mandeguod mededelingen- en activiteitenblad van Mantgum 35e jaargang oktober 2020
Yoga Pilates Bodyflow studio Fitaal 06 420 122 03 Workshops en retreats Stoelshiatsu Ontspannings- Yogamassage Kijk voor meer informatie op studiofitaal.nl
INHOUDSOPGAVE Prakkesaasjes fan de redaksje Oproep Utslach ferlotting Lytse PC 2020 Filmhuis Mantgum Juf Ida`s ôfskie De havenmeester is een dichter Nieuws uit de dorpkerk 70ste Lytse PC Koos van der Wal 3 5 5 7 10 15 19 21 25 Verenigingen 27 Activiteiten 28 Weekagenda 29 Instellingen 30 AED aanwezig Witte jim ..... dat??? Nieuws van artsenpraktijk Bergwerff Wat hinget der by dy oan ‘e muorre? Kollekte foar de kankerbestriding Mantgum Foar Inoar Duorsum Mantgum Nijs fan de Gielguorde Verhalenavond 2020 De Bistedokter Afmetingen advertenties 30 31 33 37 38 41 43 45 51 51 56 Politie 56 Colofon 56 Omslagfoto Kees van der Bijl al laverend varend door de Mantgumer Feart Het volgende nummer verschijnt voor 1 november 2020 Kopij inleveren uiterlijk de 14de van elke maand mandeguod@gmail.com foto: Robert van den Bergh www.mantgum.com MANDEGUOD 1
MANDEGUOD 2
Prakkesaasjes fan de redaksje Na een lange, warme coronazomer zijn de meeste Mantgumers weer aan het werk. De scholen zijn weer begonnen. Ook de sportverenigingen en andere activiteiten in het dorp zijn weer opgestart. Iedereen is druk bezig geweest alles aan te passen aan de coronamaatregelen. De Wjukken is weer open. Als je zou denken dat het hier stille zomermaanden waren, vergis je je. Wij wonen aan de Mantgumer Vaart tegenover het sportveld. Daar was het een drukte van jewelste. Bij de aanlegsteiger van de passantenhaven leek het De Riviera wel. Zwemmen, zonnen, peddelen, etc. Op het (fiets)pad naar Hoxwier wandelde en fietste heel Nederland voorbij. Geen evenementen? Er was een midsimmerdei en midsimmerjun. En in september kregen we nog Een Kleintje Kermis. Maar waar bleven de ‘passanten’? Nog nooit hebben zoveel mensen hun (boot) vakantie doorgebracht in Fryslân! Wij echter zagen minder boten dan andere jaren. Lees hoe de havenmeester hierover denkt. Ook in deze Mandeguod weer een aflevering over kunst aan de muorre. Elke keer weer een verrassing! En tot slot – wie wordt in 2021 onze nieuwe vormgever? Namens de redactie Diny de Vries MANDEGUOD 3
iedere dinsdag bij de Poiesz in Mantgum van 15.30 tot 18.00 uur MANDEGUOD 4 maand aanbieding 500 gram roerbak 400 gram bami/nasi voor e7,50
O P R O E P Vind jij het leuk om drukwerk op te maken? Haal je voldoening uit het zoeken naar mooie lettertypes en het maken van overzichtelijke pagina's? En vind je het een eer dat jouw drukwerk ook nog eens goed gelezen wordt? Dan hebben wij als redactie van Mandeguod jou nodig! Onze huidige vormgever, Frits, stopt na 10 jaar met het opmaken van Mandeguod. Daarom zoeken wij een opvolger. We hebben Mantgumer en professioneel vormgever Rinze Westerdijk bereid gevonden om deze persoon te begeleiden bij de vormgeving. Je kunt gebruik maken van Rinze zijn jarenlange ervaring, zijn programma's en werkruimte. Ook krijg je de ruimte om - in samenspraak met ons als redactie - je eigen vormgeving en aanpassingen te doen aan de huidige vormgeving en formaat. Voel je je geroepen door deze oproep, weet je iemand die dit misschien wel wil doen of wil je meer weten? Neem dan gerust contact met ons op via mandeguod@gmail.com. De redactie van Mandeguod Utslach ferlotting Lytse PC 2020 Klassiek Horloge 765 Klassiek Horloge Bestekset 9 personen DrumGrill BBQ Sapglazen 4 stuks Keukenweegschaal Oor Thermometer Rechthoekige braadslede Raclette Grill Personenweegschaal Fissler Pannenset Witte Wijn glazen 6 stuks 1286 1179 303 898 1888 1487 662 475 1500 1399 342 Prijzen af te halen bij Hendrik, Swannedrift 9 Mantgum, 058-2501636 MANDEGUOD 5
MANDEGUOD 6
Filmhuis Mantgum Op vrijdag 2 oktober draaien wij de film “Im Labyrinth des Schweigens” (2014) Duitsland, drama, 124 minuten, geregisseerd door Giulio Ricciarelli met Alexander Fehling, André Szymanski en Gert Voss Duitsland aan het einde van de jaren vijftig. De economie kent hoge toppen, de mensen hebben opnieuw een goed gevoel en de gebeurtenissen van minder dan twintig jaar eerder verdwijnen langzaam maar zeker naar de achtergrond. Maar op een dag moet journalist Thomas Gnielka in Frankfurt voor de rechtbank verschijnen. In verband met een voormalig kampbewaarder van Auschwitz die als leraar schijnt te werken. vrijdag 23 oktober: Rocketman (2019) Verenigd Koninkrijk, Biografie / Drama, 121 minuten geregisseerd door Dexter Fletcher met Taron Egerton, Jamie Bell en Bryce Dallas Howard 'Rocketman' Het waargebeurde verhaal van Elton John. Elton besluit als jonge jongen naar het beroemde conservatorium Royal Academy of Music te gaan, waarna hij vervolgens een muzikale samenwerking met Bernie Taupin aangaat. Uiteindelijk zal hij uitgroeien tot een wereldberoemde superster. MANDEGUOD 7
MANDEGUOD 8
vrijdag 6 november: Mjölk (Héradid) (2019) IJsland Komedie / Drama 92 minuten geregisseerd door Grímur Hákonarson met Arndís Hrönn Egilsdóttir, Alfrun Rose en Þorsteinn Bachmann Inga is een melkveehouder van middelbare leeftijd. Wanneer ze haar echtgenoot verliest, wil ze haar leven naar eigen wens inrichten. Dit betekent onder andere dat ze in opstand komt tegen de corruptie en het onrecht die prominent aanwezig zijn in haar gemeenschap. De film op vrijdag 20 november: The Biggest little farm (2018) Beste filmhuisbezoeker, We zijn weer gestart. De 1ste filmavond is al weer achter de rug. Bij het schrijven van dit stukje kan ik helaas nog niet weten hoe dit verlopen is maar het was vast heel gezellig! (met de regels vanwege de Covid-19 in acht genomen te hebben). Wij zijn verplicht om u bij binnenkomst, d.m.v. een briefje dat u zelf mag invullen, te registreren en de gegevens 4 weken te behouden. Daarna wordt het vernietigd. Ontsmettingsmiddel staat klaar. Er is een looproute en de tafels staan klaar met een viltje erop zodat u weet waar u kunt zitten. Als stel kunt u naast elkaar plaats nemen. De consumptie die u wilt gebruiken geeft u ook bij binnenkomst op zodat deze in de zaal geserveerd kan worden aan uw tafel. Zo hopen wij allen gezond te blijven. Graag tot ziens! Met groet van Anne, Klaas, Karin, Leo en Christa. MANDEGUOD 9
Juf Ida’s ôfskie fan de Pukkewjuk Op in prachtich waarme simmerdei is it foar de lêste kear dat Ida offisjeel as ‘juf Ida’ nei de Wjukken rint. Alles is ree foar dizze dei, der is limonade foar alle berntsjes, as it goed is komt der in poppekast en se hat in kadootsje foar alle pjutten. Spitich is it wol, dat har ôfskied krekt yn dit koroana-tiidperk plakfine sil, se hie it sa moai fûn as der âlders en pjutten fan alle ôfrûne 36 jier oanwêzich kinnen hiene, mar it is net oars, it is wol goed sa. Lokkich hat se alles klear en kin se nei skoaltiid fuort troch nei de kamping mei har man Henk. Rinnendewei tinkt se werom oan har earste jierren as pjuttejuf. Foarhinne wurke se yn de handikaptesoarch, mar nei de berte fan harren dochter Arjanne wie it yn 1984 tiid foar wat nijs en sa kaam dêr de fakature foar pjuttejuf yn Mantgum foarby. Se waard oannommen en op ‘de Paadwizer’ oan de His van Botnialeane begûn sa har karrière as ‘juf Ida’. Dêr waard de earste klassefoto nommen, mei dé reade glydsbaan, dy’t jierrenlang as dekôr fungearre foar de klassefoto’s. Nei in jier ferhuzen de pjutten fan de Paadwizer nei de âlde Wjuk, dêr wie se 2 dagen yn ‘e wike oan it wurk, tegearre mei ien fan de âlders fan de pjutten. Dat gie doe sa, âlders wiene ferplicht frijwillich in deidiel mei te MANDEGUOD 10
