HISWA magazine magazine voor 05 | oktober 2022 | jaargang 29 de watersportbranche METSTRADE Show Nieuw: checklist watersport Plugloos bouwen Waterstof als energiedrager
DMS Anti Rolling Gyro Voor iedereen die zero speed stabiliteit serieus neemt Bezoek ons op de METS stand 12.502 ARG 50T/65T | boten tot 10 Ton ARG 175T | boten van 10 - 30 Ton ARG 250T | boten van 30 - 45 Ton ARG 375T | boten van 45 - 60 Ton www.dmsholland.com
colofon voorwoord HISWA Magazine is het relatie magazine van HISWA-RECRON. Het blad profileert zich als het toonaangevende vakblad van de watersport industrie. Het blad verschijnt zes keer per jaar en wordt verspreid onder watersport bedrijven en stakeholders in de watersportbranche. Uitgever HISWA-RECRON Storkstraat 24 3833 LB Leusden 033 - 303 97 00 communicatie@hiswarecron.nl Advertentieverkoop Dock35 Media Martijn Penning 0314 - 355 826 martijn@dock35media.nl Aan dit nummer werkten mee Edwin Slager, Michaël Steenhoff, Lisette Vos, Klaas Wiersma Hoofdredacteur drs. Liane Jansen Redactiesecretariaat Rianne Hartog Foto cover METSTRADE Show Vormgeving Dock35 Media B.V. Druk Senefelder Misset Doetinchem PARTNERS IN BUSINESS: Waar je misschien ook een lijstje voor nodig hebt, is bij je bezoek aan de METSTRADE Show, van 15 tot en met 17 november in RAI Amsterdam. Met ruim 1.400 deelnemers uit uit 47 landen op een vloer van 22.000 vierkante meter is het handig als je van tevoren een route uitstippelt. Beursmanager Niels Klarenbeek benadrukt: “De beurs is in volle glorie terug. Dus bereid je bezoek goed voor.” Wat hij verder te vertellen heeft over deze grootste vakbeurs voor toeleveranciers in de watersport- en jachtbouwindustrie ter wereld lees je op pagina 14. Tijdens de METSTRADE Show vindt ook het International HISWA Symposium on Yacht Design and Yacht Construction weer plaats. Onder andere een team van studenten aan de TU Delft geeft een presentatie over een vliegende waterstofboot die ze bouwden. We lichten een tipje van de sluier op over deze innovatie op pagina 24. Innovatie staat ook centraal in het artikel over het maken van mallen voor boten van composiet. Is plugloos bouwen de toekomst? Op pagina 18 belicht Nedcam in Heerenveen dit onderwerp van alle kanten. Het is vooral veel experimenteren, testen en doen. KENNISPARTNERS: Daarover gesproken: ik ga ook weer wat doen. Mijn to do-lijstje lonkt. Liane Jansen Hoofdredacteur Lijstjes In mijn notebook een lijstje met acties die ik moet doen deze week. Een mail van school met een lijstje met wat jongste dochter ‘do not forget’ op werkweek naar Londen. En in mijn tas een boodschappenlijstje op de achterkant van een envelop. We kunnen in het dagelijks leven niet zonder lijstjes. Ook het bedrijfsleven niet. Zo ontwikkelden de HISWA Gecertificeerde Jachtservicebedrijven de checklist watersportbedrijven; een checklist die ondernemers helpt bedrijfsrisico’s in kaart te brengen. Op pagina 20 lees je alles over dit handzame en praktische instrument. 05 2022 | HISWA MAGAZINE 3
AL 40 JAAR UW MAKELAAR EN TAXATEUR VAN RECREATIEBEDRIJVEN Den Bosch 073 6408 888 | Huizen 035 6236 212 | info@maasrbm.nl | www.maasrbm.nl
inhoud Artikelen Elk nummer 14 METSTRADE Show 2022 Alle lichten op groen. ‘De beurs is bijna in volle glorie terug’ 18 Plugloos bouwen Droom of werkelijkheid? 20 Checklist watersportbedrijven De HISWA Gecertificeerde Jachtservicebedrijven ontwikkelden een checklist die hen helpt bedrijfsrisico’s in kaart te brengen. 22 BTW-status van pleziervaartuigen Hoe zit het precies? 24 TechTalk: waterstof als energiedrager Studenten van de TU Delft werken aan een vliegende waterstofboot. 26 Het Potret Dit keer: Felix Cohen, de nieuwe voorzitter van de campagne Varen doe je Samen! kalender Overzicht van bijeenkomsten, evenementen, workshops, trainingen en vergaderingen van HISWA-RECRON. 07 Op Stapel 08 Ondernemersnieuws 29 Vraag & Antwoord 29 Column Geert Dijks 30 Nieuws I Innovatie 33 Nieuws I Mens & Bedrijf 37 HISWA-RECRON Business Club Nieuws November & december Ledenbijeenkomst Flevoland 3 november Locatie: nader te bepalen www.hiswarecron.nl/agenda Ledenbijeenkomst Texel 10 november Locatie: nader te bepalen www.hiswarecron.nl/agenda International HISWA Symposium on Yacht Design and Yacht Construction 14 en 15 november RAI Amsterdam www.hiswasymposium.com HISWA Jachthavensymposium 17 november RAI Amsterdam www.hiswarecron.nl/agenda METSTRADE Show 15 tot en met 17 november RAI Amsterdam www.metstrade.com Het HISWA Jachthavensymposium is op 17 november. Ledenbijeenkomst Noord-Holland 23 november Locatie: nader te bepalen www.hiswarecron.nl/agenda Algemene Ledenvergadering HISWA-RECRON 1 december InnStyle, Maarssen www.hiswarecron.nl/alv Meer bijeenkomsten Houd www.hiswarecron.nl/agenda in de gaten voor een actueel overzicht van evenementen, trainingen, vergaderingen en andere bijeenkomsten. 05 2022 | HISWA MAGAZINE 5
drijvende steigers & turn key marinas golfbrekers - complete jachthavens - industriële steigers speciale roeisteigers - drijvend maatwerk - huursteigers Prins Bernhardlaan 1 NL-3297 CB PUTTERSHOEK T +31 (0)78 67 77 000 E info@interboatmarinas.nl I www.interboatmarinas.nl We weten veel van boten, omdat we zelf ook varen. METSTRADE stand 05.719
uitgelicht Op Stapel Enksail Orion 49 Gebroeders van Enkhuizen uit Makkum bouwt momenteel een aluminium Enksail Orion 49. Dit jacht, ontworpen door Satellite Yacht Design, combineert veiligheid met zeilprestaties en comfort. Enksail-zeiljachten zijn custom built: de uitrusting, lay-out en styling wordt naar wens van de opdrachtgever gemaakt. Opdrachtgevers voor dit jacht zijn de Canadezen Paul en Sherly Shard. Ook bekend als de presentatoren van de tv-serie en het YouTube-kanaal Distant Shores. Via deze kanalen delen ze hun zeiltochten, maar ook het bouwproces van de Enksail Orion 49. Op de hoogte blijven? Volg dan Distant Shores TV op YouTube. www.gebrvanenkhuizen.nl/jachtbouw/zeiljachten/enksail-orion www.youtube.com/c/DistantShoresTV Specificaties Romplengte ............................................13.75 meter Lengte overall ........................................ 15.05 meter Breedte .................................................. 4.50 meter Diepte ................................................... 2.00 meter Zeiloppervlakte ..............................................112 m2 Brandstoftank.............................................850 liter Watertank ..................................................650 liter Vuilwatertank ............................................. 120 liter 05 2022 | HISWA MAGAZINE 7
nieuws Ondernemersnieuws HISWA-RECRON telt 6 nieuwe leden 1. Camping De Beekhoek www.campingdebeekhoek.nl 2. Loo Mare www.loomare.nl 3. Advanced Yacht Consulting www.ayc-nl.nl 4. Futura Yachts www.futurayachts.nl 5. Var Tenders www.vartenders.com 6. Tienstra Organisatie Nautische Dienstverlening www.t-o-n.nl Vacaturestand HISWA succesvol Volle bak was het in KB106, de grote stand van HISWA op de HISWA te water in de Bataviahaven in Lelystad. De stand stond helemaal in het teken van werken en leren in de jachtbouw en watersport. Het doel: bezoekers laten kennismaken met en enthousiasmeren voor een opleiding of baan in de watersport en jachtbouw. De sector is nog niet breed bekend als werkgever en daar gaf HISWA-RECRON in de stand op verschillende manieren aandacht aan. Verreweg de meeste aandacht ging naar een groot rek met tientallen actuele vacatures bij leden van HISWARECRON. De QR-codes waarmee geïnteresseerden de complete vacaturetekst op www.hiswa.nl/vacatures konden bekijken, werden flink gescand. Dat was in enkele gevallen zo succesvol, dat tijdens de beurs sollicitatiegesprekken zijn gevoerd en zelfs kandidaten zijn aangenomen. Heb jij ook een vacature? Als lid van HISWA-RECRON kun je die gratis plaatsen op www.hiswa.nl/vacatures. Log hiervoor in op www.mijnhiswarecron.nl en ga naar de knop Vacature toevoegen. 8 HISWA MAGAZINE | 05 2022
Prinsjesdag 2022: wat verandert er voor de ondernemer? Door de oorlog in Oekraïne zijn de energieprijzen en de prijzen van andere producten en diensten enorm opgestuwd en dat wordt gevoeld door burgers én bedrijven. Dit is dan ook een centraal punt in de beleidsplannen die de overheid gisteren tijdens Prinsjesdag 2022 naar buiten bracht. Het kabinet is van plan burgers tegemoet te komen in de prijsstijging van energie en andere gestegen lasten die drukken op het huishoudbudget. Daarmee beoogt het kabinet de koopkracht op peil te houden en dat is voor bedrijven, ook in de watersporten recreatiesector, op zich goed nieuws. Een kleine greep uit de aangekondigde maatregelen. Extra verhoging minimumloon Om de koopkracht van de Nederlanders op peil te houden, is er een grotere stijging van het minimumloon nodig: vanaf 1 januari 2023 gaat daarom het minimumloon in één keer met 10 procent omhoog. Stijging van winstbelasting en belasting in box 2 De winstbelasting (vennootschapsbelasting) gaat omhoog; het lage tarief stijgt van 15 naar 19 procent. Dat is dan tot 200.000 euro winst. In 2022 was het lage vpb-tarief nog 15 procent; dit lage percentage vennootschapsbelasting gold voor een belastbaar bedrag tot 395.000 euro. Onbelaste reiskostenvergoeding omhoog De bekende kilometervergoeding wordt na jarenlange stilstand opgekrikt. In plaats van 19 cent per kilometer nu, gaat de vergoeding in 2023 naar 21 cent. Verhoging van de werkkostenregeling De zogenaamde vrije ruimte