Mandeguod mededelingen- en activiteitenblad van Mantgum 39e jaargang Mei 2025 O.a. in dit nummer: 22 46 It keatsen is wer los! Wjukkennieuws 38 ‘Wie gooit dit nou in de natuur?’
Geknipt voor krullen Onverdeelde aandacht maakt alles beter. Daarom nemen we de tijd. De salon is gespecialiseerd in het knippen van krullen, een kunst die tot in de puntjes wordt beheerst. Ervaar ook het verschil, bel voor een afspraak of kom langs. De Finne 2 Mantgum (058) 250 15 75 www.kappershuis.nl /kappershuis.nl /kappershuis UW INTERIEURSPECIALIST BEHANG | GORDIJNEN RAAMDECORATIE | HORREN PVC VLOEREN | LAMINAAT TAPIJT | PVC VLOEREN | VINYL BUITENZONWERING KASTEN OP MAAT Kom langs en vraag naar de (eindeloze) mogelijkheden! De Lange Baan 10 8731 DZ Wommels Telefoon (0515) 33 26 05 E-mail woonvaria@colorsathome.nl www.woonvaria.nl 2 | Mandeguod mei 2025 Nieuw! Joke & Johan
Bij Mandeguod zitten we elke maand in een gekke situatie: de deadline voor het volgende nummer ligt altijd halverwege de lopende maand. Dat heeft een logische reden: de laatste twee weken zijn nodig om het blad te maken en bij iedereen in de brievenbus te krijgen. Maar het betekent ook dat we nooit écht actueel kunnen zijn. Alles wat er in de laatste twee weken van de maand gebeurt, kan in principe niet meer mee. Soms maken we een kleine uitzondering, als er iets gebeurt wat een paar dagen buiten de deadline valt waarvan we vinden dat het wel écht in Mandeguod hoort. Dat is deze editie ook het geval. Want als een groot evenement zoals de Lytse Doarpen Rintocht start en finisht in Mantgum, dan willen we daar uiteraard verslag van doen. Wie op zaterdag 19 april in het dorp was, kan het haast niet ontgaan zijn: de bijna 1500 wandelaars die door de straten liepen, de honderden auto’s die in en om het dorp geparkeerd stonden. Sommige Mantgumers konden zelfs hun auto niet meer voor hun eigen deur kwijt; taferelen die je eigenlijk vooral kent van verhalen uit de Randstad. Ikzelf maakte de wandeltocht vooral mee vanuit huis, waar ik door het raam de hele ochtend wandelaars voorbij zag trekken. Voor mijn oudste twee kinderen (Veere van 4 en Thije van 2) was het een heerlijke bron van vermaak. ’s Ochtends vroeg in pyjama vanaf de vensterbank - en later vanaf een stoeltje op de oprit - naar iedereen zwaaien, ’s middags een rondje door het dorp lopen en verwonderd constateren dat er “nog nooit zoveel auto’s in Mantgum zijn geweest”. Onze eindredacteur Lys Scarse beleefde de dag als vrijwilliger in de Wjukken. Ze schreef er een levendig verslag over, dat u kunt lezen op pagina 12 t/m 15. Vormgever Rinse Westerdijk maakte mooie foto’s van het evenement, die vindt u terug op de cover en bij het artikel. Ook de rest van de maand zat Mantgum trouwens verre van stil. Het resulteerde in een lekker dikke editie deze maand: 68 pagina’s leesplezier. Namens de redactie, Boris Lemereis Mandeguod mei 2025 | 3 Prakkesaasjes fan de redaksje
4 | Mandeguod mei 2025
In dit nummer: Prakkesaasjes fan de redaksje Doarpsmienskip Mantgum 80 jier frijheid Berichten uit de huisartsenpraktijk Baard en omstreken, april 2025 WWC 55 jier: tiid foar feest! Bientsjekou It keatsen is wer los! Wietwetterklup Rûnom Mantgum zondag 15 juni Mirthe (12) haalde de regiofinale van de Nationale Voorleeswedstrijd: Soos 60+ Buurt Preventie App Frisia 1874 Verenigingen Activiteiten mei Weekagenda Instellingen ‘Wie gooit dit nou in de natuur?’ Gezocht: ‘rûnbringers’ Nieuws uit de Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Op boerderijbezoek met de peuters Collecte Amnesty International 3 6 11 Lytse Doarpen Rintocht – in ympresje 12 Cultuurcommissie MFC Wjukken 15 16 19 20 22 23 25 26 29 29 31 33 34 35 36 38 39 41 42 43 Stalen gasleidingen in uw woning? Laat ze controleren! Wjukkennieuws Wat hinget der by dy oan ‘e muorre? De Gielguorde - Markt Koöperaasje Duorsum Mantgum Terugblikken en vooruitzien Doarpskeamer Nij Baerderadiel Witte jim dat… Wijnproeverij met hapjes Fietstocht Toer langs de boer GOED omgaan met dementie Colofon 45 46 49 51 53 54 57 59 63 65 66 Kopij inleveren uiterlijk de 14de van elke maand mandeguod@gmail.com www.mantgum.com Lytse Doarpen Rintocht 19 april sjoch side 12 foar in ympresje Mandeguod mei 2025 | 5
Doarpsmienskip Mantgum Notulen Algemene Ledenvergadering 16 april 2025 1. Welkom en opening Maaike zit de vergadering voor en doet een korte voostelronde van het huidige bestuur. 2. Vaststellen agenda Wijziging in de agenda. In eerdere agenda en ook in notulen 2024 komt naar voren dat contributieverhoging op de agenda stond. We hebben dit van de meest recente agenda verwijderd, omdat gedurende het jaar bleek dat een contributieverhoging op dit moment niet nodig is. Het punt na de pauze ‘sprekers van de gemeente over Groen en Grijs’ komt te vervallen. Er is gekozen om dit op een later tijdstip te doen, waarbij er meer tijd is om tot een inter actieve avond te komen. Wel zou het fijn zijn dat ieder alvast vragen doorstuurt naar DMS welke doorgestuurd kunnen worden, zodat de gemeenteambtenaren zich kunnen voorbereiden. 3. Vaststellen notulen 2023 Vanuit de notulen komen er enkele opmerkingen / vragen Wat is er gedaan met de acties die er waren n.a.v. de vorige notulen. Waarom besluit geen contributieverhoging? De reden voor de verhoging was de Mandeguod in kleur. Inmiddels is duidelijk dat dit € 3.000,00 meer op jaarbasis zou gaan kosten. Dit zou neerkomen op € 10,00 verhoging van 6 | Mandeguod mei 2025 de contributie. Wij hebben ervoor gekozen om vanwege die reden de contributieverhoging niet door te laten gaan. Voorstel i.v.m. rente geld op spaarrekening? Dit is gebeurd, zie financieel verslag. 1x per jaar een doel nader te bekijken. Wij hebben het afgelopen jaar kritisch gekeken naar financiën Mantgumer Maten, voordat we de subsidie toekenden en hebben daar een voorwaarde aan verbonden dat men een openbare uitvoering ten gunste van het dorp moet verzorgen. Meer inkomsten genereren – Sinds vorig jaar is er Schoon belonen (zie jaarverslag 2024/2025) wat ons € 1.500,00 jaarlijks oplevert. Verder staat er nu op de brief dat men per stemrecht contributie moet betalen. Dit kan voor meer inkomsten zorgen. Swannedrift wordt drukker – gesprek met manager Poiesz. Er is een gesprek met de toen huidige manager geweest. Het blijkt door de reactie van de aanwezigen dat dit niet tot het gewenste resultaat is. DMS zal nogmaals met Poiesz hierover in gesprek gaan. Onderhoud stoepen – dit punt komt in jaarverslag 2024/2025 naar voren. Hoek FearhûshoekeSeerp van Galemawei hier wil men graag een
spiegel. Iedere inwoner kan een melding doen via het meldloket openbare orde van de gemeente. https://meldingen.leeuwarden.nl/ meldingenkaart Hoe meer meldingen hoe zichtbaarder. Ook komt de wethouder 26 april en zullen we vragen welke stappen nodig zijn om hierin iets te kunnen doen. Verder speelt er aanpak Seerp van Galemawei waar o.a. Duorsum Mantgum uit naam van DMS bij betrokken is. 4. Terugblik op 2024, het jaarverslag vanuit DMS gezien Deze staat op de website onder kopje ALV 2025. Tryntsje leest ze in deze vergadering voor en na afloop volgt er applaus. 5. Update Dorpsvisie o.a. groen en wonen Groen Afgelopen jaar is er gekeken naar mogelijkheden voor bomen aan de Seerp van Galemawei. Samen met Duorsum Mantgum wordt dit punt opgepakt. Het lijkt erop dat dit niet mogelijk is i.v.m. gasleidingen die er liggen. Afgelopen tijd is er trilling onderzoek geweest, wachten op uitslag, dit wordt waarschijnlijk na de zomer. Dit trilling onderzoek is nodig om te bepalen welke bestrating hier kan komen. Wonen Zoals al in het jaarverslag staat is er een Werkgroep wonen. In deze werkgroep zijn alle leeftijdsgroepen vertegenwoordigd. In de dorpsvisie stond dat we gaan kijken of het mogelijk is om een extern onafhankelijk onderzoek te laten doen naar bouwmogelijkheden. Er heeft een gesprek met Alette (bouwzaken gemeente) en de wethouder plaatsgevonden. Er zijn nu 2 stedenbouwkundigen die aan de slag gaan met mogelijkheden die de werkgroep heeft doorgegeven. Hierbij hebben we gekeken naar alle mogelijkheden van bouw. Met dit onderzoek willen we duidelijkheid wat wel en niet kan. Naar aanleiding van dit punt kwam er de suggestie van de aanwezigen om bestuursleden verantwoordelijk te maken voor een punt uit de dorpsvisie. Afgelopen jaar is er vooral gewerkt aan de 2 punten wonen en groen. We zullen dit punt bespreken in ons bestuur. 6. Financiële verslagen Verantwoording financiën DMS Er is geld van lopende naar spaarrekening gegaan. Dorpenfonds maximaal 4 jaar 70% reserveren voor een volgend jaar. Roelf vertelt aan welke posten het afgelopen jaar een geldbedrag is toegekend. Vanuit de zaal komen diverse vragen waarop Roelf antwoord kan geven. De stukken staan ook op mantgum.com onder kopje ALV 2025. Er is te zien dat we een positief saldo van € 2.000,00 hebben. Dit heeft te maken met de € 1.500,00 van Schoon belonen (welke vorig jaar nog niet begroot was, omdat het niet bestond) en ongeveer € 400,00 van QR code voetpad. Bevindingen kascommissie Uitstekende boekhouding, duidelijk met Excel bestanden, Alles zat er in. Adviespunten kijken naar lange termijn planning voor reserveringen. → Mandeguod mei 2025 | 7
Aanbeveling nogmaals kritisch kijken naar aanvragen dorpen budget. We zullen binnen bestuur bespreken hoe en wat we hiermee kunnen. Vraag vanuit de zaal hoe het zit met onderhoud Plan Boppeslach en speeltoestellen, moet hiervoor geld gereserveerd worden? Iemand van Plan Boppeslach kon hierop antwoord geven. – De gemeente zorgt daarvoor. Het plan is na realiseren teruggegeven aan de gemeente. Daarvoor hoeft geen budget gereserveerd te worden. Vaststellen financiële verslagen Decharge wordt verleend aan penningmeester, applaus volgt. Begroting Geen vragen over de begroting Maaike geeft nog toelichting op contributieverhoging welke vorig jaar gepland stond. IJsclub vroeg info over aanvraag voor ijsbaan hokje. Naar aanleiding van het punt MFI (Mantgum Foar Inoar) kwam de opmerking dat het voor hen moeilijk is om het Mantgumer pûdsje (welke nieuwe inwoners als welkom krijgen) gevuld wordt met info van de diverse verenigingen en middenstand. In de vergadering wordt er dan ook een dringend beroep gedaan of men die info wil aanleveren, zodat het pûdsje actueel blijft. Het zou jammer zijn dat dit komt te verdwijnen. Financieel Mandeguod Stukken staan op mantgum.com. onder kopje ALV 2025. Penningmeester is vandaag niet aanwezig. Kascommisie Ook hier een keurige boekhouding. 8 | Mandeguod mei 2025 Advies er is een reservepotje kom met een meerjarenplan wat hiermee te doen. Decharge door middel van applaus. Nieuwe kascommissie Bert blijft in de kascommissie, vanuit de zaal biedt Klaas Abma zich aan om zitting te nemen in de kascommissie. Deze kascommissie zal ook de kascontrole voor DMS uitvoeren. 7. Jaarverslag Wjukken Hayley leest jaarverslag voor. Wordt bijgevoegd bij deze notulen. Belangrijkste ontwikkelingen 2024. Ze werken nu met bestuurscirkels, waardoor er in kleinere zetting besluiten kunnen worden genomen. De ervaring is dat besluiten nu sneller genomen kunnen worden. Helaas is er afgelopen jaar veel vandalisme geweest rondom de Wjukken. Er is dan ook besloten om camera’s op te hangen rondom de Wjukken. Door het kiezen voor een andere accountant is er nog geen financieel jaaroverzicht. Door aftreden bestuursleden zijn ze op zoek naar nieuwe bestuursleden. Iedere portefeuille is beschikbaar. Wil je nog iets betekenen voor het dorp, meldt je dan aan. Vraag vanuit de zaal: Waarom zijn de zithoekjes op ‘e clincke verdwenen naar de kelder. Die keuze is er gemaakt omdat hierom gevraagd werd door de reguliere gebruikers. Men wilde daar liever stoelen met tafels dan bankjes. De bankjes staan nu in de kelder en daar worden ze wel gebruikt.
