2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fjouwerentritichste jiergong, nûmer 8, 11 jannewaris 2022 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen.
3 Nijs fan Pleatslik Belang De bêste winsken Allerearst foar eltsenien folle lok, seine en in soad oare goede winsken foar it nije jier. Ôfrûne âldjiersjûn is rêstich ferrûn. Op it kuorbalfjild waard fanôf moarns oant middeis doe’t it tsjuster waard karbitsketten. De middei waard ôfsletten mei sierfjoerwurk en in grutte brânsteapel. In soad Surhústers kamen efkes del om te sjen en de sfear wie goed. Chapeau foar de organisaasje! Fixi Wy wolle graach noch in kear oandacht jaan oan Fixi. As jo in melding trochjaan wolle oer de iepenbiere romte by de gemeente, bygelyks foar glêdens, losse stoeptegels of wetter oerlêst, dan kinne jo dit dwaan fia Fixi. Wy as Pleatslik Belang binne bliid mei de webside. De gemeente kin mei help fan Fixi flugger reageare en pakt saken ek flugger op. Binne jo benijd wat Fixi is? Sjoch dan ris op www.fixi.nl en zoom ris yn op Surhuzum. Binne jo al lid fan Pleatslik Belang? De lêste jierren binne der nochal wat nije Surhústers bykaam en wy soene it moai fine as jo mei ús meitinke wolle oer de leefberhiid yn ús doarp. As Pleatslik Belang freegje wy in jierlikse bydrage fan € 7,50. Binne jo nijsgjirrich nei wat wy dogge? Wolle jo miskien by ús yn it bestjoer? Stjoer ús dan in mailtsje fia pbsurhuzum@surhuzum.nl. Meikoarten mear hjiroer. Freonlike groetnis, Pleatslik Belang Megakerstdorp familie Tabak in Hea! Vrijdag 12 november kwamen de makers van het tv-programma Hea! van Omrop Fryslân een reportage maken over het megakerstdorp van de familie Tabak van de Suderheawei. Al 20 jaar bouwen Joop en Wipke Tabak een waar landschap van miniatuurhuisjes in hun woonkamer. Echter werd het kerstdorp zo groot dat vorig jaar de woning te klein was geworden voor het kerstdorp en daarom bouwen ze nu elk jaar een kamer aan het huis speciaal voor het kerstdorp! Joop Tabak bouwt een kamer aan de woning zodat Wipke en dochter Jacqueline hier in slechts vier dagen tijd een heel kerstdorp kunnen bouwen. Op Facebook hield Jacqueline een dagboek bij over de verrichtingen. Dag 1: alle begin is moeilijk ook al hadden we een valse start Stiekem waren we afgelopen weekend al een beetje begonnen. We hebben zaterdag de eerste lagen piepschuim al neergelegd. En zondag hebben we het
4
5 frame voor de mega grote berg gemaakt. Gister was het dan echt zover: it giet oan! Eerst moest de trein rijden. Ik had in het tv programma ‘De grote kleine treinencompetitie’ gezien dat een modeltrein omhoog kan dus dat konden wij ook! Ik had het spoor gebouwd en hoewel de trein ietwat moeite heeft om omhoog te komen het lukt! Yeah. Maar ja, dan heb je een groot blanco canvas en hoe begin je? Waar zet je welk huisje neer... hier liep ik even vast. En mijn moeder ging aan de andere kant als een speer. Toen ging ik maar even naar buiten. En daar zag ik nog wat liggen wat ik nog steeds op moest ruimen maar waar ik op mijn manier geen tijd voor had. Er lag nog een kokosmat; ik dacht hé, dat is een leuke schutting! En daar was mijn inspiratie terug. Inmiddels was mijn zus met mijn kleine nichtje Wieke (4 jaar) langsgekomen. En dat was een goede hulp; samen met Wieke heb ik de huisjes uitgepakt en neergezet. Toen moesten we eerst de waterval afmaken; een andere uitdaging die ik mezelf heb opgelegd. Vorig jaar zei ik volgend jaar wil ik stromend water in het kerstdorp! Hoe dit afloopt zullen we komende dagen zien. Dag 2: het hele huis overhoop Wat een rommeltje is het elk jaar weer als we aan het bouwen zijn! Maar de eerste steden zijn klaar, de boeren zijn al druk aan het boeren, en de marktlieden hebben hun koopwaar uitgestald. Gister vond ik in een krat met spullen een heel leuk stofje, als je dit op het water legt lijken het net golfjes, superleuk! Maar toen... was het op. Dus mem is nu naar de winkel om te zien of we meer van dat prachtige stofje kunnen krijgen.
