0

jaargang 17 | februari 2021 01 vakblad voor ondernemers in de jachtbouwindustrie NEDERLAND VANQUISH YACHTS SCOORT IN DE VS ‘AMSTERDAM’ VOOR HUISFIT IDEALE LOCATIE ROYAL HAKVOORT SHIPYARD unieke speler in superjachtbouw

Epifanes PU Speedcoat Color Ultimate spray performance for professionals Based on the latest paint technology, and using the finest of ingredients, Epifanes PU Speedcoat Color is formulated to achieve the highest attainable sprayed gloss finish, in the shortest amount of time. ▶ Excellent flow capability W. Heeren & Zoon BV Aalsmeer – Holland Phone +31 297 - 360 366 info@epifanes.nl www.epifanes.com ▶ Maximum UV stability, color retention and gloss ▶ Great scratch resistant and hardness ▶ Recoatable wet-in-wet after 1 hour (20°C. / 68°F.) ▶ Acryllic PU base allows for polishing after full cure

INHOUDSOPGAVE 09 DAVINCI YACHTS brengt het jachtonderhoud onder in een aparte hal in Heeg voor een betere scheiding met de assemblage van de nieuwe jachten. Met de ontwikkeling van een nieuwe 40 voeter doet directeur/ eigenaar Erik van Veen rustig aan: “Die zal niet eerder dan in 2022 worden geïntroduceerd. De eerste boot moet meteen goed zijn; we bouwen geen prototype.” 14 20 jaargang 17 | februari 2021 01 vakblad voor ondernemers in de jachtbouwindustrie NEDERLAND VANQUISH YACHTS SCOORT IN DE VS ‘AMSTERDAM’ VOOR HUISFIT IDEALE LOCATIE ROYAL HAKVOORT SHIPYARD unieke speler in superjachtbouw HUISFIT, dochter van Royal Huisman, concentreert sinds 2019 de refit-activiteiten op de voormalige werf van Holland Jachtbouw in Zaandam. “Grote jachten kunnen de werf op eigen kiel bereiken en voor bemanningen is de regio aantrekkelijk om enkele maanden te verblijven, zeker in de wintermaanden. En Schiphol is dichtbij”, somt Jurjen van ’t Verlaat van Royal Huisman als voordelen op. Oprichter Tom Steentjes van Vanquish vertoeft veel in de Verenigde Staten en verkoopt in Florida de ene na de andere boot. De stijl spreekt de Amerikanen zeer aan: imposant vormgegeven snelle boten, met volop gelegenheid tot loungen. De groei van Vanquish is zo sterk dat de werf van Steenwijk naar Marknesse is verhuisd, een vier keer groter bedrijfspand. Jachtbouw Nederland ging een kijkje nemen en Tom Steentjes sprak via videobellen vanuit de VS. Lees verder op pagina 4 19 Pieter Timmers, Forward Management: Een geschreven CV 24 Kort Nieuws VERF, PLAMUUR & ANTIFOULING 29 The Marine Group zoekt samenwerking 30 YEC - Uw partner naar succes 31 32 Hempel - Silic One 33 34 35 Kort verfnieuws 36 ROYAL HAKVOORT is sinds vorig jaar ‘koninklijk’. De werf is niet van plan de krappe behuizing in het hart van Monnickendam te verlaten. “Als er zich mogelijkheden voordoen, kijken we daarnaar. Maar we gaan ons goed lopende bedrijf niet in de waagschaal stellen om alleen maar grotere jachten te kunnen bouwen”, aldus mede-directeur/eigenaar Klaas Hakvoort. Bedrijvenindex 37 Vakbeurs Watersport in december 39 METSTRADE Connect succes + awards 43 Europese boten van het jaar 44-50 NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN: • Vlootvernieuwing KNRM begonnen bij Jachtbouw Folmer • Veel orders voor Aquanaut Dutch Craftmanship • Hutting maakt Truly Classic hybride • Drie schepen op stapel bij North-Line • Dykstra NA over Rainbow II: van schoener naar sloep • Altena Doggersbank 66: veel ruimte • De dikke orderportefeuille van Heesen Yachts • KM Yachtbuilders: ook 49 en 63 voets motorjacht • Damen Yachting bouwt 72 meter expeditiejacht JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 3 Brassto: poedercoaten goedkoper dan natlakken Alexseal verrast met nieuwe producten LandnMarine - Ultrasonic Antifouling System Foto Ed Holt

VIA DIT WERKPLATFORM ZIJN DRIE BOTEN TE BEREIKEN DIE AFGEBOUWD MOETEN WORDEN. GROEI MAAKTE VERHUIZING NOODZAKELIJK VANQUISH SCOORT IN DE VS Vanquish Yachts heeft de afgelopen acht jaar een turbulente groei doorgemaakt. De werf in Steenwijk werd te klein en daarom werd begin dit jaar een vier keer groter bedrijfspand in Marknesse (Noordoostpolder) betrokken. Gezien de doorlopende orderstroom, met name uit de Verenigde Staten, is het productieschema flink gevuld. COO Sander Mars lichtte de activiteiten in Marknesse toe en Tom Steentjes sprak via videobellen vanuit de VS. 4 JACHTBOUW NEDERLAND OKTOBER 2020JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 FEBRUARI 2021

EEN 13,45 METER LANGE VQ45 DOORKLIEFT OP VOLLE SNELHEID (MEER DAN 40 KNOPEN) DE GOLVEN, VOORTGESTUWD DOOR TWEE VOLVO PENTA MOTOREN MET IPS. Foto Vanquish ANNIE DAPPERDING IS EEN VAN DE ACHT NIEUWE TIMMERLIEDEN DIE VANQUISH IN DIENST HEEFT GENOMEN. Sander Mars (55), afkomstig van Wajer, is chief operations officer (COO) bij Vanquish. Hij leidt de werf sinds begin 2020. “Ik begon in Steenwijk met een personeelsbestand van acht mensen. Bij vertrek naar Marknesse hadden we al 40 mensen in dienst, en dat zullen er rond de zomer naar verwachting ruim 50 zijn. Bij Wajer heb ik eerder een soortgelijke groei meegemaakt, waarbij ik verantwoordelijk was voor de productie en after-sales. Die ervaring komt hier goed van pas. Bij Vanquish doet Tom Steentjes de sales en ik regel de rest, wij zijn de perfecte mix.” Vanquish ging twee jaar geleden een partnership aan met TransEquity Network, een Nederlandse private equity partij, die zorgde voor professionalisering van de organisatie, passend bij de sterke groei. Dat gebeurde met kapitaal, (financieel) management en ondersteuning bij de marketing, strategie en business planning. Mars: “We zijn inmiddels een stuk verder en zijn nu een autonoom bedrijf, met een eigen financiële afdeling en nieuwe mensen op sleutelposities.” ‘GECONTROLEERDE GROEI’ Het afgelopen jaar heeft Vanquish, lees Tom Steentjes, alleen al in de VS twintig boten verkocht. Steentjes: “De meeste Nederlandse jachtbouwers weten niet wat er gebeurt in Amerika. Er zijn mensen die denken dat we te grote schoenen aan hebben getrokken met deze nieuwe werf in Marknesse. Maar we maken geen impulssprongen, het is gecontroleerde groei. Ik kan iets snel van de INTERVIEW MET TOM STEENTJES IN FLORIDA: “IK MOET SOMS GEREMD WORDEN.” JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 5 grond kan krijgen door innovatief te denken en dingen anders te doen dan anderen. Een goede ondernemer moet ook zijn mindere kanten bekennen en bij mij is dat ik geen omvangrijke organisatie kan opbouwen, daar heeft TransEquity Network mij bij ondersteund.” Bang voor terugslag op de Amerikaanse markt door turbulente politieke ontwikkelingen of corona is Steentjes niet. “De Amerikanen waar wij mee te maken hebben zijn alleen maar rijker geworden, die hebben hun schaapjes goed op het droge. Het zijn mensen met minimaal vijf huizen op verschillende plaatsen in Amerika, die superjachten bezitten en een vloot exclusieve sportauto’s in hun garage hebben staan. Die nemen een Vanquish erbij alsof ze een nieuwe pet voor de zomer kopen.” Overigens zal ook de Europese markt zich in hernieuwde aandacht van Vanquish kunnen verheugen. “We gaan werken aan continentspreiding”, aldus Mars, “daar hebben we speciaal iemand voor aangenomen.” TEVREDEN KLANTEN Dit jaar varen er al meer dan dertig Vanquish jachten in de VS, met name rond Florida en de Hamptons in New York. Steentjes, die het grootste deel van het jaar in Amerika vertoeft, met een verkoopkantoor aan het water in Fort Lauderdale en de Hamptons, komt regelmatig naar Nederland, als is het niet in de hoge frequentie als voor corona. Omdat de levertijd oploopt door het grote aantal orders, maakt Steentjes gebruik van de goodwill van zeer tevreden Amerikaanse

HET MAGAZIJN NOG MAAR EEN PAAR DAGEN INGERICHT, MET OP DE VOORGROND VQ11 EN VQ16 WATERSCOOTERS/TENDERS. RECHTS SANDER MARS. klanten, die zo’n fan van Vanquish zijn, dat ze hun boot willen uitlenen. “Kopers die een seizoen op hun boot moeten wachten kunnen we daardoor alvast een paar gave weekenden Vanquish-ervaring geven. De klanten die hun boot uitlenen geven we een premium behandeling bij het onderhoud. Dat betaalt zich dubbel en dwars terug, omdat die klant dat weer doorvertelt in zijn vriendenkring.” Door flink te investeren in service op locatie in Florida en New York, zorgt Vanquish volgens Steentjes voor ‘happy clients’. “We hebben een magazijn voor reserve-onderdelen en een volledig uitgeruste werkplaats. Drie servicebussen dienen als mobiele werkplaatsen, waarmee onze service engineers naar alle havens rijden waar klanten met hun boten liggen. Als subcontractors voor service worden ingeschakeld, zijn wij er ook bij, want we willen zeker weten dat het goed gebeurt. Daardoor blijven de boten in boatshow-conditie. Alles wordt door ons geregeld: wassen, polijsten, waxen, de koelkast vullen, aftanken. Zelfs als er schade is, kunnen we dat in eigen beheer afhandelen.” FLIBS Vanquish was de enige Nederlandse deelnemer aan de Fort Lauderdale Boat Show, die van 27 oktober t/m 1 november ondanks de coronapandemie in afgeslankte vorm toch doorgang vond. Ter bezichtiging lagen DE TIMMERWERKPLAATS IS RUIM OPGEZET, OMDAT EEN ACHTTAL NIEUWE TIMMERLIEDEN IS AANGENOMEN EN ER VEEL WERKPLEKKEN NODIG ZIJN. 6 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 er een composiet VQ40 en een aluminium VQ 58, die hij van klanten leende. Tijdens en net na de beurs verkocht Steentjes vijf boten: een VQ58, een VQ68 en drie VQ40’s. Na het interview vanuit Marknesse meldde Steentjes nog drie VQ45’s te hebben verkocht met Volvo Penta IPS 650 aandrijving en een VQ40 met drie 450 pk buitenboordmotoren. RONDLEIDING Het bedrijfscomplex dat Vanquish in Marknesse in gebruik heeft genomen heeft een oppervlakte van 3.145 vierkante meter en 310 vierkante meter kantoorruimte. Alhoewel de verhuizing nog maar enkele dagen achter de rug is, lijkt het of de werf hier al veel langer in bedrijf is. In een van de vier hallen liggen vier aluminium casco’s. Mars: “We kunnen hier acht boten tegelijk afbouwen. Over de indeling is goed nagedacht. De afstanden zijn tussen de verschillende afdelingen zijn zo kort mogelijk. Het magazijn wordt geautomatiseerd met een ERP-systeem.” Binnenkort begint het werk in een hal die gereserveerd is voor de afbouw van wat bij Vanquish ‘superjachten’ worden genoemd, de VQ 80 en VQ 115. Eind vorig jaar werd een order geboekt voor een supersnel aluminium motorjacht van ruim 35 meter lengte, de VQ115 Veloce. Met drie Surface

SANDER MARS VOOR EEN VQ58: “ER IS IN NEDERLAND GENOEG CAPACITEIT VOOR CASCOBOUW.” GELIEFD IN AMERIKA, DE VQ40 MET DRIE BUITENBOORDMOTOREN. Foto Vanquish Drives, die worden aangedreven door drie MTU-Rolls-Royce 2600’s, moet de driedekker een snelheid van maar liefst 53 knopen kunnen halen. CASCOBOUWERS Snijtech in Joure levert de aluminium snijpakketten aan de cascobouwers: Habbeké in Hoorn, SAB in Harlingen, Blackfish in Grouw en KD Workboats in Urk. Laatstgenoemde werf bouwt de VQ80 en VQ115, de rest van de opdrachten wordt verdeeld over de andere cascobouwers. Bij Vanquish is nooit overwogen zelf de casco’s te bouwen, aldus Mars: “Er is in Nederland genoeg capaciteit en uiteindelijk wil je een ‘cleane’ werf opzetten. De composiet casco’s voor de VQ11, VQ16 en VQ40 komen van gerenommeerde buitenlandse bouwers. Ze leveren hoge kwaliteit aan verschillende premium werven. Wel dat ze een hoge kwaliteit leveren aan premium werven. De afbouw gebeurt bij Vanquish. Er komt nog meer composiet aan, Vanquish is ook een composiet 53 voeter aan het ontwikkelen. De VQ11 en VQ16 zijn waterscooters/tenders, die als basis een Sea-Doo of een Yamaha hebben. “De maatvoering is helemaal afgestemd op de garages in de verschillende modellen. Ze worden in exact dezelfde kleur en stijl geleverd als het moederschip. Kids vinden dat ook gaaf, die hebben een mini-Vanquish.” SUBCONTRACTORS Het schilderwerk wordt gedaan door Alex Bruintjes in Vollenhoven. De Vanquish Super Yachts doet Den Breejen Yacht Finishing in Sliedrecht. Op alle boten worden verfsystemen van Awlgrip toegepast. De geschilderde casco’s worden naar Marknesse overgebracht voor de afbouw, met navigatie/boordelektronica van Raymarine of Garmin, plaatsing van de motoren, een optionele Seakeeper gyrostabilisator, de elektrische installatie en de aftimmering van het interieur. “We hebben acht DIT CASCO VAN EEN VQ45 IS GEREED VOOR AFBOUW. DE GATEN IN DE ROMP ZIJN BESTEMD VOOR EEN IPS-SYSTEEM VAN VOLVO PENTA. EEN VQ52 HARDTOP IN EEN VERGEVORDERDE FASE VAN AFBOUW. JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 7

EEN VQ58 T-TOP MET ‘SUN AWNING’ BIEDT BIJ HET LOUNGEN BESCHERMING TEGEN DE ZON. Foto Vanquish EEN VQ52, GEREED VOOR AFBOUW. Foto Vanquish timmerlieden aangenomen, onder wie één vrouw”, licht Mars toe. “Binnenkort gaan we met de Vanquish Academy van start, een interne opleiding. Door de snelle groei moet je zorgen dat de verhoudingen tussen de nieuwelingen en de oude garde goed blijven. De productieleider krijgt een ruimte om de jeugd van alles te leren. We hebben veel werken/leren-constructies, dat maakt het bedrijf toekomstbestendig.” MOTORISERING Een groot aantal van de Vanquish-boten heeft een Volvo Penta-IPS voortstuwing, maar regelmatig wordt daarvan afgeweken. Merken als Cummins, Caterpillar en MAN/ Rolls Royce worden ook ingebouwd, naar wens van de klant. Opmerkelijk is dat op de Amerikaanse markt Vanquish-modellen met buitenboordmotoren gewild zijn. Steentjes legt uit hoe dat komt: “Outboards bieden de efficiëntste en goedkoopste horsepower/snelheids-ratio. Als je achter een 40 voeter drie keer 450 pk hangt, kost dat zo’n 150.000 dollar. Als je daarvoor een inboard diesel met propulsionsysteem gebruikt, red je dat nooit qua gewicht, prijs en snelheid, want het gewicht drukt ook de snelheid. We gaan nu zelfs een 40 voeter bouwen met vijf outboards.” Merkgebonden is Vanquish niet met buitenboordmotoren. “Tot dusverre zijn het allemaal Mercury’s die erachter hangen, maar in principe kan elk merk”, aldus Steentjes. “Ik heb nu een klant die per se Yamaha wil omdat al zijn watertoys op zijn superjacht ook van Yamaha zijn en hij dan maar met één servicebedrijf te maken heeft.” Mars was blij dat Steentjes even uit de lucht was om op een afgelegen eiland in de Caribbean met zijn partner zijn 40ste verjaardag te vieren, zonder internet in de buurt, zodat hij in alle rust de verhuizing kon regelen. Mars: “Tom blijft maar schepen verkopen. We verkopen niet graag nee en kijken altijd eerst waar we capaciteit kunnen uitbreiden of inhuren. Maar uiteindelijk komt er een moment dat het stopt, dat je de klant tevreden moet houden met een leenboot, maar hem wel aan je te binden om het seizoen erna te kunnen leveren.” Steentjes: “Ik ben echt een ondernemer en moet soms geremd worden”, en voegt er lachend aan toe: “Maar eigenlijk wil ik een tweede Feadship worden.” www.vanquish-yachts.com TEKST EN FOTO’S RENS GROENENDIJK Modellenreeks groeit Guido de Groot is met zijn ontwerpteam verantwoordelijk voor de vormgeving van de Vanquish modellen, in nauw overleg met Tom Steentjes. Studio Delta uit Scheveningen doet de scheepsarchitectuur. Het aantal modellen breidt zich gestadig uit, met als kleinste de VQ11 en VQ16 waterscooters/tenders. Net als de VQ40 zijn die van composiet. De andere modellen worden van aluminium gemaakt en kunnen daardoor gemakkelijk op de wensen van klanten worden afgestemd. De range loopt van VQ45, VQ50, VQ52, VQ58 tot VQ68, met varianten als een T-top of hardtop. De Vanquish Super Yachts vormen een aparte klasse, met de VQ80 en VQ115. Onlangs werd de order voor een VQ80 SportFish getekend en de VQ115 Veloce, die met drie MTU-Rolls-Royce 2600 pk motoren een snelheid van 53 knopen kan bereiken. De bouw van nog twee VQ115- casco’s is begonnen en worden binnenkort in Marknesse in productie genomen. www.vanquish-yachts.com , DIE DE VQ115 VELOCE IS EEN SNELVAREND VANQUISH SUPER YACHT. 8 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021