8. Samenstelling bestuur Maaike treedt af als bestuurslid en is niet herkiesbaar. Wel blijft ze werkzaam binnen werkgroep wonen. Er hebben zich 3 potentiële bestuursleden aangemeld. Ze stellen zich even voor. Henk Keereweer, Anne Dijkstra en Hilda van der Meulen. We hebben ervoor gekozen om het bestuur uit te breiden met deze drie personen. Ze worden dan ook door applaus van harte welkom geheten. Het bestuur bestaat nu uit: Tryntsje – secretaris, Roelf – penningmeester, André algemeen lid, Henk, Hilda en Anne. Omdat de voorkeur uitgaat naar een vaste voorzitter zal er vanuit deze bestuursleden een voorzitter gekozen worden. André doet kort praatje over aftredend bestuurslid Maaike en ze ontvangt een attentie. 9. Rondvraag - Vraag vanuit de zaal over de verkiezingsborden. Kunnen die ook op een andere plek dan op de hoek bij It Bosk. Hij had zelf al contact met iemand van de gemeente gehad en dit was geen probleem. Hij wilde graag in deze vergadering een democratisch besluit. Na een korte stemming onder de aanwezigen besluiten we aan te geven dat het bord bij de sporthal komt te staan. Bestuur zal dit verder met gemeente communiceren. - Vraag over, spullen op gemeentegrond, beschermend woonzicht door overwoekerende tuin. Wat kunnen wij als dorp/DMS doen om ons dorp mooi en netjes te houden. Rikkie (onze dorp coördinator) geeft hierop een kort antwoord. Betreffende situatie is bekend bij de gemeente. Maar advies is om meldingen te doen via de website van de gemeente. https://www.leeuwarden.nl/ melden-bij-de-gemeente/melding-woonwerk-en-leefomgeving/ Meldingen komen dan in beeld bij de gemeente. De gemeente neemt dan contact op met de melder. Het is ook voor de gemeente helaas niet mogelijk om er altijd iets aan te kunnen doen. Is het op privé terrein dan kan de gemeente weinig. Vraag voor plan Boppeslach - over info op kunstwerk van Hein Mader. Ze hebben diverse malen aan de Stichting van Hein Mader om info gevraagd, maar deze nog niet ontvangen. Ze gaan nu zelf een bordje maken met info. Er komt nog een verlaging bij zwemsteiger. Ook worden de bankjes (die nu voor de Wjukken staan) nog verplaatst naar plan Boppeslach. - Vraag over toegankelijkheid rolstoelgebruikers in de Wjukken Voor de subsidies die de Wjukken heeft ontvangen was een van de eisen rolstoeltoegankelijk. Aan die norm voldoet de Wjukken. Door een gebruiker wordt dit niet zo ervaren. Wjukken zal hier nogmaals naar kijken en eventueel in gesprek gaan met gebruikers. Maaike kon nog mededelen dat de WWK nog appje stuurde dat de steiger naast de Wjukken in zijn geheel vervangen wordt. Tijdens herstelwerkzaamheden werd duidelijk dat de steiger verrot is. Maaike bedankt de aanwezigen voor hun inbreng in deze vergadering. Mandeguod mei 2025 | 9
10 | Mandeguod mei 2025
4 maaie Betinking Mantgum & Skillaerd 80 jier frijheid Op 4 maaie 2025 betinke wy dat wy yn Nederlân al 80 jier yn frijheid libje kinne. Wy sammelje om 19.30 oere op it parkearplak fan it eardere gemeentehús fan Mantgum oan de Seerp van Galemawei. Dêrnei rinne we yn stilte mei syn allen nei Skillaerd. Dêr lizze de grêven fan de bemanning fan it Ingelske fleantúch dat op 2 maart 1943 delstoarte by de Mantgumerfeart. Om klokslach 20.00 oere wurdt foar harren en foar alle oare slachtoffers fan de oarloch de Last Post spile en binne we 2 minuten stil. Neist de krânse fan it gemeentebestjoer fan Ljouwert sil der ek in blomstik lein wurde út namme fan Doarpsbelang Easterwierrum. Sûnt 2023 ha se it monumint op Skillaerd adoptearre doe’t de skoalle yn Easterwierrum har doarren sluet. De Kommisje 4 maaie Betinking Mantgum & Skillaerd is tige wiis mei dizze gong van saken. De âlde bannen tusken it doarp Easterwierrum, it fleantúch en de bern bliuwe sa bestean. Kommisje 4 maaie Betinking Mantgum & Skillaerd Op 4 mei 2025 herdenken we dat we in Nederland al 80 jaar in vrijheid kunnen leven. Wij verzamelen om 19.30 uur op het parkeerterrein van het voormalige gemeentehuis van Mantgum aan de Seerp van Galemawei. Daarna lopen we in stilte met z’n allen naar Skillaerd. Daar bevinden zich de graven van de bemanning van het Engelse vliegtuig dat op 2 maart 1943 neerkwam bij de Mantgumerfeart. Om klokslag 20.00 uur wordt voor hen en voor alle andere slachtoffers van de oorlog de Last Post gespeeld en zijn we 2 minuten stil. Naast de krans van het gemeentebestuur van Leeuwarden wordt er ook een bloemstuk gelegd uit naam van Doapsbelang Easterwierrum. Sinds 2023 hebben ze het monument op Skillaerd geadopteerd toen de school van Easterwierrum haar deuren sloot. De Kommisje 4 maaie Betinking Mantgum & Skillaerd is heel blij met deze gang van zaken. De oude banden tussen het dorp Easterwierrum, het vliegtuig en de kinderen blijven op deze wijze bestaan. Mandeguod mei 2025 | 11
Lytse Doarpen Rintocht – in ympresje Ek al soenen de earste rinners pas om klokslach 8 oere út ein sette – fier foar sânen wie it al in drokte fan belang om en yn de Wjukken. Op it plein foar de Wjukken waard in grutte Poieszpoarte opblaasd as wolkom oan de 1500 kuierders. Yn it gebou wienen ek allegear frijwilligers mei fan alles oan de gong: withoefolle broadsjes smarre, liters en liters kofje en tee klear sette en der soenen ek pannen sop foar tusken de middei klearmakke wurde. Mar alles rûn as in trein. Der wie foar de rinners in moaie Sfoarmige rûte útstippele yn de Wjukken: by binnenkomst rjochttroch nei de ynskriuwtafel op ‘e Clincke, dan trepke del nei de middenseal om it fergese bakje kofje of tee, dêrnei om de skowand hinne nei de achterútgong. 12 | Mandeguod mei 2025 Sybrecht en ik (we hiene beide om goed healwei sânen thús de flagge al ophongen) moasten ien fan de twa tafels mei de grutte konteners mei kofje en tee yn de middenseal ‘runne’. Noflik wurk, want it wie ‘zelfbediening’ – de rinners koene sels har bekerke fulle. Dat joech ús de tiid om eefkes de rinners oer te eagjen en in praatsje mei sommigen te meitsjen. De earste ploegen wienen de minsken dy’t 40 kilometer rinne soenen. De ‘echten’ dus, koest faak wol sjen oan de rêchtassen, de bidons, de profesjonele skuon, sommigen mei in soarte fan cowboyhoed op (tsjin de sinne), in pear froulju yn Fryske rokjes en bleate skonken, immen mei in readwite
blinestok, en allegear goed op ’t skik. In pear moai opdofte froulju kamen lâns, dat Sybrecht komplimentearre harren dat se mar kreas yn de ferve sieten. De beide froulju laken fleurich: “Ut mut wel wat like op ônze leeftyd, hè!” Ik bin ek noch net sa goed thús yn it kuierderswrâldsje, want der wienen in stikmannich dy’t in slankje út harren rêchttas stekken hienen. Ik ûnnoazelwei tinke dat se miskien in kwaal oan de luchtwegen hiene, mar ik woe ek net in opmerking meitsje oft se miskien in eintsje ûnder wetter swemme soene mei dat slankje, want je witte mar noait... Mar Sybrecht wist der mear fan: dan kinne se sa út de bidon even wat drinke sûnder dat se ho hoege te hâlden. Aha, al wer wat leard. Nei de 40 kilometerploegen wienen de rinners fan de 25 kilometer oan bar. Dy wienen al aardich relekst – in noflik eintsje rinne fûnen de measten. De hikkesluters wienen de rinners fan de 16 kilometer tocht. Sa’n 90% fan de minsken kaam út Fryslân: Damwâld, de Stellingwerven, Sint Nyk, Snits, mar der wie bygelyks ek in frommeske út Den Helder. Yn allegear ferskillende gearstallings: steltsjes, freondinnen, kollega’s, mar ek in protte → Mandeguod mei 2025 | 13
minsken dy’t allinnich rûnen. Underweis treffe je ommers genôch oaren. Alle kearen dat der in ploech troch de achterdoar fan de Wjukken ‘loslitten’ waard, spile in blaasorkestje foar harren in fleurich stikje muzyk. Tsjin tolven waard it stiller: alle rinners wienen ûnderweis, en de earsten wienen noch net werom. Mar tsjin twaën kaam de iene nei de oare wer binnen. Mei in fleurich gesicht, want it wie de hiele dei prachtich kuierwaar: net te hyt, net te kâld, sinne en net al te folle wyn. Wat wolle jo noch mear. En binnen koest lústerje nei oansteklike shantymyzyk. In soad minsken strutsen dêrom ek noch noflik even del. Koest ommers noch even in patatsje of wat oar lekkers út de frituer fiskje. 14 | Mandeguod mei 2025
Mar in soad rinners hienen noch in ekstra tochtsje foar de boech: de autos stiene soms fier bûten de buorren parkeard. Op Skillaerd stiene se oan de spoaroerwei ta parkeard. In stel hie har ek noch fersind: dy wiene yn earste ynstânsje nei de spoaroerwei by it stasjon ta rûn. Ferkearde spoaroerwei dus. En der wie ek in man dy’t him yn lichte panyk ôffrege wer’t er syn auto parkeard hie. Hy wist it net mear. ‘Op een grasveld, maar ik weet helemaal niet meer waar dat was!’ In pear froulju ha him gerêststeld: Mantgum is echt net sa grut datst dyn auto net werom fine kinst! Lys Scarse Cultuurcommissie MFC Wjukken Met een fantastisch optreden door de zangers van Sânman en Sikke in een mooi gevulde zaal is er een einde gekomen aan het culturele seizoen ‘24/’25 in MFC Wjukken. De cultuurcommissie kijkt met een tevreden gevoel naar dit afgelopen seizoen. Het programma van seizoen ‘24/’25 viel over het algemeen in de smaak en de voorstellingen/concerten, maar ook de cursus Klassieke Muziek Beluisteren, werden goed bezocht. We hebben als commissie weer veel geleerd, zaken waar we in het komende seizoen ons voordeel mee kunnen doen. Zo was het bestellen van een kaartje het afgelopen jaar nog wat problematisch, maar, daar komt nu verandering in met het online gaan van de nieuwe website van MFC Wjukken. Ondertussen zijn we ook al weer bezig voor het seizoen ‘25/’26. Ideeën worden opgedaan, aanbod komt weer binnen, binnenkort gaat de planning van start. Als er bij jullie nog fraaie, ontroerende, spectaculaire, interessante en inspirerende of gewoon gezellige culturele uitingen op het netvlies staan waarvan je denkt, dat moet een ander ook horen, zien en beleven, dan horen wij dat graag. Daar is de komende 2 maanden gelegenheid voor. Suggesties zijn dus altijd welkom. Mail dan naar: cultuurcommissie@wjukken.nl of vertel het ons persoonlijk. Peter de Bruin Feikjen van der Zwaag Elske Veenstra Jaap Oosterwijk Mandeguod mei 2025 | 15
