Mandeguod 36e jaargang mededelingen- en activiteitenblad van Mantgum maart 2021 O.a. in dit nummer: 10 Mini-elfstedentocht IIsclub de Twa Doarpen 24 Woonontwikkelingen in Mantgum 36 Herstellen linde-singel toren Skillaerd
2 Mandeguod Yoga Pilates Bodyflow studio Fitaal 06 420 122 03 Workshops en retreats Stoelshiatsu Ontspannings- Yogamassage Kijk voor meer informatie op studiofitaal.nl
maart 2021 3 In dit nummer: Prakkesaasjes fan de redaksje Nieuws over oud papier in en om Mantgum Freedkelder Iisclub de Twa Doarpen Kom tennissen bij MTC Samen hoopvol het nieuwe jaar in Wat hinget der by dy oan de muorre? Een serious game maken over dementie Woonontwikkelingen in Mantgum Puzzeltocht met QR codes Vernieuwde dorpswebsite uit de steigers Activiteiten maand februari Verenigingen Weekagenda Instellingen Nieuws uit de Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Collecte Amnesty International volledig online Van accountmanager naar hypnotherapeut Alvestêdetocht 1986 Stand van zaken CPO Mantgum 2.0 Nieuws van het kinderdagverblijf en de peuteropvang Wintersfeer Witte jim dat… De Bistedokter Colofon 4 6 9 10 16 18 20 23 24 26 29 32 32 33 34 36 42 44 49 51 52 54 57 58 62 Kopij inleveren uiterlijk de 14de van elke maand mandeguod@gmail.com www.mantgum.com Omslagfoto Schaatsbaan Mantgum Foto: Adrie Jansen
4 Mandeguod ‘It kin net’ As de temperatueren wer nei it nulpunt gean, dan binne wy Friezen it oer ien ding iens: De Hollanners komme. ‘Ligt er al ijs? Wanneer begint de tocht der tochten?’ Mei Erben Wennemars as grutte entûsjasteling foarop. 7 febrewaris wie it sa fier. In teken fan kjeld die ús lân oan. In hiele dei iiskâlde en hurde wyn dy’t soarge foar de nedige sniedunen, koade read en einliks ris wat oars as koroananijs. De gemiddelde Fries tinkt dan: snie en kjeld? Dat wurdt bomiis. De gemiddelde Hollanner tinkt: Elfstedentocht(…) Yn fiif lagen nei de Swette Mocht it iis sterk genôch wêze, dan soe ik ek ôfgryslike graach wer dé tocht sjen wolle. Yn ’85 wenne ik, krekt as hjoed de dei, oan de Swannedrift yn Mantgum. Dé tocht kaam der oan en ik mocht it sjen fan myn âlders. Ik hie fansels gjin idee wat it ynhold. Yn in piamabroek, in maillot, noch in piamabroek, in spikerbroek en in reinbroek gong ik yn de nacht nei de Swette om de earste riders oan te moedigjen. Bysûnder is dat ik niks mear wit fan de tocht, mar wol dat ik goed klaaid nei de Swette mocht. Je soene it mar kâld krije. De tocht yn gedachten Mantgum hat op in moaie wize dochs as ien fan de earste doarpen oan de rûte in prachtige bining mei de Alvestêdetocht. De tocht fan in jier letter, yn ’86, herinnerje ik my fan de tillefyzje en sjen nei in ridende meute minsken. De tocht fan ’97 is better bewarre bleaun yn myn ûnthâld. Tegearre mei myn heit en suske, goed oanklaaid, ha we de riders sjoen by it Bolwurk yn Frentsjer op wei nei Dokkum. Wát in feest wie dat! Mei oranje-kleurde mûtsen stie der in lân fol minsken te hossen op it iis. Koe dit wol goed gean sa, mei stadichoan hieltyd mear wetter op it iis? 2021 Troch it C-wurd dit jier gjin Alvestêdetocht. Ek al is it iis dik genôch. Sa sei foarsitter Wiebe Wieling. Neffens my in wiis beslút, want tûzenen minsken oan de kant dy’t in feestje fiere is net te ferantwurdzjen. De politisi út Den Haag ha dit beslút Prakkesaasjes fan de redaksje
maart 2021 5 yn alle gefallen oangrepen om harsels goed te profilearjen foar de oankommende ferkiezings. ‘De tocht moet doorgaan.’ Of sa as Baudet sei: ‘Goat iet oan.’ It docht my tinken oan de bekende reklame fan in krûdenryk, sterk en smaaklik drankje út Boalsert, wêryn twa Hollanners oan in local, better bekend as buorman Romke, freegje oft it iis dik genôch is. Dizze reklame hat ús de legendaryske útspraak opsmiten, dy’t wat my oanbelanget symboal stiet foar de Haagse polityk en harren miening oer ús tocht: it kin net! It wiene fiif skitterjende dagen en wat hiene we in ferlet fan gesellichheid. It kin wol wer, mar dan krekt wat langer en kâlder. Wa wit… Jacob Scheffer
6 Mandeguod Nieuws over oud papier in en om Mantgum Digitale post over oud papier Eind november 2020 ontvingen wij via de digitale post een brief van Gemeente Leeuwarden – afdeling Afval & Circulaire Economie (hierna: de gemeente). Onderwerp van het bericht waren de ontwikkelingen rondom de inzameling van oud papier. De gemeente wilde graag met ons in gesprek over deze kwestie. Wij als oudercommissie van De Gielguorde zijn namelijk al jaren betrokken bij de coördinatie van de oudpapier-route in en om Mantgum. Voor Omrin en de gemeente zijn wij daarom het eerste aanspreekpunt als het gaat om het Mantgumer oud papier. Vragenlijst en gesprek Gemeente Leeuwarden Na het invullen van een online vragenlijst schoven op 29 januari jl. Jacob Scheffer en Sietzeklaas Lok namens de oudercommissie aan voor een digitaal gesprek met Thor Ruiter, trainee Afval & Circulaire Economie bij de gemeente. Het was een goed overleg waarin dhr. Ruiter het stappenplan voor de komende periode toelichtte. De gemeente zal eerst uit de vragenlijsten en gesprekken informatie verzamelen. Vervolgens is het de bedoeling dat er in maart een zogenaamd groot overleg plaatsvindt – uiteraard ook digitaal. Alle
maart 2021 7 oud-papier-organisaties zijn uitgenodigd om hieraan deel te nemen, dus ook wij zullen daarbij aanwezig zijn. Zijn er directe gevolgen voor de inzameling van het oud papier in Mantgum? Er zijn op dit moment nog geen gevolgen voor de inzameling van het oud papier in Mantgum. In ieder geval blijft de regeling rondom het oud papier tot 1 juli a.s. zoals die nu is. Alle inwoners van Mantgum inclusief het buitengebied kunnen iedere vier weken het oud papier langs de weg aanbieden. Onze ouders blijven zich als vrijwilliger inzetten. Hoe het na 1 juli zal gaan, is ons nu nog niet duidelijk. Hierover krijgen we in maart meer informatie. Uiteraard houden wij u hiervan op de hoogte. Maar al te graag willen wij de coördinatie van het Mantgumer oud papier binnen onze organisatie houden. Niet alleen vanwege de financiële tegemoetkoming, maar ook omdat we op deze manier bijdragen aan de scheiding van afval in Mantgum. Zoals gezegd: “wordt vervolgd”. Vragen en opmerkingen Mocht u na het lezen van het bovenstaande vragen of opmerkingen hebben dan ontvangen wij die graag. Stuurt u ons dan een e-mail (ocgielguorde@gmail.com).
