0

Bouwen in 2e Jaargang • nr. 2 • maart 2021 Gelderland 02 Barnevelds Johannes Fontanus College Nijkerk krijgt vijfsterren bedrijvengebouw Pagina 06 ondergaat “open hart operatie” //////////////////////////////// Varsseveldse samenwerking levert succes op

In dit magazine Inhouds opgave 06 36 17 02 17 05 Voorwoord: ‘Toenemende druk” 35 Column KienhuisHoving: “Waarschuwingsplicht bij prijsverhoging” Nieuwbouw bedrijvengebouw De Arckel in Nijkerk 06 Nijkerker onderonsje bevalt goed 12 Beslist geen dertien in een dozijn gebouw 14 De seinen in de bouw staan op groen Renovatie en verbouw Johannes Fontanus College in Barneveld 17 Johannes Fontanus College ondergaat open hart operatie 22 Bureau Bos ontwierp een duurzaam en logisch tweede leven 27 Johannes Fontanus College vergt snelheid en intelligentie Bouwen in Gelderland 03 Nieuwbouw VB-Airsuspension in Varsseveld 36 We zijn de meest innovatieve speler in de wereld op ons specifieke terrein 40 Je ziet geen verschil met de artist impression 45 Fixx Totaalbouw trots op realisatie VB-Airsuspension 49 We hebben geen wanklank gehoord 50 Column Danny van Hal: “Koning Winter kreeg ons van de steiger”

Voorwoord Voorwoord Toenemende druk Eind februari publiceerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) cijfers over het aantal verhuizingen binnen Nederland. Een van de belangrijkste conclusies was dat de trek vanuit de Randstad de laatste jaren steeds meer toeneemt. En dan met name stellen (nog) zonder kinderen en mensen ouder dan dertig ontvluchten de drukte. Onderzoek toont aan dat mensen steeds meer behoefte krijgen aan ruimte in en om de woning. De gevolgen van de corona pandemie zijn maar voor een klein deel verdisconteerd in de cijfers, maar de eerste geluiden omtrent het thuiswerken zouden deze trend zomaar eens kunnen versterken. Ook in onze regio zal dit fenomeen zich sterker manifesteren. De saldi tussen vertrek en vestiging zijn voor Gelderland, Overijssel en West Brabant het hoogst. En dat op een woningmarkt die al onder druk staat. De 65.000 woningen die vorig jaar zijn opgeleverd staan in een schril contrast met de grote vraag Door: Gerard van Leeuwen ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// naar woningen. Honderdduizend per jaar, gedurende een decennium, zou weleens te weinig kunnen zijn. En dat onder een politiek gesternte dat niet altijd meewerkt. Stikstofproblematiek, gemeentelijke en provinciale politici die hun stempel willen drukken, het zijn vertragende factoren waar je als ondernemer aan bent overgeleverd. Op het moment dat u dit voorwoord leest, hebben we de verkiezingen achter de rug. Een onzekere periode van coalitievorming breekt aan en gezien het versnipperde beeld zal dat ongetwijfeld een schaakspel worden waarbij vier, vijf partijen zullen moeten aanhaken om het land weer regeerbaar te maken. Bij verreweg de meeste partijen leeft het idee om de woningnood centraler aan te pakken met een machtsverschuiving van lokaal en provinciaal naar nationaal niveau. Den Haag zou dan weer een Ministerie van Wonen moeten krijgen. Een beleid dat haaks zou staan op de visie van de laatste drie kabinetten, allen onder leiding van Mark Rutte. Het feit dat een rigoureuze ommezwaai misschien wel de oplossing zou kunnen zijn, brengt het sowieso een vertraging met zich mee. Voor een kabinet en een nieuw ministerie in de steigers staat ben je al in het najaar. Het is te hopen dat in dat vacuüm kan worden doorgepakt. Een jaar weer onder de zeventigduizend woningen zou desastreus zijn. Zeker voor onze regio! ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Op de cover Bedrijvengebouw De Arckel: upgrading invalsweg Nijkerk Colofon Bouwen in Gelderland Uitgever: Bouwen in de regio v.o.f. Postadres: Postbus 204, 8600 AE Sneek Bezoekadres: Graaf Adolfstraat 36d, Sneek Tel.: (0515) 429 429 Web: www.bouweningelderland.nl E-mail: redactie@bouweningelderland.nl Redactie: Gerard van Leeuwen, Jolanda Groothuis Eindredactie: Joeri van Leeuwen Fotografie: Wim van ‘t Hoff (Eyemagic) Accountmanagement: Digna Schoonen (06 - 442 099 10), Erik Kuipers (06 -196 859 76) en Rob van Luit (06 - 184 483 55) Vormgeving & opmaak: Hannique de Jong Druk: Scholma Druk, Bedum Verspreiding: Post.nl Bouwen in Gelderland 05

Nieuwbouw De Arckel / Nijkerk Tekst nog te doen Nijkerker onderonsje bevalt goed “De Arckel ligt aan dé invalsweg vanaf de snelweg A28, een echte zichtlocatie.” 06 Bouwen in Gelderland

Tekst nog te doen De vier initiatiefnemers van De Arckel hadden van meet af aan de intentie om het project geheel te laten uitvoeren door Nijkerker ondernemers. En dat is gelukt. “Niet in de laatste plaats omdat we het beide erg graag wilden”, vertellen bedrijfsleider Maarten Logtenberg en projectleider Martien Spoelstra van Bouwmaatschappij Kroon. Bouwen in Gelderland 07

Tekst nog te doen www.kroonnijkerk.nl BOUWEN MET BELEVING. Wij zijn Kroon. Betrouwbaar, bekwaam, bewezen en betrokken. Bekijk onze opgeleverde projecten online! Gildenstraat 37, Nijkerk • T 033 245 1284 • info@kroonnijkerk.nl Bouwmaatschappij Kroon in Nijkerk is een onderdeel van Roelofs & Haase Het schoonmaakbedrijf voor de bouw, al meer dan 25 jaar Een frisse blik op: • ketenonderhoud; • opleverschoonmaak; • hogedrukreiniging; • etsing verwijderen van glas; • uitlenen van bouw opruimers. Ons werkgebied is geheel Midden Nederland. Gecertificeerd volgens de normen van de SNA NEN 4400-1 en VCU/VCA. Holkerweg 68 3861 PN Nijkerk T 033 - 245 82 86 M 06 - 54 61 61 82 E info@westrasmit.nl W www.westrasmit.nl 08 8 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouw De Arckel / Nijkerk Tekst nog te doen gelukt. We kunnen er allemaal goed mee leven en ik denk dat we bij de oplevering, zo vlak voor de bouwvak, tevreden terug kunnen blikken op een goede samenwerking.” Maarten Logtenberg, bedrijfsleider De realisatie startte september van vorig jaar en kent een soepel en spoedig verloop. Martien Spoelstra: “Door de goede voorbereiding waarin de volgorde van de werkzaamheden gedetailleerd was gepland hebben we tot nu toe weinig hobbels gehad. Ik verwacht die ook niet. Uiteraard heb je altijd last minute dingetjes waarbij je de nodige flexibiliteit moet hebben. Maar het omgaan met tussentijdse aanpassinkjes zit in ons bedrijfs-dna.” Maarten Logtenberg beaamt de stelling dat de Arckel niet “Los van het feit dat het een mooie opdracht in de directe omgeving betreft, vinden we het feit dat we mogen bijdragen aan een upgrading van de entree van Nijkerk ook belangrijk”, vertelt Martien Spoelstra. “De Arckel ligt aan dé invalsweg vanaf de snelweg A28, een echte zichtlocatie. Je kunt er gewoon “niet omheen”. Voor ons is het een referentieproject.” Maarten Logtenberg vult aan: “Ik vind het persoonlijk fantastisch dat we, als Nijkerker ondernemers, zo goed kunnen samenwerken. Je kunt wel zeggen dat het een uitgangspunt was om het zo te realiseren, maar uiteindelijk moet het ook slagen en dat gebeurt hier. In de laatste fase van de voorbereiding was het best nog wel pittig om de standpunten van alle partijen bij elkaar te brengen, maar dat is bepaald een standaard bedrijvenverzamelgebouw is, met standaard units en veel gezamenlijke ruimtes. “Nee het is een samenvoeging van vier zelfstandig opererende bedrijven met allemaal hun eigen specifieke kenmerken en dat zie je terug in het ontwerp van Van Bokhorst Architecten. Qua vorm en kleurstelling, zwart en antraciet, is het weliswaar niet super afwijkend, maar het is de combinatie en de locatie die het echt bijzonder maakt. Qua duurzaamheid voldoet het gebouw aan de eisen van deze tijd. Op de Smitspol mag uitsluitend gasloos gebouwd worden. De isolatie is optimaal en we werken met pv-panelen. Qua installaties is er gekozen voor warmtepompen met lage temperatuur regeling.” Martien Spoelstra, projectleider Bouwen in Gelderland 09