6
7 Vandaag staat de berg op de planning. Ik zal hier maar snel mee beginnen, want morgen moet het kerstdorp af zijn! Dag (en nacht) 3: Haastige spoed Gisteren hebben we weer een goede (en lange) bouwdag gehad. Meestal ben ik degene van het freubelen maar mem heeft gister even een hangbrug in elkaar geknutseld! Het kerstdorp moet vandaag klaar dus hebben we even doorgezet. Tot om twee uur vannacht het mos op was. Toen hebben we nog een beetje opgeruimd en zijn maar snel naar bed gegaan. En dan lig je klaarwakker... naar het plafond te staren alles door te nemen wat er vandaag nog moet gebeuren. Dus zo eerst even om mos en dan snel maar weer verder! Dag 4: de deadline kwam snel Omrop Fryslân is net vertrokken. Voor het programma Hea! moest het kerstdorp vandaag om 18.00 uur klaar zijn. En dat was nog even stressen zeg! Vanmorgen begon het voorspoedig de waterval was zomaar klaar. En toen begonnen de lampjes in Leeuwarden spontaan uit te gaan en weer aan en weer uit en zo verder dus ik kijken of ik er nog weer bij kon om de draadjes te vervangen en ja! Alleen hadden we geen nieuwe adapter dus mem nog snel naar Drachten om een nieuwe adapter. Ondertussen ging ik verder en vond ik het probleem. Dus was mem voor niets naar Drachten. Toen was het twee uur ik dacht dat gaan we redden! Toen ik weer op de klok keek was het al half 4, de middag vloog voorbij en toen werd het wel even stressen en ook alles moest nog opgeruimd! Maar we hebben het gered en hadden zelfs nog 5 minuten over! En op 21 december was het resultaat van al dit harde werk om 17.15 uur te bewonderen bij Omrop Fryslân. Voor wie het gemist heeft. De hele reportage is terug te zien op de website van de Omrop: https:// omrop.frl/ipWR
8 Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie.
9 Skutelbank In memoriam Joukje Rijpma-Veenstra Voorheen Surhuizum Overleden 25 december 2021 Leeftijd 85 jaar Berichten voor de Skûtelbank kunt u mailen naar: redactie@gruttegelf.nl Tankewol! Graach wol ik eltsenien hertlik tank sizze foar jimme stipe en omtinken yn ’e foarm fan safolle kaarten, blommen, presintjes en tillefoantjes dy’t ik krige doe ik in hertoperaasje moast ûndergean. Alles liket goed te gean! It wie tige by tige! Ek winskje wy jimme in lokkich en foaral in sûn 2022 ta. Groetnis fan Pietsje en Tjalling Talstra Luiers voor Lesbos Hartverwarmende reactie’ s op de actie :Luiers voor Lesbos. Het resultaat mag er wezen. € 500,00 aan giften. 31 pakken luiers, 22 pakjes billendoekjes, 8 potten Sudocrem. Landelijk is de actie ook een groot succes geworden. De moeders hoeven zich even geen zorgen te maken of ze hun kind kunnen verschonen. Namens de stichting CCR hartelijk dank. Ria Bijlsma
10
11 Fokke D. Mozes 50 jaar Fokke D. Mozes van de Bonhommestrjitte vierde woensdag 22 december zijn 50ste verjaardag.
12
13 50 jier troud Joop en Djoeke Postma binne 21 jannewaris 50 jier troud. Fan herte lokwinske tawinske fan alle bern en bernsbern! (Omdat Djoeke der altyd foar soarget dat in oar mei foto yn de Gelf komt, mei dizze razende reporter no sels efkes yn it sintsje set wurde!)
