0

In dit nummer o.a. • Hoog water • Het jaar van de hermelijn • Aa-landen een wijk in beweging (vervolg) Dommel Januari/februari 2024

Beginnerscursus fotografie Ben je enthousiast over fotografie en zou je hier graag meer over willen leren, dan is deze cursus iets voor jou. Tijdens deze cursus leer je de basisbeginselen van fotografie. Zo zullen we onder andere bezig gaan met de verschillende standen van je camera en hoe je deze in kunt zetten om jouw fotografie tot een hoger niveau te tillen. Ook zullen wij aandacht besteden aan esthetische en compositorische overwegingen. De cursus is een afwisseling van theorie en praktijk, zodat je de kennis die je opdoet gelijk zelf kunt toepassen. Om het meeste uit de cursus te halen is het aangeraden om een camera te hebben met in ieder geval de standen ‘A’, ‘S’ en ‘M’. Mocht je dit niet hebben, maar wel graag mee willen doen, neem dan even contact met me op via e-mail, dan kunnen we kijken wat er mogelijk is. De cursus bestaat uit 10 vrijdagochtenden van 9.30 - 11.30 uur. Cursusleider: Annelies Dorianne (AnneliesDorianne@hotmail.com) Start: Vrijdag 5 april Kosten: € 70,-Opgeven bij: infobalie@wijkgemeenschapaalanden.nl Wie wil ons helpen? Het team van de informatiebalie S.W.A. zoekt een nieuwe collega voor de woensdagochtend van half 10 tot 12 uur. Iemand die zich betrokken voelt bij onze wijk en haar bewoners en ervaring heeft met computerwerkzaamheden, is hartelijk welkom. Bel voor meer informatie 4539813 of mail naar infobalie@wijkgemeenschapaalanden.nl 3

Waarmee kunnen wij u helpen: • Volledig kunstgebit (boven en/of onder) • Frame en partiële prothese • Implantaat protheses (het klikgebit) • Opvullen van loszittend kunstgebit (rebasen) • Alle reparaties, scheuren en breuken in uw kunstgebit Uw Zorgmaatje aan Huis maakt het leven makkelijker en prettiger Uw Zorgmaatje aan Huis is o.a. voor: Hulp bij lichte huishoudelijke taken Samen boodschappen doen, samen koken Samen winkelen of een museum bezoeken Een fijne wandeling Gezelligheid en gezelschap Begeleiding naar arts, therapeut, ziekenhuis, kapper, club of bijeenkomst Lichte tuinwerkzaamheden Een Zorgmaatje aan Huis iets voor u? Ik vertel u graag meer www.tpp4dental.nl Spui 325 • 8032 VS Zwolle • 088-321 11 11 24 uur per dag bereikbaar op 06 - 109 669 39 Schrevenweg 5 | 8024 HB Zwolle www.marjannestaal.nl zorgmaatjeaanhuis.nl Yvonne van der Veer - Regio Zwolle 06 83 40 73 07 - zwolle@zmah.nl 4 EXTRA ONDERSTEUNING THUIS Kennis makingsgesprek

KerstCreatiefBeurs in De Bolder op 9 december 2023 Bijzondere ontmoetingen met vier vrouwen uit Aa-landen die graag vertellen over hun creatieve hobby’s. Chocolade dieren Annie Cornelissen Op weg naar de KerstCreatiefBeurs kwam je al gauw in kerststemming. Bij de ingang werd je verwelkomd door vrolijke kerstmuziek gespeeld door een ensemble bestaande uit leden van Brassband David. Ans en Eddy Bouwmeester Er was zoals vanouds veel creatief werk te bewonderen. Behalve o.a. de zelfgemaakte kerstkaarten, kerststukjes, sieraden, tassen en haakwerken waren er ook een paar kraampjes met allerlei lekkernijen: bijvoorbeeld de dierenfiguren van chocolade. Die zagen er zo mooi uit dat het zonde zou zijn om ze op te eten. Ook op de tafels bij Ans en Eddy Bouwmeester stonden tientallen potjes gevuld met heerlijke zelfgemaakte jams, groentes zoals stoofperen, rabarber, bieten en zoetzuur: het meeste uit de eigen moestuin. Ze zijn ook een paar keer per jaar met hun lekkernijen te vinden bij de kinderboerderij aan de Hogenkampsweg waar Eddy vrijwilligerswerk doet. Wie ook al vele jaren op de markt te vinden is, is Annie Cornelissen. Annie is 35 jaar geleden begonnen met het quilten van reststoffen die overbleven van zelfgemaakte kinderkleding. Ze maakt daar o.a. prachtige wandkleden van. Ze is ook lid van het quiltersgilde. Annie vertelt: ”Het quilten is al heel oud. Het werd al door kolonisten in Amerika gedaan om dekens te maken van lappen, puur uit noodzaak voor de warmte. In de loop der jaren is men andere technieken gaan gebruiken en andere stoffen. 5

waarmee men een bedrag ophaalde van meer dan 35.000 euro. Helaas sneeuwde het zo erg dat de schaatstocht niet door kon gaan. Nu wil de schaatsploeg het in januari 2024 weer proberen. Janneke Klok Vooral de gekozen kleuren zijn belangrijk bij het quilten om een doek goed tot zijn recht te laten komen. Er zijn over het hele land groepen die o.a. dekens quilten voor ernstig zieke kinderen en voor volwassenen bij overlijden. Deze dekens worden soms ook door hospices gebruikt. Voor kleine te vroeg geboren kindjes worden dekentjes gemaakt van speciaal zacht materiaal. Bij Isala heeft men deze beschikbaar. Gehandicapte mensen die in een rolstoel zitten maken ook graag gebruik van deze warme dekens. Ik heb wel eens een deken gemaakt voor een overleden vriend van zijn oude overhemden: een memoryquilt. Het quilten is een hobby die je aangrijpt op een bepaald moment.” Annie is met haar werk te zien op facebook. Ook aanwezig op de beurs was Aa-landse Janneke Klok met een tafel vol bekers met een afbeelding van de Peperbus. Zij verkoopt ze voor de Bas van de Goor Foundation. Bas van de Goor is bekend geworden toen hij Olympisch kampioen is geworden met het Nederlandse volleybalteam. Twintig jaar geleden kreeg Bas diabetes type 1. Met zijn stichting wil Bas de kwaliteit van leven van volwassenen en kinderen met diabetes verbeteren door ze in beweging te krijgen. Daarom worden er speciale sportkampen georganiseerd waar kinderen leren hoe ze veilig kunnen sporten. Volwassenen kunnen meedoen met wandeltochten en er worden speciale evenementen gehouden. Zo was er vorig jaar een alternatieve schaatstocht gepland op de Weissensee (100 en 200 km) 6 Wie er dit jaar voor het eerst op de beurs staat is Greetje Korterink. Zij laat zien wat er met Staphorster stipwerk allemaal versierd kan worden. Greetje komt oorspronkelijk uit Rouveen maar woont nu al ruim 40 jaar in Aa-landen. Zij heeft een cursus Staphorster stipwerk gevolgd en maakt sindsdien zelf de stempels die hiervoor gebruikt worden van spijkers, krammen en spelden. Thuis heeft ze nog ruim honderd stempels met verschillende figuren. Die stempels worden in de verf gedoopt om de typische Staphorster figuren te verkrijgen. Er zijn vaste figuren die echt typisch voor Staphorst zijn maar zij ontwerpt zelf ook eigen stempels. Het stipwerk kreeg in 2014 een plaats op de lijst van immaterieel Cultureel Erfgoed. Nog steeds worden er door stichting Staphorster Stipwerk workshops gegeven om het stipwerk aan te leren. Het stipwerk kan op kleding en kaarten toegepast worden. Maar Greetje probeert het ook op andere materialen uit. Een modeontwerper heeft een aantal jaren geleden Staphorster stipwerk gebruikt op zijn kledingcollectie. Weer heel wat opgestoken van deze creatieve mensen. Ik kijk al weer uit naar de volgende KerstCreatiefBeurs! Tekst en foto’s: Renate Verheule Greetje Korterink

7

8

Lintje met muzikaal tintje voor Albert Dam Aakwaa maakt graag een uitzondering op het principe haar artikelen alleen over de wijk Aalanden of haar bewoners te laten gaan. Met name als het een man betreft die al meer dan een kwart eeuw als muziekdocent verbonden is aan een school, het Meander College, die al meer dan een halve eeuw haar domicilie heeft in Aa-landen. En in het bijzonder als je hoort dat het koning Willem-Alexander heeft behaagd om Albert Dam………etc. Albert Dam is componist, arrangeur, dirigent en muziekdocent aan het Meander College en drukt daar al sinds 1998 een stempel op het muziekonderwijs en de ontwikkeling van muzikaal talent in Zwolle en regio. Dam is (mede)oprichter van de schoolband van het Meander College, de Meander Bigband, met daarnaast een Juniorband en de hier eerder genoemde twee muziekgroepen. Muzikale ridder Albert Dam Burgemeester Peter Vader reikte medio december tijdens het Kerstconcert van Albert Dam’s geesteskinderen Meander Vocaal en het Jeugdsymfonieorkest de Vuurvogel in de Plantagekerk de onderscheiding Ridder in de Orde van Oranje Nassau uit. Dit voor zijn bijzondere regionale en landelijke verdiensten voor de muziek en het muziekonderwijs. Mede dankzij Dam’s inspirerende en stuwende rol heeft het Meander College zelfs landelijk een toonaangevende reputatie. Internationaal wist hij met zijn Meander Bigband muzikale uitstapjes naar Amerika, China en Zuid-Afrika te realiseren. Verder is Albert betrokken bij de beleidsontwikkeling van het landelijk muziekonderwijs. Onder andere in samenhang met de campagne ‘Meer Muziek in de Klas’ met koningin Maxima als boegbeeld. Aakwaa feliciteert Albert Dam van harte met zijn eervolle Koninklijke onderscheiding en het Meander College met zijn muzikale ridder. Tekst: Martin Bos, redactie Aakwaa Foto: Hans Smit Ontdek gezellig bridgen in De Bolder! Sinds 8 januari komt onze club elke maandagavond van 19.00 tot 22.30 uur samen in de ontmoetingsruimte van De Bolder. We hebben 11 enthousiaste leden, maar zijn op zoek naar meer. Ervaring is welkom, maar gezelligheid staat voorop en we hoeven alleen de drankjes te betalen. En of u nu al wekelijks speelt of bij een andere club, iedereen is welkom! Klaar voor een nieuwe uitdaging? Neem contact op met André van Bennekom via 06 34401482 of Lies van Bree via 06 41946820 en ontdek de plezierige wereld van Bridge in De Bolder. Uw kaart naar gezelligheid wacht op u. 9

