0

Magazine voor bouwend Oost Nederland 27e Jaargang • no. 5 • oktober 2019 05 In dit nummer: Bouw Van der Valk Deventer in volle gang Pagina 4 Zuiderspoorflat Enschede maakt plaats voor nieuwbouw Pagina 8 Bouw Compleet beurs Hardenberg Pagina 33 ContinuWonen klaar om concept uit te rollen Pagina 33

05 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 03 Voorwoord: Forza Mark en Wopke 04 11 14 17 17 19 19 Nieuwbouw Hotel van der Valk Deventer Paul van der Kraan geeft er een klap op en zegt “Bouw maar” Luisteren naar de klant als bron van innovatie Lammerink Installatiegroep spreekt taal van Van der Valk Tijdelijk leuningwerk bij Van der Valk Deventer Planning is grootste uitdaging voor Aluvo Lisa uit Geesteren staat haar mannetje Duurzaam mortel voor een duurzaam hotel 21 Column KienhuisHoving: Wijziging van zeggenschap over de B.V. 22 29 33 Nieuwbouw het Nieuwe Zuiderspoor Enschede Gewilde woningen blikvanger het Nieuwe Zuiderspoor Het Nieuwe Zuiderspoor verandert het aanzien Nieuwbouw ligt exact op schema 37 39 40 43 47 49 50 54 57 60 63 64 Kamphuis trots op resultaat Column BIM4ALL: “Van BIM-model tot materialenpaspoort” Column Caspar Jansen: “Wim van Wanrooij: Hij heeft er een hart hoofd in” ContinuWonen rolt concept landelijk uit Goud voor Betoncentrale Twenthe Advertorial: Feest bij MK Houtbouw Bouw Compleet Beurs Hardenberg Bouw Compleet, het feest voor bouwend Noordoost-Nederland Plattegrond Deelnemerslijst Superieure daksiolatie van Unidek Aero DeLuxe Aardbevingsbestendiger metselwerk met nauwelijks meerkosten Advertorial IMI Heimeier Eclipse Magazine voor bouwend Oost Nederland 27e Jaargang • no. 15 • oktober 2019 22 04 50

Voorwoord Voorwoord Forza Mark en Wopke Prinsjesdag 2019 is weer achter de rug, evenals de algemene politieke beschouwingen. Zoals altijd leverde het een rituele dans op tussen de coalitiepartijen en de oppositie. Veel veranderingen leverde het niet op en ook dat is de laatste jaren gesneden koek in het in beton gegoten en dichtgetimmerde regeringsakkoord. Bouwend Nederland toonde zich weliswaar tevreden over de intenties van de kabinetsvoornemens maar ventileerde tegelijkertijd haar scepsis over de uitvoerbaarheid daarvan. En voor enige scepsis zijn er redenen voldoende aan te wijzen. Alle ambities zullen namelijk papieren voornemens blijken wanneer de gevolgen van de stikstofuitspraak van de Hoge Raad verzanden in het Haagse politieke moeras. De kans daarop is erg groot. Ook VNO voorzitter Hans de Boer uitte zich op duidelijke manier over dit hot item op de nieuwszender BNR. Met een straffe hantering van de uitstoot van 0,1 mol is Nederland voor de zoveelste maal het “braafste jongetje van de klas”. En leraar van die klas is sinds kort niemand minder dan “Ons Franske” Timmermans. Het wordt dus een kwestie worden van “wheelen and dealen” met de politieke vrienden van Timmermans in ons parlement. Om de inderdaad nobele ambities te verwezenlijken zal er dus, en het liefst met enige vaart, wisselgeld betaald moeten worden richting Lodewijk Asscher en Jesse Klaver. De realist Mark Rutte moet in staat worden geacht een doorbraak te kunnen forceren. Om de knelpunten in de woningbouw op te lossen is het verzoek van Bouwend Nederland om met vier jaar lang 250 miljoen in plaats van tien keer 100 miljoen euro de woningcorporaties te ondersteunen meer dan terecht. Met een fors begrotingsoverschot en een bijna negatieve rente moet dat toch niet zo’n heet hangijzer te zijn. Ben benieuwd hoe groot de daadkracht ( en profileringsdrang!) van minister van Financiën Wopke Hoekstra is. De eerste schaduwen van de CDA lijsttrekkersverkiezingen werpen zich inmiddels op. Het zou zo maar kunnen zijn dat onze sector voor Hoekstra het gereedschap is om Hugo de Jonge en Mona Keizer electoraal te slopen. Gezien het nijpende karakter van de problematiek zou het weleens vuurwerk kunnen opleveren. Wat mij betreft ruim voordat officieel data van het afsteken daarvan, 30 en 31 december. Gerard van Leeuwen Op de cover De modelwoning van ContinuWonen aan de Karel doormanstraat 57 in Haaksbergen Colofon Bouwen in het Oosten ISSN: 1385-7185 Uitgever: GF Uitgevers Postadres: Postbus 204, 8600 AE Sneek Bezoekadres: Graaf Adolfstraat 36d Tel.: (0515) 429 429 Web: www.bouweninhetoosten.nl E-mail: redactie@bouweninhetoosten.nl Redactie: Gerard van Leeuwen Eindredactie: Joeri van Leeuwen Fotografie: Wim van ‘t Hoff ( Eyemagic) Tekstbijdrage: Jolanda Groothuis Accountmanagement: Digna Schoonen (06 - 442 099 10) Erik Kuipers (06 -196 859 76) Frits Visser (06 - 533 394 89) Rob van Luit (06 - 184 483 55) Vormgeving & opmaak: Nanno van Leeuwen Druk: Scholma Druk, Bedum Verspreiding: Sandd GF Uitgevers BOUWEN IN HET OOSTEN 3

Van der Valk Paul van der Valk geeft er een klap op en zegt: “Bouw maar” Gasten die de bedden in een van de 140 kamers van het Van der Valk hotel in Deventer willen testen moeten nog even geduld hebben. De bouw van het complex is weliswaar in volle gang, maar in juli 2020 gaat het open. Het is het meest duurzame Van der Valk hotel tot nu toe. Het gebouw wordt volledig energieneutraal en gas is niet voorhanden op het bedrijvenpark aan de A1. - Door: Jolanda Groothuis Warmte en energie komen volledig uit nabijgelegen windmolens, van zonnepanelen op het dak en warmte-koudeopslag in de bodem. Paul van der Valk, directeur van de vestigingen in Hengelo, Enschede, Zwolle en nu ook Deventer is een man die van poetsen houdt, niet van lullen. “Ik heb 20 minuten tijd”, zegt hij, terwijl we handen schudden in de bouwkeet op het terrein waar Dura Vermeer Hengelo bouwt aan het horecabedrijf. Geen kapsones Dat we überhaupt een afspraak hebben weten te strikken met Paul van der Valk is te danken aan Gerwin Winkelhuis, projectleider bij Dura Vermeer Hengelo en inmiddels vertrouwenspersoon van Paul van der Valk. Paul van der Valk houdt niet van interviews, foto’s, aandacht. Liever geeft hij aandacht aan de mensen die voor hem werkzaam zijn. Hij voelt 4 BOUWEN IN HET OOSTEN

Van der Valk Roos van der Valk: “Wil je iets bereiken in het leven dan behoor je onderaan te beginnen.” zich geenszins verheven boven een ander. Dat heeft hij zijn kinderen duidelijk mee gegeven. Dochter Roos zal de leiding in handen krijgen van het nieuwe hotel. Samen met haar vader maakt ze geregeld een ronde over het bouwterrein, want een ster is natuurlijk niet zomaar geboren. Daar gaan generaties lang, een hoop inzicht en veel werk aan vooraf. Dat realiseert Roos zich terdege. “Stap je in het bedrijf van mijn vader? Dan geen flantuut ’n of kapsones. Mijn vader is een mensenmens, maar ook heel duidelijk. Wil je iets bereiken in het leven dan behoor je onderaan te beginnen.” Verdienmodel Paul Van der Valk is kort op de vraag waarom Dura Vermeer deze opdracht in handen kreeg: “Ik ken de bouwonderneming en Het nieuwe Van der Valk hotel telt 10 verdiepingen en biedt ruimte aan 140 kamers, een restaurant en live cooking. Bovendien krijgt het een congrescentrum met 7 vergader- en 2 congreszalen. Op de negende etage komt een fitnesscentrum met wellness en een zwembad. Gasten kunnen ontspannen en genieten van een uniek uitzicht over de Hanzestad Deventer. heb er goede ervaringen mee. Dura Vermeer heeft tevens de hotels in Hengelo, Enschede en Zwolle gerealiseerd. Ik kan het kostenplaatje op de achterkant van een sigarendoosje uitrekenen. Is het verdienmodel billijk dan geef ik er een klap op. Bouw maar! Daar hoeven geen eindeloze gesprekken over gevoerd worden.” Uniek uitzicht BOUWEN IN HET OOSTEN 5

Van der Valk Projectleider Gerwin Winkelhuis: “Het is allemaal niet zo moeilijk. Structuur is het sleutelwoord. We gaan van grof naar fijn, van fundering naar afwerking.” Over een aantal maanden, tijdens de afbouwfase, zullen het er naar schatting 100 zijn. Op de vraag hoe een dergelijk groot project in goede banen geleid wordt, zijn Winkelhuis en Scholten kort: “Het is allemaal niet zo moeilijk. Structuur is het sleutelwoord. We gaan van grof naar fijn, van fundering naar afwerking. Tweewekelijks hebben we bouwvergadering met de onderaannemers. Daar zit Paul ook bij. Dan wordt besproken hoe het moet, maar ook hoe het niét moet. Paul heeft alles in het vizier. Zijn er bepaalde bouwkundige problemen bij de andere hotels, dan moet dat nu voorkomen worden. Hij weet precies wat er speelt, de lijnen zijn kort en daarmee worden onvolkomenheden vermeden. Een voorbeeld: loopt een deur verkeerd om in een andere vestiging en de bediening ondervindt hier last van, dan mag dat niet weer gebeuren. Punt. Het hele bouwteam snapt dat. Bovendien zijn de meeste onderaannemers duurzame relaties van Dura Vermeer Hengelo. Zij hebben tevens ervaring met het bouwen van hotels. In de meeste gevallen verstaan we elkaar met een half woord.” BOUWEN IN HET OOSTEN 7

Van der Valk Groen-geel De kracht van Dura Vermeer Hengelo zit hem in het feit dat de onderneming, ook in tijden van crisis, een sympathieke ‘verliezer’ is. Winkelhuis: “Uiteraard hebben wij ten tijde van de recessie water bij de wijn moeten doen. Maar dat nam nooit weg dat onze opdrachtgevers hier nadeel van hebben ondervonden. Goed werk leveren, is ons motto. Gebleken is dat dat de beste investering is voor toekomstige opdrachten. We werken veel met onze eigen mensen, besteden zeker, ten opzichte van collega-bedrijven, niet zoveel uit. Met name de kerntaken en de rode draad van de bouw doen we in eigen beheer. Dat is een voordeel. Onze werknemers kennen en verstaan elkaar. De jongens op de bouw zijn unaniem een soort mini-uitvoerders; vakkundig en zelfstandig. Ze kijken goed om zich heen. Dat realisme is de kracht van Dura Vermeer Hengelo. Toen de economische crisis zijn intrede deed, hebben we ervoor gepleit om onze, ruim 90 vaklieden, aan te houden. Dat is gelukt. Sterker; we namen leerlingen aan die graag wilden, maar destijds nul op rekest kregen bij collega-bouwers. Nu staan ze hier op de bouw. En ik verzeker je: “Er ligt een mooie carrière voor hen in het verschiet!” Uitvoerder Huub Scholten: “Goed werk leveren, is ons motto. Gebleken is dat dat de beste investering is voor toekomstige opdrachten.” BOUWEN IN HET OOSTEN 9

