0

Mikrocentrum 50 jaar 1

Introductie Mikrocentrum is een kennis- en netwerkorganisatie die vakbeurzen, congressen, netwerkbijeenkomsten en opleidingen organiseert, met name voor de high tech maakindustrie. Sinds 1982 heeft Mikrocentrum een High Tech Platform met, per 1 februari 2019, ongeveer 600 lidbedrijven. De start van Mikrocentrum was op 30 oktober 1968 aan de Oude Gracht 197 in Utrecht met de opening van de tentoonstelling “Mikrocentrum, schatkamer van fijnmechanische techniek”. Na een verplaatsing in maart 1970 naar gebouw Leeuwensteyn (Hoog Catharijne) aan het Jaarbeursplein in Utrecht verhuisde Mikrocentrum eind 1976 naar de Kruisstraat 74 in Eindhoven. Na 42 jaar verhuisde Mikrocentrum op 15 december 2018 naar De Run 1115 in Veldhoven. De combinatie van de officiële opening van het nieuwe gebouw aan De Run 1115 en de viering van het 50-jarig bestaan van Mikrocentrum vond plaats op 1 februari 2019. Ter gelegenheid daarvan is dit historieboek uitgebracht dat de geschiedenis beschrijft van 50 jaar Mikrocentrum. Het eerste exemplaar van het boek is op 1 februari 2019 uitgereikt aan de oprichter van Mikrocentrum, Louis Kauling. 3

Inhoudsopgave Hoe het begon ... _______________________ 7 30 oktober 1968: de start van Mikrocentrum __ 8 De verdere jaren in Utrecht _______________10 Kruisstraat 74, Eindhoven ________________12 50 jaar Mikrocentrum in vogelvlucht _______ 20 Vakgebieden _________________________ 22 High Tech Platform ____________________ 24 Werkgroepen en Hannover Messe _________ 28 High Tech Platform Jaarcongres __________ 30 Opleidingen & cursussen _______________ 32 Vakbeurzen & congressen _______________ 42 Themabijeenkomsten __________________ 48 Dependances - van Oost tot West __________ 52 Kees Kooij Award ______________________54 Secretariaten ________________________ 58 Logo’s & slogans door de jaren heen _______ 62 PR-uitingen door de jaren heen ___________ 64 Cartoons over Mikrocentrum ____________ 66 Team Mikrocentrum ___________________ 68 Personeelsuitjes ______________________ 70 Alle collega’s door de jaren heen ___________72 Feestje 50-jarig bestaan __________________73 Het DNA van Mikrocentrum ______________74 De Run 1115, Veldhoven _________________ 76 Colofon _____________________________ 82 5

Hoe het begon ... Halverwege de vorige eeuw was de fijnmechanische industrie sterk in opkomst in Nederland. Deze bedrijvigheid vond haar basis in de bewerking en verplaatsing op micrometerschaal. Mensen en bedrijven wilden zich graag verenigen in dit vakgebied en dat gebeurde volop. Zo werd in 1947 de Vereniging van Oud-leerlingen van de Leidse Instrumentmakersschool opgericht. Enkele jaren later, op 9 november 1954, zag de Nederlandse Vereniging voor Fijnmechanische Techniek het levenslicht. Een van de initiatoren en eerste voorzitter van het bestuur van deze N.V.F.T. was André Davidson (Philips). Ing. H.J. Kruis (Nieaf) was de eerste secretaris. In de periode 19541956 werden de activiteiten van de N.V.F.T. vanuit Eindhoven geleid, met twee Fijnmechanische Dagen per jaar. De administratie was ondergebracht bij Nieaf in Utrecht. In 1957 werd het bureau voor de N.V.F.T. gevestigd aan de Oude Gracht 152 in Utrecht. Secretaris was op dat moment E.J. Polman. Het bureau werd voorlopig ondergebracht bij de VOM, de Vereniging voor Oppervlaktetechnieken van Materialen. Gedurende die periode werd het bestuur uitgebreid en werden de Fijnmechanische Dagen op iets grotere schaal georganiseerd. Het lidmaatschap werd uitgebreid voor bedrijven. Polman opperde in een brief dd. 25 januari 1965 gericht aan Davidson al om “in Utrecht een kleine expositieruimte te kunnen bemachtigen om daar apparaten, bewerkte en te bewerken onderdelen, foto’s, tekeningen etc. te kunnen plaatsen”. Doel van zo’n permanente expositie zou zijn “om de jeugd op aanschouwelijke wijze eens te kunnen laten zien wat fijntechniek is”. In de periode 1961-1965 groeide de N.V.F.T. tot ongeveer 100 leden en 25 lidbedrijven. Met subsidie van de overheid werd op 1 juli 1964 de Stichting Productiviteitscentrum Fijntechniek opgericht. Uitgangspunt was dat de N.V.F.T. zich (“in de toekomst”) niet zelf meer met de uitvoering van activiteiten zou moeten bezighouden maar dergelijke activiteiten bij de Stichting Productiviteitscentrum Fijntechniek zou moeten onderbrengen en stimuleren. Hoofddoelstelling van de stichting was het opzetten en organiseren van fijnmechanische cursussen. In die zin is deze stichting een soort voorloper van Mikrocentrum. De stichting werd echter in 1965 alweer ontbonden, en in 1966 nam de N.V.F.T. de activiteiten van de stichting over. 7

30 oktober 1968: de start van Mikrocentrum Het secretariaat van de N.V.F.T. is medio 1964 verhuisd van de Lange Vliestraat 8bis naar de Oude Gracht 197, op de tweede etage boven een schilderszaak. In november 1966 kwam Louis Kauling in dienst van de N.V.F.T. en werden de eerste vitrines verhuurd aan bedrijven en instituten. De eerste huurder was destijds de firma Brandt (later Brandt Fijnmechanische Industrie) uit Amsterdam. Op 30 oktober 1968 was de expositieruimte voldoende gevuld en werd de expositie officieel geopend: “Mikrocentrum, schatkamer van fijnmechanische techniek”. De officiële opening werd verricht door de heer Brandt in aanwezigheid van ruim 40 personen, onder wie veel directieleden van bedrijven en instituten. Professionals en geïnteresseerden kregen met deze permanente tentoonstelling de mogelijkheid om kennis te maken met fijnmechanische componenten en de daarvoor benodigde apparatuur. Omgekeerd konden leveranciers van deze producten en bewerkingsmethoden op hun beurt contact leggen met professionals en geïnteresseerden. Oude Gracht 197 anno 2018 8

De naam Mikrocentrum werd voor het eerst officieel gebruikt bij de opening op 30 oktober 1968, en die datum wordt daarom gehanteerd als de formele start van Mikrocentrum. Nu er op één locatie zowel relevante bijeenkomsten, technisch-inhoudelijke cursussen als een permanente expositie plaatsvonden, was Mikrocentrum daadwerkelijk een ontmoetingsplek voor eenieder die iets met fijnmechanische techniek van doen had. ‘Ontmoeten’ uit de huidige slogan van Mikrocentrum stond dus al vanaf het begin, 50 jaar geleden, hoog in het vaandel. Permanente expositie Het tijdschrift Mikroniek nr. 11 van november 1968 besteedde aandacht aan de opening van Mikrocentrum, en gaf een mooie omschrijving van de permanente expositie aan de Oude Gracht: De expositiezaal en de hal die toegang geeft tot de expositie beslaan een oppervlakte van ca. 100 vierkante meter. Het geheel is zeer modern en fantasierijk ingericht. In de expositiezaal bevinden zich acht zogenaamde ‘zuilen’. Zo’n zuil bestaat uit een ronde piëdestal, die ongeveer 60 cm hoog is, met daarop ruimte voor informatiemateriaal. Daarboven zijn door middel van ronde ‘klossen’ vier etages geplaatst. Elke etage bestaat uit een glazen plaat met een middellijn van 75 cm, en de ruimte tussen elke etage bedraagt 20 cm. Het expositie-oppervlak per etage is 40 dm2 . Boven deze etages bevindt zich een ronde kap, die dezelfde kleur heeft als de piëdestal, waarin enkele lampen zijn aangebracht, die voor de verlichting van de zuil zorgen. Zowel de as van de zuil als de piëdestal zijn uitgevoerd in kleuren die harmoniëren met het geheel. In de toegangshal en in de expositiezaal hangen teakhouten vitrines met afmetingen 122 x 35 x 21 cm. In deze vitrines is een verlichting aangebracht. Voorts staan er langs de wanden enkele piëdestals, waarop een wat groter product kan worden geëxposeerd. In het centrum van de zaal bevindt zich een piëdestal die afgedekt is met een halve koepel van perspex, waarin het zogenaamde “product van de maand” wordt geëxposeerd. 9

De verdere jaren in Utrecht In 1970 werden de activiteiten voortgezet in het nieuwe gebouwencomplex Leeuwensteyn in Hoog Catharijne aan het Jaarbeursplein 15 in Utrecht. De formele opening was op 17 maart 1970 door de heer J. Rüphan, hoofd van de afdeling Productiviteit en Industriële ontwikkeling van het Ministerie van Economische Zaken. De gunstige ligging en bereikbaarheid van Mikrocentrum waren zeer bevorderlijk voor verdere groei. Gedurende deze periode konden voor het eerst medewerkers in dienst worden genomen. Al in 1973 werd overwogen om te verhuizen naar een grotere en goedkopere plek bij het station in Amersfoort, maar dat ging uiteindelijk niet door. 10

Mikron - Mikroniek - Mikrocentrum Het is een bekend verschijnsel. Iedereen die het woord Mikrocentrum invoert in het tekstverwerkersprogramma Word, ziet er direct een kringeltje onder verschijnen met als verbetersuggestie ‘Microcentrum’. Waar komt de ‘k’ in Mikrocentrum vandaan? Louis Kauling Als voortzetting van de vakbladen Fijntechniek en Instrumentenbouw verscheen in 1967 het maandelijkse tijdschrift Mikron. Dit gebeurde onder redactionele verantwoordelijkheid van de N.V.F.T. en de N.V.E.I. Het redactieadres was het ‘Bureau N.V.F.T.’ aan de Oude Gracht 197. De Zwitserse machinefabrikant Mikron maakte echter via Merkenbureau Muller in juni 1967 bezwaar tegen dezelfde naam voor het tijdschrift. Met als resultaat dat vanaf het eerste nummer in 1968 Mikron een kleine naamswijziging onderging tot Mikroniek. Naar verluidt bedacht Louis Kauling deze nieuwe naam, met als betekenis ‘Kroniek van de micron’. Hij uitte deze ingeving tijdens de bestuurs/ redactievergadering in september 1967, zoals te lezen is in het archief van de instrumentenmakersverenigingen en -tijdschriften. Het eerste nummer van Mikron dat in februari 1967 verscheen bevatte al een rubriek genaamd ‘Mikroniek’. Hierin stond allerhande nieuws, inclusief samengevatte artikelen uit ‘het veld’. In het eerste nummer van het tijdschrift ‘Mikroniek’ dat begin 1968 verscheen, kreeg de oude rubriek ‘Mikroniek’ een nieuwe naam en heette nu ‘Mikronieuws’. Het later in 1968 opgerichte Mikrocentrum is, gebaseerd op dezelfde gedachte, ook met een ‘k’ geschreven. 11

Kruisstraat 74, Eindhoven In 1976 werd Mikrocentrum verplaatst naar Eindhoven. Oorspronkelijk was er sprake van de bouw van een kantoor aan de westkant van de Boschdijk. Daarvoor was een bestemmingsplanwijziging nodig en uiteindelijk werd gekozen voor een bestaand, leegstaand pand aan de Kruisstraat 74. De onofficiële opening was op 1 september 1976. Ter gelegenheid daarvan is door Wim Luiten in zijn groep op het NatLab van Philips een speciale glazen zuil op voet gemaakt. De voet van die zuil was van aluminium dat was ‘afgeslagen’ met diamant, kennelijk toen een relatief nieuwe technologie, waardoor de maatvoering micron-nauwkeurig is. De officiële opening was op 25 november 1976 en werd verricht door burgemeester Jaap van der Lee van Eindhoven. Er verhuisden 3 medewerkers mee naar Eindhoven: Louis Kauling, Joop van Amelsfoort en Bert Tromp. Vanwege de omvang van de activiteiten werd het ‘bureau Mikrocentrum’ een stichting. Op 18 november werden de statuten opgemaakt van de Stichting Mikrocentrum. De eerste stichtingsvergadering was op 12 januari 1977. De eerste voorzitter was Jan Repko (tot 1977). Hij werd opgevolgd door Huub Kals. Deze periode kenmerkte zich vooral door de uitbreiding van het dienstenpakket in de vorm van projecten. 12

