28e Jaargang • no. 3 • april 2020 Bouw bedrijfspand Hoffmann Group Borne in volle gang Akor en Ter Woerds actief in herontwikkeling Willinkplein Emmen Nieuwbouw Zone.college Doetinchem 03
Lorem ipsum Bouwmeesterschap Vakmannen in de bouw Service als garantie voor blijvende tevredenheid! Bouwcenter Nobel is met vier vestigingen (Haaksbergen, Lochem, Rijssen en Eerbeek) onderdeel van de grootste landelijke bouwmaterialengroothandel van Nederland. Met onze showrooms (Haaksbergen, Lochem & Eerbeek) onderscheiden wij ons in kennis en bouwmeesterschap. Een goed project begint bij een goede start, dat is essentieel! Cyril Schierboom meer info op: www.bouwcenternobel.nl Bouwmeester Bouwcenter Nobel Uitwisseling van relevante gegevens voor een optimale start. Klant in één dagdeel voorzien van een offerte met 3D-tekening. Offerte is altijd inclusief al het meer- en minderwerk. HAAKSBERGEN A Rietmolenweg 10 T 088 - 522 2555 LOCHEM A Aalsvoort 16 T 088 - 522 2333 EERBEEK A Voorstondensestraat 34 T 088 - 522 2345 RIJSSEN A Rijssensestraat 160 T 088 - 522 2444
Inhouds opgave 03 27 07 37 18 05 Voorwoord: “Gezond verstand” 07 17 18 21 23 Nieuwbouw Zone.college Doetinchem BINX Smartility van A tot Z verantwoordelijk voor nieuwbouw Waar BINX gaat, gaat Rouwmaat Twentebad Hengelo prachtig referentieproject voor Uzin Utz Column KienhuisHoving: “Wet arbeidsmarkt in Balansrelevante wetswijzigingen 2020” PSO 30+ certificering Noaber Bouw interessant voor aannemers uit de regio 27 34 35 Herontwikkeling Willinkplein Emmen Emmen onder- en bovengronds op de kaart Een constructief uitdagend project in hartje Emmen! Column BIM4ALL: “Online BIM-Trainingen” 37 42 Nieuwbouw Hoffmann Group Borne Nieuw bedrijfspand Hoffmann Group straalt optima corporate identity uit BBD Bouwmanagement: “hier zijn we goed in” 45 Column Danny van hal : “Weet u wat erger is dan het Corona virus? Het angstvirus!” Bouwen in het Oosten 03
Voorwoord Voorwoord Gezond verstand “Maandag 23 maart heeft het kabinet verscherpte maatregelen genomen in de strijd tegen het coronavirus. Dit betekent onder meer dat alle bijeenkomsten, evenementen en samenkomsten verboden worden tot 1 juni 2020. Navraag leert dat onder bijeenkomsten en samenkomsten niet de bouwplaats valt. De maatregel geldt kortom niet voor het werken op de bouwplaats. Uiteraard moet wel de RIVM-richtlijn van 1,5 meter afstand nageleefd worden, zowel bij het vervoer naar en van de bouwplaats als op de bouwplaats zelf”, kopte de site van Bouwend Nederland op dinsdag de 24e. Dat is dan ook direct het “goede nieuws”, want dat de crisis een zware wissel zal trekken op de economie in het algemeen en ook onze sector staat uiteraard wel vast. Nooit was een crisis als deze zo onvoorspelbaar. In de media buitelen “duiders” en deskundigen van zeer divers pluimage over elkaar heen. Probeer daar maar eens een lijn uit te trekken als leek. Onmogelijk. Gelukkig is er dan nog intrinsieks, zoals het gebruiken van je gezond verstand. Dat het kabinet van Mark Rutte daaraan appelleert onder de noemer “intelligente lockdown” lijkt me een juiste keus. Nu maar eens zien dat een en ander beklijft in onze gedoogcultuur, waar handhaven tot voor kort een vies woord was. Op het gevaar af dat, wanneer u deze teksten leest, een en ander al weer achterhaald is, durf ik nog steeds te stellen dat ik alle vertrouwen heb in de sector dat we ook deze crisis zullen bedwingen. Anderzijds is het voor mij ook duidelijk dat na het overwinnen van deze recessie er zaken fundamenteel anders zullen worden georganiseerd. Dan denk ik niet alleen aan de zorg en het onderwijs maar ook Door redacteur Gerard van Leeuwen bedrijfsleven breed. Er zal een trend ontstaan dat de afhankelijkheid van verre buitenlanden terug zal dringen en dat biedt ook voor onze bedrijfstak de nodige mogelijkheden. Wellicht dat we voorzichtig eens moeten denken aan die nieuwe mogelijkheden. Al was het alleen maar om je even te ontworstelen aan dat beklemmende gevoel dat optreedt als je ’s ochtends de ogen opent. Never waste a good crisis. Het zijn gevleugelde woorden die ook anno 2020 nog steeds gelden. Allemaal veel sterkte en succes. Op de cover Colofon Bouwen in het Oosten ISSN: 1385-7185 v.l.n.r. Bram Schats, Leonie Meuwsen en Remco Hillen van BINX Smartility Uitgever: Bouwen in het Oosten v.o.f. Postadres: Postbus 204, 8600 AE Sneek Bezoekadres: Graaf Adolfstraat 36d Tel.: (0515) 429 429 Web: www.bouweninhetoosten.nl E-mail: redactie@bouweninhetoosten.nl Redactie: Gerard van Leeuwen & Jolanda Groothuis Eindredactie: Joeri van Leeuwen Fotografie: Wim van ‘t Hoff (Eyemagic) Accountmanagement: Digna Schoonen (06 - 442 099 10) Erik Kuipers (06 -196 859 76) Frits Visser (06 - 533 394 89) Rob van Luit (06 - 184 483 55) Vormgeving & opmaak: Nanno van Leeuwen Druk: Scholma Druk, Bedum Verspreiding: Sandd Bouwen in het Oosten 05
Zone.college Door: Jolanda Groothuis BINX Smartility van A tot Z verantwoordelijk voor nieuwbouw Zone.college Een lowtech gebouw met een hightech performance, voorzien van circulaire materialen en een duurzame energie- en waterhuishouding; het was de ambitie van het Zone.college in Doetinchem om met de nieuwbouw als Frisse school klasse B het jaar 2020 te starten. BINX Smartility tekende, na aanbesteding in februari 2018, de overeenkomst als uitvoerende partij. Bij deze organisatie zijn bouw en installaties geïntegreerd en dat blijkt een succesformule. Bouwen in het Oosten 07
Schilderwerk Beglazing Wandafwerking Pasweg 4 7109 AL Winterswijk 0543 - 56 57 35 info@marcelegbers.nl www.marcelegbers.nl
Zone.college “De vliegende schotel”, zo wordt het nieuwe Zone.college ook wel omschreven door de 850 VMBO-leerlingen die er onderwijs genieten. Het ontwerp van de school is door de opvallende cirkelvormige bouw een blikvanger in Doetinchem. Niet alleen is het een architectonisch hoogstandje, tevens speelde duurzaamheid een prominente rol bij aanvang van de nieuwbouwplannen. Energie-volumegarantie BINX Smartility kreeg op basis van gebruikswaarde (25%), belevingswaarde (33%), toekomstwaarde (33%), uitvoeringsplan (5%) en samenwerking (4%) de opdracht in handen. Bij BINX Smartility zijn installaties en bouw geïntegreerd. Bram Schats, ‘Business developer/ consultant smartility’ legt uit: “Bouw en installaties zijn traditioneel gezien altijd losse schakels in een keten geweest. Onze visie is dat je alleen de beste prestaties kunt leveren als je echte integratie toepast in het traject van ontwerp, realisatie en onderhoud. Wij werken dan ook veel met geïntegreerde contracten onder de UAV-gc voorwaarden, waarbij we tevens het onderhoud aanpakken. Bij dit project zijn we verantwoordelijk voor het ontwerp, de uitvoering, onderhoud gedurende vijftien jaar en een schoonmaakprestatie periode van tien jaar. Bovendien geven we een energie-volumegarantie af van voor een periode van vijftien jaar, waarbij we garanderen dat de gebouwgebonden installaties niet meer dan een bepaalde hoeveelheid energie verbruiken. Het is daarbij belangrijk dat je een gebouw al voor de bouw helemaal hebt uitgedacht. Data c.q. informatie speelt hierin tevens een cruciale rol.” Building As A Service Met de nieuwbouw van het Zone.college gaat een investering van 13 miljoen gemoeid. Bouwen in het Oosten 09