Van der Valk Luisteren naar de klant als bron van innovatie Opdrachtgevers in de bouw vragen bij aanbestedingen steeds vaker EMVI: Economisch Meest Voordelige Inschrijving. Maar ook in andere segmenten wordt het steeds belangrijker om roet en fijnstof te verminderen. Ze kijken niet uitsluitend naar de prijs, maar ook naar andere aspecten, zoals duurzaamheid en de inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Riwal biedt haar klanten 100% elektrisch aangedreven, dus duurzame hoogwerkers aan om in die vraag te voorzien. Duurzaam werken op hoogte Duurzaamheid is voor Riwal een belangrijk aandachtspunt, zowel in de eigen bedrijfsvoering als in de verhuur van materieel. Zo was Riwal de eerste die, in samenwerking een van haar klanten in de luchtvaart, dieselaangedreven hoogwerkers ombouwde tot 100% elektrisch aangedreven machines. Met deze machines kan de vliegtuigmaatschappij in de hangaars onderhoud plegen in een schonere werkomgeving. De bouw van het Distributiecentrum kan via website www.bessels.com live worden gevolgd via de webcam. De samenwerking met deze klant om hoogwerkers milieuvriendelijker en schoner te maken is illustratief voor de werkwijze van Riwal. De accountmanagers voeren gesprekken met klanten BOUWEN IN HET OOSTEN 11 waarbij ze de behoeften van de klant inventariseren door vragen te stellen. Nadat deze behoeften in kaart zijn gebracht, ontvangt de klant een advies op maat. Alternatieve brandstof Shell GTL Fuel Een voorbeeld van een duurzaam alternatief voor dieselaangedreven machines is het omzetten van

Bouwen Oosten in het Nieuws?... redactie@bouweninhetoosten.nl 0515 - 429 425

Van der Valk deze machines naar 100% elektrisch. De machines hebben geen emissies en lage geluidsniveaus waardoor deze gunstig zijn voor het milieu en de operators. Vandaar dat Riwal sinds 2014 zelf een knikarmhoogwerker van 26 meter en drie types telescoophoogwerkers van 28, 38 en 43 meter heeft omgezet. Voor al het dieselaangedreven materieel van Riwal dat (nog niet) is vervangen of omgezet naar 100% elektrisch is gezocht naar een alternatieve brandstof. Deze hebben wij gevonden in Shell GTL Fuel. Vanaf oktober 2018 wordt al het dieselaangedreven materieel voorzien van de schonere brandstof Shell GTL Fuel. Deze alternatieve brandstof wordt gemaakt van aardgas en verbrandt daardoor schoner dan conventionele diesel uit aardolie. Dat levert een reductie op van de uitstoot van fijnstof, zwavel en stikstofoxiden. De brandstof is bovendien kleur- en geurloos, stiller, niet toxisch en bovendien goed biologisch afbreekbaar. Na een halfjaar heeft Riwal een onderzoek laten uitvoeren door onder andere SOS Advies, waaruit is gebleken dat de roetuitstoot verminderd is met 54%. Daarnaast bleek uit hetzelfde onderzoek dat de hoeveelheid respirabel stof (fijnstof, het stofdeel dat kan worden ingeademd) met 27% is gedaald. De hoeveelheid uitgestoten stikstofdioxide (NO2) nam af met 16%, terwijl de hoeveelheid stikstofmonoxide (NO) zelfs met 36% daalde ten opzichte van conventionele diesel. Brandstofaftankservice Om de klanten van Riwal continu te voorzien van het schonere alternatief voor diesel (ook op locatie) is een “uit onderzoek is gebleken dat de roetuitstoot met Shell GTL Fuel met 54% is verminderd.” Digitale innovaties My Riwal Via het online klantenportaal My Riwal krijgen klanten inzicht in alle benodigde verhuurinformatie. Zo beschikken zij over alle gegevens van lopende en reeds afgesloten huurorders. Het geeft realtime inzicht in kosten, facturen, orderbevestigingen, keuringsrapporten en met één druk op de knop kan de machine gehuurd en afgemeld worden. My Riwal Rental App Een voorbeeld van een digitale innovatie die is voortgekomen uit de vraag van klanten, is de My Riwal Rental app. Met deze app kunnen klanten via hun smartphone eenvoudig zaken doen met Riwal. De belangrijkste functionaliteiten van My Riwal zijn hierin toe te passen, zoals machines zoeken, bestellen en afmelden. samenwerking gestart met Shell TapUp, een brandstofaftankservice die zich inzet om Shell GTL Fuel meer toegankelijk te maken (ook op bouwplaatsen). Zij komen frequent langs en tanken direct in de hoogwerkers. De gebruikers kan ervan uitgaan dat de hoogwerker van Riwal nooit meer zonder brandstof komt te staan. Op deze manier vindt tanken altijd op een professionele en veilige manier plaats. Dat scheelt tijd en gedoe met jerrycans of IBC’s op het bouwterrein. BOUWEN IN HET OOSTEN 13

Van der Valk Lammerink Installatiegroep spreekt taal van Van der Valk Een grote verrassing is het niet dat Lammerink Installatiegroep uit Ootmarsum alle elektrotechnische werkzaamheden in het nieuwbouwproject van Hotel van der Valk in Deventer uitvoert. Het bedrijf, dat nevenvestigingen heeft in Leek en Amersfoort, mag gerust als “huisinstallateur” van opdrachtgever Paul van der Valk en zijn familie worden gekwalificeerd. “Er is door de jaren heen een groot wederzijds vertrouwen gegroeid”, aldus directeur Erik Lammerink. 14 BOUWEN IN HET OOSTEN

Van der Valk Lammerink Installatiegroep behoort met bouwkundig hoofdaannemer Dura Vermeer en installateur Linthorst uit Apeldoorn tot de vaste groep bouwpartners van de horecafamilie. “We waren betrokken bij de vestigingen van Van der Valk in Zwolle, Enschede, Hengelo, Breukelen en Veenendaal. We kennen elkaars bedrijfscultuur en denkwijze. Dat maakt veel aspecten eenvoudiger. Paul heeft dusdanig veel vertrouwen in onze bedrijven dat we reeds in de engineeringsfase worden gekend en onze kennis en ervaring in kunnen brengen. Korte lijnen en een flexibele mindset zijn basiselementen van de succesvolle samenwerking. Na al die jaren zijn we eigenlijk dagelijks actief voor Van der Valk. Het concern reageert razendsnel op bepaalde marktveranderingen en wil dat ook vertaald zien op ons specifieke terrein. Je moet snel kunnen schakelen en met onze omvang van circa tweehonderd specialisten kunnen we dat ook. We kennen Van der Valk en weten wat ze willen. In Deventer realiseren we het complete elektrotechnische traject, variërend van de verlichting die geheel in LED wordt uitgevoerd tot en met brandbeveiliging, dataverkeer, camerabeveiliging en krachtbronnen. We voeren alles zelf in eigen beheer uit. Het hele project wordt gekenmerkt door de toepassing van KNX technologie dat een perfecte gebouwautomatisering garandeert. Technisch gezien herbergt deze nieuwbouw een aantal duurzaamheidsaspecten. Gasloosheid is daar een van. Wij betrekken de energie van een grote windmolen aan de A1. De complexiteit van onze werkzaamheden is te overzien. De uitdaging zit hem vooral in het snel schakelen. Onze piek ligt zo rond vier maanden voor de oplevering in het volgende voorjaar. Nu is het zo dat er gemiddeld zes mensen van ons op de bouwplaats zijn, in de drukke periode zullen dat er ongeveer twintig zijn. Tot nu toe verloopt het project op rolletjes, helemaal conform de planning. Daar zie je de goede samenwerking van vaste partijen weer in terug. We spreken dezelfde taal en hebben de neuzen allemaal dezelfde richting uit.” Signalen Gevraagd naar zijn mening over de huidige marktsituatie antwoordt Erik Lammerink met enige nuance. “Vooropgesteld wil ik stellen dat we tevreden zijn. Als ik naar onze orderportefeuille zie, kan ik tot de zomer van volgend jaar niet anders concluderen dat het goed met ons gaat. Maar de signalen rond de stikstofproblematiek kun je uiteraard niet negeren. Dat kan de nodige gevolgen hebben voor de sector. Ook op gemeentelijk niveau met de steeds veranderende en strengere regelgeving is er ruimte voor een verbetering, lees versoepeling. Bouwen wordt, mede door de opstelling van diverse overheden, steeds duurder en daar heb ik de nodige bedenkingen over hebben.” BOUWEN IN HET OOSTEN 15

Toeleveringsbedrijf van houten kozijnen voor Van der Valk in Deventer. matemco.com/werkenbijmatemco

Van der Valk Tijdelijk leuningwerk bij van der Valk Deventer Één van de grootste uitdagingen bij de diverse tijdelijke constructies bij de nieuwbouw van het van der Valk hotel te Deventer was de veiligheid tijdens de diverse werkzaamheden aan de balkons. Veiligheid vooraf in beeld Er is leuningwerk nodig ten behoeve van het plaatsen van de balkons; het werken aan de plafonds; het plaatsen van een pui; het plaatsen van een balustrade en het monteren van verlichting bij de opstaande randen. Door al deze werkzaamheden vooraf in beeld te hebben kon Matemco, als ondersteuningsleverancier, een vernuftig detail ontwerpen waarbij de veiligheid tijdens alle fases gewaarborgd bleef. En zonder dat tussentijds de hele constructie gewijzigd moest worden. Besparing Wanneer de ruwbouw op hoogte is, vindt de afbouw van boven naar beneden plaats. Leuningwerk kan dus niet aan de binnenzijde opgeklemd worden tussen de balkons omdat er aan de plafonds gewerkt moet worden. Door in de eerste fase hiermee al rekening te houden, is in de laatste fase voldoende hoog leuningwerk aanwezig en is bijvoorbeeld geen complete gevelsteiger voor het gebouw nodig. Dit levert een enorme besparing op. Wanneer de werkzaamheden op een balkon gereed zijn en de balustrade veilig is geplaatst, kan het leuningwerk op deze verdieping veilig verwijderd worden en herhaalt het verhaal zich weer een verdieping lager. Planning is grootste uitdaging voor Aluvo Voor de nieuwbouw van Hotel Van der Valk te Deventer produceert en monteert Aluvo; dat vestigingen heeft in Apeldoorn en Nieuwleusen, de kozijnen. Ook hebben de aluminium specialisten opdracht om de glazen balustrades te leveren. Dit in opdracht van Dura Vermeer Hengelo. Directeur Herman Bloemers:” We hebben de opdracht verworven via de aanbesteding. De bouwkundig hoofdaannemer is geen onbekende voor ons. We hebben in het recente verleden vaker samengewerkt. In dit project passen we profielen toe van Schüco, type AWS/ADS 75 SI. Qua aantallen heb je het over 4400 vierkante meter aluminium kozijnen in de RAL kleur 9004 met fijnstructuur. De beglazing bestaat voor negentig procent uit extra geluidwerend Triple glas. Daarnaast bestaat onze bijdrage uit de levering van bijna 1400 strekkende meter glazen balustrades. Op dit moment zitten we volop in de productie en montage.” Bloemers vertelt dat de complexiteit niet zit in het ontwerp. “Paul van der Valk bouwt in een bepaalde stijl in samenwerking met P.A.M. Teunissen Architectenburo. Voor ons zit de grootste uitdaging in het grote volume en de hiermee gepaard gaande planning. Ik kan niet anders zeggen dat alles zeer soepel verloopt. We zijn daar erg content over.” Gevraagd naar zijn mening over de huidige marktsituatie is Herman Bloemers een tevreden man. “Het gaat goed. Onze orderportefeuille is goed gevuld. We kunnen met vertrouwen de toekomst tegemoet zien.” Aluvo, dat 65 medewerkers een werkkring biedt, levert hoogwaardige aluminium gevelelementen zoals kozijnen, deuren en vliesgevels van de twee grootste producenten van Nederland, Schüco en Kawneer.” De grootste afnemersgroep bestaat uit bouwbedrijven uit heel Nederland. BOUWEN IN HET OOSTEN 17