rinnen as semi-juf of -master. Dêr oan werom tinkend, konkludearret Ida dat dit soarge dat der in goede bân mei de âlders ûntstie, âlders wisten wat der barde tidens de pjuttemoarntiden en waarden belutsen. Se hat der goede freondinnen oan oerhâlden. De belutsenheid fan de âlders is de ôfrûne jierren net feroare, al stean se no net mear mei foar de klasse. Prachtich sa as alle âlders om de Sinteklazetiid hinne oan it knutseljen binne mei elkoar om it sint-pakje foar harren eigen bern te meitsjen. Sowieso, wat is (oh nee: wíe) de sinteklazetiid in prachtige tiid op skoalle. Spannend foar de bern, mar ek sa moai om te sjen hoe’t guon brutale aapkes dan ynienen hiel stil wurde kinne en oarsom guon skruten bern samar by Sint op skurte sitte wolle. Ja, dat is miskien wol de moaiste perioade fan it skoaljier. Alhoewol, nei de pleats nei de lamkes wie ek altyd in slagge dei. Earst by boer de Jong en letter by Kalverboer. Op deze foto staan ook nog oudleerlingen: Ylse Noorman, Skelte Anema, Pieter Kaversma en Maaike Kuipers. Zij hebben allen in het verleden bij juf Ida in de klas gezeten, en hun kinderen hebben het afgelopen jaar bij juf Ida in de klas gezeten MANDEGUOD 11
As se by it wetter del rint, komt it nije Wjukkengebou yn byld, sa’n 20 jier rint se dit paad no, want yn 1999 ferhuzen de pjutten fan de âld-Wjuk nei dit nije gebou. Hast yn deselfde perioade gie it pjutteboartersplak op yn in gruttere organisaasje. Dat wie net altyd like maklik, dy feroarings dy’t fuortkomme út regeltsjes fan gruttere organisaasjes. Lokkich hat se as juf altyd wol har eigen ding dwaan kinnen, wat makke dat se dit paad nei de Wjukken nea mei tsjinsin rûn hat. Sa, se rint it plein fan de Wjukken op, efkes by de BSO lâns nei binnen ta. Dochs wol gek, tinkt se no, de lêste kear sa, mar it is goed. Se rint de seal yn, moai op tiid om noch wat dingen klear te setten. Mar hè, der hingje allegear foto’s en it is fersierd, wa hat dat no dien? Der soe dochs neat organisearre wurde? Wat leuk! Allegear foto’s fan de ôfrûne 36 jier pjutten, hast allegear mei de reade glydsbaan der op! Op har lêste dei mei juf Ida dwaan wat se leuk fynt en is se it hulpke fan de klas (oars is der altyd in berntsje dat dy dei hulpke is). Juf kiest boekje lêze MANDEGUOD 12
út, dat fynt se prachtich, allegear berntsjes om har hinne dy’t tegearre mei har opgean yn it ferhaal dat se foarlêst. Yn ‘e rin fan de moarn is der - op fersyk fan juf Ida sels - noch in poppefoarstelling mei InkyPinky, it is in moaie foarstelling en de bern fine it hiel leuk. Dan is der noch limonade en is de moarn ek hast alwer om. Mar wat is dit no? Guon bern drave nei bûten en ek de oare juffen sette útein nei de pjuttetún. As juf sels nei bûten rint, sjocht se wat de bern nei bûten fleanen docht: tal fan âlders steane klear mei kofje en gebak. En wat in ferrassing: yn ‘e hoeke sjocht se ek de ‘âlde reade glydsbaan’! Eins foldie er net mear oan de stringe feilichheidsfoarskriften fan no en mocht der net mear brûkt wurde by de pjutten, mar foar dizze dei meie alle pjutten der fanôf, in prachtich gesicht. In foto fan juf Ida, de reade glydsbaan fan eartiids en de pjutten fan no liket symboalysk it sirkeltsje rûn te meitsjen. As de kofje en it gebak op binne en juf har ôfskiedskadootsjes útpakt hat, gean alle bern en juffen noch efkes nei binnen. No mei juf har kadootsje oan de bern jaan: alle bern krije in prachtich kleurde bal! Noch efkes helpe skuon te fiterjen, der moat noch gau ien nei de w.c. en in oar wol efkes in krûpke ha. Dan noch efkes yn de kring. Dit is altyd ien fan de favorite mominten op de dei west, tinkt juf Ida. Mei elkoar yn de kring sitte om de moarn ôf te sluten. Stik foar stik giet juf Ida alle kopkes by del. Der sit ien mei syn rits te prutsen, in famke dat krekt op de pjutten begûn is gappet efkes en wer in oar sjocht Ida rjocht oan en laket bleu. Juf nimt de kopkes yn har op, wat in dei, wat in tiid, it is goed sa. It is tiid, de bern sille no nei hûs gean. Lokkich sil se de measten op strjitte noch wol tsjin komme, tinkt se, no dochs wol mei in brok yn de kiel... De bern meie earst nei bûten, juf Ida wit dan noch net, dat alle bern klear stean mei in feestslinger en in ynstrumint yn ‘e hân. Ek alle âlders stean te klappen en foarmje in earehage. Juf Ida mei der troch hinne rinne en elk sjongt har DANKEWOL ta. Oan de ein fan dizze hage stean ek har freondinnen, har man, bern en bernsbern te klappen en te sjongen. Dit hie juf nea ferwachte: “Dat se dit sa organisearre ha sûnder dat ik der fanôf wist.” As juf alle bern noch in high-five jout of dach seit, wurdt der op it plein iten klearsetten, de kamping moat noch efkes wachtsje. Want op de allerlêste dei mei juf Ida tegearre mei har kollega’s, freondinnen en famylje genietsje fan in lekkere lunch. Der binne in protte minsken dy’t har lof tasprekke ûnder it iten. En op in momint dat der efkes nimmen sjocht docht se it, se rint it trepke stapke foar stapke op en glidet roetsj fan it reade glydsbaantsje sa har wolferstjinne pensjoen yn. Wytske Vermeulen foto’s Wytske Vermeulen MANDEGUOD 13
MANDEGUOD 14
De havenmeester is een dichter. Geluk De wereld is vol geluiden, Mensen doen te druk Om elkaar iets doms te beduiden Verpraten zij hun eigen geluk. Ze kunnen het eigenlijk wel weten Dat je het niet in woorden vindt. Doch waar ze hun woorden vergeten Het ware geluk begint. MARCO Er hangen gedichten aan het hekwerk van de moestuin. Ze gaan over geluk en vrijheid. Is dit een nieuwe Slauerhoff ? (“Alleen in mijn gedichten kan ik wonen…”) Is dit een zeeman die naar verre oorden verlangt? De schrijver is Marco Dusselaar, de havenmeester van Mantgum. “Toen ik 6 jaar oud was, kwam ik met mijn ouders naar Mantgum. Na de scheiding van mijn ouders ben ik vaak van woonplaats gewisseld. Ik heb een technische opleiding gevolgd en heb in de bouw gewerkt. Met mijn vriendin ging ik weer in Mantgum wonen. We kregen een dochtertje. Door ziekte en andere verdrietige dingen bleef ik alleen over met mijn dochter. Ik ben toen meer de creatieve richting opgegaan. Ook heb ik me verdiept in de psychologie. Ik lees daar veel over en ik schrijf gedichten. Zo probeer ik mijn weg in het leven te vinden. Ik werk nu o.a. in het Keramiekmuseum Princessehof. Ruim 10 jaar geleden vroeg de Wietwetterclub mij of ik havenmeester wilde worden. In die tijd kwamen er soms wel 80 boten. De laatste jaren waren het er zo’n 45, dit jaar maar 20!” Volgens Marco is die terugval te wijten aan Covid-19. “De bezoekers die Mantgum aandoen zijn meest oudere mensen. Er is dus vrees voor besmetting.” Ook was het sanitair in de Wjukken afgesloten. Voor sommigen reden te vertrekken. Dat de Mantgumervaart geen doorgaande route is, vinden de bootjestoeristen vaak ook een bezwaar. De brughoogte gecombineerd met de ondiepte van de vaart is een ander struikelblok. Maar de mensen die blijven komen prijzen de rust, de schoonheid van het dorp en de aanwezigheid van de supermarkt. En het gaat niet alleen om het innen van het liggeld. Marco vertelt de bootjesmensen o.a. over de geschiedenis van het dorp. Dat leidt soms tot herkenning MANDEGUOD 15
