Download gemeente cijfers mOnitOr discriminatie 2023 regio noord-nederland het jaar 2023 discriminatiecijfers analyse advies mijn verhaal educatie
het jaar 2023 Deze rapportage geeft een overzicht van discriminatiemeldingen uit Fryslân, Groningen en Drenthe bij antidiscriminatievoorzieningen (ADV’s), Politie en het College voor de rechten van de Mens (CrM). de discriminatiemonitor noordnederland biedt een regionaal overzicht, inclusief een kaart en link naar afzonderlijke gemeentecijfers. het landelijke rapport gaat dieper in op nationale trends en onderzoek. de adv’s in de noordelijke regio zijn discriminatie.nl drenthe, discriminatie.nl fryslân (tûmba) en discriminatie.nl Groningen (Waard). in noord-nederland noemen we adv’s ook wel meldpunten. inwoners die discriminatie ervaren kunnen terecht bij het meldpunt in hun regio. De MelDPunten meldpunten registreren meldingen en bieden inwoners ondersteuning. de ondersteuning is vaak gericht op bemiddeling. Wanneer bemiddeling geen oplossing biedt, dan kan het meldpunt inwoners bijstaan bij juridische procedures, bijvoorbeeld bij het crm. Bij ernstige zaken, zoals bedreiging of geweld, ondersteunen meldpunten bij aangifte en monitoren ze politievervolg. de meldpunten voeren hun taak uit in opdracht van gemeenten op grond van de Wet Gemeentelijke antidiscriminatievoorzieningen (WGa). een belAnGrijk jAAr 2023 was een jaar met belangrijke ontwikkelingen voor meldpunten. Zo is in 2023 hard gewerkt aan het realiseren van een gezamenlijk meldsysteem en een eenduidige
Niet alleen vanuit de Meldpunten, maar ook vanuit de regering en het Ministerie van Binnenlandse Zaken wordt volop geïnvesteerd in het tegengaan van discriminatie. naamvoering in het hele land. sinds januari 2024 hebben inwoners van nederland toegang tot één centraal meldpunt, één centraal telefoonnummer en één centrale website om discriminatie te melden. deze nieuwe aanpak maakt het voor inwoners eenvoudiger en toegankelijker om discriminatie te melden. via één landelijk meldpunt komt de melder automatisch in contact met het regionale meldpunt. niet alleen vanuit de meldpunten, maar ook vanuit de regering en het ministerie van Binnenlandse Zaken wordt volop geïnvesteerd in het tegengaan van discriminatie. Zo werd in december 2023 aangekondigd dat de overheid de komende jaren extra stappen zal zetten om discriminatie aan te pakken. dit staat beschreven in het nationaal Programma tegen discriminatie en racisme 2023. in samenwerking met nationaal coördinator rabin Baldewsingh zijn afspraken gemaakt om de huidige aanpak aan te scherpen. nieuwe maatregelen en versterking van bestaande middelen moeten zorgen voor effectievere inzet om discriminatie en racisme beter te bestrijden en te voorkomen. Onafhankelijkheid meldpunten De onafhankelijkheid en kwaliteitscriteria van de Meldpunten zijn gewaarborgd in de WGA. Onafhankelijkheid zorgt ervoor dat meldingen over samenwerkingspartners en opdrachtgevers zorgvuldig worden behandeld. Melders kunnen veilig melden over overheid en semioverheid. Professionaliteit en privacybescherming staan voorop. het jaar 2023 discriminatiecijfers analyse advies mijn verhaal educatie
discriminatiecijfers aDv’s totaal meldingen: 601 tOp 5 tOp 5 Discriminatiegrond ADV’s 1 herkomst, huidskleur: 267 2 handicap/ziekte: 59 3 seksuele gerichtheid: 55 4 Geslacht: 52 5 niet-wettelijke gronden: 39 seksuele gerichtheid +28 herkomst, huidskleur +51 handicap/ziekte -31 Discriminatieterrein ADV’s 1 arbeidsmarkt: 117 2 collectieve voorzieningen: 111 3 Buurt/wijk: 57 4 commerciële diensten: 50 5 Openbare ruimte: 48 Openbare ruimte commerciële diensten -15 Buurt/wijk +12 +35