Op 28 juni 1979 werd de Stichting Mikrocentrum Noord Oost opgericht. Eerst gevestigd aan de Industriestraat 30 in Enschede en vanaf 24 januari 1983 in het BTC-gebouw aan de Hengelosestraat 705 te Enschede. Er waren vitrines en er werden cursussen en bijeenkomsten georganiseerd, zoals een Marktinfo’84 van 7-9 februari met 48 bedrijven. Mikrocentrum groeide verder en de organisatie werd opgedeeld in de afdelingen Opleidingen, Kwaliteitszorg & Bedrijfsadvisering en Promotie & Voorlichting. De themadagen vielen toen onder P&V. De start van het High Tech Platform met de uitgifte van de eerste bedrijvengids (toen nog hand-adresboek) was in 1982. In 1984 was het faillissement. Formeel was dat op 16 september 1984. De activiteiten in Twente stopten toen. Eerder was er al wel sprake van een doorstart voor de vestiging in Eindhoven, zoals blijkt uit de oprichtingsakte van de Stichting Mikrocentrum Nederland op 19 juli 1984. Die doorstart is tijdig geregeld door Sjoerd de Jong en Wim Luiten, die bleven geloven in het bestaansrecht van Mikrocentrum. Na het faillissement werden zij respectievelijk voorzitter en secretaris van de nieuwe stichting. De doorstart werd mede mogelijk gemaakt door financiële steun van een aantal bedrijven en instellingen in de vorm van leningen en kredietgaranties, die later deels werden omgezet in schenkingen. Met name Philips, DAF Trucks en de Gamma Holding dienen daarbij genoemd te worden. In juni 1985 nam Louis Kauling afscheid van de organisatie en emigreerde hij naar Canada. Hij werd vanaf 1 augustus 1985 opgevolgd door Hisco Baas. 13

Kruisstraat 74, Eindhoven Op 6 februari 1986 werd Mikrocentrum West geopend in het nieuwe TNO-Productiecentrum in Delft. Vanaf 1 december 1991 werd 261 m2 gehuurd op de 10e verdieping van het World Trade Center in Rotterdam. Op 5 mei 1994 werd deze vestiging gesloten. Op 24 februari 1992 trad Kees Kooij toe tot het bestuur. Hij werd op dat moment, samen met medebestuurslid Henk Cliteur, toegevoegd aan de directie van Mikrocentrum. Op 5 oktober 1992 was de overdracht van het voorzitterschap van het bestuur van Sjoerd de Jong naar Kees Kooij. Sjoerd de Jong en Kees Kooij Hisco Baas was werkzaam bij Mikrocentrum tot 24 mei 1994. Zijn taken werden vanaf 27 juni 1994 overgenomen door Frans van den Wildenberg. In 1995 werd het pand aan de Kruisstraat fors verbouwd. De brandweer gaf geen toestemming voor cursuslokalen op de tweede etage. Er kwam echter wel een aula op de eerste etage, op de plaats waar eerst een patio was. Chriet Titulaer verrichtte de heropening op 1 december 1995. Chriet Titulaer 14 Vanaf 1997 was er sprake van intensievere samenwerking met het opleidingsinstituut CTT (Centrum voor Technische Trainingen) van Philips. Er werd gesproken over overname c.q. integratie. Enkele jaren bleef het bij gesprekken maar vanaf 2003 werd het cursusmateriaal van CTT ook buiten Philips beschikbaar gesteld en werd de mogelijke overname concreter.

In 1998 is het pand aan de Kruisstraat door Mikrocentrum aangekocht. In april 2003 ging Frans van den Wildenberg met pensioen. Hij werd per 1 mei 2003 opgevolgd door Geert Hellings. Op 20 december 2004 nam Kees Kooij afscheid van het bestuur. Hij werd opgevolgd door Frans van ’t Hullenaar. Vanwege de grote verdiensten van Kees Kooij voor Mikrocentrum gedurende vele jaren werd bij zijn afscheid de Kees Kooij Award ingesteld die vanaf 2004 jaarlijks wordt uitgereikt aan iemand die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt voor Mikrocentrum. Op 1 juli 2004 behaalde Mikrocentrum de CEDEO erkenning voor de opleidingen, later dat jaar gevolgd door de formele erkenning als Vlaams Erkend Opleidingsverstrekker. In 2005 verhuisde het secretariaat van SPOMM (Stichting Praktijk Opleiding Metaal en Mechatronica) van Philips naar Mikrocentrum. Er werd een speciale hoek met vitrines voor SPOMM ingericht waar ook de intakegesprekken met kandidaat stagiaires werden gehouden. Eind 2012 verhuisde het secretariaat weer naar Brainport Industries College. In 2005 werd ook de ISO-9001 certificering gerealiseerd (Lloyds). Frans van den Wildenberg en Geert Hellings 15 Hisco Baas

Kruisstraat 74, Eindhoven In 2007 werd voor Mikrocentrum de holdingstructuur geïntroduceerd. Directe aanleiding daarvoor was dat alle cursussen vanwege Europese wetgeving btw-vrijgesteld dreigden te worden in tegenstelling tot alle toenmalige Mikrocentrum activiteiten die altijd btw-plichtig zijn geweest. Vandaar een structuur met een Mikrocentrum Holding BV onder de Stichting Mikrocentrum Nederland en onder de holding de Mikrocentrum Activiteiten BV (btw-plichtig) en Mikrocentrum Opleidingen BV (btw-vrijgesteld). In de praktijk bleven cursussen echter btw-plichtig en vonden en vinden alle Mikrocentrum activiteiten plaats in de Mikrocentrum Activiteiten BV. Er zijn slechts enkele btw-vrijgestelde cursussen, bijvoorbeeld voor gemeentes en ziekenhuizen, ondergebracht bij de Mikrocentrum Opleidingen BV. Een tweede reden voor de holdingstructuur had te maken met het kunnen aangaan van allianties, samenwerkingen en/of overnames, die dan in een aparte BV ondergebracht zouden kunnen worden. Binnen de Mikrocentrum Activiteiten BV was sprake van een onderverdeling volgens het HOST-model: High Tech Platform - Opleidingen - Seminars - Themadagen. Sinds 2011 is er een driedeling met het High Tech Platform, Opleidingen en Evenementen, waarbij themadagen onder evenementen vallen. 16

In 2007 werd ook het 25-jarig bestaan van het High Tech Platform gevierd op de High Tech Campus en werd de PersoneelsVerTegenwoordiging (PVT) geïntroduceerd binnen Mikrocentrum. Na verkiezingen werd per 1 januari 2017 een Ondernemingsraad (OR) geinstalleerd. Vanaf 1 mei 2007 tot 1 mei 2018 had Mikrocentrum een dependance op de High Tech Campus in het Beta-gebouw. In 2008 verhuisde het secretariaat van de BvM (Bond voor Materialenkennis) van Bureau Sprint naar Mikrocentrum, inclusief de overname van 2 medewerkers. Ook het secretariaat van de NVPT (later DSPE) kwam dat jaar weer naar Mikrocentrum. Na gesprekken gedurende vele jaren ondertekenden Philips en Mikrocentrum op 1 februari 2008 een ‘letter of intent’ voor de overname van de Philips CTT-cursussen door Mikrocentrum. De uiteindelijke overname zou plaatsvinden in augustus 2008. Toen in juni 2008 de financiële crisis uitbrak en van het ene op het andere moment ongeveer de helft van de omzet van CTT wegviel is die overname toch niet doorgegaan. Na het wegvallen van de CTT-deal in 2008 startte Mikrocentrum in 2010 met Engenia, de tak voor cursussen op WO-niveau. De anding daarvan was enkele jaren actief maar werd daarna weer losgelaten. 17

Kruisstraat 74, Eindhoven In 2010 werd een nieuwe huisstijl geïntroduceerd. Het traditionele Mikrocentrum-logo, in diverse uitvoeringsvormen, werd vervangen door een gestileerde brug die verbinding symboliseert. De nieuwe slogan werd: opleiden - ontmoeten - ondernemen, wat respectievelijk betrekking heeft op cursussen, evenementen en het High Tech Platform. In 2010 werd ook een nieuw on-line kwaliteitssysteem opgezet, dat in april 2011 is beoordeeld en goedgekeurd door TüV Nederland. In 2011 werden de vakgebieden geïntroduceerd, eerst 7, later herverdeeld naar 12 vakgebieden, en inmiddels 14. Doel was om de synergie van de verschillende Mikrocentrum activiteiten (cursussen, vakbeurzen, themabijeenkomsten, High Tech Platform) te versterken en beter zichtbaar te maken, zowel intern als extern. In 2012 groeide het High Tech Platform naar meer dan 500 leden. Er werd een strategische samenwerking aangegaan met Mitutoyo voor geometrische meettechniek en tekeninglezen. Lesmateriaal en gereedschappen gingen over van Mitutoyo naar Mikrocentrum en werden gecombineerd en geïntegreerd met de Mikrocentrum cursussen. In 2014 was Nederland partnerland van de Hannover Messe. Samen met de partners Brainport Industries, NEVAT en Metaalunie werd een collectief met 75 bedrijven opgezet in Hal 4. In 2014 was ook de eerste editie van het High Tech Platform Jaarcongres dat gehouden werd in het Evoluon in Eindhoven. 18

In 2015 organiseerde Mikrocentrum voor het eerst een driedaagse vakbeurs. RapidPro, gestart in 2011 als een eendaagse vakbeurs, was in enkele jaren zodanig gegroeid dat uitbreiding naar drie dagen noodzakelijk was. Vrijdag 24 juni 2016 opende Mikrocentrum in het *techniekHuys in Veldhoven nieuwe practica rond Elektronica, Mechatronica en Aandrijftechniek, Industriële automatisering, Meet- en regeltechniek en Optica. Op 12 december 2017 werd door Jack Aldenhoven (Ban Bouw) en Geert Hellings de koopovereenkomst en aanneemovereenkomst getekend voor het nieuwe pand aan De Run 1115 in Veldhoven. Er was taart en champagne en een live-verbinding tussen de Kruisstraat en de Brabanthallen in Den Bosch waar op dat moment enkele collega’s bezig waren met de opbouw van de vakbeurs AgriFoodTech. De Mikrocentrum Holding BV werd uitgebreid met een derde BV, de Mikrocentrum Vastgoed BV, waar het eigendom van De Run 1115 werd ondergebracht. Op 30 oktober 2018 bestond Mikrocentrum 50 jaar. Dat werd gevierd met een speciale bijeenkomst en aansluitend diner in Restaurant & Skybar VANE in Eindhoven. Op 15 december vond de verhuizing plaats naar de nieuwe huisvesting aan De Run 1115. Aansluitend sloot Hans Houdijk, op dat moment ruim 40 jaar in dienst bij Mikrocentrum, symbolisch het pand aan de Kruisstraat 74 in Eindhoven. De gecombineerde opening van het nieuwe pand en formele viering van het 50-jarig bestaan vond plaats op vrijdag 1 februari 2019. 19

50 jaar Mikrocentrum in vogelvlucht Verhuizing naar gebouw Leeuwensteyn in Hoog Catharijne, aan Jaarbeursplein 15 in Utrecht. Begin van nieuwe bestuursstructuur, met oprichting van Stichting Mikrocentrum. Start van het High Tech Platform. MAART 18 NOVEMBER Formele start van Mikrocentrum op 30 oktober 1968 met de opening van de expositie “Mikrocentrum, schatkamer van fijnmechanische techniek” aan de Oude Gracht 197 in Utrecht. Verhuizing naar Kruisstraat 74 in Eindhoven. Onofficiële opening op 1 september, de officiële opening op 25 november. 30 OKTOBER NAJAAR Oprichting van Mikrocentrum Noord Oost in Enschede. Sluiting vijf jaar later van deze vestiging, na enkele verhuizingen binnen Enschede. Doorstart met oprichting van Stichting Mikrocentrum Nederland na faillissement van Stichting Mikrocentrum 28 JUNI 19 JULI 20 1970 1976 1982 1968 1976 1979 1984

