Mandeguod mededelingen- en activiteitenblad van Mantgum 39e jaargang Oktober 2025 O.a. in dit nummer: 35 Doarpskeamer Nij Baerderadiel 8 Aftrap cultureel seizoen Wjukken 44 Wat hinget der by Sjoukje oan ‘e muorre
Geknipt voor krullen Onverdeelde aandacht maakt alles beter. Daarom nemen we de tijd. De salon is gespecialiseerd in het knippen van krullen, een kunst die tot in de puntjes wordt beheerst. Ervaar ook het verschil, bel voor een afspraak of kom langs. De Finne 2 Mantgum (058) 250 15 75 www.kappershuis.nl /kappershuis.nl /kappershuis UW INTERIEURSPECIALIST BEHANG | GORDIJNEN RAAMDECORATIE | HORREN PVC VLOEREN | LAMINAAT TAPIJT | PVC VLOEREN | VINYL BUITENZONWERING KASTEN OP MAAT Kom langs en vraag naar de (eindeloze) mogelijkheden! De Lange Baan 10 8731 DZ Wommels Telefoon (0515) 33 26 05 E-mail woonvaria@colorsathome.nl www.woonvaria.nl 2 | Mandeguod oktober 2025 Nieuw! Joke & Johan
We schreven er al eerder over op deze plek: de deadline van Mandeguod is niet altijd even ideaal. Alles wordt halverwege de maand in de steigers gezet om ervoor te zorgen dat er aan het begin van de volgende maand een gevulde editie op de deurmat ligt. Soms leidt dat ertoe dat we gebeurtenissen die aan het einde van de maand spelen, niet meer mee kunnen nemen. Dat is deze editie ook weer het geval met de Mantgumer Merke. Terwijl de eerste tenten op het sportveld verschenen, kregen de laatste artikelen een plekje in de Mandeguod. Terwijl de eerste feestelijkheden losbarstten, werd het blad opgemaakt en nog een laatste keer nagekeken. En terwijl iedereen na het weekend uitgeput en voldaan terugkeek op een geslaagde Merke (want we durven er vooraf best vanuit te gaan dat de Merke weer geslaagd gaat zijn), lagen de 500 exemplaren van de Mandeguod op de drukpers in Leeuwarden. Voor uitgebreide merkeverslagen moeten jullie dus wachten tot de volgende editie. Extra blij zijn we daarom dat het dit jaar wel weer gelukt is om een merkefoto op de cover te zetten. Een mooie plaat van de optocht, gemaakt door fotograaf Jelmer Jonker. Zo hebben jullie toch nog een klein stukje Merke in de brievenbus. En nu het blad in de brievenbus ligt, is het alweer oktober. De maand waarin we weer naar de stembus mogen om een nieuwe Tweede Kamer te kiezen. Maar ook de maand waarin de bouw van de appartementen van Galemahiem echt van start gaat en het cultureel seizoen wordt geopend in de Wjukken. U leest er alles over in deze editie. Veel leesplezier namens de redactie, Boris Lemereis Mandeguod heeft een nieuw mailadres. mandeguod@mantgum.com Mandeguod oktober 2025 | 3 Prakkesaasjes fan de redaksje
4 | Mandeguod oktober 2025
In dit nummer: Prakkesaasjes fan de redaksje Aftrap cultureel seizoen Wjukken Doarpsmienskip Mantgum Winnende lotnummers Lytse PC 2025 Soos 60+ WWC: Wist u dat... Start bouw appartementen Galemahiem Nieuws van het filmhuis Volhoudbaar Mantgum? Nieuws uit de Mariakerk Iepen Kampioenskip Littenseradiel 2025 Jeu de Boules Wjukkennieuws Verenigingen Activiteiten oktober Weekagenda Instellingen Vooruitkijken Doarpskeamer Nij Baerderadiel oktober 2025 Mantgum Foar Inoar Partoer Renze Pieter Hiemstra wint 75-ste Lytse PC Mantgum Wat hinget der oan ‘e muorre by Sjoukje de Jong? Uitnodiging: Toernooi Kolonisten van Catan Plan Boppeslach Boppe Fertier (30-8-2025) Colofon 3 6 8 10 11 13 16 19 20 22 25 27 29 30 32 33 35 39 40 44 49 50 54 Kopij inleveren uiterlijk de 14de van elke maand mandeguod@mantgum.com www.mantgum.com Optocht Mantgumer Merke Foto: Jelmer Jonker Mandeguod oktober 2025 | 5
Doarpsmienskip Mantgum Beste dorpsgenoten. In de vorige Mandeguod hebben we aangegeven dat de bestuursleden elk “aanspreekpunt” zullen zijn voor de verschillende onderwerpen van de dorpsvisie. Inmiddels zijn de bestuursleden akkoord gegaan met de verdeling, de nummers achter de namen verwijzen naar het visiepunt beschreven in de dorpsvisie. Anne Dijkstra: Sport en bewegen (visiepunt 6) Dorpshuis en verenigingsleven (7) Tryntsje van der Galiën: Wonen en werken (5) Onderwijs en kinderopvang (9) Roelf Vogelzang: Water (4) Henk Keereweer: Duurzaamheid (1) André Talman: Cultureel erfgoed (2) Landschap en groen (3) Hilda van der Meulen: Zorg en Welzijn (10) Kerk- en levensbeschouwing (8) De bestuursleden van DMS zijn aanspreekpunt voor desbetreffend onderdeel en met elkaar verantwoordelijk voor het behartigen van de belangen van het dorp, dit in samenwerking met de gemeente. DMS coördineert en is dus niet de organisator/kartrekker van werkgroepen. Vragen m.b.t een 6 | Mandeguod oktober 2025 onderwerp gaan in eerste instantie naar desbetreffende werkgroep (als die er is) en deze bespreekt voortgang/ontwikkelingen met desbetreffend bestuurslid DMS. Wij kunnen niet zonder de samenwerking met de bewoners van het dorp. Wij hebben jullie nodig voor het invullen van de werkgroepen van de verschillende onderdelen. Dit om daadwerkelijk de doelstellingen te kunnen behalen die in de dorpsvisie staan beschreven. De dorpsvisie is tenslotte van ons allemaal en we zouden het mooi vinden als we er samen mee aan de slag kunnen. Bij een aantal onderdelen zijn er al werkgroepen betrokken. Graag zouden wij dit zien bij elk onderdeel van de dorpsvisie. We willen hierbij voorkomen dat bestuursleden afzonderlijk van elkaar worden gezien als eindverantwoordelijke voor het wel of niet tot stand komen van een visiepunt/werkgroep. Het is de gezamenlijke verantwoordelijkheid als DMS en dorp of dit lukt of niet. Heeft u vragen hierover dan kunt u contact opnemen via de mail: doarpsmienskip@mantgum.com Ook de afgelopen maanden zijn er weer subsidies vanuit het dorpenbudget beoordeeld door DMS. Zo is er in deze maand een subsidie toegekend aan het jubileum van WWC, de Doarpskeamer voor de open dag en de IJsclub voor de
bouw van het IJsbaanhokje. De werkgroep wonen is verder in gesprek gegaan met de 2 stedenbouwkundigen van de gemeente. Zodra hierover meer bekend is zullen we dit delen binnen het dorp. Net voor het schrijven van dit bericht kregen we een telefoontje van de gemeente dat de Julianaboom op het parkeerterrein aan de Seerp van Galemawei binnenkort verwijderd zal worden en er op het grasveld erachter een nieuwe boom geplant zal worden. Wij hebben onze bezwaren hiertegen geuit. Waarom kan de boom niet blijven staan, zoals eerder afgesproken (en ook nog vermeld staat op website van de makelaar). Volgens deskundigen heeft de boom geen kans van overleven, wanneer hij blijft staan, maar ook niet wanneer hij verplaatst zou worden. We hebben nu gevraagd of de boom kan blijven staan om toch te kijken of hij het zal overleven. Mocht dit niet lukken dan kan hij altijd nog verwijderd worden. Ook hebben we onze zorg geuit over de beperkte parkeerruimte die voor het parkeerterrein terug zal komen. En omdat we toch in gesprek waren ook meteen gevraagd of het mogelijk is dat er laadpalen bij de nieuw te vormen parkeerruimte kunnen komen. De gemeente zal dit intern bespreken en DMS hiervan op de hoogte brengen. Vriendelijke groet, Doarpsmienskip Mantgum, Anne (blijft voorzitter), Roelf (penningmeester), Tryntsje (secretaris), Hilda, André en Henk. Meer weten? T 0612822712 eefheinhuis@8je.nl • www.8je.nl Dokter Fokkewei 10, Mantgum Eef Heinhuis - ervaren trainer Mindfulness categorie 1 MBSR - MBCL - IMP Zenmeditatie Mandeguod oktober 2025 | 7
Aftrap cultureel seizoen Wjukken Zaterdag 11 oktober - Big Mill Band Wie kent hem niet, de jazz klassieker Summertime, van Gershwin? Of wat dacht u van de funky popnummers van Earth, Wind & Fire? In de Wjukken klinken ze op de feestelijke opening van het culturele seizoen 2025/2026 op 11 oktober. Ze worden gespeeld door de Big Mill Band uit Leeuwarden. Harry Broekman leidt zijn big band door de jazz, pop en funky wereld. U kunt er comfortabel zittend naar luisteren, een feest op zich, maar u kunt er ook op dansen. Met een hapje en een drankje wordt het genieten van deze energieke en veelzijdige band en natuurlijk elkanders gezelligheid. Dus hoort, zegt het voort: de Big Mill Band op zaterdag 11 oktober. De zaal opent om 20.00 uur en de band speelt vanaf 20.30 uur. Voor € 17,50 bestelt u via de website van de Wjukken de kaartjes, deze zijn inclusief een pauzedrankje. Tot dan! Cultuurcommissie Wjukken 8 | Mandeguod oktober 2025
Mandeguod oktober 2025 | 9
