0

AANGENAAM BERGEN OP ZOOM BOZ BEST OF

2 BEST OF BOZ

AANGENAAM BERGEN OP ZOOM 3 AANGENAAM BERGEN OP ZOOM EEUWENOUDE PAREL OP DE BRABANTSE WAL Bergen op Zoom is één van de oudste steden van Nederland. Smalle straatjes, oude pleintjes en monumenten vertellen het verhaal van een rijk en bewogen verleden, dat al meer dan achthonderd jaar terug gaat. Na de vele veldslagen die er plaats hebben gevonden, ontwikkelde de stad zich door de eeuwen heen tot een belangrijke handelsplaats en werd later een garnizoensstad waar de bestaande vestingwerken ingrijpend gemoderniseerd werden door vestingbouwer Menno van Coehoorn. Na onder andere de aanleg van het Schelde­Rijnkanaal kreeg de stad in het midden van de vorige eeuw een belangrijke economische impuls. Momenteel telt Bergen op Zoom ruim 66.000 inwoners. Gemeente, bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties werken samen aan het vitaal houden van de stad. Het verenigingsleven bruist, zowel op sportief als cultureel gebied. Bergen op Zoom staat bekend om de mooie oude binnenstad met tal van monumenten en bezienswaardigheden. De Peperbus, het Markiezenhof en de Gevangenpoort zijn zomaar drie bekende voorbeelden van erfgoed uit de Bergse binnenstad. Een prachtig decor voor leuke winkeltjes, cafeetjes, gezellige terrassen en restaurants. Door de geografische ligging op de Brabantse Wal is Bergen op Zoom een groene gemeente die omringd is met mooie natuur. Wat dacht je van de wereldberoemde Mozesbrug op Fort de Roovere? Het zachte heidezand op de Bergse Heide? Of kitesurfen op de Binnenschelde? Uniek is de centrale ligging van Bergen op Zoom. In ongeveer een half uurtje ben je op je bestemming in Antwerpen, Zeeland of Rotterdam. Dit maakt Bergen op Zoom tot ideale vestigingsplaats voor bedrijven en uitvalsbasis voor bezoekers. Steeds meer ondernemers zien daarom ontwikkel kansen in Bergen op Zoom. Ook is het er aangenaam wonen. Zowel in Bergen op Zoom als in de dorpskernen en wijken van Halsteren en Lepelstraat die ook bij de gemeente horen. De verschillende nieuwbouwprojecten bieden fraaie woningen in steeds een andere, karakteristieke setting met alle voorzieningen binnen handbereik. Behalve nieuwbouw is er veel aandacht voor ontwikkeling van de bestaande wijken. www.aangenaambergenopzoom.nl

4 BEST OF BOZ

AANGENAAM BERGEN OP ZOOM 5 6 14 22 28 SHOPPEN UITGAAN EN EVENEMENTEN CULINAIR MONUMENTEN 32 WONEN WERKEN ACTIEF 36 42 50 54 58 ACCOMMO DATIES TOERISTISCH ABC AGENDA

6 BEST OF BOZ

SHOPPEN 7 KIM EN CARMEL OVER SUCCESVOL ONDERNEMEN IN DE BERGSE BINNENSTAD ‘HET FYSIEKE CONTACT MET KLANTEN MAAKT ONS AVONTUUR ZO LEUK’ Van een bijbaantje bij de juwelier naar een eigen winkel vol sieraden, horloges en tassen. Als je dat Kim van Dongen en Carmel Vriens jaren geleden had verteld, hadden ze je niet geloofd. Toch is het inmiddels hun verhaal… Krachten bundelen Hippe Zaken. Zo heet de winkel van Kim en Carmel, die met zijn zwarte en roze tinten opvalt in de binnenstad van Bergen op Zoom. Wat ze er verkopen? Sieraden, horloges en tassen. Niet helemaal vreemd, gezien de achtergrond van de dames. Kim: “Mijn eerste bijbaantje was in een juwelier, de plek waar ik Carmel ontmoette. Samen werkten we hier met veel plezier in de weekenden.” Carmel: “Ik ben daarna een opleiding tot goudsmid gaan volgen. Stiekem had ik altijd al de droom om voor mezelf te beginnen, maar in je eentje is dat toch spannend.” Kim: “Intussen werkte ik na mijn studie Commerciële Economie als vertegenwoordiger van onder andere het merk Josh en reisde ik stad en land door. Ik bezocht talloze winkels en zag dus op den duur heel snel wat wel en niet werkte in al die winkels.” Carmel: “Toen ik na al die jaren Kim weer tegenkwam, spraken we onze ondernemersdroom naar elkaar uit. Toen was de keuze snel gemaakt. Wij zouden samen die winkel openen.” Laagdrempelig Dat het de binnenstad van Bergen op Zoom zou worden, hadden veel vrienden en familie van de twee niet zien aankomen. Kim, lachend: “Ik kom zelf uit Breda, Carmel uit Nispen. Maar door mijn ervaring als vertegenwoordiger in het hele land, wist ik dat er in Bergen op Zoom nog geen winkel zat zoals wij in gedachten hadden: met hippe merken, voor elke leeftijd en voor ieder wat wils.” Carmel: “Onze winkel is voor klanten heel laagdrempelig. Je mag hier ook gewoon rondkijken zonder iets te kopen. Dat vinden wij helemaal niet erg. En dat geeft onze klanten een welkom gevoel. Zo goed zelfs dat we tijdens de opening van ons nieuwe pand cadeaus ontvingen van veel van onze vaste klanten. Best bijzonder vinden wij dat.” Groeien in de binnenstad van Bergen op Zoom Kim: “We begonnen onze winkel in 2013 in een klein pandje in hartje Bergen op Zoom. Dat was hartstikke spannend, want komen er wel klanten? We kenden nog niet veel mensen in deze stad. Maar gek genoeg liep het vanaf dag één storm.” Carmel: “Zo erg zelfs, dat er voor de kerstdagen lange rijen buiten stonden. Dat geloof je toch bijna niet? Toen we vorig jaar de kans kregen om naar een groter pand te verhuizen, wisten we dat we dat moesten doen. Ook al was ook die stap wederom spannend.” Kim: “Het leuke aan ondernemen in Bergen op Zoom is dat de mensen hier heel betrokken zijn. Soms vragen vrienden of familie ons weleens of we niet een webshop willen openen. Dat willen we bewust niet; juist dat echte contact met onze klanten vinden we zo leuk. De aandacht die we nu kunnen geven aan ze, dat willen we blijven doen.” WOUWSESTRAAT 36 WWW.HIPPEZAKEN.COM

8 BEST OF BOZ DE MAKERS —— Voor de origineelste cadeaus moet je zijn bij De Makers: een club creatieve ondernemers uit Bergen op Zoom die besloot de krachten te bundelen en hun creativiteit in één winkel te verkopen. Dat resulteert in een sfeervolle winkel vol originele spullen die je nergens anders ziet! Van schilderijen tot meubels, woonaccessoires en nog veel meer leuks. LOMBARDENSTRAAT 14 WWW.DEMAKERSVANBOZ.NL DEPENDANCE —— In een prachtig historisch hoekpand in de binnenstad van Bergen op Zoom is de kledingwinkel Dependance gevestigd. Een sfeervolle winkel met merken als Dstrezzed, Calvin Klein jeans, Cast Iron, Elvine en Kronstadt. Ook horloges en andere accessoires vind je bij Dependance. Eigenaren John en Marie­Louise Pietjouw helpen je met liefde aan kundig kledingadvies! FORTUINSTRAAT 28 WWW.DEPENDANCE.NU

SHOPPEN 9 HORA EST —— Hora Est is een winkel met stijlvolle damesmode, gelegen in het hart van Bergen op Zoom. De winkel is eigentijds ingericht. Door met steigerplanken en een originele vloer te werken, is er een haast uniek sfeertje in de winkel ontstaan. De prachtige kroonluchters maken het geheel af. Door de glazen pui en openslaande tuindeuren wordt de sfeer nog verder verhoogd. Dankzij gevarieerde merken te voeren, is de winkel voor een breed publiek aantrekkelijk. KREMERSTRAAT 22 WWW.HORAEST-FASHION.NL ROZEN EN BOTTELS —— Eén van de meest gefotografeerde pandjes van Bergen op Zoom is het winkeltje Rozen en Bottels. In de Engelsestraat steelt dit lieflijke bloemenwinkeltje de show, met zijn talloze bloemen en andere decoratie. Maar dat niet alleen: de bloemen die je scoort bij Rozen en Bottels zijn ook nog eens van een zeer goede kwaliteit. Een souvenirtje waard, dus! ENGELSESTRAAT 6 WWW.ROZEN-EN-BOTTELS.NL

10 BEST OF BOZ EUFORIA —— KREMERSTRAAT 23 WWW.FACEBOOK.COM/ASHOPEUFORIA Te gekke jeans, blousejes, vesten… Maar ook prachtige portemonnees en andere accessoires vind je in het sfeervolle winkeltje Euforia, in het Vierkantje van Bergen op Zoom. De stijl van de winkel doet een beetje aan Ibiza denken. Eigenaresse Maartje geeft je met plezier en passie tips om jou te laten stralen in je nieuwe look. PRACHT —— In de jaren ’40 begonnen als ‘Van Vliet’, heeft Pracht alle ontwikkelingen op het gebied van elektronica mee gemaakt. Tegenwoordig is Pracht een uniek winkel concept waar sfeer, beleving en elektronica elkaar ontmoeten. De combinatie van techniek met lifestyle geeft een realistisch beeld van wat je in je eigen woonkamer kunt verwachten. BOSSTRAAT 3 WWW.PRACHTELECTRONICA.NL KANTOOR- EN BOEKHANDEL VAN DER KREEK —— In de prachtige Lievevrouwestraat, vol monumentale panden, ligt kantoor­ en boekhandel Van der Kreek. Een ruim opgezette winkel met aan de ene kant rekken vol mooie boeken in allerlei categorieën en aan de andere kant een ruime collectie kantoor artikelen. De eigenaren van de winkel staan altijd klaar om je te helpen. LIEVEVROUWESTRAAT 12-14 WWW.VANDERKREEK.NL

SHOPPEN 11 BIBELINO —— Kinderkleding die nét even anders is. Dat is waarvoor je naar het gezellige winkeltje Bibelino in het Vierkantje komt. Bibelino is een gezellige kledingwinkel voor baby’s en kleuters en kinderen tot ongeveer 14 jaar. De kinderkledingwinkel heeft in haar collectie de allerleukste kinderkleding van diverse kwaliteitsmerken: lekker stoer en eigenwijs voor uw hartendief! KREMERSTRAAT 10 WWW.BIBELINO.NL SCHOENMODE DEN BOER —— ZUIVELSTRAAT 20 WWW.DENBOERSCHOENMODE.NL Schoenliefhebbers opgelet! Bij Schoenmode Den Boer vind je ongetwijfeld een prachtig paar schoenen voor jou. Deze schoenwinkel is al meer dan honderd jaar gevestigd in de Bergse binnenstad, wat dus wel wat zegt over de kwaliteit en kennis die de eigenaren in huis hebben. Elke schoenenliefhebber voelt zich hier als een vis in het water! DE WATERPUT —— Al vijftig jaar is de Waterput dé platen zaak van Bergen op Zoom. Waar de landelijke platenketens niet overeind bleven, lukt het Gilly Verrest van deze mooie zaak wel. Zijn sterke achterban komt niet zomaar uit de lucht vallen: wie de Waterput bezoekt krijgt er meteen een stukje beleving bij. Platen uit alle jaren zijn hier te vinden, in een setting zoals het hoort bij een platenzaak. Een must visit voor de muziekliefhebber. BOSSTRAAT 36 WWW.WATERPUT.NL

12 BEST OF BOZ GOOSSENICK SOMSOOKHEIMWEE Ze doen er gekke dingen, zeker met carnaval, maar wat een gesjellig stadje dat Bergen op Zoom. Leuke winkels, een grote marktplaats om te tanken, een markiezenhal met de jurk van Prinses Maxima, een fotogeniek natuurdomein op een steenworp van het centrum en het oudste hotel van Nederland. Wij gaan nog eens terug! @visitbrabant invited us to take a good look at Bergen­op­Zoom. We knew nothing about it and we were surprised by the beauty of it! • Renting bikes and going through nature • Dining in exquisite restaurants • Soaking in the Old Town culture • Relaxing at the beach • Go on a shopping spree You can do it all here! Because it's just a 25 minute ride from Antwerp, we’re definitely going back. ETIENNEHOMS @hoteldedraak KDB.STREETPHOTOGRAPHY Moody winter #bergenopzoom #streetlight #autumn #winter #herfst #moodygrams #agameoftones #jaw_dropping_shots #artofvisuals #special_shots #cityphotography #Citykillerz #beautifuldestinations #earthpix #europe #streetshared #holland #complex #urbanandstreet #cityscape #streetphotography #streets_vision #gramslayers #netherlands #citysquad #beautifuldestinations

INSTAWALL 13 EEN_WASBEER Open Gate Spent a weekend exploring lovely Bergen op Zoom! If you’re a fan of anchovies or asparagus you definitely need to check this city! Hope you had a great weekend guys! CULINESSA Loved this tuna pizza we had in Brabant #restaurantdehemel #bergenopzoom #pizza #fishfordinner #dinnerisserved #weekendfun #weekendgettaway #justthetwoofus #tuna #culinessatravels #nomnoms #onmytable #lovetoeat #brabantisopen #brabantcelebratesfood #visitbrabant BART_JANSSENS188 City reflections V TJOOLAARD Is it a tunnel or a bridge? A brunnel? #1_unlimited #amazingplaces #bergenopzoom #brabant #visitbrabant #dutch_connextion #bestcity #besteuropepics #citykillerz #cityscape #cbviews #discover_europe_ #instravel #mytravelhappiness #postcardsfromtheworld #reflections #super_holland #street_vision #streets_oftheworld #kings_villages