Concurrent Engineering, de allereerste vakbeurs van Mikrocentrum. Eerste editie van de Precisiebeurs. 50 jaar Mikrocentrum. 17 JUNI 10 OKTOBER Opening van Mikrocentrum West bij TNO in Delft, en verhuizing in 1991 naar Rotterdam. Sluiting van ‘West’ in 1994. 30 OKTOBER Opening van Mikrocentrum Eerste editie van de vakbeurs Kunststoffen. practicum in het *techniekHuys in Veldhoven door CEO Peter Wennink van ASML. Opening nieuwe pand van Mikrocentrum aan De Run 1115 in Veldhoven. 18 NOVEMBER 28 SEPTEMBER JUNI 1 FEBRUARI 21 1993 2001 2018 1986 1999 2016 2019

Vakgebieden Kunststof- en Matrijstechnologie Mechatronica, Robotica, Elektro en Industriële Automatisering Technology for Health Projectmanagement, Persoonlijke Vaardigheden & Management Precisietechnologie en Werktuigbouwkunde Productontwikkeling en R&D Service en Onderhoud AgriFood Materialen en Verbindingen Procesverbetering, Lean Six Sigma en Productiemanagement Optica, Fotonica, Vision, LEDs en Lasers Virtual Reality Additive Manufacturing en Prototyping Kwaliteitsmanagement en Veiligheid 22

Zoals al opgesloten zit in de naam is Mikrocentrum gestart vanuit precisietechnologie en fijnmechanische technologie. Al snel kwamen daar andere thema’s bij zoals kunststoftechnologie en productietechnologie. Geleidelijk is het aantal vakgebieden uitgebreid. Lange tijd zijn er twaalf vakgebieden geweest. Onlangs zijn er twee bijgekomen: Virtual Reality (met inbegrip van Augmented Reality) en AgriFoodTech. Uitgangspunt is dat Mikrocentrum in elk van deze vakgebieden meerdere activiteiten per jaar organiseert. Per vakgebied gaat het dan om cursussen, vakbeurzen, themabijeenkomsten en speciale bijeenkomsten vanuit het High Tech Platform zoals 5PM bijeenkomsten. Zo worden communities gebouwd en onderhouden waarbinnen bedrijven en kennisinstellingen elkaar regelmatig bij of via Mikrocentrum kunnen treffen. 23

High Tech Platform 600 Anno 2018 zijn ongeveer 600 bedrijven lid van het High Tech Platform van Mikrocentrum. Van kennisinstellingen, startups en zzp-ers tot grote bedrijven binnen de high tech maakindustrie. Aantal leden van het High Tech Platform 400 200 Bedrijven hebben diverse redenen om lid van het Platform te zijn. Belangrijk is de promotie van het eigen bedrijf en het in contact komen met andere bedrijven. Mikrocentrum organiseert jaarlijks een aantal bijeenkomsten die exclusief zijn voor de leden zoals meet & match bijeenkomsten en 5PM bijeenkomsten. De meet & match bijeenkomsten vinden plaats bij Mikrocentrum of op locatie bij een van de leden. Hierbij is het de bedoeling dat techneuten van verschillende bedrijven elkaar leren kennen en kennis uitwisselen met het doel om onverwachte samenwerkingen te laten ontstaan. De 5PM bijeenkomsten 24 1984 1990 2000 2010 2018 zijn ooit gestart vanuit een samenwerking met PKM, een allround adviesbureau gespecialiseerd in de metaal en techniek. Vandaar de P en ook de M van Mikrocentrum in de naam. Na enkele jaren is PKM daarmee gestopt en is Mikrocentrum alleen doorgegaan. Tijdens de bijeenkomsten die om 5 uur starten zijn er een of enkele presentaties en is er uitgebreid gelegenheid tot netwerken. De gratis bijeenkomsten zijn bewust kort en zijn exclusief toegankelijk voor leden van het Platform. In 2018 organiseerde Mikrocentrum ook enkele ontbijtsessies (7AM bijeenkomsten) met min of meer dezelfde formule van korte presentaties en netwerken. Sinds kort zijn daar ook de bedrijfsbezoeken bij lidbedrijven bijgekomen, opnieuw exclusief voor de leden en zijn er enkele vlogs gemaakt bij lidbedrijven.

Een belangrijk onderdeel van het High Tech Platform vormen de vitrines. Gezien de start van Mikrocentrum op 30 oktober 1968 met de tentoonstelling van vitrines kan gesteld worden dat het platform en de vitrines eigenlijk de basis van Mikrocentrum vormen. De vitrines zijn in de loop van de jaren enkele keren veranderd en vernieuwd. Ze stonden zowel in Utrecht, Eindhoven als in Twente (Mikrocentrum Noord Oost). Met de nieuwe huisvesting op De Run 1115 zijn de vitrines opnieuw gemoderniseerd. 25

High Tech Platform Regelmatig komt het voor dat aan medewerkers van Mikrocentrum gevraagd wordt naar expertises van bedrijven of naar bepaalde technologieën. Mikrocentrum heeft als beleid om daar neutraal in te blijven en heeft daartoe het zogenaamde ‘Vraag aan het High Tech Platform’ ontwikkeld. Als bedrijven op zoek zijn naar bepaalde expertises dan kunnen ze die vraag via Mikrocentrum neutraal richten aan alle leden van het High Tech Platform die daar dan individueel en zonder verdere tussenkomst van Mikrocentrum op kunnen reageren. Er zijn ook financiële drijfveren om lid te zijn van het High Tech Platform. Lidbedrijven krijgen korting bij deelname aan open cursussen, vakbeurzen en themabijeenkomsten. In 2018 ging het daarbij om een bedrag van 250 k€ aan kortingen. Ook kunnen leden gratis of tegen een gereduceerd tarief exposeren bij themabijeenkomsten en ontvangen ze jaarlijks vier vouchers om themabijeenkomsten gratis te bezoeken. Binnen het 50-jarige Mikrocentrum is het High Tech Platform pas in 1982 ontstaan met de uitgifte van het “Hand-Adresboek van het Mikrocentrum”. In 1983 werd de naam omgedoopt tot “Jaarboek Mikrocentrum”, in 1987 werd het boek tweetalig. De naam High Tech Platform werd formeel pas in 1989 voor het eerst gebruikt en tegenwoordig spreken we daarom van de “High Tech Platform bedrijvengids”. De gids heeft een oplage van 6000 stuks en bevat voor elk lidbedrijf een A4-pagina met informatie over het bedrijf en de contactgegevens. Naast de papieren versie is de bedrijvengids ook online te raadplegen via https://htpgids.mikrocentrum.nl. Behalve in 1985 is de ‘papieren’ gids elk jaar verschenen. Van 1984 tot en met 1990 en recent weer vanaf januari 2017 als jaargids en in de periode 1991/92 tot en met 2015/16 steeds in augustus. De meeste bedrijven en instellingen van het High Tech Platform komen uit Nederland en België. 26

Werkgroepen en Hannover Messe Vanuit het High Tech Platform zijn enkele werkgroepen ontstaan. Dat gold bijvoorbeeld voor de werkgroep Robotica, later opgegaan in de RAB (Robotics Association Benelux) die begin 2012 is gestopt. Ook is er vele jaren een werkgroep geweest van high-tech specialisten, zzp-ers die regelmatig bijeen kwamen om elkaar bij hun activiteiten te helpen. Als onderdeel van de Precisiebeurs is eind 2012 de werkgroep CERN ontstaan. 28

In 2014 was Nederland partnerland van de Hannover Messe, de grootste industriebeurs ter wereld. Vanaf dat jaar organiseert Mikrocentrum in samenwerking met de partners Metaalunie, NEVAT en Brainport Industries een collectief van bedrijven in Hal 4. In 2014 namen er 75 bedrijven deel aan dat collectief, waaronder 34 leden van het Mikrocentrum High Tech Platform. De Hannover Messe wordt frequent bezocht door Nederlandse politici en VIPs. In de afgelopen jaren waren onder meer Mark Rutte, Henk Kamp, Sander Dekker, Mona Keijzer en prins Constantijn te gast op het collectief in Hal 4. 29

High Tech Platform Jaarcongres In december 2007 is het 25-jarig bestaan van het High Tech Platform gevierd met een bijeenkomst op de High Tech Campus. Die bijeenkomst stond model voor het High Tech Platform Jaarcongres dat sinds 2014 wordt gehouden. Het jaarcongres is bedoeld als netwerkbijeenkomst exclusief voor lidbedrijven met een of meerdere inspirerende sprekers, een terugblik op het afgelopen jaar, een welkom aan nieuwe leden en een vooruitblik op de activiteiten in het komende jaar. Een belangrijk onderdeel van het jaarcongres is de Inspiratie en Innovatie Award. Die Award is bedoeld om product- en procesinnovaties van leden van het High Tech Platform onder de aandacht te brengen van een groter publiek. Uit de inschrijvingen maakt een jury een voorselectie van 5 genomineerde bedrijven. Deze genomineerden houden pitches tijdens het jaarcongres. De aanwezigen op het jaarcongres kiezen vervolgens ter plekke de winnaar. Behalve de Award zelf ontvangt de winnaar ook een stimuleringsprijs van € 2.000 en een bij Mikrocentrum vrij te besteden budget van € 3.000. De eerste twee edities van het Jaarcongres vonden in september plaats. Met het veranderen van de High Tech Bedrijvengids in een jaargids, vonden de edities in 2017 en 2018 plaats in januari. Tijdens het jaarcongres zijn in de loop van de jaren inspirerende lezingen verzorgd door Wim de Ridder en Daan Quakernaat (2014), Willem Vermeend (2015), Vincent Everts (2017) en Toon Gerbrands (2018). 30

Het jaarcongres is tot nu toe gehouden in het Evoluon (2014), het Frits Philips Muziekgebouw (2015) en op de High Tech Campus Eindhoven (2017 en 2018) . Vanwege de opening van het nieuwe Mikrocentrum-pand en de viering van het 50-jarig bestaan is er in 2019 geen editie van het jaarcongres. Vanaf begin 2020 zal het High Tech Platform Jaarcongres en de uitreiking van de Award jaarlijks in het begin van het jaar plaatsvinden op de nieuwe locatie aan De Run 1115 in Veldhoven. Winnaar 2014 met de jury De winnaars van de Inspiratie en Innovatie Award: 2014: Particle deposition monitor van SAC Nederland 2015: Flow through heater van Ferro Techniek 2017: Braster van de Pezy Group 2018: Biologisch afbreekbaar biopolymeer Vibers van Timmerije 2018 2015 ... and the winner is ... 2017 31

Opleidingen & cursussen De geschiedenis van Mikrocentrum-opleidingen begint eigenlijk al voor de start van Mikrocentrum zelf. Toen in 1954 de N.V.F.T. werd opgericht was, naast het promoten van het vakgebied, het delen van kennis en het geven van opleidingen in het vakgebied één van de doelstellingen. De eerste cursus/opleiding voor kadermedewerkers voor de fijnmechanische industrie ging van start in september 1956. De cursus had een duur van 2 jaar voor 1 dag per week en sloot aan op HTS-niveau. Vanaf 1959 werden er ook andere nascholingscursussen op fijnmechanisch gebied georganiseerd door de N.V.F.T. In die jaren voorafgaand aan de start van Mikrocentrum in 1968 was er dus al sprake van diverse cursussen en opleidingen. Vanaf de verhuizing van de N.V.F.T. naar de Oude Gracht 197 in Utrecht vonden de N.V.F.T.-cursussen daar plaats. Mikrocentrum ging formeel op 30 oktober 1968 van start en verhuisde in 1970 naar het gebouw Leeuwensteyn aan het Jaarbeursplein in Utrecht. Daar werden de cursusmogelijkheden vergroot en dat was extra het geval na de verhuizing in 1976 naar de Kruisstraat 74 in Eindhoven. In Utrecht gingen de cursussen voornamelijk over precisietechnologie maar er waren toen ook al ook kunststofcursussen. Meer en meer werd het uitgangspunt dat de N.V.F.T., en ook de vereniging Mikron, een vereniging van leden zou zijn en dat Mikrocentrum commerciële activiteiten zou uitvoeren, in het bijzonder cursussen en het organiseren van bijeenkomsten. 32