Berichten uit de huisartsenpraktijk Baard en omstreken, april 2025 Het is al even geleden dat ik de moeite nam om de trouwe lezers van Mandeguod op de hoogte te brengen van het wel en wee in onze praktijk. En er is heel wat gebeurd sindsdien. Als je het hebt over wel en ‘wee’ dan gaan mijn gedachten uit naar onze apothekersassistente Jantsje, die sinds vorig jaar mei ziek is. Aanvankelijk dachten we allemaal dat het ziekteproces met een sisser zou aflopen, maar gaandeweg de zomer bleek dat er meer aan de hand was. Met een operatie, en toen nog één, waarna bestralingen volgden leek zij op te knappen, totdat het in december opnieuw mis bleek te zijn. In januari wordt er tot een nieuwe serie bestralingen besloten en we hoopten dat deze laatste serie bestralingen een ommekeer teweeg zou brengen. De scan die hierop volgde was niet hoopgevend. Ik zou me kunnen voorstellen dat u haar een hart onder de riem wilt steken en haar wilt laten weten dat u met haar meeleeft. In dat geval kunt u een kaart sturen of een bloemetje, en dit afleveren bij de praktijk. Een van ons zal dit naar haar brengen, tenslotte ‘kanker draag je niet alleen’. Op 4 februari was het Wereld Kankerdag en kon je je medeleven tonen door het dragen van een lintje. Dit paarse lintje staat symbool voor steun, solidariteit, liefde en hoop. Sinds oktober 1988 staat Jantsje in onze apotheek, eerst in Baard en vanaf 2009 in Winsum en later is zij in Mantgum vaak aanwezig. Je kunt wel stellen dat zij het gezicht van de praktijk is naast Bergwerff zelf. Met vragen kon je altijd bij haar terecht. Hoe bijzonder is het om zoveel jaren zo’n ervaren assistente in je praktijk te hebben! Gelukkig zijn er ook fijne assistentes in de apotheek bijgekomen, wat te denken van Tineke en Paulien; nu Jantsje al een tijdje thuis zit moeten we extra hulptroepen aantrekken en dat lukt! Daarom zult u in de apotheek nieuwe gezichten aantreffen: we hebben Thea Roersma en Tiny Span erbij gekregen, waar we heel blij mee zijn. Nu kunnen de andere twee hun vrije dagen opnemen, hetgeen natuurlijk ook moet kunnen gebeuren! En waarschijnlijk komt er nog een assistente bij. Dus niet vreemd opkijken als u een nieuw gezicht ziet in de apotheek. Eind 2024 heeft dokter De Wolff onze praktijk verlaten en werkt zij in Boazum, het is de bedoeling dat zij de praktijk van dokter Hornstra met een collega gaat overnemen. 16 | Mandeguod mei 2025
Wij missen haar en wensen haar veel succes toe in haar nieuwe praktijk. Dokter Ringnalda zult u weer vaker in de spreekkamer kunnen aantreffen, zij is aan de beterende hand. Helaas is het momenteel een probleem om de huisartsenplanning rond te krijgen. Omdat de meeste huisartsen niet meer voltijds werken maar twee of hooguit drie dagen in de week zit de praktijk met een huisartsentekort. Er zijn nog nooit zoveel huisartsen in ons land geweest als nu, maar het tekort is vooral in de landelijke regio’s voelbaar. Het is daarom niet ondenkbaar dat ook onze praktijk in tijden van krapte tot alleen spoedzorg zal moeten overgaan. Er waren plannen om in Winsum de praktijkruimte uit te breiden met nieuwbouw. De gemeente Waadhoeke kan echter geen toestemming verlenen voor uitbreiding zoals wij het graag willen. Daar komt bij dat er al extra ruimte gehuurd is in ‘de Helling’, waar een van de praktijkondersteuners zit. Dus voorlopig zijn deze plannen van de baan. De praktijk gaat mee in de energietransitie: zo zijn er zonnepanelen geplaatst in Winsum en in februari is er een nieuwe (hybride) cv ketel met warmtepomp geplaatst. Nu is het nog een kwestie van de thermostaat goed afstellen en dat lijkt makkelijker gezegd dan gedaan. Maar al doende leert men! Is er nog iets leuks te melden? Ja! Er is een heel leuk promotiefilmpje gemaakt door Johannes Bergsma over onze praktijk, met opnamen zowel in Winsum als in Mantgum. Het personeel is er trots op bij ons te werken, het enthousiasme spat ervan af! U kunt deze bedrijfsvideo vinden op youtube https://www.youtube.com/ watch?v=p6H9BOOM4Eo. In de hoop een volgende keer positiever nieuws te mogen brengen, wens ik jullie een fleurig voorjaar en vooral allemaal gezond blijven! Aukje Bergwerff-de Boer. Mandeguod mei 2025 | 17
18 | Mandeguod mei 2025
“Skot! Foar! Achter! Gean! Der boppe op! Hoppa! Ik sjoch dy! Neist dy! Nim oer! Fuotbal! Lope! Frije bal! Stip! Tomme! D’r by! Set oan! Ferdedige!” De útspraken fan it kuorbalfjild binne neat feroare, mar dochs… WWC 55 jier: tiid foar feest! Fiif jier lyn bestie ús kuorbalferiening út Mantgum, Britswert en Wiuwert 50 jier. Der wiene al plannen foar it jubileumjier, mar dy koene troch korona net trochgean. No, fiif jier letter, steane wy alwer by it 55-jierrich jubileum en dat wolle wy fansels graach fiere! Dit dogge we op sneon 18 oktober tegearre mei elkenien dy’t him ferbûn fielt mei ús klup. Leden, âld leden, netleden, bernfan, sponsoaren, freonen en famylje; elkenien is wolkom! De kommisje is al drok dwaande om in prachtich evenemint te organisearjen, foar jong en âld. Hâld de socials yn ‘e gaten en lit it oare minsken witte! Mear ynformaasje It programma en oare ynformaasje folget op www.kvwwc.nl en de spesjaal hjirfoar opsetten Facebookgroep ‘(Oud) leden korfbalvereniging WWC’. Hâld ús yn ‘e gaten! Mandeguod mei 2025 | 19
Bientsjekou Ast boppe de santich bist, ferfalst soms ta kontemplaasje, op de nuverste plakken en op de nuverste mominten. Gelijk het gras is ons kortstondig leven, soks, of yn it Frysk berime: wy geane as gers en as de blommen hinne. Sa is it ek, ien wynpûst, en wy binne wei. Sa stie ik hjoed by it grêf fan heit en mem, op it hege hôf fan Friens. De sinne skynde net, der waaide in wat skrouske wyn en ast dêr dan stiest, dan hearst de klokken al lieden, foar dysels. Ja, it binne dan gjin fleurige tinzen, seker net ast dan ek efkes stiest by Kees, dy’t by my yn ’e klasse siet, op ’e legere skoalle. Neffens syn stien wie er ek noch in pear moanne jonger as ik, en Kees is ek net de earste fan myn legereskoallematen, fan ús groepke jonges binne der noch trije oer. Ja, dêr wurdtst wol kontemplatyf fan! En doe foel myn each op ’e bulte modder dy’t de deagraver tsjin de eastlike koarmuorre delkroade hie, oerbleaune modder fan in grêf dat no mei in kiste opfuld wie en ja, dan hâldst modder oer, netwier? It wie tefolle modder om út ien grêf komme te kinnen, de eastlike koarmuorre wie, sis mar, de bientsjekou fan it Frienzer hôf. Ja, dit begryp is by folle minsken net mear bekend, want wannear sjocht men no in bientsjekou? Eartiids hiene in protte tsjerken in apart hokje op it hôf, of in apart hoekje, dêr brocht de deagraver de minslike restanten hinne dy’t by it 20 | Mandeguod mei 2025 dollen fan in grêf nei boppen kommen wiene, skouderblêden, fingerlidden, in moaie kaak, in heale skedel, werveltsjes, stikken heup, grif fan minsken dy’t yn it foarige de Tachtichjierrige Oarloch noch meimakke hiene, of fersûpt wiene by de Wettersneed fan 1825, wa sil it sizze. Sa’n hokje of plakje neamt men yn it Frysk in bientsjekou, in plak foar it bonkeguod, yn it Hollânsk: een knekelhuis. As de deagraver sokke restanten mei soarch in plakje jout, kin ik der ek wol frede mei hawwe. It heucht my noch dat men yn ’e jierren santich yn ’e Boazumer tsjerke in WC oanlei mei sa’n mealwurk dat alle ekskreminten troch in tinne buis nei it rioel perse moast en dat, doe’t de buis by de toersmuorre nei bûten kaam, dy krekt wat heger lei as de buis dy’t der al lei nei bûten it hôf. Der soene winliken wat stiennen ûnder lein wurde moatte, mar dy wiene der net. En ik sjoch it byld noch foar my, ik stie derby te sjen: immen helle út ’e bientsjekou sân skedels(!) en dy waarden op in rychje lein lâns de toersmuorre en dy wiene doe dy koperen buis ta stipe, nei de buis dy’t der al lei. Nee, der binne gjin foto’s fan en der kaam wer in laach
modder oerhinne, dat der is neat mear fan te sjen. De Boazumers fan 1700 ta stipe en stut fan ’e Boazumers fan 1975. Mar de deagraver fan Friens hie wat minder soarch bestege oan it neiwurk, miskien wie’t al tsjuster en woe er nei hûs en op sa’n hôf is it ek net ècht gesellich, of wie er gewoan wat hastich, mar yn ’e modder achter de tsjerke koe ik noch ferskillende minslike ûnderdielen herkenne, in stikje ribbe, in sleutelbien, in stikje plasse, in fingerseintsje en ek in pear rêchwervels, se seagen der krekt sa út as eartiids yn ús biologyboek. Nee, ik koe net sjen oft de eigner fan dizze wervels ek in hernia hân hie, soks lit him nei hûnderten fan jierren net mear fêststelle. Mar as ik de deagraver fan Friens no in adfyske jaan mei: sykje yn ’e hoeke fan it hôf in plakje, graaf der in grutte betonnen bak yn mei in lid der op en en jou dêr de Frienzers fan allearen in noflik plak foar in ivich duorjende reüny. Liuwe van der Meer Met hart voor dieren, in het hart van Fryslân Voor spoedgevallen 24 u./7d. bereikbaar. Oedsmawei 13, 9001 ZJ GROU Tel. 0566 - 60 14 64 E-mail: info@dierenartsgrou.nl Websites: www.dierenartsgrou.nl en www.bistedokter.nl Telefonisch spreekuur: maandag t/m zaterdag van 8.00 - 9.30 u. Spreekuren gezelschapsdieren uitsluitend op afspraak! Balie geopend: Maandag t/m vrijdag: 8.00 – 18.00 u. en zaterdag: 8.00 – 9.30 u. Mandeguod mei 2025 | 21
Nijs van Keatsferiening Jacob Klaver It keatsen is wer los! Yn maart ha we de ALV hân, en is it bestjoer offisjeel oanfolle mei Sybren van der Meer, Nynke Wiedijk-Gierman en mei mysels. No hie ik gjin ambysjes om skriuwster te wurden, mar de skriuwster Anneke hat in prachtige poppe krigen, Jente. Sa nim ik efkes har plak oer, en sil ik besykje jim op de hichte te bringen. It winterseizoen is wer foarby en de moffen kinne wer út de kast helle wurde. Dat is dan ek al dien troch de keatsende bern fan Mantgum. Sa ha se 6 april dwaande west mei grutte ballen, bowlingballen wol te ferstean, yn Ljouwert. In groep fan sa’n 40 bern hawwe oan ‘t bowlen west en de bern út groep 3 en 4 hawwe yn de speelhal west. Dêrnei ha se lekker ôfsluten mei in patatsje yn de Wjukken. Op 7 april stie de earste training op it fjild yn Mantgum op de planning, en wat in entûsjasme by de jeugd, wol 50 bern ha har opjûn om te trainen op it fjild. Mar leafst 8 trainers binne yn ‘t spier om de bern keatse 22 | Mandeguod mei 2025 te litten. Grutte klasse foar Rienk, Klaas, Richard, Rikst, Brian, Tyme, Rianne en Albert! Der wie sels al wat in moffe of wantekrisis, der waarden al wanten ‘stellen’ of omruile. Dus mochten jo noch lytse keatswanten ha, dy’t jo kwyt wolle: lit it ús witte.
