0

jaargang 16 | augustus 2020 04 vakblad voor ondernemers in de jachtbouwindustrie NEDERLAND Het merk Trintella is terug ROYAL-MARITIEM: GLAS BUIGEN IS EEN DELICAAT PROCES DRUKTE BIJ MULDER SHIPYARD: oude werf weer in gebruik 5 TOELEVERANCIERS IN KADE PAGINA’S MET OVERZICHT

TOTALE CONTROLE MET COMPACTE MULTIFUNCTIONELE DISPLAYS Beneteau Oceanis 30.1 YD42 multifunctioneel kleurenscherm Dit multifunctionele kraakheldere LCD kleurenscherm is ontwikkeld voor optimale zichtbaarheid in alle weersomstandigheden. De YD42 heeft een eenvoudig gebruikersinterface met 170 graden kijkhoek. Motorgegevens, snelheid, wind, diepte, AIS data en meer in één oogopslag. Daarnaast heeft de YD42 volledige NMEA compatibiliteit en functionaliteit. PROVEN MARINE TECHNOLOGY www.yanmarmarine.com

INHOUDSOPGAVE 11 TRINTELLA is de naam van zeiljachten van bewezen kwaliteit, met een historie die terugvoert tot 1959. In 2002 werd de productie gestaakt, maar nog steeds zwerft er een groep enthousiaste zeilers over de wereldzeeën. Jachtbouwer Joop Doomernik heeft het merk Trintella zeilers gekocht en wil het nieuw leven inblazen: “Het worden ‘gentlemen’s yachts’, waarop ook overnacht kan worden. Oogstrelend, met een laag vrijboord. Je zit lekker laag op het water, voor intens zeilplezier” 18 34 jaargang 16 | augustus 2020 04 vakblad voor ondernemers in de jachtbouwindustrie NEDERLAND Het merk Trintella is terug ROYAL-MARITIEM: GLAS BUIGEN IS EEN DELICAAT PROCES DRUKTE BIJ MULDER SHIPYARD: oude werf weer in gebruik 5 PAGINA’S MET TOELEVERANCIERS IN KADE OVERZICHT MULDER SHIPYARD in Zoeterwoude heeft een royaal gevulde orderportefeuille, en wel dusdanig dat de oude locatie in Voorschoten, de bakermat van de werf, nieuw leven moest worden ingeblazen. De werf heeft momenteel elf projecten onderhanden. De Favorites 1500 en 1700 worden in Voorschoten gebouwd. Commercieel directeur Nick Mulder: “We hebben een mooie mix van custom built en bouw op speculatie.” Een bedrijfsportret. Deze foto van de boeg van een Beachclub 660 in aanbouw bij Van der Valk Shipyard in Waalwijk laat goed zijn wat er met glas mogelijk is. Ontwerper Cor D. Rover ging bij dit schip ver met de toepassing van gebogen glas. We gingen op bezoek bij de leverancier, Royal-Maritiem in IJsselmuiden, een toonaangevende speler in de wereld van jachtglas. We mochten in de keuken kijken, maar directeur Robert Nissink wilde niet alles op foto’s laten zien, want een deel van het productieproces is het geheim van de smid! Lees verder op pagina 14 04 KADE OVERZICHT Toeleveranciers presenteren zich 23 Pieter Timmers, Forward Management: Neuro-marksegmentatie 26 METSTRADE past zich aan met hybride vakbeurs 29 Kort Nieuws 38 NJI-nieuws 41 ICT-applicatie voor CE-keuring NJI-column Regels voor kraanwerkbak nodeloos streng DE BOARNSTREAM breidt de werf uit (ook voor refitwerk), lanceert een nieuw vlaggenschip én heeft nieuwe ontwerpen in de pijplijn. Volop activiteit in Jirnsum, ook al dwarsboomde corona de zaak op tal van punten. Algemeen directeur Wies Hokwerda: “De productie is doorgegaan, zij het dat de oplevering van enkele schepen later was dan gepland. We zien de laatste tijd gelukkig meer beweging.” 43-50 NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN: Van der Valk bundelt kennis in expeditiejacht Saffier levert 18 schepen in twee maanden Vanquish VQ80, supersnelle Sportfish Altena Yachting bouwt Doggersbank 66 Moonen verkoopt dochterschip Brigadoon Boarncruiser 46 Traveller met flydeck Carbon roeiboot voor Mark Slats Stemmige Discovery 47 OC Corona wordt Crown Cruiser Bestevaer 53MY ‘zeilsschip onder de motorjachten’ Linssen 35SL AC: met achterkajuit Expeditiejacht La Datcha gaat op avontuur Domani bouwt in Drachten Venegy 37 met ‘glazen’ stuurhuis Aluminium toercatamaran Eyecat 55 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 3 Foto Rens Groenendijk

KADE OVERZICHT In dit KADE overzicht biedt Jachtbouw Nederland een podium aan toeleveranciers die op de helaas gecancelde beurs HISWA te water het fysieke loopje over de steigers en het waardevolle B2B-contact moeten missen met de jachtbouwers en andere exposanten. JABSCO TOILETTEN Elke reis is een avontuur, en het is altijd goed om voorbereid te zijn. Daarom zijn veiligheid, betrouwbaarheid en gebruiksgemak een belangrijk onderdeel van de keuze voor de juiste toiletten, pompen en accessoires voor uw boot of camper. Niet voor niets zijn Jabsco toiletten wereldwijd het meest gebruikt bij veel botenbouwers. Vandaag de dag is Jabsco de toonaangevende fabrikant van drinkwaterpompen, vuilwatersystemen, ballastpompen, toiletten, koelwaterpompen en zoeklichten en wereldwijde toeleverancier van botenbouwers, jachtwerven en watersportwinkels. www.technautic.nl WIJ WETEN VEEL VAN BOTEN, OMDAT WE ZELF OOK VAREN SEMI-CUSTOM HULL VANE® Hull Vane® gelooft dat het altijd beter, efficiënter en comfortabeler kan. Dit is precies de reden waarom wij een onderwatervleugel hebben ontwikkeld voor aan de spiegel van een motorjacht om het vaarcomfort en de prestaties te verbeteren. De gepatenteerde Hull Vane® zet de energie van een hekgolf om in voorwaartse stuwkracht en genereert een opwaartse liftkracht van het achterschip waardoor het schip extra snelheid krijgt. Het comfort aan boord en de koersstabiliteit worden verhoogd doordat de stampbewegingen worden verminderd. Tevens is het stiller aan boord doordat de schroef en motor minder hard hoeven te werken. De semi-custom Hull Vane® is speciaal ontwikkeld voor motorjachten tussen de 10 en 20 meter die niet harder kunnen varen dan 13 knopen. www.hullvane.nl Kuiper Verzekeringen is opgericht in 1946 en doorgegroeid naar een derde generatie familiebedrijf. Vanuit onze gedeelde passie en liefde voor de watersport en klassieke auto’s hebben wij sinds de jaren zeventig – als gevolmachtigde van een aantal grote verzekeringsmaatschappijen – onder eigen naam unieke verzekeringsproducten ontwikkeld. U kunt pas écht zorgeloos van uw schip genieten als u daarvoor een goede verzekering heeft. Als geen ander kennen wij de risico’s die aan uw passie zijn verbonden, wij varen immers zelf ook. Als watersportliefhebber en eigenaar van een vaartuig kunt u met al uw verzekeringsvragen terecht bij onze Watersportdesk. Hier werken specialisten met verstand van verzekeren en net als u een passie voor de watersport. www.kuiperverzekeringen.nl 4 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 YANMAR MULTIFUNCTIONELE DISPLAYS Yanmar Marine International staat bekend om haar innovatieve lijn common rail binnenboord dieselmotoren voor zeilboten en motorboten. Daarnaast biedt Yanmar verschillende oplossingen op het gebied van compacte multifunctionele displays. Het YD42 multifunctioneel kleurenscherm biedt gebruikers een eenvoudig gebruikersinterface met 170 graden kijkhoek. Motorgegevens, snelheid, wind, diepte, AIS-data en meer in één oogopslag. Daarnaast heeft de YD42 volledige NMEA-compatibiliteit en functionaliteit. Het YD25 lcd-scherm met start-stop functie biedt daarentegen de oplossing voor kleinere schepen met beperkte cockpitruimte. Bezoek ook onze vernieuwde website: www.yanmar.com/marine

OVERZICHT KADE SEAKEEPER 1, DE KLEINSTE GYROSTABILIZER QUANTUM SAILS FUSION M CRUISING ZEIL Gebruikmakend van Quantum’s state-of-the-art iQ Technology® ontwerpproces is elk Fusion M Cruising-zeil speciaal ontwikkeld en geoptimaliseerd voor uw boot- en zeiluitdagingen of je nu aan het cruisen bent over de hele wereld of gewoon herinneringen aan het maken bent met je kinderen. Het op maat gemaakte zeilontwerp is ontwikkeld met behulp van de meest geavanceerde membraanconstructie en productiemethoden in de industrie om een ongekende zeilvorm te garanderen voor maximale controle en levensduur in alle weersomstandigheden. Quantum Sails Fusion M Cruising-zeilen zijn zeer eenvoudig te trimmen en het meest veelzijdige zeil op maat gemaakt voor jouw avontuur. www.quantumsails.nl Met de nieuwste, kleinste Seakeeper aller tijden, de Seakeeper 1, gaat er voor schepen vanaf 7 tot ca. 9 meter nu ook een wereld open op het gebied van gyrostabilisatie! Met de Seakeeper 1 wordt er tot max. 95% rolreductie gerealiseerd zonder kwetsbare delen onder water en met een zeer gering (12 volt - DC) elektrisch verbruik. De beproefde technieken zoals toegepast in meer dan 10.000 Seakeeper units die er in de afgelopen tien jaar wereldwijd verkocht werden, maken dit systeem de absolute top onder de stabilisatie systemen. Seakeeper heeft een grote range van gyrostabilisatie systemen, waarmee schepen tot ca. 60 meter uitgerust kunnen worden. Daarmee worden comfort, veiligheid en zeewaardigheid tot een absoluut maximum verheven! Een wereldwijd dealernetwerk zorgt voor optimale service. Voor meer info: mail met Rob de Wijs, accountmanager Marine via: rdwijs@kvt.nl. www.kvt.nl SEAJET PELLERCLEAN VOORKOMT AANGROEI OP DE SCHROEF Pellerclean is een op siliconen gebaseerd transparant product dat een heel glad en slecht hechtend oppervlak geeft voor alle soorten van aangroei. Het product is ontwikkeld door Seajet om o.a. scheepsschroeven, staartstukken en aanverwante onderdelen te beschermen tegen het schadelijk effect van aangroei, zoals algen en zeepokken. Pellerclean is aan te brengen op ondergronden zoals brons, aluminium of plastic en is geschikt voor alle typen zeil- en motorboten. Het is tevens een milieuvriendelijk product. PS Marine Coatings Officiële dealer van Seajet Paints www.psmarine.nl WEBASTO SHADING WEBASTO BLUESKY QUANTUM SAILS XC CODE ZERO Quantum’s innovatieve XC Cableless zeil is ontwikkeld met onze iQ Technology® voor zowel wedstrijd- en toerzeilen als de clubracer. De vezels in het zeil worden strategisch van de tophoek naar de halshoek verdeeld om voldoende spanning op het voorlijk te creëren. Een anti-torsiekabel wordt hierdoor overbodig. De Cableless Code Zero is in een breder bereik van windhoeken en windsterktes in te zetten. De XC Code Zero levert hierdoor niet alleen betere prestaties, maar is ook makkelijk in gebruik. Door het verwijderen van de zware anti-torsiekabel kan het zeilgewicht zo laag mogelijk gehouden worden. Het geringe gewicht gecombineerd met het makkelijke in- en uitrollen van het zeil maakt het gebruiksvriendelijk voor de hele bemanning. www.quantumsails.nl Webasto: nieuwe BlueSky schuifdaken en shading De Webasto BlueSky range schuifdaken is onlangs vernieuwd en uitgebreid en bestaat nu uit vier modellen. Dit compacte, lichtgewicht dak kent vele toepassingsmogelijkheden, ook voor montage achteraf. Er is keuze uit elektrisch en handmatig bedienbare varianten. Naast het formaat 77 x 72cm is er ook een kleinere variant van 50 x 50 cm. Deze is handmatig bediend, heeft een acryl paneel en biedt een voordelig alternatief. Marine Shading oplossingen Dankzij meer dan tien jaar ervaring met daken voor jachten kan Webasto nu ook nieuw ontwikkelde marine shading oplossingen aanbieden. Een Folding Shade of Rolling Shade zorgt voor perfecte bescherming tijdens een zonnige dag op het water. De systemen zijn ontwikkeld voor gebruik boven de cockpit, het achterdek of de fly bridge en kunnen bediend worden met een druk op de knop. Meer informatie op www.webasto-marine.nl JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 5

SIDE-POWER Innovation & Experience DC Speed Control thrusters and Stabilizer Systems from Side-Power - Innovative products developed from unique experience! BENELUX-REPRESENTATIVE: asabootelectro.nl GROOTHANDEL VOOR SCHEEPS- EN JACHTBENODIGDHEDEN E-mail: info@avamarine.nl / www.avamarine.nl

OVERZICHT MASTERVOLT CZONE TOUCH 7-DISPLAY SUPERSNEL Het CZone Touch 7-display is speciaal ontworpen voor het eenvoudig monitoren van elektrische systemen in de moderne recreatievoertuigen (RV) en boten van vandaag. De Touch 7 beschikt over alle nieuwe elektronica met de snelste processor ooit in een CZone Touch-display. Het display bevat de nieuwste technologie om de gebruikerservaring verder te optimaliseren door een verbeterde weergave. Kenmerken • Nieuw 7-inch display met modern, onopvallend glazen design • Optisch gebonden IPS LCD biedt uitstekende kijkhoeken • 24-bits kleur voor betere kleurnauwkeurigheid en contrast • Hoge resolutie 1024 x 600 pixels voor scherpe en duidelijke beelden • 500 nit helderheid - dimbaar voor nachtzicht • Nieuwe dual-core processor zorgt voor razendsnelle prestaties • Eenvoudige montage aan de voorkant en schroefloze toegang aan de achterkant • Ondiepe 35 mm inbouwdiepte inclusief kabels • Ingebouwd Wi-Fi en ethernet voor tabletconnectiviteit • Breed 8-32V gelijkspanningsbereik • Consistente en vertrouwde gebruikersinterface van CZone 2.0 • Twee jaar garantie www.mastervolt.com KADE DE GIER JACHTSERVICE: ALLES ONDER ÉÉN DAK Alle disciplines op het gebied van refit en onderhoud zijn te vinden bij De Gier Jachtservice in Enkhuizen. Of u nu komt voor een totale refit van uw schip of voor een snelle knip- en scheerbeurt, het kan allemaal. Vakmensen Elektriciëns, polyesterwerkers, spuiters, lassers en timmerlieden staan voor u klaar met de beste materialen en geavanceerde machines. Stuk voor stuk vakbekwame mensen met een flexibele en probleemoplossende instelling. Maar één keer hijsen De Gier Jachtservice zet motorboten en zeilschepen veilig voor u op het droge. Met onze botenlift kunnen we schepen hijsen tot ca. 100 ton en tot een max. lengte van ca. 30 meter. Omdat wij alle onderhoudsdisciplines op het gebied van jachtservice onder één dak hebben, is het hijsen maar één keer nodig. Een groot voordeel en kostenbesparend. Wilt u nog wat langer blijven? Wij bieden ook een uitstekende jachtstalling. www.degierjachtservice.nl TOPWINDOWS CONDENSVRIJE PATRIJSPOORTEN In de afgelopen jaren zijn er door Topwindows duizenden condensvrije kunststof ramen geproduceerd voor zowel de beroeps- als pleziervaart. In slaapruimtes, natte cellen en kombuizen worden door jachtbouwers veelal patrijspoorten gebruikt. Juist in deze ruimtes komt veel vocht en dus condens voor. Met de bekende natte en zwarte vlekken in de betimmering rond de poorten als vervelend gevolg. Kunststof fungeert niet als koudebrug, dus met de nieuwe patrijspoorten van Topwindows zijn de condens problemen uit de wereld. De profielen zijn van geïsoleerd, gegoten kunststof (zwart of grijs) met grijs getinte, PMMA kunststof ruiten. Leverbaar in vaste en klapbare uitvoering, met regenkappen en horren. Vanzelfsprekend voldoen de UV- en zeewaterbestendige patrijspoorten aan de geldende ISO- en oceaanwaardige CE-A normen. www.topwindows.nl MASTERVOLT CHARGEMASTER PLUS 24/110-2 Met een toename van 10% in maximale laadstroom levert de ChargeMaster Plus 24/110-2 het meeste laadvermogen per kubieke decimeter van alle Mastervolt acculaders. Bovendien maakt een gewichtsvermindering van 21% en een kleinere footprint deze lader de kleinste en meest compacte in het assortiment acculaders van Mastervolt. De ChargeMaster Plus 24/110-2 maakt deel uit van een familie Mastervolt-laders die meerdere functies in één apparaat integreert. De lader vermindert de complexiteit en kosten van installaties met meerdere accu’s door alle extra componenten in één sterk gebouwde kast op te nemen. Ontworpen voor veelzijdigheid, laadt het vrijwel elke combinatie van twee batterijen op een snelle en veilige manier op en werkt het overal ter wereld. Revival mode: laadt zelfs volledig ontladen accu’s probleemloos. Multi Voltage: 12 V-startaccu laden in een 24 V-systeem zonder extra accessoires. Priority Charge: sneller laden doordat het beschikbare vermogen toegewezen wordt aan de leegste accu. www.mastervolt.com VETUS E-LINE: GERUISLOZE AANDRIJVING Luisteren naar het kabbelende water, fluitende vogels en genieten van rust en ruimte op het water. Met de nieuwe E-Line van Vetus kunt u optimaal genieten van uw boottochten. De beleving van zeilen, de controle en kracht van een motorboot. De E-Line van Vetus is compact, compleet, zeer efficiënt, plug & play en geschikt voor zowel nieuwbouw als her-motorisering. De E-Line aandrijving werkt met het V-CAN bus systeem en voldoet aan alle huidige en toekomstige emissie-eisen. De Vetus E-Line is de enige elektrische aandrijving met het ‘active motor braking’ systeem. Dit houdt in dat zonder vertraging van voor- naar achteruit geschakeld kan worden, zoals dat ook kan bij een crashstop met een dieselmotor. www.vetus.com JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 7