Tekst nog te doen FIJN SAMENGEWERKT! NIJBORG STAAL heeft regelmatig vacatures voor enthousiaste mensen (m/v) die aan de slag willen met staal. Kom langs aan de Utrechtseweg 4c in Renswoude of stuur je reactie naar info@nijborgstaal.nl Meer informatie? Bel 0318 57 81 40 of bezoek www.nijborgstaal.nl Dak- en zinkwerk Loodgieters werk Service & onderhoud Warmtepompen Duurzame energie Verwarming Sanitair Airco Constructies - Trappen - Hekwerken Ventilatie Melkrijder 4 • 3861 SG Nijkerk Gld. • T (033) 245 84 28 E info@installatietechnieknijkerk.nl W www.installatietechnieknijkerk.nl 10 Bouwen in Gelderland Bouwen in Gelderland 10

Nieuwbouw De Arckel / Nijkerk Tekst nog te doen “Het omgaan met tussentijdse aanpassinkjes zit in ons bedrijfs-dna.” Amper bijbenen Zowel Logtenberg en Spoelstra tonen zich optimistisch over de vooruitzichten voor het komende jaar. “Het is een opkomende tijd. We konden het amper bijbenen en gelukkig normaliseert het een beetje. Omdat we het hele spectrum van de bouw bestrijken, van utiliteit- tot woningbouw en van nieuwbouw tot renovatie is er altijd wel een sector die in de lift zit. De woningbehoefte zal onverminderd groot blijven en de investeringsbereidheid zal na de coronapandemie ook wel weer stijgen. Daarnaast voelen we ons beslist niet te groot voor de kleinere opdrachten. Als er stagnatie mocht optreden dan zal dat een gevolg zijn van de inflexibele regelgeving waar de bouwsector mee te maken heeft. Ook de impact van stikstofwetgeving op de vergunningen is een factor van belang. Voorlopig mogen we beslist niet klagen over de orderportefeuille. We hoeven ons niet te vervelen, hier in Nijkerk.” Bouwen in Gelderland 11

Nieuwbouw De Arckel / Nijkerk Tekst nog te doen De Arckel is beslist geen dertien in een dozijn gebouw Een gezellig verjaardagsfeestje vormde ruim drie jaar geleden de basis voor het nieuwe bedrijfsverzamelgebouw aan de Smidspol aan de entree van Nijkerk. In de onmiddellijke nabijheid van McDonalds verrijst daar De Arckel. Een miljoenenproject van vier Nijkerker ondernemers die daarvoor lokale ondernemers inschakelden om de realisatie mogelijk te maken. Medio juli staat de opening gepland. Een van de vier initiatiefnemers, John Kamphorst, eigenaar van Drive4Wind dat zich bezighoudt met ontwikkeling en projectmanagement van windparken in geheel Europa, fungeert als projectleider. “Het klopt inderdaad dat de kiem voor dit project gelegd is tijdens een verjaardag. We zijn vrienden en kennissen van elkaar en het bleek dat we alle vier op zoek waren naar een nieuwe bedrijfshuisvesting. De een vanuit een huurpositie, de ander had Artist impression: Van Bokhorst Architecten BNA “Het idee ontstond tijdens een verjaardagfeestje.” 12 Bouwen in Gelderland

Tekst nog te doen meer ruimte nodig. In eerste instantie viel ons oog op een locatie bij de afslag Zuid waar de gemeente een grondpositie had. We gingen aan de slag met een architect en voerden diverse gesprekken met de gemeente. Na een jaar bleek dat de gemeente van mening was dat er teveel bedrijfsverzamelgebouwen waren en weigerde een bouwvergunning. Dat ervaarden we als een domper. Vervolgens spraken we met de eigenaar van de grond van onze nieuwe locatie vlakbij McDonalds. Die bleek al in gesprek te zijn met twee grotere partijen. Toen die gesprekken vervolgens op niets uitliepen kwamen wij in beeld. Onze architect had een ontwerp gemaakt van 3000 vierkante meter waar het bestemmingsen omgevingsplan eigenlijk een maximum kende van 2500. Daar zijn we gelukkig uitgekomen met de gemeente. Daarin heeft men zich coulant opgesteld. Sinds september van vorig jaar zijn we aan het bouwen.” Synergie Ondanks het feit dat de vier eindgebruikers zich bezighouden met geheel verschillende takken van sport verwacht John Kamphorst enige synergie-effecten. “We voeren als Drive4Wind het projectmanagement voor nieuwe windparken voor bedrijven als bijvoorbeeld Eneco en Vestas, General Electric en Siemens. Daarvoor worden ook buitenlandse werknemers ingezet. Die moeten uiteraard netjes gehuisvest worden en dat is de wereld van EE Accomodations. Schoonmaakbedrijf Westra en Smit kunnen de schoonmaak van die accommodaties uitvoeren en Autocare kan iets betekenen voor het woon-werk verkeer. Er liggen mogelijkheden genoeg om samen te werken is mijn idee.” Vijfsterren, duurzaam en luxueus De Arckel is bepaald geen verzamelgebouw waarvan er dertien in een dozijn gaan. John Kamphorst: “We hadden de architect meegegeven dat het een toekomstbestendig, duurzaam en luxueus ogend gebouw moest worden aansluitend bij de hoge eisen van de gemeente via het beeld kwaliteitsplan en daarin is hij uitstekend geslaagd. De keuzes die we gemaakt hebben qua materiaalkeuze, energiebronnen en dergelijke zijn bepaald niet de goedkoopste, maar dat zie je ook terug. We hebben de BENG-norm gevolgd. Qua isolatie is er gekozen voor een kwalitatief hoogwaardige schil en worden warmtepompen, zowel lucht als grond, toegepast. De realisatie verloopt redelijk soepel al heeft de winterse periode wel wat roet in het eten gegooid. Het oorspronkelijke idee was ruim voor de bouwvak op te leveren. Dat wordt nu waarschijnlijk vlak voor de vakantie. In onze optiek zal Nijkerk dan een mooi gebouw rijker zijn bij de entree van de stad. En vijfsterren verzamelgebouw met uitstraling.” “Zie het als een luxueus duurzaam vijfsterren bedrijvengebouw.” Bouwen in Gelderland 13

Nieuwbouw De Arckel / Nijkerk Tekst nog te doen De seinen in de bouw staan op groen Ruim 25 jaar geleden startten Egbert Westra en zijn partner Ellen Nieboer een glazenwassersbedrijf annex dienstverleningsbedrijf na een werkzame periode in de kledingwereld. Een grote stap die de basis vormde voor een bedrijf met op het hoogtepunt tachtig medewerkers. Tot de bankencrisis en daaropvolgende de bouwcrisis een dikke streep door de rekening zette. Het personeelsbestand werd geminimaliseerd tot tien krachten. Na de conjuncturele dip heeft Westra en Smit zich met name toegelegd op het werken in de bouwsector. Directeur eigenaar Egbert Westra is anno 2021 nog steeds zeer content met de specialisatie richting de bouw. “Het is allemaal overzichtelijker geworden al maken ad hoc opdrachten nog steeds een groot deel uit van onze activiteiten. Zelf vind ik het werken op bouwplaatsen prachtig. Het is een mooie wereld. In grote lijnen houden we ons met drie aspecten bezig. Opruimwerkzaamheden op de bouwplaats, keetschoonmaak en -onderhoud en de gespecialiseerde reiniging bij de oplevering van projecten. We verzorgen in dat kader de complete reiniging inclusief glas, sanitair en dergelijke. We werken voor circa twintig middelgrote en grote aannemers. We werken op basis van jaarcontracten en daarnaast nemen we ook losse opdrachten aan. We rekenen een denkbeeldige cirkel van honderd kilometer om Nijkerk als ons werkgebied. Midden Nederland, van de Duitse grens tot de kust.” 14 Bouwen in Gelderland Mooie omvang Egbert Westra vindt de huidige omvang van zijn bedrijf ideaal. “We hebben geen ambities om bijvoorbeeld twee keer zo groot te worden als ons huidige aantal medewerkers, dertig tot veertig mensen. We werken samen met een vast uitzendbureau waarvan we weten wat we aan ze hebben. Voor mij zijn alle mensen gelijk. Iedereen heeft dezelfde kleding en maakt gebruik van dezelfde faciliteiten zoals auto’s. Ook de Oost-Europese krachten via het uitzendbureau zien we als “eigen” mensen. Egbert Westra: “De seinen in de bouw staan op groen als je bekijkt wat de enorme woningbehoefte is, en dat geldt zeker voor ons werkgebied.” De verwachtingen voor dit jaar zijn goed. De bouw lijkt amper last te hebben van de pandemie. Dat was ook vorig jaar het geval. We merken dat aannemers meer hechten aan een optimale hygiëne in de keet en de aandacht hiervoor eveneens toeneemt. Wellicht onder druk van het RIVM is er meer aandacht gekomen voor dit aspect. Het enige nadelige effect van Covid is de personeelsbezetting. Als gevolg van ziekte of een quarantaine is het weleens moeilijk de bezetting rond te krijgen. De seinen in de bouw staan op groen als je bekijkt wat de enorme woningbehoefte is, en dat geldt zeker voor ons werkgebied. Storende factoren zijn de bureaucratie, de vergunningverlening en dergelijke zaken. Daardoor ontstaan er wel eens haperingen en gaten bij opdrachtgevers.” Geen doorsnee De ondernemer kijkt uit naar de ingebruikname van het nieuwe

pand. “Wij bouwen twee units van elk 300 vierkante meter. Een verhuren we, de andere gebruiken we zelf. Het is bepaald geen doorsnee gebouw wat hier straks verrijst. En ook nog eens op een mooie invalsweg vanaf de snelweg. De voorbereiding was een lang traject waarbij de gemeente Nijkerk zich niet van haar gelukkigste kant heeft laten zien. In de nieuwe setting zouden we als huurders best iets voor elkaar kunnen betekenen, maar we zijn alle vier ook uitstekend in staat onszelf te redden. We mogen allenmaal tevreden zijn als alles is afgerond. Dat is mijn stellige overtuiging.” “De verwachtingen voor dit jaar zijn goed. De bouw lijkt amper last te hebben van de pandemie.” Bouwen in Gelderland 15