In 1970 had Mikrocentrum al 260 cursisten. In de zeventiger jaren werd onderscheid gemaakt tussen opleidingen en themacursussen. Een opleiding werd gezien als een scholing die 1 jaar of langer duurde en waarin meerdere lesvakken werden gedoceerd. Een themacursus was een scholing over 1 bepaald thema dat in een tijdsbestek korter dan 1 jaar werd afgehandeld. Terwijl in de zestiger jaren alle opleidingen en cursussen in de avonduren plaatsvonden, veranderde dat in de jaren zeventig geleidelijk naar scholing overdag. Tegenwoordig heeft Mikrocentrum uitsluitend (thema)cursussen en zijn er iets meer cursussen overdag dan in de avonduren. Eind jaren zeventig bevatte het scholingsprogramma van Mikrocentrum vier opleidingen en acht (thema)cursussen voor fijnmechanische technologie en fabricagetechnologieën. De cursusgids van mei 1979 bevatte vier opleidingen (leergangen): • NVFT-Bemetel: 54 lesavonden met o.a. werkplaatstechniek, materiaalkennis en meettechniek • Fijnmechanische Techniek A: 68 lesavonden met o.a. productietechnieken, kunststoffen en elektrotechniek • Schakelcursus voor toelating tot MTOapplicatie: 14 avonden fijnmechanische techniek • MTO-applicatie fijnmechanische techniek: 103 avonden met o.a. mechanica, wiskunde en fijnmechanische constructies. Bemetel stond voor Bedrijfsopleiding Metaal- en Elektrotechnische industrie. Het was een stichting die het bevorderen en coördineren van vakopleidingen in de metaalindustrie en de elektrotechnische industrie tot doel had. Na afloop van de opleiding volgde een examen. Bemetel kan gezien worden als de voorloper van de huidige BBL-opleidingen (Beroeps Begeleidende Leerweg). 33

Opleidingen & cursussen Vanaf de opening in 1979 van Mikrocentrum Noord Oost in Twente tot aan 1984 zijn daar ook cursussen en opleidingen gegeven. In 1982 bijvoorbeeld waren er 79 cursisten in Mikrocentrum Noord Oost. Ook in de vestigingen van Mikrocentrum West in Delft en Rotterdam zijn cursussen verzorgd. De diversiteit in cursussen nam in de begin tachtiger jaren verder toe. Mede daardoor was het aantal cursustitels voor geheel Mikrocentrum in 1984 opgelopen tot 24. De Mikrocentrum-cursussen hadden vaak een technisch karakter en waren over het algemeen op MBO/HBO niveau met een aantal cursussen op VMBO niveau en academisch niveau. De cursussen van Philips CTT (Centrum voor Technische Trainingen) zaten voornamelijk op een iets hoger HBO/academisch niveau. In 1997 werd geconstateerd dat er sprake was van een gestage groei van het aantal Philips-cursisten binnen Mikrocentrum. Het aantal bedrijfsinterne cursussen binnen Mikrocentrum was ook groeiende en binnen Philips was er een tendens om terug te gaan naar de core-business. Er werd geopperd om cursussen van Philips door Mikrocentrum te laten verzorgen. In november 1997 waren de eerste gesprekken tussen de Philips-directie en Mikrocentrum. In 1998 kwamen die gesprekken stil te liggen omdat er binnen Philips een verminderde opleidingsbehoefte was, maar in 2002 werden de gesprekken hervat. CTT had toen plannen voor nieuwe huisvesting op de High Tech Campus en er was een optie van een mogelijke verhuizing van Mikrocentrum naar de High Tech Campus. Begin 2003 besloot Philips om het CTT-cursusmateriaal ook voor bedrijven buiten Philips beschikbaar te stellen. Na diverse gesprekken en intensievere samenwerking was er in 2008 uiteindelijk toch nog sprake van een overname van de CTT-activiteiten door Mikrocentrum. Op 28 januari 2008 werd een LOI (letter of intent) getekend en de daadwerkelijk overname stond gepland voor 1 september 2008. De insteek was dat 34

Mikrocentrum uiteindelijk ook zou verhuizen van de Kruisstraat naar de High Tech Campus. De financiële crisis in 2008 veranderde dat allemaal. In juni van dat jaar werd duidelijk dat ongeveer de helft van de omzet van CTT wegviel alleen al omdat NXP per direct stopte met het afnemen van cursussen. De logische consequentie was dat de overname op het laatste moment niet doorging. In 2009 werden de CTT-cursussen alsnog verkocht aan andere partijen buiten Mikrocentrum. Mikrocentrum had op dat moment zelf ook enkele cursussen op HBO/academisch niveau en besloot in 2010 tot de oprichting van Engenia, speciaal met het doel om dat soort cursussen verder te ontwikkelen en te promoten. Die activiteiten bleven echter beperkt, mede door de sterke concurrentie. Vanaf 2015 werd Engenia niet echt meer gepromoot, hoewel er toen en nu nog steeds sprake is van cursussen op dit niveau. top opleidingen voor professionals top training for professionals 35

Opleidingen & cursussen Na de groei van het aantal cursustitels aan het eind van de vorige eeuw en de dip na het millennium steeg het aantal cursustitels in het begin van deze eeuw opnieuw sterk. Ten gevolge van de financiële crisis in 2008 daalde de omzet bij opleidingen enigszins. De omzetdaling in 2009 was het sterkst bij de middengroep van bedrijven met een jaaromzet tussen de 4 k€ en 25 k€. De open cursussen bleken daarbij meer recessiegevoelig te zijn dan de bedrijfsinterne cursussen. Vanwege de recessie heeft er tot 2012 een sanering plaatsgevonden van een aantal cursustitels, hoewel er deels ook nieuwe titels bijkwamen. De laatste jaren is het aantal cursustitels weer toegenomen. Vanouds heeft Mikrocentrum veel cursussen gegeven gericht op de praktijk. Dat werd ondersteund door diverse practica die voorzagen in de behoefte om het geleerde direct te kunnen toepassen in de praktijk. Al jarenlang stonden er daarom opstellingen voor optica en meten in de vestiging op de Kruisstraat. Dat gold sinds 1991 ook voor een tweetal spuitgietmachines. Op de nieuwe vestiging op De Run zijn dat er zelfs drie en is het spuitgietlokaal verder ingericht en geprofessionaliseerd. Aantal cursussen in de cursusgids 100 150 200 50 1980 36 1990 2000 2010 2018

Mikrocentrum heeft per 2018 150 cursustitels Rond 2014 werden, in samenwerking met enkele docenten, mobiele practica (zogenaamde elektro-koffers) ontwikkeld, speciaal voor de praktische toepassing van elektro-cursussen in Utrecht (open traject) en voor bedrijfsinterne cursussen. Dit leidde in 2016 tot het investeren van 300 k€ in de ontwikkeling van nieuwe practicacursussen en de inrichting van nieuwe practicaruimtes voor de vakgebieden elektrotechniek, industriële automatisering en mechatronica. Omdat de accommodatie daarvoor op de Kruisstraat veel te klein was, werden deze practica tijdelijk ondergebracht op de bovenste etage van het *techniekHuys aan De Run 4250 in Veldhoven. Die practica werden op 24 juni 2016 geopend door Peter Wennink, CEO van ASML. 600 cursustrajecten per jaar 6.000 cursisten per jaar Mikrocentrum is al praktisch vanaf de start actief als aanbieder van cursussen metrologie. Mitutoyo was daar in 2000 mee gestart als service-activiteit voor hun klanten. Mitutoyo besloot daar in 2012 mee te stoppen vanwege de pensionering van de interne docent en verwees bedrijven en cursisten door naar Mikrocentrum. Dat leidde uiteindelijk tot een bundeling van krachten en intensieve samenwerking waarbij het gehele pakket van cursussen, cursusmaterialen en lesmateriaal overging van Mitutoyo naar Mikrocentrum. Sindsdien kan gesteld worden dat Mikrocentrum marktleider is van metrologiecursussen in de Benelux. Dat wordt extra ondersteund door de 3D-meettafel van Mitutoyo die in juni 2016 in de nieuwe practicaruimtes van Mikrocentrum in het *techniekHuys geplaatst werd en die eind 2018 is meeverhuisd naar de nieuwe locatie aan De Run 1115. 37

Opleidingen & cursussen Gebruikelijk is dat cursisten die een Mikrocentrum cursus hebben gevolgd daarvoor een deelnamecertificaat ontvangen. In enkele gevallen is er sprake van examens. Dat is bijvoorbeeld het geval voor een aantal kunststoftechnologie cursussen. In 2005 werden dat soort cursussen gegeven door Polyknowledge, SORK, STODT en Mikrocentrum. Ondersteund door subsidiegelden die vanuit een SORK-fonds beschikbaar kwamen en in samenwerking met de NRK werd dat jaar examenmateriaal en een branche-certificering ontwikkeld voor de diverse cursussen spuitgieten. Het grote voordeel daarvan was dat het niveau van de cursussen en examens op landelijk niveau gelijk kwam te liggen. Ook voor andere cursussen heeft Mikrocentrum examenmateriaal ontwikkeld. Soms echter is dat niet eens nodig. De cursus Matrijzen voor Kunststoffen B, een 20-daagse cursus die afgerond wordt met een verdediging van een ontwikkelopdracht voor een commissie van specialisten, heeft geen officieel erkend examen. Het komt echter veelvuldig voor dat bij personeelsadvertenties voor matrijzenmakers vereist wordt dat deze Mikrocentrum cursus gevolgd moet zijn. 38

Certificering werd in de loop van de jaren steeds belangrijker. In 2004 verkreeg Mikrocentrum de CEDEO erkenning voor open en bedrijfsinterne cursussen en in 2005 de erkenning als ‘Vlaams Erkend Opleidingsverstrekker’. Cursisten uit België betalen daardoor maar de helft van het inschrijvingsgeld en cursusmateriaal door gebruik te maken van opleidingscheques van de VDAB (Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding). De cursussen van Mikrocentrum hebben vaak een technische inhoud en worden voornamelijk gegeven aan technische bedrijven. Dat is echter niet uitsluitend het geval. In de loop van de jaren heeft Mikrocentrum ook diverse niet-technische cursussen ontwikkeld voor projectmanagement, persoonlijke vaardigheden, communicatie en management. Deze ‘softe opleidingen’ omvatten zo’n 10-15% van alle Mikrocentrum cursussen en worden nagenoeg geheel gegeven voor de technische en industriële sector. Uitgangspunt daarbij is het ‘one stop shopping’ principe, waarbij bedrijven zoveel mogelijk voor al hun cursusvragen bij Mikrocentrum terecht kunnen. 39

Opleidingen & cursussen Vooral in de afgelopen twee decennia hebben de cursussen van Mikrocentrum toenemende concurrentie gekregen vanuit het internet. Zeker de laatste jaren is het zo dat allerlei kennis over techniek vrij beschikbaar is. Een bijzondere vorm daarvan vormen de zogenaamde MOOCS (Massive Open Online Courses) die veelal door universiteiten en andere opleidingsinstituten worden ontwikkeld en gratis op internet gezet worden. Het verdienmodel is daarbij niet altijd duidelijk. Ook de ontwikkeling van allerlei e-learning modules beconcurreert het traditionele klassikaal lesgeven. Niettemin blijkt dat cursisten behoefte blijven hebben aan een docent voor de klas en aan de onderlinge interactie met mede-cursisten. Cursisten willen in steeds kortere tijd iets leren en het moet ook nog leuk zijn. Digitalisering en beleving komen steeds meer centraal te staan. Voor Mikrocentrum heeft dat alles geleid tot twee aanpassingen. Enerzijds de extra nadruk op de hierboven genoemde practica en anderzijds de ontwikkeling van blended cursussen. Dat is een mengvorm van klassikaal onderwijs ondersteund door internet-tools en met versterkte contacten tussen cursisten onderling en met de docent, ook buiten de cursusmomenten om. In de komende jaren zullen er steeds meer ‘blended’ cursussen komen. Bovendien is Mikrocentrum gestart met de ontwikkeling van virtual reality toepassingen, te beginnen met cursussen NEN 3140. Met al deze ontwikkelingen blijft gelden dat de praktijkkennis van de docent voor de groep toch vaak datgene is dat een Mikrocentrum cursus uniek maakt. 40

