HISWA magazine magazine voor 06 | december 2022 | jaargang 29 de watersportbranche Arbeidsmarkt Onderzoek naar nieuwe energiedragers Creatieve oplossingen voor personeelswerving Dataverzameling: gebruiksvriendelijk en veilig
colofon voorwoord HISWA Magazine is het relatie magazine van HISWA-RECRON. Het blad profileert zich als het toonaangevende vakblad van de watersport industrie. Het blad verschijnt zes keer per jaar en wordt verspreid onder watersport bedrijven en stakeholders in de watersportbranche. Uitgever HISWA-RECRON Storkstraat 24 3833 LB Leusden 033 - 303 97 00 communicatie@hiswarecron.nl Advertentieverkoop Dock35 Media Martijn Penning 0314 - 355 826 martijn@dock35media.nl Aan dit nummer werkten mee Dominique van Dam, Herbert van Oord, Michaël Steenhoff, Lisette Vos, Klaas Wiersma Hoofdredacteur drs. Liane Jansen Redactiesecretariaat Rianne Hartog Foto cover Contest Yachts Vormgeving Dock35 Media B.V. Druk Senefelder Misset Doetinchem Partners in business Liane Jansen Hoofdredacteur Schaarste We deden laatst een gokje: wat zou het woord van het jaar 2022 worden? Stikstof? Energiecrisis? Prijsplafond? Eind december weten we het, maar dat het woord raakvlakken heeft met klimaat, duurzaamheid of energie, lijkt onontkomelijk. Dit jaar leek het over bijna niets anders te gaan. Ik ken dan ook niemand die afgelopen periode niet heeft geprobeerd om de hoge energiekosten aan te pakken. Zo gaat bij veel mensen en ook bij ons steeds vaker de open haard aan. Maar er is schaarste: de haardhoutleveranciers kunnen de vraag nauwelijks aan. Bij een oude bekende uit de Achterhoek die om zijn land een paar berken had gekapt, konden we gelukkig goed(koop) hout op de kop tikken. Schaarste: vooral ook op de arbeidsmarkt zoals iedereen wel weet. Toch zijn veel watersportondernemers behoorlijk inventief in het werven en behouden van goed personeel. Op pagina 12 vertellen drie ondernemers over hun creatieve oplossingen op dit vlak. Geld is niet het enige middel om medewerkers binnen te halen. Er is nog veel meer mogelijk in de ‘war for talent’ zo lees je op pagina 16. In het artikel op pagina 24 vertelt Moritz Krijgsman van Marin over het Zero Emission Lab. Hij doet hiermee onderzoek naar nieuwe energiedragers. Op welke nieuwe energievorm moet de jachtbouw inzetten en hoe verhoudt zich die tot conventionele oplossingen? Wat betekent het toepassen van een hybride aandrijving voor de installatie in een jacht? Kennispartners Naast energieverbruik is dataverzameling een ander belangrijk onderwerp in de jachtbouw. Volgsystemen op boten zijn bijna niet meer weg te denken. Het biedt inzicht en veiligheid. Een verhuurde boot te laat terug is bijna niet meer mogelijk, lege accu’s of een volgelopen bilge ook niet. In het artikel op pagina 22 lees je er meer over. Dit is het laatste nummer van HISWA Magazine in 2022. Alvast heel fijne kerstdagen en een mooi 2023. Ik ga op zoek naar een kerstboom. Zou die oude bekende toevallig ook een den gekapt hebben? 06 2022 | HISWA MAGAZINE 3
inhoud Artikelen 12 Creatieve oplossingen om vakmensen te werven Drie watersportbedrijven over onder andere de inzet van sociale media. 16 War for talent Is geld het enige middel om medewerkers binnen te halen op de krappe arbeidsmarkt? 19 Nieuw: BBL-opleiding Allround Medewerker Maritieme Techniek 20 Opleiding jachtmakelaar 22 Dataverzameling: gebruiksvriendelijk en veilig Volgsystemen op boten zijn bijna niet meer weg te denken. 24 Onderzoek naar nieuwe energiedragers Welke nieuwe energievorm is het beste? In het Zero Emission Lab van Marin wordt het onderzocht. 26 TechTalk: onderzoek naar vocht in laminaat Experts deden een experiment met een aantal sloopboten naar vocht in laminaat. 28 Het Portret Dit keer: Lobke van Enkhuizen, organisator van het Maritime Women Event. Elk nummer 07 Op Stapel 08 Ondernemersnieuws 31 Vraag & Antwoord 31 Column Geert Dijks 32 Nieuws I Innovatie 33 Nieuws I Mens & Bedrijf 36 HISWA-RECRON Business Club Nieuws 18.000 professionals in de watersport en jachtbouw bereiken? Adverteer in HISWA Magazine. Neem contact op met: Martijn Penning T+31 (0)314 - 355 826 E martijn@dock35media.nl I www.dock35media.nl 06 2022 | HISWA MAGAZINE 5 HISWA magazine magazine voor 03 | juni 2022 | jaargang 29 de watersportbranche Handel De post-corona botenmarkt Innovatie in de energietransitie Veel tendermerken op HISWA te water
Marina Management Het draadloze energie beheersysteem voor uw jachthaven • In-/uitschakelen van stroom • Energieverbruik uitlezen • Ampère limieten instellen • Zonder aanpassing aan uw infrastructuur • Te koppelen met uw reserveringssysteem • MID gecertifi ceerd Meer weten? Scan de code, vul het formulier in en wij nemen vrijblijvend contact met u op. www.icy.nl Investeren én ontspannen op de meest bijzondere locaties aan het water Ziet u het al voor zich? Een tweede woning bij de Loosdrechtse Plassen of nabij de Zeeuwse Delta? Dutchen Group ontwikkelt onderscheidende projecten op prachtige plekken waar u kunt ontspannen op het water, genieten van de rust, de privacy en vooral van elkaar. Watervilla’s Zuydoever bij Loosdrecht en Waterlodges Naut bij Oude Tonge zijn unieke investeringsmogelijkheden waarbij u kunt kiezen uit diverse verhuur- en gebruiksvarianten. Neem vrijblijvend contact op voor meer informatie of een bezichtiging van de modelwoning op locatie. info@dutchengroup.com / 023 741 00 60 / www.dutchenrealestate.com Bespaar veel energie
uitgelicht Op Stapel VAR950 De VAR950 van VAR Tenders is een basismodel die volledig te personaliseren is. Aan boord overheerst het gevoel van ruimte en comfort. De strakke lijnen en hoge mate van afwerking creëren rust en eenheid zonder storende details. De tender biedt ruimte aan 10 personen en beschikt over een tweepersoons slaapvertrek in het vooronder. De tenders worden gebouwd volgens de filosofie, dat ze jaar na jaar blijven werken met beperkt onderhoud. De VAR950 laat optimaal zien dat functionaliteit en design samengaan. www.vartenders.com Specificaties Materiaal ............................................... aluminium Lengte overall ......................................... 9.44 meter Breedte .................................................. 2.94 meter Diepgang ............................................ ca. 0.9 meter Motor ............................ Mercury 3.0L V6 TDI 260HP Brandstoftank.............................................300 liter Topsnelheid ................................................35 knots 06 2022 | HISWA MAGAZINE 7
nieuws Ondernemersnieuws HISWA-RECRON telt 6 nieuwe leden 1. Jachthaven Terneuzen www.jachthaventerneuzen.nl 2. Charter en Service Sneek B.V. website in ontwikkeling 3. Zijda Yachting / Marina Jirnsum www.zijda.nl 4. Huttopia NL www.europe.huttopia.com 5. Camping Emmen www.campingemmen.nl 6. Heesemans Hoeve www.tussenweienhei.nl Helpdesk energie beschikbaar Iedereen heeft in meer of mindere mate last van de stijgende energieprijzen. Niet alleen huishoudens, maar ook ondernemers. De informatie, regelingen en adviezen om de energiecrisis aan te pakken, volgen elkaar in snel tempo op. HISWARECRON heeft daarom op de website een speciale energiehelpdesk gelanceerd. Hier vind je tips en advies om energie te besparen, een overzicht van de regelingen en een vraag & antwoord rubriek. www.hiswarecron.nl/energie Maritieme beroeps en studievoorlichting HISWARECRON, andere brancheorganisaties uit de maritieme sector en de opleiding Maritieme Techniek werkten samen aan beroeps en studievoorlichting tijdens vier onderwijsbeurzen dit najaar. Ieder jaar vinden deze grote studiekeuzebeurzen plaats waar scholieren in de laatste fase van de middelbare school zich oriënteren op vervolgonderwijs. Onder de noemer “leren werken op en met water” werden aankomende studenten en hun ouders geïnformeerd over maritieme vervolgopleidingen en de werkzaamheden in de maritieme sector. En met succes: er zijn in totaal circa 50.000 bezoekers geweest. 8 HISWA MAGAZINE | 06 2022
Naar CWO 3.0: update en ontwikkelingen Commissie Watersport Opleidingen (CWO) is het merk voor uniforme en betrouwbare opleidingen in de watersport. HISWARECRON en het Watersportverbond bouwen met vaarscholen en verenigingen samen aan een sterk CWO. Het project ‘Naar CWO 3.0’ heeft de volgende doelstellingen: • Gedupeerde ondernemers in Limburg en Brabant gecompenseerd Limburgse en Brabantse ondernemers die door het hoogwater van vorige zomer fors omzetverlies leden, komen in aanmerking voor een speciale tegemoetkomingsregeling. Het Rijk heeft een uitkering van 24 miljoen euro toegekend aan de Provincie Limburg om deze tegemoetkoming te realiseren. Onder andere op aandringen van HISWARECRON, KHN, LWV en MKB Limburg werkte het kabinet afgelopen zomer samen met de provincie Limburg aan de invulling van een tegemoetkomingsregeling voor getroffen ondernemers. • Een erkend, eenvoudig en eenduidig diplomasysteem voor alle vormen van watersport Een modern online kennisplatform waar je diploma’s en vorderingen centraal kunt registreren, kennis kunt delen en opleidingsmaterialen kunt vinden zoals instructieboekjes, instructievideo’s, lesvoorbereidingen en lessenreeksen • Een professionele en daadkrachtige (uitvoerings)organisatie die de kwaliteit per leslocatie waarborgt en tevens de regie heeft op het digitale platform en het diplomasysteem Vrije ruimte werkkostenregeling verhoogd Het kabinet wil per 1 januari 2023 enkele werkgeverslasten verlagen en investeringen aantrekkelijker maken. Dit gebeurt onder andere door het budget voor de Werkkostenregeling (WKR) te verhogen. Werkgevers kunnen door die regeling meer doen met en voor hun medewerkers. Daarbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan meer budget voor activiteiten in het kader van teambuilding. Steigers in jachthaven meeverzekerd? Steigers in de jachthaven zijn niet altijd meeverzekerd op de opstalverzekering. Het is echter wel mogelijk. De keuze om een verzekering af te sluiten is afhankelijk van de premie en het risico dat de ondernemer loopt. In het verleden werden steigers, met name in jachthavens rond het IJsselmeergebied, meeverzekerd in verband met kruiend ijs. Aangezien kruiend ijs niet vaak meer voorkomt, is de behoefte om hiertegen te verzekeren ook niet meer aan de orde. Schade aan een steiger kan mogelijk verhaald worden op de veroorzaker. In het geval van een brand aan boord kan de verzekeraar van de boot aansprakelijk worden gesteld. Van belang is dat de aansprakelijkheid ook kan worden aangetoond. 06 2022 | HISWA MAGAZINE 9