10

Nieuws van de Aa-weide De periode van blauwtong is voorbij. Alle dieren zijn er goed doorheen gekomen en dat maakt al die extra tijd van injecties geven, naar de veearts in Hasselt rijden voor pijnstilling en spuitjes, kopzorgen en deels angst, het helemaal waard. Geit Toos heeft nog wel wat last van haar hoefjes, maar ze is een taaie, die komt er wel bovenop. Onze grote kracht Sjieuwe, die het dagelijkse onderhoud doet, is al enige weken door ziekte afwezig. Als zo een grote kracht wegvalt, dan zie je dat meteen op de weide, vooral nu het zo nat was, dat de dieren vaker op stal en op het droge plein staan. Dit betekent extra werk voor alle overige vrijwilligers om ervoor te zorgen dat de pleinen en stallen schoon blijven! Chapeau aan allen. En Sjieuwe tot snel……. je wordt gemist, zeker door de dieren. Gelukkig kwamen er twee jongens meelopen….. zie hier hun verhaal: “Wij zijn Reinier en Mette en we hebben stage gelopen bij Dierenweide de Aa-weide. We moesten van onze school 15 uur stage lopen bij een non-profitorganisatie. Zodoende kwamen we op het idee om dat te doen bij de Aa-weide. Hier vertellen we wat we hebben gedaan. We begonnen de dag met het vegen van de vloer buiten bij de dieren, daarna hebben we de stal schoongemaakt en voorzien van nieuw stro. Hier waren de dieren heel blij mee. We kwamen er achter dat het nog best veel werk is, maar het was wel super leuk omdat je de hele tijd met dieren bent. We hebben de dieren ook fruit en groente gegeven die de Aa-weide had gekregen van de Jumbo, dat vonden ze heel lekker. De volgende dag hebben we de zolder opgeruimd en het plein geveegd. Erg waardevolle klussen hebben we gedaan. Door het schoonhouden van het plein en stallen worden ziektes bij de dieren voorkomen. De Aa-weide bestaat al 50 jaar en is opgezet door een wijkbewoonster (Leny Boudens red.) die een plekje wilde creëren voor dieren die je niet in huis kunt hebben zoals geiten, schapen, koeien en ezels. Veel mensen noemen het een kinderboerderij, maar het is eigenlijk een dierenweide want het wordt niet onderhouden door de gemeente maar door vrijwilligers (van de SWA red.). Er zijn vrijwilligers die zorgen voor het voeren van de dieren, anderen verzorgen de opening en begeleiden de bezoekers. Helaas zijn er nog niet genoeg vrijwilligers voor de grote en zware klussen, deze zijn wel hard nodig. Ook is er veel belang bij jongeren, omdat jongeren de toekomst van de wijk zijn. Een dierenweide zoals de Aa-weide zorgt voor connectie tussen mens en dier. Een oproep aan iedereen die dit leest: wil je graag tussen de dieren zijn en je niet vervelen kom dan eens langs bij de Aa-weide!” En dan over naar triester nieuws… Lucy, onze oudste geit, geboren op de weide en helaas op 14-1-2024 ook overleden op de weide. De plek waar ze zo geliefd was en blijft. Ze was de moeder overste voor een lange tijd, nam de nieuwe jonge geiten en schapen onder haar hoede. Tot haar dochter Donkey overleed, daar had ze zichtbaar last van. Ze bleef de mooie persoonlijkheid die ze altijd al was, altijd in voor een knuffel, maar er miste iets van een schittering. 11

Ze stond onder in rang en moest vechten voor haar maaltje, maar werd door de vrijwilligers vaak apart gezet en kreeg een extra hapje. En heel veel liefde. Dat was ook te zien, want ze had een behoorlijk buikje, waardoor we vaak de vraag kregen of er een lammetje onderweg was….. maar nee, ze had een buik vol liefde. Maar liefde is ook loslaten. En dat hebben wij nu moeten doen. Ze ging te hard achteruit en raakte onderkoeld. Ze had de kracht niet meer om zelf weer warm te worden. Marieke en Leonie hebben het een lange tijd geprobeerd, maar moesten inzien dat het voorbij is en dat het goed is. Ze heeft een lang en mooi leven gehad. We zullen je missen Lucy!! Wil jij je oproepbaar stellen voor het helpen bij grote klussen (zal maar een paar keer per jaar zijn) zoals onderhoud, schilderwerk, bouwen van een stal/ren, opruimen/kruien van mest, etc. stuur dan even een berichtje aan Leonie op 06-22 99 55 54. Alle hulp is welkom! Namens de Aa-weide: Leonie Klein Gepersonaliseerd receptieBoek nodig? Tijdschriften in te binden? Scriptie / Essay in binden? Reparatie van uw boek(en)? DE BOEKBINDERIJ.NL Zwemmer 37, 8032 XD Zwolle info@deboekbinderij.nl De mogelijkheden zijn eindeloos! Mees met spalk 12

13

14

Nieuwjaarsduik in Wijde Aa groeit Ondanks de enorme hoeveelheid vocht die er uit de lucht kwam in de dagen, eigenlijk weken, voor de jaarwisseling, viel de traditionele Nieuwjaarsduik in de Wijde Aa niet in het water. Dat deden wel de deelnemers van het dit jaar tot circa 60 mensen uitgegroeide legertje Nieuwjaarsplonzers, die precies om 12.00 uur na Jules’ startsein het water van de zeven graden ‘warme’ Wijde Aa insprongen, of stapten voor de wat voorzichtiger lieden onder hen. Op de wal lieten de in zwemkleding gestoken sportievelingen hun in warmere gekozen outfit buurt- en wijkgenoten achter, die elkaar al het goede voor het nieuwe jaar toewensten. En juist op dat moment werd het publiek verwend met het schilderen aan het firmament van een prachtige regenboog, die het einde leek te vinden pal achter het witte brugje in de verte. De bewonderaars die het in de Oudejaarsloterij aan geluk ontbrak, hoopten daar aan het einde van die boog de pot met goud te vinden. De Nieuwjaarsduikers hadden daar op dat moment minder oog voor, die waren op weg naar huis om zich lekker warm af te spoelen. Tot de volgende 27ste Nieuwjaarsduik! Tekst en foto’s: Martin Bos, redactie Aakwaa Overzichtsfoto: Suzan Rademaker 15

Het jaar van de hermelijn 2024 is uitgeroepen tot het jaar van de hermelijn en daar zijn goede redenen voor. Allereerst gaat het niet goed met het diertje, niet in eigen land maar ook in heel Europa niet en bovendien weten we erg weinig over de hermelijn. Tot 1994 mocht er op hermelijnen worden gejaagd. Inmiddels zijn ze in een groot deel van ons land beschermd. En dat is nodig ook. Weinig mensen in Nederland kunnen zeggen dat ze ooit een hermelijn in levenden lijve hebben gezien. Dit komt door hun ‘onzichtbaarheid’, ze zijn flitsend snel en bijna niet te vinden. Dit maakt het in Nederland een relatief onbekende diersoort, terwijl het een echt oer-Hollandse kleine marter is! Vroeger kwam de hermelijn in vrijwel heel Nederland voor, maar de laatste jaren laten een landelijke achteruitgang in de verspreiding van de hermelijn zien. Wat is een hermelijn De hermelijn is een marterachtige en valt dus onder de orde roofdieren. De orde roofdieren valt onder de klasse zoogdieren. Andere marterachtigen zijn de wezel, bunzing, das, boommarter, steenmarter en dwergotter. Uiterlijke kenmerken De hermelijn heeft een lengte van 24 tot 29 centimeter en de staart is nog eens 8 tot 12 centimeter. Een Hermelijn kan tot 350 gram wegen (soms meer). De hermelijn heeft een zomer- en een wintervacht. In de zomer is de vacht roodbruin, in de winter is het soms wit. Het staartpuntje blijft echter altijd zwart. In het koudere deel van het verspreidingsgebied van de hermelijn wordt de vacht in de winter geheel wit. In warmere gebieden wordt de wintervacht slechts gedeeltelijk wit. Nederland ligt net op de grens tussen koud en niet koud: een deel van de hermelijnen verandert van kleur, maar er worden elke winter ook bruine dieren waargenomen. Vanwege onze zachte winters lijkt het er sterk op dat het aantal witte hermelijnen in ons land afneemt. In een sneeuwloos landschap heeft het geen zin om van kleur te veranderen. Waar komt hij voor De hermelijn (Mustela erminea) is één van de kleinste marterachtigen die in Nederland voorkomt. De soort kan voorkomen in verschillende soorten gebieden, waaronder weilanden, kleinschalig cultureel landschap, in de duinen en langs beken en rivieren in beboste gebieden. Hermelijnen geven de voorkeur aan nattere gebieden boven drogere gebieden. In gebieden met meer water komt namelijk hun favoriete maaltje het meest voor: woelratten. Zijn deze niet voldoende beschikbaar dan 16