En no: wat sille we de rest fan it seizoen dwaan? In hiele protte natuerlik. Sa krije jo meikoarten de flyer wer mei alle wedstriden en yn maaie stean de folgende partijen op de planning: 11 Maaie 9:30 oere in ledenpartij foar de jeugd 25 Maaie 9:30 oere (jeugd) en 13:00 (folw.) Mantgum Keatst Wietwetterklup De minsken fan de Wietwetterklup soargje der alle jierren foar dat de steigers en de oanlisplakken der wer kreas by lizze. Hjir wie Huib Storm – nij bestjoerslid fan de WietWetterKlup – drok dwaande mei it ûnkrûdfrij meitsjen fan de steigers fan de Mantgumer haven. Mar… bij nader inzien… It die bliken dat net allinne de modder ûnder de steigers fuortsakke wie de feart yn, ek de steigers sels wienen net mear goed. Doe hat de WietWetterKlup oerlis hân mei de gemeente en der is besluten dat de steigers hielendal ferfongen wurde sille. Dit sil troch de gemeente dien wurde, want de gemeente soarget foar it ûnderhâld. Mar dan – as alles klear is – kinne de boatsjes wer moai oanmeare yn Mantgum. Maaike De Groot Mandeguod mei 2025 | 23 Mochten jo mei keatse wolle, in kearke besykje of ús helpe wolle (yn it bysûnder mei de sponsoring of de social media) lit it ús dan witte. In soad hannen meitsje in soad keatsen. Út namme fan it bestjoer, Ytsje Frankena.
24 | Mandeguod mei 2025
Rûnom Mantgum zondag 15 juni Op zondag 15 juni is de loop Rûnom Mantgum, een gezellige loop over 5, 10 en 15 kilometer. Vanaf 11 uur is de start voor de afstanden 5, 10 en 15 kilometer. Een groep van 20 beginners traint al sinds begin april voor de 5 kilometer. Voor de basisschoolkinderen is vanaf 10:15 uur de sponsorloop. Alle deelnemers aan de sponsorloop krijgen een medaille! De online inschrijving is al geopend, via www.mantgum.com vind je het inschrijfformulier. Op de racedag kan je je ter plekke ook inschrijven. We gebruiken elektronische tijdmeting met chip in het startnummer. Elke deelnemer krijgt dus zijn eigen netto tijd. Doe je niet aan hardlopen? Kom dan langs en moedig de hardlopers aan. We gaan er bij de Wjukken een feestelijke boel van maken. Goede doel Stichting Doch Dyn Dream is het goede doel waar we dit jaar voor rennen! Doch Dyn Dream zet zich in voor ruim 200 kinderen in Matunda (WestKenia). De stichting geeft kinderen een veilig onderkomen en onderwijs. Draag ook een steentje bij en doneer bij je inschrijving. Vrijwilligers gevraagd Voor de loop Rûnom Mantgum zijn er nogal wat taken zoals slotfietser, video of foto’s maken, parkeerwacht, inschrijven en startnummers verstrekken, medailles uitdelen, parcours uitzetten, water en sponzen aangeven, enzovoort. Daarvoor hebben we medewerkers nodig. Mirjam Feitsma regelt de werving en taakverdeling van de vrijwilligers. Wil je meehelpen om dit sportieve evenement en feestelijke dag in Mantgum tot een succes te maken? Laat het haar dan weten via runommantgum@gmail.com of 06 4310 9456. Voor andere vragen of opmerkingen: runommantgum@gmail.com of 06 5122 1165 (Dick Lont). Bedankt voor de medewerking! Organisatie Rûnom Mantgum. Mandeguod mei 2025 | 25
Mirthe (12) haalde de regiofinale van de Nationale Voorleeswedstrijd: ‘Als je er plezier in hebt, hoor je dat.’ De afgelopen weken waren een spannende tijd voor Mirthe Goodijk uit groep 8 van de Gielguorde. Ze won de voorleeswedstrijd op school, stootte vervolgens door naar de regionale en stond vorige maand zelfs in de provinciale finale. Tijd voor een interview met het voorleestalent. Hoi Mirthe, hoe begon het allemaal? “We konden dit jaar op school weer meedoen aan de voorleeswedstrijd. Ik had het in groep 7 ook al geprobeerd, maar toen was ik het helaas niet geworden. Ik dacht: dit jaar ga ik er weer voor. Eerst moesten we voor de klas voorlezen en de klas en de juf kozen de beste. Toen moest ik voor de hele school voorlezen.” Voor de hele school, dat klinkt best spannend. “In het begin was het wel spannend, maar dan zit je daar en vergeet je eigenlijk alles. Ik vond het ook vooral heel leuk. Dus dan heb je er plezier in en doe je het gewoon.” En toen won je! Was je verbaasd? “Ja, want ik moest tegen een meisje van groep 7 dat heel goed was. Iedereen had ook verwacht dat zij ging winnen. Toen ik hoorde dat ik door was, was het eerste wat ik zei: ‘hoe dan?’. Ik was echt heel verbaasd. En heel blij.” 26 | Mandeguod mei 2025 Ben je iemand die veel leest? “Ik ben niet echt een heel grote leesfan, maar ik heb nu wel een paar boeken gevonden die ik heel leuk vind. En nu lees ik al beter. Dat is ook een beetje door de wedstrijd gekomen. Ik heb meer zin in lezen gekregen. Ik wist wel meteen welk
boek ik wou voorlezen, dat had ik net uitgelezen: De Laatste Beer van Hannah Gold. Dat vond ik echt een heel goed boek.” Mocht je datzelfde boek ook in de volgende ronde voorlezen? “Ja! Ik mocht door naar de regioronde in Grou, daaraan deden kinderen mee van alle scholen van rondomliggende dorpen. We moesten allemaal een stuk voorlezen en we deden ook nog samen een spelletje, het was heel leuk. We mochten allemaal drie mensen meenemen, dus er waren weer veel mensen die luisterden. Dat was wel weer even spannend.” Maar je werd weer eerste! Weet je nog wat de jury zei? “Ze vonden dat ik een mooi pakkend stuk had gekozen en een goede volle stem heb. En ze vonden het intro ook vooral mooi; het stukje waarin ik vertelde over het verhaal dat er vooraf is gebeurd. Dat hoort er ook bij, omdat ik maar een klein stukje voorlees.” Heb je veel geoefend? “Ja, maar ik wilde niet het hele stuk uit m’n hoofd leren. Want dan lees je het eigenlijk niet meer echt voor. Ik las gewoon elke drie dagen het stuk even, en oefende goed op de intro. Zo leerde ik het niet helemaal uit mijn hoofd, maar leerde ik het wel.” Want de regiofinale in Gorredijk kwam eraan. Was dat nóg groter? “Daar deden weer 15 kinderen aan Boris Lemereis mee, maar iedereen mocht zijn hele klas meenemen. En het was in een theaterzaal, dus je moest gewoon voorlezen voor een vol theater. Dat was wel weer spannend, maar ik focuste gewoon op mijn boek en dan ging het wel. Je moet zo nu en dan wel in het publiek kijken natuurlijk, maar dan kijk ik het liefst net over het publiek heen. Ik was bang dat ik anders zou denken: ‘o, wat veel mensen.’ Ik was wel nog zenuwachtiger, want als je won mocht je naar de hele finale in Utrecht.” Die eer ging uiteindelijk naar iemand anders. Vond je dat jammer? “Alleen de beste ging door, dat was ik niet. Natuurlijk had ik wel even een baalmomentje, maar ik vond het niet heel erg. Want ik doe ook nog mee aan het Berneiepenloftspul, heb de eindmusical en doe drie sporten: ik kaats twee keer in de week, korfbal een keer in de week en paardrijd twee keer in de week. Dus het is best druk en ik dacht: nu kan ik me ook weer op andere dingen focussen. En ik hoor wel bij de beste vijftien van de provincie, daar ben ik heel trots op.” Heb je nog tips voor de kinderen die volgend jaar aan de wedstrijd mee willen doen? “Straal vooral plezier uit. Dat is je sterkste kracht: als je er plezier in hebt, hoor je dat in het hele lezen en dan breng je meer mee. En kies een boek dat je zelf heel leuk vindt. Dat heeft mij ook heel erg geholpen.” Mandeguod mei 2025 | 27
28 | Mandeguod mei 2025
Soos 60+ Op 26 maart hebben we onze laatste dag gehad van het klaverjassen. We gaan nu allemaal genieten van de hopelijk mooie zomermaanden en we starten weer op 1 oktober. We hebben het seizoen afgesloten met een hele dag. Koffie met oranjekoek, een borrel, heerlijke lunch en tussendoor nog kaarten. Na de lunch weer kaarten en gezellig bijpraten met elkaar. De beker werd ook nog uitgereikt. Dit jaar gewonnen door Wil Schuurmans. Ze kon niet aanwezig zijn vanwege een heupoperatie, maar ze heeft hem ondertussen wel gekregen. De tweede plek was voor Andries Hartmans en de derde voor Hendrik Poppema. Zij werden in de bloemetjes gezet. Ook het bestuur werd niet vergeten; zij kregen een mooie cadeaubon om iets lekkers te halen bij de bakker. We hebben Tjitske ook nog verrast met een bloemetje en meteen afscheid van haar genomen. Zij stopt met haar bezigheden in de Wjukken. Wel verdiend, maar we zullen haar missen. Het bestuur wenst een ieder een hele mooie zomertijd en we hopen alle leden in oktober in goede gezondheid weer te ontmoeten. Cobi, Hans en Suze Buurt Preventie App Om elkaar op de hoogte te houden over inbraken, verdachte situaties of vernielingen is er de buurt preventie app voor Mantgum. Ooit in het leven geroepen door een inwoner. Deze groepsapp is alleen bedoeld om dit soort situaties in te melden. Je kunt er lid van worden door de QR-code te scannen. Samen houden we Mantgum veilig en leefbaar. Mandeguod mei 2025 | 29