Shell TapUp ONZE ON NIEUWE VESTIGING IN ZWOLLE VR Safety Truck Digitale oplossingen BIM-bibliotheek & advies Opleidingen Hoogwerkers Medio november zal Riwal in Zwolle offi cieel de achtste vestiging in Nederland openen. De opening van deze vestiging sluit aan bij de strategie om de landelijke dekking en de lokale aanwezigheid van Riwal te versterken. De nieuwe vestiging in Zwolle is verbouwd met duurzaamheid in gedachte; er wordt bijvoorbeeld geen gebruik gemaakt van aardgas. Team Zwolle geeft advies en helpt u graag op het gebied van verhuur, verkoop, opleidingen, onderdelen en onderhoud. HOOGWERKERS • VERREIKERS • HEFTRUCKS huren - kopen - onderhoud - onderdelen - opleidingen Tel: 038 - 2042090 18 BOUWEN IN HET OOSTEN Nervistraat 11, 8013 RS Zwolle riwal.com Email: info@riwal.com

Van der Valk Lisa uit Geesteren staat haar mannetje tijdens eerste stagedag op de bouw De eerste stagedag van Lisa Geerdink uit Geesteren is succesvol verlopen. De 17-jarige jongedame is de eerste vrouw in twintig jaar tijd, die de opleiding allround timmeren bij Bouwmensen Almelo volgt. “Voor de vakantie was ik al een aantal keren op deze bouwplaats geweest. Om ervaring op te doen. Het bevalt me hier”, aldus Lisa Geerdink. Robert Herman van Bouwmensen Almelo is blij met de vrouwelijke student. “Het is en blijft een mannenwereld en wellicht kunnen we met de komst van Lisa, meer jongedames enthousiasmeren voor de opleiding Allround Timmeren; One of the guys; “Ja, waarom niet? Timmeren is een mooi ambacht. De collega’s hebben de eerste dagen wel even raar gekeken toen ik hier als vrouw rondliep maar inmiddels val ik niet meer op en hoor ik gewoon bij de groep”, aldus de enthousiaste Lisa. Op dit moment werkt Lisa samen met haar manlijke collega’s aan de nieuwbouw van een Van der Valk hotel in Deventer. Zien hoe het eraan toegaat? Kijk dan de video op www.rtvoost.nl. Duurzame mortel voor een duurzaam hotel Voor het duurzaamste hotel van Van der Valk in Deventer heeft Remix Droge Mortel BV duurzame doorstrijkmortel geleverd, voorzien van het Dubokeur voor DUurzaam BOuwen. Remix is hiermee uniek in Nederland. De doorstrijkmortel is n de kleuren wit en zwart lgens het Remix Mortelaat systeem® geheel afgestemd op de metselstenen en de projectomstandigheden voor een optimaal metseltempo. Men heeft gekozen voor de, zeker bij de zwarte kleur sterk aan te bevelen, uitbloeiingarme (UA) variant, om het risico op witte kalkuitslag zoveel mogelijk te minimaliseren. Het resultaat is een mooie schone duurzaam gemetselde gevel. Doorstrijken is een techniek van metselen en voegen ineen die homogene, duurzame voegen oplevert. Het metselwerk wordt in één arbeidsgang afgewerkt en het metsel- en voegwerk is een monolithisch geheel, waardoor schade aan voegwerk nauwelijks voorkomt. De kwaliteit van doorstrijkwerk is extra hoog doordat bij het ‘vol en zat’ gemetselde werk, de zichtzijde bij de meeste afwerkingsmethoden wordt verdicht. Er is minder mortelverlies en hoge voeghardheden zijn realiseerbaar met weinig inspanning. Voegmortel De ter plaatse op prefab panelen gelijmde steenstrips zijn gevoegd met witte Remix Uitbloeiingsarme (UA) voegmortel. Aan het aanmaakwater van de voegmortel is Remix Voegfix FX® toegevoegd voor een optimale hechting aan de steenstrips en het achterliggende betonnen paneel. Remix Voegfix FX® versterkt de eigenschappen van de hierop voorbereide Remix UA voegmortels op het gebied van hechting, druksterkte, elasticiteit, duurzaamheid en het watervasthoudend vermogen. Dit twee componenten systeem is hierdoor geschikt voor het voegen van o.a.: steenstrips, sterk zuigende stenen, gesiliconiseerde stenen, kademuren, voegwerk in kustgebieden en voegrenovatie/ reparatie. Met Voegfix FX®, in combinatie met de Remix/Sakrete Uitbloeiingsarme voegmortels, zijn ook de hogere voeghardheidsklassen (VH35 en VH45) makkelijk haalbaar evenals de hoogste toepassingsklasse MX4. Door de elasticiteitsverhoging is Voegfix FX® bij uitstek geschikt voor voegreparatie (en nieuwbouw) in aardbevingsgebieden. (Meer weten: www.remix.nl) BOUWEN IN HET OOSTEN 19 Lisa Geerdink op haar stageplek Als er één schaap .... (Foto: Esther Rikken)

KienhuisHoving informeert Wijziging van zeggenschap over de B.V. (laat u niet verrassen) Eén van de meest schrijnende voorbeelden uit onze notarispraktijk was het overlijden van een aannemer. De man was tijdens een bedrijfsongeluk zwaar gewond geraakt en uiteindelijk aan zijn verwondingen in het ziekenhuis bezweken. De man was tijdens leven tezamen met twee compagnons aandeelhouder van een B.V.. Bij de afwikkeling van de nalatenschap ontstond een treurig misverstand; de weduwe van de man was in de veronderstelling dat zij de aandelen in de B.V. mocht houden en mocht blijven delen in de winst van het bedrijf, zonder dat zij werkzaamheden voor de B.V. zou verrichten. Dat bleek, gelukkig voor de twee compagnons, niet zo te zijn. Mevrouw moest de aandelen verplicht (tegen haar zin in) aan de heren verkopen. Recht van eerste koop Aandeelhouders in een B.V. hebben normaal gesproken een ‘recht van eerste koop’, wanneer een mede-aandeelhouder zijn aandelen wenst te verkopen aan een buitenstaander. Zoals blijkt uit het droevige voorbeeld zijn ook andere situaties denkbaar waarin aandelen van eigenaar wisselen, zoals een overlijden. Om te voorkomen dat bijvoorbeeld de twee compagnons worden verrast met een erfgenaam als mede-aandeelhouder, omschrijven statuten van een B.V. vaak enkele vervelende situaties die leiden tot een aanbiedingsverplichting. Op die manier moet de erfgenaam de aandelen verplicht aan de compagnons verkopen, en heeft de erfgenaam recht op een eerlijke verkoopopbrengst. Change of control-bepaling Ondernemers hebben vaak (bijvoorbeeld vanwege fiscale voordelen) een personal holding B.V., die vervolgens de aandelen in de werk-B.V. houdt. Mocht de ondernemer dan overlijden, dan werkt de bovenstaande statutaire regeling niet. In dat geval is een aanvullende regeling nodig: een wijziging van zeggenschap (bijvoorbeeld overlijden) over een personal holding B.V. dient dan te leiden tot diezelfde aanbiedingsverplichting. Deze clausule wordt ook wel de ‘change of control’-bepaling genoemd. Deze column is geschreven door: Frank Röben, kandidaat-notaris/partner van KienhuisHoving e-mailadres: frank.roben@kienhuishoving.nl I Telefoonnummer: 053 - 480 43 16 21 Maar pas op dat je jezelf niet in de voet schiet met deze bepaling! Mocht je wensen dat één van je kinderen gaat deelnemen in dit bedrijf, leg dit dan uitdrukkelijk vast in de statuten: en dat kan zonder de naam van je kinderen te noemen. De change of control bepaling biedt ook een prettige bescherming. Je voorkomt dat een compagnon diens aandelen in zijn personal holding B.V. bij een notaris in Maastricht overdraagt aan een verre neef. In dat geval zou je op de eerstvolgende aandeelhoudersvergadering kunnen worden verrast met niet alleen een Limburgse vlaai, maar ook de Maastrichtse neef als nieuwe mede-aandeelhouder. Helaas voor de neef in dat geval: De personal holding B.V. is dan verplicht de aandelen in de werkB.V. over te dragen aan de medeaandeelhouders. Kortom, anticipeer op de toekomst, maar bescherm ook jezelf, als je met meerdere personen tezamen een B.V. begint…!

Nieuwe Zuiderspoor Gewilde woningen blikvanger het Nieuwe Zuiderspoor Domijn bouwt 45 appartementen en 15 eengezinswoningen met een sociale huurprijs in Enschede De afgelopen maanden is er veel gebeurd naast de rotonde aan de Haaksbergerstraat. Aan één van de belangrijkste invalswegen van Enschede bouwt woningcorporatie Domijn het Nieuwe Zuiderspoor. Een fonkelnieuw complex van 45 appartementen en 15 eengezinswoningen aan een groen hofje, allemaal bestemd voor de sociale verhuur. Begin september gingen de woningen in de verhuur. De nieuwbouw op de Zuiderspoorlocatie is inmiddels flink onderweg. De eerste vijf verdiepingen van het appartementengebouw staan en de eengezinswoningen zijn al op de benodigde hoogte. Lucas Fransen, manager Wonen bij Domijn: “Het Nieuwe Zuiderspoor maakt Enschede weer een stukje mooier! Het is fijn en rustig wonen op steenworp afstand van het bruisende centrum. Onze huurders zullen zich hier echt thuis voelen”. Sociale huurwoningen voor jong en oud De nieuwbouw bestaat uit een complex van 45 appartementen en 15 eengezinswoningen aan een gezellig groen hofje, allemaal bestemd voor de sociale verhuur. Domijn heeft de appartementen speciaal gebouwd voor mensen met een middeninkomen. “Sinds de landelijke invoering van het passend toewijzen, waarbij de huurprijs van de woning moet passen bij het inkomen en de huishoudgrootte, zien wij dat huurders met een middeninkomen vaak tussen wal en schip vallen. Maar wij zijn er ook voor hen. Daarom hebben de appartementen van het Nieuwe Zuiderspoor allemaal een huurprijs die past bij huurders met een middeninkomen”, aldus Fransen. 22 BOUWEN IN HET OOSTEN

Nieuwe Zuiderspoor Over de woningen Qua grootte variëren de appartementen van 65 tot 75 vierkante meter. Alle appartementen hebben twee slaapkamers, een balkon of loggia en een eigen (fietsen) berging op de begane grond. De eengezinswoningen liggen achter het appartementencomplex aan een groen hofje, tussen de Haaksbergerstraat, Het Blekerpad en De Zuiderval. De woningen hebben, op één na, allemaal twee woonlagen, drie slaapkamers en een tuin met eigen berging. Gelijke kansen voor iedereen Op dinsdag 3 september ging om 09.00 uur een deel van de woningen van het Nieuwe Zuiderspoor in de verhuur. Op maandag 9 september om 09.00 uur volgde de rest. Via de website van Domijn konden geïnteresseerden vanaf die data reageren op de appartementen en eengezinswoningen. Domijn werkt niet met wachtlijsten. Alle woningen werden verloot via een automatisch lotingssysteem. Om te kunnen reageren moeten geïnteresseerden zich wel inschrijven als woningzoekende bij de corporatie. BOUWEN IN HET OOSTEN 23