in de huidige werkkostenregeling blijkt niet altijd meer toereikend om de gebruikelijke vergoedingen, verstrekkingen en terbeschikkingstellingen te handhaven zonder dat sprake is van eindheffing van 80 procent bij de werkgever. Standpunten HISWA-RECRON online Als ondernemersorganisatie voor watersport en recreatie behartigt HISWA-RECRON de belangen van watersport- en recreatieondernemers in Nederland. De belangenbehartiging en lobby is gericht op het creëren en behouden van een optimaal ondernemersklimaat voor de aangesloten leden. Wat vinden wij bijvoorbeeld van de baggerproblematiek? Hoe kijken we aan tegen registratie en identificatie van boten? Deze en nog andere standpunten zijn op een rij gezet en online beschikbaar gemaakt. De standpuntenpagina is vooral relevant bij ons lobbywerk in Den Haag en Brussel. Ook bij contacten met de pers kan zo duidelijker uiteengezet worden waar HISWA-RECRON voor staat. De standpunten zijn gedeeld in de thema’s: leefomgeving, positionering, duurzaamheid, kwaliteit en wet- en regelgeving. www.hiswarecron.nl/actueel/standpunten Last van handelsbelemmeringen in de VS? Het Ministerie van Buitenlandse Zaken inventariseert de handelsbelemmeringen die Nederlandse ondernemers ervaren in de relatie met de Verenigde Staten. Denk aan bepaalde eisen die voor buitenlandse producenten moeilijker te behalen zijn dan voor binnenlandse producenten, onder meer op de markt voor overheidsaanbestedingen op nationaal, statelijk of regionaal niveau. Voorbeelden hiervan zijn een minimaal aantal lokale (Amerikaanse) arbeiders in de productielijn, een minimaal aantal Amerikaanse elementen in het eindproduct of de eis van een certificaat waarvan de uitgevende autoriteit alleen in de VS zit. Ondernemers die dit herkennen, kunnen contact opnemen met Jeroen van den Heuvel: j.heuvel@hiswarecron.nl. Hij verzamelt alle reacties en geeft dit door aan het Ministerie van Buitenlandse Zaken. 05 2022 | HISWA MAGAZINE 9
nieuws Pandemische paraatheid Na twee jaar lockdowns, beperkingen, omzetverlies en ziekteverzuim kijkt ook de watersport- en recreatiesector met argusogen naar het najaar en de winter. Een nieuwe coronagolf is niet ondenkbaar. Terwijl brancheorganisaties zoals HISWARECRON plannen aandragen voor hoe alles veilig open kan blijven, vragen de sectoren zich af of de overheid zélf wel voorbereid is. Er is op dit moment geen zicht op coronasteun. Daarom is het uitgangspunt van HISWA-RECRON dat in het sectorprotocol een aanzienlijke beperking van de groepsgrootte of zelfs sluiting geen optie is. HISWA-RECRON stelt het volgende sectorprotocol voor: • Fase 1: algemene hygiënemaatregelen, contactloos betalen, extra ventileren, CO2 thuis laten werken. • • Fase 2: extra schoonmaak, spat- en kuchschermen, routering en advies voor thuistest voor binnenruimtes. Fase 3: preventief thuiswerken als dat mogelijk is, 1,5 meter afstand binnen óf mondkapje tenzij placering, gezondheidscheck en bij verblijf in binnenruimtes langer dan 30 minuten geldt een thuisblijfadvies voor kwetsbaren. • Fase 4: (alarmfase) bij grote groepen zonder doorstroming coronatoegangsbewijs 3G of zelftest ter plaatse afnemen en tonen, als de ondernemer daar niet voor kiest, dan 1,5 meter afstand. HISWA-cao algemeen verbindend verklaard De HISWA-cao geldt voor leden van HISWA-RECRON die onder de werkingssfeer van deze cao vallen. Er zijn echter ook bedrijven in Nederland die wél onder de werkingssfeer vallen van deze HISWA-cao, maar die niet hoeven toe te passen, omdat zij geen lid zijn van HISWA-RECRON. Dit kan leiden tot concurrentie op arbeidsvoorwaarden. Om die reden verzochten HISWA-RECRON en de vakbonden het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om de HISWA-cao algemeen verbindend te verklaren. Dat heeft het ministerie inmiddels gedaan. Met ingang van 15 september jl. geldt de HISWA-cao ook voor bedrijven die geen lid zijn van HISWA-RECRON, maar wel onder de werkingssfeer vallen. Meer informatie bij Martin Merks: m.merks@hiswarecron.nl. -meter en kwetsbare medewerkers Incidenten bij infrastructurele werken besproken Onlangs besprak Geert Dijks, directeur van HISWA-RECRON, met VVD Tweede Kamerlid Daniel Koerhuis over de vele incidenten bij infrastructurele werken als bruggen en sluizen. Incidenten die direct de watersport- en recreatiesector raken. Veel leden ondervinden hinder van de werkzaamheden, die in veel gevallen niet of beperkt zijn afgestemd met de bedrijven. Dit zorgt voor vervelende situaties. HISWA-RECRON stuurt aan op structurele oplossingen voor achterstallig onderhoud, tekort aan budgetten en wil zoveel mogelijk de negatieve gevolgen voor de leden beperken. Verzet tegen schepen van 110 meter naar Heerenveen Het college van Gedeputeerde Staten van Friesland besloot recent om weer schepen van 110 meter met een ontheffing toe te staan naar Heerenveen. Regiomanager Jan Ybema: “Dit is geen logisch besluit omdat de vaarweg oorspronkelijk voor categorie 3 beroepsschepen is aangelegd. We zien dan ook dat de oevers en kades zwaar beschadigd raken. Verder is het nautisch niet verantwoord in verband met de waterrecreatie in Terherne en Heerenveen. Binnenkort volgt een overleg met de verantwoordelijke gedeputeerde.” Update overzichtskaart vuilwaterinnamepunten De Overzichtskaart Vuilwaterinnamepunten van Waterrecreatie Nederland bevat een overzicht van alle bekende vuilwaterinnamepunten in Nederland. In opdracht van het Ministerie van I&W wordt de kaart geüpdatet. Waterrecreatie Nederland maakt hiervoor gebruik van een melder waarmee watersporters informatie kunnen doorgeven of corrigeren. www.waterrecreatienederland.nl/melder-vuilwater-innamepunt 05 2022 | HISWA MAGAZINE 11
Investeren én ontspannen op de meest bijzondere locaties aan het water Ziet u het al voor zich? Een tweede woning bij de Loosdrechtse Plassen of nabij de Zeeuwse Delta? Dutchen Group ontwikkelt onderscheidende projecten op prachtige plekken waar u kunt ontspannen op het water, genieten van de rust, de privacy en vooral van elkaar. Watervilla’s Zuydoever bij Loosdrecht en Waterlodges Naut bij Oude Tonge zijn unieke investeringsmogelijkheden waarbij u kunt kiezen uit diverse verhuur- en gebruiksvarianten. Neem vrijblijvend contact op voor meer informatie of een bezichtiging van de modelwoning op locatie. info@dutchengroup.com / 023 741 00 60 / www.dutchengroup.com
nieuws Nieuwe medewerkers bij HISWA-RECRON Bij HISWA-RECRON zijn per 1 oktober 2022 twee nieuwe medewerkers in dienst gekomen. Dorien Eilering is begonnen als adviseur Public Affairs. Dorien is 25 jaar oud en volgde de opleiding European Policy aan de UvA. Ze is te bereiken via d.eilering@hiswarecron.nl. Verder is Liane Busschers gestart als medewerker Ledenadministratie. Liane is 44 jaar en heeft ruime ervaring op administratief vlak. Liane kun je bereiken via l.busschers@hiswarecron.nl. Liane Busschers Dorien Eilering Nieuwe watersportstatistieken beschikbaar Hoeveel boten zijn er? Hoeveel watersporters? Wat is de omzet van de sector? Al dit soort gegevens heeft HISWA-RECRON verzameld en in een infographic samengevat. Zo hebben bijvoorbeeld stakeholders of journalisten snel een overzichtelijk beeld van de watersportsector. De infographic en andere actuele feiten en cijfers vind je op onze website. www.hiswarecron.nl/actueel/cijfers-en-feiten Grote zorgen over Haringvlietbrug en Heinenoordtunnel In 2023 vinden er werkzaamheden plaats aan de Haringvlietbrug en direct erna aan de Heinenoordtunnel. Vanaf 1 januari 2023 draait de klep van de brug gedurende tenminste negen maanden niet meer voor de pleziervaart. Dit geeft hinder, ook voor de watersportondernemers in de nabijheid van de brug. Daarnaast is de A29 afgesloten van 9 juni tot en met 28 juli 2023 voor werkzaamheden aan de Haringvlietbrug en vervolgens weer van 7 augustus tot en met 28 augustus 2023 aan de Heinenoordtunnel. Verder zijn er nog talrijke weekendafsluitingen gedurende het jaar. HISWA-RECRON is niet tegen werkzaamheden aan de brug en de tunnel, maar niet blij met plannen. De sector is zo het kind van de rekening in de zomer. De zorgen van HISWARECRON betreffen de opzet van het project en de afwegingen die er zijn gemaakt zijn. Er is een brandbrief gestuurd aan de provincie Zeeland. Naar aanleiding daarvan wordt er hopelijk gekeken naar alternatieve oplossingen. Inclusief personeelsbeleid Veel bedrijven hebben dringend medewerkers nodig. Het is daarom belangrijk om een inclusief personeelsbeleid te voeren, anders krijg je je personeelsformatie nooit op orde. Denk hierbij aan het aantrekken van (minderheids)groepen zoals vrouwen, gehandicapten, ouderen, inwoners met een andere culturele achtergrond en LHTBQ’ers. Als je als bedrijf niet inclusief bent, dan werkt het tegenwoordig heel simpel. Voer je geen inclusief personeelsbeleid, dan loop je de kans dat een medewerker vertrekt naar een ander bedrijf, dat wél een inclusief personeelsbeleid voert en waar deze medewerker zich wel welkom en gewaardeerd voelt. Er is keuze genoeg op de arbeidsmarkt. Meer informatie bij Herbert van Oord, manager Arbeidsmarkt, Training en Opleiding: h.van.oord@hiswarecron.nl. ‘Maak het in de jachtbouw’ gelanceerd Lasser, cascobouwer, projectmanager, ontwerper of engineer: wat is er toch veel mogelijk in de jachtbouw. Die diversiteit aan beroepen en opleidingen staat centraal in de nieuwe promotiefilm Maak het in de jachtbouw. De film is bedoeld om jongeren en andere werkzoekenden te enthousiasmeren voor een opleiding of baan in de jachtbouw. De film is opgenomen bij Contest Yachts en Sturiër Yachts en brengt alle facetten van de jachtbouw in beeld. Enthousiaste werknemers vertellen vol passie over hun vak en laten zien hoe geweldig het is om samen te werken aan een jacht. Op de afgelopen HISWA te water draaide de film continu op een groot scherm in de stand van HISWA. Je vindt de film op het YouTubekanaal van HISWA-RECRON. Uiteraard mag je de film embedden in je eigen website. 05 2022 | HISWA MAGAZINE 13
