100 Jeen BerKE .: 7Bg7 rggT
700 Jaar Bakkerij Out Lief en leed in 4 bedrijven In de huidige hoofdrollen Jan Out, Hans Out en \Xrilly Out-Stokkel 10O Jeen aer<r<rn11 OUT
1O0 Jaet? BAKKERI.J Our
Inhoud Nieuwe Vaderlandse Geschiedenis Geschiedenis van de bakkerij bij de Kerkbrug tot het tijdperk Out In \Waterland begon de Familiegeschiedenis Rond de Overname Het tijdperk Johannes Adrianus Out Het tijdperk Ko Out Het tijdperk Jan Out Het tijdperk Jan en Hans Out Het tijdperk Hans Out 1O0 JeeR BAKKERTI Our
Bakkerij omstreeks 1 730 1O0 JeeR BAKKERTl Our
HoopDSTrrK 1 Nieuwe Yaderlandse Geschiedenis ftewel de specifieke en plaatselijke aspekten van het dorp Ouderkerk aan de Amstel waarbij zeer speciaal het pand Kerkstraat nr.1 en ook nr,2 in het zoeklicht zal staan. Plus het verhaal over alles wat met de familie Out van doen heeft. Hun werken, leven en zorgen sinds zij op 27-4-1897 in Ouderkerk de bakkerij-affaire begonnen zijn en waar heden ten dage de 4de generatie Out zich beijvert om, naast een goed produkt, zicl-r ook een goed bestaan te verschaffen. Als in hei jaar 1797 Napoleon besh.rit Nederland binnen re vallen en het lage land als wingewest aan de lijst van zijn reeds eerder veroverde gebieden toe te voegen merkte hij bij het opstellen van zijn kriigsplannen op: " Och dat Pays-Bas, aanslibsel der grote rivieren, dat betekent niets". Een beetje gelijk had hij wel, ntaar al twee eeuwen voor hem waren het toch wel clie Hollanders geweest die de halve aardbol verkend en onbekende continenten ontdekt en ontsloten hadden. 1 1O0 ./eeR BAKKERTI Our
Nieuwe Yaderlandse Geschiedenis 'Van de barre Noordpool tot de verzengende Zuidpool' had eens een bekende Nederlander, tijdens een rede, als kreet geuit om op zijn gehoor een goede indruk te maken met wat die Hollandefs op hun ontdekkingsreizen verricht hadden. Inderdaad het was niet gering, als ik dus ergens moet beginnen dan zou ik graag omtl'ent het jaar 1000 in dit dorp, Ouderkerk, van start willen gaan. \ilrant met grote zekerheid staat vast dat, omstfeeks dit tiidstip, Ouderkerk al een kleine leefgemeenschap was, boeren - vissers - jagers - veenwerkers en wat notabelen. De oude resten van wat eens httn dorpskerk was hebben voldoende aangetoond dat hier reeds tussen 1000 en 1100 voldoende beschaving aanwezrg was. De Amstel was als levensader in dit nog veelal zompige land een beiangrijke leverancier van toen schoon watef en ook belangriik om al dat1 OO J,een n,txxrnrl O ur 6 4 {"o 6 6 6 6 I AAEER x Amstelland ca. jaar 100O 2 b'ffi* {jI u o &r$ondt HooFDsrur 1
Hoopostur 1 Nieuwe Vaderlandse Geschiedenis gene te dragen wat moeilijk of langdurig via slechte wegen of paden vervoerd kon en moest worden. Amstelredam was nog een onbeduidend vissersdorp en bezat in die tijd nog geen eigen kerk, het werd daarom op gezette tijden door de "paap" van Ouderkerk van geestelijk voedsel voorzien. Van Amstelveen bestond nog niets, alleen daar waar de oude kerk stond, langs de grote rivier, begon men zich steeds meer te vestigen. \Vaar de Amstel en Bullewijk samenvloeien had zich in de loop der eelrwen steeds meer zand afgezet zodat er langzamerhand een heuvel was ontstaan. De vaarweg naar Utrecht en Gouda liep langs Ouderkerk en het was deze plek, waar nu het Joodse Kerkhof ligt, waarop de van Amstels hun oog lieten vallen. Een strategisch punt, zo oordeelden zij, en ze besloten omstreeks 1100 daar hun kasteel te bouwen. Het betrof hier geen echt kasteel, maar een versterkte boerderil, een zg,. mottenkasteel. 3 1OO./aeR BAKKERtl Our
Nieuwe Yadertandse Geschiedenis Helaas kan er, door de aanwezigheid van de sinds 161'4 in gebruik zilnde Portugees Joodse Begraafplaats, niet worden gegl'aven om iets van de geschiedenis van het 'kasteel van Amstel' te ontsluieren. Na de verwoesting in L204 door de Kennemers is over dit legendarische huis voorgoed het doek gevallen. Doch de tijd gaat verder. Via de Middeleeuwen en de Gouden Eeuw merken we zo af en toe nog iets van Ouderkerk. Rembrandt, Jacob van Ruysdael, Aart van der Neer, Hendrik Avercamp en nog enkele andere beroemde kunstenaars hebben Ouderkerk en omgeving met penseel en tekenpen voor het nageslacht vereeuwigd. Door de reformatie in t 1,585 werden de Roomsen uit hun kerk verdreven. Zij betrokken voor de eredienst een schuilkerk in de Rondehoep op boerderij 'Vredebest'. De pastoor huisde op hofstede 'Kerklust'. Ca 167O Potugees Joodse begraafplaats en kerk 100 JeeR BAKKERIl Our 4 Hoornsrur 1
Hoor.DSTrrK 1 Nieuwe Yadetlandse Geschiedenis Ca 177O bakkerij en kerk 5 10O JeeR BAKKERT.J Our
NieLlwe Yaderlandse Geschiedenis Begin 1600 staat er clan een vergrote en gerestattreerde kerk te pronken aan de Arnstel. Het oude gronclgebiecl van het kasteel van Amstel is boerenland geworclen, waarop een 'Stenen Kamer' stoncl. Rond de kerk staan wat huizen,66n ervan is de hr-ridige bakkerij ste koopakten spreekt men steeds over een brood-, koek- en beschuitbakkerij annex tapperij. Het is en was schijnbaar een ijzeren wet dat bij een Roomse kerk een caf6 fioorde. Kerkstlaat 2 sta^t in cle akten r-rit vroeger jalen te boek als "Tapperij". De sitr-ratie in de buurt van de Nederlands Hervormde Kerk is in de loop der eelrwen grondig gewijzigd. Onze bakkerij had nl. vroeger haar achterzijde aan c1e kant van het Joodse kerkhof slechts gescheiden door een pad en een sloot, thans Kerkstraat geheten. \Vat nr.r achterzijcle is was c|-rs vroeger voorzijde. Aan deze toenmalige voorzijcle bevond zich ook weer een smal weggetje (en sloot) dat vanuit het dorp naar een kwakel voerde vool' voetganget's richting polder De 10O JeaR BAKKERI.J Out' . In de oudHoor.DS't'uK 1. LfttdcY/tCYtt Ca 163O. Tekening uan Nicolaas (t bakkerij en d,iu. anrlere btt.izen en. 6
t t HoorDSTUr{ 1 NieLlwe Yaderlandse Geschiedenis Ronclehoep. Paarclen en karren konclen niet ovel' cle kwakel en gingen linksaf langs het Jooclse Kerkhof over het Zancl- en Jaagpacl op Brer-rke1en. Bij cle Jan Benningdam staken ze over naar cle Ronclehoep. De Korte Brug dateert van 1649. De beicle tzrpperijen haclclen elk een eigen vloncler over de bovengenoerrcle sloot. Vermelclenswaarcl is ook dat l-ret water onclel cle kwakel in cle 17de eeuw zeker 5 rn. brecler is geweest. Dat is ons bij verbor:wir-rgen wel gebieken. Bij graafwerk in 1967 in cle tuin bleek clat de eerste schoeiing al op 2.25 n. nit c1e westgevel van ons hr-ris stoncl, cle sciroeiing anno 1967 staat ca. 6 m. van cleze gevel af, claartussen vonclen wij nog weer anclere schoeiingresten. Over'INPOLDEREN' gesproken. Van het bestaan van een caf6 in ons hr-ris hebben wij vooral in \967, toen de gl'ootste bakkerij-uitbleicling tot stand kwam, alierlei spot'en gevonc1en. Veel huislior-rclelijk aalclewerk, Dr,ritse bierkrr-riken, brzramnoppen giazen etc. tsz) Visscber uan Dijk: kerk, (: bruggetje uoor uoetgc.rngers) 7 Braamnoppen glazen waren een soort wijnroerners met een vrij dikke steel. I00 JeAR BAxxunr./ Our
Nieuwe Yaderlandse Geschiedenis Op die steel liet men bij de fabricage dikke druppels gesmolten glas vallen, vervolgens drukte men snel een klein plankje met 6-8 spijkertjes in de nog weke glasmassa. De nu ontstane pukkels stelde de drinkebroer in staat met zijn moddervette vingers toch het glas goed in zljn knuistje te houden. Voor vlees of wildbraad bezat men in die dagen nog geen bestek, men bracht met zijn tiengeboden het vlees naar de mond. Ook in het huis zelf vonden wii in muren en onder de betonnen bakkerijvloer (anno 1p20) sporen van huisindeling zoals het tussen 1600 en 1880 geweest moet zijn. Bij de winkelverbouwing van 1'97I vonden wij, naast duizenden scherven Delfts blauwe tegels, fundatieresten die voor ons nog steeds een compleet raadsel zijn. Met een grote mate van zekerheid kunnen wij aannemen dat het huidige pand begin 1600 gebouwd is. Zeer wel is het mogelijk, gezien het verloop der oude funderingen, dat er voor die tijd al bebouwing geweest moet zijn. Nissen in banketbakkertj geuond.en tijd.ens uerbouwing 1 958 10O Jeea n.exxanrl Our 8 HoopDSTUK 1
Hoorosrur< 1 Nieuwe Yadetlandse Geschiedenis \X/ant wat gebeurde er dikwijls in vroeger dagen: er waren oorlogen, overstromingen of brand, Franse of Spaanse huurlegers stroopten het land af en als het de 'heren' zo uitkwam of het hun niet zinde ging al rap de vlam erin. Als de rust was weergekeerd kwamen de gevluchte bewoners terug (of er kwamen nieuwe eigenaren) en profiterend van de reeds aanwezige fundering herbouwden zij identiek, of met wat eigen idee€n, het pand. Het vroegere bezit van de Van Aemstels werd tLlssen 1520 en 1,530 eigendom van Heijman Jacobsz, schepen en burgemeester van Arnstelredam. Deze Heijman Jacobsz moet zo rtjk zijn geweest dat, als hi1 van Amsterdam naar Ouderkerk wiide wandelen, hij dit geheel over zijn eigen grond kon doen. Later kwam het terrein aan Jacob Backer, eveneens schepen te Amsterdam. De Sefardische Joden, cloor de inquisitie uit Spanje - via Portugal - verdreven, kwamen in 1590 in groten getale naar Nederland. Omdat ook zij sterfelijk waren zochten ze al spoedig een plek om hun doden te begraven. 9 100 JeAR BAxxznt.J Our
Nieuwe Yaderlandse Geschiedenis I{trn weld, op voorclracht van de Staten van Hollan cl, in 1602 een stuk grond in Groet (boven Alkmaar) ter bescliikking gestelcl, doch clit was gezien de afstand tot Amsterdalr voor hen een grote hanclicap. Toen in lraart of aplil 1614 cle kans geboclen werd dat zti in Or-rderkerk een ciodenakker konden verwezenlijken, namen zij deze gelegenheid te baat en kochten voor f 2700 van bovengenoemde Jacob Backer de hem toebehorencle hofstede met land. Bij cle plechtige overclracht waren vooral schout en schepenen van Ouderkerk bech-rcht, l-roe cle Or-rderkerkers deze nier,twe ontwikkeling in hun dolp zouden velwerken. Daarom kreeg de baljuw van Ouclelkerk bij cle overclracht een gift van 100 pataca's (Spaanse mllnt van 2 gr-rlden + 7 stLlivers) en zijn secretaris 1 pataca (zegge 66n). De bewoners van het ciorp werden getlakteerd op een feestm:ral, hetgeen de Joodse gemeente 31 gr-rlden en 19 stuivers kostte. Kort claarop voncl c1e eerste begrafenis plaats. Het betrof een kincl, Joseph gelreten, zoon van David Senior. Buitenplaats kostuerloren 100 JdAR nAxxanr.T Out' 10 HooF'ostur 1 if.+ -5fui :
Hoornsrur 1 Nieuwe Yaderlandse Geschiedenis Een kleine 23 jaar later kocht de Joodse gemeente opnieuw, in de noordwesthoek van het oude terrein, een str.rk grond. Op deze grond had tot in datzelfde jaar het huis 'Gouda' gestaan, dat in dat laar was afgebrand. In de akten, die met deze koop verband houden, wordt voor het eerst aanwijsbaar gesproken van de belendende erven, ziinde in eigendom bij de bakker van het dorp. 11 100 Jaaa nexxrnr.T Our
100 .leAR uAr<r<nn11 Out' Antie k bakkerij gereedsch ap
Hoorosrur 2 Geschiedenis van de bakkerij bij de Kerkbrug tot het ti)dperk Out T\. oudst bekende bakker aan de kerkbrug is Bruijn Claesz. Hij wordt I--rf genoemd in een transportakte dd. 15-5-1,631 vafi de Portugees Isra€litische Gemeente als zijnde belend'ttl Een aantekening op de Oudheidkamer, helaas zonder bronvermelding, spreekt over ene Dirk Bruijnen. Het zouden vader en zoon geweest kunnen zijn, maar dat is gissen. In 1653 verkoopt Jan Jansz, backer, gehuwd rnet Jannitien Pieters een huis, erf, hooiberg en loods, achter de kerk gelegen, aan Jan Gerritsz, backer, voor f t875.<tt Op 1,3-4-1,556 kooptJan Gerritsz,backer, van Dirck Gerritsz Voogd (of voogd) nog een huis, erf en schuur achter de kerk gelegen (nu: Kerkstraat 2) voor f 550.(3) Marritie Gijsberts weduwe van Cornelis Kornelisz de Man is in 1687 1. f SOO schuldig aan Marritre Klaas op Hooge gehuwd met Jan Gijsbertsz van 1O0 JaaR BAKKERTl Our
Geschiedenis van de bakkerij bij de Kerkbrug tot het tijdperk Out der Laan. Zij moet 4o/o rente betalen. Als borg geldt een huis en erf , ziinde een bakkeril aan de Kerkbrug. Ten noorden is de bakkerij belend aan cle 'dijaconijehLrijsen'.(4) Marritie Gijsberts, nu weduwe van Jan Gerritsz Voogt en wonende te Buitenveldert, is in 1690 aan juffror-rw Debora van der \Wielen, weduwe van Jooriaan (meestal Jurriaan) Boekart f 400 schuldig, eveneens tegen 4o/0. Opnieuw wordt als borg het huis en erf gesteld, zijnde een bakkerii aan de Kerkbrug, bewoond door Gerrit finshis55sn.t5) Beide schuiden zrjn afgelost a1s Marritie Gijsen, weduwe van Jan Gerritsz, in 7697 huis, erven schur,rr en tllintie acl'rter de kerk verkoopt aan Jacob Cornelis Breur, huisman aan de \7aver, voor f 1850.(6) Jacob had vermoedelijk 7 erfgenamen, gezien cle vercleling in zevencle patten, zoals hierna zal worden vermeld. In 1,724 verkoopt Dingnom Pietersz 1/7 in 2 huizen bii cle Kerkbrug aan Claas Cornelisz Wittebol voor f 300. (7) 100 JaaR BAKKERI.I Our 2 Hoopostur 2
Hoopns.lux 2 Geschiedenis van de bakkerij bij de Kerkbrug tot het tijdperk Out Op 1.6-5-1.741. gaat eveneens 1/7 over van Pieter Jansz (van Leeuwen?) uit Abcoude naar Jan France Van Dijk ook voor.f 300.,t, Een jaar later bekomt Jan France van Dijk weer 1/7 voor dezelfde prijs, nu van Japrk Japikse g1sll1.(e) De naam Japik werd wel vaker gebruikt in plaats van jacob. Vermoedelijk had Jan France zelf ook I/7 geerfd, want in 1745 verkoopt Jan France van Dijk, wonend in de Rijke \faver, 3/7 in 2 huizen bij de Kerkbrug aan Pieter Aarse voor f 1075.(10) Annetie Jacobs Breur, weduwe van Claas Cornelis Vittebol, wonend in de Rondehoep en Jannetie \fillemse Kok, weduwe van Cornelis Jacobsz Breur en hertrouwd met Joost Janse wonende in het Dorp, verkopen in 1746 respectievelijk 2/7 en 1,/7 in 2 woningen bij de Kerkbrug voor f 71"5 + f 358 = f 1.074 eveneens aan Pieter d21ss. (tt) Het ontbrekende 1/7 deel in de 2 huizen aan de Kerkbrug koopt 3 Pieter Aarse(n) in 1756 uit de geabandonneerde boedel van Antonie van der 100.JeeR BAKKERTl Our