Nieuwe Zuiderspoor Milieuvriendelijk en energiezuinig wonen Het Nieuwe Zuiderspoor is zeer energiezuinig en gasloos gebouwd. Dat is goed voor het milieu én voor de portemonnee. De woningen zijn hoogwaardig geïsoleerd en hebben driedubbel Manager Lucas Fransen: “Sinds de landelijke invoering van het passend toewijzen vallen huurders met een middeninkomen vaak tussen wal en schip.” glas, hierdoor is het comfortabel en energiezuinig wonen. De verwarming en koeling van de woningen gebeurt via de vloerverwarming die is aangesloten op een warmtepomp. Deze warmtepomp onttrekt warmte uit de bodem in de winter en koeling in de zomer. Op het dak worden zonnepanelen gelegd om elektriciteit op te wekken voor gebruik in de woningen. Een keuken naar eigen smaak Domijn vindt het belangrijk dat huurders zich thuis voelen in hun woning. Een keuken naar eigen smaak maakt een nieuwe woning natuurlijk écht af. Daarom kunnen nieuwe bewoners zelf hun keuken samenstellen uit een uitgebreid pakket met tegels, kleuren van het keukenblok, aanrechtbladen en handgreepjes. De oplevering van de nieuwbouwwoningen wordt in mei 2020 verwacht. Aanloop project niet zonder hobbels en obstakels De aanloop naar het project was er volgens projectcoördinator Herwin ter Riet een met de nodige hobbels en obstakels. “In 2012 besloten wij om, na een zorgvuldige afweging van verschillende scenario’s, de voormalige Zuiderspoorflat te slopen en er nieuw te bouwen. In eerste instantie leek een grootscheepse renovatie het meest voor de hand liggend, maar het gebouw was oud en de indeling van het complex maakte een grote renovatie erg lastig. De appartementen varieerden erg in grootte en door de verschillende trapconstructies, in het ene appartement omhoog en in de ander omlaag, waren er geen gelijkvloerse woningen. Wanneer we dat goed hadden willen aanpakken dan moesten alle bewoners tijdelijk verhuizen en konden we alleen het beton casco behouden. Toen hebben we alles zorgvuldig overwogen: de impact op de bewoners, de mogelijkheden van het gebouw, de verschillende leefstijlen, de veiligheid en leefbaarheid in de wijk, de kosten en natuurlijk de toekomst. BOUWEN IN HET OOSTEN 25

Nieuwe Zuiderspoor Een sloopboodschap is natuurlijk nooit leuk. Ook niet voor de bewoners van de voormalige Zuiderspoorflat. Maar na veel gesprekken en meedenken met de bewoners, zijn we in 2016 tot een overeenstemming gekomen. Toen kon het plannen maken beginnen. We hebben twee vaste relaties uitgenodigd om een plan te maken dat een volledige nieuwbouw van zowel de appartementen als eengezinswoningen inclusief ontwerp en een onderhoudscontract van 25 jaar omvat, op basis van een Programma van Eisen van onze hand. Aannemer Plegt-Vos scoorde het beste op al onze beoordelingscriteria op het gebied van vastgoedontwikkeling, wijkbeheer en sociale aspecten. Daarbij vinden wij het gebruik voor toekomstige huurders, duurzaamheid en leefbaarheid heel belangrijk, de financiële component was hierbij toetsend. Tegenvallers De realisatie van het Nieuwe Zuiderspoor verloopt conform de planning. Alleen tijdens de sloop werden we geconfronteerd met een tegenvaller. Er bleek meer asbest in het gebouw te zitten dan verwacht. Ook in de constructie zelf. We hebben het complex min of meer uit elkaar gezaagd en op locatie de asbest laten verwijderen. Sloopbedrijf Kamphuis heeft deze klus voor ons geklaard. Ook qua bodensanering werden we geconfronteerd met meer vervuiling dan de prognose in eerste instantie was. Terugkeerregeling Zoals gezegd zijn de woningen nu via onze website in de verhuur en ondanks dat we wisten dat het Nieuwe Zuiderspoor erg gewild is, overtreffen de reacties onze verwachtingen. Zeventien bewoners van de voormalige Zuiderspoorflat maken gebruik van een terugkeerregeling.” Verduurzaming Domijn heeft voor de middellange termijn enkele nieuwbouwprojecten “op de plank” staan. Herwin ter Riet: “In Enschede zijn er vergevorderde plannen voor de Thomas de Keyserstraat en het voormalig Robsonterrein. Ook in Haaksbergen zijn er plannen voor nieuwbouwactiviteiten op de iets langere termijn. We vinden verduurzaming ontzettend belangrijk. De komende jaren gaan we dan ook een groot deel van ons bezit complexmatig verduurzamen en bouwen we nieuwe duurzame woningen. Dit jaar hopen we driehonderd woningen aan te pakken en voor volgend jaar staan vierhonderd woningen op de nominatie voor de upgrading.” BOUWEN IN HET OOSTEN 27

Nieuwe Zuiderspoor Martin Huiskes architect bij lksvdd architecten: Het Nieuwe Zuiderspoor verandert het aanzien Dit wooncomplex verandert het aanzien van Enschede. Reed je voorheen de stad in vanaf de Zuiderval, dan stuitte je op de tienverdiepingen hoge Zuiderspoorflat. Leegstaand, en niet meer passend in zijn omgeving. Ons ontwerp voor het Nieuwe Zuiderspoor is niet alleen een prettig appartementengebouw, het omarmt samen met ’t Jannink en de Veldkampflat het kruispunt, en verwelkomt bezoekers van de binnenstad. BOUWEN IN HET OOSTEN 29

Nieuwe Zuiderspoor Het Nieuwe Zuiderspoor is een blikvanger, een sculptuur. Het gebouw laat de structuur van de stad beter tot haar recht komen. Het lijkt je zelfs de weg te wijzen naar het centrum van Enschede. De positionering ervan sluit aan bij het stedelijk karakter van de Haaksbergerstraat in de richting van de stad. In hoogte, massa en wat betreft de rooilijn. In alle appartementen wordt geleefd aan de voorzijde. Dat brengt licht, beweging en activiteit. Deze gevel leeft. De gevel leeft niet alleen dankzij de reuring van de bewoners, maar ook door de wisselende dimensies in hoogte en diepte. Je kunt van buitenaf niet zien waar de ene woning begint en de andere ophoudt. Het spel van de gevelvlakken, de kleuren van de steen, de balkons en de loggia’s, en de diepe neggen van de vensters brengen de gevel in beweging. Architect Martin Huiskes: “Je woont letterlijk ‘op stand’, zonder het contact met de omgeving en de straat te verliezen.” Met cachet Het Nieuw Zuiderspoor ‘piekt’ op de hoek van het gebouw. Daar ligt de vorstelijke entree en dat is ook de plek waar het gebouw het hoogst is. Binnen ga je direct een trapje op, want het gebouw ligt hoger dan het maaiveld. Het staat op een plint, wat behalve extra cachet, ook net een beetje meer privacy aan de bewoners biedt. Door het gebouw als het ware op 30 BOUWEN IN HET OOSTEN te tillen, is er ruimte ontstaan aan de achterzijde voor de bergingen. Die zijn onder het gebouw geschoven. Je woont letterlijk ‘op stand’, zonder het contact met de omgeving en de straat te verliezen. Met dank aan de entree en het bordes van de benedenwoningen aan de voorzijde. Voor alle andere verdiepingen ligt de galerij en de toegang tot de appartementen aan de achterkant, met uitzicht op de binnenplaats en het weldadige groendak van de bergingen. De 45 appartementen zijn in de breedte georiënteerd met de woonvertrekken aan de straatkant en slaapkamers aan de rustige achterzijde. Er zijn 23 grote en 22 kleinere appartementen. De galerijen zijn strak vormgegeven, met verlichting van bovenaf, kozijnen voorin het metselwerk en huisnummers in een betonblokje gegoten. Verrassend binnenhof Langs het Blekerpad neemt het gebouw langzaam de proporties en kleur aan van de woningen op het binnenhof. Warm bruin-beige. Aan deze kant is de vormgeving meer ingetogen, anders van karakter maar nog steeds familiair aan het hoofdgebouw. De entree tot het hof is aan het Blekerpad, waar een poort is ontstaan tussen het appartementengebouw en de zogenaamde poortwoning. Die is met zijn drie lagen anders dan de rest van de woningen (die tweehoog zijn). Die hoogte biedt beschutting aan het binnenhof, dat met recht de titel ‘hof’ mag dragen. Een groene oase van rust, waar het prettig toeven is, en kinderen veilig kunnen spelen omdat de auto te gast is. De twee woningblokken zijn sculpturen op zichzelf geworden door de tuinen en houten bergingen achterin de tuin te omsluiten met metselwerk. En door te spelen met het ritme van de kozijnen (allemaal identiek van vorm) en de wisselende texturen in het metselwerk ontstaan stoere woonblokken met een menselijke maat. In de gevels zijn diverse verrassende details opgenomen: de markering van de voordeur met een penant waarop de huisnummers staan, de smalle opening van het badkamerraam, de hooggelegen luifel en de armatuur op de gevel. Privacy De tuinen bieden een heerlijke privacy, als ware tuinkamers. De woonkamers grenzen in hun volle breedte aan de tuinen, de ruime woonkeukens hebben een deur aan het binnenhof. Sociaal, in contact met buren en met het zicht op spelende kinderen. Toch is

Nieuwe Zuiderspoor MARTIN HUISKES, Architect BNA Architect en expert als het gaat om woningbouw, duurzaamheid en circulariteit. Niet voor niets benoemd tot koploper Circulaire Transitie door de provincie Overijssel. Met zijn kennis op het gebied van techniek en regelgeving is hij in staat over de regels heen te kijken. Zijn kracht zit in het samenwerken, hij neemt alle betrokken (zowel leken als techneuten) mee in het ontwerpproces. ook dáár gedacht aan de privacy, met een zogenaamde Delftse stoep en voor elk huis een bank. De huizen zijn ruim van opzet, en voldoen vanzelfsprekend ook aan woonkeur. Een royale hal, ruime berging, drie slaapkamers, een riante badkamer waarbij een aparte wc mogelijk is, een grote overloop met een wasmachinehok. De poortwoning is een laag hoger en heeft een wijkende plattegrond, omdat de gevel evenwijdig loopt aan het Blekerpad. Dat levert binnen een spannende indeling op. Dit huis heeft vier slaapkamers en ook nog een extra terras op de eerste verdieping. Veel comfort dankzij uitgebalanceerd energieconcept De woningen zijn comfortabel, voelen prettig aan. Dat komt door de behaaglijke vloerverwarming en de balansventilatie (met 100% buitenlucht) met warmteterugwinning en een bypass. Koude wervelingen zijn hier niet aan de orde. De woningen zijn all electric, optimaal ontworpen vanuit de Trias Energetica. Er zijn geen fossiele brandstoffen meer nodig. We beperken de energievraag zoveel mogelijk, en aan de overgebleven vraag voldoen we met passieve en hernieuwbare energie. Daarnaast is de woning heel stil door de goede luchtdichtheid en de hoge isolatiewaarden met triple beglazing. Een bodemwarmtepomp zorgt voor de verwarming (en koeling) en een elektrische boiler voor het warme tapwater. Ruimtes zijn individueel regelbaar via een thermostaat. Voor de energieopwekking zijn de daken vol gelegd met PVpanelen. De woningen zijn dan ook toekomstbestendig en op NOM voorbereid. Groen: vriendelijk en functioneel Het binnenhof kan zo groen zijn, dankzij een heel uitgekiende route voor het verkeer. En dankzij de banken voor het huis, kun je ook niet zomaar je auto voor de deur parkeren. Voor de bevoorrading van de naastgelegen dierenwinkel is een strook van het terrein ‘opgeofferd’. Zo gaat dat buiten het hof om en levert het geen enkele overlast op. Rondom het hof staan hagen voor een natuurlijke en vriendelijke erfgrens. In het groen leeft het prettiger. Toch zijn de groene parkeerplekken niet zomaar groen omdat het leuk staat, maar bewust gekozen voor de afwatering van het terrein. Ook op de daken wordt het water gebufferd en vertraagd afgevoerd. En het sedumdak op de bergingen draagt ook bij aan opvang van regenwater. Zo hoeven bewoners van het hof niet te vrezen voor wateroverlast bij hevige stortbuien. BOUWEN IN HET OOSTEN 31