BETERE SCHEIDING TUSSEN NIEUWBOUW EN ONDERHOUD DAVINCI YACHTS NEEMT APARTE ONDERHOUDSHAL IN GEBRUIK DaVinci Yachts brengt het jachtonderhoud onder in een aparte hal in Heeg. Daarmee ontstaat er een betere scheiding tussen de onderhoudswerkzaamheden en de assemblage van de nieuwe jachten. Ook werkt de werf aan de ontwikkeling van een nieuw 40 voets topmodel. Erik van Veen, directeur/eigenaar van DaVinci Yachts: “Hier in Heeg doen we tot op heden nieuwbouw, onderhoud, reparatie en stalling. Het wordt lastiger om nieuwbouw en onderhoud te combineren, het loopt te veel door elkaar heen. Te vaak wordt iemand die bezig is met de assemblage van een nieuw jacht gevraagd om even bij te springen bij een onderhoudsklus, en omgekeerd. Daarom wil ik die twee takken beter scheiden. Dat komt de efficiëntie in ons bouwproces en de kwaliteit ten goede. De casco’s van de DaVinci jachten worden in het Poolse Stettin gebouwd. Het is geen optie om daar ook de gehele afbouw van alle schepen te doen. Het is specialistisch werk dat we liever zelf doen. Niet alleen vanwege de kwaliteitsbewaking, maar ook omdat we in elk schip DE DAVINCI 35E IS ERG POPULAIR; BOUWNUMMER 18 STAAT OP STAPEL. speciale wensen van de klant verwerken. We maken geen boten voor massaproductie.” Hij vervolgt: “We hebben elders in Heeg een extra onderhoudshal gehuurd, waar een deel van onze vaklieden zich helemaal kan toeleggen op het onderhoud van de bestaande jachten. Op de vestiging in Heeg blijven we de nieuwbouw, oplevering, verkoop, stalling, doen. En proefvaarten met klanten, want ook daarvoor leent deze locatie zich uitstekend.” SCHOT IN DE ROOS DaVinci Yachts bestaat sinds 2001. Steven Boersma bracht toen het eerste model van 29 voet uit: een weekendcruiser in retro-stijl, met de nadruk op een buitenbeleving: open JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 9

DE HUIDIGE MODELLENREEKS BEGINT BIJ DE 30. stuurstand en een grote kuip. Het ontwerp van Vripack bleek een schot in de roos. Al snel volgden grotere varianten. Toen Boersma besloot zich te gaan toeleggen op de bouw van de exclusieve Eagle zeiljachten, nam Erik van Veen in 2015 DaVinci Yachts over en verhuisde het bedrijf naar Heeg. Van Veen (1973), opgeleid tot recreatieondernemer, was destijds jachtmakelaar en werkte sinds 2009 nauw samen met Boersma. De huidige lijn bestaat uit de 30, 32, 35; de nieuwe 40 is in ontwikkeling. Deze modellen zijn in de plaats gekomen van eerdere ontwerpen. In 2016 verscheen de 35E, wat staat voor ‘evolutione’. Van Veen: “Het model kwam uit ter gelegenheid van het 15-jarig bestaan en we hebben alle opgedane kennis en ervaring erin gestopt. De totstandkoming ging op een bijzondere manier: we hebben de 30 als basis genomen, uit elkaar gehaald en als mock-up gebruikt. Door te passen, te meten en erin te gaan zitten hebben we vastgesteld wat we erin wilden hebben, en hoe en waar. Zo hebben we een fysiek model van de 35 ontwikkeld. Daar is een plug en tenslotte een mal van gemaakt. De 35E is iets breder en binnen hoger dan z’n voorganger en biedt meer ruimte. Het is een succes geworden, inmiddels zijn we bij bouwnummer 18.” In 2017 kreeg de DaVinci 35E een Boot van het Jaar-nominatie. De 35E heeft een canbus-systeem van DE VOLLE WINTERSTALLING IN HEEG. JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 11 Mastervolt en Garmin aan boord. Via een groot scherm op het dashboard zijn vrijwel alle functies te bedienen, van bilgepomp tot dimbare led-verlichting. En dat kan ook met een afstandsbediening op de smartphone. Gemak dient hier op een verslavende manier de mens, VLAGGENSCHIP Inmiddels is Vripack druk doende een nieuw vlaggenschip te ontwikkelen, de 40, die de bestaande versie zal vervangen. ‘Grandeur’ is het woord dat bij dit schip past. Voorzien van een ruime kuip en stuurhuis met keuken, en een onderdekse accommodatie met een of twee hutten. Uitgevoerd in een hardtop- of cabrio-versie. Dit jaar moet de mal gereed zijn, waarna het eerste casco kan worden gebouwd. De nieuwe 40 zal dan ook niet eerder dan in 2022 worden geïntroduceerd. Van Veen: “Die eerste boot moet meteen goed zijn; we bouwen geen prototype.” De maten van de 40 zijn: 12,25 x 3,80 x 1,00 m. Motorisering: 2 x 260 pk (28 knopen) of 2 x 370 pk (33 knopen). Standaard worden de DaVinci jachten uitgerust met Volvo Penta motoren en hekdrives. Als eerste werf in Nederland leverde DaVinci silent shift op de staartstukken. Het gros van de schepen wordt uitgevoerd met dubbele voortstuwingsunits. Daarmee komen de jachten moeiteloos in plané.

DAVINCI-DIRECTEUR ERIK VAN VEEN. “Heel hard varen is mooi”, zegt Van Veen, “maar belangrijker is dat een boot bij lage snelheden ook prettig vaart en goed te manoeuvreren is. En dat doen DaVinci’s …” VOLOP KANSEN In totaal heeft DaVinci tot nu toe 135 jachten te water gelaten, en die zijn vrijwel allemaal nog in beeld bij de werf. Op de website van de werf staat een treffende zin, die de DaVinci-klant zal aanspreken: ‘Natuurlijk heeft u geen nieuw jacht nodig. Maar u verdient het wel.’ “Onze klanten zijn over het algemeen ondernemers, die hard voor hun geld hebben gewerkt”, aldus Van Veen, “dat willen ze zorgvuldig besteden, terwijl ze zichzelf met een DaVinci kunnen belonen voor dat harde werken. Met elkaar vormen ze een community; dat zie je ook op de eigenaren-dagen die we organiseren.” Waar de rompontwerpen standaard zijn, kan de aankleding en indeling van elk schip naar wens worden ingevuld. Van Veen: “Daardoor is elke boot anders, de klant kan houtsoort, kleuren, aankleding en dergelijke zelf uitkiezen en daarmee zijn schip verpersoonlijken.” In 2021 staan zes nieuwe schepen op stapel. Over de toekomst is Van Veen optimistisch. “Er zullen altijd mensen zijn die een nieuwe boot willen kopen en voor kwaliteit kiezen. Bovendien liggen er voor DaVinci in het buitenland nog volop kansen.” Lachend wijst hij op een wereldkaart vol vlaggetjes, die afgeleverde DaVinci’s representeren: “Kijk, overal waar water is, zijn er kansen ...!” www.davinciyachts.com TEKST LAURENS VAN ZIJP EEN NIEUWE DAVINCI IN AFBOUW; OP DE VOORGROND EEN REFIT-PROJECT. 12 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021

‘We maken geen boten voor massaproductie’ DAVINCI’S LOPEN HARD, MAAR VAREN LANGZAAM OOK ZEER COMFORTABEL.. STANDAARD WORDEN VOLVO HEKDRIVES INGEBOUWD. DE HOOFDVESTIGING VAN DAVINCI AAN HET WATER IN HEEG. JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 13

DE VESTIGING VAN ROYAL HUISMAN IN ZAANDAM, AAN DIEP WATER. FOTO TOM VAN OOSSANEN DRUKTE BIJ ROYAL HUISMAN ‘AMSTERDAM’ Tweede vestiging ideaal voor refitprojecten Nieuwbouw genereert werk. In het kielzog daarvan volgen immers onderhoud, mogelijke reparaties of zelfs verbouwingen. Royal Huisman in Vollenhove heeft daar – alweer jaren geleden – een aparte tak voor opgericht: Huisfit. Sinds 2019 zijn de refit-activiteiten geconcentreerd in een tweede vestiging, op de voormalige werf van Holland Jachtbouw in Zaandam. Daar zijn al tal van projecten uitgevoerd. Waaronder de indrukwekkende metamorfose van de Broadwater. 14 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021

DE BROADWATER KREEG EEN NIEUWE ACHTERSTEVEN. Foto Tom van Oossanen “Naast nieuwbouw deden we in Vollenhove altijd al onderhoudsklussen, voornamelijk aan de door ons gebouwde jachten”, vertelt Jurjen van ’t Verlaat van Royal Huisman, “eigenaren en kapiteins willen voor dergelijk werk een betrouwbaar adres waar ze op kunnen rekenen. Wij hebben vakmanschap in huis, leveren kwaliteit en streven stipte oplevering na. Dat is ons doel. Refits zijn andere projecten dan nieuwbouw. Het werk moet in een kortere periode worden uitgevoerd en je komt soms voor verrassingen te staan, ondanks onze nauwgezette inspecties vooraf. Als zoiets zich voordoet, dan stellen we de eigenaar direct op de hoogte en melden de impact op prijs en levertijd. Die informatievoorziening wordt op prijs gesteld. Bij elk project geven we de klant trouwens met regelmaat updates over de voortgang.” DIEP VAARWATER Royal Huisman is in 2021 precies 50 jaar met een goed geoutilleerde werf gevestigd in Vollenhove. Het enige dat daar ontbreekt is diep vaarwater voor de deur. Transport van diepstekende jachten vergt daardoor extra handelingen; die schepen moeten worden gelift of via een ponton vervoerd. “Voor nieuwbouw is dat niet zo’n punt”, legt Van ’t Verlaat uit, “dat zijn meerjarige projecten, dus dan is zo’n transport een marginale factor op het totaal, temeer daar het om een enkele reis gaat. Voor refits ligt dan anders; die jachten moeten heen en weer en liggen een veel kortere tijd bij de werf. Vandaar dat Royal Huisman tijdelijke locaties elders heeft gehuurd, onder meer in Harlingen en op Urk, om projecten uit te voeren.” Ook in het Duitse Emden werd een locatie gevonden, maar die is tot dusver niet benut. Wel vond Royal Huisman in eigen land de ideale stek: de voormalige werf van Holland Jachtbouw in Zaandam, dat vanwege de internationale positionering wordt aangeduid als ‘Amsterdam’. Het gaat om drie verwarmde hallen met een maximum lengte van 68 meter.“Wij gebruikten die locatie al voor enkele projecten, zoals het vaarklaar maken van nieuwe jachten en refits van bestaande schepen in het water”, aldus Van ’t Verlaat. TWEE VESTIGINGEN Broadwater was eerder nieuwbouwproject dan een refit De situatie rond Holland Jachtbouw veranderde doordat eigenaar Chris Gongriep in december 2016 overleed. Zijn erfgenamen besloten de werf niet voort te zetten en verkochten de grond en opstallen aan Port of Amsterdam. Royal Huisman greep de kans om hier een tweede vestiging te realiseren en kwam een lange huurperiode overeen. Van ’t Verlaat: “Sindsdien kennen we Royal Huisman Vollenhove, waar we de nieuwbouw concentreren en Royal Huisman Amsterdam voor de refits. Grote jachten kunnen Amsterdam op eigen kiel bereiken en voor bemanningen is de regio aantrekkelijk om enkele maanden te verblijven, zeker in de wintermaanden. Bovendien is de nabijheid van Schiphol een pre. We zijn één werf met twee locaties. Vollenhove blijft het hoofdkwartier. De vestiging in Amsterdam heeft een eigen bedrijfsleider en daar DE NIEUWE CARBON MASTUNIT VAN RONDAL WORDT OP DE BROADWATER GEPLAATST. Foto Huisfit JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 15

DE BROADWATER VOOR EN NA DE REFIT; ZOEK DE VERSCHILLEN ... Foto DutchYachting ga’s zo’n schip bezoeken en beoordelen. Ze inventariseren alles en schrijven een specificatie. Ook moet er een gedegen calculatie komen, alsmede een planning. In geval van de Broadwater werd ook een externe naval architect ingeschakeld, voor de configuratie van het onderwaterschip. Het hele interieur van het schip, klassiek Engels in Chesterfield-stijl, werd verwijderd en vervangen door een totaal nieuwe aankleding. Bij de metamorfose werd ook alle apparatuur vernieuwd en kreeg de Broadwater een compleet nieuwe mastunit van carbon. Deze werd bij Rondal vervaardigd, naar Amsterdam vervoerd en daar ‘turn key’ geplaatst. werken teams aan de projecten. Deels is dat vast personeel aldaar, aangevuld met ingeleende zzp’ers, maar er worden ook wel specialisten vanuit Vollenhove ingezet. We hebben alle specialismen in huis, van lassers en metaalbewerkers, tot composietspecialisten, bouwwerktuigkundigen en timmerlieden.” Hij vervolgt: “In Vollenhove hebben we goed uitgeruste werkplaatsen waar we veel onderdelen zelf maken, die vervolgens naar Amsterdam worden gebracht om daar te worden gemonteerd. Royal Huisman heeft zo’n 300 specialisten in vaste dienst. Dat garandeert een hoog kwaliteitsniveau en een snelle inzet. Een groot deel van deze vaklui woont in of in de buurt van Vollenhove. Zij vormen het kapitaal van de werf.” Naast de werf in Vollenhove is Rondal gevestigd, een zusterbedrijf van Royal Huisman, bouwer van rondhouten en composiet componenten. In het Middellandse Zee-gebied is Royal Huisman vertegenwoordigd via een steunpunt op Palma de Mallorca, waar ook onderhoud en reparaties worden uitgevoerd. PROJECT BROADWATER Huisfit beperkt zich overigens niet tot schepen uit de eigen vloot. Jachten van andere werven zijn ook welkom. In het oog lopende bewijzen van die aanpak zijn de J-klassers Topaz en Hunaman en de Broadwater, een 56 meter lang Feadship superjacht. In Vollenhove is de schoener Vagrant gerestaureerd, een Herreshoff uit 1913 (zie Jachtbouw NL 6). De Broadwater werd van binnen en buiten volledig overhaald, en moest ook nog een andere achtersteven krijgen, die vier meter langer was. “Deze refit was meer een nieuwbouwproject, gezien de hoeveelheid werk”, aldus Van ’t Verlaat, “maar we zijn gewend om flexibel te zijn, ‘taylor made’ oplossingen te bieden en vakwerk te leveren. Dat is waarom klanten bij ons komen.” Aan het feitelijke revisiewerk gaat een uitgebreid traject vooraf. Als er een aanvraag binnenkomt, gaan een paar colleREPARATIE EN ONDERHOUD Van een heel andere orde was de reparatie van de J-klasser Topaz. Dit jacht liep zware averij op toen het tijdens de Superyacht Challenge Antigua op 12 maart 2020 werd aangevaren door de Svea. Een klassieke bakboord-stuurboord situatie, waarbij de Svea haaks op het achterschip van de Topaz knalde. Voor het herstel werd het jacht overgebracht naar de plaats waar het in 2015 te water was gegaan. Voor de reparatie schakelde Huisfit alu-specialist Ferry Bloemsma in. De Hanuman kwam voor groot onderhoud naar Huisfit. Deze J-klasser is eigendom van de Amerikaanse ondernemer Jim Clark. Waar andere eigenaren de publiciteit liever mijden, heeft deze Clark geen moeite met openbaarheid. Hij heeft de klassieHET ZEILJACHT JULIET KREEG EEN HYBRIDE VOORTSTUWING. Foto Huisman 16 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021

DE ETHEREAL LIGT MOMENTEEL VOOR ONDERHOUD IN ZAANDAM. Foto Franco Pace ke motorsailer Atlantide gekocht en aan boord van het vrachtschip Scheldegracht van Newport naar Nederland verscheept. De klassieker kwam begin januari aan bij Royal Huisman in Vollenhove. Het gaat om een ingrijpend herbouwproject, dat bij de hoofdvestiging gebeurt, net als de schoener Vagrant. De Atlantide meet 37 meter (122 voet) en is gebouwd door de Engelse werf Philip & Sons in 1930. Clark is een vaste klant bij Huisman; zijn naam is ook verbonden aan de Hyperion en Athena. Een ander jacht dat momenteel bij Huisman in Zaandam ligt, is het tweemast zeiljacht Ethereal, volgens Van ’t Verlaat ‘s werelds eerste hybride superjacht. Dit 57 meter lange zeiljacht krijgt een reguliere onderhoudsbeurt waarbij de computersystemen aan boord een upgrade krijgen. Het zeiljacht Juliet, gebouwd in 1993 door Royal Huisman, heeft vorig jaar een hybride voortstuwing gekregen. GROEN SYSTEEM Over hybride voortstuwing gesproken, het is een tendens om superjachten met conventionele aandrijving om te bouwen naar een ‘groener’ systeem dat gecombineerd wordt met een elektromotor. Een dergelijke DE ATLANTIDE WORDT IN VOLLENHOVE HERBOUWD. Foto Priska van der Meulen JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 17 configuratie biedt twee voordelen. Er kan worden voldaan aan de steeds strenger wordende emissie-eisen die in bepaalde vaargebieden zullen gaan gelden, zoals bijvoorbeeld de Noorse fjorden. Bovendien levert het een stil schip op, omdat voor anker liggend de benodigde stroom uit de accu’s kan worden gehaald. De gestage stroom orders voor onderhoud, reparatie en verbouwing maakt duidelijk dat Royal Huisman met de ingebruikneming van de tweede vestiging in Zaandam de juiste stap heeft gezet. www.royalhuisman.com www.huisfit.com TEKST LAURENS VAN ZIJP