14 BEST OF BOZ

UITGAAN EN EVENEMENTEN 15 THEATER DE MAAGD —————————— 'Theater van het goede leven!' is wat gezegd wordt over Bergen op Zoom, dan kan een theater natuurlijk niet ontbreken. En wat voor Theater! Tot 1990 was het een kerk en nu geven de glas­in­lood ramen, zuilen en fresco's hier extra sfeer aan allerlei voorstellingen en culturele of zakelijke events. Niet alleen bezoekers, maar ook artiesten komen hier graag. Want in de unieke ambiance van De Maagd wacht je een warm welkom met een gezellige sfeer waarin iedereen zich thuis voelt. Vele nationale en internationale sterren kregen op dit podium de mensen uit de stoelen. Ook dit seizoen kun je hier grote namen verwachten. Het gevarieerde theaterprogramma is voor jong en oud: muziek, dans, toneel, show, cabaret, klassiek, swing, familievoorstellingen: met heerlijke theaterarrangementen en extra foyerbeleving. De Maagd biedt ook het podium aan plaatselijk talent, zoals de award­winning musicals van BOV en TMC, CKB­voorstellingen en coproducties van het Cultuurbedrijf met diverse verenigingen. Heel wat Bergenaren zijn na een optreden in theater De Maagd doorgebroken in de professionele artiestenwereld! —————————— GROTE MARKT 32 / WWW.DEMAAGD.NL GEBOUW-T —————————— Gebouw­T is inmiddels niet meer weg te denken uit Bergen op Zoom. Het podium aan het Wilhelminaveld heeft een flink aantal artiesten mogen ontvangen, waaronder Guus Meeuwis, De Jeugd van Tegenwoordig, Broederliefde, Racoon en Joe Bonamassa. Maar niet alleen in Gebouw­T vinden activiteiten plaats, op Hemelvaartsdag vindt op het Wilhelminaveld jaarlijks het gratis toegankelijke Op De T festival plaats. Het tweede weekend van september organiseert Gebouw­T PopMonument, een muziekfestival wat voornamelijk plaats vindt in de monumenten van de stad. Naast concerten en (dance)evenementen biedt Gebouw­T een podium aan opkomend talent via bandwedstrijd T­Strijd en jamsessies in de vorm van T­Sessie. Bands kunnen in Gebouw­T ook terecht in de opnamestudio en oefenruimtes. De opnamestudio beschikt over een analoge mengtafel welke dienst deed tijdens het legendarische optreden van Queen op Live Aid in Wembley. Ook biedt Gebouw­T, in samenwerking met de opleiding Podiumen Evenemententechniek van het Zoomvliet College, praktijklessen in de zaal en studioruimte aan. Deze samenwerking tussen professionals en onderwijs in deze setting is uniek voor Nederland. —————————— WILHELMINAVELD 96 / WWW.GEBOUW-T.NL

16 BEST OF BOZ 75 JAAR BEVRIJDING BERGEN OP ZOOM HERDENKEN EN VIEREN VAN VRIJHEID In oktober 2019 is het precies 75 jaar geleden dat Bergen op Zoom werd bevrijd van bezetting door het nazi-regime. Een moment dat we niet ongemerkt voorbij laten gaan als stad. Daarom wordt er in 2019 op verschillende manieren stilgestaan en herdacht in Bergen op Zoom. HERDENKEN: VAN GROOT BELANG Bergenaar Hans Stumpel is bestuurslid van Stichting Bevrijding Brabantse Wal. Hij is blij te zien dat er in Bergen op Zoom steeds meer aandacht is voor het herdenken van de slachtoffers in de Tweede Wereldoorlog. Hans: “We hebben onze vrijheid aan deze strijders te danken. Dat mogen we nooit vergeten. Als stichting hebben we veel energie gestoken in meer aandacht voor het herdenken, maar inmiddels kan ik zeggen dat het binnen Bergen op Zoom enorm leeft. Zeker ook bij de jeugd, die we via projecten op school proberen te betrekken bij het herdenken. Wij zijn verheugd te zien dat dat lukt.” EEN GREEP UIT DE HERDENKINGSACTIVITEITEN DIT JAAR: Bekijk voor het volledige programma www.canadays.nl BEVRIJDINGSTOERTOCHT Op zaterdag 26 oktober herdenken we met een grootse bevrijdingstoertocht van Zuid­Beveland naar Bergen op Zoom. Onderweg sluiten een Woensdrechtse en een Steenbergse colonne aan. Aan de toertocht nemen meer dan honderd legervoertuigen uit de Tweede Wereldoorlog deel. Aangekomen in Bergen op Zoom stelt een aantal van deze voertuigen zich rond 13.00 uur op in de Canadalaan. Deze straat is van historische betekenis voor de bevrijding van Bergen op Zoom. Vanaf de Canadalaan vertrekken de voertuigen naar de startlocatie van het Bevrijdingsdefilé, zie hieronder. DEFILÉ Onderdelen van de krijgsmacht, veteranen, (militaire) muziekgezelschappen en andere groepen nemen op 26 oktober deel aan het grote defilé. Het defilé start om 15.30 uur vanaf de Gedempte Haven in Bergen op Zoom. Men volgt daarbij de volgende route: Rijkebuurt straat, Westersingel, Steenbergsestraat en Fortuinstraat naar de Grote Markt. Daar wordt het defilé afgenomen. Via de Zuivelstraat, Wouwsestraat en Stationsstraat wordt het parcours voortgezet en daarna ontbonden. Voertuigen gaan dan terug naar het Groot Arsenaal waar voor publiek gelegenheid is om ze nog nader te bekijken. Lopende deelnemers verzamelen na afloop op Plein 13. SUPERSUM MEESLEPEND OPENLUCHTSPEKTAKEL Stichting de Vierschaar voert al sinds jaar en dag indrukwekkende openluchtspektakels op in Bergen op Zoom. In het kader van 75 jaar bevrijding doen ze dat grootser dan ooit. Met de voorstelling van Supersum speelt de stichting in op de bevrijding van Bergen op Zoom. Dat gebeurt van 17 t/m 27 oktober op de unieke locatie van de Waterschans, het oudste vestingwerk van de stad. Meer dan tweehonderd betrokkenen zetten zich vrijwillig in voor de productie. Benieuwd geworden? Kijk op www.vierschaar.nl voor meer informatie en tickets. FRANS MARCUS TAPTOE Aansluitend op het defilé vindt de Taptoe plaats op de Grote Markt van Bergen op Zoom: een muzikaal spektakel dat regionale en landelijke topkorpsen naar de historische binnenstad haalt. In 2019 wordt de Taptoe speciaal vanwege 75 jaar bevrijding gehouden.

UITGAAN EN EVENEMENTEN 17 GETIPT DOOR LOCALS EMMA’S AAN DE BOULEVARD “Als het zonnetje even schijnt, ga ik het liefst naar de Boulevard. Hier vind je een heerlijk stadsstrand, inclusief wat gezellige eettentjes, waaronder ijssalon Emma’s. Het is mijn favoriete ijssalon van de stad. Niet alleen om de kwaliteit van het ijs, maar ook om de gastvrijheid en de heerlijke locatie!” – Anna (21) —————————— WWW.EMMASIJSSALON.NL PROVOOSTHUIS “Een zomers avondje met vrienden breng ik graag door in de tuin van het Provoosthuis. Uniek aan deze plek is de uitgebreide kaart met speciaalbieren. Zoveel, die ga je nooit allemaal kunnen proeven… De tuin van het Provoosthuis oogt gezellig, inclusief fijne loungebanken. Je zit hier heerlijk rustig, ondanks dat je middenin de stad bent.” – Felix (46) —————————— WWW.FACEBOOK.COM/PROVOOSTHUIS GEWOON BIJ SJUUL “Lunchen doe ik het liefst bij Sjuul. Sjuul is een jongen met een verstandelijke beperking, wat resulteert in extra empathie voor zijn inzet. Samen met een paar andere medewerkers met een beperking en zijn moeder en stiefvader runt hij de zaak waar je heerlijk kunt lunchen en ook nog eens gezellig zit. Een aanrader!” – Natascha (28) —————————— WWW.GEWOONBIJSJUUL.NL BODEGA WALDOLALA “Op vrijdagavond een wijntje drinken? Daarvoor ga ik naar wijnbar Bodega Waldolala. Dit hippe tentje in de binnenstad is klein, maar ontzettend fijn. Het interieur is stijlvol en gezellig, de hapjes en drankjes zijn er heerlijk. En het personeel is altijd in voor een kletspraatje. Leuk!” – Bart (40) —————————— WWW.BODEGAWALDOLALA.NL BIJ BETTY “Sinds dit jaar heb ik er een nieuw favoriet tentje bij in Bergen op Zoom: Bij Betty. Het interieur van Betty zie je nergens anders. Retro, helemaal op een eigenzinnige manier ingevuld. Met een oude LP als menukaart. Het eten dat de dames maken is ook nog eens heerlijk. Hier ga ik nog vaak naar terugkeren.” – Ilse (38) —————————— WWW.BIJBETTYBOZ.NL

18 BEST OF BOZ DE ZEELAND VAN SUIKERFABRIEK NAAR WINKEL CENTRUM EN TRENDY UITGAANSPLEK Het imposante gebouw De Zeeland deed tussen 1917 en 1929 dienst als suikerfabriek. Een aantal jaren geleden zijn de fabriekshallen gerenoveerd en is er een overdekt winkelcentrum gerealiseerd. Met in totaal drie verdiepingen biedt het gebouw ruimte voor een tiental winkels en horecagelegenheden. BOWLING & RESTO LOUNGE Op de bovenste verdieping van De Zeeland is een bowlingcentrum met eetgelegenheid gevestigd. Met twaalf witte automatische wedstrijdbowlingbanen voorzien van LED­verlichting, audio en video faciliteiten is het een van de modernste bowlinghuizen van Nederland. Wie niet van bowlen houdt, is welkom in het grandcafé, restaurant of de loungehoek waar je kunt darten, poolen, tafelvoetballen of gewoon op je gemak een drankje kunt drinken. —————————— WWW.BOWLINGBERGENOPZOOM.NL RESTAURANT WATERTUIN Op de tweede verdieping van het gebouw vind je restaurant Watertuin met haar succesvolle all­inclusive concept. Bergen op Zoom is de 5e locatie waar Watertuin is gevestigd en is met zo’n 440 zitplaatsen een van de grotere locaties. Ontbijten, lunchen of dineren; je kan er de hele dag terecht. Of je nu vegetariër, zoetekauw, vlees­ of visliefhebber bent, het buffet biedt een uitgebreide keuze. —————————— WWW.WATERTUIN.NU CINEMA KIEK IN DE POT Naast De Zeeland is in 2016 een gloednieuwe bioscoop geopend. De strakke uitstraling en moderne verlichting maken het gebouw een heuse eyecatcher. Met grote schermen, luxe stoelen, volop parkeergelegenheid en het allerbelangrijkste; de beste films, behoort ‘het filmpje pakken’ in Antwerpen tot de verleden tijd. —————————— WWW.CINE-SERVICE.NL VERSMARKT Bakkerij Van Ravels, De Zuivelhoeve, Visgilde Oosterschelde, Keurslager Peter Krijnen, Slijterij de Zeeland en Berry’s bloemenshop zijn te vinden in Versmarkt De Zeeland. Je vindt hier alles onder één dak, dus voor de dagelijkse boodschappen hoef je niet verder te kijken. Bij het winkelcentrum is het gratis parkeren en je kunt er de auto recht voor de deur kwijt. —————————— MARKIEZAATSWEG 25

UITGAAN EN EVENEMENTEN 19 KUNSTEN IN DE MONUMENTEN & POPMONUMENT UNIEKE LOCATIES, BIJZONDERE ACTS, PRACHTIGE VERHALEN EN OVERWELDIGENDE KUNSTVORMEN! KUNSTEN IN DE MONUMENTEN 14 EN 15 SEPTEMBER 2019 De Brabantse Wal gemeenten (Bergen op Zoom, Steenbergen en Woensdrecht) organiseren de landelijke Open Monumentendagen onder de noemer ‘Kunsten in de Monumenten’. Een jaarlijks terugkerend evenement dat bol staat van historie, hedendaagse kunst en cultuur. Zoals elk jaar is er weer een speciaal thema. Dit jaar is dat ‘’Plekken van plezier’’. Cultuurhistorische verenigingen, koren, harmonieën en kunstenaars zorgen tijdens Kunsten in de Monumenten voor een levendig programma vol cultuur en vermaak dat jong en oud zal aanspreken. Enthousiaste gidsen geven toelichting in en over de vele historische monumenten. Ze laten je de geschiedenis van deze monumenten proeven. Daarnaast laten de Brabantse Wal gemeenten de meest uiteenlopende kunstvormen in hun prachtige erfgoed tot leven komen. Erfgoed, muziek, ambacht, theater, dans en kunst! En het is dé kans om een plek te bezoeken waar je normaal niet zo snel komt, of om mee te doen aan een eenmalige activiteit. POPMONUMENT 13/14 SEPTEMBER 2019 PopMonument samengevat in een zin: bijzondere artiesten op bijzondere locaties in Bergen op Zoom. Van een intiem optreden in een eeuwenoud monument tot een opkomend bandje in een bruine kroeg dat het publiek van z’n sokken blaast. PopMonument combineert bekende namen met local heroes. PopMonument is een festival dat op een innovatieve manier verrast met haar programma en de locaties, de historische plekken en monumenten in Bergen op Zoom, het bijbehorende verhaal en een line­up van bekende artiesten en onbekendere acts. Tijdens PopMonument wordt op unieke locaties, zoals de Gevangenpoort, Heerenkamer, Synagoge en het Markiezenhof, een podium geboden aan beginnende en gevestigde (inter)nationale popacts. Door middel van deze acts, rondleidingen en storytelling wordt beleving en sfeer gecreëerd op plekken waar de bezoeker normaal niet komt. INFORMATIE Kijk voor het programma en meer informatie op: www.kunstenindemonumenten.nl en www.popmonument.nl