Pizza Food Truck Onze pizza`s worden ter plekke bereid met verse ingrediënten en gebakken in een steenoven. Iedere donderdagmiddag in Mantgum (bij de Poiesz). Van 17.00-19.00 uur. Bestellen kan telefonisch: 06-538 77 841 (v.a. 11.00 uur), of aan de wagen. www.sambrinipizzas.nl Menu kaart Margherita: tomatensaus, kaas, mozzarella, basilicum Verdura: tomatensaus, kaas, champignons, olijven, ui, knoflook, zongedroogde tomaatjes, mozzarella Quattro stagioni: tomatensaus, kaas, champignons, ham, olijven, artisjokken Vesuvius: tomatensaus, kaas, knoflook, olijven, jalapeño, pepers, spekreepjes, ei, mozzarella Salame: tomatensaus, kaas, salami Picanto: tomatensaus, kaas, salami, jalapeño pepers, champignons Pollo: tomatensaus, kaas, kipfilet, champignons, paprika, ui Della Casa: tomatensaus, kaas, zwarte olijven, knoflook, zongedroogde tomaatjes, spekreepjes, champignons, gorgonzola Hawaii: tomatensaus, kaas, ham, ananas Carbonara: tomatensaus, kaas, ham, salami, spekreepjes Prosciutto: tomatensaus, kaas, ham, paprika Shoarma speciaal: tomatensaus, kaas, shoarmavlees, ui, paprika Pescatore: tomatensaus, kaas tonijn, paprika, ui gorgonzola e 1,25 / vis e 2,25; bakje knoflooksaus e 1,00. MANDEGUOD 16 e 8,50 e 10,50 e 10,00 e 11,50 e 12,00 e 9,50 e 10,00 e 12,00 e 13,00 e 10,50 e 11,00 e 10,50 Sambrini: tomatensaus, kaas, champignons, paprika, ham, salami, spekreepjes, ui e 13,00 Shoarma: tomatensaus, kaas, shoarmavlees e 12,50 e 13,50 e 12,50 Naar wens kan de pizza met verse knoflook worden belegd en/of de rand met knoflookolie worden ingesmeerd. Extra kaas, groente, olijven, ei e 0,75; extra vlees, Quattro Formaggi: tomatensaus, kaas, mozzarella, gorgonzola, parmezaanse kaas e 12,00 Funghi: tomatensaus, kaas, mozzarella, champignons
van vroeger en tot persoonlijke verhalen. Door zijn achtergrond en zijn ervaring kan hij vaak mensen een hart onder de riem steken. Zij komen soms jaarlijks terug. Daarom vindt Marco het leuk om havenmeester te zijn. Diny de Vries NEAT As jo neat oan rikke krije Moatte jo neat oanpakke. Dan pas kinne jo wat ferwachtsje. De ûnbekende wei is in sprong yn it tsjuster Dêr, wêr ’t jo it ljocht fine kinne Dy sil jo paad dan ferlochtsje. MARCO MANDEGUOD 17
MANDEGUOD 18
Nieuws uit de dorpskerk van Mantgum & Skillaerd Ochtendgebed en Kerkcafé in oktober De hele maand oktober is er elke zondagochtend een korte dienst in de Doarpstsjerke van Mantgum. Steeds meer mensen vinden de weg naar het ochtendgebed op zondag. Dat maakt ons blij. We beginnen elke zondag om 9.30 uur, aansluitend is er Kerkcafé, koffiedrinken en ruimte voor ontmoeting. Het Kerkcafé is open voor het hele dorp, ook als u niet bij de viering aanwezig bent. Voor kinderen is er een speelplek in de kerk. Breek de Week, met koffie en Maria-cake! Datum: Elke woensdagochtend in oktober 2020 Waar: Mariakerk van Mantgum Tijd: 10.00 tot 11.30 uur Wie: Voor iedereen uit Mantgum en omstreken, jong en oud, thuiswerkers, kantoorlozen, gepensioneerden, kinderen, studenten etc. Er is gratis koffie, thee, sap en Maria-cake! Fan herte wolkom! Ontvangt u graag onze twee wekelijkse nieuwsbrief, meldt u aan bij b.jilderda@gmail.com Of bel naar 058 289 85 02 dan bezorgen we de nieuwsbrief in uw brievenbus. Voor actuele informatie: www.pkn-mantgum.nl en Facebook Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Hartelijke groet namens de kerkenraad, Gudula van Beem MANDEGUOD 19
MANDEGUOD 20
70ste Lytse PC wûn troch Bauke Triemstra, Pieter Jan Plat en Elgar Boersma. Noch efkes wat histoarje De Lytse PC waard foar it earst hâlden yn 1947. Ynearsten wie it in trochinoar-lotters partij, doe noch foar 2e klassers, mei knappe prizen en nei ôfrin in feestjûn foar de keatsers. De pleatslike keatsferiening Jacob Klaver hie yn it begjin gjin bemuoienis mei de organisaasje, dy waard fersoarge troch in 9-tal keatsleafhawwers út Mantgum en omkriten. It prizejild waard byinoar brocht troch in tal lammen fet te weidzjen. Alle winners fan de Lytse PC steane neamd op it boerd by de yngong fan it fjild. De earste winners yn 1947 fan de lytse PC wiene P. de Boer Hjerbeam, W. Hoekstra Mantgum en in ûnbekende keatser. De lêste Mantgumer dy’t de Lytse PC wûn hat wie F. Oosterbos yn 1960. Dat is al wer 60 jier lyn. Dit jier stiene der 7 keatsers út Mantgum op e list fan yn totaal 26 partoer. Ik stie noch efkes mei Pier Piersma by it boerd mei de fraach: ‘Stiest do der ek op, Pier’, it antwurd wie: “Ja, sjoch mar by 2003 en 2008.” Letter spruts ik noch mei Elgar Boersma, “Ja, dêr kaam ik hjoed wol foar: myn namme op dat boerd.” Dus it libbet by de keatsers en dat is moai om te hearren. Keatserij. Der wie in moaie list fan 26 partoeren mei sa as faak in miks fan jong talint en âlde rotten. De toppers yn de mearkleurige tenu's en de mindere toppers yn de reglemintêr foarskreaune wytswarte tenu's. Kleurrike potsjes keatsen, de earste omloop waard flot trochrûn mei ien partij mei 5-4, Auke Boomsma-en-dy moasten flink oan de bak tsjin Johannes van der Veen. De oare partijen wiene mei 5-3 as minder gau beslikke. De twadde omloop kende ek net te spannende partijen. Gjalt de Groot mei Corné Tuininga en Jelle Attema hiene it dreech mei André van Dellen-en-dy mar mei 5-4 6-4 wisten se de winst nei harren ta te lûken. Yn de tredde omloop koene Gjalt-en-dy it net bolwurkje en mei 5-4 6-6 waarden se útskeakele; net nedich, mar sa giet dat yn ‘t keatsen. De winner fan 25 jier lyn - Chris Wassenaar - fûn ek syn Waterloo op de tredde list. Ferline wike noch twadde yn Reduzum en hy wie mei in missy nei Mantgum kommen. Mei broer Jacob en Hylke Bruinsma koene se it net winne fan Auke Boomsma-endy. Oan de ynset en de noadige ferbale uteringen fan Chris hat it net lein, mar it wie net genôch, mei 4-5 en 6-2 moasten se belies jaan. Yn de tredde omloop seagen we ek Pier Piersma syn lêste ranking partij keatsen. Foarsitter fan Kv Onder Ons, Keimpe Koldijk, sette Pier yn it sintsje mei moaie wurden en in blomke. MANDEGUOD 21
MANDEGUOD 22
Yn de heale finale, we kamen yn Mantgum op de fjouwer út mei in spannende partij tusken alwer Auke Boomsma en Lieuwe van der Werf. Wêrby de lêsten oan it langste ein lutsen, mei 5-5 6-4 waard de partij beslikke. De oare heale finale waard ienfâldich wûn mei 5-1 troch Bauke Triemstra, se hiene de hiele dei noch gjin grutte tsjinstân hân. En doe moast der keatst wurde foar in plak op it boerd foar 2020. In finale wêrby Bauke Triemstra en syn maten flot útein setten en 3-0 foar kamen. It partoer fan Lieuwe van der Werf kaam der net oan te pas. Se diene in bytsje wer werom, mar it die gjin fertuten mear, de lêste slach wie fan Bauke Triemstra mei in boppeslach op 5-3 en 6-2 om hast fiif oere. Bauke waard ek útroppen ta kening fan de 70ste PC. Dermei kaam in ein oan in prachtige keatsdei, de lêste KNKB partij yn Mantgum fan dit aparte keatsjier 2020. Jan Heida foto: Rinze Westerdijk MANDEGUOD 23