Geschiedenis van de bakkerij bij de Kerkbrug tot het tijdperk Out Ha, weduwnaat van Anna Vink weduwe Jan Jacobsz Breur. Het ene huis is een bakkerij, het andere een herberg. Pieter betaalde voor dit deelf 405.o2) De wednwe van Pieter Aarse Hanning, Trijntje Claasz Klijn, hertrouwde, buiten gemeenschap van goederen, met Joost Jansze van Starkenburg. De minderjarige dochter Neeltje Pieterse Hanning, de meerderjarige zonen Arij Pieterse Hanning en Huijbert Pieterse Hanning, plus Jannetje, Pieter en Claasje Claasse Hanning, nagelaten minderjarige kinderen van Claas Pieterse Hanning en Trijntje Joosten van Starkenburg, kinderen respectievelijk kleinkinderen en erven van Trijntje Claasz Klijn (zoon Barend Pieterse Hanning is al overleden) verkopen samen met Joost Jansze van Starkenburg de 'welgelegen, zeer beklante bakkerij, met stegt (: vermoedelijk steeg) en sterk woonhuijs en erve'(perceel nr. 1) plus het huisje en erf ernaast (perceel nr.2), alles gelegen in het Dorp bij de Kerkbrug aan Jan Dirk \Teisman voor f 3802. Deze deed het gekochte onmiddellijk weer over aan Frederik Retberg uit de \Xlatergraafsmeer voor dezelfde prijs. Dit gebeurde op 25 september 1773. 10O JatR BAKKERTI Our 4 Hoorostur< 2
Hoorosrur 2 Geschiedenis van de bakkerij bij de Kerkbrug tot het tijdperk Out Het erf, de straat en het bleekveld aan de noordkant van perceel nr.1, dus tussen het huis en perceel nr.2, bliyven voor hr"rizing nr. 1. Het bleekveld mag nooit betimmerd, beplant, belegd of bezet worden. De schuur is voor gezamenlijk gebruik van perceel nr. 1 en 2, ook de zolder. Er moet vrije overgang verleend worden naar de \Xuijk of Amstel. Huis nr. 1 weld bewoond door de weduwe van Claas Hanning.rtar Als Frederik Retbergs echtgenote, Alida van Beek, op 2-1,-7777 overlijdt wordt de halve broodbakkerij met woonhuis en erf getaxeerd op f l2oo.r'nt Frederik zelf, meester-broodbakker, laat in 1781 de broodbakkerij verkopen. Frederik Retberg woonde op het moment van verkoop in Amsterdam, maar heeft wel in Ouderkerk gewoond. De nieuwe eigenaar wordt Jacob van Heusden, die ook meester-broodbakker is. Deze Jacob kwam uit Thamen (Uithoorn), maar woont bij de transactie in Ouderkerk. Inbegrepen zijn woonhuis, erf, huisje met erf erachter gelegen en gereedschappen. Frederik mag levenslang gebruik maken van het 'visch5 lOO JaeR BAKKERTI Our
Geschiedenis van de bakkerij bil de Kerkbrug tot het tijdperk Out lrok met toebehoren'. Daarna komt dit hok aan c1e koper. Jacob betaalde f 5oOO, waarv^n f 2000 contant betaald moest worden en f IOOO op kustingtermijnbrief (hypotheek zouden wij zeggen). Voor de gereedschappen en goederen die hij overnam betaalde Jacob f 500. rtt, Om een voorstelling te krijgen van het bakkersgereedschap uit die tijd volgt hier een inventaris r-rit 1,785 van een andere bakkerij in Ouder-Amstel ter waarde van f 300 : - bLtijlkist met 2 bttijldoekeix en een kas tot berging u ctn buij I do e ken (= een grote zeef in een kast) - 2 schepels - een barp (ook een soort zeef) - J0 leclige zakken - eet't stoffer - een trog en J taJbls - - 3 roerijse$ - 5 scboffels Koperen uijzel 100 Jeen BAKKERIJ Our 5 5 hleine en 4 grote Planhen - balans met scbaal en gewigt - ijser doctfpot met kooper deksel - haakje uoor de lamP * hoopere melkkeetel - scbepbekken met melknxacttje en een gestDat (gistuat) - schuijt nxet mast en zijl - broodkast - 5 bescbuijttonnen - 3 broodmanden - turJbank en toonbank.aJ6) VrvHooplstur< 2
Hoorlstur< 2 Geschiedenis van de bakkerij bij de Kerkbrug tot het tijdperk Out De wedr-rwe van Jacob van Heusden, Elisabeth Holthuijsen, verkreeg na het overlijden van haar man admissie als broodbakster. (17) Zii verkocht op 30-4-1787 het huis en erf, zijnde een broodbakkerij bij de Kerkbrug, aan Arent Nuij. Elisabeth woonde ten noorden van de bakkerij. Ook deze vetkoop is inclusief opstand en gereedschappen. De bepaling over het gebruik van het 'vischhok' blijft bestaan. De bewoner van het huisje belend aan het voorschreven huis heeft het recht gebruik te maken van de helft van de schuur achter het huisje staande. Het onderhoud van de schuur is voor de koper. Verder mag het licht van het huisje (lees: ramen) niet'betimmert, vermindert of verdonkert' worden en heeft deze bewoner recht van overpad om water te halen. Arent betaalde f 4450 + / 1000 voor opstand en gereedschap. Drieduizend gulden moest contant betaald worden, de rest ging met een kustingbrief tegen 3o/o rente. (1u) Arent leed bij de strijd tussen de Pruisische en Staatse legers in okto7 ber 1788 enige schade. Hij diende een claim in voor 3 baksels brood.(le) 1O0 JeeR BAKKERIl Our
Geschiedenis Kerkbrug tot van het de bakkerij bii de tijdperk Out Drie jaar later verkoopt de gemachtigde van het echtpaar Arent Nuij / Jacoba Pijpers de broodbakkerij en gereedschap aan \Tillem van de 'lTaater te Amsterdam. De weduwe van Heusden staat nog te boek als belend ten noorden. 'Willem betaalde f 3200. <rot Op 1,3-9-1.7p1 verkoopt Elisabeth Holthuijsen, weduwe van Jacob van Heusden, geen kinderen hebbende en intussen hertrouwd met HermanLrs Verweij, nu wonende te 'Woerden, het huis en erve in het Dorp bij de Kerkbrug zrjnde een herberg, tegenwoordig tappersneering. Koper is Johannes Schellinger te Amsterdam. Hij betaalde f 1300. Het aangeven van de belendende percelen is een gelukkig gegeven: ten oosten de Portr-rgees Isra€litische Begraafplaats, ten zuiden en westen de broodbakkerij van Arij Nuij (intr-rssen verkocht aan Willem van de 'Waater) en ten noorden de huizen van de gereformeerde diaconie. De oude brieven gingen terug op 4-9-1.78L, hetgeen betekent dat Jacob van 1O0.feeR BAKKERTl Our 8 Hoorostur 2
Hoornsrur 2 Geschiedenis Kerkbrug tot van het de bakkerij bij de tijdperk Out Heusden dus ook de herberg $s7a1. {zt) Hi1 liet deze echter gebruiken door \Tillem Veltman. tzz) Q6l< Johannes Schellinger verhur-rrde de tapperij aan \X/illem Veltman. (23) Nu ontbreekt er een schakel in de transportakten. Het gemeentearchief van Ouder-Amstei biedt echter de aansluitende oplossing. In 1'790 krijgt Coenraacl Belders admissie als bakker aan de Kerkbrug. <z<l In 1804 laat de gemeentebode de broodstempels van de bakkers aan het gemeentebestllur van Ouder-Amstel zien. Het merk van Coenraacl Beldefs was C.B.. w6 Broodstempels 9 Collega-bakkers in Or-rder-Amstel waren toen: Carel Kroos in de Dorpsstraat (C.K.), Klaas Vos in de Waver (K.V.) en Jan \fillems in Duivendrecht (].\7.). De stempels werden goedgekeurd. Q5) Buurman \Villem Veltman verzocht in 1804 aan Coenraad Belclers de takkenbossen voor zljn rafilen weg te halen of de grondbrieven te tonen waaruit het recht om clie daar te piaatsen zou blijken. (26) 1OO JdAR BAxxznrl Our
Geschiedenis van Kerkbrug tot het de bakkerij bij de tijdperk Out In april 1806 verkoclrt Coenraacl Ilelders als rogge- en tarwebrooclbakker zijn zaak aan Johannes Dr"rlfer. Deze vroeg patent aan en legcle op 19 april c1e e<:d af. (27) De tl'ansportakten in het Rijksarchief van Haarlem houclen in 1811 op, zoclat vercler gezocl-rt lnoest worden in c1e oudste kaclastelboeken van het gemeentearchief te Ouclerkerk aan cle An-istel. Gelr-rkkig stoncl Jol-rannes Dr,rlfer claar vermelcl. Het huis en erf kregen C 325 a ls kldasternurnrnel'. Jolrannes verkocht in 1.837 C 325 aan Hendrik l,hilip Gijstrnan, brooclbakkel te Ouclerkerk. Een legister van c1e bevolking, aangelegcl in 7829, vernreldde dat Hendrik Philip Gijstman geboren was op Ll-9-1,788 in Boekhorst. Hii wzls getror-rwd met Antonetta Bleijenbr-rrg, geboren in Kuilenbr-rrg (Culembolg) op 13-70-1787. Het gezrn telcle 4 kinderen Gijstman: Henclrik !/ilhehn 8 jaar, Jan Fredt'ik 7 jaar, DzLniel Hermanr-rs 5 jaar en Alicla 2 jaar. Tot het gezin bel-roolcle ook Zwaantje Antonetta Klaassen Roggebrood bakker 1O0 .leeR nAKKERT.J Our 10 Hooposrur 2
Hoorlsrur< 2 Geschiedenis van de bakkerij bij de Kerkbrug tot het tijdperk Out oud 13 1aar. Bij deze lutherse familie woonde verder nog: Karel Visser, bakkersknecht 25 jaar oud en Ariaantje Vlug, dienstbode 20 jaar oud. Karel en Arraantje waren gereformeerd. Het register vat dit samen als 1. geztn met 9 bewoners op huis A 86.(28) Dit huisnummer is verkeerd samengesteld, want in 1806 kregen de wijken een letter en een nllmmer. Het oude nummer was 86. Het nieuwe luidde: A 2. Regelmatig komt cle samenstelling van de nieuwe wijkletter en het Oude nummgl y961. (29) Op kadasternummer C 326, de tapperij , staat Johan Philip Gijstman te boek De volgende broodbakker werd, in 1840, Hendrik Pieter de Labije. Hij werd geboren op 24-77-7816 in Aalsmeer. Hij trouwde met Adriana de Bruin, die in Kamerik op 1,3-2-L874 het levenslicht zag. Tot het huishouden TI 100 JdaR BAKKERTl Our
Geschiedenis Kerkbrug tot van het de bakkerij bij de tijdperk Out behoorde Mensje Hans geboren in Aalsmeer op 6-t-tSO5 en Cornelis van der Kas in 'J7oerden geboren op 27-5-7826. Adriana verbieef sinds 1843 in Ouderkerk, Mensje sinds 1842 en Cornelis van der Kas vanaf 1845.$o) Hendrik Pieter de Lablje is ook korte tiid eigenaar geweest van de Nesserkorenmolen (in de Rondehoep), maar toen had hij de bakkerij al weer verkocht aan Albert Antink, koekebakker te Amste16l211.(3t) Op diens naam staan kadasternummers C 325 zljnde huis en erf en C 326 huis en erf. Dit blijkt ook uit een akte aangereikt door de heer Jan Out: dd. !5-4-1,846 verkoopt notaris Johan H.Chr.Freyer op verzoek van de heer Albert Antink ten eerste, 'te weten een hr,ris met erve, zijnde een Brood-, Koek- en Banketbakkerij mitsgaders Tapperij getekend wijk B 82 (omstreeks 1840 zijn de wijken omgenummerd) met wagenhuis, schuur, paardenstal, afdak en verdere getimmerten mitsgaders Werf en Bloemtuin bij en annex elkander gelegen, groot 3 roeden en 60 ellen, bij de Kerkbrug te Ouderkerk, ten tweede alle de tot voorschreven perceelen affaires behorende en zich daar1O0 .feeR BAKKERTl Our 12 Hoop'rslur 2
Hoorlsrur 2 Geschiedenis Kerkbrug tot van het de bakkerij bij de tijdperk Out bij bevindende vaste en losse geleedschappen en goedelen, stand, winkel en toebehoren, te weten. Bij de bakkerij, stand en Tapperij: Toonbank met r^am, schalen en een stel gewigt, negentien flessen en glazen, acht manden, twee banken, hakmes, trechters, den gehele winkel met kasten en planken, trog met deksels, braakijzer, tafelmortier en bal, schalen en gewigt, een doofpot, een lamp, spitter en krabber, schepborden, planken en kleden, drie koperen tulbandpannen, vijftien platen, dertig pannen, kaneelmolen, koektrog, de karn met toebehoren, een kastje met koekbuffet, complete builkist met drie doeken, schop en stoffers, schalen en gewigt, zesentwintig meelzakken, een schepel, een harp, een roggebroodvorln) tien Sint-Nicolaasvormen, twee motmanden, twee ventkisten, de wagen, een zomerscherm, een stel met clroogstokken, een spritsenspuit en drie schotels, ten derden een huis en erven getekend wijk B nllmmer 83 waarin een Tapperij worclt r-ritgeoefend, staande en gelegen naast het perceel onder no.1 vermeld.' Deze beide percelen waren op 30-10-1840 door Antink in eigendom verkregen. Hamtaart uorm 13 100 JeAR BAxxnnrl Our
Geschiedenis Kerkbrug tot v at]. het de bakkerij bij de tijdperk Out De nieuwe eigenaar werd Gerrit Vuijk uit Aalsmeer. Uit een procesverbaal, opgemaakt op 22-2-1846 bliikt dat ene Vuijk noodhr-rlp was bij broodbakker Pieter de Labije. Met paard en wagen werd deze Vr-rijk aangehor-rden in de Buurt over Ouderkerk. De commissen, belast met surveillance op de plaatselijke belasting der gemeente Nier,rwer-Amstel, visiteerden de broodkar. Zij vinden naast brood ook twee pullen jenever. Vuijk kon geen 'geleibiljet tot vervoer' tonen, noch een bewijs van invoer, noch een kaart van uitkoop, noch een kwitantie van betaalde accijns van de gemeente Nieuwer-Amstel, hij wist alleen dat zijn baas hem opgedragen had de jenevel te bezorgen aan de Amsteldijk en dat de drank bestemd was voor het volk werkende aan het nieuw 'aangelegen' schutverlaat. Hierop moest Vuijk rnet zrjn handel naar het kantoor van de rijksontvanger te Ouderkerk. Daar werd de heer de Labije ontboden en werd het procesverbaal opgernaakt. Voor de inhoud van de pr-rllen, 5 kannen 'Binnenlandsch Gedistelleerd' d 900/0, werd een boete ge€ist van f 200 ingevolge artrkel 37 en nog eens / 50 ingevolge artikel 39 krachtens het reglement op de invordering der plaatselijke indirecte belastingen. Pieter de Labije stelde daarop 1OO JeAR BAxr<nn11 Our 14 Hoopostur< 2