20 BEST OF BOZ PROEFMEI Van 23 t/m 26 mei 2019 kun je op de binnenpleinen van stads paleis het Markiezenhof genieten van culinaire hoogstandjes van toprestaurateurs uit de omgeving. Ze laten je proeven van verschillende streekproducten zoals aardbeien, asperges en ansjovis. Verder kun je dit weekend volop genieten van muzikale optredens, culinaire tours, kookwedstrijden, fietstochten en meer. Proef, beleef en geniet van de Brabantse Wal tijdens de 12e editie van dit culinaire festival. Jaarlijks mei/juni www.proefmei.nl FOODSTOET Van 30 augustus t/m 1 september 2019 vormen tientallen foodtrucks een bonte stoet aan wereldse smaken in Stadspark Kijk in de Pot. Vleesliefhebbers, visliefhebbers, vegetariërs, zoetekauwen; tijdens de Foodstoet gaat de wondere wereld van Street & Soulfood voor iedereen open! Tijdens het evenement worden ook diverse activiteiten georganiseerd en is er volop muziek. Van 13 t/m 15 december 2019 is er ook weer een wintereditie van dit foodtruckfestival, Foodstoet ‘Kerst op de Kaai’ op de Gedempte Haven. Dompel je onder in de winterse sfeer en geniet van heerlijke winterse gerechten terwijl je opwarmt bij het kampvuur. www.defoodstoet.nl BEACHVOLLEYBAL Van 4 t/m 7 juli 2019 wordt de Grote Markt weer omgetoverd tot één grote zandbak voor het Beachvolleybaltoernooi. Het evenement heeft inmiddels een vaste plek op de evenementenkalender veroverd. Op vrijdagavond nemen de allerkleinsten bezit van het zand. Op zaterdag en zondag spelen de gebruikelijke categorieën, van recreanten tot promotieklasse, hun wedstrijden. Nieuw dit jaar is het bedrijfs­beachvolleybaltoernooi op 4 juli. Met de vele terrassen rondom worden het gezellige dagen! Jaarlijks juni/juli www.sicpugno.nl JAZZBOZ Tal van topartiesten zijn weer vastgelegd om op te treden op diverse locaties in het centrum. Tijdens een streetparade geniet zelfs het winkelend publiek van vrolijke jazzklanken. Van 14 t/m 16 juni 2019 barst het feest weer los. Gospelmuziek, jazzbattles, imposante orkestklanken; kortom een muzikaal weekend vol soul en jazz. Jaarlijks weekend na Pinksteren www.jazzboz.nl

UITGAAN EN EVENEMENTEN 21 KIJK VOOR ALLE EVENEMENTEN OP WWW.VVVBRABANTSEWAL.NL ROVERSRUN Op 22 juni 2019 vindt deze uitdagende obstakel run plaats op het terrein van Fort de Roovere. Aan de deelnemers de taak om het fort als ware rovers te veroveren. Je trotseert het parcours wat voor 95 % bestaat uit bospaden, mul zand en andere natuurlijke obstakels met de nodige hoogteverschillen. Onderweg word je verrast door uitdagende hindernissen zoals hoge trappen, steile hellingen, obstakels van autobanden en schuttingen. Zowel kleine rovertjes als volwassen rovers kunnen individueel of in teamverband deelnemen. www.roversrun.nl MARIA OMMEGANG Traditiegetrouw op de laatste zondag in juni trekt de Maria Ommegang door de straten van Bergen op Zoom. Deze religieuze dankstoet ter ere van Maria wordt jaarlijks uitgevoerd omdat Bergen op Zoom tijdens de Tweede Wereldoorlog groot oorlogsleed bespaard is gebleven. Op 30 juni 2019 wisselen historische groepen, bijbelse taferelen, praalwagens en zang­ en dansgroepen elkaar af tijdens dit prachtig en typisch Bergs schouwspel. Jaarlijks laatste zondag in juni www.mariaommegang.nl SYMPHONY AAN DE SCHELDE Een uniek klassiek openluchtconcert. Een podium met veel musici van hoog niveau in een intieme setting met het Ravelijn in Bergen op Zoom als historische decor. Symphony aan de Schelde dirigeert je op 28 juni 2019 langs een verfrissend programma van verschillende symphonien. De muzikale invulling ligt in handen van Alex Vermeulen, een bekende organisator en ervaren tenor die het podium van het Amsterdamse Concertgebouw als zijn broekzak kent. www.symphonyaandeschelde.org KRABBENFOOR Van 25 t/m 28 juli 2019 kan iedere levensgenieter vier dagen lang, zijn of haar hart ophalen in de vrolijke drukte van de pleinen en winkelstraten. Slenter langs kramen, profiteer van kortingen, bezoek de marktjes, waan je in Oosterse sferen en geniet van afwisselde muziek. Voor lekker eten kun je werkelijk overal terecht en voor de kids zijn tal van leuke attracties. Eten, drinken, swingen van ’s middags tot in de kleine uurtjes…het kan allemaal tijdens de Krabbenfoor! Jaarlijks laatste do t/m zo in juli www.dekrabbenfoor.nl

22 BEST OF BOZ

CULINAIR 23 WEERVISSERIJ UNIEKE AMBACHT RONDOM BERGEN OP ZOOM Zeg je Bergen op Zoom, dan zeg je ansjovis. Als allerlaatste in Nederland houdt een familie uit Bergen op Zoom een oude traditie in stand: de traditie waarbij de ansjovis met weren wordt gevangen. De familie Van Dort, om precies te zijn. Een unieke ambacht die voor bezoekers in de zomermaanden vanaf de boot is te ervaren. Wij gingen je alvast voor! De zon schijnt nog aangenaam als we aan het einde van de middag de Oesterdam betreden. Het water lonkt. Net als de paar boten die hier aan de dam in het water dobberen. Een van deze boten, nauwelijks groot te noemen, zal ons richting de weren varen, even verderop. Eén probleem: het waait. En stevig ook. En daarmee blijft het even spannend of we wel kunnen vertrekken. ANSJOVIS MET EEN EIGEN WILLETJE Gelukkig heeft de wind nog even tijd om te gaan liggen. Wie met de weervissers van Van Dort mee op pad gaat, krijgt allereerst uitgebreide uitleg over de historie van de weervisserij in de Oosterschelde, en over al wat we deze avond gaan meemaken. Want dat we ansjovis gaan vangen is een doel, maar alles behalve een zekerheid. De ansjovis is onvoorspelbaar, heeft een geheel eigen willetje, aldus Corné van Dort. ‘We varen vanaf eind april tweemaal per dag. Het ene moment vangen we emmers vol, het andere moment komen we met lege handen thuis.’ Een half uur later wordt ons ingeseind dat we kunnen gaan. De wind is voldoende gaan liggen. Hoewel de boot nog wat schommelt, is er bij ons van angst geen sprake. We vertrouwen de familie Van Dort op hun jarenlange ervaring. ‘Kijk!’, roep Corné. Hij wijst naar de plek in de verte waar de weren opdoemen. Het ziet er haast on­Nederlands uit, een beetje mystiek. Eenmaal daar mogen we de boot af, om het allemaal van heel dichtbij mee te maken. Vanaf een klein bootje kunnen we dichterbij komen. En dan is het moment daar: de vele vissen in de netten van Van Dort. Het is even speuren naar de eigenwijze vis, maar uiteindelijk lijkt de vangst mee te vallen. Er zit ansjovis in ons net! Eerlijk is eerlijk: geeft tóch net even een voldaner gevoel… OOK MEE MET DE WEERVISSERIJ? Op www.behoudweervisserij.nl kun je meer informatie vinden en je boottocht boeken.

24 RESTAURA BEST OF BOZ DE HEMEL RISTORANTE NAPOLI Bij het Ministerie van eten en drinken is het elke dag een verrassing, doordat de ministers van Culinaire Zaken (zo noemen zij hun chefs) werken met seizoensgebonden streekproducten. Hierdoor kun je elke dag iets anders op je bord verwachten. Het unieke pand van het Ministerie van eten en drinken maakt je eetbeleving tot iets unieks. — ZUIDZIJDE HAVEN 39 WWW.HETMINISTERIE.EU 0164 820 391 Hemels dineren? Dat doe je bij restaurant De Hemel. Niet voor niets ontvingen eigenaren Eddy en Emmy en hun personeel het afgelopen jaar een vermelding in de beroemde Michelingids. Bij restaurant De Hemel is het namelijk zalig dineren in een sfeervolle, warme setting in hartje Bergen op Zoom. Van Pizza Tonijncarpaccio, vissoep, truffelrisotto en nog veel meer lekkers: bij de Hemel word je niet teleurgesteld! — MOEREGREBSTRAAT 35 WWW.DEHEMELBOZ.NL 0164 210 108 Traditioneel Italiaans dineren doe je bij Ristorante Napoli. Al sinds 1982 zet dit restaurant de lekkerste Italiaanse gerechten op tafel. Veel van de gerechten worden aan tafel uitgeserveerd, geflambeerd en de visgerechten worden aan tafel gefileerd. Op de uitgebreide menukaart vind je zowel een combinatie van traditionele Italiaanse specialiteiten als innovatieve Italiaanse specialiteiten. — KERKSTRAAT 10 WWW.NAPOLI BERGENOPZOOM.COM 0164 243 704 BERGSDIEP Visliefhebbers opgelet: voor de lekkerste smaken uit de zee moet je zijn bij restaurant Bergsdiep. Met je handen kreeft eten, oesters naar binnen slurpen, genieten van een pan verse Zeeuwse mosselen, of van een prachtige Oosterschelde paling. Het kan allemaal bij Bergsdiep! — BLOKSTALLEN 2E WWW.BERGSDIEP.NL 0164 858 243 PROEF, RUIK VAN AL DIT L MINISTERIE VAN ETEN EN DRINKEN

K AL CULINAIR 25 K EN GENIET LEKKERS EL MUNDO DE CARLITA In de volksmond wordt El Mundo de Carlita vaker ‘de Mexicaan’ genoemd. Eigenaar Marco had ooit een droom: een gelegenheid die de stoutste dromen overtrof, die knus en gezellig is en die mensen die er komen een beetje vakantiegevoel geeft. Die droom heeft hij laten uitkomen: bij El Mundo de Carlita waan je je echt even in het Mexicaanse leven! — BEURSPLEIN 7 WWW.EL-MUNDO.NL 0164 234 760 VILLA HEIDETUIN Bij Villa Heidetuin wordt een vleugje Frankrijk gecombineerd met de Brabantse gastvrijheid. De Franse ‘joie de vivre’ klinkt overal in door: in een glaasje wijn op een van de de zonnige terrasjes, in een kopje koffie met zelfgemaakte taart op de veranda en bij het rondstruinen door de tuin van het landgoed waar onder andere hortensia, lavendel en kruiden uitbundig bloeien. Voor jong en oud is het hier aangenaam toeven: kinderen kunnen heerlijk spelen op het grasveld. — BALSEDREEF 4 WWW.VILLAHEIDETUIN.EU 0164 655 094 DE BOURGONDIËR Een begrip in Bergen op Zoom: Grand Café de Bourgondiër. Geheel passend in de leefstijl van de Bergenaren: bourgondisch als altijd! In 1998 opende dit restaurant in hartje Bergen op Zoom de deuren. Inmiddels is het niet meer weg te denken. Terrassen zitten altijd vol bij de Bourgondiër, het eten is altijd lekker én veel. Weer of geen weer, bij de Bourgondiër is het altijd goed toeven. — GROTE MARKT 2-3 WWW.GRANDCAFE HOTELDEBOURGONDIER.NL 0164 254 000 HEMINGWAY Luxe dineren op één van de mooiste plekken in Bergen op Zoom? Dat kan bij restaurant Hemingway op de Grote Markt van de stad. Hier werkt men het liefst met lokale producten uit Bergen op Zoom en omstreken. De rest vullen zij aan met eerlijke en verantwoorde producten. Verse grondstoffen worden dagelijks bij Hemingway geleverd, ze willen je het beste bieden van de Brabantse Wal. In de keuken creëren de koks spannende combinaties en er worden Nederlandse klassiekers vernieuwd op een niet voor de hand liggende manier. — GROTE MARKT 36 WWW.RESTAURANT HEMINGWAY.NL 0164 252 050 ANTS

26 BEST OF BOZ CULINAIRE EVENEMENTEN PROEFMEI Genieten van culinaire hoogstandjes van toprestaurateurs, streekproducten, muziek, fietstochten en meer. Dit zijn de ingrediënten voor een geslaagd bezoek aan het culinaire evenement van het jaar; ProefMei. In 2019 vindt het evenement plaats van 23 t/m 26 mei. www.proefmei.nl DE 3 AAA’S In april gaat in Bergen op Zoom en op de Brabantse Wal een waar culinair feest van start. Rond die periode komen namelijk de eerste asperges en aardbeien van het land die, in combinatie met de befaamde ansjovis, dé ingrediënten vormen van het zogenaamde AAA­menu. Veel restaurants laten zich door dit thema inspireren en schotelen een uniek staaltje van hun kookkunsten voor. BRABANTSE WAL ASPERGE De Europese Unie heeft in 2016 de Brabantse Wal Asperges op haar lijst met beschermde producten geplaatst. De ‘witte’ asperge is toegevoegd aan een register dat streekproducten beschermt tegen namaak. De Brabantse Wal Asperge onderscheidt zich in smaak van andere asperges door een licht zilte smaak. Deze unieke smaak is ontstaan door de combinatie van het zuivere grondwater van de Kalmthoutse Heide dat ondergronds uitloopt in de richting van Zeeland en de zilte zeelucht die vanuit Zeeland over de Brabantse Wal waait bij westenwind. Kijk op www.vvvbrabantsewal.nl waar je dit heerlijke streekproduct kunt kopen.