2

PLOEGEN, EGGEN, ZAAIEN EN OOGSTEN COLUMN DOOR PIETER TIMMERS, FORWARD MANAGEMENT De titel doet vermoeden dat deze column gaat over een pleidooi voor een terugkeer naar het verleden toen alles beter was. Een citaat van Thomas More (14781535), Engels humanist, jurist, filosoof en staatsman, luidde: ‘Niet al het nieuwe is beter dan het oude’. Het is maar vanuit welk perspectief je het bekijkt en wie de belanghebbende erachter is. De digitale wereld kent naast zegeningen, ook bedreigingen. Handgeschreven CV Met ‘mass customization’ wordt bedoeld dat we met gestandaardiseerde onderdelen en modulaire producten, voor een betaalbare prijs, op maat en smaak van de klant iets kunnen maken. Dat heeft alles te maken met ‘de geïndividualiseerde samenleving’. Iedereen wil uniek zijn en bewonderd worden, maar hoe gaan wij ons op de arbeidsmarkt aanbieden en hoe onderscheiden wij ons dan? Moderne recruiters maken gebruik van software waarmee snel en eenvoudig CV’s van sollicitanten geselecteerd kunnen worden, maar wat zegt een CV zonder persoonlijke toelichting? Een CV heeft een vast sjabloon, niets unieks, en het is onbekend hoeveel onwaarheid erin staat. De sollicitatiebrief, indien aanwezig, een Word document, kan door iedereen opgesteld zijn. We zien dus artefacten, maar geen mensen. Ook de uit het hoofd geleerde ‘pitch’ om zichzelf binnen een minuut even neer te kunnen zetten, schiet zijn doel voorbij. Na de pitch kan de ballon in een fractie van een milliseconde lek geprikt worden en ben je weer die je werkelijk bent. HANDSCHRIFT HERKENBAAR Wat een armoede dat zo’n ambachtelijke vaardigheid zoals het handschrift, een samenspel van hoofd, hart en hand er niet meer toe doet. Een mens wordt herkend aan zijn gezicht, stem, maar ook handschrift. Het zegt iets over die persoon, die ook graag goed gekleed gaat, maar dat koop je aan. Een handschrift produceer je zelf. Je kunt het zelfs tot KUNST verheffen. Communicatie is voor meer dan 93% non-verbaal, althans, dat wordt beweerd. Feit is wel dat slechts het gedrukte woord beperkt in staat is een boodschap, versterkt door sfeerbeeld, over te brengen, laat staan iemand in extase te krijgen. Met stem en beeld blijven persoon en boodschap beter in het geheugen hangen. De jonge moderne mens wordt door de techreuzen van Sillicon Valley verleid hulpmiddelen te gebruiken waarmee ze heel veel kunnen zenden, kwantiteit dus, maar dat levert geen (zinvolle) kwaliteit op. Uit onderzoek blijkt dat eenzaamheid onder de jeugd toeneemt, ondanks de smartphone, evenals de laaggeletterdheid. Een zorgelijke ontwikkeling. Van echte mens-tot-mens communicatie en interactie is dus niet of nauwelijks sprake. De moderne mens verliest communicatieve vaardigheden (en ontwikkelt ze ook niet meer) die juist in de moderne samenleving onontbeerlijk zijn. We denken te communiceren met minder dan 144 tekens per boodschap en oordelen/veroordelen in een split second zonder dat we die ander ook maar iets gevraagd hebben. Een illusie dus. EIGENTIJDS PROLETARIAAT Volgens Volkskrant-columnist Hans Schnitzler brengt de digitale revolutie een eigentijds proletariaat voort. Fabrieksarbeiders zijn vervangen door informatieverwerkers, grootindustriëlen door grootdatabezitters, machines door megaservers. De industrialisering van de arbeid heeft plaatsgemaakt voor industrialisering van de geest, lichamelijke uitputting voor geestelijke uitputting en milieuvervuiling wordt verdrongen door mentale vervuiling of minstens verschraling. VORMEN VAN COMMUNICATIE Vormen van communicatie zijn: • conversatie: sociaal en tijdverdrijf • debat: strijd om het gelijk (win-loose) • dialoog: onderzoekend gesprek om tot inzicht of oplossing te komen onderhandelen: in Nederland ‘polderen’; tussen debat en dialoog (co-making) Met name de dialoog en de onderhandeling stellen eisen aan het kunnen luisteren, want aan de hand van luisteren weet je welke vragen er gesteld moeten worden om tot een gemeenschappelijke resultaat te komen waar beide partijen tevreden mee kunnen zijn. Het is niet voor niets dat de Franse filosoof Michel Foucault (1926-1984) zei: ‘Het is in het discours (gesprek) waar kennis en macht elkaar ontmoeten’. Hij bedoelde te zeggen dat het een kwestie is van begrijpen en begrepen worden, pas dan kan er wat ontstaan. MENSELIJK KAPITAAL De meeste ondernemers weten dat succes afhankelijk is van het menselijk kapitaal en die haal je niet uit een automaat of jukebox. Door slechts naar de CV’s te kijken, ontgaan ons prachtige creatieve mensen met de gewenste sociale vaardigheden die een onderneming zouden kunnen dragen. Mensen die belangstellen in andere mensen, zoals collega’s en klanten. Die zijn geen koopwaar, maar de belangrijkste voorwaarde voor succes van een onderneming. Bovendien zal een onderneming opvallen wanneer in het geval van vacatures, kandidaten wordt gevraagd te reageren met een handgeschreven brief. Die moet er niet een uit de vele zijn, maar net als het bedrijf: uniek. Bronnen: Utopia; Thomas More (1516) Het digitale proletariaat; Hans Schnitzler (2015) Woorden en de dingen; Michel Foucault (1966) De tirannie van de verdienste; Michael Sandel (2020) JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 19 Foto Rens Groenendijk

ROYAL HAKVOORT SHIPYARD: UNIEKE SPELER IN DE SUPERJACHTBOUW ‘ Goede schepen tegen een goede prijs’ ‘Pittoresk’ is een kwalificatie die bij het vissersdorp Monnickendam past. Tegelijkertijd is de havenplaats ook het epicentrum van moderne superjachtbouw. Het is namelijk de thuisbasis van Hakvoort Shipyard, anno 1919, die eind 2020 het predicaat ‘Koninklijk’ kreeg (zie ook Jachtbouw Nederland 6-2020). Alle reden om dit bijzondere familiebedrijf nader te belichten. “Dat predicaat is een bekroning op werk van vier generaties”, zegt Klaas Hakvoort (1964), samen met Albert (1971) de huidige directeurs/eigenaars, “en niet alleen voor ons, maar ook voor onze medewerkers en toeleveranciers, want superjachten bouwen is een teamprestatie. Het is mensenwerk, er zitten veel arbeidsuren in zo’n jacht. Zonder goeie vaklieden kunnen wij als familie Hakvoort geen boot bouwen.” Die kroon op het werk geldt ook in letterlijke zin. Voortaan wordt een gestileerde kroon toegevoegd aan het logo. Samen met het woord ‘Royal’ 20 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 geeft dat extra cachet en het spreekt vooral klanten in het buitenland erg aan. Hakvoort heeft nu dezelfde koninklijke status als slechts enkele collega’s die in de uiterst competitieve markt van superjachten opereren. LUCRATIEF SEGMENT De bouwhal van de werf torent als een kathedraal uit boven de dorpse omgeving. De hallengte van 65 meter bepaalt tevens de maximum lengtemaat van de schepen die Hakvoort kan bouwen. Dat is in de huidige superjachtwereld niet eens zo groot, AL MEER DAN EEN EEUW IS DE WERF IN MONNICKENDAM GEVESTIGD. maar 40 tot 60 meter is wel een lucratief segment. Behalve de scheepslengte is de diepgang van de Gouwzee een andere factor om rekening mee te houden, al is het volgens Klaas Hakvoort een relatieve beperking. “De vaargeul is 2,50 meter, en de bodem bestaat uit zachte modder, dus het lukt wel om dieper stekende schepen erdoorheen te krijgen, zonder schroeven, roeren en stabilisatoren. Die plaatsen we in een dok in Amsterdam waar we de schepen vaarklaar maken. Momenteel doen we dat bij de Oranjewerf.” Collega’s als Feadship en Huisman hebben de afgelopen jaren vestigingen aan diep water betrokken. Is het denkbaar dat Hakvoort dat ook doet? Klaas Hakvoort: “Als er zich mogelijkheden voordoen, kijken we daarnaar. Maar we gaan ons goed lopende bedrijf niet in de waagschaal stellen om alleen maar grotere jachten te kunnen bouwen. Er komt heel wat

BOUWNUMMER 251, EEN DUBBELSCHROEFS JACHT VAN 61 METER, GAAT BINNENKORT TE WATER. kijken bij zo’n andere vestiging. Los van de lengte tellen ook zaken als het draagvermogen van de vloeren en de aanwezigheid van een helling. En je moet vaklui zien te vinden. Die hebben we nu in Monnickendam en omstreken. Met onze bouw hier dekken we een groot deel van de markt af.” de meeste loodsen vervangen, en is er overgeschakeld op led-verlichting. Ook is de lasapparatuur vervangen door energiezuiniger Migatronic apparaten. Het zijn verduurzamingsslagen waarmee de werf vooruitloopt op eisen in de nabije toekomst. NETWERK ‘ We zitten hier dicht op het werk’ Er wordt op dit moment stevig geïnvesteerd in de Monnickendammer werf. Het kantoor wordt verbouwd en geïsoleerd. Eerder zijn asbestdaken van In Monnickendam worden de jachten afgebouwd. De bouw van de casco’s en dekhuizen gebeurt elders. “We werken samen met een netwerk van vaste toeleveranciers”, vervolgt Hakvoort, “het ontwerp wordt onder onze auspiciën gemaakt, waarvoor we veel samenwerken met Diana Yacht Design in Alkmaar voor de naval architecture, maar ook met Sinot Yacht Architecture & Design in Eemnes en Omega Architects in Druten. We hebben geen ‘huisontwerper’, omdat er veel variatie zit in onze opdrachten; van klassiek tot hypermodern.” “Voor de bouw van de casco’s werken we momenteel veel samen met Gebroeders Buijs Scheepsbouw in Krimpen aan de Lek en met Alubouw Friesland in Franeker, die de dekhuizen levert. Voor de elektrotechniek hebben we Eekels/ TBI – voorheen Keizer – , voor de aircoinstallaties Heinen-Hopman en voor het schilderwerk Bonsink Yacht Painters, om enkele voorbeelden te noemen. Het is een samenwerking waarin wij hoofdaannemer zijn.” In Purmerend heeft Hakvoort een eigen timmerfabriek voor het vervaardigen van de jachtinterieurs. Die vragen veel detaillering, wat een hoge mate van vakkennis vraagt. Bemanningsverblijven PROJECT ADUR, EEN SNELVAREND ALUMINIUM MOTORJACHT VAN 45 METER, STAAT NU OP DE WERF. Foto’s Hakvoort JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 21

DE JUST J’S EN DE SCOUT WERDEN TIJDENS DE BOUW DOORVERKOCHT. (Foto Hakvoort/Jeff Brown) daarentegen moeten doorgaans kosteneffectief worden geproduceerd. In Monnickendam is nog een aparte werkplaats waar roestvrijstalen onderdelen en componenten als luiken en dergelijke worden gemaakt. VAKMENSEN De werf weet de benodigde vakmensen nog te vinden. Albert Hakvoort: “Sommigen komen ‘uit het circuit’; zij hebben elders gewerkt. Maar ook via scholen weten we mensen te vinden. Veel van onze timmerlieden komen van het Hout en Meubileringscollege.” Verder biedt de werf een leerweg in praktijk, zoals dat vroeger ook ging: een leerling loopt mee met een vakman en leert al doende het vak op de werkvloer. Albert Hakvoort: “Onze mensen hebben de juiste mentaliteit; hun arbeidsethos is hoog en de verbondenheid met het bedrijf is groot. Misschien is dat het dorpse karakter; we zijn het grootste bedrijf in Monnickendam.” Er werken zo’n 130 mensen in vaste dienst bij Hakvoort. ‘Klein genoeg om flexibel te zijn voor de bouw van grote jachten’ De beide broers werkten zelf al jong op de werf; als vakantiekrachten hebben zij veel facetten van het scheepsbouwvak 22 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 geleerd. Klaas volgde de MTS en HTS Werktuigbouw met automatisering als specialisatie. Albert rondde het HMC af. Klaas trad in 1991 in dienst bij de werf, Albert volgde hem in 1993. In 2014 namen zij het roer over. En kregen meteen te maken met een crisissituatie. Door EU-sancties devalueerde roebel. Twee Russische opdrachtgevers konden daardoor hun verplichtingen voor twee op stapel staande jachten niet meer voldoen. Albert Hakvoort: “Gelukkig slaagden we erin het ene jacht binnen acht weken door te verkopen. Dat gaf onze werf lucht. Ook voor het tweede schip, waarvan het casco in aanbouw was, vonden we uiteindelijk een koper.” Het laat zien hoe risicovol het bouwen van superjachten kan zijn. Eind goed, al goed: beide Hakvoortjachten liepen van stapel en werden later genomineerd voor internationale superjachtprijzen. FLEXIBEL De broers zijn als vierde generatie vergroeid geraakt met de werf en daar zit ook de kracht van Hakvoort. Er is geen investeerder die de dienst uitmaakt, geen vreemd kapitaal; Klaas en Albert beslissen alles zelf, ook financieel. De relatieve kleinschaligheid vergroot de slagvaardigheid. Klaas Hakvoort: “We zitten hier dicht op het werk, we hebben korte lijnen en maken weinig ‘loopuren’. Het maakt dat we flexibel kunnen zijn. Een klant kan bij ons in een laat stadium nog speciale wensen gerealiseerd krijgen. Dat kan alleen door de schaal waarin wij bouwen; we zijn groot genoeg om grote jachten te bouwen, maar klein genoeg om flexibel te zijn. Het maakt ons een unieke speler in de superjachtbouw.” Van oorsprong is Hakvoort een scheepswerf waar vooral vissersschepen werden gebouwd. Dat er nu opnieuw

DIT VOORJAAR START DE AFBOUW VAN PROJECT ASIA, BOUWNUMMER 253; EVENEENS EEN 61 METER JACHT. ALBERT (L) EN KLAAS HAKVOORT: ‘WE MAKEN SCHEPEN IN MOOIE MATEN.’ Foto Laurens van Zijp beroepsvaartuigen op de werf zouden worden gebouwd ligt niet voor de hand. “Dergelijk werk zou te verstorend zijn”, legt Hakvoort uit, “onze mensen zijn gewend om schepen op een hoog niveau af te werken, dat gaat niet samen met het werken aan een bedrijfsvaartuig.” In 1980 schakelde de werf juist over van beroepsvaart naar jachtbouw. De markt voor vissersvaartuigen viel toen stil. Gelukkig was er een makelaar die Hakvoort in contact bracht met een Amerikaanse klant, die een Striker, een snelvarend sportvisjacht, liet bouwen. Klaas Hakvoort: “Het was in die tijd een superjacht. Het klikte tussen die Amerikanen en ons. Zij merkten dat wij goede schepen tegen een goede prijs leverden. Dat is nog altijd ons motto. De dollar stond op dat moment hoog; alle condities waren gunstig. Daar komt geluk bij kijken, maar je moet het als werf ook aandurven. Het was een hele omschakeling voor onze mensen; naar schoner en preciezer werk.” DRIE PROJECTEN Momenteel wordt gewerkt aan drie projecten. Bouwnummer 252 is project Adur, een snelvarend aluminium motorjacht van 45 meter. Een ontwerp van Omega Architects/Frank Laupman, waarvoor Van Oossanen de naval architecture heeft verzorgd. Met een geoptimaliseerd onderwaterschip en twee MTU 12V4000 M93L motoren van 2850 kW elk en twee elektrische boostermotoren van 100 kW moet dit schip 26,5 knopen halen. Bijzonderheid: er wordt een Hull Vane gemonteerd en dat is de allereerste die in carbon is uitgevoerd. DE BOUW VAN DE STRIKER MARKEERDE DE OVERGANG VAN BEROEPSSCHEPEN NAAR JACHTBOUW. JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 23 Qua gross tonnage blijft dit ontwerp net onder de 500-grens. Bouwnummer 251 is een 61 meter jacht, naar een ontwerp van Sinot Architecture & Design, waarvoor Diana Yacht Design de naval architecture heeft uitgevoerd. Op het hoofddek bevindt zich, naast gastenhutten, een rolstoelvriendelijk VIP-verblijf. Het dubbelschroefs schip is gebouwd in staal, met een aluminium opbouw. De motorisering bestaat uit twee Caterpillar 3512 E HD diesels, voorzien van een MCR, van 1350 kW elk bij 1600 toeren. Dit jacht verlaat de werf rond maart, want dan moet de afbouw van bouwnummer 253, project Asia, beginnen. Eveneens een 61 meter jacht, ontworpen door Sinot Yacht Architecture & Design. Ook hiervan verzorgde Diana Yacht Design de naval architecture. Moran Yacht & Ship vervulde een sleutelrol als verkoopteam en coördinator tussen opdrachtgever, ontwerpbureau en werf. TOEKOMST Gevraagd naar de toekomstverwachting, antwoordt Klaas Hakvoort: “Wij zien nog wel muziek in de jachtbouw. Klanten weten dat een kwalitatief goed product zijn waarde behoudt. Daarom doet de Nederlandse jachtbouw het goed: vanwege de geleverde kwaliteit en het feit dat alle faciliteiten en toeleveranciers binnen een straal van circa 75 kilometer bij elkaar te vinden zijn, en kennis en kunde onder handbereik zijn; dat is uniek in de wereld.” Albert besluit met: “En wij maken schepen in mooie maten, van pakweg 40 tot ruim 60 meter. Op zo’n schip ben je als eigenaar nog met watersport bezig en kun je leuke havens binnenlopen. Dus die bouwen wij graag!” www.hakvoort.com TEKST LAURENS VAN ZIJP