METSTRADE Show Alle lichten op groen voor METSTRADE 2022 ‘De beurs is bijna in volle glorie terug’ Vorig jaar was de METSTRADE Show een hybride beurs, dit jaar staan alle lichten op groen. Exposanten uit meer dan 47 landen staan op de beurs, Azië is weer ruim vertegenwoordigd. Alleen het aantal Chinese exposanten is beperkt. Tekst: Lisette Vos Beursdirecteur Niels Klarenbeek tovert op een groot scherm een screenshot met alle activiteiten van de METSTRADE Show. Om er een paar te noemen: superyacht sustainability route, e-lab electric & hybrid showcase, young professionals in yachting, DAME Awards, HISWA Jachthavensymposium een een exhibitor happy hour. Al deze activiteiten en meer kunnen exposanten en bezoekers van de grootste vakbeurs voor toeleveranciers in de watersport- en jachtbouwindustrie ter wereld verwachten. ‘Alle lichten staan op groen. De horeca in de stad is gewoon open. De beurs is bijna in volle glorie terug.’ Op de Marine Equipment Trade Show 2022 in de RAI Amsterdam staan van 15 tot en met 17 november bedrijven uit meer dan 47 landen, met in totaal 26 landenpaviljoens op een vloer van 22.000 vierkante meter. Azië is ruim vertegenwoordigd, alleen het aantal exposanten uit China is beperkt vanwege de reisbeperkingen van de Chinezen. Chinese bedrijven met vestigingen en/of distributeurs in Europa bemannen wel een stand op de beurs. ‘Uit China komen veel subonderdelen voor de sector. In deze tijd waarin de voorraad van onderdelen stokt, missen we die groep exposanten wel. We hopen alle Chinese deelnemers in 2023 weer te verwelkomen. Gelukkig ontvangen we wel deelnemers uit Taiwan, Singapore en is er een compleet paviljoen uit Zuid-Korea.’ Inspiratie uit luchtvaarsector De traditionele opening van de METS met een keynote speech van een inspirerende spreker ontbreekt dit jaar niet. Tijdens de Breakfast Briefing houdt Cory Combs, mede-oprichter van Ampaire, een verhaal over duurzame innovaties in zijn sector. Zijn bedrijf ontwikkelt hybride aangedreven kleine passagiersen vrachtvliegtuigen. Volgens Klarenbeek is Combs de uitgewezen man om zijn toehoorders uit de watersportsector te inspireren. ‘De luchtvaartsector is conservatief, de veiligheid gaat boven alles. Toch is het gelukt om elektrisch te vliegen. Zijn boodschap is: als het ons lukt, lukt het jullie zeker.’ Duurzaamheid en elektrisch varen komen uitgebreid aan de orde. De uitreiking van de Boat Builder Awards vindt weer plaats in het Scheepvaartmuseum. Volvo Penta Assisted Docking System: winnaar DAME 2021. 14 HISWA MAGAZINE | 05 2022
Propel - ontwikkelaar van elektrische binnen- en buitenmotoren - is een van de exposanten. Elektrisch varen Elektrisch varen komt in Nederland en heel Europa steeds meer op stoom, in navolging van het elektrisch rijden. Zeker in deze tijd waarin de gasprijzen alleen maar stijgen, is elektrisch varen een aantrekkelijker alternatief. Zelfs Amerika – vooral bekend om sportboten met hoge snelheden – lijkt overstag te gaan. Op de beursvloer staan aanbieders van onder meer laadpalen, want die zijn net zo hard nodig om de markt te vergroten. In het informatieve theaterprogramma van de beurs komt het thema duurzaamheid en elektrisch varen uitgebreid aan de orde. Duurzaam maakproces Belangrijk onderdeel van het programma is de duurzaamheid van het maakproces. De Amsterdamse organisatie Water Revolution Foundation ontwikkelde - met behulp van wetenschappelijke methoden - een tool voor bedrijven: hoe duurzaam produceren zij hun producten en hoe kunnen zij het productieproces verduurzamen? Bedrijven die de toets goed doorstaan, ontvangen een keurmerk. In aanloop naar de beurs heeft een aantal exposanten al hun maakproces doorgelicht: de resultaten zijn tijdens de beurs te zien. Ideaal platform Voor exposant Propel – ontwikkelaar van elektrische binnen- en buitenmotoren - is de METS in de RAI Amsterdam een thuiswedstrijd. Sander van Dijk, manager director van Propel, kijkt uit naar de beurs. ‘De METSTRADE Show is erg belangrijk voor ons. Voor een jong merk zoals Propel is deze beurs een ideaal platform om af te spreken met nieuwe en bestaande distributeurs en producenten van subonderdelen.’ Om elektrisch varen echt van de grond te tillen, is samenwerking nodig, stelt Van Dijk. Daarover gaat hij graag het gesprek aan, ook op de beurs. In Amsterdam is bijvoorbeeld de Coalitie Duurzaam Varen opgericht. De coalitie – met importeurs, fabrikanten, laadinfraexperts en jachthavens – denkt mee met het gemeentelijk vaarbeleid en over de plaatsing van infrastructuur waaronder laadpalen. ‘Samenwerken, ook met de stad, is het beste recept voor goede en realistische oplossingen. We hopen dat onze aanpak een blauwdruk voor andere gemeenten is.’ Als je er niet bij bent, hoor je er niet bij. 05 2022 | HISWA MAGAZINE 15
CAT-handling at its best www.roodberg.com The Original Marina Management Het draadloze energie beheersysteem voor uw jachthaven • In-/uitschakelen van stroom • Energieverbruik uitlezen • Ampère limieten instellen • Zonder aanpassing aan uw infrastructuur • Te koppelen met uw reserveringssysteem • MID gecertifi ceerd Meer weten? Scan de code, vul het formulier in en wij nemen vrijblijvend contact met u op. www.icy.nl Bespaar veel energie
Visitekaartje Ook de exposanten in het Holland Yachting Pavilion zijn verheugd om weer samen te komen op de beurs. Volgens Rudy Jurg, salesmanager van Rondal (leverancier van onderdelen voor superjachten), is het een ‘must’ om op deze internationale beurs te staan. ‘Als je er niet bij bent, hoor je er niet bij. Dit is de kans om je visitekaartje af te geven aan de industrie. In Nederland werken bedrijven veel samen om een jacht te bouwen, ook al ben je soms concurrent van elkaar. We proberen samen onze jachten beter te maken en de productie naar Nederland te halen. Die open sfeer proef je in ons paviljoen. Dat is bij andere landenpaviljoens soms echt anders.’ Rondal presenteert tijdens de beurs innovatieve oplossingen, zoals mooring lieren die onderdeks geplaatst kunnen worden. Dat (sub)onderdelen - net als tijdens de vorige editie - niet of beperkt leverbaar zijn, speelt volgens Jurg in de onderhandelingen met klanten een grote rol. Bedrijven kunnen niet altijd een bepaalde levertijd garanderen. ‘Flexibele levertijden en clausules voor late levering zijn erg belangrijk.’ Voorbereiding beursbezoek De verwachtingen zijn dit jaar hooggespannen. Vorig jaar was de METSTRADE Show nog een hybride beurs – inclusief een online programma vanuit een TV-studio – dit jaar is de beurs weer als vanouds. Zo keert de prijsuitreiking van de Boat Builders Awards terug in het Scheepvaartmuseum en zijn de borrels op de beursvloer en (eet)afspraken in de horeca in de stad weer toegestaan. De organisatie heeft voor de komende editie flink moeten puzzelen om een nieuwe indeling voor de hallen te maken: de route op de beursvloer is aangepast. Advies aan alle bezoekers: bereid het bezoek aan de beurs goed voor. ‘We kijken uit naar een levendige beurs, exposanten en bezoekers kunnen elkaar weer drie dagen lang ontmoeten,’ besluit Klarenbeek. HISWA Symposia Op de METSTRADE Show organiseert HISWA-RECRON twee symposia: het HISWA International Symposium on Yacht Design and Yacht Construction (zie pagina 25) op 14 en 15 november en het HISWA Jachthavensymposium op 17 november. Tijdens het symposium over de jachthavens staan twee onderwerpen op het programma centraal: verzekerbaarheid van het bedrijf en ondermijning. Paul de Groot, manager waterrecreatie bij HISWA-RECRON, is één van de organisatoren: ‘Beide thema’s zijn door de leden aangedragen. Het programma wordt nog nader ingevuld. In ieder geval houdt Kuiper Verzekeringen, HISWA-RECRON Partner in Busines, een lezing over hoe leden hun bedrijf goed kunnen verzekeren en wat watersportbedrijven zelf kunnen doen.’ Inschrijven kan via de website van HISWA-RECRON: www.hiswarecron.nl/deelnameformulier-jachthaven-symposium. 05 2022 | HISWA MAGAZINE 17