Eef Heinhuis - ervaren trainer Mindfulness categorie 1 MBSR - MBCL - IMP Zenmeditatie Meer weten? Telefoon: 0612822712 eefheinhuis@8je.nl - www.8je.nl Dokter Fokkewei 10/12, Mantgum MANDEGUOD 24
Koos van der Wal wint hoedenontwerpwedstrijd Prinsjesfestival Oud-Mantgumer Koos van der Wal is in de prijzen gevallen. Hij heeft de eerste prijs gewonnen op het Prinsjesfestival. Een wedstrijd voor hoedenontwerpers die voorafgaat aan Prinsjesdag. De prijs betreft een cheque van 1000 euro, het boek Hat Couture van jurylid Marianne Jongkind en natuurlijk heel veel eer en naamsbekendheid. De opdracht was om een hoed te ontwerpen met het thema 'Vrijheid'. Koos: “De hoed symboliseert een versplinterd schaakbord. Dat staat voor winnen en verliezen. De schaakstukken waarmee het spel werd gespeeld zijn vrijwillig van het oude speelbord gestapt. Het gevecht tussen licht, donker, zwart, wit, mannelijk en vrouwelijk is over. Door de kieren van het oude speelbord komen de kleuren blauw, geel en rood tevoorschijn. Al die kleuren staan voor mij gelijk aan de vrijheid en gelijkheid van ieder mens."De winnende hoed is gemaakt van staaldraad, ripslint, stroband en sisal.” Het is voor Koos vooral een bevestiging dat hij goed bezig is en dat je altijd moet gaan voor je passie. Zeker ook omdat Koos zijn motoriek heel lang kwijt is geweest. “In 2003 werd bij mij Diabetes type 1 geconstateerd. Hierdoor verloor ik o.a. mijn motoriek en kon ik niet werken. Het heeft jaren geduurd voordat ik dit werk weer kon doen”. Koos noemt de prijs dan ook 'ontroerend mooi'. Bron: facebook Koos en lc.nl MANDEGUOD 25
MANDEGUOD 26
Vereniging Verenigingen Contactpersoon Biljartvereniging Mantgum Bridgeclub Doarpsmienskip Mantgum Fûgelwacht Mantgum Gymnastiekvereniging Weidum Herensociëteit Vriendenkring Iisclub De Twa Doarpen M. Visser J. W. Verhoef S. Dijkstra K. Bosma Muziekvereniging Harmonie Weidum J. de Boer J. van der Werf Jeu de Boulesvereniging Wjukslach G. Kuperus Keatsferiening Jacob Klaver Korfbalvereniging WWC Loopgroep Rûnom Mantgum Mantgum Leeft Mannenkoor Mantgumer Maten Mantgumer Tennisclub Merke Commisje Mantgum D. Lont Maaike Kuipers B. Stienstra Jant van Dijk Telefoonnummer (06) 100 579 01 (058) 250 18 13 (06) 423 242 06 doarpsmienskip@mantgum.com E. van der Hem info@harmonieweidum.nl S. Cnossen (058) 251 96 81 (058) 251 93 93 (058) 251 94 02 (058) 250 15 97 (058) 250 11 44 (058) 250 40 97 (06) 130 43 474 (06) 204 94 345 (06) 512 21 165 06-14411680 mantgumleeft@gmail.com J. Noorman P. Kuipers Fam. Nutma Ondernemersvereniging Mantgum W. Fopma Oudercommissie De Gielguorde Resitearkolleezje Frisia 1874 Soos 60+ Speeltuinvereniging De Pôle Stichting Freed Stichting Wjukken Uitvaartvereniging De Laatste Eer Voetbalvereniging Oosterlittens Werkgroep Historie Mantgum Wietwetterklup R. Heida J. Nijboer G. Terpstra D. Ottema ocgielguorde@gmail.com Frisia1874@gmail.com (058) 250 26 75 (058) 255 25 85 (058) 250 1090 Bestuur@wjukken.nl (058) 822 27 63 (058) 250 14 34 (058) 250 13 09 (058) 250 10 38 (058) 254 20 51 R.W. Steensma R. de Groot MANDEGUOD 27 (06) 150 47 798 (058) 250 22 41 (058) 850 63 92 (058) 250 20 26
Activiteiten Maand oktober Donderdag 1 oktober Oud papier ophalen Vrijdag Zaterdag Zaterdag Zaterdag Zaterdag Zaterdag Zaterdag Zondag 2 oktober Filmhuis: “Im Labyrinth des Schweigens” (2014) 3 oktober Korfbal: WWC F1 - Mid Fryslan F1 3 oktober Korfbal: WWC E1 - Mid Fryslan E5 3 oktober Korfbal: WWC B1 - CSL B2 3 oktober Korfbal: WWC 3 - Veenwouden 3 3 oktober Korfbal: WWC 1 - Zunobri 1 3 oktober Korfbal: WWC 2 - Lintjo 2 4 oktober Ochtendgebed en Kerkcafé Woensdag 7 oktober Kerkcafé Zaterdag Zaterdag Zaterdag Zondag Woensdag 14 oktober Kerkcafé Zaterdag Zaterdag Zondag Woensdag 21 oktober Kerkcafé Vrijdag Zondag 10 oktober Korfbal: WWC D1 - Spannum D2 10 oktober Korfbal: WWC 1 - WIK ‘34 1 10 oktober Korfbal: WWC 2 - De Granaet 3 11 oktober Ochtendgebed en Kerkcafé 17 oktober Korfbal: WWC E1 - Pallas ‘08 E1 17 oktober Korfbal: WWC F1 - Waterpoort F2 18 oktober Ochtendgebed en Kerkcafé 23 oktober Filmhuis: Rocketman (2019) 25 oktober Ochtendgebed en Kerkcafé Woensdag 28 oktober Kerkcafé Donderdag 29 oktober Oud papier 12 t/m 18 oktober is het herfstvakantie Oud papier wordt 13 keer per jaar opgehaald. U kunt deze data terugvinden op de afvalkalender 2020 van Omrin. De data zijn ook te vinden op de Omrin-website. https://www.omrin.nl/bij-mij-thuis/services/afvalkalender. Of Googlen naar Afvalkalender Mantgum. Urker Vishandel Pizzabakker iedere dinsdag iedere donderdag 15.30-18.00 uur, bij de Poiesz 16.30 uur, bij de Poiesz 20:00 uur MFC Wjukken 09:00 uur Sportveld Mantgum 10:00 uur Sportveld Mantgum 11:00 uur VSportveld Mantgum 12:15 uur Sportveld Mantgum 13:45 uur Sportveld Mantgum 15:15 uur Sportveld Mantgum Mariatsjerke Mantgum Mariatsjerke Mantgum 09:30 uur 10:00 uur 10:30 uur Sportveld Mantgum 13:30 uur Sportveld Mantgum 15:15 uur Sportveld Mantgum Mariatsjerke Mantgum Mariatsjerke Mantgum 09:30 uur 10:00 uur 10:00 uur Sportveld Mantgum 09:00 uur Sportveld Mantgum 09:30 uur Mariatsjerke Mantgum 10:00 uur Mariatsjerke Mantgum 20:00 uur MFC Wjukken 09:30 uur Mariatsjerke Mantgum 10:00 uur Mariatsjerke Mantgum Vanaf 18.00 uur n.v.t. Vanaf 18.00 uur n.v.t. MANDEGUOD 28
Weekagenda maandag AMV fanfare ’Harmonie Weidum’ Yoga Zenmeditatie dinsdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Judo, 4 t/m 7 jaar Judo, 7 t/m 8 jaar Judo, 8 t/m 9 jaar Judo, 10 jaar en ouder Bootcamp Medische fitness woensdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Kaartmiddag Biljarten 60+ Bodyflow, Studio Fitaal Pilates, Studio Fitaal Malletband ‘Harmonie Weidum’ donderdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Pianoles Kids swing 4 t/m 7 jaar Funky kids 7 t/m 10 jaar Modern dance 10 jaar en ouder Fifty + fit. door Sander Hageman Jeu de boules competitie Clinic beginnen met Hardlopen Yoga Yoga, YogaRutger vrijdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Bridgen Pilates, Studio Fitaal 15.30 uur, OBS de Gielguorde 19.30 - 21.00 uur, dorpshuis Weidum 19.00 - 20.30 uur, fysiopraktijk Sybesma 19.45-21.30 uur, Dokter Fokkewei 08.15 - 12.15 uur, mfc Wjukken 15.45 - 16.30 uur, gymzaal 16.30 - 17.15 uur, gymzaal 17.15 - 18.05 uur, gymzaal 18.05 - 19.00 uur, gymzaal 19.30 uur start bij het plein van MFC De Wjukken 19.00 - 20.30 uur, fysiopraktijk Sybesma Yogalessen Marian Ypma/Studio Fitaal 19.45-20.45 uur Basisschool Mantgum 08.15 - 12.15 uur, mfc Wjukken 14.00 - 16.00 uur, mfc Wjukken 14.00 uur mfc Wjukken 18.45 - 19.40 uur, basisschool De Gielguorde 19.45 - 20.40 uur, basisschool De Gielguorde 19.30 - 21.30 uur, dorpshuis Weidum 08.15 - 12.15 uur, mfc Wjukken 14.50 uur - 21.30 uur, mfc Wjukken 15.45 - 16.30 uur, gymzaal 16.30 - 17.15 uur, gymzaal 17.15 - 18.05 uur, gymzaal Gymnastiekzaal Mantgum 19.30 uur 19.30 uur, stal fam. Odinga Skillaerd 19.30 uur, bij mfc Wjukken 19.00 - 20.30 uur, fysiopraktijk Sybesma 20.00 - 21.00 uur, basisschool De Gielguorde 08.15 - 12.15 uur, mfc Wjukken 14.00 - 17.30 uur, mfc Wjukken 09.00 - 09.55 uur, Dorpshuis Weidum Vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) 09.15 -10.15 uur, mfc Wjukken Vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) 10.30 -11.30 uur, mfc Wjukken Biljartcompetitie 19.30 uur, Café Bonnema zaterdag Bootcamp 09.00 uur start bij het plein van mfc De Wjukken MANDEGUOD 29