staan onder andere muizen en konijnen op het menu. De hermelijn mag dan klein zijn, maar het is een machtig en behendig roofdier. De hermelijn is een hele fanatieke jager, die prooien kan pakken groter dan hijzelf. Muizen, vogels en zelfs konijnen zijn een kolfje naar zijn hand. Hij doodt ze met een fatale beet in de nek. Gedrag De hermelijn maakt gebruikt van de holen van mollen en woelratten. Het territorium wordt gemarkeerd door geurstoffen te verspreiden vanuit de anaal streek. De hermelijn zal bij een mogelijke dreiging op de achterpoten gaan staan en goed waarnemen en luisteren, men noemt dit ‘een kegel maken’. Een hermelijn is snel en lenig en kan erg goed klimmen. Daarnaast is de hermelijn ook een goede springer en ook zwemmen kan hij goed. Voortplanting In april begint de paartijd waarbij na bevruchting een verlengde draagtijd optreedt van de eicel doordat de cel in een slaaptoestand verkeert. Na 8-10 maanden, in april/ mei begint de actieve draagtijd die slechts 10 weken duurt. Een worp bestaat meestal uit 4-12 jongen. Hermelijnen kunnen een jaar of 10 oud worden, echter worden ze meestal niet ouder dan 2 jaar. Na een jaar zijn de mannetjes geslachtsrijp, vrouwtjes al na vijf weken.Volwassen mannetjes paren soms met jonge vrouwtjes, die nog niet gespeend zijn. Deze vrouwtjes zijn praktisch hun gehele kindertijd drachtig. Tekst en foto’s: Ank Pot, redactie Aakwaa 17

Eén leverancier voor al uw drukwerk SIMON STEVINWEG 12 | 8013 NB ZWOLLE | TEL. 038 - 465 72 22 | INFO@COENRADI.NL | WWW.COENRADI.NL VERPAKKINGEN DRUKWERK LABELS Kwaliteit bij leven en afscheid met compassie en oog voor detail Stap voor Stap UIT V AARTBEGELEIDING Wilma Bouwmeester Dag en nacht bereikbaar: 06-182 837 61 Aangesloten bij Eerlijke Uitvaarten.nl U bent vrij om mij te bellen. Ook als u niet of elders verzekerd bent. Kijk voor meer informatie op www.stapvoorstapuitvaartbegeleiding.nl Debetrouwbaregarage voor onderhoud van jouw auto! Het alternatief voor de dealer WWW.BERTWIETEN.NL 18 SALES BARISTA VERSIE AUGUSTUS 2017 COMPLETE AND PARTIAL DOCKING SYSTEMS FOR MAINTENANCE, REPAIR AND OVERHAUL Spars & Rigging carbon een fijne, warme kerst!Wij wensen u POWERFUL PERFORMANCE TAIL DOCK A380 / B747 /A330 / A340 TAIL DOCK A380 B747 A330 A340 79,75 m NIJL AIRCRAFT DOCKING 2.0 B.V. T: +31 382 028020 COMPLETE AND PARTIAL DOCKING SYSTEMS FOR MAINTENANCE, REPAIR AND OVERHAUL INFO@AIRCRAFTDOCKING.COM THE NETHERLANDS AIRCRAFTDOCKING.COM NCAGE CODE: H2BL2 Aircraft Docking Systems AIRCRAFTDOCKING.COM Schuttelaar SELECTIE 2017 Onze showroom bevindt zich aan de Curieweg 1, 8013 RA Zwolle en is op afspraak te bezoeken. T: (038)4215196 kerstgeschenken@schuttelaarbv.nl schuttelaarkerstgeschenken.nl Graag tot ziens! KB 2017_SWG.indb 20 02-06-17 13:12 KB 2017_SWG.indb 1 02-06-17 13:11 27,00 m In dit nummer: • Scharnieren in allerlei vormen • Getijdenboek Maria van Gelre • Katernen op stokjes, Sün Evrard • Paul Johnson, een interview (3).indd 1 SHB_2017_01(3).indd 2 Zwinhoeve Zeeland ekreek Pekelinge 9 Scheldeoord 10 Westhove 11 Wijde Blick 12 Zeeuwse Kust 13 Zwinhoeve ; sportief en natuurlijk! 1 2 1 2 4 8 4 2 6 5 3 5 Een heerlijke vakantie aan het strand! g; onvergetelijk en mooi! r gratis www.ardoer.com/zwinhoeve In de ban van broadway een grootse en geniepige zomermusical THEATER Deze productie wordt mede mogelijk gemaakt door Ende Foundation ds UITNODIGING PREMIERE ZATERDAG 4 JUNI 2016 19.30 UUR TNODIGING_DEF01.indd 1

Aa-landen, een wijk in beweging Onder deze titel heb ik in de eerste twee AAKWAA’s van vorig jaar twee artikelen geschreven over mogelijke ontwikkelingen op het gebied van verkeer en plannen rondom het winkelcentrum in onze wijk. Op 20 april 2023 heeft de SWA hierover samen met de gemeente Zwolle een informatieavond georganiseerd. Ongeveer 140 wijkbewoners waren aanwezig. In de AAKWAA van juni 2023 staat een verslag van deze avond. In dit artikel beschrijf ik het vervolg. Op 16 oktober 2023 is de startnotitie unaniem aangenomen door de gemeenteraad. Voor het vervolg is een budget beschikbaar gesteld. Gebiedsvisie Startnotitie Gebiedsontwikkeling Vlak voor de zomervakantie van vorig jaar heeft de gemeente de startnotitie gebiedsontwikkeling centrum Aalanden uitgebracht. Hierin wordt het doel aangegeven. Er is behoefte aan vervangende nieuwbouw van het Meander College en maatschappelijke voorzieningen, waaronder de bibliotheek en het wijkcentrum De Bolder. Daarnaast wil de gemeente 300 woningen (inclusief parkeren) in dit gebied toevoegen in de verdeling 0% duur, 60% middelduur en 40% goedkoop. Een herinrichting van de openbare ruimte (water, groen, parkeren en ontmoeten) is gewenst. Er zijn meerdere eigenaren met verschillende belangen in het gebied. De gemeente heeft vanwege de complexiteiten de regie naar zich toe getrokken. Raadsbehandeling Op 18 september 2023 heeft de gemeenteraad de startnotitie besproken. De gemeenteraadsleden gingen onder meer in discussie over de noodzaak tot nieuwbouw van het Meander en de locatie daarvan, de verkeerssituatie en bereikbaarheid van onze wijk en de woningbouwplannen. Namens het bestuur van de SWA heb ik ingesproken en heb de gemeente gecomplimenteerd, dat ze de regie neemt en in een vroegtijdig stadium de startnotitie publiceert. Ik heb aandacht gevraagd voor ruimtelijke kwaliteit passend bij de mooie wijk Aa-landen en mijn zorg uitgesproken dat dit mogelijk niet gerealiseerd wordt. Het belang van het betrekken van inwoners, bedrijven en organisaties bij de planvorming heb ik benadrukt en gewezen op de onafhankelijke faciliterende rol die de SWA kan vervullen bij deze participatie. De volgende stap is het opstellen van een gebiedsvisie. In een gebiedsvisie wordt de ruimtelijke hoofdstructuur vastgelegd, belanghebbenden met oppervlakte aangegeven, allerlei bepalingen opgenomen over bijvoorbeeld bouwhoogte, parkeren, groen, energievoorziening en water en inzicht gegeven in het bouwprogramma. Het is nog geen stedenbouwkundig en architectonisch plan. De gemeente wil graag deze zomer een concept klaar hebben, zodat de definitieve gebiedsvisie direct na de zomer 2024 door de raad vastgesteld kan worden. De gebiedsvisie heeft wettelijk geen juridische status zoals de Omgevingsvisie en het later op te stellen Omgevingsplan (vroeger heette dat Bestemmingsplan) zal dat wel hebben. De gemeente wil wel participatie laten plaatsvinden op de gebiedsvisie. Aanpak komende periode Na enkele wisselingen is per 1 december 2023 Koen Raats projectleider van deze gebiedsontwikkeling geworden. Koen heeft een eigen bureau en heeft ervaring in dit soort complexe projecten. Als stedenbouwkundig bureau is geselecteerd De Zwarte Hond. Dit bureau moet een eerste ruimtelijke opzet maken. Theo Dohle van het bureau De Wijde Blik is voor dit project aangetrokken voor de communicatie en participatie. De vastgoedeigenaren worden middels werkateliers bij de ontwikkeling betrokken. Regelmatig zullen wij u middels de AAKWAA van de voorgang op de hoogte houden. Het is ook onze intentie om in samenwerking met de gemeente voor de zomervakantie een volgende informatieavond te organiseren. Als u wilt meedenken of opmerkingen wilt meegeven, laat het mij weten: voorzitter@ wijkgemeenschapaalenden.nl Over de inhoud van dit artikel heeft afstemming plaatsgevonden met de gemeente Zwolle. Aart Karssen 19

nagelbeugel orthese voetreflex voor totale voetverzorging • Schimmelnagels • Likdoorn • Ingegroeide nagels • Eeltvorming 20