Zone.college Leonie Meuwszen, proces engineer bij BINX Smatility: “Het is een project waarbij de bestaande locatie gefaseerd vervangen wordt door nieuwbouw, inclusief terreininrichting en bijgebouwen. Deze bijgebouwen bestaan uit een sporthal, kas, kapschuur en dierenverblijf. Het doel van de nieuwbouw is het realiseren van een gezonde en inspirerende omgeving waarbij het gebouw is aan te passen op de veranderingen van de organisatie. Alleen de school zelf is 6.910 m2 groot dat nog eens aangevuld wordt met de bijgebouwen alias praktijkruimten. Een belangrijk aandachtspunt is de toepassing van een duurzame en circulaire energie- en waterhuishouding dat onderdeel is van een lokaal eco-systeem. De geïntegreerde contractvorm door middel van UAV-gc maken we toepasbaar met Smartility, dat onder andere Building As A Service (BAAS) mogelijk maakt, zodat het Zone.college zich zoveel mogelijk met kwalitatief uitstekend onderwijs bezig kan houden. We werken met zelfsturende teams die de opdrachtgevers meenemen door een duidelijk proces en met duidelijke stappen, waarbij wij de vraag achter de vraag van de opdrachtgever willen begrijpen om het gebouw zo functioneel mogelijk voor de gevraagde doelstelling te realiseren. Hierbij worden ook de samenwerkende partners betrokken, zodat het echt volledig integraal wordt aangepakt.” Duurzame details Het nieuwe Zone.college heeft verschillende blikvangers. Leonie Meuwszen: “Geïntegreerde contractvorm volgens de voorwaarden van UAV-gc, is mogelijk door echte samenwerking. De manier waarop Smartility aansluit is mogelijk gemaakt door de aanvullende prestatieopgaven; energie, schoonmaak en beheer & onderhoud.” Bram Schats: “Het is belangrijk dat je een gebouw al voor de bouw helemaal hebt uitgedacht om het daarmee zo optimaal mogelijk te kunnen exploiteren. Data is hierin een cruciaal onderdeel.” Bouwen in het Oosten 11
Handelsweg 22 7451 PJ HOLTEN 0548 - 701 361 www.woodteq.nl
Zone.college Teamleider Remco Hillen: “Naast het feit dat de school zich onderscheidt vanwege de ronde vorm, vallen de groene muren bij de hoofdingang op. Deze bestaan uit mos, dat zorgdraagt voor een schone lucht en gezond klimaat in de school. Verder kent het gebouw een hoge mate aan prefabricage en veel gebruik van hout, staal en plaatmaterialen, die op termijn eenvoudig te demonteren en te scheiden zijn. De nietdragende binnenwanden zijn verplaatsbare Sepawanden, die een flexibele inrichting mogelijk maken. De vloeren bestaan uit los gelegde Loose Lay PVC Design vloerdelen, die eenvoudig te vervangen zijn. Daarnaast zijn er 25 meter lange gelamineerde houten dakspanten gebruikt voor het ronde dak en de grote lichtkoepel. De gevels bestaan tevens uit prefab elementen, inclusief kozijnen en beglazing voor de open delen. Tussen de gebogen spanten van de indrukwekkende koepel bevinden zich luchtkussens. Deze bestaan uit drie compartimenten, die met lucht zijn gevuld. Het voordeel ervan is dat er zo optimaal wordt geprofiteerd van de daglichttoetreding, doordat er geen raamprofielen in het zicht komen. Bovendien is het een zeer lichte constructie. De trap in de open vide is bekleed met tien millimeter dik rond gewalst blauwstaal en de platte daken van het schoolgebouw zijn voorzien van een mossedumdak.” Circulair bouwen Het nieuwe Zone.college is een gebouw van de toekomst, is daardoor adaptief en kan zich gemakkelijk aanpassen aan de veranderende wensen en behoeften van de gebruikers. Daarnaast zijn alle elementen voorzien van sensoren en wordt het gebouw in principe steeds meer een computer met een dak erop. Bram Schats: “De conventionele manier van installeren verdwijnt hierdoor en flexibelere en Remco Hillen: “Het college kent een hoge mate aan prefabricage en veel gebruik van hout, staal en plaatmaterialen, die eenvoudig te demonteren en te scheiden zijn.” Bouwen in het Oosten 13
Hengeveld Bedrijfsvloeren B.V. Winterswijk Brinkeweg 23 I 7109 BN Winterswijk - Miste Tel. +31 (0)543 565 217 I Fax +31 (0)543 565 526 Mail vloeren@hengeveldbouw.nl I Web www.hengeveldbouw.nl
Zone.college Tijdlijn • Start sloop fase 1: september 2018 • Start nieuwbouw: oktober 2018 • Oplevering & verhuizen: oktober 2019 • Start sporthal & terrein: december 2019 • Aanvaarding van het werk: oktober 2020 Leonie Meuwszen: “Het is een project waarbij de bestaande locatie gefaseerd vervangen wordt door nieuwbouw, inclusief terreininrichting en bijgebouwen.” snellere installatiemethodes met hoge efficiëntie en gebruikerswaarde in combinatie met samenwerking worden de standaard. De infrastructuur van een modern gebouw is demontabel, eenvoudig te repareren en heeft een hoge mate van herbruikbaarheid. Een gebouw is circulair wanneer er bij de bouw en exploitatie voorraden in een gesloten kringloop worden gehouden, zonder schadelijke emissies naar lucht, water en bodem. Circulaire bouwcomponenten hebben een restwaarde en kunnen worden hergebruikt. Belangrijk aspect binnen de circulaire economie is het sturen op Total Cost of Ownership (TCO). Hiermee wordt bedoeld dat er niet enkel wordt gekeken naar de aanschaf van een product, maar juist naar de levensduurcyclus, inclusief onderhoud, reparatiekosten, verbruik, afschrijvingen en in het beste geval de ROI.” Gezamenlijke visie Tot slot zeggen Leonie Meuwszen, Remco Hillen en Bram Schats er trots op te zijn een innovatieklimaat te hebben weten creëren met een gezamenlijke visie naar de lange termijn in een gebouw met een hoge wow-factor. “Het wederzijdse vertrouwen en samenwerking met de opdrachtgever leverde een prachtig eindresultaat op met potentie voor de toekomst.” Bouwen in het Oosten 15
SPECIALIST IN DAKEN GEVELBEPLATING 0315 65 46 00 | INFO@GOODSTEEL.NL | WWW.GOODSTEEL.NL
Zone.college Waar BINX gaat, gaat Rouwmaat In opdracht van BINX Smartility is Rouwmaat Groep in 2018 gestart met de werkzaamheden voor het nieuwe Zone.college. Onderling hebben de bedrijven al jaren een goede relatie, omdat BINX veelal werkt met vaste CO-makers, gaat Rouwmaat waar BINX ook gaat. Rouwmaat is al in een vroeg stadium betrokken bij de uitwerking van de plannen. Door vroegtijdig betrokken te worden bij projecten kunnen wij onze expertise inzetten om samen tot een gedegen ontwerp en uitvoering te komen. Omdat de Rouwmaat Groep beschikt over een aantal verschillende divisies kunnen we de opdrachtgever een flink stuk ontzorgen. Om ervoor te zorgen dat de leerlingen ongestoord verder kunnen studeren, worden de werkzaamheden gefaseerd uitgevoerd. Zo hebben we medio 2018 het bijgebouw en een deel van de school geïnventariseerd op verborgen asbest, het asbest gesaneerd en gesloopt om plaats te maken voor de nieuwbouw. In het najaar van 2018 zijn we begonnen met het grondwerk van de nieuwbouw van de schoolzone, het opschonen van het terrein en het aanleggen van een tijdelijke bouwverharding. Om overlast van bouwverkeer voor omwonenden te beperken is er gekozen om een tijdelijke inrit te creëren vanaf de rondweg. Na de verhuisperiode kon begin 2020 het overige deel van het schoolgebouw worden gesloopt. Vrijkomende materialen geschikt voor hergebruik worden gedemonteerd voor toepassing in de nieuwe situatie, waar mogelijk, en anders verkocht. Overige vrijgekomen materialen worden zoveel als mogelijk gescheiden voor recycling. Momenteel zijn we bezig met de laatste fase; het aanleggen van ca. 1500m1 riolering en ruim 7000m2 elementenverharding inclusief terreininrichting. Het vuilwater van het schoolgebouw wordt gefilterd door middel van een verticaal doorstromend helofytenfilter. Al het hemelwater op het terrein infiltreert via Wadi’s in de bodem. Voor toekomstige irrigatie van het terrein plaatsen we nog een hemelwater buffertank onder de grond. In het kader van VCA hebben wij tijdens de sloopwerkzaamheden nog een gastles mogen verzorgen voor de vierdejaars leerlingen van het Zone.college die worden opgeleid tot loonwerker, hovenier, dierverzorger of veehouder. Rouwmaat Groep heeft getalenteerde medewerkers en daar zijn we trots op. Onze medewerkers, hun ambities en hun drive om de hoogste kwaliteit te leveren, zijn de basis om dit project tot een goed eind te brengen. Bouwen in het Oosten 17