Winnende lotnummers Lytse PC 2025 Prijs 1. Picknicktafel fan Wiedijk Wood Products 2. Sloepvaren 8 3. 2x kaarten iepenloftspul Jorwert 4. Kleintje picknicktafel fan Wiedijk Wood Products 5. 1x waspas autobedrijf Sypersma t.w.v 30,6. 1x waspas autobedrijf Sypersma t.w.v 30,7. 1x waspas autobedrijf Sypersma t.w.v 30,8. Cadeaubon bakkerij Sybesma t.w.v 15,9. Boerenbont ovenschaal 10. Contact grill 11. Rugzak 12. Lego papegaai 13. Party en co 14. Waterkoker 15. Powerbank 16. Kleed 17. Handdoek + baddoek (kleur 1) 18. Handdoek + baddoek (kleur 2) 19. Baddoek + washand 20. Keuken/theedoeken set Lotnummer 1504 2051 375 1795 2335 1892 2172 1960 1158 2679 1705 104 2116 798 1277 1687 1251 2270 299 2766 Inlichtingen via info@jacobklaver.nl of op De Kamp 6 te Mantgum Kollekte foar de Kankerbestriding (KWF) Wat ha wy in prachtich moai bedrach ophelle! De kollekte foar KWF hat € 1.138,00 opbrocht. In ‘dikke duim’ en in dankjewol foar alle ynwenners fan Mantgum. Graach oant it oare jier. En fansels foar alle kollektanten: tige tank foar jim ynset! Coby Kirkeniere 10 | Mandeguod oktober 2025 Mantgumer Maten Na een lange zomerstop beginnen de heren die de Mantgumer Maten vormen weer te zingen. Het is de bedoeling dat wij op maandagavond 6 oktober om 20.00 uur weer samenkomen in de Wjukken. Een ieder die van zingen houdt – en wellicht van een gezellige nazit – is van harte welkom de sfeer eens te komen proeven. Het bestuur
SOOS 60+ De mooie zomer is nog niet helemaal voorbij maar toch gaan we weer denken aan klaverjassen. Het bestuur heeft er weer zin in en we hopen jullie ook allemaal. We starten op woensdag 1 oktober om 13.30 uur in de Wjukken. Als er nog mensen zijn die met ons mee willen kaarten, u bent altijd van harte welkom. Een keertje komen kijken is ook mogelijk. De contributie bedraagt 5 euro per keer incl. koffie of thee. Voor verdere inlichtingen kunt u bellen met mevr. Cobi Kaspers tel 0582501405 of 0682691430. Het bestuur, Coby, Hans en Suze UITNODIGING Beste dorpsgenoten, In oktober hopen wij 50 jaar getrouwd te zijn. Omdat we in de twee jaren dat we hier wonen zoveel lieve mensen hebben leren kennen, willen we jullie voor een hapje en een drankje uitnodigen op zaterdag 25 oktober tussen 15 en 17 uur in de Wjukken. Ype en Marijke HempeniusHagenbeek Mandeguod oktober 2025 | 11
12 | Mandeguod oktober 2025
WWC: Wist u dat… → dit de titel was van een rubriek welke jarenlang in het verenigingsblad De Koerrinner van kv. WWC stond? → hier heel veel hilarische korfbalnieuwtjes werden gedeeld? → oud WWC-penningmeester Hendrik Poppema een vlotte pen had voor spraakmakende quotes en teksten? → de inhoud van deze rubriek thans wordt herlezen voor het maken van een leuke ‘trip down to Memorylane‘ op het jubileumfeest op 18 oktober a.s.? → daarin veel foto’s, artikelen, voorwerpen en andere belevenissen tentoongesteld worden? → de jubileumcommissie druk bezig is om een geslaagde dag te organiseren voor jong, oud, lid, oud-lid, geen lid, (oud-) sponsoren, ouders en anders bij de club betrokkenen? → kv WWC een korfbalhuwelijk is van kv. WarDy uit Wiuwert met kv. W.T.E.F (Wêz Tûk en Fluch) uit Mantgum? → een groot artikel met een prachtige actiefoto van WWC1 in Op ‘e Skille is gewijd aan kv. WWC 55 jaar? → de jubileumcommissie al druk aan het inventariseren is hoeveel WWC-korfbalstelletjes er inmiddels zijn/zijn geweest? → zij ongetwijfeld niet van alle korfbaltuten op de hoogte is gesteld? → het antwoord op deze vraag misschien wel een onderdeel is van de Grutte WWC SUPER KWIS welke ’s avonds van 19.15 - 20.15 wordt gespeeld? → er voor dit seizoen ‘25-‘26 4 trainers zijn aangesteld voor de trainingen en wedstrijdbegeleiding van de seniorenteams? → op verschillende facebookgroepen, zoals Mantgum terug in de tijd en (oud-)leden korfbalvereniging WWC veel oude korfbalfoto’s de ronde gaan? → de jubileumcommissie een ieder aanspoort om bekenden hier op te attenderen en te taggen, zodat er nog meer leden, oudleden en andere belangstellenden zich aanmelden via www.kv-wwc.nl om aanwezig te zijn op 18 oktober a.s.? → ons commissielid Bregt Arendz (plm. 20 jaar WWC lid) niet weet wat een Pjuktoernooi is? → dit een geliefde trainingsactiviteit was/is, waarbij tweetallen of groepjes het tegen elkaar opnemen om op elkaars korf te schieten? → we hierbij iedereen uitdagen om mee te doen met het ‘jubileumpjukken’? → korfbalervaring/-talent hierbij niet persé nodig is? → er op veel plaatsen in het dorp posters en visitekaartjes te vinden zijn met de oproep je aan te melden voor het jubileumfeest kv. WWC 55 jaar? → deze oproep dus niet te missen is? → je je kunt opgeven tot 1 oktober a.s.? → er op 18 oktober van 14.00 uur - 20.15 uur ook voor de jeugd van 4-14 jaar een leuk en actief programma wordt georganiseerd? → allemaal niet, dan weet u het nu wel. Mandeguod oktober 2025 | 13
14 | Mandeguod oktober 2025
Mandeguod oktober 2025 | 15
Start bouw appartementen Galemahiem Al enige tijd staat ons bouwbord aan de Seerp van Galemawei met de aankondiging van de bouw van 9 appartementen. De meerderheid van deze appartementen is verkocht en dat betekent dat wij als aannemer van dit project gaan beginnen met de bouw. De verwachting is om begin oktober van start te gaan met de bouwactiviteiten. Om te kunnen starten met de bouw moeten wij de bouwplaats gereed maken voor de werkzaamheden. Wij beginnen vanaf week 40 met de inrichting hiervan. Wij sluiten daarom het parkeerterrein en een deel van het plantsoen/grasveld aan de Swannedrift (zie afbeelding) af met bouwhekken vanaf week 40. Dit is voor de veiligheid van zowel de bouw als voor de omgeving. Wij vragen u daarom ook om tijdig uw auto niet meer te parkeren op dit terrein. Op donderdag 9 oktober a.s. om 15.00 uur organiseren wij een Start bouw moment met de kopers. Wij nodigen u als dorpsbewoner hier ook van harte voor uit. Het moment zal plaatsvinden op het bouwterrein aan de Seerp van Galemawei. Namens het bouwteam Galemahiem, SHP Vastbouw Grou 16 | Mandeguod oktober 2025
Mandeguod oktober 2025 | 17
We binne der wer! Fanôf tongersdei 4 septimber binne wy wer elke wike yn Mantgum mei ús foodtruck. Tusken 17.00 en 19.00 oere steane wy by de Poiesz mei ús farske, knapperige pizza’s út de steenoven — sa’t jimme fan ús wend binne! Ha jo gjin sin om iten te sieden? Bestel fêst in pizza op 06-53877841 of kom gewoan even lâns. Wy hawwe der wer sin oan — oant tongersdei yn Mantgum! Sambrini Pizza’s | www.sambrinipizzas.nl Menu kaart Margherita: tomatensaus, kaas, mozzarella, basilicum € 10,00 Verdura: tomatensaus, kaas, champignons, uien, olijven, knoflook, paprika, mozzarella € 12,00 Peperonata: (pikant) tomatensaus, kaas, champignons, uien, paprika en jalapeño peper € 12,00 Quattro Formaggi: tomatensaus, kaas, mozzarella, gorgonzola, parmezaanse kaas € 13,00 Funghi: tomatensaus, kaas, mozzarella, champignons Sambrini: tomatensaus, kaas, champignons, paprika, ham, salami, spek, uien Santa Lucia: (pikant) tomatensaus, kaas, champignons, ham, salami, uien, artisjokken en jalapeño peper Quattro stagioni: tomatensaus, kaas, champignons, ham, olijven, artisjokken Salame: tomatensaus , kaas, salami Diavolo: tomatensaus, kaas, pepperoni salami, pepers, mozzarella Adda: tomatensaus, kaas, champignons, ham, gorgonzola, mozzarella, olijven Hawaii: tomatensaus, kaas, ham, ananas Carbonara: tomatensaus, kaas, ham, salami, spek Prosciutto: tomatensaus, kaas, ham, paprika Shoarma: tomatensaus, kaas, shoarmavlees Shoarma speciaal: tomatensaus, kaas, shoarmavlees, ui, paprika Tonno: tomatensaus, kaas, tonijn, paprika, uien € 11,50 € 14,50 € 14,50 € 13,50 € 11,00 € 13,00 € 14,00 € 12,00 € 12,50 € 12,00 € 14,00 € 15,00 € 14,00 Tonno speciaal: (pikant) tomatensaus, kaas, tonijn, mozzarella en jalapeño peper € 14,00 Naar wens kan de pizza met verse knoflook worden belegd en/of de rand met knoflookolie worden ingesmeerd. Extra’s per item: kaas, groente, olijven, ei € 1,00; ham, spek, salami, gorgonzola € 1,50; shoarma € 1,75; tonijn € 2,50. Bakje knoflooksaus € 1,50 18 | Mandeguod oktober 2025