8 Mandeguod Vers gebakken, ambachtelijk bereide steenoven pizza’s met dunne knapperige bodem en verse ingrediënten. Iedere donderdag bij de Poiesz in Mantgum van 17.00-19.00 uur. Ook aan de wagen verkrijgbaar: Sambrini Pizzabon, leuk om te geven, lekker om te krijgen! Om te bestellen bel of app: 06 - 53877841, of bestel aan de wagen. Het is niet nodig om vooraf te bestellen, maar wel handig! Alleen op bestelling verkrijgbaar: antipasti/borrelplank, huisgemaakte roomboter appeltaart. Menu kaart Margherita: tomatensaus, kaas, mozzarella, basilicum Verdura: tomatensaus, kaas, champignons, olijven, ui, knoflook, zongedroogde tomaatjes, mozzarella Quattro Formaggi: tomatensaus, kaas, mozzarella, gorgonzola, parmezaanse kaas Funghi: tomatensaus, kaas, mozzarella, champignons Quattro Stagioni: tomatensaus, kaas, champignons, ham, olijven, artisjokken Picanto: tomatensaus, kaas, salami, jalapeño pepers, champignons Pollo: tomatensaus, kaas, kipfilet, champignons, paprika, ui Della Casa: tomatensaus, kaas, zwarte olijven, knoflook, zongedroogde tomaatjes, spekreepjes, champignons, gorgonzola Hawaii: tomatensaus, kaas, ham, ananas Carbonara: tomatensaus, kaas, ham, salami, spekreepjes Prosciutto: tomatensaus, kaas, ham, paprika Sambrini: tomatensaus, kaas, champignons, paprika, ham, salami, spekreepjes, ui Shoarma: tomatensaus, kaas, shoarmavlees Shoarma speciaal: tomatensaus, kaas, shoarmavlees, ui, paprika Pescatore: tomatensaus, kaas tonijn, paprika, ui Kip Cajun: tomatensaus, kaas, pittige kipreepjes, verse tomaatjes, rode ui € 8,50 € 10,50 € 11,50 € 10,00 € 12,00 Vesuvius: tomatensaus, kaas, knoflook, olijven, jalapeño, pepers, spekreepjes, ei, mozzarella € 12,00 Salame: tomatensaus, kaas, salami € 9,50 € 10,00 € 12,00 € 13,00 € 10,50 € 11,00 € 10,50 € 13,00 € 12,50 € 13,50 € 12,50 € 13,50 Naar wens kan de pizza met verse knoflook worden belegd en/of de rand met knoflookolie worden ingesmeerd. Extra kaas, groente, olijven, ei € 0,75; extra vlees, gorgonzola € 1,25 / vis € 2,25; bakje knoflooksaus € 1,00.
maart 2021 9 Freedkelder Ondanks het feit dat we ons nog steeds in een lockdown bevinden en er nog weinig mag, willen we ons wel alvast richten op het moment dat de Wjukken weer open kan. Deze week hebben we met een aantal jongens gesproken die plannen hebben voor de kelder. Wij zijn erg blij met dit soort initiatieven. We gaan graag met ze in gesprek om te kijken wat er mogelijk is en hoe we het een en ander aan de pen kunnen steken. Mochten er meer mensen zijn die zin hebben om leuke activiteiten in de Wjukken te organiseren; laat het ons weten. Het wordt tijd voor weer een beetje perspectief. Hou vol en blijf gezond Bestuur de Wjukken
10 Mandeguod Iisclub de Twa Doarpen Tekst en foto’s Jitske Geertsma-Venema Rond 5 februari begint het te kriebelen bij de bestuursleden van de ijsclub. Der is snie en kjeld op komst. Kinne de redens út it fet en de iisbaan iepen? De ijsdikte wordt nauwlettend in de gaten gehouden en er wordt uitgezocht wat wel of niet kan qua corona. Kinderen mogen schaatsen en personen vanaf 18 jaar moeten de anderhalve meter afstand bewaren. Er wordt alvast een poster gemaakt van de coronaregels. Woensdagavond 11 februari komen de bestuursleden bijeen op de ijsbaan. De ijsbaan ligt dicht maar bij 2 oude wakken is het ijs nog niet dik genoeg. Wanneer hier donderdagochtend ook voldoende ijs ligt, dan kan de baan open!! Als bestuur willen we dat de kinderen het ijs beleven. We zetten in op het organiseren van een mini alvestêdetocht voor alle kinderen tot en met 17 jaar, waarbij iedereen kans maakt om een medaille te verdienen. De ijsvloer is door de gevallen sneeuw en de harde wind helaas niet geweldig. Het 2e deel van de ijsvloer is hobbelig. Met een brander worden de ergste plekken weggesmolten. Om de kwaliteit te verbeteren wordt er overwogen om een laagje water op de ijsbaan te laten lopen. Het nadeel hiervan is dat het dan ca. 2 nachten langer duurt voordat we de ijsvloer op kunnen. En wanneer hier nieuwe sneeuw op valt zijn we weer bij af. Gezien de weersvoorspelling (maandag dooi) besluiten we om het niet te doen en de tijd volop te benutten. Donderdagmorgen 11 februari wordt er weer gemeten. De ijsdikte bij de oude wakken is goed gegroeid. De flagge kin út. De baan kin iepen.
maart 2021 11 We sette mei syn allen de skouders der ûnder De lichten en geluidsinstallatie worden gecheckt. De ijsbaan wordt meerdere keren geveegd. Er worden extra banken geregeld. Een aankondiging gemaakt en stempelkaarten gedrukt. Medailles in elkaar gezet en prijsjes gehaald. Zaterdagochtend 13 februari verzamelen kinderen van groep 1 t/m 4 van de basisschool zich op de ijsbaan. Om 11:00 oere giet it oan. Zaterdagmiddag om 14:00 uur gaat de strijd aan voor groep 5 t/m groep 8 van de basisschool en zondagmiddag 14 februari 14:00 uur voor de jeugd op het voortgezet onderwijs t/m 17 jaar. Na elk rondje wordt een stempel gehaald. Wanneer rijders het aantal rondjes rijden van hun eigen leeftijd binnen de tijd dan verdienen ze een medaille. Voor degene die de meeste stempels/ rondjes hebben gereden binnen de tijd is er een aardigheidje (wat lekkers). Het is genieten op de ijsbaan. Er doen in totaal 63 kinderen mee. Er wordt gereden, fanatiek gestreden en plezier gemaakt mei it sintsje derby. Wat wolle je noch mear. →
12 Mandeguod Groep 1 o/m 4 fan de basisskoalle Winnaars meeste stempels groep 1/2 groep 3/4 Yme Oostra en Jelka Aden Melle Hoekstra, Myrthe Goodijk en Fay Keereweer Groep 5 o/m 8 fan de basisskoalle Winnaars meeste stempels groep 5/6 groep 7/8 Meint v.d zwaag en Nout Koopmans Annerieke Jansen en Yke Hoekstra Mathijs Quak en Anne Koopmans
maart 2021 13 Jongerein o/m 17 jier Winnaars meeste stempels 12+ Tyme Jonker en Joryke Jansen 15+ Nynke de Vries
14 Mandeguod
maart 2021 15
16 Mandeguod Kom tennissen bij MTC Wil je leren tennissen? Of speel je al jaren tennis en wil je je spel verbeteren? Geef je dan vóór 15 maart op voor de tennislessen van de Mantgumer Tennis Club. Actieve lessen Vanaf april tot en met oktober staat onze enthousiaste trainer Wilfred Meulman klaar om wekelijks actieve lessen te verzorgen waarin gefocust wordt op het aanleren/verbeteren van techniek en tactisch tennisspel. Het plezier in het spel staat natuurlijk voorop. Leeftijdsgroepen voor jeugd Lessen voor jeugdleden worden ingedeeld op leeftijd. Elke groep speelt met speciale ballen die passen bij hun leeftijd en niveau. De grootte van het speelveld en aanbod van oefeningen worden ook op leeftijd aangepast om het plezier in de tennissport te vergroten. Er wordt getraind op techniek en het spelen van wedstrijdjes. Het leren van de puntentelling en hoe je moet dubbelen horen daar ook bij. Volwassenen worden zoveel mogelijk ingedeeld op niveau. Lesdagen De lessen zijn op woensdagmiddag en -avond, waarbij rekening wordt gehouden met schoolvakanties en feestdagen. Korting op lidmaatschap Jeugdleden (t/m 17 jaar) die lessen, krijgen 20 euro korting op hun lidmaatschap! Voor vragen en/of aanmelden tennismantgum@gmail.com Of neem contact op met Wilfred Meulman: 06-54352051 of allroundtennis@hotmail.nl