KORT NIEUWS Modern World Yachting agent van CMC en DMT Modern World Yachting van Marcel Wortelboer uit Breda is met ingang van 2021 officieel agent van CMC-stabilisatoren en DMT-jachtlieren. Het Italiaanse CMC levert behalve stabilisatoren en trimsystemen ook stuurinrichtingen en boeg- en hekschroeven. Inmiddels zijn CMC-systemen geleverd aan diverse projecten op Nederlandse werven, waaronder BN 190, 200 en 201 van Moonen, de nieuwe Holterman X-105, Talsma (refit Lady Duvera III) en Van der Heijden Jachtbouw. DMT is een lierenfabrikant die onder meer de offshoremarkt bedient, maar ook lieren voor zeiljachten vervaardigt. Deze worden nu geleverd in de maten vanaf 16 mm tot en met 54 mm, met desgewenst volledige elektrische besturing vanaf de stuurstand. Deze systemen zijn volledig vlak in het dek te monteren, waardoor alleen de verhaalkop zichtbaar blijft. Modern World Yachting vertegenwoordigt tevens het Engelse Luminart, dat onder meer verlichting voor aan boord levert. www.mwyachting.nl Royal Maritiem: Zonwerend en anti-reflectie glas Royal Maritiem voegt in 2021 twee nieuwe producten toe aan het assortiment scheepsbeglazing. Het gaat om Royal AR, anti-reflecterend glas, en Royal-Sun Control, zonwerend glas. Reflectie van standaard glas in een gelaagde uitvoering is zo’n 8 procent en isolatiespouw glas zelfs 16 procent. Naarmate de lichtintensiteit buiten afneemt, wordt het nadeel van die reflectie groter. Als het gaat schemeren wordt in de stuurhut dan steeds meer weerspiegeling in de ramen te zien, wat het navigeren lastig en vermoeiend maakt. Royal AR glas brengt de reflectie terug tot minder dan 1 procent. Het gaat om een extra laag van 4 mm die aan de binnenzijde van het ‘basispakket’ wordt gelamineerd, voorzien van een speciale anti-reflecterende coating. Het extra gewicht is circa 10 kilo per vierkante meter. Het sterk reduceren van reflecties verhoogt het vaarcomfort en veiligheid aan boord. ROYAL SUN CONTROL Behalve reflectie kan ook overmatige lichtinval hinderlijk zijn, zowel qua temperatuur als zicht. Ruimtes warmen sneller op dan gewenst, wat meer aircocapaciteit vraagt dan nodig. En het optische aspect speelt hier eveneens een rol; vaak wordt een tint gewenst voor de uitstraling. Het Royal Sun Control zonwerende glas is de ideale remedie tegen te veel lichtinval. Het geheim van de smid is hier een hoog innovatieve film die mee kleurt met de zonintensiteit. Schijnt de zon feller, dan kleurt de film donkerder, overigens zonder stroomvoorziening. Is er minder zonlicht, dan krijgt de film een lichtere tint en dat is een groot voordeel ten opzichte van zonwering met een permanent donkere kleur. De film wordt tussen het glas gelamineerd en is dus geen folie die naderhand tegen de ruit wordt geplakt. Royal-Safe Sun Control kan zowel tussen vlak als ook 2D gebogen glas worden toegepast. De techniek van meekleurend laminaat bestaat al langer en wordt onder andere gebruikt voor zonnebrillen. Voor Royal Maritiem is de verwerking in jachtglas echter een noviteit. Voor beide nieuwe producten geldt: prijzen op aanvraag. www.nissinkglass.com De Stille Boot pakt door na brand Wat een heel mooi jaar beloofde te worden, met een spectaculaire groei in omzet, eindigde met een tegenslag. Op 16 december brandde het pand van De Stille Boot in Heeg tot de grond toe af. Inmiddels heeft het bedrijf zich snel herpakt. Al na een paar dagen werd een tijdelijk pand betrokken aan de Koperslagersstraat 15 in Sneek (foto). Daar is voldoende ruimte voor de kantoren, werkplaats en magazijnen die nodig zijn om door te kunnen werken. “Gelukkig stonden alle belangrijke data, zoals klanten, leveranciers, producten en boekhouding in de cloud en zijn de systemen volledig operationeel. Maar ook de steunbetuigingen en daadwerkelijke hulp van klanten, leveranciers en andere relaties waren heel belangrijk voor ons”, aldus directeur Marcel Schaap. “We hebben dan wel een tegenslag gehad, maar onze missie om elektrisch varen door te laten breken staat nog recht overeind. En ons team ook, dus we hebben echt het gevoel dat we sterker aan het terugkomen zijn”, voegt hij toe. Het afgebrande pand aan It Butlan 9 in Heeg zal herbouwd worden. De Stille Boot is gespecialiseerd in elektrisch varen en levert producten die geschikt zijn voor zeil- en motorboten tot zo’n 15 meter lengte, via dealers, en voert de merken Torqeedo, WaterWorld, Solbian, Simarine, Sentinel en Genasun. www.destilleboot.nl Sunbeam zonnepanelen voor high-end jachten De vraag naar zonnepanelen aan boord groeit, maar dikwijls ogen ze niet fraai. Voor high-end jachten introduceert Sail &Solar, importeur van het Zweedse bedrijf Sunbeam, Tough+ Black, speciaal ontwikkeld om atypische oppervlakken te voorzien van een egale laag met zwarte zonnepanelen. Beloopbaar met antislip, voorzien van Sunpower cellen (efficiëntie 24,4%) en een onzichtbare kabel op de achterkant voor een strak eindresultaat. Op de foto zijn links de aangebrachte zwarte panelen te zien en rechts de esthetische opvulling van de tussenliggende ruimte met Tough Black Hole filler, waardoor het een geheel lijkt. www.sailandsolar.nl 24 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021

KORT NIEUWS Kettingteller met afstandbediening AVA Marine heeft nieuw in het leveringsprogramma de Thetis afstandsbedieningen en ankerkettingteller van het merk Lofrans. De handheld afstandsbediening Thetis 1002 heeft zachte rubberen behuizing, die een goede grip geeft en prettig in de hand ligt. De verstevigde, flexibele kabel van circa 4 meter lengte biedt voldoende bewegingsvrijheid tijdens het manoeuvreren en ankeren. De Thetis 5003 is een handheld ankerkettingteller waarmee precies te zien is hoeveel ketting er uitloopt bij het ankeren. Een speciaal ontwikkelde microprocessor levert de gegevens, gemonteerd in een geclassificeerde IP66 behuizing, met een waterdichte stekker en stopcontact met IP67 classificatie. De nieuwe Lofrans Thetis-serie wordt gecompleteerd met de radiografische kettingteller Thetis 7003 (afgebeeld), voorzien van een oplaadbare batterij. Het apparaat heeft een goed leesbaar scherm en is snoerloos, wat een maximale bewegingsvrijheid verschaft. Evenals de andere afstandsbedieningen heeft ook dit apparaat een versterkte rubberen behuizing en bedieningsknoppen. De nieuw ontworpen kettingteller Iris II heeft een groter display en een elegante en ergonomische vormgeving. Dankzij de geëvolueerde microprocessor is de juiste verankering mogelijk. www.avamarine.nl ASA Boot Electro betrekt ruimer pand Met ingang van 22 februari is ASA Boot Electro gevestigd in een nieuw eigen pand in het Noord-Hollandse Oosthuizen. Het nieuwe hoofdkwartier biedt zo’n 30 procent meer ruimte dan het huidige onderkomen in Watergang. De volledige voorraad wordt ondergebracht op de begane grond, wat de efficiëntie vergroot. In de grotere showroom kan het complete leveringsprogramma beter worden gepresenteerd. Ook de kantoren en de werkplaats zijn ruimer van opzet. ASA Boot Electro begon in 1952 als Accu Service Amsterdam (ASA), aan de Prins Hendrikkade in Amsterdam. In bijna 70 jaar is het bedrijf uitgegroeid van accugroothandel tot adviserende technische groothandel met een zeer breed assortiment. In verband met de verhuizing is het bedrijf gesloten van 18 t/m 21 februari 2021. Het nieuwe adres van ASA Boot Electro en ASA Energy Systems is: Ambachtsweg 2, 1474 HW Oosthuizen, 020-4369100. www.asabootelectro.nl Raymarine lanceert YachtSense en DockSense Raymarine brengt begin dit jaar YachtSense op de markt, een modulair digitaal controlesysteem voor vrijwel alle elektrische apparaten aan boord, wat veel verder gaat dan digital switching. Ook het afmeersysteem DockSense wordt na een uitgebreide testfase in twee varianten gelanceerd. YachtSense is ontwikkeld voor toepassing in nieuwbouwschepen, maar is ook geschikt voor refits, aldus global product manager Josh Wilson.”Het is een toevoeging aan de markt, het vervangt niet de bestaande multifunctionele displays. Het is ook geschikt voor grote zeiljachten en catamarans, en wellicht is het ook interessant voor kleinere motorjachten, die steeds meer hightec worden.” Een Master module, het brein van het systeem, stuurt de modules van de verschillende groepen aan, afhankelijk van hun functie, zoals Low Power (lichten, ruitenwissers), High Power (ventilatoren, pompen, verwarming, blowers, etc.), Reverse (zoals anker, neerlaatbaar zwemplatform, zonwering, ramen), Signal (accu’s, sensoren tanks, etc.), Remote en Power Supply (centraal DC-aansluitpunt). YachtSense wordt bediend via een Raymarine Axiom multifunctioneel display. DOCKSENSE Het automatische afmeersysteem DockSense komt begin dit jaar wereldwijd op de markt. Voorzien van 1, 3 of 5 speciale FLIR stereocamera’s, wordt het manoeuvreren in de haven de schipper een stuk gemakkelijker gemaakt. Het systeem is er in twee versies: DockSense Alert met de mogelijkheid een 360 graden beeld van de boot te verkrijgen. Met DockSense Control kan de boot exact op positie worden gehouden, ongeacht wind en stroming, wat het zeer bruikbaar maakt bij besturing met een joystick. Een virtuele instelbare bumper voorkomt botsing met objecten, zoals andere boten of steigers. DockSense kan integreren met een groot aantal merken motoren. YACHTSENSE VAN RAYMARINE IS MODULAIR OPGEBOUWD. www.raymarine.nl JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 25

DOUBLE COAT Dubbel UV HOOGSTE GLANS DOUBLE COAT DUBBEL UV geeft meer glans, meer bescherming en een hoger rendement. Gebruik Double Coat Dubbel UV wanneer hout een vernis met hoge glans en duurzame bescherming vraagt. De eenvoudige applicatie eigenschappen van Double Coat Dubbel UV leiden direct tot een professioneel resultaat. Voor meer informatie zie: www.doublecoat.nl.

KORT NIEUWS Brouwer: ook Project 405 van Huisman Piet Brouwer Elektrotechniek in Urk heeft opnieuw een grote opdracht gekregen van Royal Huisman Shipyard uit Vollenhove. Na het ontwerpen, leveren en installeren van de complete elektrotechnische installatie van Project 403 van Royal Huisman, volgde Project 404. Nu heeft Brouwer ook deze opdracht gekregen voor Project 405, een 46 meter lang zeiljacht van aluminium met een opbouw van carbon composiet, dat naar verwachting in 2022 wordt opgeleverd. Project 404 betreft een bijna 60 meter lange aluminium high performance zeiljacht met een opbouw van carbon composiet. Het schip wordt gebouwd onder Lloyd’s register en MCA classificatie en wordt naar verwachting Webasto’s Service App De nieuwe (gratis) Webasto Service App biedt mobiele toegang tot product- en installatiedocumentatie voor alle Webasto-apparaten, van parkeerverwarming en airconditioning tot laadstation. Geregistreerde Webasto-partners die de app hebben geïnstalleerd kunnen met de camera van hun smartphone of tablet de QR- of barcode op de verpakking van een Webasto-product scannen. Hierna geeft de app direct toegang tot de bijbehorende documenten en relevante video’s. Alle beschikbare informatie is altijd up-to-date. Het is overigens wel mogelijk om handmatig naar documentatie te zoeken in de app. Tijdens productregistratie worden product- en serienummers direct verstuurd naar Webasto. Het is mogelijk om meerdere producten tegelijk te registeren. Gebruikers kunnen daarnaast aanvullende foto’s of opmerkingen toevoegen. Na de registratie wordt direct een garantiecertificaat gecreëerd dat als PDF naar de klant gestuurd kan worden. www.webasto.com/service-app Volvo Penta assisted docking INTRODUCTIE DIT VOORJAAR Volvo Penta introduceert dit voorjaar een volledig geïntegreerd Assisted Docking-systeem. Het geeft een betere controle bij het aanmeren van een boot door handelingen te automatiseren en dynamische variabelen, zoals wind en stroming, te compenseren, om het schip te helpen op de beoogde koers te blijven. Het werkt op basis van het IPS-systeem van Volvo Penta. Het Assisted Docking-systeem bestaat uit de joystick die de stuurinvoer regelt en de op GPS gebaseerde Dynamic Positioning System-antenne om de exacte positie en richting te kennen. De schipper manoeuvreert het schip met de joystick en geeft zo het systeem door in welke richting het moet varen en met welke snelheid. Door de joystick naar voren te bewegen, legt het systeem een pad recht voorwaarts uit en begint de boot een rechte lijn te volgen met de aangegeven snelheid. CONSTANTE AFSTEMMING Het dockingsysteem houdt rekening met bepaalde externe krachten (zoals wind, stroming) en het EVC-systeem - geüpgraded met intern ontwikkelde software - compenseert om ervoor te zorgen dat de boot de bedoelingen van de schipper volgt. Het aanlegsysteem van de boot houdt de koers vast door de stuurhoeken en de stuwkracht constant af te stemmen. De schipper is nog steeds nodig aan het roer, maar het Assisted Docking-systeem van Volvo Penta compenseert voortdurend de motorinvoer en motor- en aandrijfoutput om ervoor te zorgen dat de boot zich verplaatst zoals gepland. Assisted Docking moet volgens Volvo Penta gezien worden als een hybride tussen automatisch en handmatig docken. TOEPASBAARHEID De ‘Easy Boating’ -filosofie van Volvo Penta is om varen eenvoudiger, plezieriger en toegankelijker te maken voor meer mensen. Het Assisted Docking-systeem is geschikt voor installatie op nieuwe bootmodellen, als upgrade-optie voor met Volvo Penta IPS uitgeruste motorjachten van 35ft tot 120ft lang, en als een refit - waarvoor een software-upgrade en een nieuwe antenne nodig zijn - voor bestaande boten met IPS. Het Assisted Docking-systeem wordt rechtstreeks verkocht aan Original Equipment Manufacturers. JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 27 GEMAK DIENT DE MENS, RELAXT AFMEREN MET DE JOYSTICK. opgeleverd in 2022. Er is alleen een ruwe schets van de vorm openbaar gemaakt. De samenwerking tussen Brouwer en Huisman begon in 2018 met Project 403, het 58,5 meter lange aluminium motorjacht Phi. De oplevering daarvan is dit jaar voorzien. www.pietbrouwer.nl

Wij weten veel van boten, omdat we zelf ook varen.

HET SPUITEN VAN PLAMUUR HEEFT VOLGENS THE MARINE GROUP TOEKOMST: ‘HET IS EEN WIN/WIN-STUATIE’. The Marine Group, een Britse onderneming met een brede activiteit in de jachtbouw, heeft geïnvesteerd in twee units voor de applicatie van spuitplamuur. De installatie die vorig jaar bij een pilot-project voor Moonen Yachts in ’s-Hertogenbosch werd gebruikt, is door The Marine Group gekocht en er werd nog een tweede spuitmachine besteld bij de Britse leverancier. Ibrahim Elghaly van The Marine Group vertelt over de plannen om de Nederlandse jachtbouwmarkt te veroveren met spuitplamuur. THE MARINE GROUP ZOEKT SAMENWERKING IN NEDERLAND Spuitplamuur komt binnen bereik De spuitplamuur, Awlfair SF, werd ontwikkeld door AkzoNobel-dochter Awlgrip. Een meerjarig partnerschap van AkzoNobel met de Britse bedrijven Graco (technologie-expert van de componenten in de spuitunit) en Hogg, de ontwerper van de spuitmachine, garandeert dat applicateurs en jachtbouwers de zekerheid hebben van een betrouwbaar serviceaanbod. Minder materiaalgebruik, snellere verwerking en een mooier resultaat zijn de pluspunten. “We hebben flink geïnvesteerd en energie in het proces en de installatie gestoken, en we hebben de volledige support van AkzoNobel”, aldus Elghaly. “Momenteel zijn we bezig met drie projecten in Italië, waar de jachtbouw ook booming is, maar door corona is de logistiek een nachtmerrie. We hebben ook een opdracht om een nieuwbouw veerboot in Kroatië met spuitplamuur te doen.” VERFSPECIALIST Elghaly werkte jarenlang als verfspecialist bij AkzoNobel en heeft vier jaar in Nederland gewoond voordat hij in maart vorig jaar overstapte naar The Marine Group in Cardiff. Hij is een ‘Registered Marine Coatings Inspector’. “Ik ken heel veel mensen bij Nederlandse jachtwerven en jachtschilders en via dat netwerk probeer ik de Nederlandse markt te benaderen. Wij kunnen voor Nederlandse applicateurs voor de spuitmachine zorgen en de specialist die nodig is om hem te bedienen. Ik kan me voorstellen dat de aanschaf van zo’n spuitmachine voor veel jachtschilders een te grote investering is. Door nauwe samenwerking met ons kunnen ze toch van deze nieuwe technologie DE BEDIENING VAN DE MACHINE VERGT DE NODIGE EXPERTISE. Plamuur verwarmen en mixen Awlfair SF wordt aangebracht met behulp van een airless-spuitmachine. De twee componenten plamuur wordt in vaten aangevoerd en in de machine gemixt en verwarmd. Met een volumecapaciteit van vijf liter per minuut (afhankelijk van de grootte van de spuitmond) kan de plamuur nauwkeuring worden aangebracht. gebruik maken, waardoor de kwaliteit van het schilderwerk sterk toeneemt.” 3D SCANNING The Marine Group biedt ook aanvullende technologie in samenwerking met Digital Drydock Solutions. Elghaly: “Met behulp van 3D scanning van de hele boot kunnen we bijvoorbeeld nauwkeurig berekenen hoeveel plamuur er nodig is. Het is bovendien waardevolle data als er later een reparatie nodig is. We voegen daarmee waarde toe.” Elghaly denkt dat het voor jachten vanaf 25 meter al interessant is om de spuitplamuurmachine in te zetten. “Spuitplamuur is wel duurder dan gewone plamuur, maar bedenk wel dat het werk veel sneller gedaan is; er wordt dus enorm bespaard op arbeidskosten. En de kwaliteit van het schilderwerk neemt toe, het is een win/win-situatie.” www.themarinegroup.co.uk TEKST EN FOTO’S RENS GROENENDIJK Maximaal twee lagen kunnen per dag nat-in-nat worden aangebracht. Tussentijds schuren is niet meer nodig. De spuitapplicatie vermindert de kans op luchtinsluiting (air pockets); het nalopen en tijdrovende herstel van pockets op de klassieke wijze – met de hand – wordt hierbij voorkomen. DE AANVOER VAN VATEN MET AWLFAIR SF PLAMUUR, DIE IN DE MACHINE WORDT GEMENGD EN VERWARMD. JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 29

