. Het vormt een habitat voor bijzondere planten en dieren in een van Zuid-Limburgs mooiste natuurgebieden. Een nog te ontdekken parel Land van Kalk is een initiatief van diverse (toeristisch) ondernemers en is aangejaagd door IBA Parkstad. Momenteel wordt Land van Kalk gefinancierd door Stadsregio Parkstad, de gemeenten Simpelveld en Voerendaal en een aantal enthousiaste inwoners. De leden en partners willen allemaal een bijdrage leveren aan de toeristisch-recreatieve ontwikkeling van Land van Kalk, met respect voor landschap en natuur. Dat doen we door samen activiteiten te organiseren en het gebied meer zichtbaar te maken voor omwonenden en toeristen. Zo kunnen meer mensen genieten van dit prachtige stukje Zuid-Limburg, dat voor velen nog onbekend terrein is. www.landvankalk.com Ondernemend Voerendaal In de gemeente Voerendaal zijn in 2023 in totaal 1.320 bedrijfsvestigingen geregistreerd - in relatie tot 5.612 huishoudens en 12.405 inwoners - verdeeld over de vijf kernen. De bedrijven zijn er in allerlei vormen en maten, van eenmanszaken tot het hoofdkantoor van het internationaal opererende familiebedrijf Vebego. Voerendaal streeft ernaar een goed vestigingsklimaat te bieden waar bedrijven optimaal gefaciliteerd worden. Binnen de gemeente Voerendaal zijn drie ondernemersverenigingen actief. Ondernemersvereniging Lindelaufer Gewande De Ondernemersvereniging Lindelaufer Gewande (OLG) behartigt de belangen van de bedrijven op het bedrijventerrein Lindelaufer Gewande. Het bestuur organiseert twee activiteiten per jaar voor de leden en daarnaast is het aangesloten bij Bedrijventerreinen Management Parkstad Limburg (BTM). Sociëteit Voerendaal De Sociëteit Voerendaal is een ondernemersnetwerk voor alle Voerendaalse bedrijven. Het vijfkoppig bestuur organiseert onder het motto ‘Voor en Door Voerendaalse ondernemingen!’ vijf bijeenkomsten per jaar voor haar deelnemers op maandagavonden. Ook voor burgemeester diverse wethouders en ambtenaren is deelname gewenst. www.facebook.com/ societeitvoerendaal Winkeliersvereniging Furenthela Winkeliersvereniging Furenthela is een vereniging voor de winkeliers in het centrum van Voerendaal. Ze werken samen en organiseren een aantal keer per jaar activiteiten om bezoekers naar het centrum te trekken.
Jubilea en lintjes Lintjes knippen en onderscheidingen In Voerendaal hebben we evenementen en locaties die op feestelijke wijze worden geopend of in gebruik genomen. De ene keer is dat een plechtig gebeuren inclusief speech en applaus én verwacht men dat de burgemeester het lintje doorknipt. Een andere keer wordt het creatief ingevuld met behulp van bezoekers en stakeholders samen met de burgemeester. Ook worden er in onze gemeente Koninklijke Onderscheidingen (lintjes) uitgereikt aan mensen die zich op uitzonderlijke wijze hebben ingespannen voor de samenleving. Dat kan voor verenigingen zijn, maar ook als mantelzorger of voor maatschappelijke inzet op allerlei gebied. Ook personen die binnen hun werk uitzonderlijke activiteiten hebben ontplooid, kunnen voor een lintje in aanmerking komen. Een Koninklijke Onderscheiding is een hele eer. Daarvoor is een lange weg afgelegd door de voorsteller en de mensen die het voorstel ondersteunen. Als burgemeester heb je de eer om deze lintjes uit te reiken. De liefde vieren Sinds 2019 vieren meer echtparen een gouden dan een robijnen huwelijksjubileum. Meer dan 50.000 paren zijn in dat jaar 50 jaar getrouwd. Dat blijkt uit cijfers over 2018 van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Steeds meer echtparen zijn 60 of 50 jaar getrouwd en vierden hun 50-jarige (gouden) huwelijksjubileun. In 2018 stond Voerendaal hoog op de landelijke lijst van de meeste 50-jarige jubilea in verhouding tot het aantal huishoudens. Het waren er maar liefst 15! De liefde zit hier dus in de lucht. Niet gek dat het Festival van de Liefde van KRO/NRCV dan ook in Voerendaal neerstreek. Een bezoek aan een ‘liefde’ vierend bruidspaar, staat dus vaak op de agenda van onze burgemeester. Achteraf een foto en paar regels tekst voor social media werkt altijd goed!