Download cijfers van de regio pOlitie COllege totaal incidenten: 639 verzoeken om een oordeel: 39 cOlleGe vOOr de rechten van de mens tOp 5 Discriminatiegrond Politie 1 herkomst, huidskleur: 282 2 seksuele gerichtheid: 198 3 Onbekend, overig: 97 4 antisemitisme: 34 5 handicap: 13 herkomst, huidskleur +56 antisemitisme Onbekend, overig +18 +14 het jaar 2023 discriminatiecijfers analyse advies stijging/daling t.o.v. 2022 mijn verhaal educatie
download gemeente cijfers cijfers 2 Fryslân 1 achtkarspelen a 8 B 6 c 4 en 2 ameland a 1 B 1 c 2 en 3 dantumadiel a 4 B 4 c 3 en 4 de fryske Marren a 12 B 11 c 11 en 5 Harlingen a 4 B 3 c 3 en 6 Heerenveen a 20 B 13 c 21 en 7 leeuwarden a 113 B 104 c 71 en 8 nordeast-fryslân a 20 B 19 c 11 en 9 ooststellingwerf a 7 B 5 c 7 en 10 opsterland a 4 B 3 c 2 en 14 11 schiermonnikoog a 1 B 1 c 1 en 12 smallingerland a 13 B 13 c 18 en 13 súdwest-fryslân a 29 B 25 c 42 en 14 terschelling a 1 B 1 c 3 en 15 tytsjerksteradiel a 11 B 9 c 5 en 16 Vlieland a 0 B 0 c 2 en 17 Waadhoeke a 14 B 12 c 13 en 18 Weststellingwerf a 7 B 5 c 8 en GroninGen 1 eemsdelta a 9 B 6 c 14 en 2 Groningen a 152 B 120 c 147 en 3 Het Hogeland a 12 B 7 c 9 en 4 Midden-Groningen a 17 B 10 c 10 en 5 oldambt a 9 B 8 c 16 en 6 Pekela a 1 B 1 c 2 en 7 stadskanaal a 6 B 3 c 7 en 8 Veendam a 9 B 11 c 10 en 9 Westerwolde a 7 B 10 c 16 en Drenthe 1 aa en Hunze a 2 B 1 c 4 en 2 assen a 32 B 31 c 35 en 3 Borger-odoorn a 5 B 7 c 1 en 4 coevorden a 6 B 4 c 7 en 5 de Wolden a 3 B 4 c 1 en 6 emmen a 28 B 23 c 45 en 7 Hoogeveen a 15 B 14 c 30 en 8 Meppel a 10 B 9 c 18 en 9 Midden-drenthe a 5 B 1 c 6 en 10 noordenveld a 3 B 3 c 8 en 11 Westerveld a 1 B 0 c 4 en 16 17 5 7 13 4 a meldingen door inwoner van de gemeente bij adv B meldingen over voorval in de gemeente bij een van de adv’s c Geregistreerde discriminatie-incidenten bij de politie
landelijke cijfers discriminatie.nl Meer inforMatie discriminatie.nl/fryslan discriminatie.nl/groningen discriminatie.nl/drenthe politie.nl 11 8 3 1 3 1 15 12 10 10 2 9 6 3 het jaar 2023 18 11 9 4 8 5 7 mijn verhaal educatie 6 discriminatiecijfers analyse advies 1 7 tynaarlo 8 6 9 Westerkwartier 2 4 5 de gemeenten tynaarlo en Westerkwartier zijn niet aangesloten bij het discriminatie meldpunt Groningen en het meldpunt discriminatie drenthe (de adv’s in deze twee provincies). daardoor zijn de cijfers voor deze gemeenten niet compleet. Geregistreerde discriminatieincidenten bij de politie: in de gemeente tynaarlo 16 en in Westerkwartier 5
analyse De analyse gaat in op de cijfers van ervaren discriminatie in noordnederland die werden geregistreerd door Discriminatie.nl (ADV), de politie en College voor de rechten van de Mens (CrM). tOtAAl AAntAl MelDinGen afgelopen jaar hebben de meldpunten in noord-nederland 601 meldingen geregistreerd. dit waren er 42 meer ten opzichte van het jaar ervoor (een stijging van 7%). de politie ontving in totaal 639 meldingen, het crm 39. het aantal meldingen waarover het crm rapporteert ligt lager dan de meldingen bij politie en meldpunten, omdat zij enkel rapporteren over de zaken waarin een oordeel wordt gegeven. vaak zijn deze zaken bekend bij het meldpunt en is de klacht onder begeleiding van een adv voorgelegd aan het crm. OPVAllenDe CijFers de discriminatiegronden waarover in 2023 bij de meldpunten de meeste meldingen werden gedaan zijn racisme (herkomst, huidskleur), handicap/chronische ziekte en seksuele gerichtheid. Bij het adv betrof bijna de helft van alle meldingen (49%) de discriminatiegrond racisme. daarmee is racisme de meest gemelde discriminatiegrond. dit is ook bij de politie het geval: daar waren 44% meldingen van racisme. racisme is zowel dit jaar als het jaar daarvoor de meest gemelde grond. redenen hiervoor zijn wellicht de blijvende aandacht binnen de politiek voor dit onderwerp, evenals de erkenning van het aandeel van nederland in het slavernijverleden.