jachtbouw Plugloos bouwen, droom of werkelijkheid? Er staat wat te veranderen bij het maken van mallen voor boten van composiet. Naast de enorme portaalfreesrobot bij Nedcam in Heerenveen, komt binnenkort een vergelijkbare machine maar dan eentje met een 3D-printkop. Tekst: Klaas Wiersma Het Nederlandse Nedcam is wereldwijd gezien een van de grote producenten van mallen voor boten van composiet. Onder de klanten zijn werven als Contest, Wajer en Bavaria. Uit elke mal wordt een serie boten gemaakt. Het proces is al jaren hetzelfde: van de CAD-tekeningen van de ontwerper wordt eerst een plug gemaakt. Deze plug ziet er exact zo uit als de uiteindelijke rompof dekvorm. Op de plug wordt vervolgens een mal gelamineerd. Deze is van hetzelfde materiaal als het uiteindelijke product. Voor een polyester boot is een polyester mal nodig, is de romp van koolstof dan moet ook de mal van koolstof zijn. De mal moet namelijk precies passen en mag tijdens het proces niet meer of minder uitzetten dan de vorm die erin zit. Erwin van Maaren, directeur bij Nedcam, legt uit wat de voordelen zijn van het werken met polyester composiet uit een mal. De bouwwijze is goedkoop, onderhoudsarm, je kunt er makkelijk mooie vormen mee maken en het materiaal is licht van gewicht. De methode is in zoverre efficiënt dat het vanaf 5 tot 10 boten al loont om te werken met een plug en een mal ten opzichte van staal of aluminium. Zou het kunnen dat door de komst van de 3D-printer het maken van een plug overbodig wordt? Plugloos bouwen Wat gaat er veranderen nu nieuwe technieken zo sterk in ontwikkeling zijn? Die vraag leggen we voor aan Van Maaren. Zou het kunnen dat door de komst van de 3D-printer zelfs het maken van een plug overbodig wordt, het zogenaamde plugloos bouwen? De Nedcam-directeur moet er even over nadenken. “Ik kan een kort antwoord geven, dat is nee. Maar het is wel een onderwerp waar wij mee bezig zijn. Volgens mij kan ik het best eerst laten zien hoe het op dit moment werkt.” De eerste loods bestaat uit meerdere hallen. In de eerste hal worden de pluggen gemaakt, het begin van het proces. Er wordt flink gewerkt en we zien pluggen in allerlei stadia van totstandkoming. In het midden van de hal wordt op een houten frame met blokken EPS (piepschuim) een soort kasteel in elkaar gelijmd. Het is de basis van een plug. Dan gaan we via een deur de portaalfrees in. In deze ruimte zien we een dubbele rail van 26 meter lang met daarop een rijdende brug waaraan twee robotarmen hangen. Met een freeskop vreet deze al het piepschuim weg rond het ontwerp. De vormen van een dek voor een flink jacht zijn al te herkennen. De grove kop heeft een zeer ruw oppervlak achter gelaten maar in de volgende fases wordt het polystyreen helemaal glad gemaakt. De plug is nu nog wat kleiner dan het uiteindelijke ontwerp want over deze vorm komt een laag epoxy-pasta die na uitharding opnieuw glad wordt gefreesd. Erwin van Maaren. Afwerken De plug gaat dan naar een andere hal voor de afwerking. Met de hand wordt elke plug ‘geplankt’, gladgeschuurd met schuurpapier op een lange plank. Dan komt er een verfneveltje overheen voor de volgende schuurronde, zo wordt er geen plek per ongeluk overgeslagen. Op de plug mag geen enkel krasje of oneffenheidje zitten, die zul je namelijk in elk eindproduct blijven tegenkomen. Voor de laatste controle wordt de plug nog met hoogglans zwart gespoten zodat met een losse tl-balk een allerlaatste controle kan plaatsvinden. “Zwart is de kleur waarop je het meeste ziet”, voegt Van Maaren toe. Nu is de plug klaar. Na een laag bijenwas wordt de mal er overheen gelamineerd. En dan is Nedcam klaar met zijn aandeel in het proces. 18 HISWA MAGAZINE | 05 2022
Een mal moet zo strak zijn omdat werven als eerste laag gelcoat in de mal aanbrengen. Boten hoeven dan niet meer te worden geschilderd. Nedcam doet al ruime tijd ervaring op met 3D printen. Hol opwerken Zou je die plugfase kunnen overslaan en de robotgestuurde freesmachine rechtstreeks een mal kunnen laten frezen? Als een frees een bolle vorm, wat ook wel het positieve (male) deel wordt genoemd, met zoveel precisie kan frezen, dan zou dat met een holle vorm, de negatieve (female) kant van het verhaal, toch ook moeten kunnen? Van Maaren: “Soms doen we dit al. Voor kleinere onderdelen maken we wel eens rechtstreeks een mal, of voor onderdelen van windmolens. Maar voor een scheepsromp is dat op dit moment nog niet mogelijk. ‘Hol opwerken’ wilden we 15 jaar geleden al. Maar de techniek is nog steeds niet zo ver. En een mal moet echt heel strak zijn. Daarom wordt elke plug met de hand afgewerkt. Omdat de mal van hetzelfde materiaal moet zijn als het eindproduct, vanwege de uitzettingsfactor, zou je bovendien in het composiet moeten freezen. Maar daarvoor is het helemaal niet geschikt. Dat wordt niet mooi.” 3D-printen Toch zien we in de hal ook een luchtdichte, stofvrije ruimte met daarin een robot die gestaag sliertjes vloeibaar printmateriaal op elkaar legt. Nedcam experimenteert al ruime tijd met een 3D-printer. Van Maaren: “We verwachten dat hier voor het eind van het jaar nog zo’n portaalfrees als deze komt te staan. Eentje van twaalf bij vier en tweeënhalf meter hoog. Die heeft dan twee koppen, een extruder om mee te printen én een freeskop om het meteen glad te maken.” Van Maaren laat een paar printexperimenten zien. Het ruwe printmateriaal is meteen herkenbaar aan het grove oppervlak met spaghettistructuur. Een glad gefreesd gedeelte oogt al veel gladder. “Op deze manier kunnen we veel sneller pluggen bouwen. Wij moeten de pluggen nu bovendien weggooien. Maar als die uit de 3D-printer komen kan het materiaal opnieuw worden gebruikt voor een nieuwe plug. Misschien kunnen we er ook direct mallen mee printen, dus zonder plug. We zitten in de fase van veel en uitgebreid experimenteren en testen. Kijk, dit gepolijste stuk uit de printer vertoonde nog kleine streepjes. Dat hebben we inmiddels opgelost. We zijn goed op weg en met de nieuwe machine zetten we weer een grote stap in de juiste richting.” De toekomst zal het uitwijzen. Op dit moment worden de pluggen nog gewoon gemaakt van EPS met een laagje epoxy. Maar heel lang zal dat niet meer duren. Het is in elk geval mooi om te zien dat bedrijven als Nedcam bezig zijn met het circulair produceren van pluggen en mallen. We zitten in de fase van veel en uitgebreid experimenteren en testen. Van een ruwe 3D-printstructuur naar een gepolijst oppervlak. 05 2022 | HISWA MAGAZINE 19
jachtservice Nieuw: checklist watersportbedrijven De HISWA Gecertificeerde Jachtservicebedrijven ontwikkelden samen met Kuiper Verzekeringen (HISWA-RECRON Partner in Business) een checklist die hen helpt bedrijfsrisico’s in kaart te brengen. Verzekerbaarheid wordt een steeds belangrijker issue aangezien verzekeraars de voorwaarden voor het in verzekering nemen van een watersportbedrijf aanscherpen. Tekst: Michaël Steenhoff De checklist watersportbedrijven is een ‘gereedschap’ om alle bedrijfsactiviteiten en bijbehorende risico’s goed in kaart te brengen. Zodat de ondernemer op een gestructureerde wijze periodiek een goed beeld heeft en tijdig actie kan ondernemen om risico’s te beperken of weg te nemen. Bert Zwier van Kuiper Verzekeringen en zijn collega Auke de Jong waren nauw betrokken bij het maken van de checklist. Zwier: ‘Van grote waarde is dat deze checklist gemaakt is met de inbreng van enkele HISWA Gecertificeerde Jachtservicebedrijven. De checklist is een handzaam en praktisch instrument. Je kunt met de checklist in de hand door je bedrijf lopen. Zo laat je zien dat je serieus bezig bent om je risico’s te minimaliseren. Dat is niet alleen fijn voor jezelf, je medewerkers en je klanten, maar ook voor de verzekeraar.’ De checklist watersportbedrijven brengt alle bedrijfsactiviteiten en bijbehorende risico’s goed in kaart. Netjes werken is risico’s beperken. Ronald van Enkhuizen, mededirecteur van De Gebroeders van Enkhuizen: ‘We kampen allemaal met dezelfde problematiek. Het is goed dat er door dit initiatief aandacht is voor risicobeperking maar dit moet je ook zien als een onderdeel van de gehele bedrijfsvoering. De kunst is dat dit niet alleen door leidinggevenden wordt gedragen, maar dat het vanzelfsprekend wordt in al het handelen van het personeel. Zodat iedereen bewust omgaat met situaties die risico’s kunnen inhouden. Dat is soms heel simpel maar moet wel tussen de oren gaan zitten. Het gaat van het opvegen van hout krullen tot en met het opruimen van losliggende verlengsnoeren waarover je kunt struikelen. Het moet echt een permanent aandachtspunt zijn. Een tip is om een groepsapp in te richten waarin je personeel kunt wijzen op risicovolle situaties. Dat kan bijvoorbeeld in combinatie met het verantwoordelijk maken van personeelsleden voor bepaalde afdelingen in je bedrijf. Dat werkt vaak heel goed omdat medewerkers op die manier eigen verantwoordelijkheid krijgen voor orde en netheid binnen het bedrijf.’ 20 HISWA MAGAZINE | 05 2022
Veilige huishouding Zwier: ‘Als je als adviseur een bedrijf binnenloopt dan voor de risicoinschatting veel uit of de boel er opgeruimd Of het gereedschap niet her en der over de vloer ligt geopende potten verf op de werkbank staan. De eerste een belangrijke factor bij de verzekeringstechnische van een bedrijf. Het is belangrijk dat de ondernemer inziet van een goed georganiseerde, veilige huishouding. eruimd gt rste he er uding. Een belangrijk doel van de checklist is om watersportb verzekerbaar te houden. Een algemene trend in verzekeringsrzekeringsland is consolidatie van verzekeraars. Dat komt het aanbod niet ten goede en kan ook prijsopdrijvend werken. Reden te meer dus om aandacht te besteden aan de manier waarop het bedrijf georganiseerd is. De checklist watersportbedrijven is exclusief beschikbaar voor leden van HISWARECRON op de website: www.hiswarecron.nl/kennisbank. A Gecertificeerde Jachtservicebedrijven De checklist watersportbedrijven is een initiatief van de HISWA Gecertificeerde Jachtservicebedrijven. De doelstelling van deze groep is om de kwaliteit van geleverde diensten te verhogen naar de consument door eenduidige werkwijzen, opleiding en aandacht voor veiligheid. Meer informatie of aansluiten? Neem contact op met Michaël Steenhoff: m.steenhoff@hiswarecron.nl. 05 2022 | HISWA MAGAZINE 21