Instelling Buitenschoolse opvang De Vrijbuiters Kinderopvang It Flinterke Diëtistenpraktijk Leuk op Gewicht Dokterswacht Friesland Fysiotherapiepraktijk Mantgum Instellingen (088) 035 04 00 Peuteropvang ‘De Pukkewjuk’ (‘Kids First’) Mantgum Foar Inoar (088) 035 04 00 (088) 035 04 00 foarinoar@mantgum.com (06) 18 33 90 61 (0900) 112 71 12 (058) 250 14 14 Contact Contactpersoon E. Hartvelt E. Hartvelt E. Hartvelt C. Bruinsma J. Sybesma Apotheekhoudende praktijk H.B.Bergwerff, huisarts 0517-341272/0517342726 H.B. Bergwerff praktijkbergwerff@ezorg.nl apotheekbergwerff@ezorg.nl (058) 763 45 13 Gastouderopvang It Swânnennest Gastouderopvang Seerôvers en Lânrotten Gastouderopvang Us Wouterkes Logopediepraktijk Mantgum Studio Fitaal YogaRutger Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Sportcentrum Akkermans Tandartsenpraktijk Mantgum Mindfulnesstraining en zenmeditatie Gemeente Leeuwarden, klein leed K.lycklemaennijeholt@upcmail.nl (058) 250 15 23 (058) 250 19 52 (058) 250 13 63 (06) 270 649 94 (06) 420 122 03 info@yogarutger.nl (06) 519 689 90 rsdegroot@terphus.nl (0515) 42 56 12 (058) 250 17 81 (06) 128 227 12 (058) 257 66 66 G. van der Heide J. Wijnja R. van der Veen A. Wijnstra M. Ypma Rutger Feitsma R. de Groot V. Akkermans Eef Heinhuis Gezondheidscentrum It Kleaster Waar zijn in Mantgum AED’s aanwezig? MFC Wjukken (dag en nacht) hoofdingang gebouw Poiesz Supermarkt, alleen tijdens openingstijden Fysiotherapie Jelle Sybesma, werkdagen 08.00 - 18.00 uur Wat te doen bij een incident: eerst 112 bellen. MANDEGUOD 30
Witte jim dat… … alle moaie foto’s fan Juf Ida foar it omslach en it artikel oer Ida har ôfskie yn it septimbernûmer fan Mandeguod allegear makke wiene troch Adrie Jansen? Eare wa’t eare takomt! Witte jim dat… … de Mantgumer Maten foarearst net sjonge op moandeitejûns fanwege de koroana-maatregels? Mar se oefenje fêst wol op it húske en ûnder de dûs en as de kust wer feilich is sjonge se wer op folle sterkte fierder! MANDEGUOD 31
zorgvuldig en met aandacht Dag en nacht bereikbaar T 0566 60 29 22 www.dejonguitvaartzorg.n .nl nl I www.dejonguitvaartzorg.nl MANDEGUOD 32
Nieuws van artsenprakrijk Bergwerff Aan onze trouwe lezers, Na een mooie zomer maken we ons op voor een spannende herfst. Gaat ie komen of niet, de tweede golf? Begin augustus begonnen de cijfers weer aan te geven dat het aantal besmettingen aan het stijgen was, natuurlijk ook vanwege de vele testen, de verplaatsingen (iedereen op vakantie) maar ook de vele feesten die her en der gegeven werden. Ook wij zouden een tuinfeest geven voor onze jongste dochter, maar anderhalve week voor de tijd hebben we toch maar besloten om het feest uit te stellen. Tot grote teleurstelling van het jonge stel! Maar verstand won het van de emotie, we zagen de kop al in de krant: Bronen Contactonderzoek hebben uitgewezen dat bij de huisarts in Baard covid-19 besmettingen hebben plaatsgevonden….. Het devies blijft: houdt afstand, alleen bij klachten je laten testen en neem de hygiëne in acht! Het blijkt dat door het vele handenwassen gewone zomerinfecties achterwege blijven!! Dat is weer een meevaller moet u maar denken. In de praktijk hadden we opnieuw een jubileum. Deze maand augustus was Tineke Visser 12 ½ jaar in onze praktijk werkzaam. Tineke Visser-de Beer begon in februari 2008 nog op de Dekemawei 7 in Baard als tweede apothekersassistente, naast Jantsje was zij verantwoordelijk voor de receptenverwerking. Vorig jaar hebben we Janneke Hoekstra en nu Tineke in de bloemetjes gezet. Voor diegene die het nog niet weten: al gauw bleek dat we de praktijkruimte uitgroeiden in Baard, hoe gezellig (en efficiënt) het ook was om alles op één plek te hebben. Het pand in Winsum was al in gebruik door de praktijk en we besloten daarheen te verhuizen met de apotheek. Er volgde eind 2008 een verbouwing en in januari 2009 openden we de deuren van de apotheek aan de Skans 4 in Winsum. Voor alle partijen een win-win situatie. Later nog is de praktijk uitgebreid met de locatie in Mantgum. Maar nu terug naar 2020! Ik begon mijn stukje over de herfst, die al in september begint volgens de meteorologische kalender; de afgelopen week was het al zover, met de stormen die over ons land raasden. De weerberichten in het Caraïbische gebied - waar Bergwerff junior dokter is - volgen wij ook met interesse, want van augustus tot en met november is daar het orkaanseizoen. Al tweemaal deze maand hebben de inwoners van Saba hun huis orkaanproof moeten afsluiten, maar gelukkig gingen de ergste windstoten aan het eiland voorbij en bleef het bij hevige regenbuien. Toch iedere keer weer spannend hoe het eiland zo’n tropische storm doorstaat; één van de dokters verblijft dan die nacht in het plaatselijke ziekenhuis om eventuele spoedpatiënten op te kunnen vangen. Vanwege Covid-19 kunnen de mensen het eiland niet af, op Sint Maarten zijn nog steeds nieuwe uitbraken. En al het vliegverkeer gáát over St.Maarten. MANDEGUOD 33
MANDEGUOD 34
In de herfst worden traditiegetrouw de griepvaccinaties gegeven; dit jaar komen daar nog pneumokokkenvaccinaties bij. U zult binnenkort hierover bericht ontvangen van de praktijk. Beide vaccinaties worden op dezelfde dag gegeven, maar in verschillende (boven)armen. De gratis pneumokokkenprik is voor ouderen die tussen 1941 en 1947 geboren zijn: de prik geeft extra bescherming tegen longontsteking. In tegenstelling tot griep (influenza) is de pneumokok een bacterie, die wij allemaal bij ons dragen, zonder er ziek van te worden. Bij verminderde weerstand kan de pneumokok toeslaan en kunt u er ernstig ziek van worden. Om dit te voorkomen dient dus deze vaccinatie. De organisatie van de griepprik is anders dan in voorgaande jaren vanwege het coronavirus. Wanneer u in aanmerking komt voor de griepvaccinatie wordt u door de praktijk uitgenodigd op een datum, bepaald tijdstip en locatie. Dat kan in Winsum zijn (in de Helling) of in Mantgum (in de praktijk aldaar). Komt u alstublieft op de aangegeven tijd, en ook is er het verzoek om een mondkapje te dragen in verband met het Covid-19 virus. Verder wordt u vriendelijk verzocht zich aan de covid-richtlijnen te houden, met name de 1,5 meter afstand. In de brief die u zult ontvangen staan de richtlijnen voor deze vaccinatie bijeenkomst uitgebreid vermeld. Neemt u er goede notie van! Wanneer u niet eerder een griepvaccinatie heeft gekregen en u wilt er wel voor in aanmerking komen, neemt u dan contact op met de praktijk. U belt of mailt met de doktersassistente om dit te regelen, niet met de apotheek. Ook wanneer de voorgestelde datum u niet schikt: neem per e-mail contact op met de praktijk voor een nieuwe vaccinatiedatum. Tevens vragen wij u de oproep mee te nemen bij de vaccinatie, er staat namelijk een barcode op die wij moeten gebruiken. Dus NIET VERGETEN de oproep mee te nemen. Nog even wat nieuws op het persoonlijke vlak: Dokter Ringnalda zal in het najaar met zwangerschapsverlof gaan. Wij wensen haar een paar mooie laatste weken toe en een voorspoedige bevalling. Voor haar in de plaats zal een vervanger komen. Naast onze ‘eigen dokter’ zijn dokter Elske de Wolff en dokter Joep Bontemps werkzaam in onze praktijk. Verder begint er in september een Praktijkondersteuner GGZ voor jeugdige patiënten. Mijn stukje wil ik graag besluiten met de wens dat u allen gezond blijft en de herfststormen goed zult doorstaan. Tot een volgende keer, Aukje Bergwerff-de Boer MANDEGUOD 35