Renovatie Johannes Fontanus College / Barneveld Door: Jolanda Groothuis ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Bouwbedrijf Kreeft werd de opdracht gegund Johannes Fontanus College ondergaat ‘open hartoperatie’ Het Johannes Fontanus College in Barneveld wordt momenteel ingrijpend onder handen genomen door Bouwbedrijf Kreeft uit Ede. Het grootscheepse renovatie- en verbouwplan, vergelijkbaar met een ‘open hartoperatie’, vergt het nodige improvisatievermogen van de bouwers. Dit heeft onder andere te maken met de lessen die gedeeltelijk doorgaan voor de aanwezige leerlingen. Niet alleen de prijs speelde daarom een grote rol voor de opdrachtgever, maar tevens het Plan van Aanpak, de uitvoeringsplanning én de visie met betrekking tot de nazorg. Bouwbedrijf Kreeft kreeg uit de aanbesteding met vijf aannemers de opdracht gegund. Het Johannes Fontanus College in Barneveld was voor projectleider Henk Blankestijn geen onbekend terrein. In het verleden realiseerde hij er al andere verbouwingen waardoor reeds een basis voor een goede relatie werd gelegd: “Vandaar uit was ons er ook veel aan gelegen om de verbouwing van de Barneveldse school in handen te krijgen. Maar niet alleen hechtten we waarde aan het ad hoc binnenhalen van dit project, ook de intentie om een duurzame relatie met de school en de gemeente Barneveld op te bouwen, speelde een belangrijke rol.” Henk Blankestijn, projectleider “Niet alleen hechtten we waarde aan het ad hoc binnenhalen van dit project, ook willen we graag een duurzame relatie opbouwen met de opdrachtgever.” Bouwen in Gelderland 17

samen creëer je meer www.bureaubos.nl 18 Bouwen in Gelderland

Renovatie Johannes Fontanus College / Barneveld Aanpassingsvermogen De grootschalige verbouw en renovatie van het Johannes Fontanus College vergt volgens de projectleider zowel specialisme als kennis: “Aan de achterkant van de school wordt een flink stuk aangebouwd, waar op elke verdieping een boulevard wordt ingericht. Het is een soort snelweg van vijf meter breed, langs elke verdieping, waar straks leerlingen doorheen lopen wanneer ze van klas wisselen. Deze boulevard was een in- c.q. uitbreiding waardoor er een nieuwe fundering in de bestaande fundering gerealiseerd moest worden. Het plaatsen van de staalconstructie vergde in deze behoorlijk veel aanpassingsvermogen. Ondanks een goede voorbereiding door Bureau Bos kwamen we in de praktijk factoren tegen die vooraf op papier niet te voorzien waren. Met name de inbreiding viel tegen omdat de bestaande constructie toch anders bleek te zijn dan aanvankelijk gedacht werd. Dit vergde veel aanpassingsvermogen van iedere betrokkene.” Korte voorbereiding “Communicatie is een belangrijke factor bij een project van deze omvang”, aldus Henk Blankestijn. “We kregen vorig jaar april de opdracht, de start van de bouw stond in juni gepland. Dit hield in dat we slechts twee maanden de tijd hadden om ons voor te bereiden. Met het oog op de bouwvak moesten er al veel werkzaamheden gerealiseerd worden op relatief korte termijn. Dat vereist een strakke planning, die niet altijd te handhaven is door onvoorziene omstandigheden. Tot dusver zijn we echter tevreden over de voortgang van de bouw. Oorspronkelijk stond de oplevering op 28 juli gepland, dat is nu verschoven naar week 36. Dit heeft mede te maken met aanvullende opdrachten.” “De grootschalige verbouw en renovatie van het Johannes Fontanus College vergt zowel specialisme als kennis.” Metamorfose Naast de boulevard zullen er tevens twee nieuwe en grotere gymzalen gebouwd worden. Deze komen in een hoek van negentig graden deels op dezelfde plek van de oude, reeds gesloopte gymzalen. De bestaande aula mag rekenen op een metamorfose, dusdanig dat er ruimte ontstaat voor een Bouwen in Gelderland 19

Ontwerpers van constructies RAADGEVEND INGENIEURSBUREAU VAN DIJKE B.V. ALPHEN AAN DEN RIJN WWW.VANDIJKEBV.NL Utiliteitsbouw | Woningbouw | Renovatie/restauratie | Herbestemmingen 20 Bouwen in Gelderland

Renovatie Johannes Fontanus College / Barneveld /////////////////////////////////// Historie Bouwbedrijf Kreeft tribune waar leerlingen tijdens de pauze kunnen zitten. Bovendien komt er via een tribunetrap een directe route vanuit de aula naar de eerste verdieping van de school. Tevens worden de bestaande leergebieden heringericht. Waar nu alleen nog lokalen zijn, komen straks centrale ruimtes rondom instructielokalen, waar leerlingen in groepen zelfstandig aan het werk kunnen. Het sluitstuk van het project vormt de aanpak van de gevels en de opwaardering van de buitenschil. Elkaar aftasten Henk Blankestijn houdt zich als projectleider voornamelijk bezig met de aansturing van het projectteam, de planning, inkoop, budgetbewaking en het onderhoud met de bouwteampartners en onderaannemers. WSi Techniek uit Groenlo is als nevenaannemer verantwoordelijk voor de installatietechnische werkzaamheden. Henk Blankestijn: “Met deze partij hebben we niet eerder samengewerkt. Dan is het altijd even aftasten hoe we het beste met elkaar kunnen meebewegen. Dat gaat goed. We hebben dezelfde intentie; dat is de opdrachtgever zoveel mogelijk te ontzorgen. Over de manier waarop zaten we vrij snel op één lijn. De overige onderaannemers zijn veelal vaste relaties van Bouwbedrijf Kreeft. Tijdens de piekperiode verwachten we met gemiddeld veertig à vijftig vaklieden aan dit project te werken.” Andere bouwmethodieken Met het oog op de toekomst deelt Henk Blankestijn de mening van veel collegaaannemers: “Het is lastig is om aan goed gekwalificeerd personeel te komen. Momenteel ondervangen we dat met de inzet van een club vaste inleners en ZZP-ers. Niettemin ontkomen we er niet aan om bepaalde bouwkundige werkzaamheden uit te besteden aan andere partijen. De huidige tijd vraagt andere bouwmethodieken. Het tekort aan kwalitatief personeel zal moeten worden opgelost door onder andere veel meer te prefabriceren. Een mooi voorbeeld hiervan is een project dat we zelf hebben ontwikkeld voor woningcorporatie Woonstede. Het gaat om de nieuwbouw van veertig appartementen in Ede waarvan in eerste instantie de gevel traditioneel gemetseld zou worden. Dit hebben we, vanuit meerdere aspecten, Bouwbedrijf Kreeft is gestart in 1896 en in de loop der tijd uitgegroeid tot een allround bouwkundig aannemer. Dat is in de notedop de historie van het bedrijf. Eén ding is in al die jaren onveranderd gebleven; de klantgerichte aanpak en de voortdurende drive naar verbetering en innovatie. Na de vier generaties Kreeft, die aaneensluitend tussen 1896 en 2015 aan het roer stonden, is de organisatie nu in handen van Dirk-Jan van den Brink en Gert van Driesten. De organisatie heeft bijna honderd vaste medewerkers in dienst en richt zich op efficiënte projectontwikkeling, nieuwbouw-, onderhouds- en restauratieprojecten. omgezet naar prefab gevelelementen voorzien van steenstrips. Sowieso ben ik van mening dat het daar naar toe gaat op termijn, zeker om aan de vraag te voldoen met betrekking tot het woningtekort.” Bouwen in Gelderland 21

u Waren de ontwikkelingsplannen van de opdrachtgever bij jullie bekend? Anèt Meijer: “Jazeker. Door onze bestaande relatie met de school wisten we wat de staat van onderhoud was. Recent hebben we nog een ontwerp voor het Mavo-plein gerealiseerd. In het verlengde daarvan hebben we tevens actief hulp geboden bij het formuleren van een verbeterings- en verduurzamingsplan.” u Wat betekent deze opdracht voor Bureau Bos? Anèt Meijer: “Het is fantastisch om middels dit werk aantoonbaar te maken dat het goed mogelijk is om binnen een bestaande structuur een grote kwaliteitsslag te maken.” u Kregen jullie volledig de vrije hand bij het realiseren van het ontwerp? Anèt Meijer: “Architectuur is bij ons in belangrijke mate een product van co-creatie. We hebben, samen met de vertegenwoordigers van alle afdelingen, inclusief de leerlingen, workshops gehouden om te ontdekken waar de werkelijke behoefte lag. Er is dus veel tijd gestoken in de onderlinge communicatie hetgeen resulteerde in een breed gedragen ontwerp.” u Wat waren de uitgangspunten? Anèt Meijer: “Een bestaand gebouw weer fris, aantrekkelijk, energiezuinig, onderhoudsvriendelijk met een prettig binnenklimaat en passend bij de nieuwe onderwijsconcepten realiseren.” u Hoe zou je de organisatie en leeromgeving willen omschrijven? Anèt Meijer: “Overal in de school heerst drukte. Het oorspronkelijke concept, waarbij lokalen aan de gang worden geregen als kralen aan een ketting, voldoet tegenwoordig niet meer. Leerlingen hebben behoefte aan studieruimtes Bouwen in Gelderland 23