Illustratie: Petra Kwaadgras CULINAIR 27 FOODSTOET EN FOODSTOET ‘KERST OP DE KAAI’ Van 30 augustus t/m 1 september 2019 vormen tientallen Foodtrucks in Stadspark Kijk in de Pot een bonte stoet aan wereldse smaken. Vleesliefhebbers, visliefhebbers, vegetariërs, zoetekauwen; tijdens de Foodstoet gaat de wondere wereld van Street & Soulfood voor iedereen open! Daarnaast is er nog veel meer te beleven: Het Foodstoet College, The BlackBox, The Kidszone, de Foodstoetshop, Het Foodstoetpodium en fantastisch (food)entertainment. Mis het niet! In navolging op de succesvolle zomereditie volgt dit jaar op 13, 14 en 15 december 2019 de tweede wintereditie. De Foodstoet presenteert een frenzy foodexperencie “Kerst op de Kaai”; een foodtruckfestival op de Gedempte Haven in winterse sferen. Twintig foodtrucks staan voor jullie klaar met de meest heerlijke, winterse gerechten. Maar daar blijft het niet bij! Zo geniet je ook tijdens de wintereditie van de tofste bandjes, vind je jouw (culinaire) kerstcadeaus op de Foodstoet kerstmarkt, doe je inspiratie op bij een van de workshops en nog veel meer. Ook nu worden de kids niet vergeten, want voor hen is er genoeg te beleven in de winterse kidszone! www.defoodstoet.nl

28 BEST OF BOZ

MONUMENTEN 29 MARKIEZENHOF EEUWENOUD STADSPALEIS MET AMBITIE Bergen op Zoom mag zich rijk rekenen met het oudste stadspaleis van Nederland: het Markiezenhof. Een imposant monument in het hart van de binnenstad, dat ondanks zijn oudheid nog altijd in ontwikkeling is. Cees Meijer en Jesse van Tetterode zijn onder andere de drijvende krachten achter deze ontwikkelingen. Zij vertellen graag wat men in 2019 allemaal kan verwachten van het Markiezenhof. LAGE LANDEN, SCHATTEN UIT HET RIJKS Een reizende expositie met werken uit het Rijksmuseum, dat is Lage Landen. Deze expositie is van 16 februari tot en met 10 juni 2019 te zien in het Markiezenhof. Een indrukwekkende expositie, waarbij 38 landschappen uit de zeventiende tot en met de twintigste eeuw te zien zijn. Het museum organiseert in samenwerking met verschillende partners allerlei activiteiten die aansluiten op het thema ‘Aarde’ en heeft zich daarbij laten inspireren door de natuur van de Brabantse Wal. BEVRIJDING EN GEHEIMEN In 2019 is het 75 jaar geleden dat Bergen op Zoom werd bevrijd van het Nazi­regime. Naast talloze evenementen die rondom deze bevrijding worden georganiseerd in Bergen op Zoom, speelt ook het museum hierop in. In de tuinzaal van het Markiezenhof komt een gratis expositie van Stichting Veteranen kunst. Dit past goed in het geheimenconcept dat sinds vorig jaar actief is in het stadspaleis. Cees: “Iedereen heeft geheimen en iedereen gaat daar op een eigen manier mee om. Daarom is dit zo’n interessant thema. De kunstwerken van veteranen passen hier goed bij; via hun kunstuitingen delen zij eigenlijk een deel van de geheimen die zij met zich meedragen. Voor veel veteranen is dit een manier om trauma’s een plek te geven.” Steenbergsestraat 8 0164 277 077 www.markiezenhof.nl OPEN Dinsdag tot en met zondag van 11.00 uur - 17.00 uur DOOR DE BRIL VAN Wist je dat het oudste meest complete brilletje ter wereld in Bergen op Zoom ligt? In het Markiezenhof, dus! Deze bril stamt uit de 14e eeuw. Het brilletje vormt de basis voor een innovatief afstudeerproject. Een mooie link met een ander thema dat het Markiezenhof gedurende het jaar laat terugkeren: Door de bril van… Het museum organiseert speciale avonden, waarbij bekende en onbekende Nederlanders vertellen over hun persoonlijke binding met een aantal door hun zelf gekozen collectiestukken van het Markiezenhof. UNIEKE PLEK VOOR ONTSPANNING Voor wie écht een unieke plek voor een drankje of een lunch zoekt, is het stadspaleis de uitgelezen plek. De begane grond van het Markiezenhof is gratis toegankelijk en meteen ook een eye­catcher. In de Franse Tuin is het heerlijk genieten van een kop koffie of een verse lunch. Maar ook het museumcafé leent zich hier goed voor. Wees welkom!

30 BEST OF BOZ DE GREBBE SPANNEND ÉN INTERESSANT! Stadsriool de Grebbe dateert uit de dertiende eeuw en is het grootste monument van Bergen op Zoom. Het vier meter brede riool is 780 meter lang en loopt vanaf het Ravelijn via de Geweldigerstraat, Markiezenhof, Moeregrebstraat naar de Gedempte Haven. Het gedeelte tussen de Gevangenpoortstraat en het Markiezenhof is toegankelijk voor publiek. DE GEVANGENPOORT EEN BELEVING VOOR JONG EN OUD De Lievevrouwepoort (1350) is de enige bewaard gebleven middeleeuwse stadspoort van Bergen op Zoom. Het is zelfs één van de oudste bestaande stadspoorten in Nederland. Nadat het zijn functie verloor als toegangspoort werden de statige torens omgedoopt tot de Gevangenpoort. Een plek waar dronkenlappen, dieven, een heks en overig gespuis moesten wachten op hun uiteindelijke (lijf)straf. De poort werd grondig gerestaureerd en maakt nu onderdeel uit van het Stadspaleis en museum het Markiezenhof. Tijdens een bezoek aan de Gevangenpoort ontvouwen zich de ‘geheimen’ van de stad. Zo fluistert de gids ons toe dat prins Durf jij een uur down under Bergen op Zoom? We kunnen je geruststellen: het stinkt er beneden niet en je hoeft jezelf ook niet in regenkleding en kaplaarzen te hijsen. Een warme jas of trui, zowel in de winter als hoogzomer, komt van pas. Het wordt er namelijk niet warmer dan 13 °C. Tijdens de rondleiding vertelt de gids je alles over het ontstaan van de Grebbe, de restauratie die in totaal zeven jaar duurde, het ‘Sjagerijn’ dat tussen het wegdek en de Grebbe opgesloten zit en over de vele functies van de Grebbe nu en in het verleden. Want wist je dat de Grebbe nog steeds deel uitmaakt van het Bergse rioleringsstelsel, dient als bergbezinkbassin tijdens zware regenval en dat de brandweer vanuit de Grebbe water pompt om branden in de binnenstad te blussen? Rondleidingen vinden plaats op zaterdagen om 13:00 en 15:00 uur in de periode 4 mei t/m 26 oktober 2019. Tickets voor de rondleiding boek je via www.vvvbrabantsewal.nl of aan de VVV balie. Groepen buiten genoemde openingstijden in overleg met VVV Brabantse Wal. Hendrik – de echtgenoot van koningin Wilhelmina – vanwege dronkenschap vast zat in de Gevangenpoort. Of wat dacht je van Cornelia Simons, een kruidenvrouwtje dat werd beticht van tovenarij. Al haar spullen werden verbrand, maar de magie hield niet op…. ze werd maar liefst 96 jaar. Behalve de prachtige verhalen maken de eeuwenoude massief houten gevangenisdeuren, de steile ronde torentrappetjes en de origineel in hout gesneden namen van gedetineerden de beleving compleet. SPEKTAKEL Maar er is ook van alles te doen en dat maakt een bezoek aan de Gevangenpoort extra leuk. Publiekstrekker is Escape the Gate: een spel waarbij je met een groep van maximaal vijf personen binnen een uur de kelder van een van de torens moet zien te verlaten. Het verhaal van Escape the Gate is gebaseerd op de verhalen die te maken hebben met de Gevangenpoort. Dat maakt deze activiteit spannend, maar ook heel leerzaam. Kijk voor info en reserveringen op www.gevangenpoortboz.nl

MONUMENTEN 31 NOG MEER PARELTJES Bergen op Zoom is met ruim 800 jaar geschiedenis een levend monument. Vele veldslagen vonden hier plaats. Meer dan 800 monumenten, waarvan er ruim 200 op de rijksmonumentenlijst staan, leveren het bewijs voor dit bewogen verleden. Wij hebben er een aantal voor je uitgelicht. De Synagoge, Gevangenpoort, Stadhuis en de Peperbus kun je tegen betaling van eind april t/m oktober bezoeken. Van dinsdag t/m zondag ben je welkom tussen 13.00 en 16.30 uur. In de Sint Gertrudiskerk kun je in deze periode gratis een kijkje nemen tussen 10.00 en 16.30 uur. Groepen kunnen op afspraak met VVV Brabantse Wal onder leiding van een gids van SBM (Stichting Bezichtiging Monumenten) de monumenten ook buiten genoemde tijden bezoeken. SBM organiseert regel matig themawandelingen. Kijk op www.vvvbrabantsewal.nl voor de data. HET STADHUIS GROTE MARKT Het Stadhuis is een samenvoeging van drie afzonderlijke panden. De spreuk op de gevel ‘Mille Periculis Supersum’ – duizend gevaren kom ik te boven – herinnert aan de rol van de stad in de Tachtigjarige Oorlog. Het Stadhuis wordt tegenwoordig gebruikt voor raads­ en commissievergaderingen en er wordt nog steeds getrouwd. SINT GERTRUDISKERK GROTE MARKT Een kerk met een veelbewogen geschiedenis. Bij binnenkomst via de nieuwe entree op de Grote Markt, valt de indrukwekkende inrichting op. De kunstwerken, monumentale orgels en 17e eeuwse biechtstoelen met prachtig Mechels houtsnijwerk, maken een bezoek aan deze kerk meer dan waard. En hou je van een uitdaging? Beklim dan de Peperbus, de toren van de kerk. Je wordt beloond met een prachtig uitzicht over de stad. RAVELIJN OP DEN ZOOM KORNEEL SLOOTMANSLAAN De vesting ‘Het Ravelijn’ is een ontwerp van Menno van Coehoorn en dateert uit 1702. Het eiland wordt omringd door aarden wallen en stenen muren en is door een gracht met water omgeven. Dit laatste restant van het uitgebreide vestingstelsel bleek een ingenieus staaltje werk. Niet te trotseren, dacht men toen. Helaas werd in 1747 Bergen op Zoom toch door Franse troepen ingenomen. Vanaf 2018 is het binnenterrein na een restauratie weer te betreden. WATERSCHANS HAVENDIJK De Waterschans, het oudste vestingwerk van Bergen op Zoom, is teruggekeerd in het landschap. Het vestingwerk is in 1584 aangelegd en verdedigde de haven van Bergen op Zoom. Het vormde een onderdeel van de Zuiderwaterlinie, de langste en meest benutte waterlinie van Nederland. Het gebied is gereconstrueerd volgens tekeningen van 1880. Het bastion en voormalige oesterputten zijn toegankelijk. Het hart van het fort is bereikbaar via een brug en een doorgang in de wallen. SYNAGOGE KOEVOETSTRAAT De synagoge stamt uit 1832 en de middeleeuwse kelders met het mikwe (het rituele bad), het waterbassin en de twee waterputten behoren tot de mooiste in Nederland. Op de vrouwengalerij vind je een aantal originele documenten van Walter Süskind. Hij was een Joodse verzetsheld die honderden Joodse kinderen uit de crèche van de Hollandsche Schouwburg in Amsterdam wist te redden.

32 BEST OF BOZ

WONEN 33 EEN NIEUW THUIS IN BERGEN OP ZOOM Bram (34) en Dewi (29) verhuisden elf jaar geleden naar Bergen op Zoom. Ondertussen werd ook dochter Saar (2) hier geboren. Nog altijd zijn ze verliefd op de bourgondische stad in West-Brabant. Vertrekken uit Bergen op Zoom? ‘Echt niet!’ VERTEL! WAT BRACHT JULLIE NAAR BERGEN OP ZOOM? Bram: “Eigenlijk ben ik de boosdoener: ik kon een baan krijgen bij de Bergse woningcorporatie. Een mooie kans die ik wilde aangrijpen. Hoewel we Bergen op Zoom beiden niet echt kenden toen we de keuze maakten, sprak de ligging van de stad ons wel meteen aan. Met een half uurtje rijden ben je in grote steden als Rotterdam, Antwerpen en Breda. Dat geeft ons het gevoel dat je je nooit hoeft te vervelen. En dat er dichtbij huis veel kansen liggen als het gaat om onze carrières.” Dewi: “De eerste keer dat we hier kwamen had ik meteen een goed gevoel. Ik vond Bergen op Zoom direct verrassend leuk. Ik werk zelf in de vastgoedwereld en ben dol op alle karakteristieke monumentale panden die deze stad rijk is.” Bram: “Ik had precies hetzelfde! Eén van mijn grote hobby’s is fotografie; op Instagram probeer ik met mijn foto’s mensen te inspireren om naar buiten te gaan en de wereld om zich heen te ontdekken. Bergen op Zoom leent zich hier erg goed voor met al die monumentale pandjes. De stad is heel fotogeniek.” HOE WAS HET OM TE INTEGREREN IN BERGEN OP ZOOM? Dewi: “Ik vond het meteen heerlijk om te wonen in Bergen op Zoom! Het is een stad, maar voelt soms meer aan als een dorp; de sfeer is heel gemoedelijk. De bakker herkent je als je voor de tweede keer binnenloopt. Dat is leuk.” Bram: “Wat ik zo leuk vind aan Bergen op Zoom is dat er altijd wat te doen is. Het aantal evenementen hier is enorm. En de sfeer van die evenementen is over het algemeen nog super ook. Het bourgondische leven spat er vanaf.” Dewi: “Een groot voordeel is ook dat Bergen op Zoom relatief gezien niet groot is, maar wel alles heeft: een mooi theater, een nieuwe bioscoop, veel winkels... Ik vind de Zeeland een prachtig winkelcentrum, daar kom ik graag voor mijn versproducten. In de binnenstad ben ik regelmatig te vinden voor de vele koffietentjes. De vele horeca vind ik zo gezellig aan de binnenstad van Bergen op Zoom.” Bram: “Ons favoriete koffietentje? Inspire Coffee! Als ik daar een normale koffie bestel, vragen ze me of het wel goed met me gaat. Het personeel kent ons inmiddels en ik bestel eigenlijk altijd een van hun specialiteiten. Zalig vind ik dat.” HOE ZIET DE TOEKOMST ER VOOR JULLIE UIT? Bram: “Eén ding weet ik zeker: we blijven in Bergen op Zoom wonen. Sinds 2017 wonen we in ons tweede huis in Bergen op Zoom, in nieuwbouwwijk de Nieuwe Kaai. Deze wijk ligt aan de rand van het centrum, je loopt vanaf hier zo naar de Grote Markt van Bergen op Zoom. De wijk was voor ons meteen liefde op het eerste gezicht.”