MANDEGUOD 36
Wat hinget der by dy oan ‘e muorre? Fan alles wat……….. As je by ús der yn komme, sjogge je daliks al wat oan de muorre: in skilderij mei wetter en boaten. Dat wat in hiele wichtige rol yn ús libben spile hat. It is al âld want myn âlden krigen it op harren troudei, it hong altyd by ús thús yn de keamer op de pleats. Kom je fierder dan is der “De See”, in grut skilderij fan Peter Vassilev, dat wy kochten yn de njoggentiger jierren en wêr’t ik no noch wei fan bin. Ik ha altyd wei fan see en wetter west. Ja, hoe kin it ek oars, it hat altyd tige bepalend west yn myn libben. En dêr hat myn ferhaal fierders mei fan dwaan. Dy jûns dat ik skille waard mei de fraach oft ik wol in stikje foar Mandeguod skriuwe wol oer “Wat hinget der by my oan de muorre” wiene Brecht en Joost - ús bernsbern - by ús útfanhûs. We hiene dy deis yn de doaze sjoen dy’t by ús yn de keuken oer de flier stiet, want nijsgjirrich as bern binne hiene se der al yn sjoen en eins foel it tige ôf, allegearre loftpostbrieven. Doe moast der fansels útlis komme en sadwaande rekke beppe oan it ferhaal oer pake en harsels. Pake (Gerryt), seeman, en ik learden elkoar kennen en rekken fereale. Mar MANDEGUOD 37
MANDEGUOD 38
ja doe moast hy wer nei see en begongen de brieven. Yn dy tiid hiene je gjin smartphones, je koene elkoar net iens belje fan see ôf, gjin appkes, gjin mailtsjes, hielendal neat. Allinne yn bysûndere gefallen Radio Scheveningen. Dêrwei kaam dan in tillegram. Mar hawar, wy diene it mei brieven en eins is dat folle moaier, want je kinne alles wer lêze, it stiet swart op wyt. Ik ha harren stikjes út de brieven foarlêzen en dan komme der hiele moaie petearen op gong en je reitsje sels hielendal werom yn dy tiid, ja, je wurde hielendal nostalgysk. Doe’t de bern jûns op bêd wiene bin ik noch wat troch gongen en dan sjogge je in hiel tiidsbyld oan je foarby gean. Der binne saken dy’t je alhiel fergetten binne en somtiden steane de bylden je noch tige helder foar eagen. Ik ha altyd sein dat ik der letter in boek fan meitsje soe, mar dat liket my no net sa sinfol mear. Mar de brieven, ek dy fan Gerryt oan my, binne der noch. En al hinget it net oan de muorre, it is in ferhaal fan ús yn in protte kleuren en bylden en sadwaande dit ferhaal fan my. We ha lykwols ek genôch oan de muorre hingjen: Janneke’s, in Gerlsma, in Scholte Albers en in pear fan my sels. Wolle jim se sjen, kom mar del! Ik soe de pinne graach trochjaan wolle oan Ellen van der Weide. Gjetsje Terpstra-Stenekes Kollekte foar de Kankerbestriding (KWF) Ek dit jier ha wy wer in moai bedrach ophelle! De kollekte foar KWF hat € 963,68 opbrocht. In ‘dikke duim’ foar alle ynwenners fan Mantgum dy’t wat yn’e bus dien ha of de QR-code brûkt ha. En alle ‘kollektebusrinners’: tige tank foar jim ynset! Coby Kirkenier MANDEGUOD 39
Met hart voor dieren, in het hart van Fryslân Voor spoedgevallen 24 u./7d. bereikbaar. Oedsmawei 13, 9001 ZJ GROU Tel. 0566 - 60 14 64 E-mail: info@dierenartsgrou.nl Websites: www.dierenartsgrou.nl en www.bistedokter.nl Telefonisch spreekuur: maandag t/m zaterdag van 8.00 - 9.30 u. Spreekuren gezelschapsdieren uitsluitend op afspraak! Balie geopend: Maandag t/m vrijdag: 8.00 – 18.00 u. en zaterdag: 8.00 – 9.30 u. MANDEGUOD 40
Mantgum Foar Inoar Beste Antennes en Sympathisanten, In een wereld zonder Corona was er zeker al 1 themabijeenkomst gepland en waren al diverse Eetcafés gehouden, enz. Maar de realiteit is anders. Er is WEL Corona en dat heeft logischerwijs consequenties voor onze activiteiten. Gezond zijn en blijven gaat immers ALTIJD voor! Natuurlijk is het mogelijk, met inachtneming van de 1.50 m, een Eetcafé te organiseren. Maar één van de doelen hiervan is: gezellig samen eten en leuke gesprekken houden met mensen die je misschien niet iedere dag tegenkomt. Daarbij is een deel van de aanwezigen qua leeftijd vanzelfsprekend voorzichtig. Dus even geen optie, helaas. Kortom een en ander staat even “on hold”. Dat houdt zeker niet in dat Mantgum Foar Inoar niet actief is! Kaartjes versturen, boodschappen doen voor anderen en b.v. koken; deze activiteiten gaan gewoon door. Hierbij zie je ook de betrokkenheid, de aandacht voor elkaar in het dorp!! Gelukkig!. Omdat het Coronagewijs nog steeds onrustig is, is het organiseren van een themabijeenkomst voor Antennes en Sympathisanten ook nog niet aan de orde. Zodra dit weer mogelijk is, pakken wij dit op! U hoort natuurlijk van ons! Vriendelijke groet, De coördinatiegroep Mantgum Foar Inoar, Aukje, Siebolt, Ank, Roely, Pieter en Marja De Coördinatiegroep MFI is bereikbaar (tussen 08.00 en 23.00) op de volgende telefoonnummers: Aukje & Siebolt Dijkstra: 06-51058186; Ank van Eif: 058-2501557; Roely & Pieter van der Veen: 06-83713210; Marja Reijndorp: 06-12068990/058-2502264 Voor het doorgeven van berichten en vragen. Ook bereikbaar via e-mail: foarinoar@ mantgum.com Zie ook website: https://www.mantgum.com/doarpsmienskip/mantgum-foar-inoar MANDEGUOD 41
Ambachtsbakker Sybesma * Mantgumer Preamke, een heerlijk lekkernij maar ook een leuke tip als kado. * Kadomand vullen naar keuze terwijl u wacht, u kunt deze ook bestellen. * Suiker/krentenbrood in cijfers. leuk voor kado verjaardag of trouwdag! Openingstijden Mantgum: Dinsdag t/m donderdag: 8.30 - 18.00 uur Vrijdag: 8.00 - 18.00 uur Zaterdag: 8.00 - 16.00 uur email: bakkerijsybesma@hetnet.nl Mantgum tel.: 058-2502070 / Boksum tel.: 058-2541323 / 06-22632617 * Reklame’s staan in de Skille vermeld. * Ontbijtservice. * `s Maandags kunt u gebak afhalen op bestelling in onze winkel te Boksum. Ook kunt u s`ochtends vroeg altijd in Boksum terecht om uw gebak af te halen of mee te nemen naar uw werk bijvoorbeeld. * Bestellen kan in de winkel of via telefoon of whatsapp of website www.ambachtsbakker.nl MANDEGUOD 42
Duorsum Mantgum blikt terug en kijkt vooruit Vanwege de Corona-situatie een half jaar later dan gepland, was op dinsdag 1 september dan toch onze algemene ledenvergadering. De opkomst was zo'n 16 personen, niet onaardig. Er werd verteld over de twee postcoderoos-projecten die afgelopen jaar zijn voltooid en hoe dat in goed overleg is gegaan met de basisschool en de familie Middelweerd. Beide daken leveren vanaf eind 2019 al volop zonne-energie aan de certificaathouders. In totaal zo'n 30 personen. Ook is op de basisschool een scherm geplaatst waarop informatie is af te lezen over hoeveel zonne-energie er wordt opgewekt op het dak. De financiën werden besproken door penningmeester Sipke Dijkstra en ook de kascommissie heeft zijn goedkeuring gegeven. Verder is het voorstel dat we geen contributie heffen van leden aangenomen. Bouwe de Boer Na de pauze vertelde de Friese duurzaamheidsambassadeur Bouwe de Boer over welke zaken en projecten er aan de gang zijn in onze provincie rondom duurzaamheid en de overgang naar duurzame energie. Zo is elke gemeente momenteel een plan aan het maken waarin staat hoeveel duurzame energie zij voor 2030 willen opwekken en staat in een ander plan wanneer welke wijk van het aardgas af gaat en wat een mogelijk alternatief is voor aardgas. Bouwe voorziet een grote rol voor lokale energie-coöperaties hierbij. Hoe nu verder? Nu twee daken vol liggen met zonnepanelen, hebben we nagedacht met welke onderwerpen we het komende jaar (of jaren) verder willen. Uiteindelijk zijn we uitgekomen bij ‘besparing’. Want de meeste duurzame energie is nog altijd de energie die je niet nodig hebt. De komende tijd gaan we nadenken over de verdere invulling hiervan. Mocht u ideeën hebben over duurzaamheid in Mantgum, in welke vorm dan ook, dan horen wij dit uiteraard graag. Samen kunnen we kijken wat mogelijk is en of er meer geïnteresseerden hiervoor zijn te vinden. Sijbren van der Heide MANDEGUOD 43