KADE OVERZICHT WATERWORLD ELEKTRISCHE AANDRIJVINGEN 3.0 QUICK MC2 GYROSTABILISATOR, EXCLUSIEF BIJ COMBI NOORD Combi Noord uit Grou introduceert nieuwe gyrostabilisatoren van Quick MC2 X-serie. De stabilisatoren zijn geschikt voor schepen van 5 tot en met 240 ton en bevatten geen onderdelen die onder water buiten de romp uitsteken en evenmin pompen die verstopt kunnen raken. De stabilisatoren zijn eenvoudig te installeren, hebben nauwelijks onderhoud nodig en verhogen het vaarcomfort door de slingering van het schip tot wel 85 procent te verminderen. Dit belangrijke resultaat wordt bereikt dankzij de vliegwielmassa die rond een horizontale as draait. Door de horizontale krachtwerking wordt slingering van boten efficiënter gedempt. Dit resulteert uiteraard in lagere mechanische spanningen, snellere opstarttijden en minder energieverliezen ten opzichte van concurrerende gyrostabilisatoren. De voordelen op een rijtje: Revolutionair anti-rol mechanisme Stabiliseert boten tot wel 240 ton Tot wel 85% minder slingeren 40% tijdsbesparing door snellere opstarttijd ten opzichte van concurrerende gyrostabilisatoren Eenvoudige installatie; plug and play Kijk voor meer informatie op: gyrostabilisatoren.nl AUTOPROP BIEDT HYBRIDE ZEILER HET BESTE RENDEMENT De continue variabele spoed van de Autoprop garandeert maximaal rendement op ieder toerental. Bomarine uit Den Haag is de importeur van deze geavanceerde schroeven, die wereldwijd op duizenden zeiljachten zijn toegepast. De bladen van de Autoprop passen hun spoed automatisch en continu aan de omstandigheden aan, en dat helemaal vanzelf. Dat betaalt zich in elektrische installaties dubbel uit: minder verbruik wanneer op de motor gevaren wordt én hogere laadopbrengst als er gezeild wordt. Met de Autoprop in de vaanstand kan, wanneer men niet (meer) wil bijladen, tevens gezeild worden met de laagste weerstand. Door het lage verbruik en de hoge opbrengst van de Autoprop haalt men meer mijlen en meer plezier uit een elektrische installatie. Graag helpen wij u de elektrische aandrijflijn te optimaliseren. www.autoprop.nl 8 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 De Stille Boot presenteert WaterWorld 3.0, haar derde generatie elektrische aandrijvingen. Deze serie 48V-motoren in vermogens van 4-10 kW is op alle fronten vernieuwd. Zo hebben de motoren een nog hogere efficiency bereikt, voor nog meer vaarbereik. Daarnaast werden een nieuwe display en gashendel ontwikkeld. Het 5” touch screen kleurendisplay toont alle benodigde informatie over resterende vaartijd, accu percentage en alle motorinformatie. Naast loodaccu’s kunnen lithium accu’s direct via het BMS hierop worden aangesloten. De modern vormgegeven elektronische gashendel staat garant voor een zeer snelle motorrespons voor gemakkelijk manoeuvreren. De installatie van het systeem werd vereenvoudigd, zodat dit nog sneller en kosten efficiënt kan gebeuren. destilleboot.nl/waterworld/ KRACHTIGE WATERWORLD 15.0 De WaterWorld 15.0 is de nieuwste loot aan de stam van elektrische inboard motoren die De Stille Boot levert. Deze motor heeft een vermogen van 15 kW, genoeg om jachten tot ca. 12 meter aan te drijven, of nog groter in dubbele uitvoering. Bijzonder is dat de motor tijdelijk 20 kW kan leveren voor extra power om te versnellen en vertragen. Desondanks werkt de motor net als de rest van de serie (4 – 10 kW) op 48 V, waardoor hij eenvoudig en voordelig is te installeren. Dat is mede te danken aan het feit dat de motor door zijn hoge efficiency zonder waterkoeling kan opereren. Hij drijft de schroefas direct aan, zonder overbrengingen, en werkt echt fluisterstil! destilleboot.nl/waterworld/ SNELLE ELEKTRISCHE RIB’S De Stille Boot vertegenwoordigt in Nederland de Naviwatt Zenpro 580 en de Tornado Zero-E. Beide zijn snelle elektrisch aangedreven RIB’s van ca. 6 meter lengte, voorzien van een Torqeedo Deep Blue 50 elektrische outboard motor. Deze is vergelijkbaar met een 80 pk benzinemotor en brengt de RIB’s ruimschoots op planeersnelheid. Het Deep Blue systeem maakt gebruik van een 40 kWh grote lithium accu van BMW, die in beide boten onder de vloer is weggewerkt. De Naviwatt Zenpro 580 is stoere aluminium RIB, geschikt voor zware toepassingen, ook in de professionele sfeer. Zijn topsnelheid is 25 knopen. De Tornado Zero-E heeft een polyester romp en een topsnelheid van 30 knopen. De range van beide boten ligt tussen de 25 mijl/40 km op hoge snelheid en 55 mijl/100 km bij een waterverplaatsende snelheid van ca. 5 knopen. destilleboot.nl/torqeedo/torqeedo-deep-blue/

OVERZICHT KADE NEPTUNE NAUTISCH COMFORT Neptune produceert sinds 1992 handgemaakte kwaliteitsmatrassen in alle maten voor nieuwe en refit jachten. Daarnaast zijn we gespecialiseerd in lattenbodems, op maat gemaakt beddengoed en zitcomfort. Bij Neptune willen we u optimaal laten genieten van de zon, het water en uw kostbare vrije tijd aan boord. Of u nu geniet van een ontspannen vaartocht of een serieuze zeiltrip, een goede nachtrust is op het water net zo belangrijk als op het droge. Ongeveer 30% van uw tijd aan boord brengt u slapend door en dat vinden wij te lang om enig ongemak te ervaren: vervang daarom tijdig uw matrassen en zitkussens zodat u de volgende seizoenen weer heerlijk zit en slaapt. www.neptune.nl DMS HOLLAND / MAGNUSMASTER EN RAYMARINE INTERFACE DMS Holland introduceert een nieuwe feature voor de MagnusMaster stabilisator! Het bedieningspaneel van de MagnusMaster kan nu ook worden geïntegreerd met het Raymarine scherm. Met deze interface staat alle informatie over het jacht en de omgeving handig en overzichtelijk in één scherm! www.dmsholland.com INITIATIEVEN NA AFGELASTING HISWA TE WATER Alternatieve beurzen De HISWA te water, gepland van 2 tot en met 6 september in Lelystad, is in verband met de coronacrisis afgelast. Om toch rechtstreeks een koperspubliek te bereiken zijn door exposanten her en der kleinschalige initiatieven opgezet. Beursdirecteur Arjen Rahusen: “Ik had natuurlijk graag een HISWA te water gehouden, maar gezien de omstandigheden is dat niet realistisch. Om duidelijkheid aan onze exposanten, leveranciers en bezoekers te geven hebben wij deze beslissing vroegtijdig genomen.” Als alternatief werd in samenwerking met YachtFocus een virtuele beurs gemaakt, waar bezoekers door een rondgang over de virtuele steiger uitgebreide informatie vinden over (nieuwe) schepen en spullen, te bereiken via www. hiswatewater.nl. De virtuele beurs blijft tot 10 oktober open. DUTCH YACHTING WEEKEND Als reactie op het wegvallen van de natte HISWA werden alternatieve shows aangekondigd. Zo is van vrijdag 4 tot en met zondag 6 september in Medemblik het Dutch Yachting Weekend. Contest Yachts, Saffier Yachts, Jachtwerf Heeg en AdmiralsTender meren schepen uit hun modellenlijn af aan de kade, voor de Contest-werf, waar 22 ligplaatsen zijn. De schepen zijn vrij toegankelijk voor alle bezoekers. Op de kade is plaats voor enkele trailersailers. Naast de jachtbouwers zullen ook een aantal bekende toeleveranciers zich presenteren in een hal: De Stille Boot, Raymarine, Kuiper Verzekeringen, Harken en Vyva Fabrics. Lezingen en workshops worden georganiseerd door het magazine Zeilen. Locatie: Contest Yachts, Overleek 5, Medemblik. Data en openingstijden: vrijdag 4 september 11.00 - 21.00 uur. Zaterdag 5 en zondag 6 september 11.00 - 18.00 uur Tijdens het Dutch Yachting Weekend gelden de RIVM-richtlijnen. Registreren is verplicht bij de ingang. Meer informatie over het programma: www.dutchyachtingweekend.nl en de websites van de deelnemers. VEDETTE BOTENSHOW Ook Vedette Jachtbouw in Ter Aar initieert een alternatief voor de natte HISWA om de nieuwe modellen aan het publiek te tonen. Op zaterdag 12 en op zondag 13 september organiseert de werf de Vedette Botenshow in Ter Aar. Verscheidene eigenaars stellen hun schip open voor bezoekers. Aan de kade liggen de Vedette 9.30 en 10.30 Cabin, de Vedette 10.30 en 12.30 cabin Comfort Line, Vedette Trust 33, Vedette 10.30 Salon, Vedette Traveller 12.30, Vedette Steilsteven, en de Vedette Cantia 31 Launch. Bezoekers kunnen ook een kijkje nemen in de hal, waar enkele schepen in afbouwfase liggen. Diverse toeleveranciers zullen zich eveneens presenteren. Voor de beurs gelden coronamaatregelen, dus 1,5 meter afstand, en gedoseerd bezoek op de boten. www.vedette.nu OPEN HUIS KMY KM Yachtbuilders in Makkum organiseert zaterdag 26 september een open dag van 11.00 – 17.00 uur. Er zullen tussen de 15 en 20 jachten te zien zijn, waaronder veel Bestevaer-modellen, zowel nieuw als gebruikt. Ook het nieuwe motorjacht Bestevaer 53MY is er te bewonderen. Daarnaast kunnen bezoekers een kijkje achter de schermen nemen, waar schepen in aanbouw, refit-projecten, aluminium constructies en dergelijke te zien zijn. Er zijn tevens diverse stands van onder meer leveranciers. De toegang is gratis en registreren is niet nodig. www.kmy.nl JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 9

Het lef om het anders te doen Of het nu gaat om bouw-, reparatie- of renovatiewerkzaamheden aan jachten, een goede overeenkomst kan veel problemen voorkomen. Fruytier Lawyers in Business zorgt voor zo’n goede overeenkomst. Zo werken wij niet alleen voor jachtbouwers, maar ook voor ondernemers in de grote (binnen)scheepvaart en zeilchartervaart. Fruytier Lawyers in Business heeft de ‘geen woorden, maar daden’mentaliteit die past bij scheepvaartondernemers. Internationale contracten, scheepvaartfinancieringen, beslagleggingen, geschillen over ladingschades en andere juridische vragen worden voortvarend opgepakt en voor u opgelost. Wilt u weten wat wij voor uw bedrijf in de nautische sector kunnen betekenen? Neem oriënterend en vrijblijvend contact met ons op. Advocaten van Fruytier zijn: n Snel n Creatief n Waardvolle partners n Zelfstandige denkers n Daadkrachtig n Resultaatgericht n Scherp en alert n Toegankelijk Bel ons: +31 (0)20 5210130 (24/7 bereikbaar) Kingsfordweg 99 (Q-port), 1043 GP Amsterdam T +31 (0)20 5210130 F +31 (0)20 5210131 E info@flib.nl www.flib.nl

DE TRINTELLA 50, EEN MODERN JACHT MET RECHTE BOEG, HEEFT TEGELIJKERTIJD OOK EEN SUBTIELE KLASSIEKE TOETS. JOOP DOOMERNIK INTRODUCEERT NIEUWE MODELLEN ‘HET MERK TRINTELLA VERDIENT HET OM VOORT TE BESTAAN’ Jachtbouwer Joop Doomernik kondigt twee nieuwe zeiljachten aan die de naam Trintella krijgen. Het gaat om ‘gentlemen’s yachts’ van 45 en 50 voet, naar een ontwerp van Germán Frers. Doomernik is befaamd bouwer van de Draak en de Wally Nano MKII. De nieuwe Trintella’s zijn een fraaie uitbreiding van het portfolio, maar Doomernik benadrukt dat Trintella een op zichzelf staande entiteit is en als zelfstandig merk jachten gaat bouwen. JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 11

DE TRINTELLA 50, MET EEN STUURPOSITIE VAN WAARUIT ALLE BEDIENING ONDER HANDBEREIK IS. Illustraties TY/Frers TECHNISCHE SPECIFICATIES TRINTELLA 50 De band die Joop Doomernik heeft met de Trintella werf van Anne Wever, gaat ver terug. De watersportvereniging waar hij ooit lid van werd, zat naast de werf en later liep hij er stage. “Anne Wever was een inspirator voor mij”, vertelt Doomernik, “toen ik eenmaal voor mijzelf begon, huurde ik van hem de mastenloods op het terrein.” In 2002 werden de activiteiten van de Trintella werf gestaakt. Niettemin bleef de naam voortleven, met name de Trintella IA en IIA worden gekoesterd, en de jachten worden blijvend geassocieerd met kwaliteit. DNA “Ik heb vroegtijdig besloten dat ik het merk wilde kopen zodra dat vrij zou komen”, aldus Doomernik, “en een paar jaar terug was dat zover. Tevens had ik het plan om een ultiem cruising-zeiljacht te bouwen. Dat had ik natuurlijk onder mijn eigen naam kunnen doen, maar het merk Trintella verdient het om voort te bestaan. Ik heb gekeken wat nu het DNA is van Trintella en dat is toch in de eerste plaats kwaliteit. Anne Wever zei ooit: ‘Er is simpelweg geen alternatief voor kwaliteit. Enkel en alleen perfect is goed genoeg.’ De nieuwe Trintellalijn, voorlopig bestaande uit de Trintella 45 en Trintella 50, is ontworpen door beroemde Germán Frers. Qua zeilprestaties zijn het moderne Trintella’s met rechte boeg, maar wel met een fraaie klassieke zeeg, geveegde kont en teakhouten afwerking.” Het zijn volgens Doomernik geen dagzeilers; daarmee worden de ontwerpen tekort gedaan. Het zijn ‘gentlemen’s yachts’, waarop ook overnacht kan worden. “Oogstrelend, met een laag vrijboord. Je zit lekker laag op het water, voor intens zeilplezier”, aldus Doomernik. Lengte ex boegspriet: 15,24 m. LWL: Breedte: Diepgang: Zeilen: Motor: Waterverplaatsing: CE-klasse: 13,02 m. 3,69 m. 2,48 m. grootzeil 77,8 m2, fok 61,4 m2 zelfkerende fok 54,2 m2 gennaker 251,8 m2 . Yanmar 4JH57 4-cilinder diesel, 57 pk, saildrive met drieblads Flexofold klapschroef 11,1 ton. B. STERKE CONSTRUCTIE Romp en dek bestaan uit een sandwich met Corecell schuim en e-glas/epoxy, met behulp van vacuüminfusietechnologie. Plekken gebouwd met hoge belasting, zoals de kielophanging en puttings, zijn verstevigd met carbon. Het levert een sterke, stijve en lichte constructie op, die bovendien onderhoudsarm is. Het dek wordt belegd met teakhout. Mast en giek zijn van carbon; een giek met zeilberging behoort tot de opties. De mast wordt gestaagd door vaste verstaging. Op de boegspriet kan een gennaker of Code 0 worden gevoerd. Voor het grootschootsysteem is gekozen voor ‘vangsheeting’: via een grondblok in de kuip loopt de grootschoot terug naar de giek, waar hij bij het lummelbeslag via blokken aan dek onderdeks naar lieren wordt geleid. Het hydraulisch achterstag en de neerhouder zijn verstelbaar door drukknoppen in de kuip, binnen handbereik van de stuurman. De Trintella is dan ook te zeilen door een kleine bemanning en zelfs solo. Bedieningsgemak is een belangrijk uitgangspunt op het nieuwe ontwerp. De Trintella vaart vlot, maar wel comfortabel; het is , , Code 0 141,2 m2 , 12 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020

Rijke historie DE TRINTELLA 45 MET FRAAIE ZEEG. OOK HIER WEER EEN ‘MODERN KLASSIEKE’ STYLING. TECHNISCHE SPECIFICATIES TRINTELLA 45 geen nerveuze racer. De rondspant romp is voorzien van een balansroer – het stuursysteem is van Jefa – en een kiel met T-bulb, voorzien van loodballast. Blokken, lieren en beslag zijn van Harken. Voor het verfsysteem kiest de werf voor Awlgrip. Ook in deze keuzes komt het streven naar perfectie tot uiting. INTERIEUR Onderdeks is voorin een eigenaarshut met een dubbelbed. Twee langsbanken in de salon kunnen als extra slaapplaatsen dienen. Naast de ingang is aan stuurboord een kombuis, voorzien van 12 en 230 volt stopcontacten. Aan bakboord is een badkamer met toilet, wastafel en douche. Overal is binnen bergruimte gecreëerd. De romp heeft voor en achter waterdichte compartimenten. Trintella heeft een rijke historie Lengte ex boegspriet: 13,72 m. LWL: 11,46 m. Breedte: 3,25 m. Diepgang: 2,22 m. Zeilen: grootzeil 57,8 m2, gok 48,4 m2, zelfkerende fok 44,3 m2, Code 0 87,2 m2, gennaker: 206,6 m2. Motor: Yanmar 4JH45 4-cilinder diesel, 45 pk, saildrive met drieblads Flexofold klapschroef. Waterverplaatsing: 7,9 ton. CE-klasse: B. en Doomernik verdient waardering dat hij dit illustere Nederlandse merk met deze nieuwe 45 en 50 laat herleven. www.trintellayachts.com TEKST LAURENS VAN ZIJP In 1959 exposeerde jachtbouwer Anne Wever uit ’s Hertogenbosch zijn eerste jacht op de HISWA in Amsterdam. Het was een ontwerp van een stalen kajuitjacht van Ricus van de Stadt. Als naam werd Trintel type l gekozen. Later ontwierp Van de Stadt een polyester versie en vanaf 1964 deed de naam Trintella zijn intrede. Het verhaal gaat dat deze naam voortkomt uit de aanduiding Trintel 1a. Bijkomend voordeel: Trintella was in het buitenland goed uit te spreken. De Jachtwerf Anne Wever werd Trintella Shipyard. Het aantal modellen groeide sterk, evenals de verkoop. Om de reputatie van het merk Trintella kracht bij te zetten, werd in de jaren zestig gebruik gemaakt van een bedrijfslogo en werd het grootzeil voorzien van een merkteken. In 1992 werd de werf verkocht en de nieuwe eigenaar besloot zich met een andere ontwerper te richten op de markt van snellere zeiljachten. In de laatste fase, voordat de werf in 2002 de deuren sloot, is de Trintella C-serie gelanceerd op basis van de succesvolle Trintella A-serie, nu naar ontwerp van Ron Holland. Na de sluiting in 2002 werden het merkrecht en een aantal lopende projecten verkocht aan een Engelse werf. Een doorstart lukte echter niet, waarna een Italiaanse werf het merkrecht overnam. Dat is vervolgens in handen gekomen van Joop Doomernik, die met de 45 en 50 een volledig nieuw type Trintella introduceert. Met behoud van het DNA. Eigenaars van een Trintel of Trintella hebben in de jaren 60 een ‘commissie’ opgericht. In 1984 kwam daaruit de Trintella Vriendenkring voort, die ups en downs qua ledental kende, maar dankzij een enthousiast bestuur is het nu een florerende vereniging, die circa 250 leden heeft. Het merendeel is afkomstig uit Nederland, België en Duitsland, maar er is ook aanhang in de Verenigde Staten, Chili en Australië. JACHTBOUWER JOOP DOOMERNIK: “JE ZIT LEKKER LAAG OP HET WATER, VOOR INTENS ZEILPLEZIER”. Foto Laurens van Zijp bron: Trintella Vriendenkring DE TRINTELLA VRIENDENKRING GEEFT JAARLIJKS EEN PRACHTIG CLUBBLAD UIT (EN EEN 2-MAANDELIJKSE NIEUWSBRIEF). JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 13