Ongeveer 600 keer per jaar wordt er nu door Mikrocentrum een cursus gegeven, hetzij in het open traject, hetzij bedrijfsintern. De verhouding tussen open-traject cursussen en bedrijfsinterne cursussen is ongeveer 53% / 47%. Er zijn ongeveer 225 freelancers verbonden aan Mikrocentrum, onder wie 200 docenten en 25 overige freelancers. Docenten komen veelal uit de praktijk, van gespecialiseerde bedrijven, technische bedrijven en/of kennisinstellingen. Ongeveer 100 van de docenten zijn zzp-er. Regelmatig regelt Mikrocentrum interne cursussen voor de docenten ten behoeve van de ontwikkeling van didactiek, de zogenaamde ‘train de trainer’ cursussen. In de loop van de jaren hebben naar schatting iets meer dan 100.000 cursisten deelgenomen aan cursussen van Mikrocentrum. Met de verhuizing naar De Run 1115 in december 2018 zijn alle Mikrocentrum cursussen weer op één plek samengevoegd, inclusief de practica van de Kruisstraat en het *techniekHuys. Er is met tien leslokalen en drie practicaruimtes zelfs ruimte voor verhuur van lesruimtes aan andere organisaties. Terwijl enkele grote opleidingsaanbieders, mede door acquisitie, steeds groter worden vormt customer intimacy, aandacht en maatwerk voor de klant de onderscheidende factor voor het succes van Mikrocentrum. Docenten en overige freelancers aanwezig op de eindejaarsbijeenkomst 2018. 41

Vakbeurzen & congressen Sinds 1993 organiseert Mikrocentrum jaarlijks vakbeurzen met een unieke combinatie van contacten op de beursvloer enerzijds en lezingen en bedrijfspresentaties binnen het congresprogramma anderzijds. Een efficiënte en laagdrempelige manier om de nieuwste technologische ontwikkelingen en innovaties, maar ook jarenlange ervaring, uit te wisselen. Want waar vind je op één plek, op een paar duizend vierkante meter, zowel de oplossing die je het liefst gisteren al had voor een acuut probleem, als een goed overzicht waar je vakgebied zich over tien jaar zal bevinden? Concurrent Engineering x CADCAM KOG / Interne Logistiek / BS SemiProcess SCADA EDM-PDM Financial Systems AIDC TQS HRD (Handel, Retail, Distributie) P&O Vakbeurs Kunststoffen SOS -> SMC MES Control Systems Precisiebeurs Vision & Robotics PDS IAS Benelux Laser Event Efficiënt Verspanen / Automatisering in de Metaal Auditing Network Event Fotonica Health & Technology RapidPro Materials Virtual Revolution AgriFoodTech Automotive Congress 1993 1995 42 2000 2005 2010 x xx x x x x x x x x x x x x x x .x. x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x ThD x x x x ThD x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x 2015 2018 x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

De economische situatie in het begin van de jaren ‘90 was problematisch (Philips Centurion, faillissement De eerste aanzet voor een vakbeurs van Mikrocentrum was de ‘Fijnmechanische Manifestatie’ die van 4 tot 6 november 1986 werd gehouden in Delft waar op dat moment Mikrocentrum West was gehuisvest. De tweede editie, onder de naam ‘Manifestatie Fijnmechanische Techniek 93’ (MFT93), vond plaats op 17 en 18 maart 1993 in de aula van de TU-Delft. Deze editie werd georganiseerd door de Bond voor Materialenkennis, het CME, het Mechatronica Platform, Mikrocentrum Nederland en de NVFT. DAF,…). Vanuit de strategische analyse dat het organiseren van evenementen minder conjunctuurgevoelig zou zijn dan het organiseren van opleidingen is Mikrocentrum zich vanaf 1993 extra gaan richten op vakbeurzen en seminars. De eerste ‘echte’, eigen vakbeurs van Mikrocentrum met als titel Concurrent Engineering vond plaats op 17 juni 1993. Na de eenmalige editie van Concurrent Engineering werd in 1995 het tweedaagse CAD-CAM georganiseerd. Op de tussenliggende avond werd aan de exposanten een diner aangeboden met entertainment. Dat concept werd later ook bij veel andere, met name grote, vakbeurzen toegepast. In 1995 was ook de eerste editie van KOG-systems (klantordergestuurde logistiek) dat samen met CKC werd opgezet. Vanwege het grote succes waren er dat jaar zelfs twee edities. Deze oudste, nog lopende vakbeurs van Mikrocentrum is op diverse locaties gehouden en heeft diverse naamsveranderingen ondergaan. De laatste editie was onder de naam Business Software en werd gehouden in Barneveld. De daaropvolgende jaren kwamen er regelmatig vakbeurzen bij tot een aantal van 13 in 1999. Dat gebeurde door Mikrocentrum in samenwerking met CKC en Beatrijs. Enkele van die vakbeurzen, Financial Systems, Handel-Retail-Distributie (HRD) en P&O, zijn samen opgezet met CKC en werden vanuit een verdeling van activiteiten vanaf 2000 door CKC georganiseerd. Vanuit die verdeling van activiteiten zijn KOG-systems, SemiProcess en EDM-PDM vanaf 2000 bij Mikrocentrum gebleven. De vakbeurzen SCADA, AIDC, MES en Control Systems zijn opgezet is samenwerking met Beatrijs en vanaf 2000 overgenomen door Mikrocentrum. 43

Vakbeurzen & congressen De vakbeurs Kunststoffen is ontstaan na een rapport uit 1999 over de kunststoffenbranche waarin werd gesteld dat samenwerking en kennisdeling moest worden versterkt vanwege de toenemende internationale concurrentie. Alle leveranciers gerelateerd aan het spuitgietproces en ‘traditionele’ kunststoffen werden benaderd. In de recente jaren zijn ook thema’s zoals composieten, de circulaire economie (recycling) en andere vormgevingstechnieken steeds belangrijker geworden voor de vakbeurs Kunststoffen. Twee jaar later was de eerste editie van de Precisiebeurs. De kiem daarvoor is gelegd in een voorstudierapport van Berenschot uit 1998 over het belang en de mogelijkheden van precisietechnologie. Op basis van de toen al sterke positie van Mikrocentrum op dit vakgebied, diverse initiatieven van organisaties zoals TNO en de NVPT, de start van een IOP Precisietechnologie en de positieve ervaringen van het opzetten van de vakbeurs Kunststoffen werd in oktober 2000 door Henny Spaan van IBS de suggestie gedaan aan Mikrocentrum om een Precisiebeurs te organiseren. De eerste editie was op 10 oktober 2001. Diverse van de eerste vakbeurzen hadden een hoog ICT-gehalte, wat paste bij de alsmaar toenemende digitalisering in het eind van de vorige eeuw en de millenniumhype in het bijzonder. Na 2000 namen deze vakbeurzen af in omvang en belangstelling, en diverse van deze vakbeurzen werden gestopt in de daaropvolgende jaren. Vanaf dat moment werd er vooral ingezet op technologische vakbeurzen, en was er extra aandacht voor de inhoudelijke kant met hoogwaardige lezingen. 44

Aantal exposanten van de Precisiebeurs 100 150 200 250 300 350 50 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Jaar 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Tijdens de Precisiebeurs worden drie prijzen van de DSPE uitgereikt. Jaarlijks is dat de Wim van der Hoek prijs voor het beste afstudeerverslag op het gebied van precisietechnologie. In de oneven jaren wordt de Rien Koster prijs uitgereikt, een oeuvreprijs voor een ervaren precisietechnoloog en in de even jaren de Ir A. Davidson prijs voor het beste jonge talent op het gebied van precisietechnologie. De vakbeurs Kunststoffen en de Precisiebeurs groeiden in het eerste decennium van de 21e eeuw uit tot een omvang van de maximale capaciteit van Koningshof van ongeveer 200 exposanten. Nadat beide vakbeurzen jarenlang volgeboekt waren en er sprake was van wachtlijsten werd in 2012 besloten tot het plaatsen van een tijdelijke Aluminium-hal voor exposanten voor beide beurzen. Deze zogenaamde Dommelhal werd in de daaropvolgende jaren verder uitgebreid tot 2000 m2 Andere vakbeurzen die in die jaren zijn ontwikkeld zijn Vision (later uitgebreid tot Vision, Robotics & Mechatronics), IAS (Industrial Automation Solutions), Efficiënt Verspanen, Fotonica, Health & Technology, RapidPro (3D-printen), Materials en AgriFoodTech. Bij enkele vakbeurzen (Precisiebeurs, Vision en , waardoor de vakbeurs Kunststoffen en de Precisiebeurs nu een capaciteit hebben van ongeveer 300 exposanten. Overigens is er, ondanks deze groei, nog steeds sprake van een wachtlijst. Fotonica) is oorspronkelijk sprake geweest van samenwerking met IOP’s (Innovative OnderzoeksProgramma’s) van de overheid, maar alle vakbeurzen zijn altijd volledig in eigen beheer en regie uitgevoerd door Mikrocentrum. Kenmerkend voor alle Mikrocentrum vakbeurzen zijn de gratis toegang, de lezingenprogramma’s en het laagdrempelige concept van standaard standbouw om de kosten voor exposanten laag te houden en om ook kleine bedrijven een kans te geven zich goed te presenteren. 45 p

Vakbeurzen & congressen Het karakter van de vakbeurzen is in de loop van de jaren wel veranderd. In de beginjaren lag de nadruk op het opdoen van kennis over producten, technologieën en bedrijven. Met de groei van het internet is op voorhand al meer informatie beschikbaar over de bedrijven die exposeren op de vakbeurzen en hun producten. De complexiteit van producten en de toeleverketen is ook toegenomen. Dat alles betekent dat er een verschuiving is van kennisoverdracht en toeleveren naar netwerken en samenwerken. Het persoonlijke contact wordt, wellicht juist vanwege het internet, steeds belangrijker. De meet & match bijeenkomsten bij diverse vakbeurzen, opgezet in samenwerking met EEN (Enterprise Europe Network), voorzien ook deels in die behoefte. Het gemiddeld aantal bezoekers dat naar lezingen gaat is in de loop van de jaren afgenomen en dat aantal is relatief ook kleiner naarmate een vakbeurs groter is. Veel bezoekers gunnen zich de laatste jaren steeds minder tijd. Bezoekers en exposanten worden kritischer en verwachten/eisen in korte(re) tijd meer resultaat van een vakbeurs. Inspiratie opdoen door het zien van succesvolle voorbeelden, kennis verkrijgen van wat nu nodig is en trends zien voor de komende jaren zijn cruciaal. Voor een beursorganisator als Mikrocentrum heeft dit tot gevolg dat er steeds meer aandacht uitgaat naar de aankleding van de beurs, digitalisering en beleving. 46 Tijdens de Vision-editie in 2004 in Nijmegen was er een robotvoetbaldemo tussen teams uit Nederland en Duitsland. De scheidsrechter Reinold Wiedemeijer had oranje sokken aan terwijl de bal ook oranje was, waardoor de robotjes regelmatig de verkeerde kant op gingen.