Akoestisch comfort begint bij u… MATUDE-BRUYNZEEL I NTERIEUR AK O ESTIEK Matude heeft als missie om het akoestisch comfort in interieurs naar een hoger niveau te brengen. Dit doet zij samen met innovatieve partners, door middel van een breed gamma hoog kwalitatieve geluidsabsorberende producten en verschillende productiefaciliteiten. Het begin van ieder geslaagd akoestisch project start met bespreken van de akoestische uitgangspunten met u als opdrachtgever en bouwer en vertaald naar een plan waar het draait om de passende akoestiek en het esthetische comfort in uw project. In het Johannes Fontanus College wordt de sporthal voorzien van Bruynzeel Perfosound Line, gegroefde geluidsabsorberende lamellen, voorzien van Galician Pine-fineer. Prachtig om te zien, maar in combinatie met de minerale wol en de juiste montage, vooral ook comfortabel voor het gehoor. Dat wordt sporten in een optimale omgeving….. Nodig ons uit voor een eerste kennismaking. Samen met u brengt Matude uw wensen, de normen, ook op het gebied van duurzaamheid en brandgedrag, en de producten in kaart. Waardsedijk-Oost 16, 3417 XJ Montfoort, T +31(0)348 - 750 682, E matude@matude.nl, W www.matude.nl 24 Bouwen in Gelderland

Renovatie Johannes Fontanus College / Barneveld waar in groepjes samengewerkt kan worden en aan individuele studieplekken buiten het lokaal. Extra ruimte ‘op de gang’ is dus gewenst.” u Op welke manier hebben jullie ingespeeld op deze behoeftes? Anèt Meijer:“Het benutten van gangruimte ten behoeve van studieruimtes hebben we gerealiseerd door het aanleggen van een hoofdroute, de ‘boulevard’. Dat hebben we gedaan buiten het bestaande bouwvolume. Het college kon op deze manier worden opgedeeld in kleinere leeromgevingen, die vandaaruit ontsloten worden. Hierdoor is rust gecreëerd omdat de gang nu geen doorgangsgebied meer is. Dat is de boulevard, met een heldere lijn door het hele gebouw. Alle leeromgevingen zijn vandaaruit toegankelijk en door de heldere ///////////////////////////////////////////////////////////////// Anèt Meijer: “We hebben veel tijd gestoken in de onderlinge communicatie wat resulteerde in een breed gedragen ontwerp.” structuur is het eenvoudig om de weg te vinden.” u De aula wordt een ‘ruimtelijke ervaring’. Hoezo? Anèt Meijer: “Het heeft er mee te maken dat deze gedeeltelijk dubbel hoog wordt en de eerste en tweede verdieping met elkaar verbindt. Vanaf de boulevard op de verdieping is het mogelijk de aula in te kijken. Een schuifwand geeft toegang tot de tribune die zorgt voor zitplaatsen zonder daar stoelen te hoeven neerzetten. Voor ouderavonden en kerkdiensten kunnen deze voorzien worden van kussens. Het podium blijft op dezelfde plek en een paneelwand op de begane grond maakt dat de aula afsluitbaar is, maar tevens geopend kan worden naar de boulevard. Het overige gedeelte van de aula zal vrij blijven om wel stoelen te kunnen plaatsen. De pauzeruimte waar dat niet noodzakelijk is, zal worden voorzien van vaste zitelementen voor de leerlingen.” u En over het sportgedeelte? Anèt Meijer: “De twee gymzalen worden geheel nieuw gebouwd en krijgen een grotere afmeting. Door de organisatie van de zalen ontstaat een voorruimte die gebruikt kan worden als studieplein of fitnessruimte.” u Krijgt de uitstraling van de school eveneens een opfrisbeurt? Anèt Meijer: “Absoluut! De gevels uit 1984 voldeden niet meer en krijgen extra warmteisolatie. Dat was tevens een kans om de uitstraling van het gebouw te vernieuwen. Bij de langsgevel aan de straatzijde wordt het concept van het warm-oranje metselwerk doorgezet om het gevelbeeld rustig en evenwichtig te houden. De kopse gevels naast de ingang krijgen een verticale indeling met glazen ‘vlaggen’, als begeleiding naar de hoofdingang. Aan de pleinzijde bij de boulevard komen horizontale lamellen. De gymzaal aan het plein krijgt een interessante gevel door de toepassing van een transparante plint; een lage strook glas waardoor het volume als het ware gaat zweven. Doordat het glas onder ooghoogte ligt, wordt wel beweging, maar geen personen waargenomen en is er contact tussen buiten en binnen, zonder hinderlijke inkijk.” u Aan welke norm voldoet de school straks qua klimaat? Anèt Meijer: “De bouwfysica wordt volledig vernieuwd. Denk daarbij aan een uitstekende ventilatie door middel van luchtbehandeling met warmteterugwinning en speciale aandacht voor de akoestiek.” u Tot slot: Hoe heb je de onderlinge samenwerking met de opdrachtgever ervaren? Anèt Meijer: “Het concept van co-creatie met de gebruikers en het intensieve contact om per fase de kosten in de hand te houden, zorgden voor een zeer constructieve samenwerking met de opdrachtgever. Nu de bouw in volle gang is kom ik op gezette tijden een kijkje nemen. Daarnaast is er constant overleg. Het is boeiend om de voortgang te aanschouwen om zo het ontwerp gerealiseerd te zien worden.” Bouwen in Gelderland 25 Bureau Bos

26 Bouwen in Gelderland

Renovatie Johannes Fontanus College / Barneveld Door: Jolanda Groothuis ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// WSi techniek verantwoordelijk voor alle installatietechnische werkzaamheden Johannes Fontanus College vergt snelheid en intelligentie WSi techniek uit Groenlo kreeg voor circa 4 miljoen euro de opdracht in handen voor de W- en E-installaties van het Johannes Fontanus College in Barneveld. Evenals bij de bouwkundig aannemer Kreeft uit Ede was, naast de prijs, ook het Plan van Aanpak een doorslaggevende factor. Lead engineer en werkvoorbereider E-installaties Gert-Jan Jurjens: “Omdat het een bestaande school betreft wordt er zowel van ons, als van de gebruikers, een grote mate van aanpassingsvermogen gevraagd. De minimalisering van overlast is daar een onderdeel van.” In de zomer van 2019 kreeg WSi techniek via Tenderned gehoor van de op handen zijnde Europese aanbesteding voor de renovatie en verbouw van het Johannes Fontanus College. Gert-Jan Jurjens: “Voor ons stond buiten kijf om hierop in te schrijven. Het feit dat dit werk het nodige improvisatievermogen met zich mee zou brengen deed daar geen afbreuk aan. In het verleden hebben we vaker met dit bijltje gehakt en vergelijkbare projecten ook succesvol weten af te ronden (*zie kader). Hierdoor creëerden we met het schrijven van het Plan van Aanpak een voorsprong. We brachten de gefaseerde werkzaamheden in kaart, om te kijken hoe we op een zo slim mogelijke manier overlast naar de vakanties, of buiten de openingstijden konden verplaatsen. Dit hebben we bij //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// “Toen we in het voorjaar van 2020 de opdracht in handen kregen, was het direct een kwestie van alle zeilen bijzetten.” Gert-Jan Jurjens, Lead engineer en werkvoorbereider E-installaties Bouwen in Gelderland 27 WSi techniek