nieuws Digitale veiligheid op orde? We werken steeds meer digitaal en dat heeft veel voordelen. Maar er kleven ook risico’s aan: internetcriminelen vinden elke dag weer nieuwe manieren om software en systemen te hacken. Het op orde brengen van de digitale veiligheid is van groot belang. En dat behelst meer dan het instellen van wachtwoorden en virusscanners. Ondernemers hebben vaak niet de tijd en kennis om zich goed tegen digitale dreigingen te beveiligen. Daarom biedt HISWARECRON hulp met het platform Samen Digitaal Veilig. Samen Digitaal Veilig helpt ondernemers met het slim invoeren van een paar simpele maatregelen die de digitale veiligheid snel verhogen. www.samendigitaalveilig.nl/hiswarecron AFPERSING VAN ONDERNEMERS E E N Het kan ook jou overkomen! Veel ondernemers zijn slachtoffer Weet met wie je zaken doet Laat je niet in met dubieuze zaken Beveilig je bedrijfsinformatie en! en Onredelijke eis iets te doen of laten Opdringen van afname diensten en of goederen Chantage, intimidatie, bedreiging, vernieling, mishandeling Subtiele maar angstaanjagende uitlatingen Gevoel klem te zitten Ga niet in op eisen van de afperser Betaal nooit: eens betaald = blijven betalen Bel de Vertrouwenslijn 0800 2800 200 Doe aangifte bij de politie Onafhankelijke hulplijn voor afpersing De Vertrouwenslijn Afpersing is een onafhankelijke hulplijn waar ondernemers terecht kunnen als ze te maken hebben met afpersing. Het kan daarbij om een fysieke vorm van afpersing gaan maar ook om een digitale vorm, denk aan gijzelsoftware of ransomware. De medewerkers van de vertrouwenslijn afpersing adviseren en bieden een handelingsperspectief. HISWARECRON is betrokken bij de hulplijn. Het nummer is 0800 2800 200. Bijeenkomst over overlast waterplanten Oostelijke Vechtplassen In de Oostelijke Vechtplassen woekeren waterplanten, zoals cabomba en fonteinkruiden, erop los. Er bestaan grote zorgen over de hinder die de watersportsector ervan ondervindt. Vanwege de Natura 2000regelgeving mogen niet alle waterplanten zomaar weggemaaid worden. Er moet een percentage blijven staan. Eind oktober organiseerde HISWARECRON samen met het Watersportverbond een werkbijeenkomst over dit onderwerp. Op een kaart van intensieve waterrecreatiegebieden werd per gebied aangegeven waar zo nodig waterplanten te tolereren zouden zijn. Op deze manier zijn de wensen duidelijk op het moment dat dit actueel wordt bij de beleidsmakers. Integrale aanpak voor bestemmingsmanagement Iedere Nederlander heeft in 2030 profijt van toerisme. Daarmee begint een belangrijk rapport over bestemmingsmanagement dat in oktober 2022 verscheen. Steeds meer provincies, gemeenten, destinatiemarketing en citymarketingorganisaties en kennisinstellingen zetten actief in op bestemmingsmanagement. De stip aan de horizon is dat iedereen in 2030 profijt heeft van toerisme. Belangrijk hierbij is een eenduidige aanpak en samenwerking op nationaal, regionaal en lokaal niveau binnen en buiten de gastvrijheidssector. De Leidraad Bestemmingsmanagement geeft richting aan een gestructureerde en effectieve toepassing van bestemmingsmanagement in de praktijk. Aan de hand van concrete stappen wordt uitgelegd hoe partijen direct aan de slag kunnen met bestemmingsmanagement. www.hiswarecron.nl/kennisbank 10 HISWA MAGAZINE | 06 2022 H A N D E N L N E M N V O H O E R R K N O E K
nieuws Energieke editie jachtbouwsymposium Het International HISWA Symposium on Yacht Design and Yacht Construction, dat plaatsvond tijdens de afgelopen METSTRADE Show troke ruim 120 deelnemers. Onder de noemer ‘Get Energized’ werden inzichten gedeeld over toekomstige energiedragers. Zoals een deelnemer aangaf: “Elke werf, ontwerper of toeleverancier die zich met het vraagstuk van duurzaamheid in relatie tot energiedragers bezighoudt, is met hetzelfde bezig. Dit symposium bracht al die inzichten bij elkaar en dat geeft een boost voor verdere ontwikkeling.” Niet alleen de wetenschappelijke bijdragen, maar ook de meer praktisch ingestoken presentaties lieten zien waar de jachtbouwsector momenteel staat. Wat heel duidelijk naar voren kwam, is dat ook in de bouw en het ontwerp van jachten een bijdrage moet worden geleverd aan een duurzamere wereld. www.hiswasymposium.com Lezersonderzoek: wat vind je van HISWA Magazine? Waarover lees je graag in HISWA Magazine, het vakblad voor de watersport en jachtbouw? Wat mis je en wat kan er beter? Dat horen we graag van jou. Wil je daarom de vragenlijst invullen? Dat kan anoniem en duurt hooguit drie minuten. Met de uitkomsten van dit lezersonderzoek maken we HISWA Magazine nog mooier en beter passend bij jouw behoefte. Scan de QRcode hierboven om direct naar het onderzoek te gaan. Tegelijkertijd wordt ook een lezersonderzoek verricht voor Recreactie, het vakblad voor de leisure en recreatie van HISWARECRON. Zowel HISWA Magazine en Recreactie zijn in het najaar van 2021 vernieuwd. De layout onderging een restyling en enkele inhoudelijke rubrieken staken we in een nieuw jasje. Na een jaar willen we evalueren hoe de bladen worden ontvangen en waar we nog kunnen verbeteren. www.hiswarecron.nl/magazines Nieuwe medewerker bij HISWARECRON Sacha de Haan is begonnen op 1 november 2022 als medewerker financiële administratie bij HISWARECRON. Ze is onder andere verantwoordelijk voor het debiteurenbeheer. Sacha is te bereiken via s.dehaan@ hiswarecron.nl of 033 30 39 717. Peilen belangstelling droogdokken Willemsoord Het complex Willemsoord in Den Helder is bezig met de restauratie en de herontwikkeling van de twee droogdokken, beide rijksmonument en gebouwd in de achttiende eeuw. Beide dokken en ook de sluisdeuren worden in 2023 gerestaureerd. Voor deze restauratie is het nodig om een goed beeld te krijgen van het gebruik ervan, bijvoorbeeld door de jachtbouw. De ligging aan open zee is een belangrijke meerwaarde voor onder andere testvaarten. Meer informatie bij Gerdina Krijger: g.krijger@hiswarecron.nl. 06 2022 | HISWA MAGAZINE 11
arbeidsmarkt Creatieve oplossingen om vakmensen te werven ‘Sloep varen als secundaire arbeidsvoorwaarde’ Voor watersportbedrijven blijft het lastig om voldoende goed personeel te vinden. Dat vraagt om creatieve oplossingen. Drie watersportbedrijven aan het woord: over de inzet van sociale media, klanten als ambassadeurs, een vaste overwerkavond en een eigenzinnige bedrijfsfilosofie. Tekst: Lisette Vos Eigenaar Bart Kempers van Kempers Watersport, een full service jachthaven in Aalsmeer, laat graag via sociale media zien hoe leuk het is om bij zijn bedrijf te werken. Zo toont een filmpje op YouTube dat hij in gezelschap met zijn sloep op de nabijgelegen Westeinderplassen vaart. ‘Onze sloep hoort bij de secundaire arbeidvoorwaarden. Onze medewerkers kunnen de boot lenen om bijvoorbeeld met familie een dagje te varen. Dat maakt het werk op ons bedrijf extra leuk.’ Drempel lager Kempers is altijd op zoek naar personeel voor zijn bedrijf (waaronder de jachthaven, verkoop, stalling en onderhoud). Hij heeft 20 medewerkers in dienst, maar zou drie extra monteurs goed kunnen gebruiken. Tien jaar geleden vroeg Kempers sollicitanten om goede papieren en ruime ervaring. Hij heeft geleerd om de drempel lager te leggen. ‘Als iemand zich meldt die van varen houdt, aan zijn bootje klust en enthousiast is, ga ik in gesprek. De bereidheid om te leren is belangrijker dan het opleidingsniveau. Met goede begeleiding kan hij of zij doorgroeien.’ Kempers zet sociale media breed in om medewerkers te werven: LinkedIn, Facebook, Instagram en YouTube. Volgens hem zijn via deze kanalen enthousiaste watersporters te bereiken die mogelijk in de sector willen werken. Samen met een extern bureau maakt Kempers een jaarplanning voor alle sociale media, inclusief ‘livestreams’ op de werkvloer of op beurzen. ‘We laten in onze posts vooral zien hoe leuk ons werk is. Dat is de kern.’ Daarnaast ziet Kempers zijn vaste klanten als ambassadeurs voor zijn bedrijf. ‘Onze klanten hebben een groot eigen netwerk. Als zij iemand aandragen dan weet je in ieder geval dat je van hem of haar op aankan. Dat kan goed uitpakken: zo heeft een klant zijn neef aangeraden die nu bij ons werkt.’ Bij Younique Yachts werken vrije geesten. Vaste avond overwerken Watersportbedrijven hebben het hele jaar door personeel nodig. In de zomermaanden kan het net iets drukker zijn. Klop Watersport in HardinxveldGiessendam, gespecialiseerd in de aan en verkoop van boten (inclusief onderhoud en stalling), bedacht een creatieve oplossing om het werk in het vaarseizoen op te vangen. Alle medewerkers van de werkplaats werken op een vaste avond over en eten dan vooraf samen. ‘Als acht mensen een avond extra werken, komen we bijna uit op 1 fte. Een vaste avond werkt prima: iedereen kan die avond met thuis afstemmen. We zorgen voor lekker eten, niet gewoon een frietje of een pizza,’ vertelt Joost Schutters die de werkplaats van Klop Watersport onder zijn hoede heeft. 12 HISWA MAGAZINE | 06 2022