Uw partner naar succes De Meerpaal 28, Drachten + 31 (0)527 24 26 66 info@yec.nl www.yec.nl GERENOMMEERDE GROOTHANDEL IN JACHTLAKKEN EN AANVERWANTE MATERIALEN Yachtpaints Equipment & Consultancy, kortweg YEC, is sinds 2015 onderdeel van Altac Coating Group. YEC levert A-merken in jachtlakken, interieurlakken en bijbehorende non-paint producten aan onder andere (super)jachtbouwers, jachtschilders, onderhoud- en reparatiewerven en watersportwinkeliers. Vanuit ons distributiesysteem met vestigingen in Aalsmeer, Drachten en Sliedrecht bevoorraden wij onze klanten snel en efficiënt. Naast het leveren van de dagelijkse benodigdheden kunt u bij YEC terecht voor deskundig en technisch advies. Onze gespecialiseerde accountmanagers staan voor u klaar, hoe complex het vraagstuk ook is. (SUPER)JACHTBOUW Door onze jarenlange samenwerking met de professionele jachtbouw weten wij als geen ander hoe het eraan toe gaat bij nieuwbouw- en refit projecten. Wij zorgen ervoor dat uw projecten altijd de beste zorg krijgen. We werken nauw samen met onze toeleveranciers waardoor adviezen en leveringen goed op elkaar afgestemd worden. PROFESSIONELE APPLICATEURS Wij leveren onder andere aan straalbedrijven, jachtwerven, onderhoud- en reparatiebedrijven en jachtschilders. Wij bieden onze klanten, naast hoogwaardige producten, graag een uitstekende service. Meerdere malen per jaar organiseren wij praktijk- en theoretische trainingen, evenementen en productdemonstraties in onze trainingscentra. PROCES- EN BEDRIJFSOPTIMALISATIE Naast advies op maat leveren we de online tools op het gebied van proces- en bedrijfsoptimalisatie. Efficiënter werken bespaart immers kosten. Met dat als uitgangspunt hebben wij het 123 Profit concept ontwikkeld waarmee wij samen met u uw bedrijfsprocessen en voorraden kunnen optimaliseren. Het resultaat: beheersbare bedrijfskosten en optimaal rendement. ONDERHOUD VAN UW SPUITCABINE EN EQUIPMENT U kunt zowel uw spuitcabine als uw equipment geheel door ons laten onderhouden. Wij zorgen ervoor dat uw spuitcabine en equipment up to date is en aan de gestelde eisen voldoet. INNOVATIE Binnenkort introduceren wij onze Intelligence app. Dit is een krachtige en veelzijdige tool die uw bedrijfsvoering efficiënter en gemakkelijker maakt. 30 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021

“Jachtbouwers weten doorgaans weinig van poedercoaten, terwijl het voor sommige metalen onderdelen aan boord veel goedkoper is dan natlakken. Bovendien is poedercoat harder, mooier en slijtvaster.” Sven den Hartog is gekwalificeerd NACE-inspecteur bij straal- en coatbedrijf Brassto in Papendrecht en weet waarover hij het heeft. SVEN DEN HARTOG VAN BRASSTO: ‘Poedercoaten beter en goedkoper dan natlakken’ De klanten die Brassto reeds in de jachtbouw heeft zijn niet de eerste de beste: Oceanco en Feadship, werven die hoge kwaliteitsnormen hanteren. “Feadship wilde voor een jacht een specifieke kleur en kwaliteit poedercoating, die hebben we speciaal ontwikkeld in samenwerking met de leverancier van de poedercoat. Het oppervlak van de poedercoating heeft dezelfde glans en kleur gekregen als de rest van het schip, ziet er prachtig uit. Wat ook niet zo bekend is dat poedercoating in alle RAL-kleuren standaard geleverd kan worden, zelfs in metallic.” Poedercoating is vooral geschikt voor objecten als trapjes, hekjes, omkasten en relingen. Bij Brassto kunnen voorwerpen tot een lengte van 12 meter van een poedercoating worden voorzien. Om ervoor te zorgen dat de poedercoating optimaal hecht, schrijft Brassto zelf specificaties voor een juiste aanlevering door de klant. “Het gaat dan met name om het vermijden van scherpe randen, daar wil poedercoating niet goed op hechten. Ook mogen er geen lasspetters op het metaal zitten; daar zal de hechting niet optimaal zijn en bestaat kans op roestvorming.” METAAL STRALEN Brassto adviseert altijd metaal te stralen voordat het wordt gecoat. “Wij gebruiken Speedblast, dat is een hard grit waar geen metaal in zit en herhaalde malen gebruikt kan worden. Voor aluminium wordt een fijner grit gebruikt, want dat is een zachter metaal. Voor kwetsbare voorwerpen worden ook wel glasparels gebruikt. Standaard kunnen we voorwerpen tot een lengte van twaalf meter stralen, maar als het nodig is bouwen we een tent om nog langer te kunnen gaan.” De offshore is altijd een belangrijke opdrachtgever geweest voor Brassto, maar het in 1991 door Arij den Hartog opgerichte bedrijf ziet nu de werkzaamheden in die sector teruglopen. “Daarom hebben we al langer geleden allerlei andere actviteiten ontwikkeld. Zo hebben we pas nog een onderdeel voor de Erasmusbrug in Rotterdam gecoat. En ook in de jachtbouw zien wel nog veel kansen, onbekend maakt onbemind.” POEDERCOATEN GOEDKOPER Dan het wijdverbreide misverstand dat poedercoaten duurder is dan natlakken. Sven den Hartog: “Bij natlakken heb je zeker drie verflagen nodig voor een goed resultaat. Daar gaan dan drie tot vier werkdagen overheen. Het opbrengen van een tot drie lagen poedercoat kan in hooguit een dag, en dat is voldoende voor een uitstekend resultaat.” Het elektrostatisch geladen poeder wordt op het negatief geladen metaal gespoten met een luchtmengsel, waarop het blijft plakken. Er wordt dus geen materiaal verspild. Het voordeel van het proces is dat overal dezelfde laagdikte wordt aangebracht, wat een heel egaal resultaat geeft. Daarna worden de objecten een half uur lang op 180 graden Celsius gebakken, waardoor het poeder gaat vloeien en een hechte laag op het metaal vormt. De poedercoatings die Brassto gebruikt zijn gecertificeerd volgens NEN EN ISO 9227 NSS, zoals beschreven in de specificaties van Qualisteelcoat. De geteste poedercoat systemen zijn gebaseerd op ISO 12944-6 voor C4/C5M klasse (15 jaar). Verbreding activiteiten Brassto telt 45 personeelsleden. Op de locatie in Papendrecht staan twee losstaande bedrijfshallen. Het bedrijf had altijd veel BIJ BRASSTO WORDEN UITEENLOPENDE VOORWERPEN VOOR DE JACHTBOUW VOORZIEN VAN EEN POEDERCOATING. werk uit de offshore, vooral om afsluiters te stralen en nat te lakken, maar nu de activiteiten in de offshore teruglopen is er heel wat werk met afsluiters uit de jacht- en scheepsbouw, maar uit andere sectoren ook motoren, tandwielkasten en allerlei soorten frames. “We hebben net het begin van een klus binnen gekregen om 800 afsluiters van een superjacht te doen”, aldus Den Hartog. www.brassto.nl JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 31

Silic One application centers Hempel is alweer een drietal jaar met de Silic One onderwaterproducten aan de gang en deze worden eigenlijk zeer goed ontvangen door de jacht-eigenaren. Doordat sustainability, klimaat en de omgang met het milieu hoger op de agenda staat dan 10 jaar geleden, is de vraag naar een goedwerkend biocidevrij product dan ook flink toegenomen. Het blijkt ook dat een groot aantal jacht eigenaren zeer enthousiast is over het systeem maar nogal huiverig is om zo’n innovatief systeem zelf aan te brengen. Over het algemeen kan men als doe-het-zelver nog wel een laagje antifouling aanbrengen. Echter zodra we over primer en overschildertijden beginnen wordt men al snel angstig en haakt men af. Hierdoor zijn wij vanuit Hempel op de gedachten gekomen om ook deze groep jacht eigenaren tegemoet te komen en hen de mogelijkheid te bieden om de Silic One systemen onder garantie te laten aanbrengen door een door Hempel geselecteerd/gecertificeerd bedrijf. Hierbij weet de jachteigenaar dat het systeem volgens de regels der kunst is aangebracht en dat men een optimale performance uit het systeem kan verwachten. We zijn reeds begonnen met een aantal bedrijven die deze behandelingen onder bepaalde garanties uitvoeren. Wij willen graag een landelijke dekking bewerkstelligen van professionele bedrijven die deze behandelingen onder bepaalde garanties uitvoeren. Wij zijn nog op zoek naar bedrijven die zich gecertificeerd “SILIC ONE APPLICATION CENTRE “ willen noemen. Heb je een vaste locatie en heeft dit artikel je interesse opgewekt neem contact met ons op! Hempel (The Netherlands) B.V. Karel Doormanweg 7c, 3115 JD Schiedam +31 104 454 000 sales.BNL@hempel.com www.hempel.com 32 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021

De afgelopen 4,5 jaar is bij de Duitse fabrikant Mankiewicz hard gewerkt aan nieuwe producten van Alexseal Yacht Coatings. Marcel Voskamp, senior sales manager voor Noord-Europa, vertelt over de ontwikkeling en toepassing van een nieuwe plamuur, een interieur coatingssysteem en een 2-componenten aflak. DE NIEUWE 2-COMPONENTEN POLYURETHAAN AFLAK VAN ALEXSEAL KAN GEROLD WORDEN. INTERIEUR COATING, PLAMUUR EN ROL-/KWASTBARE AFLAK ALEXSEAL VERRAST MET NIEUWE PRODUCTEN “Door de beperkingen die werden opgelegd door nieuwe duurzame regelgeving voor de chemie was het verschrikkelijk moeilijk een 2-componenten product te ontwikkelen voor het traditioneel aflakken. Alexseal Topcoat 501 Roll Additive is bestemd voor de kleinere professionele jachtschilder. Het kan in combinatie worden gebruikt met Alexseal Premium Topcoat 501, een 2-componenten polyurethaan verf. De verwerkingstijd is maar liefst twee tot drie uur. Het is uitstekend geschikt voor refit, voor de waterlijn, striping, en kleinere stukken. En het mooie is dat je het gewoon met de kwast kunt aanbrengen of rollen voor een mooi egaal glanzend eindresultaat. Door de hogere natte laagdikte biedt het ook een goede dekking voor moeilijke kleuren, zoals kanariegeel.” KNOWHOW UIT ANDERE SECTOREN Alexseal Yacht Coatings treedt niet veel HIER IS HET NIEUWE INTERIEUR COATINGSYSTEEM VAN ALEXSEAL TOEGEPAST. op de voorgrond, maar levert wel aan het topsegment van de jachtbouw in Nederland (werven als Amels, Royal Huisman, Heesen en Feadship) en daarbuiten. Voor moederbedrijf Mankiewicz Gebr. Co. Gmbh vormen de producten voor de jachtbouw slechts een relatief klein deel van de activiteiten. De verf wordt vooral aangebracht op gevechtsvliegtuigen, windmolens, in- en exterieurs van auto’s en passagiersvliegtuigen, treinen, bussen, enz. De knowhow die in deze sectoren is opgebouwd, komt ten goede aan een nieuw coatingsysteem voor jachtinterieurs, zoals een machinekamer, waar allerlei agressieve stoffen in contact met de verf kunnen komen. Het gaat om een 2-componenten epoxyprimer (Interior Primer 178) en de 2-componenten polyurethaan Interior Topcoat 578. Voskamp: “Ze voldoen beide aan de geldende IMO-richtlijnen. Bij een interieur moet de ontvlambaarheid zo laag mogelijk zijn en als er onverhoopt brand ontstaat, moet de verf een slechte geleider zijn en de hoeveelheid rook moet beperkt blijven. Daar is bij deze producten allemaal rekening mee gehouden. Prettige bijkomstigheid is dat de geur van deze producten mild is, al moet je natuurlijk wel een masker op bij de applicatie.” PLAMUUR VOOR WEER-EXTREMEN En dan is er nog een nieuwe epoxy plamuur, Fairing Compound 242. Voskamp: “Het bijzondere is dat deze plamuur een groot verschil in temperatuur aankan, van de Caribbean tot aan Antarctica. Dat is mogelijk door het gebruik van een andere vulstof dan conventionele plamuur en een andere harscombinatie. De plamuur is tolerant en meer flexibel in relatie tot bewegingen, en bezit een minimale chemische krimp. Even voor het idee: op een jacht van 60 meter heb je bij een gemiddelde laagdikte van 6 millimeter 13.000 tot 15.000 liter plamuur nodig. De strakheid van de geplamuurde ondergrond is essentieel voor de eindkwaliteit. Als er al problemen met het verfsysteem van een jacht zijn, is meestal de onderliggende plamuur en de manier van verwerken de oorzaak.” www.alexseal.com EEN ROMP DIE IS GEPLAMUURD MET ALEXSEAL FAIRING COMPOUND 242 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 33

Ultrasonic Antifouling System® effectief, kostenbesparend èn duurzaam Maar liefst tot vijf jaar garantie geeft de Duitse producent HASYTEC op zijn Ultrasonic Antifouling System® . Het is volgens Benelux-importeur Land & Marine Group de ultieme marine fouling preventietechniek voor de scheepvaart. HET PROBLEEM Fouling is voor alle schepen een probleem. Door aangroei van algen, mosselen, schelpen, pokken en ander bio-materiaal vervuilen scheepshuid en schroef. Dat kan leiden tot wel 40% meer brandstofkosten. De aangroei is ook een bedreiging voor inlaatkasten, filters en leidingwerk van koelsystemen; met extra onderhoudskosten als gevolg. Zelfs schepen die net uit dokservice komen, hebben er binnen de kortste keren last van. DE OPLOSSING Het gepatenteerde en applicatie specifieke Ultrasonic Antifouling System® van HASYTEC voorkomt aangroei door continu ultrasone energie door de bedreigde scheepsdelen te sturen. Dat gebeurt door transducers op de binnenzijde van scheepshuid, nabij de schroefas, inlaatkasten, -filters en -leidingen. Om het HASYTEC System te installeren moet het schip schoon zijn. Eenmaal geïnstalleerd en werkzaam is het systeem onderhoudsvrij en doet het zijn werk zonder andere (elektrische) systemen aan boord te beïnvloeden. Unieke features van het UAS-systeem: • DNV- en IP67-gecertificeerd • 100% Duits qua research, ontwikkeling, high end materialen en vervaardiging • Wereldwijde installatie en service • Enige DNV en VDE EMC gecertificeerd ultrasoon antifouling systeem ter wereld • Enige systeem dat tot 5 jaar garantie kent DUURZAAM De ultrasone energie die het Ultrasonic Antifouling System® produceert, wordt opgewekt door elektrische (schone) energie. Het is effectief op moleculair niveau, is milieuvriendelijk en volledig veilig voor vissen, dolfijnen en walvissen. In tegenstelling tot antifouling verfmaterialen die vanaf 2025 geen biocides en zware metalen meer mogen bevatten, is ultrasone antifouling preventie van algenaangroei internationaal ook na 2025 toegestaan. MEER WETEN? Kijk op www.ultrasonic-antifouling-system.com Of neem contact op met Land & Marine Group, Hans van Donkersgoed, telefoon 0620 157 549. 34 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021

KORT VERFNIEUWS Glanzend uiterlijk voor Noordkaper 46GT Op de werf van Gebroeders van Enkhuizen in Makkum ondergaat de Enksail Noordkaper 46GT een gedaanteverwisseling van casco tot jacht. Eerder zagen we het casco van de Enksail Noordkaper 46GT in de grondverf, inmiddels is het schip alweer fases verder. Peter Dijkstra Jachtschilders, buurman van de werf, voorzag de Noordkaper van een glanzend uiterlijk. Het conserveringssysteem van Alwgrip is als volgt opgebouwd: na het stralen van casco is Interprimer 820 opgebracht, gevolgd door AWL Fair plamuur en Finish Primer 545, en ten slotte een Awlgrip topcoat, black/oyster white. De stalen Enksail Noordkaper 46 GT is besteld door een Amerikaanse klant. GT TECHNISCHE SPECIFICATIES ENKSAIL NK 46 GT Romplengte: 13,85 m. Lengte o.a.: 14,85 m. Breedte: 4,50 m. Variabele diepgang: 1,40-2,60 m. Waterverplaatsing 22 ton Zeiloppervlak 136 m2 Motor: Yanmar 4 cilinder, 160 pk CE-klasse: A staat voor Grand Tour en in die uitvoering is er een pakket aan extra’s toegevoegd om het schip met een kleine crew makkelijk en comfortabel te kunnen zeilen. Op de Prijs voor Boero YachtCoatings Afgelopen december won de Italiaanse verffabrikant Gruppo Boero, met het merk Boero YachtCoatings, de Passerelle Pitch. Dat is een wedstrijd georganiseerd door Yare Networking 2020, een internationaal evenement gericht op superjachten met talrijke deelnemers, onder wie kapiteins en professionals uit de jachtindustrie. Voor de wedstrijd presenteren de belangrijkste spelers van de sector hun meest innovatieve projecten; Boero YachtCoatings won dankzij ‘New Horizons for Challenger PRO’. De verffabrikant produceert hoogwaardige coatings, voor alle maritieme toepassingen, die aan de eisen voldoen van zowel de pleziervaart als het superjachtsegment. De productiefaciliteit, officieel in 2009 geopend, bevindt zich te Rivalta Scrivia, in de Italiaanse provincie Alessandria. De vestiging heeft een totaal oppervlak van 120.000 vierkante meters, waarvan 12.000 bestemd voor de productie en 6.000 voor magazijn en servicecentrum. Voor gebruikers is het ontwikkelde BYC iBoat systeem handig. Via de website helpt dit systeem om de juiste schilderkeuzes te maken voor een jacht. Het laat in overzichtelijke stappen zien welke producten en kleuren beschikbaar zijn en welk verfsysteem het beste is. Tevens wordt weergegeven: het aantal benodigde verflagen, de ‘overschildertijden’, de dikte van de natte filmlaag, de verfdekking en het percentage verdunning. Als Nederlandse dealer staat Van der Feer in Sneek vermeld op de website. www.boeroyachtcoatings.com/nl/ www.verfvanderfeer.nl Nieuwe producten Epifanes Epifanes introduceert Teakbeits, een snel drogende impregnerende houtbeits voor het aankleuren van verbleekt of verkleurd (teak) hout, voorafgaand aan het aanbrengen van een vernissysteem. De beits is geschikt voor nieuw en bestaand houtwerk, binnen en buiten boven de waterlijn. Epifanes Teakbeits geeft hout een warme teaktoon. Voor een intensere teakkleur kunnen tot maximaal drie lagen op het kale hout worden aangebracht. Na twee uur overschilderbaar met alle Epifanes één- en tweecomponent vernissen. Ook kan Epifanes Teakbeits tot max. 10% aan ( één- of tweecomponent) vernis worden gevoegd. Hiermee ontstaat een licht getinte vernis die kleurverschillen in het hout kan camoufleren. Voor het aankleuren van mahoniehout was er al Epifanes Mahoniebeits in het assortiment. PU SPEEDCOAT COLOUR Ook nieuw is Epifanes PU Speedcoat Colour, een hoogwaardige professionele acryl polyurethaan aflak voor spuitapplicaties. Volledige afwerking is mogelijk binnen vier uur. De voornaamste kenmerken van de lak zijn een optimaal vloeiend vermogen, snelle nat-in-nat verwerking na 60 minuten en een sterke hoogglans. De volledige bescherming wordt bereikt bij drie lagen. Volgens Epifanes is de lak uitstekend geschikt voor zowel High Volume Low Pressure (HVLP) als Reduced Pressure (RP) spuitpistolen. Polijstbaar na zeven dagen. Epifanes PU Speedcoat Colour wordt op aanvraag geproduceerd in een verpakking van drie kilo (A + B) in RAL-kleuren en overige maritiem gerelateerde kleuren. www.epifanes.nl foto is tevens het riante dekhuis van het kottergetuigde zeiljacht goed te zien. www.gebrvanenkhuizen.nl JACHTBOUW NEDERLAND OKTOBER 2020 35