29 Op de fiets of te voet Veilig fietsen van Heerlen naar Wijlre Dat is het resultaat van één van de integrale projecten waar de gemeente Voerendaal aan mee werkte. Door deze veilige fietsverbinding kan niet alleen de schoolgaande jeugd veiliger op pad, maar kunnen ook inwoners van Voerendaal én toeristen er lekker met de fiets op uit. Meer dan een fietspad Langs de Daelsweg en vervolgens ook de Vrakelbergerweg en Vijfbunderweg is een nieuwe fietsverbinding tussen Parkstad en het Heuvelland gerealiseerd. De route voert door een prachtig landschap. Er zijn onderweg picknickplekken om uit te rusten en te genieten van de prachtige omgeving. Gemeente Voerendaal realiseerde dit project samen met de gemeente Gulpen-Wittem, gemeente Heerlen, Provincie Limburg en Waterschap Limburg. De goede en sterke samenwerking resulteerde niet alleen in een veilige fietsverbinding, maar leverde ook meer waterveiligheid op voor het gebied. Want naast het aanleggen van deze fietsverbinding heeft Waterschap Limburg maatregelen toegepast om wateroverlast, door klimaatverandering, te verminderen. Naast de drie bestaande regenwaterbuffers zijn er twee extra regenwaterbuffers aangelegd. In deze buffers wordt ook het water opgevangen dat door de toename van verharding (betonnen fietspad en wegverbreding) niet meer in de bodem kan infiltreren. Natuutransferia startpunt voor ontdekkingstocht Gemeente Voerendaal heeft drie poorten tot het Land van Kalk gerealiseerd. Deze toegangspoorten verbinden de verschillende wandel- en fietsroutes door het Land van Kalk waarmee een prachtig natuurgebied in Voerendaal wordt ontsloten. De startpunten zijn bedoeld als bezoekersinformatiepunt en natuurtransferium. Je kunt hier de auto parkeren en te voet of met de fiets het gebied gaan ontdekken. Geniet van de mooie natuur, de gebouwen van Kunradersteen en adembenemende vergezichten. Liever een uitgestippelde route volgen? Ook dat kan. Voerendaal kent verschillende wandel- en fietsroutes die je kunt vinden bij Visit Zuid Limburg. Het zijn zowel korte als lange routes, voor jong en oud en met verschillende thema’s. Zo zijn er fietsroutes langs wijngoederen, kastelen of archeo-routes. Wil je wandelen en genieten van prachtige uitzichten over de uitgestrekte velden? Of zoek je een meer avontuurlijke stap-stenen-route? Dit is allemaal te vinden bij Visit Zuid Limburg. Er is zelfs een wandelroute van 69 kilometer over de Via Belgica en haar Romeinse hoogtepunten. Ze komt bij Maastricht Nederland binnen en verlaat Nederland weer bij Rimburg. Deze route is bewegwijzerd via speciale zwarte Via Belgica-bordjes. De mooiste fietsroutes in Visit Zuid-Limburg De mooiste wandelroutes in Visit Zuid-Limburg