De werkplaats van Klop Watersport. Als acht mensen een avond extra werken, komen we bijna uit op 1 fte. Breed uitzetten Klop Watersport maakt gebruik van een uitzendbureau, maar werft ook nieuwe krachten via de eigen website. Volgens Schutters zet het bedrijf de vacatures bewust breed uit, zodat de kans groter is dat geïnteresseerden in de watersport zich melden. Dat werkt: een 49jarige man met ruime ervaring in de administratie op een kantoor, reageerde op een vacature voor een logistieke functie. ‘Hij is helemaal thuis op de computer, dat was een goede basis. Hij wilde graag in de watersport werken, niet de hele dag op kantoor. Zijn leeftijd was voor ons geen enkele belemmering.’ Eerst de mensen, dan het werk De eigenaren Egbert Wattel en Peter Melchers van Younique Yachts, een jachtwerf in Makkum, houden er een eigenzinnige bedrijfsfilosofie op na. In het kort: zij zoeken eerst vakmensen, daarna het werk dat bij hen past. ‘We zijn steeds op zoek naar mensen die iets kunnen, zoals timmerwerk, maar vooral naar vrije geesten die bewust nadenken en kritisch durven zijn. Als een timmerman een goede tekenaar is, en daar meer mee wil, gaan we daar klanten bij zoeken. Bij veel bedrijven is het andersom: een ondernemer haalt eerst werk binnen, en gaat dan pas op zoek naar personeel.’ Wattel is zelf een vrije vogel die niet van regeltjes houdt. ‘Ik verzamel mensen om me heen die bij me passen. Ik hou er niet van om volgens het boekje te werken en niet verder te kijken dan mijn neus lang is. Ik noem het gezond eigenwijs.’ Een monteur van Kempers Watersport. 06 2022 | HISWA MAGAZINE 13
We weten veel van boten, omdat we zelf ook varen. “Roodberg, the choice of professionals” www.roodberg.com The Original
Het team van Younique Yachts. tekenaar is, en daar meer mee wil, gaan we daar klanten bij zoeken. Als een timmerman een goede Op zoek naar personeel? Benut de diensten van HISWA RECRON Niet in keurslijf Bij Younique Yachts werken 12 medewerkers. Wattel vraagt in zijn persoonlijke netwerk van familie en vrienden rond, biedt stageplekken aan, schakelt het uitzendbureau in en houdt ogen en open oren in de sector. Als je wat kunt, en je hebt de goede mentaliteit, ben je welkom. ‘Je hebt bijzondere mensen die bijvoorbeeld een heel goede jachtschilder zijn. Maar die niet overal passen of buiten de groep vallen. Wij vinden dat iedereen de ruimte moet krijgen om het werk op zijn of haar manier te doen. Bij ons zit niemand in een keurslijf.’ Volgens hem is het belangrijkste om mensen te vragen wat ze willen doen, in plaats van eisen te stellen aan wat ze zouden moeten doen. ‘Als je dat doet, ben je kortzichtig bezig.’ Gratis vacatures plaatsen op hiswa.nl Leden van HISWA-RECRON hebben de exclusieve mogelijkheid om al hun vacatures gratis te plaatsen op www.hiswa.nl/vacatures. Hiervoor inloggen bij www.mijnhiswarecron.nl. Als mensen in Google zoeken op vacatures + watersport, dan staat deze pagina staat op pagina 1 van de zoekresultaten. Schat aan informatie in de Kennisbank Op de website van HISWA-RECRON is een uitgebreide Kennisbank beschikbaar voor leden. Hierin staat allerlei informatie over de arbeidsmarkt, personeel, cao’s en opleidingen. www.hiswarecron.nl/kennisbank Promofilms werken in de watersport en jachtbouw Voor het werken in de watersport en jachtbouw zijn twee promotiefilms gemaakt, waarin enthousiaste medewerkers laten zien hoe leuk en afwisselend het is om te werken in deze sector. Beide films staan op het YouTube-kanaal van HISWA-RECRON en zijn eenvoudig te embedden op de eigen website. 06 2022 | HISWA MAGAZINE 15
arbeidsmarkt War for talent We hebben dagelijks te maken met tekorten op de arbeidsmarkt. In de horeca moet je lang wachten, treinen en bussen rijden niet zoals we gewend waren en alles heeft extra levertijden. Het aanbod van medewerkers neemt af. Volgens de principes van de marktwerking worden medewerkers dan duurder. Los gezien van de inflatiecijfers op dit moment. Is geld het enige middel om medewerkers binnen te halen? Of wat is er nog meer mogelijk in de ‘war for talent’? Tekst: Herbert van Oord Veel bedrijven in de recreatie en de watersport stelden de afgelopen jaren hun klanten centraal. Klanttevredenheid was een belangrijk issue. Dit uitgangspunt verschuift naar het centraal stellen van medewerkers. Nu staan de medewerkers voorop, zodat die op hun beurt op de juiste wijze klanten kunnen bedienen. Bedrijven, die zich hiervan niet bewust zijn, krijgen het de komende tijd moeilijk. De prognose is dat de komende jaren de arbeidsmarkt een hot issue blijft. Het is belangrijk om het bedrijfsmodel aan te passen aan de veranderende arbeidsmarkt. Het werk wordt niet minder, maar het aantal medewerkers wel. Dit betekent dat medewerkers het zwaarder krijgen bij elk vertrekkend personeelslid, als er niks verandert. Focus op behoud Het is lastig om nieuwe medewerkers binnen te halen. De verhouding tussen het aantal werkzoekenden en het aantal vacatures in Nederland loopt steeds meer uit de pas. De focus moet liggen op het behouden van medewerkers, niet op het werven van nieuwe. Alle halen moment leggen Bij een krappe arbeidsmarkt is het van belang om meer rekening te houden met de wensen van medewerkers. Het is dan belangrijk dat ondernemers precies weten wat de medewerkers graag willen. De mogelijkheden om bestaande medewerkers te behouden en tevreden te houden zijn onder andere: • aanpassen van het werk • stimuleren van persoonlijke ontwikkeling • investeren in een gezond werkklimaat • verbeteren van de arbeidsvoorwaarden Veel medewerkers lopen aan tegen werkdruk. Vooral jongere medewerkers moeten veel: carrière maken, een gezin runnen en/of mantelzorg plegen. Feitelijk hebben veel medewerkers zakelijk een fulltime baan en daarnaast privé een parttime baan van een halve fte. Meebewegen met de levensfase waarin de medewerker zich bevindt, is het devies. Sommigen kunnen wellicht méér werken, anderen minder. Als medewerkers minder druk ervaren, zijn ze eerder geneigd te blijven. Verder is het van belang om medewerkers loopbaanmogelijkheden te bieden. De meeste medewerkers willen groeien en zich blijven ontwikkelen. 16 HISWA MAGAZINE | 06 2022
Extra beloning Veel bedrijven bieden momenteel extra loon, een aanbrengpremie of een blijfpremie aan. Volgens onderzoek van adviesbureau Berenschot is het bieden van extra geld belangrijk voor medewerkers met een jaarsalaris van minder dan 80.000 euro. Voor medewerkers daarboven is geld minder van doorslaggevende betekenis. Zij zijn vooral georiënteerd op de inhoud van het werk. De meeste medewerkers in de watersportsector zitten onder die 80.000 euro. Voor hen speelt het bieden van extra geld dus zeker mee in hun overwegingen om al dan niet te blijven werken in een bedrijf. Voor de meeste medewerkers in de watersportsector speelt extra geld zeker mee. Innovatie in arbeid Arbeid is een doorslaggevend criterium voor het behalen van succes. Er liggen veel kansen om de factor arbeid te innoveren. Behalve het inzetten op de wensen van medewerkers (behoud van personeel), valt ook te denken aan: • Arbeid aantrekkelijk maken door het bedrijf, de diensten, producten én de medewerkers voortdurend in de etalage te zetten met als doel een positief werkgeversimago te realiseren. Dit kan instroom genereren. • Arbeid automatiseren, bijvoorbeeld door het inbrengen van meer techniek. • Arbeid extensiever maken, bijvoorbeeld door wel dezelfde producten en diensten te blijven leveren, maar dan op een slimmere manier. • Arbeid reorganiseren, bijvoorbeeld door bepaalde producten en/of diensten niet meer te leveren of in een andere kwaliteit te leveren. Bedrijven die innoveren, staan er beter voor op de arbeidsmarkt. Mensen werken liever werken bij innoverende bedrijven. Gewoon, omdat het vaak de betere bedrijven zijn. Meer informatie Heb je belangstelling om verder te praten over wat jij in jouw bedrijf kunt doen? Neem contact op met Herbert van Oord, manager Arbeidsmarkt, Training en Opleiding: 033 303 97 34 of h.vanoord@hiswarecron.nl. 06 2022 | HISWA MAGAZINE 17
Wijsheid komt met de jaren Al 45 jaar de specialist in de recreatie bedrijfsmakelaardij. Neem contact op met: Martijn Penning www.vandeloosdrechtrbm.nl Tel. 0341 - 25 23 63 T+31 (0)314 - 355 826 E martijn@dock35media.nl I www.dock35media.nl ADVERTEREN IN DIT MAGAZINE? Dé enige indoor watersportbeurs van Nederland! 8 t/m 12 MAART 2023 Ontdek de mogelijkheden op www.boot-holland.nl Wie van watersport houdt, kan op Boot Holland zijn hart ophalen. Het aanbod is gevarieerder dan ooit! Zo is de imposante steiger dé aanlegplaats voor motorjachten en is er een groot aanbod aan sloepen en tenders. Ook voor watersportaccessoires, scheepsbenodigdheden en alles over elektrisch varen ben je bij Boot Holland aan het juiste adres! Wil jij ook duizenden watersportliefhebbers bereiken met je product of dienst? Schrijf je dan nu snel in als deelnemer en presenteer je bedrijf op de enige indoor watersporbeurs! WTC Expo Leeuwarden | Stadionplein | 8914 BX | info@wtcexpo.nl | 058 2941500