maart 2021 17 Nieuw: Studenten lidmaatschap Mantgumer Tennis Club Corona houdt ons nu een jaar behoorlijk bezig. Vorig jaar, bij de eerste lockdown mochten we bijna niets, niet naar het werk, niet naar school en ook niet sporten. Zelfs sporten als golf en tennis waren niet toegestaan, terwijl die sporten met enige goede wil wel degelijk corona-veilig beoefend kunnen worden. Nu bij deze 2e (of 3e?) golf zijn deze sporten wel toegestaan. In Mantgum zien we ‘de jongeren’ met ongeveer dezelfde zoektocht als in de rest van Nederland naar mogelijkheden om hun energie kwijt te raken. De voetbaldoelen op het sportveld vormen een pracht mogelijkheid. In een gesprek met deze groep kwam de mogelijke wens om ook te kunnen/mogen tennissen ter sprake. De tennisvereniging wil hen met alle plezier tegemoet komen. Wij realiseren ons dat deze groep, voornamelijk ‘jong volwassenen’, studerend, nog vaak een bescheiden budget hebben. Daarom hebben we nu ook een lidmaatschap speciaal voor studenten. Als je tussen de 18 en 25 jaar bent, studeert en graag je energie kwijt wil op de tennisbaan, meld je aan bij tennismantgum@gmail.com en op vertoon van een geldige inschrijving bij een opleidingsinstituut kan je voor een gereduceerd tarief, € 47,50, lid worden van de MTC. Eef Heinhuis - ervaren trainer Mindfulness categorie 1 MBSR - MBCL - IMP Zenmeditatie Meer weten? Telefoon: 0612822712 eefheinhuis@8je.nl - www.8je.nl Dokter Fokkewei 10/12, Mantgum
18 Mandeguod Samen hoopvol het nieuwe jaar in ‘Hoe is het met de schriften?’ zult u denken. Nou, die zwerven door Mantgum en soms laten ze zich even zien. Mocht u al hebben meegedaan, dank u wel. Wordt u nog gevraagd, van harte welkom om in het schrift elkaar een hart onder de riem te steken. Tot en met eind maart zwerven de schriften door heel Mantgum. Daarna kunnen ze bij ons ingeleverd worden. Wij zijn heel benieuwd naar de ‘rondreis’ van de schriften en naar de bijdragen van het hele dorp waar ze mee gevuld worden. Boukje Jilderda & Gudula van Beem
maart 2021 19
20 Mandeguod Wat hinget der by dy oan de muorre? Tekst en foto’s: Jan Terpstra Myn namme is Jan Terpstra en ik waard frege oft ik wol in stikje yn de Mandeguod sette woe oer wat by my yn ‘e hûs hinget of stiet! Jantje Kiewiet kwam op in jûntiid by my lâns om dit te freegjen. Omdat se graach ek wol ris witte woene wat der by de jongeren yn Mantgum hong of stie en om de jongeren der wat by te belûken. Ik ha yn de hal wat in oare kapstok stean as wat de measte minsken yn Mantgum en omkriten ha, tink ik. Dizze kapstok is makke fan in âld doar. De kapstok wie doe noch fan âld-bewenner en doarpsgenoat Jelle Anema. Doe’t ik it hûs fan him kocht, frege hy my oft ik ek ynteresse hie om dizze kapstok mei oer te nimmen. Ik sei fuort “ja”, want it is in machtich moai ding! It is even wat oars as oars en dat makket it wol wer grappich om soks yn ‘e hûs te hawwen. It klaait fuort de muorre moai oan en minsken begjinne faaks fuort mei fragen te stellen oer hoe’t ik hjir oan kommen bin! Mar sa bin ik eigentlik oan dit item kaam. Sa as je op de iene foto sjogge, hinget der ek in keatswant oan de kapstok. Ik mei op himsels wol graach ris in baltsje
maart 2021 21 slaan, mar bin der de lêste twa jierren net folle oan ta kaam. Omdat ik sels 10 jier yn Dútslân wenne ha, bin ik der pas op lettere leeftiid mei begongen. Faak doch ik hjir yn Mantgum dan wol mei oan de Mantgumer keatspartijen en ek wol oan it pearketeatsen. Ik wurkje sels by in hoveniersbedriuw yn Offenwier. Foaral yn de kâlde moannen hingje dan ek myn wurkklean oan de kapstok yn ‘e hal - sadat ik dan moarns betiid lekker waarme wurkklean oanlûke kin as ik de kjeld yn moat! Dan is de start fan de dei tenminsten wol sa noflik! Wa’t it stokje fan my oernimme sil? Hendrik Grunstra giet der mei oan ‘e haal!
22 Mandeguod
maart 2021 23 Schelte de Jong en de opleiding CMD Een serious game maken over dementie Even voorstellen Mijn naam is Schelte de Jong, 20 jaar oud en ik ben woonachtig in Mantgum. Sinds 1 januari dit jaar (2021) ben ik samen met Rinse Westerdijk verantwoordelijk voor de vormgeving van de Mandeguod. In mijn vrije tijd ben ik veel bezig met vormgeving en ik volg op dit moment ook een opleiding hiervoor. Dit is tot nu toe erg leuk en ik hoop veel nieuwe dingen te leren. De opleiding De opleiding die ik op dit moment volg is Communication Multimedia & Design aan de Hogeschool NHL Stenden te Leeuwarden. Bij deze opleiding komt communicatie en het vormgeven goed naar voren. Het is een vrije maar vooral uitdagende opleiding waarmee je veel kanten op kan. Het doel is om mij in de vier jaar durende opleiding meer te gaan richten op grafisch vormgeven. Daarbij kan je denken aan huisstijlen, websites en ontwerpen voor flyers en ander drukwerk. Begin van periode 2 als een projectmanager In de tweede periode was ik aangewezen als projectmanager. Dat houdt in dat ik de leiding had over een groepje. Samen met mijn groepje moesten wij een concept bedenken voor een game. De opdracht die wij kregen was: Ontwikkel een werkend digitaal prototype van een serious escape game die de gebruiker leert (en/of laat ervaren) wat dementie is. We kregen hiervoor 6 weken de tijd om dit uit te voeren. Aan het einde van elke periode moet er gepresenteerd worden voor de community. De community waar ik nu in zit telt 30 studenten. De opleiding telt in totaal 7 community’s met elk 30 studenten. Elke community heeft ongeveer 5 groepjes. Uit elke community was er telkens 1 groepje dat zijn of haar community vertegenwoordigde. Van de 7 community’s was ons idee het beste. Het wordt doorontwikkeld voor een echte game. Feestelijke afsluiting van periode 2 Doordat we nu allemaal vanuit huis werken heb ik wel wat tegenslagen gekend. Het gemotiveerd en geconcentreerd blijven is soms wel erg lastig. Al met al was het een leuke maar vooral een leerzame periode, die toch nog feestelijk uitpakte. Wij als groepje en community waren erg blij dat we hadden gewonnen. Binnenkort krijgen we nog een traktatie van onze community-eigenaren.