Hoor,-ostur< 2 Geschiedenis van de bakkerij bij de Kerkbrug tot het tijdperk Out een borg van f 700 waarmee de ontvanger genoegen nam. Of het werkvolk zijn slokje nog gekregen heeft vermelclcle cle historie niet. Mogelijk was het deze Vuijk clie de bakkerij kocht. Op 5-3-7856 koopt Frans Kuipers de twee bovengenoemcle panclen. Dit blijkt r-rit de verkoopakte van Frans aan Jan van Galen (veehouder) en mej. Anne Zaal (veeh.ouclster), wec[rwe van Cornelis Vrolijk op 24-3-1858 voor notaris H.J, van Mens verleclen. Deze notaris hielcl kantoor op het Hoogeincle wijk B 148. Getuigen waren Frans Larnpe, timmerman, en Roelof cle Jong, winkelier. De omschrijving van het pand B 82 is gelijk aan boven. Bij B 83 staat de grootte vermelcl : 1 roecle en 5 ellen en cle toevoeging 'waarin een manLtfaktuuraffaire'. De verkoopprijs bedroeg f 4000. Enkele voorwaarclen bij cleze transaktie luiden: de kopers zullen over het perceel waarin cle bakkerij is gevestigcl kunnen disponeren en daarvan bezit nemen. Onder de verkoop zijn niet inbegrepen cle winkelopstancl, noch cle losse geleeclschappen tot de bakkerij behorencle, idem met cle inventaris van cle rnanr-rfaktr-ruraf f aire. 1.5 1OO -/aAR BArcxnnr.J Our
Geschiedenis van de bakkerij bij de Kerkbrug tot het tijdperk Out Dan worden C 325 en C 326 weer gescheiden. De bakkerij, C 325, is door Johan Hendrik Peeterssen, bakker te Or-rderkerk, op 16-6-1859 gekocht voor f 3250. C 326 ging naal Johannes Schrijver, koopman te Amsterclam. Johannes Henclrik Peeterssen, geboren te Embden (Hannover) op 17-5-1812, was gehuwd met Geesje Hoogop r-rit Zwolle, aldaar geboren op 2-10-1"81,6. Zrj hadden een clochter Hendrika Johanna, die in Arnsterdam werd geboren op 29-8-1.850. Bij cle velkoop op 25-4-1879 aan Pieter Herrnanns Zanclers, die zonder een beroep uit te oefenen in Amsterclarn woonde, staat bij Johan Henclrik Peeterssen ook 'consorten' genoernd en a1s woonplaats werd Cockengen verrneld. Zanders kocht de zaak voor / 6000. In de inventaris komen o.a. vool': 1 koornschop, t halp, 1 br"ril met 2 doeken, 6 Sint-Nicolaasplenten, 1 koperen oliebak, 1 meeltobbe, 1 mortiersteen, 1 mlrizen- en 1'attenval, 3 stoffers, 1 grote balans met 2 sciralen, Antie k b 100 JdAR BAr<xnnr.J Our akkerijgeree ds c b ap, speculaasplank ca. 1 83O 16 Hoorostur 2
Hoopns.rux 2 Geschiedenis Kerkbrug tot van het de bakkerij bij de tijdperk Out 1 karn, 3 koperen tulbandvormen, L7 platen, L trog, 5 zakken, 2 spitters, 1. doofpot, L koperen lampenbak, l vuurschop,2 tangen,2 ijzeten potten, 2 ilzercn comforen, 1 broodmand, 1. 1 trommels, 1 grutten meelkist, 5 meelof zaadbakjes, 1 toonbank, 1 koperen allerhandetrommel, 1. hanglamp, 1 koperen standaard waataan ijzeren balans met koperen schalen, 1 beschuitkist, L hoekbuffet. Pieter Zanders woonde later in Nieuwer-Amstel en daarna in Ouder-Amstel. De omvang van het huis en erf bedroeg steeds J are en 60 centiare. In 1885 vond er een wijziging plaats en zijn het huis en erf met schuur samen J are en 77 centiate. Het gevoig hiervan is een verandering van het kadasternummer: C 1065. Bij een urijziging in het jaar 1.895 sraar her perceel geboekt op Johan Bernhard Aloysius Kohlweij, bakker te Ouderkerk a/d Amstel. De grootte bedraagt nu 3 are en 15 centiare. Kohlweij was op 8-5-1890 elgenaar geworden. Bescbuitsnijplank 1.7 lOO.feeR BAKKERTI Our
Geschiedenis van Kerkbrug tot het de bakkerij bij de tijdperk Out In 1.897 volgt de verkoop aan Anton Diening, commis in manufacturen te 'Wormerveer, en Joseph August Anton Diening, koopman te Or-rderAmstel. Een splitsing van huis/schuur/erf en tuin geven opniettw een wijziging in de kadasternummers. De tuin krijgt: C 1437, de rest, nu 3 are 25 centiare: C 1'435. 1897. \fle belanden in het tijdperk 'Out'. In 1910 staat bij de akte van de heer Diening: 'verkoop'. Dat zoLt dan geweest ziin aan Anna Nooy wednwe van Johannes Adrianus Out. De familie Out was toen al enige jaren aan de Kerkbrug aan het bakken. Yanaf hier neemt Jan Out de beschrijving van de geschiedenis over van mevfoliw Mieke van Dijk, mede-auteuf van het historische deel over Ouderkerk, en zal u de wederwaardigheden van de familie Or"rt verder haarfijn uit de doeken doen. Hoorosrur 2 1O0 .JeaR BAKKERIJ Our 18
HoorDSTrrK 2 Ges Ker NOTEN 1. PortLrgees Israelitiscbe Gemeente 915 bld.128 2. Rijksarcbief Haarlem (RAH) 2549/7-8 3. RAH 2550/13-14 4. RAtr 2551/111-112 5. RAH 2551/160 6. nAH 2552/75; Gijsen en Gijsberts tuorden cloor elkctar gebruikt 7. RAtl 2554/107-108 a. RAH 2555/87-88 9. RAH 2555/121 10. RAH 2556/8-9 11. RAH 2556/16-17; f 716:15 betekent 716 gulden en 15 stuiuers 12. RAH 2556/265-266 13. R4H 2558/115-117 en RAH 2588 dd.4-9-1773 14. Gemeente Arcbief Ouder-Amstel (GAOA) 124/78-80 15. RAH 2559/45-47 16. RAH 2559/209-210 17. GAOA 38/31 ; Jacob is ouerleden op 2-3-1786 18. RAH 2559/261-263 19. GAOA 75 20. MH 2560/23-25 21. RAH 2560/72-74 22. GAOA 124/271-273 23. GAOA 125/42 24. GAOA 38/77-78 25. GAOA 25/30 26. GAOA 24/205 27. GAOA 26/23 28. GAOA nieuu arcbief zoncler nummer 1829 29. GAOA 152 30. GAOA nieuw arcbieJ zonder nurnmer 1846/47 31. Speuren en Ontdekken.jtr.ni 1995 Kadasterboeken uan de Gemeente Ouder-Amstel ch kb iedenis rug tot van het de bakkerij bij de tijdperk Out 19 100 JeAR BAxxearl Our
1OO JeAR BAxrcanrl Our Familie Out op boerderij "Het Roode Hert" te llpendam 189O
Hoorosrur 3 In Vaterland begon de Familiegeschiedenis Jn Ilpendam stond boerderij 'Het Roode Hert', deze was ongeveer 1,6 ha. Igroot en omvatte L8 percelen weiland ph-rs een molentje. Op 5 maart 1870 overleed Margaretha Kramer. Zij was gehuwd met Johannes Adrianus Out. Hun enige zoon Klaas, geboren in 7867, was toen 3 jaar oud. Op 1,7-9-1871 hertrouwde Johannes Adrianus Out met Anna Nooy dochter van Gerrit Nooy en Maria Catherina Stockmann. Toen Anna Nooy in het huwelijk trad was zij pas 1,) jaar en bijgevolg minderjarig. ZIj was geboren op 3-L1,-I8J7, haar moeder stierf op 20-II-I85L dus haast in het kraambed. Anna kreeg een voogd toegewezen. Zii verkreeg een voor die tijd behoorlilk kapitaal via diverse vererveningen van familie ten eenre en ten andere zijde: f 9000. Haar huwelijk met Johannes Adrianus Out hield in dat, via een akte dd. 3-f0-1,871, al haar bezittingen, tegoeden en schulden moesten worden geregistreerd. Uit deze akte blijkt dat haar oom Klaas Nooy haar in die jaren was toegewezen als voogd. Boerderij "Het Roode Hert" in 1890 en beden 1 1O0 JeeR BAKKERTI Our
In \Taterl and begon de Familiegeschiedenis HooFosrur< 3 Het door haar geerfde geld plus de huur van het haar toebehorende land plus cle fente over de str-rkken 'Nationale \Terkelijke Schuld' i' 4o/o werden weer belegd in certificaten van toenrnalige staatsleningen' Op 5-8-1876 werd een nieuwe akte van voogdij opgemaakt ten behoeve van Nicolaas (Klaas) Out, de otidste zoofl van Johannes Adrianrls, orndat de in 1870 benoemde voogd Krijn Kramer op I-5-1875 te Beemster was overleden. Uit cle documenten blijkt clat uit 4 sollicitanten, middels het kantongerecht te Edarn, een nieuwe voogd en wel 'die het meest in het belang van de minderjarige zott zijn' gekozen moest worclen. Het rnerkwaarchge feit doet zich dan voor dat €€n van de kandidaten van vaderszljde blijkt te zijn Nicolaas Out, grootvacler, zonder beroep, dus al op ieeftijd. Hij werd niet benoemcl, vermoedelijk in verband met ztin gevorclerde leeftild. Het voogdijschap kwam aan Simon de Graaf, landman te Purmerland, en aanbehuwde oom. ,l 00 JdaR BAKKERII Our -"...; :;z: : : :2",,.. -,:t l/. . ,.-./,, .r'rr.:s. , I t..,r ' -. :a.t; . l--/ |zt/r,.,. o,.1. I 1.,...,: . /,: .,-/.. / L ,,- -, , "=/a ) .1y':;',.,/ ., itol,. 1li,v,;((, Akte uerkoop boerderij 1846 2 . . /'. .. ..-lU/ . ,. ,t ' ," '1 ,"/. '.'',,,/.". / / ./.'. .n ., . ,.lu* '"4 / t' ,;./ -.;. "r--t i) ..
Hooposrur 3 In \il7aterl and begon de Familiegeschiedenis Uit de kadastrale legger blijkt dat tLrssen 1"874 en 1879 het oorspronkelijk landbezrt van 1,6 ha./2a./99 ca. met perceel nr. 350 vergroot werd tot 16 ha./65a./ 9 ca. op de akte dd. 5-5-1874 staat- aan de achterzijde: 'Jan oud (met een d) betaalde f SqO intrest over f 12.000 ovel1 jaar = 4,50/o'. Bi1 de boedeibeschrijving op de boerderij, opgemaakt ddJ6-4-1870 door de notaris met hulp van beedigde getuigen i.v.m. het overlijden van Matgarctha Kramer, komen o.a. voor: 186 kazen, 18 urakke (?) dito (uaarscbijnlijk mislulete kazen), 4 teemsen (haren zeuen als trechters op de ntelkbussen), 17 koeien waarde f 2652 (f 156per koe),2 dito ("f 13O samen), 4 bokkelingen (samen f3O0), 5 halueren (f 5O samen), 2 stierkalueren (f 30), 2 zooguarkens met 6 biggen (f 85 samen), 1O scbapen + 16 lammeren (f 260 santen), 25 eenden, 3 kippen en 6O eieren (samen f 18) en 1 paard (f 175) Verders: Goud-Ziluer en Sierad.en., het goud is f 1,2O per gram, bet ziluer f O,80 per dekagram, alles kleine keur. 3 100 JeeR BAKKERTl Our
In \il7at erland begon de Familiegeschiedenis Hoorosrur 3 GOUD Een jtr.welen boot f tO, 2 streng bloedkoralen f 115. Een gouden hoofclbeugel, zwaar 77 grammen, waardis f 92,4O . Een gouden uoornaald + 2 dito zijn.aalden, 2 dito kapspeldenbaak en J ringen, zuaar 52 gramtnen, waardig f 62,40. Een cruci,fix met ketting en slootie, zuaar 15 grammen f 18. Een goud.en speld + 4 ringen met steenen f 14. Drie streng grdnaten, koralen en 2 granaten armbandjes met goud f 8. 2 gouden oorbangers nzet baak f 6, een flacon met gouden dop f 4 1 gouden horloge "f 30, t dito kettiixg, zu6ar 18 grdm a 6O cent per gram is f 10,8O. ZIIVER 2 suikerstrooijers, breipendoosje, naaldenkoker, breitontxeties, zuaar 19,5 dekag;ram, waardig f 15,60. Een tabaksdoos + Lt.itbaalder, zuaar 25 dekagram waardig f 20. 12 lepeltjes, 10 dekagrant, waardig f 8. 1 beugeltas ntet baak f 14. 1 knip + beursje f 2,5O Een sigarenkoker, mesje met scbeedje, doosje, schopje en priem met ziluer f 5. 1 boehje met ziluer f 1. 10O JeeR BAKKERTJ Our 4
Hooposrur< 3 In Waterland begon de Familiegeschiedenis Totaal was de inventaris waard: f 5311 ,40 Men was van 10 Llul' v.m. tot 3 uur n.m. met de inventarisatie van de boedel bezig geweest. Er was f 280 contant geld in huis, nog f 700 moest uitgegeven worden aan huishoudelijke rekeningen, terwijl de begrafenis van Margaretha Kramer f 172 gulden had gekost. De moeder van Anna Nooy, Marra Catherina Stockmann, overleed zoals gezegd, op 20-LI-1851. Anna was toen nog minderjarig. Gerrit Nooy had al op 7J-I0-I849, zijn eerste vrollw, Anna Ruveld, verloren, Dat gebeurde te Ilpendam. Uit de akte van boedelbeschrijving in 1855 blijkt Gerrit Nooy / 28.493,1.0 aan actief kapitaal te bezirren. Er was echter ook passief kapitaal, totaal f 18.113,60. Het door de dood ontbonden huwelijk leverde volgens de akte een zuivere winst op van . 5 100 JatR BAKKERTl Our f ro.37g,5o
In \Wat erland begon de Familiegeschiedenis Hooplsrur 3 Uit het huwelijk van Johannes Adrianlts Out met Anna Nooy werden 7 zoons en 2 dochters geboren: Margaretha (Griet) 1872 Gerardus (Gercit) 1874 Johannes Qan) 7876 Adrianus (Arie) 7877 Martinus (Tinus) 1880 Petrus (Piet) 1881 Nicolaas (Ko) 1884 Maria (Marie) 1886 Cornelis (Kees) 1888 Daarboven was nog Klaas uit Johannes' eerste huwelijk. Gerrit, Tinus, Ko (vader van de schrijver van dit hoofdstuk) en Kees werden bakker; Piet en Jan slager en Arie ging in de handel. In Amsterdam begon hij later een winkel in weegwerktuigen. 100 Jaen nexxnnrl Our 5
X x. -,.r, - 4_ 1066 l - 1$40 a l19ra. t9'19 (tl\- ro - r- I BSB l- 189s trr t\l-\- lgol -.\n^/nr, lq -5 - lqot. rO-r-tqadl rs-B- 01 q t 61"n& 5- \- \qoo iql t f.u* tg- lx'1901. -lL ANv,rnL x8- x_ lglo qeo )_6-lg[ lH% '," lp ,),{^& \\- 1r- t9oB qDt* l8 - lo- t9to $.)tt B- 11- 19ll ryYb,rAtzvt" 1r _ n- rgt{ 3-1- rglB {,l,or*r: !,1,0 - t916 - lgro \ - r -lgu 0!^,A!e9^t Aorg q_q - r{r3 7 Q^d 15-.1- lgt8 Cl.c \1- t1. \gxt Stamboomfamilie Out 10O JeAr? BAKKERT.J Our t AN\r;r. l9- 3- lgrl{ I l8- lo- l9oT -\. $ot b - 5- rgbo e\h 3o-S- lgob Axwuz ,.5 - 9- l9D1 q4r.ar.d" \- ror&- 6q;"\-i" 9- lx- 19r,1 (8.. tgoS r3131 16 -llM '\w' I s- 6. t311r A"dn;,m* i{-ro. tgrr ,o - q- tqlB r r i- ril,"{ &daa 11- I rd-rt \aan rB -t - rqtr 15-l-lgBot t./$axiz tg- I - lgtA &s/ne" 15-g- 1913 R^nb l- 8- 1615 mq,.4 q-d{ q-8- tqu ls-B.tgr9 {'2 rb- lo- l3:,1 b"*&,^t& lg- u. t9r3 &^Aro b - !. \916 It lo lt- ! 3 q Ar^rrnz tr-'l .rgtx \o lo-rl. lqtb rd). tb - lo- tglt t"- r - rqtB |l, ro - tq\B l \)nL n\v.q-! \glq 16- 5 30-9 f,a* 11- 5- l3r,l A"dti 1r - tx. rgt 1 Ar'rt/, L' -L r9rq {rr"^o 8 -,.,ry^L -t - l9l'l Ar",t;L' 1'1. - lo]g|f, , r'- lo -l4l5i A"r/, $ - l- tgr] F. w5_ 1. rgl0 \w ?-s.l9tg UDfu o t\-lt-lqlo q; 30- ll- lgxl .lrwwL xb-q- rB45 -!9 =-6--ls.Sl \a-' ffii 5r - 5-1gil dnnn lq- rr- l9ll. 11 - q -t4Ylt Ar*d. lU_ tL_tgr6 u0 Art^* 1-to-lEt0 R^r. q- il-193tr 6l'ee/g 1o-rr- l$tl 9r,+ 1B8l rT- gI lYlax; 8- ttI
, -/rvrfurell-lt -L /re&6-;-", .4-e:Q ,i'ryn * do 2' "'f s 2 7 /4'tt.-o -/, ;.3.a{ tt;. 1OO JdaR BAKKERIl Our ) -' 2 ,&e ez/ 6; / &,<-e- t 8d fe4q/2 27 april 1897, buurcontract a f 5OO,- perjaar t 2 e.Llz" ano/&-nZ Zl+e.4.(. ,2
Hoor--osrur< 4 Rond de Overname uderkerk aan de Amstel was rond 1880 een klein dorp onder c1e took van Amsterclam. El heel'ste veel agrariscl'ie bedrijvigheicl, er wercl nog beperkt turf gestoken en el was wat inclnstrie o.a. de kruitfabriek. Verder woonclen el' wat notabelen: 2 cloktoren, 1 veearts, 1 notaris, 2 dominees, 1 pasioor + kapelaan en niet te vel'geten cle burgemeester. Voorts cle nodige rijks- en provincieambtenaren, politie en naast het gewone volk ook nog wat miclclenstanclers. In deze laatste categorie vallen te onclerscheiclen : 1 clrr-rkkerij, l winkel in klompen / huishouclelijke artikelen / petloleLrm etc., een siuk of 10 kruideniers, 2 for-rrage- hanclelaren, 2 kleennakers, 4 slagerijen, 3 bakkers (waarvan 1 kor-rcle), 1 Lloekwinkel, 2 groentehanclelaren, 2 schilclersbedrijven, 1 zaclelrnaker, 3 hoefsmeclen, 2 wagenmakers, 2 sclroenmakers, 4 caf6s, 1 sigarenwinkel, 1 koster met l'randel in tabak en religieuze artikelen, 1 kapper, 1 kwekerij voor bloemen, 1 looclgieter, 1 nrannfactnrenzaak, 1 kapper/ annex gor-rd en zilver/ zlnnex sigaren/ annex aanspreker, lmollenvanger)2brooclvissers, lscheepswer.f, lmeelmolenaar, 1 melkl-ranclelaar. Gemeentehuis ca. 19O7 1 l0O JaAR BAxxr.nrl Out