Nieuws van het filmhuis Op 17 oktober de film “Arthur’s Whisky” drama/humor (2024) “Joan ruimt samen met haar vriendinnen Linda en Susan een oude schuur op na de dood van Joans man. Ze zijn verbaasd dat ze flessen whisky vinden, maar nog verbaasder zijn ze als ze zich realiseren dat hij een anti-verouderingselixer heeft uitgevonden dat hen weer jong kan maken. Met een fris gezicht en zonder pijn gaan ze op pad om hun jeugd te heroveren. Maar kunnen de vriendinnen hun gloriedagen herbeleven in de moderne wereld en hoe lang zal de magie duren?” Op 31 oktober de film “Control” bio/drama/docu/muziek (2007) “Biopic over Ian Curtis, de legendarische zanger van de Britse band Joy Division, die op 23-jarige leeftijd zelfmoord pleegde, aan de vooravond van hun eerste concerttour in de VS. De film belicht zijn grote liefde voor zijn vrouw Deborah en hun kindje, ondanks een ontluikende romance met een Belgische rockjournaliste en zijn epilepsieaanvallen en alle energie consumerende optredens met zijn band.” Op 14 november de film “De terugkeer van de dansleraar” (2004) “Herbert Molin, oud-politieagent, wordt op brute wijze vermoord. Vriend en ex-collega Stefan Lindman reist af naar het Noord-Zweedse plaatsje Härjedalen, waar Molin in zijn afgelegen boerderij op brute wijze vermoord is. Op de plaats van de moord worden vreemde bloederige sporen aangetroffen: het blijken de basispassen van de tango te zijn.” Iemand meenemen die eens wil kennismaken met het filmhuis dan vinden wij dat heel gezellig. Iedereen is welkom. Komt u ook? Waar: MFC de Wjukken Tijd: Om 19.45 uur is de zaal open en om 20.00 uur begint de film. Entree: € 10 inclusief 1 consumptie. Met film groet van de filmcrew Anne, Marco, Klaas, Karin en Christa Mandeguod oktober 2025 | 19
Volhoudbaar Mantgum? Uitnodiging voor alle bewoners Op 4 november van 19.30 tot 21.00 uur vindt in De Wjukken een openbare bijeenkomst plaats. Karin Peeters en Berte Daan hebben een analyse uitgevoerd van gemeente Leeuwarden en concluderen dat Mantgum de meest ‘volhoudbare plek’ binnen de gemeente Leeuwarden is. De meest toekomstbestendige. Wat is hun verhaal? Wees welkom om dat verhaal te horen en met elkaar het gesprek aan te gaan over belangrijke kwaliteiten van ons dorp voor nu en voor later. Wethouder Hein de Haan schreef in het begeleidend boekje ‘Eigenlijk zou je van elke wijk van Leeuwarden een soort Mantgum willen maken’. Vragen over deze avond? Klaas Sietse Spoelstra / Skillaerderdyk 1 / k.s.spoelstra@planet.nl Atelier Stadbouwmeester Enkele jaren geleden heeft de gemeente Leeuwarden het Atelier Stadbouwmeester opgericht: een werkplaats waar vraagstukken rondom de leefomgeving worden onderzocht. Daarbij wordt onder andere nagedacht over hoe de gemeente Leeuwarden er in 2050 uit zou kunnen zien. Het atelier, momenteel gevestigd in Obe op het Oldehoofsterkerkhof, organiseert diverse activiteiten daarvoor. Eerdere ateliers gingen over thema’s als ‘De Compacte Stad’ en ‘De Binnenstad als Huiskamer’. 20 | Mandeguod oktober 2025 De Volhoudbare Plek Het meest recente atelier draagt de titel ‘De Volhoudbare Omgeving’. Bureau PeetersenDaan, gespecialiseerd in stedenbouwkundig en landschappelijk onderzoek en ontwerp, is gevraagd dit thema uit te werken. Zij onderzochten diverse factoren die bijdragen aan de ‘volhoudbaarheid’ van dorpen en wijken. Mantgum kwam daarbij als meest volhoudbare plek in hun onderzoek naar voren. Wethouder Hein de Haan schreef in het begeleidend boekje ‘Eigenlijk zou je van elke wijk van Leeuwarden een soort Mantgum willen maken’. In dat boekje ook een interview met Eelkje. Onze oudste bewoner: Eelkje - oudste inwoner Mantgum Eelkje is berne op 15 november 1934 in Mantgum. Toen’t se seis jier wie en naor skoal moest, wie ’t oarloch. D’r saten vier jonges en twee famkes in de klasse. Later gong se naor skoal in Ljouwert, mar om’t se net al te sterk wie, hat se dat net útmakke. Op heur fyftjinde is se begûn te wurken bij de familie De Jong op Skillaerd: skjinmeukje, oprêdzje en op de bern passe. Dat hat se dien tot se in 1959 troude. Doe zijn se tegearre op It Bosk gaan wenjen, in een ombouwde omboude buorkerij. Dêr woonden se met noch een bakster en een kraamfrou. Se hienen een
moaie paadsjes foar ommetjes. Der komt ek elke wike ien te rummikubjen, en se klaverjast noch. En se is gek op MFC De Wjukken. Dêr bart alles! Aktiviteiten genôch, en se treft dêr altyd bekende gesichten. Sa moai as wat! eigen keamer, mar de dûs en wc waren foar mienskiplik gebrûk. Wylst heur man oan’t wurk wie, holp Eelkje minsken in’t doarp met naaiwurk, skjinmeitsjen en oar putswurk. Dat gong altyd sa fan: “Kinst ús helpe?” En dat joech moai wat ekstra’s. Nei in pear jier kochten se in hûske oan De Wâl, direkt fan de famylje. Dat ha se tegearre hielendal opknapt – dakkapellen, sliepkeamers, en fansels in echte dûs. It waard harren eigen plakje, wêr’t se grutsk op wienen. Doe’t de nijbou kaam, hienen se neat oan ferhúzjen – se sieten der prachtich. Der lei eartiids in feart foar ’t hûs, mar doe’t de bern kamen, fûn se’t wol goed dat dy dempt waard. Eelkje hat altyd fan alles dien yn ’t doarp: sporten in Weidum, toaniel, efter de tap, yn bestjoeren, breidzjen, dûnsjûnen. No is it stiller – de froulju wurkje allegearre en minsken rinne minder sa even binnen. Mar as der wat te rêen is – jeugd by ’t keatsfjild of fiskers by de feart – dan stapt Eelkje der graach efkes op ôf foar in praatsje. Se wennet noch altyd mei sin op heur plakje. Der ride mear auto’s troch it doarp, mar troch de nijbou binne der ek mear Gedicht Als onderdeel van dit atelier zat dichter Jan Kleefstra een avond op het bankje achter de Mantgumer kerk hetgeen inspireerde tot het volgende gedicht: Volhoudbaar De meest volhoudbare plek is de plek waar de mens nooit is geweest of waar de mens pas is vertrokken waar de Aarde onverstoorbaar de uitbundigheid van het leven viert waar je zonder erg diep durft ademhalen uit de kom van je hand water drinkt naar de oeroud opgeslagen zang uit alle windstreken luistert volhoudbaar betekent geen dag over tijd hier aan de rand van alles liefst een beetje in zichzelf gekeerd een poos geleden nog niet gevonden tot iemand er een geit losliet en dacht er wel te kunnen leven een schop in de grond heeft er veel leed veroorzaakt maar vergeet even het menszijn vergeet alles om me heen niet meer dan de plek zelf ben ik volhoudbaar de plek zelf zoals het is tot er iemand komt die het tegendeel beweert en een andere plek kiest even volhoudbaar die plek misschien Mandeguod oktober 2025 | 21
Nieuws uit de Mariakerk Van de Doarpstsjerke De zomer is voorbij. Tsjerkepaad was dit jaar goed bezocht, met ongeveer 25 bezoekers gemiddeld per zaterdagmiddag. De vrijwilligers rapporteren dat het gezellig was geweest en dat de orgelconcerten de moeite waard waren. We richten ons nu op het najaar. Dan staat gepland: Orgelconcert Theo Jellema Datum: 18 oktober Aanvang: 15.00 uur, inloop 14.30 uur De componist J.S. Bach staat ook dit jaar weer centraal, maar daarnaast worden stukken gespeeld van tijdgenoten, leerlingen of familie van Bach. De subtitel is dit jaar inspiratie & imitatie. De toegang is gratis, na afloop is er collecte t.b.v. de kerk/het orgel. Koffiemorgen Datum: 12 november Vanaf 10.00 uur tot ca. 11.30 uur Een moment om elkaar onder het genot van koffie/thee te ontmoeten. Rinse de Groot verzorgt daarbij een powerpointpresentatie over de restauratie van de kerktoren. Allerzielen Datum: 2 november Aanvang: 11.00 uur in de Mariakerk Iedereen wordt van tijd tot tijd met 22 | Mandeguod oktober 2025 sterfgevallen geconfronteerd. Soms verwacht, soms onverwacht, soms nabij, soms verder weg. Na een sterfgeval volgt snel de uitvaart, en dan? Verdriet en gemis zijn niet aan een termijn gebonden en bij iedereen anders. Dat maakt het moeilijk om verdriet te delen. Juist daarom is het goed om op vaste tijden samen te komen en samen stil te staan bij de overledenen. In alle kerken worden jaarlijks de overledenen van het afgelopen jaar herdacht. De datum verschilt, dat kan zowel begin november, eind november of 31 december zijn. Het verschilt ook of alleen de “eigen” overledenen herdacht worden of een ruimere groep, bijvoorbeeld eigen dorp. In Mantgum herdenken we de Mantgumers die overleden zijn sinds de herdenking van vorig jaar. We zijn de enige kerk in het dorp, dus het gaat om alle Mantgumers. Ook als ze niets met de kerk hadden of elders kerkelijk betrokken waren. We noemen de namen van hen die afgelopen jaar zijn overleden en we steken een kaars voor hen aan.