Twentebad Hengelo prachtig referentieproject voor Uzin Utz Met het merk codex heeft Uzin Utz Nederland, het vroegere Unipro, een complete productlijn gericht op de professionele tegelzetter. Het merk in tegellijmsystemen is net als Uzin Utz Nederland zelf, onderdeel van de Duitse Uzin Utz Group, dat al meer dan 100 jaar ervaring heeft in producten en systemen voor de professionele verwerking van vloeren. In Nederland is het merk codex een relatieve nieuwkomer in de markt. Terwijl Uzin Utz Nederland zelf dit jaar haar 60-jarig jubileum viert, wordt pas sinds 2015 serieus aan de weg getimmerd met het merk codex, toen er een relaunch plaatsvond op de BouwBeurs in Utrecht van datzelfde jaar. In Duitsland is codex al sinds 2008 actief als zelfstandig merk, na jarenlang onder de vlag van het merk Uzin tegellijmproducten op de markt te hebben gebracht. 18 Kortom; de kennis en ervaring met de tegellijmproducten die vandaag de dag onder de merknaam codex bekend zijn, gaat ver terug in de tijd. Sinds actieve marktbenadering vanaf 2015, zit er een stijging in het percentage marktaandeel, maar voor Technisch Commercieel Adviseur Martin Gerritzen is dit geen op zich zelf staand doel. Betrouwbaarheid, kwaliteit en zichtbaar aanwezig zijn, daar gaat het volgens hem om. Martin Gerritzen Bouwen in het Oosten
Algemeen “Je ziet langzaam maar zeker het vertrouwen groeien bij onze klanten. Dat zijn vooral tegelzetbedrijven aan wie we direct leveren, maar we steken ook veel tijd in het informeren van opdrachtgevers die eerder in de bouwkolom beslissingen nemen, zoals architecten, woningbouwcorporaties en aannemers. Lijmen voegwerk staat veelal voorgeschreven in bestekken. Daar moeten we dus goed bekend zijn. Samen met mijn collega Jeroen Schaepers spreken we de taal van de professional en, wat misschien nog wel belangrijker is, voelen we haarfijn aan waar eventuele technische problemen zich kunnen voordoen. Ik ben zelfstandig werkzaam geweest in de stukadoorswereld en Jeroen heeft een achtergrond in het tegelzetten. Dat schept een band en geeft vertrouwen. Dat laatste, daar gaat het om. Er zijn wel 35 merken die zich richten op deze doelgroep die nog voor een belangrijk deel traditioneel denkt en handelt. Kortom: je moet weten waar je het over hebt anders prikt men daar zo doorheen.” Martin Gerritzen, wiens regio noord en oost Nederland omvat, vertelt dat codex een tweesporen beleid volgt qua verkoop. “Zoals gezegd bereiken we de eindgebruiker direct, maar ook de professionele handel is een belangrijk kanaal voor ons. We hebben inmiddels een goede reputatie opgebouwd in noord, oost en zuid Nederland. Via onze verwerkers – klanten van klein tot groot - zijn bijvoorbeeld heel wat tegelvloeren in de supermarkten van Jumbo, Albert Heijn en Lidl verlijmd met onze producten. Ons profiel in de markt is dat we wellicht niet de goedkoopste leverancier zijn maar wel erg hoog scoren op kwaliteit, service en betrouwbaarheid. We zijn een vraagbaak voor onze klanten, zoeken samen naar de beste oplossing en we proberen onze klanten echt te ontzorgen.” Codex biedt een compleet assortiment producten in tegellijmsystemen; van producten voor de ondergrondvoorbereiding tot tegellijm en voegproducten in diverse kleuren. “Een van onze hardlopers is de universele poedertegellijm codex Power CX 3, waarmee onder andere de keramische wand- en vloertegels van het Twentebad in Hengelo zijn verlijmd. Tevens zijn hier, in de diverse bouwfases, onze egalisatieproducten, primers, afdichtingsproducten en voegen verwerkt. Het Twentebad is een prachtig referentieproject voor ons, niet alleen door de talloze codex-producten die hier zijn toegepast maar ook door de nauwe samenwerking met de bouwpartners. Kennis, ervaring, kwaliteit en techniek gaan hier hand en hand. Precies zoals wij graag samenwerken met onze klanten en opdrachtgevers.” Die kennis, kwaliteit en professionaliteit wegen zwaar bij de tegelzettende klanten. “Onze klanten hechten hier veel waarde aan. Des te mooier is het, dat codex in 2017 een gloednieuwe, eigen fabriek heeft gebouwd in het Duitse Ulm, om de hoek bij de Uzin Utz Group. Met een eigen productielocatie, uitgebreide R&D-afdeling en een trainingscentrum speciaal voor klanten.” Iets wat de professionaliteit en servicegerichtheid onderstreept en ook maakt ook dat codex klaar is voor de toekomst. “Vorig jaar zijn we hier nog met een grote groep Nederlandse klanten geweest. Met een training, rondleiding door de fabriek en een gezellig avondprogramma. De klanten zien hoe groot en professioneel codex is en voor de binding met de klanten is ook fantastisch”, aldus Geritzen. Codex is klaar voor de toekomst en kijkt ernaar uit haar producten en kennis en kunde in combinatie met een Twentse dosis nuchterheid verder te vermarkten. Ook in Haaksbergen, waar Uzin Utz Nederland gevestigd is, zijn er grootse plannen voor de toekomst. Maar de informatie daarover laat nog even op zich wachten. Bouwen in het Oosten 19
BMN Bouwmaterialen Leveren aan iedere professional in de bouw Samen succesvol zijn, daar geloven wij in. Daarom beloven we jou de beste service, de juiste voorraad, flexibele logistiek en een vakkundig advies in al onze 83 vestigingen. In Overijssel en de Achterhoek staan we voor je klaar in de volgende vestigingen: Deventer Doetinchem Enschede Haaksbergen Hengelo Nijverdal Winterswijk Zwolle