28 Bouwen in Gelderland

Renovatie Johannes Fontanus College / Barneveld “Het was direct een kwestie van alle zeilen bijzetten.” de uitvoering in goed overleg gedaan met Bouwbedrijf Kreeft en de facilitaire dienst van de school.” Optimale aandacht Toen WSi techniek in het voorjaar van 2020 de opdracht in handen kreeg, was het direct een kwestie van alle zeilen bijzetten. Volgens Gert-Jan Jurjens neemt het engineertraject normaliter een paar maanden tot een half jaar in beslag: “Dat was nu niet aan de orde, omdat in mei al begonnen werd met het slopen van bepaalde gedeeltes. We hebben dus meteen al onze aandacht gericht op de kick-off van de uitvoering. Temeer omdat het plaatsen van de trafo en de nieuwe hoofdverdeler al in de grote vakantie moest gebeuren. Hierbij hebben we dezelfde uitvoerders ingezet die eerder werkzaam waren bij soortgelijke projecten en daarvoor uitermate geschikt zijn. De nodige kennis en ervaring is dan een zeer welkome bijkomstigheid. Daarnaast stuurden onze werkvoorbereiders en tekenaars aan op een constant verloop van de werkzaamheden, zodat stagnatie zoveel mogelijk voorkomen zou worden. Tot op heden is dat, met een lichte vertraging van twee weken, goed gelukt. Momenteel zijn er op de bouw twee hoofduitvoerders en negen monteurs werkzaam. Vier mensen houden zich bezig met de engineering en twee met de projectbegeleiding.” Niet standaard Deze bouw wijkt volgens GertJan Jurjens redelijk af van de standaard: “Het heeft onder meer te maken met de luchtbehandeling en warmte/ koeling. Deze zijn afzonderlijk gekoppeld per lokaal aan de verlichting en zonwering en aangestuurd door de gebouwbeheerinstallatie. Maar ook de energieopwekking op het dak was een extra punt van aandacht in verband met de verschillende dakhoogtes en beperkte ruimte voor de PV panelen. Dit had te maken Bouwen in Gelderland 29

Kom gerust langs voor een bak koffie! Kantoor: Middelbuurtseweg 34, 3903 LD Veenendaal,E-mail: info@pavertsteigerbouw.nl ONZE TRAPPEN: HELDER ALS GLAS WWW . V AN-POMMEREN.NL 30 Bouwen in Gelderland

Renovatie Johannes Fontanus College / Barneveld met de schaduwval van onder andere de luchtkanalen en het gebouw. Tijdens de eerste week van de engineering moesten we al uitdenken hoe we dit gingen realiseren (positionering van de omvormers), in verband met het ontwerp van de hoofdverdeler en de plaatsing daarvan in de zomervakantie.” Deelgenoten WSi techniek koos ervoor om dit project samen aan te vliegen met een bouwpartner, waarbij zij op elke discipline deelgenoten zijn. Volgens Gert-Jan Jurjens scheelt dit een stukje eigen engineering en werkt het vooral heel efficiënt: “Om de flexibiliteit van ons bedrijf te handhaven werken we tevens samen met ZZP-ers en vaste vaklieden die we inhuren via een detacheerder. Die hebben we ook nodig. Onze ervaring heeft geleerd dat jongeren nog wel genegen zijn om het vak te leren, maar er eigenlijk vanuit gaan dat hun carrière op de bureaustoel begint. Echter, voordat je een ervaren engineer bent, zal er toch eerst een heel traject doorlopen moeten worden. Hierover geven we educatieve voorlichting op scholen, waarbij we adviseren om stap voor stap het niveau op te bouwen. Onze organisatie verwelkomt graag gemotiveerde nieuwe mensen. Toen ik zelf vijf jaar geleden begon bij WSi techniek voelde dat als thuiskomen. De no-nonsense mentaliteit in combinatie met de ambitie om steeds intelligentere en complexere projecten te realiseren vormen de basis voor prachtig toekomstperspectief. Ook voor de volgende generatie.” Bouwen in Gelderland 31

STAALKONSTRUKTIEBEDRIJF Roseboom, een familiebedrijf dat al meer dan 75 jaar vakmanschap levert. VAN DE KAMP STAALKONSTRUKTIE STERK IN MAATWERK WAT DOEN WIJ? CONSTRUCTIES VERDIEPINGSVLOEREN DAK- EN WANDBEPLATING Infra 088 - 6007 640 TRAPPEN EN BALUSTRADES Sloop LATEIEN Mercuriusweg 7, 3771 NC Barneveld T 0342-415083 E info@vandekampstaal.nl W www.vandekampstaal.nl 088 - 6007 635 Saneren 088 - 6007 671 INFRA / ENERGIE / TRANSPORT / SLOOP / SANEREN Galvanistraat 123, 6716 AE Ede, T 088 - 6007 600 E info@roseboom-groep.nl, W www. roseboom-groep.nl Duurzame totaaloplosser. Al sinds 1945 Energie 088 - 6007 630 Transport 088 - 6007 601 32 Bouwen in Gelderland

Renovatie Johannes Fontanus College / Barneveld Over WSi techniek ///////////////////////////////////////////////// WSi techniek werd in 1986 opgericht is door Bennie Wopereis in een garage bij huis in Lichtenvoorde, onder de naam Bennie Wopereis Installatietechniek. In de loop van de jaren nam deze vooruitstrevende ondernemer KW Installatietechniek uit Eibergen en Besseling Installatietechniek uit Ruurlo over. In 2009 nam de zoon van de oprichter, Bart Wopereis, het bedrijf over en werden deze bedrijven samengevoegd en gecentreerd in Groenlo. Tevens werd de bedrijfsnaam veranderd in WSi techniek, wat staat voor Wopereis Samenwerkende installatiebedrijven. Onder WSi techniek hangen drie verschillende bedrijfsonderdelen; Projecten, Beheer en Onderhoud en Legionellapreventie. Binnen de organisatie zijn circa honderd mensen werkzaam. Het engineeren, leveren, monteren en bedrijfsvaardig opleveren van: E-installaties • Brandmeld- en ontruimingsinstallatie • Verlichting LED • KNX-installatie • Geheel nieuwe infra vanaf Trafo tot en met nieuwe verdelers • Zonweringinstallatie • Kracht/WCD aansluitingen en voedingen • Data-installatie • Vierhonderd PV panelen Meet- en regelinstallatie (gebouw beheerinstallatie) • Priva wat tevens samen communiceert met de KNX-installatie W-installaties • CV/koeling • Luchtbehandeling • Rioolaanleg • Sanitair WSi techniek was verantwoordelijk voor de volgende disciplines: • Warmte- en koude-opwekking met twee bronnen • HWA pluvia In het verleden realiseerde WSi techniek de volgende vergelijkbare onderwijsprojecten: • Verbouw en uitbreiding Elinor Ostromgebouw Radboud Universiteit • Nijmegen • Verbouwing gebouw Blauw Deltion College • Zwolle • Verbouw en nieuwbouw Christelijke Hogeschool • Ede • Verbouw en uitbreiding Onderwijsplein • Neede • Nieuwbouw Hogeschool Saxion • Apeldoorn • Nieuwbouw scholen en sporthal • Ederveen • Diverse complexe verbouwingsopgaven Hogeschool Arnhem en Nijmegen Bouwen in Gelderland 33

Van Swaay is een veelzijdig bedrijf met verschillende disciplines. Van Swaay heeft bekendheid verworven met het Bouwbedrijf, Projectontwikkeling, Timmerfabriek en inmiddels ook Houtskeletbouw (HSB). Wat is HSB? Houtskeletbouw is een bouwmethode waarbij, met uitzondering van de fundering, de constructie-elementen (de dragende delen) van hout zijn. Een houtskelet is meestal aan de buitenzijde niet zichtbaar, zoals bij een vakwerkhuis en bij het paal-en-balk-systeem. Een voordeel van houtskeletbouw is dat het gebruikmaakt van een duurzaam en volledig recyclebaar basismateriaal. Hout is verder een relatief licht bouwmateriaal, dit vereenvoudigt vervoer, verwerking en toepassing. De pijlers voor Van Swaay zijn duurzaam- en verantwoord ondernemen, zo wordt er gewerkt met FSC en KOMO gecertificeerde materialen. Van Swaay het adres voor ontwikkelen en bouwen met houtskeletbouw! WILT U MEER INFORMATIE OF DE MOGELIJKHEDEN BESPREKEN? Neem dan contact op via ons contactformulier op onze website www.vanswaay.com, direct per mail info@vanswaay.com of telefonisch 0317 - 425025.

