Mijn droom is dat we straks een bedrijf naast onze stichting hebben. Bas Timmer, pagina 12 Wij hopen ons sollicitatiemodel te exporteren naar Europa. Mike Brady, pagina 16 Matchen doe je aan tafel, niet op een digitaal platform. Saskia Rosmalen, pagina 20 Nummer 1, januari 2018 over bedrijven die investeren in mensen Wij passen het werk aan de mensen aan Arno Kooy, De Prael
Column Afscheid Door: Jos Verhoeven Directeur Start Foundation Hij schudt het hoofd. ‘Man, man, wat zijn er veel goede mensen.’ Dion Drew is voormalig drugsdealer en was ooit voorbestemd om jaren achter tralies door te brengen. Ik zit met hem aan een tafel in een restaurant in Eindhoven. De New Yorker is voor de eerste maal in zijn leven op een ander continent om zijn verhaal te vertellen. Hoe hij ontsnapte aan de armoede en de gangs. En nu een baan heeft als supervisor bij Greyston Bakery. ‘Vroeger dacht ik dat er alleen slechte mensen bestonden. Ik wist niet beter.’ Drew tuurt op zijn telefoon. Zijn dochtertje thuis in New York wil alles weten. Zijn trots: zijn dochter en zijn baan. Over beide vertelt hij graag. Ontmoetingen als met Dion Drew heb ik regelmatig. Het zijn en blijven de mooiste momenten in dit vak. Ze bieden de brandstof waarop ik drijf, en de onderwerpen waarover ik schrijf. Met het stoppen van dit blad stoppen ook deze korte schetsjes. Ik vind wel weer nieuwe manieren om wonderlijke ontmoetingen, idiote regeltjes en starre uitvoerders te portretteren. Lezers, bedankt. 2 Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018
Inhoud Omslagverhaal 6. Arno Kooy van De Prael accepteert een laag rendement. ‘Onze winst is dat mensen beschut aan het werk kunnen.’ Goed geregeld! 12. Oprichter Bas Timmer van Sheltersuit Foundation hoopt een echt bedrijf te starten. 16. Directeur Mike Brady brengt Greyston Bakery Samen werken en vond Chris Baars. Toppers! 19. 15. Nick Wilderink van Nectar zocht een softwaretester Overheid en beleid 10. De stelling Er zijn betere manieren om het loon van mensen met een beperking te subsidiëren. 24. Niet te geloven! Minder loon voor kwetsbare werknemers? Ondernemer David Jansen eist actie. ‘De wereld is mooier als iedereen mee kan doen’, zegt Rik Kamping van Piipol in Vijf vragen. 20. Er komen steeds meer platforms die werkgevers en werknemers willen matchen. Een paar initiatieven. naar Amsterdam. Een interview. Kosten en baten 18. In Volgens Van Gaal: goed ondernemen is een kwestie van een beetje opschieten. Colofon Baanbreker nummer 1, januari 2018 Baanbreker komt vier keer per jaar uit. Baanbreker is het relatiemagazine van Start Foundation en inspireert, over tuigt en helpt ondernemers vanuit maatschappelijk en economisch realisme om mensen, voor wie een baan niet vanzelfsprekend is, in dienst te nemen en/of te behouden. Redactieadres: Start Foundation Klokgebouw 188 5617 AB Eindhoven Telefoon: 040 246 18 50 communicatie@startfoundation.nl Conceptontwikkeling en realisatie: Bindkracht 12/ Marjan Agerbeek Vormgevingsconcept: Motif Concept & Design/ Elke Kunneman en Sake van den Brule Redactie: Lycia Bakker, Sahar Mokamel-Babori en Jos Verhoeven Tekst: Marjan Agerbeek, Annemarie van Gaal, Annemarie Geleijnse, Hans Horsten, Rineke van Houten, Marion Rhoen, Jos Verhoeven, Ton van der Vliet en Anka van Voorthuijsen Vormgeving: Marijke Reer Tekstcorrectie: Rob Vooren Fotografie: Richard Ballij, Werry Crone, Cees Elzenga, Ralph Gabriner, Roger Jansen, Guy Offerman Illustraties: Idris van Heffen En verder… 2. Column Jos Verhoeven 4. Kortweg Start Foundation 23. Lieve Sahar Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018 3 Drukkerij: Baanbreker wordt ge drukt door Wedding Nederland B.V. in Harderwijk. Deze drukkerij hecht grote waarde aan maat schappelijk verantwoord ondernemen (MVO), het milieu en het inschakelen van mensen met een afstand tot de arbeids markt. www.weddingnederland.nl
Kortweg Start Foundation Tekst: Ton van der Vliet Brouwerij tapt rustig door Koffie bestellen in gebarentaal Ewald Visser (links) en medewerker Arjen van den Berg Toen Brouwerij Maximus in 2012 opende, kreeg de Utrechtse nieuw bouwwijk Leidsche Rijn behalve een brouwerij en een proeflokaal er ook een bijzonder leer-werkproject bij. Langdurig werklozen, schoolverlaters, mensen met een handicap: hier kregen ze een kans op werk. Reden voor Start Foundation een ton te investeren. Het bedrijf telt momenteel dertig medewerkers, van wie acht in het leerwerktraject. Sinds de start stroomden er 21 kandidaten uit. Naar school, naar werk in de horeca, en drie personen kwamen in dienst bij de brouwerij. Ewald Visser, een van de drie eigenaren, roemt het project: ‘Het betekent écht een toegevoegde waarde voor ons bedrijf.’ Belangrijk, want brouwerijen van bijzondere bieren schieten tegenwoordig als paddenstoelen uit de grond. Dan is alles wat de consument aan je bindt, meer dan welkom. www.brouwerijmaximus.nl Een persbericht over een koffiebar waar alleen maar dove barista’s werken en waar je met gebarentaal je bestelling plaatst: dat sloeg aan. Radio, tv, kranten, ze stonden letterlijk in de rij toen de Sign Language Coffee Bar in Amsterdam de deuren opende. Het concept is ijzersterk: filmpjes op een beeldscherm tonen met welk gebaar je koffie of een cappuccino bestelt. De koffiebar is deel van een groep bedrijven (onder andere Ctaste en Ctalents) die zich al tien jaar inzet om mensen met visuele of auditieve beperkingen aan een baan te helpen. Initiatiefnemer en ondernemer Sandra Ballij benadert ook grote bedrijven om dove barista’s in dienst te nemen. ‘Wij ambiëren het om zo veel mogelijk mensen uit onze doelgroep aan werk te helpen.’ www.signlanguagecoffeebar.nl Leren omgaan met robots Productiebedrijven krijgen steeds meer te maken met robots, die worden ingezet voor inpakken en ompakken. Laaggeschoolde medewerkers liggen er soms wakker van. Niet nodig, vindt de Robotacademie in Eindhoven. Die trainen en coachen de mensen en laten ze inzien hoe ze kunnen samenwerken met robots. En hoe hun werk daardoor in positieve zin kan veranderen. De robot doet het zware werk, de mens controleert en houdt toezicht. Benieuwd naar wat dit betekent, gaat Start Foundation een pilot financieren. Productiebedrijven met tien tot twintig medewerkers die belangstelling hebben voor een training, kunnen zich melden bij ralph.de.ruijter@startfoundation.nl. www.smart-robotics.nl 4 Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018