Rond de Overname Hooposrur 4 Na de Frans-Duitse oorlog van 1870-77, beleefde Duitsland de nawee€n van de geldverslindende 'Frische Frohliche Krieg' en kampte het hele land met armoede en infiatie. In Nederlancl echter, waar in de grote steden de bedrijvigheid allengs gegroeid was, was door het op gang komen van een bescheiden indtlstrialisatie, het openen van het Noordzeekanaal, de toepassing van stoom in vele bedrijven goede werkgelegenheid ontstaan. Voor vele jonge Duitsefs was dit een aanleiding, zich mei have en goed naar Nederland te begeven, want daar was werk en vrede. Zo kon het dus gebeuren dat menige tuinder, bakker of slager zich in Nederland vestigde, ook in de textiel manifesteerde zich deze volksverhuizrng. In vele, vele namen van bakkers- of tuindersfamilies herkent men direct de oucle Duitse namen. Homoet, Stzihle, Bohllander, Rekers, Bollinger, Kolrlwey, Folkers waren alIemaal bakkers. Bij de tr-rinders vallen Bohte, Brockhoff, Barlagh, Schaeffers, Pape en Ruhe op. In de textiel kennen we allemaal de namen: Brenninckmeyer, Voss, 100 .JaaR BAKKERIl Our 2
Hooptsrur 4 Rond de Overname Lampe, Cloppenburg, Dreesmann, Bahhnann, Vinke, Gerzoll, Strater, etc Bij onze Or"rderkerkse bakker Kohlwey wil ik even stilstaan. Deze dreef tot 27-4-L897 onze huidige bakkerij. Uir de akten blijkt dat hij op ZO april 1884 de bakkerij op Kerkstraat B 2 overnam van bakkerJan peters, totdat hij (waarom is mij niet bekend), in het gedenkwaardige jaar 1897 de zaak aan mijn grootouders Johannes Adrianus Out en Anna Nooy overdeed. Hij vertrok naar Amsterdam, Yijzelstraat 10 (nu Carlton Hotel). Hij was getrouwd en had 9 kinderen. Ook weten wij, via de archieven van onze achterburen, de Nederlands Hervormde Gemeente, dat bakker Kohlwey eens verzocht werd zijn kippen en kalkoenen beter aan te lijnen, daar zij op buurmans erf te dikwijls en te gulzig liepen te pikken. Onze bakker had weinig groenvoer en tijd, zoclat hrj ze dus rustig op de erven van zijn buren liet fourageren. Eens is het gebeurd dat buurman Diening, toen hil in de huiskamer nier-rwe Bakkerij ca. 1917 3 1O0 JeeR BAKKERTl Our
Rond de Overname Hoorosrur 4 ramen had doen plaatsen, ontdekte dat de kalkoenen van Kohlwey gek waren op de verse stopverf langs zijn ramen. Hij besloot tot een afdoende remedie. Hij mengde de nier"rwe stopverf met een sterk vergif en jawel hoor prompt lagen de volgende dag de vette kalkoenen van Kohlwey dood in het hok. En passant kwam het gebeurde over de heg met de heer Diening ter sprake. Deze deed alsof zi.jn neus bloedde, want inwendig haatten ze elkaat als de pest, doch Kohlwey zei:'ik slacht ze maat gallw, dan hebben we er nog wat aan'. Kohlwey dus af om zijn voornemen uit te voeren. Diening had er echter geen vrede mee en na een uurje tobben besloot hij toch maar Kohlwey in te lichten . Deze, de ware toedracht vernemend, werd natuurlijk witheet en dreigde onmiddellijk bij de rijksveldwachter een aanklacht in te dienen. Diening wist hem er van te weerhouden en was genegen een fikse schadeloosstelling te betalen. Kohlwey zag zrjn kans en sleepte er een voor die dagen vrij fors geldbedrag uit, zodat en de dode en de nieuwe kalkoenen ruimschoots betaald werden. 10O JaeR BAKKERII Our 4
Hoorosrur< 4 Rond de Ovetname Nadat dus Kohlwey in april 1.897 het veld geruimd had, begon voor tl- Ve q'f, \ I de Or"rtjes een heel nier,rw leven, van boerclerij naar bakkerij. Opa deed wat algemeen voorkomend werk en Oma ging de winkel en c1e boekhouding runnen. Oudergewoonte verscheen zij aitiid in de NoordHollandse boerinnendracht in de winkel: zwatte kleding met een groot wit schort, een kanten mutsje en gouden oorijzer. Zi,j waren beiden vrij kort van postLlllr en gezet. In april 1897 kwam men dus naar Ouderkerk. Over hoe c1e verhuizing gegaan is daaromtrent is weinig bekend. 'Wel weten we dat Marie en de jongste jongens met een toom kippen lopend van Amsterdam naar Ouderkelk gegaan zijn. Grootvader en grootmoeder waren toen ze naar Ouderkerk kwarnen Anna Nooy Zo beeft zij altijd in d.e winkel gestaan met Noord Hollandse kap met gouden oorijzers. Teuens deed zii uanaf de eerste dag de boekbouding. 5 fespectievelijk 56 en 45 jaar oud. De huurprijs voor I jaar bedroeg f 500, in twee termijnen te voldoen. Na 1 jaar huren moest men en kon men weer, nll voor 4 jaar, inhuren. 1O0 JeeR BAKKERTl Our
Rond de Overname Hooposrur 4 Bakkerij ca. 192O 100 JeeR BAKKERIJ Our 5
Hoorosrur 4 Rond de Overname Alle losse en vaste gereedschappen inclusief winkelinventaris werd overgenorren voor f SOO. Mocht na 7 jaar het bedrijf gestaakt worden dan wilde J.A.A.Diening de gekochte inventaris weer voor f 400 terugnemen. De Or,rtjes kregen ook het recht om in 1902, na I jaar en 4 optiejaren, het bakkerijgedeelte te kopen voor / 6000. Het recht gold niet voor de paardenstal en bergschuur, die konden wij blijven huren voor f 35 per jaar (vreemde zaak) zulks voor de tijd van 14 jaar. De jongens Tinus en Gerrit deden met een paar knechts de bakkerij en ventten het brood uit. Ko en Kees waren toen nog erg jong, maal' moesten wel helpen. Ko was 12 en Kees 10. In hoofdzaak dreef de zaak op Gerrit en Tinr-rs. Ko (mijn vader) heeft fla de lagere school nog een aantal jaren in Amsterdam bij banketbakker Scholten op de \Weesperzijde gewerkt. De fiets was nog maar net uitgevonden en zo trok hif dageliiks heen en weer tussen Ouderkerk en Amsterdam. Ook later ging het zo met Oom Kees, 7 100 JaAR BAKKErrI Our
il"r,o.-.rv/-ir/vf ,rfe4n; e4 '/;fre/oo /nffi* r/;*"2,r4,-*,9;AnZ,a- *Gffi #,r,,?r/ fe-{ #.-A*o O?"-,-fu /a,n-," /') fcll r!,;k'/ ",^ M^a do hQa'a "^ ,9"-z4i-+"-zre.-=z;/f**,t ZIe week ontuangsten t/ru 1 mei 1897: f 2O,1O0 JeeR BAKKERIl Our 3 hY;z-z n,{r"-l-Z Lfl /r--,t n/ ^ /*.'/n,-/; h"z ^ /---.*3o oll't
Hoor-'osrur 5 Het tijdperk Johannes Adrianus Out r '$l t r,fu 11" +' e eel'ste twee boekjes van inkoop en verkoop uit die jaren, clie altijd netjes bewaalcl zijn gebleven, vertellen ons in een eenvolrdig doch cluiclelijk handsclrrift het reilen en zeilen van cle bakkerij. Men stookte tr-rrf en takkenbossen voor cle twee kleine ovens, die sinds mensenheugenis achter in cle hoek van cle bakkerij stonden, er welcl gewerkt met hanclkracht, goecle boter, volle rnelk, eieren en zeeLlwse tarwe. In het najaar kocl-rt men via cle hanclelaar Osieck zoveel last Zeer-rwse tarwe en clat kwam clan per schip voor cle wal en welcl naar cle n-reelzolcler gebracht. Daar werd het los gestort en 1 keer per week werclen er een aanta1 zakken gevuld clie met paard en wagen naar de molen van Post aan cle Achterclijk gebracht werden om gernalen te worclen. Ook waren er verschillencle grote boerengezinnen die van tijcl tot tijcl een baal gernaien tzlrwe (1 mucl : 80 kg) lieten brengen orn broocl van te bakken. Als er clan een aantal 6 of 8 ponders gebakken waren hoefden ze alleen n-iaar bakloon te betalen. Als fiet boekjaar voorbij was maakte larootmoecler in 66n van haar twee boekjes gelijk de balans op. 1 10O JaAR BAxr<nar.J Our
Het tijdperk Johannes Adrianus Out Hoorostur 5 Het was wel cle tild van de meest eenvoudige boekhoucling. In het najaar werd veel vers fruit of fruit in potten gekocht. In 1905 b.v aarclbezi1n 6O manclen d 6 certt per ntandie (aardbeien) roode kersen 47 pond d 12 certt per portd spaanse kersen 76 portd A 14 cent per pond uitte kersen 57 pond d 24 cent per pot'tcl rode bessen 6O pond A l l cent per pond 6O pot.ies frambozen 6i 80 certt per potie Ornclat het zo leuk is volgen hier nog wat priizen en cijfels uit die tiid: 1 kg. gist 1 liter uolle melk 1 pond beste boter 1 takkenbos IOO eieren 37 cent 6 cent 55 cent bet mactlloon t)An een halue last bedroeg f 7,50 (= 15 m.ttd) urachtloon l0 cent per baal of nlucl 6 cent f 2,75 tut"f kostte f 3,25 per lOOO stLrks. Leueranciers r\aren: Compier, Staal, Wesseling, Scbellirtg, uan d.er Witt. 25 balen Ceres uitte bloem kostten f 125. Bij W"olijk, Wolnxerstett ert andere boeren uerd boter gekocbt in uaten uan 25 kg A 95 cent per k8. 1OO JeAR BAKKERII Our Ko op de bok en Kees bij bet Paard 1918 2
Hoopnsrur 5 Het tiidperk Johannes Adrianus Out Het melhuerbruik lag in 19o2 op 3oo. liter per week, uan gist gebruikte men 14 kg. p.er week. 1 uat krenten (45 kg) kostte f 8,75. Voor een statiegeldzah uroeg men 25 cent 7 baal arnandelen t5O kg) kostte f 45 Netto Resultaten: 1899-19oo=f3268,97 1903-19o4 =f f4836 f 46 een fiets gekocht. 19oo-19o1 = "f Sgzz,z3 1904-19O5 = "f 4038 1901.1902 = 1905-1906 - f 4674 1902-19A3 : f 3419 1906-1907 = "f 5382 In 1906 werd uoor Naast de eerste boekjes van ontvangsten en uitgaven, vond ik ook Balans boekiaar 1903 - 1904 in antuangstenboekie 3 nog een boekje waarin nauwgezet de verzorging van bruiloften, partijen en zelf s be grafenissen werd bij gehouden. In dit boekje is minitieus opgetekend hoeveel grondstoffen, vlees - vis - groente - fruit - gebak - tulband werd opgegeten. Vooral de bruiloften, waaraart je een hele dag en nacht op de boerderij of bij Hein van Loenen (in De Oude Prins) je handen vol had, was yooral de prijs in die tijd frappant. De feestgangers beraalden per persoon, soms per paar respectievelijk f 5,50 - f 9,50 enf 1.5 - f 18 1AO Jean aaxKaar1 ()ur
Het tijdperk Johannes Adrianus Out Hoorosrur<5 In gegoecle boerenfamilies gaf het natuurlijk cle nodige status, als de bakker - kok rnet zijn staf een dag lang heer en meester was op de boerderii. 's Morgens eerst een feestelijk ontbijt met roomboter tLllband, 's middags thee, receptie en borreluurtje waarbij nogal eens dronken jongens in de hooiberg belandden. Ook verzorgde begrafenisrnaaltijden ontaardden nog wel eens, dan leek het meer feest en werden de kaat'ten voor de erfenis al geschud. In 1.904 verliet Gerrit Oudelkerk en begon in Hillegom voor zichzelf een bakkerij. Hij nam voor f 744,65 aan grondstoffen mee. In dit bedrag waren ook inbegrepen: advertenties ) / 2 voor een huishoLldstel' en een knecht en een bed met toebehoren i, f lS. Tinr-rs vertrok in 1907 naar Hazerswoude, vanaf die tijd moesten Ko en Kees samen met de knechts c1e bakkerij runnen. 1OO JeAR BAxxanr.J Our i'. *6FlrI \qrf " r'\M./i!1qrnr{! "1i Feeetmaalt[d ter gelegenheid ' van hel HuwellJk van . i H. e n o n tx ,J u R R lE E N. -:* ien i rvrnnnETJE BELLAAN iI op Woensdag 24 Sepl. 1919. i -| I I , ; KalJwtp Pdsti|Eu l: i l,+ F. I I I 'l I Menukaaft 191.3 4 1.. I r I " - Oasatlws mat Sas'n DuPmolat Sauci[$u on Bloonkool, I{a$aJnwndwu on Wutnlat foung rno{ Salcdo P,taa*w Gabuh thti't' D*att vmttk rh Cu*iole. 'f' Out, }ltda'kfrb eld ArwteL MENU
Hoorlsrur< 5 Het tijdperk Johannes Adrianus Out 'ii f., t)! t::_r i i il ';i::l',':, ir 1r d,:ir. rilli ,i;:!il/-iit ,!:!,. ijirllirtr;tiililrirr rtr.iiiri:1j,1;rri.r,, ll . . ..;1 ,-""" :l"l r lf Marie werd al gauw Oma's rechterhand in huis en winkel. In 1910 trouwde zij met Hein Boomars, die voor zichzelf in Ouderkerk een kruidenierszaak begon. Net in het jaar dat oom Gerrit in Hillegom zijn eigen zaak begon werd mijn vader alsnog dienstplichtig, maar in die jaren bestond de mogelijkheid een zg. remplagant in te schakelen, die, tegen een bepaald in 1 keer te betalen geldbedrag, de dienstplicht overnam. Zo kon Ko in het familiebedrijf blijven, dat toch door moest draaien. .t .ll L In die jaren haalde mijn vader ook zijn motorrijbewijs. Dat was wat, een echte MoToRfiets! In die tijd kon het ook gebeuren, dat oma Out in €6n van haar kasboekjes moest noteren: "Ontvangen een VALS biljet van f 40" (in die jaren circuleerden er nog coupeures van f 20, f 40 en / 60). Dat was voor die tijd een lelijke strop. 5 10O .feeR BAKKERTl Our
Het tijdperk Johannes Adrianus Out Hoo'osrur<5 Volgens nu al lang overleden Ouderkerkers, verscheen Anna Nooy degelijk gekleed met wit schort voor', rnaar vooral het hoofd nog bedekt met de gouden hoofdtooi op een wit kanten mlltsje: de zg. Noord-Hollandse boerinnenkap, Later is deze kap gebruikt voor een gouden miskelk voor haar kleinzoon Henk Dorrestein als familiecadeau bij zijn priesterwijding. De gebroeders Brom in Utrecht waren ware meesters in deze edelsmeedkunst. In 1908 overleed opa. Bij zijn overlijden op 27 lanvari. was de gezinssituatie als volgt: Oom Klaas had een caf6 in Monnickendam (uit huwelijk J.A.Out/ M.Kramer). Oom Gerrit had een bakkerij in Hillegom Oom Jan had een slagerij in Haarlem Oom Arie had een winkel in koloniale waren in Amsterdam Oorn Tinus had een bakkerij in Hazerswoude 100 Jeea aer<xzn11 Our le prijs allegortscbe optocbt 2 september 191J Ko op de bok 5