Bedrijven opereren steeds meer in een internationale context en dat gaat ook op voor vakbeurzen die daardoor ook internationaler worden, zowel ten aanzien van exposanten als bezoekers. Een voorbeeld daarvan is het Big Science onderdeel van de Precisiebeurs. Dat startte met een bezoek in mei 2012 aan CERN, de ringvormige deeltjesversneller in Zwitserland, die later voor een breder publiek bekend zou worden vanwege de ontdekking van het zogenaamde Higgs-deeltje. CERN is een van de zogenaamde Europese Big Science projecten met wetenschappelijk onderzoek op het allerhoogste niveau waar veel geld in omgaat. Daar lagen en liggen grote kansen voor de (Nederlandse) industrie. Omgekeerd kunnen dergelijke projecten niet zonder de kennis en productiefaciliteiten van de technologische industrie. Het gevolg was een uitwisseling van kennis en het onderzoeken van mogelijkheden tot samenwerking op de Precisiebeurs vanaf 2012. In eerste instantie gold dat voor CERN, later kwamen daar andere Big Science projecten bij zoals ESO, ESRF, ESS, ET (Einstein Telescoop), ITER, HFML, LOFAR en SKA. Het belang hiervan werd onderstreept door het bezoek van Sijbrand de Jong, president van de CERN-raad (het hoogste orgaan bij CERN), aan de Precisiebeurs in 2017. Inmiddels hebben vele tientallen inkopers en techneuten van die projecten de Precisiebeurs bezocht. Diverse Nederlandse bedrijven hebben zodoende via de Precisiebeurs toegang gekregen tot Big Science projecten en daar ook al aan geleverd. De ondersteunende rol van het Nederlandse ILO-netwerk is daarbij van groot belang. Vanaf 2019 zal de vakbeurs Materials een samenwerking aangaan met de vakbeurs Eurofinish van de Belgische VOM. De gecombineerde vakbeurs zal afwisselend in België en Nederland worden georganiseerd, startend in 2019 in Leuven. In het algemeen is er een trend naar kleinere vakbeurzen met specialisatie en focus in plaats van grote ‘platte’ beurzen. De nieuwe Mikrocentrum-huisvesting zal daar zeker een rol in gaan spelen. 47 Sijbrand de Jong (CERN)

Themabijeenkomsten Themabijeenkomsten over een afgebakend en actueel thema zijn een belangrijk instrument om nieuwe technologieën, diensten en producten via een lezingenprogramma onder de aandacht te brengen bij de technologische industrie. De insteek is in al die jaren onveranderd gebleven: kennisdelen en netwerken. De eerste themabijeenkomsten werden al in de Utrechtse periode (19691976) georganiseerd: tien themabijeenkomsten per jaar, met alleen aandacht voor technologie en vaak ook alleen maar in de avonduren na het werk. Themabijeenkomsten vonden in het begin voornamelijk plaats op de (toenmalige) vestigingen van Mikrocentrum in Utrecht, Delft, Rotterdam, Enschede en Eindhoven. Het ‘topjaar’ 1998 had het hoogste aantal van 43 themabijeenkomsten, met thema’s over kunststoftechnologie, productietechnologie, bedrijfsvoering industriële automatisering en aandrijftechniek, nieuwe materialen, (embedded) software en product-engineering. Het gemiddelde aantal bezoekers was tot 2002 relatief hoog, waarbij 120 bezoekers en een herhaling van een themadag geen uitzondering was. Naast de themabijeenkomsten werden er in de vorige eeuw ook zogenaamde manifestaties georganiseerd zoals de Spuitgietmanifestatie en de Lijmmanifestatie. Daarbij werden exposities gehouden van 10 tot 20 exposanten. In 1998 werd de Spuitgietmanifestatie, die meer exposanten trok dan bezoekers, opgeheven. Dat maakte deels de weg vrij voor de vakbeurs Kunststoffen. 48

De thema’s zijn aan mode onderhevig, en spelen veelal in op de actualiteit van technische ontwikkelingen en veranderende wetgeving. Tot 1993 werden de thema’s in overleg met deskundigen bedacht en door Mikrocentrum verder inhoudelijk uitgewerkt. Vanaf 1993 was er ruim twee decennia een platform van themadag-organisatoren en specialisten uit de industrie, die regelmatig met elkaar brainstormden over nieuwe thema’s. Thema’s werden geselecteerd en inhoudelijk uitgevoerd door deze specialisten. De organisatoren waren veelal afkomstig van Philips (CFT en het NatLab) en andere industriële onderzoeksinstituten met een uitgebreid netwerk in hun vakgebied. Bezoekers uit de bedrijven stonden in die tijd over het algemeen minder onder tijdsdruk dan nu, en waren vaker in staat om tijd vrij te maken voor een bezoek aan een themabijeenkomst. Bovendien kunnen themabijeenkomsten de kraamkamer vormen voor nieuwe onderwerpen. Zo is op een laagdrempelig manier uit te proberen of een onderwerp geschikt is voor een cursus of een vakbeurs. Een goed voorbeeld hiervan is additive manufacturing (3D-printen). Begonnen als een themabijeenkomst is dit onderwerp inmiddels uitgegroeid tot de succesvolle RapidPro vakbeurs. Ook de vakbeurs Technology for Health is zo ontstaan. 49

Themabijeenkomsten De grootste bloeiperiode van themadagen was tussen 1993 en 2007, toen internet nog minder gangbaar was. In het afgelopen decennium is veel veranderd. Informatie kan snel en eenvoudig worden verkregen via internet. Bedrijven worden kritischer over de inhoud en de onderwerpen van themabijeenkomsten en denken extra na voordat ze daarop intekenen. Er is ook veel meer aanbod, bijvoorbeeld van brancheverenigingen, kennisinstellingen en overheidsinstanties, met bijeenkomsten die vaak gratis toegankelijk zijn. Ook commerciële bedrijven organiseren steeds vaker gratis evenementen voor hun klanten. Desondanks blijven themadagen bij uitstek een interessant instrument om nieuwe technologische ontwikkelingen, procesinnovaties en marktontwikkelingen onder de aandacht te brengen. De uitdaging voor de toekomst is om nieuwe concepten te ontwikkelen met een hoge kwaliteit en met de juiste onderwerpen, waar voldoende vraag naar is en die voldoende onderscheidend zijn ten opzichte van andere concurrerende evenementen. Omzetontwikkeling themabijeenkomsten 1985 50 1990 2000 2010 2017

De variëteit in themabijeenkomsten is de laatste jaren sterk toegenomen, bijvoorbeeld qua kostenstructuur en tijdsduur, met een middagprogramma of middag-avondprogramma in plaats van een dagprogramma. Om die reden spreken we nu ook van themabijeenkomsten en niet van themadagen. Eind vorige eeuw maakten themabijeenkomsten en het High Tech Platform onderdeel uit van de afdeling Pers en Voorlichting. Tegenwoordig zijn themabijeenkomsten een onderdeel van de afdeling Evenementen. Voor leden van het High Tech Platform zijn er gratis vouchers voor deelname aan themabijeenkomsten. Bovendien kunnen platformleden gratis of tegen gereduceerd tarief exposeren bij themabijeenkomsten. De laatste jaren is vanwege de beperkte ruimte op de Kruisstraat in Eindhoven - en om ook andere regio’s te kunnen bedienen - vaak uitgeweken naar andere locaties binnen Nederland en Vlaanderen. Dat heeft ook te maken met de omvang van sommige jaarlijkse terugkerende themabijeenkomsten zoals Verspanen 2020, Lijmen, Smart Customization, Aluminium Next en Motion & Drives. Het verschil tussen dit soort themabijeenkomsten en (kleine) vakbeurzen vervaagt, waardoor we ook wel spreken van mini-events. Het merendeel van de themabijeenkomsten zal de komende jaren georganiseerd worden op de nieuwe locatie aan De Run in Veldhoven. 51

Dependances - van Oost tot West Mikrocentrum heeft in de loop van de jaren diverse dependances gehad. Eigenlijk begon dat al in Utrecht met de gedachte om de expositieruimte op Hoog Catharijne te kopiëren naar Gent (België) en Zürich (Zwitserland). De eerste echte dependance is echter de vestiging Mikrocentrum Noord Oost. De officiële statuten van ‘Stichting Mikrocentrum N.O.’ hebben als datum 28 juni 1979, en deze vestiging bleef bestaan tot 1984. Achtereenvolgens was de locatie Industriestraat 30 in Enschede en vanaf 24 januari 1983 het BTC-gebouw aan de Hengelosestraat 705 in Enschede. De in 1984 geplande verhuizing naar Hengelo heeft niet meer plaatsgevonden. In Enschede was er sprake van een expositieruimte en werden cursussen en bijeenkomsten georganiseerd. Daaronder vielen ook de marktinfo’s zoals de Marktinfo ’81 met 51 bedrijven. De tweede dependance, Mikrocentrum West, is in eerste instantie gevestigd in het TNO-Productiecentrum in Delft. Vanaf 1 december 1991 werd 261 m2 gehuurd op de 10e verdieping van het World Trade Center in Rotterdam. Op 5 mei 1994 werd deze vestiging gesloten. 52

Na de verhuizing naar Eindhoven in 1976 is er enige tijd geen sprake van dependances. Het nieuwe pand bood ook voldoende groeimogelijkheden. Op 1 mei 2007 echter startte Mikrocentrum een kleine dependance in het Beta-gebouw (HTC-9) op de High Tech Campus in Eindhoven (HTCE). Dat had deels te maken met de hechte contacten met Philips en de HTCE, de bijeenkomsten en evenementen die door Mikrocentrum op de HTCE werden georganiseerd en met gesprekken over een mogelijke verplaatsing van de hoofdvestiging van de Kruisstraat naar de HTCE. Met de ophanden zijnde verplaatsing in 2018 van de Kruisstraat naar het nieuwe pand aan De Run 1115 in Veldhoven werd de HTCE-dependance dat jaar beëindigd. Twee jaar eerder, op 24 juni 2016, werd wel een andere nieuwe dependance geopend in het *techniekHuys in Veldhoven. Vanwege ruimtegebrek op de Kruisstraat werd de bovenste verdieping van het *techniekHuys ingericht met nieuwe practica voor de vakgebieden Optica, Elektrotechniek, Industriële automatisering en Mechatronica. Alleen de spuitgietmachines bleven op de Kruisstraat. Sinds 2016 was sprake van een strategische samenwerking met Mitutoyo op het gebied van geometrische meettechniek en tekeninglezen. Alle daaraan gekoppelde cursussen en apparatuur, zowel van Mitutoyo als van Mikrocentrum, werden in 2016 verplaatst naar het *techniekHuys. Voor demodoeleinden werd daar ook een 3D-meettafel van Mitutoyo aan toegevoegd. In toenemende mate werden reguliere cursussen en themabijeenkomsten ook in het *techniekHuys georganiseerd. Al deze practica en activiteiten zijn eind 2018 verplaatst naar het nieuwe pand van Mikrocentrum aan De Run 1115 in Veldhoven. In de periode 1981-1982 is er ook sprake geweest van een vestiging in Los Angeles, het MC-LA oftewel ‘Micro Centre Los Angeles’. Evert Oosterman emigreerde daar in 1981 naartoe. Hij heeft diverse bezoeken gearrangeerd maar ondanks het adres in ‘LA’ heeft dit nooit tot een daadwerkelijke vestiging geleid. Dat geldt ook voor Mikrocentrum Indonesië dat ooit genoemd is maar niet echt ontstaan is. Dit alles tekent echter wel de ambitie en internationale georiënteerdheid van Mikrocentrum. De door Mikrocentrum opgerichte Werkgroep WECOMA past ook in dat kader. 53

Kees Kooij Award Kees Kooij werd op 5 oktober 1992 voorzitter van het bestuur van de Stichting Mikrocentrum Nederland. Hij heeft zich in een lastige periode zeer actief ingezet voor de continuïteit en groei van Mikrocentrum. Bij zijn afscheid op 20 december 2004 werd de Kees Kooij Award ingesteld. Die Award wordt sindsdien jaarlijks in december tijdens de eindejaarsbijeenkomst van Mikrocentrum uitgereikt aan “een persoon die zich in de afgelopen periode (= hetzij het afgelopen jaar, hetzij de afgelopen jaren) zeer verdienstelijk heeft gemaakt voor de aan het Mikrocentrum gerelateerde activiteiten”. Aan de Award is een bedrag verbonden van €1.500,- en een glazen sculptuur waarin met laser de beeltenis van Kees Kooij is gegraveerd. De prijswinnaars in de afgelopen jaren waren: 2004 - Frans Langereis Frans was een topdeskundige op het gebied van Geometrische meettechniek en ook zeer goed op de hoogte van diverse andere technologieën zoals verspanen, vonkerosie en plaatbewerken. Hij heeft een groot aantal themadagen georganiseerd. 2005 - Jan Helmons Jan gaf al in de Utrecht-periode les in kunststofcursussen, waaronder Matrijzen voor Kunststoffen B. Na zijn afscheid als docent in 1994 was hij nog jaren lid van de examencommissie van deze cursus. Hij heeft meer dan 1000 cursisten opgeleid. Jan is in 2008 overleden. 2006 - Jan Wolters Jan is ongeveer 20 jaar docent geweest, met name binnen het vakgebied Kwaliteitsmanagement, voor cursussen Auditing en de cursus Opzetten en invoeren van een kalibratiesysteem. Jan heeft Mikrocentrum actief begeleid bij het behalen van het ISO-9000 certificaat. 54