30 | Mandeguod mei 2025
Frisia 1874 Beste dorpsgenoten, Het leek ons van Frisia wel wat om weer eens een ouderwets toneelavondje te organiseren in Mantgum. Je kent ze misschien wel, een avondje heerlijk lachen en waar jij je buurtgenoot of die vrouw die laatst achter je stond bij de kassa eens van een hele andere kant ziet. Een avond met na de tijd live muziek, een drankje of zelfs een dansje. Hiervoor zoeken wij mensen die een rol willen spelen op toneel, maar ook achter de schermen. Decor, kleding, souffleren – er is genoeg te doen. Het uitgangspunt is dat elke volwassene die mee wil doen, mee zou moeten kunnen doen. Dus laat bijvoorbeeld taal of vermeende ouderdom je niet weerhouden. Zie je het zitten om 8 november op de planken te staan in de Wjukken en ongeveer 15 keer te repeteren met een aantal dorpsgenoten? Stuur dan een berichtje voor 20 mei naar: Frisia1874@gmail.com Bêste doarpsgenoaten, Toanielferiening Frisia is fan doel op 8 novimber in toanieljûn foar it fuotljocht te bringen. Wy sykje minsken om hjir in rol yn te spyljen, dan wol op it toaniel, dan wol der efter. Hawwe jo nocht om wat foar ús te betsjutten op 8 novimber, jou jim op fia Frisia1874@gmail.com. Het bestuur/it bestjoer Frisia 1874 Eef Heinhuis - ervaren trainer Mindfulness categorie 1 MBSR - MBCL - IMP Zenmeditatie Meer weten? T 0612822712 eefheinhuis@8je.nl • www.8je.nl Dokter Fokkewei 10, Mantgum Mandeguod mei 2025 | 31
32 | Mandeguod mei 2025
Verenigingen Vereniging Biljartvereniging Mantgum Bridgeclub CPO Mantgum Doarpsmienskip Mantgum Fûgelwacht Mantgum Gymnastiekvereniging Weidum Iisclub De Twa Doarpen Jeu de Boulesvereniging Wjukslach Keatsferiening Jacob Klaver Korfbalvereniging WWC Loopgroep Rûnom Mantgum Mannenkoor Mantgumer Maten Mantgum Leeft Mantgumer Tennisclub Merke Commisje Mantgum Muziekvereniging Harmonie Weidum Oudercommissie De Gielguorde Plan Boppeslach Resitearkolleezje Frisia 1874 Soos 60+ Speeltuinvereniging De Pôle Stichting Freed/NoName Stichting Wjukken Voetbalvereniging Oosterlittens Werkgroep Historie Mantgum Wietwetterklup Contactpersoon / email Mark Kracht Tjerkje Postma Arjen Klaversma - cpomantgum@gmail.com Annemarie Meetsma - doarpsmienskip@gmail.com E. van der Hem K. Bosma J. van der Werf G. Kuperus J. Cuperus - info@jacobklaver.nl bestuur@kv-wwc.nl D. Lont J. Noorman Maaike Kuipers - mantgumleeft@gmail.com Willemijn Koopmans-van Hasselt - tennismantgum@gmail.com Carina Faber-Kolker - carinakolker-@outlook.com J. de Boer - info@harmonieweidum.nl ocgielguorde@gmail.com Jant van Dijk - boppeslach@wjukken.nl Frisia1874@gmail.com C. Kaspers Tjepko Jansen nonamemantgum@hotmail.com bestuur@wjukken.nl D. Ottema historischcentrum@leeuwarden.nl R. de Groot Telefoon 06 22 005 381 058 251 96 81 058 251 93 93 058 250 11 44 058 250 40 97 06 20 557 123 06 13 146 695 06 51 221 165 06 55 454 603 06 14 411 680 06 41 767 042 06 15 23 22 18 058 251 94 02 06 20 494 345 058 250 14 05 06 21 144 376 06 20 191 971 058 250 13 09 06 51 96 89 90 Mandeguod mei 2025 | 33
Activiteiten mei Datum Activiteit Donderdag 1 mei Doarpskeamer Kerkdienst olv ds. Theo Menting Zondag 4 mei Dodenherdenking bij Skillaerd Maandag 5 mei Dinsdag 6 mei Gratis vrijheidslunch met lezing over vrijheid en democratie Doarpskeamer: Training, samen dementie veilig ALV Duorsum Mantgum Oud papier brengen Donderdag 8 mei Doarpskeamer Bloemenverkoop deur aan deur ‘Hoxwierdermerk’ Dinsdag 13 mei Doarpskeamer Woensdag 14 mei Gemeenteavond Donderdag 15 mei Doarpskeamer No Name Vrijdag 16 mei Wijnproeverij Zaterdag 17 mei Zondag 18 mei Donderdag 22 mei kerkinterieur in de bijenewas zetten Dinsdag 20 mei Doarpskeamer Doarpskeamer Repaircafé Zaterdag 24 mei Foarjiersmerk Dinsdag 26 mei 20.00 uur 9.00 uur Dinsdag 26 mei Doarpskeamer Kerkdienst olv ds. Catrien Bos 10.00 uur 13.00 uur 9.00 uur 19.30 uur 11.00 uur 10.00 uur 13.00 uur Fietstocht Toer langs de boer 9.00 uur Vanaf 17.00 uur 13.00 uur 19.30 uur 9.00 uur 19.00 uur Tijd 9.00 uur 11.00 uur Vertrek om 19.30 uur vanaf parkeerplaats tegenover het oude gemeentehuis Locatie MFC Wjukken Mariakerk Mantgum De toer fan Skillaerd 11.00 - 14.00 uur MFC Wjukken 13.00 - 15.00 uur MFC Wjukken 19.30 uur Hele dag MFC Wjukken Parkeerplaatsen bij MFC Wjukken en t.o. voormalig gemeentehuis MFC Wjukken Hele dorp MFC Wjukken Mariakerk Mantgum MFC Wjukken MFC Wjukken (Freedkelder) MFC Wjukken Mariakerk Mantgum Mariakerk Mantgum MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken Start bij de Wjukken MFC Wjukken 34 | Mandeguod mei 2025
Weekagenda Maandag Yoga AMV Harmonie 2002 Keatstraining gr. 3 en 4 fan de basisskoalle Keatstraining gr. 5 o/m 8 fan de basisskoalle Medische fitness Fanfare ’Harmonie Weidum’ Oefenavond Mannenkoor Mantgumer Maten Zenmeditatie Dinsdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Medische fitness Urker Vishandel Doarpskeamer Biljarten 60+ Judo, 4 t/m 7 jaar Judo, 7 t/m 8 jaar Judo, 8 t/m 9 jaar Judo, 10 jaar en ouder Bootcamp door Sander Hageman Yoga van Veronica Aukes Flow Yoga, Studio Fitaal Woensdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Klaverjasklub 60+ 60+Soos Medische fitness Bodyflow, Studio Fitaal Pilates, Studio Fitaal Malletband ‘Harmonie Weidum’ Tennislessen namens de Mantgumer Tennisclub Donderdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Medische fitness Vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) Cognitieve fitness Doarpskeamer Pianoles Kids swing 4 t/m 7 jaar Sambrini’s Pizza Funky kids 7 t/m 10 jaar Modern dance 10 jaar en ouder Hardloopgroep Rûnom Mantgum Jeu de boules competitie Naailes Yoga, YogaRutger Vrijdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Bridgen Kompetysjekeatsen foar leden fan Jacob Klaver Biljartcompetitie Zaterdag Bootcamp door Sander Hageman Zondag Jeu de boules Instuif 9.30 uur MFC Wjukken 15.30 uur OBS de Gielguorde 13.00 uur MFC Wjukken 17.15-18.00 oere Sportfjild 17.00 – 18.00 oere Sportfjild 18.00 - 19.00, 19.00 - 20.00 en 20.00 - 21.00 uur Praktijk FYSIOBOS 19.30 - 21.00 uur Dorpshuis Weidum 20.00 uur MFC Wjukken 19.45 - 21.30 uur Dokter Fokkewei 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 9.00 - 10.00 uur Praktijk FYSIOBOS 15.30 - 18.00 uur Bij de Poiesz 13.00 - 17.00 uur MFC Wjukken 14.00 - 16.00 uur MFC Wjukken 15.45 - 16.30 uur Gymzaal 16.30 - 17.15 uur Gymzaal 17.15 - 18.05 uur Gymzaal 18.05 - 19.00 uur Gymzaal 19.00 - 20.00 uur Sportveld 19.00 - 20.30 uur MFC De Wjukken 19.25 - 20.25 uur en 20.30 - 21.30 uur Basisschool de Gielguorde 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 13.30 uur MFC Wjukken 13.30 uur MFC Wjukken 18.00 - 19.00 uur en 19.00 - 20.00 uur Praktijk FYSIOBOS 19.00 uur Basisschool De Gielguorde 20.00 uur Basisschool De Gielguorde 19.30 - 21.30 uur Dorpshuis Weidum Tennisbaan bij de Wjukken 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 9.00 - 10.00 uur Praktijk FYSIOBOS 09.00 - 10.00 uur MFC Wjukken 10.15 uur MFC Wjukken 9.00 - 12.30 uur MFC Wjukken 14.50 - 21.30 uur MFC Wjukken 15.45 - 16.30 uur Gymzaal 17.00 - 19.00 uur Bij de Poiesz 16.30 - 17.15 uur Gymzaal 17.15 - 18.05 uur Gymzaal 19.30 uur 19.30 uur Bij mfc Wjukken Bij mfc Wjukken 19.30 – 21.30 uur MFC Wjukken 20.00 - 21.00 uur Basisschool De Gielguorde 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 14.00 - 17.30 uur MFC Wjukken 19.25 oere Sportfjild 19.30 uur Café Bonnema 09.00 - 10.00 uur Sportveld 14.00 uur Bij mfc Wjukken Mandeguod mei 2025 | 35