bedrijfsvoering rubriek De BTW-verklaring en pleziervaartuigen: hoe zit het? De BTW-status van een pleziervaartuig roept vaak vragen op. Wanneer moet je aantonen dat er BTW is afgedragen over een boot en hoe kan een BTW-verklaring daarbij helpen? Wanneer geeft de Douane een BTW-verklaring af en wanneer niet? Wat is het risico dat je alsnog BTW moet betalen? Wat zijn de onderliggende spelregels? In dit artikel vind je antwoorden op al deze vragen. Tekst: Michaël Steenhoff Controle aan de buitengrenzen In een overleg tussen HISWA-RECRON en de Douane (Landelijk Team Jachten) is het EU-beleid bevestigd dat de Douane normaal gesproken alleen aan de buitengrens van Nederland de douaneregeling Terugkerende Goederen controleert. In de praktijk betreft dit de zeehavens of zeesluizen. De bewijslast dat de regeling Terugkerende Goederen van toepassing is, ligt dan bij degene die met de boot arriveert. Bij gebruik van een jacht binnen Nederland is het uitgangspunt dat de boot zich in het vrije verkeer bevindt. Er kan dan alleen invoer-BTW aan de orde komen als de Douane aantoont dat ten onrechte geen BTW is betaald bij eerdere invoer van deze boot. Regeling Terugkerende Goederen Als je een goed uitvoert, ofwel met een boot buiten EU-gebied bent geweest en in dezelfde staat binnen drie jaar terugkeert, kun je dit goed onder bepaalde voorwaarden aanmerken als terugkerende goederen. In dat geval hoef je niet dubbel invoerrechten en BTW te betalen. Het uitgangspunt is dat de Douane op de juistheid en volledigheid van eventueel betaalde BTW controleert aan de buitengrenzen van Nederland. Stel een jacht ligt gewoon in een Nederlandse haven en de Douane wil controleren of de regeling Terugkerende Goederen op een jacht van toepassing is. De Douane kan dan uitsluitend tot naheffing van de BTW overgaan als de Douane kan aantonen en/of bewijzen dat de boot onrechtmatig (niet voldaan aan formaliteiten bij binnenkomst) van buiten de Europese Unie in Nederland is aangekomen. Afgifte BTW-verklaring De afgifte van een BTW-verklaring is een service die de Douane geeft aan iedere eigenaar die in Nederland de BTW heeft afgedragen. In de Europese Unie geven de Duitse en Maltese Douane vergelijkbare BTW-verklaringen af. De Nederlandse Douane geeft deze verklaring alleen af als met bescheiden zoals facturen overtuigend kan worden aangetoond dat op de boot Nederlandse BTW is betaald en die niet is teruggevraagd en/of terugontvangen. Als elders in de Europese Unie BTW is betaald wordt geen Nederlandse BTW-verklaring afgegeven. Bij pleziervaartuigen die meerdere malen van eigenaar zijn gewisseld en bij oudere boten is het in het algemeen zeer lastig om met de aanwezige documentatie naar de maatstaven van de Douane voldoende overtuigend aan te tonen dat op de volledige prijs van het jacht Nederlandse BTW drukt. 22 HISWA MAGAZINE | 05 2022
De BTW-verklaring is een service die de Douane geeft aan iedere eigenaar die in Nederland de BTW heeft afgedragen. Alternatieve verklaring voor pleziervaartuigen van vóór 1985 Voor boten van vóór 1985 die op 31 december 1992 aantoonbaar in Nederland lagen, mag worden aangenomen dat de BTW is betaald, tenzij overtuigend door de Douane wordt aangetoond dat dit niet het geval is. De Douane bevestigt dit desgevraagd in een brief (BTW-verklaring DO 140). De ratio hierachter is dat in 1993 de Europese eenwording een feit was en Nederland toen formeel is toegetreden. Vanaf 1993 is vervolgens acht jaar teruggerekend naar 1985 en is bepaald dat boten van vóór 1 januari 1985 geacht worden een BTW-betaaldstatus te hebben. Jachten liggend in een land van latere toetreding in de EU Voor jachten, liggend in een landen die later tot de EU zijn toegetreden, geldt eenzelfde regeling waarbij acht jaar wordt teruggerekend vanaf het moment van aansluiting bij de EU. Bijvoorbeeld Kroatië is lid geworden van de EU op 1 juli 2013. Voor schepen die acht jaar eerder (2005) al in Kroatië lagen, is het uitgangspunt dat de BTW is afgedragen, mits de aangifte gedaan is zes maanden voor toetreding. Individuele gevallen voor landen buiten Nederland worden van geval tot geval bekeken. Zeker als een dergelijk jacht in Nederland verkocht wordt aan een Nederlander. BTW-verklaring voor nieuwe pleziervaartuigen Het is aan te raden om voor nieuwe jachten (maximaal drie maanden oud of 100 vaaruren) meteen een BTW-verklaring aan te vragen en deze bij het jacht mee te leveren. Zeker omdat de Douane de BTW-verklaringen registreert, kan dit voor de toekomst voor een nieuwe eigenaar veel problemen voorkomen. Het is aan te raden om voor nieuwe jachten meteen een BTW-verklaring aan te vragen. Samenvatting Of een jacht de BTW-betaaldstatus heeft, is afhankelijk van de geschiedenis vanaf de levering. De Douane (het Landelijk Team Jachten) is bereid om in twee situaties een BTW-verklaring af te geven. Om een dergelijke verklaring te verkrijgen, moet wel worden voldaan aan bepaalde voorwaarden. Deze voorwaarden bestaan met name uit het met documenten overtuigend aantonen dat Nederlandse BTW is betaald op de volle prijs van het jacht en dat deze BTW niet is terugontvangen. Bij boten met een bouwjaar van voor 1985 geldt een alternatieve regeling. Alleen voor jachten die ook buiten het douanegebied van de EU varen (de 12-mijlszone) is het van belang bij binnenkomst in de EU de BTW-status aan te tonen, zodat van de regeling Terugkerende Goederen gebruik kan worden gemaakt. Een succesvol beroep op deze regeling kan op basis van een BTWverklaring van de Nederlandse Douane worden gedaan, maar ook op basis van aankoopfacturen of andere soortgelijke bewijsmiddelen. Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Klaas Dijkstra van DHK Tax Lawyers & Legal Consultants, TOP Supplier van HISWA-RECRON. Het artikel is verder akkoord bevonden door het Landelijk Team Jachten van de Douane. 05 2022 | HISWA MAGAZINE 23
techtalk Waterstof als energiedrager Vliegende start voor studententeam TU Delft In aansluiting op de ontwikkeling van zonneboten, heeft een team van studenten aan de TU Delft gewerkt aan een vliegende waterstofboot. Dat ze daarmee letterlijk een vliegende start hebben gemaakt, werd bewezen in de Monaco Energy Boat Challenge in juli dit jaar. Het team van TU Delft kwam als winnaar uit de bus. Tekst: Michaël Steenhoff De 23 studenten van het team – het TU Delft Hydro Motion Team – zijn ervan overtuigd dat waterstof de energiedrager van de toekomst is. Uiteindelijk zijn fossiele brandstoffen eindig en er moet een einde komen aan de uitstoot van broeikasgassen. De toepassing van accu’s om elektriciteit op te slaan wordt gezien als een tijdelijke oplossing. De energiedichtheid van waterstof is in vergelijking met de opslag in een accu 235 keer hoger. Daarnaast is ook de hoeveelheid Lithium die nodig is voor Li-ION accu’s niet onbeperkt beschikbaar. Elektriciteit uit waterstof is dus de oplossing die wat de studenten betreft de toekomst heeft in de maritieme industrie. Daarbij is natuurlijk ook van belang dat de waterstof duurzaam is geproduceerd. De energiedichtheid van waterstof is in vergelijking met de opslag in een accu 235 keer hoger. Monohull-ontwerp Hoe ontwerp je een boot die moet varen op waterstof? De eerste keuze was om niet met een multihull aan de slag te gaan maar met een monohull op draagvleugels. Als bouwmateriaal is carbon gebruikt voor een lichte en sterke constructie. In de romp zijn twee tanks van 2.3 meter ondergebracht waarin de waterstof, onder een druk van 350 bar, is opgeslagen. Een andere ontwerpeis was zeewaardigheid van het vaartuig aangezien de wedstrijd op de Middellandse Zee werd gevaren. Dat betekende ook een uitdaging voor de vleugels; door de golfslag mochten de draagvleugels niet boven water komen omdat het vaartuig dan instabiel wordt. De oplossing hiervoor vonden de studenten in een slim besturingssysteem dat reageert op de golfhoogte en hiermee de draagvleugels op de juiste diepte houdt. Tussen de tanks werd de brandstofcel geplaatst die van waterstof elektriciteit maakt waarmee de boot werd aangedreven. Water is vervolgens het enige wat dan uit de uitlaat komt. Het team in actie tijdens de Monaco Energy Boat Challenge. 24 HISWA MAGAZINE | 05 2022
Studenten aan het werk met de tanks. Vliegen op onderwatervleugels Door een boot op vleugels te laten vliegen, neemt de weerstand af en de snelheid spectaculair toe, in combinatie met minder energieverbruik. Bij een snelheid van 25 km/uur gaat de boot planeren op de vleugels en door de lift die hierbij ontstaat, blijft de boot vliegen boven het water. Het besturingssysteem zorgt ervoor dat de aanstroomhoek van het water op de vleugel bijgesteld kan worden om de boot goed horizontaal te houden. Hiervoor zijn geavanceerde sensoren en slimme softwaretoepassingen nodig die het mogelijk maken snel te reageren op veranderende omstandigheden. Voor de voortstuwing is een propeller gebruikt. De uitdaging hierbij is dat deze propeller ook bij het vliegen onder water moet blijven. Dat vereist een redelijk complex aandrijfsysteem waarbij de schroef in de achterste vleugelstrut is aangebracht, terwijl de motor in de romp is geplaatst. Bij een snelheid van 25 km/uur gaat de boot planeren op de vleugels en door de lift die hierbij ontstaat, blijft de boot vliegen boven het water. Isabelle de Bruijn, teammanager: ‘Wij willen de maritieme industrie inspireren om de transitie naar groene energie te versnellen. Dit jaar laten wij de toepasbaarheid van nieuwe technologieën zien door in een jaar tijd een innovatieve waterstofboot te bouwen. Waterstof is een energiedrager waarbij geen broeikasgassen vrijkomen en het heeft een hoge energiedichtheid.’ International HISWA Symposium on Yacht Design and Yacht Construction Iedereen die meer wil weten over dit project, is welkom om het HISWA Symposium on Yacht Design and Yacht Construction te bezoeken. Dit is op 14 en 15 november tijdens de METSTRADE Show in RAI Amsterdam. Naast een lezing over de ervaringen van het TU Delft Hydro Motion Team, bestaat het programma uit presentaties over onderwerpen die ook in het teken van de energietransitie staan. Onder de noemer ‘Get Energized’ krijgen bezoekers uit de jachtbouwsector de nieuwste wetenschappelijke inzichten op dit vlak. Daarnaast is er ook aandacht voor toegepaste kennisoverdracht. Voor meer informatie en/of aanmelden: www.hiswasymposium.com. 05 2022 | HISWA MAGAZINE 25