2007 - Joop Bemelen Joop is bij Mikrocentrum gestart met de cursus SMT (Surface Mount Technology). Later zijn daar andere technische cursussen bijgekomen. Voor de cursus ESD heeft hij meer dan 900 cursisten opgeleid. Aansluitend was hij vele jaren docent van de cursussen Projectmanagement. 2008 - Fred Bijsterveld Fred is sinds 1996 werkzaam als docent voor cursussen spuitgiettechnologie. Hij is docent voor de cursus Spuitgieten 1, en hij heeft in 2003 in een korte periode het lesmateriaal ontwikkeld voor de cursussen Spuitgieten 2 en 3. 2009 - Jos van den Biggelaar Jos is na zijn pensionering bij Philips in 2002 gestart met het organiseren van themadagen, met name rond precisietechnologie en verspanen. Hij was ook betrokken bij de vakbeurs Efficiënt Verspanen en regelmatig dagvoorzitter bij grote vakbeurzen zoals de Precisiebeurs. 2010 - Jan van der Velde Jan is vanaf 1990 docent Tekeninglezen geweest en was dat vanaf 2000 ook voor de cursus Geometrische meettechniek. Hij heeft cursussen gegeven aan ongeveer 900 cursisten en stond vooral bekend om zijn betrokkenheid, inlevingsvermogen, geduld en praktijkervaring. 2011 - Peter Legierse Peter was docent van de cursus Decoreren van kunststoffen, organisator van themadagen en dagvoorzitter bij diverse vakbeurzen. Hij was tevens voorzitter van de branchevereniging RapidPro die gelinkt was aan de gelijknamige Mikrocentrum-vakbeurs. 55

Kees Kooij Award In 2013 is er geen Kees Kooij award uitgereikt maar zijn Sjoerd de Jong (oud-voorzitter) en Wim Luiten (oud-secretaris) tijdens de eindejaarsbijeenkomst geëerd vanwege hun actieve betrokkenheid om in 1984 bij het faillissement van Mikrocentrum tijdig een succesvolle doorstart te realiseren. 2012 - Piet van Rens Piet heeft in 2006 tijdens de Precisiebeurs de Rien Koster prijs van de DSPE ontvangen. Binnen Mikrocentrum was hij sinds 1979 docent. Vanaf 2003 gaf hij de cursus Constructieprincipes. 2014 - Aloys Boland Aloys begon in 1995 als docent Vorm- en plaatstoleranties. Gedurende ruim 19 jaar heeft hij aan meer dan 1000 cursisten lesgegeven. Zijn methode van lesgeven stond model voor de interne ‘train de trainer’ cursussen, bedoeld voor nieuwe Mikrocentrum docenten. 2015 - Henny Spaan Henny was één van de initiatiefnemers (founding father) van de Precisiebeurs, vaak bij die beurs betrokken voor het lezingenprogramma en regelmatig spreker van lezingen over meettechnologie. 2016 - Kees Monseurs Kees was sinds 2003 docent elektrotechniek. Hij is één van de pleitbezorgers en grondleggers van de huidige elektro-practica. 56

Kees Kooij Sjoerd de Jong en Wim Luiten 2017 - Wouter Mollers Wouter is sinds 2012 docent bij Mikrocentrum en heeft in korte tijd verschillende succesvolle, nieuwe cursussen opgezet, vooral op het gebied van projectmanagement en kwaliteitsmanagement, zowel in het Nederlands als in het Engels. Hij is één van de docenten die actief is met de opzet van het blended-learning programma, een combinatie van klassikaal en digitaal leren. 2018 - Edo Kremer Edo is sinds 2002 docent voor de cursussen Kalibratie van geometrische meetmiddelen, Geometrische meettechniek, Vorm- en plaatstoleranties, Tekeninglezen en 3D-Meettechniek, bedoeld voor vaktechnici op de werkvloer, werkvoorbereiders, constructeurs en controleurs. Hij wist bij complexe zaken door middel van een eenvoudige uitleg toch een grote diepgang te bereiken bij cursisten van diverse niveaus. Edo heeft in de periode van 1998 tot en met 2018 meer dan 2000 cursisten opgeleid. 57

Secretariaten Van oorsprong is Mikrocentrum een uitvoerend orgaan en dienstverlenend bureau/secretariaat van de N.V.F.T. In de loop van de jaren heeft Mikrocentrum ook diverse andere secretariaten gevoerd. Dat is tegenwoordig geen doel op zich, maar niettemin zijn er op dit moment nog steeds twee secretariaten voor organisaties die raakvlakken hebben met Mikrocentrum, te weten de NVvGT en de Bond voor Materialenkennis. Nederlandse Vereniging voor Fijnmechanische Techniek (NVFT) Mikrocentrum, van oorsprong het ‘bureau van de N.V.F.T.’ met onder meer secretariaatstaken, heeft een lange historie met deze vereniging. Ontstaan in 1968 is Mikrocentrum samen met de N.V.F.T. in 1976 naar Eindhoven verhuisd. Op 1 januari 1988 fuseerden de vereniging Mikron en de N.V.F.T. tot een nieuwe vereniging met de naam NVFT, ditmaal dus bewust zonder puntjes. Het secretariaat bleef bij Mikrocentrum tot 1990. De NVFT kreeg op 1 januari 1995 een nieuwe naam, NVPT, afkorting voor Nederlandse Vereniging voor Precisie Technologie. De internationale ambities van de vereniging bleken op 7 september 2009 door de naamswijziging tot Dutch Society for Precision Engineering, oftewel DSPE. Onder deze naam staat de vereniging nog steeds bekend. Vanaf 1 maart 2008 was het secretariaat opnieuw ondergebracht bij Mikrocentrum. Dit heeft enkele jaren geduurd tot eind 2012. Periode: 1968 - 1990, 2008 - 2012 58

NVEI/Mikron De Nederlandse Vereniging voor Experimentele Instrumentenbouw (NVEI) was vanaf 1961 de nieuwe naam voor de VOLI, de Vereniging van Oudleerlingen van de Leidse Instrumentmakersschool (LiS), die vanuit Leiden haar vleugels uitsloeg naar de rest van Nederland. In de jaren zestig van de vorige eeuw werkten de NVEI en de N.V.F.T., beide actief op het gebied van de fijnmechanische techniek, met elkaar samen. Dat was onder meer bij de gezamenlijke uitgave van technische vaktijdschriften. Als uitvloeisel hiervan startte Mikrocentrum, als uitvoerend bureau van de N.V.F.T., in 1970 met secretariaatswerkzaamheden voor de NVEI, inclusief het voeren van de ledenadministratie. In november 1976 gingen de vereniging NVEI, de stichting Glastechniek en de persoonlijke leden van de N.V.F.T. op in de vereniging Mikron, een vereniging van uitsluitend persoonlijke leden. De N.V.F.T. bleef een vereniging voor fijnmechanische instellingen en bedrijven. Mikrocentrum was op dat moment het dienstencentrum en domicilie van beide verenigingen. Vanwege de omvang van de activiteiten werd Mikrocentrum op dat moment een stichting in plaats van een verenigingsactiviteit en verhuisde naar Eindhoven. Op 1 januari 1988 fuseerden Mikron en de N.V.F.T. tot NVFT. Periode: 1970 – 1987 59

Secretariaten Secretariaten in de jaren tachtig In de jaren tachtig van de vorige eeuw voerde Mikrocentrum het secretariaat voor: • Netherlands Aerospace Group (NAG), de brancheorganisatie voor de in Nederland gevestigde nationale en internationale organisaties actief in de Aerospace & Airport Development. De NAG ondersteunt bedrijven door middel van de ontwikkeling van expertise, aanbevelingen, toegang tot de nationale en internationale markt en een uitgebreid netwerk. De NAG is tegenwoordig gevestigd in Delft. • Werkgroep Compensatie Markten (WECOMA), een samenwerkingsverband tussen Mikrocentrum (Nederland), NAG, Comwex, CWM, Metaalunie, VGT en NFK. Deze industriële combinatie is opgericht op 29 maart 1984 op initiatief van Mikrocentrum. • Nederlandse Micro Elektronica Groep (NEMEG), een coöperatieve vereniging van bedrijven die werkzaam waren op micro-elektronica gebied. De NEMEG is opgericht op 19 november 1981, en bestond in 1982 uit 18 bedrijven. • De NVK, een vereniging van industriële ondernemingen en handelsondernemingen. Tot en met 1987 staat deze afkorting voor Nederlandse Vereniging van Kwaliteitsborging, en sinds 1988 wordt gesproken van de Nederlandse Vereniging van Kwaliteitszorg. De NVK organiseerde activiteiten voor leden en niet-leden zoals workshops, cursussen en congressen, met als doel kwaliteit te verhogen. Ook begeleidde de NVK aangesloten bedrijven uit de mechanische en elektromechanische industrie bij het opzetten en implementeren van kwaliteitssystemen. De vereniging diende als vraagbaak voor bedrijven rond kwaliteit en bracht, samen met Mikrocentrum, kwaliteitsboeken uit. Mikrocentrum voerde het secretariaat van 1982 tot eind 1997. Periode: jaren ‘80 60

Bond voor Materialenkennis ‘De Bond’ is een netwerk van experts op het gebied van materiaaltechnologie bij universiteiten, onderzoeksinstituten en de industrie, die er behagen in scheppen om kennis van de verwerking en toepassing van materialen te verspreiden en te absorberen, vooral in de vorm van bijeenkomsten met lezingen en bedrijfsbezoeken. De Bond bestaat al sinds 1926, heeft momenteel bijna 800 persoonlijke leden en is een ‘paraplu’ voor 13 secties en verenigingen die elk ervaren zijn op hun eigen materiaalkundige gebied, of het nu over kunststof, laserbewerking of corrosie gaat. Periode: 2008 - heden Nederlandse Vereniging van Gieterij Technici (NVvGT) Sinds haar oprichting in 1927 heeft deze vereniging zich ingezet om kennis over gieterijtechniek te verdiepen en uit te wisselen en ook om de technisch hoogwaardige en innovatieve Nederlandse gieterijbranche bij het grote publiek te promoten. Enkele malen per jaar organiseert de NVvGT dag- en avondbijeenkomsten, waarin steeds wisselende aspecten van het gieterijvak worden belicht. De NVvGT was, evenals Mikrocentrum, onderhuurder op het Jaarbeursplein in de jaren zeventig, maar het secretariaat van de NVvGT is pas in januari 2016 ondergebracht bij Mikrocentrum. Periode: 2016 - heden Sylvia Kristel Heeft deze actrice, die menig mannenhart sneller heeft doen slaan, daadwerkelijk bij Mikrocentrum gewerkt? Dit hardnekkige gerucht doet de ronde. Feit is dat zij korte tijd stenotypiste was bij de NVvGT in de periode dat zowel Mikrocentrum als de NVvGT gehuisvest waren op het Jaarbeursplein. Ze is echter nooit in dienst geweest bij Mikrocentrum. 61

Logo’s & slogans door de jaren heen 62

opleiden ontmoeten ondernemen weiterbilden treffen unternehmen training events business formations evénements business Kenniscentrum voor de industrie Techniek en organisatie Opleiden Ontmoeten Ondernemen In 2010 werd een nieuwe huisstijl geïntroduceerd. Het traditionele Mikrocentrum-logo, in diverse uitvoeringsvormen, werd vervangen door een gestileerde brug die verbinding symboliseert. De nieuwe slogan werd: opleiden - ontmoeten - ondernemen, wat respectievelijk betrekking heeft op cursussen, evenementen en het High Tech Platform. Opleiden Ontmoeten Ondernemen Kenniscentrum voor de industrie Techniek en organisatie 63

PR-uitingen door de jaren heen 64

Cartoons over Mikrocentrum Sinds een aantal jaren is het gebruikelijk dat medewerkers die een groot aantal jaren werkzaam zijn geweest bij Mikrocentrum of een speciaal jubileum vieren een cartoon ontvangen. Dat is begonnen in 2003 bij het afscheid van Frans van den Wildenberg als directeur. Drie andere voorbeelden zijn de cartoons die Kees van Gemert en Rianne Franken ontvingen bij hun 25-jarig jubileum bij Mikrocentrum, en Hans Houdijk bij zijn 40-jarig jubileum. Al deze cartoons zijn gemaakt door Bob Powers die ook de 12 cartoons over de afdelingen van Mikrocentrum heeft gemaakt, en de nieuwe cartoons in dit boek. 66