Nieuwe Zuiderspoor Projectleider Jasper Fransen van Plegt-Vos Nieuwbouw Zuiderspoor ligt exact op schema Een klein jaar geleden kwam de nieuwbouw van de Zuiderspoor aan de Haaksbergerstraat in beeld bij projecteider Jasper Fransen van Plegt-Vos Uiteraard had het bedrijf als bouwkundig hoofdaannemer al een forse inbreng gehad in het voortraject. De uitvoering ligt tot nu toe exact op schema. Fransen kreeg het Zuiderspoor project december vorig jaar overgedragen van het projectmangement die onder andere de engineering van het project had uitgevoerd. Fransen: “We hebben het terrein in december bouwrijp gemaakt en zijn direct daarna gestart met de funderingswerkzaamheden en de inrichting van de bodembronnen tot een diepte van 150m. In dit project wordt namelijk een warmtekoudeopslag toegepast. Bij de fundering hebben we enige vertraging opgelopen, maar gaandeweg hebben we die kleine achterstand weer ingelopen. Op dit moment liggen we exact op schema. De dakvloeren zijn inmiddels geplaatst. De bouwtijd bedraagt iets meer dan een jaar. Normaal gesproken mag dat geen probleem zijn. We starten nu met de afbouw. Momenteel werken we met ongeveer vijftig mensen aan deze opdracht, maar dat zullen er binnenkort beduidend meer zijn.” Uitdagingen Binnenstedelijk bouwen betekent vrijwel altijd woekeren met de beschikbare ruime. Zuiderspoor vormt daarop geen uitzondering. Fransen: “Het vraagt de nodige vindingrijkheid van onze uitvoerder, maar we hebben ervaring met dergelijke uitdagingen. Onze infradivisie heeft een tijdelijke ontsluitingsweg aangelegd waarover alle materialen worden aangeleverd. De transporten worden dus via de binnenplaats georganiseerd. Als de definitieve bestrating is aangebracht, zal de tijdelijke ontsluitingsweg voor het naastgelegen appartementen complex worden omgelegd over ons terrein, waarna wij de achtertuinen van de negen woningen kunnen De aan- en afvoer is een complexiteit qua planning, bouwtechnisch gezien kent de voorgevel de nodige uitdagingen. BOUWEN IN HET OOSTEN 33

0523 26 59 00 Ruim 25 jaar ervaring in de bouw Onze werkzaamheden zijn o.a. Kalkzandsteen verlijming (fundatie & opgaand) Metselwerk & Voegwerk Leggen van ribcasette & kanaalplaat vloeren Wij zijn werkzaam in de provincies: Drenthe, Flevoland, Friesland, Gelderland, Groningen, NoordHolland, Overijssel en Utrecht. Maalstoel 4, 7773 NN Hardenberg info@habelijmenmetsel.nl www.habelijmenmetsel.nl In het novembernummer van Bouwen in het Oosten start een nieuwe rubriek: “kort Nieuws”. Netwerkweg 10, 7251 KV Vorden Tel. 0575 – 519 701 info@vrielinkdakwerk.nl www.kaspervrielink.nl Verantwoorde Bescherming Bouwen Oosten in het Ook foto’s zijn van harte welkom. Bellen of mailen: redactie@bouweninhetoosten.nl of 0515 - 42 94 25

Nieuwe Zuiderspoor Die zit strak aan de doorgaande weg en kent onder andere balkons, loggia’s en dakterrassen met verspringend metselwerk. Het geeft straks een prachtig effect maar verdient de nodige aandacht.” Vaste Partners In het Enschedese project maakt Plegt-Vos voor het overgrote deel gebruik van de diensten van hun gerenommeerde, vaste partners. Fransen: “We doen bijvoorbeeld heel veel met partijen zoals Löwik Installatietechniek, Kumij en Calduran. Alleen de cascobouwer was nieuw voor ons en dat is ons goed bevallen. Natuurlijk betrek ik als projectleider zo nu en dan wel eens een nieuwe partij, maar met vaste partners weet je nu eenmaal wat voor vlees je in de kuip hebt. Je kent elkaars bedrijfscultuur. Een vertrouwensbasis in elkaars kwaliteiten is voor ons een absolute voorwaarde. Alles is in een 3D model geenigineerd. Dat vergt kennis en ervaring.” Duurzame keuzes De 45 appartementen en vijftien eengezinswoningen hebben een duurzaam karakter. Fransen: “We gaan al verder dan de huidige regelgeving en bouwen volgens de aankomende BENG normering, de Bijna Energie Neutrale Gebouwen die per 1 juli van kracht zijn geworden. Vertaald naar keuzes zie je dat in dit project in vele vormen terug. Zoals ik al zei werken we hier met een warmte-koude opslag gekoppeld aan vloerverwarming. bergingen krijgen groendaken. Voorbeelden te over dus.” Stabilisering Jasper Fransen is blij dat de markt zich enigszins lijkt te stabiliseren. “Ik heb inderdaad het idee dat de grootste hectiek wat uit de markt is qua producties en levertijden. Het is natuurlijk niet een goede zaak dat er een levertijd van veertig Projecteider Jasper Fransen: “De marktwerking begint op natuurlijke wijze een nieuw evenwicht te vormen. Ook op de prijsvorming zal dit zijn uitwerking krijgen en daar is iedereen bij gebaat.” Dit geeft tevens de mogelijkheid tot een stukje koeling in de zomermaanden. Er liggen zonnepanelen op het dak en er geldt een Rc 10 voor het dak. De QV waarde is 0,15. Deze luchtdichtheid realiseren we door het gebruik van kunststof stelkozijnen en brengen we op de lekkagegevoelige plekken spuitisolatie aan in de spouw. Ook hebbende woningen een triple-beglazing. Op het binnenterrein wordt een wadi gerealiseerd en de weken op gevelstenen zit, zoals we onlangs in een ander project meemaakten. Leveranciers hebben de laatste periode veel energie gestopt in de opschaling van de productie en dat begint nu vruchten af te werpen. De marktwerking begint op natuurlijke wijze een nieuw evenwicht te vormen. Ook op de prijsvorming zal dit zijn uitwerking krijgen en daar is iedereen bij gebaat. De allergrootste krapte hebben we volgens mij achter de rug.” BOUWEN IN HET OOSTEN 35

Nieuwe Zuiderspoor Kamphuis Sloopwerken en Asbestsanering trots op resultaat project Zuiderspoortflat Het was een mooie uitdaging voor projectleider Wout Luttikhuis en zijn team van Kamphuis Sloopwerken en Asbestsanering uit Reutum: de sloop en sanering van de Zuiderspoorflat in Enschede. Maar liefst negen maanden waren gemiddeld twintig specialisten van Kamphuis te vinden aan de Haaksbergerstraat. Luttikhuis blikt met een gevoel van trots en tevredenheid terug op het project. Februari 2018 begon Kamphuis Sloopwerken en Asbestsanering aan de megaklus. Wout Luttikhuis: “Al snel tijdens de voorbereiding (calculatie) bleek dat het “ traditioneel slopen” niet tot de mogelijkheden behoorde. De flat kende tien verdiepingen en vrijwel overal was asbest terug te vinden. In de woningscheidende wanden zat het asbest verweven met de betonconstructie. Hiermee verviel direct de optie om de sloop traditioneel met de kraan aan te pakken. Mede de hoge arbotechnische belasting van onze medewerkers als ook tasting van de constructie maakten dat we een alternatieve werkwijze moesten bedenken. We hebben zelf een methode uitgedacht om dit met de gewenste zorgvuldigheid en precisie uit te voeren. Na de gunning zijn we met Domijn om tafel gegaan en hebben onze plannen ontvouwen. We hebben de flat eerst waar mogelijk volledig gestript en gesaneerd en zijn vervolgens gestart met het per verdieping in stukken zagen. Dat kwam neer op BOUWEN IN HET OOSTEN 37

Nieuwe Zuiderspoor sloopdelen van tussen de veertig en vijfenveertig ton. Die hebben we op het maaiveld verder ontmanteld. We hebben ter plekke de wanden gesloopt en de vloerdelen doorgezaagd en van asbest ontdaan voor we de restanten gescheiden hebben afgevoerd. Al met al een behoorlijke klus, mede omdat de flat, achteraf bezien, weinig wapening kende en op sommige plaatsen niet al te stabiel was. Gelukkig hadden we relatief veel ruimte om onze werkzaamheden uit te voeren, al hadden we bij het hoofdeind wel te maken met dertig meter hoogte die min of meer tegen de straat was gesitueerd. Dat vergde enige extra aandacht. Afsluitend hebben we ook de bodemsanering voor onze rekening genomen. Na de sanering hebben we in totaal ruim 2300 kubieke meter schone grond aangevuld. Gezien de omvang en complexiteit was het een mooie uitdaging. Het vervult ons bij Kamphuis zonder uitzondering met trots dat we ook deze opdracht naar volle tevredenheid van Domijn hebben gerealiseerd. We werken met enige regelmaat voor Domijn. Ze weten wat we kunnen en dat we ons ook prettig voelen bij grote en gecompliceerde projecten. Ik denk dat de gunstige prijskwaliteitverhouding ook de doorslag heeft gegeven bij de gunning. Het contact met Domijn was ook gedurende het project prettig en opbouwend. Men stond open en transparant tegenover onze inbreng qua kennis en ervaring. Dat wederzijdse respect is de basis voor een goede samenwerking.” Specialisten Volgens Wout Luttikhuis wordt de sloop- en asbestsaneringswereld steeds specialistischer van aard. “Vooral het circulair slopen staat momenteel hoog op de agenda. Sloopafval geschikt maken voor hergebruik is een van onze speerpunten. We zijn daar erg druk mee onder de noemer van “Omgekeerd Bouwen”. Dat werpt de laatste tijd duidelijk zijn vruchten af. Met name woningbouwverenigingen en overheden stellen het steeds vaker als randvoorwaarde. Ook bij dit project is er veel materiaal geschikt gemaakt voor een tweede leven. Daarnaast zijn alle balkons elders hergebruikt als vloer op een opslagterrein. Een andere trend is het totaal ontzorgen van de opdrachtgever. We maken dan een rapport dat puur gaat over het omgevingsmanagement. Wat betekent de sloop voor de directe omgeving. Wat zijn extra vervoerstromen, wat is de geluidsoverlast en niet in de laatste plaats het veiligheidsaspect. Bedrijven die in deze ontwikkelingen mee kunnen of zelfs voorop lopen hebben een goede toekomst. Het zal je niet verbazen dat we als Kamphuis Sloopwerken en Asbestsanering vinden ook tot deze categorie te behoren. Opdrachtgevers weten het in ieder geval te waarderen, want we kunnen qua orderportefeuille moeiteloos vier, vijf maanden vooruit kijken. We zouden zo vier specialistische vakmensen kunnen gebruiken.” Zuiderspoorflat in cijfers – 5000 m2 sloopterrein – 10 verdiepingen – 1100 m2 per verdieping – 22 asbestbronnen – 1200 m2 gevelbeplating – 1000 st borstweringspanelen – 4800 m1 stortstroken – 2000 st geboorde gaten – 9600 m1 zaagwerk 38 BOUWEN IN HET OOSTEN vloeroppervlak

Column Vinden, binden en verbinden van vraag en aanbod door Haldu Groep tussen werkgevers en vakmensen in de bouw, techniek en automotive. 100% gecertificeerd, 100% begeleid en vooral: 100% professioneel & persoonlijk. Dat is ook wat Caspar Jansen, directeur en mede-eigenaar van Haldu Groep doet in deze rubriek. Het professioneel belichten van dearbeidsmarkt,maar wel persoonlijk. Serieus maar ook gelardeerd met een knipoog, geïllustreerd met cases uit de praktijk van alledag. Wim van Wanrooij: Hij heeft er een hart hoofd in. Zoals u wellicht al las, neem ik afscheid van Haldu Groep als het gaat om de dagelijkse leiding en uitvoering. Mijn aandelen zijn verkocht en Haldu Groep is overgenomen door het Belgische IMPACT. Een enorm positieve impuls voor Haldu Groep dat gewoon onder eigen label blijft opereren samen met Danny van Hal aan het roer en daarbij geassisteerd door zijn team dat volledig intact is gebleven na de overname. Tot en met 31 december 2019 ben ik volop in touw om de overdracht, fade out met een deftig Engels maar oh zo realistisch woord, tot in de puntjes te regelen. Dat is niet alleen de afspraak met IMPACT; dit past ook bij mijn dna. Ik bezoek relaties om de voordelen van de overname uit te leggen en ik help de medewerkers en interne processen richting een zo vlekkeloos mogelijke overdracht. Meer ruimte in mijn hoofd…heerlijk! Dit betekent dat ik nog steeds heel druk ben, en met genoegen. Tegelijkertijd merk ik ook dat ik op een iets andere manier mijn dagelijkse business beleef. Mijn verantwoordelijkheidsgevoel voor mijn bedrijf en voor alles en iedereen blijft onveranderd gelden, ook omdat ik het leuk vind, maar ik merk ook dat ik al wat meer ruimte in mijn hoofd krijg. Ruimte voor met name andere gedachten, die eerder moesten wijken voor de waan 40 van de dag en waar ik nu iets langer bij stil kan staan, zonder mij daarover schuldig te voelen. En zelfs daar komen nog weer leuke zakelijke opportunities uit voort….. Ontmoet Wim van Wanrooij Dus doe ik nu al dingen waar ik eerder niet aan toekwam. Want mijn schaarse tijd hoef ik niet langer strikt en 100% te verdelen tussen ‘nut & noodzaak’. Dus stapte ik onlangs in de auto om een oude bekende te ontmoeten: Wim van Wanrooij. Wim is enkele jaren geleden benoemd tot de nieuwe directeur van IBN Productie in Veghel. IBN Productie wil een rol van betekenis spelen in het leven van mensen die extra hulp nodig hebben op de arbeidsmarkt en het zonder onze steun niet redden. De buurvrouw die met een burn-out thuis zit. Het neefje dat het niet trok op school. Of misschien je partner die na een reorganisatie op zoek moet naar heel ander werk, maar niet weet waar te beginnen. BOUWEN IN HET OOSTEN