Om namen te noemen moeten we weten wie er overleden zijn. We weten het niet van iedereen. Vooral van dorpsgenoten die in de eindfase van hun leven in een zorginstelling verbleven en daar overleden zijn missen we wel eens de overlijdensdatum. Als je weet dat een dorpsgenoot afgelopen jaar overleden is, geef het dan door op estherlangedijk2017@gmail.com Er is daarnaast voor iedereen gelegenheid om nog een kaars aan te steken. Voor mensen die elders overleden zijn, familieleden die hier niet woonden, of dierbaren die langer geleden overleden zijn maar nog steeds gemist worden. Er is gewoon behoefte om af en toe samen te komen om te rouwen. Dat hoeft niet benoemd en uitgesproken te worden. Samenkomen met het doel om te gedenken is genoeg. Als een kerkdienst een brug te ver is of je kan op zondagmorgen niet, dan is er ook gelegenheid om ‘s middags alleen naar de kerk te komen. Op zondag 2 november is de kerk van 14.30 tot 17.30 open. Er is dan iemand, maar er zijn geen activiteiten. Je kan dan een kaars opsteken en stil zijn en met je gedachten bij iemand zijn. Je kan een naam schrijven in het boek met de zwarte band en de witte bladzijden. Als je je verhaal dan wil vertellen aan wie daar zit mag dat. Het hoeft niet. Namens de kerkenraad, Esther Langedijk Mandeguod oktober 2025 | 23
24 | Mandeguod oktober 2025
Iepen Kampioenskip Littenseradiel 2025 Jeu de Boules Op zaterdag 6 september werd in Mantgum voor de eenentwintigste keer het Iepen Kampioenskip Littenseradiel georganiseerd door de Jeu de Boules Vereniging Wjukslach. Voor de derde en vierde plaats speelden Siep van der Bij en Joost Lottgering tegen Rikst en Gjalt Kuperus. De winnaars van deze partij waren Joost en Siep. Deze keer met vierentwintig doubletten, afkomstig uit Mantgum, Boazum, Easterein, Reduzum, Iens, Wiuwert en Easterwierrum. Het weer was prima, zodat we om half elf konden starten op 12 banen. Voor de lunch werden er weer twee rondes gespeeld. Daarna was er tijd voor soep en een broodje in de Wjukken. ’s Middags speelden we nog twee rondes, waarna er vier doubletten overbleven van de jeu de boulesvereniging van Mantgum met de beste resultaten. Voor de eerste en tweede plaats speelden Wim en Ank van Eif tegen Popke en Elske Veenstra. Het werd een spannende wedstrijd, die eindigde in het voordeel voor Wim en Ank. Zij waren de winnaars van de dag. De prijsuitreiking vond plaats in de Wjukken, waar de winnaars de jaarlijkse trofee werd overhandigd. Geertje de Vries Mandeguod oktober 2025 | 25
onderhoud verbouw restauratie renovatie nieuwbouw advies Skillaerderdyk 15, Mantgum www.klaversma.nl telefoon: 058 250 16 19 bouwbedrijf@klaversma.nl 26 | Mandeguod oktober 2025
Wjukkennieuws Bij het schrijven van dit stukje is het half september, de scholen zijn weer begonnen, de herfst hangt in de lucht, de bladeren aan de bomen verkleuren en de eerste najaarsregens hebben de tuin alweer het broodnodige water gegeven. Ook bij De Wjukken zijn we weer opgestart. De wekelijkse lessen beginnen weer, de Doarpskeamer is weer gestart, de voorbereidingen voor de Merke lopen en ook de eerste bestuursvergadering is geweest. In augustus is de gemeente op bezoek geweest voor een controle op de brandveiligheid, hieruit zijn een aantal punten naar voren gekomen die we nog dit jaar zullen oppakken. Het gaat dan bijvoorbeeld om vluchtroute met noodverlichting en het impregneren van de gordijnen (of vervangen). Het vervangen van de toneelgordijnen was al in gang gezet. Afgelopen voorjaar was de jaarlijkse Hoxwierstermerk, door het verkopen van zomerplantjes wordt ieder jaar geld ingezameld voor een bepaald doel in De Wjukken. Dit jaar waren het de toneelgordijnen, deze hingen al vanaf de start van De Wjukken en zijn hoognodig aan vervanging toe. In totaal is er ongeveer € 1.400 opgehaald, wat een mooie start is. Het blijkt nu dat het verstandiger is om ook de coulissengordijnen te vervangen in plaats van te impregneren, het impregneren is kostbaar, moet elke drie jaar opnieuw gebeuren en ook deze gordijnen zijn aan vervanging toe. Met vervanging van de gordijnen krijgen we er direct de benodigde certificaten bij. Omdat het nu een flink groter project gaat worden, zijn we ook andere financiële bronnen aan het aanboren. Verder zijn afgelopen maand de camera’s rond De Wjukken opgehangen. De afgelopen jaren was er regelmatig schade door vandalisme. Helaas zijn we hierdoor genoodzaakt om camera’s op te hangen, we hopen dat er een preventieve werking vanuit gaat en dat we de beelden nooit in de praktijk hoeven te gebruiken. Zaterdag 4 oktober is de jaarlijkse vrijwilligersmiddag. Een feestelijke middag met alle vrijwilligers van de Wjukken. We zijn druk bezig met de voorbereidingen, met als thema ‘De Elfstedentocht’ gaan we er een gezellige middag van maken. Ben je vrijwilliger en heb je je nog niet opgegeven, doe het voor 1 oktober. Voor nu wensen we iedereen nog een mooie nazomer en oant sjen in De Wjukken! Namens het bestuur, Gea ten Hoeve Mandeguod oktober 2025 | 27
28 | Mandeguod oktober 2025
Verenigingen Vereniging Biljartvereniging Mantgum Bridgeclub CPO Mantgum Doarpsmienskip Mantgum Fûgelwacht Mantgum Gymnastiekvereniging Weidum Iisclub De Twa Doarpen Jeu de Boulesvereniging Wjukslach Keatsferiening Jacob Klaver Korfbalvereniging WWC Loopgroep Rûnom Mantgum Mannenkoor Mantgumer Maten Mantgum Leeft Mantgumer Tennisclub Merke Commisje Mantgum Muziekvereniging Harmonie Weidum Oudercommissie De Gielguorde Plan Boppeslach Resitearkolleezje Frisia 1874 Soos 60+ Speeltuinvereniging De Pôle Stichting Freed/NoName Stichting Wjukken Voetbalvereniging Oosterlittens Werkgroep Historie Mantgum Wietwetterklup Contactpersoon / email Mark Kracht Tjerkje Postma Arjen Klaversma - cpomantgum@gmail.com Annemarie Meetsma - doarpsmienskip@gmail.com E. van der Hem K. Bosma J. van der Werf G. Terpstra J. Cuperus - info@jacobklaver.nl bestuur@kv-wwc.nl D. Lont J. Noorman Maaike Kuipers - mantgumleeft@gmail.com Willemijn Koopmans-van Hasselt - tennismantgum@gmail.com Carina Faber-Kolker - carinakolker-@outlook.com J. de Boer - info@harmonieweidum.nl ocgielguorde@gmail.com Jant van Dijk - boppeslach@wjukken.nl Frisia1874@gmail.com C. Kaspers Tjepko Jansen nonamemantgum@hotmail.com bestuur@wjukken.nl D. Ottema historischcentrum@leeuwarden.nl R. de Groot Telefoon 06 22 005 381 058 251 96 81 058 251 93 93 058 250 11 44 058 250 14 34 06 20 557 123 06 13 146 695 06 51 221 165 06 55 454 603 06 14 411 680 06 41 767 042 06 15 23 22 18 058 251 94 02 06 20 494 345 058 250 14 05 06 21 144 376 06 20 191 971 058 250 13 09 06 51 96 89 90 Mandeguod oktober 2025 | 29