34 BEST OF BOZ BERGEN OP ZOOM: WAAR VOOR IEDEREEN EEN ´ AANGENAAM´ HUIS IS Bergen op Zoom heeft haar inwoners veel te bieden. Uitgestrekte natuurgebieden, een mooie oude binnenstad, tal van monumenten, een breed winkelaanbod, gezellige café’s, restaurants en een theater. Je vindt het er allemaal. Het verenigingsleven bruist, zowel op sportief als cultureel gebied. Sinds de komst van de A4 sta je binnen 30 minuten in het centrum van Antwerpen of Rotterdam. STADSMAKELAAR Op zoek naar een woning, (bedrijfs)kavel of winkelpand? Stadsmakelaar Bergen op Zoom helpt u graag verder. Stadsmakelaar geeft informatie over nieuwbouwprojecten, woningbouw­ en bedrijfskavels en de beschikbare winkelpanden in het centrum. Ook verkoopt en verhuurt Stadsmakelaar het vastgoed en gronden van de gemeente Bergen op Zoom. Door nauw contact met makelaars, projectontwikkelaars en overige partijen weet Stadsmakelaar als geen ander wat er in Bergen op Zoom op vastgoedgebied speelt en wat de mogelijkheden zijn. AANGENAAM WONEN De verschillende nieuwbouwprojecten in de gemeente Bergen op Zoom bieden fraaie woningen in steeds een andere karakteristieke setting met alle voorzieningen binnen handbereik. Behalve nieuwbouw is er ook veel aandacht voor de ontwikkeling van bestaande wijken. Er worden op dit moment verschillende nieuwbouw projecten gerealiseerd. Deze bevinden zich in de wijken “de Markiezaten”, “de Schans”, ‘’Gageldonk” en “ScheldeVesting”. Het aanbod is divers en varieert van eengezinswoningen, herenhuizen, appartementen, villa’s tot vrije kavels om je eigen droomhuis te realiseren. Een actueel en compleet aanbod vind je op de website www.stadsmakelaarboz.nl SCHELDEVESTING Het grote nieuwbouwproject ScheldeVesting is volop in beweging. De afgelopen jaren werden er al veel nieuwe huiseigenaren blij gemaakt met de oplevering van hun nieuwbouwwoning binnen dit project. Maar klaar is het overkoepelende project ScheldeVesting nog zeker niet. Er wordt nog volop gebouwd. Het oude havenkanaal is vorm gegeven en de Waterschans is gerealiseerd. Binnen ScheldeVesting zijn eengezinshuizen en appartementen in aanbouw. Tussen het Groot Arsenaal en Nieuwe Vesting herrijst een appartementencomplex voor o.a. jongvolwassenen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking. Het komende jaar gaan de nieuwe deelprojecten met appartementen en eengezinshuizen tussen de randweg en het Groot Arsenaal in de verkoop. Daarnaast komen in het reeds gerealiseerde gedeelte nog huurappartementen en een woonzorgcomplex, genaamd ‘’Paravicini’. www.stadsmakelaarboz.nl

WONEN 35

36 BEST OF BOZ

37 ‘DAT WE ZO ZOUDEN GROEIEN HADDEN WE TIEN JAAR GELEDEN NOOIT DURVEN DENKEN’ VERSTEDEN B.V. OVER HUN PRODUCT EN ALLE ONTWIKKELINGEN Wat ooit begon in een schuurtje aan huis, resulteert anno 2019 in een groot bedrijf in Bergen op Zoom met bijna honderd medewerkers. Joep Versteden begon in 1978 met zijn bedrijf Versteden Leidingsystemen B.V. Inmiddels hebben Erwin Simons en Peter Bogers het stokje van hem overgenomen en heet het bedrijf kortweg Versteden B.V. Kort gezegd zijn ze specialist in glasvezelversterkte kunststof (GVK) leidingsystemen. Toch zit er meer achter het succes van Versteden B.V. Erwin licht dat graag toe: “Onze kracht zit hem in het alles kunnen aanbieden aan onze klanten. Wat we in huis produceren, ontwerpen we vaak zelf en installeren we vervolgens ook bij onze klant. Dat is niet heel gebruikelijk. Ook veel handwerk verrichten we zelf, terwijl veel bedrijven dat uitbesteden aan lage loonlanden. Daar verblijden wij onze klant mee: wij doen alles zelf, ontzorgen ze daarmee en geven ze een stukje vertrouwen.” GROEIEN In 2008 nam Erwin Simons het stokje van bedenker Joep Versteden over, samen met compagnon Peter Bogers. Op dat moment telde het bedrijf zo’n vijftig medewerkers, bijna de helft van wat het nu heeft. Erwin: “Dat we zo zouden groeien hadden we tien jaar geleden nooit durven denken. Vier jaar geleden hebben we dan ook de knoop doorgehakt om te verhuizen. In ons vorige bedrijfspand in Hoogerheide konden we niet verder groeien en barstten we uit onze voegen. De keuze was toen: door blijven gaan met wat er was, of verhuizen en nog groter worden. We kozen voor dat laatste en zijn twee jaar geleden naar Bergen op Zoom verhuisd. Of we nog groter willen worden? Dat is niet persé onze ambitie. Liever groeien we in onze kwaliteit. We willen steeds weer beter worden, elke dag.” INNOVEREN Wat Erwin zo leuk vindt aan het wereldje van GVK kunststof leidingen? “Het is vrij uniek werk wat we verrichten. Veel gebeurt nog met de hand, sommige processen met machines. Daarbij vind ik het mooi om bezig te zijn met ontwikkelingen. Zo zijn we een samenwerking aangegaan met de TU Delft. Samen zijn we een methode aan het ontwikkelen om stalen constructieonderdelen met GVK te verbinden in plaatst van deze aan elkaar te lassen. Voor de staalconstructies onder de windmolens in de zee kan dit een uitkomst bieden omdat deze mogelijk lichter kunnen worden uitgevoerd en langer meegaan. Hun theoretische kennis komt goed van pas bij onze praktische uitvoering. In de toekomst willen we dit soort samenwerkingen voortzetten, omdat dit mogelijk tot nieuwe markten kan leiden.”

38 BEST OF BOZ AGRO MEETS CHEMISTRY BIOBASED ECONOMY GEEN TOEKOMSTMUZIEK MAAR WERKELIJKHEID Open een tijdschrift, bezoek een willekeurige website, zet de tv of radio aan en termen als duurzaam, eco, energie ­ besparend, biologisch en biobased vliegen je om de oren. Ook in dit magazine. Want wist je dat het bedrijfsleven, overheden en kennisinstellingen in Zuidwest­Nederland onder de noemer Biobased Delta nauw samenwerken aan een biobased economy? Met de slogan ‘Agro meets Chemistry’ profileren we de Delta als de biobased economy hotspot van Europa. De Green Chemistry Campus, gelegen op het terrein van SABIC in Bergen op Zoom, vormt daarvan een belangrijk onderdeel. WAT IS EEN BIOBASED ECONOMY In een biobased economy wordt alleen nog gebruik gemaakt van groene grondstoffen. Fossiele grondstoffen, zoals olie en gas, raken namelijk op en worden steeds duurder. Daarom zijn bedrijven als SABIC dat plastic produceert, naarstig op zoek naar alternatieven. Biomassa zoals suikerbietenloof, aardappelschillen of maïsafval blijken namelijk uitermate geschikt als grondstof voor de productie van (afbreekbaar) plastic. Het afval van het ene productieproces, dient als grondstof voor het andere. Afval behoort dus tot de verleden tijd. GREEN CHEMISTRY CAMPUS Op de Green Chemistry Campus kunnen biobased ondernemers en starters gebruik maken van de faciliteiten, kennis, netwerk en business development programma’s, die nodig zijn om een innovatie-, product- en procesontwikkelingstraject te doorlopen. Eén van die programma’s is ‘BioVoice’. BIOVOICE Ondernemen in de biobased economy is niet eenvoudig. Ondernemers die ‘iets’ willen met groene grondstoffen hebben vaak goede ideeën. Maar een idee concreet maken en ‘naar de markt brengen’ is een lastige opgave, zeker als het gaat om nieuwe materialen. Het programma BioVoice helpt daarbij. Biovoice haalt vraagstukken op bij grote bedrijven waar kleine bedrijven op kunnen inschrijven. Het gaat om vraagstukken die buiten het speelveld van die bedrijven liggen. Daarom worden die vraagstukken vaak niet opgepakt, terwijl ze wel tot een innovatieve oplossing of een nieuw duurzaam product kunnen leiden. Wanneer er een ‘klik’ tussen het grote bedrijf en het kleine bedrijf ontstaat, kan het kleine bedrijf een innovatiecontract verdienen. Daarmee is het kleine bedrijf verzekerd van financiële steun en ontvangt het bedrijf coaching en begeleiding tijdens het ontwikkeltraject. Kennisontwikkeling en/of nieuwe techniek of product worden zo in een stroomversnelling gebracht. Meer weten? Kijk op www.biovoice.nl WIN-WIN In Zuidwest-Nederland is er een concentratie van agrarische en chemische bedrijven die meetelt in Europa. In Bergen op Zoom zie je dat terug. Voor de ondernemingen die zich nu toeleggen op productieprocessen met groene grondstoffen, liggen de kansen voor het oprapen. De Biobased Delta en de Green Chemistry Campus fungeren daarbij als belangrijke motor. Wanneer we de regio (inter)nationaal op de kaart zetten als centrum van topkennis en bedrijvigheid, trekt dit ook weer andere bedrijven aan. En dat heeft vanzelfsprekend een gunstig effect op bestaande en nieuwe werkgelegenheid.

WERKEN 39 BERGSE STADSBROUWERIJ MET ALLURE Wat voor Kees-Jan Kooijmans ooit begon met één biertje brouwen vanuit huis, resulteert aan het einde van 2019 in een heuse stadsbrouwerij in Bergen op Zoom. Inclusief horeca, een groot terras en een bar met zo’n vijftien eigen bieren van de tap. In het complex waar voorheen gieterij Gemcast zat, aan de rand van de Bergse binnenstad, wordt aan het begin van 2019 hard gewerkt aan deze stadsbrouwerij. De tekeningen door de architect zijn inmiddels gemaakt, het verbouwen en herinrichten van het pand zal in het voorjaar van 2019 starten. Kees-Jan houdt de stip op de horizon voor zich: een stadsbrouwerij met allure, dat moet het worden. “In een industrieel jasje, zowel binnen als buiten. Het moet een plek worden waar mensen graag komen, waar je gewoon lekker kunt zitten en een lokaal biertje kunt drinken. Een soort huiskameridee voor Bergen op Zoom. Op de zondagmiddag vliegen we een jazzband in voor nog meer sfeer. Heerlijk, toch?” Het bierwereldje is Kees-Jan niet vreemd. “Ik ben ooit begonnen met het brouwen van mijn eigen bieren, onder het merk Heer van Oranje. Daarmee won ik diverse prijzen waardoor het bier inmiddels landelijke bekendheid geniet. Steeds vaker kreeg ik de vraag: ‘Waar kan ik de brouwerij vinden?’. Maar die was er niet, want dat brouwen deed ik op een externe locatie die niet toegankelijk is voor publiek. Anno nu ben ik er van overtuigd dat een bier een locatie nodig heeft om bestaansrecht te hebben. Mensen willen tegenwoordig beleving bij wat ze eten en drinken. Niet voor niets vind je tegenwoordig in bijna elke stad wel een brouwerij.” Voor de stadsbrouwerij die in Bergen op Zoom gerealiseerd wordt, deed Kees-Jan inspiratie op in diverse brouwerijen over de hele wereld, zelfs tot aan Australië toe. “Daardoor weet ik heel goed hoe het eruit moet komen te zien. De historie van dit pand moet erin terugkomen. Het moet smoel én een verhaal hebben. De historische verhalen van deze locatie, en dat zijn er nogal wat, zullen in woord en beeld terug te zien zijn in de brouwerij. Als het aan mij ligt wordt het een prachtige locatie, echt een aanwinst voor Bergen op Zoom.”

40 BEST OF BOZ BERGEN OP ZOOM EN KINDEREN: ONTDEKKEN, SPELEN, KLIMMEN… Ook voor de allerkleinsten is Bergen op Zoom een heerlijke stad om te bezoeken! Van pratende prullenbakken tot uitgezette speurtochten en het beklimmen van de Peperbus: er kan genoeg in de Bergse binnenstad. STADSSTENENSPEURTOCHT Met het gezin de stad in? Ga dan even langs de VVV voor de Stadsstenen Familie Speurtocht en ontdek op een leuke manier de bijzondere plekjes van de stad. De Stadsstenen Speurtocht bestaat uit een routebeschrijving en een opdrachtkaart met grappige doe­, denk­, en zoekopdrachten. De route loopt dwars door het centrum van Bergen op Zoom, dus je komt ook langs alle leuke winkeltjes, speelfonteinen, terrassen én twee ijssalons! Uiteraard kun je ook de monumenten bewonderen, die je herkent aan de Stadsstenenbordjes. Na het lopen van de route en het beantwoorden van de vragen, ontvangen de kinderen bij VVV Brabantse Wal het Stadsstenen Doe­boek! BEKLIM DE PEPERBUS Beklim de 183 treden van de Peperbus: de kerktoren van de Sint Gertrudiskerk aan de Grote Markt in Bergen op Zoom. Eenmaal boven geniet je van het prachtige uitzicht! Bij helder weer kun je zelfs tot Antwerpen kijken. De gidsen van Stichting Bezichtiging Monumenten wijzen je de weg en weten alles over de Sint Gertrudiskerk. Weer terug beneden krijgen de kinderen een officieel ‘Ger van de Gertrudis’ beklimmingsdiploma! — GROTE MARKT 10 0164 277 482 WWW.VVVBRABANTSEWAL.NL

AANGENAAM BERGEN OP ZOOM 41 RIDDERS EN PRINSESSENDAG Een paar keer per jaar staat het Markiezenhof in het teken van ridders en prinsessen. Kinderen tussen 4 en 12 jaar mogen deze middag verkleed het oudste stadspaleis van Nederland betreden, waar ze verrast worden met allerlei leuke bijpassende activiteiten. De Kasteeldans, het speciale Ridder judo, de Franse tambourslag, je zelf versierde Geldbuidel, Stoer Voer en Prinsessentaartjes, geschminkt door onze Hofdames en uiteindelijk voor de camera's van de paparazzi op de Castle walk... Niks is te gek tijdens de ridders en prinsessendag. — STEENBERGSESTRAAT 8 0164 277 077 WWW.MARKIEZENHOF.NL BIG BELLY SPEURTOCHT Al deze activiteiten zijn een walhalla voor de kleintjes in Bergen op Zoom. Maar er is nog meer! Zo zijn er ook twaalf pratende vuilnisbakken in de binnenstad geplaatst, geheel voorzien van een vrolijke uitstraling. Om deze prullenbakken heen is een speurtocht uitgezet door de stad. Big Belly’s, noemen we ze. Met allemaal een eigen naam. Van Minstreel tot de Stadsomroeper en de Professor. Met deze speurtocht langs vrolijke, pratende prullenbakken wordt het weer een feestje om onze stad schoon te houden. De gratis speurtocht kun je afhalen bij VVV Brabantse Wal aan de Steenbergsestraat 6. BIG BELLY ROUTE KOREN MARKT 1 4 2 LIEVEVROUWESTRAAT 5 3 10 9 7 8 6 12 11 1. MINSTREEL 2. STADSOMROEPER 3. KNUTSELMEISJE 4. FREULE 5. PROFESSOR 6. TROL 7. NAR 8. HEKS 9. BIG BELLY 10. KABOUTER 11. STRAATKAT 12. PRINCES GOUVERNEMENTS PLEIN ZUIVELSTRAAT GROTE MARKT TRAAT BOSSTR. KO SCHOOLSTRAAT ST.JOSEPHSTRAAT ARNOLDUS ASSELBERGSSTRAAT EENBERGSESTRAAT HOFSTRAAT LINDEBAAN OUTERS PENSTRAAT LOMBARDENSTRAAT KLEINE KERKSTRAAT RAAT B WASSENAARSTRAAT NIEUWSTR. KOEVOETSTRAAT MOEREGREBSTRAAT BEURS PLEIN THALIA PLEIN WOUWSESTRAAT T KERKSTRAAT VAN DER RIJTSTRAAT KORENBEURSSTRAAT FLUWELENBROEK STRAAT STRAAT HOOGSTRAAT ST. JOSEPH PLEIN KREMERSTRAAT ST. ANNASTRAAT POTTERSTRAAT FORTUINSTRAAT ZUIDMOLENSTRAAT BLAUWEHANDSTRAAT ENGELSESTRAAT GEWELDIGERSTRAAT ENGELSESTRAAT ST. CATHARINA PLEIN LONDON