voor een uitgebreider beeld van wat landelijk speelt verwijzen wij naar het landelijk rapport Discriminatiecijfers in 2023. tegelijkertijd merken de meldpunten op dat, in de dagelijkse praktijk, men discriminatie eerder associeert met racisme dan met bijvoorbeeld zwangerschapsdiscriminatie of discriminatie wegens burgerlijke staat. Om deze zaken te kunnen veronderstellen zou onderzoek gedaan moeten worden. Organisaties die onderzoek doen naar discriminatie zijn onder meer Kenniscentrum inclusief samenleven (Kis) en movisie. adv’s laten met regelmaat lokaal onderzoek uitvoeren naar discriminatie, zoals i&O research voor discriminatie.nl Groningen deed in 2022 naar het discriminatieklimaat in Groningen. de discriminatiegrond handicap/chronische ziekte (59 meldingen) werd minder vaak gemeld bij de meldpunten als het jaar ervoor (een daling van 7%). de politie ontving zeer weinig meldingen over de grond handicap/chronische ziekte, slechts 2%. (vn-verdrag Handicap, vijf jaar na de ratificatie | movisie) kis ontwikkelde een interventiedatabase voor gemeenten. Met de database kun je per domein zoeken naar geschikte interventies, om zo discriminatie aan te pakken. De kern van deze interventies zijn wetenschappelijk onderbouwd en streven naar vermindering van discriminatie, stereotypen en vooroordelen. het jaar 2023 discriminatiecijfers analyse advies lees verder op de volgende pagina mijn verhaal educatie
analyse vervOlG In 2016 werd het VN-verdrag Handicap geratificeerd. Sinds die tijd moeten gemeenten in nederland beleid implementeren om de toegankelijkheid binnen de gemeente te verbeteren. Vn-VerDrAG hAnDiCAP movisie geeft aan dat het wisselend is hoever gemeenten zijn in het proces van implementatie van het vn-verdrag handicap. mogelijk is de implementatie van wetgeving op dit gebied een reden voor de afname van het aantal klachten op grond van handicap/chronische ziekte bij de meldpunten. Onderzoek kan uitwijzen of dit daadwerkelijk de verklaring is voor de afname in meldingen. het lage aantal meldingen bij politie met de grond handicap/chronische ziekte lijkt verklaarbaar. deze grond is minder vaak gekoppeld is aan het strafrecht. in de praktijk zien de meldpunten vaker meldingen met de grond handicap/chronische ziekte die vallen onder de algemene Wet Gelijke Behandeling (aWGB). de politie ontving 97 meldingen waarvan de discriminatiegrond onbekend was. Bij de meldpunten waren er slechts 4 meldingen geregistreerd waarvan de discriminatiegrond onbekend was. Wijzen en terreinen Zowel meldpunten als college voor de rechten van de mens registreerden het terrein waaraan de discriminatie gekoppeld was. het meest voorkomende terrein in 2023 was de arbeidsmarkt. de meldpunten ontvingen hierover 117 meldingen, het crm ontving 17 meldingen. Politie en meldpunten