EEN PARTIJ GEBOGEN, GETINT GLAS STAAT KLAAR VOOR VERZENDING. ROBERT NISSINK VAN ROYAL-MARITIEM: ‘Met de juiste bewerking is glas heel sterk’ Glas wordt in toenemende mate toegepast in de jachtbouw. Wat daarbij opvalt is dat grote glasoppervlakten en gebogen vormen steeds gangbaarder worden. Glas blijkt, met de juiste voorbewerking, sterk genoeg voor dergelijke maritieme toepassingen. Een toonaangevende speler in jachtglas is Royal-Maritiem in IJsselmuiden. Een ‘turn key’-leverancier die het complete pakket verzorgt: advies, 3D-inmeting, engineering, productie en installatie. Een gesprek met directeur Robert Nissink. “Royal-Maritiem is specialist in het industrieel bewerken en samenstellen van glasconfiguraties voor de jacht- en superjachtbouw”, duidt Nissink zijn bedrijf. “Drie marktsegmenten – small crafts tot 24 meter, superjachten en refit – zijn naar elkaar toegegroeid. Op kleine jachten werd de beglazing vooral in aluminium sponningen gemonteerd, waar de superjachtbouw al vroeg structurele verlijming toepaste. De geometrie is in de loop van de jaren veranderd en de small crafts hebben die modellering overgenomen. Daar zijn wij ingestapt en we zijn met kleinere jachten begonnen. Klein lijkt makkelijker, maar dat is niet zo. Op kleinere jachten heb je veel vormgeving en relatief weinig ruimte, terwijl je op grote schepen veel flauwere bochten kunt maken. Later zijn we ook schepen tot pakweg 40 meter gaan doen, en inmiddels voorzien we ook ontwerpen tot 100 meter van glas.” Royal-Maritiem biedt een rijk assortiment glassoorten voor tal van toepassing, onder merknamen als Royal-Curve (gebogen), Royal-Safe (veiligheid), Royal-Heating (verwarmd) en Royal-Privacy (schakelbaar van helder naar mat). 14 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020

VIER CATEGORIEËN Royal-Maritiem hanteert vier categorieën voor jachten: • Small crafts, ofwel jachten onder de 24 meter. • Superyachts, grote jachten boven de 24 meter. In dit segment worden uitdagende geometrische vormen toegepast, zijn raampartijen vaak groter en dikker en zijn de aantallen per schip hoger. Dit vergt speciale aandacht voor de productie, maar ook in de montage. Het montageteam is gecertificeerd als ‘European Adhesive Bonder’. Er wordt vaak onder keur gebouwd en daarmee heeft Royal-Maritiem inmiddels ruime ervaring; in de voorfase dienen berekeningen overlegd te worden op basis van de specifieke keur en wensen. • Megayachts. Voor deze categorie biedt Royal-Maritiem een totaalpakket vanaf aanvraag tot oplevering. Deze range schepen vraagt in aanvang extra aandacht. Per project wordt een projectmanager aangesteld om nauw betrokken te zijn vanaf het begin tijdens de berekeningen, testen, productie en montage. De nadruk ligt sterk op een efficiënte productie-stroomlijn tijdens de doorlooptijd van het project. • Refit. Deze markt vraagt een eigen aanpak, want er komen altijd verrassingen tevoorschijn. Die kunnen adequaat worden opgevangen, omdat Royal-Maritiem alles in eigen huis produceert en daardoor flexibel is. Ook demontage van raampartijen kan het bedrijf als onderdeel van het refit-pakket verzorgen. Royal-Maritiem levert aan vrijwel alle grote werven in Nederland. 3D-METING Nissink: “Voor de jachtramen richten we ons op structurele verlijming, dus het glaspakket wordt direct op de constructie verlijmd, eventueel onder klasse. Na de voorbereidende fase beginnen wij nagenoeg altijd met een 3D-meting. Die wordt uitgewerkt in losse glas-eenheden, waarna de productie plaatsvindt en tenslotte de plaatsing. Met glas moet je heel precies te werk gaan; een glaspakket heeft een omtrekspeling van ongeveer 8 mm. In de berekeningen moet je ook de verschillende uitzettingscoëfficiënten van de materialen meenemen.” Behalve ramen levert Royal-Maritiem verder toepassingen in glas als windschermen, windbrekers, trapopgangen en traptreden. Voor de scheepsinterieur-bouwers zijn er aansluitend hoogwaardige glasprogramma’s, alsmede maatwerk douchecabines. BEWERKINGEN De productiehal in IJsselmuiden telt een aantal stations waar glas een specifieke bewerking ondergaat. Er staat tevens een flinke glasvoorraad van circa 100 ton, met verschillende diktes en tinten, zodat de klanten altijd bediend kunnen worden. Wekelijks wordt de voorraad aangevuld, al is die overigens niet uitsluitend bestemd voor de jachtbouw, maar ook voor andere markten. Nissink: “We willen niet stilvallen; ook in onze productie zorgen we voor back-ups. We betrekken ons glas van een vaste fabrikanten – ‘smelters’ in vaktaal – in België en Luxemburg. Het glas komt steeds van dezelfde smeltlijn, volgens een vast programma samengesteld, wat een stabiel eindproduct geeft. Ons hele proces is daarop ingericht. De snelheden van het slijpen en de bewerking hebben alles te maken met hardheid en flexibiliteit van het materiaal.” IN UNIT 2 VOLGT DE BEWERKING VAN HET OPPERVLAK EN DE ZIJKANT. DE 25 METER LANGE ‘OVEN’ WAARIN GLAS THERMISCH WORDT VOORGESPANNEN. SPECIALISTISCH WERK: EEN GAT BOREN IN GLAS. MET EEN RUIME VOORRAAD GLAS KUNNEN KLANTEN ALTIJD BEDIEND WORDEN. JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 15

IN DE BEACHCLUB 660 VAN VAN DER VALK SHIPYARD IS VEEL (GEBOGEN) GLAS VERWERKT. Foto Rens Groenendijk SNIJDEN, SLIJPEN, FREZEN, BOREN Nissink vervolgt: “Als we de inmeting en engineering hebben gedaan, beginnen we bij onze unit 1: de snijlijn. Daar wordt de glasplaat op maat en volgens model gesneden, in de benodigde vorm. Het glas voor de jachtbouw is meestal een configuratie van monolithische bladen die worden gecombineerd tot de juiste samenstelling qua sterkte en tint, performance of veiligheid. “In unit 2 volgt de bewerking van het oppervlak en de zijkant. Het kan gaan om gaten boren voor ruitenwissers, of om het frezen van uitsparingen. Om een bepaald model te krijgen, moet je slijpen en heb je dus een slijpprofiel op de rand. De buigsterkte van het glas wordt mede bepaald door de afwerking van de rand. Met de juiste bewerking kan glas heel sterk zijn.” In de derde unit lopen mannen in witte pakken; het is een stofvrije ruimte met overdruk waar laminaten worden gemaakt. Simpel gezegd, waar glasplaten op elkaar worden gevulkaniseerd, middels tussenlagen (interlayers). Een zeer speciaal project – buiten de jachtbouw –is hier het ‘doorval-veilig’ maken van vitrinedeuren in het Artis museum. Daar zit mondgeblazen glas in uit de 19e eeuw. Dat voldoet niet aan de veiligheidseisen en moet ‘doorval-veilig’ worden met een laminaat. ROBERT NISSINK: ‘ALLE PROCESVORMEN ONDER ÉÉN DAK.’ BUIGEN Terug naar de scheepsramen: die moeten in vorm worden gebogen en dat gebeurt in unit 4. Volgens een geheim procedé, wat samengevat inhoudt: buigen op een mal, onder verhitting tot wel 700 graden, en daarna spanningsvrij gecontroleerd afkoelen. Nissink: “Dat glas buigen is een kunde die je als bedrijf zelf moet ontwikkelen. Het is een delicaat proces dat je goed moet beheersen en bewaken. We engineeren trouwens zelf de benodigde mallen.” Een bijzonder punt van aandacht bij het buigen is de maatvoering. Wanneer meerlaags glas wordt gebogen, maakt de buitenste laag een net iets langere bocht dan de binnenste laag. Een essentieel detail. VOORSPANNING ONTWERPER COR D. ROVER HEEFT VOOR DE BEACHCLUB 660 VAN VAN DER VALK SHIPYARD SPECTACULAIRE RONDINGEN IN HET GLAS BEDACHT. AAN ROYAL-MARITIEM OM DAT TE REALISEREN. Foto Rens Groenendijk Unit 5 is de ‘hardingshal’. Hier staat een enorme ‘oven’ van z’n 25 meter lengte en met een 10 kV elektrische aansluiting, waarin het glas thermisch wordt voorgespannen. 16 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020

DE BEACHCLUB 660 DIE VAN DER VALK IN WAALWIJK BOUWT IS BIJNA KLAAR EN DAAROM KAN DE BESCHERMFOLIE VAN HET GLAS WORDEN VERWIJDERD. Foto Rens Groenendijk Daarmee wordt druk- en trekspanning in het materiaal aangebracht, waardoor het ongeveer vijf maal zo sterk wordt, en tegelijkertijd veiligheidsglas wordt. Deze faciliteit stelt Royal-Maritiem ook in staat om ceramische maskeer aan de randen aan te brengen. Daardoor ontstaat er een UV-block voor de lijmverbinding dat ook nog eens duurzaam is, doordat ceramiek versmelt met het glasoppervlak tijdens dit proces. Dit geeft een optimaal optisch resultaat. Het onttrekt de lijmrand aan het oog. Thermisch voorspannen kan niet altijd of is ongewenst en dan is chemisch harden een optie. Hierdoor neemt de oppervlaktespanning toe tot wel negen keer de waarde van annealed glas (verwarmd en afgekoeld), en dus ook negen keer een grotere buigsterkte, en heeft als bijkomend voordeel dat er nagenoeg geen oppervlaktevertekening plaatsvindt en anisotropie (vlekken als gevolg van breking van het licht) uitgesloten wordt. ‘De kunde van het glas buigen moesten we zelf ontwikkelen’ ONTWIKKELING In unit 6 wordt isolatieglas vervaardigd; twee (of drie) ruiten met een ruimte ertussen, al of niet gevuld met edelgas. Het zorgt voor een behagelijke leefruimte aan boord, zonder koudeval. “Je kunt het scheepsglas niet te hoog isoleren”, waarschuwt Nissink, “want dan ontstaat het risico op beslaan van het buitenste raam, wat uiteraard het zicht belemmert. Een U-waarde van pakweg 2,5 is voldoende. Wat goed is tegen de kou, is ook goed tegen de warmte, en door op een juiste wijze te isoleren kan er dus ook energie worden bespaard op het aircogebruik. Bij scheepsramen moet je trouwens ook rekening houden met vertekening en reflectie; normaal circa 8% per glaszijde. We doen onderzoek naar een anti-reflecterende coating, die reflectie tot een minimum beperkt (<1%). Naar verwachting kunnen we die op de komende METS presenteren. Verder zijn we bezig met de ontwikkeling van een warmtewerend laminaat dat meekleurt met de zonintensiteit, dus hoe sterker de zon, hoe sterker de tint.” Waarmee tevens de functie van de laatste unit (7) bij Royal Maritiem is aangegeven: het testlab, waar ook controle op het proces en beheer van kwaliteit wordt gedaan. Het maakt ook duidelijk dat Royal Maritiem veel meer is dan alleen een leverancier van glas. Het opgebouwde specialisme over jachtbouw is een grote pre. Nissink: “In de jachtbouw kun je als toeleverancier van glas alleen maar meedoen als je alle procesvormen onder één dak in huis hebt en kunt anticiperen op iedere situatie. En omdat ieder jacht tegenwoordig een superjacht is, met bijhorende verwachtingen van levertijden en kwaliteit, kun je het naar ons idee alleen maar goed doen als totaalleverancier die ‘turn key’ kan samenwerken.” www.royal-maritiem.com TEKST LAURENS VAN ZIJP | FOTO’S ROYAL-MARITIEM DE PLAATSING VAN GLAS IS PRECISIEWERK. DE OMTREKSPELING IS ONGEVEER 8 MM. IN DE BEREKENINGEN MOETEN OOK DE VERSCHILLENDE UITZETTINGSCOËFFICIËNTEN VAN DE MATERIALEN MEE WORDEN GENOMEN. JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 17

MEER BOUWCAPACITEIT NODIG DOOR GROTERE ORDERS EN VEEL PROJECTEN Mulder Shipyard revitaliseert oude werf Mulder Shipyard in Zoeterwoude heeft een gezond gevulde orderportefeuille. De behoefte aan bouwruimte is zo groot, dat de werf de oude locatie in Voorschoten nieuw leven heeft ingeblazen voor nieuwbouw. De bestaande Favorite-lijn wordt uitgebreid met een 22 meter model en de Mulder ThirtySix blijkt een schot in de roos. Afgelopen voorjaar liet Mulder Shipyard de nieuwgebouwde Favorite 1700 Tranquility te water. Bijzonderheid: dat gebeurde op de oude Mulder-werf in Voorschoten en de Tranquility was het eerste nieuwbouw schip op die plek in lange tijd. Voorschoten is de bakermat van het bedrijf, waar oprichter Dirk 18 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 Mulder in 1938 begon met de bouw van schepen. In 2012 verhuisde Mulder Shipyard naar een geheel nieuw complex in Zoeterwoude, pal aan de Oude Rijn, om beter te kunnen inspelen op de groeiende vraag naar grotere schepen. Sterke troef aldaar: twee overdekte droogdokken van 58 meter lengte. Commercieel directeur Nick Mulder vertelt: “Na de verhuizing was er op de oude locatie geen activiteit meer; we concentreerden ons op de nieuwe vestiging. Omdat we inmiddels grotere orders kregen, konden we wel meer bouwcapaciteit gebruiken. Jachtbouw vraagt nu eenmaal om veel ruimte. Daarom hebben we anderhalf jaar geleden de oude werf een opknapbeurt gegeven en klaargemaakt voor nieuwbouw. Er is daar een vast team werkzaam onder leiding van een voorman die al heel lang bij ons werkt. Ze leggen zich toe op de bouw van nieuwe Favorites.”

VADER DICK EN ZOON NICK MULDER. MULDER THIRTYSIX DE MANA IS DE DERDE THIRTYSIX DIE MULDER OPLEVERDE. De Mulder ThirtySix (36 meter) is van een ander kaliber dan de Favorites; een zeegaand superjacht bedoeld voor Mediterrane condities. Van dit type werd in juni een nieuw exemplaar opgeleverd, genaamd Mana. De derde in de lijn, een zusterschip van de eerder verschenen Delta One (2017) en Calypso (2019). Het jacht is ontworpen door het Britse bureau Claydon Reeves, terwijl Van Oossanen NA de naval architecture verzorgde en het schip de bekende Fast Displacement Hull Form meegaf. Voor de voortstuwing zijn twee Caterpillar C18 diesels ingebouwd van 1150 pk. Goed voor een top van 17 knopen en een kruissnelheid van 15 knopen. De ThirtySix is volgens ABS-klasse gebouwd in aluminium. ‘De 36 bedient een ander segment dan de Favorite’ NIEUWE 22 METER De naam Favorite is nauw verbonden met Mulder, want de werf heeft jarenlang kruisers met die naam geproduceerd. De huidige lijn, bestaande uit de 1500 en de 1700, verschilt echter hemelsbreed van de vroegere modellen, al is er een constante factor gebleven: hoge kwaliteit. De huidige Favorites zijn zeer luxe, modern gelijnde ontwerpen, met een aluminium rondspant romp, rechte boeg, inclusief lichte waaier, en vloeiende lijnen. Het is een ontwerp van Guido de Groot, in nauwe samenwerking met Mulder. De Favorites 1500 en 1700 kunnen een gevarieerd vaargebied bestrijken, van Europese binnenwateren tot oversteken naar Engeland of de Kanaaleilanden. In Zoeterwoude is de afgelopen maanden ook nog een Favorite gebouwd; en wel een geheel nieuw model van 22 meter, in aluminium. Voorzien van flydeck en tenderstore achterin. Die is in juni te water gegaan. “Met de 36 bedienen we natuurlijk een ander segment dan met de Favorites”, zegt Nick Mulder, “en dat doen we bewust, zodat we niet van een markt afhankelijk zijn. Het ontwerp van de 36 komt voort uit het schip dat we in 2015 opleverden: de 34 meter Solis. De eigenaar van dat schip kwam bij ons, met ontwerper Claydon Reeves. Het was een volledig custom built project. Nadien wilde een andere klant van ons een vergelijkbaar schip, maar dan een maatje groter. Voor de ThirtySix-lijn hebben we het technische platform gestandaardiseerd, dus qua indeling van het leidingwerk, de plaats van de motoren, generatoren, et cetera. Dat scheelt uiteraard kosten en vergroot de efficiëntie in bouwen. De klant kan nog JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 19