het portret rubriek Felix Cohen In de rubriek Het Portret zetten we een persoon in de spotlights die op dat moment in de actualiteit is of verband houdt met het thema. In dit nummer is dat Felix Cohen, de nieuwe voorzitter van de campagne Varen doe je Samen! Tekst: Liane Jansen Je bent nu een half jaar voorzitter van de veiligheidscampagne ‘Varen doe je Samen!’. Met welke doelstelling ben je in die functie gestapt? ‘Ik werk nu 25 jaar voor de publieke zaak. Voorheen als directeur Consumentenbond, Voedingscentrum en Veilig Verkeer Nederland. Daarbij gebruik ik de ervaring die ik als marketingman heb opgedaan in de computerindustrie. In deze functies had ik intensieve contacten met de pers, overheid, politiek en het bedrijfsleven. Deze ervaring zet ik graag in voor ‘Varen doe je Samen!’, een campagne waarvan het belang mij na aan het hart ligt.’ Wat zijn de speerpunten waar je nu aan werkt binnen de campagne? ‘De campagne van ‘Varen doe je Samen!’ loopt fantastisch. Met een klein budget presteren we, door samen te werken met andere organisaties, erg veel. Het vijfjarenplan loopt tot en met Het campagnebeeld van Varen doe je Samen! 2024. Met de speerpunten, zoals gedrag op het water, technische preventie, snelheid, plaats op het vaarwater en locatiespecifieke voorlichting, gaan we gewoon door. Jaarlijks stellen we de plannen bij. We spelen in op de toenemende drukte op het water en de nieuwe vaarweggebruikers. Denk aan motor sups en semivliegende vaartuigen. Ondertussen zijn we bezig met strategische denksessies waarin we de koers voor de langere termijn bepalen. Welke speerpunten worden voor vaarweggebruikers belangrijk over pakweg tien jaar en hoe moet de campagne daarop inspelen?’ Onze speerpunten zijn gedrag op het water, technische preventie, snelheid, plaats op het vaarwater en locatiespecifieke voorlichting. 26 HISWA MAGAZINE | 05 2022
Tijdens de afgelopen HISWA te water werd het 15jarig jubileum van VDJS gevierd. Zorg ervoor dat watersporters met de juiste informatie en kennis van de vaarregels het water op gaan. Wat vind je een opvallendste ontwikkeling van de afgelopen jaren in de watersport? ‘Water wordt opnieuw ontdekt. We realiseren ons steeds meer dat water belangrijk is. Voor recreatie, drinkwater, de boeren, maar ook voor de binnenvaart. Een lage waterstand verstoort de distributie in Europa waarbij zelfs energiecentrales geraakt worden. Al deze ‘consumenten van water’ moeten een plaats krijgen.’ Vanuit jouw achtergrond heb je ruime ervaring met het draaien van publiekscampagnes. Wat zijn de belangrijkste succesfactoren vind jij? ‘Het realiseren van doelen kost tijd en veel energie. Het is belangrijk om goed na te denken over welke doelen je kiest en dan hard te werken met een enthousiast team. In ons geval moeten we doorgaan met het bieden van toegevoegde waarde voor vaarweggebruikers, zoals brochures en filmpjes. Naast aandacht voor de inhoud van de materialen moeten we de distributie verbeteren. Meer mensen bedienen met al het nuttigs dat wij maken. Dus hoe gebruiken we social media zo effectief mogelijk? Hoe kunnen we de pers inzetten voor het realiseren van onze doelstellingen? Waar kunnen overheden en bedrijven meer bijdragen aan de veiligheid op het water en hoe krijg je dat voor elkaar?’ Bij Varen doe je Samen! wordt veel samengewerkt met partners waaronder HISWARECRON. Hoe kunnen de leden hun steentje bijdragen? ‘HISWARECRON en haar 2.500 leden bezitten een enorme hoeveelheid kennis van de watersport. Deze kennis hebben we nodig voor het kiezen en realiseren van onze doelstellingen. Iedere ondernemer kan een bijdrage leveren. Dat geldt voor de technische kant: een boot moet in goede staat verkeren zodat er onderweg geen onnodige problemen ontstaan. Hierbij spelen de leden natuurlijk een belangrijke rol. Maar ook als het gaat om duurzaam vaargedrag ligt hier een taak. Neem waterrecreanten mee in de mogelijkheden om te verduurzamen. Bijvoorbeeld als het gaat om minder belastende antifouling, schoon toiletwater en elektrificatie. Daarnaast ligt er een rol op het gebied van voorlichting en informatievoorziening, bijvoorbeeld voor de havens en verhuurders. Zorg ervoor dat watersporters met de juiste informatie en kennis van de vaarregels het water op gaan. Hiervoor zijn veel brochures, infographics en natuurlijk de Vaarbewaarkaart beschikbaar. Digitaal of gedrukt, om bijvoorbeeld aan boord van de huurvloot te leggen.’ Biografie Felix Cohen studeerde bedrijfskunde en bekleedde daarna diverse marketingfuncties bij onder andere Philips. Vervolgens was hij directeur bij Veilig Verkeer Nederland, Voedingscentrum en Consumentenbond. Felix is actief watersporter en in het bezit van een Grand Banks-motorjacht. 05 2022 | HISWA MAGAZINE 27
Nieuw en uniek in Nederland! Voor de boten dealer, campings en boot verhuur bedrijven en alle water liefhebbers. Geheel transparante kajaks om ook te genieten van wat er onder water te zien is terwijl je geniet op het water. - 1 pers., 2 pers., 3 pers. en 6 personen modellen en 1 model 2 persoons met de mogelijkheid om met een elektrische motor te varen. ADVERTEREN IN DIT MAGAZINE? Walter Müller Bevero AG Juraweg 41, 4852 Rothrist Telefon: +41 62 785 10 52 Mobile: +41 79 334 42 57 E-mail: walter.mueller@bevero.ch Web: www.bevero.ch Contactpersoon Nederland is Chris Bosch E-mail: viseerokajaks@gmail.com Neem contact op met: Martijn Penning T+31 (0)314 - 355 826 E martijn@dock35media.nl I www.dock35media.nl Jachtwerf te koop Een jachtbouwbedrijf in het zuiden van Nederland met een omzet van 4,0m en een Ebitda percentage van 22% (2022). Het bedrijf is gelegen aan een prachtige locatie van ruim 7000m2 . Wijsheid komt met de jaren Al 45 jaar de specialist in de recreatie bedrijfsmakelaardij. www.vandeloosdrechtrbm.nl Tel. 0341 - 25 23 63 Het vastgoed kan desgewenst ook gekocht worden, echter in beginsel wordt de exploitatie verkocht middels een huurconstructie. Er zijn meerdere (productie) hallen, stallingplaatsen, een showroom voor ca 15 jachten (tot c. 25mtr. / 80 Ft) en een eigenkraanlift van 32ton. Het complex is modern en energie neutraal en heeft veel groeipotentieel. De onderneming is gespecialiseerd in: inkoop-verkoop, volledige refitting, en biedt een compleet pakket aan specialistische diensten voor zowel interieur als exterieur, waaronder (maar niet limitatief) t.a.v.: revisie, motoren, regulier onderhoud, teakdek behandeling, polyester -en gelcoatbehandelingen, wrappen, polijsten, timmerwerkplaats, technische renovatie, elektronica, vernieuwen kappen. De onderneming heeft meerdere vakspecialisten in dienst heeft ervaring met de meest gangbare merken jachten. Voor meer informatie neem contact op met: Bas de Laat M: +31 622978592 E: b.delaat@dutcheconomics.com Postbus 55, 5260 AB Vught
vraag & antwoord column Vraag van een HISWA-RECRON-lid Heb ik als ondernemer met een rechtsbijstandverzekering het recht om mijn eigen advocaat te kiezen? Geert Dijks Directeur HISWA-RECRON Antwoord van HISWA-RECRON Ja, in beginsel heb je als verzekeringnemer het wettelijke recht een advocaat of een andere rechtens bevoegde deskundige te kiezen. Dat recht geldt echter wel onder de voorwaarde dat een gerechtelijke of administratieve procedure gevoerd moet worden waarin de belangen van de verzekeringsnemer vertegenwoordigd of behartigd dienen te worden . Als tussen jou als verzekeringnemer en de rechtsbijstandsverzekeraar een verschil van mening bestaat over de vraag of een procedure gevoerd moet worden, dan kun je altijd op kosten van de verzekeraar een beroep doen op de geschillenregeling en een advocaat van eigen keuze een oordeel laten geven over dat meningsverschil. Afhankelijk van de inhoud van de polisvoorwaarden van een rechtsbijstandverzekering kan het tegenwoordig zelfs zo zijn dat ook een fase die kan leiden tot een procedure bij een rechterlijke instantie, zelfs een voorafgaande fase, het recht op vrije advocaatkeuze meebrengt. Bij het recht op vrije advocaatkeuze (en in algemene zin) is het verder van belang hoe hoog het verzekerde (externe) kostenmaximum is. Dat is dus iets om goed op te letten bij het afsluiten van de rechtsbijstandverzekering. Ook omdat een van de andere voordelen van een rechtsbijstandverzekering is dat (met inachtneming van een verzekerd kostenmaximum) dekking wordt geboden voor niet alleen de eigen proceskosten, zoals de kosten van de deurwaarder en het griffierecht, maar ook voor de kosten van de wederpartij waartoe een procespartij bij verlies van een procedure kan