Movisie ontwikkelde een e-learning voor gemeenteraadsleden met praktische ideeën en handvatten om met lokaal antidiscriminatiebeleid aan de slag te gaan. Zie movisie.nl. registreerden ook de wijze van discriminatie. je kunt hierbij denken aan vijandige bejegening of omstreden behandeling. eerstgenoemde kan betrekking hebben op scheldpartijen of het kwaadspreken over personen. voorbeelden hiervan zijn een spreekkoor op de voetbaltribune of een burenruzie waarbij wordt gescholden wegens huidskleur of afkomst. Bij omstreden behandeling is bijvoorbeeld sprake van een persoon die de toegang is geweigerd, niet is aangenomen voor een baan of niet in aanmerking is gekomen voor een bepaalde verzekering als gevolg van regels die de organisatie toepast. De registraties bij politie betroffen 357 keer de wijze discriminerende uitlating. daarvan waren 89 registraties discriminerende uitlating in combinatie met geweld. de discriminatiewijze bedreiging kwam voor in 68 van de meldingen. meldpunten registreerden de wijze omstreden behandeling (245) en vijandige bejegening (224) het vaakst. De wachttijd van het CrM bij een verzoek om een oordeel bedroeg in 2023 8 tot 10 maanden. Om die reden wachten sommige Meldpunten en hun cliënten nog op een oordeel over of hun klacht discriminatie is volgens de gelijkebehandelingswet (aWgB). het jaar 2023 discriminatiecijfers analyse advies mijn verhaal educatie
advies Preventieve educatie over discriminatie biedt cruciale ondersteuning en helpt bij het voorkomen van onrechtvaardigheid, het bevorderen van gelijke kansen en het creëren van een inclusieve samenleving. inziChten het gevoel van discriminatie veroorzaakt sociaal-emotionele schade. discriminatie kan onbewust en onbedoeld plaatsvinden. het bewustzijn hierover vergroten is cruciaal. Bespreken van discriminatie bevordert bewustwording, erkenning en verbondenheid. de laatste jaren hebben we meer inzicht gekregen in discriminatie, dankzij organisaties zoals Kis en movisie, die uitgebreid onderzoek doen op dit gebied. de meldpunten hechten veel waarde aan het volgen van ontwikkelingen om expertise en kwaliteit te waarborgen van met name haar preventietaken. de meldpunten zien het als een goede ontwikkeling dat er aandacht is voor verbinding en inclusie. hiermee kunnen tegenstellingen in de maatschappij en polarisatie worden tegengegaan. de meldpunten adviseren om blijvend te investeren in verbinding en inclusie. exPertise bij De MelDPunten de meldpunten hebben expertise in het geven van workshops, trainingen en ontwikkelen van beleid. investeringen in preventie en educatie zijn essentieel om discriminatie tegen te gaan. het creëren van bewustzijn rondom (vaak onbewuste) vooroordelen is van belang. voorlichting en educatie, binnen alle leeftijdsgroepen, spelen hierbij een centrale rol. inzichten en bewustzijn over hoe deze processen werken,
Discriminatie komt overal in de samenleving voor. Onze preventieve activiteiten richten zich daarom op alle doelgroepen, van kleuterklas tot professional. maken dat je zelf een goed voorbeeld kunt zijn. en alleen door het goed voorbeeld te geven, kan een ander daarvan leren en ervaren. Ondanks de aandacht voor inclusie en diversiteit neemt het aantal meldingen van discriminatie jaarlijks toe. met name op de werkvloer blijft dit onderwerp vaak onbesproken. toch zijn organisaties wettelijk verplicht hier aandacht aan te besteden in hun personeelsbeleid. Zowel de arbowet, aWGB, het strafrecht en verdragen bevatten regelgeving hieromtrent. VOOrliChtinG en WOrkshOPs meldpunten geven jaarlijks honderden workshops, voorlichtingen, interventies, stadswandelingen en presentaties om dit te bereiken. in totaal werden er in noord nederland 