Groene Aa Nieuw jaar, nieuwe plannen Het jaar is net begonnen, een goed moment om met je buren te praten over het vergroenen van de buurt. Groene Loper Zwolle ondersteunt met NLDoet de groene burendagen, dit jaar 15 en 16 maart. Wellicht voor nieuwe plannen te kort dag, maar een goede gelegenheid je te laten inspireren om met je buren in het najaar of volgend jaar met een goed doortimmerd plan te komen waar de hele buurt blij van wordt. Groene Aa denkt graag mee en legt contacten. Dit jaar je huis energiezuiniger en comfortabeler te maken? Doe dan mee met een collectieve inkoopactie in Aa-landen! Je buren in de Volterbeek hebben samen met andere wijkinitiatieven betrouwbare leveranciers uitgezocht voor HR++ glas en vloerisolatie. Bovendien krijg je hulp met aanvraag van subsidies. Je kunt meedoen tot 29 februari. Kijk op groeneaa.nl/sameninkopen Wijkbijeenkomst Warmte druk bezocht De Bolder zat op 13 december bomvol met wijkbewoners. Het thema: ‘hoe verwarmen we onze huizen in de toekomst?’ leverde veel gespreksstof op. De Wijkbijeenkomst Warmte was van de Gemeente Zwolle, Travers Welzijn en Groene Aa. Gemeente Zwolle presenteerde plannen voor de wijk in het Warmteplan. Hoe gaan we van het gas af en hoe gaat de gemeente dat organiseren? Dit jaar zijn er weer bijeenkomsten, houd onze website in de gaten. Via de QR-code bekijk je de warmteplannen van de gemeente en een video van de Wijkbijeenkomst. Groeneaa.nl/de-toekomst-van-warmte-inde-aa-landen Informatie van Groene Aa bij De Bolder Nieuw: voor al je vragen en ideeën over duurzaamheid, energie en groen, kun je nu ook terecht bij de Informatiebalie SWA in De Bolder. Bekijk informatiefolders van Groene Aa of stel je vraag via een contactformulier. Groene Aa neemt contact op om je vraag te beantwoorden. Je vraagt er ook een gratis energiecoach aan. Informatiebalie SWA: maandag t/m donderdag, 9.30 – 12.00 en 13.30 – 16.00 uur. 21

Een vliegende schrijfmachine: de kramsvogel Schrijven kan hij natuurlijk niet, maar zijn geluid, een snel herhaald tsjak-tsjak-tsjak, doet veel mensen (vooral ouderen, die dat geluid nog kennen) denken aan het geluid van een ouderwetse schrijfmachine. Vogelaars noemen ze dan ook wel tjakkers. De kramsvogel is een lijstersoort waarvan hooguit enkele tientallen in ons land broeden. In het najaar komen ze in grote aantallen ons land binnen om hier de winter door te brengen. Ze zijn, net als andere lijstersoorten, dol op bessen en appels en als je kramsvogels naar je tuin wilt lokken, vormen een paar appels een goede start. Let op: veel vogels lijken te pikken naar alles dat eetbaar lijkt, maar het is de vraag of vogels keurig geschilde stukjes appel ook herkennen als appel. Gewoon in de tuin leggen dus, die appels, lekker laten rotten en kijken wat erop af komt. Kramsvogels eten graag in groepen in bv. een boomgaard en dan zijn ze goed te herkennen. Het zijn vrij grote lijsters die met een opgerichte houding hun omgeving afspeuren. Ze hebben een grijze kop en stuit. De vleugels zijn bruin en de borst is oranje-geel gekleurd met korte, bruine langsstreepjes. Als ze vliegen, is de lichtgekleurde onderkant van de vleugels een goed herkenningspunt. En meestal produceren ze dan ook hun karakteristieke geluid. Ze vertonen typisch lijstergedrag: een eindje hippen, even stilstaan, een worm oppikken en weer door. Zoals veel lijsters laten ze dan de vleugels soms hangen. Bij het foerageren zijn ze graag in 22

gezelschap van andere lijstersoorten, zoals koperwieken. Wat je vaker ziet bij vogels heeft zich ook bij de kramsvogel voorgedaan: in vrij korte tijd wordt een gebied gekoloniseerd. Dat deed zich ook in ons land voor, waar vanaf begin jaren zeventig steeds meer kramsvogels tot broeden kwamen, tot 8-900 paren. Daarna zette een neergang in en het aantal broedparen in ons land bedroeg in 2013-2015 nog maar hooguit enkele tientallen. Dat is uiterst weinig, vergeleken met de winteraantallen van 200500.000. Die aantallen maken de kans een kramsvogel te zien te krijgen erg groot, ook al omdat hij van oktober tot maart (en soms later) in het hele land voorkomt. Tekst en foto’s: Warner Bruins Slot 23

Steun uw wijkvereniging, word vrijwilliger of doneer uw bijdrage op NL23 INGB 0002 0328 23 Stichting Wijkgemeenschap Aa-landen Dobbe 29 - 8032 JW Zwolle - T. 038 453 98 13 www.wijkgemeenschapaalanden.nl info@wijkgemeenschapaalanden.nl 24

Kerstdiner Kinderkookcub Bakken, kneden, mixen, stampen, roeren, pureren: de kinderen van de kinderkookclub van de SWA draaien er hun hand niet voor om. Met veel enthousiasme hebben ze de afgelopen maanden menig gerecht gekookt. Zo werd genoeg ervaring opgedaan om in december met zijn allen een heus kerstdiner te bereiden. Elk kookeiland maakte een gang, die ze aan de andere kinderen uitserveerden. Het maken van het dessert had de voorkeur van de meeste kinderen, zodat we moesten loten. Eenmaal aan hun eigen kookeiland gingen ze allemaal toch enthousiast aan het werk, waarbij ook menige pan of schaal werd uitgelikt. Naast het maken van hun gang van het diner leerden de kinderen ook dat timing belangrijk is. Want nadat de soep gegeten is kan het hoofdgerecht niet lang op zich laten wachten en ook het sluitstuk van het diner moet er natuurlijk perfect uitzien. Gezellig hebben we, aan een mooi gedekte tafel onder kaarslicht, met zijn allen alles opgegeten. De kookjuffen gingen voldaan en trots naar huis. Deze kinderen kunnen wel wat. Tonneke van Kesteren, Jeannette Aa-Vinke en Diana Niks 25 (advertentie)

(advertentie) Lotgenotencontacten na Partnerverlies Ontmoeten geeft veel steun aan nabestaanden en draagt bij aan de rouwverwerking. In een ongedwongen sfeer organiseert WijZ daarom activiteiten voor lotgenoten na partnerverlies. Iedere 3e vrijdag van de maand van 14 tot 16 uur kunt u voor gezelligheid en ontmoeting terecht in het Cultuurhuis te Stadshagen. Samen is zoveel leuker dan alleen. Delen geeft steun en herkenning. Op vrijdag 23 februari, 22 maart en 12 april zijn er schrijfworkshops voor lotgenoten. Eveneens van 14 tot 16 uur in Het Cultuurhuis. Aan de hand van schrijfoefeningen wordt er gedeeld over verlies. Woorden geven uiting aan wat jij beleeft en geven uitdrukking aan jouw binnenwereld. Schrijfervaring is niet nodig. Voor info en aanmelding graag contact opnemen met WijZ via (038) 8515700 of info@wijz.nu Activiteiten voor senioren WijZ Koffiedrinken bij de buurtkamer, sport- en culturele activiteiten of wandelen Gezellig een bakje koffie drinken? Of liever lekker bewegen en samen sporten, de benen strekken en de natuur in? WijZ Welzijn biedt vele verschillende activiteiten voor senioren. Nieuwsgierig? Kom gerust een keer langs bij één van de buurtkamers voor een bakje koffie, een praatje of een leuk spel. Doe mee met een proefles sport en spel, fitgym, koersbal, yoga, tekenen en schilderen, zingen of een van de vele andere activiteiten. Gezelligheid bij de buurtkamers Bij de Buurtkamer is het altijd gezellig! De buurtkamer heeft een open en laagdrempelig karakter waarbij ontmoeten centraal staat. Tegen betaling van €3,- krijgt u koffie en/of thee met wat lekkers en er is altijd een activiteitenbegeleider aanwezig. Culturele activiteiten Bent u creatief en vindt u het leuk om te tekenen en te schilderen of misschien vindt u het wel heerlijk om met een groep mensen te zingen? Bij WijZlocatie de Terp aan de Radewijnstraat kunt u meedoen met diverse culturele activiteiten. Loop gerust eens binnen om een kijkje te nemen of de WijZ gids op te halen waar alle activiteiten in vermeld staan. 26