Instellingen Instelling Amaryllis Dorpenteam Zuid Apotheekhoudende Huisarts Bergwerff Buitenschoolse opvang De Vrijbuiters Doarpskeamer Nij Baarderadiel Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Dokterswacht Friesland Gastouderopvang It Swânnennest G. van der Heide Gastouderopvang Seerôvers en Lânrotten J. Wijnja Gemeente Leeuwarden, klein leed Gezondheidscentrum It Kleaster Kinderopvang It Flinterke Logopediepraktijk Mantgum Mantgum Foar Inoar Mindfulnesstraining en zenmeditatie Praktijk Fysiotherapie FYSIOBOS Shiatsu & Massagetherapie Sportcentrum Akkermans Studio Fitaal Tandartsenpraktijk Mantgum Yoga instituut Veronica Aukes YogaRutger E. Hartvelt A. Wijnstra foarinoar@mantgum.com Eef Heinhuis Peuteropvang ‘De Pukkewjuk’ (‘Kids First’) E. Hartvelt Politie Service Centrum S. Bos Ant Folkerts V. Akkermans M. Ypma Veronica Aukes Rutger Feitsma info@yogarutger.nl Wilt u ook bij deze instellingen vermeld staan? Stuur dan een e-mail naar mandeguod@gmail.com en wij nemen contact met u op. Wijkagent Iedere eerste dinsdag van de maand aanwezig voor vragen in de Wjukken van 14.00 - 16.00 uur. Oud papier kunt u eens per 4 weken op donderdag naar de containers bij de parkeerplaats tegenover het voormalige gemeentehuis en de parkeerplaats bij de Wjukken brengen. Voor informatie mail ocgielguorde@gmail.com Waar zijn in Mantgum AED’s aanwezig? MFC Wjukken (dag en nacht) hoofdingang gebouw Poiesz Supermarkt, alleen tijdens openingstijden Praktijk Fysiotherapie FYSIOBOS, werkdagen 08.00 - 18.00 uur Treinstation Mantgum Wat te doen bij een incident: eerst 112 bellen. 36 | Mandeguod mei 2025 info@fysiobos.nl info@massagepraktijkantwerk.nl E. Hartvelt Karin van Beest bestuur@wjukken.nl R. de Groot rsdegroot@terphus.nl Contactpersoon Email info@dorpenteam.nl praktijkbergwerff@ezorg.nl apotheekbergwerff@ezorg.nl Telefoon 0566 625 151 0517 34 12 72 0517 34 27 26 088 035 04 00 06 37 342 540 06 51 968 990 0850 820 820 dokterswacht.nl itkleaster@ezorg.nl 058 250 15 23 058 250 19 52 058 257 66 66 058 763 45 13 088 035 04 00 06 27 064 994 06 83 71 32 10 06 12 822 712 088 035 04 00 0900 88 44 058 250 14 14 06 52 133 130 0515 42 56 12 06 42 012 203 info@tandartsenpraktijkmantgum.nl 058 250 17 81 06 47 139 027 06 39 636 423
Mandeguod mei 2025 | 37
Zwerfafval-actie door de basisschool ‘Wie gooit dit nou in de natuur?’ Als u wel eens op het schoolplein komt, weet u vast dat er veel zwerfafval ligt. Kleine en grote stukken afval die er achter gelaten worden. Een ergernis van niet alleen het personeel, maar ook van ouders en inwoners. Daarom hebben we de kinderen er op aangesproken en er een opruimactie aan gekoppeld. Maandag 31 maart zijn alle kinderen van de basisschool in groepjes het dorp door geweest om zwerfafval op te ruimen. Gewapend met een grijper, handschoenen en een leraar of hulpouder zijn er meer dan twintig zakken afval gevuld met troep. Groep 1 en 2 hebben het schoolplein afgestruind en groep 3 heeft de speeltuin een schoonmaakbeurt gegeven. De overige groepen hadden ieder hun eigen deel van het dorp. En dat er veel troep lag, werd ook de kinderen duidelijk. ‘Wie gooit dit nou zomaar in de natuur’ tot aan ‘moet je zien wat hier ligt’. Vooral kleine stukjes plastic, sigarettenpeuken en verpakkingsmateriaal werd gevonden, maar ook het pas opgehaalde grofvuil liet veel troep achter, zoals glas, hout en 38 | Mandeguod mei 2025
ijzer. Maar ook werkhandschoenen, hele planken, speelgoed en een skelet van een rat werden gevonden. Bij de tennisbaan werden zo’n tien tennisballen gevonden in de bosjes. Dat de bosjes pas gemaaid waren door de gemeente zorgde ervoor dat veel zwerfafval zichtbaar was. Het bewustzijn is in ieder geval vergroot. Ook in de klas werd een woordwolk gemaakt met allemaal woorden die te maken hebben met afval. Een groepje ouders heeft het initiatief genomen om 1 keer in de maand een kwartiertje Rûnbringers socht – Alle moannen is der in ploech minsken dy’t der foar soarget dat de Mandeguod by elkenien yn de bus brocht wurdt. Mar soms past it harren even net – se binne op fakânsje of se ha oare drokten. Tinke jo: “Ik kuierje dochs alle dagen mei myn hûntsje, ik kin ien kear yn de moanne ek wol mei myn hûntsje by de brievebussen lâns mei de Mandeguod,” lit it oan ús witte. Of ha jo in rûte yn it doarp, mar liket it jo ek wol wat om (in part fan) de adressen yn it bûtengebiet te dwaan? Meld jo oan! Ek minsken dy’t as ‘reserve’ op de list stean wolle binne wy bliid mei. De redaksje, Lys, Maaike, Boris en Rinse zwerfafval op te ruimen op en rond het schoolplein. Het zou mooi zijn als ook de kinderen dit eens wat vaker deden. Maaike Kuipers Gezocht: ‘rûnbringers’ Iedere maand is er een groep mensen die er voor zorgt dat de Mandeguod bij iedereen in de brievenbus wordt bezorgd. Maar soms past het hen even niet – ze zijn op vakantie of ze hebben andere zaken die gedaan moeten worden. Denk jij nu: “Ik wandel toch iedere dag met mijn hondje, ik kan één keer per maand ook wel met mijn hondje langs de brievenbussen om de Mandeguod te bezorgen,” laat het ons weten. Of heb je een route binnen het dorp, maar zou je ook wel (een deel van ) de adressen in het buitengebied willen rondbrengen? Meld je aan! Ook mensen die als ‘reserve’ op de lijst willen staan zijn we blij mee. mandeguod@gmail.com Mandeguod mei 2025 | 39
40 | Mandeguod mei 2025
Nieuws uit de Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Op woensdag 14 mei is er weer een gemeenteavond. We beginnen om 19.30 uur en na afloop is er een nazit. Op de agenda staan de financiën, de kerkdiensten en andere activiteiten. Alle leden, zowel actieve als minder actieve zijn welkom. Ook vrienden en andere belangstellenden die geen (doop)lid zijn, zijn welkom. Jarenlang is het eikenhouten interieur regelmatig in de bijenwas gezet. Dat was een zaak van vele handen maken licht werk. Het was gezellig, maar een nadeel was dat het uitwrijven niet overal even grondig gebeurde. Dat had als risico dat kerkgangers bijenwas in hun kleren kregen. In coronatijd en tijdens de restauratie kon er niet gepoetst worden. Dat is nu allemaal achter de rug en het wordt weer tijd voor de bijenwas. We werken nu met een andere methode die minder arbeidsintensief is en waarbij er minder uitgewreven hoeft te worden. Op zaterdag 17 mei, vanaf 9.00 gaat het gebeuren. Altijd gezellig, met zijn allen aan het werk. Het bakje koffie ontbreekt uiteraard niet! Ook voor Tsjerkepaad geldt dat het vanwege corona en de restauratie een paar jaar niet door kon gaan. In 2025 gaat het wel door. Als je denkt: “Als ik aan het wandelen en fietsen ben en er is een kerk Mandeguod mei 2025 | 41 open, dan ga ik naar binnen. Dan kan ik ook wel in eigen dorp wat over Mantgum vertellen”, meld je bij mij. Hoe meer mensen meedoen, hoe beter. Kerkelijke betrokkenheid hoeft niet. De meeste bezoekers zijn mensen die door Mantgum wandelen of fietsen. Die willen even uitrusten en een praatje maken over het dorp en de streek. Dat levert vaak boeiende gesprekken op. Namens de kerkenraad, Esther Langedijk, scriba estherlangedijk2027@gmail.com
Op boerderijbezoek met de peuters Het is vrijdagochtend 11 april als een lange stoet koeien vanuit het weiland in Weidum langzaam richting de stal sjokt. Het is zonnig en het waait een beetje. Af en toe klinkt er luidkeels: ‘boe’. is het toch wel erg schrikken en wordt er een klein traantje gelaten. Boer Pier heeft nog meer voor ons in petto: lammetjes. Eentje wordt uit het hok getild zodat de kinderen het kunnen aaien. “Hihi, lekker zacht”, merkt een van de peuters op. Maar die ‘boes’ komen niet van de koeien. Die komen uit de keeltjes van 13 peuters, die vrolijk bij het hek van de stal staan te kijken en enthousiast koeiengeluiden nadoen. De groep is op bezoek bij de boerderij van de familie De Vries in Weidum voor het jaarlijkse lenteuitje van de peuters. Nadat de koeien uitgebreid zijn bekeken – en er flink gelachen is om een poepende koe is het tijd voor de kalfjes. Die zijn eventjes interessant, maar eigenlijk is het nóg leuker om met het hooi in de stal te spelen. Boer Pier heeft schepjes, kruiwagens en harken op kinderformaat liggen, en al snel zijn de peuters hard ‘aan het werk’. Het enige moment dat ze nog even opkijken, is wanneer een kalfje ineens heel lang en hard loeit. Voor de één is dat een reden voor een schaterlach, voor de ander 42 | Mandeguod mei 2025 Het laatste station: de paardenstal. Hier staan strobalen in een kringetje opgesteld en hebben de juffen appelsap, een soepstengel en een stuk banaan voor de kinderen klaarstaan. Nadat de paarden uitgebreid zijn geaaid, smikkelen de kinderen het lekkers op. Ook hier zorgen de dieren nog even voor spanning en sensatie: een paard krijgt bíjna de soepstengel van één van de peuters te pakken. Per toeval beweegt de peuter net op het goede moment zijn handje en wordt de soepstengelroof voorkomen.