Activiteiten oktober Datum Donderdag 2 oktober Vrijdag 3 oktober Zaterdag 4 oktober Zondag 5 oktober Maandag 6 oktober Dinsdag 7 oktober Activiteit Woensdag 1 oktober Soos 60+ Doarpskeamer Sjoelcompetitie (10.00 uur) Filmhuis: ‘Small things like these’ (Zaal open vanaf 19.45 uur) Vrijwilligersfeest Kerkdienst o.l.v. Jaap Goorhuis Bestuursvergadering MFC Wjukken Doarpskeamer Herfststukje (14.00 uur) Donderdag 9 oktober Doarpskeamer Herfststukje start 10.00 uur, alleen bij voldoende opgaven Tijd 13.30 uur 9.00 uur 20.00 uur 15.00 uur 10.00 uur 19.30 uur 13.00 uur 9.00 uur Start Bouw Moment Galemahiem 15.00 uur Vrijdag 10 oktober Zaterdag 11 oktober Herensoos Feestelijke avond met muziek en dans. Live muziek verzorgd door de Big Millband (Zaal open vanaf 20.00 uur) Dinsdag 14 oktober Doarpskeamer Kaarten naaldvilten (14.00 uur) DMS werkgroep wonen Woensdag 15 oktober Jaarvergadering WWC Doarpskeamer Donderdag 16 oktober Vrijdag 17 oktober Zaterdag 18 oktober Zondag 19 oktober Dinsdag 21 oktober UP gesprek (10.00 uur) ‘Ouder worden in deze tijd’. Na afloop soep. Filmhuis: ‘Arthur’s Whisky’ (Zaal open vanaf 19.45 uur) WWC Reünie Jubileumfeest Orgelconcert Theo Jellema Kerkdienst o.l.v. Harrie Strubbe Doarpskeamer Koersbal (14.00 uur) 19.30 uur 20.30 uur 13.00 uur 20.00 uur 20.00 uur 9.00 uur 20.00 uur 10.00 uur 15.00 uur 9.30 uur 13.00 uur Locatie MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken Mariakerk Mantgum MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken Bouwterrein a.d. Seerp van Galemawei MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken Clincke MFC Wjukken MFC Wjukken Mariakerk Mantgum Mariakerk Mantgum MFC Wjukken 30 | Mandeguod oktober 2025
Datum Activiteit Tijd Oud papier Donderdag 23 oktober Doarpskeamer Kinderfilm in de Kelder (10.00 uur) Repair café Zondag 26 oktober MFI eetcafé Dinsdag 28 oktober Doarpskeamer Terugkommiddag met Roely (14.00 uur) Doarpskeamer Handwerkochtend, (10.00 uur) Start project haken van handypop Herensoos Vrijdag 31 oktober Filmhuis: ‘Control’ (Zaal open vanaf 19.45 uur) Zaterdag 1 november Herfstmarkt 20.00 uur 11.00 uur Zondag 2 november Kerkdienst o.l.v. Johannes Bakker 11.00 uur Dinsdag 4 november Openbare bijeenkomst ‘Volhoudbaar Mantgum’ Zondag 16 november Toernooi Colonisten van Catan MFC Wjukken MFC Wjukken Mariakerk Mantgum 19.30-21.00 uur MFC Wjukken 13.30 uur MFC Wjukken Gehele dag Locatie Parkeerplaatsen bij MFC Wjukken en tegenover voormalig gemeentehuis 9.00 uur MFC Wjukken 19.30-21.00 uur MFC Wjukken 17.00 uur 13.00 uur MFC Wjukken MFC Wjukken Woensdag 29 oktober Stemlokaal landelijke verkiezingen 7.30-21.00 uur MFC Wjukken Donderdag 30 oktober 9.00 uur 19.30 uur MFC Wjukken MFC Wjukken Mandeguod oktober 2025 | 31
Weekagenda Maandag Yoga AMV Harmonie 2002 Keatstraining gr. 3 en 4 fan de basisskoalle Keatstraining gr. 5 o/m 8 fan de basisskoalle Medische fitness Fanfare ’Harmonie Weidum’ Oefenavond Mannenkoor Mantgumer Maten Zenmeditatie Dinsdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Medische fitness Urker Vishandel Doarpskeamer Biljarten 60+ Judo, 4 t/m 7 jaar Judo, 7 t/m 8 jaar Judo, 8 t/m 9 jaar Judo, 10 jaar en ouder Bootcamp door Sander Hageman Yoga van Veronica Aukes Flow Yoga, Studio Fitaal Woensdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Klaverjasklub 60+ 60+Soos Medische fitness Bodyflow, Studio Fitaal Pilates, Studio Fitaal Malletband ‘Harmonie Weidum’ Tennislessen namens de Mantgumer Tennisclub Donderdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Medische fitness Vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) Cognitieve fitness Doarpskeamer Pianoles Kids swing 4 t/m 7 jaar Sambrini’s Pizza Hardloopgroep Rûnom Mantgum Jeu de boules competitie Naailes Yoga, YogaRutger Vrijdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Bridgen Kompetysjekeatsen foar leden fan Jacob Klaver Biljartcompetitie Zaterdag Bootcamp door Sander Hageman Zondag Jeu de boules Instuif 32 | Mandeguod oktober 2025 9.30 uur MFC Wjukken 15.30 uur OBS de Gielguorde 13.00 uur MFC Wjukken 17.15-18.00 oere Sportfjild 17.00 – 18.00 oere Sportfjild 18.00 - 19.00, 19.00 - 20.00 en 20.00 - 21.00 uur Praktijk FYSIOBOS 19.30 - 21.00 uur Dorpshuis Weidum 20.00 uur MFC Wjukken 19.45 - 21.30 uur Dokter Fokkewei 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 9.00 - 10.00 uur Praktijk FYSIOBOS 15.30 - 18.00 uur Bij de Poiesz 13.00 - 17.00 uur MFC Wjukken 14.00 - 16.00 uur MFC Wjukken 15.45 - 16.30 uur Gymzaal 16.30 - 17.15 uur Gymzaal 17.15 - 18.05 uur Gymzaal 18.05 - 19.00 uur Gymzaal 19.00 - 20.00 uur Sportveld 19.00 - 20.30 uur MFC De Wjukken 19.25 - 20.25 uur en 20.30 - 21.30 uur Basisschool de Gielguorde 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 13.30 uur MFC Wjukken 13.30 uur MFC Wjukken 18.00 - 19.00 uur en 19.00 - 20.00 uur Praktijk FYSIOBOS 19.00 uur Basisschool De Gielguorde 20.00 uur Basisschool De Gielguorde 19.30 - 21.30 uur Dorpshuis Weidum Tennisbaan bij de Wjukken 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 9.00 - 10.00 uur Praktijk FYSIOBOS 09.00 - 10.00 uur MFC Wjukken 10.15 uur MFC Wjukken 9.00 - 12.30 uur MFC Wjukken 14.50 - 21.30 uur MFC Wjukken 15.45 - 16.30 uur Gymzaal 17.00 - 19.00 uur Bij de Poiesz 19.30 uur 19.30 uur Bij mfc Wjukken Bij mfc Wjukken 19.30 – 21.30 uur MFC Wjukken 20.00 - 21.00 uur Basisschool De Gielguorde 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 14.00 - 17.30 uur MFC Wjukken 19.25 oere Sportfjild 19.30 uur Café Bonnema 09.00 - 10.00 uur Sportveld 14.00 uur Bij mfc Wjukken
Instellingen Instelling Amaryllis | Sociaal Dorpenteam Zuid Apotheekhoudende Huisarts Bergwerff Buitenschoolse opvang De Vrijbuiters Doarpskeamer Nij Baarderadiel Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Dokterswacht Friesland Gastouderopvang It Swânnennest G. van der Heide Gastouderopvang Seerôvers en Lânrotten J. Wijnja Gemeente Leeuwarden, klein leed Gezondheidscentrum It Kleaster Kinderopvang It Flinterke Logopediepraktijk Mantgum Mantgum Foar Inoar Mindfulnesstraining en zenmeditatie E. Hartvelt A. Wijnstra foarinoar@mantgum.com Eef Heinhuis Peuteropvang ‘De Pukkewjuk’ (‘Kids First’) E. Hartvelt Politie Service Centrum Praktijk Fysiotherapie FYSIOBOS Shiatsu & Massagetherapie Sportcentrum Akkermans Studio Fitaal Tandartsenpraktijk Mantgum Yoga instituut Veronica Aukes YogaRutger S. Bos Ant Folkerts V. Akkermans M. Ypma Veronica Aukes Rutger Feitsma info@yogarutger.nl Wilt u ook bij deze instellingen vermeld staan? Stuur dan een e-mail naar mandeguod@gmail.com en wij nemen contact met u op. Wijkagent Iedere eerste dinsdag van de maand aanwezig voor vragen in de Wjukken van 14.00 - 16.00 uur. Oud papier kunt u eens per 4 weken op donderdag naar de containers bij de parkeerplaats tegenover het voormalige gemeentehuis en de parkeerplaats bij de Wjukken brengen. Voor informatie mail ocgielguorde@gmail.com Waar zijn in Mantgum AED’s aanwezig? MFC Wjukken (dag en nacht) hoofdingang gebouw Poiesz Supermarkt, alleen tijdens openingstijden Praktijk Fysiotherapie FYSIOBOS, werkdagen 08.00 - 18.00 uur Treinstation Mantgum Wat te doen bij een incident: eerst 112 bellen. Mandeguod oktober 2025 | 33 info@fysiobos.nl info@massagepraktijkantwerk.nl E. Hartvelt Karin van Beest bestuur@wjukken.nl R. de Groot rsdegroot@terphus.nl Contactpersoon Email praktijkbergwerff@ezorg.nl apotheekbergwerff@ezorg.nl Telefoon dorpenteamzuid@amaryllisleeuwarden.nl 0566 625 151 0517 34 12 72 0517 34 27 26 088 035 04 00 06 37 342 540 06 51 968 990 0850 820 820 dokterswacht.nl itkleaster@ezorg.nl 058 250 15 23 058 250 19 52 058 257 66 66 058 763 45 13 088 035 04 00 06 27 064 994 06 83 71 32 10 06 12 822 712 088 035 04 00 0900 88 44 info@tandartsenpraktijkmantgum.nl 058 250 14 14 06 52 133 130 0515 42 56 12 06 42 012 203 058 250 17 81 06 47 139 027 06 39 636 423
Tenten en toebehoren voor elke gelegenheid Tenten- en Partyverhuur www.wiersmatenten.nl 34 | Mandeguod oktober 2025