NIEUW MODEL: DE FAVORITE 2200 MET FLYDECK VERLAAT DE BOUWHAL. steeds zijn eigen wensen inbrengen, waardoor het helemaal zíjn schip wordt. De 36 is daarmee semi-custom built.” RUIMTE Mulder: “Wij benaderen de detaillering vanuit de kleine jachtbouw waarin we veel ervaring hebben en we weten als geen ander dat je alle ruimte aan boord moet benutten. Die filosofie hanteren we ook in de 36; je vindt er geen loze ruimtes, er is veel meer volume benut dan op schepen in een vergelijkbare maat.” De Mulder ThirtySix blijft onder de 300 gross ton en is met vier bemanningsleden te varen; in charter zullen dat er zes zijn. De eventuele verhuur zorgt voor een beter gebruik van het schip en de charteropbrengsten kunnen helpen om de operationele kosten te drukken. Het maakt de 20 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 financiële kant van het schip interessant; er ontstaat een prettige balans tussen genieten van het eigendom enerzijds en het financiële plaatje anderzijds. Mulder: “Samen met de Universiteit van Amsterdam hebben we onderzoek gedaan naar de chartermarkt. We denken dat die markt zich nog verder ontwikkelt en daar spelen we graag op in.” GRIP OP PRODUCTIE Mulder vervolgt: “We zijn de Mana op eigen risico gaan bouwen, en hij is gaandeweg de bouw verkocht aan een Nederlandse eigenaar. Dat ‘op speculatie’ bouwen doen we vaker. Voor ons geldt het voordeel dat we grip op onze productie hebben en goed kunnen plannen wat we bouwen en hoe we beschikbare ruimte optimaal kunnen benutten. Bovendien kunnen we de inkoop van materialen erop afstemmen. Een casco vergt al gauw de helft van de bouwperiode, dus als je dat op voorraad hebt, kun je sneller leveren, en dat waardeert de klant. We hebben een mooie mix van custom built en bouw op speculatie.” Bij de ontwikkeling van de nieuwe werf destijds is veel aandacht besteed aan een efficiënte indeling en logistiek en ook logische looproutes. Mulder: “Het zal misschien een paar procent tijdwinst opleveren, maar op een bouwproject van duizenden uren telt dat toch.” De casco’s worden elders gebouwd, bij onderaannemers. “Cascobouw vraagt veel ruimte”, verduidelijkt Mulder, “en we willen het lassen en slijpen, het zogenoemde ‘heet werk’, gescheiden houden van de afbouwwerkzaamheden.” BOUWNUMMERS Op het moment van schrijven werkt

Mulder Shipyard aan maar liefst elf projecten, bouwnummer 118 tot en met 128. Ondertussen onderzoekt Mulder de mogelijkheden van diesel-elektrische aandrijfconfiguraties, dat wil zeggen de combinatie van elektromotoren voor de voortstuwing, met generatoren als stroomleverancier. Het kan het comfort aan boord maximaliseren. Bij de werf staan 73 medewerkers op de loonlijst. “Een mooie club”, stelt Mulder vast, “we hebben alle kennis en ervaring in huis om geweldige schepen te bouwen.” Wanneer nodig kan de werf een beroep doen op een flexibele schil onderaannemers op projectbasis. www.muldershipyard.nl Eigen haven Twee jaar geleden heeft Mulder Shipyard een eigen haven gekocht, aan de Veerpolder in Warmond, nabij de Kagerplassen. Het gaat om een overdekte jachthaven van 4.000 vierkante meter. Mulder: “Wij wilden onze bestaande klanten een eigen plaats kunnen aanbieden. We hebben nu een twintigtal overdekte ligplaatsen. ’s Winters kunnen daar meer schepen bij als winterstalling. Aan de waterkant gebruiken we boxen om schepen neer te leggen voor onze makelaardij.” TEKST LAURENS VAN ZIJP | FOTO’S MULDER SHIPYARD DE NIEUWE LOCATIE IN ZOETERWOUDE, MET TWEE DROOGDOKKEN. DE OUDE WERF VAN MULDER IN VOORSCHOTEN IS WEER VOLOP IN BEDRIJF VOOR NIEUWBOUW. MOOI CONTRAST TUSSEN DE KLASSIEKE SUPER FAVORITE KRUISER EN DE HEDENDAAGSE LIJN. JACHTBOUW NEDERLAND OKTOBER 2019 21

Complete maatwerkoplossingen n Dakoplossingen van hoge kwaliteit n Van concept tot eindproduct n Naast maatwerk ook kant-en-klare dakoplossingen www.webasto-marine.nl Nautische advocaten legal support in stormy times Van Emstede & Slager Advocaten nautical lawyers | Hiswa partner in business Leidseplein 33-2, 1017 PS Amsterdam T +31 (0)20 675 94 94 | E e.slager@vanemstede.nl www.vanemstede.nl Sinds 1987 gespecialiseerd in juridische kwesties waarmee de ondernemer in de waterrecreatiebranche geconfronteerd kan worden, daaronder begrepen algemene voorwaarden, bouw en verkoop van vaartuigen, reparatie/renovatie, jachthaven- en jachtverhuurkwesties, het opstellen van diverse contracten, incasso, etc. Vele leden van HISWA Vereniging en de Nederlandse Jachtbouw Industrie kozen Van Emstede & Slager Advocaten reeds als hun huisadvocaat.

PLOEGEN, EGGEN, ZAAIEN EN OOGSTEN COLUMN DOOR PIETER TIMMERS, FORWARD MANAGEMENT Een leverancier van producten en/of diensten moet weten welke type klant, of klantengroep, hij of zij wil bedienen. In het marketingjargon heet dat ‘marktsegment’. De meest klassieke methode om de doelgroep te kunnen afbakenen was de segmentatie naar sociale klasse. Foto Rens Groenendijk Neuro-marktsegmentatie Het begon ooit met: man of vrouw, later kwam daar een leeftijd bij. Toen: hogere sociale klasse, middenklasse en lagere klasse. Het voortschrijdend inzicht bracht later een verfijnde differentiatie van sociale klassen, maar ook deze voldoet niet meer. Het koopgedrag van de consument bleek grilliger en minder gemakkelijk voorspelbaar, dus was een andere segmentatie wenselijk. Meer recent is de segmentatie naar lifestyle, maar ook deze methode vraagt om verdere verfijning en hier komt de neuromarketeer in beeld. In Nederland zijn het neurowetenschappers als Dick Swaab en Victor Lamme die hier hun bijdragen geleverd hebben, in Duitsland zijn het Gerhard Roth en Hans-Georg Häusel. Met name laatstgenoemde ontwikkelde een model dat meer gebaseerd is op een biologisch-hormonaal uitgangspunt. Met behulp van deze neurosegmentatie is het mogelijk nauwkeuriger in te zoomen op de markt van miljoenen consumenten. Gedrag vertaalt zich in gewoontes en dat vinden marketeers interessant. Immers aan de hand van gewoontes (data) kun je betrouwbaardere voorspellingen doen en het rendement van de marketinginvesteringen verhogen. Niet verwonderlijk dat supermarktketens hierin voorop lopen. Levensmiddelen, met lage marges, zijn immers elke dag nodig. HORMONEN Gedrag wordt in belangrijke mate hormonaal aangestuurd. De belangrijkste hormonen die daar verantwoordelijk voor zijn, cortisol, dopamine en testosteron, vormen drie pijlers in ons brein, te weten: • Stimulans: het hormoon dopamine speelt een rol bij genot en brengt vaak creativiteit. • Dominantie: het hormoon testosteron doet mensen presteren en macht uitoefenen • Balans: hier speelt het stresshormoon cortisol een rol, maakt mensen conflict-/ risicomijdend en geeft een verlangen naar harmonie. In de overgang stimulans naar dominantie vinden we avontuur, dus tamelijk mannelijk. In de overgang stimulans naar balans vinden we fantasie en genot. Hier spelen de hormonen oestrogeen, oxytocine en prolactine. Om die reden dus tamelijk vrouwelijk. In de overgang van balans naar dominantie vinden we discipline en controle, veroorzaakt door in belangrijke mate testosteron en in iets mindere mate oestrogeen. Elk persoon heeft zijn zwaartepunt bij een van deze drie hoofdgroepen. Het zwaartepunt is afhankelijk van de biologische constitutie van de betreffende persoon, maar ook de sociale omstandigheden laten het lichaam de verantwoordelijke hormonen produceren. Het moge duidelijk zijn dat de stereotypen in beroepsgroepen terug te vinden zijn, maar ook man-vrouw en jong-oud laten zich gemakkelijk identificeren. Autofabrikanten weten nog beter aan welke van de drie (hormoon) hoofdgroepen zij auto’s kunnen verkopen. Het behoeft geen betoog in welke groep men Porsche, Volvo, of Mini moet plaatsen. Voor jachten zal dit niet anders zijn. In de levensloop van de mens zien we dat de leeftijdscategorie ca. 17 tot 30 jaar hormonaal zo goed als maximaal is, wat betekent dat deze groep avontuurlijker, hedonistisch en roekelozer is. Na het 30e jaar daalt het testosteron en ook het gehalte dopamine. Het cortisolgehalte stijgt echter na het 30e levensjaar. Conclusie: naarmate de leeftijd vordert, wordt men bedachtzamer en neigt naar de balans (harmonie en tevens grootste) groep. DIGITALE SPOREN NALATEN Hans-Georg Häusel heeft in Duitsland veel onderzoek gedaan naar merkenvoorkeur bij consumenten en heeft relevante informatie gevonden, waarmee fabrikanten van merken nauwkeurig kunnen inzoomen op de product-markt-combinatie (PMC). Het wordt nog interessanter wanneer er de zogeheten big data aan gekoppeld kunnen worden. Het is onvoorstelbaar hoeveel data er over een individuele consument, die overal digitale sporen achterlaat, beschikbaar is. KEN DE DOELGROEP Wat kunnen aanbieders van goederen en diensten met deze nieuwe inzichten doen? Bij het op de markt brengen van een nieuw product is het van het allergrootste belang te weten voor welke klantengroep het bestemd is. De oude methode is eerst wat ontwikkelen omdat we het zelf mooi vinden en dan maar kijken wat het wordt. Zo zijn er talloze producten in een vroeg stadium in de mist verdwenen en is er al heel wat kapitaal verbrand. Dit moet en kan vermeden worden. Het kiezen van een doelgroep is de eerste zorg, de tweede zorg is: hoe verkoop je het dan aan die doelgroep? Hoe meer er over en van een klant of doelgroep bekend is, des te groter is de kennis wat aangeboden moet worden. Een goed en zorgvuldig begin is in ons geval meer dan het halve werk. Bron: Brain View - Prof.dr. Hans-Georg Häusel JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 23

Opnieuw gedefinieerd voor een ultieme ervaring Wij introduceren de nieuwe generatie D4- en D6-aandrijfpakketten, van 150–480 pk. De afgelopen jaren hebben we het reeds bewezen platform verder verfijnd en doorontwikkeld. Nu biedt dit complete systeem nieuwe functies – van stuurstand tot propeller. Alles om u de ultieme vaarervaring te bieden. Ontdek meer op: www.volvopenta.com Nieuwe D4 & D6 aandrijfpakketten Alle faciliteiten, ruimte, transport en 100 tons lift NIEUW Condensvrije patrijspoorten Ga voor nieuws en updates naar de website, Facebook of schrijf u in voor onze ShipMailing via de website. T 0031 (0)6 506 860 31 E info@topwindows.nl / info@combinoord.nl www.topwindows.nl / www.combinoord.nl www.degierjachtservice.nl | Volmolen 4,1601 ET Enkhuizen bste De Gier Jachtservice | Tel: 0228 325 812

Ook úw klanten kunnen elektrisch varen! met onze motoren voor boten van 4 - 12 meter outboard motor 2.0/4.0/10.0 kW r kW inboard motoren 4/7.5/10/15 kW Meer informatie: destilleboot/boten4-12m Onze dealers: destilleboot/dealers

MARITIEME VAKBEURS WORDT ‘HYBRIDE’ METSTRADE past zich aan De internationale vakbeurs METSTRADE, van 17-19 november in RAI Amsterdam, is enerzijds nog ver weg, maar anderzijds dichtbij, want exposanten en deelnemers moeten tijdig knopen doorhakken: gaan we wel of niet? Het grillige verloop van de coronacrisis - Covid-19 maakt heel veel zaken onvoorspelbaar. METSTRADE heeft alvast gekozen voor een hybride beurs, die zowel fysiek als virtueel te bezoeken is. Boekingen voor deelname aan de expositie die voor 1 augustus zijn gedaan, kunnen zonder kosten worden geannuleerd. Vlak voor het ter perse gaan van deze editie waren er 1.250 inschrijvingen. Vorig jaar werd afgesloten met een record van 1.670 exposanten. De beursorganisatie wil er alles aan doen om conform de overheidsvoorschriften toch een goede beurs te organiseren en aan wie niet kan komen toch waardevolle informatie te bieden. Een aantal exposanten heeft zich al teruggetrokken en als de openingsdatum steeds dichterbij komt, zal blijken voor wie deelname haalbaar is. Als een land of gebied de grenzen sluit, of als er in Nederland alsnog een lock-down wordt afgekondigd, houdt natuurlijk alles op. DAME AWARDS BOAT BUILDER AWARDS De uitreiking van de Boat Builder Awards is sterk versoberd. De organisatie, gevormd door METSTRADE en International Boat Industry magazine (IBI), vond het niet gepast om in crisistijd Het Scheepvaartmuseum af te huren en heeft het aantal awards gereduceerd tot vijf. Op 17 november, de openingsdag van de beurs, zal vanaf 18.00 uur een award-event van 2,5 uur worden gehouden, gesponsord door Raymarine. Locatie is de Forum conference room in de RAI. De aansluitende netwerkborrel wordt gesponsord door Sunbrella. Dit zijn de categorieën: • Exceptional Commercial Achievement In An Unprecedented Year (sponsor Kohler) • Community Support Initiative (sponsor Fusion) • Environmental Initiative (sponsor Confindustria Nautica) • Rising Star Award (sponsor Lumishore) • Lifetime Achievement Award (sponsored Side-Power) Jachtarchitect André Hoek, oprichter en directeur van Hoek Design, is de nieuwe voorzitter van de DAME Awards. Hij volgt Birgit Schnaase op. De jury bestaat verder uit: Kim Hollamby (secretaris), marketingen communicatie-consultant en voormalig hoofdredacteur Motor Boats Monthly. Davide Cipriani van Centrostiledesign srl, Ben Ellison, elektronicaspecialist, Patrick Hemp, technisch manager International Council of Marine Industry Associations (ICOMIA). Elaine Bunting, redacteur Yachting World en SuperSail magazines, Arjen Jansen, programma-directeur Integrated Product Design TU Delft, Dave Marsh, technisch watersportjournalist en Olivier Racoupeau van Berret-Racoupeau design. De DAME Awards-jury beoordeelt jaarlijks nieuwe watersportproducten en diensten in zeven categorieën en kiest tevens een overall-winnaar. Tijdens de opening van METSTRADE zullen de winnaars bekend worden gemaakt, dit jaar voor de 30e keer. www.metstrade.com HISWA Symposium: breder publiek Het HISWA Symposium over jachtontwerp en -bouw, op 16 en 17 november in RAI Amsterdam, krijgt een nieuwe opzet. Niet alleen de wetenschap, maar ook de praktijk staat centraal bij de 26ste editie van het symposium, dat als thema heeft ‘Dare to share’. Het symposium wordt mede mogelijk gemaakt door Feadship, Oceanco, Royal Huisman Shipyard en het MARIN. Michaël Steenhoff, manager jachtbouw bij HISWA-RECRON: “Met een programmamix van wetenschappelijke onderzoekspresentaties en praktische onderwerpen is het symposium toegankelijk voor een breed publiek. We merkten dat er behoefte was aan het ‘handen en voeten’ geven van de wetenschap voor toepassing in de jachtbouwpraktijk van alledag. Wetenschap is de basis waar kennis wordt ontwikkeld, maar ondernemers zijn juist ook geïnteresseerd in wat je ermee kunt. Daarbij is het ook belangrijk dat kennis op een transparante wijze met de sector wordt gedeeld.” 26 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 De programma-onderwerpen zijn voor bedrijven, kennisinstituten, maar óók voor studenten interessant. Zoals de machinekamer van toekomst, nieuwe constructiemethoden, varen op vleugels en de weg naar nul-emissie. Het programma laat voldoende ruimte voor discussie en het stellen van vragen. De organisatoren van het symposium bekijken mogelijkheden om maritieme professionals over de hele wereld virtueel te laten deelnemen. www.hiswasymposium.com

SUPER YACHT PAVILION THE WORLD’S LARGEST MARINE EQUIPMENT TRADE SHOW 17 - 18 - 19 NOVEMBER 2020 RAI AMSTERDAM The METSTRADE Show is the world’s largest marine equipment trade show and the only truly international B2B exhibition for the marine leisure industry. The SuperYacht Pavilion is a destination in its own right. With three dedicated halls and an associated educational and social networking programme the SYP is far more than an exhibition. METSTRADE FEATURES ORGANISED BY POWERED BY MEMBER OF OFFICIAL METSTRADE MAGAZINE OFFICIAL SYP MAGAZINE OFFICIAL MYP MAGAZINE GET YOUR TICKET Starting on August 1

INTRODUCTIE SEAKEEPER 1 De kleinste gyrostabilisator in het assortiment van Seakeeper tot nu toe! Geschikt voor schepen van 7-9 meter. as Benieuwd naar de mogelijkheden of onze andere modellen? Neem contact op met onze collega Rob de Wijs via 078 - 632 6600. Keerweer 62, 3316 KA Dordrecht +31(0)78 - 632 66 00 info@kvt.nl www.kvt.nl Uniek in deursluittechniek, sinds 1932 fabrikant van geruisloze (deur)sluitoplossingen U heeft de toepassing, wij de oplossing! Op klantspecificatie of speciaal voor u berekend met behulp van computersimulatie. Wordt geleverd met montagetekening voor optimale plaatsing en werking. • Kwalitatief hoogwaardige gasveren, ook in RVS (type 304 & 316) • Ruime keuze uit bevestigingstoebehoor/aansluitingen • Verend- of star blokkeerbare gasveren • Van enkele stuks(maatwerk) tot grote series • Lange levensduur gegarandeerd DICTATOR Productie B.V. Energieweg 11, Emmeloord T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 E info@dictator.nl “Donkervoort gebruikt voor haar sportwagens al vele jaren probleemloos de kwaliteits gasveren van DICTATOR, dat wilt u toch ook voor uw jacht?” www.dictator.nl