210 Gemiddeld 210 dagen mínder aan uitkering aan jongeren betalen. En dat maal 160 deelnemers! Dat was het klinkende resultaat van de eerste Social Impact Bond (SIB) in Rotterdam. Die deelnemers, allen zónder werk en zónder opleiding, werden in twee jaar tijd via de Buzinezzclub op de rails geholpen. Maar liefst 41% van hen vond werk, 30% begon een opleiding en 29% vestigde zich als zzp’er. ABN AMRO en Start Foundation financierden deze SIB en lieten zich door de gemeente Rotterdam terugbetalen op basis van de besparingen op uitkeringsgelden. De gerichte en effectieve aanpak via de Buzinezzclub is omhelsd door de gemeente Rotterdam, die op die ingeslagen weg verdergaat. Ook in Utrecht en Eindhoven is de Buzinezzclub actief. www.buzinezzclub.nl Korthout Taxi weer op weg Bert Korthout begon met één taxi, had er in 2013 ruim tweehonderd op de weg en ging toen failliet. Met een lening van Start Foundation vocht hij zich weer terug. Waardoor ging je failliet? ‘Toen de aanbestedingsgekte losbarstte. En het alleen maar om prijs draaide. Zorg- en ziekenvervoer vragen om oudere chauffeurs die het snappen. We hebben er wel honderd opgeleid. Maar je kunt niet opleiden én de goedkoopste zijn. Toen het werk naar de goedkoopste ging, moest ik mensen ontslaan.’ Robots steeds minder eng Lang was het schrikbeeld dat robots banen zouden overnemen. Maar dat beeld kantelt in rap tempo. De robotontwerpwedstrijd die de gemeente Eindhoven, Start Foundation en Next Nature Network twee jaar geleden uitschreven, laat dat zien. De uitdaging was om nieuwe techniek te gebruiken om mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt te helpen. Er gingen 25 ‘Willie Wortels’ aan de slag. Winnaar werd Roald Klumpenaar met een slimme beamer. Die projecteert werkinstructies op zo’n manier dat mensen in een sociale werkplaats ook moeilijkere werk zaamheden aankunnen. www.hubot.org Nu weer op de weg terug? ‘Ja, ik ben flink op m’n bek gegaan, maar neem nu weer mensen aan. Daar word ik blij van. Kwaliteit vereist schaalgrootte en eigen personeel. Ik laat op rare tijden een taxi van A naar B rijden zonder dat ’t iets oplevert. Zzp’ers en Uber-taxi’s rijden alleen als er veel vraag is, op stille momenten zie je niemand.’ Bert Korthout Het wagenpark wordt verduurzaamd? ‘Met auto’s op aardgas en stroom. Hotels en zakenlieden vragen daarnaar. We nemen graag 55-plussers en WAO’ers aan. Die zijn geknipt voor dit prachtige beroep. Je moet ze koesteren nu er een tekort aan mensen dreigt.’ www.taxikorthoutmiddenbrabant.nl Hulp nodig van Start Foundation? Start Foundation investeert in oplossingen en innovaties om mensen voor wie het hebben van een baan niet vanzelfsprekend is, te helpen aan werk te komen of hun baan te behouden. Denk aan ouderen, niet- of laagopgeleide werknemers, werknemers met een beperking of getroebleerd verleden. Ook verstrekt de organisatie kapitaal aan bedrijven die deze medewerkers in dienst hebben of gaan nemen. Meer weten? Kijk bij innovaties of bedrijfskredieten op www.startfoundation.nl. Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018 5
Omslagverhaal Oprichter Arno Kooy van Brouwerij De Prael gunde Natalie Kloosterman een baan in de brouwerij. De meeste van de 34 werknemers kwamen met een afstand tot de arbeidsmarkt binnen. Arno Kooy Brouwerij De Prael 6 Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018
Eerst de mensen, dan het bier Onze machines passen bij onze medewerkers Bierbrouwer De Prael werkt al jaren vrijwel alleen met kwetsbare medewerkers. Dat het bedrijfsmodel van een sociale onderneming prima kan aansluiten bij dat van een reguliere onderneming en bovendien inspireert, bewijst de samenwerking met het Limburgse Lindeboom. Tekst: Rineke van Houten Foto’s: Guy Offerman Het is vrijdagochtend en in de keuken van Proeflokaal De Prael in de Amsterdamse Houthavens schuift Natalie Kloosterman (45) het brood in de oven. De assistent-kok zal zoals elke dag samen met haar collega de takenlijst afwerken die de avondploeg voor hen heeft opgesteld. De oven schoonmaken, de mise en place doen en de bestellingen aannemen. Want de brouwerij, binnenkort goed voor een productie van in totaal achtduizend liter bier per week, runt ook een horecagedeelte. Met stoere gerechten die passen bij bier, zoals uitsmijters, ribeye, burgers en mosselen. De inrichting van de langgerekte ruimte van de locatie in de Houthavens, met rondom bedrijven en drukke verkeersaders, is robuust en eenvoudig. Zwart betegelde muren, betonnen vloer met hier en daar een Perzisch tapijtje, bruine kroegstoelen en stevige tafels. Verspreid zitten gasten aan de cappuccino, de laptop opengeklapt. Het personeel is druk met de voorbereiding van het Oktoberfest, dat dit weekeinde voor een volle bak zal zorgen. Lange tafels, bierpullen, Bockwurst en Sauerkraut. ‘De zaterdag is al uitverkocht!’, meldt Natalie stralend vanuit de keuken. Vast contract Natalie werkt sinds viereneenhalf jaar bij De Prael, na een behandeling voor psychische problemen. Aanvankelijk met behoud van uitkering, flesjes afvullen in de brouwerij, en na een opleiding voor assistent-kok ‘achter de kachel’ in de keuken. Sinds kort heeft ze tot haar grote vreugde een vast contract voor ‘beschut werk’. In haar geval betekent dat dat er altijd iemand in de buurt is om haar aan te sturen als de werkdruk haar plotseling aanvliegt. ‘Kort en snel lijnen uitzetten en haar geruststellen’, verduidelijkt Arno Kooy, een van de oprichters van De Prael. ‘Met deze hulplijn functioneert ze uitstekend.’ De meeste van de 34 medewerkers in dienst van De Prael hebben aangepast werk, omdat ze kwetsbaar zijn en het anders niet volhouden. Daarnaast werken er zo’n honderd mensen met behoud van uitkering. Kooy: ‘Ook met de keuze van apparatuur houden we rekening » Flexibel rooster Bij Brouwerij De Prael wordt het werk aangepast aan de mensen. Dat betekent onder meer dat de vloermanager wekelijks een nieuw werkrooster maakt, op basis van de inzetbaarheid van de medewerkers op dat moment. Omdat er daarnaast dagelijks uitval is, staat er continu reservepersoneel klaar om in te springen. Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018 7