KienhuisHoving informeert Wet Arbeidsmarkt in Balans - relevante wetswijzingen 2020 Sinds begin van dit jaar zijn de regels rondom het ontslag en arbeidsovereenkomsten ingrijpend gewijzigd. Deze wijzigingen zijn terug te vinden in de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB). Hierna worden deze wijzigingen op hoofdlijnen kort toegelicht. Lage WW –premie Werkgevers worden gestimuleerd werknemers zoveel mogelijk een vast contract aan te bieden. Om werkgevers op dat vlak financieel tegemoet te komen, betalen werkgevers vanaf 1 januari jl. een lagere WW-premie voor werknemer met een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Let wel dat behalve op de loonstrook er ook een door werkgever en werknemer ondertekende overeenkomst moet zijn waaruit blijkt dat er een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd is. Een briefje van de werkgever aan de werknemer waarin uitsluitend bevestigd wordt dat er een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd is, is dus onvoldoende. Nieuwe mogelijkheid voor ontslag: cumulatiegrond Vanaf 1 januari jl. is er een nieuwe ontslaggrond van kracht; de cumulatiegrond. Tot het moment waarop de wetswijziging werd ingevoerd, was het voor een werkgever uitsluitend mogelijk een werknemer te ontslaan als volledig aan de vereisten voor de betreffende ontslaggrond was voldaan. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een werknemer die disfunctioneerde. Ontbrak een deugdelijkverbeteringstraject dan was het een rechter in beginsel niet toegestaan de arbeidsovereenkomst te ontbinden. Sinds de wetswijziging zou het onder omstandigheden ook mogelijk moeten zijn een werknemer te ontslaan als de werkgever gedeeltelijk aan de vereisten van een ontslaggrond heeft voldaan. De werkgever moet er dan wel rekening mee houden dat een rechter een extra vergoeding aan de werknemer kan toekennen. Transitievergoeding Sinds begin dit jaar heeft een werknemer recht op een transitievergoeding bij ontslag vanaf de eerste werkdag. Ook de berekening van de hoogte van de transitievergoeding is veranderd. Met name voor werknemers die ouder dan 50 jaar zijn en langer dan 10 jaar bij een werkgever in dienst zijn, pakt de transitievergoeding sinds 2020 fors lager uit dan voor die tijd. Deze column is geschreven door: Marie-Louise van Kalmthout, advocaat arbeidsrecht. e-mailadres: marielouise.vankalmthout@kienhuishoving.nl I Telefoonnummer: 053 - 480 47 23. Ketenregeling: 3 tijdelijks contracten in maximaal 3 jaar Werkgevers kunnen nu 3 tijdelijke contracten aangaan in maximaal 3 jaar. Het daarop volgende contract is dan pas een contract voor onbepaalde tijd. Als de tijd tussen de contracten voor bepaalde tijd langer is dan 6 maanden, vangt een nieuwe keten aan. Helaas is de Cao voor de Bouw & Infra op dit onderdeel nog niet aangepast. Dat betekent dat tot aan het moment waarop de tekst van de cao is aangepast, de bouwsector nog niet kan profiteren van de gunstigere wettelijke regeling op dit vlak. Ik ben er daarbij overigens wel vanuit gegaan dat veel werkgevers in de arbeidsovereenkomst hebben opgenomen dat zij de Cao voor de Bouw & Infra van toepassing verklaren. Uiteraard zijn nog tal van andere wijzigingen relevant. Hopelijk biedt dit overzicht echter een inkijkje in de wijzigingen die volgens onze ervaringen het meest relevant blijken te zijn voor de praktijk. 21
Vakpioniers op het gebied van beton en mortels Met 9 betoncentrales in Noord en Oost Nederland lopen wij als vakpioniers voortdurend voorop bij ontwikkelingen, of het nu gaat om producten, toepassingen of maatschappelijke thema’s. Al onze locaties zijn CSC goud gecertificeerd! Kanaalstraat 20, 7550 AM Hengelo (O) Tel.: 074 - 249 33 33 e-mail: info@betoncentrale.nl www.betoncentrale.nl
Algemeen PSO 30+ certificering Noaber Bouw interessant voor aannemers uit de regio Noaber Bouw uit Borne haalde onlangs de certificering PSO 30+ en is hiermee het eerste bedrijf uit de oostelijke regio met dit gewilde certificaat. Volgens directeur-eigenaar Tom Koster ligt het belang niet alleen bij zijn bedrijf maar kunnen ook aannemers uit de omgeving gebruik maken van Noaber Bouw om een zinvolle én duurzame lokale inkoop te bevorderen en een zinvolle invulling van het SROI pakket te bewerkstelligen dat door steeds meer opdrachtgevers gehanteerd wordt. Bouwen in het Oosten 23
Een rol spelen in industrieel bouwen? Kom eens praten! Wij bieden bouwkundigen prachtige kansen bij gerenommeerde, innovatieve opdrachtgevers. Meer weten? Bel 074 711 02 07 of mail naar info@remieconsultants.nl Hazenweg 2 Levels Business Center 7556 BM Hengelo remieconsultants.nl
Algemeen Noaber Bouw, dat zeven jaar geleden werd verzelfstandigd vanuit een SW-verband, werkt volgens Tom Koster vanuit een duidelijke missie. “Noaber Bouw staat voor veelzijdig, creatief, sociaal en vakmanschap. Wij geloven in maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Dit is de rode draad binnen alles wat Noaber Bouw initieert. MVO betekent voor Noaber Bouw onder andere het bieden van mogelijkheden aan mensen, die minder kansen krijgen in de maatschappij. Door met Noaber Bouw samen te werken helpen wij werkgevers bij het invullen van hun Social Return On Investment (SROI). We werken hier met gemiddeld dertig mensen, waarvan een mooi percentage mensen met afstand tot de reguliere arbeidsmarkt. We zijn voor circa negentig procent van onze tijd actief in de particuliere sector, en dan met name in de renovatie, restauratie en verbouw. Een nieuwbouw woning bouwen we ook zeker maar seriematige nieuwbouw laten we graag over aan de bedrijven die daarin gespecialiseerd zijn. Wij zetten met name in op het behoud van het ambachtelijk vakmanschap en het doorgeven daarvan. Het aanbieden van echt maatwerk. Daarvoor hebben we onder andere de beschikking over een mooie, goed geoutilleerde werkplaats van achthonderd vierkante meter in Borne, waar allerhande producten worden vervaardigd voor eigen gebruik maar ook voor derden.” Aanbestedingswet Aan de PSO 30+ certificering kleven een aantal verschillende aspecten. Tom Koster: “Enerzijds is het een erkenning voor de wijze waarop je een en ander hebt georganiseerd om te komen tot het belangrijkste doel: het creëren van een duurzame werkplek. Voor ons is het ook een extra mogelijkheid om één op één zaken te doen met overheden zonder extra administratieve rompslomp. Het PSO 30+ certificaat erkent organisaties die minimaal aan de gestelde eisen van artikel 2.82 van de Aanbestedingswet voldoen. Met deze certificering in de hand kunnen we voor aannemers een duidelijke meerwaarde bieden om de SROI duurzaam in te vullen en wel op een wijze dat dit niet ten koste gaat van het rendement. Sterker nog, het mes snijdt aan twee kanten. Aannemers hoeven SROI niet langer als onkostenpost te zien en wij kunnen onze mensen een duurzame baan aanbieden. De huidige praktijk is maar al te vaak dat de poortwachter op de bouwplaats en de koffiejuffrouw in de keet na het beëindigen van een bouwproject weer terugvallen in hun oude situatie. Een echte win-win situatie. Aannemers kunnen me gerust bellen voor nadere informatie!” Aanbestedingsprocedures Voorheen konden opdrachten uitsluitend voorbehouden worden aan SW-bedrijven op basis van het percentage doelgroep. In de nieuwe Aanbestedingswet is het percentage doelgroep voor voorbehouden opdrachten van 50% verlaagd naar 30% en opengesteld voor alle organisaties. Sinds 1 juli 2016 is de herziening van de Aanbestedingswet van kracht. Aanbestedende diensten, zoals gemeenten, kunnen ervoor kiezen aanbestedingsprocedures voor te behouden aan zogenaamde ‘sociale’ bedrijven die aan de voorwaarde van dit wetsartikel voldoen. Dat betekent dat aan deze aanbestedingsprocedures alleen kan worden deelgenomen door sociale werkplaatsen en ondernemers die de maatschappelijke en professionele integratie van gehandicapten of kansarmen tot hoofddoel hebben, of de uitvoering ervan voorbehouden in het kader van programma’s voor beschermde arbeid. Belangrijke voorwaarde daarbij is dat ten minste 30% van de werknemers van deze sociale werkplaatsen, ondernemingen of programma’s gehandicapte of kansarme werknemers is. Tom Koster: “Met deze certificering in de hand kunnen we voor aannemers een duidelijke meerwaarde bieden om de SROI duurzaam in te vullen en wel op een wijze dat dit niet ten koste gaat van het rendement.” Bouwen in het Oosten 25