Column Voor al deze mensen is IBN Productie er. Al bijna 25 jaar maken zij zich sterk om mensen die het op eigen kracht niet redden aan werk te helpen. Wim trekt daar nu de kar en werkte eerder in een toppositie bij Randstad Nederland tegen een topvergoeding. In die periode heb ik goed en mooi met Wim mogen samenwerken. Daarvoor werkte hij bij Yacht Groep Nederland als directeur Werving en Selectie. Dit zijn A-merken in uitzendland, en nu richt Wim zich met hart en ziel op een totaal andere doelgroep: mensen met een rugzak die begeleiding verdienen. Een switch met lef Kostje gekocht dus, zo zou je zeggen, maar ik heb respect voor het lef waarmee Wim deze switch heeft gemaakt. Mag ik het zo stellen in mijn eigen woorden? Wim ging van aanzien verdienen naar aandacht geven aan mensen die het verdienen. Een switch waar ik heel veel respect voor heb. De titel boven deze blog luidt: ‘Wim van Wanrooij: Hij heeft er een hart hoofd in…’. Omdat hij niet zijn hoofd, maar zijn hart met een ´t´ liet spreken en de overstap waagde van Randstad naar IBN Productie. En vanuit zijn netwerk was Wim ook degene die ervoor zorgde dat wij binnenkort met het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) om de tafel gaan om te praten over de arbeidsmarkt in de bouw. Zeg maar, kennis delen en kennis nemen waardoor je elkaar kunt versterken. Ook dat is Wim, hij zal de schepen niet achter zich verbranden en beseft als geen ander hoe een netwerk werkt. Mensen met een rugzakje? Okay, maar wel héél rijkelijk gevuld! Wim gaf mij een rondleiding door IBN Productie en de schellen vielen mij van de ogen. Niks mensen met een beperking! Ik zag toppers die hun beperking daadkrachtig hebben omgezet in talent. Zo zag ik mevrouw Gaby Teepen die visueel 100% beperkt was en vol overgave op ambachtelijke wijze de onderdelen van een prachtige designlamp in elkaar monteerde. Zeer nauwgezet werd de lamp laagje voor laagje, in een ongekend lastig patroon, in elkaar gezet. Mét zicht lijkt mij dit al ondoenlijk, maar deze mevrouw lukte het zelfs zonder visuele capaciteiten. Ze had er zo gezegd ‘kijk op’, maar vooral gevoel bij. En dat met een enthousiasme in haar presentatie die zijn weerga niet kent. Een ware vertegenwoordiger voor IBN Productie. Overigens komen deze lampen niet te hangen in één of ander knutselschuurtje op een boerenerf, maar ziet u deze terug als magnifieke eye catchers in Nederlandse toplocaties zoals hotels en restaurants. Maar ook in de rest van de wereld zien wij deze ambachtelijke en met heel veel liefde en inzet gemaakte lichtbronnen terug. Geadapteerd door steeds meer top designers. Grote kans dus dat u een keer tegen de lamp loopt……van Gaby. Ja, de werknemers van IBN Productie hebben een rugzakje, maar deze is gevuld met heel veel aandacht, inzet en skills. Gaat het niet veel meer om ónze afstand tot deze mensen? In de auto terug naar huis was ik danig onder de indruk. Van Wim, van Gaby en van alle noeste en vrolijke werkers die ik bij IBN Productie zag. Wat een vreemde term overigens: ‘afstand tot de arbeidsmarkt’. Is het niet meer ónze afstand in ons denken over deze machtig mooie mensen? Wellicht helpt de switch van Wim u ook inspireren, zoals het mij heeft gedaan. Iedereen wil het wel eens over een andere boeg gooien. Dat dit fantastisch kan uitpakken, bewijst Wim. Ik beloof u op de hoogte te houden over de switch die wellicht op mijn pad komt. Ik houd alle opties open en heb er, net als Wim, ook ‘een hart hoofd in!’ Caspar Jansen P.S.: benieuwd naar al die mooie producten en diensten van IBN Productie? Check het zelf via www.ibn.nl. BOUWEN IN HET OOSTEN 41

Bouwen Oosten in het Nieuws?... redactie@bouweninhetoosten.nl 0515 - 429 425

Algemeen ContinuWonen rolt concept landelijk uit Snelheid, duurzaamheid en kwaliteit als basis Na een ontwikkeling van een aantal jaren werd kort voor de bouwvak de eerste woning volgens het ContinuWonen concept opgeleverd. Op het adres Karel Doormanstraat 57 in Haaksbergen is het sindsdien bepaald niet stil gebleven. Volgens bedrijfsleider René Olde Monnikhof moet het initiatief van vier aandeelhouders op den duur leiden tot een productie van rond de vierhonderd woningen op jaarbasis. De eerste reacties vanuit de markt zijn veelbelovend. Zoals gezegd was de aanloop naar de oplevering van de modelwoning behoorlijk intensief. René Olde Monnikhof: “Het heeft enige tijd geduurd. Het doorontwikkelen gaf het nodige denk- en rekenwerk met zich mee, maar we zijn nu helemaal klaar voor het uitrollen van het concept. Kort gezegd is ContinuWonen de oplossing om snel en economisch verantwoord duurzame woningen te realiseren. Het past mede hierdoor naadloos in de intentie van het ministerie om 75.000 woningen te realiseren in de sociale huursector. We richten ons dan ook in eerste instantie met name op woningcorporaties, maar zeker ook op commerciële vastgoedpartijen. We hebben al diverse partijen mogen ontvangen in Haaksbergen en de reacties zijn goed. We verwachten binnenkort de eerste opdrachten in productie te kunnen nemen. Binnenkort zijn we aanwezig bij de Prefab Beurs, waar we ContinuWonen officieel gaan presenteren. Ook daar verwachten we het nodige van. Doorlooptijd van een week OOnderdeel van het ContinuWonen concept, dat gebaseerd is op prefab en zowel een “Kernwoning” als een “Kernappartement” kent, is een onderhoudscomponent gedurende de gehele levensduur (ContinuWonen gaat uit van minimaal vijftig jaar, red.) van het vastgoed, bij het terugdringen van de milieubelasting van de aarde. We bereiken dit door middel van een optimaal geprefabriceerd standaardproces en een bewuste grondstofkeuze. In een zeer korte BOUWEN IN HET OOSTEN 43

Algemeen doorlooptijd, je moet denken aan een week, leveren we vanuit onze productiehal in Harbrinkhoek eenvoudig te monteren prefab “Kernwoningen” met een optimaal woon- en leefklimaat voor de bewoners. Daarnaast blijven we verantwoordelijk voor het goed functioneren van de woning. Dit betekent dat het complete modelwoning in Haaksbergen was dat een en ander in zo’n tempo verliep dat de nutsbedrijven geen schouw konden doen omdat er een week voor de oplevering nog niets stond! Maar eerlijk is eerlijk, het is allemaal gelukt. Een pluim voor de goede samenwerking met de nutsbedrijven is dan ook zeker op zijn plaats.” technische ruimtes, zoals technische installatie, meterkast, toilet, keuken en badkamer. De schil en de verdere indeling van de woning is helemaal flexibel en kan door de opdrachtgever vrij worden ingevuld. De houtskeletbouw zorgt ervoor dat wanden minder dik worden, wat weer ruimtewinst oplevert. Ook heeft onderhoud ( klachten-, service-, mutatie-, planmatig- en groot onderhoud) gedurende de hele levensduur door ons wordt verzorgd. Dit levert een duidelijk overzicht op van de “total cost of ownership”. Dit zal met name woningbouwverenigingen aanspreken. Maar ook de snelheid blijkt zwaar mee te tellen voor deze belangrijke doelgroep. In onze contacten is gebleken dat de bouwsnelheid misschien nog wel een van de belangrijkste aspecten van het concept is. Onze modelwoning stond binnen twaalf dagen. We gaan ervan uit dat dit nog teruggebracht kan worden naar tien dagen. Leuke anekdote bij de realisatie van de Bedrijfsleider René Olde Monnikhof: “In onze contacten is gebleken dat de bouwsnelheid misschien nog wel een van de belangrijkste aspecten van het concept is.” Vaste woonmodules met veel flexibiliteit De “kernwoning” wordt vanuit vaste (prefab)modules opgebouwd. René Olde Monnikhof: “Deze productiematig gebouwde modules zijn standaard voor alle projecten en bevatten de belangrijkste de woning hierdoor minder gewicht. Verder worden bij houtskeletbouw warmere en aangenamere materialen gebruikt dan bij traditionele bouw. De woningen, die zowel in de uitvoering van een plat als hellend dak kunnen worden uitgevoerd, zijn te bouwen als nieuwe projectontwikkeling en bieden bewoners een behaaglijk thuis met veel wooncomfort. Het concept is eveneens zeer geschikt voor renovatie en vervangende nieuwbouw zoals inbreidingsprojecten in bestaande wijken. Hierbij bieden we de opdrachtgever ook ondersteuning ten behoeve van de bewoners.” BOUWEN IN HET OOSTEN 45

Vakpioniers op het gebied van beton en mortels Met 9 betoncentrales in Noord en Oost Nederland lopen wij als vakpioniers voortdurend voorop bij ontwikkelingen, of het nu gaat om producten, toepassingen of maatschappelijke thema’s. Al onze locaties zijn CSC goud gecertificeerd! Kanaalstraat 20, 7550 AM Hengelo (O) Tel.: 074 - 249 33 33 e-mail: info@betoncentrale.nl www.betoncentrale.nl