KORT NIEUWS COX en OXE: beide met 300 pk diesel outboards Keer op keer, jarenlang, werd de introductie aangekondigd en weer uitgesteld van de Britse buitenboordmotor CXO300 van Cox Powertrain, een motor die op diesel loopt, met een vermogen van 300 pk. En nu is het er – na twaalf jaar – toch echt van gekomen, de eerste CXO300’s zijn begin juli van de speciaal gebouwde productielijn gerold in Shoreham-by-Sea, Engeland en uitgeleverd, zij het met vertraging door de coronacrisis. Inmiddels heeft ook de concurrentie kans gezien buitenboorddiesels te ontwikkelen. De grondlegger en naamgever David Cox overleed aan kanker voordat zijn geesteskind productierijp was. Cox, als technicus onder meer actief in de autoracerij, ontwikkelde reeds in 2007 een plan om F1-technologie toe te passen in een lichtgewicht diesel. Maar omdat dit idee geen voet aan de grond kreeg, begon hij een jaar later de ontwikkeling van een buitenboordmotor, met een startkapitaal van 5 miljoen pond van een privé-investeerder. Later schoof ook het Britse ministerie van defensie aan. Binnen de NAVO leeft een sterke wens voor ‘single fuel’ OXE uit Zweden De concurrentie heeft niet stil gezeten. Het Zweedse OXE Marine AB (onderdeel van Cimco Marine AB) heeft vorig jaar een complete range diesel buitenboordmotoren op de markt gebracht, met vermogens van 125, 150, 175, 200 en 300 pk. Deze wijze van voortstuwing is net als die van Cox Powertrain vooral ontwikkeld voor de commerciële markt. Maar de Zweden hebben speciaal voor de tenders van superjachten de OXE Kreta ontwikkeld, met een vermogen van 150-200 pk bij 4.100 toeren. Voordeel is dat het moederschip geen voorraad benzine voor de tender meer aan boord hoeft te hebben. Kenmerkend bij OXE is dat gebruik gemaakt wordt van automotive dieselmotoren met gesloten koelsysteem en een bi-turbo, waarbij de transmissie met behulp van snaren gebeurt. De 300 pk OXE weegt 395 kilo en heeft als afmetingen 115 x 209 x 70 cm. Dit model is een ‘co-brand’ met BMW, die de 3.0 liter/6 cilinder biturbo diesel leverde. Het logo van BMW en het zinnetje ‘In cooperation with BMW’ staat op de behuizing van de outboard. OXE claimt een brandstofverbruik dat 40% lager is dan een 300 pk benzine-outboard. De motor heeft een koppel van 680 Nm bij 1750 rpm. De uitstoot voldoet aan EPA 3, IMO 2 (MARPOL VI 2) en RCD. Outboard Diesel in Sliedrecht (www.outboarddiesel.com) is de distributeur in de Benelux. DE LOODSTENDER VAN TIDEMAN, BESTEMD VOOR MOZAMBIQUE, HEEFT TWEE 200 PK OXE OUTBOARDS. www.tidemanboats.com TIDEMAN BOATS Een van de OXE-gebruikers van het eerste uur is de Nederlandse botenbouwer Tideman Boats, die een 10,70 meter lange loodsboot van HDPE-kunststof voor P&O Maritime in Mozambique uitrustte met twee 200 pk sterke OXE diesel outboards. De boot kan daarmee een topsnelheid van 33 knopen halen. www.oxe-diesel.com Raymarine verbetert Axiom displays Raymarine heeft de lijn multifunctionele Axiom displays van 7, 9 en 12,1 inch ingrijpend verbeterd. De Axiom+ modellen hebben onder meer een lcd-scherm dat een kwart helderder is, een beter contrast heeft en een hogere resolutie. De touchscreens zijn voorzien van water-, vuil- en olieafstotende nanocoating en hebben bovendien een verbeterde slagvastheid en een bredere kijkhoek. De Axiom+ draait op LightHouse3 besturingssoftware. Een krachtige quad-core processor zorgt voor snelle kaartherhaling, meerkanaals sonarweergaven en augmented reality-navigatie, plus een vloeiende en snelle weergave van Navionics en C-map cartografie. Nieuwe IPS displaytechnologie toont cartografie, radar, sonar en video in heldere kleuren, die afgestemd kunnen worden op het moment van de dag (of nacht). Het interne geheugen is vergroot tot 16 gigabyte. De nieuwste generatie high performance 10Hz GPS/GNSS ontvanger is vier maal zo gevoelig voor exacte plaatsbepaling. Axiom+ is voorbereid op de aankoppeling van meerdere displays, radar en sonarmodules. Beschikbaar met ingebouwde RealVision 3D sonarmodule, geschikt voor ClearCruise Augmented Reality. www.raymarine.nl aandrijvingen, alleen diesel dus. Het hart van de CXO300 is een 4.4 liter V8 common rail diesel met een verticale nokkenas en een twin turbo, koppel 650 Nm. De uitstoot voldoet aan EPA 3, IMO 3 en RCD. De buitenboordmotor weegt 393 kilo en is bijna twee meter hoog. Cox Powertrain heeft een wereldwijd servicenetwerk opgezet, met De Wolf Maritime Safety in Yerseke als distributeur voor Nederland en België. www.coxmarine.com OP METSTRADE 2019 WERD DE KOMST VAN DE CXO300 REEDS AANGEKONDIGD. Foto Rens Groenendijk JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 29

WIJ HOUDEN UW SCHIP IN TOPCONDITIE PS Marine Coatings is in 1984 gestart als verfleverancier van PPG/SIGMA COATINGS in de binnenvaart. In de loop van de jaren zijn er andere verfmerken aan het assortiment toegevoegd; Jotun Paints en Chugoku Marine Paints Ltd. (CMP). Daarnaast levert PS Marine Coatings ook verfproducten voor de pleziervaart, namelijk de merken Seajet, Jotun Megayachts, IJssel Coatings en Boero. Tevens hebben wij de schuurproducten van Mirka in ons assortiment. Dankzij deze ruime keuze in ons assortiment, kunnen wij voor elk project het beste verfsysteem of verfproduct adviseren en leveren. ONDERSTEUNING IN DE KEUZE VAN DE JUISTE COATING PRODUCTEN PS Marine Coatings heeft reeds 30 jaar ervaring met verfproducten in de maritieme wereld. De ervaring die wij in die jaren hebben opgedaan in combinatie met constante bijscholing, zorgt ervoor dat er binnen het bedrijf uitermate veel kennis is m.b.t. conservering van maritieme objecten. Daarnaast hebben wij NACE en FROSIO gecertificeerde inspecteurs in dienst die u kunnen adviseren tijdens onderhoud en nieuwbouw. RUIME VOORRAAD > SNELLE LEVERTIJD Het servicecentrum, dat gevestigd is in Alblasserdam, beschikt over een grote opslagcapaciteit. Hierdoor hebben wij een korte levertijd. Daarnaast beschikken wij over een eigen kleurmakerij. Bijna elke gewenste kleur kunnen wij voor uw opkleuren in het gekozen verfproduct. van Hennaertweg 16 2952 CA Alblasserdam www.psmarine.nl | 078 693 1010 | info@psmarine.nl

KORT NIEUWS IHC trekt stekker uit ShipSupport Koninklijke IHC in Kinderdijk heeft medio juli onverwacht de stekker uit dochterbedrijf ShipSupport getrokken, een e-commerce platform voor de maritieme industrie. In het juninummer van Jachtbouw Nederland stond nog een artikel over de diensten die ShipSupport ook aan de jachtbouw wilde gaan leveren. De reden is volgens woordvoerder Eveline Bos van IHC de recente herfinanciering van het bedrijf. “IHC wil de focus leggen op de core business. ShipSupport had een investeerder nodig. Gesprekken met potentiële investeerders zijn op niets uitgelopen Het is jammer, dit initiatief heeft de tijd tegen.” De lopende orders worden volgens Bos door IHC afgehandeld en de dienst MyFleet, een database met alle onderdelen die aan boord zijn, wordt geïntegreerd in IHC. ShipSupport werd in november 2018 gelanceerd, met als achtergrond de afdeling van IHC die onderdelen voor de door de werf gebouwde schepen wereldwijd rondstuurde en dat ook best voor andere bedrijven wilde doen. Het was de bedoeling dat de webshop zou verzelfstandigen en ook de markt van grote en middelgrote jachten ging bedienen. ShipSupport bood circa een miljoen producten van ruim 2.000 merken van meer dan 65 leveranciers online te koop aan. Het klantenbestand bevond zich reeds in 62 landen. Er werkten 17 mensen voor ShipSupport en een aantal daarvan zal IHC moeten verlaten, aldus woordvoerder Bos. EOC Traditionele Schepen Beurs verzet naar 2021 De eerste lustrum-editie van de EOC Traditionele Schepen Beurs in Den Helder gaat niet door. De organisatie heeft in overleg met hoofdsponsor EOC Scheepsverzekeringen besloten het komende evenement in het tweede weekend van november 2020 af te gelasten. Dit vanwege coronacrisis. De 5de editie wordt verschoven naar 2021. Op de beurs draait het volgens de organisatie juist om persoonlijk contact: ontmoeten, informatie uitwisselen en spullen aanraken: “Samen aan boord van een schip kijken en luisteren naar de verhalen van deskundigen en zeilers, dit alles met veel gevoel en sfeer. De geur van bruine teer en henneptouw, alsook de prachtige uitstraling van de nieuwste ontwikkelingen voor oude schepen en de mooie spullen in de beurshal.” Door de anderhalvemeterregel wordt dit alles te sterk ingeperkt, aldus de organisatie van de beurs, die kiest voor kwaliteit, gezelligheid en sfeer. De EOC Traditionele Schepen Beurs is gepland op 12, 13 en 14 november 2021. www.traditioneleschepenbeurs.nl NMT neemt naam ‘Holland Yachting Group’ over Heating people • Luchtverwarming • Keramische kookplaat • Mobiele luchtverwarming T +31263703055 Netherlands Maritime Technology (NMT) heeft de naam Holland Yachting Group (HYG) en de slogan ‘Think Yachts, Think Holland’ overgenomen van HISWA-RECRON en gebruikt die voor de nieuwe NMT-vereniging van superjachtbouwers en hun toeleveranciers. De superjachtbouwers splitsten zich vorig jaar van de HISWA af omdat ze ontevreden waren over hun belangenbehartiging door HISWA, die vorig jaar fuseerde met RECRON, een organisatie voor campings en recreatieparken. Beide partijen erkennen de uitzonderlijke waarde van de naam voor het behoud van de reputatie en merkbekendheid die de afgelopen vijftig jaar is opgebouwd. Bij de oprichtingsvergadering van het NMT-superjachtplatform in januari dit jaar werd de naam ‘Dutch Yachting Society’ gepresenteerd en die viel niet zo goed bij de leden, zo werd al direct duidelijk. De 29 leden van het superjachtcollectief van NMT zijn zeer verheugd met de overname van de naam en slogan: “Onszelf kunnen presenteren aan de internationale superjachtindustrie met een bekende naam en een nieuw leven ingeblazen concept vanaf september, biedt uitstekende kansen”, aldus HYG-voorzitter, Marcel van der Spek, tevens directeur van Esthec. De komende maanden wordt een marketingstrategie en -programma uitgewerkt om de website en andere communicatiemiddelen te upgraden. www.maritimetechnology.nl JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 31

DOUBLE COAT Dubbel UV HOOGSTE GLANS DOUBLE COAT DUBBEL UV geeft meer glans, meer bescherming en een hoger rendement. Gebruik Double Coat Dubbel UV wanneer hout een vernis met hoge glans en duurzame bescherming vraagt. De eenvoudige applicatie eigenschappen van Double Coat Dubbel UV leiden direct tot een professioneel resultaat. Voor meer informatie zie: www.doublecoat.nl.

KORT NIEUWS Één cao voor zeilmakers en watersportindustrie HISWA-RECRON, SZS Vereniging voor Zeilmakerijen en CNV Vakmensen hebben een nieuwe cao afgesloten voor de bedrijven in de watersportindustrie en de zeilmakerij. Van twee aparte cao’s is één cao gemaakt, de cao SZS en Jachtbouw. Met de cao SZS en Jachtbouw wordt het mogelijk om flexibel te werken en daarnaast is er volop aandacht voor duurzame inzetbaarheid. Bovendien is er een koppeling gelegd tussen de mbo- en hbo-kwalificatiestructuur en het functie- en salarishuis. Het werk in deze sector vraagt immers bij uitstek speciaal vakmanschap. De nieuwe cao loopt tot het einde van dit jaar, waardoor sociale partners de invoering goed kunnen monitoren. De cao is afgesproken volgens de nullijn vanwege de coronacrisis. De afspraak is gemaakt dat werkgevers zich inspannen om werknemers te behouden voor de sector. Op een sectorale vacaturesite, zoals die van HISWA-RECRON, kunnen werkzoekenden dan zichtbaar worden voor collega-bedrijven waar nog wel vraag is naar deskundige medewerkers. De FNV wilde looneisen stellen en is niet aan de onderhandelingstafel verschenen. Bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wordt voor de nieuwe cao een algemeen verbindend verklaring aangevraagd. Diana: A-kraan voor duikbootje Diana Yacht Design heeft voor de YXT-serie supportschepen, gebouwd door Lynx Yachts in Nijkerk, een A-kraan optie ontwikkeld om een duikbootje langsscheeps te water te laten. De kraan is ontwikkeld voor een 3-persoons Triton 1650/3LP, met een gewicht van 4 ton, maar dat kan ook een ander merk/ type zijn. Dwarsscheepse INGEKLAPT INTEGREERT DE A-KRAAN IN HET ACHTERSHIP. tewaterlating veroorzaakt slagzij en door golfslag kan de duikboot tegen het schip botsen. Een A-kraan biedt een veilige manier om dit langsscheeps te doen. De uitdaging voor het team van Diana was om de kraan zo te ontwerpen dat deze niet meer in het zicht zou zijn wanneer de kraan niet in gebruik was. Een wegneembare beugel, die met de eigen kraan van het support schip erop gezet kan worden, biedt de oplossing. De Lynx YXT supportschepen, ontworpen door Diana, bieden de jachteigenaar de mogelijkheid om extra gasten en personeel mee te nemen, plus extra voorraden en tenders en toys. In juli werd de Roe Shadow, een 27,30 meter lange Lynx YXT Evolution opgeleverd. In Nijkerk is de bouw begonnen van de Crossover 27, verkocht in maart, op te leveren in 2022. www.dianayachtdesign.nl | www.lynxyachts.com JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 33

DE BOARNCUISER 46 TRAVELLER IS DIT VOORJAAR IN DE VAART GEKOMEN WIES HOKWERDA VAN JACHTWERF DE BOARNSTREAM: ‘Je moet als werf altijd in beweging blijven’ 34 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 Een uitbreiding van het loodsencomplex, een nieuw vlaggenschip – de Traveller 46 – én nieuwe ontwerpen in de pijplijn. Bij Jachtwerf De Boarnstream heerst volop activiteit, ook al dwarsboomden de coronabeperkingen de promotiecampagne rond de Traveller 46. Naast de nieuwbouw verstevigt algemeen directeur Wies Hokwerda ook de refit-afdeling.

STERKE TROEF: HET VERZONKEN FLYDECK OP DE 46 TRAVELLER. In 2014 bestond Jachtwerf De Boarnstream in het Friese Jirnsum 50 jaar. Het was een periode van verandering voor de werf. Twee jaar eerder was Wies Hokwerda algemeen directeur geworden en daarmee haar vader Henk opgevolgd, grondlegger van het bedrijf. Hokwerda sr had voor zijn terugtreden een totaal nieuwe modellenlijn bedacht: de Boarncruiser Elegance lijn. Met een heel eigen voorkomen dat het beeld van Boarncruisers ging bepalen: rechte boeg, verlijmde ramen in de romp en een groot stuurhuis annex salon met gewelfd dak. Wies Hokwerda blikt terug: “Het was de bedoeling om met de Elegance een nieuwe, jongere doelgroep aan te spreken. Met een moderner, onderscheidend ontwerp, dat veel ruimte biedt, zeewaardiger is en bovendien onderhoudsarm. We kunnen vaststellen dat we daarin zijn geslaagd; de Elegance modellen zijn in trek. Sinds de introductie hebben we 52 exemplaren gebouwd. In 2019 hebben we voor het eerst uitsluitend Elegance jachten gebouwd en geen andere modellen. Dergelijke nieuwe ontwerpen introduceren is een hele stap, maar je moet als werf altijd in beweging blijven.” Aanvankelijk bestond de Boarncruiser Elegance-lijn uit een drietal modellen. Daar zijn onder leiding van Wies een flink aantal lengtematen aan toegevoegd, evenals varianten als de Sedan en Centre-Sleeper. En dit voorjaar ging de jongste aanvulling te water, de Traveller 46; en werd de allernieuwste Elegance Lounge aangekondigd. ‘Elegance Lounge spreekt nieuwe doelgroepen aan’ COMPLEX UITGEBREID Vorig jaar is het werfcomplex flink uitgebreid met de bouw van nieuwe hallen, op het terrein tussen de afbouwhal en het schiphuis aan de Wjitteringswei 11 in Jirnsum. Wies Hokwerda: “Het gaat om 2500 vierkante meter geïsoleerde hallen, inclusief vloerverwarming en grote toegangsdeuren van 10 x 8,5 meter. Bij de refithallen zit boven de deuren nog een klep. Daardoor wordt de opening vergroot, zodat de kraan er in kan. Naast de nieuwbouw deden we altijd al refits, maar die activiteit willen we uitbreiden. Boarnstream Yachtservice heeft op DE EERSTE ILLUSTRATIES VAN DE LOUNGE LATEN ZIEN DAT ER VEEL RUIMTE IS VOOR HET BUITENLEVEN. JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 35

RUIMTE EN UITZICHT IN DE SPLIT LEVEL SALON VAN DE TRAVELLER. 15 januari van dit jaar als één van de eersten het HISWA Certified Yacht Service certificaat mogen ontvangen. Dit is hét keurmerk voor jachtservicebedrijven. Deze certificatie geeft aan dat wij als jachtservicebedrijf werken met eenduidige controlelijsten bij het doen van reparaties en onderhoud van schepen. Met deze werkwijze scheppen wij duidelijkheid en weet de klant precies wat hij van ons kan verwachten als wij werkzaamheden aan zijn schip uitvoeren.” Hokwerda vervolgt: “Wij zitten direct aan diep water, het Prinses Margrietkanaal, en we hebben een Roodberg botenlift van 80 ton, dus we kunnen hier grote schepen ontvangen. Onze afdeling jachtservice werkt niet aan nieuwbouw, maar richt zich helemaal op de service en refit. We zijn momenteel ook het grootste inbouwstation van de MagnusMaster stabilisatiesystemen en we hebben ook een Hull Vane gemonteerd.” De MagnusMaster is een volledig elektrisch, niet hydraulisch, aangedreven slingerdemping-systeem voor jachten tot 30 meter. In plaats van traditionele vinnen wordt er gebruik gemaakt van snel roterende cilinders, die afhankelijk van de draairichting, een op- of neerwaartse druk genereren. SPREIDING VAN WERK Ten tijde van het bezoek van Jachtbouw Nederland loopt er een refit-project. Een grote Valk-kruiser wordt overhaald en voorzien van twee nieuwe diesels. Voor het transport op het terrein is zwaar materieel beschikbaar: een 80-tons botenwagen, getrokken door een beer van een Case-trekker. “We hebben altijd al onze werkzaamheden gespreid”, aldus Hokwerda, “we doen ook makelaardij. En die spreiding is goed, want de handel in ons segment is de afgelopen corona-maanden rustig geweest. Niettemin is de productie doorgegaan, zij het dat de oplevering van enkele schepen later was dan gepland. We zien de laatste tijd gelukkig meer beweging; onze haven is 90 procent bezet.” Binnenkort zal ook de kantoororganisatie op het terrein bij de refithallen worden gehuisvest, in een nieuw onderkomen. Nu is die nog gevestigd bij de jachthaven van De Boarnstream aan de Industriewei. DE NIEUWE REFITHALLEN. 36 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020