14
15 Bijzondere berichten uit de media Piloot vliegt ‘Merry Xmas’ in Friese luchtruim DRACHTEN - Een gevlogen route van het vliegtuig PH-2S7 gaat woensdag ‘viraal’ op social media. Piloot Christiaan Beers uit Boksum is verantwoordelijk voor de actie. Hij vloog woensdag - uiteindelijk in tweeënhalf uur tijd - het woord ‘Merry Xmas’ in het Friese luchtruim. “Mijn plan was om deze lijnen te vliegen en later een plaatje van deze route als kerstkaart te versturen naar vrienden en kennissen” aldus Beers. Of de kerstkaart nog verstuurd moet worden, is nu de vraag. Overal online gaat het plaatje al de ronde. “Ik heb inmiddels al meerdere reacties uit het land gehad...” Beers steeg woensdag op vanaf het vliegveld in Drachten en had de route van de letters vooraf uitgezet in zijn navigatiesysteem. De route werd gevlogen op een hoogte tussen de 300 en 500 meter. Grutte Gelf seit... It liket op fleanen, sizze se dan wolris, mar dit liket der op!
16
17 Grutte Gelf woordzoeker Zoek het woord bij het bijzondere bericht uit de media
18
19 Elfstedentocht 1997 Op 4 januari was het 25 jaar geleden dat de laatste elfstedentocht in Fryslân werd verreden. Vanuit Surhuizum deden er 7 mannen mee aan deze barre tocht. Harmen Scheepsma ging destijds, daags na afloop van de tocht, bij ze langs en vertouwden hun verhaal toe aan het papier in onderstaand artikel. Ridders in de Orde van het Zilveren Kruis Over de Friese elfstedentocht wordt in ons land en zelfs ver daarbuiten, niet anders dan in superlatieven gesproken. Zeker niet na de laatste tocht der tochten die onder moeilijke onstandigheden verreden werd. Alles eraan is even geweldig. Of het nu om de organisatie, de rijders, of om het publiek gaat, iedereen krijgt de volle, welverdiende lof toegezwaaid. Ook een aantal Surhuizumers heeft aan deze barre tocht deelgenomen die wij met wat extra aandacht uit de anonimiteit willen halen. Zeven mannen zijn het, ieder met zijn eigen verhaal. Voor Meint Beukema van it Mienskar was het de eerste keer dat hij de gelegenheid kreeg om mee te doen. Maar zeker niet onvoorbereid, want wie hem kent, weet, dat hij zich het hele jaar door bezighoudt met skeeleren en trainingen op de fiets. Op marathonschaatswedstrijden bereidt hij zich o.a. voor op de kunstijsbaan Kardinge in Groningen. Zijn prestaties waren deze winter zelfs zo goed dat hij als nummer één van het gewest Groningen als veteraan (43 jaar) mee mocht doen met het Nederlands Kampioenschap in Ankeveen.
20
21 Zijn elfstedentochtavontuur begon ’s morgens om 9.25 uur. Samen met zijn trainingsmaat Geert Kruims stormde hij na twee kilometer hardlopen het ijs op om in de recordtijd van negen uren en drie kwartier te finishen. “Wy ha hast oars net dien as tegearre groepen riders ynhelje”, vertelt hij, “Al dy geweldige minsken rôpen ús, by wize fan sprekken, nei de folgjende stêd ta. Yn Dokkum makken wy de moaiste ûntfangst mei. De grize gong my oer de grauwe doe’t wy út’e stikdonkere nacht wei op dat grutte feest tarieden. Doe kamen yndied de emoasjes los.” Voor de elf jaar oudere Pieter Boersma van it Súd was het de vierde keer dat hij mee reed. De zeer zware tocht van 1963 herinnert hij zich nog als de dag van gisteren. Maar ook deze tocht was zeker niet gemakkelijk. De harde noordoostenwind maakte normaal schaatsen vrijwel onmogelijk. De tochten van 1985 en 1986 waren echt niet met de laatste te vergelijken. Een goede voorbereiding is volgens Pieter noodzakelijk. Door de vele lange-afstands-schaatstochten vooraf, was hij dan ook goed getraind. “Sa gau as der natoeriis is, kriget de alvestêdekoarts my te pakken”, bekent hij. Hoewel hij om 9.30 uur mocht starten was