30 Visie op Wonen De gemeenteraden van de zeven Parkstadgemeenten maakten een Regionale en lokale Woonvisie. Na het vaststellen van deze Woonvisie kan nu alle aandacht naar de uitvoering gaan. In Voerendaal hebben we een grote ambitie op het gebied van wonen. We schreven daarom het Masterplan Wonen. Dit maakt inzichtelijk op welke locaties potentieel woningbouw mogelijk is. De gemeente Voerendaal heeft haar ambitie uitgesproken om in de periode 2023- 2032 een minimaal aantal van 450 woningen aan haar kernen toe te voegen. Hierbij richt de ontwikkeling van de nieuwe woningbouw zich op zowel inbreidings- als uitbreidingsplannen. De gemeente Voerendaal is daarbij faciliterend en toetsend. Dit betekent dat de gemeente niet gaat bouwen. Daarvoor hebben we de inwoners en de verschillende stakeholders hard nodig. Dit Masterplan Wonen is een eerste scan naar de haalbaarheid van de locaties. In het volledige Masterplan Wonen staat meer uitleg omtrent de locaties: kijk op www.voerendaal.nl/masterplanwonen Waarom een Masterplan Wonen? Uit het Woonbehoefteonderzoek van de gemeente Voerendaal blijkt een verschuiving van doelgroepen, waardoor de bestaande woningvoorraad niet meer aansluit op de woonbehoefte binnen de gemeente. Er is niet alleen een tekort aan woningen, maar ook een verandering in de woonwensen. Er is onvoldoende geschikte huisvesting voor onder andere starters en senioren. Dit maakt dat de doorstroming in de woningmarkt stagneert. Het doel van het Masterplan Wonen We waarborgen en specificeren verder de ambities vanuit de Woondeal en de Woonvisie Voerendaal. Tijdens de haalbaarheidsstudie naar potentiële ontwikkellocaties in de kernen van de gemeente Voerendaal is gekeken naar ruimtelijke, planologische, en beleidstechnische aspecten. Woonaantrekkelijkste gemeente van Limburg In 2022 deed Elsevier weekblad het onderzoek ‘Waar willen we wonen’, een jaarlijks onderzoek in samenwerking met Bureau Louter naar de woonaantrekkelijkheid van alle gemeenten in Nederland. Daaruit bleek dat in de provincie Limburg gemeente Voerendaal de aantrekkelijkste gemeente is! Op de landelijke ranglijst staat Voerendaal op nummer 42.
31 Dit is ons DNA, past het bij dat van jou? Je-gemeente Je hebt het vast al gemerkt, we spreken je aan met ‘je’. Een bewuste keuze, want onze gemeente moet voelen als dichtbij en toegankelijk, open en direct. Tutoyeren is onze interne omgangsvorm. Niet omdat we de ‘u’ beleefdheidsvorm niet waarderen, maar juist omdat we een gevoel van onder ons willen uitstralen en zijn.
Gemeente Voerendaal Adres Raadhuisplein 1 6367 ED Voerendaal Telefoon: 045 - 575 33 99 E-mail: Facebook LinkedIn info@voerendaal.nl Website: www.voerendaal.nl Colofon, januari 2024 Dit magazine is een uitgave van de gemeente Voerendaal. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. Realisatie Gemeente Voerendaal Query Design Eindredactie Gemeente Voerendaal Vormgeving Query Design Met dank aan: • Gemeenteraad gemeente Voerendaal • Werkgeverscommissie gemeente Voerendaal bestaande uit Cindy Giesen, Boris Zinzen, Ralf Stoffels • Necker van Naem ter ondersteuning van de vertrouwenscommissie • Alle mensen die hun input hebben geleverd bij de totstandkoming van de profielschets • Wil Houben (Burgemeester), Chris Janssen (Algemeen directeur / (Gemeente) secretaris), Frans Meijerink (Raadsgriffier), Mascha Essers (Communicatieadviseur), Caroline Berger - Hounjet (HR Adviseur) Fotografie Stan Keulen, Peter Lambrichs, Jean Savelberg
1 Online Touch