Bob Powers Cartoonist 67

Team Mikrocentrum Hoe goed de structuur van een organisatie ook is en hoe duidelijk de doelstelling, het zijn uiteindelijk de mensen die de organisatie maken en kleuren. Op 30 oktober 2018, bij het 50-jarig bestaan, had Mikrocentrum 48 vaste medewerk(st)ers. Daarnaast waren er 225 freelancers, onder wie 200 docenten en 25 overige freelancers en een bestuur c.q. Raad van Commissarissen met vier personen. Jaarlijks nemen ongeveer 28.000 mensen deel aan activiteiten van Mikrocentrum, onder wie 6.000 cursisten. In de loop van de jaren heeft Mikrocentrum in totaal 255 medewerk(st)ers gehad. Het bestuur werd op 30 oktober 2018 gevormd door Roel Fonville (voorzitter), Wim Kraaijeveld (secretaris, penningmeester), Frank Theuws en Jérôme Verhagen. De bestuursleden vormen tevens de Raad van Commissarissen. Het Management Team bestond op die datum uit Geert Hellings (algemeen directeur), Frank Bruls (Manager van de afdeling Opleidingen), Els van de Ven (Manager van de afdeling Evenementen) en Ingrid van Kronenburg (Controller). De OR bestond op dat moment uit Michiel Beerens (voorzitter), Ilse van den Reek (secretaris), Jeroen Gijsberts, Wijgert Horst en Karin Mous. 68

De voorzitters van het bestuur in de loop van de jaren: 1976 Jan Repko 1978 Huub Kals 1985 Sjoerd de Jong 1992 Kees Kooij 2004 Frans van ’t Hullenaar 2010 Roel Fonville De directeuren van Mikrocentrum in de loop van de jaren: 1968 Louis Kauling 1985 Hisco Baas 1994 Frans van den Wildenberg 2003 Geert Hellings 69

Personeelsuitjes Regelmatig organiseert Mikrocentrum personeelsuitjes. Het is gebruikelijk dat dat min of meer jaarlijks gebeurt, wordt georganiseerd door de nieuwe collega’s en dat ook de partners meegaan. Vaak is eten dan een thema, al dan niet met een kookcursus, een wijnproeverij, het maken van cartoons of een culinaire rondrit in oude DAF-jes. Maar er was ook een spygame in Den Bosch, een escape room, een pub quiz, een survivalwedstrijd, een bezoek aan de Efteling, het Rijksmuseum, een kanotocht en zeilen met een “echte” Mikrocentrum zeilcursus. De mooiste foto is waarschijnlijk gemaakt met middeleeuwse kostuums in kasteel Limbricht en de mooiste zelfgemaakte filmpjes in Het Land van Ooit. Naast de ‘officiële’ bedrijfsuitjes waren er ook regelmatig wandelingen, meestal in de Ardennen, georganiseerd door Jan van Moorsel. Die wandelingen werden dan steevast afgesloten met een welverdiend diner. 70

Alle collega’s door de jaren heen Door de jaren heen hebben er in totaal 255 collega’s bij Mikrocentrum gewerkt. Hieronder zijn hun namen groter weergegeven naarmate ze langer bij Mikrocentrum werken c.q. gewerkt hebben. De 48 collega’s die in blauw zijn weergegeven, zijn nu nog werkzaam bij Mikrocentrum. Kleine namen heel slecht leesbaar 72

Feestje 50-jarig bestaan Op 30 oktober 2018 bestond Mikrocentrum exact 50 jaar. Dat werd gevierd met een taart waarna er een groepsfoto werd gemaakt (zie de foto onderaan op pagina 67). Aansluitend vertrok de gehele groep naar Restaurant & Skybar VANE in Eindhoven. Na ontvangst met een cocktail werd daar de door het Management Team gemaakte pub quiz gehouden. De dag werd afgesloten met een diner. 73

Het DNA van Mikrocentrum “Mikrocentrum is een kennis- en netwerkorganisatie die vakbeurzen, congressen, netwerkbijeenkomsten en opleidingen organiseert, met name voor de high tech maakindustrie. Daarnaast heeft Mikrocentrum een High Tech Platform met 600 lidbedrijven.” Dit is een goede omschrijving van Mikrocentrum anno 2018. Maar is dat altijd zo geweest? In de beginjaren in Utrecht werd Mikrocentrum omschreven als een dienstencentrum, administratiekantoor, huisadres en intermediair tussen de verenigingen Mikron en N.V.F.T. en het (fijnmechanische) bedrijfsleven. Mikrocentrum fungeerde als “ontmoetingsplek voor allen die op een of andere wijze bij de fijnmechanische techniek betrokken waren”. Na de verhuizing naar Eindhoven werd Mikrocentrum in 1976 een stichting. Het initiëren, coördineren en uitvoeren van opleidingen en scholingsactiviteiten voor een goede concurrentiepositie van de maakindustrie behoorde tot de doelstellingen. Promotionele activiteiten voor marktvergroting, het geven van kwaliteitsgerichte adviezen en het voeren van secretariaatswerkzaamheden voor verenigingen waren andere taken. Het jaarboek van 1984 benoemde de functies van Mikrocentrum als stimuleren van samenwerking, bevorderen van de kwaliteitsgedachte en bijhouden van vakkennis. 74

In 2002 werd het doel van Mikrocentrum vermeld als “het stimuleren van de toepassing van geavanceerde technieken en technologieën voor de industriële voortbrenging”. Bijeenkomsten voor kennisuitwisseling, een permanent expositiecentrum van producten en productiemiddelen, het leggen en onderhouden van contacten tussen kenniscentra en het bedrijfsleven, opleidingen en scholingsactiviteiten voor een betere concurrentiepositie en het maken van propaganda om dit alles te ondersteunen waren de middelen hiertoe. In 2009 omschreef Mikrocentrum zichzelf als een onafhankelijke stichting die volledig selfsupporting was en zonder subsidie opereerde. “Kennisoverdracht en het stimuleren van netwerken” waren de hoofddoelstellingen. Dit werd gerealiseerd via het High Tech Platform, Opleidingen, Seminars en Themadagen, kortweg HOST (‘gastheer’), wat symboliseerde dat klanten (gasten) centraal staan in de Mikrocentrum-organisatie. De afdelingen zijn nu iets anders ingedeeld, maar deze hoofddoelstellingen zijn nog hetzelfde. Dat geldt ook voor de missie: “Mikrocentrum wil een bijdrage leveren aan het verbeteren van technische processen en bedrijfsprocessen van bedrijven die als OEM of als toeleverancier actief zijn in de technische maakindustrie en/of de procesindustrie in met name Nederland en België”. Mikrocentrum wil dit realiseren door het organiseren van bijeenkomsten waarbij kennisoverdracht en kennisnetwerken centraal staan, zoals technische en niet-technische cursussen, themabijeenkomsten, netwerkbijeenkomsten, vakbeurzen en congressen. Omzet van Mikrocentrum door de jaren heen Al met al is de beschrijving van de doelstellingen van Mikrocentrum in de loop van de jaren veranderd, maar “kennisoverdracht en het stimuleren van netwerken” is eigenlijk altijd het basisprincipe van Mikrocentrum geweest. € 1.000.000 € 2.000.000 € 3.000.000 € 4.000.000 € 5.000.000 € 6.000.000 € 7.000.000 € 8.000.000 € 9.000.000 € 0 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014 2016 2018 75

De Run 1115, Veldhoven Van eind 1976 tot eind 2018 was Mikrocentrum gehuisvest aan de Kruisstraat 74 in Eindhoven. Op 15 december 2018 was de verhuizing naar De Run 1115 in Veldhoven. Hier zijn alle activiteiten van Mikrocentrum samengevoegd inclusief die van de Kruisstr de dependance op de High Tech Campus Eindhoven (beëindigd in het voorjaar van 2018) en de practica die sinds medio 2016 tijdelijk waren ondergebracht in het *techniekHuys. De nieuwe huisvesting heeft 4400 m2 vloeroppervlak verdeeld over begane grond, eerste etage, tweede etage en een service- en opslagruimte op de derde etage. Naast de kantoren op de tweede etage omvat het gebouw de volgende ruimtes: • 10 leslokalen, deels ook te gebruiken als vergaderruimtes • 3 practicaruimtes • 1 demoruimte met een 3D-meettafel • 1 atrium/ontvangstruimte van 440 m2 met vitrines van het High Tech Platform • 1 exporuimte van 1000 m2 inclusief auditorium van 340 m2 . De Run 1115 is snel te bereiken vanaf de nabijgelegen snelweg en via goede en snelle verbindingen met het openbaar vervoer. In totaal zijn er 175 gratis, eigen parkeerplaatsen voor bezoekers, 125 direct naast het gebouw en 50 op 100 meter afstand. Het pand ligt naast het hoofdkantoor van Simac en te midden van diverse ASML-gebouwen. Onder de naam ASML-3 was het pand eerder in gebruik als ASML-Holding kantoor. 76

Het nieuwe pand is uiteraard bedoeld om de Mikrocentrum activiteiten te huisvesten maar de ruimtes zijn ook verhuurbaar voor allerlei bijeenkomsten, cursussen en evenementen van andere organisaties. Mikrocentrum wil zodoende een actieve ontmoetingsplek worden voor de industrie. Meer dan bij andere accommodaties in de regio het geval is straalt het Mikrocentrum gebouw techniek uit. Dat geldt voor het gehele gebouw maar in het bijzonder ook voor de vitrines en spuitgietmachines op de begane grond en voor de demoruimte van Mitutoyo en de diverse practica op de eerste etage. Flexibiliteit en multifunctionaliteit staan centraal. Het atrium rondom de brede trap met zitkussens is een algemene ontmoetingsruimte met allerlei zithoeken en een leestafel. Het kan ook gebruikt worden als cateringruimte, als tech-café, voor recepties of voor andere kleinschalige bijeenkomsten. Aan de zuidkant van het atrium is een deur naar een buitenterras. De expo- en auditoriumruimte kan via een doorgang vanuit het atrium bereikt worden. Een deel van de exporuimte is normaal gesproken in gebruik als bedrijfsrestaurant maar in principe kan de gehele ruimte vrijgemaakt worden. Allerlei combinaties zijn mogelijk. Het auditorium kan met verplaatsbare wanden worden afgesloten van de exporuimte en biedt zo ruimte voor 350 stoelen. Met 2 additionele verplaatsbare wanden is het auditorium verder op te splitsen. Zo kunnen 3 additionele lesruimtes gecreëerd worden. Door het plaatsen van 1 wand in het auditorium ontstaat een ruimte voor 200 stoelen met daarnaast een kleinere ruimte die bijvoorbeeld gebruikt kan worden voor expositie, catering of cursussen. 77

De Run 1115, Veldhoven Grenzend aan de expo- en auditoriumruimte is door een glazen wand het kunststofpracticum te zien met daarin 3 spuitgietmachines. Naast dit practicum is een permanente lesruimte. Aan de andere kant van de exporuimte is nog een tweede permanente lesruimte. Deze is bijvoorbeeld ook te gebruiken als separate cateringruimte of als vergaderruimte. Speciale, op afstand instelbare verlichting, de diverse verplaatsbare wanden, een podium, verplaatsbare meubels, 4 in het plafond van het auditorium opgeborgen projectieschermen en moderne audiovisuele middelen maken de gehele ruimte uitermate flexibel en geschikt voor allerlei soorten bijeenkomsten en activiteiten. Naast themabijeenkomsten en mini-events kunnen er bijvoorbeeld ook grote groepsbijeenkomsten en productpresentaties gehouden worden. Kortom, de nieuwe hoofdvestiging van Mikrocentrum aan De Run 1115 in Veldhoven is optimaal ingericht om een groot aantal cursussen en bijeenkomsten van Mikrocentrum zelf en van andere organisaties te huisvesten. Mikrocentrum is daarmee een ideale ontmoetingsplaats geworden voor techniek en industrie, klaar voor de volgende periode van 50 jaar. 78

De Run 1115, Veldhoven 80

Colofon Samenstelling: Eddy Brinkman, Rianne Franken, Geert Hellings, Hans Houdijk Lay-out: Eddy Brinkman, Marijke van Buul Teksten en eindredactie: Eddy Brinkman, Geert Hellings Mikrocentrum De Run 1115 5503 LB Veldhoven Tel. 040 - 296 99 11 www.mikrocentrum.nl info@mikrocentrum.nl © Mikrocentrum 2019 82

www.mikrocentrum.nl Utrecht Eindhoven Veldhoven

1 Online Touch

Index

Home