Willinkplein Emmen Door: Jolanda Groothuis Een gewichtig project voor Akor Bouw en Ter Woerds Afbouw Emmen onder- en bovengronds op de kaart Al sinds 2016 is Akor Bouw Rijssen betrokken bij de herontwikkeling van het Willinkplein in Emmen. Niet geheel verwonderlijk, omdat de opdrachtgever Peter van Dijk een jarenlange relatie is van de bouworganisatie, die reeds meerdere projecten voor de projectontwikkelaar realiseerde. SBM Bouwmanagement werd als gedelegeerd opdrachtgever namens Peter van Dijk tevens bij het project betrokken. Door middel van een bouwteamconstructie met deze drie partijen werd de ontwikkeling van het Willinkplein in Emmen gerealiseerd. Projectleider Akor Bouw Jan Nijkamp: “Aanvankelijk bestond het project uit een uitbreiding van de bestaande ondergrondse parkeergarage Willinkplein met daarboven een twee laags gebouw, inclusief commerciële ruimten. De gehele ontwikkeling en procedure tot start bouw (medio tweede kwartaal 2018) nam twee jaar in beslag. Maar, tijdens de start van de kelderbouw ontstond het idee om het plan verder uit te breiden met extra vierkante meters commerciële ruimten, een hotel en een aantal penthouses. Dit plan werd verder uitontwikkeld en resulteerde in een project met een ondergrondse parkeergarage van vijfduizend vierkante meters met een nieuwe externe inen uitrit, alsmede interne Bouwen in het Oosten 27
Willinkplein Emmen verbindingen met de bestaande parkeergarage tot twee verdiepingen ondergronds. Bovengronds worden twee bouwlagen van achtduizend vierkante meters commerciële ruimten gerealiseerd. Bovendien komen er een hotel met lobbyruimte, zalen, restaurant en 88 hotelkamers, verdeeld over in totaal vier verdiepingen. Bovenop het gebouw verrijzen twee riante penthouses.” Flinke uitdaging Het gehele plan is een afsluiting van het Raadhuisplein en grenst enerzijds aan een veertig meter hoog wooncomplex en aan de andere zijde aan de Hondsrugweg die net naast het gebouw ondergronds gaat door middel van een tunnel. Volgens Nijkamp is de realisatie van dit project een flinke uitdaging dat naar verwachting medio derde kwartaal van dit jaar wordt opgeleverd. Dagelijks zijn er gemiddeld 45 vaklieden direct op de bouwplaats aanwezig. Daarnaast werken er nog diverse mensen op andere locaties aan prefab onderdelen die later zullen worden gemonteerd. Direct inzichtelijk Een dergelijk groot project verdient een strakke onderlinge communicatie, daar is Nijkamp het over eens: “In de aanloop naar en tijdens de uitvoering wordt er volgens een vast schema periodiek overleg gevoerd op diverse niveaus. Overleg met overheid, inzake vergunningen, procedures en raakvlakken met het openbaar gebied zijn daar onderdelen van. Daarnaast is er nauw contact met de architect, constructeurs, adviseurs en alle betrokken partijen waaronder leveranciers en onderaannemers. De planning is inderdaad strak. Het hele project wordt volledig middels BIM engineering uitgevoerd. Alle betrokken partijen leveren hun tekeningen en modellen dan ook in 3D aan waardoor alle elementen direct inzichtelijk zijn. Het project is op deze manier als het ware al geheel virtueel gebouwd.” Verschillende disciplines Hoewel Akor Bouw bekend staat om haar diversiteit aan bouwprojecten is de herinrichting van het Willinkplein zeker geen doorsnee project. Jan Nijkamp: “Aangezien er verschillende disciplines in voorkomen zijn er veel specialisten bij betrokken. Wij putten uit een brede kennis Jan Nijkamp: “Eenieder brengt zijn kennis en kunde in, dat is een must om gezamenlijk een dergelijk project als het Willinkplein succesvol te realiseren.” Jan Nijkamp Bouwen in het Oosten 29
voor grondig vakwerk Advies Infra & milieu Bouw Groenvoorziening Recycling www.avitec.nl
Willinkplein Emmen en werken samen met diverse adviseurs en vaste onderaannemers. Eenieder brengt zijn kennis en kunde in, dat is een must om gezamenlijk een dergelijk project als het Willinkplein succesvol te realiseren. Het is een project waar we trots op zijn en na afronding graag toevoegen aan onze referentielijst.” BIM engineering Tot slot rijst de vraag hoe Akor Bouw omgaat met het huidige gebrek aan ‘werkbare handen’? Jan Nijkamp: “Het is een onderdeel waar we zeker mee te maken hebben. Daarom zoeken we voortdurend naar geprefabriceerde oplossingen waarbij de productie wordt verlegd naar gespecialiseerde bedrijven en er op de bouwplaats steeds meer assemblage ontstaat. Enkele voorbeelden zijn de gevelpanelen en wanden die door Ter Woerds Afbouw worden afgewerkt. Maar ook de badkamers voor het hotel worden volledig geprefabriceerd, waardoor deze geheel voorzien van tegelwerk en sanitair kant en klaar in het project worden gemonteerd. Wat betreft de toekomst verwachten we dat steeds meer vanuit BIM engineering ontwikkeld wordt en zoveel als mogelijk met vooraf geprefabriceerde onderdelen worden samengesteld. Verder staan wij voor een keten met zoveel mogelijk samenwerkende, vaste partijen zodat we elkaar kunnen versterken in kennis en kunde. Alleen op deze manier zijn wij in staat om in de toekomst enerzijds flexibel te blijven en een project als het Willinkplein op een hoog kwaliteitsniveau te kunnen realiseren.” Ter Woerds Afbouw Ter Woerds Afbouw uit Neede kreeg de opdracht in handen op basis van uitgebreide kennisdeling waarbij de gunning voornamelijk is gedaan door Akor Bouw vanwege de kennis, kwaliteit en ervaring om dit complexe project te kunnen realiseren. Eigenaar Bart ter Woerds: “Er was voor ons sprake van een prijsvergelijk waarbij de projectontwikkelaar een afbouwbedrijf naar voren bracht en Akor ons als partij naar voren schoof. Ter Woerds Afbouw voert de prefab schilwerkzaamheden uit voor de commerciële plint, waar de winkels en bedrijven worden gevestigd, en de prefab wanden voor het Fletcher Hotel. We zijn in onderhandeling over de opdracht voor de cementdekvloeren, het stukadoorswerk en spackspuitwerk voor het hotel en de hotelkamers.” Volledige informatiedeling Medio december begon Ter Woerds Afbouw met de prefabricage van de wanden in de bedrijfshal in Ruurlo, waar gemiddeld tien vaklieden aan Bart ter Woerds: “Er was voor ons sprake van een prijsvergelijk waarbij de projectontwikkelaar een afbouwbedrijf naar voren bracht en Akor ons als partij naar voren schoof.” Bart ter Woerds Bouwen in het Oosten 31