hij om half zes reeds aanwezig. Zodoende was hij ook vooraan te vinden toen weer duizend man tegelijk werden losgelaten. Het eerste gedeelte legde hij, voor de wind, helemaal alleen af. Ploegmaten werden pas later belangrijk als er tegen de wind in geworsteld moest worden. Pieter heeft daar goeie herinneringen aan overgehouden, want met steeds wisselende ploegen nam iedereen op zijn beurt de kop. Ook het publiek vond hij geweldig. Door de eigen reclame op z’n schaatspak werd hij zelfs hier en daar herkend. Na Franeker, in het donker, bewees een meegebrachte lamp goede diensten, maar door de vele scheuren moest er heel geconcentreerd worden geschaatst. Om circa 22.00 uur komt Pieter nog behoorlijk fit over de eindstreep. Zijn reactie? “It wie in geweldige ûnderfining dy’t ik amper ûnder wurden bringe kin.” Voor de 45-jarige Rienk Couperus van it Noard, was het de derde keer dat hij zich aan de start meldde. Zijn vrouw Hilly had hem vooraf al een zware tocht voorspeld toen ze ’s nachts de storm op de ramen had horen beuken. “Oan myn tarieding haw ik net folle dwaan kind”, zegt Rienk, “Simmers mean ik it gers wat om’e doar en krekt hjirfoar haw ik op’e Alde Feanen in 50 km tochtsje makke.” Om dan maar niet te gaan is echt geen seconde in hem opgekomen. Vooraf was er vooral het gezellige telefonische contact met zijn zwagers, die ook mee zouden doen, om maar de best mogelijke voorbereidingen te treffen. ’s Morgens half vier stond hij op om een uur later de trein te kunnen nemen. Samen met Anne Spoelstra. Toch besloten zij om elk afzonderlijk te schaatsen. Met z’n forse postuur onder
22
23 vond Rienk veel voordeel van de harde wind. Met een gemakkelijke, lange slag was hij in een mum van tijd in Stavoren. Om vandaar tot Bolsward te ondervinden dat de elementen vrijspel kregen op z’n tamelijk rechte houding. “Ik ha deis sittend wurk”, vertelt hij, “en de fereaske djippe sit falt mei in púntsje mear dan net ta. Sis mar, dat ik it hiele ein omheech nei it noarden kopwurk dien ha.” Na in Bolsward een tijdje rust en een consumptie te hebben genoten voeldoe hij zich weer voldoende fit. Moeilijk werd het toen het begon te donkeren. Op de Blikvaart, vol met scheuren, was de baan amper breed genoeg om een goede slag te kunnen maken. Maar ook Rienk ondervond dat het enthousiaste publiek hem van stad naar stad juichte. “Net wer te ferheljen is it, hoe’t wy út it tsjuster wei op it prachtich ferljochte Dokkum tarieden. Foar my wie it in Arena gelyk”, zegt Rienk. De eindstreep was daarna, ondanks het donker en de vele uitvallers die ook op het laatste gedeelte nog vielen, snel bereikt. Voor hem was het een onvergetelijke 14 uur durende tocht geworden. Ook de 46-jarige Hielke Klaver van de Schuurmanswei verscheen voor de derde keer aan de start. Van hem is bekend dat hij over een uitstekende techniek beschikt en een prima conditie. Als er geploeterd moet worden op slechte ijs is Hielke doorgaans in de kopgroep te vinden. Toch had hij liever voor deze grote dag nog enkele tochtjes meer gemaakt, want dat er deze keer meer gevraagd zou worden dan bij de twee voorgaande, was voor hem duidelijk. De Groninger kunstijsbaan is ook voor Hielke de aangewezen plek om z’n conditietraining te beginnen en waar hij samen met Pieter Loonstra menig rondje draait. Zijn start uit Leeuwarden was ’s morgens om 9.00 uur. “Wat foarâl fan belang is”, zegt Hielke, “is it eigen tempo. Dêrom haw ik ek besletten om alhiel allinne de tocht te riden.” Ruim vijf uren later, om 14.11 uur, had hij in Bolsward de helft erop zitten. “Oars wie it noch wol sa dat der in protte minsken op it iis kamen, mar dêr is no, mei de ME derby, gjin