Omslagverhaal Samen vanaf het begin Ons bedrijfsmodel sluit aan bij mensen met beperkte loonwaarde met de beperkingen van de medewerkers. In de brouwerij werken we bewust niet met een volautomatische afvullijn. Want als de bediening hapert, gaan er meteen veel flessen verloren. Bovendien zouden mensen dan weinig te doen hebben. Terwijl ze juist actief moeten leren zich te concentreren en verantwoordelijkheid te nemen. Wij passen het werk aan aan de mensen, niet andersom.’ Beschut werk Arno Kooy en compagnon Fer Kok richtten De Prael zestien jaar geleden op als een sociale onderneming, bedoeld om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt weer een kans te geven. Aanvankelijk vooral (ex-)psychiatrisch patiënten, later ook langdurig werklozen, jongeren die niet aan het werk komen en bij De Prael met behoud van uitkering en onder begeleiding van een jobcoach leren op tijd te komen, verantwoordelijkheid te dragen en samen te werken. Idealiter stromen ze door naar een vaste baan, bij De Prael of een ander bedrijf, maar dat lukt niet altijd. Kooy: ‘Ongeveer de helft van onze medewerkers zit al jaren op hetzelfde niveau. Deze groep komt niet in loondienst.’ Dat het werk is afgestemd op de medewerkers Samenwerking tussen een regulier en een sociaal bedrijf kan ook bij de oprichting van een sociaal bedrijf worden ingericht. Toine van Bijsterveldt, organisatie adviseur en vader van een dove zoon, richtte in samenwerking met het familiebedrijf Schipper Kozijnen ‘De Verbinding’ op, een fabriek voor louter mensen met een gehoorbeperking. Er werd gekozen voor een aparte BV, omdat dove werk nemers te midden van horende collega’s in een isolement raken. Bovendien konden nu de werkvloer en het productieproces volledig worden aangepast, met bijvoorbeeld zichtlijnen en lichtsignalen. Inmiddels staan er 15 fte op de loonlijst. Noriskpolis Brouwerij De Prael beperkt het ondernemersrisico door gebruik te maken van de no-riskpolis die de gemeente Amsterdam verstrekt voor werknemers met een beperkte loonwaarde. Bij langdurige ziekte krijgt De Prael 80 tot 100 procent loon vergoed. 8 Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018
» Wat heeft Brouwerij De Prael jou gebracht? Naam: Natalie Kloosterman (45) Functie: assistent-kok In dienst sinds: 2013 Arbeidsbeperking: lGGZ-verleden ‘Ik zag op internet dat De Prael mensen zocht. Mijn begeleidster belde meteen op en twee dagen later was ik aan het werk. Ik vind het geweldig hier en ben helemaal op mijn plek. Het is gemoedelijk, ik voel me veilig. Bij De Prael word ik benaderd als een persoon, niet als een nummer.’ en niet andersom, heeft gevolgen voor het bedrijfsmodel, beaamt Kooy. ‘Wij hebben hoge loonkosten en weinig rendement. Waar elders voor een bepaalde taak twee mensen nodig zijn, nemen wij er vier aan. Uit een fust bier kunnen zeventig glazen, maar wij tappen er vijftig, omdat medewerkers weleens vergeten de tap dicht te draaien. Onze jaaromzet bedraagt 2,4 miljoen euro en de kosten zijn bijna hetzelfde.’ Dat is het offer, weten hij en zijn compagnon. ‘Maar er is ook een opbrengst: dat mensen hier beschut aan het werk kunnen, met behoud van uitkering of in loondienst. Daar doen we het voor.’ Groei De sociale basis van De Prael staat groei en ambitie van het bedrijf niet in de weg. Afgelopen voorjaar kwam er naast de brouwerij in de Amsterdamse binnenstad een nieuwe locatie in Houthavens, in Amsterdam-West. De groeiende vraag naar het ambachtelijke bier vroeg om meer capaciteit, die ook werd ingehuurd bij de Limburgse Lindeboom Bierbrouwerij. Afgelopen najaar werd die samen werking bestendigd met een participatie van Lindeboom, naast Stichting Doen, Stichting De Prael en de oprichters Kooy en Kok. ‘We hebben hetzelfde DNA’, zo verklaart algemeen directeur Paul Joosten van Lindeboom de samenwerking. ‘Zowel De Prael als Lindeboom zijn onafhankelijk, hebben persoonlijk contact met de klanten, doen het meeste in eigen huis. Wij zijn een familiebedrijf, De Prael voelt als een familie.’ Dat de twee brouwers elkaar vonden, had ook te maken met de bereidheid van Lindeboom te werken met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. ‘Dat was voor ons een voorwaarde’, legt Kooy uit. Directeur Joosten van Lindeboom zag geen problemen. ‘We deden dat al incidenteel en detacheren sinds de samenwerking met De Prael op veel grotere schaal medewerkers via een integratiebedrijf.’ Het risico dat De Prael als sociale onderneming genoegen neemt met minder rendement en daardoor wellicht kwetsbaarder is, vindt Joosten ‘te verwaarlozen’. ‘Ik geloof meer in een duurzame groei, ook op sociaal gebied.’ Arno Kooy en Fer Kok zien nog veel meer toekomst voor bedrijven als De Prael en zijn bezig met franchising in twee andere steden. Kooy: ‘Als je incalculeert dat je rendement inlevert, is dit een uitstekend bedrijfsmodel om mensen met een beperkte loonwaarde tot hun recht te laten komen. Wij hebben bewezen dat het kan.’ Gescheiden van het moederbedrijf Ed Kooijmans van bouw bedrijf Van Asperdt Onderhoud en Beheer richtte jaren geleden De Regionale Huismeester op, een bedrijf waar ex-gedetineerden, voormalig daklozen en andere mensen die moeilijk werk vinden, aan de slag kunnen. Het werk varieert van tuinieren tot schilderwerk en schoonmaken. Om de risico’s en administratie te scheiden en buiten de (duurdere) bouw- cao te blijven, maakte hij een apart bedrijf van de sociale onderneming. De medewerkers worden ondersteund door gedeeltelijk arbeidsgehandicapte vaklieden uit het moeder bedrijf. De Regionale Huismeester bedruipt zichzelf inmiddels bijna zeven jaar. Er werken 25 mensen. ‘We leveren net werk af en er zit veel plezier in de club’, zegt Kooijmans. Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018 9