- ADVERTORIAL - Wie gelooft in industrieel bouwen, kan de borst natmaken ‘Voor 2030 moeten er een miljoen nieuwe woningen bij komen, zo heeft de regering vastgesteld. Dat is honderdduizend per jaar. Ga er maar aan staan. Willen we die ambitie waarmaken, dan moeten we flink inzetten op industrieel bouwen. De verhouding van 20% binnen, in de fabriek, en 80% buiten, op locatie bouwen, moet radicaal op z’n kop. Dat vraagt om innovaties: ontwerp- en constructietechnische en organisatorische, in de samenwerking binnen de bouwketen. Gevoegd bij de opdracht om de CO2uitstoot flink terug te brengen, staat de bouwwereld dus voor enorme uitdagingen. Of misschien mogen we wel spreken van een revolutie. Als specialist in detachering, werving en selectie voor de bouwwereld zijn wij nauw bij de ontwikkelingen betrokken. Momenteel staan er in het oosten enkele grote woningbouwprojecten op stapel van gerenommeerde bouwers. De principes van industrieel bouwen zullen leidend zijn. Daarom zijn we hiervoor op zoek naar bouwkundigen om nieuwe bouwconcepten en -systemen te ontwikkelen en mee te denken in het hele proces. Voel je je aangesproken? Mail naar info@remieconsultants.nl of bel 074 711 02 07 voor het maken van een afspraak. Er liggen prachtige kansen.’ Humphrey Remie I Remie Consultants 32 Bouwen in het Oosten
Willinkplein Emmen werken. Indien de cementdekvloeren en stuc- en spuitwerk opdracht worden zullen vervolgens gemiddeld zes mankrachten zich inzetten op de bouwplaats. Bart ter Woerds over de onderlinge communicatie: “We zijn samen met Akor Bouw vooraf aan volledige informatiedeling begonnen, waarbij we hebben aangegeven wat de maximale productie per dag zou zijn. Tevens is overleg gevoerd over de maximale productie van de staalframe bouwer (de panelen zijn staalframe panelen). Dit hield een bepaalde planning in waaraan alle partijen moesten voldoen om ‘Just In Time’ te kunnen produceren. Tot op heden verlopen de zaken volgens planning.” Specialisme Voor Ter Woerds Afbouw vergt dit project een behoorlijke mate van specialisme. Bart ter Woerds: “Deze specialisten hebben we in huis, aangezien ons bedrijf reeds dertig jaar gespecialiseerd is in de uitvoering van buitengevelisolatie met en zonder minerale steenstrips. Deze jarenlange ervaring komt goed van pas in de productie van prefab panelen. Ook de bedrijfsleider van onze prefab- productiehal is zeer ervaren en beslist belangrijk in het hele proces, zeker met het oog op precisie, maatvoering en kwaliteit van de prefab panelen.” Inzet van robots Een veelgehoord geluid in de bouwwereld is het gebrek aan werkbare handen. Ook bij Ter Woerds Afbouw is dit een probleem aan het worden. Bart ter Woerds: “Dit proberen we op te vangen door te verschuiven van traditioneel stukadoorsen afbouwbedrijf naar de prefabricage van de buitenschil met robots, waardoor we een meer innoverende uitstraling krijgen en jongeren gestimuleerd worden voor het vak. Tevens wordt door de inzet van robots het werk, waar anders vele handen aan te pas komen, verminderd. Wat betreft de toekomst merken we dat de prefab markt groeiende is. Ons doel is uiteraard om hierin een grotere speler te worden. Daar hebben we alle vertrouwen in.” Jan Nijkamp: “Wij staan wij voor een keten met zoveel mogelijk samenwerkende, vaste partijen zodat we elkaar kunnen versterken in kennis en kunde. Alleen op deze manier zijn wij in staat om een project als het Willinkplein op een hoog kwaliteitsniveau te kunnen realiseren.” Bouwen in het Oosten 33
Een constructief uitdagend project in hartje Emmen! Goudstikker-de Vries is sinds eind jaren zeventig gevestigd in Emmen en is bij veel gebouwen in Emmen als adviseur van de hoofddraagconstructie betrokken geweest. De bouw van de parkeergarage met commerciële ruimte en hotel is er één om trots op te zijn. Goudstikker-de Vries bestaat ruim 65 jaar en is een ingenieursbureau gericht op advies in woningbouw en aan woningbouw gelieerde utiliteitsprojecten, in combinaties van wonen en werken en in pure utiliteitsbouw zoals kantoren, onderwijsgebouwen, bedrijfscomplexen en parkeergarages. Goudstikkerde Vries heeft een totale bureau bezetting van circa 75 mensen verdeeld over meerdere bureaus in heel Nederland.De nieuwe parkeergarage onder het Willinkplein sluit naadloos aan bij de in 2004 gebouwde bestaande parkeergarage welke ook door Goudstikker-de Vries is geenigineerd. Het is ook in constructief opzicht een dynamisch project geweest. Terwijl de bouw al gestart was is het project uitgebreid met een hotel met 6 etages. Dit resulteerde in de nodige extra kolommen in de parkeerkelder en aanpassingen in de fundering. De grootste uitdaging bij dit project was de bestaande Hondsrugtunnel met tunnelwanden met groutverankering. Het is de wens van de opdrachtgever om de gevels van het nieuwe gebouw boven de tunnelwand te leggen. De constructie moet echter vrij gehouden worden van deze wanden. I.v.m. de groutverankering resulteerde dit in een gebouwuitkraging van 8,5 m1. Dit is uiteindelijk gerealiseerd middels 2 stuks HE-1000M liggers per stramien, hart-op-hart 6,5 m1. De hoofddraagconstructie van de parkeerkelder bestaat uit prefab betonnen T-elementen met balken. De eis was om een nieuwe kelder te bouwen welke dezelfde uitstraling heeft als de bestaande garage. Dit is met deze constructie prima gelukt. Met twee kolommen per stramien ontstaat er een open, overzichtelijke, gebruiksvriendelijke parkeergarage. Goudstikker-de Vries kijkt terug op een uitdagend, dynamisch project in goede samenwerking met de architect, overige adviseurs en bouwers. 34 Bouwen in het Oosten
Door: Jolanda Groothuis Nieuw bedrijfspand Hoffmann Group straalt optimale corporate identity uit 36 Bouwen in het Oosten
Hoffmann Group Hoffmann Quality Tools is onderdeel van de Duitse Hoffmann Group, die in de metaalbewerkende industrie vooral bekend staat om de kwaliteitsgereedschappen, die onder de merknaam GARANT op de markt worden gebracht. Het bedrijf vestigde zich 22 jaar geleden in Hengelo, maar verhuist medio dit jaar naar industrieterrein De Veldkamp in Borne waar het bedrijf een perceel van 5000 vierkante meter aankocht. Na aanbesteding werden Droste Bouwgroep en Lammerink Installaties gekozen tot uitvoerende partijen. Bouwen in het Oosten 37
Hoffmann Group Henry Blom: “Ons nieuwe bedrijfspand biedt een professionele omgeving voor de medewerkers die binnen werken, en functionele flexplekken voor onze buitendienstmensen en specialisten.” Henry Blom is algemeen directeur binnen Hoffmann Group: “Door de toenemende groei binnen onze organisatie ontstond flink ruimtegebrek op de huidige locatie en bovendien loopt het huurcontract af. We waren daarom genoodzaakt op zoek te gaan naar nieuwe huisvesting. Nieuwbouw bood de beste mogelijkheden voor een optimale corporate identity uitstraling.” Professioneel presenteren Een belangrijk aspect van het nieuwe onderkomen wordt het Experience Center, waar nieuwe producten kunnen worden gepresenteerd en dat ruimte biedt om 100 mensen tegelijk te kunnen trainen en scholen. Henry Blom: “Er is niet veel ruimte nodig voor logistieke activiteiten, omdat ons moederbedrijf in Nürnberg beschikt over een hypermodern logistiek centrum. Maar we ondervonden wel dat er steeds meer behoefte is aan ruimte voor maximaal, persoonlijk contact met onze klanten. De ontwikkelingen in gereedschappen gaan zo snel, dat het voor onze klanten moeilijk bij te benen is. Daarom willen we beschikken over optimale mogelijkheden om onze noviteiten professioneel te presenteren en de medewerkers van