Kom bewegen! Stilzitten is geen optie. Lekker bewegen is goed voor lichaam en geest. Doe gerust eens mee met een gratis proefles sport en spel, fitgym, yoga, koersbal of een van de vele andere sportactiviteiten. Bij sport en spel worden afwisselend diverse sporten beoefend, zoals volleybal, basketbal, uni-hockey of badminton. Tijdens de fitgym worden verschillende gymnastiekoefeningen uitgevoerd op en rond de stoel. Ontspannen bewegen voor lichaam en geest kan tijdens de lessen yoga en thai chi. Meer informatie over deze of andere sportactiviteiten van WijZ? Kijk dan op www.wijz.nu of bel met de receptie, tel. (038) 8515700. Even de benen strekken? Doe mee met de wekelijkse wandelingen van WijZ op donderdagmiddag v.a. 14.00 uur. Elke week is er een wandeltocht met een afstand van ongeveer 3 à 4 km (± 1 uur). De start is elke week vanaf een andere plek in Zwolle. Deelname is gratis en u hoeft zich niet aan te melden maar kunt gewoon naar de startplek komen. Bent u er de volgende keer ook bij? Of wilt u meer informatie over bovenstaande activiteiten? Bel dan met de receptie van WijZ Welzijn, tel. (038) 8515700. Over WijZ Welzijn WijZ biedt verschillende activiteiten voor senioren op het gebied van sport en bewegen, cultuur en creativiteit en sociale activiteiten in de buurt. Daarnaast biedt WijZ ook diverse diensten, bijvoorbeeld met hulp bij uw administratie, advies over zo lang mogelijk thuis blijven wonen of met een goed gesprek. Meer informatie? Tel. (038) 8515700 of kijk op www.wijz.nu. Op Orde Zwolle Heeft u vragen over uw brieven, geld of schulden? Kunt u uw rekeningen niet meer betalen? Weet u niet meer hoe u moet rondkomen? Neem dan vooral contact op met Op Orde Zwolle: de centrale toegang in Zwolle voor hulp bij uw brieven, geld en schulden. Wij helpen u graag! Op de volgende manieren zijn we bereikbaar: Bellen Website : www.opordezwolle.nl Via onze spreekuren met open inloop van 9.00 – 11.00 uur: • Maandag in de Enk (Enkstraat 67) • Dinsdag in het Cultuurhuis Stadshagen (Werkerlaan 1) • Woensdag in de Slinger (Jacob Gillisstraat 1a) • Donderdag in Wijkcentrum Holtenbroek (Bachlaan 20) en TIJDELIJK: elke donderdag ook tussen 13.00 en 15.00 uur • Vrijdag in Wijkcentrum de Pol Zwolle-Zuid (Gelijkheid) Binnen Op Orde Zwolle werken we samen met vier organisaties: de Sociaal Raadslieden (van Stichting De Kern), WijZ Thuisadministratie (van WijZ Welzijn), Humanitas Thuisadministratie en Schuldhulpmaatje (van Stichting Voor Elkaar Zwolle). Een mix van beroepskrachten en vrijwilligers bieden hulp op maat bij allerlei soort vragen en problemen rondom papieren en financiën. 27 Whatsapp : 06 - 12185437 (alleen appen en binnen 2 werkdagen wordt gereageerd) Mail : (038) 456 97 00 (elke werkdag tussen 9.00 -17.00 uur) : info@opordezwolle.nl

(advertentie) Planners Vitaal & Veilig Thuis gezocht voor de wijk Dieze Voor het project Vitaal en Veilig Thuis zijn wij op zoek naar vrijwilligers die huisbezoeken kunnen inplannen bij de 70-plusser in de wijk Dieze. Wat is Vitaal & Veilig Thuis? Tijdens een huisbezoek staat de veiligheid in- en om huis centraal, evenals het welzijn van de wijkbewoner. Hoe zit iemand erbij, heeft men een sociaal netwerk, zijn de financiën op orde, heeft men behoefte aan ondersteuning of kan men alles zelf nog? Dit zijn enkele voorbeelden die bijdragen aan het zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen. Hierbij is het van belang zo lang mogelijk vitaal te blijven. Zowel op het fysieke, psychische als sociale vlak. Veel ouderen hebben vaak ‘kleine’ beperkingen: fysieke, cognitieve en emotionele vaardigheden zijn achteruitgegaan. Tijdens het huisbezoek gaat de vrijwilliger met de wijkbewoner in gesprek, wordt de thuissituatie in kaart gebracht d.m.v. een huisscan/vragenlijst. En tevens kan de vrijwilliger gelijk voor een doorverwijzing zorgen, naar een van de partners van het project. Naast het huisbezoek heeft de wijkbewoner de mogelijkheid om deel te nemen aan een fittest, valtraining en/of (beweeg-) activiteiten, om zo het zo lang mogelijk vitaal blijven te stimuleren. Vitaal en Veilig Thuis werkt nauw samen met diverse partners uit Zwolle, zoals fysiotherapeuten, thuiszorgorganisaties, de politie, de brandweer, het ziekenhuis, sport- en beweegaanbieders, kaderhuisarts ouderen en de gemeente. Bekijk de video op www.vitaalenveiligthuis.nl om te zien hoe onze vrijwilligers zich inzetten voor het project. Vaardigheden Wat wordt er van u verwacht? Aankondigingsbrieven bij 70+ bewoners in Stadshagen rondbrengen. Huisbezoeken via tablet inplannen voor de vrijwilligers van het project Vitaal & veilig Thuis. Per direct beschikbaar voor minimaal 1 dagdeel per week. Wij zoeken vrijwilligers: Met een sociaal, betrouwbaar en spontaan karakter; Waar wij goede afspraken mee kunnen maken; Enige kennis heeft van de sociale kaart Zwolle; Affiniteit met de doelgroep 70+; Met inlevingsvermogen en makkelijk een gesprek kan voeren; (minimaal) 1 dagdeel per week beschikbaar is; Bereid is om een online training te volgen middels een E-learning; Bereid is om 4 x per jaar een terugkomdag te volgen; Verklaring Omtrent Gedrag (wordt aangevraagd); Met een Tablet kan werken is een vereiste. Belangstelling? Dan willen we graag met u kennismaken! Neem contact met ons op via tel. (038) 851 57 00. 28

Sini’s Haiku Oplossing en prijswinnaars Kerstsong puzzel Op de Kerstsong puzzel in de december Aakwaa kregen wij weer een groot aantal inzendingen van lezers uit Aa-landen en de Brinkhoek. En al die inzenders van de goede oplossingen lieten zich in deze Kerstsong puzzel niet van de wijs brengen toen ze bij vraag 10 een vakje overhielden. De maker van de puzzel weet nu ook dat Mariah Carrey met één R wordt geschreven. Oplossing – de namen van zangers, zangeressen, groepen of bands 1 John Lennon & Yoko Ono 12 Chris 2 José Feliciano 3 Hot Chocolate 4 Frans Bauer 5 Frank Sinatra 6 Hazes 7 Bing Cosbey 8 Queen 9 Rob de Nijs 10 Mariah Carey 11 Bush 13 Richard 14 Elton 15 The Beach Boys 16 Band Aid 17 Mud 18 Lovski 19 M 20 Wham 21 Ella 22 Donna Na het overbrengen van de genummerde letters naar het daarbij behorende vakje in het balkje onder het diagram kwam het volgende spreekwoord uit de bus: De drie geschenkbonnen gingen naar: 1 Elaine Veenhuis uit de Niers 2 Idwer de Vries uit het Loodiep 3 Riek van Renswoude uit de Sombeek Ieder vogeltje zingt zoals het gebekt is En de vijf S.W.A. bidons naar: 2 Peter Buter uit de Scheldelaan 1 Carla de Boer uit de Leie 3 John Breed uit de Gaasp 4 Arnoud Huberts uit de Volterbeek 5 Rolien Duiven uit de Zandkreek Redactie Aakwaa 29 Haiku: Sini Wit, foto: Ank Pot

30

Buren eten samen tijdens Walking Kerstdiner in het Vissersdorp Op zaterdag 23 december organiseerde bewonersvereniging het Vissersdorp het Walking Kerstdiner in het Vissersdorp. Bij zes verschillende huishoudens werd een voor- of hoofdof nagerecht bereid. De 20 deelnemers werden ingedeeld in twee groepen en elke groep ging gezamenlijk bij drie buren langs om samen te eten. Maar voordat het zover was, kwam iedereen vooraf bijeen bij buurman Gert Jan Groen. Hij veranderde zijn woonkamer in een klein huiskamertheater en droeg het ultieme kerstverhaal voor aan de buurt. Daarna gingen de groepen uiteen voor het eerste gerecht. Tussen de gangen door was er een expositie bij buurman Jan Meijer in de woonkamer. De groepen konden zijn hand geschilderde iconen bewonderen en de eettafel lag vol schetsen van alle oude poorten die Zwolle ooit rijk geweest is. Na drie heerlijke gangen en leuke gesprekken aan tafel, zag iedereen elkaar weer op het laatste adres voor een knus huiskamerconcert door folkband Seamus and the Horses, de band waar buurman Benyan Admiraal in speelt. Zo luidde ‘t Vissersdorp gezamenlijk de kerstdagen in en kon dankzij de hulp en het enthousiasme van vele buren deze avond georganiseerd worden! Tot slot: Grote dank aan het Buurtcultuurfonds Zwolle en het Buurtfonds van de Postcode Loterij. Dankzij financiële steun van deze fondsen was deelname voor iedereen kosteloos en was er een vergoeding voor de buren die een kunstzinnige bijdrage aan de avond gaven. We kijken terug op een gezellige avond! Tekst en foto’s: Danielle Andringa 31