24 Mandeguod Wonen in mantgum Woonontwikkelingen in Mantgum Het onderwerp wonen leeft in ons dorp. Vanuit verschillende doelgroepen is er behoefte aan nieuwe woningen, onder andere ook voor ouderen. Bouwbedrijf Klaversma vertelt hoe zij hierop inspelen. Negen appartementen aan de Seerp van Galemawei Jaren geleden zijn er verschillende plannen gemaakt om appartementen te bouwen op het parkeerterrein tegenover het voormalige gemeentehuis aan de Seerp van Galemawei. Deze plannen zijn echter om diverse redenen gestaakt. Nu de woonbehoefte toeneemt zijn wij met de gemeente Leeuwarden om de tafel gegaan en hebben ons plan voorgelegd. Het plan dat samen met Heeren 3 Architecten is gemaakt, is positief door de gemeente ontvangen. Wij mogen deze plannen nu verder uitwerken. In de afbeelding bij de tekst ziet u het eerste ontwerp. Type appartementen Ons plan bestaat uit het bouwen van twee vergelijkbare appartementencomplexen met een open karakter. Het ene gebouw bestaat uit vier appartementen en het andere uit vijf. Het is een mix van koop- en huurappartementen die energieneutraal gebouwd worden. De appartementen zijn gelijkvloers en beide gebouwen worden onder andere voorzien van een lift, zodat de appartementen op de verdieping ook goed bereikbaar zijn. Het is de bedoeling om de huidige sloot – die nu voor de fysiotherapiepraktijk langs gaat – te verlengen, zodat deze wordt doorgetrokken naar de voorkant van de twee appartementencomplexen.
maart 2021 25 Tussen de twee gebouwen behoudt de Beatrixboom haar prominente plaats en om de gebouwen heen zal een gezamenlijke tuin worden ontworpen. De volgende stap Inmiddels zijn de direct omwonenden door ons persoonlijk geïnformeerd over de plannen. Door middel van dit bericht in Mandeguod informeren wij ook de rest van het dorp. Momenteel zijn wij bezig het plan te optimaliseren, ook aan de hand van input door derden. Daarna zetten we de puntjes op de i, waarna een definitief ontwerp volgt. Als er meer nieuws is te melden houden wij u op de hoogte. Belangstelling Heeft u belangstelling, een vraag of een idee over ons plan of het ontwerp, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen. U kunt ons bereiken via de mail op bouwbedrijf@klaversma.nl of telefonisch op 058-2501619. Hopelijk kunnen wij tot een mooi plan komen dat bijdraagt aan de leefbaarheid van Mantgum.
26 Mandeguod Puzzeltocht met QR codes Als buurtsportcoach ben ik steeds bezig met het bedenken van plannen hoe mensen op dit moment in beweging kunnen blijven. Daarom heb ik een puzzeltocht gemaakt aan de hand van QR codes. Iedereen kan hieraan mee doen. Door de QR codes te scannen met een mobiele telefoon wordt er een hint gegeven waar de volgende QR code zich bevindt. Achter deze QR codes staan verschillende opdrachten/vragen. De route is ongeveer 5 km, dit kan lopend, skeelerend of steppend afgelegd worden. Ook kan dit als gezin gezamenlijk gedaan worden. Op de pagina rechts is verder uitleg te vinden. Met sportieve groet, Tessa Moonen, Buurtsportcoach
maart 2021 27
28 Mandeguod zorgvuldig en met aandacht Dag en nacht bereikbaar T 0566 60 29 22 I www.dejonguitvaartzorg.nl www.dejonguitvaartzorg.n .nl nl
maart 2021 29 Vernieuwde dorpswebsite uit de steigers In juli 2013 zag mantgum.com het levenslicht. De dorpswebsite voor en door bewoners, verenigingen, clubs en bedrijven uit Mantgum. Tegenwoordig wordt de site meer en meer via mobiele apparatuur bekeken en staan de technologische ontwikkelingen niet stil. Tijd om de site aan te passen aan deze ontwikkelingen. Met trots presenteren wij u daarom de vernieuwde website. Vanaf de kerst 2020 is de site online. We hebben de website niet alleen een nieuw uiterlijk gegeven, maar achter de schermen is er ook van alles veranderd: de nieuwe website werkt veel beter op tablets en telefoons. Hij is snel, eigentijds en beter toegankelijk. Maar hoewel het een nieuw jasje is, vindt u er nog steeds alle vertrouwde onderdelen: zoals de geschiedenis van ons dorp, projecten, nieuws, de agenda, recreatie, culturele en sportieve informatie e.d.. Heeft u opmerkingen of suggesties naar aanleiding van de vernieuwde website? Laat het ons dan weten via onze website onder: contact > webredactie. We zetten graag samen met u de puntjes op de i. De webredactie mantgum.com Marten Jan van Olphen Loek Trousset Pieter van der Veen
30 Mandeguod
maart 2021 31
32 Mandeguod Activiteiten maand maart Oud papier wordt 13 keer per jaar opgehaald. U kunt deze data terugvinden op de afvalkalender 2021 van Omrin. De data zijn ook te vinden op de Omrin-website. www.omrin.nl/bij-mij-thuis/services/afvalkalender. Of Googlen naar Afvalkalender Mantgum. Verenigingen Vereniging Biljartvereniging Mantgum Bridgeclub Doarpsmienskip Mantgum Fûgelwacht Mantgum Gymnastiekvereniging Weidum Herensociëteit Vriendenkring Iisclub De Twa Doarpen Jeu de Boulesvereniging Wjukslach Keatsferiening Jacob Klaver Korfbalvereniging WWC Loopgroep Rûnom Mantgum Mannenkoor Mantgumer Maten Mantgum Leeft Mantgumer Tennisclub Merke Commisje Mantgum Muziekvereniging Harmonie Weidum Oudercommissie De Gielguorde Resitearkolleezje Frisia 1874 Soos 60+ Speeltuinvereniging De Pôle Stichting Freed Stichting Wjukken Uitvaartvereniging De Laatste Eer Voetbalvereniging Oosterlittens Werkgroep Historie Mantgum Wietwetterklup Contactpersoon / email M. Visser Telefoon J. W. Verhoef S. Dijkstra doarpsmienskip@mantgum.com E. van der Hem K. Bosma S. Cnossen J. van der Werf G. Kuperus B. Stienstra Jant van Dijk D. Lont J. Noorman Maaike Kuipers mantgumleeft@gmail.com P. Kuipers Fam. Nutma J. de Boer info@harmonieweidum.nl ocgielguorde@gmail.com Frisia1874@gmail.com C. Kaspers J. Nijboer Bestuur@wjukken.nl G. Terpstra D. Ottema R.W. Steensma R. de Groot 06 10 05 79 01 058 250 18 13 06 42 32 42 06 058 251 96 81 058 251 93 93 058 250 15 97 058 250 11 44 058 250 40 97 06 13 04 34 74 06 20 49 43 45 06 51 22 11 65 06 15 04 77 98 06 14 41 16 80 058 250 22 41 058 850 63 92 058 251 94 02 058 250 14 05 058 255 25 85 058 250 10 90 058 822 27 63 058 250 14 34 058 250 13 09 058 250 10 38 058 254 20 51