42 BEST OF BOZ

ACTIEF 43 KITEN OP DE BINNENSCHELDE HOE HARDER HET WAAIT, HOE GELUKKIGER ROY BRUIJS De enthou siaste Bergenaar is al sinds jongs af aan actief kitesurfer. Zijn woonplaats heeft hij mee: op de Binnenschelde in Bergen op Zoom kan dat perfect! Roy: “De Binnenschelde is een hele geschikte locatie voor kitesurfers die al wat kunnen. Omdat de Binnenschelde geen reusachtige plas is, is het voor beginnelingen soms wel wat krap gezien de ruimte die je als kiter nodig hebt. Maar in principe kan iedereen hier z’n board in het water gooien.” Bij het woord ‘kitesurfen’ lichten de ogen van de jonge Bergenaar op. Roy: “Kitesurfen is een bepaalde lifestyle die prachtig is. Elke dag op het water is anders, je moet je aanpassen aan de wind en de weersomstandigheden. Dat je dat niet zelf in de hand hebt, vind ik juist kicken. De sprongen die ik hier op het water maak, geven me altijd een enorm gevoel van vrijheid. Het is lastig uit te leggen hoe dat voelt, maar dat het genieten is durf ik te beweren.” Als het aan Roy ligt, is kitesurfen voor iedereen mogelijk. “Iedereen kan deze sport leren. Je hoeft geen talent te hebben. De een leert het alleen wat sneller dan de ander. Eigenlijk is deze sport heel toegankelijk. En hoe leuk is het dat dit in mijn eigen woonplaats, Bergen op Zoom, kan?”

44 BEST OF BOZ ‘ONZE BOUWWERKEN MOGEN BEST EEN BEETJE SCHUREN’ Bunkertreppe, De Heen Een loopgraafbrug die de hele wereld over gaat, een uitkijktoren vanwaar we Antwerpen zien liggen, een ondergronds bezoekers centrum op Canadese erevelden… Als we het hebben over de bouwwerken van het architectenduo Ro&Ad, wordt er bij veel mensen heel wat losgemaakt. ONDERGRONDS BEZOEKERSCENTRUM EREVELDEN WIE? Ro Koster en Ad Kil leerden elkaar jaren geleden kennen in de trein. Elke dag zaten ze daar samen en spraken ze eindeloos over hun grootste passie: architectuur. Niet helemaal vreemd dus, dat ze een paar jaar later als architectenduo door het leven gaan. En met succes: inmiddels staan er heel wat bouwwerken op naam van Ro&Ad. Bouwwerken die net even anders zijn dan gebruikelijk, liever zoeken ze namelijk het randje op met hun ontwerpen. Het mag best schuren, menen Ro & Ad. Zeker niet iedereen hoeft hun werken mooi te vinden, vinden ze, als het maar iets losmaakt bij mensen. En dat doet het. Ook hun meest recente werken in Bergen op Zoom zijn weer veelbesproken bouwwerken. Een beetje luguber klinkt het wel voor veel mensen. Maar dat mag, vinden Ro & Ad. Voor het bezoekersinformatiecentrum dat gerealiseerd gaat worden bij de erevelden van de Canadese en Britse begraafplaats mochten zij het idee uitdenken en het ontwerp maken. Met een paar eisen werden de eerste plannen uitgedacht. Zo mocht het bezoekersinformatiecentrum niet méér aandacht trekken dan de graven en moest er absolute stilte heersen. Die eisen brachten Ro & Ad op het idee hun werk ondergronds uit te voeren. Ad: “Zo kom je op hetzelfde niveau als de strijders die hier liggen. We hopen daarmee iets los te maken bij mensen. Veel mensen vinden het een beetje luguber, maar dat is juist goed. We moeten vooral blijven beseffen wie hier liggen en waarom zij hier liggen.” Naar verwachting zal dit bezoekers informatiecentrum in 2020 gerealiseerd zijn.

45 Ingang Sint Gertrudiskerk, Bergen op Zoom Mozesbrug & Pompejustoren, Halsteren Picknicksteiger, Kruisland NIEUWE INGANG SINT GERTRUDISKERK Misschien wel het belangrijkste monument op de Grote Markt van Bergen op Zoom: de Sint Gertrudiskerk, in de volksmond ook wel de Peperbus genoemd vanwege het torentje op de kerk dat deze naam draagt. Voor de Sint Gertrudiskerk kregen Ro & Ad de eer een nieuwe ingang te ontwerpen, aan de zijde van de Grote Markt. Voorheen zat de bezoekersingang aan de zijkant van de kerk, een stuk minder in de loop en daarmee heel wat minder aantrekkelijk voor toeristen. Dat had volgens Ad alles te maken met de tocht wanneer de deur geopend werd aan de voorkant. Ad: “Dan vlogen de foldertjes door de kerk. De gemeente zocht daarom naar een aantrekkelijke oplossing om de ingang toch aan de voorkant te krijgen, maar zonder alle vervelende bijkomstigheden. Daarin kregen wij de taak iets origineels te ontwerpen. In ons ontwerp hebben we drie bogen van acht meter hoog laten plaatsen, die de contouren van de kerk volgen. Deze bogen zijn van hout, met daarop glasplaten. Het moet een indrukwekkende entree worden.” Met de komst van deze nieuwe entree, wilden Ro & Ad meteen ook doorpakken met een nieuwe balie. Een bijzonder houten meubilair waarin Bergse teksten zijn verwerkt. Deze balie wordt de toegangspoort tot de beklimming van de Peperbus. Ad: “Wij zijn blij dat we aan een bijzonder project als deze mochten bijdragen. De Sint Gertrudiskerk is misschien wel het meest bijzondere monument op de Grote Markt. Dat verdient een duidelijke entree, een uitnodiging om bezocht te worden.”

46 BEST OF BOZ NATUURPOORT STAYOKAY TOEGANGSPOORT VAN DE BRABANTSE WAL Bij Natuurpoort Stayokay geniet je van een hapje en drankje bij diverse horecagelegenheden, kun je klimmen en klauteren in het klimbos, zelf groente en fruit plukken bij de lokale kweker, je zintuigen prikkelen op het Blote Voetenpad en je kennis bijspijkeren in het educatieve bezoekerscentrum. Van paardrijden tot fietsen en van overnachten tot golfen; het kan er allemaal!

ACTIEF 47

48 BEST OF BOZ KIDS ACTIEF In Bergen op Zoom hoeven kinderen zich absoluut niet te vervelen. Zij kunnen overdekt spelen, naar de kinderboerderij, fruit plukken, zwemmen of een spannende speurtocht door de stad of in het Markiezenhof maken. Bergen op Zoom biedt allerlei leuke activiteiten het hele jaar door! MONKEY TOWN Is het een dagje slecht weer of heb je gewoon zin om lekker binnen te spelen? Ga dan naar overdekt speelparadijs Monkey Town. Enorme klimtoestellen nodigen uit tot een urenlang avontuur. Je kunt er klimmen, klauteren, glijden, kruipen door tunnels en springen op sprin gkussens en trampolines. Maar er zijn ook een groot aantal bijzondere speelmogelijkheden zoals spelen met superlego en ravotten in de ballenbakken. Bij mooi en droog weer kun je ook lekker buitenspelen en midgetgolfen. ––––––––––––– LANGSTRAAT 5, HALSTEREN 0164 851 888 WWW.MONKEYTOWN.EU/ BERGENOPZOOM KABOUTERPAD Op Landgoed Lievensberg, tegenover Stayokay Bergen op Zoom, staan tien grote houten paddenstoelen in het bos die samen het 1,2 kilometer lange Kabouterpad vormen. Kinderen kunnen bij Klimbos Brabantse Wal een knapzakje huren, waar puntmutsjes, een routebeschrijving, spelletjes, materialen en instructies in zitten om deze route geheel in stijl af te leggen. Aan het einde van de tocht krijgen de kleine kabouters een leuk cadeautje. Een ware ontdekking! ––––––––––––– BOSLUSTWEG 1 088 554 66 36 WWW.KLIMBOSBRABANTSEWAL.NL NATUURPODIUM Hét vertrekpunt voor het leren, beleven en ontdekken van de Brabantse Wal. Een educatief bezoekerscentrum voor jong en oud met wisselende exposities, waardoor je van alles leert over de Brabantse Wal. Wil je op avontuur? Download dan de gratis Natuurpodium Expeditie App en kies voor expeditie Binnenschelde of Expeditie Lievensberg. Verzamel zo veel mogelijk punten door het maken van foto’s, te luisteren en kijken, en nog veel meer. Na afloop ben je helemaal op de hoogte van alle beestjes, bomen, geschiedenis en cultuur van deze omgeving. ––––––––––––– BOSLUSTWEG 1 0164 256 387 WWW.NATUURPODIUM.NL

ACTIEF 49 FRUIT PLUKKEN BIJ FRANKEN FRUIT Net buiten het centrum, tussen de bossen van Landgoed Lievensberg, vind je het tuindersbedrijf van de familie Franken. In het fruitwinkeltje kun je tijdens het seizoen veel verschillende soorten groenten en fruit kopen. Het grootste deel wordt zelf gekweekt en bijna dagelijks geplukt, zodat je altijd verse producten koopt. Het allerleukste is dat je verschillende producten zelf mag plukken. Dit maakt een bezoekje aan het bedrijf wel heel bijzonder! ––––––––––––– BALSEDREEF 1 0164 244 451 WWW.FRANKENFRUIT.NL WBWL EXPLORER APP Wil je op avontuur op de West Brabantse Waterlinie? Download dan de gratis WBWL­Explorer App en ontdek alle ins en outs! Wanneer je de WBWL­Explorer App voor het eerst opent, staat het hele gebied ‘onder water’. Met elk bezoek aan het gebied speel je meer delen droog. Speel jij als eerste het hele gebied droog? Met de app beleef je de West Brabantse Waterlinie. Leuk om te doen met papa, mama, oma, opa en vriendjes en vriendinnetjes. ––––––––––––– WWW.WESTBRABANTSEWATERLINIE.EU DE KRAAIJENBERG Bezoekerscentrum de Kraaijenberg van Brabants Landschap is gelegen aan het Markiezaatsmeer. Op loopafstand van het bezoekerscentrum vind je de vogelobservatiehut en de uitkijktoren, die je kunt beklimmen. Het bezoekerscentrum is ‘gerestyled’ voor de ‘next generation’. Bijzonder aan het centrum is dat kinderen centraal staan. Zij leren, ontdekken en beleven het Markiezaatsmeer; één van de vogelrijkste broedgebieden van Nederland aan de voet van de Brabantse Wal. ––––––––––––– FIANESTRAAT 21 0164 235 210 WWW.BRABANTSLANDSCHAP.NL KLIMBOS Met zeven verschillende klimroutes met bruggen, netten, lianen en tokkelbanen is Klimbos Brabantse Wal een fantastische belevenis in een prachtig bosgebied. Voor kinderen vanaf 7 jaar is het Junior Klimbos een echte uitdaging. Het is geschikt voor iedereen die met gestrekte armen 1.30 meter haalt. Kinderachtig? Zeker niet! Je gaat met beide benen van de grond op 3 tot 5 meter hoogte en komt meer dan 35 overspanningen tegen. ––––––––––––– BOSLUSTWEG 1 088 554 66 36 WWW.KLIMBOSBRABANTSEWAL.NL

50 BEST OF BOZ

ACCOMMODATIES 51 Fletcher Hotel-Restaurant Stadspark **** Hotel aan de Schelde Voor een prachtig uitzicht over de Binnenschelde moet je in dit hotel verblijven. Vanaf hier is Bergen op Zoom en omgeving goed te ontdekken. Het historische stadscentrum is op loopafstand en de nabij gelegen recreatieplas biedt mogelijkheden voor zwemmen, surfen, wandelen en fietsen. Wil je liever van een relaxed verblijf genieten, dan heeft het hotel een volledig uitgerust wellness center. Dit hotel beschikt over 87 kamers. Alle kamers beschikken over airconditioning. GERTRUDISBOULEVARD 200 / BERGEN OP ZOOM 0164 260 202 / WWW.FLETCHERSTADSPARKHOTEL.NL Hotel Old Dutch *** “Van huis, toch thuis!” Het centraal gelegen hotel ligt om de hoek van het treinstation, in het verlengde van een gezellige winkelstraat. Ouderwetse gastvrijheid en modern comfort komen samen in dit statige rijksmonumentale pand. Het hotel beschikt over 11 sfeervolle en warme kamers welke in 2016 zijn gerenoveerd. Wanneer je hier aankomt voelt het als thuiskomen. Sportief en met de fiets gekomen? Deze wordt hier gratis en veilig gestald en eventueel opgeladen. STATIONSSTRAAT 29-31, BERGEN OP ZOOM 0164 271 888 / WWW.HOTEL-OLDDUTCH.NL Grand Hotel De Draak & Résidence Dagmara **** Het oudste hotel van Nederland In het hart van Bergen op Zoom bevindt zich op de Grote Markt het historische gebouw van hotel de Draak. Dit pand heeft in de veertiende en vijftiende eeuw als een van de weinige in Bergen op Zoom twee stadsbranden overleeft. Wanneer je in het hotel bent, waan je je in sferen van weleer met hedendaags comfort. Hotel de Draak beschikt over 62 unieke kamers. In restaurant Hemmingway kun je genieten van culinaire hoogstandjes, en in de wellness & spa kom je heerlijk tot rust. GROTE MARKT 30 EN 36-38, BERGEN OP ZOOM 0164 252 050 / WWW.HOTELDEDRAAK.NL