Vooruitkijken Doarpskeamer Nij Baerderadiel oktober 2025 Nog geen terugblik dit keer. De open dag is op 27 september geweest en daar is op het moment dat ik dit schrijf nog niets over te vertellen. De activiteitencommissie heeft voor de komende twee maanden weer een zeer gevarieerd programma in elkaar gezet. De doarpskeamer is dinsdagmiddag om 13.00 uur open en op donderdagochtend om 9.00 uur. De activiteiten starten echter over het algemeen om 14.00 uur in de middag en 10.00 uur in de ochtend. Dit staat altijd duidelijk in de kalender vermeld. Ook staat er bij als er sprake is van een eigen bijdrage en of er een drankje of zo bij zit. Op donderdagochtend 2 oktober starten we weer met de sjoelcompetitie. De sjoelbakken staan om 10.00 uur klaar op de stamtafel. Het wordt het derde seizoen en ik ben benieuwd of zich dit jaar weer een nieuwe kampioen aandient. Dinsdag 7 oktober kun je een leuk herfststukje maken. Bij deze activiteit is opgeven noodzakelijk. Tijdens de open dag heb je kunnen zien wat het gaat worden dit jaar. Er was ook een inschrijflijst waarop je je naam hebt kunnen schrijven. Het maximum aantal deelnemers is 12, dit aantal is voor Renske de Boer en Marianne Dirckx goed te behappen. Je kunt je opgeven tot 3 oktober. Bij voldoende belangstelling wordt deze workshop ook op de donderdagochtend 9 oktober gegeven. Voor deze workshop kun je je tot 6 oktober opgeven. De kosten bedragen € 15,00. Hiervoor krijg je al het benodigde materiaal en ook een kopje koffie/thee met wat lekkers. Opgeven kun je ook via het telefoonnummer van reserveringen 06-20191971. Dinsdag 14 oktober de Creamiddei. Tijdens deze middag kun je leuke kaarten naaldvilten. Laat je fantasie de vrije loop en prik er op los. Het resultaat is vast de moeite van het versturen waard. Kom op tijd. Er is ruimte voor 10 deelnemers. Opgeven is niet noodzakelijk. Mandeguod oktober 2025 | 35
Donderdag 16 oktober, de derde donderdag van de maand vind het 1e UP gesprek plaats. Het onderwerp is ‘ouder worden in deze tijd’. Hilly is de gespreksleider en het wordt altijd een mooi gesprek. Na afloop een kop soep en even napraten. Tijdens het gesprek word je voorzien van koffie met iets lekkers. Dinsdag 21 oktober rollen we de koersmat uit. Heb je dit spel altijd al eens willen proberen? Kom gezellig langs. Het is echt een spannend spel. Het is steeds weer een verrassing waar de bal heen rolt. Het is een beetje als Jeu de boules maar dan anders. Donderdag 23 oktober draaien we een film in de kelder voor de kinderen. Het is immers herfstvakantie. De kinderen krijgen chips en limonade en gaan zich prima vermaken. Dinsdag 28 oktober is er een terugkommiddag met Roely van der Veen. Er zijn in de vorige seizoenen mooie poppen en bloemenpopjes gemaakt. We horen regelmatig dat er toch nog iets aan gedaan moet worden. Roely gaat je daarbij helpen. Neem al je materiaal mee wat je nog hebt en na afloop van de middag is je pop of bloemenpopje dan ‘eindelijk’ klaar. Dit geldt hoop ik ook voor mijzelf. Donderdag 30 oktober is het handwerkochtend. Je kunt uiteraard eigen werk meenemen maar Marina Dolstra gaat ook starten met een handypop. Met elkaar werken aan eenzelfde project. Hartstikke 36 | Mandeguod oktober 2025 leuk. En je hoeft nooit te denken wat zal ik nu eens meenemen. Volg ons op facebook, daar laten we zien wat er allemaal komt. FB: Doarpskeamer Nij Baerderadiel. Op 1 november is de herfstmarkt. De Doarpskeamer heeft ook altijd een kraampje. Dit jaar zal de opbrengst worden overgemaakt aan het goede doel van Serious Request. Dit jaar zamelen zij geld in voor ‘Spieren voor Spieren’. Wij willen uiteraard een leuke opbrengst genereren. Wil je ook bijdragen of vind je het leuk om iets te maken dat wij dan kunnen verkopen? We horen graag van je. Neem contact op via de mail Doarpskeamer@Wjukken.nl of bel met reserveringen 06-20191971. De Doarpskeamer Nij Baerderdadiel is een plek om elkaar te ontmoeten, om mee te doen, te leren en als je vragen hebt dan kun je er ook terecht. De maatschappelijk werkers van Amaryllis zijn niet meer standaard aanwezig tijdens de openingsmomenten, er kan wel een afspraak worden gemaakt en dan kan het gesprek in de Opkeamer worden ingepland. Heb je nog wensen of zou je willen dat we ….. organiseren. Geef het door. Wij organiseren graag iets waar ook behoefte aan is. Karin van Beest, Coördinator Doarpskeamer Nij Baerderadiel
Donderdag 2 oktober Dinsdag 7 oktober Donderdag 9 oktober Dinsdag 14 oktober Start Sjoelcompetitie start 10.00 uur.. Herfst bloemstukje, start 14.00 uur. Opgeven vóór 3 oktober. kosten € 15,00 inclusief koffie met iets lekkers Reservedatum voor het herfst bloemstukje, start 10.00 uur Alleen bij onvoldoende deelname (minimaal 6)! Opgeven vóór 6 oktober. kosten € 15,00 inclusief koffie met iets lekkers. Creamiddei, kaarten naaldvilten, start 14.00 uur. Donderdag 16 oktober Het eerste UP gesprek, start 10.00 uur. Onderwerp ‘ouder worden in deze tijd’. We sluiten af met kopje soep. Het gesprek vindt plaats in de Opkeamer. Dinsdag 21 oktober Donderdag 23 oktober Dinsdag 28 oktober Koersbal, start 14.00 uur inclusief in de pauze koffie met wat lekkers Kinderfilm in de Kelder, start 10.00 uur Terugkommiddag met Roely, start 14.00 uur Is je pop of bloemenpopje nog niet klaar, Roely helpt je ermee. Donderdag 30 oktober Handwerkochtend. We starten met de handypop, start 10.00 uur. Dinsdag 4 november BINGO, start 14.00 uur minimaal 8 deelnemers Donderdag 6 november 2e Ronde sjoelcompetitie, start 10.00 uur. Dinsdag 11 november Kaarsen decoreren, start 14.00 uur Donderdag 13 november Bonbons maken met Martine Vonk, start 10.00 uur Dinsdag 18 november Koffie en een praatje, start 10.00 uur Donderdag 20 november UP gesprek start 14.00 uur, onderwerp ‘Veerkracht”. We afsluiten af met kopje soep. De locatie is de opkeamer. Dinsdag 25 november Naaldvilten van kerstbal, start 14.00 uur Donderdag 27 november Ochtendje Inez, start 10.00 uur Inez Timmer trakteert ons op een gevarieerde muzikale voorstelling. We zijn open dus heb je zin in een kopje koffie of thee, kom gewoon gezellig langs. IEDEREEN IS VAN HARTE UITGENODIGD OM MEE TE DOEN!! Doarpskeamer is geopend op: dinsdagmiddag van 13:30 – 16.30 uur & donderdagochtend 9:30 - 12:30 uur MFC Wjukken, Om ’e terp 21 9022 BD Mantgum Volg ons via facebook Doarpskeamer Nij Baerderadiel Amaryllis is bereikbaar op 0566-625151 en op afspraak aanwezig. Mandeguod oktober 2025 | 37 NOVEMBER OKTOBER
38 | Mandeguod oktober 2025
Mantgum Foar Inoar Zondag 26 oktober start het nieuwe Eetcafé-seizoen 2025/2026. Vanaf 17.00 uur ben je welkom voor een gezellig etentje met een voorgerecht, keuze uit meerdere hoofdgerechten en een dessert. Kosten: 8 euro per persoon. Drankjes zijn zoals gebruikelijk voor eigen rekening. Vind je het gezellig om in informele sfeer bij te praten of kennis te maken met dorpsgenoten? Schuif dan gezellig aan! Iedere volwassene is welkom. Aanmelden voor 19 oktober via foarinoar@mantgum.com of telefonisch via 06 22 19 34 87 (Siebolt). We kopen in op het aantal deelnemers, dus mocht je onverhoopt toch verhinderd zijn, graag een belletje. We verwelkomen je op de 26ste!! Om alvast te noteren: het volgend eetcafé vindt plaats op zondag 30 november 2025. De coördinatiegroep van MFI, Siebolt & Aukje, Ria, Doete, Pieter & Roely De Coördinatiegroep MFI is bereikbaar (tussen 08.00 en 22.00) op de volgende telefoonnummers: Aukje en Siebolt Dijkstra: 06 51 05 81 86 Doete Anema: Ria v.d.Werf: 06 25 31 07 43 06 38 94 57 37 Pieter en Roely v.d. Veen: 06 83 71 32 10 Voor het doorgeven van berichten en vragen. Ook bereikbaar via e-mail: foarinoar@mantgum.com Zie ook website: https://www.mantgum.com/doarpsmienskip/mantgum-foar-inoar Mandeguod oktober 2025 | 39