Overheid en beleid De stelling –> ‘ Subsidie is onnodig dure stimulans voor in dienst nemen arbeidsbeperkte’ Tekst: Hans Horsten Illustratie: Idris van Heffen Ondernemers die iemand met een beperking in dienst willen nemen, moeten zich een weg banen door een woud van subsidieregelingen. Een globalere aanpak, zoals het geven van belastingaftrek, is goedkoper voor de overheid en makkelijker voor de werkgever, stelde ondernemer Annemarie van Gaal in De Telegraaf. Heeft zij gelijk? Belonen Groot gat Rickert Pos is consultant en eigenaar van Feature Talent. ‘Ik denk dat belastingverlaging beter werkt dan subsidie, omdat het meer in de sfeer van de directe beloning ligt. Het échte probleem vormt echter het risico dat bedrijven lopen als ze iemand met een beperking in dienst nemen. Bij ziekte moeten ze twee jaar loon doorbetalen. Vooral voor kleine bedrijven met een paar werknemers is dit niet op te brengen. In feite wordt de werkgever gestraft voor zijn sociale hart. Je denkt daarom wel twee keer na voordat je iemand die bijvoorbeeld een paar keer een burn-out heeft gehad, een baan aanbiedt. Het werkt beter als je dat risico bij de werkgevers wegneemt, dan dat je de belasting vermindert.’ Jennifer van Vliet leidt Filantropie Advies. ‘Er moet iets gebeuren. De huidige situatie stimuleert werkgevers niet om personeel met een arbeidsbeperking aan te nemen. Maar belastingverlaging vind ik te kort door de bocht, een té makkelijke oplossing voor een complex probleem. Misschien kun je een aantal bedrijven en organisaties de kans geven om het een jaar uit te proberen en daarna te onderzoeken of het werkt en wat het kost. Ik ken veel ondernemers die graag werken met mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Ze merken echter dat die via de gevestigde kanalen, zoals het UWV, in de praktijk moeilijk te vinden zijn. Daar ligt een groot gat. Laten we vooral daar iets aan gaan doen.’ 10 Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018
Doolhof Radicaal Ton Wilthagen is hoogleraar arbeidsmarkt aan Tilburg University. ‘Het huidige beleid werkt contraproductief. Een belastingvoordeel zou een betere oplossing zijn. Sowieso moet het systeem radicaal om. We doen echt iets verkeerd als we ondanks de loonkostensubsidies en 36 miljard euro uitkeringsgeld een onbenut arbeidspotentieel van 1,3 miljoen mensen thuis hebben zitten. Waarom zetten we dat geld niet in als maatschappelijk durfkapitaal? Wat we missen, is een parallelle economie waarin bedrijven hun medewerkers onder begeleiding zinvol werk laten doen. Dat helpt een gedeelte van de mensen met een arbeidsbeperking om door te stromen naar betaalde banen en voorkomt dat anderen aan de zijlijn blijven staan. Jeroen Voswinkel is directeur van Talent4Werk. ‘Boter bij de vis werkt nog altijd het beste. Met belastingkorting merkt een ondernemer direct het effect op zijn operationele kosten. Het probleem is niet de subsidie, het probleem is de toegankelijkheid en de vindbaarheid. Er zijn zoveel potjes en loketjes, als werkgever kom je in een doolhof terecht. En je krijgt pas achteraf je geld, dat is ook geen prikkel. Subsidie werkt wel goed als tijdelijke impuls. Bijvoorbeeld als je werkplekken moet aanpassen om personen met een bepaalde arbeidsbeperking een baan aan te kunnen bieden.’ Volgende keer De bijdragen voor de volgende stelling worden online gepubliceerd. De stelling luidt: ‘Het weigeren van sollicitanten met een arbeidsbeperking is puur conservatisme’ Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau is de helft van de werkgevers niet van plan mensen met een arbeidsbeperking aan te nemen. Te weinig geschikte functies en te weinig tijd voor begeleiding worden als belangrijkste redenen genoemd. Zijn dat reële bezwaren of zijn veel werkgevers gewoon niet veranderingsbereid? Reageren op deze stelling? Mail naar: communicatie@startfoundation.nl Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018 11
Goed geregeld! Meer weten? –> Sociale verdubbelaar gaat commercieel Beschutting bieden. Dat is letterlijk en figuurlijk het hogere doel van Bas Timmer en zijn Sheltersuit Foundation. Daklozen een warm pak, vluchtelingen een baan en hulp bij integratie. Ondernemen met een dubbel sociaal doel. Tekst: Annemarie Geleijnse Foto’s: Cees Elzenga In het ruime en lichte naaiatelier van de Sheltersuit Foundation in Spinnerij Oosterveld in Enschede trekken drie etalagepoppen met opvallende oversized dikke pakken de aandacht. De water- en winddichte jassen zijn met een rits tot slaapzak te transformeren. Syrische muziek overstemt het gesnor van de vijftien naaimachines die tussen kasten vol stoffen en fournituren en kleurrijke muurschilderingen staan. De sheltersuits werden genomineerd en bekroond met diverse nationale en internationale designprijzen en waren te zien op de Salone del Mobile Milaan. Daar mag de jonge modeontwerper Bas Timmer (27) trots op zijn. Maar had, ontwierp het daklozenpak en ging de boer op met een proefmodel. Grote outdoormerken als Nomad, 3M en Ten Cate schonken hoogwaardige technische stoffen en slaapzakken met kleine foutjes, fourniturenbedrijven zorgden voor de knopen, boorden en ritsen. Met een gift van € 1.500 lukte het om honderd pakken in elkaar te laten zetten door een sociale werkplaats. De dankbaarheid van de daklozen was onbetaalbaar en Timmer ging door. Hij richtte een stichting met een naaiatelier op. Bedrijven bleven materialen schenken: de Ten Cate Human Help Foundation schonk naaimachines, De Spinnerij verhuurt de ruimte tegen een lager tarief. Meer dan 1.200 sheltersuits verlieten intussen het atelier. Met het alleen weggeven van daklozenpakken gaat het niet lukken het is niet waar het hem om is te doen. Het begon allemaal toen de dakloze vader van vrienden op straat stierf door onderkoeling. Timmer, die al sinds 2012 een eigen kledinglijn Vrijwilligers Qua mankracht draait de foundation nog altijd vrijwel geheel op vrijwilligers. Er ontstond een vruchtbare samenwerking met het COA, dat vluchtelingen uit de asielzoekerscentra met confectie-ervaring levert. Timmer: ‘Echte vakmensen. Ze hebben een vakkennis en snelheid van werken waar wij niet aan kunnen tippen.’ Inmiddels telt het bestand 45 vrijwilligers, waaronder dertig vluchtelingen uit voornamelijk Syrië en Eritrea. Nederlandse vrijwilligers helpen » Meer informatie over Sheltersuit is te vinden op www.sheltersuit.com. Pakken voor Lesbos Vijftienhonderd pakken voor het vluchtelingenkamp in Lesbos. Dat is het doel van een project waarin Sheltersuit samenwerkt met Stichting Movement on the Ground en de Waka Waka Foundation. Zij helpen met het transport, de contacten en exposure. Het bedrijfsleven wordt benaderd voor sponsoring (€ 275 per pak). De eerste 120 pakken zijn in twee weken tijd al verkocht. Het dubbele sociale doel is hier heel tastbaar, beaamt Timmer. ‘Vluchtelingen in Nederland maken pakken voor vluchtelingen op Lesbos. Hoe mooi wil je het hebben?’ Timmer hoopt Sheltersuit hiermee wereldwijd op de kaart te zetten. www.sheltersuit.com/lesbos 12 Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018