onze klanten te informeren. In het nieuwe pand komen onder andere een CNCdraaibank en een 5-assig bewerkingscentrum te staan om bijvoorbeeld het bewerken van nieuwe materialen goed te kunnen demonstreren.” Attractieve werkgever Het nieuwe bedrijfspand biedt straks alle ruimte om door te groeien. En, hoewel logistieke taken niet voorop staan in de nieuwbouw, is er wel 600 vierkante meter gereserveerd voor een werkplaats. Hier kunnen specials worden verwerkt en aanpassingen voor klanten worden toegepast. Daarnaast is het inrichten van containers tot mobiele werkplaatsen één van de activiteiten van Hoffmann Group. Momenteel heeft Hoffmann Group 90 medewerkers in dienst. Dit aantal neemt jaarlijks toe en daarvoor zegt Henry Blom een attractieve werkgever te willen zijn. “Ons nieuwe bedrijfspand biedt een professionele omgeving voor de medewerkers die binnen werken, en functionele flexplekken voor onze buitendienstmensen en specialisten. We verheugen ons op de opening komende zomer en zien de toekomst vol vertrouwen tegemoet.” Het ontwerp Het nieuwe bedrijfspand voor Hoffmann Group werd gerealiseerd naar ontwerp van Erwin Kleinsman Architecten en Studio DAD (Paul Wolters). De nieuwbouw heeft maar liefst 3.005 m² bruto vloeroppervlak en 14.254 m³ bruto inhoud. Vanwege de zichtlocatie met veel ruimte eromheen, werd gekozen voor een relatief hoog en compact volume van drie verdiepingen met veel transparantie in de gevels. De kantoren bevinden zich op de bovenste laag en krijgen uitzicht op de groene en waterrijke omgeving. De twee verdiepingen daaronder zijn gereserveerd voor het magazijn, de showroom, kantine en instructieruimte. Deze verdiepingen worden ruimtelijk verbonden door een vide met trap en lift. Hightech uitstraling Het gevelontwerp voor dit duurzame gebouw is gebaseerd op een eenvoudig uitgangspunt: zoveel mogelijk daglicht binnenhalen, echter zonder rechtstreekse zonnewarmte. Alle volglasgevels worden daartoe voorzien van draaibare lamellen die reageren op de actuele bezonning van de betreffende gevel. Deze lamellen voorkomen opwarming van het gebouw, waardoor koeling bijna niet nodig is en weinig energie gaat kosten. Tevens zorgen de lamellen voor de gewenste hightech uitstraling van het pand. Duurzaam Het gebouw kreeg een duurzaam, gasloos energieconcept met een warmtepomp, zonnepanelen en warmteterugwinning op de ventilatielucht. Het ontwerp zou kunnen voldoen aan de BREEAMkwalificatie ‘outstanding’, de maximale score voor dit duurzaamheidskeurmerk. Bouwen in het Oosten 39
Hoffmann Group Droste Bouwgroep “Een ogenschijnlijk eenvoudig bedrijfspand met uitdagende details” Droste Bouwgroep was één van de drie partijen die namens Hoffmann door BBD Bouwmanagement werd uitgenodigd voor de inschrijving van het nieuw te bouwen bedrijfspand. Directeur Maarten Droste: “Toen ons het op handen zijnde oject ten gehore am hebben we eraard aangegeven hier graag voor te willen calculeren. Er was ons eel aan gelegen om de opdracht in handen ijgen en hebben halve scherp ingezet. eeft zijn vruchten orpen. In het leden hebben we gelijkbare projecten aliseerd waaronder eser Compressoren, h Shape (beide dustrieterrein De amp), Volvo Garage endsen in Hengelo Manon in Enschede. e bouwprojecten zijn ons dus niet onbekend.” Onstuimig weer ig jaar juni vond de kickan de bouw plaats, de g staat komende er gepland. Momenteel gelijks, inclusief onders, gemiddeld 15 vakzaam op de bouwDat aantal zal de komende oeien naar 20. Volgens e verloopt het olgens planning, hoewel eel hinder werd an het onstuimige en: “Om te kunnen starten met de afbouwwerkzaamheden moest het dak waterdicht zijn. Dit hebben we onlangs weten te bereiken.” Detail uitwerksessies De architect koos voor een ogenschijnlijk eenvoudig bedrijfspand. Echter door de strakke architectuur moeten volgens Maarten Droste de details van de buitenbeplating niet onderschat worden: “Hiermee doel ik onder andere op de uitwerking van de hoeken en de aansluiting van de beplating op de glazen puien. Dit kan alleen succesvol worden bereikt door meerdere detail uitwerksessies met de architect en leverancier. Bovendien worden er verticale lamellen toegepast, die naast esthetica ook een belangrijke zonweringsfunctie hebben, omdat een groot deel tevens elektrisch draaibaar wordt. We hebben veel overleg gehad met de leverancier over windbelasting, de lamellengtes en sterkte van de achterconstructie. Maar, samenvattend kan ik alleen maar stellen dat het een bijzonder mooi project is om aan te werken, mede ook door de onderlinge goede verstandhouding tussen alle betrokken partijen. Structureel worden de zaken met Henry Blom, BBD Bouwmanagement, de installateur en de voormannen nauwkeurig doorgenomen. Hierdoor blijven de lijnen kort en wordt ruis in de communicatie voorkomen. Dat zijn de pijlers voor het succesvolle verloop van dit project.” Bouwen in het Oosten 41
BBD Bouwmanagement: “Hier zijn wij goed in” Ervaring en kennis van zaken vormden de basis waarop BBD Bouwmanagement uit Oldenzaal in beeld kwam tijdens de nieuwbouwplannen van de Hoffmann Group. Eigenaar Gerdo Waanders licht toe: “Onze begeleidingsexpertise bij zowel landelijke als internationale opdrachtgevers met soortgelijke projecten, maakte dat de Hoffmann Group ons als directievoerende partij deze opdracht toevertrouwde. Reeds in een vroeg stadium hebben we budgetten vastgesteld in samenspraak met de opdrachtgever.” 42 Bouwen in het Oosten
Hoffmann Group Gerdo Waanders: “Onze integrale aanpak resulteert in geld, tijd en kwaliteit. Dit is de kracht van BBD Bouwmanagement.” een bezoek aan het hoofdkantoor van de Hoffmann Group in München. On site geeft toch de beste feeling met de bedrijfscultuur, waardoor het ontwerp juist om te zetten was naar de gewenste huisvesting binnen het budget. Door goed te luisteren en te inventariseren wisten we de zaken nauw in kaart te brengen en vertaalden deze in het uiteindelijke bouwkundigen installatietechnisch ontwerp. Het intensieve contact met afgevaardigden van de Hoffmann Group München en Henry Blom, zorgde voor een nauwlettende blik en sturing op ‘total cost of owner ship’. “Vervolgens vond er een voorselectie van architecten plaats. Op basis van de ontwerppresentaties kwam Erwin Kleinsman Architecten in combinatie met Studio DAD Architecten met het meest aansprekende projectplan. Samen met architect en opdrachtgever brachten mijn collega Wouter ten Hove en ik De juiste partijen Het traject van marktbenadering en aanbesteden is een proces waarbij onze kennis van het vakgebied en de aanbestedingsregelgeving samenkomen. Onze opdracht was om in overleg met de opdrachtgever op transparante wijze de juiste partijen te contracteren voor dit project. Op basis van inschrijving, presentatie en knowhow werd gekozen om Droste Bouwgroep Hengelo in combinatie met Lammerink Installaties Ootmarsum, het werk uit te laten voeren. De samenwerking verloopt naar verwachting en tevredenheid van alle partijen. Onze integrale aanpak resulteert in geld, tijd en kwaliteit. Dit is de kracht van BBD Bouwmanagement. Voor ons is de nieuwbouw van de Hoffmann Group een fantastisch project waarin onze deskundigheid voor de