EERDER EEN SCHATKAMER DAN EEN STALLING … DE STIJLKENMERKEN VAN DE ELEGANCE-LIJN: GEWELFD DAK, GROTE SALONRAMEN, RAMEN IN DE ROMP EN RECHTE BOEG. bakboord, met een grote langsbank ertegenover. Het voorste deel van de salon is iets verhoogd en heeft een zithoek aan bakboord en de stuurstand aan stuurboord. Eronder zijn twee hutten gesitueerd, en in het voorschip zijn verder de eigenaarshut en toilet- en doucheruimtes. DIRECTEUR WIES HOKWERDA: ‘WE STAAN NOOIT STIL.’ VLAGGENSCHIP Zoals gezegd bracht de werf dit voorjaar een nieuw vlaggenschip uit. De corona-beperkingen dwarsboomden echter uitgebreide promotieactiviteiten van deze Traveller 46. Er was een omvangrijke tournee gepland om het schip op diverse locaties onder de aandacht van het publiek te brengen, maar die werd afgelast, evenals de open dagen op de werf. Gelukkig kon door de versoepelingen toch nog een promotietour over het IJsselmeer worden gepland. Positief bericht is ook dat er al een tweede exemplaar in aanbouw is, die vanaf tekening is verkocht. De nieuwe 46 voeter is een opvallend ruim schip, inclusief een flydek. Dat dek is half verzonken, waardoor het ontwerp mooi in verhouding is en niet ‘topzwaar’ lijkt. Het extra dek vergroot de leefruimte aan boord aanzienlijk, terwijl die toch royaal is. De salon is split-level: het achterste deel is op gelijke vloerhoogte met de kuip. Hier is een langskeuken aan TRAVELLER 43 EN 49 De Traveller wordt een lijn, waaraan een 43 en 49 voeter worden toegevoegd. Deze modellen staan ook al op tekening. Wies Hokwerda is verantwoordelijk voor dit Traveller-concept. “Het was een kwestie van contacten met klanten, de markt aanvoelen, maar vooral een onderbuikgevoel”, zegt ze over het ontstaan van de Traveller, “ik had het idee dat we dit type schip moesten ontwikkelen. Tijdens Boot Düsseldorf 2019 hebben we de knoop doorgehakt en besloten het schip te gaan bouwen. De uitgangspunten waren onder meer: een kruiphoogte onder de 3,50 meter, zodat vaart in Franse wateren ook mogelijk is, maar wel met een flying bridge en deck. Onderdeks wilden we drie hutten en twee badkamers. Uit oogpunt van kostenbesparing zijn we uitgegaan van een bestaande romp.” NIEUWE MODELLEN De lock down-periode was geen reden om stil te zitten; sterker, er werden nieuwe ontwerpen uitgewerkt. De eerste werd eind juni openbaar gemaakt: de Elegance Lounge. De eerste illustratie van het jacht laat een cabrio-model zien met grote open kuip. Hokwerda: “Een 37 voeter met veel nadruk op het ‘buitenleven’. Daarmee willen we nieuwe doelgroepen gaan aanspreken.”Dat het een juiste keuze is, blijkt wel uit het feit dat een eerste exemplaar al is verkocht. Die komt in 2021 in de vaart. Een ander nieuw ontwerp van De Boarnstream is de Elegance AC, dus een versie met achterkajuit. Vragen van klanten hebben tot dit model geleid. En dan zitten er nóg twee nieuwe ontwerpen in de pijplijn, maar daarover brengt de werf pas in een later stadium informatie naar buiten. Hokwerda besluit: “Wij staan nooit stil stil!” Voor wie daar nog aan mocht twijfelen… www.boarnstream.com/nl HET HUIDIGE HOOFDKWARTIER BIJ DE JACHTHAVEN. JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 37

NJI NIEUWS ONTWIKKELING VAN NJI EN EMCI-REGISTER ICT-applicatie voor CE-keuring In de vorige uitgave van dit vakblad is de relatie uitgelegd tussen de EU-richtlijn pleziervaartuigen en de essentiële eisen waaraan voor de Europese markt bestemde pleziervaartuigen minimaal moeten voldoen. We gaan nu nader in op de verschillende keuringsmodules. NJI en EMCI-register sloegen de handen ineen om een ICT-applicatie te ontwikkelen waarmee de jachtbouwer door het conformiteitsproces heen wordt geloodst en deze bij zijn werkvoorbereiding alle voor de CE-keuring noodzakelijke documentatie oplevert en rubriceert. Non-conformiteiten kunnen hierdoor beter worden vermeden en de CE-keuring kan hiermee efficiënter verlopen. Met alle besparingen van dien. Het ene schip is het andere niet en de wetgever heeft rekening gehouden met de grootte van het schip en de omstandigheden (vaargebied) waarin het wordt ingezet. Dat geldt niet alleen voor de constructie, maar ook hoe de conformiteit moet worden bewaakt. KEURINGSMODULES De richtlijn pleziervaartuigen RCD/2013/53/EU bepaalt dat voor de CE-certificering door de producent moet worden vastgesteld welke keuringsmodule en ontwerpcategorie van toepassing is. Binnen de jachtbouw zijn de meest voorkomende keuringsmodules: • Module A – interne productiecontrole (volledige zelfkeuring met eigen verklaring) • Module A1 – (Ook wel A Bis genoemd) interne productiecontrole + producttests onder toezicht (zelfkeuring onder – gedeeltelijk – toezicht door keuringsinstantie) • Module B – type of model onderzoek (bedoeld voor seriebouw), altijd in combinatie met de module C, D, E of F • Module C – type conformiteit + interne productiecontrole • Module C1 – type conformiteit + interne productiecontrole + producttests onder toezicht • Module F – type conformiteit + productkeuring door keuringsinstantie • Module G – eenheidskeuring (one-off vaartuigen) door keuringsinstantie • PCA – post construction assessment (beoordeling na de bouw) De modules D, E en H (totale procesborging) worden binnen de jachtbouw niet of nauwelijks toegepast. Bij de keuringsmodules wordt daarnaast onderscheid gemaakt naar: Ontwerp & bouw pleziervaartuigen Ontwerp & bouw waterscooters Uitlaatemissies Geluidsemissies GEEN PCA ACHTERAF Indien het schip is bedoeld voor de EU-markt, is de jachtbouwer verplicht bij de bouw een keuringsmodule toe te passen. Het is niet toegestaan tijdens de bouw geen keuringsmodule toe te passen en achteraf het verzuim via Post Construction Assessment (PCA) op te lossen. Het is Notified Bodies (aangewezen keuringsinstanties) verboden PCA’s als ‘verzuimreparatie’ toe te passen. Overtreding kan leiden tot boetes voor de jachtbouwer en de notified body. Ook kan bij overtreding het vaartuig de toegang tot de EU-markt worden geweigerd, zodat het buiten de EU op de markt dient te worden gebracht of te worden vernietigd! Om misbruik van de PCA-route te voorkomen is het evenmin toegestaan om een ten onrechte niet CE-gekeurd schip buiten de EU op de markt brengen en meteen aansluitend direct terug importeren binnen de EUmarkt en dan een PCA-traject te starten. ONTWERPCATEGORIEËN • Categorie A – geschikt voor windkracht meer dan 8 beaufort, golfhoogte meer dan 4 meter • Categorie B – geschikt voor windkracht tot en met 8 beaufort, golfhoogte tot en met 4 meter • Categorie C – geschikt voor windkracht tot en met 6 beaufort, golfhoogte tot en met 2 meter • Categorie D – geschikt voor windkracht tot en met 4 beaufort, golfhoogte tot en met 0,3 meter De jachtbouwer heeft een zekere vrijheid hierin een eigen keuze te maken. De lengte van het schip in combinatie met de ontwerpcategorie bepalen welke keuringsmodule kan worden gevolgd. Het schema hiernaast geeft de keuze in bandbreedte voor ontwerp & bouw van pleziervaartuigen weer: 38 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020

ONTWERP & BOUW PLEZIERVAARTUIGEN CATEGORIE A MODULE A MODULE A 1 MODULE B MODULE C MODULE C1 MODULE F MODULE G PCA n.v.t. 2,5 tot 12 mtr 2,5 tot 24 mtr 2,5 tot 24 mtr 2,5 tot 24 mtr 2,5 tot 24 mtr 2,5 tot 24 mtr n.v.t. ZELFKEUR OF KEURINGSINSTANTIE Volledige zelfkeur is dus alleen mogelijk voor (kleinere) schepen die voor beschut water zijn bedoeld. Zelfkeur ontslaat de jachtbouwer niet van de producten- en productaansprakelijkheid. Het vaartuig dient evengoed aan alle vereisten van de Recreational Craft Directive (RCD) te voldoen. De jachtbouwer wordt bij zelfkeur geacht alle RCD-vereisten te kennen en toe te passen. De jachtbouwer is hierbij bouwer en keurmeester tegelijk. DUBBELE BEWIJSLAST Dit betekent dat bij een juridische procedure in verband met (vermeende) non-conformiteit, of bij controle door de toezichthouder (Inspectie Leefomgeving en Transport) de jachtbouwer feitelijk een dubbele bewijslast heeft. Hierin speelt het technisch dossier een essentiële rol. De bouwer moet dan aantonen dat het technische dossier voor wat betreft de inhoud op orde is, oftewel in het bouwplan van het schip is rekening gehouden met alle relevante essentiële eisen uit de richtlijn (RCD-vereisten). Ten tweede zal de bouwer moeten aantonen dat hij conform dit technisch dossier heeft gebouwd en hij dit heeft gecontroleerd. Ten aanzien van dit laatste zal bij een conflict altijd de schijn van belangenverstrengeling worden uitgelicht nu de jachtbouwer zowel bouwer als keurmeester/controleur is. Juist bij zelfbouw is het cruciaal het gehele bouwproces en het gekoppelde technische dossier minutieus te verantwoorden. Hoewel bij een vermeende CATEGORIE B n.v.t. 2,5 tot 12 mtr 2,5 tot 24 mtr 2,5 tot 24 mtr 2,5 tot 24 mtr 2,5 tot 24 mtr 2,5 tot 24 mtr n.v.t. non-conformiteit de eiser, meestal de eigenaar van het vaartuig, de non-conformiteit dient aan te tonen, ligt de bewijslast met betrekking tot de juistheid van het technisch dossier en onderliggende controles bij de jachtbouwer. Verificatie door derde partij De jachtbouwer die kiest voor volledige zelfkeur (module A) doet er daarom toch goed aan om het technisch dossier door een derde onafhankelijke partij te laten verifiëren. Het levert op dat een ‘vreemde’ met een frisse blik controleert en eventuele onjuistheden signaleert. Ook levert het op dat aannemelijk wordt dat de jachtbouwer er alles aan heeft gedaan de zelfkeuring maximaal integer in te vullen. Module A1 (zelfkeuring met producttests onder toezicht) biedt zowel de jachtbouwer als de opdrachtgever meer zekerheid. Immers, het eigen keuringsproces van de jachtbouwer wordt gekoppeld aan gevalideerd extern toezicht door een notified body. Bij zelfkeuring is de cruciale vraag of de jachtbouwer voldoende kennis en ervaring heeft om de RCD-vereisten en alle daarachter liggende voortdurend veranderende geharmoniseerde normen te doorgronden en toe te passen. Hierbij past kritische zelfreflectie. Is het antwoord ja: prima, pas zelfkeuring toe en boek de besparing in. Is het antwoord nee: bij twijfel niet inhalen. De kortetermijnbesparing kan op de lange termijn zomaar verkeerd uitpakken, met hoge, onvoorziene kosten en CATEGORIE C 2,5 tot 12 mtr 2,5 tot 12 mtr 2,5 tot 24 mtr 2,5 tot 24 mtr 2,5 tot 24 mtr 2,5 tot 24 mtr 2,5 tot 24 mtr n.v.t. CATEGORIE D 2,5 tot 24 meter 2,5 tot 24 meter 2,5 tot 24 meter 2,5 tot 24 meter 2,5 tot 24 meter 2,5 tot 24 meter 2,5 tot 24 meter n.v.t. imagoschade als gevolg. Betekent dit nu dat bij alle twijfel een notified body moet worden ingeschakeld? Nee, maar het is wel zaak dat de jachtbouwer toegang heeft tot actuele informatie in relatie tot de RCD-vereisten ‘TO-DO’ LIJST NJI neemt hierin voor haar leden het voortouw. Het bestuur heeft de opdracht gegeven om te komen tot een heldere en begrijpelijke ‘to-do’ lijst voor jachtbouwers. Uitgangspunt vormen de RCD-vereisten die vanuit het perspectief van een notified body zijn uitgewerkt. Via een ICT-applicatie wordt de vertaalslag gemaakt van het soort te bouwen of te refitten schip, de ontwerpcategorie naar de relevante RCD-vereisten op het niveau van normelementen. Op deze manier kunnen NJI-leden bij de werkvoorbereiding in één oogopslag zien hoe aan de normen kan worden voldaan en welk bewijs daarvoor moet worden geleverd. Deze ‘to-do’ lijst brengt zelfkeuring op een hoger plan en maakt dit minder risicovol. De eerste versie zal naar verwachting in het vierde kwartaal 2020 beschikbaar komen, inclusief voorlichtings- en trainingsmogelijkheden, onder meer via webinars. In de volgende editie zal in het derde en laatste artikel uit deze serie uiteen worden gezet hoe de applicatie werkt en hoe deze ‘ingevulde’ to-do’ lijst kan dienen als technisch dossier. Ook wordt daarbij ingegaan op de bruikbaarheid van dit dossier bij de beoordeling door een notified body. JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 39

✓MEER VAARCOMFORT ✓LAGERE HEKGOLF ✓HOGERE TOPSNELHEID De Hull Vane® is een onderwatervleugel die ontwikkeld is voor motorschepen met als doel het verlagen van de weerstand en verhoging van het vaarcomfort. Is uw schip geschikt voor de Hull Vane? info@hullvane.nl of bel 0317 - 425 818 hullvane.nl “IT IS NOT EVERY DAY THAT WE ARE NEEDED” Het tijdig inschakelen van een gespecialiseerde advocaat is cruciaal voor het succes of het falen van een project. Van Steenderen MainportLawyers is een vooraanstaand Rotterdams maritiem advocatenkantoor met een allesomvattende dienstverlening op scheepvaart-, transport- en verzekeringsrecht gebied. Ons jachtteam heeft ruime ervaring met al hetgeen komt kijken bij het opstellen, onderhandelen en contracteren van de bouw van een jacht. Wij bieden het volledige gamma van juridische dienstverlening op het terrein van de jachtbouw, refit en conversie. Zeemansstraat 13 Rotterdam, Nederland \ Value-added Legal Services www.mainportlawyers.com contactpersoon: Charlotte van Steenderen +31(0)10 266 78 69 | charlotte.vansteenderen@mainportlawyers.com

COLUMN TEKST GERWIN KLOK, BRANCHEMANAGER NEDERLANDSE JACHTBOUW INDUSTRIE Regels voor kraanwerkbak nodeloos streng NJI, Koninklijke Metaalunie en tal van andere branches zijn uitermate ongelukkig met de gewijzigde wet- en regelgeving die het gebruik van een werkbak of -platform aan een hijskraan sinds 1 juli dit jaar alleen nog bij hoge uitzondering toestaat. Tot nu toe werd bij het gebruik van werkbakken aan een hijskraan een uitzondering gemaakt voor incidentele en kortdurende werkzaamheden op moeilijk bereikbare plaatsen. Met de nieuwe regels is dat alleen nog bij hoge uitzondering mogelijk en vereist veel extra administratieve voorbereiding, waaronder een melding vooraf. Op overtreding van het besluit staan flinke boetes. Experts bevestigen dat de beperkende regels in Nederland nu strenger zijn dan in omliggende EU-landen. Ook gaan de regels verder dan nodig is. Bij bedrijven die regelmatig werkbakken inzetten is het gebruik hiervan in de Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) beschreven, met een strikt protocol. Bovendien wordt de kraan jaarlijks gekeurd en heeft de kraanmachinist een aparte opleiding genoten. In het zeer onwaarschijnlijke geval dat er iets fout gaat (bijvoorbeeld de kraanmachinist wordt onwel) is er in de regel een buitenwacht die de kraan via een noodstop kan stilzetten. In de werkbak zijn doorgaans twee personen aanwezig. Eén voert het werk/de reparatie uit en de ander houdt de positie van de werkbak in de gaten. Met een portofoon wordt de kraanmachinist gedirigeerd en wordt voorkomen dat deze bak schade toebrengt aan het te repareren schip. In andere gevallen wordt met een afstandsbediening de hijskraan vanuit de werkbak bijgestuurd. Een deel van de (mega-)werven gebruikt vrijwel dagelijks werkbakken, aangezien dit bij werkzaamheden aan masten en tuigage de enige methode is om de gewenste plaatsen zo veilig mogelijk te kunnen bereiken. Voor hen is het niet haalbaar om telkens een werkplan in Taak Risico Analyse (TRA)-format aan de InspectieSZW te melden of voor te leggen en te wachten op goedkeuring van een externe gecertificeerde hogere veiligheidskundige. “De regels worden met deze aanpassing van het Arbeidsomstandighedenbesluit flink aangescherpt. Metaalunie kan dan ook niet anders dan concluderen dat het een grote impact heeft op de werkzaamheden met een werkbak”, aldus Debbie van Motman, beleidsmedewerker Arbo Metaalunie. “Wij doen er dan ook alles aan om deze onwenselijke situatie werkbaar te maken.” Wat verder steekt is dat het Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR) zonder enige verificatie in de maritieme sector concludeert dat nut en noodzaak van de maatregelen duidelijk en adequaat in de toelichting zijn gemotiveerd. Een minder belastend alternatief is niet aan de orde en het besluit is voldoende op werkbaarheid en uitvoerbaarheid getoetst. Wel adviseert het ATR om de kosten van deze extra regeldruk, die zij op € 1.400 per inzet schat (exclusief de eigen kosten voor het maken van het werkplan), in combinatie met het in het hele land verwachte aantal van duizend inzetten per jaar nog eens tegen het licht te houden. Overigens heeft het onderzoek van het ATR er wel toe geleid dat in de Tweede Kamer dankzij een aangenomen SGP-motie een uitzondering is gemaakt voor de sanering van asbest daken. Dit uit het oogpunt van het maatschappelijk belang, aldus ATR. Op dit moment zijn veel branches, waaronder naast Koninklijke Metaalunie, VVT, Bouwend Nederland en sloopaannemers, bezig met het maken van een praktisch stappenplan/format om deze regelgeving in de praktijk werkbaar te maken en enigszins betaalbaar te houden. Het gaat dan om een branchespecifieke oplossing. Ook is door de collega’s van Netherlands Maritime Technology een handreiking opgesteld met een format van het verplichte op te maken werkplan, dat tenminste twee dagen voor de werkzaamheden aan de Inspectie SZW moet worden voorgelegd. Partijen hebben onderling afgesproken dat zij van elkaars kennis gebruik kunnen maken. Verder is NJI via Metaalunie samen met VVT en Bouwend Nederland nog in gesprek met het ministerie om toe te werken naar een aanpassing/verruiming van het Arbobesluit. Er is veel aan te merken op de gang van zaken bij het ministerie van SZW en veel brancheorganisaties zijn ontstemd over de nieuwe regels. Tot nu toe hebben de routes via politiek en het ministerie (nog) geen succes gehad en daarmee zijn de regels vooralsnog gewoon per 1 juli in werking getreden. Het overleg tussen sectoren en het ministerie SZW is echter nog steeds gaande. Daarin kunnen ook van de jacht- en scheepsbouw bezwaren worden ingebracht. Inbreng daarvoor is welkom. Zet in een reactie uiteen waarom de nieuwe regels niet werkbaar zijn, waarom deze aanscherping niet nodig is en hoe het dan wel geregeld zou kunnen worden, zonder dat de veiligheid eronder lijdt. Reacties sturen naar secretariaat@ jachtbouw.nl. JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 41