BEDRIJVENINDEX NEDERLAND Vind deelnemende bedrijven onder hun categorie, een jaar lang in het vakblad en op de website www. jachtbouwactueel.nl met logo, profielpagina, omschrijving of bedrijfspresentatie, nieuwsberichten en vacatures. Volg het nieuws op de voet en schrijf in op de gratis nieuwsbrief jachtbouwactueel.nl Technische installaties Motoren aandrijving en toebehoren Lakken, anti-fouling & boatcare Lakken, antifouling & boatcare Comfort aan boord Technische installaties Jachtbetimmering & stoffering Lakken, anti-fouling & boatcare Bouwmateriaal & constructie Bouwmaterialen & constructie Bouwmateriaal & constructie Jachtbetimmering & stoffering Manoeuvreren, besturen & stabiliteit Lakken, anti-fouling & boatcare Bouwmateriaal & constructie Financiering & verzekering Lakken, antifouling & boatcare Technische installaties Dekuitrusting & tuigage Motoren aandrijving & toebehoren Lakken, antifouling & boatcare Navigatie, communicatie & verlichting Lakken, antifouling & boatcare Consulting Motoren aandrijving & toebehoren Comfort aan boord Motoren aandrijving & toebehoren Lakken, antifouling & boatcare Asa Boat Electro b.v. AVA Marine Awlgrip Brassto B.V. Clion Marine Combi Noord CoverWorks De IJssel Coatings BV Dictator Productie B.V. Eco Services Glashandel Wybenga Gisatex Hull Vane B.V. International Paint bv KB Alufrees Kuiper Verzekeringen bv Lamers System Care Mastervolt Mooring Yachts Padmos MID PS Marine Coatings Raymarine Nederland BV Ultrasonic Antifouling System Van Emstede & Slager Advocaten Vetus Webasto Yanmar YEC www.asabootelectro.nl www.avamarine.nl www.awlgrip.com www.brassto.nl www.clion-marine.com www.combinoord.nl www.coverworks.nl www.doublecoat.nl www.dictator.nl info@eco-services.be www.glashandelwybenga.nl www.gisatex.de www.hullvane.com www.international.yachtpaint.com www.kbalufrees.nl www.kuiperverzekeringen.nl www.lscare.nl www.mastervolt.nl www.mooring-yachts.com www.padmos.com www.psmarine.com www.raymarine.nl www.ultrasonic-antifouling-system.com www.vanemstede.nl www.vetus.com www.webasto-marine.nl www.yanmarmarine.com www.yec.nl Jachtbouw Nederland is het vakblad voor professionele bouwers van jachten en pleziervaartuigen, toeleveranciers, watersportbedrijven, vakgerichte opleidingen en -organisaties etc. Gastschrijvers en kennispartners uit de branche onderschrijven met hun bijdrage de onafhankelijke formule van het vakblad. Persberichten, kennisbijdragen, reacties graag richten aan redactie@jachtbouwnederland.nl. Deze worden niet automatisch geplaatst. REDACTIE Laurens van Zijp & Rens Groenendijk Hoofdredactie: Henk van der Brugge T 00 31 (0)184 48 10 40 E redactie@jachtbouwnederland.nl www.jachtbouwnederland.nl VORMGEVING Donkervoort Communicatie Art director: Karin van Zanten UITGEVER Jachtbouw Nederland wordt onder licentie uitgegeven en verspreid door AcquiMedia, Henk van der Brugge Amstelwijckweg 15, 3316BB Dordrecht www.acquimedia.nl ADVERTENTIEVERKOOP EN BLADMANAGEMENT AcquiMedia, Thila Mos T 0184 48 10 43 E thila@acquimedia.nl Abonnement € 35,- excl. BTW per jaar AANMELDINGEN & MUTATIES thila@acquimedia.nl MEDIAVORMEN Jachtbouw Nederland verschijnt 6 x per jaar in print en digitaal en biedt met de websites en nieuwsbrieven van digitale (internationale) mediapartners en social media een crossmediaal platform. MEDIAPARTNERS www.jachtbouwactueel.nl en www.dutchyachtbuilding.com Disclaimer: AcquiMedia heeft deze uitgave op de meest zorgvuldige wijze samengesteld. AcquiMedia, (hoofd)redactie en auteurs kunnen echter op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de gegevens. Uitgever, (hoofd)redactie en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op de informatie in deze uitgave. Copyright: Het is niet toegestaan om zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever foto’s of (gedeelten van) teksten uit deze uitgave over te nemen. Ook met toestemming is bronvermelding verplicht. 36 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 COLOFON

NIEUWS VAN DE VAKBEURS WATERSPORT MINN KOTA ENDURA MAX De bekendste elektrische buitenboordmotor ter wereld is voorzien van traploze snelheidsregeling en de beroemde Minn Kota Digital Maximizer voor tot 5x meer vaartijd. De Endura Max hekmotoren zijn verkrijgbaar in 12 volt met 40, 45, 50 en 55 Lbs stuwkracht. De Endura Max heeft een traploze snelheidsregeling vooruit en achteruit. Zo stel je exact de juiste snelheid voor je boot in. De gashandel is telescopisch 15 cm uit te schuiven. De geïntegreerde accutester laat zien dat je nog veel langer kan doorvaren met de Endura Max. De Endura kan in tien standen op en neer geklapt worden op de stevige UV bestendige ophangbeugel. De Quick Release handel zit onder handbereik en zo lanceer je de Endura Max snel en gemakkelijk. www.technautic.nl DYNAMIC MARINE SYSTEMS – DMS MAGNUSMASTER DUBBEL GEISOLEERDE ACCUKABEL IEC 60332-3 Kabels dienen tegenwoordig een zekere mate van vlam vertragende eigenschappen te bezitten. De minimale eis is de IEC 60332-1. Indien kabels gebundeld of door een koker gelegd worden dienen kabels aan de strengere eis van de IEC 60332-3 te voldoen. Indien er brand zou ontstaan zal de bekabeling een beperktere rol spelen in de verspreiding van brand. Naast de brandvertragende materialen bij de bouw helpt zo ook de bekabeling mee aan een veiligere omgeving. Verkrijgbaar is Rood en Zwart van 16 mm2 95 mm2 - . www.dgrubberholland.nl/product/dubbel-geisoleerde-accukabel-iec-60332-3-2301/ DMS Holland produceert en levert innovatieve stabilisatoren. De DMS MagnusMaster gaat slingeren tegen bij lage snelheden van 3 tot 12 knopen bij jachten tot 30 meter. Deze nieuwste generatie rotorstabilisatoren is vanwege zijn technische innovatie en betere resultaten moeilijk vergelijkbaar met andere conventionele stabilisatiesystemen. Bij snelheden van meer dan 12 knopen neemt het magnuseffect niet meer toe en klapt de DMS MagnusMaster automatisch in. Ingeklapt blijven de rotors grotendeels binnen de turbulente grenslaag van het schip, waardoor de weerstand verwaarloosbaar is. Het is een stuk hoogwaardige techniek dat gebaseerd is op een universeel geldende natuurwet: het magnuseffect dat zowel in vloeistof als in lucht werkt en werd ontdekt en beschreven door Heinrich Magnus. DMS Holland is in staat geweest dit effect te optimaliseren door geavanceerde nieuwe technieken te ontwikkelen en toe te passen. www.dmsholland.com Vakbeurs Watersport uitgesteld tot december De Vakbeurs Watersport, die begin maart in de Evenementenhal in Gorinchem zou worden gehouden, is verplaatst naar 6, 7 en 8 december 2021. Dat hebben de organisatoren in een brief aan de (potentiële) deelnemers meegedeeld. “We hadden ons enorm verheugd op de Vakbeurs Watersport, begin maart in Gorinchem. Helaas worden we ingehaald door de realiteit. Het spreekwoord ‘beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald’ is hier van toepassing. Gezien de huidige situatie met de verspreiding van het coronavirus en de maatregelen die de overheid neemt, hebben we gemeend tijdig de knoop door te moeten hakken”, aldus de brief van initiatiefnemers Harrold van Asselt en Dennis de Bruijn. Er had zich al een groot aantal deelnemers gemeld, waaronder Exalto, DG Rubber, Kuiper Verzekeringen, Raymarine, On Deck, Dynamic Marine Systems, HISWA, Technautic, WhisperPower, Rosch Marine, More Marine, Vetus, Inshore Creative, Combi Noord, ARC Marine, ASA Boot Electro, YEC Yachtpaints en Epifanes. www.vakbeurswatersport.nl JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 37

Innovation and Experience The world’s most complete range of DC electric thrusters Complete AC and hydraulic thruster systems Award winning stabilizer systems with Vector fins™ Patents: www.side-power.com/patents www.side-power.com www.asabootelectro.nl Een uitstekende afwerking voor elke Oceaan of Zee ALEXSEAL® Yacht Coatings biedt een kompleet systeem met kwalitatief hoogwaardige verfmaterialen, bestaand uit eersteklas pigmenten, polyester urethaan harsen en UVstabilisatoren. Deze vooruitstrevende jachtlakken worden door ons geproduceerd en zijn nu verkrijgbaar in de markt. Op basis van professionele technische ondersteuning en service, vertegenwoordigt ieder ALEXSEAL® jacht de beste combinatie van duurzaamheid en een fantastisch eindresultaat. +31 76 5872201 volders-verf.nl +31 515 412703 verfvanderfeer.nl

WEGENS ZIEKTE VAN DE BEOOGDE PRESENTATRICE MOEST PERNILLE LA LAU DE PRESENTATIE VLAK VOOR DE LIVE-UITZENDING OVERNEMEN, WAT ZIJ MET VEEL VERVE DEED. AFGEBEELD IS EEN SCREENSHOT VAN DE UITREIKING VAN DE DAME AWARDS. METSTRADE Connect: ruim 4.700 bezoekers Meer dan 4.700 professionals uit 23 landen schreven zich in voor de eerste virtuele METSTRADE Connect, gesponsord door Raymarine, die op 10 december werd gehouden. De eerste onderzoekscijfers laten volgens de beursorganisatie zien dat de kwaliteit van de virtuele show, die een dag duurde, met een ‘zeer goed’ werd beoordeeld. Tijdens METSTRADE Connect werden twaalf kennissessies georganiseerd met in totaal 55 sprekers. Er zijn meer dan 1.500 connecties gemaakt tussen bezoekers, sponsors en sprekers. Meer dan 1.800 aanwezigen bekeken de plenaire sessie: State of the Industry. De meeste bezoekers kwamen uit Nederland, Italië, Groot-Brittannië, de VS en Duitsland. Bezoekers uit 23 landen hebben een of meer video’s bekeken, met een gemiddelde kijktijd van ruim 14 minuten per video. POSITIEVE ERVARINGEN Bezoekers deelden op de website hun ervaringen. Een greep daaruit: • “Zeer professioneel uitgevoerd en goed georganiseerd, met veel functies die niet beschikbaar waren op andere virtuele platforms, en zonder schijnbare technische haperingen” • “De indeling van de studio en de technische oplossing werkten erg goed, zeer professioneel. De live-chatfunctie naast het scherm gaf het gevoel deel uit te maken van iets samen.” • “Het systeem werkte perfect en de aankondigingen waren op tijd. Het was leuk om aanwezig te zijn en efficiënt te netwerken.” • “Ik kreeg een klein beetje het beroemde METSTRADE-gevoel (zakelijke buzz).” • “Verschillende perspectieven op trends in de branche gehoord. Verbinding gemaakt met gelijkgestemde mensen in verschillende delen van de wereld.” • “Tijd gehad om de verschillende sprekersonderwerpen bij te wonen die tijdens een normale Mets-show moeilijk, te druk zijn ...” • “Jullie hebben het beste gemaakt van wat mogelijk was onder de gegeven omstandigheden. Het vermogen om te motiveren verbindt en de waardevolle inhoud was fantastisch. Goed gedaan!” METSTRADE-DIRECTEUR NIELS KLARENBEEK SLOOT HET PROGRAMMA AF MET EEN BIERTJE EN BITTERBALLEN. ‘FYSIEKE SHOW IN 2021’ Directeur Maritiem van METSTRADE, Niels Klarenbeek, zegt blij te zijn dat ondanks de huidige omstandigheden, een manier is gevonden om een virtuele verbinding te maken. “Dat was mogelijk door kennissessies aan te bieden in combinatie met een intelligent netwerkplatform. We geloven sterk in de kracht van persoonlijk ontmoeten en we kijken ernaar uit om volgend jaar weer een fysieke show te organiseren. ” METSTRADE 2021 vindt plaats van 16 t/m 18 november in RAI Amsterdam. www.metstrade.com JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 39

Alternatieve Boat Builder Awards Door de afgelasting van METSTRADE viel ook de strijd om de Boat Builder Awards dit jaar in het water. De voorgaande vijf jaar was het een indrukwekkend avondvullend evenement op het ‘centre court’ van Het Scheepvaartmuseum in Amsterdam, waar gasten en genodigden dineerden en in een show de genomineerden podium kregen en de prijzen werden uitgereikt. De organisatoren lieten zich niet uit het veld slaan en maakten een alternatieve virtuele editie, met een beperkt aantal awards. De virtuele Boat Builder Awards for Business Achievement werd georganiseerd door METSTRADE in samenwerking met het Britse vakblad IBI, met Raymarine als hoofdsponsor. LIFETIME ACHIEVEMENT AWARD De Lifetime Achievement Award, gesponsord door Sleipner, werd toegekend aan de oprichter van de Zweedse jachtwerf Hallberg-Rassy, de Duitser Christoph Rassy. Hij werd voor de Zweedse westkust aan boord van een Hallberg-Rassy zeiljacht verrast door oud-CEO Arne Kai Skauen van Sleipner Motor AS, die met een motorjacht langszij kwam om de prijs corona-proof te overhandigen aan een zichtbaar geëmotioneerde Rassy. Rassy trok in 1962 van Duitsland naar Zweden en begon drie jaar later een werf in Kungsviken. Rassy ging de concurrentie aan met de in de nabijheid gevestigde composiet-pionier Harry Hallberg. Toen Hallberg in 1972 met pensioen ging, kocht Rassy zijn werf in Ellös en besloot de namen samen te voegen tot Hallberg-Rassy. Anno nu zwaait zoon Magnus Rassy de scepter en heeft de werf meer dan 10.000 zeiljachten gebouwd. Alle modellen zijn ontworpen door de Argentijn Germán Frers. ANDERE AWARDS In de categorie ‘Uitzonderlijke commerciële prestaties in een ongekend jaar’, gesponsord door Kohler, kreeg de Italiaanse werf Azimut Yachts de hoogste eer vanwege sterke commerciële prestaties en de manier waarop het bedrijf veilig en volledig operationeel bleef in een van de zwaarst getroffen regio’s van Europa. De Britse werf Princess Yachts kreeg een eervolle vermelding. Er waren gezamenlijke winnaars in de categorie ‘Community Support Initiative’, gesponsord door Fusion: Brunswick Boat Groupuit de VS en Ferretti uit Italië. Beide werven reageerden sterk op de behoeften van de lokale gemeenschap op een manier die hun expertise en middelen weerspiegelde. Een eervolle vermelding werd ook toegekend aan Azimut Yachts uit Italië. Silent-Yachts uit Oostenrijk kreeg de ‘Environment Initiative’ Award, gesponsord door Confindustria Nautica. De jury van de Boat Builder Award prijst het bedrijf voor het normaliseren van de energievoorziening op luxe jachten door zonnepanelen, nog voordat duurzame technologie een algemeen issue was. De ‘Rising Star Award’, gesponsord door Lumishore, werd toegekend aan Jack Fenlon, manager bij Gulf Craft in de Verenigde Arabische Emiraten. De juryleden waren onder de indruk van de impact die Jack heeft in de ontwikkeling van nieuwe producten, vaardigheden en productie-efficiëntie. REACTIE ORGANISATOREN Ed Slack, redacteur van IBI en voorzitter van de jury van de Boat Builder Awards: “Onze felicitaties aan iedereen die vandaag heeft gewonnen en dank voor alle bedrijven die op de een of andere manier de tijd hebben gevonden tussen alle onrust om dit jaar mee te doen. De reactie van onze branche op de kansen en uitdagingen van 2020 was op zoveel manieren ongelooflijk. Niemand zou de test van een pandemie hebben gewenst, maar we hebben allemaal geleerd hoeveel kracht we hebben door deze ervaring. Het was goed dat we de onderneming en het harde werk van alle botenbouwers op dit moment konden vieren.” Directeur Maritiem van METSTRADE, Niels Klarenbeek, voegde toe: “De prestaties van bouwers en hun toeleveranciers over heel de wereld zijn ongelooflijk. Daarom waren we vastbesloten om vandaag een speciale editie van de Boat Builder Awards te organiseren in onze METSTRADEstudio. En ondanks het feit dat het virtueel was, hebben we er samen met het organiserende team, sponsors en juryleden een fantastische ervaring van gemaakt.” CHRISTOPH RASSY WAS VERRAST TOEN HIJ DE LIFETIME ACHIEVEMENT AWARD KREEG OVERHANDIGD. 40 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021