52 BEST OF BOZ Tulip Inn *** Overnachten in een rijksmonument Tulip Inn Bergen op Zoom is gevestigd aan de rand van de oude vestingstad. Het hotel is gebouwd in 1930 en staat mede door haar karakteristieke uitstraling te boek als rijksmonument. Met 95 kamers, variërend van eenpersoons kamers tot ruime suites en appartementen, is het een uitermate geschikte locatie voor zowel een weekendje weg als voor een aangenaam langdurig verblijf. Voor een drankje en een praatje kun je terecht in de gezellige hotelbar, de sfeervolle lounge of bij mooi weer op het terras. ANTWERPSESTRAAT 56 / BERGEN OP ZOOM 0164 820 000 / WWW.TULIPINNBERGENZOOM.NL Villa Heidetuin Een paradijsje in Bergen op Zoom Op het prachtige landgoed Lievensberg ligt de mooie Villa Heidetuin. In dit stukje Brabant met een vleugje Frankrijk kun je helemaal tot rust komen in de bed & breakfast, de brasserie of op het terras. Deze bed & breakfast beschikt over vijf kamers, twee appartementen en een suite ingericht in verschillende stijlen zoals Chocolat en Azur. Daarnaast beschikt zij ook over een bibliotheek en geniet je hier van streekproducten. BALSEDREEF 4 / BERGEN OP ZOOM 0164 655 094 / WWW.VILLAHEIDETUIN.EU B&B De Zinken Gieter Overnachten in een authentieke, gerestaureerde paardenstal Gelegen aan de rand van Bergen op Zoom vind je een authentieke, gerestaureerde paardenstal. De landelijke uitstraling en de geuren van de frisse winden die waaien over de gestrekte weides, maakt deze bed & breakfast de aangewezen plek voor fietsers en wandelaars. Maak je verblijf compleet met één van de massages die te boeken zijn in de naastgelegen praktijk. STEENOVENWEG 6 / BERGEN OP ZOOM 06 249 139 78 / WWW.BENBDEZINKENGIETER.NL

ACCOMMODATIES 53 B&B Aan huisje 49 Luxe midden in de natuur In deze luxe accommodatie wandel je tussen de rondscharrelende kippen, die je dagelijks voorzien van heerlijke verse eieren. Konijnen huppelen voorbij terwijl het huisvarkentje George vrolijk rond knort. Na een heerlijke nacht in de stijlvol ingerichte slaapkamer, staat er een overheerlijk Brabants ontbijt voor je klaar. Je geniet van de heerlijke streekproducten die deze natuurlijke omgeving te bieden heeft. HIPPOCRATESLAAN 49 / BERGEN OP ZOOM 06 538 538 81 / WWW.AANHUISJE49.NL Stayokay Bergen op Zoom Waar duurzaamheid hoog in het vaandel staat Wie van een bosrijke omgeving houdt, voelt zich helemaal op z’n plek bij Stayokay. Het aan de Natuurpoort gelegen hostel is het startpunt voor menig buitenactiviteit. Wanneer het om eten en drinken gaat is de Stayokay erg duurzaam bezig, alles is biologisch of fairtrade. Groente en fruit komen van Nederlandse boeren. Dit hostel beschikt zowel over gedeelde als privékamers, maar ook kleine appartementen. BOSLUSTWEG 1 / BERGEN OP ZOOM 0164 233 261 / WWW.STAYOKAY.COM/BERGENOPZOOM Grand Café Hotel de Bourgondiër *** Genieten van het rijke leven Midden op de Grote Markt vind je Grand Café Hotel de Bourgondiër. Hier kun je volop genieten van het Bourgondische leven en van prachtige hotelkamers tot heerlijk eten. Vanuit dit hotel is er goed zicht op een aantal monumenten op de Grote Markt zoals de Sint Gertrudiskerk en theater de Maagd. Het hotel beschikt over dertien stijlvol ingerichte kamers. Met het terras op het zuiden schijnt hier bijna altijd de zon! GROTE MARKT 2-3 / BERGEN OP ZOOM / 0164 254 000 WWW.GRANDCAFEHOTELDEBOURGONDIER.NL

54 BEST OF BOZ TOERISTISCH ABC STEENBERGSESTRAAT 6 (in stadspaleis het Markiezenhof) 4611 TE BERGEN OP ZOOM T. 0164 277 482 E. INFO@VVVBRABANTSEWAL.NL I. WWW.VVVBRABANTSEWAL.NL VOLG ONS OOK OP BEZOEKERSCENTRA Bezoekerscentrum de Kraaijenberg Fianestraat 21, 0164 235 210, www.brabantslandschap.nl Natuurpodium Brabantse Wal Boslustweg 1, 0164 256 387, www.natuurpodium.nl BIOSCOOP Cinema Kiek in de Pot Burg. Van de Laarstraat 25, 0164 254 886, www.c-cinema.nl BOWLING Bowling & Resto-Lounge Markiezaatsweg 25, 0164 657 572, www.bowlingbergenopzoom.nl BROM-FIETSENSTALLING FIETSEN/BROMFIETSEN Pastoor Joorenplein Camerabewaking / gratis NS Fietsenstalling Stationsplein 2 Bewaakt / niet gratis FIETSEN Sint Annastraat 12 Bewaakt / gratis. Tevens verhuur van buggy’s, gratis gebruik van kluisjes en openbaar toilet. ESCAPEROOM Escape the Gate Lievevrouwestraat 60, 0164 277 482, www.gevangenpoortboz.nl Escaperoom De Kelder van de Maagd Grote Markt 33, 0166 617 033, www.uitjeinjouwstad.nl Escaperoom 0164 Kortemeestraat 18, www.escaperoom0164.nl FIETSVERHUUR Hermes Fietsen Antwerpsestraatweg 25/27, 0164 241 844, www.hermespassievoorfietsen.nl Kees de Mooij Fiets & Fitness Zuid-Oostsingel 43, 0164 240 964, www.keesdemooij.nl Stayokay Bergen op Zoom Boslustweg 1, 0164 233 261, www.stayokay.com/bergenopzoom Het Poortje Fietsen Dorpsstraat 47, Halsteren, 0164 683 405, www.hetpoortjefietsen.nl Multi-Bikes Kerkstraat 59, Lepelstraat, 0164 681 328, www.multi-bikes.nl NS Stationsplein 2 Klimbos Brabantse Wal Boslustweg 1, 088 554 6636 www.klimbosbrabantsewal.nl GALERIEËN Alles over actuele exposities lees je op www.vvvbrabantsewal.nl GOLF Golfbaan Wouwse Plantage (18 holes) Zoomvlietweg 66, 0165 377 100, www.golfwouwseplantage.nl Bosgolf Stayokay Boslustweg 1, 0164 233 261, www.stayokay.com/bergenopzoom Midgetgolf Meilust Heesterbos 2, 06 826 247 60, www.midgetgolf-meilust.nl Midgetgolfbaan Halsteren Langstraat 5, 0164 851 888, www.eeterijdemelanen.nl INDOORSKI / KLIMMEN Ego Indoor Ski Oude Wouwsebaan 14, 0164 211 495, www.egoindoorski.nl KINDERBOERDERIJ De Nieuwe Drenck Zuidgeest 17, 0164 265 745, www.denieuwedrenck.nl KLIMBOS Klimbos Brabantse Wal Boslustweg 1, 088 554 6636, www.klimbosbrabantsewal.nl LANDGOEDEREN/TUINEN Landgoed Lievensberg & Heidetuin Balsedreef Landgoed De Beek De Beeklaan, Halsteren Landgoed De Hertgang Klaverblokken 18, Halsteren, 0164 683 801, www.dehertgang.nl MANEGES Manege Molenzicht Boslustweg 15a, 0164 236 081, www.manegemolenzicht.nl Manege De Paardenhoeve Verlengde Zandstraat 7, 0164 236 339, www.manegedepaardenhoeve.nl

TOERISTISCH ABC 55 MARKTEN Algemene Warenmarkt Wouwsestraat, Van der Rijtstraat, Stationsstraat, Korenbeursplein donderdag 08.00 – 17.00 Kaas- & groentemarkt Parade, zaterdag 09.00 – 16.00 MOLENS Molen De Twee Vrienden Oude Huijbergsebaan 227, 0164 683 560 Sint Antoniusmolen Halsterseweg 57, Halsteren, 0164 684 237, www.antoniusmolen.nl MUSEA De Gevangenpoort Lievevrouwestraat 60, 0164 277 077, www.gevangenpoortboz.nl Het Markiezenhof Steenbergsestraat 8, 0164 277 077, www.markiezenhof.nl PLUKTUIN La Fleur Balsedreef 1, 06 384 285 74, www.pluktuinlafleur.nl POPPODIUM Gebouw-T Wilhelminaveld 96, 0164 253 122, www.gebouw-t.nl SNOOKER/POOL/BILJART ’t Provoosthuis Potterstraat 36, 0164 257 978 SPEELTUINEN Stadsspeeltuin van Glymes Gertrudisboulevard 225 Partycentrum ’t Appeltje Balsedreef 5, 0164 257 949, www.hetappeltje.nl De Nieuwe Drenck Zuidgeest 17, 0164 265 745, www.denieuwedrenck.nl Monkey Town (indoor) Langstraat 5, Halsteren, 0164 851 888, www.monkeytown.eu/bergenopzoom STADSWANDELING Op eigen gelegenheid aan de hand van het boekje Historische Stadswandeling of een van de themawandelingen verkrijgbaar aan de balie van VVV Brabantse Wal. Groepen onder leiding van een gids van Stichting Bezichtiging Monumenten (SBM), op aanvraag via VVV Brabantse Wal. THEATER Theater De Maagd Grote Markt 32, 0164 280 555, www.demaagd.nl TENNIS Sportcentrum De Karmel Karmel 4, 0164 254 777, www.sportcentrumdekarmel.nl WELLNESS Fonteyn Thermen (gevestigd in het Fletcher Hotel Stadspark) Gertrudisboulevard 200, 0164 242 520, www.fonteynthermen.nl ZWEMMEN Zwembad De Schelp (overdekt) De Boulevard Noord 45, 0164 230 799, www.zwembaddeschelp.nl Zwembad De Melanen (openlucht) Langstraat 7, Halsteren, 0164 683 553, www.zwembaddeschelp.nl OVERNACHTEN HOTELS EN B&B’S Hotel De Draak Grote Markt 30+36-38, 0164 252 050, www.hoteldedraak.nl De Bourgondiër Grote Markt 2-3, 0164 254 000, www.grandcafehoteldebourgondier.nl Van Ee Beursplein 5, 0164 299 500, www.hoteleetcafevanee.nl Hotel Old Dutch Stationsstraat 29-31, 0164 271 888, www.hotel-olddutch.nl Fletcher Hotel Stadspark Gertrudisboulevard 200, 0164 260 202, www.fletcherstadsparkhotel.nl Tulip Inn Bergen op Zoom Antwerpsestraat 56, 0164 820 000, www.tulipinnbergenopzoom.nl Hotel De Blauwe Vogel Stationsplein 5-7, 0164 237 772, www.hoteldeblauwevogel.nl Meerie’s B&B Balsedreef 29, 06 553 022 80, www.meeriesbb.nl B&B De Stadspoort Gevangenpoortstraat 2a, 0164 250 035, www.bbstadspoort.nl B&B Suite De Noordt Noordzijde Haven 6, 06 301 863 32, www.suitedenoordt.nl B&B van Elewout Halsterseweg 308, 0164 210 155, www.bnbvanelewout.nl B&B Stad en Wal Canadalaan 1, 06 340 113 12, www.stadenwal.nl Villa Heidetuin Balsedreef 4, 06 547 385 45, www.villaheidetuin.eu B&B De Grote Leeuwerik Gareelweg 1, 06 812 318 45, www.brabantsewal-boshuisje.com B&B Stadshart Auvergnestraat 41, 06 122 761 44, www.bbstadshart.nl B&B de Vijver Vijverdonk 19, Halsteren, 06 838 331 18, www.bbdevijver.nl HCR De Ram Steenbergseweg 1, Halsteren, 0164 682 350, www.hotelderam.nl

56 BEST OF BOZ EETGELEGENHEDEN B&B Op de Brabantse Wal Kannewielseweg 16b, Halsteren, 0164 687 617, www.opdebrabantsewal.nl B&B Van Harte Moeregrebstraat 33, 06 481 198 63, www.dehemelboz.nl B&B ’t Koetshuys Polderweg 3a, Lepelstraat, 0164 745 100, www.benbtkoetshuys.nl B&B Hoeve Hildernisse Hildernisse 1, 0164 655 868, www.hoevehildernisse.com B&B Het Groene Gordijn Copernicusstraat 22, 0164 252 663 Slapen op 11 Bredasestraat 11, 06 144 765 97, www.slapenop11.nl B&B De Zinken Gieter Steenovenweg 6, 06 249 139 78, www.benbdezinkengieter.nl B&B Aan huisje 49 Hippocrateslaan 49, 06 538 538 81, www.aanhuisje49.nl HOSTEL Stayokay Bergen op Zoom Boslustweg 1, 0164 233 261, www.stayokay.com/bergenopzoom GROEPSACCOMMODATIES Stayokay Bergen op Zoom Boslustweg 1, 0164 233 261, www.stayokay.com/bergenopzoom Molenzicht Boslustweg 15a, 0164 236 081, www.manegemolenzicht.nl Vakantieboerderij Zomerhof Groenewoudseweg 22, 0164 256 376, www.zomerhof.eu CAMPINGS Camping de Dassenplas Laagweg 6, 0165 307 774, www.dassenplas.nl Camping De Bergse Hoeve Bergsebaan 44, 0164 240 830, www.bergsehoeve.nl Minicamping De Nieuwe Drenck Zuidgeest 17, 0164 265 745, www.denieuwedrenck.nl Camping Zoomland Weststraat 8, 0165 379 279, www.camping-zoomland.nl Camping Ons Buiten Vredenburg 4, 0164 210 165 Camping Uit en Thuis Heimolen 56, 0164 233 391, www.campinguitenthuis.nl Camperplaats (openbaar) Boulevard Noord JACHTHAVEN W.V. De Schelde Vermuidenweg 6, 0164 237 472, www.wvdeschelde.nl A Indiaas Tandoori Handi Antwerpsestraat 1, 0164 855 118 A Jasmijn Antwerpsestraatweg 211, 0164 245 201 A Lotus Dorpsstraat 172, Halsteren, 0164 682 940 A Tai Tin Casper Fagellaan 71, 0164 260 089 A/FF De Kombuis Vogelaar 31-32, 0164 630 566 AF Maza Koepeldwarsstraat 4, 0164 253 097 B Bistroclub De Stadsburger Zuivelstraat 3, 0164 745 492 BR De Berk Bemmelenberg 21, 0164 238 751 BR Brasserie Leijnse Grote Markt 4, 0164 245 822 BR ’t Geheim van Bergen Bosstraat 20, 0164 653 943 BR In de Dikke Daan / Canise Meeussenstraat 13, 0164 281 020 BR Saus De Boulevard 65, 0164 856 779 BR Streek Eet- & Drinklokaal Steenbergsestraat 3, 0164 266 333 BR Restaurant In De Zeeland Markiezaatsweg 25, 0164 657 572 BR Villa Heidetuin Balsedreef 4, 06 547 385 45 BR Marco's Intermezzo Stationsstraat 33, 0164 255 557 BR La Pucelle Hofstraat 2, 0164 266 445 BR Het Ministerie van Eten en Drinken Zuidzijde Haven 39, 0164 820 391 BR La Place Wouwse Tol Mastendreef 85, 0165 301 710 BR Restaurant Oase Fortuinstraat 3, 06 524 110 10 BR 1633 Eten & Drinken Dorpsstraat 22, Halsteren, 0164 652 775 E Bij Betty Steenbergsestraat 9, 06 266 158 92 E Van Ee Beursplein 5, 0164 299 500 E Stadsbrasserie Thalia Koevoetstraat 31, 0164 239 679 E Eetwinkel De Hollandsche Tuyn Huijbergsestraat 14, 0164 266 011