BEDRIJVENINDEX NEDERLAND Vind deelnemende bedrijven onder hun categorie, een jaar lang in het vakblad en op de website www. jachtbouwactueel.nl met logo, profielpagina, omschrijving of bedrijfspresentatie, nieuwsberichten en vacatures. Volg het nieuws op de voet en schrijf in op de gratis nieuwsbrief jachtbouwactueel.nl Technische installaties Jachtwerven & cascobouw Motoren aandrijving en toebehoren Lakken, anti-fouling & boatcare Comfort aan boord Jachtbetimmering & stoffering Lakken, anti-fouling & boatcare Bouwmateriaal & constructie Jachtbetimmering & stoffering Bouwmateriaal & constructie Jachtbetimmering & stoffering Manoeuvreren, besturen & stabiliteit Lakken, anti-fouling & boatcare Financiering & verzekering Lakken, antifouling & boatcare Technische installaties Dekuitrusting & tuigage Transport & logistiek Motoren aandrijving & toebehoren Motoren aandrijving & toebehoren Lakken, antifouling & boatcare Navigatie, communicatie & verlichting Consulting Motoren aandrijving & toebehoren Consulting Comfort aan boord Motoren aandrijving & toebehoren Asa Boat Electro b.v. Amersfoort Maritiem B.V. AVA Marine Awlgrip Clion Marine CoverWorks De IJssel Coatings BV Dictator Productie B.V. Easterwoods Trading B.V. Glashandel Wybenga Gisatex Hull Vane B.V. International Paint bv Kuiper Verzekeringen bv Lamers System Care Mastervolt Mooring Yachts MOL Logistics BV Padmos MID PowerPort BV PS Marine Coatings Raymarine Nederland BV Van Emstede & Slager Advocaten Vetus Van Steenderen MainportLawyers Webasto Yanmar www.asabootelectro.nl www.timelessyachts.nl www.avamarine.nl www.awlgrip.com www.clion-marine.com www.coverworks.nl www.doublecoat.nl www.dictator.nl www.easterwoods.nl www.glashandelwybenga.nl www.gisatex.de www.hullvane.com www.international.yachtpaint.com www.kuiperverzekeringen.nl www.lscare.nl www.mastervolt.nl www.mooring-yachts.com www.mol-logistics.nl www.padmos.com www.powerport.nl www.psmarine.com www.raymarine.nl www.vanemstede.nl www.vetus.com www.mainportlawyers.com www.webasto-marine.nl www.yanmarmarine.com Jachtbouw Nederland is het vakblad voor professionele bouwers van jachten en pleziervaartuigen, toeleveranciers, watersportbedrijven, vakgerichte opleidingen en -organisaties etc. Gastschrijvers en kennispartners uit de branche onderschrijven met hun bijdrage de onafhankelijke formule van het vakblad. Persberichten, kennisbijdragen, reacties graag richten aan redactie@jachtbouwnederland.nl. Deze worden niet automatisch geplaatst. REDACTIE Laurens van Zijp & Rens Groenendijk Hoofdredactie: Henk van der Brugge T 00 31 (0)184 48 10 40 E redactie@jachtbouwnederland.nl www.jachtbouwnederland.nl VORMGEVING Donkervoort Communicatie Art director: Karin van Zanten UITGEVER Jachtbouw Nederland wordt onder licentie uitgegeven en verspreid door AcquiMedia, Henk van der Brugge Amstelwijckweg 15, 3316BB Dordrecht www.acquimedia.nl ADVERTENTIEVERKOOP EN BLADMANAGEMENT AcquiMedia, Thila Mos T 0184 48 10 43 E thila@acquimedia.nl Abonnement € 34,40 excl. BTW per jaar AANMELDINGEN & MUTATIES thila@acquimedia.nl MEDIAVORMEN Jachtbouw Nederland verschijnt 6 x per jaar in print en digitaal en biedt met de websites en nieuwsbrieven van digitale (internationale) mediapartners en social media een crossmediaal platform. MEDIAPARTNERS www.jachtbouwactueel.nl en www.dutchyachtbuilding.com Disclaimer: AcquiMedia heeft deze uitgave op de meest zorgvuldige wijze samengesteld. AcquiMedia, (hoofd)redactie en auteurs kunnen echter op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de gegevens. Uitgever, (hoofd)redactie en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op de informatie in deze uitgave. Copyright: Het is niet toegestaan om zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever foto’s of (gedeelten van) teksten uit deze uitgave over te nemen. Ook met toestemming is bronvermelding verplicht. 42 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 COLOFON

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN Van der Valk bundelt kennis in expeditiejacht Van der Valk Shipyard in Waalwijk heeft een order geboekt voor de bouw van de ‘Lady Lene’, een 34 meter aluminium expeditiejacht, custom build. De werf heeft daarvoor een team van toonaangevende spelers uit de Nederlandse superjachtsector samengebracht. De oplevering van de driedeks Explorer is gepland in december 2021. De opdrachtgevers waren zo blij met de kwaliteit van hun vorige door Van der Valk gebouwde motorjacht, dat ze terugkwamen naar Waalwijk. Ze wilden hun ervaring met dit schip, maar ook eerdere motorjachten, gebruiken voor het nieuwe ontwerp. Zo wordt rekening gehouden met elke levensfase en is het schip volledig rolstoelvriendelijk, met een lift voor gemakkelijke toegang tussen de dekken. De opbouw heeft zeer grote ramen voor een panoramisch uitzicht en vleugelstations voor eenvoudig aanmeren. ‘BESTE MENSEN VOOR DE KLUS’ De eigenaars laten zich vertegenwoordigen door YachtCreators. Van der Valk werkt nauw samen met Guido de Groot Yacht Design (in- en exterieur), Ginton Naval Architects (scheepsbouwkundig ontwerp), Diana Yacht Design (engineering en constructietekeningen) en Hull Vane. “Een van de redenen voor het succes van Van der Valk is ons vermogen om een enorm productieve samenwerking tussen ontwerpers, eigenaren, leveranciers en de werf mogelijk te maken. Door de beste mensen voor de klus in huis te halen, zijn we verzekerd van flexibiliteit, specialisatie en superieure oplossingen voor klanten”, aldus Yoeri Bijker, sales en marketing manager van Van der Valk. ACCOMMODATIE De accommodatie biedt plaats aan tien gasten, met een VIP-passagiershut op het brugdek, een balkon en een achterterras. De eigenaarssuite met kantoor bevindt zich op het benedendek, waar ook twee 2-persoonshutten in de boeg en een 1-persoonshut zijn. Voor de 7-koppige bemanning zijn vier hutten beschikbaar. Het hoofddek heeft een ‘dining room’ met veel natuurlijk licht en een grote open salon. De plafonds zijn overal hoog – een specifieke wens van de eigenaren –, terwijl de vloeren allemaal volledig vlak zijn, zonder uitsteeksels of treden. Er is veel buitenruimte en een groot zwemplatform, want de familie is graag dicht bij het water. VAARCOMFORT Opmerkelijk is de combinatie voor een comfortabel en zuinig vaargedrag: twee Seakeeper 26 gyrostabilisatoren, een Hull Vane onderwatervleugel en een Humphree elektrisch vin-stabilisatiesysteem. Importeur Koninklijke Van Twist (KVT) levert de Seakeepers, die beide worden geïnstalleerd in het achterste gedeelte van het jacht. KVT werkte voor dit specifieke project rechtstreeks samen met Seakeeper in de Verenigde Staten en ontwikkelde een prestatievoorspelling van de twee Seakeepers met behulp van eigen software, die nauwkeurig kan bepalen welke combinatie de grootste rol-reductie zal opleveren. www.wimvandervalk.com TECHNISCHE SPECIFICATIES Lengte o.a. 34,00 m. Lengte tussen loodlijnen: 30,80 m. Breedte: 8,00 m. Motor: 2x MAN V12-diesels 1.650 pk Topsnelheid: 18 knopen Kruissnelheid: 14 knopen Brandstoftank: 30.000 liter JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 43

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN Saffier levert 18 schepen in twee maanden ‘Be good and tell it’. Het is een kernachtige Amerikaanse definitie van het begrip public relations. Het betekent zoveel als: eerst je zaken goed op orde hebben, om er daarna ruchtbaarheid aan te geven. In die volgorde, want anders wordt het borstklopperij. De jongste nieuwsbrief van Saffier Yachts in IJmuiden getuigt van goede pr. De werf meldt de oplevering van maar liefst 18 schepen in de afgelopen twee maanden. Die zijn niet alleen in Nederland afgeleverd, maar ook elders in Europa en in Noord-Amerika. Het gebeurt met zorg. ‘Tijdens de aflevering tuigen we de boot op locatie’, meldt directeur Dennis Hennevanger, ‘samen met de eigenaar en we lopen de hele boot door, alvorens te zeilen om uit te leggen hoe een Saffier het beste gebruikt kan worden.’ Van de nieuwe Saffier Se 27 Leisure worden later dit jaar zeven exemplaren opgeleverd. Volgens de werf zijn er al 43 besteld; de overige staan gepland voor levering in 2021. Saffier Yachts is een van deelnemers aan het Dutch Yachting Weekend in Medemblik van 4 t/m 6 september. DE NIEUWE SAFFIER SE 27 LEISURE. Foto Saffier Yachts www.saffieryachts.com/nl Vanquish VQ80, supersnelle Sportfish samenwerking en directe contacten tussen Tom Steentjes van Vanquish Yachts, het team van de eigenaar, exterieur- en interieurontwerper Guido de Groot en de scheepsarchitecten bij Studio Delta. Vanquish Yachts uit Steenwijk bouwt de Sportfish, een 24 meter lange variant op de VQ80, die naar verwachting dienst zal doen als chase boat voor het Project SkyFall, een superjacht van 59 meter dat momenteel in aanbouw is bij Heesen Yachts in Oss. Het wordt een mix van een droom voor een sportvisser en de luxe Vanquish-lifestyle, afgestemd op het moederschip, dat is ontworpen door Omega Architects. Het ontwerp van de VQ80 Sportfishis is het resultaat van vele maanden R&DTOPSNELHEID 51 KNOPEN Twee Caterpillars C32 V12 diesels van een nieuwe generatie leveren samen 4.800 pk aan twee surface drives, waarmee een snelheid van 51 knopen bereikt kan worden. Met een brandstofstank van 5.700 liter kan de VQ80 330 mijl ver komen. Vanquish claimt met een Zweedse Petestep-romp een efficiëntie van meer dan 15% bij hoge snelheden. Om de vis te vinden wordt de boot uitgerust met fishfinders en kaartplotters van Garmin. Aan zowel bakboord als stuurboord bevinden zich hydraulische deuren om de vis veilig het ruim in te slepen. Er is veel aandacht besteed aan opslag voor de vangst, evenals aan het meest uitgebreide assortiment aan visuitrusting en hengels. GUIDO DE GROOT “Het was een uitdaging om een boot te ontwerpen met de best mogelijke visserscockpit. We kregen carte blanche, zolang belangrijke VQ-elementen zoals de omgekeerde boeg behouden bleven”, legt Guido de Groot uit. “We moesten veel met de verhoudingen spelen om de hoogte 44 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 goed te krijgen, zeker met de tonijntoren er bovenop, waarvan een deel in de bovenbouw is geïntegreerd. Hetzelfde geldt voor de ruime visserscockpit bij de achtersteven, waarvan de bovenlijn over de romp loopt en overgaat in de machinekamer en de ramen van het stuurhuis om een uniform ontwerp en een echt gevoel van snelheid te genereren.” GEEN HOUT IN HET INTERIEUR Het sportieve interieur zet het koele exterieur voort met koolstofvezelafwerking, lichte kenmerken, donkere kranen en geen houtafwerking. De grote salon heeft een extra zithoek buiten. Ruime koelkasten, grote televisies, DJ-panelen en een brede selectie van amusementsfaciliteiten zorgen voor een aangenaam verblijf na het vissen. Op nachtelijke expedities is gerekend, met een suite voor de eigenaar en twee tweepersoonshutten, plus accommodatie voor twee bemanningsleden. Een Seakeeper 26 zorgt voor comfort voor anker. De oplevering is voorzien in het voorjaar van 2023. Vanquish heeft onlangs haar faciliteiten uitgebreid om het hoofd te bieden aan een groeiend aantal bestellingen. Een nieuwe divisie is opgericht, Vanquish Super Yachts, om grotere constructies zoals de Sportfish aan te kunnen. www.vanquish-yachts.com/vq80-sportfish/

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN Altena Yachting bouwt Doggersbank 66 De Doggersbank behoort tot de ‘klassiekers’ in vaderlandse jachtontwerpen. Hij werd in de vorige eeuw getekend door Dick Boon, de grondlegger van Vripack. Volgens het Sneker ontwerpbureau zijn er uiteindelijk honderden van gebouwd. En nu trekt dit ontwerp opnieuw de aandacht, want er is een Doggersbank 66 in aanbouw bij Altena Yachting in Raamsdonksveer. Directeur Bart Bouwhuis van Vripack: “Een solide, stijf en optimaal ontwikkeld ontwerp, klaar om onder alle omstandigheden te presteren. De Doggersbank staat bekend als een betrouwbaar, in Nederland ontworpen en gebouwd jacht. Wat je ziet is wat je krijgt.” Een klant van Altena Yachting liep met plannen rond voor een zeegaand jacht. Een nieuw schip, maar wel naar beproefd concept. Zo kwam hij uit op een ontwerp van een 66 voets Doggersbank, dat op punten werd opgefrist. De eerste afbeeldingen tonen een zeer stoer schip met klassieke lijnen. Een vallende boeg met terugvallend boeisel en hoge verschansing om het bakdek, een Portugese brug rond het stuurhuis en daarachter een riante salon. Bovenop zijn een flybridge en –deck. Daar komt, behalve de radarbeugel, ook een laadkraan voor de bijboot. Onderdeks zijn onder meer drie hutten met zes vaste slaapplaatsen, en twee aparte douche- en toiletruimtes. In de machinekamer EEN RENDERING VAN DE DOGGERSBANK 66. Beeld Vripack worden twee John Deere 6-cilinder diesels geïnstalleerd van 235 pk elk. Om het comfort aan boord te verhogen krijgt de Doggersbank een stabilisatiesysteem van Naiad. Verder wordt het schip uitgerust met twee 6 meter lange spudpalen van Leeuwenstein, los van het ankergerei voor diep water. “We zijn dit voorjaar begonnen met bouwen”, meldt Altena-directeur Marcel Pols, “het wordt een jacht met een stalen rondspant romp en een aluminium opbouw.” De oplevering is gepland voor eind 2021/begin 2020. www.altena-yachting.nl www.vripack.com Moonen verkoopt zusterschip Brigadoon Moonen Yachts in Den Bosch heeft een 36 meter jacht verkocht, een zusterschip van de Brigadoon. Omdat het schip op speculatie werd gebouwd, kan het al na de zomer worden opgeleverd aan de eigenaar in het Midden-Oosten. Het exterieur is ontworpen door René van der Velden, het scheepsbouwkundig ontwerp is van Diana Yacht Design; interieur en de styling zijn in handen van de Britse Studio Indigo. Ondertussen bouwt Moonen ook aan een derde motorjacht op basis van het Martinique-platform. Daarvoor is de oplevering in augustus 2021 voorzien. Met dubbele Caterpillar C32-motoren hebben de jachten een topsnelheid van 16,5 knopen en een kruissnelheid van 14,5 knopen. WISSELING IN MANAGEMENT Het managementteam van Moonen is onlangs gewijzigd. Marketingmanager Marianne Hendriks is benoemd tot ‘managing director’. Johan Dubbelman, die CEO was, is nu commercieel directeur en projectmanager Nicky van Zon is benoemd tot technisch directeur. Het Australische echtpaar Matthew en Louise Baxter is vorig jaar eigenaar geworden van Moonen. Matthew Baxter is de topman van de AM Group, een onderneming met vestigingen in de VS, Australië en Europa, die zich onder meer richt op roldeuren voor de industrie, voor bouwkundige toepassingen en vrachtwagens en commerciële voertuigen. “Door iedereen in zijn sterkste positie te plaatsen, zal het nieuwe management efficiënt en beslissend zijn voor de toekomst”, aldus JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 45 DE BRIGADOON IN VOLLE VAART. Matthew Baxter. “Ons bedrijf blijft uitdagend en veelbelovend. Sinds onze start hebben Louise en ik veel geïnvesteerd in het bouwen van jachten op speculatie en we beginnen nu verbluffende resultaten te zien, aangezien er een groeiende vraag is naar semi-custom jachten met een korte levertijd.” www.moonen.com TECHNISCHE SPECIFICATIES Lengte over alles: 20,05 m. Lengte waterlijn: 18,28 m. Breedte: 5,65 m. Diepgang: 1,70 m. Kruiphoogte: 5,25 m. Waterverplaatsing: 68 ton Motorisering: 2 x John Deere 235 pk CE-klasse: A