Hoornsrur< 5 Het tijdperk Johannes Adrianus Out Oorn Piet had een slagerij in Haarlem Oom Ko was nog thuis (mijn vacler dus) en werkte in de bakkeril Tante Griet was gehuwd met Jan Dorrestein, hij was vergunninghouder en had een caf6 in Bergen Noord-Holland Tante Marie was thuis en werkte in de winkel Oom Kees was thuis en werkte in de bakkerij Oma ging alleen verder onder de naam weduwe J.A.Out met Ko en Kees in de bakkerij. In 79L3 werd er een groot nationaal feest geviercl. Nederland was 100 jaar onafhankeiijk. De Ouderkerkse Oranjevereniging wilde graag meedoen met deze feesten waarbij de bevrijding van cle Fransen in 1813 gevierd werd, De Oranjevereni-ging schreef een allegorische optocht uit en Ko en Kees deden mee. De broodwagen werd geschilderd en rondom in de bloemen gestoken. Nn, het geheel oogstte lof bij de jury en onze beide mannen kregen de 1e prijs en een mooie zilveren Zilueren priispenning herinneringsmedaille die wij nog in ons bezit hebben 7 100 JeAr? BArxnar.T Our
Het tijdperk Johannes Adrianus Out Hoornsrur 5 De eerste 'Jfereldoorlog brak urt in 1.91.4, en al snel deed I cle ietwat geisoleercle positie van Nederlancl in Europa zich gelclen. Vooral cle brooddistributie was voor de bakkerij van belang hoewel, in tegenstelling tot \ilTerelcioorlog II, de rantsoenen toch reclelijk waren. Ons land had veel tarweteelt en daarmee konden de blokkades van de Duitse duikbootoorlog opgevangen worclen. Patentbloern uit Amerika kwarn slechts af en toe in Amsterdam of Rottelclafir aan. Electriciteit, waterleiding of gas was nog niet beschikbaar. A1s in heel clroge zomers alle drie de regenpr,ttten leeg waren schepten n-iijn oorns het water r,rit de Amstel die, zoals ik rnij r-rit rnijn jeugd herinner, nog erg helder was. Later schaften ze een Norton-pomp aan die grondwater van grotere diepte omhoog bracht. 1O0 JaAR BAr<xrnr.J Our j Geineente E[!fi[fr-AMSTtl oun,r"' u'ilooufl* -21-z --7./ 2--' g ran '#&-aaz4 tlrll#ffi // Da(iat vooraf len kantot" ,an4,, Genteenle-ontvaoger zal zijn gestort een bedra -Z.lt4-u cent. oloK*n.K*,"* rerkradrr. vordrnil. De t"l (4/a4tt/* a dal bovexrrnsnd berrras is 1"y uoornoemd, *z 4*+ gtldet No. De Burgemeester der gerneente verleent bij deze machtiging'tol de verstrekkingvau ../S'Z kilograrnongebuildtanverneel a I ,I a, Ir tI I, a I ( a a Meel toewijzing brood distfibutie 8
Hooposrur 5 Het t"ijdperk Johannes Adrianus Out Doch de moderne tijd kwam eraan, in 1977 kregen ze electriciteit en in 1'920 een aansluiting op de duinwaterleiding. Na miljoenen doden en veel geconfereer werd eindelijk in november 1918 de vrede bereikt. In diezelfde tijd stak een grote griepepidemie, de zg. 'Spaanse Griep' de kop op, die een voor Nederland macabere afloop had. Duizenden mensen bezweken en gezien de voorbije oorlog en de nog beperkte medische zorg en kennis om de kwaal te bestrijden, was het voor Nederland een ramp. In die periode kwam Oma te overlijden.Of de griep mede oorzaak was weten we niet, er werd over dit soort zaken in mijn jeugd haast niet gesproken. Ze was op 31-10-1918 net 67 iaar geworden en heeft na een vruchtbaar en werkzaam leven op 6 november daaraanvolgend voorgoed de ogen gesloten. Na Oma's overlijden kwam Jans Schouten het huishouden voor Ko en Kees verzorgen zodat die tot hun huwelijk verzorgd waren. 9 1O0 J,eAR BAr<r<za11 Our
Het tijdperk Johannes Adrianus Out Hoo'osrur 5 i;,,,'w #b-t' larwdek 'ld:ueek .!Gr:brood, Gt.'lb;ood. VerbodOn . lop.tazg Gabiood; ,Sl,ee,hts Gr,brood. {p ws€k, 100 Jeaa nerxantl Our Bonkaarten uoor brood le Wereld Ooilog 1914 - 1918 10
Hoonosrur 5 Het tijdperk Johannes Adrianus Out C,ENTRAAL BROODKANT()OR SUE!-COMMt€SIE INZAKE DE GEMTENTTLIJKE .MEE.LPTII.'ZEN Bnoodprijs-berekenin,g voor het maken van 'Witbrood van 1OO K.G. REGEERINGSBLOEM. foo K.C, Regeedngsbloem kost volgens factuur Kosten van lraxsport v.an d€ bloem van spo-or of boot naar huis .....-.-. ons Ci6t a .................. per Kila. , . -., + : ,,* . Ptut ken €t innen 4er brad..dbons, berekend per l0or:K.Q, . .......-.. K.G. Za* A ......... per Kilo .......... K.O. SXrooimeel o{ opmaakmeel } ..................- p. K.O. -....'..A,t. Atie per 10Q,K.G. bloem e ... ./....f-. p. Liter. Biandslolfen per 100 K.O. bloem Arbeid$.toon per {00 K;G. bloem. BezorgioOn per I@ K,0. bloem . Algeneene Onkosto.n pcr 100 K,G. bloen f 30.50 '/7 \ itt: ,, / '4-a, ,blocm .; . - . ': .'.,Rlgicd.door rjudbrood,Jfi'slulking yan broqd,lot €Jecttt!,'bqalm per 100'Ko. blosm . Kortlndbn:e4 Toeg{ften pu 100 KO. bloem.-. :..4 t,;- .+,'. .r, Toillal.-kostprijs, (dus zonder wilrst) Hoevcel brooden e 800 gram (gebakken gcwoges) kriigt U ui{ 100 K.O. regccringsblocm? , -- -; ----:- " - - "-- )?ZJ stnir 1tir.t<"u,t"ieg€r 28 cent p", od gruri; : I tCW6 11 Nota uoor regeeringsbloem 100 .leAR BAKKERTI Our " ...,J a.. "" /.,.8,0... 4'sr : J'38 "2r:.
Ko Out Ko + personeel + Gusta Stift uit Wenen i.u.m. ulucbtelingebulp 1e Wereld Oorlog 1OO JaaR BAKKERTI Our
Hoorosrur 6 Het tijdperk Ko Out F7 o kwam het dus dat Ko en Kees samen de zaak voortzetten totdat de /,brrd, broers besloten dat het toch beter was als elk op zichzelf zott gaan. Slechts 66n kon in Or"rderkerk doorgaan. Ze spraken af bij de notaris allebei een bod op de bakkerij uit te brengen en daarbij kwam mijn vader als hoogste bieder uit de bus. Mijn vader had van Koolhaas het advies gekregen een wat gebroken bedrag in te sturen, dus niet f 6000,- maar bi,iv. f 6090,- of f 6200,- en dat had gewerkt. Ko werd dus de nieuwe ergenaar en betaalde broer Kees die met deze centjes in Bennebroek een bestaande bakkerij kocht. Ko moest natuurlijk geld bijlenen. Hij had wel wat, maar geen f 6000,-. De welgestelde boer Bodegraven was bereid Ko / 5000,- te lenen tegen 31/z o/o rente. Dus de bakkerij kon doordraaien, Ko leerde toen Anna Helsloot kennen en huwde haar op 4 augttstus 1 1,920. Op het huwelijksfeest van Kees Out en Matje van Loenen op 20-5-1'920 1O0 JeAR BArcxnnrl Our
Het t.ijdperk Ko Out Hoorosrui< 6 hadden z1j zich verloofd. (Matje was de zuster van Hein van Loenen van De Oude Prins) Anna was de dochter van een Amsterdamse smid uit de Korte Leidsedwarsstraat nr.89. Zi1 was 66n van de acht dochters en had slechts 66n broer. Hoe mijn vader mijn moeder gevonden heeft is ook 66n van die familiegeheimen. Het eerste wat mijn vader als nieuwe eigenaar deed was de winkel verbouwen. Er kwamen nieuwe koektrommeis, toonbank, opstanden en een nieuwe etalage met daarboven een prachtig glas-in-loodraam (de opgaande zon Aurora). Eveneens kwam er boven de winkeldeLlr een heel mooi glas-inloodraam voorstellende het bakkerswapen: een gekroonde krakeling. De vloer werd van modern prachtig graniet zwatt-wit gemaakt. Balken, deuren en muren werden fraai geschilderd. In de twee der"rren naar de mooie en daagse kamer en in de etalageschuifraflen kwamen prachtig geetste glasramen. Ja, het was voor die tijd een dure verbor.rwing. 100 JeAR BAr<r<na11 Our 2
Hoopnsrur 6 Het tijdperk Ko Out Na uerbouwing 192O Ko uoor zicbzelf begonnen, Kees naar Bennebroek 3 10O JeeR BAKKERTI Our
Het tijdperk Ko Out Hooposrur 6 Ook de bakkerij onderging een grote verandering. De twee stokoude ovens moesten wijken en er werd met oude ovenonderdelen door Jan Ligtenberg een bouwwerk gemetseld dat zeet zwaar en degelijk was. Een grote schoorsteen erbovenop bekroonde deze 50 tonner met muren van 50 cm. en een dak van 30 cm. dik. De vr.rring had Mannesmann pijpen en een uittrekbare vloer op wielen en kogels. (Mannesmannpijpen hebben geen naad) In L951 kregen we bij de sloop 10 ton gietiizer uitbetaald. \We deden deze klr"rs zelf o.a. met Dick Buis, maar we hebben het geweten: stof, stof en nog eens stof. Hoeveel hout, papier, kolen, bonken, bruinkoolbriketten zou deze 37jarige oven geconsumeerd hebben? \Vat waren we blij in winter, voor- en najaar met deze altijd warme kachel. 's Avonds om half twaalf kon je er nog een taart in bakken. Als je in slaap viel bij het wachten, dan kon je je werk wel vergeten en moest je opnieuw aan de slag,. 100 JeeR BAKKERTI Our 4
Hoorosrur 6 Het tijdperk Ko Out Hoeveel wasgoed, appeltjes en sigaren (van ome Hein Boomars) zljn er niet gedroogd? Ontelbaar. Hoeveel kliekjes, stoofpeertjes en vlees is er niet in klaar gemaakt of gebraden? Ja, hij was een nooit aflatende toevh-rcht als je warmte nodig had. Hoeveel warm water voor brood- en banketbakkerij en huishouding leverde hij ons niet? Emmers vol. Schoonmaak en andere karweien waren, wat het warme water betrof, geen probleem. \Wel moest je ragen en vegen. Al die koppen van die heetwaterpijpen, echte Mannesmannpijpen, kregen eens per week met een grote staalborstel een beurt. Ook moest de as weggehaald worden en kolen aangesleept. 'Netjes met de hand opstapelen, want dat schept zo makkelijk'! En als in het najaar de Amstel zo angstig hoog wetd en half Ouderkerk blank stond, omdat de noordwesterstorm het Zuiderzeewater zo hoog opstuwde, dan zaten de Outjes nog droog. Alleen in het asgat stond het hoge Amstelwater wel, dan hoorde je de kooltjes vuur in het water uitsissen. 5 1OO JeAR BAr<xtnt1 Our
Het tijdperk Ko Out Hoor--osrur 6 In 1932 kwam de afsluitdijk klaar en was ook de wateroverlast voor Ouderkerk voorbij. Maar ik loop vooruit, De tijd van de takkenbossen en de turf was definitief voorbij. De eerste 10 jaren van de nieuwe oven betekende kolen stoken. Maar welke? In die jaren fabriceerden de staatsmijnen grote, J kg zware, eierkoolbriketten in rechthoekige grote stukken geperst van 25xl5x15. Ze werden goed heet en gaven weinig as maat wel heel veel zwarte rook. Als de bakkerij stookte leek het wel een sleepboot op volle kracht. Na een jaar of tien, begon er wat te knellen. Tegenover onze bakkerij liggen natlrurlijk de marmeren grafstenen van de Joodse begraafplaats. In die jaren was mijneer Querido daar de beheerder. Hij ontdekte dat in het nqaar, als de graven afgedekt moesten worden met zan(J, er steecls meer met zoutzuur geboend moest worden. De wind was niet altijd west of zuid of oost, hij was ook, vooral in het 100 JeeR BAKKERTl Our 5
Hoonosrur 6 Het tijdperk Ko Out najaar, noordwest en dan lag het kerkhof onder de roetwalm van bakkerij Out zijn oven. Ik herinner mij het hele spektakel nog ais de dag van gisteren. Op een morgen stond het kleine dikke mannetje Querido met opgestoken zeil in de winkel voor pa Out. Hij danste als een duveltje in een doosje. Zo kon het niet ianger en pa gaf hem geen ongelijk. Dus Oranje-Nassau finito. \fat nu, al spoedig was ook dit probleem opgelost. In Limburg bij Treebeek werden in dagbouw zg. CARISBORG - brr"rinkoolbriketten gemaakt. Ze waren een stuk kleiner, gaven veel as, maar geen roet meer. Ze stonken wel Nieuwe broodtuagen Ko ca. 1926 7 10O JaeR BAKKERII Our
Het tijdperk Ko Out Hoopos'rrrr< 6 1rree1' lnaar onze telg van het oude volk, cle heer Quericlo, was tevreclen. Latel' toen CARISBORG was nitgeput, kregen we Union briketten uit Duitsland. Deze waren wel goedkoper, maar je hacl er veel meel'van nodig. Met 10 ton tegelijk kwam Hoonhout met zrjn schr-ritje voor cle wa1 en werclen c1e briketten netjes cloor Gerlit Lek en cle zijnen weggestapeld. In die jaren bezorgclen we het brood rnet paarcl en wagen en twee handkarren. Alleen de kar die over cle Lange Bmg moest om te bezorgen, ch,rs in cle gemeente NieuwerAmstel, wercl door honden getrokken. Naast 1-ret kolenl"rok heeft tot ongeve er 1.928 een l-rok voor twee leeuwen van trekl-ronden gestaan. 10O JaAR BAr<ren11 Out' ca. 1907 u.l.n.r. Ko - Tintts - onbekencl - onbekencl - Kees ruet bet bele zuagenpark (o.a. bonclenkar) 8
Hoornsrux 6 Het tijdperk Ko Out Als kind waren we doodsbang voor die krengen. Als ze onder de kar ingespannen waren kregen ze een muilkorf voor. Sterk waren ze en de grote kar met patentas (2 wielen) liep als een trein. Op 1 wiel de bocht door, kwam wel eens voor. Soms lag de hele handel op zijn kant in het gras. Maar ook deze tijd liep af en zo deden we het dorp met bakfietsen of transportfiets, want gevent moest er worden. tVeer of geen weer, storm, sneellw en clan nog die oorlogswinters thuis blijven was er niet bij, want wat gebakken was moest weer de deur uit. De polderwegen in die tijd waren super slecht, vooral in het najaar als er weer een paal schr-riten pr-rin op Lritgestrooid waren dat door melk-fourageen andere vrachtwagens plat gereden moest worden, En als het dan een beetje plat was kwam Janus van Mourik weer met een paat' schr"titen van het grofste grind, zodat Jan de bakker met ziin bak- of transportfiets zijn hart weer kon ophalen. Zo leerden wij wel fietsen!!! o 1O0 JeeR BAKKERT.I Our
Het tijdperk Ko Out Hoorosrur 6 Uit de periode dat ik nog jong was komen verschillende belangrijke personen op leveranciersgebied me voor de geest. De firma Pasman uit Haarlem - boter en citroenrasp, Dral en Groot uit Krommenie - depot van Zeelandia, bakkerijgrondstoffen, Piet KLrit (later Alting) uit Amsterdam - bakkerij-grondstoffen en zuidvruchten, Sam Schroder vertegenwoordiger van de meelfabriek 'Holland' en tevens grossier in zuidvruchten ook uit Amsterdam. Arie van der Geest - papier en agent van Backer en Co. uit Leiden voor marsepein en amandelspijs was een goede vriend des huizes. Hij bleef graag plakken om stokvis te eten en belde dan zijn vrouw in Sassenheim op dat hij in Ouderkerk bleef slapen. Tenslotte nog Van Beek voor Meneba-meel en Nestelroy voor papier te Amsterdam. \Wat de vrouwelijke hulpen betrof hadden we dikwijls bakkers- of boerendochters voor dag en nacht in huis. Marie 1O0.faeR BAKKERTI Our 10 Ko met bet paard op de brug