sprake fan. Boppedat wiene dy ME-ers faakgenôch sels de gangmakkers fan ’e feesten.” Onderweg probeerde hij steeds opnieuw bij een groep aan te sluiten die qua tempo bij hem paste. Altijd bereid om op zijn beurt de kop te nemen. Als hij om 21.05 uur over de eindstreep gaat heeft hij nog reserve over. Terug in het FEC, op zoek naar schoeisel in de grote schoenenberg, kiest hij een paar klompen, die naar later blijkt van zijn neef afkomstig zijn die hij notabene onderweg in Balk nog gesproken had. “Dizze dei hie’k net graach misse wollen”, besluit hij, “en dy klompen, al sit yn’e iene ek in gat as in ko, dy bring ik werom.” Pieter Loonstra van de Loanekampen deed een heel andere ervaring op. Met zijn 49 jaar was het ook voor hem de derde elfstedentocht. Hoewel hij zich zeer intensief op de grote tocht had voorbereid, had hij op de vierde januari gewoon zijn dag niet. Meteen bij de start om 8.45 uur plaagde zijn pijnlijke rug hem
24
25 zodanig dat alleen een diepe zit mogelijk was. Daardoor kon hij zelfs van de harde wind in de rug, op het eerste gedeelte, onvoldoende profijt trekken. Toch bracht hij het op karakter nog tot Franeker. Zijn vrouw Tineke stond daar op een afgesproken plaats met de auto om hem eventueel van nieuw voedsel te voorzien. “Doe’t ik har seach”, vertelt hij, “wist ik wol wis dat ik ôfstappe moast. Mar freegje net hoe swier oft it is om ta dy beslissing komme te moaten. Ferjit net dat ik der eins wol tsien jier nei talibbe ha, lyk as elke oare dielnimmer. Jonge, jonge noch ta, wat fûn ik dat sneu foar mysels, foarâl doe’t in dei letter de werklikheid goed ta my troch drong.” Dat het met zijn conditie wel goed zat, bewees Pieter enkele dagen later, toen hij “fluitend” de elfmerentocht meereed. Het laat alleen wel zien dat voor een schaatstocht van kaliber, topconditie en een flinke dosis geluk om bijvoorbeeld in het donker niet in een scheur terecht te komen, noodzakelijk zijn. Onze waardering voor Pieter z’n prestatie is er zeker niet minder om. Willem van Santen is als 35-jarige de jonge hond van het gezelschap. Als voetballiefhebber beschikt hij over een goede basistraining. Komen daar dan nog enkele tochten op natuurijs bij, dan moet het kunnen volgens Willem. “Gewoan dwaan, krekt as oars, dat is it bêste.” Daarom ook dronk hij aan de vooravond van de elfstedentocht met zijn buurman nog een pilsje. Wel had hij op diezelfde dag, toen hij nog even naar Zoudkamp was geweest, al vastgesteld dat het een zwaar karwei zou worden. Om kwart voor tien werd hij uit de kooi losgelaten, rijden op een schema dat hij van tevoren voor zichzelf had opgesteld. Tot Stavoren, voor de wind, ging alles van een leien dakje. Willem deed daarna, bij steeds wisselende groepjes, de ervaring op dat niet iedereen van harte z’n kopfunctie verrichtte. Voor Bolsward nam hij er even de tijd voor om weer wat op adem te komen. Z’n benen begonnen n.l. wat “vast te zitten”. Dat was er ook de oorzaak van dat hij drie kwartier later op de plek arriveerde, die hij met zijn zuster Ineke, die in Witmarsum woont, had afgesproken. Zij had een lekkere pot snert voor hem meegebracht, waar hij zó van opknapte dat hij de tocht wel weer aankon. “Evenredich trochride en net te hurd wolle”, oordeelt hij. Om 17.15 uur, toen het al knap donkerde, kwam hij in Franeker aan. Het gedeelte van Franeker tot Bartlehiem, waar hij vier uur over heeft gedaan, ervoer Willem als verschrikkelijk zwaar. Gelukkig was er het publiek dat, zelf de kou trotserend, iedereen aanmoedigde. “Ik fûn it ek geweldich”, zegt hij, “dat der safolle minsken mei auto’s en trekkers probearren de baan te verljochtsjen. En dan dy ûntfangst yn Dokkum. Geweldich!” Willem is dan op bekend terrein en gunt zich de tijd om weer even op verhaal te komen. Het laatste gedeelte legt hij in ruim een uur af zodat hij om 23.05 uur over de eindstreep gaat. Alie, z’n vrouw, is net een paar