Hoog water in Aa-landen en omgeving Aa-lander Henk Michel, vrijwillige dijkwacht, neemt ons een dagje mee op zijn route door Aa-landen en omgeving ten tijde van hoogwater. Deze meldingen worden door de coördinator doorgegeven aan het Waterschap Drents Overijsselse Delta. Het Waterschap stuurt er dan specialisten heen om de zaak te beoordelen en indien nodig direct te repareren. We krijgen een lunchpakket mee en onze uitrusting: een rugtas met vlaggetjes om beschadigingen te markeren, een reddingslijn en een peilstok om diepte en grootte van beschadigingen op te meten en een portofoon. Tweede Kerstdag ’s morgens om 8.00 uur melden Jan Zoer (ook uit Aa-landen) en ik ons bij de Dijkpost 11 van het Waterschap in het clubgebouw van de Harley Davidsonclub aan de Peterskampweg. We horen van de dijkvakcoördinator welke beschadigingen vorige patrouilles al gemeld hebben, inclusief de juiste plaats en aard van de beschadigingen, bijvoorbeeld een vossenhol in de dijk of een wel (plaats waar het water door de dijk omhoog komt). Van elke beschadiging zijn een of meerdere foto’s gemaakt en de juiste locatie wordt als volgt aangeduid: ‘hectometer 95.2 + 150 meter binnendijks, 6 meter onder de kruin’. Dijkwachtgroep 11 bestaat uit ongeveer tien mensen, die in duo’s het traject van circa 6 km heen- en teruglopen en hun werk doen. De taak van een dijkwacht is waarnemen, beschrijven, markeren en plaats bepalen van de beschadiging. Wij gaan met de auto naar het botenhaventje aan het Zwarte Water achter het Westervelds Bos. Daar begint onze tocht over dijkvak 11, bij het spiksplinternieuwe uitwateringsgemaal, richting Erve Westerveld op de hoek van de Brinkhoekweg. Het is inmiddels 8.30 uur, de zon komt duidelijk zichtbaar op, het is droog, helder, ca 5 graden en we hebben de wind in de rug. Na Erve Westerveld linksaf over de Langenholterdijk richting De Agnietenberg. Jan en ik nemen allebei een kant van de dijk onder onze hoede. We kijken of er nieuwe beschadigingen zijn ontstaan. Bij de al gemelde beschadigingen kijken we aan de hand van de foto’s of ze niet groter zijn geworden, of dat er bijvoorbeeld opnieuw is gegraven. Buitendijks is het nu één grote watervlakte en je kunt de verschillende kolken niet meer onderscheiden, omdat de watervlakte nu één geheel is tussen het Zwarte Water en de Vecht. 33

Eenmaal voorbij de camping De Agnietenberg lopen we via de Agnietenbergweg en de Bergkloosterweg om de Agnietenberg heen want daar valt voor ons niets te halen, die bult ligt er al sinds de laatste ijstijd en die spoelt vandaag heus niet weg. Via een lokaal zijweggetje van de Bergkloosterweg lopen we naar de KPN-zendmast aan de Vecht en hervatten onze tocht over de dijk voor de laatste kilometer tot aan de brug over de Vecht bij Berkum. Dat is het einde van ons dijkvak 11 van circa 6 kilometer en nu weer terug via dezelfde route. Het is inmiddels ruim 11.00 uur als we voor de tweede keer langs theehuis De Agnietenberg lopen. De inloop voor de kerstbrunch is in volle gang en er is vanwege de reserveringen helaas geen plaats voor ons in de herberg. Hoe toepasselijk op deze Kerstdag! Wel krijgen we een heerlijke beker hete koffie en genieten ervan op het terras. Waarvoor dank! Op de terugweg observeren we allebei een andere kant van de dijk. Bij het haventje ploffen we in de auto, terug naar de Dijkpost. Om 13.00 uur rapporteren we onze bevindingen en gaan moe maar voldaan huiswaarts. Een prachtige tweede Kerstdag en ook nog nuttig! Tekst: Henk Michel, foto’s: dijkwacht Frens Luning en Martin Bos, Aakwaa Foto: Frens Luning (ook Aa-lander). Op de foto het vers gegraven (vossen-?)hol, de peilstok om diepte en doorsnede van het gat te meten, een geel markeervlaggetje en de rugzak met uitrusting. Limerick Een vogelaar uit het dorp Wijchen Moet jaarlijks bij tellingen liegen Want voor het begin Dan drinkt hij tien gin En ziet dan steeds meer vogels vliegen Martin Bos 34

De KINDERKOOKCLUB zoekt hulp Elke woensdagmiddag van 15.00 – 16.30 uur bakken en koken 12 zeer enthousiaste kinderen in de leeftijd van 8-11 jaar een gerecht in de keuken van wijkcentrum De Bolder. Dit alles onder begeleiding van drie kookjuffen. Doordat één van de juffen moest opgeven zoeken zij nog een volwassene die kan helpen. Wie oh wie wil dit doen? De kooklessen lopen tot Pasen, maar met de extra hulp en in overleg gaan we langer door. Natuurlijk starten we na de zomervakantie weer. Graag een telefoontje (038) 453 98 13 of mailtje infobalie@wijkgemeenschapaalanden.nl naar de balie van de SWA en we nemen contact met u op. 35

36

Kerstbomenjacht Kijk ze sleuren, kijk ze sjorren Zie ze keihard werken als een paard Zonder klagen, zeuren of te morren Worden bomen bij elkaar vergaard Hier een meisje met maar eentje Daar een groep jongens met een rij Zetten allen voor hun beste beentje Houden de wijk oude-kerstboomvrij Op de verzamelplekken aangekomen Is de klus alweer snel perfect geklaard En zal de man van ROVA hun goed belonen Met duppies en een stempel op een kaart Met een volle kaart richting het zwembad Zonder zorgen plonzen in De Vrolijkheid Niet hoeven te denken aan van alles en nog wat Maar een afsluiting van de kerstboomtijd En al die vermalen sfeervolle sparrenbomen Worden later in tuinen en parken uitgestrooid Zo heeft de jeugd weer eensgezind voorkomen Dat ze fikken of op de straat worden gegooid Gedicht: Martin Bos Foto’s: Ank Pot en Martin Bos, redactie Aakwaa 37

38

Stadkamer en Meander College vieren succes van gezamenlijke Studiekamer De jarenlange samenwerking tussen Stadkamer Aa-landen en het Meander College leidt opnieuw tot een geslaagd project: de Studiekamer. Leerlingen, ouders en wijkbewoners zijn op dinsdag 5 maart van harte uitgenodigd om zelf te komen ervaren wat deze plek betekent. Het belooft een feestelijke middag te worden vol kunst en muziek, en creatieve activiteiten voor kinderen en volwassenen. Al bijna vijftig jaar hebben Stadkamer Aa-landen en het Meander College een bijzondere samenwerking: in de jaren 70 haalde de toen unieke combinatie van een bibliotheek, school en wijkcentrum in één gebouw zelfs het landelijk nieuws. Afgelopen jaar ontstond er opnieuw een gezamenlijk initiatief en werd de Studiekamer geopend. Een rustige plek voor jongeren om te lezen, studeren, overleggen en samenwerken. De Studiekamer is op vaste momenten gereserveerd voor leerlingen van het Meander, maar ook bezoekers van Stadkamer en leerlingen van andere scholen kunnen hier terecht voor een rustige werkplek of om een boek te lezen uit de (young adult) collectie. Expositie: ‘Verbinding’ In aanloop naar de feestelijke middag in de Studiekamer werken examenleerlingen van het Meander College aan kunstwerken rond het thema ‘Verbinding’. De expositie hiervan wordt op 5 maart geopend, waarna bezoekers tot het einde van de maand kunnen stemmen op hun favoriet. Het werk van de winnaar krijgt een plaats in de Studiekamer en wordt beloond met een prijs. Programma Iedereen is op dinsdagmiddag 5 maart welkom om een kijkje te komen nemen in de Studiekamer. De middag start met een persmoment en de opening van de expositie om 12.30 uur. Bezoekers kunnen om 13.00 uur genieten van een lunchconcert van het Meander kamerkoor en in de middag meedoen met twee verschillende workshops: collagegedichten van Jehudi van Dijk (12+) om 14.00 uur of de Verhalenwerkplaats van Anita Middel (4-9 jaar) om 15.00 uur. Dank voor uw support!! In de Aakwaa van december vroegen wij u opnieuw om te helpen geld bij elkaar te krijgen voor projecten die Stichting Afrika 2007 ook in 2024 wil gaan uitvoeren. Dat is weer prachtig gelukt. toiletgebouw bij het Old Age Home verder gerenoveerd, de koffieboeren in Sholi worden ondersteund. We zijn ook blij met en trots op het team van zo’n Op vrijdag 5 januari ging de keuken van De Bolder voor ons open. Al met al hebben we op die middag 150 porties stamppotten uitgeserveerd en van wat overbleef hebben de volgende woensdag zo’n 60 mensen in Eetcafe ‘Er is Hoop’ genoten. Een dag hard werken voor een prachtig resultaat want zo’n 1500 euro kwam er binnen. Dank zij U kan er noodhulp gegeven worden in Malawi, het 20 vrijwilligers en de support die we hebben gekregen om alles goed te laten verlopen. In het bijzonder Stichting Wijkgemeenschap Aalanden en het team van De Bolder, die het ons mogelijk maken, ieder jaar opnieuw, om deze actie door te kunnen laten gaan. Ook dank voor onze sponsoren: Postuma in IJsselmuiden, AH Stadshagen en onze trouwe supporters, die ons de rookworst en de spekjes hebben gedoneerd. Het is heel mooi , om samen dingen voor elkaar te maken. Misschien lukt het ook bij onze volgende actie: Op 16 maart werken we samen bij de jaarlijkse compostactie. Kijk op de website als u geïnteresseerd bent in onze projecten: www.afrika2007zwolle.nl Greet Kloosterman, namens Stichting Afrika 2007 Zwolle 39