KienhuisHoving informeert Waarschuwingsplicht bij prijsverhoging In de praktijk zien wij regelmatig dat een aannemer meerwerk uitvoert of wordt geconfronteerd met kostenverhogende omstandigheden, zonder de opdrachtgever tijdig te waarschuwen voor de extra kosten als gevolg hiervan. Uit een recente uitspraak van de rechtbank Rotterdam blijkt maar weer dat dit niet zonder risico is.1 Feiten In deze kwestie bestond het werk onder meer uit het opnemen en transporteren van oude bestrating en het ontgraven en afvoeren van schoon zand. Tijdens de uitvoering bleek dat geen zand, maar grond moest worden ontgraven en afgevoerd. De aannemer heeft de werkzaamheden tussen 9 en 14 juni 2019 uitgevoerd en op 13 en 14 juni 2019 bij de opdrachtgever melding gemaakt van de extra kosten als gevolg van het afgraven en afvoeren van grond in plaats van zand. De opdrachtgever weigert te betalen en stelt dat de afwijking van de aanneemsom niet is gerechtvaardigd, omdat de aannemer niet tijdig heeft gewaarschuwd voor een (verdere) overschrijding van de aanneemsom. De aannemer vordert in rechte betaling van de meerkosten. Oordeel De rechtbank overweegt dat de aannemer bij kostenverhogende omstandigheden de opdrachtgever op grond van artikel 7:753 BW o spoedig mogelijk dient te aarschuwen voor de noodzaak an een prijsverhoging. Indien sprake is van meerwerk dient de aannemer de opdrachtgever op grond van artikel 7:755 BW tijdig te wijzen op de noodzaak van een daaruit voortvloeiende prijsverhoging, tenzij de opdrachtgever die noodzaak uit zichzelf had moeten begrijpen. Naar het oordeel van de rechtbank vormen de berichten van 13 en 14 juni 2019 geen spoedige of tijdige waarschuwing, omdat deze pas na het verrichten van de werkzaamheden zijn verstuurd. De aannemer heeft daardoor niet voldaan aan zijn waarschuwingsplicht voor wat betreft de prijsverhoging. Daarbij neemt de rechtbank aan dat de opdrachtgever de noodzaak van de prijsverhoging niet uit zichzelf had moeten begrijpen. Dit wordt in de uitspraak echter verder niet toegelicht. Ook gaat de rechtbank niet in op de vraag of de extra kosten vallen onder de categorie meerwerk of onder de categorie kostenverhogende omstandigheden. De aannemer stelt nog dat het beroep op het niet tijdig waarschuwen naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is, omdat de opdrachtgever zich tijdens de procedure pas voor het eerst op het standpunt stelde niet akkoord Deze column is geschreven door: Marianne ten Feld-Sprik, advocaat bouw- en aanbestedingsrecht. e-mailadres: marianne.tenfeld@kienhuishoving.nl I Telefoonnummer: 06 - 469 817 29. 21 te zijn met de prijsverhoging. De rechtbank gaat hier niet in mee en wijst erop dat bij toepassing van de zogenaamde ‘beperkende werking van de redelijkheid en billijkheid’ de nodige terughoudendheid moet worden betracht. Volgens de rechtbank geldt dat hier te meer omdat anders de wettelijke eisen voor prijsaanpassing in de zin van artikel 7:753 of 7:755 BW worden uitgehold. De conclusie is dat de kosten in verband met het afgraven en afvoeren van grond in plaats van zand worden afgewezen. Commentaar Uit deze uitspraak blijkt opnieuw dat het zowel bij meerwerk als bij kostenverhogende omstandigheden essentieel is om de opdrachtgever zo spoedig mogelijk te waarschuwen voor de prijsverhoging. De aannemer mag niet te snel aannemen dat een beroep op deze waarschuwingsplicht naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. 1Rb. Rotterdam 7 januari 2021, ECLI:NL:RBROT:2021:116.

Nieuwbouwproject VB-Airsuspension 36 Bouwen in Gelderland

“We zijn de meest innovatieve speler in de wereld op ons specifieke terrein” Algemeen directeur Gerald Molenveld van het mondiaal opererende VB Airsuspension Group is duidelijk over de nut en noodzaak van het nieuwe logistiek centrum en kantoor aan de overkant van het tot dan bestaande kantoor. Het kwam geen dag te vroeg. “Alles moest op de vierkante millimeter en daarnaast hadden we al enkele huurpanden in gebruik. Er moest wat gebeuren en ook vrij snel.” De directe aanleiding was de toename van de omzet. “We groeien erg snel de laatste jaren. Toen ik hier in 2015 startte werkten er 45 medewerkers bij het bedrijf. Anno 2021 is dat aantal bijna verviervoudigd naar 170 mensen. We doen het erg goed. Maar als we in dit tempo doorgroeien zullen we met een jaar of vijf, tien weer tegen de grenzen aanlopen. Met onze producten maken we het wegvervoer, en vooral de sector bedrijfswagens en campers, veiliger, comfortabeler en zorgen voor een lagere CO2 footprint. Als ik de cijfers van de eerste twee maanden bekijk lijkt de groei zich alleen nog maar te versnellen. Het is echt een kwestie van alle hens aan dek om alles te kunnen blijven bijbenen. We leveren in de hele wereld via importeurs en onze eigen dochterbedrijven. Onze eindgebruikers zijn zeer divers en onze systemen tref je aan in campers, maar bijvoorbeeld ook in bestelbusjes en ambulances. Van tegenvallende cijfers als gevolg van de coronapandemie is geen sprake. Integendeel. Er was vorig jaar maart een korte schrikreactie, zoals over de hele linie het geval was in de Bouwen in Gelderland 37

FIXX TOTAALBOUW Markenweg 7 7051 HS Varsseveld info@fixxtotaalbouw.nl abb interieurbouw Varsseveld ( 0544 - 35 20 08 www.fixxtotaalbouw.nl Markenweg 7, 7051 HS Varsseveld info@abb-interieurbouw.nl abb INTERIEUR Varsseveld ( 0544 - 35 20 15 www.abb-interieurbouw.nl 38 Bouwen in Gelderland BOUW Zet interieur naar uw hand Thuis op ieder bouwterrein!

Nieuwbouwproject VB-Airsuspension economie. Die duurde echter kort. Waarom we zo snel groeien? We zijn de meest innovatieve speler in de wereld op ons specifieke terrein en dat heeft een hogere penetratiegraad opgeleverd all over the world. Door onze hoogwaardige techniek kan momenteel niemand aan ons tippen. Je ziet hier en daar wel eens pogingen van ondernemingen die elders oppoppen, maar ze moeten het gelukkig kwalitatief allemaal afleggen.” De voorgeschiedenis voor de nieuwbouw kende twee segmenten. Gerald Molenveld: “De eerste poging die we ondernamen was de overname van het pand van de buurman. Hoe verder de onderhandelingen vorderden, hoe hoger de prijs werd. Daarop zijn we dus afgehaakt. Vervolgens hebben we de grond tegenover ons gekocht en zijn we met een ingeschreven was de keus op een ander gevallen. Ik bekijk dergelijke zaken louter vanuit een bedrijfseconomisch gezichtspunt. Voordeel is dat ik zelf voordat ik bij VB Airsuspension gewerkt heb bij een wegenbouwer. Ik ken het klappen van de zweep in de bouw. Met de bouw zelf heb ik me niet intensief bemoeid, dat deed Gert van Werven namens ons bedrijf. Natuurlijk bleef ik wel op de hoogte van de grote lijnen. Ik zie het logistiek centrum met de ogen als “we hebben een grote blokkendoos gebouwd waardoor we weer efficiënter en beter kunnen beantwoorden aan de vraag vanuit de markt.” Op de achtergrond speelde ook het aspect van duurzaamheid een rol. Daarbij huldig ik wel het adagium dat “zolang het geld oplevert ik kies voor duurzame oplossingen”. Dat heeft zich onder meer vertaald in pv panelen, vloerverwarming en zelfvoorzienendheid. Het gebouw is gasloos. De investering bedroeg zo’n vijfenhalf miljoen euro, maar die hebben we inmiddels al terugverdiend. Een Canadese institutioneel belegger is nu eigenaar van het pand nadat ze een offer you can’t refuse op tafel legden. Momenteel leggen we de laatste hand aan onze plannen om ons “oude” pand te revitaliseren, waardoor we onder andere een eigen hypermoderne geavanceerde testbank tot onze beschikking krijgen. Een en ander moet eind van dit jaar operationeel zijn.” Is met deze interne verbouwing de “bouwhonger” dan gestild? “Geenszins”, vertelt Molenveld. “Als het gaat zoals het zich nu laat aanzien, willen we dit “kunstje” ook uitvoeren in Azië, Amerika, Rusland en in Turkije of elders in het Midden Oosten.” Gerald Molenveld: “We willen dit kunstje ook uitvoeren in Azië, Amerika, Turkije of elders in het Midden Oosten en Rusland.” aantal partijen in gesprek gegaan. Zowel de uiteindelijke aannemer als de installateur hadden al eens wat kleinere opdrachten naar onze tevredenheid uitgevoerd. We zijn natuurlijk blanco de aanbesteding ingegaan en vervolgens bleek dat Heva Klimaat & Installatie en Fixx Totaalafbouw prijstechnisch als beste uit de bus kwamen. Dat het lokale bedrijven zijn was mooi meegenomen, maar als ze niet als laagste hadden Bouwen in Gelderland 39