SPECIALE DAME AWARD ‘Longtail’ elektrische outboard verrast jury Jachtontwerper André Hoek, voorzitter van de DAME Jury, overhandigde donderdag tijdens de virtuele METSTRADE Connect 2020 de enige DAME award van dit jaar. De winnaar van de ‘DAME R&D Excellence in Adversity Award’ werd gekozen uit 47 inzendingen. De eer viel te beurt aan de Franse TEMO 450 elektrische buitenboordmotor. Het winnende product geeft volgens de jury een compleet nieuwe kijk op het ontwerp van een elektrische buitenboordmotor. Tijdens de virtuele prijsuitreiking lichtte André Hoek toe: “De TEMO 450 is absoluut nieuw en iets dat geen van juryleden ooit eerder had gezien. Er was veel onderzoeks- en ontwikkelingswerk bij betrokken, wat onze focus was voor de speciale prijs van dit jaar. De TEMO is modern, maar verwijst naar longtails, motoren met lange staart, die in Azië worden gebruikt. Het is heel bijzonder en we wensen het bedrijf veel succes met dit werkelijk unieke product”, aldus Hoek. De TEMO weegt nog geen vijf kilo en heeft een 450 Watt borstelloze elektromotor met 200 Watt voorstuwingsvermogen. De telescopische ‘tail’ kan in lengte worden versteld tussen 130 en 170 cm. In de tail bevindt zich een Lithium-Ion accu van 290 watt, waarmee 80 minuten kan worden gevaren. Toepassingen zijn bijvoorbeeld kleine zeilboten, visbootjes en dinghy’s. CLOSE RUNNERS-UP De DAME Jury selecteerde vier producten als close-runners-up: • Seakeeper 1 van Seakeeper • Oscar One 320 van BSB Artificial Intelligence • B&G Nemesis van Navico • Satellite Compass SCX-20 van Furuno De DAME R&D Excellence in Adversity Award verving de DAME Awards dit jaar toen duidelijk werd dat het volstrekt onpraktisch zou zijn om het gebruikelijke niveau van fysieke controle uit te oefenen op veel producten in verschillende categorieën. Deze eenmalige onderscheiding werd bedacht om te laten zien hoe METSTRADE-exposanten hun R & D-inspanningen volledig actief hebben gehouden, ondanks COVID-beperkingen. ‘HOGE KWALITEIT’ Over de algehele kwaliteit van de inzendingen zei Hoek: “Gezien alle moeilijkheden van dit jaar hadden we nooit zo’n groot aantal inzendingen van hoge kwaliteit verwacht. We zagen sterk bewijs van prijzenswaardige onderzoeks- en ontwikkelingsinspanningen op het gebied van onder meer hybride voortstuwingssystemen, maritieme elektronica, elektrische installaties, brandstofcellen, dynamische stabiliteit, gyroscopen. Er zijn heel interessante nieuwe producten ontwikkeld en gelanceerd. Wanneer mensen op afstand hebben gewerkt, wat ik weet uit de ervaring van mijn eigen ontwerpteam, dat is niet eenvoudig.” JURYVOORZITTER ANDRÉ HOEK. METSTRADE Exhibition Manager Sarah Westdijk vond het moeilijk om zich een METSTRADE voor te stellen zonder de DAME. “We waren dus allemaal erg blij dat we deze speciale R & D-gerichte editie konden bedenken en uitvoeren. We kijken er nu al naar uit om volgend jaar onze 30e editie te vieren in tijden die hopelijk voor iedereen veel gemakkelijker zullen zijn.” SAMENSTELLING JURY De DAME Jury bestond uit: • André Hoek, scheepsarchitect en jachtontwerper, oprichter van Hoek Design, Nederland (voorzitter). • Elaine Bunting, groepsredacteur marine bij TI Media en redacteur van Yachting World, VK. • Davide Cipriani, boot- en industrieel ontwerper bij Centrostiledesign, Italië • Ben Ellison, freelance maritiem technisch journalist, Panbo maritieme elektronicahub, VS. • Patrick Hemp, technisch manager en ontwerper, ICOMIA, Zuid-Afrika. • David Marsh, onafhankelijk technisch maritiem journalist en scheepsarchitect, VK. • Olivier Racoupeau, scheepsarchitect en bootontwerper, eigenaar van Berret Racoupeau Yachts, Frankrijk. Alle 47 inzendingen kunnen worden bekeken op www.metstrade.com/new-products/ DE TEMO 450, GEÏNSPIREERD DOOR DE AZIATISCHE LONGTAIL. Volgend jaar vindt de 30e editie van de DAME Awards plaats als onderdeel van METSTRADE. De juryleden beoordelen dan een deelnemersveld dat nieuw op de markt is tussen 1 september 2019 en 16 november 2021 - daarom wordt verwacht dat een bijzonder groot aantal producten zal strijden om deze wereldwijd erkende prijs. JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 41

Nautische advocaten legal support in stormy times Van Emstede & Slager Advocaten nautical lawyers | Hiswa partner in business Leidseplein 33-2, 1017 PS Amsterdam T +31 (0)20 675 94 94 | E e.slager@vanemstede.nl www.vanemstede.nl Sinds 1987 gespecialiseerd in juridische kwesties waarmee de ondernemer in de waterrecreatiebranche geconfronteerd kan worden, daaronder begrepen algemene voorwaarden, bouw en verkoop van vaartuigen, reparatie/renovatie, jachthaven- en jachtverhuurkwesties, het opstellen van diverse contracten, incasso, etc. Vele leden van HISWA Vereniging en de Nederlandse Jachtbouw Industrie kozen Van Emstede & Slager Advocaten reeds als hun huisadvocaat. ALWAYS PRESENT. NEVER NOTICED. KOHLERPOWER.COM/MARINE +1.800.544.2444

CONTEST 55CS Contest en Saffier hebben beide in hun categorie de prestigieuze European Yacht of the Year 2021 award gewonnen, de ‘Oscars’ van de Europese watersportindustrie. EUROPEAN YACHT OF THE YEAR 2021 Contest en Saffier in de prijzen De 17 meter lange Contest 55CS won in de categorie ‘Luxury Cruiser’. “Ze is meer dan alleen een boot - ze is een echt jacht”, aldus een jurylid. “Allesomvattende, compromisloze luxe”, is hoe een andere zeilexpert het kort en bondig verwoordde. De jury sprak voorts van een jacht van formaat met een zeer minimalistisch styling en een echt ‘wow-effect’ als uitstraling. Het ontwerp van Judel/Vrolijk werd in december ook al uitgeroepen tot Bluewater Cruiser of the Year bij de 2020 British Yachting Awards. De Saffier Se 27 Leisure, een daysailer, is volgens de jury het bewijs dat mooie boten ook goed varen. “Getest in winderig herfstweer voor de Atlantische kust, liet de SE 27 geen zwakke punten zien. Daarnaast doet deze prijswinnaar het ook goed bij weinig wind. Bij een LOA van 8,10 meter en een breedte van 2,55 meter biedt ze zeilers met uiteenlopende eisen een hoge amusementswaarde.” Voor Saffier is het de derde keer in de geschiedenis dat de werf een European Yacht of the Year Award wint. CEO Dennis Hennevanger zegt in een reactie ‘zeer vereerd’ te zijn. “De juryleden, die uit heel Europa komen, hebben in hun leven honderden jachten getest en gevaren. Te worden geselecteerd door al die juryleden, nu voor de derde keer, is gewoon ongelooflijk en plaatst Saffier Yachts in een zeer selecte groep.” bemoeilijkten reisbeperkingen en quarantainevoorschriften het in de praktijk beoordelen van elk van de 19 kandidaten, maar de jury was niet bereid om deze vereiste te laten vallen. Drie testfasen op drie locaties (Kiel, Cannes en La Rochelle aan de Atlantische kust) stonden daarom in 2020 op de agenda voor de juryleden van zeilbladen uit Noorwegen (Seilmagasinet), Zweden (Båtägande), Groot-Brittannië (Yachting World), Nederland, (Zeilen), Zwitserland(Marina.ch), Frankrijk (Voiles et Voiliers), Spanje (Nautica y Yates), Denemarken (Bådmagasinet), Oostenrijk (Yachtrevue), Italië (Vela e Motore), Finland (Vene) en Duitsland (YACHT). Alle beslissingen werden genomen door een meerderheid van de jury; een nationaliteitsclausule zorgt ervoor dat juryleden geen voorkeur kunnen geven aan kandidaten uit hun eigen land. ANDERE WINNAARS De andere Yacht of the Year awards gingen naar de Bavaria C42 in de categorie Family Cruiser, Dragonfly 40 (Performance Cruiser category) en de Boréal 47.2 (Bluewater Cruiser). De awards worden doorgaans uitgereikt aan het begin van Boot Düsseldorf, georganiseerd door uitgeverij Delius Klasing en de beursorganisatie. Dat evenement kon geen doorgang vinden vanwege corona. Daarom was de prijsuitreiking zonder publiek in het scheepvaartmuseum in Hamburg. www.europeanyachtoftheyear.com Powerboat of the Year Bij de Powerboat of the Year waren geen Nederlandse winnaars. In de Displacement Hull Class ging de award naar de Turbocraft Silverfin. Er waren twee Nederlandse genomineerden: de Linssen 35 SL AC en Boarncruiser Traveller 46. SAFFIER: ‘GEEN ZWAKKE PUNTEN’ PRAKTIJKTESTS GINGEN DOOR Jaarlijks wordt in Europa een groot aantal nieuwe zeiljachten gelanceerd. Voor slechts vijf jachtbouwers is de titel ‘European Yacht of the Year’ weggelegd. Door de coronapandemie In de categorie tot 20 meter waren de Bestevaer 53 en Steeler Bronson 50 genomineerd, maar de Absolute Navetta 64 ging er met de prijs vandoor. www.powerboat-award.com JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 43

NEEM BETERE BESLISSINGEN CLEARCRUISE [AR] AUGMENTED REALITY VOOR AXIOM DISPLAYS ClearCruise™ AR toont complexe navigatiesituaties overzichtelijk en begrijpelijk op het scherm van onze Raymarine AXIOM® multifunctionele displays. Kaartobjecten, AIS doelen en waypoints worden geïdentifi ceerden duidelijk getoond, in een laag over het HD camerabeeld. Hiermee wordt de omgeving in één oogopslag herkenbaar. Het gestabiliseerde videobeeld en duidelijke pictogrammen zorgen voor directe herkenning van objecten, en maken veilig navigeren eenvoudiger. Island Hopper PASSENGER VESSEL 850 m 900m Afb eeldingen dienen enkel ter illustratie. Ontdek meer op raymarine.nl/clearcruise

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN DE NIEUWE VAN WIJK REDDINGBOOT KRIJGT VORM BIJ JACHTBOUW FOLMER. TECHNISCHE SPECIFICATIES VAN WIJK-KLASSE Lengte o.a.: 11,40 m. Lengte zonder tube: 10,83 m. Lengte waterlijn: 8,90 m. Breedte o.a.: Breedte romp: Diepgang: Voortstuwing: 4,10 m. 3,59 m. 0,70 m. 2 x Volvo Penta D6 diesels met Hamilton waterjets. VLOOTVERNIEUWING BEGINT BIJ JACHTBOUW FOLMER ‘Digitale kiellegging’ reddingboot KNRM Bij Jachtbouw Folmer in het Friese Rijs is in december formeel de kiel gelegd van een nieuwe reddingboot van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM). Deze ‘Riet en Jan van Wijk’ van elf meter lengte is de eerste van de nieuwe Van Wijk-klasse. De bouw van het schip markeert een historisch moment voor de KNRM, want het is tevens de start van een grootscheeps vlootvernieuwingsplan, dat de KNRM tot 2035 uitvoert. De huidige vloot reddingschepen nadert namelijk het eind van de technische levensduur. Na de eerste Van Wijk worden de komende vijftien jaar nog 74 andere reddingboten van verschillende klassen gebouwd. Door de coronamaatregelen kon er geen traditionele, ceremoniële kiellegging plaatsvinden. De KNRM vond een digitale oplossing. Het muntje op de kiel werd gelegd (vastgelast) door scheepsbouwer Jacco Dam, onder toeziend oog van werfeigenaar Andries Folmer. Met deze traditie wordt de bemanning van het vaartuig een behouden vaart toegewenst. Via een livestream konden genodigden en 1.400 KNRM-vrijwilligers meekijken met deze gebeurtenis. JAREN VAN VOORBEREIDING Nadat Jachtbouw Folmer in Rijs het casco heeft gebouwd, verzorgt Dok- en Scheepsbouw Woudsend vervolgens de afbouw. Dat alles onder Lloyd’s keur. Ook Habbeké in Hoorn zal Van Wijk-boten gaan bouwen. Aan deze kiellegging zijn jaren van voorbereiding voorafgegaan. De KNRM inventariseerde ervaringen en wensen van haar vrijwillige redders. Ook werd onderzocht of er een bestaand schip in de markt gekozen kon worden. Dat bleek niet het geval, omdat de reddingboot aan zeer specifieke eisen moet voldoen, waaronder lancering vanaf het strand. De uiteindelijke slotsom was dat een verbeterde versie van de bestaande Valentijn-klasse de beste keuze is. Die Valentijn is een gewaardeerd werkpaard, geschikt voor alle mogelijke omstandigheden, ontworpen door bureau De Vries Lentsch, dat nu ook de nieuwe Van Wijk heeft getekend. Naar verwachting zal de eerste Van Wijk deze zomer te water gaan. Dan wordt de boot onderworpen aan een intensief testprogramma, waaronder een valtest en een kantelproef. De nieuwe reddingboot kan gebouwd worden dankzij een legaat aan de KNRM door het echtpaar Van Wijk. Vandaar de naam van de klasse. www.knrm.nl FOTO’S MARTIJN BUSTIN/KNRM MOOIE TRADITIE: JACCO DAM MET DE MUNT DIE WERD VASTGELAST OP DE KIELBALK. JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 45

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN SCHETS VAN DE ANDANTE 400 ACPH VAN ONTWERPER WILLEM NIELAND. Veel orders voor Aquanaut Dutch Craftsmanship Bij Aquanaut Dutch Craftsmanship in Sneek wordt druk gebouwd aan een nieuw model, naar een ontwerp van Willem Nieland, de Andante 400 ACPH. Die lettercombinatie duidt op een achterkajuit en een vast pilothouse. “Deze Andante is tot stand gekomen na overleg met onze Zwitserse dealer A-Werft”, legt Aquanaut-directeur Fimme Folmer uit, “een vast stuurhuis is op de Bodensee gewenst, omdat het weer daar snel kan omslaan. Ook de mogelijkheid om de breedte van onze boten aan te passen, zorgt ervoor dat de Andantes daar goed verkocht worden. De ligplekken bij de Bodensee zijn meestal vrij smal en de eigenaren laten daarom hun boot maken naar de breedte van de ligplek.” De eerste Andante 400 ACPH wordt voor de Zwitserse dealer gebouwd. Folmer: “Inmiddels hebben we nog twee exemplaren in opdracht. Daarnaast is er een order voor een Andante 380 met open kuip, ook voor een Zwitserse klant. Verder hebben we bestellingen voor een Drifter 350 AC, voor een Nederlandse cliënt, een European Voyager van 13 meter en een European Voyager van 15 meter. De beide EV’s zijn voor Duitse klanten.” STRALEN EN SPUITEN Het casco van de 400 ACPH werd gebouwd bij buurman Matez Shipbuilding en werd gestraald bij Hooghiemstra in Uitwellingerga. Daarna werden drie lagen Interprime 820 aangebracht; en onder de waterlijn een laag Interprotect en International antifouling. Boven water werd het volgende systeem opgebouwd: strak maken TECHNISCHE SPECIFICATIES ANDANTE 400 ACPH Lengte: Breedte: Diepgang: Kruiphoogte: 11,98 m. 4,00 m. 1,25 m. 3,75 m. Waterverplaatsing: ca. 16 ton Motor (standaard): Volvo D3-110 Brandstoftank: Watertank: Vuilwatertank: CE categorie: 500 l. 500 l. 300 l. Bv TWEE FASES IN DE AFWERKING VAN DE ANDANTE 400 ACPH. Foto’s Aquanaut met Alexseal Fairing Compound 202, vullen met Alexseal Super Build 302, naplamuren met Alexseal Fine Filler Plamuur 303 en daarna afdekken met laag Alexseal Finish Primer 442. Ten slotte werd het geheel gespoten met Alexseal Topcoat, of metallic en blanke lak. REFITS EN VERHUURVLOOT De afdeling Jachtservice van Aquanaut heeft eveneens genoeg werk aan de winkel, waaronder de refit van drie Aquanaut Global Voyagers van 15, 17 en 19 meter. Komend seizoen groeit de verhuurvloot van Aquanaut uit tot veertien schepen. Sinds 1 november van 2020 heeft Johanna Folmer – dochter van – de leiding over de charterafdeling. www.aquanaut.nl Hybride Truly Classic Bij Hutting Yachts in Makkum ondergaat de 56 voet Truly Classic ‘Elysium’, een Hoek design, een grondige opknapbeurt. Het interieur en exterieur worden onder handen genomen en de bestaande voortstuwing wordt vervangen door een hybride systeem dat STOK Electric heeft ontwikkeld als pilotproject. Het gehele buiten lakwerk wordt vernieuwd, en het kajuitdak wordt van een nieuw teakdek voorzien. De romp wordt opnieuw gespoten en het onderwaterschip weer in de antifouling gezet. Ook de mast en giek worden gespoten. De oplevering van de ‘Elysium’ is dit voorjaar gepland. Hutting Yachts zou in oktober het 45-jarig jubileum vieren, maar dat is verschoven naar 17 april 2021, ijs en corona dienende. Op deze Open Dag wordt ook meer bekend over een nieuw Huttingmodel. www.hutting-yachts.com 46 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN Het is dan wel niet helemaal ‘nieuws van Nederlandse jachtwerven’ meer, maar toch een heel bijzonder verhaal over het zeiljacht Rainbow II van wijlen Chris Gongriep, dat jarenlang in Zaandam op een koper heeft moeten wachten. Rainbow II: van schoener naar sloep Behalve succesvol projectontwikkelaar van vastgoed was Gongriep een bevlogen zeilliefhebber. Zozeer zelfs dat hij een eigen werf begon: Holland Jachtbouw in Zaandam. Bekend werd hij met de Windrose of Amsterdam, een 152 voet lange schoener naar een ontwerp van Gerard Dijkstra. Gebouwd op zijn eigen werf. Met dat schip verbeterde hij het record op de transatlantische oversteek van Amerika naar Engeland. Een ander in het oog lopend zeiljacht van hem was de J-klasser Rainbow I, die eveneens in Zaandam van stapel liep. De Rainbow II was opnieuw een schoener, weer een Dykstra-ontwerp, en dit schip was nog in aanbouw toen Grongriep in december 2016 overleed. KOPER GEZOCHT De erfgenamen besloten de werf niet voort te zetten, waarna Royal Huisman de drie hallen in gebruik nam (zie artikel pagina 14-17 in deze editie). Het aluminium casco van de 167 voet (51 meter) lange Rainbow II bleef daar jarenlang staan. Terwijl er weinig ruchtbaarheid aan werd gegeven, werd naarstig getracht een koper te vinden voor het project. Dat is na jaren gelukt; Turquoise Yachts in Istanbul, Turkije, heeft het casco gekocht, maar heeft wel een ingrijpende verandering laten doorvoeren. NU EENMASTER De schoener is door Dykstra Naval Architects veranderd in een sloepgetuigd zeiljacht, dus van tweemaster naar eenmaster. Volgens directeur Thijs Nikkels van Dykstra Naval Architects was dat goed mogelijk bij dit schip, dat tevens een andere boeg kreeg. Voorwaarde voor zo’n transitie is volgens hem het gelijk blijven van het zeilpunt en drukkingspunt, waardoor de zeilbalans niet wordt EEN ARTIST’S IMPRESSION VAN DE NU SLOEPGETUIGDE RAINBOW II. HET JACHT HEEFT EEN L.O.A. VAN 51,32 M., IS 8,26 M. BREED EN HEEFT EEN DIEPGANG VAN 5,00 M. INHOUD CIRCA 230 GT. DE ROMP IS VAN ALUMINIUM (5083H321). HET SCHEEPSBOUWKUNDIG ONTWERP EN HET EXTERIEUR IS VAN DE HAND VAN DYKSTRA NAVAL ARCHITECTS. DEVOSDEVRIES DESIGN ONTWIERP HET INTERIEUR. ER STAAT EEN 551KW VOLVO PENTA D16 DIESEL IN. HET TOTALE ZEILOPPERVLAK IS 2910 M2. verstoord. Het schip is een S-spant, dus aan het onderwaterschip kon niets worden gewijzigd. Het kwam aan op een nieuwe mast op een andere positie en een nieuw tuigplan. Het uiterlijk van het schip moest natuurlijk wel goed blijven ogen. Gelukkig bleek de oorspronkelijke deklijn geschikt om de transformatie naar sloep te doorstaan. Het schip wordt momenteel op de werf in Turkije afgebouwd. www.turquoiseyachts.com Drie schepen op stapel bij North-Line Bij North-Line in Harlingen staan drie nieuwe schepen op stapel. De North-Line 37 Express wordt dit voorjaar opgeleverd aan haar eigenaren. Het schip is voorzien van twee Volvo Penta motoren van 330 pk elk, waarmee een topsnelheid van 27 knopen te halen is. De kruissnelheid ligt tussen de 16 en 22 knopen. De Expressuitvoering heeft geen dicht stuurhuis, maar een cabrio-stuurstand, voorzien van een vaste stuurstoel en L-bank met flexibele meevaarstoel. Van een North-Line 42 werd in de tweede week van januari de romp geïnjecteerd. Deze 42 krijgt twee Cummins QSB 480 diesels, die gaan zorgen voor een topsnelheid van bijna 30 knopen. Het interieur wordt uitgevoerd in een modern whitewash eiken. In de bouwhal van de Harlinger werf staat ook nog een North-Line 50, die is uitgerust voor een langer verblijf in de Middellandse Zee. Dit schip heeft twee Cummins diesels van 600 pk elk. Dankzij de grote brandstoftanks van 3600 liter is de actieradius riant, namelijk 500 zeemijl bij 18 knopen en 1.150 mijl bij 8.5 knopen. De drie schepen vallen onder CE categorie A. De North-Line modellen worden gebouwd in polyester, naar ontwerp van Arthur Mursell van TT Boat Design, en hebben een romp met een diepe V-vorm. De motorjachten zijn niet alleen snel, maar ook zeewaardig. En dat is in praktijk bewezen; zo werd een paar jaar geleden met een North-Line 42 Dauntless een expeditie naar IJsland gemaakt. www.north-line.nl JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 47