worden veroordeeld. Dit antwoord kwam tot stand met medewerking van Edwin Slager van Van Emstede & Slager Advocaten, HISWA-RECRON Kennispartner. Mixed feelings Hoe staat het ervoor in de jachtbouw en watersport? Wat zijn de perspectieven? De sector heeft veel groeikansen. De afgelopen jaren steeg het aantal watersporters in heel Europa flink. Nog steeds staan er mooie orders uit voor de komende anderhalf tot twee jaar. We hadden een fantastische uitverkochte HISWA te water. Exposanten waren positief over het Cannes Yachting Festival waar orders zijn geschreven. De METSTRADE Show staat voor de deur. Havens liggen vol. Detailhandel verkoopt goed en het aantal nieuwkomers bij de zeilscholen biedt kansen voor de langere termijn. De prachtige watersportzomer die we hadden is over 10 jaar een ‘gewone’ zomer. Maar er is ook een andere kant. Energieprijzen rijzen de pan uit. Het kabinet komt wel met maatregelen voor energie-intensieve bedrijven en het MKB maar dat zal een doekje voor het bloeden zijn. De loonkosten zullen behoorlijk stijgen. Het gevecht tussen de sectoren voor nieuw personeel en met namenvakspecialisten verhardt. Uitbreidingen van bedrijven wordt lastiger vanwege de natuur- en stikstofwetgeving. Toch staan we er in Nederland best goed voor. Er is ontzettend veel spaargeld. Vrije tijd, ontspanning, escapisme wordt steeds belangrijker. Dat heeft corona ons geleerd in Nederland en in alle westerse landen. De prijselasticiteit in de watersport is best rekbaar geworden. De instroom van maritieme technische opleidingen is in tegenstelling tot andere MBO-opleidingen stabiel. De watersport biedt natuurlijk de leukste banen die je kunt bedenken, alleen weet nog niet iedereen dat. De sector pakt vaak samen de marketing op. Op het gebied van consumentenmarketing via beurzen, portals, socials, exportpromotie en het televisieprogramma Welkom op het water. In combinatie met arbeidsmarktprojecten en -campagnes. Ik nodig je van harte uit om mee te doen! 05 2022 | HISWA MAGAZINE 29
nieuws NIEUWSINNOVATIE Eerste watertaxi op waterstof De vloot van Watertaxi Rotterdam, die al zes elektrische vaartuigen heeft, is uitgebreid met een taxi op waterstof. “Een boot op waterstof kan bijna 25 km per uur varen, twee keer zo snel als een elektrische boot.”, vertelt Wim de Jong van Watertaxi Rotterdam. “Bovendien kan de boot op waterstof op een volle tank een hele dag varen, terwijl een elektrische boot tussendoor een paar keer moet opladen.” Op de Maasvlakte is een waterstoffabriek in aanbouw, die op zijn vroegst in 2023 klaar is. www.rotterdam.nl/nieuws/watertaxi-op-waterstof Nieuwe collectie van Musto Zeilkledingmerk Musto brengt een nieuwe collectie op de markt. Het gaat om de BR2-serie waarbij het ademend vermogen en de waterdichtheid nagenoeg zijn verdubbeld ten opzichte van eerdere versies. De BR2-offshorepakken zijn naast de bekende kleuren zwart, rood en navy voor het eerst ook verkrijgbaar in de voor Musto kenmerkende HPX gele kleurstelling. Met de BR2-serie richt Musto zich op de competitieve en recreatieve offshorezeilers in de markt. www.musto.com EnergyMatic-schroef speciaal voor opladen Het Italiaanse EWOL presenteert de nieuwe EnergyMatic-schroef voor zeiljachten. De EnergyMatic is een schroef met geveerde variabele spoed en biedt daardoor minimale weerstand onder zeil. Tijdens het varen op de motor kan de kruissnelheid worden verhoogd door de spoed van de schroef aan te passen. Bij het manoeuvreren kan de motor blijven lopen terwijl de schroef in de achteruitpositie gaat. De motor hoeft dus niet eerst in neutraal. De EnergyMatic heeft een oplaadmodus die van de aandrijflijn een hydro-generator maakt. De schroef beschermt niet alleen de accu’s, maar laadt ze ook zeer efficiënt op. Boten met elektrische of hybride aandrijving of met een dynamo aangesloten op de as kunnen hun accu’s dus opladen door simpelweg in de recharge-stand te varen. www.ewoltech.com Garmin introduceert inReach Mini 2 Marine Bundle De inReach Mini 2 is een nieuw satellietcommunicatietoestel met two-way messaging en SOSmogelijkheden. Via het apparaatje kunnen berichten worden ontvangen én worden verstuurd op plaatsen waar geen dekking is voor mobiele telefoons. Naast locatiebepaling en weerberichten via het Iridium-satellietnetwerk, kunnen gebruikers in geval van nood een interactief SOS-bericht sturen naar het Garmin International Emergency Response Coordination Center (IERCC). Dat is een 24/7 bemand professioneel coördinatiecentrum voor noodhulp. De Mini 2 heeft een betere batterij, een verbeterde user interface en werkt beter met Garmin’s telefoonapp. Nieuw is de aanbieding met een bootvriendelijke bevestiging, de inReach Mini 2 Marine Bundle. www.garmin.com 30 HISWA MAGAZINE | 05 2022
Nominatie SLX54 voor Powerboat of the Year 2023 Het nieuwste en tevens grootste motorjacht van Super Lauwersmeer, de SLX54, is nog voor een eventuele proefvaart al genomineerd voor internationale award voor motorboten, de Powerboat of the Year 2023. Tijdens Boot Düsseldorf maakt een internationale jury van motorbootjournalisten bekend wie zich mag kronen tot ‘European Powerboat of the Year 2023’. Met het innovatieve karakter met de unieke indeling, revolutionaire onderwaterschip en state-of-the-art uitrusting is er voor de jury alle reden voor nominatie. Zo is het onderwaterschip ontworpen in samenwerking met scheepsarchitectenbureau Van Oossanen en voorzien van een Hull-Vane. Het concept houdt het midden tussen een waterverplaatser en een planerende boot en wordt gebouwd uit staal. www.superlauwersmeer.nl Elektrische DC25 catamaran succesvol Het Nederlandse Dutchcraft heeft al voor de lancering van de multifunctionele DC25 e-cat, 100 exemplaren verkocht aan een Europese klant die een charterbedrijf runt. Het gaat om een 7,76 meter lange, elektrisch aangedreven catamaran. Door de elektrische aandrijflijn kan de DC25 e-cat varen in zeereservaten en beschermde wateren waar boten met conventionele aandrijving dat niet mogen. Het bereik van de DC25 e-cat ligt rond de 65 mijl bij een kruissnelheid van 6 knopen. Een dubbele Torqeedo 12 kW-aandrijving zorgt voor een topsnelheid van 12 knopen. www.dutchcraft.com Contest Yachts gaat elektrisch met Torqeedo Met de introductie van de nieuwe Contest 50CS en Contest 49CS maakt Contest Yachts de stap naar volledig elektrische aandrijving. Een uniek nieuw aandrijfsysteem combineert een 50 kW Torqeedo Deep Blue 50 met krachtige 40 kWh lithium-ion accu’s. Energieopwekking vindt plaats via een schroefasgenerator, twee Watt & Sea-hydrogeneratoren en Solbianzonnepanelen. Ter vergroting van de actieradius op verre reizen is een 20 kW DC generator en 400 l tank mogelijk. De elektrische aandrijving is in eerste instantie optioneel voor de twee nieuwe modellen van 2022. Het is de bedoeling deze elektrische optie op termijn uit te breiden naar andere modellen in de range. www.contestyachts.com Elektrisch foilende FloE Aeronamics presenteerde tijdens de afgelopen HISWA te water de FloE, een elektrisch aangedreven draagvleugelboot geschikt voor één of twee personen. De FloE heeft zelfstabiliserende draagvleugels zonder actieve besturing of bewegende delen. Dit maakt de FloE geschikt voor alle watersporters om het foilen te ervaren. De FloE is stil, veilig en intuïtief voor de gebruiker. Het stuurwiel met geïntegreerd digitaal display garandeert volledige controle. De boot is beperkt tot 20 km/u voor watersporters zonder vaarbewijs, de topsnelheid is ongeveer 38 km/u (20 knopen). De actieradius van de FloE in de standaardconfiguratie is ongeveer 15 mijl (24 km). De eerste leveringen staan gepland voor het voorjaar van 2023. www.aeronamics.com 05 2022 | HISWA MAGAZINE 31
boot.com MY BUSINESS STARTS HERE 21–29 JAN 2023 Become an exhibitor now! Informatie in Nederland: Fairwise bv Zeestraat 100 _ 2518 AD Den Haag Tel. +31 (0) 70 350 1100 info@fairwise.nl www.fairwise.nl
nieuws NIEUWSMENS&BEDRIJF Schaap ShipCare naar Lengers Lengers Yachts heeft Schaap ShipCare uit Lelystad overgenomen. Schaap ShipCare zet de activiteiten in Lelystad voort onder de naam ‘Lengers Marine Center’. Leen Schaap, oprichter van Schaap ShipCare bouwde onder andere de winnende ABN-Amro VO70 voor de Volvo Ocean Race. Het ervaren en gemotiveerde personeel blijft aan boord en wordt onderdeel van de Lengers Groep. Lengers Marine Center krijgt in Lelystad de beschikking over vier service- en opslagloodsen van in totaal 8.000 m2 en een 70-tons kraan. Het hoofdkantoor in Muiden zal fungeren als showroom voor nieuwe en gebruikte jachten van merken als Sanlorenzo, Bluegame, Prestige, Sacs en Stratos. www.lengersyachts.com Raymarine levert voor Bénéteau Raymarine is vanaf 2023 de maritieme elektronicapartner voor de gehele Oceanis-lijn van Bénéteau. Het gaat om de Axiom-kaartplotters en navigatieapparatuur die standaard worden geïnstalleerd in de acht verschillende Oceanis-modellen. Raymarine heeft al een langdurige relatie met Groupe Bénéteau en fungeert als voorkeursleverancier voor de merken Jeanneau, Lagoon en Excess. www.raymarine.nl Nieuwe agent voor Gill Het Britse Gill is een gerenommeerd zeilkledingmerk in de Benelux. Het staat voor hoogwaardige zeilkleding met een goede pasvorm. Het merk is populair bij zowel toer- als wedstrijdzeilers en wordt verkocht bij de meeste watersportwinkels. Deze zomer nam watersportgroothandel More Marine het agentschap voor de Benelux over. De voorraad blijft in Engeland en zendingen komen daar vandaan. www.moremarine.nl Inhaalslag prijs Motorbootvaren Vanwege corona moet de Nationale Motorbootvaren Prijs een flinke inhaalslag maken. In 2021 is de prijs wel toegekend, maar niet uitgereikt. De uitreiking van de prijzen van 2021 en van 2022 vinden nu plaats op de komende Boot Holland, in maart 2023. Aanmelden voor de editie van 2022 kan nog tot en met 31 december. Om in aanmerking te komen moet een initiatief of activiteit positief hebben bijgedragen aan bepaalde aspecten van het motorbootvaren. www.motorbootvarenprijs.nl Succesvolle HISWA te water Na twee noodgedwongen online edities genoten dit jaar zo’n 30.000 watersportliefhebbers van een echte botenshow tijdens de HISWA te water 2022. In de haven in Lelystad waren rond de 350 boten te bewonderen. Dat de watersportbranche in de afgelopen drie jaar niet stil heeft gezeten, bleek uit het grote aantal primeurs op de beurs. Zo was de 3D-geprinte boot van Impacd, gemaakt van gerecyclede PET-flessen, een van de eyecatchers. De uitermate duurzaam gebouwde Vaan R4 was voor het eerst op een beurs te zien en werd meteen gekozen tot Zeilboot van het Jaar. De HISWA te water is volgend jaar wederom in de Bataviahaven in Lelystad en wel van 30 augustus tot en met 4 september. www.hiswatewater.nl 05 2022 | HISWA MAGAZINE 33