(advertentie) Kliederkerk! Een laagdrempelige bijeenkomst voor jonge gezinnen met kinderen van 0 tot 10 jaar. Een speciale ‘kerkdienst’ op zondagmiddag waar je samen van alles beleeft rondom een thema uit de Bijbel. Dus niet het kind naar de oppas en jij in de kerk, maar alles samendoen. Kijk eens op de website kliederkerk.nl We beginnen met een aantal spelletjes of knutselwerkjes die met het thema te maken hebben. Daarna gaan we in de kring zitten voor een korte viering. We zingen, lezen uit de Bijbel, we bidden, er is een korte vertelling. Daarna eten we samen. Ook geschikt voor je vrienden en hun kinderen! Wil je meehelpen en meedenken? Op zondagmiddag in de Sionskerk van 16.00-17.30 uur. 11 februari 2024: de verloren zoon komt thuis 14 april 2024: in de voetsporen van Jezus. Wil je meer weten over wie Jezus is en wat God in jouw leven kan doen? Mail gerust, dshevers@sionskerkzwolle.nl. Kerkdiensten vanuit de Sionskerk kunt u meebeleven via de website: www.Sionskerkzwolle.nl Hartelijke groet, Ds. Hélène Evers OpenDeurDienst in de Sionskerk - zondag 11 februari om 18.45 uur Op zondag 11 februari wordt in de Sionskerk weer een opendeurdienst gehouden. Doel van deze dienst is om iedereen kennis te laten maken met de blijde boodschap. Een opendeurdienst is een laagdrempelige dienst, dus ook geschikt voor mensen die weinig of niet bekend zijn met de kerk. Veel muziek en zang en een korte overdenking, lezing en gedicht. De overdenking deze avond zal in handen zijn van ds. Hans van Ark uit Heerde. Hij zal een uiteenzetting geven van het gekozen thema; “Niet jeremiëren, maar over de toekomst profeteren!”. De dienst staat in het teken van de toekomst, veel mensen klagen wat af in deze tijd, maar geloven leert ons iets anders: vooruit zien, Gods toekomst tegemoet, die heeft God ons zelf beloofd! Harpiste Regina Ederveen uit Doornspijk zal voor muzikale medewerking zorgen. Organist is Gert Hendriks. Regina Ederveen is een professionele, gepassioneerde harpiste. Zij bespeelt haar gouden harp en haar keltische harp op virtuoze wijze. Is aan het conservatorium afgestudeerd met hoge onderscheiding. Behaalde daarna nog diverse prestigieuze prijzen. Ongetwijfeld wordt het weer een onvergetelijke belevenis! Vanaf 18.45 uur beginnen we alvast met zingen en om 19.00 uur met de dienst. WEES WELKOM en neem gerust iemand mee !! Volgende opendeurdienst is op zondag 10 maart ook om 19.00 uur. Gospelkoor Akousate uit Dalfsen o.l.v. Bert Bootsma uit Zwolle zal de dienst verzorgen. 40

Jaarverslag van het Repair Café Aa-landen Evenals vorig jaar lijkt het ons leuk om voor onze potentiële klanten wat te vertellen over wat we het afgelopen jaar aan reparaties gedaan hebben. Dan de soorten: 195 stuks huishoudelijke elektrische apparaten met de koffiemachine op nummer 1253 stuks textiel met als topscorer de (te lange) broek Uitsplitsing van de technische reparaties: 49 beeld en geluid apparaten 13 computers/telefoons 12 klokken/wekkers 5 fietsen en wat speelgoed. We houden dit namelijk nauwkeurig bij in de landelijke database “RepairMonitor”. Hierin staan alle Nederlandse repaircafés. We kunnen dus ook zien wat de andere cafés presteren. Op dit moment staan we qua aantallen op de 6e plek van ruim 189 cafés! Afgelopen jaar zijn we 11 keer open geweest en hebben bijna 600 reparaties (596) gedaan. Hiervan is 69% gelukt en 24% niet. In 7% werd alleen advies gegeven. In memoriam Wij hebben een hecht en gezellig team en het doet ons dan ook verdriet dat onze gewaardeerde reparateur Hennie Burgmeijer afgelopen december, na een ziekbed van een klein jaar, is overleden. Hennie was onze handige en enthousiaste reparateur die altijd uitkeek naar elke Repair Café op de vrijdagmiddag. Vrijdag 19 januari jl. hebben we stilgestaan bij zijn overlijden door het inrichten van een gedenkhoekje. 41 Meest aangeboden merken bij de techniek zijn: Philips, Tefal, Miele, AEG. Bij de textiel waren dat: C&A en H&M. Kortom een gevarieerd aanbod. We gaan het komend jaar op dezelfde voet verder en misschien zien we u langskomen als klant. U bent ook welkom om gewoon een kijkje te komen nemen. Namens Repair Café Aa-landen: Dirk Dijkstra Onze eerstvolgende bijeenkomsten vinden plaats op de vrijdagen 16 februari, 15 maart en 19 april van 12.00-16.00 uur. Contactpersoon: Riet Poppe Mail: repaircafe@ wijkgemeenschapaalanden.nl Facebook: Repair Café Aa-landen

De 1 mm dunne elektrische infrarood vloerverwarming die een heel huis duurzaam verwarmt! ZWOLLE • Geschikt voor renovatie en nieuwbouw • Uitstekend duurzaam alternatief voor gas • Ideaal i.c.m. zonnepanelen • Elke ruimte afzonderlijk te bedienen • Toepasbaar onder elke vloer • Compleet inclusief advies en installatie Bel voor een afspraak of meer informatie naar 038 - 8521857 of kijk op www.speedheat.nl 42

Eerste buurtkamer in Aa-landen geopend De wijk Aa-landen is sinds 12 januari een buurtkamer rijker. In de Biesboschflat werd onder grote belangstelling de ontmoetingsruimte geopend en kreeg de naam Panta Rhei = Alles Stroomt mee. Een nieuwe ontmoetingsplek voor iedere bewoner uit de buurt. De kleine ruimte in de hal van de Biesboschflat, die wordt gebruikt als kantoor/kantine, werd uitgebreid tot een fraaie ontmoetingsplek. Vrijwilliger Mattie vertelde dat er de week na de opening al meteen diverse activiteiten worden georganiseerd, waaronder een kindermiddag. De wens om dit wekelijks te continueren zal door de bewoners zelf ingevuld gaan worden, te denken valt aan gezelligheidsmiddagen, maar ook het geven van bv. een taal- of reanimatie cursus. Alles Stroomt Buurtkamer Panta Rhei Uit een enquête april vorig jaar onder de bewoners van de Biesbosch- en Spuiflat, waar de meeste behoefte aan was om het woonklimaat in de buurt aangenamer te maken, kwam als grootste wens naar boven: een eigen ontmoetingsplek voor het leggen van sociale contacten en het structureel kunnen organiseren van diverse activiteiten. Een daarvoor gevormd bewonerscomité werkte samen met Travers Welzijn, Delta-Wonen en gefaciliteerd door de gemeente de ingebrachte ideeën uit en maakten ze tot een mooie werkelijkheid: de buurtkamer Panta Rhei. De stelling van de Griekse filosoof Heraclitus, dat alle verschijnselen worden gekenmerkt door voortdurende verandering: Panta Rhei = Alles Stroomt, zal zeker voor de vrijwilligers en bewoners van deze aangename ontmoetingsplek gelden. Het streven naar een constante verandering en vernieuwing, niets blijft hetzelfde. Een plek om elkaar te ontmoeten, om elkaar te zien en om met elkaar te doen! Met die woorden werd de opening van Panta Rhei door wethouder Dorrit de Jong, samen met vrijwilligers Mattie en Lidy onder grote belangstelling van bewoners en medewerkers van Travers, Delta-Wonen en gemeente Zwolle uitgevoerd. Naar verwachting zal het spel ‘Mens erger je niet’ dat Martijn van DeltaWonen aanbood, “voor de momenten dat ze elkaar even niet zo zien zitten”, in de kast verstoffen. Daar hebben de vrijwilligers en begeleiders die de kar gaan trekken deze middag een te positieve uitstraling voor. Tekst en foto’s: Martin Bos, redactie Aakwaa 43

www.topzorggroep.nl FYSIOTHERAPIE HERSENSCHUDDING / WHIPLASH / LTH ADEMHALINGSTHERAPIE BALANS- EN LOOPTRAINING SPANNINGS GERELATEERDE KLACHTEN EXPERT BIJ SCOLIOSE EN RUGKLACHTEN We�e�i�k�e 1 o� 1 b�g�l�i�i�g bij afvallen en op gewicht blijven! FYSIOTHERAPEUT 038 - 45 24 022 The 1:1 Diet met Sa�d�a Sm�t T EEN NIEUW ADRES, DICHT BIJ HUIS! TOPZORGGROEP ZWOLLE DOKTER VAN DEENWEG 80A 8025 BH ZWOLLE (GEBOUW FERDINAND BOL) 06 28 36 18 20 | Welle 7 | Zwolle www.slankmetsan.nl DVE ENERGY adviseert, ontwerpt en installeert elektrische installaties voor úw woning. Zonnepanelen Groepenkast uitbreiden of vervangen Elektra aanleggen voor elektrische kookplaat, boiler, airco, warmtepomp en andere apparaten Offerte? Neem vrijblijvend contact op! 44 +31 6 538 17 437 info@dveenergy.nl www.dveenergy.nl Uw rugklachten zijn mijn passie! Ilse de Wilde - Kramer Me�r d�n a�l�e� e�n d�e�t!