maart 2021 33 Weekagenda Maandag AMV Fanfare ’Harmonie Weidum’ Yoga Zenmeditatie Dinsdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Urker Vishandel Judo, 4 t/m 7 jaar Judo, 7 t/m 8 jaar Judo, 8 t/m 9 jaar Judo, 10 jaar en ouder Bootcamp door Sander Hageman Medische fitness Woensdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Kaartmiddag Biljarten 60+ Bodyflow, Studio Fitaal Pilates, Studio Fitaal Malletband ‘Harmonie Weidum’ Donderdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Pianoles Kids swing 4 t/m 7 jaar Pizzabakker Funky kids 7 t/m 10 jaar Modern dance 10 jaar en ouder Fifty + fit. door Sander Hageman Jeu de boules competitie Clinic beginnen met Hardlopen Yoga Yoga, YogaRutger Vrijdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Bridgen Pilates Studio Fitaal 15.30 uur OBS de Gielguorde 19.30 - 21.00 uur Dorpshuis Weidum 19.00 - 20.30 uur Fysiopraktijk Sybesma 19.45 - 21.30 uur Dokter Fokkewei 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 15.30-18.00 uur Bij de Poiesz 15.45 - 16.30 uur Gymzaal 16.30 - 17.15 uur Gymzaal 17.15 - 18.05 uur Gymzaal 18.05 - 19.00 uur Gymzaal 19.30 uur Schoolplein 19.00 - 20.30 uur Fysiopraktijk Sybesma Yogalessen Marian Ypma/Studio Fitaal 19.45 - 20.45 uur Basisschool Mantgum 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 14.00 uur MFC Wjukken 14.00 - 16.00 uur MFC Wjukken 18.45 - 19.40 uur Basisschool De Gielguorde 19.45 - 20.40 uur Basisschool De Gielguorde 19.30 - 21.30 uur Dorpshuis Weidum 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 14.50 - 21.30 uur MFC Wjukken 15.45 - 16.30 uur Gymzaal 16.30 uur Bij de Poiesz 16.30 - 17.15 uur Gymzaal 17.15 - 18.05 uur Gymzaal 19.30 uur Schoolplein 19.30 uur Stal fam. Odinga Skillaerd 19.30 uur Bij mfc Wjukken 19.00 - 20.30 uur Fysiopraktijk Sybesma 20.00 - 21.00 uur Basisschool De Gielguorde 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 14.00 - 17.30 uur MFC Wjukken 09.00 - 09.55 uur Dorpshuis Weidum Vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) 09.15 -10.15 uur MFC Wjukken Vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) 10.30 -11.30 uur MFC Wjukken Biljartcompetitie Zaterdag Bootcamp door Sander Hageman 19.30 uur Café Bonnema 09.00 uur Schoolplein
34 Mandeguod Instellingen Instelling Apotheekhoudende Huisarts Bergwerff Buitenschoolse opvang De Vrijbuiters Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Dokterswacht Friesland Fysiotherapiepraktijk Mantgum Gastouderopvang It Swânnennest Gastouderopvang Seerôvers en Lânrotten Gastouderopvang Us Wouterkes Gastouderopvang Yvonne Dolstra Gemeente Leeuwarden, klein leed Gezondheidscentrum It Kleaster Kinderopvang It Flinterke Logopediepraktijk Mantgum Mantgum Foar Inoar Mindfulnesstraining en zenmeditatie J. Sybesma G. van der Heide J. Wijnja R. van der Veen dolstrayvonne@gmail.com itkleaster@ezorg.nl E. Hartvelt A. Wijnstra foarinoar@mantgum.com Eef Heinhuis Peuteropvang ‘De Pukkewjuk’ (‘Kids First’) E. Hartvelt Politie Service Centrum Shiatsu & Massagetherapie Sportcentrum Akkermans Studio Fitaal YogaRutger Ant Folkerts Info@massagepraktijkantwerk.nl V. Akkermans M. Ypma Rutger Feitsma info@yogarutger.nl Wilt u ook bij deze instellingen vermeld staan? Stuur dan een e-mail naar mandeguod@gmail.com en wij nemen contact met u op. Waar zijn in Mantgum AED’s aanwezig? MFC Wjukken (dag en nacht) hoofdingang gebouw Poiesz Supermarkt, alleen tijdens openingstijden Fysiotherapie Jelle Sybesma, werkdagen 08.00 - 18.00 uur Wat te doen bij een incident: eerst 112 bellen. Contactpersoon / email praktijkbergwerff@ezorg.nl apotheekbergwerff@ezorg.nl E. Hartvelt R. de Groot rsdegroot@terphus.nl Telefoon 0517 34 12 72 0517 34 27 26 088 035 04 00 06 51 96 89 90 0900 112 71 12 058 250 14 14 058 250 15 23 058 250 19 52 058 250 13 63 06 10 43 10 76 058 257 66 66 058 763 45 13 088 035 04 00 06 27 06 49 94 058 250 15 57 06 12 82 27 12 088 035 04 00 0900 88 44 06 52 13 31 30 0515 42 56 12 06 42 01 22 03
maart 2021 35
36 Mandeguod Nieuws uit de Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Herstellen linde-singel rondom de toren van Skillaerd Op 26 januari was het een drukte van belang op het anders zo rustige plekje bij de toren en kerkhof op Skillaerd. Na een lange periode van voorbereidingen was het eindelijk zover, de lindesingel rondom het kerkhof en toren van Skillaerd kon worden gesnoeid/ gekandelaberd. De kerkrentmeesters hebben advies voor een plan van aanpak van dorpsgenoot en tuin- en landschapsarchitect Nico Kloppenborg gekregen. Na het verkrijgen van de nodige vergunningen en het schrijven van onderzoeksrapporten, kon Boomverzorgingsbedrijf Maurits Zeinstra uit Friens, starten met de nodige werkzaamheden. Eerst zijn de aanwezige nesten van de roeken verplaatst naar de bomen in de berm van de gemeente. Later dit voorjaar zullen de laatste bomen die aan de kant van de sloot staan ook nog gekapt worden. Afgelopen zomer is de gracht aan de voorkant op diepte gebracht en staat na overleg met het waterschap er weer voldoende water in. Het is nu een aantal jaren geduld hebben tot de kruinen van de bomen weer aaneensluiten en het bovenste deel van de toren er weer mooi bovenuit steekt en weer de parel is in het landschap zoals voorheen. 1913 1965 2021
maart 2021 37 Restauratie van de kerk. Inmiddels is de restauratie van het gewelf van de kerk ook in volle gang. Nadat de werknemers van hoofdaannemer Van der Vegt uit Weidum het hele interieur vakkundig hadden ingepakt om beschadiging daarvan te voorkomen, konden de steigerbouwers van Sijperda uit Sneek de hele kerk vol bouwen met steigers en voorzien van twee werkvloeren. om de stukadoors van Stuc Bouw uit Bolsward hun werk te laten doen. Deze klus was in een recordtempo van twee dagen geklaard en de kerkzaal zag eruit als een oerwoud van buizen en planken. Inpakken van het interieur Steigers in de kerk Er is eerst begonnen om het gewelf helemaal door te schroeven om het weer te “verankeren” aan de balken. Ze hebben hier 4000 schroeven voor gebruikt! Hierna zijn ze begonnen met het repareren van de aanwezige scheuren en daarna het stuccen van het gewelf. →
38 Mandeguod Het orgel was er reeds eerder uitgehaald [gedemonteerd] en is in de werkplaats van de restaurateur de Fa. Bakker en Timmenga in Leeuwarden. Wanneer de herstelwerkzaamheden in de kerk klaar zijn en alles schoon is, dan kan het orgel weer worden herplaatst in de orgelkas, die in de kerk achtergebleven is. Ook zal de verwarming aangepast worden en de verlichting en geluidsinstallatie zullen ook aan de beurt komen om aan de eisen en gemakken van de huidige tijd te kunnen voldoen. We zullen jullie, als inwoners van Mantgum, van de voortgang van de restauratie via de Mandeguod op de hoogte houden. Rinse S. de Groot Vieringen in maart 2021 Op dit moment is het onduidelijk hoe het coronavirus zich gaat ontwikkelen. Voor de maand maart houden we alle opties even open. Check onze website en Facebook pagina voor het laatste nieuws. Ontvangt u graag onze twee wekelijkse nieuwsbrief, meldt u aan bij b.jilderda@gmail.com Of bel naar 058 289 85 02 dan bezorgen we de nieuwsbrief in uw brievenbus. Voor actuele informatie: www.pknmantgum.nl en Facebook Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Hartelijke groet namens de kerkenraad, Gudula van Beem
maart 2021 39 Keek op de kerk Elke maand stelt een betrokkene van de Doarpstsjerke zich even kort voor. Ik ben Esther Langedijk. Ik ben sinds 2013 diaken van de Doarpstsjerke in Mantgum. Dat betekent dat ik geld inzamel voor mensen die materieel steun nodig hebben. Dat kan in de buurt, maar meestal gaat het om goede doelen voor mensen elders. Via Kerk in Actie doet de kerk mee aan opbouwprojecten in arme landen. Als giro 555 opengaat vanwege een ramp, doet de kerk natuurlijk mee. Dat is de taak van de diaconie. Ik woon sinds 1998 in Mantgum. Voor die tijd heb ik op verschillende plaatsen gewoond. Ik vul mijn dagen met de gewone dingen, die iedereen doet. Je kan me ’s nachts wakker maken voor een kopje thee.