26
27 minuten te laat om daar getuige van te zijn. Ook in het FEC komen ze elkaar niet tegen. In Grou, bij een zus van Alie, zie ze elkaar terug om pas half vier in de nacht terug te zijn in Surhuizum. Over z’n elfstedentocht van dertien uur is Willem best tevreden. De 41-jarige potentieel deelnemer Anne Spoelstra van de Schuurmanswei is de zevende en laatste in deze rij. Hij vindt van zichzelf dat hij wat te weining heeft kunnen trainen. Vooral ook omdat hij juist van te voren nog een penecilinelkuur nodig had om een opkomende ziekte te onderdrukken. Al vroeg, (7.10 uur) en in het donker, ging hij van start. Samen met Rienk die meteen veel meer snelheid maakte. “Ik moast noch myn slach wat sykje”, legt hij uit, “en boppedat woe ik, foar de wyn, myn krachten wat sparje.” Als hij in Sloten moet stempelen is daar ook ineens een fotograaf van de Gasunie, waar Anne werkzaam is, om een foto voor het personeelsblad te maken. Tot aan Stavoren zijn er geen moeilijkheden. Die beginnen pas te komen als die potdichte tegenwind bedwongen moet worden. Als hij om kwart voor één in Bolsward aankomt, zit de helft erop. Per zaktelefoon neemt hij contact op met z’n vrouw Dineke, die hem ongetwijfeld moed zal hebben ingesproken voor de resterende 100 km. “Belangrijk is”, zegt Anne, “om op ’e tiid wat drinken te nimmen.” Gelukkig is daar onderweg gelegenheid genoeg voor. Ook over voldoende voedsel hoefde hij zich geen zorgen te maken gezien de grote tenten onderweg van Heinz en Unox met snert en soep. Naar Franeker toe begint de tocht voor Anne heel zwaar te worden, maar de ontvangst daar, was overweldigend. Met misschien wel tien van die hoempa-orkesten die de rijders almaar nieuwe moed inbliezen. Het lukt hem net om voor het donker de riskante Blikvaart te passeren bij Oude Leie. Maar dan is het net of hij steeds minder zicht krijgt. Als hij heeft vastgesteld dat hij geen last van een beslagen bril heeft weet hij zeker dat het zijn ogen zijn die bevroren raken. Toch moet hij dan nog een afstand van circa 40 km afleggen. Als hij onder die extra moeilijke omstandigheden om half acht in Dokkum aankomt geniet hij intens van de ontvangst van het publiek. “It wie krekt oft se my as wrâldkampioen ynhellen”, zegt hij. Het laatste gedeelte is het voor hem noodzakelijk om zich bij een voor hem rijdende troep aan te sluiten omdat hij niets meer duidelijk kan onderscheiden. Vooral na Aldtsjerk spelen de felle lampen hem zodanig parten dat hij tot tweemaal toe in de rietkragen beland. Maar als hij om negen uur op de Bonke aankomt, omschrijft hij zijn elfstedentocht met: “Yn ien wurd, prachtich”; Hoe of ieder van onze rijders deze monstertocht ook mag hebben ervaren, wij nemen er ons petje voor af en noemen het een “bjusterbaarlike prestaasje”. Dit artikel verscheen eerder in de Grutte Gelf van 4 februari 1997.
28
29 Een brief van Gerlof Ploeg uit 1936 De originele brief die Gerlof Ploeg, Grutte Gelf, schreef aan Juliana en Bernhard om hun te feliciteren met hun a.s. huwelijk is nu in handen van de Stichting Oud-Achtkarspelen. Hij bracht de brief naar de notaris; die zou het adres wel weten en de brief voor hem versturen, zo dacht hij. De notaris zei echter tegen zijn medewerkster Jaike Schuurmans: gooi maar weg. Zij bewaarde echter de brief vanwege het mooie handschrift en nu is dus het origineel aan ons gegeven.
30 Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie.