Hooposrur< 6 Het tijdperk Ko Out Boomars - Annie Kea - dames Lambalk - Sien Timmer - dames Albers (Stokkelaarsbrug) (Muiden) - Lies Tyssen (Hillegom) - Ida van Rijn (Rijpwetering). Ida kreeg kennis aan Jan van der Meer clie bij ons in de bakkerij werkte. Toen zij trouwclen namen zij de bakkerij van Jas van Rijn, vader van Ida, in Rijpwetering over. \Vat de mannen a^ngaat waren er natur,rrlijk Gerrit en Tinus als broodbakker. Al snel kwam \willem Klein als banketbakker bij ons. Hij werkte ruim 15 jaar bij oma Out en wercl opgevolgd door Jacob Or-tt, de oudste zoon v^fl oom Klaas uit Monnickendam. Jacob was een fieel goede en vooral leuke banketbakker. Toen mijn vader en tnoeder 1,21 /z jaar getrouwd Verlouingsfeest Ko Out - Anna Helsloot in De Oude Prtns 11 waren in februari 1933 heeft hij die dag weer eens gekookt. Inmiddels was \Tillem Klein bi1 de firma Beune in Amsterdam op de Haarlemmerdijk gaan werken. Hij huwcle met Marie Boomars die hij in Ouderkerk in de winkel van oma Out had leren kennen. Nadat Ko en Kees de taken van Gerrit en Tinus ovel'namen kwamen Kees 100 JeeR BAKKERTl Our - Cor van der Zee (Leeuwarden) - Koos Griffioen
Het tijdperk Ko Out Hoorns'lr.rr 6 Sassen Lrit Heiloo en Koos Trossel de gelederen verstel'ken. Kees is jarenlang inwonencl bakkersgezel geweest. Trossel kwarn op een gegeven morlent in Assen in de gevangenis terecht wegens diefstal van de fiets van oom Kees. Later stuul'de hij een berouwvolle brief aan oma Out met excuses voor zijn vergrijp. (brief in ons bezit) Daarna kwamen Nic en Barencl Kea in fiet vizier. Zij zrjn twee zeer waatdevolle meclewerkers geweest. Nic reecl op cle hondekar en maakte eens een crash door op 66n wiel vanaf de Amsteldijk cle Oostenneerweg met een bloedgang in te slaan. Het gevolg was dat bakker en handel over de straat zeilden. Docl'r Nic was het op een gegeven moment zat en ging boekhoudles nemen bij l-roofdonderwijzer Van Dam van cle H.Hartschool. Hij leelcle en passant heel mooi schlijven en op zekere dag vertrok hij als boekhouder naar een grossier in beddetijken en darnast in Amsterdam. Rarencl Kea is jarenlang een groot vakman geweest, ik zie hern nog 's zaterclags het deeg maken van onze vloerkadetten op laagjes. Een sr-rperdeeg met eieren en beste boter. Ais hij clan het bakkerijwerk af had ging hij eten en dan nog de wijk in. 10O JaaR BAKKERT.J Ou7' 12
Hooplsrur 5 Het tljdperk Ko Out Letrk is te verrnelden dat Nic Kea jarenlang op vrijdagavond en zondagmorgen de weeknota's kwam schrijven en de boekhouding verzorgde voor mijn vacier. Barend had ook een extra fr.rnctie. Elke zondagmorgen kwam hii voor de hoogmis mijn vader scheren. Dan installeerde pa zich op het oucle'kantoortje (boven de kelder) en Barend maakte de wangen weer glad. Hij had dat in zijn eerste jaren als jongmaatje geleerd van kapper - aanspreker Piet van der Velden uit de Kerkstraat. Een korte tijd is Barend weggeweest. Toen fietste hij dagelijks naar de firma Beuk In Leimuiden. Maar hij kwam toch weer terllg en heeft bijna tot ziin dood bij ons gewerkt. In 1918 kwam Roel Griffioen bij ons als bezorger met paard en wagen voor de Rondehoep en de Bullewijk. Hij heeft dat een kleine 25 iaar gedaan tot ieders tevredenheid. Hij heeft mij wel eens met 'n zesponder een klap voor mijn kop gegeven, maar daar zal ik het dan ook wel naar gemaakt hebben. lk zie het nog gebeuren. Ongeveer tegelijkertijd met Roel kwam ook Jan van der Meer bij ons als bakker /bezorger werken, r3 1OO JeeR BAKKERT.I Our
Het tijdperk Ko Out Hoornsrur< 6 .*i,Ca. 1930. Van links naar recbts: Piet Bakker, Barend Kea en Roel Grffioen. N.B, De wagen is reeds uoorzien uan elektriscbe uerlicbting. 1OO Jada aerxrnr.J Our 14
Hoorosrur< 6 Het ti)dperk Ko Out Vercler herinner ik rnij Piet Bakker als bakker/bezorger in ons bedrilf. Het waren allen trouwe en toegewijde meclewerkers. Het werk van bakker/ bezorger was niet licl-rt. In strenge winters en met de slechte wegen moest er wel aangepakt worden. Dorus van cle Vall stapte als banketbakker bij ons binnen. Hij was een zeer goede vakman dn komecliant. De Van de Valls waren een famiiie van toneelspelers en Dorus gaf af en toe een show weg. Ik herinner me een one man show over de tijd dat hij bi1 de marine cliencle. Kostelilkl Later en later wisselden wij nog wel eens van personeel. Enkele bekende nafilen: 15 Arie uan Oostueen Dich Buis 7'beo Snoek To4 de Lttnge Giel Heentsherk Henk Wesseling Jan Sieuercling Berlus Barlag Tbeo Schtoegler I:rarts Zot'tdctg Anclre u.d. Velde Janus Vermeij Wim Copier Azn Dirk 's Grauenntade Hermdn Wornl be zo rge r bakher / bezorger bakker / bezoregr bakker / bezorger bakker / bezorger banketbakker banketbakke r bezorger bezorger banketbctkker bezorger bakker / bezorg4er bezorger bakker / bezorger bezorger rilirn Copi.er Hzn Kees Neering Frits Peppillg Peter Miltenburg Arie HoLttk6nxp ./an Scbelling Tinne Lek Mdrtin u. Bueren Roel lJmker Jacclues Stokkel Floris uan Reesema Nico Maiier Peter Euers -[an uan Oostueen bakker / bezorger ba nketbakker banketbakker brooclbakker banketbakker banlaetbahker broodbakker banketbctkker bat'tketbakker banketbr.tkker broodbakker banketbakker brooclbcrkleer banketbctkker
Het tijdperk Ko Out Hoonnsrur 6 en, last but not least, mijn eigen zus Ans en broers Andr6 en Frans; allen hebben een belangrijk steentje bijgedragen in de voortgang van ons bedrijf. lo 1.926 werd het St. Theresia-Rustoord voltooid en kreeg mijn vader e1' een leuke klant bij. De volgende jaren verliepen rustig, tot in 1.929 de beurskrach van New York het begin inluidde van een crisistijd die tot 1940 zou dtiren en ook in de 5 bezettingsjaren daarna zijn sporen zou achteriaten. Lage lonen, lage prijzen: 1 gebakje kostte 8 cent en 1 brood 16 a 17 cent. Langzaam aan kwarnen er steeds meer werklozen. Ook in onze bakkerij werd dat merkbaar. Mensen met een uitkering lieten hun broodnota's oplopen. Ze hadden eenvoudig geen geld. Ze aten soms voor 5 gr"rlden per week op, maar konden slechts 3 of 4 gulden betalen. Sorns kregen ze nog wel heel goedkoop conserven in blik van het gemeentebestuur, maar de ellende zolr tot c1e oorlog 1940-L945 duren. 100 JaAR BAxxznrl Our 75
Hooprs'rur 6 Het tijdperk Ko Out Zo kwam er dus in onze zaak geen rlrimte om onderhor-rd te plegen of eens wat nieuws aan te schaffen. Mijn vader kon op gr-rnstige hr-rurkoopvoorwaarden een nieuwe HOBART klutsmachine kopen. Dit was een befaamcl Amerikaans merk, wij hebben er tot 1,962 meegewerkt, dus rvrm 35 jaar. Ik ruilde hem in voor een nieuwe en die draait nu alweer J4 jaar. Over kwaliteit gesproken. In 7935 kwam Andr6 van school en werd in de bakkerii aan het werk gezet. Frans was in 7939 aan cle beurt. Ans nrocl-rt nog even naar de naaischool, maar kwam rond clatzelfde laar aan de bak. Alleen scl"rrijver dezes had op voorspraak van Henk van de Vaii en moeder Anna het voorrecht gekregen in Arnsterclam bij de broeders van Maastricht 7 jaar lagere school en nog 3 jaar MULO te mogen cloorlopen. Toch ben ik na examen en diploma (en geen bakkerij-aspiraties) op 5-91938 door vader Ko ook in de bakkerij gepoot. Ko in tuin aan het toater 17 1OO JaAR BAKKEaT.J Our
Het tijdperk Ko Out Hoonosrux 6 Andr6 ging al spoedig werken bij maison 'Dezr' op het Olympiaplein in Amsterdam. Dat zag ons vader wel goed. Drie zoons in het bedrijf was te veel van het kwade en vreemde ogen dwingen. In die jaren deed zich een nieuwe ontwikkeling voor bedoeld om nachtarbeid in te perken. In Nijrnegen was de firma De Waal erin geslaagd een installatie te ontwikkelen, 'slapende Bakker' genaamd, welke bestond uit een grote watertank, olieschakelaar, tildklok en mechanische hulpstukken. De tank werd eiectrisch verwarmd orn de gewenste watertemperatllur voor het deeg te bereiken. Via een slimme beugel die op de drijfriem van de deegmachine werd vastgezet, startte de wekkerklok de electromotor op zolder. De handel die de waterafvoer van de tank afsioot viel naar beneden, na het starten van de motor ging de deegmachine draaien en liep het water in de deegmachine. Daags ervoor was meel en gist en zout al klaargezet, zodat als de eerste bakker binnenkwam zijn deeg al klaarstond. Voor die tijd dus heel modern. Allemaal uitgeslapen bakkers dus. 100 Jaaa aar<xnnt1 Our 18
Hoor.-os'rur 6 Het tijdperk Ko Out Toen kwam mei 1940, dat werd een periode van 5 jaar schaarste, bonnen en vordering van het paard. Bovendien lieten nog twee paarden het leven respectievelijk door bloedvergiftiging en een rugkwaal. Door tewerkstelling in Duitslancl van veel Nederlanders liep de werkloosheicl wat terllg en daalde ook l'ret aantal wanbetalers. Maar gaandeweg wercl het broodrantsoen steeds rninder en op een gegeven moment moesten wij bij collega Koolhaas in gaan bakken. Kolen, olie en andele toewijzingen werclen samengevoegd voor een efficient gebruik. Pa probeercle het nog een tijdje vol te houden cloor van Dilk Blilleven zg. bonken uit cle Botshol te kopen. Grote halfgeclroogde blokken veen, als een soort tnrf. Maar ook clie bron droogde op en wij bakten voortaan ons brood- en banket bij de firma Koolhaas. Koken priesterfeest Pater u. Tol u.l.n.r. Barend Kea, Miep Blauwbof, Ko Out, Andre Out, lenielendJan C)ut, Dorus u.d. Vall Wil Blauuhof 79 Er is in die jaren wat afgegoocl-ield: derivaten van de rnelkindustrie en bloeclplasma als eiwitvervanger. De klanten tnoesten boter-, suiker-, eieren en meel inleveren als zrj een verjaarclag wilIO0 JeeR BAKKTRIl Our
Het tijdperk Ko Out Hooroslur< 6 den vieren. Ook brooclbakken van allellei meelmengseis, waar je sorns van gluwcle zr-rlk bocl-rt, \\ias een kruis. Maar ja, honger is een scherp zwaard, dlrs al was het maal half eetbaar, de bakker moest er maar iets eetbaars van zien te maken. Vooral de oorlogswinters waren bar. Met c1e verscl-rrikkelijke sneeuwval was het soms onbegonnen werk de weg op te gaan. Tocli gingen we cloor want het bloocl MOEST weg. Anclr6 verclween naar Duitsland. Hij zat in Tecklenbr,rrg-Ibbenburen zo'n 40 km van de grens. Daar was hij vzrnuit zijn Amsterdamse banketbakkerij, tewerk gesteld bij een bakkerswecluwe clie al 2 zoons aan de ''We1-inlracht' hzrd moeten afstaan. Frans en ik bleven thr,ris werken tot ook wij onder moesten ch-rlken. Zelf ben ik nog 4 maanclen in Amsterclalrr op c1e Fokkerscl-rool aan de Meer,rwenlaan omgeschoold tot machinebankfrezer. Ik kreeg na het behalen van mijn diplor-na al snel een oproep me te n-relden in Dusseldorff (Rr-rl-rrgebiecl.) 'Helaas' was ik clat adres kwijt geraakt en heb ik mij maar 10O JaaR BAKKET?r.J Our Nota uoor oom Hein de kruidenier 20 BROOO', KOEK- Er gANKETBAK{ERU OUDERKERK a.D. AMSTEL IE N.r" @uT 91751 / z.//** - :
Hooposrur 6 Het tijdperk Ko Out Distributie uan paa.rden in oorlog 40 - 45 Niet seldis voor aankoop va:r een Paard. 6 N9 2840 De LANDBOUW.CRISIS-OROANISATIE VOOR NOORDHOLLAND verleent aan: tllnf,ael..8.Jr..O.utr te. . O&llslker,} .y'.al enataLr Ka!.krttaRi 1.. Org, ,No. g4!t86 . . Districts *o. An. ., . . vergunning vo0r het koopenrvan eon paard.1|&B $ JaFr of gua6rr, zorgvuldig b.ewaard worden. Dlt formuller moet lflqevuld en onderleekend doot den vetsunnlnshoudef vool! HFr .. De Voor de Landbouu-Crisis-Otganisatic voot Noordhollana .;t .1. ',:'ry 2T 100 .JeeR BAKKERtl Our
Het ti)dperk Ko Out Hoorosrur 5 verdekt in Amsterdam en Ouderkerk opgesteld. Met mijn medestudenten Frans en Joop Fritschy geschiedde hetzelfde. Het liep gelukkig allemaal goed af en wij beleefden de bevrijding thuis. Ook Andr6 keerde heelhuids terug met een kleine verzameling Russchische bankbiljetten, die hij met Russische krijgsgevangenen uit een kamp vlakbij Ibbenburen voor brood had geruild. Zo kwam dus na mei 7945 de bakkerij weer langzaam op gang. De eerste maanden kwamen er nog ladingen Engelse biskwie die wij moesten verdelen. Grote blikken van 10 kg. soms bikkelhard, soms wat brosser, maar het hielp de voedselschaarste te verminderen. Ik wilde weer gauw aan de slag. Via een rentenierende rijke houthandelaar, mijnheer A.Nijman, had ik het 'voorrecht' te mogen gaan werken bij Kees Kiebdrt aan de Marathonweg in Amsterdam Zuid. Het eerste halfjaar werkte ik voor nop, dus geen beloning voor 6 dagen hard werken. Er werd je op hardhandige wijze wel heel veel geleerd en dat stemt dankbaar. 100 JeeR BAKKERTl Our Bon uoor bet kopen uan grondstoffen uoor gebak 1945 22
Hoorosrur< 6 Het tijdperk Ko Out Ook hij deecl veel in brr-riloften en partijen, priesterfeesten etc. Sorns werkte je een nacht door en ging je meteen weer op cle Marathonweg aan cle slag. A1s ik clan eindelijk om 's avoncls 6 utir naal huis kon, gebeurde het wel dat ik van de fiets viel en in het gl'as weer bii kwarn. Zowat 41 /z jaar was ik claar, toen ik in l-ret voorjaar' van 1949 (ik was inrnicldels getror-rwd), weel op de Kerkstraat I cle zaak ging verstelken. Mijn vader l-rad inmiddels enkele keren een hartaanKo Out r 1935 Anna Helsloot val gehad en ging zienderogen achteruit. Hij overleecl op 29 jvni 1949 en werd 64 jaat or-rcl. Inmiclclels was Frans rn 1947 opgeroepen dienst te nemen en werd per boot als h-rchtmachtrnilitair in Indonesi€ gedetacheerd. Een poging om met vervroegd verlof te mogen mishrkte, zodat hij, toen hij in septernber 1949 thr-ris kwam, zrjn vader niet rneer aantrof. 23 100 JaAR BAxr<za11 Our