40 Mandeguod
maart 2021 41
42 Mandeguod Collecte Amnesty International volledig online 14 t/m 20 MAART 2021 Gelijke rechten voor mannen en vrouwen, trouwen met de liefde van je leven en uitkomen voor je mening. In Nederland vinden we dat zo gewoon, dat we bijna vergeten dat veel mensen die vrijheid niet hebben. Amnesty International komt op voor mensen die ten onrechte worden vervolgd, die worden gemarteld of onderdrukt voor wat ze zeggen of wie ze zijn. Geef om vrijheid Mensenrechtenorganisatie Amnesty International houdt in 2021 voor de negentiende keer haar landelijke collecte. Dit jaar is het wel anders dan anders: deze editie van de collecte is vanwege het coronavirus volledig online. In 2020 gingen in heel Nederland 12,5 duizend collectanten langs de deuren en haalden toen ruim € 900.000 op voor het werk van Amnesty. De organisatie hoopt dat mensen ook royaal giften zullen doen in de digitale collectebus die haar collectanten zullen aanbieden. Wat wil Amnesty? Amnesty streeft naar een rechtvaardige wereld waarin iedereen gelijke rechten heeft en in vrijheid kan leven. Met acties, lobby, campagnes en rapporten oefent de organisatie druk uit op machthebbers die de rechten van mensen schenden. Dat blijkt een effectieve methode. Gewetensgevangenen komen vrij, doodvonnissen worden omgezet, discriminerende wetten worden aangepast, marteling stopt, daders worden berecht. Iedereen kan veilig voor Amnesty collecteren Iedereen die Amnesty een warm hart toe draagt en ook een steentje wil bijdragen kan ook een online collectebus aanmaken via amnesty.digicollect.nl. Kijk voor meer informatie over het werk van Amnesty International op www.amnesty.nl.
maart 2021 43
44 Mandeguod Van accountmanager naar hypnotherapeut Tekst: Maaike Kuipers De meeste mensen zullen het wel herkennen: van die momenten of situaties in je leven die een grote impact hebben of je een nieuw inzicht geven. Denk aan een burn-out, het maken van een wereldreis, uit het werk raken, ernstig ziek worden. Niet altijd de leukste situaties, maar je wordt er wel een stuk wijzer van. Ik spreek uit eigen ervaring. Zo ook voor Mantgumer Silvia Fokkema. Tot begin 2020 was ze meer dan vijftien jaar werkzaam als accountmanager/jobcoach bij Pastiel. Ze hielp hier mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt naar een betaalde baan. Totdat ze van de een op de andere dag uit het werk raakte. Nu, twee jaar later heeft ze haar vaste baan opgezegd en is ze actief als zelfstandig hypnotherapeut. Boodschappen doen werd een uitdaging Van de een op de andere dag kwam Silvia thuis te zitten, opgebrand. Ze was de weg volledig kwijt. Silvia: ‘Ik kon ineens niets meer, was heel erg moe, emotioneel, vertrouwde niet meer op mezelf en kreeg zelfs angstklachten. Een boodschap doen bij de Poiesz werd een hele uitdaging.‘ ‘Ik ging me verdiepen in alles wat maar kon helpen, nam een psycholoog in de hand wat op mij niet veel effect had, ging boeken lezen, wandelen en workshops doen. Maar intussen zat ik vooral in mijn hoofd en niet bij mijn gevoel. Ik luisterde niet naar wat ik dacht, was vaak prikkelbaar, veroordelend naar mezelf en moest veel van mezelf, was perfectionistisch en ik dacht ook nog eens dat dit normaal was.’ Eureka-moment Tot Silvia zich aanmeldde voor een seminar van een hypnose instituut. ‘Het was heel lastig om met angstklachten naar zo’n evenement te gaan, maar het heeft mij echt een soort eureka-moment gebracht. Een nieuw pad in mijn leven. Daar hoorde ik de voor mij inspirerende woorden: Je hebt geen angst, je doet angst! Ik dacht: oké, als ik het zelf doe, dan kan ik het dus ook niet doen. Maar hoe dan? Toen ging de wereld van het onbewuste voor mij open, de wereld van hypnose. Dat jij zelf bepaalt hoe je je gedraagt, denkt en voelt, dat het iets is wat je zelf doet (en niet hebt) en dat je zelf altijd de keus hebt om het anders te doen en dat je dat via hypnotherapie kunt veranderen.
maart 2021 45 ‘Hypnose is een natuurlijke staat van focus in jezelf en ontspanning. Je kunt nog gewoon praten en denken en jij blijft de controle houden. Iedereen kan in hypnose mits je zelf wilt. Het is een hele fijne staat van zijn, als in een soort dagdroom waar je zonder ellenlange moeilijke praatsessies je problemen aanpakt.’ Hypnose, is dat niet eng en zweverig? ‘Nee, en dat meen ik echt. Dat mensen het eng vinden komt door het beeld van hypnoseshows. Die shows hebben maar één doel en dat is mensen vermaken. Bij hypnotherapie is het doel mensen door middel van hypnose van hun lichamelijke, emotionele of psychische problemen af te helpen. Dit kunnen angsten zijn, trauma’s, depressieve gevoelens, lichamelijke klachten, dwangmatigheden, maar ook het stoppen met roken en ondersteuning bij afvallen.’ Naar het onderbewuste Je kunt je denkwereld voorstellen als een ijsberg, 5% ervan is het zichtbare topje, je bewustzijn (denken, wilskracht en logica), dat wat je laat zien. De overige 95 % onder water is onbewust (je emoties, waarden, opvattingen), hierin ligt je hele verleden opgeslagen als een soort harde schijf, die automatisch draait. Problemen die je nu ervaart waren ooit een oplossing om je te beschermen, maar oude denkpatronen bepalen ook hoe jij je in het hier-ennu voelt. Met hypnotherapie pak je je problemen aan in jouw onbewuste, daar kun je het veranderen, waardoor jij na de sessies situaties anders aanpakt. Als je het bewust had kunnen veranderen had je het toch allang gedaan? ViaSil Inmiddels heeft Silvia haar vaste baan bij Pastiel in overleg beëindigd en twee opleidingen volbracht tot →
46 Mandeguod hypnotherapeut. Dit heeft geleid tot haar eigen praktijk aan huis onder de naam Via Sil (voor wie het niet gelijk door heeft: een woordspelling van haar naam Silvia). Silvia: ‘Ik heb inmiddels al veel klanten geholpen en het geeft mij voldoening dat je in een korte tijd zoveel voor iemand kan betekenen. Zo was er laatst een vrouw die na een inbraak niet meer alleen in haar eigen huis durfde te slapen. Na een hypnotherapiesessie is het angstige gevoel weg en durft ze weer rustig te slapen. De meeste problemen pak ik in een aantal sessies aan, uiteraard aangepast per persoon. Ik combineer dit desgewenst met energetisch werk en frequentietherapie.’ Met hart voor dieren, in het hart van Fryslân Voor spoedgevallen 24 u./7d. bereikbaar. Oedsmawei 13, 9001 ZJ GROU Tel. 0566 - 60 14 64 E-mail: info@dierenartsgrou.nl Websites: www.dierenartsgrou.nl en www.bistedokter.nl Telefonisch spreekuur: maandag t/m zaterdag van 8.00 - 9.30 u. Spreekuren gezelschapsdieren uitsluitend op afspraak! Balie geopend: Maandag t/m vrijdag: 8.00 – 18.00 u. en zaterdag: 8.00 – 9.30 u. →