opleiding Nieuw: BBL-opleiding Allround Medewerker Maritieme Techniek Het Scheepvaart- en Transport College (STC) startte dit schooljaart met een nieuwe BBL-opleiding: Allround Medewerker Maritieme Techniek op niveau 3, mede op verzoek van HISWA-RECRON. BBL staat voor Beroeps Begeleidende Leerweg en betekent dat studenten leren en werken combineren. Tekst: Jerney van Leijden De student gaat één dag per week naar school en werkt vier dagen per week in een bedrijf. De student ontvangt voor het werken en leren een salaris volgens de HISWA-cao. De BBL-opleiding is daarom vooral geschikt voor jongeren die niet vijf dagen naar school willen, maar praktisch bezig willen zijn. Ze werken bij een erkend opleidingsbedrijf. Het bedrijf kan op deze manier investeren in een jonge student-medewerker. Ook voor jongere medewerkers is deze BBL-opleiding aantrekkelijk; zij kunnen op het STC de theorie tot zich nemen en tegelijkertijd werken in hun bedrijf. Meer informatie Voor meer informatie over deze nieuwe BBL-opleiding kun je contact opnemen met STC, Jerney van Leijden: j.s.a.vanleijden@stc-r.nl. Of kijk op www.stc.nl/opleidingen/mbo/ allround-medewerker-maritieme-techniek-niveau-3-bbl. Wil je HISWA Opleidingsbedrijf worden? De opleiding startte met acht studenten. Zij hebben inmiddels allemaal een opleidingsbedrijf gevonden waar zij leren en werken combineren. Het is de bedoeling dat de opleiding de komende jaren verder groeit. Neem dan contact op met HISWA-RECRON, Herbert van Oord: h.van.oord@hiswarecron.nl. 06 2022 | HISWA MAGAZINE 19
opleiding Opleiding kandidaat jachtmakelaar van start In februari 2023 gaat de nieuwe opleiding kandidaat jachtmakelaar van start. De opleiding duurt 20 weken en is – digitaal of fysiek – te volgen bij ROC Friese Poort in Sneek. De opleiding is voor iedereen die verder wil in het aan- en verkopen van boten. Na het examen kunnen afgestudeerden aan het werk als kandidaat jachtmakelaar bij een opleidingsbedrijf dat erkend is door HISWA-RECRON en/of NBMS. In dit praktijktraject is doorgroei mogelijk naar zelfstandig jachtmakelaar. Hiervoor moet een proeve van bekwaamheid worden afgelegd. Tekst: Herbert van Oord Een jachtmakelaar vertegenwoordigt de verkoper of aankoper van een pleziervaartuig. Hij of zij is verantwoordelijk voor de begeleiding van het volledige proces van verkoop of aankoop van een pleziervaartuig. Het kan gaan om een eenvoudige sloep of een luxe motor- of zeiljacht. Vaak gaat het om grote bedragen. Het gaat niet alleen om een correcte juridische overdracht van het pleziervaartuig, maar ook om het zorgdragen voor de juiste financiële transacties. Soms komen er ook fiscale zaken aan de orde, bijvoorbeeld als de boot wordt verkocht of aangekocht in het buitenland. De opleiding is speciaal ontwikkeld voor ondernemers en medewerkers van watersportbedrijven, studenten van de mbo-opleiding Maritieme Techniek en zij-instromers. Inhoud van de opleiding In de opleiding wordt aandacht besteed aan de volgende aspecten: • Acquireren van een opdracht tot verkoop • Bepalen van de verkoopwaarde van een pleziervaartuig • Presenteren van het pleziervaartuig via verschillende verkoopkanalen De opleiding is voor ondernemers en medewerkers van watersportbedrijven, studenten van de mbo-opleiding Maritieme Techniek en zij-instromers. • Verkopen van het pleziervaartuig • Begeleiden van de aankoopkeuring • Gereed maken van het pleziervaartuig voor de oplevering • Uitvoeren van alle aftersales handelingen, inclusief administratieve en financiële handelingen 20 HISWA MAGAZINE | 06 2022
Meer informatie Vergoeding vanuit Sociaal Fonds HISWA De kosten voor deze opleiding bedragen 1450 euro. Dit is inclusief lesmaterialen, begeleiding vanuit ROC Friese Poort, het examen en het deelcertificaat Assistent Jachtmakelaar. Dit deelcertificaat wordt erkend door het ministerie van OC&W, HISWA-RECRON en NBMS. Als het bedrijf de HISWA-cao volgt, kan bij het Sociaal Fonds HISWA een tegemoetkoming voor de training worden aangevraagd via www.sfhiswa.nl. Het gaat om een bedrag van 320 euro per medewerker. 06 2022 | HISWA MAGAZINE 21
jachtbouw Dataverzameling: gebruiksvriendelijk en veilig Meer inzicht, veiliger varen Volgsystemen op boten, voor sommige verhuurders én eigenaren van boten zijn ze bijna niet meer weg te denken. Het biedt inzicht, veiligheid en – heel praktisch - mogelijkheden voor strakke verhuurtijden. Een boot te laat terug is bijna niet meer mogelijk, lege accu’s of een volgelopen bilge ook niet. Want voordat het zover is, kun je als verhuurder of eigenaar ingrijpen, vaak op afstand. Poging tot inbraak? Je bent meteen op de hoogte. Tekst: Dominique van Dam ‘Ik redde negen levens afgelopen jaar door het volgsysteem aan boord van een van de verhuurjachten, vertelt Jan Huibers, eigenaar van familiebedrijf Yachtcharter Huibers in Heukelum vrijwel meteen in het gesprek over voor- en nadelen van volgsystemen. ‘Ik kreeg een melding over lage spanning in accu’s, terwijl het systeem aangaf dat ze aan de stroom lagen. Dat klopt niet, dacht ik meteen. Ik ben er heen gegaan en heb de mensen uit de boot gehaald, al wat versuft door gassende accu’s. Als het systeem niet in de boot had gezeten, was het waarschijnlijk anders afgelopen. Alleen dit al is de investering in de volgsystemen in onze boten meer dan waard: veiligheid staat bovenaan.’ Het is een extreem voorbeeld van voordelen van de werking van het systeem dat Huibers gebruikt in zijn boten. Het is een van de vele systemen voor het volgen van boten die op de markt zijn. Overgewaaid uit de Mediterrane landen – in Kroatië, Griekenland en Italië zit in bijna elk jacht wel zo’n volgsysteem ingebouwd – is dit in Nederland steeds vaker het geval. Een uurtje montage voor een vast kastje per boot, een app en een abonnement, meer is er niet nodig. Wat levert het op en wat zijn de gevaren, bijvoorbeeld als het gaat over privacy? Technische afwijkingen komen direct door in het systeem: accuspanning laag of juist hoog of een bilgepomp die aanslaat. Meldinggestuurd De volgsystemen zijn volgens Huibers niet om iedereen maar de hele tijd in de gaten te houden. Hij heeft daar – zo zegt hij lachend – ‘helemaal geen tijd voor. En het kan ook niet. Ik krijg een melding als een huurder keuzes maakt die niet horen, bijvoorbeeld als een motorjacht van onze vloot een verboden gebied in vaart op basis van geofence, zoals de Westerschelde, het IJsselmeer of de Noordzee.’ Technische mankementen of afwijkingen komen direct door in het systeem: accuspanning laag of juist hoog of een bilgepomp die aanslaat: informatie die de veiligheid aangaat, die krijgt Huibers door. Problemen heeft Huibers zelden met de huurders. ‘Als mensen het niet eens zijn met het systeem, zijn ze vaak iets van plan zijn wat niet kan of mag. Bijvoorbeeld groepen die naar regio’s willen waar je niet zomaar heen kunt met de boot. Of die dag en nacht een paar koelboxen van plan zijn te laten draaien om bier koud te houden. Ongewenst gedrag en daarbij vaak gevaarlijk, omdat ze zich niet beseffen wat voor groot water ze opvaren of wat de accu’s aankunnen.’ Ed Moné, directeur van Movida, ondersteuner bij telecomvraagstukken van bedrijven en HISWA-RECRON TOP Supplier, ziet ook alleen maar voordelen van de volgsystemen aan boord van boten. Zelf exploiteren ze het systeem MEA Finder. ‘Het is een SAASoplossing, makkelijk in gebruik en eenvoudig in beheer’, zegt hij. ‘In de automobielindustrie is het al veel gebruikt en heel normaal om je hele fleet te voorzien van dit soort systemen. Ik zie de jachten verhuurindustrie nu volgen. De installatie is niet zo moeilijk en wordt gedaan door gecertificeerde monteurs die steekproefsgewijs gecontroleerd worden. De keurmerken (KIWA/SCM) zijn erkend door verzekeringsmaatschappijen. De informatie is data-encrypted, je maakt gebruik van een VPN-verbinding en je 22 HISWA MAGAZINE | 06 2022
MEA beveiliging Plezier op het water wordt gekenmerkt door boten waarop je langer of korter kan verblijven. Veiligheid speelt daarbij een belangrijke rol. De MEA beveiliging is een oplossing waarbij veiligheid én comfort worden gecombineerd. Door speciale en draadloze technieken komen er geen ongewenste gasten aan boord en wordt veiligheid geborgd door entree-, gas-, en waterdetectie. MEA beveiliging is SMART beveiliging Op afstand aan- en uitzetten van de kachel of verlichting? Onbezorgd genieten met de MEA beveiliging: het thuisgevoel op de boot. Bekijk de mogelijkheden van autonome sensoren of een compleet pakket op boatonline.nl of scan de QR code. Better safe than sorry Watermelder Luik- en deurbeveiliging Gas- en rookmelder Houd uw boot zichtbaar met de Finder® app. Download de Finder Online app in Apple Store of Playstore (Android) boatonline.nl POWERED BY MOVIDA Boatonline.nl is het systeem van Movida. Finder Online kunt er dus niet zomaar bij. Alleen bij een specifieke vraag naar informatie vanuit instanties kunnen we informatie vertalen.’ Kennis uit automotive De kennis uit de automotive, bij Movida volop aanwezig, is eenvoudig en betaalbaar te implementeren in de watersportwereld. De systemen zijn al breed ingezet, bewezen in gebruik en worden volop verkocht. ‘Soms moet je het wiel gewoon niet opnieuw uitvinden, maar gebruiken wat er is’, legt Moné uit. ‘De automotive is zo groot, er is daar zoveel ontwikkeld dat goed is, dat implementeren we graag in de watersportwereld. Neem bijvoorbeeld de sensoren die voor campers allang zijn ontwikkeld: je kunt ze zo in de boot zetten. Van inbraakpreventie tot CO2 -melders.’ De kennis uit de automotive is eenvoudig en betaalbaar te implementeren in de watersportwereld. Extra service Zijn er dan misschien mensen die zelf niet meer opletten en gaan wachten op het moment dat bijvoorbeeld Huibers belt met een mededeling? ‘Dat is niet mijn ervaring’, antwoordt hij. ‘Wel zijn de meesten blij dat er meegekeken wordt. Het voelt als een extra service, in dat geval. Kan ik nog een nachtje zonder stroom laden, komt er niet zelden als vraag binnen tijdens een huurperiode. Ik kan daar dan goed antwoord op geven door even in de app te kijken wat de huidige accuspanning is en het verbruik. Ik kan geen routes voor ze in het systeem zetten of vertellen wanneer de sluis opengaat en hoe ze zouden moeten varen, gelukkig.’ Voor Huibers zijn er wel nog meer voordelen dan alleen het vergroten van de veiligheid. Hij heeft zelden meer discussies bij het inleveren van het jacht. ‘De boot komt goed op tijd binnen met volgeladen accu’s, omdat ik ze even informeer op de laatste huurdag als ik zie dat dat wellicht niet gaat gebeuren. Deze huurder wil een mooie vakantie, maar de volgende wil ook zijn boot op tijd mee, met volle accu’s en zonder water in de boot.’ Het voorkomt simpelweg stress en gedoe op de wisseldag. Schades Schades of de reden dat dingen het niet doen zijn goed terug te leiden naar de volginformatie van de boot. Tot twee weken na gebruik staan die in het systeem. ‘Als accu’s leeg zijn, is het logisch dat je boeg- of hekschroef het niet doet. Dus als ik daar klachten over krijg, controleer ik dat soort zaken. Ook de vaarsnelheid en de route kan ik nakijken, bij bijvoorbeeld klachten of overtredingen die geconstateerd zijn.’ Moné ziet dat veel verschillende soorten booteigenaren gebruik maken van de systemen. ‘Waar boten varen, is vraag naar deze oplossing.’ Niet alleen vanuit gefortuneerde scheepseigenaren of verhuurbedrijven, maar ook bijvoorbeeld mensen met kleinere boten waaraan veel zelf is geklust, zijn gewilde afnemers. ‘Liefhebbers die veel zelf klussen zorgen relatief voor meer ongelukken met water, gastanks en accu’s. We maken dus de inbouw en het gebruik zo laagdrempelig mogelijk, zodat een grote groep dit wil gebruiken. Dat zorgt voor meer veiligheid. Verzekeren wordt vaak nog gezien als een combinatie van registratienummer en het verzekeren van de motor. De branche zal zich echter op dit gebied gaan professionaliseren, ook al is in wetgeving nog weinig geregeld. We gaan dus graag in gesprek met werven en installatiebedrijven die dit willen aanbieden.’ Geen gedoe Zelfs buiten het seizoen, als de huurders even wegblijven, biedt het voordelen, zegt Huibers: ‘Ik kan de haven veilig achterlaten en zelf met vakantie. De systemen vertellen me of de stroom nog aan staat, of het accupeil in alle boten nog goed is en of er iemand moet bijspringen als bijvoorbeeld de stroom voor langere tijd uitvalt, zoals afgelopen winter gebeurde op het terrein. Dat scheelde een hoop schade en gedoe achteraf bij terugkomst. Dus ook toen had het systeem zijn nut bewezen.’ 06 2022 | HISWA MAGAZINE 23
duurzaamheid Zero Emission Lab van Marin Onderzoek naar nieuwe energiedragers De energietransitie houdt ons allemaal bezig. Op welke nieuwe energievorm moeten we inzetten en hoe verhouden die zich tot elkaar en tot conventionele oplossingen? Wat betekent het toepassen van een hybride aandrijving voor de installatie in een jacht? Is waterstof met een brandstofcel het ei van Columbus? In dit artikel gaan we in op deze vragen. Tekst: Michaël Steenhoff Het Maritime Research Institute Netherlands (Marin) in Wageningen bouwde een modulair Zero Emission Lab waarin ‘machinekamers van de toekomst’ worden geconfigureerd. Hier kan met verschillende energiedragers en energieomzetters - denk aan verbrandingsmotoren en brandstofcellen - worden geëxperimenteerd. De eerste testen van dit lab vinden plaats in de eerste helft van 2023. Verder is er een demonstratiemodel waarbij verschillende oplossingen op schaal worden nagebootst. Marin liep in de praktijk al tegen enkele uitdagingen aan. Moritz Krijgsman is er projectmanager scheepsenergievoorziening en houdt zich met de ontwikkeling van dit lab bezig. We vroegen hem naar alle ins en outs. Marin richt zich vooral op de beroepsvaart. Wat is de relevantie van het Zero Emission Lab voor de pleziervaart? “We doen ook onderzoek voor plezierjachten, momenteel zelfs drie. De relevantie van het lab is dat we - misschien zelfs wel op volle schaal voor kleinere jachten - de meest voorkomende energiedragers en -omzetters kunnen configureren.” Het grote voordeel van zuivere waterstof is dat het kan worden toegepast in brandstofcellen. Welke energiedragers hebben de meeste kans om fossiel te vervangen? “Voor de kleinere toepassingen - relatief laag vermogen en korte afstanden - gaan we, net als bij personenauto’s, over op batterijen. Voor middelgrote en grote toepassingen is de energiedichtheid van batterijen onvoldoende. De productie van biobrandstoffen is onvoldoende schaalbaar om fossiele brandstoffen 100 procent te vervangen en met bijmengen van kleine hoeveelheden halen we de klimaatdoelstellingen niet. Dus moeten we overstappen op synthetische energiedragers. Dan zijn er veel soorten denkbaar. De meest elementaire soort is waterstof. Om een enigszins acceptabele energiedichtheid te halen, moet je dat comprimeren tot hoge druk van 350-700 bar, of vloeibaar maken tot min 253 graden. Het grote voordeel van zuivere waterstof is dat het kan worden toegepast in brandstofcellen. Je kunt ook kunstmatige brandstoffen maken die onder atmosferische omstandigheden vloeibaar zijn, zoals methanol of synthetische diesel. Die vloeistoffen hebben echter twee belangrijke nadelen. Ze bevatten koolstof waardoor de gehele brandstoflevenscyclus moet worden beschouwd. Dat betekent dat je ze moet produceren met CO2 Moritz Krijgsman, projectmanager scheepsenergievoorziening uit de uitlaat moet opvangen. Het tweede nadeel geldt vooral voor synthetische diesel. De productie van synthetische brandstoffen is kostbaar. Een alternatief is dan ammoniak. Dat bevat uit de atmosfeer en/of de CO2 24 HISWA MAGAZINE | 06 2022
E B F A C G D H Schematisch overzicht van het Zero Emission Lab van Marin. A Cavitatietunnel met scheepsschroef B Generatorset C Batterij D Supercondensator geen koolstof, maar kent een ander nadeel zoals giftigheid. Een groot voordeel is dat ammoniak veel waterstof bevat en relatief goedkoop te produceren is. Kortom, de brandstof van de toekomst wordt vooral bepaald door fundamentele keuzes op het gebied van productie en distributie.” Hoe staat het met het onderzoeken van de toepasbaarheid van elektrische aandrijving? “Een elektromotor aan de schroefas is een veel voorkomende vorm van aandrijving. We kunnen die manier van voortstuwen configureren in het lab. Een belangrijke vraag is hoe het elektrisch vermogen wordt opgewekt en gedistribueerd. Je kunt elektriciteit natuurlijk opslaan in batterijen maar dat heeft beperkingen in vermogen en afstand. Elektriciteit is ook op te wekken met brandstofcellen en met generatorsets. Al deze oplossingen zijn configureerbaar in het Zero Emission Lab. Het voordeel is dat de maritieme industrie modulaire vermogens- en energieunits ontwerpt en bouwt. Alstom bijvoorbeeld deed dat voor de waterstoftreinen. De eerste maritieme initiatieven zijn in ontwikkeling.” Welke praktijkervaring hebben jullie opgedaan bij de bouw en het ontwerp van het Zero Emission Lab? “Als je de hierboven genoemde oplossingen allemaal zelf wilt ontwikkelen en bouwen, dan moet je een geavanceerde aanpak hebben. Die aanpak moet multidisciplinair zijn: van scheepsontwerp, werktuigbouw en elektrotechniek tot en met besturing en automatisering. Die disciplines moeten gelijktijdig en parallel worden ingezet. Als je bijvoorbeeld een elektrisch vermogenssysteem ontwerpt dan zijn ruimtebeslag, koeling en besturing belangrijke aanpalende technieken. Je kunt de stappen niet na elkaar uitvoeren dus het moet parallel. De ontwerpresultaten De aanpak moet multidisciplinair zijn: van scheepsontwerp, werktuigbouw en elektrotechniek tot en met besturing en automatisering. Marin ontwikkelde ook een model waarin verschillende aandrijfsystemen worden nagebootst. Heeft dat andere inzichten opgeleverd? “Wij noemen dit nabootssysteem het ‘virtuele lab’. Op basis van simulaties concludeerden we dat bij een hybride voorstuwingsaandrijving grote verstoringen op de schroef, bijvoorbeeld door zeegang, beter worden opgevangen door de elektrische aandrijving waardoor de verbrandingsmotor nagenoeg constant wordt belast. Dat is een groot voordeel voor het aandrijven van verbrandingsmotoren met nieuwe brandstoffen.” E Elektrische verdeelkast F Schroefas G Aandrijflijn H Brandstofcel moeten eenduidig worden vastgelegd. Niet in losse, monodisciplinaire schema’s en documenten. Ze moeten goed aan elkaar worden gekoppeld want bijvoorbeeld een wijziging van het voorstuwingsvermogen geeft een wijziging van de elektrisch aandrijfmachine, het verliesvermogen of het koelsysteem.” Meer informatie Een korte introductie van het Zero Emission Lab staat op het YouTubekanaal van Marin: www.youtube.com/marinmultimedia. 06 2022 | HISWA MAGAZINE 25