492 workshops gegeven in 2023. Bij het aanbieden van deze werkvormen wordt gebruik gemaakt van bewezen effectieve methodes. Uit onderzoek van KIS blijkt dat onder andere het creëren van inleving en empathie eraan kan bijdragen dat discriminatie richting een bepaalde groep mensen afneemt. dit wordt door de meldpunten onder andere bij de workshops Mystery Guest en In gesprek met ingezet. Discriminatie en racisme komt voor in alle sectoren en werkt vaak door van de ene sector naar de andere of van de ene levensfase of generatie naar de andere (rapportage staatscommissie tegen Discriminatie en racisme 27-10-23). het jaar 2023 discriminatiecijfers analyse advies mijn verhaal educatie
mijn verhaal DisCriMinAtie tijDens De stAGe tijdens mijn stage bleek dat ik niet de taken kreeg die bij mijn opleiding horen. mijn begeleider is ook steeds minder vriendelijk. ik haal mijn stagedoelen niet en ben daarom gestopt met de stage. ik kreeg een brief van het stageadres waarin ik gediscrimineerd werd wegens mijn afkomst. de toon in de brief is denigrerend. het maakte me verdrietig en sprakeloos. samen met het meldpunt bracht ik mijn klacht onder de aandacht van het crm. ik voelde mij gesteund door het meldpunt en wacht het oordeel van de rechter af. zWAnGersChAPsDisCriMinAtie na enkele jaren te hebben gewerkt bij een tandartspraktijk, ontdekte ik tijdens mijn niet-verlengde contract dat ik zwanger was. als recent benoemde leidinggevende durfde ik het niet meteen te delen. nadat ik het toch deed, kondigde het bedrijf binnen een week een reorganisatie aan en verdween mijn functie. Ondanks mijn zwangerschap kreeg ik geen ander werk aangeboden. verbijsterd meldde ik dit bij het meldpunt, dat me serieus nam en steunde. met hun hulp stapte ik naar het college voor de rechten van de mens, waar het vermoeden van zwangerschapsdiscriminatie werd bevestigd in mijn voordeel. GeWeiGerD in De hOreCA met drie vrienden gingen we een avondje stappen. Bij de kroeg werden we geweigerd, omdat we niet aan een bepaald profiel voldeden. Onze groep werd als te dominant beschouwd, iets wat we
‘Discriminatie en racisme zijn overal en raken ons allemaal’, zegt de staatscommissie tegen Discriminatie en racisme in een eerste voortgangsrapportage. eerder van andere vrienden hadden gehoord, die toevallig van somalische afkomst waren. direct belden we het meldpunt voor ondersteuning. hoewel we geen bewijs hadden, werden we serieus genomen en besloten we samen aangifte te doen. de rechter oordeelde dat het toelatingssysteem van de kroeg gebaseerd was op uiterlijk waarneembare persoonskenmerken en dus racistisch was. DiGitAle POst na een ongeluk heb ik last van niet-aangeboren hersenletsel, waardoor het moeilijk is om met computers en telefoons om te gaan. in 2023 wijzigde mijn verzekering, waardoor ik alleen nog via een digitaal portaal contact kon opnemen. mijn herhaalde pogingen om mijn situatie uit te leggen aan de verzekeraar bleven onbegrepen. hiervoor nam ik contact op met het meldpunt. Zij stuurden een brief naar de verzekeraar waarin mijn verhaal werd toegelicht en mijn gevoel van discriminatie werd benadrukt. dit was voldoende voor de verzekeraar om snel een alternatieve oplossing aan te bieden. ik ben erg opgelucht dat het zo snel werd opgelost. luisteren het lijkt eenvoudig, maar luisteren zonder te oordelen is een uitdaging. Maar vaak erg belangrijk. luisteren biedt de melder steun, het gevoel gehoord te worden en helpt bij het verwerken van een discriminatie ervaring. het jaar 2023 discriminatiecijfers analyse advies mijn verhaal educatie