DOUBLE COAT DOUBLE COAT
nieuws Groot aandeel elektrisch varen op HISWA te water Maar liefst 55 werven presenteerden op de HISWA te water een zeil- of motorjacht met elektrische aandrijving. Marcel Schaap, eigenaar van De Stille Boot: “De markt van elektrisch varen groeit en een grote groep watersporters wil gebruik maken van deze vorm van aandrijving.” Op de beurs presenteerde Delphia Yachts, onderdeel van Groupe Bénéteau, de elektrisch aangedreven Delphia 10. Contest Yachts verwacht in 2024 de eerste jachten te kunnen leveren met elektrische motorisering. Saffier Yachts won met de Saffier SE 33 Life recentelijk de European Yacht of the Year Award 2022. Als de ontwikkelingen op het gebied van elektrisch varen in hetzelfde tempo doorgaan, is bij de komende editie naar verwachting 20 tot 25% van de boten op de beursuitgerust of verkrijgbaar met een elektromotor. www.destilleboot.nl Boot van het Jaar 2022 Tijdens de HISWA te water zijn traditiegetrouw de prijzen voor de verkiezing Boot van het Jaar uitgereikt. De Oeuvre Award 2022 werd toegekend aan jachtarchitect Koos de Ridder, voor ruim een halve eeuw actieve bijdrage aan de zeilsport. De Start-up Award 2022 ging naar Flying Fish, een initiatief van jonge technici die de wereld duurzamer willen maken met high tech-oplossingen voor maritieme toepassingen. Flying Fish is gespecialiseerd in hydrofoilsystemen en duurzame aandrijvingssystemen. De Innovatie Award Sloepen & Tenders was voor AluShip uit Steenwijk voor de AluShip 700 E-sloep. De Boarnstream uit Jirnsum won met de Marex 330 Scandinavia de Motorboot Innovatie Award. De jury was vol lof over dit compacte ruimtewonder. De Zeilboot Innovatie Award ging naar Vaan Yachts uit Hellevoetsluis voor de Vaan R4. Catamarans zijn enorm populair en de Vaan haakt in op die trend. Bovendien is de werf de belofte van duurzaam bouwen helemaal nagekomen. www.bootvanhetjaar.nu E1-circuit jaarlijks naar Rotterdam De organisatie van de E1, het circuit van elektrisch aangedreven raceboten, gaat een race organiseren in Rotterdam. Het doel is om uiteindelijk om races voor de World Championships onderdeel te laten uitmaken van de Wereldhavendagen. www.e1series.com Wijziging telefoonnummers Kustwacht Het operationele nummer van het Kustwachtcentrum is vanaf heden 088 - 958 4000. Ook de nummers van de Radio Medische Dienst en de persvoorlichter van dienst veranderen. Het alarmnummer 0900-0111 verandert niet. De oude 0223-nummers blijven voorlopig doorgeschakeld, maar werken uiteindelijk niet meer. Via de Kustwacht zijn 24 uur per dag artsen van de Radio Medische Dienst (RMD) bereikbaar. De RMD is een dienst van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM). Het Kustwachtcentrum legt de verbinding tussen de hulpvrager en de arts. De RMD is te bereiken via het nieuwe telefoonnummer 088 - 958 4020. www.kustwacht.nl Campagne Schoon Water In opdracht van het ministerie van I&W voert Waterrecreatie Nederland de voorlichtingscampagne Schoon Water uit. Het doel is om bewustwording te creëren bij waterrecreanten rond het belang van schoon water om veilig en prettig in te recreëren. De voorlichting richt zich vooral op waterrecreanten met een vuilwatertank die ongezuiverd toiletwater lozen in het oppervlaktewater. Dit is al sinds 2009 verboden, maar dat is niet bij alle watersporters bekend. Ook weet lang niet iedereen dat er goede milieuvriendelijke alternatieven op de markt zijn. www.waterrecreatienederland.nl 05 2022 | HISWA MAGAZINE 35
THE WORLD’S LARGEST MARINE EQUIPMENT TRADE SHOW 15 - 16 - 17 NOVEMBER 2022 RAI AMSTERDAM The METSTRADE Show is the happening meeting place in Amsterdam where the international leisure marine community gathers. In a hospitable and safe environment, we make you feel at home to meet and mingle with the entire industry. Feel connected and charge yourself to optimise your business. METSTRADE FEATURES ORGANISED BY POWERED BY MEMBER OF OFFICIAL METSTRADE MAGAZINE OFFICIAL SYP MAGAZINE OFFICIAL MYP MAGAZINE GET YOUR FREE TICKET METSTRADE.COM
HISWA-RECRON Business Club HISWA-RECRONBUSINESSCLUBNIEUWS IN DE RUBRIEK HRBC NIEUWS LEES JE NIEUWS VAN DE LEDEN VAN DE HISWA-RECRON BUSINESS CLUB. Wil je ook lid worden? Er zijn diverse partnerships mogelijk: Partner in Business, Kennispartner of TOP Supplier. Kijk voor meer informatie op www.hiswarecron.nl/hrbc. Nieuwe condensdroger LDL Laundry (HISWA-RECRON TOP Supplier) heeft sinds kort de grootste en snelste professionele condensdroger in het assortiment. De machine kan 11 kg per lading drogen, in slechts 60 minuten. De droger heeft verder een extra grote afvoer voor een hoge verdampingssnelheid. Er zit een garantie van drie jaar op en er worden geen installatiekosten berekend. LDL Laundry is een one-stop-shop voor professionele en industriële wasmachines, wasdrogers en strijk- en afwerkapparatuur. Het bedrijf levert aan vele recreatie- en watersportbedrijven. Meer informatie: 0186 – 572 900 of laundry@laundry.nl. www.laundry.nl Nu het moment voor overstap salarisadministratie Het bijhouden en verwerken van gewerkte uren, in de gaten houden of er een caoverhoging moet worden doorgevoerd en het verzenden van de loonaangifte naar de Belastingdienst: de salarisadministratie kost vaak veel tijd. Uitbesteden is vaak een uitkomst. Kolibrie (HISWA-RECRON TOP Supplier) adviseert om daarvoor altijd het moment van 1 januari te nemen. Overstappen halverwege het jaar op gebied van salarisadministratie kan leiden tot herberekeningen en correcties als in hetzelfde jaar een loonheffingsnummer op twee plaatsen (op twee administratiekantoren bijvoorbeeld) wordt gebruikt. Het is dus raadzaam om in het najaar uit te kijken naar een partij die de salarisadministratie kan overnemen. Kolibrie is een partij waar veel recreatie- en watersportbedrijven hun salarisadministratie aan uitbesteed hebben. Meer informatie: helpdesk@kolibrie.nl. www.kolibrie.nl Energiekosten besparen bij HISWA-RECRON Energie De energiemarkt is de laatste tijd volop in beweging. De tarieven voor elektriciteit en gas liggen zo hoog, dat het voor veel leden van HISWA-RECRON interessant is om over te stappen op het energiecollectief HISWA-RECRON Energie van EnergyProof (HISWARECRON TOP Supplier). Eén daarvan is Jachthaven Nieuwboer uit Spakenburg. Albert van Halteren is eigenaar en havenmeester van de haven met 450 ligplaatsen, een kleine campingplaats en bootverhuur. “Ik bleef uit onwetendheid zitten bij een grote energieleverancier, omdat ik dacht dat dan alles goed geregeld zo zijn. Maar toen ik EnergyProof vertelde wat ik aan energie betaalde, was al snel duidelijk dat dit veel voordeliger kon.” Anderhalve maand daarna was Nieuwboer al aangesloten op het energiecollectief. Die overstap verliep volgens Van Halteren erg soepel. “EnergyProof stelt de juiste vragen en regelt vervolgens alles. Natuurlijk hoort inkoop ook bij het ondernemerschap, maar het is wel heel prettig als het je zo zorgeloos uit handen wordt genomen. Het enige dat ik merk is dat ik mijn facturen anders zijn. Er staat een ander logo boven en ze zijn een heel stuk lager.” www.hiswarecronenergie.nl 05 2022 | HISWA MAGAZINE 37
HISWA Symposium is powered by: Media sponsor: 27th International HISWA Symposium on Yacht Design and Yacht Construction ‘Get energized’ 14 & 15 November 2022, Amsterdam, The Netherlands RAI Amsterdam YEARS www.hiswasymposium.com Co-sponsors: HISWA Symposium Symposium Secretariat: MCI The Netherlands, Schipluidenlaan 4, 1062 HE Amsterdam, The Netherlands Tel.: +31 (0)20 570 9600, E-mail: hiswasymposium@mci-group.com
LEISURE TAXATEURS NEDERLAND UW TAXATIE SPECIALIST IN LEISURE Leisure Taxateurs Nederland is gespecialiseerd in het professioneel taxeren van exploitatiegebonden recreatie- en watersportbedrijven en onroerend goed in heel Nederland. www.leisuretaxateurs.nl +31 (0)85 488 35 80 info@leisuretaxateursnederland.nl
MAAK JE HAVEN UNIEK MET ONS BREDE AANBOD AAN SERVICEZUILEN! Neem vrijblijvend contact op en we helpen je graag verder! info@seijsener.nl +31 (0)75-6810 610 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
1 Online Touch