projectbegeleiding met de daartoe behorende kostenbewaking tot zijn recht komen. Onze focus ligt op het door de opdrachtgever gewenste eindresultaat.” Over BBD Bouwmanagement BBD Bouwmanagement is een onafhankelijk adviesbureau voor de bouw met ruim tien jaar ervaring. De organisatie is gespecialiseerd in projectmanagement en advisering bij bedrijfshuisvesting, de gezondheidszorg, cultureleen vrijetijdshuisvesting, ontwikkeling, waardebepalingen, marktanalyses en haalbaarheidsonderzoeken. Onafhankelijk advies BBD Bouwmanagement kenmerkt zich door een informele en hechte samenwerking. Het uitwisselen van kennis en ervaring en een positief kritische houding, zowel intern als extern, zijn kenmerkend voor BBD Bouwmanagement. Het bureau geeft opdrachtgevers onafhankelijk advies waarin hun belang volledig centraal staat. Er zijn geen banden of allianties met derden. De organisatie bestaat uit twee projectmanagers, twee projectvoorbereiders, één toezichthouder en één office manager/financieel projectbeheer. Nederland is het werkgebied en de doelgroepen omlijsten bedrijven en instellingen, investeerders, vastgoedbeheerders en particulieren. BBD Bouwmanagement is werkzaam in de industriële sector, utilitaire werken, kantoren, food Industries, zorgcentra, winkelcentra en complexe villabouw. Bouwen in het Oosten 43
Nieuwbouw Hoffmann Group Duurzaam, betrouwbaar, energiezuinig en toekomstbestendig… Dit zijn belangrijke kernwaarden voor opdrachtgever Hoffman Group bij de nieuwbouw van het bedrijfspand in Borne. “Deze waarden komen zeker naar voren bij de realisatie van de duurzame technische installaties in het pand. Als installatiebedrijf leveren wij waar mogelijk onze bijdrage aan duurzame oplossingen voor bouwen en verbouwen.”, aldus projectleider Robert Bosch van Lammerink Installatiegroep. Lammerink Installatiegroep is verantwoordelijk voor de aanleg van de gehele technische installaties, waaronder werktuigbouwkundige- en elektrotechnische installaties, beveiliging- en telematicasystemen inclusief vijf jaar onderhoud van deze installaties. Het gebouw krijgt geen gas aansluiting; er is gekozen voor een geavanceerd gasloos installatiesysteem met onder andere de toepassing van een warmtepomp met gesloten bronnen en een warmteterugwinningsysteem op de ventilatielucht. Naast vloerverwarming wordt een aanvullend VRF systeem aangelegd, een compleet klimaatsysteem voor koelen en verwarmen in één. Er worden zonnepanelen geplaatst en daarnaast wordt uitsluitend LED verlichting in het bedrijfspand aangelegd. De afdeling beveiligingstechnieken van Lammerink installeert een geavanceerde brandmeld- en ontruimingsinstallatie in het bedrijfspand met daarnaast een inbraakdetectiesysteem. Projectleider Robert Bosch: “Het is een mooi en duurzaam project, bij ons in de buurt. Wij zijn trots mee te mogen werken aan deze nieuwbouw voor de Hoffmann Group!” 44 Bouwen in het Oosten
Column Weet u wat erger is dan het Corona virus? Het angstvirus! Het is verbazingwekkend hoe media-aandacht ineens kan verschuiven. Stonden de stikstof- en PFAS-crisis wekenlang op de voorpagina’s: door Corona lijkt die aandacht in één klap weg. Blijkbaar heeft de overheid passende maatregelen genomen! Op de dag dat ik dit schrijf, krijgt Corona officieel het predicaat Pandemie. Dus is het een wereldwijde epidemie. Ook lees ik dat Amerika de deuren sluit voor reizigers uit Europese landen.Het lijkt allemaal nog ver weg, maar dan krijg ik op diezelfde dag ook nog eens een telefoontje dat nu de eerste vaklieden worden afgemeld omdat de start van een bouwproject wordt uitgesteld. Vooral met dit laatste bericht komt het ineens heel dichtbij. Ik ben de eerste om te zeggen ‘safety first’, maar ook denk ik: ‘common sense first’. Nuchter blijven is een mooie Nederlandse eigenschap en die pas ik graag toe. Nog steeds sterven er in Nederland jaarlijks meer mensen door een reguliere griep dan door Corona. En dit is geen fake news. Ik merk dat we in Nederland door de laatste economische crisis een soort angstreflex hebben ontwikkeld. Bij het minste of geringste is het ‘zandzakken voor de deur’. De paniek rond Corona veroorzaakt nú al allerlei onwenselijke nevengevolgen: de beurs zakte door de angst voor Corona onder de 500 punten en de olieprijs daalde met 33%. Zelf bestelde ik een computer die uit China moet komen. Deze is nu door de schaarste 10 tot 15% duurder! Allemaal door de beeldvorming. De schade van social media De situatie nu doet mij denken aan de sfeer aan de vooravond van de grote crisis in 2008: er speelden zich inderdaad catastrofes af, maar de mediahype daaromheen gaf daar een onomkeerbare slinger aan met allerlei neveneffecten die voorkomen hadden kunnen worden. Ik durf de stelling aan dat we elkaar toen voor een groot deel ook naar de crisis toe hebben gekletst met allerlei spookverhalen in de media. Nu, in 2020, zijn de sociale media nóg machtiger dan in 2008 en ik heb het donkerbruine vermoeden dat de geruchtenstroom rond Corona momenteel meer schade toebrengt Bouwen in het Oosten 45
dan Corona zelf. Elke patiënt met Corona is er één te veel, begrijp mij goed, maar ik zou graag zien dat we werkelijkheid en hype goed uit elkaar houden. Maatschappelijke schade van bouw lock down De mogelijke beslissing tot een lock down in de bouw heeft enorme gevolgen. En dan denkt u wellicht dat ik meteen vanuit het eigenbelang van Haldu Groep denk. Ja, onze flexibele vakmensen zijn met één pennenstreek weer van uw project te halen en dat kost onze opdrachtgevers niets. Maar eigenlijk praat ik nu groter, dus vanuit het maatschappelijke belang. Er lígt al een gigantische bouwuitdaging en een lock down van misschien enkele weken brengt een ongekende economische schade toe. Om nog maar te zwijgen van de kosten en moeite die nodig zijn om ná de lock down het piepend tot stilstand gekomen bouwproces weer op gang te krijgen door dit extra op te moeten schalen. Ik las een spreuk naar mijn hart: “De EU moet minder denken in wat niet mag, maar meer in wat wel kan.” Dat is mijn boodschap aan u: laten we ons meer richten op de positieve zaken anders veroorzaken we zelf opnieuw de spiraal naar beneden, niet door het Corona virus, maar door het angstvirus! Overigens, mocht er een lock down komen en uw project moet daarna snel weer op gang komen? Dan staan onze vakkrachten uiteraard extra uitgerust voor u klaar. Danny van Hal 46 Bouwen in het Oosten
ALLES-ONDER-1-DAK VIND JE BIJ BOUWCENTER NOBEL We helpen graag een handje! Bij Bouwcenter Nobel vind je alle bouw- en afbouwmaterialen onder één dak. Kopen bij Bouwcenter Nobel betekent zekerheid. Wij zoeken steeds naar innovatieve producten, wij bieden alleen een assortiment aan van hoogwaardige kwaliteit én wij hebben een uitstekende reputatie onder professionals. Bij ons vind je dan ook precies wat je zoekt: topproducten tegen concurrerende prijzen en een top service. Van professional tot professional: samenwerking is onze kracht! meer info op: www.bouwcenternobel.nl HAAKSBERGEN A Rietmolenweg 10 T 088 - 522 2555 LOCHEM A Aalsvoort 16 T 088 - 522 2333 EERBEEK A Voorstondensestraat 34 T 088 - 522 2345 RIJSSEN A Rijssensestraat 160 T 088 - 522 2444
1 Online Touch