31 Uit de oude doos Hierboven een historische foto van boerderij/woonhuis uit ca. 1930 ( destijds Hoofdstraat 260), bewoond door familie Hein Johannes de Vries, later verhuisd (It Súd 9). Daarna is de boerderij voortgezet door familie Hendrik de Vries. Na het overlijden van Hendrik de Vries in 1971 is de boerderij overgenomen door familie Hein de Vries. Nadat Hein gestopt is met werken, is het bedrijf voortgezet door familie Tsjip Luimstra. De boerderij wordt nu bewoond door familie P. Groenland (Doarpsstrjitte 5). Jelle de Vries
32 Zoekplaatje Voordat we met het plaatje beginnen, willen we toch even van de gelegenheid gebruik maken iedereen een heel goed nieuwjaar te wensen. En omdat we hier vaak met spreuken van doen hebben, even een spreuk die u ter harte kunt nemen: Geniet dus van de dingen die u doet en vlieg niet als een haas leuke dingen voorbij. Zeker een handige tip ook als u naar een zoekplaatje gaat zoeken. U heeft nog even kans, want we gaan door tot de nieuwe jaargang van Grutte Gelf. De vorige keer gaven we u een opdracht zonder hint, want wij wisten het ook niet, behalve dat het plaatje prachtige kleuren had die u niet kon zien omdat het in zwart-wit werd afgedrukt en dat het ingezonden was door die andere Surhuster postbode (het inzenden zit toch een beetje in het beroep ) Loeky de Vries. Welnu, wij zijn er inmiddels ook achter, dankzij de inzendingen die toch weer binnenkwamen. We weten immers dat onze vaste zoekers net zo lang doorgaan tot ze de laatste steen boven hebben. De eerste steen die wordt geworpen, is die van Jappie en Bettie, die we al zoekend op de fiets hadden kunnen signaleren in de straten van Surhuizum als we goed hadden opgelet: “Hallo redactie, het was wel even zoeken deze keer want zo’n mooie plaat met verschillende figuren er op zie je niet elke dag maar na wat rondjes fietsen vonden we het op de Deutechemstrjitte 5 naast de voordeur. Bij dezen wensen we iedereen nog een gelukkig en gezond 2022 toe. Jappie en Bettie.”
33 Knap gevonden en de ideale combinatie: lekker in beweging (fietsen) met een doel (het zoekplaatje). Dat doet Maike Mulder ook, want kranten bezorgen kost ook de nodige inspanning. Zij kwam tijdens haar ronde de oplossing tegen: “Tijdens het rondbrengen van de Grutte Gelf, zag ik het mooie schilderij ingelegd met Happy Stones staan naast de voordeur bij Cora Groenhof aan de Deutechemstrjitte 5. Groeten van Jacob en Maike.” Of Cora dit zelf gemaakt heeft en hoe het gedaan is, dat weten we niet, maar van Jelle de Vries krijgen we in ieder geval wel, zoals we gewend zijn, een uitleg over de happy stones erbij: “Happy stones zijn beschilderde steentjes met tekst of kleur die als verrassing voor de vinder op een bepaalde plek worden achtergelaten. De vinder mag de steen houden, maar kan deze ook zelf weer ergens neerleggen, enzovoort, enzovoort. Het is een echte rage geworden. Als je zo’n steentje vindt, dan kun je daar blij van worden. Deze happy stones zijn o.a. te bewonderen op de Deutechemstrjitte 5. Bij deze heb ik dus ook mijn “steentje” bijgedragen. Tenslotte nog een gezegde: Als je mensen gelijk wilt behandelen moet je dat op verschillende manieren doen.” Steengoed, deze uitleg, deze oplossing en deze spreuk. Het mooie van het volgende zoekplaatje is, dat Jelle op pad wordt gestuurd door zijn eigen zoon. Henri de Vries legt namelijk de eerste steen voor het nieuwe zoekplaatje met een foto waarvan hij heel erg benieuwd is wie er in slaagt dit plaatje zo te vinden. Dat geldt natuurlijk ook voor ons, dus wij wensen u veel succes zonder daarbij nog een extra hint te geven, u moet u zelf uit de nesten helpen deze keer. Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
34 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Aafke Rijpma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen
35 Wurklist 16 januari 30 januari 9.30 uur 11.00 uur Fryske tsjinst in de Doarpstsjerke. Gastspreker: ds. W. Veltman uit Ee. Fullhousedienst in It gebou. Spreker: André van der Meer uit Franeker. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Spreuk van de maand “Us pake is oars as oars”, sei de jonge: “Syn fuotten rûke en syn noas rint”. Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: hoogvlieger Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 31 januari 2022 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
1 Online Touch