techtalk Onderzoek naar vocht in laminaat Experts zien er wel gat in Expertisebureaus houden zich onder andere bezig met keuringen van jachten bij aankoop. Veel jachten zijn gebouwd in polyester en dan komt al snel het osmosespook om de hoek kijken. Osmose kan ontstaan door vochtopname in het laminaat. Bij een aankoopkeuring wordt het jacht daarom onderzocht met een vochtmeter. Nog beter is het om het laminaat open te maken en visueel te inspecteren als het laminaat heel vochtig is. Enkele experts deden onderzoek hiernaar. Hiervoor stelde de Stichting Jachtrecycling een aantal sloopboten beschikbaar. Tekst: Michaël Steenhoff Vragen waarop elke aspirant-koper graag een antwoord wil hebben bij de aankoop van een polyester boot zijn: heeft de boot osmose? Zit er vocht in het sandwich dek of romp? Wat is de kans op osmose? De eerste vraag is relatief eenvoudig te beantwoorden. Als je blaren ziet in de gelcoat dan is er sprake van osmose. Dit komt in allerlei gradaties voor en is goed te herstellen. Het binnendringen van vocht in het polyester laminaat kan een oorzaak zijn van osmose. Daarom is het van belang vast te stellen wat het vochtgehalte in het polyester is. Daarbij is de samenstelling van het laminaat van belang: is er sprake van een volglas laminaat of een sandwich laminaat? Het nemen van een boormonster van het onderwaterschip. Monster van een sandwich laminaat waarbij de schuimkern goed te zien is. De focus bij dit praktijkonderzoek lag op het sandwich laminaat omdat vocht hierin eerder leidt tot een verzwakking van de constructie. Sandwich laminaat wil zeggen dat er sprake is van een samengesteld, composiet materiaal. Vaak is er een kern van (balsa)hout of schuim, aan beide zijden ‘ingepakt’ door bijvoorbeeld polyester. Wanneer een kernmateriaal zoals hout door binnendringen van water vochtig wordt, kan het gaan rotten of delaminatie veroorzaken. De constructie kan op die manier sterkte verliezen. 26 HISWA MAGAZINE | 06 2022
Het nemen van een boormonster van het dek. Vocht in een volglas laminaat hoeft geen gebrek te zijn zolang er geen sprake is van osmose. De boor erin In de praktijk wordt er met meetapparatuur vastgesteld wat de vochtigheidswaarde van een polyester boot is. Er worden dan steekproefsgewijze metingen gedaan op het onderwaterschip, het vrijboord en dek. Niet alleen wordt dan vanaf de buitenzijde gemeten, vaak ook van binnenuit bijvoorbeeld vanuit de bilge. Dit laatste omdat daar het materiaal ook vaak aan vocht wordt blootgesteld. In het uitgevoerde praktijkonderzoek bekeken de experts drie boten. Een polyester zeilkajuitboot van circa zeven meter die 15 jaar in het water heeft gelegen. Een Pionier 900 die meer onder dan boven water heeft gelegen. En een Wing 720 die 40 jaar in de winterberging heeft gestaan. Eerst stelden de experts met verschillende soorten meetapparatuur de vochtgehaltes vast. Daarna onderzochten ze door middel van destructief onderzoek, ofwel het boren van gaten, in hoeverre de metingen met de gevonden praktijk overeen kwamen. Het bleek dat de metingen klopten maar in hoeverre het (sandwich) materiaal al was aangetast werd pas echt duidelijk bij het destructieve onderzoek. Gebrek vaststellen Door de resultaten van de vochtmetingen te vergelijken met de boormonsters, werd duidelijk bij welke gemeten waarden er sprake is van een gebrek. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen een volglas en sandwich laminaat. Opvallend was de goede staat van het volglas laminaat van de Pionier. Zowel de meting als het boormonster wezen uit dat het laminaat nog steeds in goede staat verkeerde. Monsters van dek en roeren van andere proefkonijnen lieten totaal verrot kernmateriaal zien waarbij de meters dat ook op voorhand aantoonden. De conclusie is dat vocht in een volglas laminaat geen gebrek hoeft te zijn zolang er geen sprake is van osmose. Vocht in een sandwich laminaat boven een ‘vastgestelde waarde’, is dat wel. Aan de hand van het uitgevoerde onderzoek zijn vervolgens richtlijnen opgesteld waardoor het duidelijk is wat een gebrek is en wat niet. Verrot kernmateriaal in een roerblad. 06 2022 | HISWA MAGAZINE 27
het portret rubriek Lobke van Enkhuizen In de rubriek Het Portret zetten we een persoon in de spotlights die op dat moment in de actualiteit is of verband houdt met het thema. In dit nummer is dat Lobke van Enkhuizen, organisator van het Maritime Women Event. We spraken haar net voordat de tweede editie van dit evenement op 18 november 2022 plaatsvond. Tekst: Liane Jansen Je organiseert nu voor de tweede keer het Maritime Women Event: waarom een evenement specifiek voor vrouwen in de maritieme sector? ‘Bij Critical Minds willen wij het verschil maken door onszelf te zijn. Daarom organiseerden we vorig jaar voor het eerst een event waar vrouwen uit de maritieme sector samen kwamen om verhalen te delen, elkaar te inspireren en van elkaar te leren. Met als doel om het verschil te kunnen maken door jezelf te zijn in deze sector. Dit jaar gaan we een stapje verder dit jaar. Er zijn meer inhoudelijke vraagstukken en gesprekken vanuit twee perspectieven - vrouwen en mannen. Dus ook mannen zijn dit jaar welkom, want als je echt het verschil wilt maken, dan moet je dit gesprek met elkaar voeren.’ Wie staat er op het programma en wanneer is het evenement geslaagd? ‘Het event is voor iedereen die werkzaam is in de maritieme sector. Er zijn verschillende sessies, onder andere van Damen, Feadship en Vitters. Deelnemers kunnen verder interactieve workshops volgen waarin ze meer leren over diversiteit. Laurent-Jan van de Bogaard komt vertellen over zijn rol als topmanager in een sector die door vrouwen wordt gedomineerd. Voor mij is het event geslaagd als de deelnemers na het event meer zichzelf kunnen zijn en dat laten zien op het werk. En dat ze meer bewust zijn van genderdiversiteit.’ 28 HISWA MAGAZINE | 06 2022
De tweede editie van het Maritime Women Event trok veel enthousiaste bezoekers. HISWA-RECRON ondersteunt het evenement van harte. Hoe kunnen wij en onze leden een succesvolle bijdrage leveren aan genderdiversiteit? ‘Het start bij bewustwording van hoe wij werken. Bijvoorbeeld we nemen vaak mensen aan die op ons lijken. Door hier bewust van te zijn in sollicitatieprocedures, kun je al een bewustere keuze maken met betrekking tot genderdiversiteit. Of wees je eens een dag bewust van hoe verschillend je denkt over de mannen en de vrouwen waarmee je werkt. Wat zijn jouw vooroordelen eigenlijk? Want, geloof me die heeft iedereen.’ Vrouwen mogen zich meer bewust zijn van de impact die ze kunnen maken in een sector waarin het overgrote deel man is. Wat is jouw gouden tip voor meer vrouwen in de sector? ‘Vrouwen mogen zich meer bewust zijn van de impact die ze kunnen maken in een sector waarin het overgrote deel man is. Allereerst is het van belang dat er meer vrouwen kennismaken met onze sector, want onbekend maakt onbemind. Meer bekendheid begint al vroeg. Initiatieven als ‘Welkom op het water’ moedig ik dan ook erg aan. Op school mag er meer aandacht worden besteed aan de maritieme sector, want waar we als kikkerlandje zo groot in zijn. Daarnaast is het goed om meer aandacht te besteden aan rolmodellen. Als dochter van een scheepsbouwer heb ik nooit echt begrepen wat voor functies er allemaal zijn te vervullen in de jachtbouw. Terwijl ik mij meer en meer verdiep in mijn huidige werk, verdiept zich ook het contact wat ik met mijn vader heb en had. Ik leer veel van hem en ben mij bewust van zijn grote ervaring. Deze lessen zijn zo waardevol: mijn vader is zogezegd een rolmodel. Deze mensen met ervaringen: geef ze een podium, laat ze aan het woord.’ Biografie Lobke van Enkhuizen studeerde bedrijfskunde aan de Noordelijke Hogeschool in Leeuwarden. Ze is opgegroeid op de scheepswerf Gebroeders van Enkhuizen en dochter van mede-eigenaar Marko van Enkhuizen. Ze heeft de ambitie om het bedrijf over circa vijf jaar over te nemen. Lobke werkt nu bij Critical Minds als projectmanagement consultant. In die hoedanigheid is ze momenteel interim bouwcoördinator voor een refitproject bij Royal van Lent Shipyard. Meer informatie: www.linkedin.com/showcase/maritime-women. 06 2022 | HISWA MAGAZINE 29
GEDREVEN DOOR OPLOSSINGEN DRIJVENDE STEIGERS & JACHTHAVENBOUW ■ Duurzame drijvende steigersystemen voor al uw vragen ■ Maatwerk ■ Advies van vraag tot uitvoering ■ Eigen fabricage ■ Snelle installatie ■ Materiaal uit voorraad ■ Huursteigers Meer informatie? Bel gerust! 078 67 77 000 Prins Bernhardlaan 1 3297 CB Puttershoek Scan, vul in en wij nemen contact met u op. Altijd geheel vrijblijvend! www.interboatmarinas.nl
vraag & antwoord column Vraag Hoe ga ik om met de EML-lijsten nu de energiekosten sterk stijgen? Geert Dijks Directeur HISWA-RECRON Antwoord Op de Energie Maatregelen Lijsten (de EML-lijsten) staan maatregelen die je als ondernemer moet nemen om energie te besparen. De maatregelen die op de lijst staan, zijn berekend op basis van een terugverdientijd van vijf jaar. De onderliggende berekening voor die terugverdientijd is gemaakt in een tijd dat de energiekosten niet zo hoog waren als nu. Op basis van die lagere energiekosten en de bestaande EML-lijsten zou daarmee een maatregel als het installeren van zonnecollectoren niet verplicht zijn, omdat daarvan de terugverdientijd volgens de berekening meer dan vijf jaar is. Dit gaat wijzigen en daarover loopt op dit moment een consultatie, waarbij je kunt inspreken. Met de huidige hoge energiekosten komen de berekeningen anders uit. Dit kan leiden tot een noodzakelijke investering in het besparen of opwekken van energie, omdat de terugverdientijd van die investering minder dan vijf jaar. Het is de bedoeling dat er jaarlijks in het najaar, op basis van een TNO-prognose van de energiekosten voor het daarop volgende jaar, een nieuwe berekening wordt gemaakt van de terugverdientijd van energiebesparende maatregelen. Dat betekent dat de EML-lijsten mogelijk op basis daarvan elk jaar wijzigen. Vooralsnog betreft dit een voorstel dat de minister nog definitief moet vaststellen. Creatief met krapte Er werken ruim 16 duizend werknemers in de jachtbouwen watersportsector. Meer dan in de zeevaart en de binnenvaart. Daarvan heeft 70 procent een vaste baan. Dat is best laag want in de hele maritieme sector heeft 82 procent een vaste betrekking. Er zijn veel