In de auto terug wordt er nog nagepraat over wat er allemaal is gezien. Wat was het leukst: de lammetjes, de kalfjes, het hondje dat steeds wilde spelen? Nee, het blijkt toch dat de poepende koe het meest indruk heeft gemaakt. Want, zoals een van de peuters het verwoordt, “die poep was echt megaveel.” Boris Lemereis Collecte Amnesty International De jaarlijkse collecte van Amnesty International vond dit jaar plaats van 9 tot en met 15 maart. De collectanten zamelden in Mantgum 618,20 euro in. In heel Nederland werd in 2024 ruim 1,75 miljoen euro opgehaald voor het werk van Amnesty. De organisatie is heel blij met deze opbrengst en dankt alle vrijwilligers voor hun geweldige inzet. Opbrengst van onschatbare waarde Amnesty International is een onafhankelijke organisatie en neemt voor haar onderzoek en acties geen geld aan van overheden of politieke groeperingen. Juist daarom is de opbrengst van de jaarlijkse collecte van onschatbare waarde. Jaarlijks voert Amnesty meer dan honderd onderzoeken uit, bijvoorbeeld om bewijs te verzamelen van oorlogsmisdrijven door Russische troepen tijdens de oorlog in Oekraïne. Op basis daarvan kunnen later daders worden berecht. Ook met de talrijke acties zijn hoge kosten gemoeid, zoals voor ons wereldwijde spoedactienetwerk voor mensen in acuut gevaar. En natuurlijk zijn er ook kosten verbonden aan het trainen van gastdocenten en educatiemateriaal voor meer dan 100.000 leerlingen in ons land. Mede dankzij de steun van de inwoners van Mantgum kan Amnesty haar strijd voor gerechtigheid voortzetten voor mensen in conflictgebieden en voor mensen die worden onderdrukt vanwege hun mening of om wie ze zijn. Kijk voor meer informatie over het werk van Amnesty International op www.amnesty.nl. Mandeguod mei 2025 | 43
44 | Mandeguod mei 2025
Stalen gasleidingen in uw woning? Laat ze controleren! Als woningeigenaar weet u hoe belangrijk het is om uw huis goed te onderhouden. U zorgt voor de raamkozijnen, dakbedekking en de CV-installatie, maar vergeet niet de leidingen achter de muren en onder de grond. Gasleidingen zijn een cruciaal onderdeel van uw woning, ook al zijn ze niet altijd zichtbaar. Heeft u een woning van vóór 1986? Woont u in een huis dat vóór 1986 is gebouwd? Dan is de kans groot dat er stalen gasleidingen aanwezig zijn. Na verloop van tijd kunnen deze leidingen gaan roesten en lekken, wat voor problemen kan zorgen. Ook verandering van de schil/vloer van uw woning na isolatie kan het roesten van de stalen leidingen bevorderen. Kijk daarom bij het verduurzamen van uw woning ook wat voor leidingen u onder de vloer heeft en in het huis hebt lopen. Stel u voor dat u rustig thuis zit en ineens merkt dat er een gaslucht is. Dat wilt u natuurlijk voorkomen! Daarom is het verstandig om uw gasleidingen te laten controleren door een erkend installateur. Wat kunt u doen? Laat uw gasleidingen controleren door een erkend installateur. De installateur kan u adviseren of vervanging nodig is. Voor meer informatie en antwoorden op veelgestelde vragen, bezoek onze website: www.leeuwarden.nl/gasleidingen. Mandeguod mei 2025 | 45
Wjukkennieuws Praat van de Clincke Wat een timing hè? De Wjukken heeft 48 zonnepanelen op het dak en het is meteen prachtig weer. Het zijn twee losstaande feiten, maar wel leuk om aan elkaar te koppelen. Hieronder delen we twee foto’s van de werkzaamheden die Jelmer Jonker met zijn drone heeft gemaakt. Bedankt Jelmer! De buitensporten zijn ook weer begonnen en dat daar dan zulk weer bij komt is alleen maar mooi. 46 | Mandeguod mei 2025
Op het moment van schrijven was de Lytse Doarpen Rintocht nog niet geweest, maar waren de vooruitzichten daarop wel positief. Er hebben zich 1500 deelnemers aangemeld voor de kuiertocht. Het maximale aantal. Het geheel vergt heel veel voorbereiding en dan is het altijd maar weer afwachten of alles soepeltjes verloopt. We zijn allemaal vrijwilligers en hebben naast de Wjukken ook nog een privéleven en dat loopt allemaal niet altijd synchroon. Des te bewonderenswaardiger is het wanneer tegenvallers dan heel flexibel opgepakt kunnen worden. Hulde voor jullie allemaal! Binnen het bestuur hebben we nog steeds te maken met onderbezetting. Dat maakt ons kwetsbaar, terwijl er wel veel op de planning staat. Daardoor lopen bepaalde zaken langer dan aanvankelijk gepland en kunnen we niet altijd direct beslissingen nemen. De aanmeldingen voor een bestuursfunctie lopen ook niet echt storm, wat erg jammer is. We kunnen met zijn allen trots zijn op wat we in ons dorp neergezet hebben en met zoveel enthousiasme draaiende houden. Misschien zijn er mensen die ideeën hebben over hoe we ons MFC beter/anders kunnen organiseren. We horen graag jullie suggesties, maar liever nog gewoon een aanmelding voor een rol binnen het bestuur. Je hoeft niet te solliciteren, gewoon aangeven dat je je beschikbaar stelt. We zullen niet veeleisend zijn :) Ondertussen wordt er in de verschillende apps een bericht gedeeld over de wijnproeverij van 16 mei. Naast de verschillende groepsapps die actief zijn in het dorp heeft de Wjukken ook een eigen Wjukkenkanaal genaamd ‘Wjukken nieuws”. Wanneer je bijgaande QR code scant kun je volger worden van Wjukken nieuws. Namens het bestuur, Klaas Hoekstra Mandeguod mei 2025 | 47
48 | Mandeguod mei 2025
Wat hinget der by dy oan ‘e muorre? Ik kreeg de beurt van Janine (dank je wel!) en wist meteen waar ik over wilde schrijven: het weefstuk dat bij ons aan de muur hangt. Gemaakt door de vrouw van mijn neef, die samen in Australië wonen. We zien elkaar daardoor niet vaak, maar als ze er zijn maken we er een feestje van. Het weefstuk herinnert ons aan die waardevolle momenten en aan onze band met hen, ook al wonen ze ver weg. Het is onze droom om hen ooit daar op te zoeken, al is dat met zo’n lange reis niet zomaar geregeld. Gelukkig komen ze volgend jaar naar Nederland, daar kijken we naar uit. Het weefstuk is meer dan een mooi ding aan de muur – het roept herinneringen op aan fijne momenten en aan de band die we met elkaar hebben. Jildou Reen en Rutger Keereweer Volgende maand zie je aan wie Jildou het estafettestokje heeft doorgegeven. Mandeguod mei 2025 | 49
onderhoud verbouw restauratie renovatie nieuwbouw advies Skillaerderdyk 15, Mantgum www.klaversma.nl telefoon: 058 250 16 19 bouwbedrijf@klaversma.nl 50 | Mandeguod mei 2025
De Gielguorde - Markt Wat een mooie opkomst op onze markt. Niet alleen ouders, maar ook pakes en beppes en buurt bewoners waren van de partij. Er kon van allerlei lekkers gekocht worden. Ook waren er verschillende activiteiten te doen, zoals ook ponyrijden. We zijn gestart met de dans van de Koningsspelen om even warm te worden en daarna kon iedereen langs de verschillende kraampjes en activiteiten gaan. We hebben genoten. Voor stichting Good Bears hebben we rond de 500 euro opgehaald. Het precieze bedrag wordt na de meivakantie bekend gemaakt. Lotte Huisman, Directeur De Gielguorde Mandeguod mei 2025 | 51
52 | Mandeguod mei 2025
Koöperaasje Duorsum Mantgum 6 mei Presentatie de Cruydthoek (aansluitend aan ALV Duorsum Mantgum) Zoals in Mandeguod april al aangekondigd houden we dinsdag 6 mei aanstaande om 19:30 uur de jaarlijkse ALV van Duorsum Mantgum in de Wjukken. Iedereen is welkom! Het jaarverslag en de jaarrekening over 2024 is vanaf 1 mei te downloaden op onze website: www.duorsummantgum.frl Aansluitend aan de ALV (dus rond 20:30 uur) houdt Jasper Helmantel van de Cruydt-hoek (www.cruydthoeck.nl) een presentatie. Het bedrijf van Jasper zet zich in voor verbetering van de biodiversiteit in tuinen, onze openbare ruimte en het buitengebied. Op de kwekerij van Cruydt-Hoeck worden uitsluitend inheemse zaden van autochtone herkomst gekweekt, geoogst en geschoond voor wildebloemenweides. Biodiversiteit is cruciaal voor een gezond ecosysteem, en wilde bloemenweides spelen hierin een essentiële rol. Ze bieden voedsel en leefruimte voor bijen, vlinders en andere bestuivers, die op hun beurt zorgen voor de voortplanting van planten en gewassen. Dit versterkt de natuurlijke balans en draagt bij aan een veerkrachtig milieu. Wilde bloemenweides verbeteren ook de bodemkwaliteit, verminderen erosie en helpen bij waterretentie. Bovendien vergroten ze de ecologische waarde van stedelijke en landelijke gebieden en dragen ze bij aan het behoud van bedreigde insectensoorten. Door meer wilde bloemenweides aan te leggen, beschermen we de natuur en ondersteunen we een gezonde biodiversiteit. Alle leden krijgen persoonlijk een uitnodiging voor de ALV. Leden mogen tijdens de ALV o.a. meestemmen over de verdeling van de € 5.000 voor projecten in het dorp op het gebied van duurzame energie en vergroening. Lid worden kost trouwens niks. Geef je op bij info@duorsummantgum.frl Rob Mangnus Mandeguod mei 2025 | 53
Terugblikken en vooruitzien Doarpskeamer Nij Baerderadiel Zojuist de laatste hand gelegd aan de voorbereiding van de high tea. Er komt een leuk aantal deelnemers dus het wordt vast gezellig. Het was heel mooi weer de afgelopen maand en dat merk je dan ook wel in het aantal bezoekers. Toch is het steeds gezellig druk geweest. Voor de creatieve activiteiten is er steeds veel animo. Het porseleinschilderen en het doorkijkschilderij was leuk en ook de workshops voor het paasstukje en de paasdecoratie waren zeer geslaagd. Jorinde van Hulzen, Marina Dolstra, Rinske de Boer en Marianne Dirckx hartelijk dank voor jullie voorbereiding en begeleiding! Voor de komende maand staan er twee activiteiten op het programma Op 6 mei staat er een training ‘goed omgaan met dementie’ op het programma. Dit wordt in samenwerking met de gemeente en ‘Samen dementievriendelijk’ georganiseerd. Hier is in de Huis aan Huis ook aandacht voor geweest. De afsluitende activiteit van dit seizoen is inmiddels traditioneel de fietstocht op 27 mei. Dit jaar is het een uitgebreide happening. Ook duurt het langer dan anders, start is om 10.00 uur en je wordt ongeveer 16.00 uur weer in de Wjukken verwacht. De organisatie ‘Doortrappen’ verzorgt onderweg het eten en drinken en er is bij terugkomst soep met stokbrood. Dit alles wordt je kosteloos aangeboden. Bewegen is belangrijk en met elkaar is het ook nog gezellig. Geef je op! Maximaal 40 deelnemers en vol is vol! reserveringen@ wjukken.nl of bel/app met 0620191971. Zie ook de flyer. 54 | Mandeguod mei 2025