5\ {0 fl\ i\} J,OU artikelen ond.er ogen brengen. APIELBOLLEIf e f1.o"25 SNEEUWBALTEN SAUCUZENBR0OIJES APPSLI'L.A;P?EN e ?r 0.20 CRoQUE0TF.I'I APPTI;BE]GNOTS A'' O,1' 3IT,[EN"BAI,I,FN AJdAIVDE],BROO}JES met dlagroon e " 0.25 REGAUTBROOIJES EARING- OF HUZARENSLAATJES fT. 0.2' . r{EnKs[aAAT OuDpxicoRl( aAN DE Al,{stEL Mevrouw. Eeel in het kort wl,Il.en w{i .U nog evorr onzo speciale a fl.0.30 B, tr0.3O a " o. 15 e 'r 0.20 a tr o.25 ooli per schotel vedrliJghaar in di.verse priizenGgBIffES; gelp.mot slagroom O.1l p"stuk' Z0UTJE AI,IAN}ELSN-f1 .0.J0-p'ons BLIKJES K6!tr A 1.2) p.b1ik.Inhoud..c Zout.e hazefnoten-anatrdele4-wa,1noten, SPmbaYnoten en Fatanot€n' zouTp STE$GnLS - ZOUTE-K{}SPAWIEBS - ZoUOE KRN@LflV0XN - zuASSoES.IES. e fl. O.4O per ons. CAI{E f1 O.30 per ons - Met g€roonf 'vxucbten =====TUITBAIID YOSC0VISCE A fl. 2.5O SLA0R0OMP0IONAISES e fI ,3.-- SAStn WEIVEATAART e fl.z.'en *===5MOSC0VISCffi TAARDBII '1N' ]ALIE PXIJZEN. 'a fL. o'4o per ons'' 3'-=*====-* ====i======= lRMA N.J.O UT 1OO Jeen BAKKERTJ Our Re c I amefo I de r ou clj aar 1 9 5 O
Hoopostur 7 Het tijdperk Jan Out \ /anaf januari 1949 was ik dus belast met het behartigen van de financien, V Vooral die eerste 5-6 laar na 7949 waren zorgwekkend. Met hulp van zus Ans en To, mijn beste partner in de zaak, lukte het ons het schip boven water te houden. Ik weet nog best hoe blij ik was als enige leveranciers niet te beroerd waren mrj 3 maanden krediet te verlenen. Yanaf 1950 kregen we meer armslag door de bouw van de Gijsbrechtbuurt. Het is wel een fel gevecht geweest met collega Koolhaas, maar ik kwam als winnaar uit de br"rs. Van de 88 woningen had ik er 48, tegen Koolhaas 40. De bezorging was natur.rrlijk 6.6.n van de pijlers waar we op bouwden. Herman 'Worm bezorgde met de 1 pk. met haverontsteking en op het dorp reden we met 3 bakfietsen. Ook met bruiloften en partijen verzorgen maakten we furore. \Vij als jongmaatjes waren zeer vereerd als pa ons mee nam, je was natuurltik maar duvelstoejager, schoonmaken van groente, afwassen, iisdraaien met de hand I 1O0 Je,tR BAKKERTJ Our
Het tijdperk Jan Out Hoorosrur< 7 tot je er bij neerviel. Grote ijsstaven in lege amandelbalen gingen mee en werden dan met grof zout vermengd. Zo werd de benodigde kou opgewekt, maar dan had je ook het lekkerste roomijs wat er bestond gemaakt van een compositie van eieren, melk en slagroom plus wat uitgeschrapte vanillestokjes erdoor. Subliem !!! Het is wel eens gebeurd, dat ik dinsdags een bruiioft had in de Hoef en woensdags in het Gezellenhuis. In twee nachten had ik dan geen becl gezien, kapot was ik dan. In 7952 werd ik het met moeder, de broers en zus Ans eens en kon ik de zaak in eigendom verwerven. In 7954 werd mijn rnoeder 70 1aar. Het werk aan de winkel en bakkerij werd haar te zwaar. Gelukkig konden wij een kamer in Theresia krijgen. Daar heeft zij nog tien jaar gewoond. Ans ging tijdelijk bij een zuster van moeder in Amsterdam wonen. Na 4 jaar Gijsbrechtstraat !3 verhuisden wij met onze 5 spruiten: Nico, Angele, Hans, 1OO Jaea ntxr<rar1 OUT 2
Hoop'osrur< 7 Het tijdperk Jan Out Carla en Marcel naar Kerkstraatl, waar nog twee telgen, Ton en Tiny, geboren zouden worden. De winter van 1,955-1,956 was zeel streng. To, in verwachting van Tiny, stond dapper in de patates-fritestent waal ook kroketten en chocolademeik werd verkocht. Bar was het! Het butagas bevroor in de fles. Jan Sieverding was toen net bij ons als banketbakker begonnen en 8 weken ijs betekende 56 dagen op het ijs staan. Iedereen hielp, ook zijn vrolrw. Het batig saldo hebben we gedeeld, zo was dat afgesproken. Winter 1955 - 1956 Het jaar daarop zouden we 60 jaar bestaan (1.957). Een gerede aanleicling voor een verbouwing van de winkel. Een bekende winkelinrichter Llit Amsterdam maakte er iets rnoois van. Vernieuwd werden: de toonbank, etalage, wandvitrines, vloer (colovinyl) en plafoncl. De zaken gingen beter. Om met cle tijd mee te gaan kregen we gecaptioneerde wanden. Het eerste kamertje naast de winkel werd, onder protest van de bouw- en woningtoezichtbaas van onze gemeente, bij cle winkel getrokken. 1957 - 60-jarig bestaan 3 1O0 JaaR BAKKEI?tl Our
Het tijdperk Jan Out Hoornsrur 7 In clie zomer begonnen we voor het eel'st Arctic IJs te verkopen. A1 gauw welclen we cloor een vertegenwoordiger van Marijnen gek gemaakt om zelf ijs te gaan clraaien. En zo geschiedcle. De eerste Calpigiana Soft-Ice Machine rnet 1 kraan cleed zijn intlede. Loket gemaakt en al gar-rw kwam er ook een tweeclehands electrische patatoven ffret twee bakelelnenten. \X/e kocl'iten altilcl cle beste en romigste ijspoeders, zodat in deze l-randel al snel een goecle replltatie werd opgebouwcl. Later kwamen er frikandellen en loernpia's bij en cle noclige frisclranken. Het bleek een gouclen greep. Van heincle en ver kwamen ze'. cle ijsfanaten en de fietsers die op zomerse dagen bij Out aanwipten voor zo'n zalig i1sje. Het oude verkooppr:nt bleek al spoedig niet aan de eisen van de warenwet te volcloen. Dus kwam er weef een vefbouwing met als resr-rltaat: een mooie witte tegelvloer en witte wanden. Even later kon ook de or.rde ijsmachine het werk niet meer aan. We kochten cle nieuwste 3-kraan-machine, watergekoelcl en clraaien maar. 1O0 JddR BAKKERT.J Our Jan en To uerkopen de eerste ijsjes De 2 priester studenten u.l.n.r. Jan Ztidbof en Ad Fritscby, in loket Angele 4
Hoorosrur 7 Het tijdperk Jan Out Het patatfornuis werd ook te klein en te duur. Gas was toen veei goedkoper, clus schaften we een 3-gaats frituurfornr-iis aan. Van eind febmari meestal tot half novembel draaiden we. Zeven clagen per week. Ja, het was wel op je tenen lopen, rnaar moecler is altijd enthottsiasi geweest. Het or-rcle l-nonument, het huis dus, had nog wel wat achterstancl in te lopen. Boven, op c1e toen steeds leger wordencle meelzolder (er werd steeds mincler cloor expeclitetirs opgesjor-rwcl), kregen we ruimte. Het gezin groeide nog, clus de aannemer werd erbij gehaalcl, er werden clrie karnertjes en een clor-rchecel bijgebouwcl, In 1.959, na de Pasen, was de bakkeril aan cle beurt. Et'kwatnen gestllcte plafoncls, een mooie en buitengewoon vakkundig gelegde tegelvloer (Gebroeders van de Berg), nieuwe bttitenramen, niettwe buitendeur, kortom het geheel wercl een plaatje. Het kwam precies mooi ttit, want op 29-8-1959 waren we !2 1/z jaar getrouwd. Van de Berg had ook nieuwe werkbanken gemaakt, maar in verbancl met het feest was de plaatsing even 5 1OO JaAr? BAr<xzar.J Our
Het ("ijdperk Jan Out Hoorosrur 7 r-ritgesteld. Zodoende hadden we die zondag de hele bakkerij tot onze beschikking. Het werd een schoon feest. 'We keren nog even een paar jaar terug. Na 1954 begon er langzaam n]eer te veranderen. Wat de bezorging betrof raakte de paardentractie, de 1 PK. met haverontsteking, steeds meer in discrediet. Het gebeurde eens op een maandagochtend dat er, net toen het paard uit zrjn stal in de Kerkstraat wercl gehaald, een arnbtenaar van de keuringddienst van waren binnenstapte. Twee nachten had onze Bruin zijn behoeften gedaan, dus de lucht was dubbel zo sterk; door de week was het maar 66n nacl'rt, nu echter '4772'.'We werden gesommeeerd het paard een andere huisvesting te geven, hetgeen geschiedde. 's Zomers was dit geen probleem, rnaaf 's winters kwam er een kostenpost bij. \{le keken het nog een tijdje aan maat hebben rond 1958 definitief afscheid genomen van het paard en wagen tijdperk. Yia garage Compier reaiiseerden we een aanpassing op de broodwagen. Er kwamen kleinere wielen onder en voorop werd een zwate J.L.O.motor 1O0 JeeR BAKKERTl Our 6
Hoornsrur 7 Het tijdperk Jan Out IJzeren bond. u.l.n.r. Nico Out en Herman Worm 7 gemonteerd, die middels een zware ketting het ene voorwiel aandleef. Het ging heel aardig, maar als je zoals ik in cle zomer, als Herman \form vakantie had, een dr-rbbele wijk moest lopen en snelheid geboden was, dan kon het volgende gebeuren: Op een dag hadden we er goed de gang in. Zoon Nic en zijn vriendje Theo van de Berg zaten achter mij op de bok. Het tempo in de Waver lag prima totdat........ in de bocht bi1 het gemaal van Pappot het voorwiel in een opgereden rand fijn grind, dat na het asfalteren naar de kant van de weg was gereden, terecht kwam. Mijn stur-rr sloeg om en er was geen houden meer aan. Jan de Bakker en zijn twee paladijnen schoten met wagen en a1 de plomp in. Mijn bril vloog als een catapult door de lucht het water in en was een zeemansgraf beschoren. Daar zat ik dus. Eerst de jongens op het droge gebracht, maar wat nu, Al het brood was nat, een doffe wanhoop maakte zich van mtj meester. Gelukkig kwam er een vrachtauto langs van de Eternit 100 JeeR BAKKERTl Our
Het tildperk Jan Out Hooplsrur 7 maatschappij. Die was naar Kempels geweest met golfplaten. Deze barmhartige Samaritaan had een trekkabel en trok de handel op het droge en bracht ons ook nog netjes thuis. Toen moest er weer brood bij elkaar gezocht worden, want de wijk was nog niet af. Collega Koolhaas kon ons helpen. Het werd laat die dag, maar we hadden het overleefd. De ijzeren hond wilde niet meer, Armoe troef, dus we moesten op zoek naar een nieuw transportmiddel. Dat werd een Der-rx-Chevaux, geleverd via Compier. 't rWas een lekker besteleendje met voldoende ruimte. \We zouden er 41/z jaar mee rijden, Vervolgens kwam el' een Morris en even later een VW-bus (van gange Out aan de Amsteidijk N 100). In die jaren kregen we er een flinke wijk bij: de Middel-polder en Amsteldijk tot 't Kalfje,/Bocht van Kostverloren. 1OO JeeR BAKKERT.J Our 1963 - auto op ijs uan Bulleruijk V.W. bestelbus ca. 1962 u.l.n.r. Doet u.d. Berg enJan Out 8
Hoopostur< 7 Het tijdperk Jan Out In 1968 kochten we voor de wilk van Theo Schwegler een Spijk-Staal Electro Trr.rck op grote accu's. Deze heeft het prima gedaan, alleen in de winter met veel sneeuwtroep liet ie het afweten. Dan moesten we Theo in de Btrllewiyk gaan ophalen met de V\7-bus en was het slepen geblazen. Een ander wapenfeit, dat niet onvermeld mag blijven, was de jaarlijks tertrgkerende 'opgemaakte paaseieren actie' van Ma. In het begin was de opzet heel eenvoudig, later ontwikkelde zich deze vorm van huisvlijt, met behulp van een Amsterdamse banketbakkersvrouw uit Oost, tot steeds mooiere creaties. Er z|1n jaren geweest van 150 e 160 stuks. Soms moesten er op Goede Vrijdag en Paaszaterdag nog zo'n 40 tot 50 eieren bijgemaakt worden. Gelukkig heeft mijn schoondochter \7i1 dit olympisch vuur weten over te nemen en wordt de goede traditie even mooi en attl'actief voortgezet. Huldel 9 1O0 JeeR BAKKERTl Our
Diuerse uerbouwingen Hans Ottt Carla Out Ma Out 1O0 JdaR BAKKERT.J Our
Hoorosrur 8 Het tijdperk Jan en Hans Out l] r ontstond de situatie dat er geen behoorlijk personeel voor cie broodI ,bakkerii te bekomen was. In uiterste nood kwamen we bij Vermaat in Haarlem terecht. Tot 9-1,L-1,967 is die firma ons prima van dienst geweest met een goed product, goede bezorging, goede priizen, goede bonus, afijn, alie lof. Eind 1955 kregen we weer kriebels. Aan de achtergevel was in geen 1.00 jaar iets gedaan. Brood en banket bereiden in 66n werkrttimte werkte niet ideaal. Aannemer H.P. Compier en architect G. van \fees maakten een plan. Na de Pasen ging de beuk erin. In L957 zou Hans op de Bisschoppelilke Nijverheidsschool School afstuderen. Zo'n kostbare internaatstudie hadden we toch niet gedaan om er een 'koude' bakker van te laten worden. Dus het hele bouwplan was erop gericht om dwars achter ons pand tot op de erfscheiding een specifieke broodbakkerij te cre€ren en door middel van een glaswandafscheiding ernaast de banketafdeling. Burgemeester Visser sloeg de eerste paal onder goedkeurend en toeziend 1 1OO JeeR BAKKERII Our
Het tijdperk Jan en Hans Out Hoorrsrur 8 Verbouuing bakkerij 1 967 lste paal door burgemeester Visser u.l.n.r. Frans Zondag To Out Burg. Visser Hein Compier Gemeente ambtenaar Pastoor Karskens Jan Otfi 1OO JeAR BAr<r<nar.7 Our )
Hoorostur< 8 Het tijdperk Jan en Hans Out oog van cle buurman, de pastoor, oma Fritschy en ieder clie die clag thuis was, inclusief mijnheer Zondag en Arie Houtkarnp onze toenlnalige banketbakkers. De bor-rw verliep vlot, op 27-8-1957 legde onze Tiny cle eerste steen. De inventaris was ook niet trreer Llp to clate. De in Opening broodbakkerij 9- 1 1 -67 1!!1 gebouwcle electrische oven met lnaar 2 bakruimtes, goed voor 32 kilowatt per Ltur was veel te duttr. Het aarclgas, in opmars, kostte 6 of 7 cent per m3. Dat mochten we niet laten liggen. Hans en nog twee vrienden gingen de oven siopen. Dat was een hels karwei. Zonder snijbranders met alleen een grote koevoet kregen ze hem klein. Toen werd tnet Limburgse 'voortvarendheicf in de nier-rwe broodbakkerij een cirie 6tages tellende THERMOVENT gasgestookte oven geplaatst met daarnaast een grote rijskast. 3 1OO JeAR BAxxnnr.l Our
Het tijdperk Jan en Hans Out van Sam schroder, die met zijn bakkerij rnoest wijken voor de aanleg van de A.9, namen we wat machines en een prachtige werkbank over. Zo konden dan op 9-1,1,-1957 onze broden weer thuis gebakken worden. Een mijlpaal en precies in het jaar dat we ons 7\-iarig bestaan herdachten. Ai spoedig kwam er een 'Moll' opmaakrnachine, daarna een nieuwe 'Artofex' deegmachine en vervolgens kwamen een afweger en een bollenrijskast het machinepark completeren. De jaren verstrijken en zo kon het gebeuren dat onze dochters Angdle en later carla hun eerste handeiservaringen bij Ma begonnen op te doen. Angdle rn 7954 en zij 'mocht' ook af en toe helpen in de bezorgrng. Caila kwam na haar eerste reisbureau-ervaring in 1.974, waar zii nog heel wat werk verrichtte in de na de 'ijstijd' ingerichte reform-afdeiing. In de zomer van 1973 kwam \7il in het vizier. Zij werd als de verloofde van Hans in de winkel opgenomen. Als toekomstige bakkersvrouw wilde zij toch haar steentie bijdragen om haar aanstaande echtgenoot bij te staan. I OO JaaR BAKKERT.J C)ur 70 L8g7 1967 4 Hoorosrur 8 Brood- en Bankctbakkerii J. N, Out Kerkstraat 1 Ouderkerk a/d Amvel