Partoer Renze Pieter Hiemstra wint 75-ste Lytse PC Mantgum MANTGUM - It wie mei rjocht in “lytse pc” dit jier. Yn it 75-ste jubileumjier stiene der mar 9 partoer op de list. Dat is fansels fierstente min foar de “lytse-PC” dy’t fanút de histoarje wei bekend stiet as in klassiker foar de hearen earste klasse keatsers. Sa oan de ein fan it seizoen binne der mar in bytsje keatsers waarm te meitsjen foar it earsteklas frije formaasje keatsen. De moaie haadpriis: Mountainbikes, mei mooglik makke troch Bike Totaal De Jong fan Wommels, feroaret dêr neat oan. Der wurdt drok spekulearre wêr’t dat him no oan leit. Is it de sneon en it fuotbal? Is it seizoen te lang? Of soe it in feroare mentaliteit wêze? Nettsjinsteande dat der mar 9 partoer op de list stiene hawwe wy in moaie keatsdei hân. De oanwêzige partoeren wiene meastentiids oaninoar weage en hawwe de taskôgers mei spannende partijen oant en mei de lêste slach fermakke. De list wie sadanich dat in protte foarseine dat it betûft partoer fan Renze Pieter Hiemstra, Hans Wassenaar en Elgar Boersma de finale wolris helje koene. De âld haadklassers wûnen yn de earste omloop en stiene troch in steand nûmer fuortendaliks yn de heale finale. De twadde heale finalist bestie út it partoer fan Jarno Feenstra, Rink Sterk en de nei de twadde omloop bylotte Jorrit Nanninga. Sy wûnen yn de twadde omloop mei 5-4 40 | Mandeguod oktober 2025 6-6 fan it partoer fan Thom Stellingwerf, Jan Bandstra en Verry van der Meer. Heale finale: Yn in spannende heale finale wie it derop of derûnder. Beide partoeren bliuwe inoar yn lykwicht hâlden, it wurdt 2-2 gelyk yn earsten. Mar dêrnei rint it partoer fan Nanninga-en-dy út nei in 4-2 foarsprong. It feit dat se efter stean docht it fjurke benammen by Hans Wassenaar oanwakkerjen. Mei fantastysk opslachwurk en efteryn gjin bal fertroud sette de manlju it rjocht nei 4-4. Trochdat se dêrnei wat foutsjes meitsje jouwe se in earst fuort en komme se opnij op in 4-5 efterstân. Yn it opfolgjende earst wer, en net foar it earst, in 6 gelyk situaasje. Der leit in lytse keats, Jorrit Nanninga slacht op, de bal komt achteryn en Hans Wassenaar slacht de bal grandioas boppe. It wurdt 5-5. Yn it lêste en alles beslissende earst giet it ek wer lykop oant 4-4. De spanning wurdt grutter en it partoer fan Jorrit Nanninga fielt de druk. It slagget net om mei harren opslach it perk fan slach te bringen,
Hans Wassenaar stjoert opnij in bal nei de boppe en makket de partij dêrnei eigenhannich út mei in poerbêste sitbal. Finale: Nei in moaie heale finale folget faak in iensidige finale. Mar neat wie minder wier, wy krigen noch in skitterende partij! De twadde finalist wie it partoer fan Karst Hoekstra, Silvan Elzinga en Tymen Bijlsma. Sy wûnen harren earste twa partijen mei 5-2 en 5-3 yn earsten en hiene yn de heale finale in steand nûmer. It partoer fan Karst Hoekstra begjint goed oan de finale. Se keatse deeglik en rinne troch in tal kwea-slaggen en opslachflaters út nei in 2-0 foarspong. Ek yn it tredde earst reinde it opslachflaters en komme se op 3-0 foarsprong yn earsten. It partoer fan Renze Pieter Hiemstra sil no dochs mei in antwurd komme moatte, en dat dogge se. Se litte har klasse sjen en komme werom nei 3-1 en 3-2. Ek it 6e earst falt ta proai oan it partoer fan Renze Pieter Hiemstra mei twa boppeslaggen út it perk wei en opnij in sitbal mei Hans Wassenaar oan de opslach, de 3-0 efterstân fuortpoetst. Yn it folgjende earst wurdt der wiksele op in stân fan 3-3 6-6. Hans Wassenaar mei sels wer opslaan, in bal leech foaryn wurdt útslein mar komt de keats net foarby. Sa komt it partoer fan Renze Pieter Hiemstra foar it earst op in 3-4 foarsprong. De skerpte wurdt dernei wat loslitten, dat makket dat se it folgjende buordsje weijaan en Karst Hoekstra mei in sitbal werom komme kin oant 4-4. Soe dan alles oan de hang komme hjoed? Renze Pieter Hiemstra c.s. komme op in 4-5 foarsprong, mar it wurdt ek wer 5-5. Der komt in alles beslissend lêste earst. Wint de ûnderfining of wint it deeglik keatsspul fan de jonge garde? Yn it lêste earst wurdt it 4-4. Dan is der in gelokich momint foar Hans Wassenaar yn it perk. Hy glydt út, kin net by de bal mar sjocht de bal krekt njonken it perk fallen. Karst Hoekstra har partoer stiet op ‘e dea. Mei al dy druk oan de opslach bringt er de bal yn, lykwols de klasse fan Renze Pieter Hiemstra soarget derfoar dat dizze bal ta in boppeslach liedt. Ûnderfining wint dit kear yn in alles beslissend earst fan ‘e jeugdichheid! De keningskommisje besleat dat Hans Wassenaar yn syn dûbelrol fan achterynse en foar bêst opslagger kening waard. Sa’n lêste keatsdei fan it jier fertsjinnet mear keatsers en publyk, it is dochs de útsetter fan it keatsseizoen. Wa wit kin in evaluaasje en frisse ideeën der ta liede dat de keatsers it paad nei Mantgum takom jier wer massaal fine kinne. Utslach: 1. Renze Pieter Hiemstra, Deinum. Hans Wassenaar (K), Bitgummole. Elgar Boersma, Stiens, 2. Karst Hoekstra, Blija. Silvan Elzinga, Bolsward. Tymen Bijlsma, Bolsward, 3. Jorrit Nanninga, Dronrijp. Jarno Feenstra, Exmorra. Rink Sterk, Sint Annaparochie. Jesse Cuperus Mandeguod oktober 2025 | 41
42 | Mandeguod oktober 2025
Mandeguod oktober 2025 | 43
Wat hinget der oan ‘e muorre by Sjoukje de Jong? By ús yn ’e hûs hinget der foaral in protte kleur oan de muorre. Yn de keuken, efter de tafel, hinget in grut doek van Gelske Herder. Sy is ien fan de keunstners fan de keunstgroep Atteljee, dêr’t minsken mei in beheining mei in protte wille keunst meitsje. Je kinne dy keunstwurken liene as keapje. Dit wurk “De boer met z’n koeien” hat earst in skoft yn myn lokaal yn Baard oan de muorre hongen as ûnderdiel fan in lienkolleksje. Dy kolleksje wiksele hieltyd troch, mar doe’t we yn 2010 de kaaien fan ús hûs krigen wist ik fuort dat ik dit wurk helje woe foar by ús thús. Ik hie it ek al kocht foardat Jurriaan it sjoen hie… Gelokkich spruts it skilderij him ek wol oan. It wurk is hiel kleurich, boartlik en expressionistisch. Ik bliuw it in hiel oansprekkend skilderij finen. Yn ’e keamer hingje ferskate dingen oan ’e muorre, mar ek hjir komst wer kleur en boartlikens tsjin. Sa hingje der twa grutte fûgels fan lego oan de muorre dy’t ik tegearre mei Melle makke ha en hinget der in IXXI mei in grutte tigerkop boppe Imke har boartersplakje. 44 | Mandeguod oktober 2025
In skoftke hiene we hjir in mear klassike print, mar dat wie my dochs wat te sêft. Fansels hinget der ek in protte wurk fan de bern oan de muorre. Dat soarget ek wer foar kleur en fariaasje. Dit skilderij hat Imke by ús gastâlder Jetske skildere. De kleuren knalle der ôf. We eindigje efkes by ús op it húske. Dêr hinget nammentlik net in kalinder mar in poster op de doar. It is de poster van de Grote Vriendelijke Podcast top 100. Elts jier makket dizze podcast in poster mei derop de 100 moaiste berneboeken fan dat momint. Dat kinne klassikers wêze as krekt nije titels. Boeken foar beukers en boeken foar jong folwoeksenen. Myn doel is om alle 100 te lêzen. Op dizze kalinder hâld ik mei lytste stikkerkes by hoe fier ik al bin. Sommige boeken lês ik sels, oaren lês ik mei de bern. Soms sitte der boeken by dy’t je fuort pakke en soms moast der efkes yngroeie. Ik bin al in hiel ein dy kant op en ferwachtsje yn desimber alles lêzen te hawwen. Dus mochten jimme noch in moai berneboek sykje, lit mar witte! Sjoukje de Jong By dizze jou ik de pinne troch oan ús mem, Klaasje de Jong Mandeguod oktober 2025 | 45