Modeontwerper en oprichter van Sheltersuit Foundation Bas Timmer (27, links) werkt in zijn naaiatelier met 45 vrijwilligers. Daaronder bevinden zich dertig vluchtelingen uit voornamelijk Syrië en Eritrea. Achmed Shasho (34) uit Syrië werkt er als confectieleider. Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018 13
Goed geregeld! Wat betekent het werken bij Sheltersuit voor jou? Naam: Achmed Shasho (34) Functie: confectieleider In dienst sinds: 2015, eerst als vrijwilliger, sinds kort op de loonlijst Arbeidsbeperking: Syrische vluchteling, sinds 2014 in Nederland ‘Thuis ga ik piekeren, ik ben liever hier. Ik houd van dit vak en werk al als kleermaker sinds mijn veertiende, eerst in Syrië en later in Libanon. Hier kan ik anderen helpen het vak te leren. Ik kom elke dag. Sheltersuit helpt me met de Nederlandse taal. Het voelt als mijn nieuwe thuis.’ bij de re-integratie. Ze geven op de werkvloer Nederlandse les en helpen met alles wat bij reintegratie komt kijken. Timmer: ‘Vluchtelingen die vaak moederziel alleen hier zijn en de meest traumatische ervaringen met zich meedragen, kunnen bij ons werkervaring opdoen en de taal leren. Ze vinden bij Sheltersuit een plek waar het gezellig is, waar je erbij hoort en iets kunt betekenen.’ Het zit hem dwars dat hij de inmiddels een bestuur en een Raad van Toezicht en is er een helder businessplan. Timmer: ‘De afspraken die we met Start Foundation maakten, dwingen ons om commerciëler en bedrijfsmatiger te werken. Met het louter weggeven van pakken gaat het niet lukken. Afgesproken is dat we dit jaar minimaal 180 pakken doneren en daarnaast 20.000 euro omzet draaien met de productie van tassen uit hergebruikte materialen in opdracht van afnemers.’ Bij ons is het gezellig, hoor je erbij en kun je iets betekenen meesten nog altijd niet meer kan bieden dan een vrijwilligersvergoeding van 150 euro. ‘Uiteindelijk wil ik ze gewoon betaald werk kunnen bieden.’ Bedrijfsmatiger werken Mede dankzij Start Foundation, die 140.000 euro in het project investeerde, raakte Timmer ervan overtuigd dat hij idealisme aan een bedrijfsmatige aanpak moet koppelen. En dus kent Sheltersuit Dat lijkt te gaan lukken, lacht hij. Echt vleugels hoopt Timmer zijn organisatie te geven door het nieuwste project, vijftienhonderd sheltersuits voor Lesbos. Dromen De organisatie staat inmiddels dusdanig, dat Timmer durft te dromen over uitbreiding naar andere steden en landen. Maar vooral over het opzetten van een commerciële lijn. Timmer: ‘Ons merk en het verhaal erachter doen het goed. Mijn ultieme droom is dat we straks een stichting en een bedrijf onder datzelfde merk hebben. Waarbij de stichting pakken weggeeft aan daklozen, die worden gemaakt en gefinancierd door het bedrijf. Hoe meer geld er binnenkomt, hoe meer pakken we kunnen maken en hoe meer mensen vanuit een uitkering op de loonlijst kunnen.’ Op weg naar betaald werk Hoewel nog geen erkend re-integratiebedrijf (daarover lopen gesprekken met de gemeente), helpt Sheltersuit al volop met de re-integratie van vluchtelingen. Ook als het gaat om het vinden van passend betaald werk elders. Daarbij wordt samengewerkt met uitzendbureau In Person in Enschede. Timmer zelf, twee vluchtelingen en iemand uit de Wajong hebben inmiddels een plek op de loon lijst van Sheltersuit gekregen, zeker zes vrijwilligers stroomden door naar een baan buiten de organisatie. 14 Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018 »
Toppers Samen werken ‘Chris is ons visitekaartje’ Naam: Nick Wilderink (25) Functie: medeoprichter en directeur Nectar ‘Een vriend van me heeft een softwarebedrijf, en mensen met autisme werkten bij hem als testers. Ze hebben, als ik generaliseer, meer oog voor detail en werken gestructureerd. Zo iemand hoopte ik ook te vinden. Chris wist al veel van 3D-printen en van techniek. Hij begon als tester, maar hij kan veel meer. Hoe meer vertrouwen en vrijheid hij krijgt, hoe groter zijn performance. Hij is ons visitekaartje geworden, onze contactpersoon voor klanten. De 3D-printer kent hij nu als zijn broekzak: hij kan alle problemen verhelpen. Het plannen van werk is nog een aandachtspunt. Dat komt ook doordat het hier zo hectisch is. Regelmatig vraag ik: “Heb je hieraan gedacht, en hieraan, en hieraan?” Dat helpt Chris overzicht te houden.’ Verder lezen –> Tekst: Marion Rhoen Foto: Roger Jansen Een uitgebreide versie van dit artikel staat op www.startfoundation.nl/toppers Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018 15 Nectar is een start-up die 3D-printen gemakkelijk wil maken voor bedrijven en particulieren. Nick Wilderink was op zoek naar een softwaretester en vond Chris Baars, die uit een dal krabbelde. ‘Mijn emmer mag niet te vol’ Naam: Chris Baars (31) Functie: medewerker customer service ‘Nog nooit had ik een opleiding afgemaakt, laat staan een vaste baan gehad. Met mijn gepieker kon ik mezelf zo hard vastdraaien, dat de moed verdween nog ergens aan te beginnen. Via een stage kwam ik bij Nectar. Ze hadden hoge eisen, hoorde ik. Een beetje zenuwen waren er dus wel. Ik begon met quality control en testen, dat ging goed. Mijn eigenwaarde groeide, en ik ben gebleven. Nu doe ik customer service. Het idee dat autisme en met mensen werken niet samengaan, klopt niet altijd. Overprikkeling, dat is mijn valkuil. Nick helpt me dat in de gaten te houden, zodat mijn emmer niet te vol raakt. Overstroomt hij toch, dan kan ik rustig even vrij nemen.’