TOERISTISCH ABC 57 E Stayokay Bergen op Zoom Boslustweg 1, 0164 233 261 E/GR Fort Smakelijk Bernadettestraat 4, 0164 854 433 F ’t Spuihuis Spui 1, 0164 233 196 F De Bloemkool Wouwsestraatweg 146, 0164 233 045 F Hemingway Grote Markt 36, 0164 252 050 F Moerstede Vogelenzang 5, 0164 258 800 F De Hemel Moeregrebstraat 35, 0164 210 108 F Hotel De Ram Steenbergseweg 1, Halsteren, 0164 682 350 F De Drempel Oudeweg 3, Halsteren, 0164 685 988 F Fletcher Hotel Stadspark Gertrudisboulevard 200, 0164 260 202 F Bij de Coninck Bosstraat 17, 06 515 905 45 FF ’t Strandhuys De Boulevard 55, 0164 260 222 FF Broodjeszaak Het 4de Fortuinstraat 13, 0164 255 745 FF De Zalm Bosstraat 11-13, 0164 242 983 FF McDonald’s De Boulevard Noord 8, 0164 263 720 FF Volkan Potterstraat 45, 0164 257 717 FF ‘t Singeltje Noordsingel 188, 0164 251 849 FF Showboat Zuivelstraat 51, 0164 238 635 FF Willy’s Steenbergsestraat 5, 0164 247 971 FF ’t Luifeltje Williamstraat 33, 0164 249 526 FF De Ruif Blokstallen 2f, 0164 657 584 G Athene Fortuinstraat 18, 0164 266 604 G Delphi Grote Markt 25, 0164 258 387 G Knossos Lievevrouwestraat 4, 0164 242 607 GC De Bourgondiër Grote Markt 2-3, 0164 254 000 GC Stadscafé De Teerkamer Grote Markt 13, 0164 239 345 GC Gastrobar De Moor Grote Markt 29, 0164 211 119 GR Bellevue Antwerpsestraatweg 188, 0164 240 247 GR Natuurlijk!Kloof Zurenhoek 5, 0164 256 579 GR De Raayberg Antwerpsestraatweg 267, 0164 233 675 GR Party Restaurant Rozenoord Beukenlaan 14, 0164 234 210 I Amore Mio Kremerstraat 5, 0164 248 127 I Il Maccherone Korte Bosstraat 9, 0164 244 157 I Napoli Kerkstraat 10, 0164 243 704 I Ristorante La Grotta Grote Markt 30a, 0164 855 665 L Brasserie Bernard Sint-Josephstraat 18, 0164 234 442 L Differance Van Konijnenburgweg 11, 0164 657 636 L Delifrance Zuivelstraat 13, 0164 265 037 L Café Hélène Fortuinstraat 24, 0164 240 232 L The Old Bakery Bosstraat 9, 0164 211 924 L Brownies & Downies Zuivelstraat 22d, 0164 315 974 L De Colweghe Dorpsstraat 30, Halsteren, 088 259 33 65 L Kaldi Koffie & Thee Kremerstraat 14, 0164 201 248 L Panos Wouwsestraat 12, 0164 769 027 L Inspire Coffee Company Zuivelstraat 9, 0164 653 004 L Hema Restaurant Sint-Josephstraat 72, 0164 241 454 L Leonidas Kremerstraat 11, 0164 750 803 L Bakker Bart Wouwsestraat 26, 0164 262 921 L De Sprenge (Landgoed Vrederust) Hoofdlaan 8, 0164 289 100 L Gewoon bij Sjuul Kortemeestraat 14, 0164 314 690 L De Eetbare Tuin Halsterseweg 65a, Halsteren, 0164 650 050 L De Schaft (op Fort de Roovere) Ligneweg 3a, Halsteren, 06 100 584 61 A Aziatisch AF Afghaans B Burger BR Brasserie E Eetcafé F Frans FF Fast Food G Grieks GC Grand Café GR Groepsrestaurant I Italiaans L Lunchroom M Mexicaans P Pannenkoeken S Steaks T Turks TA Tapas V Vis W Wereldkeuken IJ IJs SY Syrisch L Eeterij De Melanen Langstraat 5, Halsteren, 0164 851 888 L Zoomlanderij Weststraat 8b, 088 255 55 52 L Bagels & Beans Lombardenstraat 1, 0164 321 063 L Bites Grote Markt 9, 0164 314 330 L Gasterij de Kladde Kladde 12, Lepelstraat, 06 197 805 65 P Partycentrum ’t Appeltje Balsedreef 5, 0164 257 949 P De Nieuwe Drenck Zuidgeest 17, 0164 265 745 S Amigo Grote Markt 17, 0164 652 411 SY 1000 en 1 nacht Kremerstraat 30, 0164 314 576 T Truva Korte Bosstraat 5, 0164 299 280 TA Brasserie`t Zusje Blokstallen 2, 0900 98753 TA Bodega Waldolala Moeregrebstraat 84, 0164 743 120 TA/M El Mundo de Carlita Beursplein 7, 0164 234 760 V Bergsdiep Blokstallen 2e, 0164 858 243 W De Watertuin Markiezaatsweg 29, 0164 657 640 W Kook. Plus Grote Markt 26, 0164 256 908 IJ IJssalon Emma’s Boulevard De Boulevard 75, 0164 657 009 IJ IJssalon Emma’s stad Fortuinstraat 7, 0164 741 152 IJ IJssalon Crusio Wouwsestraat 10, 0164 233 239

58 BEST OF BOZ ZET IN JE AGENDA VOOR 2019! MEI – OKTOBER WOENSDAG EN ZONDAG Op stap met een gids door het historisch centrum van de stad, over Fort de Roovere, ondergronds in de Grebbe, over het Ravelijn of de Waterschans. Gidsen van Stichting Bezichtiging Monumenten organiseren in het seizoen diverse rondleidingen. HERDENKING BEVRIJDING BRABANTSE WAL Kijk op www.canadays.nl voor een up to date overzicht. MEI —————— 23 T/M 26 MEI / PROEFMEI Een culinair evenement waarbij de 3A's (Aardbeien, Asperges, Ansjovis) centraal staan. —————— 30 MEI / OP DE T FESTIVAL Muziekfestival met optredens van verschillende regionale en nationale bands. —————— 30+31 MEI & 1 JUN / CONCOURS HIPPIQUE HALSTEREN Zowel de basissport van de dressuur als het springen komen aan bod voor paarden en pony’s. JUNI —————— 2 JUNI / BRABANTSE WAL MARATHON Hét hardloopevenement van de Brabantse Wal over een geaccidenteerd terrein en met diverse parcoursen. —————— 7 T/M 10 JUNI / CONCOURS HIPPIQUE Paardenevenement met een gevarieerd wedstrijdprogramma. —————— 10 JUNI / BRADERIE LEPELSTRAAT Gezellig slenteren langs de kraampjes in het hart van het dorp. —————— 10 JUNI / DOORKOMST ROPARUN Kom de deelnemers een extra steuntje in de rug geven voor het laatste stukje. AUGUSTUS —————— 1, 8, 15, 22 & 29 AUG / PALM PARKIES Zie juli. —————— 4 AUG / OLDTIMERSHOW LEPELSTRAAT Het Kerkplein is gevuld met oude brommers, tractoren, auto's en motoren. en een oecumenische jazzdienst. —————— 22 JUNI / ROVERSRUN Obstakel run met een uitdagend parcours. —————— 28 JUNI / SYMPHONY AAN DE SCHELDE Een uniek klassiek openluchtconcert met veel musici van hoog niveau in een intieme setting met het Ravelijn. —————— 29 JUNI / KRAAIJENBERGDAG Een dag boordevol plezier in de natuur voor jong en oud. —————— 30 JUNI / MARIA OMMEGANG Jaarlijkse dankstoet aan Maria met honderden vrijwilligers verkleed in historische kledij. JULI —————— 4 T/M 7 JULI / BEACHVOLLEYBAL De Grote Markt wordt omgetoverd tot een grote zandbak. Met de terrassen rondom worden het gezellige dagen! —————— 18 & 25 JULI / PALM PARKIES Openluchtconcert voor iedereen die wilt genieten van goede muziek. —————— 25 T/M 28 JULI / KRABBENFOOR Grootschalige jaarmarkt met leuke kraampjes, demonstraties, een kunstmarkt, muziek en veel meer. 14 T/M 16 JUNI / JAZZBOZ Jazzmuziek op verschillende locaties met o.a. luisterconcerten

AANGENAAM BERGEN OP ZOOM 59 18 AUG / SPELEN BIJ DE PEPERBUS Op deze zondag wordt de Grote Markt omgebouwd tot een ware speeltuin voor kinderen. —————— 25 AUG / JEUGDWIELERRONDE Jonge renners met een KNWU licentie komen strijden om de punten. —————— 25 AUG / CARS & CHARITY Activiteiten en een rondrit voor oldtimers, cabrio's en andere bijzondere auto's. —————— 30+31 AUG & 1 SEPT / FOODSTOET Culinair evenement met tientallen foodtrucks. SEPTEMBER —————— 14 SEPT / POPMONUMENT Optredens van bijzondere artiesten op bijzondere (erfgoed) locaties. —————— 14 SEPT / BERGS KRABBENFESTIVAL Blaaskappelenfestival met diverse bands. —————— 15 SEPT / AMERIKANENDAG LEPELSTRAAT Voor liefhebbers en eigenaren van Amerikaanse voertuigen. —————— 14 & 15 SEPT / KUNSTEN IN DE MONUMENTEN Een festival vol historie en hedendaagse cultuur waarbij diverse monumenten hun deuren openen. —————— 21 SEPT / BERGS BIERFESTIVAL Proef en geniet van bekende en minder bekende speciaal bieren. —————— 21 & 22 SEPT / BRADERIE HALSTEREN De Dorpsstraat staat vol met kramen waar je leuke koopjes kunt scoren. —————— 29 SEPT / CULTUUR CARROUSEL Een uitmarkt voor artiesten en gezelschappen uit de gemeente. OKTOBER —————— 5 OKT / BERGS BLUESFESTIVAL Optredens van diverse blues artiesten. KIJK VOOR ALLE INFO EN NOG MEER EVENEMENTEN OP WWW.VVVBRABANTSWAL.NL 5 OKT / STOFFENMARKT Slenter langs de kramen en laat je inspireren door het brede assortiment in de allernieuwste mode in stoffen. —————— 11 T/M 20 OKT / NAJAARSKERMIS Allerlei attracties voor jong en oud. —————— 17 T/M 27 OKT / SUPERSUM Groot openluchtspektakel op de Waterschans met lokaal en regionaal theatertalent. —————— 26 OKT / BEVRIJDINGSTOERTOCHT & DEFILÉ Indrukwekkende toertocht met aansluitend het defilé. —————— 26 OKT / TAPTOE Een oude muzikale traditie met diverse topkorpsen en harmonieën. NOVEMBER —————— 16 NOV / INTOCHT SINT NICOLAAS Feestelijk onthaal van de Sint en zijn Pieten. —————— 29 NOV / SINTERKLAASLAMPIONNENOPTOCHT Een grote lampionnenoptocht met muziek onderweg. DECEMBER —————— 7 DEC T/M 5 JAN / IJSBAAN Schaatsplezier voor jong en oud op de Grote Markt. —————— 13 T/M 15 DEC / FOODSTOET KERST OP DE KAAI Culinair evenement met foodtrucks in heerlijke winterse sferen. —————— 21 DEC / SANTA RUN Een ongeveer 3 kilometer lange Fun­Kerstloop.

BEST OF BOZ COLOFON Uitgave Eindredactie Ontwerp Tekst Fotografie Drukwerk Aangenaam Bergen op Zoom en VVV Brabantse Wal, april 2019 Aangenaam Bergen op Zoom en VVV Brabantse Wal FraaieDingen, Concept & Ontwerp Aangenaam Bergen op Zoom en VVV Brabantse Wal Nick Franken, Dick Vermaas, Don van Rooy, VVV Brabantse Wal, Merijn Sitsen, Gijs Proost, Lotte Brouwers, Aangenaam Bergen op Zoom e.a. Grafimedia Drukkerij Hertogs Niets van deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande toestemming van de redactie. Bij de samenstelling van dit magazine is uiterste zorgvuldigheid betracht. De redactie kan geen verantwoordelijkheid nemen voor eventuele onjuistheden.

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44
45. 45
46. 46
47. 47
48. 48
49. 49
50. 50
51. 51
52. 52
53. 53
54. 54
55. 55
56. 56
57. 57
58. 58
59. 59
60. 60

Home