Je ziet geen verschil met de artist impression ERS architekten stapte aan boord van het nieuwbouwproject van VB-Airsuspension nadat de opdrachtgever definitief besloten had aan de overkant te gaan bouwen. Ontwerper-projectleider Rudy Schuurman vertelt dat er geen prijsvraag of uitgebreide aanbesteding aan de opdracht vooraf ging. 40 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouwproject VB-Airsuspension “We mogen met alle betrokken trots zijn op wat is gerealiseerd. Alles is goed gelukt.” “Nee alles was op één op één basis. Toen we in gesprek raakten waren de voornaamste contouren qua planvorming duidelijk. Alles was redelijk vastomlijnd. We hebben een Programma van Eisen opgesteld en vervolgens een ‘vlekkenplan’ gemaakt. Aspecten als de situering op een hoeklocatie, interne routing en de vormgeving hebben we vervolgens technisch uitgewerkt. Daarbij hebben we alles ‘meegenomen’. Het hele terrein tot de straat, inclusief de fietsenstalling, maar bijvoorbeeld ook de routing en opslag van gevaarlijke stoffen. Kortom, het hele palet.” Waarom de keuze op ERS architekten viel is voor Rudy Schuurman een kwestie van een beetje speculeren. “Het zal een mix van factoren geweest zijn. Ze hebben hier op het bedrijventerrein rondgekeken en de start van de planvorming liep ongeveer parallel aan de oplevering van fietsenfabriek Bouwen in Gelderland 41

50 jaar ervaring in staalconstructies Met ons heeft u niet alleen een stevige basis voor uw project, maar ook een betrouwbare, fl exibele en fi nancieel sterke bouwpartner aan uw zijde. U kunt bij ons terecht voor staalconstructies, hallenbouw, maatwerk, trappen en hekwerken. Imetaal Staalbouw B.V. Handelsweg 2 - 7081 AE Gendringen (NL) - T +31 88 5551300 Imetaal Stahlbau GmbH Groendahlscher Weg 87 - 46446 Emmerich am Rhein (DE) - T +49 (0) 2822 9324064 www.imetaal-staalbouw.nl 42 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouwproject VB-Airsuspension “Gedurende het hele bouwproces was er sprake van korte lijnen en dat was mede de oorzaak van het soepele verloop ondanks de behoorlijk korte realisatieperiode.” Van Raam, waar wij ook betrokken bij waren. Ook hadden we de vernieuwbouw van een van de eigenaren van VB ter hand. Wellicht dat die ervaringen ook meegespeeld hebben. In ieder geval past een opdracht zoals deze uitstekend binnen onze werkkaders. We doen zowel utiliteits- als woningbouwprojecten. Kort door de bocht doen we alles, uitgezonderd scholen en ziekenhuizen. Dat is een heel andere tak van sport waar gespecialiseerde bureaus zich op richten.” De samenwerking in het project verliep prima. Fixx als aannemer en ter Horst als infra aannemer waren al een bekende van ons en ook met Heva Klimaat en Installatie hebben we in een recent verleden regelmatig mee samengewerkt. Als één van de weinigen in deze regio engineeren ze zelf en dat bespoedigt de voortgang. Gedurende het hele bouwproces was er sprake van korte lijnen en dat was mede de oorzaak van het soepele verloop ondanks de behoorlijk korte realisatieperiode. Kenmerken voor dit project is dat we de locatie als hoekpand zo mooi en efficiënt mogelijk hebben vertaald. Het logistiek centrum is en blijft een grote vierkante doos. Met het kantoor erbij, waar alle technische installaties op een onopvallende wijze op het dak zijn gesitueerd zijn er geen “sprongen” waarneembaar. Anderzijds hebben we in het ontwerp rekening gehouden met een eventuele herbestemming op de langere termijn. Qua brandwerendheid is het pand relatief eenvoudig op te splitsen. Die compartimentering is van belang voor de eigenaar die hierdoor de mogelijkheid heeft om een en ander als geheel te verkopen of in meerdere segmenten. Qua duurzaamheid voldoet het nieuwe logistiek centrum ook aan de huidige standaarden. Gasloos, energie op basis van aardwarmte, zonwerend glas, zonnecollectoren, hoogwaardige isolatie: het zijn maar een paar voorbeelden. We mogen met alle betrokken trots zijn op wat is gerealiseerd. Alles is goed gelukt. Als je het eindresultaat vergelijkt met de artist impression die tijdens de bouw het bouwbord prijkte, zie je geen verschil. Niet qua aanzicht maar bijvoorbeeld ook qua kleurstelling. Het is een exacte weergave, Als architect geeft dat een oprechte voldoening.” Bouwen in Gelderland 43

BIJ HANS GRAVEN GROEP IN AALTEN BIJNA ALLES ONDER 1 DAK ! SCHILDER EN BEHANGWERK BEGLAZING (OOK HARDGLAZEN WANDEN EN DEUREN) WONING EN PROJECTSTOFFERING INTERIEUR EN KLEURADVIES SHOWROOM MET VEEL STALENMATERIAAL VOOR VLOER, WAND EN RAAM ’T BOSKE 1 7122 TH AALTEN WWW.HANSGRAVEN.NL 44 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouwproject VB-Airsuspension “De bouw van een complex van 4500 vierkante meter in een tijdsbestek van tien maanden mag een forse uitdaging genoemd worden.” Fixx Totaalbouw trots op realisatie VB-Airsuspension De nieuwbouw van het logistiek centrum en kantoor van VB-Airsuspension aan de Guldenweg in Varsseveld ligt alweer ruim een half jaar achter ons. Het kost directeureigenaar Roy Assink van bouwkundig hoofdaannemer FIXX Totaalbouw echter geen enkele moeite om de beelden van de bouw terug te halen. De uitdaging was niet gering, maar het eindresultaat mag er zijn. “Ik ben trots op wat er gerealiseerd in zeer korte tijd. Niet alleen op onze eigen mensen maar op alle betrokken bouwpartners.” VB-Airsuspension kampte al geruime tijd met ruimtegebrek als gevolg van een sterke autonome groei. Roy Assink: “We zijn al geruime tijd een goede relatie van het bedrijf. In het verleden hebben we wel eens wat opdrachten uitgevoerd en bij de eerste planvorming waren we ook al betrokken. In 2019 heeft de opdrachtgever daadwerkelijk doorgepakt en werd het werk in een aanbesteding op de markt gebracht. Mede omdat we al de nodige energie hadden gestoken bij de eerste poging en zelfs destijds al een prijsindicatie hadden afgegeven, hebben we geparticipeerd in de aanbesteding, samen met nog drie andere partijen. Daarbij kwamen we als beste uit de bus. De prijs-kwaliteitsverhouding vormde de basis voor de positieve keus voor ons, maar ook de garanties die we afgaven wat betreft de gevraagde snelheid van de realisatie was een belangrijk punt. Juni 2019 werd het contract getekend en vlak na de bouwvak startten we onze werkzaamheden. Bouwen in Gelderland 45

VEERSYSTEMEN Ontdek de mogelijkheden van VB-Airsuspension, veilig onderweg. ‘ RIJGEDRAG VERBETEREN ‘ VEERCOMFORT VERBETEREN ‘ RIJHOOGTE VERHOGEN VB-COILSPRING HULP- OF VERZWAARVEREN Een VB-CoilSpring is de juiste optie voor een voertuig dat altijd (zwaar)beladen is en dat af en toe te maken heeft met een wisselende belading. De versterking van de veerkracht is namelijk permanent en niet regelbaar. VB-SEMIAIR HULPLUCHTVERING Hulpluchtvering maakt het mogelijk de vering binnen bepaalde grenzen in te stellen. Bij een voertuig met bladveren wordt een luchtbalg tussen het chassis en de achteras gemonteerd. Deze luchtbalg ondersteunt de bestaande bladveer. ORIGINELE VERING Het voertuig hangt door. making everyday smoother VEERSYSTEEM VAN VB-AIRSUSPENSION Het voertuig behoudt zijn veerweg. www.vbairsuspension.com Vakkundigheid, kwaliteit en betrouwbaarheid www.acoma.nl Dak- en wandbeplating Acoma BV Geograaf 34 I 6921 EW Duiven I E-mail: info@acoma.nl I Telefoon +31 (0)26 - 311 77 76 46 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouwproject VB-Airsuspension “De prijskwaliteitsverhouding vormde de basis voor de positieve keus voor ons, maar ook de garanties die we afgaven wat betreft de gevraagde snelheid van de realisatie was een belangrijk punt.” In de voorbereidende fase werd het oorspronkelijke plan om het kantoorpand (met een oppervlakte van 800 vierkante meter, red.) op te trekken met prefab beton overboord gegooid omdat de leverancier pas in het voorjaar 2020 kon leveren. Bijkomende uitdaging was dat de gehele constructie van de bedrijfshal gestabiliseerd werd door de betonnen uitvoering van het kantoordeel. De bedrijfshal is opgebouwd vanuit een staalconstructie met wand- en dakbeplating. De opleveringsdatum van 15 juni 2020 voor de bedrijfshal en 30 juli 2020 voor het kantoor was stevig verankerd. Wij zijn toen noodgedwongen afgestapt van het prefab beton en overgegaan naar het principe van in het werk gestorte beton. Daarbij is door ons eigen projectteam intern het gehele traject opnieuw geëngineerd waarna wij het traditioneel betonwerk konden gaan opstarten. De opleverdatum is mede daardoor nooit in discussie geweest. In vier weken hebben het casco omhoog getrokken.” De bouw van een complex van 4500 vierkante meter in een tijdsbestek van tien maanden mag een forse uitdaging genoemd worden. Roy Assink: “Dat was het zeker. Eigenlijk voel je die spanning dagelijks, maar wij ervaren het als een gezonde spanning. Cruciaal was het opvolgen van de planningen die we tweewekelijks opstelden en, waar nodig, moesten opof afschalen. Bij dat werk- en planningsoverleg waren zowel de opdrachtgever, architect, installateur en wij aanwezig. Zonder uitzondering waren het allemaal bekende, lokale spelers en dat biedt zo zijn voordelen. Op de werkvloer spraken we letterlijk en figuurlijk dezelfde taal en daarbij was er een sterke lean gedachte in het gehele bouwproces. Als de installateur bijvoorbeeld vroeg om wat kabelgoten vast aan te leggen zodat hij verder kon en omgekeerd wij wel eens hiervan gebruik konden maken en tevens gezamenlijk gebruik van bijvoorbeeld kraan…., het lijken details maar ze zijn o zo belangrijk. Elkaar wat gunnen, daar kom je het verst mee. Dat geldt in mijn optiek voor de hele bouwkolom. Of het nu gaat om een afspraak te maken met een onderaannemer of leverancier of samenwerken op de bouwplaats: het principe is identiek.” Soepel verloop Roy Assink, die met zijn vader nog op de achtergrond, zowel de directie voert over FIXX Totaalbouw en ABB Interieurbouw, vertelt dat de laatste fase in de afbouw best wel wat extra spanning met zich meebracht voor het bouwteam. “Dat was een kwestie van veel maatwerk en een, door onszelf opgelegd, zeer strak schema. Zes weken kan dan heel kort zijn. Des te groter is de voldoening dat het gelukt is. Het eindresultaat mag gezien worden. De laatste kleine tussentijdse wijziging, meer transparantie tussen kantoor en hal heeft ook mooi uitgepakt door de toepassing van meer glas. Ja, we mogen met zijn allen erg tevreden zijn.” Bouwen in Gelderland 47