MANDEGUOD 44
Nijs fan De Gielguorde Bericht van de (oudercommissie van de) Gielguorde Na een zomervakantie die koeltjes begon en broeierig eindigde, zijn de kinderen half augustus begonnen aan hun nieuwe schooljaar. In de eerste schoolweek kwam de oudercommissie bij elkaar om de afgelopen periode te evalueren en de planning voor de komende maanden te bespreken. In het voorjaar kondigden zij in de Mandeguod aan nog twee evenementen in petto te hebben voor het schooljaar 2019/2020. Helaas kon de Garagesale in mei noch het pleinfeest in juni doorgaan. Heel erg jammer! Ook de laatste schooldag had een andere invulling dan voorgaande jaren. Zo bakten de ouders geen pannenkoeken. Wel kregen de kinderen patat en ijsjes van de oudercommissie, en die gingen er ook wel in. De Poiesz leverde voor deze dag een sponsorbijdrage en de Wjukken stelde gastvrij zijn keuken beschikbaar, waarvoor hartelijk dank! De verzameling van het oud papier is een terugkerend onderwerp op de agenda bij de vergaderingen. Dit jaar willen we de vier-wekelijkse rondgang door het dorp weer iets veiliger maken voor de vrijwilligers. Bewoners van enkele straten kunnen hierbij helpen door de dozen bij elkaar te zetten op één plek. Afgelopen maand trof u in uw brievenbus al een plattegrond met de betreffende verzamelplaatsen aan. U vindt de nieuwe oud-papierroute ook elders in deze Mandeguod. En dan de planning voor het nieuwe schooljaar. Met frisse moed en voorzichtig optimistisch hebben de commissieleden een drietal data geprikt voor de algemene ledenvergadering in november en de Sinterklaas- en kerstviering in december. Duimt u mee? Met vriendelijke groeten van de Oudercommissie Op school zijn we begonnen zoals we geëindigd zijn begin juli, dus met vaste looproutes, zo min mogelijk mensen van buiten in de school en ongeveer 15 keer per dag de handen wassen. Gelukkig zijn de regels voor stagiaires wat versoepeld, zodat de Pabo-studenten die bij ons stage lopen weer verder kunnen met hun studie. Van het personeel is gelukkig tot op heden niemand besmet geraakt. Laten we hopen dat dit zo blijft. MANDEGUOD 45
Op het moment dat u dit leest, zijn wij volop in de voorbereidingen voor de Kinderboekenweek. Dit jaar heeft die als thema “En toen?”, dus we duiken de geschiedenis in. Verder hopen we dat we dit jaar weer mee kunnen gaan doen met schoolschaatsen voor groep 5 en 6. Dit blijft altijd één van de dingen die de kinderen heel erg leuk vinden, dus ik hoop dat het doorgang kan vinden. Al met al proberen we in deze rare tijden zoveel mogelijk op de normale manier ons onderwijs vorm te geven en de kinderen zoveel mogelijk een vaste basis te bieden en tot nu toe heb ik het idee dat we hier aardig in slagen. Met vriendelijke groet, Patrick van der Veen Locatiecoördinator OBS De Gielguorde Oud papier route per 1 oktober 2020 De afgelopen jaren zijn de vrachtwagens voor het ophalen van het oud papier steeds groter geworden en de straten steeds voller. Deze grote vrachtwagen kan door zijn lengte niet altijd goed in alle straten van Mantgum komen. Mede daardoor zijn er in verschillende straten verzamelplaatsen gekomen voor het neerzetten van het oud papier. Dat is een goede zaak, want dat scheelt onze vrijwilligers een grote work-out op hun oud papier avond. Veilig en ergonomisch je werk uitvoeren is voor bijna iedereen dagelijkse kost geworden. De oudercommissie van de Gielgourde, die de coördinatie van het oud papier in Mantgum regelt, vindt het belangrijk dat onze vrijwilligers dit ook veilig en ergonomisch kunnen doen. Dat betekent goed zichtbaar om de vrachtwagen, het dragen van een hesje, het goed tillen van de (soms zware) dozen. Maar ook dat de vrachtwagenchauffeur zoveel mogelijk rechtuit kan rijden, zonder dat deze (soms) gevaarlijke achteruitrijd-manoeuvres moet maken om maar bij het oud papier te kunnen komen. Dit vinden wij onverantwoord voor onze vrijwilligers. Dit heeft ons doen besluiten om nog eens kritisch naar de oud papier route te gaan kijken. Een hoop dorpsbewoners helpen ons al door het oud papier op centrale plekken neer te zetten. Daarvoor onze dank! Maar het wordt beter en veiliger als de vrachtwagen alleen maar vooruit kan rijden. Dit betekent dat de route “1 richting” gemaakt wordt, en dat MANDEGUOD 46
er een aantal nieuwe verzamelplekken zullen komen. Dit kan betekenen dat u wellicht iets verder met uw oud papier moet gaan lopen, hiervoor hopen wij op uw begrip en medewerking. En nou horen wij u denken: ‘Maar als de containers opgehaald worden dan rijdt de vrachtwagen toch ook door mijn straat of achteruit mijn straat in?’ Dat is waar, maar die vrachtwagen rijdt zonder vrijwilligers door het dorp. Hiernaast ziet u de oud papier route die vanaf 1 oktober 2020 ingaat. Als de wagen niet meer in uw straat komt, kunt u het oud papier bij de dichtstbijzijnde verzamelplaats neerzetten. OUD PAPIER ROUTE PER 1 OKTOBER 2020 De pijlen geven de verzamelplaatsen aan MANDEGUOD 47
MANDEGUOD 48
MANDEGUOD 49
MANDEGUOD 50
Verhalenavond 2020 Op vrijdagavond 6 november vindt voor het derde achtereenvolgende jaar de Verhalenavond plaats in Friesland, georganiseerd door Pier21. Dit betekent nieuw leven in een oude Friese traditie: winterjûnenocht. Iedereen met een verhaal, particulier of organisatie, vertelt op een zelf te kiezen locatie. Denk hierbij aan een huiskamer, zorginstelling, museum, school, kroeg, dorpshuis, bedrijf of gewoon lekker buiten bij een vuurkorf. Je hoeft geen literaire vertelling te houden, maar gewoon een verhaal zoals je dat aan een ander vertelt. Het verhaal duurt maximaal 8 minuten en het thema dit jaar is ‘Het Virus’. ‘Betekent dit dat ieder verhaal over Corona moet gaan? Zeker niet! Misschien heb je het afgelopen half jaar wel een nieuwe liefde ontmoet, waarover je wilt vertellen. Of had jij ineens tijd om de zolder op te ruimen, en ben je daar op een verhaal gestuit! ‘Het Virus’ is het uitgangspunt. Wat je ermee doet, mag je zelf weten’, aldus Janneke de Haan, artistiek leider van het project. Een verhaal en locatie aanmelden kan via www.verhalenavond.nl. Hier worden alle vertel-locaties in kaart gebracht, zodat het publiek op 6 november een mooie route kan maken langs verschillende verhalen. Alle verhalen zijn gratis te beluisteren. Vertellers kunnen zich aanmelden en ontvangen tips voor een goed verhaal en hoe ze ‘coronaproof’ mee kunnen doen. Vertellers voor de Verhalenavond kunnen zich aanmelden! MANDEGUOD 51