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN De dikke orderportefeuille van Heesen Yachts Heesen Yachts uit Oss heeft een voorspoedig jaar achter de rug, waarin vijf jachten werden verkocht. Dit jaar zullen zes jachten worden opgeleverd. De orderportefeuille is dik: er zijn veertien jachten in aanbouw, met leveringen die tot in 2024 lopen. Het gaat om semi-custom en full custom jachten van met een lengte van 50 tot 80 meter. Door een deel van de schepen op speculatie te bouwen, kunnen kopers zeer snel gaan varen: voor mensen die veel geld hebben en te weinig tijd, is de redenatie van de werf. Het blijkt een succesformule voor Heesen. De highlights uit de orderportefeuille. De eerste mijlpaal dit jaar wordt de tewaterlating van YN 18950 Project Aquamarine, het eerste jacht van de nieuwe 5000 Aluminium serie. Een koper heeft zich nog niet gemeld. Voor Project Aura, een waterverplaatser met stalen romp van 50 meter, moet ook nog een koper worden gevonden. In oktober dit jaar is het klaar om uit te varen. PROJECT SKYFALL Met de bouw van Project SkyFall, een volledig aluminium full custom 60 meter jacht van bijna 900 GT, is in oktober een begin gemaakt. Het wordt het krachtigste jacht (22.000 pk) dat Heesen ooit heeft gebouwd, met een indrukwekkende topsnelheid van 37 knopen. Het jacht is getekend door Frank Laupman van Omega Architects. Het schip heeft een Fast Displacement Hull Form en wordt aangedreven door vier MTU 20V 4000 motoren die vier Kongsberg S90 waterjets aandrijven. De opdrachtgever, een ervaren jachteigenaar, krijgt zijn schip in 2023 geleverd. In augustus wordt de opbouw op de romp geplaatst. PROJECT SPARTA Project Sparta, waarvan de bouw eveneens in oktober begon, nadat de order in 2019 was geplaatst, is met een lengte van 67 meter en een interieurvolume van circa 1.200 GT het grootste jacht met een stalen displacement romp dat Heesen ooit bouwde. De Fast Displacement Hull Form is een doorontwikkeling van het gepatenteerde rompontwerp van Van Oossanen. Het exterieur is een ontwerp van Winch Design. Dankzij twee MTU 12V4000 M65R dieselmotoren bedraagt de topsnelheid 16 knopen. Oplevering in 2023. In oktober wordt de opbouw op de romp geplaatst. PROJECT TRITON Project Triton is het tweede jacht in de 50 m Staal-serie. De stalen displacement romp is ontworpen door de eigen naval architects en engineers van Heesen. Met twee MTU 8V4000 M63 dieselmotoren haalt Triton een topsnelheid van 15 knopen. Het exterieur werd ontworpen door de Britse designer Clifford Denn. De eveneens Britse ontwerpstudio Reymond Langton is verantwoordelijk voor het interieur. Het schip is vorig jaar verkocht; de levering staat gepland voor maart dit jaar. PROJECT GEMINI In november werd project Gemini voorgesteld, een jacht in de 55 meter Staal-serie. Frank Laupman van Omega Architects tekende de opvolger van de eerder gebouwde zusterschepen Castor (nu Soulmate) en Pollux. Voor het eerst wordt voor het interieur samengewerkt met de de Italiaanse ontwerper Luca Dini Design & Architecture. Het schip meet circa 760 GT en heeft een zonnedek van 110 vierkante meter. Dankzij twee MTU 8V 4000 M63 dieselmotoren, beide IMO Tier III, en een stalen Fast Displacement romp, haalt Project Gemini een topsnelheid van 15,5 knopen. In Oss worden in maart dit jaar romp en opbouw samengevoegd. PROJECT OSLO24 PROJECT SAPPHIRE Project Sapphire, met een lengte van 50 meter, is het tweede jacht in de 5000 Aluminium serie. Op 16 januari werden romp en opbouw samengevoegd. Het jacht heeft een snelle semi-displacement romp met een bruto tonnage van net onder de 500 GT. Twee MTU 16V4000M65L ‘green oceanic’ motoren met Selective Catalytic Reduction beperken de NOx-emissie. Oplevering in juni 2022. Het ontwerp is van Frank Laupman van Omega Architects. PROJECT COSMOS In november wordt het aluminium 80 meter jacht Project Cosmos te water gelaten, met een exterieur van Winch Design en een interieurontwerp van Sinot Yacht Architecture and Design. De order werd in maart 2018 binnengehaald. In juli vorig jaar werden opbouw en romp samengevoegd van het grootste jacht dat Heesen ooit heeft gebouwd. De Fast Displacement Hull Form werd voor extra stijfheid versterkt met de door Heesen gepatenteerde ‘backbone’ constructie. Met vier MTU 4000 M73 motoren, samen goed voor meer dan 19.000 pk zal de Cosmos een topsnelheid van bijna 30 knopen behalen. Oplevering in april 2022. PROJECT COSMOS PROJECT OSLO24 Heesen kondigde in december de verkoop aan van een jacht met veel custom details, gebaseerd op het beproefde platform van de 50 m Staal serie. YN 20150, met de codenaam Project Oslo24, was het vijfde jacht dat Heesen in 2020 verkocht. Het zal in maart 2024 worden opgeleverd. De klant is een ervaren jachteigenaar, die zelf ook als kapitein op het jacht zal varen. Door zijn ruime ervaring op zee, heeft hij diverse praktische en technische ideeën doorgevoerd in het ontwerp van van Clifford Denn. Zo koos hij voor een hybride aandrijving, bestaande uit twee MTU 8V4000 M63 (IMO Tier III) motoren, die op dezelfde schroefas zijn gekoppeld aan een watergekoelde 135 kW Danfoss elektromotor. Achter op het hoofddek bevindt zich een zwembad met waterjets en een glazen bodem, recht boven de beachclub, die voorzien is van een uitgebreide wellnessruimte. Het zitgedeelte op het voordek, wordt voorzien van een buitenhaard. www.heesenyachts.com 48 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021

Royal Huisman bouwt grootste sportvisjacht ter wereld NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN Royal Huisman in Vollenhoven heeft een order geboekt voor de bouw van het grootste sportvisjacht ter wereld. Het door Vripack ontworpen schip is van aluminium, heeft een lengte van 52 meter en telt zes dekken. Royal Huisman bouwt het hogesnelheids-motorjacht voor een zeer ervaren cliënt. Afbeeldingen en technische details zijn nog niet bekendgemaakt. Vripack ontwierp zowel het exterieur als interieur. De ontwikkeling van het schip is in volle gang en alle hoofdcomponenten van dit sportvisjacht, door Royal Huisman “Project 406” genoemd, zullen worden gerealiseerd in nauwe samenwerking met de ontwerpstudio, en worden geproduceerd op de werf in Vollenhove. Aqua Marine leidt het team van de cliënt, waaronder Bush & Noble, Hampshire Marine als technisch manager, en werkt nauw samen met Vripack en Royal Huisman om dit spraakmakende project te realiseren. Royal Huisman’s CEO Jan Timmerman zegt erover: “Het is geweldig dat de aanstaande tewaterlating van het spectaculaire motorjacht Phi gevolgd zal worden door dit imposante sportvisjacht. Ondanks deze tijden van Covid-19 beperkingen zijn we erin geslaagd om twee nieuwe opdrachten voor nieuwbouwprojecten te krijgen en hebben nu vier projecten in aanbouw, in combinatie met meerdere Huisfit- en herbouwprojecten. Stuk voor stuk unieke jachten, en daarom met recht ‘echte’ Royal Huisman projecten. De werf in Vollenhove blijft een ‘thuishaven voor de beste zeiljachten van de wereld’ en we kijken ernaar uit om ook een ‘thuishaven voor de beste motorjachten van de wereld’ te worden – Project 406 is daarvoor de perfecte aanvulling.” www.royalhuisman.com EEN NIEUW ZUSTERSCHIP VAN DEZE ALTENA 40 COASTHOPPER GING ONLANGS TE WATER. Foto’s Altena Yachting DEZE FOTO GEEFT HET GROTE VOLUME VAN DE ALTENA DOGGERSBANK 66 GOED WEER. Altena Doggersbank 66: veel volume Bij jachtwerf Altena Yachting in Raamsdonkveer wordt hard gewerkt aan de bouw van de Altena Doggersbank 66. Het is een stalen rondspant kotterjacht dat qua volume het grootste schip is dat de werf tot dusver heeft gebouwd. Bijgaande bouwfoto onderstreept dat. Inmiddels heeft Altena de opbouw in aluminium gebouwd. Het wordt een zeewaardig schip met klassieke lijnen. Een vallende boeg met terugvallend boeisel en hoge verschansing om het bakdek en een Portugese brug rond het stuurhuis. Bovenop komen een flybridge en -deck. De Doggersbank behoort tot de ‘klassiekers’ in vaderlandse jachtontwerpen. Hij werd in de vorige eeuw ontworpen door Dick Boon van Vripack. Deze nieuwe 66 is een eigentijdse variant. Intussen heeft Altena ook een nieuwe Altena 40 Coasthopper gebouwd; dit ruim 12 meter lange schip ging onlangs te water en wordt dit voorjaar opgeleverd. Het ontwerp van Otto Brinksma, wordt al vele jaren door Altena gebouwd, meest in 36 voets uitvoering. www.altena-yachting.nl www.vripack.com TECHNISCHE SPECIFICATIES ALTENA DOGGERSBANK 66 Lengte o.a.: Lengte LWL: 20,05 m. 18,28 m. Breedte: Diepgang Kruiphoogte 5,65 m. 1,70 m. 5,25 m. Waterverplaatsing 68 ton Motor: 2 x John Deere 235 pk. CE-categorie: A. DE WERF BOUWDE DE OPBOUW IN ALUMINIUM. JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021 49

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN Vorig jaar introduceerde KM Yachtbuilders in Makkum, al twintig jaar vooral bekend om de aluminium Bestevaer zeiljachten, een aluminium 53 voets motorjacht. Nu blijkt dat geen eenmalig uitstapje te zijn, want er is een 49 voets model in ontwikkeling en ook wordt aan het ontwerp van een 63 voeter gewerkt. KM YACHTBUILDERS: Kleiner en groter Bestevaer motorjacht De Bestevaer 53 M/Y trok door de eigenzinnige vormgeving direct de aandacht. Het ontwerp is, net als de Bestevaer zeiljachten, van Dykstra Naval Architects uit Amsterdam en het onderwaterschip is geoptimaliseerd door Studio Delta in Scheveningen. De Bestevaer 49 M/Y is nog in de concept fase. Het kleinere model wordt volgens KM ontwikkeld omdat een aantal mensen aangaf de 53 voets erg interessant te vinden, maar dat ze toch liever onder de 15 meter lengte blijven. Als redenen werden vaarbewijs, algemene kosten of het mogen varen op de Rijn genoemd. ‘MOOIE BEKRONING’ Eeuwe Kooi, eigenaar van KM Yachtbuilders: “Terwijl de Bestevaer 53 M/Y ‘Bryndis’ nog maar net een dikke maand in de vaart was, kregen we al het bericht dat het schip genomineerd is voor ‘European Powerboat of the Year 2021”. Een erg mooie bekroning op ARTIST’S IMPRESSION VAN DE NIEUWE BESTEVAER 49 M/Y. het werk wat veel mensen in het schip gestoken hebben.” Winnaar is het motorjacht niet geworden, maar het kreeg wel internationale aandacht. Inmiddels is een tweede Bestevaer 53 M/Y in aanbouw, voor een Zwitsers echtpaar. Zij hebben tijdens het introductie event in Amsterdam het schip bekeken en kwamen al snel tot de conclusie dat de M/Y hun nieuwe schip zou worden. In verband met de corona perikelen konden ze niet naar Nederland komen om te proefvaren, maar ze vertrouwden op de expertise van Dykstra Naval Architects, Studio Delta en KM om ook zonder proefvaren het bouwcontract te tekenen. De ‘Still’ wordt najaar 2021 opgeleverd. Eind februari begint KM aan de bouw van een derde 53 voeter. KM Yachtbuilders werkt momenteel verder aan de nieuwbouw van een Pelagic 77, Bestevaer 45 ‘Lionne’ en de Dykstra 53 ‘Greyhound’, en voorts een viertal refits en vijf onderhoudsklussen, onder andere hermotorisering. www.kmy.nl TECHNISCHE SPECIFICATIE BESTEVAER 43 M/Y Lengte o.a.: Breedte: 14,95 m. 4,00 m. Waterverplaatsing: 17 ton Diepgang: 0,85 m. Hoogte boven waterlijn: 3,40 m. Motor: 2x Yanmar 4JH80 80 pk Dieseltank: Watertank: Afvalwater: 2x 1.000 l. 2x 860 l. Slaapplaatsen: Badkamers: CE- categorie: 310 l. 5 2 A Damen Yachting bouwt 72 meter expeditiejacht Amels/Damen Yachting gaat een 72 meter lang expeditiejacht bouwen. Het wordt begin 2024 opgeleverd. Met een hybride voortstuwing kan het schip ook in ‘zero emissie’-gebieden varen. Het in- en exterieur wordt ontworpen door Michael Leach Design. Damen Yachting zorgt voor het scheepsbouwkundig ontwerp en de detaillering van de engineering. Aan dek is plaats voor een RIB van 13 meter, een ‘utility craft’ van 9 meter en een auto, plus ‘toys’. Voor de handling daarvan wordt een 14 tons kraan geïnstalleerd. Het jacht meet 1.440 GT en heeft een 24-koppige bemanning en accommodatie voor twaalf gasten. De twee hoofdmotoren worden gekoppeld aan PTO/PTI hybride elektrische voortstuwing waarmee tot 8 knopen gevaren kan worden. De accu’s zorgen voor voldoende vermogen voor overnachtingen zonder dat er generatoren hoeven te draaien. De accu-opslag kan worden uitgebreid met containers met batterypacks voor het geval in kwetsbare gebieden wordt gevaren. Het gehele schip wordt gebouwd in Vlissingen; het stalen casco wordt geconstrueerd in samenwerking met Damen Schelde Naval Shipbuilding. AMELS 242 VERKOCHT De Amels 242 ‘Project Shadow’ is verkocht. Het door Tim Heywood ontworpen jacht uit de Limited Editions-serie, met een interieur van Winch Design, wordt reeds dit najaar opgeleverd. Het is op speculatie gebouwd. Op een aantal punten wordt het schip aangepast aan de wensen van de koper, zoals een Owners Deck met jacuzzi, een helikopterdek met grotere capaciteit en motoren die voldoen aan de nieuwste Tier III emissie-eisen. www.damenyachting.com 50 JACHTBOUW NEDERLAND FEBRUARI 2021

Kwaliteit weerspiegelt kwaliteit Met Perfection Pro tillen we de consequent indrukwekkende prestaties die u gewend bent van het Perfection assortiment naar een nog hoger niveau. Perfection Pro is een gemakkelijk aan te brengen hoogglans aflak die glimt als een spiegel, perfect voor iedere boot en voor ieder substraat. Het uitgebreide assortiment kleuren van Perfection Pro kan à la minute op locatie worden aangemaakt door uw plaatselijke distributeur met behulp van het revolutionaire verfmengsysteem van International, zo bespaart u tijd en geld. Wij introduceren Perfection Pro Undercoat en Varnish voor het ultieme professionele systeem. Met de beschikbaarheid van een sneldrogende grondverf en de komst van een vernis die ieder houten oppervlak laat stralen. Het assortiment Perfection Pro vormt nu een uitgebreide oplossing voor iedere professionele schilder. Perfection Pro: ontwikkeld door professionals voor professionals. international-yachtpaint.com facebook.com/InternationalYachtPaint Alle in deze publicatie genoemde handelsmerken zijn eigendom van of in licentie gegeven aan het AkzoNobel-concern. © AkzoNobel 2021. 10363/0121

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44
45. 45
46. 46
47. 47
48. 48
49. 49
50. 50
51. 51
52. 52

Home