maart 2021 47
48 Mandeguod maand aanbieding 750 gram iedere dinsdag bij de Poiesz in Mantgum van 15.30 tot 18.00 uur kibbeling + gratis saus voor € 10,
maart 2021 49 Alvestêdetocht 1986 De redaksje socht om wat Mantgumer foto’s fan de Alvestêdetocht fan 1986, en sa kamen we by Siebolt Dykstra telâne. “Mar,” sa ferhellet Siebolt, “Ik haw wakker socht, mar allinne myn startkaart is foar it ljocht kommen. Aukje hie wol fan alle trije tochten in plakboek makke, mar dat wiene eins allegearre kranteartikels en foto’s út de krante.” Wol kaam der in papierke foar it ljocht mei de nammen fan de dielnimmers út Mantgum oan dy tocht út 1986: Durk de Vries Durk Monsma Popke van der Zee Henk Kroon Jan van Hulzen Jan Duko Koopmans Nanne Orré Hylke Schuurmans Doeke Odinga Haije de Jong Peter de Bruin Anne Christien Piebenga Huub Storm Siebolt Dijkstra In oantal fan dizze minsken binne fertrietlik genôch net mear ûnder ús – dochs wolle wy harren ek hjir noch neame en op dy wize noch efkes foar it fuotljocht helje. Dy dei yn febrewaris 1986 – no al wer 35 jier lyn – sil foar in protte Mantgumers in memorabele dei west ha; foar dyjingen dy’t de tocht sels rieden, foar de supporters dy’t by de kant lâns stiene of al dy minsken dy’t thús foar de telefyzje in pracht-dei belibben. redaksje
50 Mandeguod Ambachtsbakker Sybesma * Mantgumer Preamke, een heerlijk lekkernij maar ook een leuke tip als kado. * Kadomand vullen naar keuze terwijl u wacht, u kunt deze ook bestellen. * Suiker/krentenbrood in cijfers. leuk voor kado verjaardag of trouwdag! Openingstijden Mantgum: Dinsdag t/m donderdag: 8.30 - 18.00 uur Vrijdag: 8.00 - 18.00 uur Zaterdag: 8.00 - 16.00 uur email: bakkerijsybesma@hetnet.nl Mantgum tel.: 058-2502070 / Boksum tel.: 058-2541323 / 06-22632617 * Reklame’s staan in de Skille vermeld. * Ontbijtservice. * `s Maandags kunt u gebak afhalen op bestelling in onze winkel te Boksum. Ook kunt u s`ochtends vroeg altijd in Boksum terecht om uw gebak af te halen of mee te nemen naar uw werk bijvoorbeeld. * Bestellen kan in de winkel of via telefoon of whatsapp of website www.ambachtsbakker.nl
maart 2021 51 Wonen in mantgum Stand van zaken CPO Mantgum 2.0 We willen u als inwoner van Mantgum door middel van dit bericht graag informeren over de stand van zaken van CPO Mantgum 2.0. Op weg naar het bestemmingsplan Afgelopen najaar kon iedereen die dat wilde zijn inspraakreactie indienen bij de gemeente over het voorontwerp bestemmingsplan CPO Mantgum 2.0. Momenteel worden deze reacties beoordeeld door het college van B en W en wordt bekeken of deze aanleiding geven tot een aanpassing van het plan. Vervolgens wordt een ontwerpbestemmings plan ingediend door ons en ook daar kan een ieder weer zijn mening over geven door het indienen van een zienswijze. Wij informeren u op tijd als het zover is. Het is vervolgens aan de gemeenteraad om te beoordelen of het bestemmingsplan, zoals het definitief wordt voorgelegd, kan worden uitgevoerd. De toekomstige bewoners Vanaf juli 2019 heeft het CPO alle inwoners van Mantgum gevraagd zich te melden voor ideeën, informatie of als belangstellende. De behoefte vanuit het dorp is de basis geweest voor de verdere planvorming en het ontwerpen van het plangebied. Er wordt dan ook vraaggestuurd gebouwd. Op dit moment bestaat de groep potentiële bewoners uit 11 gezinnen die zijn ingeloot voor een kavel in het plangebied. Met elkaar vormen zij het CPO Mantgum 2.0. In totaal zijn het 40 personen van 0 tot 80 jaar. Zij zijn afkomstig uit Mantgum of uit de directe omgeving. Daarnaast is er nog 1 twee-onder-één kapwoning beschikbaar. De 11 gezinnen die betrokken zijn bij het CPO nemen ook daadwerkelijk een kavel af. Dit is juridisch vastgelegd en uiteraard duidelijk besproken met de groep. Voor meer informatie over de totstandkoming van het CPO, de woningen die we willen bouwen of het ontwerp van het plangebied vindt u op onze website: www.cpomantgum.nl
52 Mandeguod Nieuws van het kinderdagverblijf en de peuteropvang Maandag 8 februari is een dag die wij niet snel vergeten. Dat was de dag dat het kinderdagverblijf (KDV) en de peuteropvang (PO) in Mantgum weer open mocht! Het voelde als een eeuwigheid geleden. In december moesten alle deuren van Kids First COP groep voor de tweede keer volledig sluiten en bleven er alleen noodopvanglocaties open voor ouders in cruciale beroepen. Zo telde pedagogisch medewerker Fardau Bakker van het KDV in Mantgum de dagen af dat ze alle kinderen weer mocht verwelkomen: ‘’Ik had een vroege dienst en dat maakte dat ik de ouders die ik al lang niet meer had gezien mocht ontvangen. Het was een koude dag maar dat mocht de pret niet drukken. Ik doe de deur open en begroet de ouder met “welkom terug!” De vader moet lachen. Er gaat een gedachte door mij heen dat het eigenlijk wel heel gek is, om dat zo te zeggen. Maar ik ben blij dat we alle kinderen van het KDV en de Peuteropvang weer mogen ontvangen. We maken een praatje en zo te horen heeft zijn zoon flink wat stappen gemaakt in zijn ontwikkeling in de tijd dat we dicht waren.’’
maart 2021 53 We zijn blij dat het KDV weer open is en hopen dat de BSO ook weer snel regulier open kan. We willen de eindeloze verhalen van de kinderen weer horen en samen activiteiten ondernemen. In de tussentijd zitten we op het KDV, de peuteropvang en de BSO-noodopvanglocaties niet stil. In de afgelopen maanden hebben wij leuke momenten vastgelegd. We zijn bezig geweest met cakejes versieren en hebben spannende proefjes gedaan. Wat zou er bijvoorbeeld gebeuren als je een Mentos snoepje in een fles met cola doet? Ook hebben we geschilderd met scheerschuim op de BSO. Op het KDV hadden we binnen en buiten veel plezier. Wat een pret hebben we met de kinderen buiten in de sneeuw gehad. Wat is er nou leuker dan samen in de sneeuw op ontdekking te gaan? De kinderen van het KDV en de peuteropvang zijn weer terug. Hopelijk ook snel alle BSO kinderen. We hopen dat jullie allemaal gezond mogen blijven en dat we maar weer snel volledig open mogen! Lieve groet, Corinda, Aaltsje, Esmaralda, Pietrik, Yke, Ilse, Bettie en Fardau, pedagogisch medewerkers Kids First COP groep kinderdagverblijf, peuteropvang en buitenschoolse opvang locatie Mantgum Wil je in de tussentijd op de hoogte blijven? Op onze website www.kidsfirst.nl vind je het laatste nieuws.