MANDEGUOD 52
Het Litteken Bij ons in de hal staat een grote mahoniehouten kuifkast. Een erfstuk dat een halve eeuw geleden door mijn vader eigenhandig is ‘gerestaureerd’. De kroon was in duigen gevallen, maar destijds stukje bij beetje weer prachtig gelijmd. Door het huidige interne CV-klimaat was het monument echter opnieuw aan een opknapbeurt toe. Reduzum is gezegend met een specialist op dat gebied en dus ontfermde houtbewerker Dirk zich over de antieke kast. Dat is fantastisch gelukt! Zelfs een stuk fineer van het deurpaneel dat geknapt was wist deze kunstenaar magnifiek te herstellen. De vlammen van het oude fineer lopen zelfs weer door en er is nauwelijks kleurverschil. Toch zul je de beschadigde plek altijd blijven zien. Dirk noemt dat ook bij een kast een ‘litteken’ van de tand des tijds. In mijn loopbaan heb ik van menig dier getracht littekens zo beperkt mogelijk te houden, maar ze zijn er onherroepelijk. Ik zag het als een uitdaging een wrat van een ooglid zodanig te verwijderen dat het restloos genas. De wond van een keizersnede bij een rund is zo groot, die zul je altijd blijven zien. Gelukkig groeit er bij dieren vrijwel altijd weer haar overheen! Waar ik zelf littekens heb? Dat valt eigenlijk reuze mee, zeker als je de risico’s van mijn vak incalculeert. Ontelbare malen ben ik in de vingers of elders gebeten en gekrabd door een kwaaie hond of een bange kat. Daar zijn hoegenaamd geen littekens van overgebleven. Het grootste manco dat ik uit confrontaties met dieren heb overgehouden is een kuiltje in mijn linker bovenbeen. Een merrie trapte me letterlijk ondankbaar na, nadat ik haar uitgescheurde schede na het veulenen had gehecht. Wat een klap! Had ze 10 centimeter lager gemept, dan was mijn knie aan gort geweest… En het is juist de knie van mijn andere been waar het enige uitwendig zichtbare litteken op mijn lichaam is te zien. Een kundig orthopeed heeft mij van een (halve) nieuwe rechter knie voorzien en dat bijzonder netjes gedaan. En, oh ja, ik ben nog van de generatie met littekens van de ‘pokkenenting’… Inwendig heb ik sinds juli dit jaar een viertal littekens bezorgd gekregen in mijn linker hartboezem. Om een eind te maken aan een hartritmestoornis. Binnen twee weken na die ingreep was ik weer volop aan het werk. Dat bleek niet verstandig, zo waarschuwde mijn rikketik. Een dergelijke actie heeft namelijk een enorme impact en moet tijd krijgen om te herstellen. Aangezien ik eind MANDEGUOD 53
MANDEGUOD 54
van dit jaar ook nog een nieuwe linker knie in het verschiet heb, is er binnen de praktijk in goed overleg besloten in september na de vakantie mijn werkzaamheden helemaal neer te leggen. Uiteraard is dit een rationele beslissing met een enorme emotionele lading, maar niet het einde van de wereld! Ik prijs mij gelukkig met het feit dat ik een groot team van dierenartsen en assistenten achterlaat dat ik zelf stuk voor stuk mee heb uitgezocht en dat mij prima kan vervangen. Collegae met hart voor de zaak. Diergezondheidszorg is mijn lust en mijn leven. Niet voor niets heb ik altijd geroepen dat ik ‘het mooiste beroep van de wereld’ heb. De enorme variatie in werkzaamheden en dieren en de omgang met een evenzo grote variëteit aan diereigenaren heb ik altijd als bijzonder aantrekkelijk ervaren. Zo werd ik nooit een specialist, maar juist een typische allrounder. Na ruim 33 jaar noeste arbeid in de praktijk Reduzum-Grou wordt het echter tijd mijn eigen gezondheid te laten prevaleren boven die van de zorg voor de dieren die mij altijd zijn toevertrouwd. Ontegenzeglijk zal ik het bistedokterjen en het contact met boeren, burgers en buitenlui verschrikkelijk missen. En een officieel afscheid zit er voorlopig absoluut niet in. Maar een ieder die mij kent, weet dat ik daar vroeg of laat een creatieve draai aan zal geven. Ik herinner me nog heel goed het afscheid van Master Piter als hoofd van De Trije Doarpenskoalle in Reduzum. In zijn afscheidsrede noemde hij het dat hij het ervoer als ‘een klein beetje doodgaan’ om afstand van zijn functie te moeten doen. Ik meende hem destijds in mijn hoedanigheid als voorzitter van de ouderraad te moeten verbeteren dat het wellicht eerder als een ‘amputatie’ aanvoelde. Nu ik zelf in de vergelijkbare situatie ben, zal ik ervoor proberen te zorgen dat geen van beide op mij van toepassing zal zijn. Ik heb nog zoveel liefhebberijen waar ik veel te weinig tijd voor heb gehad, waarvan ik hoop dat die ervoor zullen zorgen dat het stoppen zelfs geen littekens op mijn ziel zal veroorzaken! Freek de Jonge vroeg zich ooit zingend af of ‘er leven is na de dood’. Dat denk ik persoonlijk niet. Maar er is wel degelijk een leven na mijn bestaan als bistedokter en ik hoop dat het mij samen met Lia nog een hele poos gegund is. menno@bistedokter.nl MANDEGUOD 55
Colofon Afmetingen advertenties hele pagina halve pagina kwart pagina staand kwart pagina liggend 180 x 128 mm 128 x 87,5 mm 87,5 x 61,5 mm 128 x 41,25 mm Iedere advertentie heeft standaard een rand, tenzij het design van de advertentie dit niet toelaat. Aanleveren advertenties en afbeeldingen Aanleveren van een advertentie kan in elk gewenst grafisch formaat zoals bijvoorbeeld BMP, TIFF, JPG, JPEG, PNG, etc. Aanleveren van een advertentie in WORD is ook mogelijk. U loopt dan wel de kans dat er afwijkingen optreden, met name in de fonttypes en fontgrootte. Mandeguod is een uitgave van Doarpsmienskip Mantgum en verschijnt 11 keer per jaar. Doarpsmienskip Mantgum Sipke Dijkstra, voorzitter. Ewoud Westrik, secretaris. Bert van der Weide, penningmeester. E-mail: doarpsmienskip@mantgum.com Website: www.mantgum.com Redactie Mandeguod Vacature hoofdredacteur, Lys Scarse eindredacteur, Maaike Kuipers redacteur, Diny de Vries redacteur, Jacob Scheffer redacteur, Frits Sieperda vormgever Financieel beheer Hotze Bonnema, penningmeester. Bankrek. Mandeguod: NL77 INGB 0005 0727 04 Verslaggever Siebolt Dijkstra korrektor Fryske teksten, Verspreiding Yme en Ary Meintema coördinatie. Verspreiding door veel vrijwilligers uit Mantgum. Druk: CSLdigitaal Tarieven Mandeguod Jaaradvertentie (binnenwerk) Hele pagina Halve pagina Kwart pagina www.mantgum.com e 160,00 e 85,00 e 47,50 Eenmalige advertentie (alleen binnenwerk) Hele pagina Halve pagina Kwart pagina e 27,50 e 15,00 e 11,00 Verenigingsmededelingen (alleen binnenwerk) Jaarbijdrage e 30,00 Oplage: 510 exemplaren. Inleveren kopij, uiterlijk de 14e van elke maand mandeguod@gmail.com. Algemeen Politie Service Centrum (0900) 88 44 © MANDEGUOD Overname van artikelen en foto’s alleen na verkregen schriftelijke toestemming van de redactie van Mandeguod. MANDEGUOD 56 In uw mail met de bijdrage(n) dient u - voor eventuele vragen - uw naam, adres en telefoonnummer te vermelden. De bijdrage moet - tenminste - voorzien zijn van de naam van de afzender. De redactie behoudt zich het recht voor om uw tekst te redigeren, zo nodig in te korten of om uw bijdrage(n) eventueel niet te plaatsen. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van stukken die zijn geschreven door niet-redactieleden. Tevens dient u zich er rekenschap van te geven dat Mandeguod ook in pdf-formaat op www.mantgum. com geplaatst wordt. e-mailadres mandeguod@gmail.com
1 Online Touch