Asbestsanering uw specialist in Totaal- en renovatiesloopwerken Grond- en straatwerken Sanering & Infra Altijd de beste oplossing voor u! Ter Horst Groep | T: 0315-257321 | I: www.terhorstgroep.nl Bouwen in Gelderland

Nieuwbouwproject VB-Airsuspension We hebben geen wanklank gehoord Heva Klimaat @ Installatie verzorgde installatiewerk VB-Airsuspension Het feit dat VB-Airsuspension al een relatie was van Heva Klimaat & Installatie was de aanleiding voor de opdrachtgever het installatiewerk voor het nieuwe logistiek centrum annex kantoor één op één uit te besteden aan de Varsseveldse totaalinstallateur. Directeur eigenaar André Diepenbroek vertelt dat het merendeel van zijn opdrachten op deze wijze tot stand komt. “Eigenlijk was de opdracht bij aanvang helder en duidelijk”, zegt André Diepenbroek. “Wij willen een nieuw logistiek en kantoor bouwen, bedenken jullie voor ons een installatie. Daarbij werden enkele randvoorwaarden kenbaar gemaakt, onder andere op het gebied van energiebesparing en uiteraard kwam ook het budget aan de orde. Wij werken in verreweg de meeste gevallen op deze manier, waarbij wij ook wel eens de vragen stellen. Wat willen jullie? Wat zijn jullie eisen? Wat is jullie budget? En daarbij is ons streven altijd het optimale te bieden. Op basis van een maximale prijskwaliteitsverhouding. Het betekent overigens ook soms dat we tot de conclusie komen dat iets gewoon niet lukt. Dat zeggen we dan ook eerlijk. Daar moet je transparant in zijn.” In het nieuwbouwproject van VB-Airsuspension stond het streven naar duurzame oplossingen hoog op het lijstje. André Diepenbroek: “We zijn uitgekomen op warmtepompen met bronnen. Op het dak staan pv-panelen, we hebben vloerverwarming aangelegd en de nieuwbouw is uiteraard gasloos. De realisatie is soepel verlopen. Dat heeft te maken dat we in bouwteamverband erg korte lijnen hadden en nooit lang hoefden te wachten op besluitvorming. Wel merk je dat de kennis over warmtepompen nog niet al te sterk verspreid is, zelfs bij adviseurs en aannemers. Iedereen heeft er wel wat van gehoord of over gelezen, maar de details en mogelijke valkuilen en extra aandachtspunten zijn nog vrijwel onbekend. Dat is niet verwonderlijk want je hebt het over een specialisme binnen een specialisme. De realisatie kende een voorspoedig verloop. We hebben vrijwel geen wanklank gehoord. Niet van de opdrachtgever en niet van de samenwerkingspartners. Ook nu we een half jaar na de oplevering zijn geldt dat. Een teken dat we het goed gedaan hebben.” Prijsstijgingen Gevraagd naar zijn visie op de markt geeft Diepenbroek een genuanceerd antwoord. “De meeste seinen staan echt wel op groen. We zijn bezig met een aantal mooie projecten, onder andere hier in Varsseveld en Aalten. Daarnaast zijn we in een vergevorderd stadium om nog twee grote jaar overstijgende projecten aan onze orderportefeuille toe te voegen. Als dat slaagt zitten we grotendeels vol voor de eerstkomende anderhalf jaar. Er zijn echter ook een aantal minder positieve trends waarneembaar. De inkoopprijzen stijgen buitenproportioneel op dit moment. Ze rijzen gewoon de pan uit. Voorbeelden daarvan zijn staal, isolatiemateriaal en de laatste periode ook hout. Ook de levertijden lopen fors op. Drie maanden is tegenwoordig niets meer. Dat levert problemen op qua slagvaardigheid. Wat dat betreft houden we de vinger aan de pols en volgen we de ontwikkelingen op de voet.” Bouwen in Gelderland 49

Tekst nog te doen Koning Winter kreeg ons Elk jaar houden wij in onze begroting standaard rekening met één week slecht weer. Jarenlang bleek dit een soort formaliteit en uitgerekend voor 2021 skipten we die week uit onze begroting. Immers, we worden al jarenlang verwend met zacht weer. Totdat Koning Winter onlangs onverbiddelijk toesloeg... Maar liefst zeven werkdagen gingen er bij Haldu Groep door vorstverlet verloren. Veel projecten lagen acuut stil en we hadden in deze periode gemiddeld 200 medewerkers in vorstverlet. Terwijl corona ons ook al ruim een jaar in haar greep houdt, met voor 2021 sowieso een uitdagende planning. Een dubbele uitdaging dus. Keuze voor veiligheid Hoewel er veel tijdsdruk op projecten ligt, zoals het Nieuwe Sluis project in Terneuzen, hebben we toch besloten de meest verantwoorde keuze te maken: die voor de veiligheid van onze vakmensen. In deze periode stonden we continu in overleg met onze opdrachtgevers en nu beoordelen we samen met hen hoe we de opgelopen achterstand kunnen inhalen. En dát is weer gecompliceerd omdat je bij het opschalen met mensen uiteraard de 1,5 meter afstand op een project moet waarborgen. Zo zie je maar: we leven in een strak georganiseerd land, maar een stevige winter plus een pandemie gooit uiteindelijk toch ons hele systeem plat. Weer eens iets anders dan de blaadjes op de rails! In ieder geval bewaarde Haldu Groep haar rust, hebben we intensief geschakeld voor oplossingen en kijken we samen met onze opdrachtgevers weer vooruit. Compliment voor onze werkcoaches Een belangrijke rol in deze onverwachte wintercrisis was weggelegd voor onze werkcoaches. Onze vaklieden kunnen altijd bij hen terecht met al hun vragen. En terwijl de accountmanagers en directie van Haldu Groep overlegden met de opdrachtgevers, hielden onze onmisbare werkcoaches de lijnen open naar onze gewaardeerde vaklieden met antwoord op al hun vragen. Ook werkten zij voor onze vakmensen de hele papierwinkel weg die er komt kijken als je je medewerkers voor vorstverlet aanmeldt. Een compliment voor hun inzet. Goede lessen geleerd Ik weet niet hoe het u vergaat, maar al sinds de uitbraak van corona heb ik geen normale agendavoering meer. Elke dag brengt iets nieuws en het is nu vooral improviseren geblazen, ook in de contacten, want nagenoeg alle relaties werken thuis. Het is je bijna niet meer voor te stellen hoe het zal zijn, mocht de normaalsituatie van vóór corona ooit weer terugkeren. In ieder geval heb ik er nu al een paar goede lessen uit geleerd. 50 Bouwen in Gelderland

Column van de steiger… Namelijk hoe belangrijk het onderhouden van contacten is met zowel onze opdrachtgevers als vakmensen. Door deze menselijke communicatie houd je niet alleen het werk op de been, maar ook elkaar! Blijf oog houden voor veiligheid Vanuit de grond van mijn hart hoop ik op een mooi en zacht voorjaar. We verdienen het allemaal, en goed weer geeft altijd een boost aan de moraal op de steiger. Tot die tijd roep ik iedereen op het werk coronaproof te blijven doen. Ook ik word er weleens moedeloos van, maar veilig werken is de enige manier om hieruit te komen. Daarnaast wens ik u een snelle vaccinatie toe. Column Danny van Hal Bouwen in Gelderland 51

1 Online Touch

Index

Home