Tijdens de Foarjiersmerk op 24 mei heeft de Doarpskeamer ook weer een stand. Er zijn verschillende leuke zelfgemaakt artikelen te koop. De opbrengst is voor de Doarpskeamer. Daar kunnen weer leuke activiteiten in het nieuwe seizoen voor georganiseerd worden. In mei, juni en september zijn de koffie en thee voor rekening van de Doarpskeamer Nij Baerderadiel. Heb je lekker gefietst en wil je nog even napraten. Leuk als je dit dan in de Doarpskeamer komt doen. Kom langs en doe mee. De Doarpskeamer Nij Baerderdadiel is een plek om elkaar te ontmoeten, voor de gezelligheid, om mee te doen, te leren en als je vragen hebt dan kun je deze daar ook kwijt. De waarnemend wijkagent Gerard Teuben probeert op de eerste van de maand spreekuur te houden. Heb je een vraag voor de wijkagent kom zeker langs, mocht hij er onverhoopt niet zijn, dan sturen we hem een mail en wordt er contact met je opgenomen. Aanwezigheid van Mame Braaksma en Martine Vonk van Amaryllis is onbekend. Planningen zijn lastig te realiseren. Wil je graag iemand spreken geef dit dan door bij de Doarpskeamer, dan zorgen wij dat er contact met je wordt opgenomen. Uiteraard kun je zelf ook in contact treden met Amaryllis. Karin van Beest, Coördinator Doarpskeamer Nij Baerderadiel In mei is de Doarpskeamer iedere dinsdagmiddag en donderdagochtend geopend. In juni is de Doarpskeamer iedere dinsdagmiddag geopend. Deze twee maanden zijn er m.u.v. 6 en 27 mei geen georganiseerde activiteiten gepland. Koffie en thee zijn in mei en juni voor rekening van de Doarpskeamer. Dinsdag 6 mei, ‘training goed omgaan met dementie 15.00 – 17.30 uur Dinsdag 27 mei Fietstocht ‘toer langs de boer’, start 10.00 uur IEDEREEN IS VAN HARTE UITGENODIGD OM MEE TE DOEN Doarpskeamer open en Amaryllis aanwezig: Iedere dinsdagmiddag van 13:00 - 17:00 & donderdagochtend 9:00 - 12:30 MFC Wjukken, Om ’e terp 21 9022 BD Mantgum Email: doarpskeamer@wjukken.nl / tel.nr: 06-20191971 Mandeguod mei 2025 | 55
56 | Mandeguod mei 2025
Witte jim dat… → … jim op tongersdei 8 maaie wer de moaiste beltsjeblommen en geramiums keapje kinne? Fan 18.00 oere ôf komme de frijwilligers fan de Hoxwierstermerk by de doarren lâns om de blommen te ferkeapjen. De opbringst is foar nije gerdinen foar it toaniel yn de Wjukken. → … de moai beskildere ‘happy stones’ har wurk goed dogge? Hilda van der Meulen fûn in ‘blide stien’ yn ‘e buorren, en it jûch har in happy smile! → … der by FysioBos de gelegenheid is om in kursus ‘Valpreventie’ te folgjen? Sadree’t der genôch oanmeldingen binne wurdt der wer in kursusgroep foarme. Mandeguod mei 2025 | 57
Iedere donderdag verse pizza in Mantgum! Ook deze maand staan we weer iedere donderdag van 17.00-19.00 uur bij de Poiesz in Mantgum met onze foodtruck. Onze pizza’s worden ter plekke vers bereid en gebakken in de steenoven - dun, knapperig en rijk belegd. Geen zin om te koken? Wij staan voor je klaar! Bestellen mag via tel/whatsapp 06 53877841, maar spontaan langskomen kan natuurlijk ook. Tot donderdag! Menu kaart Margherita: tomatensaus, kaas, mozzarella, basilicum € 10,00 Verdura: tomatensaus, kaas, champignons, uien, olijven, knoflook, paprika, mozzarella € 12,00 Peperonata: (pikant) tomatensaus, kaas, champignons, uien, paprika en jalapeño peper € 12,00 Quattro Formaggi: tomatensaus, kaas, mozzarella, gorgonzola, parmezaanse kaas € 13,00 Funghi: tomatensaus, kaas, mozzarella, champignons Sambrini: tomatensaus, kaas, champignons, paprika, ham, salami, spek, uien Santa Lucia: (pikant) tomatensaus, kaas, champignons, ham, salami, uien, artisjokken en jalapeño peper Quattro stagioni: tomatensaus, kaas, champignons, ham, olijven, artisjokken Salame: tomatensaus , kaas, salami Adda: tomatensaus, kaas, champignons, ham, gorgonzola, mozzarella, olijven Hawaii: tomatensaus, kaas, ham, ananas Carbonara: tomatensaus, kaas, ham, salami, spek Prosciutto: tomatensaus, kaas, ham, paprika Shoarma: tomatensaus, kaas, shoarmavlees Shoarma speciaal: tomatensaus, kaas, shoarmavlees, ui, paprika Tonno: tomatensaus, kaas, tonijn, paprika, uien € 11,50 € 14,50 € 14,50 € 13,50 € 11,00 € 14,00 € 12,00 € 12,50 € 12,00 € 14,00 € 15,00 € 14,00 Tonno speciaal: (pikant) tomatensaus, kaas, tonijn, mozzarella en jalapeño peper € 14,00 Naar wens kan de pizza met verse knoflook worden belegd en/of de rand met knoflookolie worden ingesmeerd. Extra’s per item: kaas, groente, olijven, ei € 1,00; ham, spek, salami, gorgonzola € 1,50; shoarma € 1,75; tonijn € 2,50. Bakje knoflooksaus € 1,50 58 | Mandeguod mei 2025
Wijnproeverij met hapjes Kom genieten van een heerlijke wijnproeverij met hapjes op vrijdag 16 mei 2025 in de Wjukken, georganiseerd door Jeletvin uit Wommels. Aanvang om 20:00 uur. Meld je aan vóór vrijdag 9 mei 2025 door bijgevoegde QR code te scannen o.v.v. je naam. Deelname kost € 30,00. Mis deze heerlijke avond niet! Cheers! Mandeguod mei 2025 | 59
Tenten en toebehoren voor elke gelegenheid Tenten- en Partyverhuur www.wiersmatenten.nl 60 | Mandeguod mei 2025
Mandeguod mei 2025 | 61
62 | Mandeguod mei 2025
Fiets samen langs diverse agrarische bedrijven, waarvan enkele met een boerderijwinkel en geniet van het platteland! Wij maken tijdens de fietstocht, onder begeleiding van een fietsdocent en fietscoach van de Fietsers-bond, diverse stops. U krijgt op de boerderij een lekker broodje aangeboden. Extra broodje en water mee is misschien wenselijk. We starten en eindigen met lekkers. • Datum: • Afstand: • Kosten: dinsdag 27 mei • Start- en finishlocatie: Mantgum, MFC De Wjukken, Om ‘e Terp 21 • Tijdstip: 10.00 - 16.00 uur 35 - 40 km Gratis. Aanmelding voor 20 mei o.v.v. naam Meer informatie of aanmelden? Mail naar: reserveringen@wjukken.nl Mandeguod mei 2025 | 63
maand aanbieding 750 gram iedere dinsdag bij de Poiesz in Mantgum van 15.30 tot 18.00 uur 64 | Mandeguod mei 2025 kibbeling + gratis saus voor € 10,
Gratis training GOED omgaan met dementie De meneer van drie huizen verder kijkt steeds zo verward om zich heen… Een klant in de supermarkt raakt in paniek omdat zij haar boodschappenlijstje niet kan vinden… Een bezoeker begrijpt niet hoe de glazen draaideur in de winkel werkt… Herkent u de signalen van dementie? Bij mensen die u tegenkomt, of bij mensen die dicht bij u staan? Training GOED omgaan met dementie De gemeente Leeuwarden organiseert samen met Netwerk Dementie Fryslân en Amaryllis een gratis training “GOED omgaan met dementie”. Tijdens deze training leert u wat belangrijk is wanneer u in contact komt met mensen met dementie. U leert dementie herkennen, contact te maken en hoe u iemand met dementie het beste kunt helpen. Wanneer? Datum Dinsdag 6 mei 2025 Tijdstip 15.00 tot 17.30 uur Locatie MFC Wjukken Om ‘e Terp 21 9022 BD Mantgum Kosten? Deze training is gratis. Online trainingen over dementie Om u voor te bereiden op deze training kunt u één of meerdere online trainingen volgen via www.samendementievriendelijk. nl. Deze online trainingen duren ongeveer 15 minuten en zijn gratis te volgen. Vol = vol! Wacht niet te lang met aanmelden. Er kunnen namelijk maximaal 20 personen aan één training meedoen. Aanmelden Aanmelden kan via www.leeuwarden.nl/ dementie. Lukt het aanmelden niet of heeft u vragen? Bel dan naar 14 058. Mandeguod mei 2025 | 65
Colofon Mandeguod is een uitgave van Doarpsmienskip Mantgum en verschijnt 11 keer per jaar Doarpsmienskip Mantgum Tryntsje van der Galiën, Maaike Kuipers, André Talman en Roelf Vogelzang, E-mail: doarpsmienskip@mantgum.com Website: www.mantgum.com Redactie Mandeguod Lys Scarse eindredacteur, Maaike Kuipers redacteur, Boris Lemereis redacteur, Rinse Westerdijk vormgever Financieel beheer Hotze Bonnema penningmeester. Bankrekening Mandeguod: NL77 INGB 0005 0727 04 Verspreiding Johan Heddema coördinatie en Ria van der Werf (reserve) Verspreiding door veel vrijwilligers uit Mantgum Druk CSLdigitaal Tarieven Mandeguod Jaaradvertentie (binnenwerk) Eenmalige advertentie (alleen binnenwerk) Formaat (bxh) Hele pagina € 193,00 Halve pagina € 101,00 57,00 Hele pagina Kwart pagina € € Halve pagina € Kwart pagina € 34,00 18,50 13,50 140 x 195 mm 140 x 95 mm / 65 x 195 mm 65 x 95 mm / 140 x 45 mm Aanleveren advertenties Bij voorkeur in zwart wit en PDF formaat. Aanleveren van een advertentie kan ook in TIFF, JPG, JPEG of PNG. Aanleveren van een advertentie in WORD is ook mogelijk. U loopt dan wel de kans dat er afwijkingen optreden, met name in de fonttypes en fontgrootte. Verenigingsmededelingen (alleen binnenwerk) Jaarbijdrage € 37,00 Oplage 510 exemplaren Inleveren kopij Uiterlijk de 14e van elke maand E-mail: mandeguod@gmail.com Algemeen In uw mail met de bijdrage(n) dient u - voor eventuele vragen - uw naam, adres en telefoon nummer te vermelden. De bijdrage moet - tenminste - voorzien zijn van de naam van de afzender. Eventuele foto(‘s) ook apart en bewaard als TIFF, JPG, JPEG meesturen. De redactie behoudt zich het recht voor om uw tekst te redigeren, zo nodig in te korten of om uw bijdrage(n) eventueel niet te plaatsen. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van stukken die zijn geschreven door niet-redactieleden. Tevens dient u zich er rekenschap van te geven dat Mandeguod ook in pdf-formaat op www.mantgum.com geplaatst wordt. © MANDEGUOD Overname van artikelen en foto’s alleen na verkregen schriftelijke toestemming van de redactie van Mandeguod. 66 | Mandeguod mei 2025
CSL Digitaal, briljant in drukwerk e CSL Digitaal Singelstraat 39-43 8917 BJ Leeuwarden T 058 - 215 59 22 info@csldigitaal.nl csldigitaal.nl + Gepersonaliseerd drukwerk + Nieuwste digitale drukpersen + Complete afwerkinrichting + Duurzaam & CO2 -neutraal + Al meer dan 30 jaar ervaring Maak kennis met onze HP Indigo 12000. De ideale keuze voor hoogwaardig drukwerk. Drukformaat: 53x75 cm Mandeguod mei 2025 | 67 W i j b h e c z s o i r r g e k n l e t !
1 Online Touch