54 Mandeguod Wintersfeer Foto’s Wijbe Talsma
maart 2021 55
56 Mandeguod
maart 2021 57 Witte jim dat… → Van maandag 19 tot en met vrijdag 23 april is de weg van It Bosk tot aan de Hegedyk gestremd. De gemeente is die week bezig om een nieuwe asfaltlaag op de weg aan te brengen. Verkeer wordt die week omgeleid. → De jiergearkomste fan Keatsferiening Jacob Klaver ferskood wurdt fan 4 maart nei tongersdei 22 april 2021, om 20.00 oere? De wurklist foar dy gearkomste fine jo yn it april-nûmer fan de Mandeguod. → Mantgum zijn eigen ice -man heeft? Elke morgen neemt Roel Hoekstra een fris bad in de Mantgumer Vaart. Op gezette tijden kun je een badmuts met een grote baard voorbij zien zwemmen. Weer of geen weer. Tijdens onze Kleine IJstijd hakte Roel gewoon een gat in het ijs. Blijf gezond, Roel!
58 Mandeguod Eén enkele gezondheid Elk contact tussen mens en dier vormt een potentieel gezondheidsrisico. Al sinds onze verre voorouders dieren zijn gaan jagen en domesticeren. En die risico’s werden alsmaar groter naarmate we de dierhouderij zijn gaan intensiveren. Infecties kunnen dan makkelijker van dier naar mens overspringen (zoönose) en vice versa. Ondanks dat de wetenschap in de individuele disciplines op een enorm hoog plan staat, is men pas recentelijk tot het inzicht gekomen dat het nog beter is om artsen, dierenartsen en milieudeskundigen te laten samenwerken. Veelal is het resultaat van die interactie significant hoger dan de optelsom. Het concept van deze interdisciplinaire samenwerking noemen we ‘One Health’, letterlijk één enkele gezondheid. Aangezien er grote overeenkomsten zijn tussen de veterinaire praktijk en humane zorginstellingen op het gebied van infectiepreventie enerzijds, maar ook bij het bestrijden van een ziekte uitbraak anderzijds, is het niet meer dan logisch om de handen ineen te slaan. Q-koorts Driekwart van de opkomende infectieziekten bij de mens zijn van dierlijke oorsprong. Een aansprekend voorbeeld uit het recente verleden is de dramatische Q-koorts uitbraak vanuit de geitenhouderij. De bijzondere interactie tussen de drie invalshoeken heeft juist geleid tot een adequate aanpak van het probleem. Uiteraard is de impact van de huidige Covid-19 pandemie nog vele malen groter dan bij Q-koorts. Ook al weten we de exacte oorsprong nog niet,
maart 2021 59 het is evident dat ook het coronavirus van dierlijke oorsprong is. Viroloog Ab Osterhaus is eigenlijk de verpersoonlijking van het One Healthprincipe. Van oorsprong is hij namelijk dierenarts, maar tegenwoordig een alom gerespecteerd deskundige op het gebied van zoönosen. Hij promoveerde in 1978 op FIP, een akelige ziekte bij katten die nota bene door een coronavirus wordt veroorzaakt! En dat het lastig is om daar een goed werkend vaccin voor te maken weet hij ook: voor katten is dat namelijk nooit gelukt… GGD voor dieren Toen er vorig jaar een groot tekort aan PCR-testcapaciteit op corona ontstond heeft de Gezondheidsdienst voor Dieren in Deventer zich opgeworpen. Daar zijn ze immers gewend om massawerk te verwerken. Nog steeds wordt daar een substantieel aandeel van de humane testen uitgevoerd. One health in optima forma! Ruim een jaar geleden beschreef ik de parallel tussen de humane en de diergeneeskunde betreffende vaccinatie. Over groepsimmuniteit, de afname in vaccinatiebereidheid, ‘antivaxxers’ en medische desinformatie in beide sectoren. Dat dit thema op dit moment zo actueel zou zijn, kon ik toen absoluut niet bevroeden. Thans is er vooral een tekort aan vaccin, maar ik voorzie in de loop van dit jaar een gebrek aan prikkers als er wél voldoende entstof geproduceerd kan worden. Ik heb de tijd ervoor en ik kan vaccineren. Dus heb ik me alvast aangemeld! Afgezien van de discussie wie wel of niet geprikt kan, moet of wil worden en in welke volgorde; durf jij het aan door de bistedokter gevaccineerd te worden? Het maakt in ieder geval het cirkeltje rond voor dit verhaal!
60 Mandeguod
maart 2021 61 Heb jij een probleem en wil je ervan af? Ik help je graag Via Sil! Hypnotherapeut Silvia Fokkema 06 46 376 520 ViaSilviaFokkema@gmail.com
62 Mandeguod Colofon Mandeguod is een uitgave van Doarpsmienskip Mantgum en verschijnt 11 keer per jaar Doarpsmienskip Mantgum Sipke Dijkstra voorzitter, Ewoud Westrik secretaris, Bert van der Weide penningmeester Algemeen lid: Maaike Kuipers, Annemarie Meetsma, Ydwine Willemsma E-mail: doarpsmienskip@mantgum.com Website: www.mantgum.com Redactie Mandeguod Vacature hoofdredacteur, Lys Scarse eindredacteur, Maaike Kuipers redacteur, Diny de Vries redacteur, Jacob Scheffer redacteur, Schelte de Jong vormgever, Rinse Westerdijk vormgever Financieel beheer Hotze Bonnema penningmeester. Bankrekening Mandeguod: NL77 INGB 0005 0727 04 Verspreiding Yme en Ary Meintema coördinatie. Verspreiding door veel vrijwilligers uit Mantgum Druk CSLdigitaal Tarieven Mandeguod Jaaradvertentie (binnenwerk) Eenmalige advertentie (alleen binnenwerk) Formaat (bxh) Hele pagina € 160,00 Halve pagina € 85,00 47,50 Kwart pagina € Hele pagina € Halve pagina € Kwart pagina € 27,50 15,00 11,00 Aanleveren advertenties Bij voorkeer in zwart wit en PDF formaat. Aanleveren van een advertentie kan ook in TIFF, JPG, JPEG of PNG. Aanleveren van een advertentie in WORD is ook mogelijk. U loopt dan wel de kans dat er afwijkingen optreden, met name in de fonttypes en fontgrootte. Verenigingsmededelingen (alleen binnenwerk) Jaarbijdrage € 30,00 Oplage 510 exemplaren Inleveren kopij Uiterlijk de 14e van elke maand E-mail: mandeguod@gmail.com Algemeen In uw mail met de bijdrage(n) dient u - voor eventuele vragen - uw naam, adres en telefoonnummer te vermelden. De bijdrage moet - tenminste - voorzien zijn van de naam van de afzender. Eventuele foto(‘s) ook apart en bewaard als TIFF, JPG, JPEG meesturen. De redactie behoudt zich het recht voor om uw tekst te redigeren, zo nodig in te korten of om uw bijdrage(n) eventueel niet te plaatsen. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van stukken die zijn geschreven door niet-redactieleden. Tevens dient u zich er rekenschap van te geven dat Mandeguod ook in pdf-formaat op www.mantgum.com geplaatst wordt. © MANDEGUOD Overname van artikelen en foto’s alleen na verkregen schriftelijke toestemming van de redactie van Mandeguod. 128 x 180 mm 128 x 87,5 mm 61,5 x 87,5 mm 128 x 41,25 mm
maart 2021 63
1 Online Touch