Overheid en beleid Meer weten? –> Mike Brady, bakker met een missie Tekst: Jos Verhoeven Foto: Ralph Gabriner Op www.greyston.org is veel meer informatie te vinden over Greyston Bakery en drempelloos solliciteren. Het Amerikaanse bedrijf Greyston Bakery werft personeel door drempelloos solliciteren. Binnenkort opent een vestiging in Nederland, waar op dezelfde manier kwetsbare mensen kansen krijgen. Mike Brady: ‘Wij hopen ons sollicitatiemodel te exporteren naar Europa.’ Je ziet emotie als algemeen directeur Mike Brady over ‘zijn’ Greyston Bakery praat. De bakkerij bakt brownies, koekjes en andere deegwaar. Winsten worden gebruikt voor sociale programma’s, die zijn ondergebracht in een eigen foun dation. Er werken 130 mensen bij Greyston. Met het werk van de foundation erbij bereiken ze in totaal ongeveer 5.000 mensen. Het bedrijf werd in 1982 opgericht door de boeddhistische monnik Bernie Glassman in de New Yorkse wijk de Bronx. Glassman wilde de armoede bestrijden door werk te creëren voor mensen die het moeilijkst aan een baan komen. Later verhuisde de bakkerij naar Yonkers, een voorstad van New York. Ooit een bloeiende textielstad, nu een explosief kruitvat van armoede, criminaliteit en verval. De bakkerij kreeg in 1987 vleugels toen de ideële ijsmakers Ben en Jerry besloten hun deegwaar bij Greyston in te kopen. Greyston dankt haar bekendheid aan die relatie en aan hun unieke manier van personeel werven. Drempelloos solliciteren zouden wij het hier noemen. Zelf noemen ze het open hiring. Als je bij de bakkerij wilt werken, zet je je naam op een lijst. Als er plek is, word je gebeld en kun je aan de slag. Om de tafel Brady: ‘We vragen mensen hun naam, maar verder niks. We zetten ze aan het werk en kijken hoe ze het doen. Na zes tot tien weken gaan we om de tafel zitten en beoordelen we wat er nodig is om aan het werk te blijven. De meeste mensen We vragen mensen hun naam, maar verder niks die bij ons komen, hebben meer nodig dan alleen een baan: een bankrekening, een fatsoenlijk dak boven hun hoofd, schuldhulpverlening enzovoorts.’ Brady vertelt dat het hebben van een sollicitantenlijst filterend werkt. ‘Wie er toch wel komt, vindt in de gemiddelde wachttijd van zes tot acht maanden ergens anders wel een baan. Wie 16 Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018
Mike Brady Mike Brady is sinds 2012 algemeen directeur van Greyston Bakery. Daarvoor werkte hij onder andere in de voedselindustrie. Hij is lid van de American Sustainable Business Council (ASBC) en de Social Enterprise Alliance (SEA). Brady behaalde een MBA aan the University of Pennsylvania, groeide op in Rochester (New York), is getrouwd en heeft twee zonen. overblijft, heeft onze werkplekken het hardste nodig.’ Een vacature vervullen is ondanks de sollicitantenlijst niet gemakkelijk. Om tien mensen te krijgen, moeten ze er pakweg dertig bellen. Twintig blijken dan al een baan te hebben gevonden, willen niet meer of zijn in de misère terechtgekomen. Hard werken Van de tien mensen die wel aan de slag gaan, krijgen er uiteindelijk maar vier een contract. Dat is niet zo vreemd: in de bakkerij is het hard werken in diensten van twaalf uur aaneen, dag of nacht. En de kwaliteitseisen zijn hoog, onder meer door veeleisende klanten als Delta Airlines of Whole Foods Market. Toch is iedereen die bij Greyston begint, enorm gemotiveerd. In de Verenigde Staten zijn de sociale voorzieningen niet best: geen werk is in veel gevallen geen eten, geen huis enzovoorts. Bovendien betaalt Greyston goed. Brady: ‘Maar niet te goed, want we willen niet dat mensen hier de rest van hun leven blijven, zodat we anderen geen kans meer kunnen bieden.’ Werken bij Greyston is ook aantrekkelijk omdat het bedrijf mensen helpt bij hun dagelijkse overlevingsstrijd. Zo beheren ze een kinderdagverblijf, hebben ze moestuinen aangelegd, helpen ze mensen met huisvestings- en geldproblemen. Drempelloos solliciteren is bij Greyston dus veel meer dan binnenkomen zonder sollicitatiegesprek. Brady en zijn mensen maken nu de oversteek naar Nederland om een tweede vestiging te starten. Die komt in Amsterdam en zal naar verwachting in 2020 openen. Brady: ‘Natuurlijk denkt iedereen dan gelijk aan de komst van de bakkerij, maar wij vinden ons model van drempelloos solliciteren eigenlijk nog veel belangrijker om te exporteren. Als veel meer bedrijven dit zouden toepassen, kunnen we meer mensen helpen economisch zelfstandig te worden. Wij hebben met vallen en opstaan geleerd hoe het kan werken, en dat willen we graag anderen laten zien. Door onze samenwerking met Start Foundation als investeerder, waarmee we ook een centrum voor drempelloos solliciteren gaan opzetten, kunnen we nu in Europa starten.’ Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018 17
Volgens Van Gaal Kosten en baten Graag een beetje snel Tekst: Annemarie van Gaal Illustratie: Idris van Heffen Snelheid maken of ergens vaart aan geven, is cruciaal voor ondernemers. Het verschil tussen slagen of mislukken wordt vaak bepaald door de factor snelheid: snelheid van denken, reageren en handelen. Ik verbaas me vaak over de traagheid waarmee zaken worden aangepakt. Ik kan me boos maken over gemeenten en/of rijksoverheid die facturen van ondernemers veel te laat betalen. Of over ambtenaren die het afgeven van een ondernemersvergunning doodleuk uitstellen omdat ‘een collega op vakantie is’. Zij lijken nauwelijks te beseffen hoe dramatisch een gebrek aan snelheid voor een ondernemer is. Zeker in deze tijden, waarin het juist om actie gaat, is het belangrijk om de snelheid erin te houden. Geen beslissing nemen of een zaak uitstellen, kost net zoveel tijd als het meteen afhandelen. Communiceren Goede ondernemers geven een project niet alleen richting, maar brengen er ook vaart in, in de vorm van deadlines. Zonder deadline kom je immers niet tot snelheid. Dus: zet een deadline op iedere offerte die je verstuurt en op elk voorstel dat eruit gaat: ‘Deze aanbieding is geldig tot twee weken na ontvangst.’ Geef projecten, als geheel én ieder onderdeel van het project, een deadline mee. Je kunt het werknemers niet kwalijk nemen dat ze geen vaart maken. Zij voelen de urgentie niet die een ondernemer dag in dag uit voelt. Als een medewerker een pilot uitvoert, communiceer dan welke resultaten je wilt hebben, en vooral op welke termijn. Het is een dooddoener te beweren dat er veel tijd nodig is om zorgvuldig te zijn. Snelheid sluit zorgvuldigheid niet uit. Ik durf de discussie wel aan dat door vertragingen meer fouten worden gemaakt. Snelheid houdt namelijk scherp en tijdsdruk zorgt voor meer focus en daadkracht. Annemarie van Gaal is ondernemer, investeerder en bestuurslid van Start Foundation. Ze zet zich in voor armoedebestrijding en bewustwording in financiële zaken. 18 Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018