educatie Voorlichting en preventie vergroten bewustzijn en voorkomen discriminatie. Meldpunten bieden workshops, voorlichtingen en gastlessen om dit doel te bereiken. stADsWAnDelinG GrOninGen er is een groeiend besef welke invloed ons slavernijverleden heeft op onze huidige samenleving. Wie je voorouders ook waren, iedereen in nederland deelt deze geschiedenis. tijdens de stadswandeling gaan we samen op zoek naar de invloed van deze koloniale tijd. Gebouwen die een link hebben met het slavernijverleden worden bezocht en de relatie met de hedendaagse praktijk wordt gelegd. in GesPrek Met (Mystery Guest) de groep gaat in gesprek met iemand is die is gevlucht uit een oorlogsgebied. leerlingen bedenken vragen en soms draait de persoon die zijn vluchtverhaal doet de vraag om en stelt de vraag terug aan de leerling: wat neem je mee als je acuut moet vluchten? leerlingen zien de mens achter de vluchteling, waardoor (onbewuste) vooroordelen kunnen veranderen. DiVersiteit in De kleuterklAs Ook voor de allerkleinsten ontwikkelde de meldpunten lesmateriaal.het lespakket bestaat uit vier verschillende prentenboeken en een lesbrief voor de docenten. Op een laagdrempelige, speelse en plezierige manier komen kleuters in aanraking met onderwerpen als diversiteit en inclusie. lOkAle AAnPAk de meldpunten kunnen ondersteunen bij het opstellen
Ook in 2023 zijn er weer nieuwe werkvormen ontwikkeld. Bijvoorbeeld Diversiteit & inclusie: hoe om te gaan met micro-agressies. Docent aan het woord ‘Wat mij is bijgebleven is dat deze les het verschil heeft van beleid bij lokale gemeenten en organisaties. door hier in gezamenlijkheid aan te werken ontstaan speerpunten en draagvlak voor het diversiteit en inclusiebeleid binnen een gemeente. het voorkomen en bestrijden van discriminatie wordt hiermee een zaak van ons allemaal. Gerust erOPuit #MetOO het thema van deze workshop is seksueel Grensoverschrijdend Gedrag (SGG). Aan de hand van een korte film gaan we in gesprek met de leerlingen. door openlijk over (seksueel) gedrag te praten, leren jongeren hun eigen grenzen en die van een ander beter kennen. de thema’s ongelijkheid en machtsposities komen aan bod. deze onderwerpen zijn nauw verweven met sGG en discriminatie. VOOrliChtinG OP MAAt de meldpunten verzorgen voorlichtingen en workshops op maat (fysiek en digitaal). de duur van voorlichtingen varieert van een uur, dagdeel of meerdaagse cursus/training gemaakt bij een student die ongenuanceerd sprak over vluchtelingen. hij raakte nu geëmotioneerd door het verhaal tijdens de les. De kracht van de les is dat er geen taboes zijn over de vragen die je mag stellen.’ het jaar 2023 discriminatiecijfers analyse advies mijn verhaal educatie
COLOFON Monitor Discriminatie 2023 Noord-Nederland Tekst: Kikie Teunissen, Ajla Zildzovic, Eva Brinkhof Portretten: Discriminatie.nl Illustratie: Shutterstock/melitas Vormgeving: Go Puck UITGAVE April 2024 Deze monitor is een uitgave van Discriminatie. nl Groningen, Fryslân en Drenthe en politieeenheid Noord-Nederland die hierin hun cijfers op eenheidsniveau publiceren. De Nationale Politie en het College voor de Rechten van de Mens hebben voor deze uitgave gegevens beschikbaar gesteld. De Monitor Discriminatie 2023 Noord-Nederland is een van de regionale uitgaven behorend bij het landelijk rapport Discriminatiecijfers in 2023 dat gelijktijdig verschijnt. HET JAAR 2023 DISCRIMINATIECIJFERS ANALYSE ADVIES MIJN VERHAAL EDUCATIE
1 Online Touch