Hoorrsrur 8 Het tijdperk Jan en Hans Out De tijd staat echter niet stil en op een gegeven moment gingen we onze toch wel warme winkel met kritisch oog bekijken. De winkel, die in 1955 voor het laatst was verbouwd, moest gl'oter en beter worden. Begin 197I kwamen wij in contact met architect N.Philippona uit Broek in 'Waterland, een expert in restauratie van historische panden. Het werd weer een klus van jewelste. De trapopgang en mttizenkast moesten erllit, zodat er een grote rechthoekige ruimte zoLl ontstaan. De oude vloeren werden ge€galiseerd en belegd met Oland tegels. De etalages, zonder erkers, kwamen weer in de oude stiil. Het plafond van 1940 en daarover dat van 1956 ging eruit, zo kwamen de oude balken weer in het zicht. Duizenden scherven Delfs blauwe tegeltjes werden gevonden. Onze boys groeven als mollen tot van der Linden zei: 'stoppen anders krijg je straks het gevaar van verzakkingen in je nieuwe tegelvloer'. En zo ontstond een droom van een winkel met het nodige houtsnijwerk en een antieke toonbank. Ruime broodrekken, een ingebouwde gebakskast, open etalages, een 5 1OO JeAR BAxxznrl Our
hunst, boor isberg [unst smeak hieruit gebonben. @ehaagt atrn beler monber 6 IYinkel uerbouwd 1971
Hoorosrur< 8 Het tijdperk Jan en Hans Out nieuwe voordeur, kortom, toen wij met hulp van Burgemeester Hubers op L7 novernber 7971, aan de vooravond van ons 75-jarig bestaan c1e winkel openden, stond er een zaak r.e glimmen die uniek was in de regio. \7e hadden ook een stuk van de garage bij de winkel getrokken en zo ontstond er een prachtige werkplek. Al gauw trokken we de aandacht van de AVRO, die in 7972 bij ons het kinderprogramma 'Bibelebons' kwam opnelnen, met Pa in de hoofdrol in Bellevue in Amsterdam. 1972 Jan Out in kinderprogramma 7 Broodjes maken met kinderen en taart opmaken en snijden op het toneel. Een ler,rke tijd! Een jaar later kwamen de t.v. iongens weer) nLl voor een programma met Rob van Rijn (mirne), \Tillem $Tachter en Hans Otjes in de kindermusical 'F{et Zwarte 1O0 JaaR BAKKERTl Our
Het tijdperk Jan en Hans Out Jaar van Zwarte Piet', met dakscenes en veel imitatierook in de bakkerij. Ook dat was een unieke belevenis. Dr:s nationaal werden we ook al bekend. Het tijdperk van handkar en bakfiets raakte over. ln 1970 kregen we een fonkelnieuwe motorbakfiets. Jantrs Vermeij werd de piloot op cleze aanwlnst. Op een kwade dag keek hij bij het oversteken van het kruispunt Hogereinde/Burgemeester Stramanweg niet goed r-rit. Hij kreeg midscheeps een snelle allto op bezoek. De schade was behoorlijk vooral voor Janus zelf. Dokter Iken voorzag hem van eerste hulp, maar hij belandde toch een week of tien in de lappenmand. ln 1971 viel het besluit alle bezorging op te heffen en was aan een bepaalde vorm van dienstverlening een definitief einde gekomen. De magere broodprijzen, vanwege de overheid in bedwang gehor-rden en de Opname t.u. programmq; Het Zwarte Jaar uan Zwarte Piet 1972 in bakkerij 1O0 JeaR BAKKERT.J Our 8 Hoonosrur 8
Hoorosrur 8 Het tijdperk Jan en Hans Out Geacbte uevaouv, Siads 189? heeft de fima Out Uw dageliikee brood geb*ken en thuis bezoxgd, iloodged{ongen noesten sil nedio 1962 hst broodb*ken staken en tbatr€ d6el ik U elddels deze n€de ook ten Uveni de !94IS:9S-134.-!I9.99 te noetea h6eindigen. Het Xe dan ook nei zeer veel dd am U' die al€ kfet nlg€cbieE ?o of 50 of 10 of 1 iaar Us vertrouwen aan ons huiB soho*, dat wii lode deze periode ve dlenstYerLeoirg ae Uw gezi! gaan afe1ulten. ,e gehele econoBische opbouw Ym broodt&en en bezorgen t6 dusdaEig in be{eging gekoaea' dat det inachtMe ve do nog st€eda dalende liin it hst bxoodverbnik en de daamee gelaard gaarde procentuele nindere @zet pex klmt, het beslist niet laiger veraatBoord is' deza thms v?ij ko€tbere vom van di€nstYerlening te contlnusrea' fk hoop daarmr dat U het besluit, det lk nu re1 noest nenen' zult kumen billiiker en ik ril steeds stijgende kosten van de bezorging waren de reden voor dit besluit Dat was eerst moeilijk, want er viel ineens een groot gat in de procluctie. Maar de Heer was met ons. In Abcoude kregen we er een zg. derde kanaalklant bij. Mevlouw trog_ naals niJn dd aan U betuiaeE' die zo 144 al U{ verirousen aan ors gd, Rest nii nog UR aadacht er op te veatigen' dat nameer U in brood* of baiftetb*kerii-a"tikefetr een bestel]lns opeeeft' dit nomaal uitgevoerd Hordl ' Hooge'htend J.N. Om ' Mailing einde broodbezorging 1971 9 1O0 JtAr? BAxxnnrl Our Ligterink in Abcoude had haar man verlolen en zocht voor de bakkersaffaire een leverancier. Haar zoon Ton en zijn vrouw deden de winkel. Ons brood is al bijna 25 laar een vast onderdeel in hun bedrijf. Dat werkte weer in het voordeel van onze prodr-rctie. Later volgcle ook nog een tijdje Gerrit van Mansom, die in Ouderkerk Oost een kleine supermarkt exploiteerde. Helaas ledde hij het niet, dus die handel ging over.
tlt l J 8O jarig bestaan Hans en Willy medeuennoten 100 JeeR BAKKERT.J Our
Hooposrur< 9 Het tijdperk Hans Out fJ o werd het 1,977, we gingen ons SO-jarig jubiletim vieren. Hans was al 'weer l0 iaar thuis en ma en ik vonden wel dat er ook ten aanzien van zijn toekomst iets moest gebeuren. Met hr-rlp van Notaris Van de Berg werd de zaak omgezet in de firmaJ.N. OUT & ZOON. Aiies en iedereen was erbij, een goed begin op zo'n gedenkwaardige datum. Bij de receptie in 'De Or-rde Smidse' gaf Crescendo een aubade. Dat gaf het hele gebeuren nog meer glans. Heei veel klanten, relaties en familie lieten zich niet onbetuigd. De zaken bleven zich positief ontwikkelen. In oktober 1983 hadden we weer iets nieuws. Na veel vijven en zessen besloten wij tot de aanschaf van twee meelsilo's over te gaan, elk twee ton inhoud. E6n voor witte bloem en 66n voor volkorenmeel. Minder sjouwen dus en op commando in de bakkerij elke gewenste hoeveelheid meel laten komen. Het was een geweldige aanwinst. Natuurlijk kregen we ook te maken met handicaps, bij b.v. een foute intoetsing liep de hele toevoerleiding vol, viel de druk weg en bleef de hele pijp vol meel zitten. Dan moes1 1OO JeeR BAKKERTI Our
Het tijdperk Hans Out Hooposrur< 9 ten alle pijpsegmenten gedemonteerd worden en leeg geklopt. Gelukkig is dit maar weinig gebeurd. Helaas moesten wiJ in 1984 een groot verlies lijden. Mijn lieve vrolrw werd ongeneeslijk ziek. Na een ziekbed van krap zes weken overleecl zlj op 20 aLlgLlstLls 's avonds om 11 ur,rr plotseling aan een hartaanval. De kwaal waar zlj voor in behandeling was gaf niet de doorslag, maar een iongembolie verstopte haar kransslagader en maakte een abrupt einde aan haar leven. Onze verslagenheid was ontzettencl, een vrolrw die zo geregeld en model Ma op baar best 100 JaaR BAKKERT.J Our 2
Hoorosrur 9 Het tijdperk Hans Out geleefd had werd zo maar ttit ons midden weggerr-rkt. De belangstelling was enorm; de schok sidderde nog jaren na. 'E6n van de best geklede vrouwen van Or-rderkerk' zeiden de mensen wel eens tegen mij. Z1i was een sociaal voelend mens, in de winkel begaan met het lief maar vooral het leed van haar klanten. Een sterke en wijze vrouw met heel veel smaak. Als handelsvrouw was zi1 een echte dochter van een koopman, clie zrjn kinderen al vroeg wegwijs had gemaakt in ailes wat met handel van doen had. Gelukkig heeft zrj nog zowat drie jaar mogen genieten van ons nieuwe bovenhuisje dat haar 'paleis' werd. Ja, rnijnheer Philippona had het precies bedacht en getekend zoals z1j het wilde. Zowat 30 jaar heeft zij haar taak vervuld en haar stempel gedrukt op Kerkstraat 7. Daarnaast had zij de zorg voor 7 dynamische kinderen. TO FRITSCHY BEDANKT!!II Drachten, op uisite bii Caila 3 100 JeAR BAr<xrnt1 Our
Het tijdperk Hans Out Hoorrlsrur< 9 In 1985 begon onze 20 jaar oude Thermoventoven slijtage te vertonen. De rnetliode om de oven vol te schieten en weer leeg te halen begon ook steeds bewerkelijker te worclen. 'We besloten om te zren naar een ander type oven. Het werclen twee wagenovens met elk een vel'mogen van I44 broden per oven. \7eer was Becker de leverancier. De montage liep wat uit, van clrie clagen tot 66n week. De Roermonclers plaatsten de eerste oven op cle plaats van oven nummer twee. Toen ze dachten verder te gaan monteren ontclekten ze de fout en moest oven nLlmmer 66n eet'st weer geclemonteercl worclen. Op 15 maart 1985 kwam ons ee1'ste baksel uit de nieuwe oven. \7eer een verbetering. Ons !0-jarig bestaan is net veel mnziek - bloemen - cadeaux - een tentoonstelling - goecle wensen en plachtig weer gevierd. Op zaterdag 21-7-1989 herclachten wij het feit dat ik 50 iaar in de bakkerij lracl gewerkt en Hans en \7i1 I21/z jaar getror:wd waren. Op cleze 1 OO JaAR BAr<r<za11 Ou't' A/D TELI2I2 WAT HETKEUR IgOP HETGOUD la VOOF GESAK OE NAAT{ VA{ OT,T. 4
Hoonosrur 9 Het t"iidperk Hans Out ZAKELIJK EEKEKEN Bakker Out op de llekmansc za- q* qT- opun halt&er Bakker Out wint nriis met Tropicanesdulbrood s &r hFO rtl ,ltD lo Nn mmmtllh nE rddrudru Md ils'6 u hun llsd. Zelf brood bakken bii bakker Out Mww/$ Hans Out: een druk leuen! 5 h k tut tu tu t*e b W' i& M4 tu 6 & b.affi t MG et ! &-ei.,l \' tue rh.@. eilft.h e e.,p !*{er!"w_f?l
Het tijdperk Hans Out Hoonosrur 9 avond verraste men mij bij rnonde van burgemeester de Groot met de ORDE VAN ORANJE NASSAU. Op 1 januari had ik al afstand gedaan van mijn medevennootschap en het bedrijf over gegeven aan Hans en \Wil. Ik bleef nog wel de administratie bijhouden en bestellingen rijden, maar verder was het af , amen en uit. Het was mooi geweest! In L993 is daar onze gebak-fax als nieuwste activiteit bijgekomen. Omdat we uit Amsterdam Zuid-Oost vaak bestellingen kregen werd het idee geboren om dat stadsdeel beter te gaan bewerken. Pieter van de Br-rsken ontwierp voor ons een gelikte mailing. Daarrnee gingen we alle bedrijven af om ons fax-bestel programma r"rit te leggen. Het moet gezegd; het was een gouden greep. Al gauw moesten we de drukte te lijf met twee chauffer-rrs. De vakpers in Nederlancl en Duitslancl besteedde veel aandacht aan dit fenomeen. 10O.feAR BAKKERTJ Our z 020 496 3315 6
Hoorosrux 9 Het tijdperk Hans Out Geen bezorgkosten, wel Jantle Contantje! Goed gedaan jochies! In een wat minderende broodmarkt toch een leuk nier-rw actieprogramma. Op 23-1.0-1.993 ben ik geheel op non-actief gezet door ziekte. Dankzij een stel knappe artsen heb ik het, God zij dank, mogen overleven. Zodoende ben ik aisnog in de gelegenheid gekomen de historie en het wel en wee van 4 generaties OLlt te boek te stellen. Bedankt dus lieve 1ezer, het was een prettig karwei JAN OUT 7 1O0 JaeR BAKKERTI Our
Nawoord Hoornsrur 9 Voor een goed inzicht moet ik nog even de gang van zaken in de laatste jaren voor ons 100-jarig bestaan vermelden. In die jaren kwarn er een remrijskast (terugdringing nachtarbeid). Daarnaast kwam er in het kader van nieuwe wetgeving door Inspectie Gezondheidszorg (vroeger Ker-rringsdienst van 'Waren) een gl'ote interne renovatie tot stand, met o.a. naadloze vioeren van kunststof, stofdichte piafonds met ingebouwcle lichtbalken. Voor waar een groots karwei, waar heel wat tijd en geld in is gestoken. Maar goed, het ziet er aliemaal gelikt uit en voorlopig kunnen de 1ongeh-ri er goed mee voolt. In deze jaren is ook de gebak-fax goed tot ontwikkeling gekomen. De eerste aanzet was niet goedkoop n-Iaar', een gat in de markt word door de fax behoorlijk opgevuld en in een wat afnemende consumentenmarkt is het een prima aanvulling. De aanwinst VEN als klant, zelfbedieningsgroothandel voor de horeca, is ook niet onbelangrijk en stemt tot tevredenheid. Het zal wel altijd knokken blijven, maar degenen die ervoor staan maken het waar. 100 JaeR BAKKERTl Our 8
HoorosruK 9 Nawoord En dan rest mij nog de huidige staf te melden: De dames: Ria Stokkel Greet Beukeboom Patricia Zuiuer Ma ria Meijer Marieke en Carolien Out Beja Van As-Coeuert De beren: Henk Mesman Bert Drubbel Marc uan de Berg Eduin Meissen Egbert ,an de Berg Jos uctn Hensbergen De tueekencl-bulpen: Martijn Keizer Arnold te Beek Ferenc u/d Berg Bernadette Out De fax-bezorgers: Noodbulpen. 9 Dbr. Jct Bergemct Dbr. Tbeo May Pim de Bruin Peter Mussert Mario Kobinoor 1O0 JeeR BAKKERTJ Our
Nawoord Hoorosrur< 9 Noot uan de scbrijuer : Bij bet tot stand komen uan clitfamilie-epos beb ik ueel bulp gehregen uan meurouu Mieke uan Dijk, die dankzij baar actief speuren in gemeente- en prouinciearcbieuen ueel uan de uroegste gescbiedenis tussen 160O en 1897 bouen Luater beeft gebracbt. Teuelxs is zij mede-auteLtr uan bet historiscbe deel ouer Ouderkerk uan deze uitgaue. Als medetuerkster uctn onze Ouderkerkse Oudbeidkamer uas dit baar uel toeDertrouud. ONZE HARTELUKE DANK JAN OUT Lay ont: Pieter van den Busken Aduertising 6 Direct Marketing Drukwerk: Drukkerij Aeroprint 1O0 Je,tn BAKKERTJ Our 10
1 Online Touch