Algemeen Goud voor Betoncentrale Twenthe Op woensdag 4 september jl. werd door Kiwa een goud Concrete Sustainability Council (CSC) certificaat uitgereikt aan Betoncentrale Twenthe BV (5 centrales), Betoncentrale Diamant BV, Betoncentrale Drenthe BV, Betoncentrale Eemsmond BV en Betoncentrale Nederrijn BV, totaal 9 centrales. Het bedrijf is lid van Betonhuis en zet zich actief in voor verduurzaming van de betonsector. Kwaliteit staat hoog in het vaandel. Dit blijkt uit het ISO 9001 en 14001 gecertificeerde managementsysteem en de KOMO-gecertificeerde producten. “En daar komt nu CSC-goud bij”, aldus Henk ter Welle hoofd productie & technologie. en platina. De certificaathouder kan op ieder moment zijn certificatieniveau verhogen door het aanleveren van extra bewijsmateriaal. Indien het bewijsmateriaal gevalideerd is door Kiwa kan de verhoging van het certificatieniveau plaatsvinden. Op deze manier streven Kiwa en alle certificaathouders naar een continue verbetering. CSC voor verduurzaming van de betonsector De Concrete Sustainability Council (CSC) zet zich wereldwijd in voor de verduurzaming van beton. Kiwa ondersteund actief de ontwikkeling van het CSC-keurmerk. Dit keurmerk onderstreept het feit dat u maatschappelijk verantwoord onderneemt, duurzaam werkt en hiermee kunt u zich onderscheiden in een competitieve markt. Continue verbetering Het CSC certificatiesysteem stuurt aan op een continue verbetering in de betonsector door samenwerking van producenten en toeleveranciers. Er zijn 4 verschillende niveaus te bereiken; brons, zilver, goud Stap naar duurzaamheid Betoncentrale Twenthe BV heeft de stap gezet naar verduurzaming door zich te laten certificeren. Het behalen van dit certificaat is niet de verantwoordelijkheid van één enkele persoon, maar van iedereen binnen de gehele organisatie. Certificatie door Kiwa kan door middel van onafhankelijke beoordelingen die een organisatie helpen om zich continue te verbeteren en doelstellingen te behalen. Echte stappen maken in verduurzaming vraagt om het maken van weloverwogen keuzes, gedegen onderzoek en brede en transparante samenwerking. Thema’s als veiligheid van werknemers en levensduur van betonconstructies dienen daarbij bijvoorbeeld niet op een tweede plaats te komen. Kiwa Kiwa participeert sinds 2014 als een van de Founding Partners in CSC. Kiwa is een onafhankelijke organisatie die hooggekwalificeerde certificering verzorgt. Deze certificatie-activiteiten ondersteunt Kiwa met inspectie, keuring, testen, technologische kennis, research, training en dataservices. Kiwa werkt voor opdrachtgevers in tal van sectoren: van water, energie en bouw tot agro, feed en food, veiligheid en milieu. Betonhuis Betonhuis is de koepelorganisatie waarin Bond van Fabrikanten van Betonproducten in Nederland (BFBN), Cement&BetonCentrum (C&BC) en Verenigingvan Ondernemingen van Betonmortelfabrikanten in Nederland (VOBN) vertegenwoordigd zijn. Betonhuis is het aanspreekpunt binnen de betonsector, een innovatief kenniscentrum en de expert op het gebied van duurzaam bouwen met beton. Binnen Nederland is Betonhuis de vertegenwoordiger van het Concrete Sustainability Council (Regional System Operator CSC-NL). BOUWEN IN HET OOSTEN 47

- ADVERTORIAL - Daar waar oude deuren sluiten in De Lutte, worden nieuwe deuren geopend in Oldenzaal! Na een half jaar met man en macht gebouwd te hebben aan het nieuwe bedrijfspand op industrieterrein ‘Jufferbeek’ in Oldenzaal is het tijd voor; Feest bij MK Houtbouw! Zaterdag 26 oktober Waarom? • Om het glas te heffen op de nieuwbouw van het bedrijfspand waar we samen met onze medewerkers met vereende kracht aan gewerkt hebben; • Wij graag onze trots met u willen delen; • Om relaties rond te leiden en uitleg te geven over de werkwijze en capaciteiten van MK Houtbouw; • En, uiteraard om aan te geven wat het bedrijf voor u in de toekomst kan betekenen. Zaterdag 26 oktober: open huis van 10.00 tot 16.00 uur. Waterwinweg 2, 7572 PD Oldenzaal U bent van harte welkom! Team MK Houtbouw “Producent van constructies op ambachtelijke wijze, op maat gerealiseerd.” www.mkhoutbouw.nl. 49

Bouw Compleet Bouw Compleet, het feest voor bouwend Noordoost-Nederland! Op 9, 10 en 11 oktober 2019 vindt de 22ste editie van Bouw Compleet in Evenementenhal Hardenberg plaats. Bouw Compleet is dé ontmoetingsplek van Noordoost-Nederland waar alle onderdelen uit de bouwbranche samenkomen. De beurs is aanzienlijk op de schop gegaan om een nog betere aansluiting te vinden op de wensen en behoeften van bezoekers en exposanten. Het biedt volop mogelijkheden om contacten te leggen en te versterken met exposanten uit de regio. Op de vakbeurs schitteren mooie landelijke namen, maar vooral regionale spelers, waardoor zichtbaar wordt wat er speelt in de regio. Het is tevens de plek waar u inspiratie opdoet om uw werk nóg efficiënter uit te kunnen voeren. Na uw bezoek bent u op de hoogte van alles wat speelt in uw branche! 50 BOUWEN IN HET OOSTEN

Bouw compleet Vernieuwd concept Na afloop van de vorige editie zijn alle wensen van bezoekers en exposanten in kaart gebracht. Naar aanleiding van deze behoeften uit de bouwbranche is het concept van Bouw Compleet vernieuwd. Een van de veranderingen is de datum. Deze is aangepast naar woensdag 9 tot en met vrijdag 11 oktober 2019. Hierdoor biedt Bouw Compleet iedereen de gelegenheid om de werkweek af te sluiten op de beurs. Op vrijdagmiddag vindt er in hal 3, de Bouwerij, een VrijdagMiddagBorrel plaats. De liveband Say Cheese zorgt voor sfeervolle muziek om het weekend goed in te luiden. In de Bouwerij wordt entertainment met netwerken gecombineerd en kunt u in contact komen met regionale aannemers. Een andere grote wijziging in het concept is de nieuwe plattegrondindeling. Alle hallen worden per thema geclusterd. Iedere hal in het teken van een ander waardoor bezoekers de beurs nog gerichter en efficiënter kunnen bezoeken. Het thema van hal 1 is ‘Bouwmaterialen & Constructie Algemeen’, hal 2 ‘Ruwbouw en Beton’, hal 4 ‘Gereedschappen en Afbouw’. De segmenten verf, glas en afbouw zijn opgenomen binnen het beursconcept van Bouw Compleet, waardoor de beurs nu nog completer is. Wie vindt u er? Het nieuwe concept van de vakbeurs leidt niet alleen tot veranderingen op de beursvloer, maar zorgt er ook voor dat veel exposanten hun weg terug hebben gevonden naar Bouw Compleet. Onder meer Remix, Kingspan Unidek en Matemco zijn terug van weggeweest. Zoals u van Bouw Compleet gewend bent, zijn veel vertrouwde gezichten waaronder Leeuwbouw, Bostik en The New Builders ook dit jaar weer te vinden op de beursvloer. Zij presenteren u graag hun noviteiten. Bouw Compleet. Met trots hebben wij onder andere Saint Gobain Weber, VELUX, van Dijk Bouwgroep en Royal Mosa mogen toevoegen aan de deelnemerslijst. Veilig werken Een belangrijk thema in de bouwbranche is ‘veilig werken’. Sinds 2013 blijft het aantal (dodelijke) ongevallen op de bouwplaatsen stijgen. Door de hoge werkdruk wordt er sneller gewerkt wat als gevolg onveilige situaties met zich meebrengt. Veilig werken is niet op iedere bouwplaats vanzelfsprekend. Hier moet verandering in komen! Daarom wordt er op Bouw Compleet veel aandacht besteed aan dit thema. In samenwerking met Volandis is een ludieke actie op touw gezet. Daag uw collega uit op de “Kop van Jut” en ontvang tips om veilig en gezond te werken. Test uw kennis over Veilig Werken tijdens de Pubquiz en win een handige bouwgadget. BOUWEN IN HET OOSTEN 51

Bouw compleet samenwerking met Matemco kunt u een steiger beklimmen en hier van abseilen. Leven in de Bouwerij Er is weer volop leven in de Bouwerij! U kunt genieten van livemuziek van een driekoppige band en uw bestaande relaties ontmoeten. Ook brengen we u in contact met diverse aannemers uit de regio NoordoostNederland die u hun regionale projecten tonen. Zo presenteert WOOWN® een bouwconcept waarbij kwaliteit, innovatie en bouwsnelheid voorop staan. Hierbij wordt gebouwd volgens een gestandaardiseerde bouwmethodiek, welke bestaat uit een hoge mate van prefab elementen, om snel, goed en prijsbewust te kunnen bouwen. BMN Bouwmaterialen vertelt u in hun lounge in de Bouwerij meer over hun nieuwste producten en innovaties. Ook vindt u hier de ondernemersorganisatie voor zzp’ers in de bouw: Zelfstandigen Bouw. Zij geven u antwoord op al uw juridische- en ondernemersvragen. Op hun stand geven ze extra aandacht aan het thema Arbeidsongeschiktheid voor zzp’ers. Zij ontwikkelden AOV Bouw: een uniek concept waarbij een groep zzp’ers elkaar helpt bij arbeidsongeschiktheid. Speciaal voor exposanten en hun relaties is er in de ‘Bouwerij’ een VIP-Area ingericht. Hier kunnen exposanten in een ontspannen setting netwerken met hun meest waardevolle relaties. Daarnaast zijn diverse mediabedrijven te vinden in de Medialounge, waaronder Bouw Totaal. Personeelstekort in de sector Bouw Compleet is hét platform voor het werven van nieuw personeel. De beurs brengt vraag en aanbod bij elkaar op het Toekomstplein, waar bezoekers vacatures kunnen bekijken van deelnemende exposanten. Ook worden studenten, die een beroepsgerichte opleiding volgen, uitgenodigd om de vakbeurs te bezoeken en zich te oriënteren op de arbeidsmarkt. Rondom het Toekomstplein staan diverse opleidingsinstituten en detacheringsbureaus. Onder meer Bouwmensen Friesland en Praktijk Uitzendbureau nemen hun plek in rondom dit plein. Hun doelstelling is: de bouw voorzien van flexibel inzetbaar en voldoende gekwalificeerd personeel. Hierbij hebben ze een zij-instroomtraject op touw gezet, waarbij ze werkzoekenden opleiden tot werknemer in de bouw. Ook CTS Techniek en Opstap Personeelsdiensten zorgen voor de werving van kwalitatief personeel. Werkzoekenden kunnen bij hen terecht voor alle soorten vacatures in de bouwbranche. Bent u op zoek naar nieuw personeel? Win bij hen informatie in over bemiddeling tussen vakmensen en uw bedrijf. Zelf op zoek naar een nieuwe baan? Bekijk dan de vacatures op het Toekomstplein en ga direct in gesprek met de desbetreffende partijen. Enthousiast geworden? Vraag vandaag nog uw gratis tickets aan via www.evenementenhal.nl/ bouw-hb met registratiecode 61900014189 Meer informatie? Houd onze website in de gaten voor de laatste updates over Bouw Compleet www.bouwcompleet-hardenberg.nl. BOUWEN IN HET OOSTEN 53

Bouw Compleet 54 BOUWEN IN HET OOSTEN

Bouw compleet BOUWEN IN HET OOSTEN 55

Bouw compleet Deelnemerslijst Bouw Compleet Hardenberg 9, 10 en 11 oktober 2019 Hal 1 Bouwmaterialen & Constructie algemeen Bedrijfsnaam Branche 2Jours B.V. allpccloud GmbH AMDT FOREST AGREMIN SRL ASTOR COM SRL ATS - Software Balkan Steel Engineering Betaalgarant Nederland Cadvisual Benelux B.V. Comfort Bouwer V.O.F. CTS Techniek Dejo Metaalindustrie B.V. Demo Idil Construct SRL Draw2design Energiecontrol NL Fleet Complete Bouwsoftware Software for construction and sales Construction Construction Software Metaal Bouw / verbouw Bouw & Automatisering Installatietechniek Detacheringbureau Metaal Construction Technisch ingenieursbureau Energie en duurzaamheid Software GTF LABORATOR GEOTEHNICA Construction TEREN & FUNDARE SRL iBinder Software Inncempro B.V. Kraan Bouwcomputing LUC INVEST SRL Opstap B.V. Platform burn-outpreventie (PBOP) Praktijk Uitzendburo Bouw Remix Droge Mortel B.V. SEVMAR SRL SC SSAB AG The New Builders UTIROM INVEST Velosit Nederland B.V. Leverancier bouwmaterialen dak, gevel en isolatie Bouwsoftware voor een vast bedrag per maand Construction Uitzendbureau Bouw Training en coaching Personeelsdiensten en opleiding Droge mortel Construction General contractor Netwerk van New Builders met veranderkracht Construction Bouw Renovatie Plaats Broekland DüSseldorf (D) Bacau (RO) Bacau (RO) Bleiswijk Sofia (BG) Amsterdam Uden Staphorst Hengelo Wolvega Bacau (RO) Nijverdal Wierden Heukelum Bacau (RO) Houten Hengelo Capelle aan den IJssel Bacau (RO) Ede Hardenberg Leeuwarden Borger Bacau (RO) Bacau (RO) Rijssen Bacau (RO) Steenwijk BOUWEN IN HET OOSTEN 57