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN Carbon roeiboot voor Mark Slats De nieuwe roeiboot van Mark Slats verkeert in een pril stadium, bijna uit de mal bij Paul Dijkstra Composites in Uitwellingerga. Met dit vaartuig wil Slats in december - ijs en corona dienende - meedoen aan de transatlantische roeirace van de Canarische Eilanden naar de Carieb. De boot is gebouwd van pre-peg carbon, en in één stuk gemaakt in een deelbare mal. Dat maakt de romp lichter omdat er geen overlaps of lijmnaden zijn. Het is een ontwerp (ontwerpnummer 512) van Dick Koopmans, naar voorgeschreven regels van de wedstrijd. Koopmans legt uit: “De boot heeft een ‘wavepiercing’ boeg, die door de golven snijdt. Het voorkomt geklap op golven en kan snelheid schelen. Voor en achter zijn accommodaties, waarin geslapen kan worden. Ze zijn relatief hoog en maken de boot onkenterbaar. Windvang is op dit parcours net ongunstig, omdat het naar verwachting een overwegend voordewindse koers is. Het middenschip, waar twee roeiposities zijn, heeft een vrijboord van circa 50 cm en dat is gekozen om goed te kunnen roeien. Hoe hoger het vrijboord, hoe groter de hoek die de riemen maken. Wel zitten de dollen op een iets uitstaande rand die als waterkering dient.” Het sturen van de boot gebeurt trouwens met een doorgestoken roer, dat gekoppeld is aan een voetenbank, maar ook aan een autopilot. De afmetingen van de ONS512: 7,35 x 1,82 x 0,92 m. CARBON ROMP UIT ÉÉN STUK, IN EEN DEELBARE MAL. Foto Paul Dijkstra Composites Mark Slats bouwt de boot zelf af. In 2017/2018 roeide hij solo van de Canarische Eilanden naar Antigua in de recordtijd van 30 dagen. Daarna voltooide hij in 2018/2019 de solo-wereldomzeiling in de Golden Globe Race, in 214 dagen. www.markslats.nl Stemmige Discovery 47 OC De Super Lauwersmeer-werf in het Friese Noordbergum heeft een derde Discovery 47 OC te water gelaten. Ditmaal heeft het door Arnold de Ruyter ontworpen stalen motorjacht geen knaloranje romp, zoals het vorige exemplaar, maar een stemmig krijtwitte kleur met matzwarte exterieurdetails en striping. Ook deze 47 OC is helemaal naar de wens van de klant samengesteld. Zo werd het zwemplateau verlengd om plaats te bieden aan een jetski. Het schip is verder voorzien van een Hull Vane. In september is een promotietour gepland met het schip, dat de naam ‘Pursuit of Happiness’ heeft gekregen. www.superlauwersmeer.nl TECHNISCHE SPECIFICATIES Lengte: 14,30 m. Breedte: 4,36 m. Diepgang: 1,20 m. Waterverplaatsing: 21 ton Motor: Volvo D3 - 150 pk. CE-categorie: B Corona wordt Crown Cruiser Het woord corona betekent ‘kroon’, maar is sinds dit jaar een beladen term. Daarom heeft directeur Jan Keyzer van Crown Yachts in Leiderdorp besloten de gebruikte model-naam Corona te vervangen door Crown Cruiser. Hij grijpt daarmee terug op een oorspronkelijke typeaanduiding. Dit jaar is het namelijk precies 50 jaar geleden, dat de werf de Crown Cruiser serie lanceerde, die grote populariteit genoot in de jaren ’70, ’80 en ’90. Ondertussen is het orderboek goed gevuld. Eerder leverde de werf de Crown Keyzer C120 op. Het schip meet 12,50 x 4,00 x 1,00 meter, met een kruiphoogte van 2,30 meter. De motor is een Yanmar 110 pk. Andere orders betreffen twee motorjachten Crown Keyzer C107, van 11,00 x 3,55 x 0,95 meter. Ze worden uitgerust met Yanmar diesels van respectievelijk 80 en 110 pk. Verder heeft de werf opdrachten voor twee Crown Cruisers van 10 en 11 meter, die eveneens een Yanmar krijgen van 80 pk. Tevens staat er een Crown Keyzer 45 Steilsteven in de planning, met de afmetingen 13,70 x 4,35 x 1,10, en een kruiphoogte van 2,75 m. In de machinekamer zal een Yanmar van 195 pk worden geplaatst. www.crownyacht.nl TECHNISCHE SPECIFICATIES Lengte over alles: 20,05 m. Lengte waterlijn: 18,28 m. Breedte: 5,65 m. Diepgang: 1,70 m. Kruiphoogte: 5,25 m. Waterverplaatsing: 68 ton Motorisering: 2 x John Deere 235 pk JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 47

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN Foto’s Paul Bellaart Bestevaer 53MY: ‘zeilschip onder de motorjachten’ KM Yachtbuilders in Makkum heeft naam gemaakt met de Bestevaer zeiljachten in aluminium, naar een ontwerp van Gerard Dijkstra. De werf heeft nu een aluminium motorjacht voltooid, de Bestevaer 53MY, dat in september wordt gepresenteerd. Het is een zeewaardig schip, waarmee wordt gemikt op zowel oud-zeilers die minder onderhoud en meer comfort wensen als reislustige motorbootvaarders. De werf noemt de Bestevaer 53MY daarom ‘het zeilschip onder de motorjachten’. De Bestevaer 53MY heeft de stuurhut midscheeps en daarachter de salon met grote ramen. De drie patrijspoorten in de romp van het voorschip zorgen niet alleen voor licht onderdeks, maar versterken ook het scheepse silhouet. De boeg is vrij recht en voorzien van een scherpe voorvoet, met flinke sprayrails. VEEL BEWEGINGSRUIMTE Brede gangboorden en een groot achterdek met hydraulisch zwemplatform bieden veel bewegingsruimte buiten. Het achterschot van de salon bestaat uit schuifdeuren die volledig opengeklapt kunnen worden, zodat buiten en binnen in elkaar overvloeien. De salon heeft een loungehoek met tv. De kombuis is voorzien van elektrische kookplaat, koelkast, vaatwasser, wasmachine en Quooker kraan. De trap naast de stuurstand leidt naar twee hutten met elk een eigen douche en toilet. Het Scandinavisch designinterieur is gemaakt van geborsteld eiken en gestyled door Christien Starkenburg (Studio Slow). Als custom built jacht kan het schip in grootte, indeling en styling van het interieur naar wens van de eigenaar aangepast worden. Door de aluminium romp en opbouw is het schip nagenoeg onderhoudsvrij. Daarnaast biedt het gebruiksgemak, zoals een op afstand bedienbaar afmeersysteem, stabilisatoren en voldoende bergruimte voor onder meer fietsen, gereedschap, stootwillen en dergelijke. KM Yachtbuilders heeft de volledige bouw op de eigen werf in Makkum uitgevoerd, van engineering, aluminium cascobouw en afwerking tot interieurbouw en afbouw. Het ontwerp is van Dykstra Naval Architects uit Amsterdam; het onderwaterschip is geoptimaliseerd door Studio Delta in Scheveningen. De Bestevaer 53 MY zal op 10 september bij het Amstel Hotel in Amsterdam worden getoond aan de pers. Op 26 september is de 53 MY tijdens een open dag van KM te bewonderen. www.kmy.nl TECHNISCHE SPECIFICATIES Lengte o.a.: 15,97 m. Lengte waterlijn: 15,61 m. Breedte: 4,97 m. Diepgang: 1,00 m. Waterverplaatsing: 17 ton Kruiphoogte: 3,40 m. (3,60 m met antennemast) Motor: 2 x Yanmar 4LV250 Kruissnelheid: 9,5 knopen Topsnelheid: 18 knopen CE-categorie: A Linssen 35SL AC: met achterkajuit TECHNISCHE SPECIFICATIES Lengte over alles: 10,70. Breedte: 3,35 m. Diepgang: 1,00 m. Kruiphoogte: 2,45 m. Stahoogte salon: 1,94 m. Motor: Volvo Penta 4-cilinder D2-75 diesel, 75 pk. Waterverplaatsing: 9 ton CE-categorie: C 48 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 Op de afgelopen Boot Düsseldorf introduceerde Linssen Yachts de 30 SL Sedan. Dit type heeft nu gezelschap gekregen van de Linssen 35 SL AC, een iets grotere variant met achterkajuit. Een van de opvallende kenmerken van het SL-ontwerp is het ‘zwevende’ dak. Althans, het dak lijkt gescheiden van de opbouw, doordat de raamkozijnen en stijlen van de salon zijn afgewerkt in antraciet. Deze optische ‘truc’ is ook toegepast bij de patrijspoorten. Ze lijken een geheel te vormen en daardoor lijkt het schip langer. De donkere pvc-stootranden en de bij de boeg oplopende waterlijn versterken het profiel. SL is de afkorting voor ‘Sport Luxury’ , het kenmerk van een Linssen jacht dat een team van de werf in nauwe samenwerking met KesselsGranger DesignWorks heeft ontwikkeld. De kleurstelling is speciaal ontwikkeld voor de SL-serie. De klant heeft keuze uit ‘Egg Shell White’ (standaard), ‘Fjord Blue’, ‘Cove Green’ en ‘Haven Grey’. www.linssenyachts.com LINSSEN LEGDE WERF STIL Door de coronacrisis viel de verkoop bij Linssen in de tweede helft van maart stil, waarop werd besloten de botenbouw op 30 maart te staken. Nadat in mei de verkoop langzaam weer aantrok, ging op 8 juni de jachtbouw weer aan de gang. De stillegging werd benut om processen te optimaliseren, nieuwe procedures te ontwerpen, efficiency te vergroten en de anderhalvemeterregel overal in het bedrijf goed door te voeren. De orderportefeuille is nu weer goed gevuld; juni en juli werden topmaanden, die het verlies door de stillegging weer voor een deel compenseerden.

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN Expeditiejacht La Datcha gaat op avontuur Bij Damen Yachting in Vlissingen is het luxe expeditiejacht La Datcha te water gezet. De SeaXplorer van 77 meter wordt tegen het einde van de zomer opgeleverd. Het casco is ruim een jaar geleden bij Damen Shipyards Galati in Roemenië te water gelaten en met een zwaarladingschip naar Vlissingen overgevaren en daar afgebouwd. La Datcha gaat op avontuur als charterschip, met maximaal twaalf gefortuneerde passagiers aan boord, die bijvoorbeeld gaan heliskiën in Kamchatka (oost-Siberië), de Koerileneilanden bezoeken in de Zee van Ochotsk of duikavonturen in Papoea-Nieuw-Guinea beleven. Het is een jacht gebouwd om verre bestemmingen te verkennen, zonder concessies te doen aan luxe. Het interieur is ontworpen door Vasiliy Shprits, die ook de interieurs van diverse huizen van de Russische opdrachtgever Oleg Tinkov ontwierp. Azure Yacht Design uit Haarlem ontwierp het exterieur, Damen Yachts maakte het scheepsbouwkundig ontwerp. VEEL TOYS AAN BOORD Inclusief de kaptein telt het schip een bemanning van 25 koppen, van wie een deel zich bezighoudt met de uitgebreide collectie toys, zoals een duikbootje, drie tenders, vier waterscooters, twee RIB’s en twee sneeuwscooters, het vliegen en onderhouden van twee helikopters en het leiden van expedities. Het primaire helikopterdek is volledig gecertificeerd; voor een tweede helikopter is er een stand-by-dek. Benedendeks is een hangar voor de veilige opslag van beide wentelwieken. Voor de vaart in poolgebieden heeft La Datcha ijsbrekende mogelijkheden, met een IMO Polar Code-conforme stalen romp. De SeaXplorer 77 is beschikbaar voor charter onder het La Datcha Tinkoff Collection Label. La Datcha is het tweede jacht uit de Damen Yachting SeaXplorer-reeks, waarvan de eerste eerder dit jaar werd opgeleverd: de 62 meter lange Anawa. Een derde SeaXplorer, met een lengte van 55 meter, is in aanbouw. Op het Amels and Damen Yachting Private View-event in Vlissingen (alleen voor genodigden) is het schip van 17 t/m 19 september te bezichtigen, samen met een groot aantal andere jachten en support vessels uit het portfolio van de werf. www.damenyachting.com Domani bouwt in Drachten De Belgische jachtbouwer Domani heeft een aan het water gelegen productiefaciliteit in gebruik genomen in het Friese Drachten. Het gaat om in totaal 800 m2, verdeeld over twee ruimtes. Een voor het composietwerk en de andere voor afbouw. Domani bouwt zowel zeilboten, de S30 dagzeiler, als motorjachten, de elektrische E32 Chaseboat. Die krijgen gezelschap van de S32 Lounge en de X26, een volledig elektrisch ‘Sport Utility Yacht’, zoals de werf het noemt. www.domaniyachts.com TECHNISCHE SPECIFICATIES Lengte o.a.: 77,00 m. Breedte: 14,00 m. Diepgang (beladen): 3,80 m. Motoren: 2x MTU Kruissnelheid: 13 knopen Topsnelheid: 14,5 knopen Actieradius: 6.000 mijl Inhoud: 2.560 GT Classificatie: LR JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020 49

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN TOPSNELHEID VAN DE VENEGY 37 IS 38 KNOPEN. Venegy 37 met ‘glazen’ stuurhuis Venegy Yachts, onderdeel van de Prins van Oranje Groep te Heeg, lanceert de aluminium Venegy 37. Bij de ontwikkeling is samengewerkt met Vripack Yacht Design uit Sneek. De 11,20 meter lange en 3,86 meter brede Venegy 37 kenmerkt zich door een ‘glazen’ stuurhuis dat een 360 graden panoramazicht biedt. Boven de stuurstand is een Webasto schuifdaksysteem aangebracht, plus twee vaste glazen dakpanelen. Het jacht heeft een royaal zonnedek, een buitenkeuken voorzien van een grill en twee koelkasten en een riant tweepersoonsbed. De Venegy 37 is voorzien van een natte cel met elektrisch toilet en douche. Op het dek en in de cabine ligt Permateek. Het onderwaterschip is ontworpen met de gepatenteerde Zweedse Petestep technologie, wat volgens de werf zorgt voor voor een hogere topsnelheid en 12% minder brandstofverbruik. Twee 340 pk sterke Volvo Penta D6 dieselmotoren met Z-drives en powertrim maken een topsnelheid van 38 knopen mogelijk, bij een volgens de werf opvallend laag geluidsniveau. Voor het anker is een speciaal elektrisch schuifsysteem ontwikkeld. De Venegy 37 wordt semi-custom gebouwd. www.venegy.nl Aluminium toercatamaran Eyecat 55 In Sint Annaland wordt momenteel een nieuw catamaran-ontwerp afgebouwd, de Eyecat 55. Het bouwmateriaal is aluminium. Het is een initiatief van jachtbouwer/watersportondernemer/zeezeiler Bert Busman. Hij bouwt dit eerste schip voor zichzelf, maar wil het ontwerp ook vermarkten. Het casco is gebouwd bij Van Noorloos Aluminium specialisten in Werkendam. Het uitgangspunt was het ontwerpen van een catamaran die zoveel mogelijk de zeilbeleving van een monohull moet benaderen. Dus geen flybridge (wel mogelijk) en de stuurwielen zodanig geplaatst dat de stuurman het echte zeilgevoel krijgt en tevens in staat is het schip gemakkelijk te kunnen manoeuvreren. Belangrijk is ook dat een kleine bemanning de cat kan varen. Het interieur is afgestemd op een lang verblijf aan boord. De salon is ruim van opzet, met veel licht. De hutten hebben bedden van minimaal 2,05 meter lengte en de vier badkamers zijn voorzien van elektrische toiletten. De gebruikte materialen en stoffering in het interieur kunnen klant-specifiek worden aangepast. SCHAT AAN ERVARING Geen betere leerschool dan de zee zelf. Bert Busman zeilde samen met zijn echtgenote Nelie jarenlang over de zeven zeëen. Aldus deed hij een schat aan ervaring op. Over schip, over gedrag in zeegang, over het boordleven. In het Caraïbisch gebied zag hij tal van catamarans. De voordelen daarvan zijn bekend: stabiel, veel ruimte biedend en met relatief weinig diepgang, waardoor je dicht bij het strand kunt ankeren. Gaandeweg ontstond het plan om zelf van een monohull op een cat over te stappen. Ondanks het steeds groter wordende aanbod aan multihulls vonden ze niet de catamaran van hun gading. Daarom besloot Busman om zelf een nieuwe cat te ontwikkelen. Daartoe werd het Eyecat Design Team geformeerd, om alle expertise qua design, vorm en ontwerp te bundelen. Het bestaat behalve uit Busman zelf uit: • Piet de Jonge, DeJongeDesign: verantwoordelijk voor het lijnen- en constructieplan en de tuigage. • Wester Naval Architects: ontwerp en engineering van het 3D-bouwpakket en CAD/ CAM-adviezen. • Christiaan van Loenen: digitale renderingen, zowel in- als exterieur. • Roel ten Hoopen: sales en marketing. Komend voorjaar moet de Eyecat 55 te water gaan. www.eyecatamaran.com TECHNISCHE SPECIFICATIES Lengte o.a.: 17,68 m. Lengte waterlijn: 16,11 m. Breedte: 8,40 m. Diepgang: 1,60 m. Hoogte brugdek 1,15 m Waterverplaatsing: 18 ton Zeilen: EEN IMPRESSIE VAN DE EYECAT 55. Grootzeil: 116 m2, reacher: 134 m2, fok: 70 m2. Motor: 2 x Yanmar 110 pk, vaste schroefas. Elektromotor: optie Motor: Yanmar 4 cilinder, 160 pk. CE-klasse: A HET ‘GLAZEN’ STUURHUIS BIEDT EEN 360 GRADEN PANORAMAZICHT. 50 JACHTBOUW NEDERLAND AUGUSTUS 2020

Kwaliteit weerspiegelt. Perfection® Pro is een twee-componenten polyurethaan aflak speciaal ontwikkeld voor professioneel gebruik. Perfection Pro levert een spiegelglad en hoogglanzend eindresultaat aan ieder vaartuig en elke ondergrond en is geschikt voor spuitapplicatie en kwast- & rolapplicatie. Perfection Pro heeft een uitzonderlijk kleur- en glansbehoud en wordt geleverd in een uitgebreide kleurenrange. U kunt de gewenste kleur bij uw lokale distributeur bestellen; deze kleur kan ter plekke worden gemengd wat u tijd en geld bespaart. Perfection Pro: ontwikkeld door professionals voor professionals. international-yachtpaint.com 10147/0720 facebook.com/InternationalYachtPaint Alle in deze publicatie genoemde handelsmerken zijn eigendom van of in licentie gegeven aan, het AkzoNobel concern. © AkzoNobel 2020.

Wij weten veel van boten, omdat we zelf ook varen.

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44
45. 45
46. 46
47. 47
48. 48
49. 49
50. 50
51. 51
52. 52

Home