iedere dinsdag bij de Poiesz in Mantgum van 15.30 tot 18.00 uur 46 | Mandeguod oktober 2025
Mandeguod oktober 2025 | 47
48 | Mandeguod oktober 2025
Uitnodiging: Toernooi Kolonisten van Catan Vind jij Kolonisten van Catan ook zo’n leuk spel en heb je zin met liefhebbers te spelen? Doe dan mee met het grote Kolonisten van Catan toernooi in Mantgum! Praktische informatie • Data: - Najaarseditie: zondag 16 november 2025 - Voorjaarseditie: zondag 8 maart 2026 • Tijd: 13:30 tot 18:30 uur. • Locatie: Op ‘e Clincke in MFC Wjukken, Mantgum • Leeftijd: Deelnemers van 10 tot 99 jaar. • Deelname en prijzen: Deelname is gratis. De winnaar ontvangt een prachtige wisselbeker. • Spelbenodigdheden: Heb je een eigen Kolonisten van Catan basisspel en wil je deze meenemen? Dan krijg je een gratis drankje (dit geldt voor de eerste 6 meegenomen spellen). Aanmelden Het toernooi gaat van start als er minimaal 8 spelers zijn. Er is plaats voor maximaal 20 deelnemers. Om zeker te zijn van je plek is het belangrijk om op tijd in te schrijven. Aanmelden kan via een e-mail naar: hthosper@gmail.com. Oefenen voor het toernooi Wil je alvast warmdraaien voor de strijd? Oefen dan online op Colonist.io. Je kunt elkaar makkelijk vinden als je “Mantgum” in je spelersnaam zet. Hopelijk tot dan, en vergeet niet je handelsgeest aan te scherpen! Hidde Hosper Mandeguod oktober 2025 | 49
Plan Boppeslach Boppe Fertier (30-8-2025) Doe’t ik frege waard om in stikje te skriuwen foar de Mandeguod oer ús moaie feestje op Plan Boppeslach, frege ik earst efkes: wat wie eins de reden foar it feestje? It antwurd dat ik krige wie ferrassend, mar ek machtich: in echte reden wie der net... Mar wa wol der no net in feestje? En dat is krekt wat Boppeslach wie: in prachtich feestje foar jong en âld. En wat wienen we ek bliid dat Maria har schietgebedjes harren wurk dien hiene. Twa spatten rein, en dêrnei prachtich waar! It programma wie sa betocht dat der foar elkenien wat te dwaan wie. De boatsjefarders mochten as earsten fuort. Mei de mannen fan de Wietwetterklup as skippers setten sy koers rjochting De Dille, wêr’t kofje mei wat lekkers en in lyts optreden fan Hette en Gryt op harren wachte. Dêrnei setten de fytsters ôf. Sy hiene in flinke rûte fan 40 kilometer yn it foarútsjoch en moasten ûnderweis flink oan ’e bak mei de puzzelopdrachten dy’t Anke en Esther betocht hiene. Gelokkich mochten se efkes útpûste by it Krúswetter yn Littens. 50 | Mandeguod oktober 2025
Fan trije oere ôf mochten de bern los. De lytskes koene in echte spoarespeurtocht dwaan en de wat gruttere bern koenen al harren enerzjy kwyt tidens de ekspedysje. Mei boaten, oer netten en oer touwen folgen se in hiel parkoers rûnom Boppeslach. Drûch bliuwe wie pittich, mar mei it moaie waar makke dat neat út fansels. Oan ’e ein fan ’e middei wienen de folwoeksenen en âldere jeugd oan ’e beurt. Ek hjir gie in moai groepke dielnimmers fan start. Undertusken begûn de muzyk te spyljen en waard it hieltyd drokker ûnder de prachtige tinte fan Jan Watze. Doe’t ek de fytsters en de boatsjefarders werom wiene, waard it tige gesellich. By de foodtruck waard omraak snackt en de earste fuotsjes gienen fan ’e flier. Om 18:00 oere wie der dan ek noch de fiskwedstriid, foar jong en âld, mar foaral in grut sukses by jong. Bern dy’t foar it earst in angel yn ’e hannen krigen en fuort al wat omheech helje koene. Hans en Cathy hiene hjir de lieding, en wy tinke dat dit dochs wer in oantal jonge fiskers opsmiten hat. Nei ôfrin fan de fiskwedstriid kaam in ein oan de organisearre aktiviteiten, mar fansels noch net oan de neisit! Wy hawwe it mei-inoar tige gesellich hân. Ta beslút wol ik, út namme fan de organisaasje, elkenien dy’t holpen hat mei it opbouwen, oprêden, tarieden en útfieren hiel hertlik betankje. Soks kin wol wer ris! Sjoukje de Jong Mandeguod oktober 2025 | 51
52 | Mandeguod oktober 2025
Met hart voor dieren, in het hart van Fryslân Voor spoedgevallen 24 u./7d. bereikbaar. Oedsmawei 13, 9001 ZJ GROU Tel. 0566 - 60 14 64 E-mail: info@dierenartsgrou.nl Websites: www.dierenartsgrou.nl en www.bistedokter.nl Telefonisch spreekuur: maandag t/m zaterdag van 8.00 - 9.30 u. Spreekuren gezelschapsdieren uitsluitend op afspraak! Balie geopend: Maandag t/m vrijdag: 8.00 – 18.00 u. en zaterdag: 8.00 – 9.30 u. Mandeguod oktober 2025 | 53
Colofon Mandeguod is een uitgave van Doarpsmienskip Mantgum en verschijnt 11 keer per jaar Doarpsmienskip Mantgum Anne Dijkstra - voorzitter (1e drie maanden), Tryntsje van der Galiën - secretaris, Roelf Vogelzang - penningmeester, André Talman, Hilda van der Meulen en Henk Keereweer E-mail: doarpsmienskip@mantgum.com Website: www.mantgum.com Redactie Mandeguod Lys Scarse eindredacteur, Maaike Kuipers redacteur, Boris Lemereis redacteur, Rinse Westerdijk vormgever Financieel beheer Hotze Bonnema penningmeester. Bankrekening Mandeguod: NL77 INGB 0005 0727 04 Verspreiding Johan Heddema coördinatie en Ria van der Werf (reserve) Verspreiding door veel vrijwilligers uit Mantgum Druk CSLdigitaal Tarieven Mandeguod Jaaradvertentie (binnenwerk) Eenmalige advertentie (alleen binnenwerk) Formaat (bxh) Hele pagina € 193,00 Halve pagina € 101,00 57,00 Hele pagina Kwart pagina € € Halve pagina € Kwart pagina € 34,00 18,50 13,50 140 x 195 mm 140 x 95 mm / 65 x 195 mm 65 x 95 mm / 140 x 45 mm Aanleveren advertenties Bij voorkeur in zwart wit en PDF formaat. Aanleveren van een advertentie kan ook in TIFF, JPG, JPEG of PNG. Aanleveren van een advertentie in WORD is ook mogelijk. U loopt dan wel de kans dat er afwijkingen optreden, met name in de fonttypes en fontgrootte. Verenigingsmededelingen (alleen binnenwerk) Jaarbijdrage € 37,00 Oplage 510 exemplaren Inleveren kopij Uiterlijk de 14e van elke maand E-mail: mandeguod@mantgum.com Algemeen In uw mail met de bijdrage(n) dient u - voor eventuele vragen - uw naam, adres en telefoon nummer te vermelden. De bijdrage moet - tenminste - voorzien zijn van de naam van de afzender. Eventuele foto(‘s) ook apart en bewaard als TIFF, JPG, JPEG meesturen. De redactie behoudt zich het recht voor om uw tekst te redigeren, zo nodig in te korten of om uw bijdrage(n) eventueel niet te plaatsen. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van stukken die zijn geschreven door niet-redactieleden. Tevens dient u zich er rekenschap van te geven dat Mandeguod ook in pdf-formaat op www.mantgum.com geplaatst wordt. © MANDEGUOD Overname van artikelen en foto’s alleen na verkregen schriftelijke toestemming van de redactie van Mandeguod. 54 | Mandeguod oktober 2025
CSL Digitaal, briljant in drukwerk e CSL Digitaal Singelstraat 39-43 8917 BJ Leeuwarden T 058 - 215 59 22 info@csldigitaal.nl csldigitaal.nl + Gepersonaliseerd drukwerk + Nieuwste digitale drukpersen + Complete afwerkinrichting + Duurzaam & CO2 -neutraal + Al meer dan 30 jaar ervaring Maak kennis met onze HP Indigo 12000. De ideale keuze voor hoogwaardig drukwerk. Drukformaat: 53x75 cm Mandeguod oktober 2025 | 55 W i j b h e c z s o i r r g e k n l e t !
1 Online Touch