Bouw Compleet Hal 2 Ruwbouw & Beton Bedrijfsnaam Branche Althea Plastics Products Betonblock/Legobeton B.V. Breukers Bosbouwmachines bv Metaalwarenfabriek Jansen Wageningen Celdex B.V. Convez Delft Profielen Henofa B.V. Inprebo Vloersystemen B.V. Isovlas Oisterwijk B.V. Kingspan Unidek B.V. Leeuwbouw B.V. Noorder Isolatie Beton B.V. Olbecon B.V. Schlüter-Systems KG TM Funderingen Unilin Insulation B.V. Visser Assen B.V. Hal 3 De Brouwerij Bedrijfsnaam Branche Bertens Media Bouw & Uitvoering Sanders Media Van Dijk Bouw B.V. Zelfstandigen Bouw Hal 4 Gereedschappen Bedrijfsnaam Branche Custers Hydraulica B.V. De Groene Aggregaat DEWALT Hattemleeuw B.V. Hengst Workwear B.V. HiKOKI Power Tools IWETEC 58 BOUWEN IN HET OOSTEN Steigers Energie voorziening: Infra, civiel ondernemingen Constructiebedrijven, professionals Technische groothandel Werkkleding en veiligheidsschoenen Elektrisch handgereedschap Groothandel Plaats Venray De Rijp Born Hattem Steenwijk Nieuwegein Fulda (D) Mediapartner Mediapartner Mediapartner Aannemer Branche organisatie Plaats Huissen Amersfoort Weert Hardenberg Woerden Kunststof producten Beton Zagerijen IJzerwaren Bouw & Industrie Pigmenten voor Kunststofvezels voor bouwproducten Bouwmaterialen Etex Building Performance B.V. Bouwkundige brandbescherming & droge afbouw Bouwmaterialen Beton Isolatie Dak & geveltechniek Technische groothandel Matemco Hulpconstructies B.V. Beton MC-Bouwchemie Nederland Bouw algemeen Isolatie PREFA GmbH Alu-Daecher und Bouw / particulier -Fassaden Fliesenverlegezubhör Producent van isolatiematerialen Materiaal voor ruwbouw en beton Plaats Deventer Stompetoren Haaksbergen Wageningen Boxtel Ede Waalwijk Kapelle-Op-Den-Bos (B) Hengevelde Nieuwleusen Oisterwijk Gemert Zwolle Ede Tiel Leek Prefab beton vloer en wandoplossing Lochem Wasungen (D) Iserlohn (D) Funderingen en beganegrondvloeren, Ruinen incl. heiwerk en grondwerk Oisterwijk Assen

Bouw compleet Bedrijfsnaam Branche Macseis PBM Mascot International B.V. Nicomax B.V. OMTools B.V. OX Tools NL pgb-Europe Press Hechttechniek B.V. Probouwteam.nl ProFit Gatzagen Plaats Zoeterwoude Werkkleding en veiligheidsschoenen Naarden Almere Bouw OMTools BV Een verfrissende kijk op meten! Gereedschap Fabrikant van bevestigingsmateriaal en handgereedschap Bevestigingsmateriaal Gereedschappen Gereedschappen RVC Industriële Verpakkingen B.V. Kunststof industrie Sherpa Mini-Loaders Smart Tool Group Machinebouw Gereedschap Topspin Montageliften Hal 5 Afbouw Bedrijfsnaam Branche Aarnink Kunststoframen Fabriek Aarnink kunststof Ramenfabriek maakt kozijnen en deuren AFIX Group Altaterra Ltd. As Bêste inventarisatie & advies B.V. Atek Bloem Sealants B.V. BORM Nederland B.V. Bostik B.V. Corksol De Vries Trappen B.V. Faraone Poland Immobilien Modernisierung Hofstetter / Vastgoed Moderni Isocoat-Isolatie KGHN Layher B.V. NESTcoat Pouw Primaverde B.V. Royal Mosa RTS-Preidel Saint- Gobain Weber Beamix Trespa International B.V. Tri-al B.V. Twentse Glasgroep B.V. VELUX Commercial Afbouw Dakramen Inventarisatie & adviesbureau Afbouw ATO-AGRO & Bouwservice B.V. Afbouw Afbouw Software voor de interieurbouw branche Bouw Afbouw Bouw Afbouw Dakpancoating, verleggen van diverse vloerbedekkingen Isolatie Interieur Steigers, Gereedschappen Metaal- en conserveringsbranche Transport Afbouw Ceramische tegels/Mosa Panel renovatietegelsysteem Decoreren van aangeleverde materialen in de bouw Bouwmaterialen Trespa International B.V. Afbouw Glasgroothandel Bouw Deelnemerslijst per 10 september 2019 BOUWEN IN HET OOSTEN 59 Plaats Deventer Oosterhout Fertöd (HU) Heerenveen Haaksbergen Vorden ‘s-Gravenhage Aarle-Rixtel ‘s-Hertogenbosch Roozendaal Heerenveen Goleniow (PL) Leer Wapserveen Tiel Raamsdonksveer Dordrecht Rijssen Waalwijk Maastricht Alblasserdam Eindhoven Weert Mijdrecht Enter De Meern Bouwmaterieel Zeewolde Maasland Melle (B) Deventer Nieuwe Pekela Almere Rijssen Nistelrode Wellington (NZ) Nieuw Buinen

Bouw Compleet Unidek Aero DeLuxe Superieure dakisolatie direct geschikt voor luxe plafondafwerking Unidek Aero DeLuxe is de nieuwe topper in het productportfolio van Kingspan Unidek. Dit isolerende dakelement is door de toevoeging van een Fermacell-gipsvezelplaat direct klaar om af te werken met bijvoorbeeld stucwerk, verf of behang. Bovendien biedt Unidek Aero DeLuxe nog meer comfort dankzij de hoge brandveiligheid, geluidwerende eigenschappen en een uitstekende luchtdichtheid. Samen verder bouwen was nog nooit zo gemakkelijk! Isoleren en afwerken zonder extra stappen Bewoners van nieuwbouwwoningen wensen vaak strak afgewerkte plafonds. Traditioneel gezien dient men dan onder de isolatie eerst een regelwerk aan te brengen en vervolgens gipsplaten te monteren. Met Unidek 60 BOUWEN IN HET OOSTEN Aero DeLuxe zijn deze extra stappen verleden tijd! Het isolerende dakelement is namelijk aan de binnenzijde al voorzien van een Fermacell-gipsvezelplaat. Na montage van Unidek Aero DeLuxe kan de binnenzijde dus direct worden afgewerkt. Dat bespaart materiaal én tijd. Het meest brandveilige dakelement De huidige markt vraagt om hoge eisen als het gaat om brandveiligheid. Door de toevoeging van gipsvezel die direct aan de binnenzijde van het plafond zit, is de Unidek Aero DeLuxe het meest brandveilige dakelement

Bouw compleet in het assortiment. Het element heeft de brandclassificatie B-s1, de hoogst haalbare klasse. Ter vergelijking: de meeste prefab kappen beschikken slechts over Euroklasse D, conform de minimale eis in het Bouwbesluit. De s1 staat voor de hoeveelheid rookontwikkeling waarbij de cijfers staan voor de mate van rook. Door het toepassen van Unidek Aero DeLuxe zal bij een brand de rookproductie gering zijn. Geluidwerend en luchtdicht Het dakelement is uitermate geluidwerend dankzij de gipsvezelplaat en is geschikt voor vrijstaande en geschakelde woningbouw. Bij vrijstaande woningbouw bieden de geluidwerende eigenschappen van Unidek Aero DeLuxe extra comfort met betrekking tot geluid van buiten. De Rw-waarde is 36 dB. De Ra-waardes voor spectrum 1 en 2 zijn respectievelijk 34 dB(A) en 29 dB(A). Uiteraard heeft Unidek Aero DeLuxe, net als alle andere Unidek dakelementen, een uitstekende luchtdichtheid dichtheid. De ideale basis Is er behoefte aan PV-panelen, dakramen of overstekken? Unidek Aero DeLuxe leent zich uitstekend voor combinaties met andere oplossingen zoals de Unidek SolarPower, Unidek Aero Dakraamkozijn en Unidek Aero Verjonging. Stuk voor stuk slim doordachte totaalconcepten, waarbij verwerkingsgemak centraal staat. Met een strak eindresultaat en een goed geïsoleerde thermische schil. Exacte instructies over de montage zijn terug te vinden in het verwerkingsvoorschrift. Meer informatie Meer informatie is te vinden op de website www.unidekdakelementen.nl. Of bezoek ons tijdens Bouw Compleet Hardenberg 2019. U vindt ons van 9 t/m 11 oktober in Hal 2 van de Evenementenhal, standnummer 228. BOUWEN IN HET OOSTEN 61

Bouw compleet Aardbevingsbestendiger metselwerk met nauwelijks meerkosten. Gebouwen in de Provincie Groningen worden blootgesteld aan aardbevingen als gevolg van gaswinning in dit gebied. Door TNO is, in samenwerking met o.a. Remix Droge Mortel een triltafeltest ontwikkeld om te bepalen hoe goed gebouwen in de Groningen bestand zijn tegen aardbevingen. Met de triltafeltest kan een gebouwdeel (geveldeel) worden getest. Tijdens gesimuleerde aardbevingen worden krachten, versnellingen en verplaatsingen van het gebouwdeel gemeten. Met de meetgegevens kunnen de eigenschappen van het gebouwdeel worden bepaald en volgens worden gebruikt om een berekening te maken van het gedrag van het hele gebouw tijdens een aardbeving. De triltafeltesten zijn uitgevoerd in BuildinG, het innovatiecentrum voor Bouw & Infra te Groningen. Voor de testen zijn twee proefmuren met massieve stenen en geperforeerde strengpersstenen, gemetseld met een vroeger veel toegepaste mortelsamenstelling, vergeleken met een proefmuur van geperforeerde strengpersstenen die is gemetseld met de speciaal voor aardbevingsgebieden ontwikkelde Remix ER® (Earthquake Reistance) doorstrijkmortel. De resultaten zijn verbluffend. De Remix ER® proefmuur weerstond een maximale PTA (piek tafel versnelling) van 0,84 g. Ter indicatie: de hoogst gemeten PGA (piek grond versnelling) waarden tijdens de aardbevingen nabij Huizinge (2012) en Zeerijp (2018) waren respectievelijk 0.09 g en 0.11 g). De weerstand tegen (herhaalde) aardbevingsbelasting van een gevel en daarmee de veiligheid kan dus aanzienlijk worden verhoogd door te metselen met een Remix ER® (Earthquake Resistance) mortel i.c.m. geperforeerde strengpersstenen. En dat tegen nauwelijks meerkosten. De meerprijs voor een gemiddelde woning met 10.000 metselstenen bedraagt slechts ca. € 200. Een makkelijker en goedkopere maatregel om aardbevingsbestendiger te bouwen (en herstellen) is er niet! TNO rapport 2019, R10933. De nieuwe generatie ER® (Earthquake Resistance) mortels is onder de merknamen Remix en Sakrete leverbaar als metselmortel, doorstrijkmortel, dunbedmortel, voegmortel (in combinatie met Voegfix FX) en Multimortel. Voor meer informatie over ER® mortels kunt u contact opnemen met de heer J.G. Jousma, productmanager van Remix Droge Mortel BV. Telefoon: 0599-287360, 06-51939092, email j.jousma @remix.nl BOUWEN IN HET OOSTEN 63

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44
45. 45
46. 46
47. 47
48. 48
49. 49
50. 50
51. 51
52. 52
53. 53
54. 54
55. 55
56. 56
57. 57
58. 58
59. 59
60. 60
61. 61
62. 62
63. 63
64. 64
65. 65
66. 66
67. 67
68. 68

Home