Opvang statushouders Rijnlaan 25 Het kantoorpand aan de Rijnlaan 25 krijgt een tijdelijke nieuwe invulling. De gemeente gaat hier voor drie jaar circa 100 statushouders opvangen. Statushouders zijn voormalige asielzoekers die inmiddels een verblijfsvergunning hebben. Dit betekent dat deze statushouders in Zwolle mogen blijven en vanuit een opvang moeten uitstromen naar een woning. Het is op dit moment in heel Nederland erg lastig om woonruimte te vinden. Dit is ook in Zwolle het geval. Het pand aan de Rijnlaan wordt daarom een tussenvoorziening. Dit is een plek waar statushouders tijdelijk kunnen wonen, in afwachting van een woning. Het kantoorpand aan de Rijnlaan is nu nog niet geschikt voor bewoning. Ook moet de bestemming nog aangepast worden naar bijzondere woonvormen. Hiervoor moet een omgevingsvergunning om af te wijken van het bestemmingsplan worden verleend. Dit verzoek heeft de gemeente inmiddels ingediend. Als alles volgens planning verloopt kunnen de statushouders halverwege dit jaar aan de Rijnlaan 25 komen wonen. Op 14 december 2023 was er in De Bolder een drukbezochte informatieavond voor omwonenden over de tussenvoorziening aan de Rijnlaan. Dit was het startmoment van de communicatie en participatie over de opvang. We zitten nu nog in het beginstadium van het hele traject. We weten nu nog niet wie er opgevangen gaan worden. Wel weten we dat op dit moment de meeste statushouders afkomstig zijn uit Jemen, Syrië en Eritrea. De randvoorwaarden rondom de opvang, zoals bijvoorbeeld openbare ruimte, veiligheid e.d. vullen we onder andere graag met de omwonenden in. Ook het beheerplan stellen we graag met de omwonenden op. Hiervoor is inmiddels een klankbordgroep opgericht waarvoor zo’n 40 bewoners zich hebben aangemeld. Zij gaan hier de komende maanden mee aan de slag. In het voorjaar organiseert de gemeente weer een bijeenkomst voor omwonenden. Deze tussenvoorziening komt hier voor een periode van drie jaar. De gemeente huurt het pand tien jaar. Welke vorm van opvang of bewoning in de overige zeven jaar in het gebouw kan komen, dat wordt op een later moment nog verkend. Heeft u vragen over deze ontwikkeling of wilt u meer informatie? Kijkt u dan eens op zwolle.nl/vluchtelingen (onder Tijdelijke invulling kantoorpand aan de Rijnlaan 25). U kunt ook een mail sturen naar rijnlaan@zwolle.nl Het is goed om ook nog te vermelden dat de SWA als wijkvereniging bij dit soort plannen van de overheid zich onafhankelijk opstelt en geen standpunt inneemt, maar wel wil dat wijkbewoners, organisaties en bedrijven goed geïnformeerd worden en in de gelegenheid worden gesteld hun mening hierover te geven. De rol van de SWA is hierbij faciliterend. Ontvang tot €1000,- subsidie voor isolatiemaatregelen Wil je ook een warm en knus thuis, zonder je zorgen te maken over hoge energierekeningen? Vanaf januari 2024 is er goed nieuws voor eigenaren van koopwoningen met een WOZ-waarde tot maximaal € 374.000,-, een energielabel D, E, F, G of geen energielabel. Vanaf dat moment wordt er een extra subsidie beschikbaar gesteld tot wel € 1000,- om energiebesparende isolatiemaatregelen te nemen! Door je huis te isoleren, verbeter je niet alleen je energieverbruik, maar verminder je ook warmteverlies en verlaag je je stookkosten. Tegenwoordig is duurzaamheid een hot topic en met deze subsidie kun jij ook het maximale uit je huis halen. Of je dit nou doet met dak-, muur-, glas- of vloerisolatie: de keuze is aan jou. Subsidieaanvragen zijn op individuele basis. Maar als je samen met je buren de handen ineenslaat, kan de subsidie oplopen tot € 1.300,- per woning. Energieloket Op het Energieloket van Zwolle staat meer informatie over de subsidieregeling en isolatiemogelijkheden. Je kan hier een check doen of je in aanmerking komt voor deze regeling of direct de aanvraag indienen. Zo bereid je je voor op een huis waar comfort, genot én besparing samenkomen! www.zwolle.nl/jehuisisoleren 45

Wijkblad Aakwaa uitgave januari/februari 2024 54e jaargang, nummer 8 S.W.A. Uw wijkvereniging Stichting Wijkgemeenschap Aa-landen Dobbe 29, 8032 JW Zwolle Telefoon: 453 98 13 Rekeningnr.: NL23INGB 0002 0328 23 Website: www.wijkgemeenschapaalanden.nl E-mail: info@wijkgemeenschapaalanden.nl Infobalie S.W.A. openingstijden Ma t/m do: 9.30 - 12.00 uur en 13.30 – 16.00 uur E-mail: infobalie@wijkgemeenschapaalanden.nl Wijkpost Buurthulp Aa-landen Ma en wo: 10.00 - 11.30 uur. Telefoon: 453 98 13 E-mail: buurthulp@wijkgemeenschapaalanden.nl Buurtweide Aa-weide Contactpersoon: Leonie Klein Telefoon 06 229 955 54 Feestdagen gesloten E-mail: aaweide@wijkgemeenschapaalanden.nl Nestkastengroep Voor meldingen over nestkasten in het openbaar groen kunt u bellen met Loes en John Lodder 038 454 38 91 Repair café Elke 3e vrijdag van de maand van 12.00 - 16.00 uur E-mail: repaircafe@wijkgemeenschapaalanden.nl DE BOLDER Uw wijkcentrum Multifunctioneel centrum “De Bolder” Dobbe 29, 8032 JW Zwolle Beheer: Stichting Wijkcentrum Aa-landen Beheerder: Karlo Tuten Assistent beheerders: Silvia Scheffer, Sam Blom Telefoon: 453 98 67 E-mail: debolder@bolder.nl Stadkamer Aa-landen Dobbe 23, 8032 JW Zwolle, tel. 425 72 50 E-mail: aalanden@stadkamer.nl Uitleen: di/wo/do/vr 13.30-16.30 uur Zaterdag 10.00-13.00 uur Disclaimer redactie wijkblad Aakwaa Alle informatie in wijkblad Aakwaa is met de grootste zorg samengesteld. De stukken welke zijn aangeleverd door derden vallen buiten de aansprakelijkheid van de redactie van wijkblad Aakwaa. Eigen stukken zijn herkenbaar aan de vermelding: redactie Aakwaa. Niets uit deze uitgave van wijkblad Aakwaa mag zonder toestemming van de redactie in andere media worden opgenomen. 46 Wijkblad AAKWAA Redactie: Martin Bos, Ank Pot, Renate Verheule Redactie-adres: Dobbe29, 8031 JW Zwolle E-mail: aakwaa@wijkgemeenschapaalanden.nl Contactpersonen: Advertentie: Pierre Meurs Tel. 0613395753 advertentieaakwaa@wijkgemeenschapaalanden.nl Redactie: Ank Pot Tel. 4539916 aakwaa@wijkgemeenschapaalanden.nl Bezorging: Infobalie S.W.A. Tel. 453 98 13 bezorgingaakwaa@wijkgemeenschapaalanden.nl Uitgave: Stichting Wijkgemeenschap Aa-landen Dobbe 29, 8032 JW Zwolle Foto voorpagina: Ank Pot Druk en vormgeving: Drukkerij Coenradi, Zwolle Volgende uitgaven: Maart 06-03-2024 April 13-04-2024 GEMEENTE ZWOLLE Wijkzaken Postbus 10007, 8000 GA Zwolle Servicelijn Wijkzaken: 140 38 Wijkservicepunt Noord Bachlaan 20, 8031 HL Zwolle, Tel. 06 150 158 52 Wijkmedewerker: Vanessa Sahetapy Wijkregisseur: Robert Jansen Wijkmanager: Charlotte van der Gun Wijkwethouder: Dorrit de Jong Email: postbus@zwolle.nl Politie Zwolle Koggelaan 8, 8017 JN Zwolle, Tel. 0900 - 8844 Wijkagenten: Johan Koetsier en Nienke Leij Spreekuur: woe. 09.30-10.30 uur in M.F.C. De Bolder E-mail: Johan.koetsier@politie.nl / nienke.leij@politie.nl Twitter: @WA_ZwolleNoord wijkagenten_zwollenoord Sociaal Wijk Team – Noord Inloopspreekuur in M.F.C. De Bolder op di. van 09.00-12.00 uur. Telefoon: 498 99 80 Kopij inleveren voor: 16-02-2024 15-03-2024

Gefeliciteerd! iedere jariGe job 20% korting op vers gebak Spelregels: Jumbo.com/verjaardag Jumbo, Zwolle, De Dobbe 3

1 Online Touch

Index

  1. 1
  2. 2
  3. 3
  4. 4
  5. 5
  6. 6
  7. 7
  8. 8
  9. 9
  10. 10
  11. 11
  12. 12
  13. 13
  14. 14
  15. 15
  16. 16
  17. 17
  18. 18
  19. 19
  20. 20
  21. 21
  22. 22
  23. 23
  24. 24
  25. 25
  26. 26
  27. 27
  28. 28
  29. 29
  30. 30
  31. 31
  32. 32
  33. 33
  34. 34
  35. 35
  36. 36
  37. 37
  38. 38
  39. 39
  40. 40
  41. 41
  42. 42
  43. 43
  44. 44
  45. 45
  46. 46
  47. 47
  48. 48
Home


You need flash player to view this online publication