deeltijdbanen in de watersport. Maar liefst 43 procent heeft een deeltijdbaan, veel meer dan in de gehele maritieme sector (26 procent). Ook de doorstroom in onze sector is aanzienlijk lager: slechts 1 procent versus 8 procent in het maritieme cluster. Gelukkig is het ziekteverzuim maar 3 procent en dat is relatief laag. De schatting is dat er op dit moment maar liefst 2.500 vacatures open staan in de jachtbouw- en watersportsector. De uitstroom van de mbo- en hbo-opleidingen maritieme techniek is stabiel maar onvoldoende om dit tekort te vullen. We moeten het hebben van andere technische en commerciële opleidingen. En van zij-instromers met ervaring in andere sectoren. Energiebesparingsplicht Het Activiteitenbesluit milieubeheer verplicht bedrijven om alle energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of minder uit te voeren. Dit is de energiebesparingsplicht. Deze geldt al voor bedrijven (Wet Milieubeheer - Inrichtingen) die per jaar vanaf 50.000 kWh of 25.000 m3 aardgas verbruiken. De energiebesparingsplicht wordt per juli 2023 aangescherpt en hiermee wordt de energiemaatregelenlijst (EML) geactualiseerd. De krapte dwarsboomt de groei van bedrijven. Het vereist creativiteit. Kunnen oudere medewerkers langer werken al is het deeltijd? Hoe kom je aan nieuwe instroom: geef je bijvoorbeeld gastcolleges op mbo-opleidingen in de elektro- of installatietechniek? Bied je projecten, stages en afstudeeropdrachten aan? Organiseer je open dagen en maakt je contact met decanen? Bied je extra’s om personeel te behouden en werk je samen met andere bedrijven? Net als marketing richting klanten, is profilering naar werknemers van groot belang voor de continuïteit. Meer informatie: www.rvo.nl/onderwerpen/informatieplicht-energiebesparing/bedrijven-eninstellingen/eml De concurrentie is enorm, maar werken in onze sector is toch het mooiste wat er is? We ondersteunen je graag. Met advies, arbeidsmarktprojecten, campagnes, beroepenfilms en vacaturebanken op hiswa.nl en recron.nl. En vooral ook door de onderwijsinfrastructuur te verbeteren zodat de profielen passen bij onze sector. Maar jij bent ook aan zet! Doe je mee? 06 2022 | HISWA MAGAZINE 31
nieuws NIEUWSINNOVATIE Krachtiger radars zoeken vogels Simrad Yachting, onderdeel van de Navico Group, lanceerde onlangs twee nieuwe radars. Het gaat om de HALO 2000 en de HALO 3000. Beide radars beschikken over een hoger vermogen pulscompressie en verbeterd detectiebereik. De HALO 2000 heeft een vermogen van 50 Watt en garandeert een zicht tot 72 zeemijl. De HALO 3000 heeft 130 Watt vermogen en biedt een zicht tot 96 zeemijl. Beide radars hebben de Vogel+ modus om zwermen vogels te zoeken die vissers naar hun vangst kunnen leiden en ZoneTrack dat gevaarlijke doelen detecteert in een zone voor de boot.. www.simrad-yachting.com Elektrische coderoller Seldén komt dit najaar met een elektrisch aangedreven rolsysteem voor codezeilen voor jachten van 40 tot 45 voet. Het gaat om de CXe45 waarbij de 45 staat voor de geleverde kracht. De maximale werkbelasting bedraagt 4.500 kilo. De CXe45 werkt op twee snelheden en kan op de hoge snelheid een code zero in 10 seconden inrollen. www.seldenmast.com Nieuwe biocidevrije antifouling Vanwege de steeds strengere wetgeving voor het gebruik van antifoulings introduceert AkzoNobel een nieuwe biocidevrije antifouling. Deze nieuwe B-Free Explore bestaat uit een siliconenpolymeer die een glad oppervlak op de romp vormt. Micro-organismen vinden zo geen houvast. Het B-Free Exploresysteem werkt op aluminium, polyester, staal en hout en kan ook over op bestaande antifouling worden aangebracht, mits deze laag nog goed is. www.international-yachtpaint.com Verbeterde V10 van Mercury Mercury Marine introduceert begin 2023 nieuwe buitenboordmotoren die 45 procent stiller zijn bij kruissnelheid dan motoren van een toonaangevende concurrent. Het gaat om de 5,7 liter Verado in de varianten 350 en 400 pk. Het blok bestaat uit een zelfaanzuigende V10-motor met vier nokkenassen. Mercury vult met de lancering het gat in de lijn: er is al een V6, een V8 en een V12 motor. De motoren zijn voorzien van Adaptive Speed Control waardoor het toerental gelijk blijft bij veranderende belasting, bijvoorbeeld bij het varen in golven. De grootste vooruitgang betreft de brandstofbesparing van meer dan 50 procent. www.mercurymarine.com Nieuwe processor van B&G De nieuwe processor van B&G, de Triton Edge, is speciaal ontwikkeld voor zeiljachten. De Triton Edge levert zeilgegevens aan alle schermen aan boord en aan de B&Gkaartplotters. Het systeem is ontworpen voor toerzeilers maar levert bijvoorbeeld ook startlijnberekeningen. Het past correctie toe op windgegevens op basis van helling en trimhoek. Deze gegevens worden opgeslagen op een webserver en zijn achteraf opnieuw te bekijken. www.bandg.com Nieuwe motoren BUKH BUKH voorziet in een nieuwe generatie V8 binnenboordmotoren gebaseerd op het klassieke Duramax V8 motorblok. De Deense motorbouwer levert een moderne, gemariniseerde versie van deze sterke diesel. De BUKH V8P heeft een inhoud van 6,6 liter en een vermogen van 300 tot 530 pk. De motoren zijn SOLAS-gecertificeerd en kunnen op verschillende manieren worden ingebouwd. Zo zijn ze geschikt voor schroefaandrijving met een keerkoppeling maar ook voor waterjetaandrijving. www.bukh.dk 32 HISWA MAGAZINE | 06 2022
Helm van kurk Bij het varen met high tech boten en hoge snelheden is beschermde kleding steeds vaker een must. Zeker op foilende boten of boards is een helm vaak nodig. Het Zwitserse merk WIP is een bekende naam bij evenementen als de America’s Cup en de Olympische Spelen. Met de introductie van de Eco Cork Helm PROWIP v2.0 laat het merk zien dat het moderne zeilen goed kan samengaan met een ecologische manier van denken. De helm is gemaakt van 100 procent gerecyclede PET, 20 procent van het beschermende schuim bestaat uit kurk, en de straps zijn voor 50 procent van katoen. De helm is recyclebaar. www.forward-wip.com Levensreddende Safelock Een slotje dat een kant op kan draaien en daarmee levensreddend kan zijn. Dat is de Safelock van het Noorse merk Regatta. De Safelock voorkomt dat de CO2-cilinder in een reddingsvest los raakt tijdens het varen. Het vest blaast zich dan niet meer op. De Safelock is een ring die wordt aangebracht tussen de cilinder en de kop van het mechanisme van het vest. Alleen door de ring van de Safelock naar beneden te duwen kan de cilinder worden losgemaakt. www.regatta.no NIEUWSMENS&BEDRIJF De Valk ook in A Coruña De Valk Yacht Brokers opent een kantoor aan de Atlantische kust in A Coruña, in het noordwesten van Spanje. De Valk heeft al vijf vestigingen in Spanje, naast Almeria, Barcelona, Costa Blanca, Costa del Sol en op Palma de Mallorca zal A Coruña de zesde zijn. De jachtmakelaar richt zich op jachten van 10 tot 40 meter en heeft altijd tenminste vijfhonderd jachten in de portefeuille. www.devalk.nl Vaan neemt Yagra over Om uit te kunnen breiden neemt Vaan Yachts het jachtservicebedrijf Yagra over. Terrein, haven, materieel en medewerkers gaan over naar Vaan Yachts. Voor Yagra-eigenaren Caio de Graaf en Krista Voorham biedt de overname kansen om nieuwe activiteiten te ontwikkelen. Zij blijven elders in de Veerhaven van Hellevoetsluis actief in de watersportsector. www.vaan.yachts 06 2022 | HISWA MAGAZINE 33
nieuws NIEUWSMENS&BEDRIJF Achterstallig onderhoud Zuid-Holland en Zeeland Het Watersportverbond maakt zich al langere tijd zorgen over het achterstallig onderhoud van wachtplaatsen bij sluizen en bruggen in Zuid-Holland en Zeeland. Bij diverse sluizen in dit gebied (Volkerak, Grevelingen, Goereese Sluis) zijn de wachtsteigers voor de recreatievaart met hekken ontoegankelijk gemaakt. Dit betekent dat afmeren niet mogelijk is wat kan leiden tot gevaarlijke situaties, zowel bij pogingen tot afmeren als noodgedwongen cirkelen voor de sluis. Het onderwerp wordt aangekaart op overleggen met Rijkswaterstaat en het ministerie van I&W. www.watersportverbond Nieuwe naam voor Agentschap Telecom Vanaf 1 januari 2023 gaat het Agentschap Telecom verder onder de naam Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI). Deze nieuwe naam geeft een beter beeld van de activiteiten van de organisatie. RDI investeert nadrukkelijker in digitale veiligheid door intensiever toezicht te houden op netwerken en de digitale veiligheid van slimme apparaten. www.rijksinspecties.nl Verzegelingsplicht niet voor 1 januari 2026 Niet eerder dan 1 januari 2026 wordt het verzegelen van de vuilwaterafvoer verplicht voor de pleziervaart. Het verbod om een toilet te gebruiken dat rechtstreeks en ongezuiverd water loost is al sinds 2009 van kracht. Omdat het verbod lastig te controleren is, blijkt handhaving een probleem. Pleziervaartuigen moeten al langer een vuilwatertank aan boord hebben die kan worden leeggepompt bij installaties in jachthavens. Ondanks de bestaande faciliteiten wordt dit in de praktijk niet of nauwelijks gedaan. Nu de verzegelingsplicht is uitgesteld tot 2026 krijgen booteigenaren de tijd om hun systeem aan te passen. Het ministerie kan in die tijd een systeem voor administratie en de productie van de zegels opzetten. www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-infrastructuur-en-waterstaat Bediening op afroep Ook deze winter is het weer mogelijk om bruggen en sluizen te passeren door middel van ‘bediening op afroep’. Schippers kunnen met een online aanmeldsysteem hun wensen voor extra openingen en passages doorgeven. De service is vooral gericht op een betere planning voor de beroepsvaart maar ook recreanten kunnen gebruik maken van het systeem. www.vaarweginformatie.nl 34 HISWA MAGAZINE | 06 2022