Samen werken Vijf vragen 1. Wat doet u voor mensen met een arbeids beperking? ‘We zorgen ervoor dat ze worden begeleid op weg naar een duurzaam arbeidscontract. Dat doen we door de omgeving aan hen aan te passen, in plaats van andersom. Want daar loopt het voor veel mensen in andere bedrijven op stuk, merk ik.’ 2. Wat is uw drijfveer om zich voor deze mensen in te zetten? ‘Simpel: voor mij is de wereld mooier als iedereen mee kan doen. Helpen is een rode draad in mijn leven. Als mensendiecktherapeut hielp ik mensen met lichamelijke klachten en dementerende ouderen. Daarna werkte ik in de psychiatrie. Naast mijn werk had ik als hobby een IT-bedrijf. Systeembeheer en webdiensten, gewoon voor de lol. Dat nam in de loop der jaren steeds serieuzere vormen aan. In Piipol komen deze twee werelden voor mij samen.’ ‘ Diepere dalen, maar ook hogere bergen’ Rik Kamping is een van de twee oprichters van Piipol, een IT-bedrijf in Utrecht. Er zijn zes ‘excellente whizzkids’ met een arbeidsbeperking in dienst. Tekst: Hans Horsten Foto: Werry Crone 3. Zijn er ondernemers die u bewondert? ‘Mensen wie het lukt om vanuit het niks iets moois op te zetten. Zoals Raoul Kiksen met Nederland Isoleert. Klein begonnen en nu een paar honderd mensen in dienst. Of Arno Kooij van Brouwerij De Prael. Hij werkt met psychiatrische patiënten, een razend moeilijke doelgroep. Verder Steve Jobs en Eloy Musk, die heel gekke plannen realiteit laten worden. Zulke mensen inspireren mij.’ 4. Bent u inclusief ondernemen nooit eens zat? ‘Nee. Gewoon ondernemen misschien wel. Bij inclusief ondernemen is elke dag een verrassing. De dalen zijn dieper, maar de bergen ook hoger.’ 5. Wat doet u als u niet bezig bent met ondernemen? ‘Ik had een oldtimer, maar die heeft het niet overleefd. Buiten het bedrijf houd ik weinig tijd over. Dingen met de kinderen doen, vind ik leuk. Ik heb altijd gevoetbald, maar door knieblessures lukt dat niet meer. Mijn dochter leert nu fietsen, dan ga ik mee om hard te lopen. En ik fiets elke dag twaalf kilometer naar het werk. Het leukste vind ik nog altijd werken met de computer. Het is natuurlijk prachtig, hè, als je van je hobby je werk weet te maken.’ De Normaalste Zaak Piipol is aangesloten bij de Normaalste Zaak, een mede door Start Foundation geïnitieerd netwerk van ondernemers die het ‘de normaalste zaak’ vinden dat iedereen de kans krijg om naar vermogen deel te nemen aan de arbeidsmarkt. Meer informatie: www.denormaalstezaak.nl Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018 19
Samen werken Voor werkgevers is de ontmoeting een eyeopener Saskia Rosmalen (links), directeur van Onbeperkt aan de slag, begeleidde Ingrid Beukman naar een baan bij Berenschot. 20 Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018
Matchmakers op de arbeidsmarkt Hoe vind je een geschikte medewerker met een arbeidsbeperking? Er zijn inmiddels tientallen (online) platforms die daarbij helpen. Transparanter en sneller dan de kandidatenverkenner van het UWV, claimen ze allemaal. Een aantal initiatieven op een rij. Tekst: Anka van Voorthuijsen Foto’s: Werry Crone —> Onbeperktaandeslag.nl ‘Matchen doe je aan tafel, niet op een digitaal platform, daar kun je hooguit voorselecteren’, stelt Saskia Rosmalen, directeur van Onbeperkt aan de slag. Naast een landelijke site met vacatures en profielen organiseert dit platform bijna wekelijks een informele ‘meet-and-greet’, waar werkgevers en kandidaten elkaar kunnen ontmoeten. Werkgevers zitten aan een tafeltje, werkzoekenden schuiven aan voor een eerste gesprek over wat zij elkaar te bieden hebben. De bijeenkomsten vinden steeds in een andere regio plaats en worden druk bezocht. Rosmalen: ‘Het uitgangspunt is: hier komen mensen die wat kunnen en graag willen. Je moet er als werkgever achter willen komen welke kwaliteiten iemand heeft. De kern is: in gesprek gaan.’ Werkgevers en sollicitanten leren daar allebei van. ‘Als werkzoekende moet je beslissen: wat vertel ik wel en wat niet. Als je vaker met werkgevers praat, gaat dat steeds beter. Voor werkgevers is de ontmoeting ook een eyeopener: ze ontdekken welke vooroordelen ze hebben en of hun twijfel ergens op slaat. Ze moeten bekijken of ze met iemands beperking om kunnen gaan.’ Pim Zoutendijk, coach bij Onbeperkt aan de slag: ‘Het gaat om de vraag: wat heb je nodig om je werk te kunnen doen? Als werk gever hoef je niet direct precies te weten hoe het syndroom heet dat iemand heeft, maar wil je weten: moet er een aangepaste werkplek komen, komt er een rolstoel, een geleidehond?’ Er staan ruim 6.000 werkzoekenden bij Onbeperkt aan de slag ingeschreven. Elke dag komen er minimaal vijf nieuwe bij, zegt Rosmalen. Sinds de oprichting in mei 2014 zijn er 800 mensen aan het werk geholpen. Als werkgever betaal je om aangesloten te zijn: afhankelijk van het aantal personeelsleden binnen het bedrijf, tussen de 0 en € 5.000 op jaarbasis. Andere handige sites —> Nationaletalentenbank.nl Iedereen vanuit de WIA, Wajong of het doelgroep register kan gratis een loopbaanprofiel aanmaken op nationaletalentenbankl.nl. Oprichter Niels Aussems hoopt dat de talentenbank de grootste wordt: ‘Dé online marktplaats waar je als werkgever vanuit je luie stoel kunt Steun voor Loopbaanstation » Start Foundation steunt het relatief nieuwe platform Loopbaanstation financieel. Directeur Annemarie Keemers: ‘De profielen van kandidaten laten niet alleen de feitelijke informatie van een cv zien, maar vermelden ook kernkwaliteiten, competenties en vaardigheden. Ook is meegenomen wat iedereen buiten het werk om allemaal kan.’ De financiële bijdrage van de werkgevers wordt geïnvesteerd in de medewerkers van de leden: die krijgen allemaal een persoonlijk ontwikkelbudget om te besteden aan activiteiten die waarde toevoegen aan hun curriculum. Verder lezen? –> Op www.denormaalstezaak.nl staat een routekaart naar inclusief ondernemen. Via ‘werving en selectie’ is er meer informatie te vinden over het werven van geschikte kandidaten. Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018 21
Samen werken shoppen als je op zoek bent naar werknemers met afstand tot de arbeidsmarkt.’ Werkgevers kunnen zich gratis inschrijven en online de zeer uitgebreide en eigentijdse profielen (ook Je hoeft niet precies te weten hoe het syndroom van je werknemer heet filmpjes) bekijken. Er staan nu 250 werkzoekenden ingeschreven. Aussems hoopt door samenwerking met andere platforms dat het er snel ‘minstens 20.000’ zijn. —> Werkenenjij.nl Een landelijk matchingsplatform dat samenwerkt met zorginstellingen en -instanties. De meerder heid van mensen met een (grote) afstand tot de arbeidsmarkt is op een of andere manier verbonden aan zo’n organisatie, via dit platform zijn zij vindbaar. Profielen zijn gevalideerd door arbeidsdeskundigen: ‘Dus een eerlijke weergave van kwaliteiten, mogelijkheden en benodigde begeleiding van kandidaten.’ Werkgevers kunnen kosteloos vacatures plaatsen en naar kandidaten zoeken. —> 100procentwerkzaam.nl 100procentwerkzaam is een initiatief van uitzendbureau Timing. Werkgevers kunnen kandidaten uit online profielen selecteren op criteria als opleidingsniveau, zwaarte (bij lichamelijk werk) en rolstoel afhankelijkheid. Het systeem ‘matcht’ hoe goed kandidaten percentueel overeenkomen met de zoekopdracht. —> Loopbaanstation.nl Loopbaanstation is een coöperatie zonder winstoogmerk, waar werkgevers tegen betaling lid van kunnen worden. Nu nog vooral actief in de regio Schiphol en het oosten van het land. Medewerkers kunnen via het platform zelf, eventueel aangespoord door hun werkgever, de regie pakken over hun loopbaan. Ze krijgen hulp en solliciteren alleen op banen die bij hun capaciteiten passen. Zonder dat hun werkgever dit ziet, want er zijn geen openbare profielen of vacatures op dit platform. Bedrijven betalen € 1.000 euro per jaar bij minder dan 50 medewerkers, tussen de 50 en 250 medewerkers zijn de kosten € 2.500 per jaar. Op zoek naar een jongere? Ctalents ondersteunt en begeleidt jongeren met een zintuiglijke handicap (doof, blind, slechtziend en slechthorend) naar een baan. Helpt werkgevers bij matching en eventueel begeleiding. www.ctalents.nl Emma at Work heeft gemotiveerde jongeren met een chronische ziekte of lichamelijke beperking in haar bestand. Helpt bij matching en kan begeleiding verzorgen: www.emma-at-work.nl. Stichting studeren en werken op maat (SWOM) bemiddelt hoogopgeleide young professionals met een arbeidsbeperking op weg naar een reguliere baan. Werkgevers kunnen hun vacatures hier plaatsen en zoeken naar kandidaten. www.studeren en werken opmaat.org Werkgevers kunnen vacatures plaatsen of kandidaten (met Wajong- uitkering) zoeken. Organisatie is aanwezig bij gesprekken tussen werkgever en kandidaat. www.wajongtalenten.nl. « Waarom heb jij via Onbeperkt aan de slag een baan gezocht? Naam: Ingrid Beukman Functie: projectleider Berenschot Inclusief bij P&O In dienst sinds: oktober 2015 Arbeidsbeperking: rolstoelgebonden ‘Ik kreeg mijn handicap tijdens mijn vorige baan. Toen ik na een reorganisatie op straat stond, bleek het moeilijk weer een baan te vinden. Soms werd ik afgebeld nadat ik had geïnformeerd naar de lift of invalidenparkeerplaats. Ik ben dankzij een meet-and-greet van Onbeperkt aan de slag weer aan het werk gekomen.’ 22 Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018
Lieve Sahar, –> Voor het meten van inclusiviteit vragen jullie onder meer naar bijzondere kenmerken van mede werkers, zoals een chronische ziekte of een detentie verleden. Voor een PSO kwalificatie moeten we iemands uitkeringsachtergrond doorgeven. Mag dat nog na in voering van de nieuwe privacy regels? Jasmijn S. te V Beste Jasmijn, Dat is een vraag die ons momenteel ook de nodige kopzorgen kost. Het vaststellen van inclusiviteit vereist nu eenmaal dat je bepaalde gegevens van medewerkers hebt. Anders kun je als bedrijf gemakkelijk roepen dat je inclusief werkt, want dan hoef je het niet aan te tonen. Het is voor werkgevers nu ook al lastig om binnen de privacyregels transparant te maken wat zij doen op het gebied van inclusief werkgeven. Met name omdat onduidelijk is welke informatie werkgevers mogen verzamelen en delen. Samen met de AWVN hebben we daarom recent de brochure ‘Privacy versus transparantie’ gepubliceerd, die ondernemers een handreiking biedt. De brochure is op onze homepage, www.startfoundation.nl, te vinden. De nieuwe wet (Algemene Verordening Gegevensbescherming), die 25 mei 2018 ingaat, is vooral een aanscherping van de plicht om zorgvuldig met gegevens om te gaan. Organisaties moeten aantonen dat zij ‘correcte maatregelen hebben genomen om aan de wet te voldoen.’ Hieronder valt onder meer het expliciet vragen om toestemming aan medewerkers voor het delen van persoonsgegevens. Dat gaat ver. Zo moet iedereen die wordt vermeld in een online ‘smoelenboek’, dat veel organisaties hebben, daarvoor expliciet toestemming hebben gegeven. De verplichting tot ‘correcte maatregelen’ geldt in principe alleen voor bedrijven vanaf 250 medewerkers. Maar als het gaat om risicovolle of bijzondere gegevens, ook voor kleinere bedrijven. Informatie over iemands ‘kwetsbaarheid’ op de arbeidsmarkt valt daar bijvoorbeeld onder. We zijn naarstig op zoek naar oplossingen voor dit dilemma. Een goed antwoord hebben we vooralsnog niet. Lieve groeten, Sahar Ook een vraag? Sahar Mokamel werkt sinds 2011 bij Start Foundation. Heeft u een vraag aan Start Foundation? Mail naar communicatie@startfoundation.nl en u krijgt zo spoedig mogelijk antwoord. Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018 23
Overheid en beleid Niet te geloven! Kwetsbare werknemer flink gekort Tekst: Marjan Agerbeek Illustratie: Idris van Heffen Sociaal ondernemer David Jansen ziet in elke verandering iets positiefs. Maar nu het kabinet wil bezuinigen op het loon van kwetsbare mensen, krijgt hij dat niet voor elkaar. Tijd voor actie! David Jansen, directeur van het Amsterdamse recyclingbedrijf Milieuwerk, kon zijn ogen niet geloven toen hij het regeerakkoord las. De loonkostensubsidie voor mensen die niet zelfstandig het minimumloon kunnen verdienen, wordt afgeschaft! In plaats daarvan moeten medewerkers zelf loondispensatie aan vragen bij de gemeente. Dat betekent een flinke inkomstenverlaging, want het doel van de verandering is een bezuiniging van een half miljard euro. Jansen vreest dat gemeenten de lonen straks tot bijstands niveau aanvullen, in plaats van tot het minimumloon. Motivatie ‘Ik ben meteen gaan overleggen met ambtenaren, Start Foundation, opdrachtgevers en SP-wethouder Arjan Vliegenthart. De conclusie: we moeten iets doen. Dus Arjan heeft de zaak aan gesneden binnen de Vereniging Nederlandse Gemeenten en ik ben onder nemers gaan mobiliseren.’ Dat de maatregel is bedoeld om werk gevers te ontzorgen, vindt geen weerklank bij Jansen. ‘Het allerbelangrijkste is: gemotiveerd personeel. Maar hoe kan iemand nu gemotiveerd zijn als hij minder verdient dan zijn collega’s?’ Dat loondispensatie goedkoper is voor werkgevers omdat de administratie vermindert, gelooft Jansen ook niet. ‘Werknemers moeten allemaal in gewikkelde formulieren invullen om een aanvulling te krijgen op hun loon. Daar hebben ze hulp bij nodig. Dus staan ze straks aan mijn bureau, zoals ze nu ook al doen als er sprake is van schulden of huisvestingsproblemen. Dat is niet erg, maar denk niet dat deze regeling het in dienst nemen van kwetsbare mensen voor werkgevers goedkoper maakt.’ Afrekenen Ook de besparing voor de schatkist ziet Jansen niet. ‘Als de mensen straks thuiszitten met een bijstandsuitkering omdat werken niets oplevert, is de overheid het geld ook kwijt, maar dan aan uitkeringen.’ Jansen zucht. ‘Ik heb me altijd op de vlakte gehouden in politieke zaken. Dat is verstandig als je ondernemer bent, want je weet maar nooit wie het je kwalijk neemt dat je een keer een tegendraads standpunt hebt ingenomen. Maar nu waag ik het erop. Iedereen die ik over deze maatregel vertel, valt van zijn stoel van verbazing. Er moet iets gebeuren.’ 24 Start Foundation – Baanbreker nr. 1 2018
1 Online Touch