DAME Awards 2022 Winnaars Boat Builder Awards 2022 bekend Bij de achtste editie van de Boat Builder Awards streden maar liefst 99 nominaties van 32 bedrijven uit 16 verschillende landen voor een van de 13 prijzen of een eervolle vermelding. Met de Boat Builder Awards worden toptalenten, innovaties en opmerkelijke zakelijke prestaties gehuldigd. Het galadiner en de prijsuitreiking vonden in de historische binnenplaats van het Scheepvaartmuseum in Amsterdam plaats. Er was een Lifetime Achievement Award voor de oprichter en CEO van de Taiwanese motorjachtfabrikant Horizon Yachts, John Lu. Designer of the Year Awards gingen naar Tony Castro Yacht Design en Sea Ray’s eerste vrouwelijke ontwerpteam ooit – Carrie Fodor en Kristin McGinnis. De verkiezing wordt jaarlijks georganiseerd door het Britse mediabedrijf IBI en de METSTRADE Show. www.metstrade.com uitgereikt Tijdens de METSTRADE Show reikte juryvoorzitter Andre Hoek de DAME Design Award 2022 uit. De prijs ging dit jaar naar de Ocean Signal Rescue ME PLB3 AIS Personal Locator Beacon. Ook in zes andere categorieën werden prijzen uitgereikt. Daarnaast ontvingen 13 ontwerpen een Speciale Vermelding. De jury reikte voor het eerst een Environmental Design Award uit. Deze ging naar de Essential, een Lithium Ionbatterij van Aceleron. De winnende compacte PLB3 combineert voor het eerst AIS en GPS met een Cospas-Sarsat personal locator beacon, Galileo Return Link Service en de integratie van zichtbare en infrarood signaalverlichting. Door deze combinatie van lange- en korteafstands detectietechnologie wordt de vindbaarheid van een drenkeling aanzienlijk groter. www.metstrade.com/awards/dame-winner Atlas Waterrecreatie Faillissement Aquanaut afgewend Een dreigend faillissement van Aquanauts BV Dutch Craftmanship uit Sneek is voorkomen door de overname door het familiebedrijf De Driesprong uit Langelille. Al 60 jaar bouwt Aquanaut iconische jachten als de Voyager, Drifter en de Privilege. De Driesprong is groot geworden met jachtverhuur, onderhoud en reparatie. Hier staat inmiddels een derde generatie aan het roer die meer wil focussen op eigen jachtbouwactiviteiten. Dwarsverbanden tussen De Driesprong en Aquanaut gaan al meer dan een halve eeuw terug. De Driesprong nam alle nieuwbouwactiviteiten en het volledige klantenbestand over en blijft de merknaam Aquanaut voeren. Ook het personeel blijft in dienst. www.driesprong.net Waterrecreatie Nederland komt met een ‘Atlas Waterrecreatie en Watersport’. Deze interactieve kaart toont ruimtelijke-fysieke gegevens over de watersportsector. Deze kunnen worden gebruikt voor de ontwikkeling van watersport en waterrecreatie. Zo zijn er voor een groot aantal watersportvormen routenetwerken en voorzieningen in kaart gebracht. De kaart is openbaar toegankelijk. www.waterrecreatienederland.nl/ atlas-waterrecreatine 06 2022 | HISWA MAGAZINE 35
nieuws Personalia In memoriam: Henk de Velde Op 3 november jl. overleed zeezeiler Henk de Velde op 73-jarige leeftijd. Hij deed meerdere pogingen om het record solo zeilen rond de wereld te verbeteren. Hij zat 10 maanden ingevroren in het ijs bij Siberië. In 2007 vertrok Henk voor zijn laatste reis, de Never Ending Voyage. De Velde was van plan om voor de rest van zijn leven te blijven zeilen maar kwam na een lange reis in 2011 toch terug naar Nederland. In memoriam: Frits Hommersom Watersportadvocaat Frits Hommersom overleed op 8 november jl. Hij was naast advocaat ook columnist in diverse watersportbladen. Frits Hommerson organiseerde verder symposia, gaf regelmatig lezingen en was gastdocent op de IVA, nautische leergang. Nieuwe directeur Highfield Boats Highfield Boats, de fabrikant van aluminium RIB’s, stelde Mathilde Delfour aan als nieuwe directeur voor de Europese activiteiten van het bedrijf. Frits Hommersom Henk van de Velde Najad terug naar Orust Yacht Service Nadat de merken Najad en Arcona in 2018 besloten onder hetzelfde management verder te gaan, verhuisde de productie van Najad van het Zweedse eiland Orust naar een faciliteit in Uddevalla waar ook de Arcona-jachten worden gebouwd. Inmiddels is de fusie van de twee merken teruggedraaid en produceren beide werven weer op eigen kracht hun Zweedse kwaliteitsjachten. www.najad.se Surfen in Rotterdam Een bijzonder Rotterdams stadsinitiatief uit 2014 lijkt snel werkelijkheid te worden. Midden in de stad komt een waterbassin – de Rif010 – waarin elke negen seconden een golf wordt gegenereerd. De wave is krachtig genoeg om op te golfsurfen. Het initiatief kreeg al een subsidie van drie miljoen euro waarmee onder andere het plan verder is uitgewerkt. Inmiddels zijn alle benodigde vergunningen binnen en kan de bouw beginnen. www.rif010.nl Onderzoek naar besteding watersporters Waterreceatie Nederland deed in 2021 een groot watersportonderzoek onder recreanten in verschillende takken van de watersport. De resultaten zijn gepubliceerd in het periodiek ‘Watersportdata’ met in deze editie de bestedingen aan horeca en winkels per dagtocht. Kajuitbootvaarders geven met 37,60 euro per persoon per dag het meest uit. Sloepvaarders: 30,70 euro. Ook duikers besteden eenmaal weer boven water toch nog 29,12 euro per duiker. Roeiers, suppers en kanoërs spenderen het minst. In totaal zijn ruim 5.000 watersporters ondervraagd, representatief voor watersportend Nederland. www.waterrecreatienederland.nl 36 HISWA MAGAZINE | 06 2022
HISWA-RECRON Business Club HISWA-RECRONBUSINESSCLUBNIEUWS IN DE RUBRIEK HRBC NIEUWS LEES JE NIEUWS VAN DE LEDEN VAN DE HISWA-RECRON BUSINESS CLUB. Wil je ook lid worden? Er zijn diverse partnerships mogelijk: Partner in Business, Kennispartner of TOP Supplier. Kijk voor meer informatie op www.hiswarecron.nl/hrbc. Laadpalen verplicht in 2025 Er is steeds meer vraag naar laadpalen bij jachthavens en watersportlocaties. Per 1 januari 2025 is het verplicht om bij utiliteitsgebouwen (gebouwen zonder woonbestemming) zoals havenkantoren en recreatiegebouwen, laadpalen aan te leggen. De verplichting is vastgelegd in het Bouwbesluit. Er moet bij de ontwikkeling van bouwplannen rekening mee worden gehouden. Voor nieuwe en te renoveren gebouwen met meer dan 10 parkeerplekken geldt vanaf maart 2020 dat er één of meer laadpalen moeten worden geïnstalleerd. Bij bestaande utiliteitsgebouwen met meer dan 20 parkeervakken op hetzelfde terrein moet vanaf 2025 minimaal één oplaadpunt zijn aangelegd. Van de Loosdrecht Recreatie Bedrijfsmakelaars, HISWARECRON TOP Supplier, ziet tijdens locatiebezoeken dat ondernemers al vaak over één of meer laadpalen beschikken en plannen hebben om dit uit te breiden om zo de gasten nog beter te kunnen faciliteren. Van de Loosdrecht Recreatie Bedrijfsmakelaars kan hierbij adviseren. www.vandeloosdrecht.nl Betaalbare plug & play narrowcasting Bezoekers informeren in het havenkantoor of op de werf over het weer, horeca-aanbod of aankomende activiteiten op een digitale manier kan met Info van de Zaak. Dit is een betaalbare plug & play narrowcasting oplossing van HISWA-RECRON TOP Supplier DOCUconcept. Met Info van de Zaak is het beheren van informatie op presentatieschermen in je organisatie binnen handbereik. Volledig in de eigen huisstijl en met een professionele uitstraling. www.docuconcept.nl Oprichting European Yachting Lawyers Tijdens de afgelopen editie van Cannes Yachting Festival kwamen voor het eerst nautische advocaten uit zeven Europese landen bijeen om te praten over een internationale samenwerking. Dit resulteerde in de oprichting van European Yachting Lawyers. Voor Nederland werd Edwin Slager, van HISWA-RECRON Kennispartner Van Emstede & Slager Advocaten, lid. European Yachting Lawyers is een Europees netwerk met als doel om op internationaal niveau kennis uit te wisselen op juridisch gebied ten behoeve van elkaars nautische cliënten. Per land kan één advocaat lid worden, met uitzondering van Engeland omdat daar advocaten ofwel adviseren ofwel procederen. Tot op heden hebben advocaten uit Duitsland, Engeland (tweemaal), Polen, Kroatië, Griekenland, Denenmarken en Nederland zich aangesloten. De volgende bijeenkomst vindt plaats tijdens Boot Düsseldorf. www.vanemstedeslager.nl Top 10 fiscale eindejaarstips 2022 Op welke manier kun je dit jaar nog fiscaal voordeel halen? Hoe kun je slim inspelen op de wijzigingen die in 2023 ingaan? Lees de tien belangrijkste tips van onze Partner in Business Alfa Accountants en Adviseurs. www.alfa.nl/eindejaarstips www.vrolijks.nl Projectbureau Vrolijks wordt Vrolijks Blue Progress HISWA-RECRON TOP Supplier Projectbureau Vrolijks verandert de naam in Vrolijks Blue Progress. Samen met klanten en partners verkent Vrolijks kansen voor de wate r - recreatie. Vrolijks Blue Progress adviseert overheden, verenigingen en watersportbedrijven bij toekomstplannen. Dat doet eigenaar Rob Vrolijks in teams en projecten, als zelfstandig specialist. Altijd met een blik op de toekomst. Dit zal ook met de nieuwe naam zo blijven. 06 2022 | HISWA MAGAZINE 37
Introducing Electric Vector i r i™ Electric stabilizers with n V rs with next-generation Vor Fins™ 2022 or Fins s Compact cusom made electric actua y effi ciency om mad • Patent pending noise reduction • With 3rd generation Vector FinsTM • Increased lift to drag ratio, placement flexibility and effi ciency • The signifi cant foiling effect provides a smoother ride • Easier installation or Dutch distributor: Asa Boot Electro Sleipner Group www.asabootelectro.nl www.sleipnergroup.com
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
1 Online Touch