0

België-Belgique P.B. BOp magazine september - oktober 2025 jaargang 44 l nr. 339 l tweemaandelijks Studenten maken podcast Stereotypen AAn diggelen Viva Cinema! 25 jAAr BruSSelS VolkStejoêter 1000 Brussel 1 1/1757 P 006265 afgiftekantoor BRUSSEL 1

TENTOONSTELLINGEN IN HET BOp Het BOp en het Artistiek Huis (Cultuurvuur) willen samen de creativiteit van 55-plussers ondersteunen. Zij kunnen gratis gebruik maken van de ruimtes van het BOp om tentoon te stellen. Van 21 augustus tot 12 september: Barbara Grote en Catherine B. de herplakte werkelijkheid Barbara en Catherine hebben elkaar ontmoet rond foto’s, scharen en lijmpotjes. Ze delen immers dezelfde passie voor collage. Het is een toegankelijke techniek die veel mogelijkheden biedt voor expressie en creativiteit. Knip, scheur en plak afbeeldingen om nieuwe vormen te creëren, de werkelijkheid te transformeren en te sublimeren. Elk op hun eigen manier werpen ze een eigenzinnige, heldere, kritische of poëtische blik op het leven en de wereld. De kunst van het herplakken. Barbara & Catherine presenteren een gezamenlijke tentoonstelling waarin hun respectievelijke creaties met elkaar verweven zijn. Barbara Grote is Duitse, geboren in 1940 in Berlijn, woont sinds 1966 in Brussel en sinds 1985 in de Alhambrawijk. Ze werkte 43 jaar als onafhankelijke conferentietolk, maar in haar vrije tijd liet ze haar handen creëren. De kunstenares én activiste kwam bovendrijven. Barbara werkte vaak met stof en draad. Tot ze 5 jaar geleden de Deens textielartieste Jette Clover ontmoette. Zij inspireerde haar tot collagekunst. Een passie die haar niet meer losliet, en die ze graag met een publiek wil delen. Ook op haar 85ste. Catherine B. is altijd omringd geweest door kunst. Van kinds af aan tot jongvolwassene volgde ze opleidingen in muziek, dans, theater en beeldende kunst. Nu is ze beeldend kunstenaar, zelfstandig uitgever van poëzie, verteller van kinderboeken en leidt ze al 25 jaar workshops. Ze gaat met regelmaat aan de slag in bibliotheken, scholen en culturele centra en stelt ook regelmatig haar artistieke werk tentoon. Nu ook in BOp. En ze trekt Barbara Grote mee. Een ontdekking! De expo loopt van donderdag 21 augustus tot vrijdag 12 september. Op vrijdag 5 september van 11 tot 13 uur nodigen beide kunstenaars je uit voor een babbel met een borrel. Kom hen ontmoeten. Meet & greet the artists. Wil je ook zelf eens proberen? Catherine B. geeft op donderdag 11 september van 14 tot 16 uur een workshop Collage. Een aanrader! Schrijf je wel vooraf in, want de plaatsen zijn beperkt: 02 210 04 60 of info@bop.brussels. Meer info op pag. 15. Van 3 tot 17 oktober: Compassionate HeArts For palestine Een benefiettentoonstelling met werk van diverse beeldende kunstenaars van de RHoKacademie in Etterbeek & Woluwe. Compassionate HeARTs For Palestine is een initiatief van vzw The Wings of Healing. Deze vereniging werd recent uit de grond gestampt door cineaste Delphine Noels (RTBF) en dokter Ahmed Al Moghrabi, die diensthoofd was van de afdeling plastische chirurgie en ernstige brandwonden in het Nasser-ziekenhuis van Khan Younes in Gaza. Dit ziekenhuis werd door het Israëlische leger totaal verwoest in februari 2024. Dokter Al Moghrabi overleefde de bombardementen, en werkte in Gaza nog even verder voor Artsen zonder Grenzen. Tot hij opnieuw moest vluchten. Dankzij steun uit diverse hoeken verkreeg hij een visum voor België. Momenteel werkt hij in het Grand Hôpital van Charleroi. Met Compassionate HeARTs For Palestine startte men een project op ten voordele van kinderen in Gaza. Doel is om een mobiel laboratorium voor 3D-protheses te financieren voor kinderen die ledematen verloren hebben. Heel wat kunstenaars van de RhoK-academie steunen het initiatief en schonken kunstwerken. Deze worden nu tentoongesteld in het Brussels Ouderenplatform. Wie wil kan er een werk van kopen. Of een spontane gift doen, dat kan ook. De opbrengst gaat integraal naar het project Compassionate Hearts For Palestine. Met schilderijen, tekeningen, grafisch werk, textiel en keramiek van: Louise Molenaar, Lore Slosse, Martine Meijers, Thérèse Vandewiele, Liesbeth Cortleven, Marie Thérèse Paermentier, Mieke Loeckx, Ann Coenen, Enrique Karabitian, Ángels Plana, Francine Dugué, Geva Deraeck, Lieve Vandermot, Stefan Eelens, Mia Roscam, Roos Poppeliers, Inge Bekaert, Joke Terpsma, Niek Everts en Hilde Beckers. De expo loopt van vrijdag 3 oktober (vernissage van 14 tot 17 uur) tot vrijdag 17 oktober (finissage vanaf 14 uur). Tijdens het start- en slotmoment wordt er poëzie van Refaat Alareer en Hani Albayari voorgedragen en Palestijnse thee geschonken.

l l Bpost haalt de schouders op wij niet B este lezer, tof, je leest dit. dat betekent alvast dat dit magazine tot bij jou is geraakt. oef, gelukt! deze keer toch. Het Brussels Ouderenplatform wil zich graag excuseren. In de eerste plaats aan alle abonnees van het BOp-Magazine. Slechts enkelen kregen immers de Zomer-editie in de brievenbus. Een kleurrijke krant met een brede waaier aan activiteiten hadden we klaar gestoomd. Op 27 juni ging ze netjes op de post. Maar afgeleverd werd ze nauwelijks of niet. overmacht of over macht? Pech gehad, vinden ze bij Bpost. Want op 25 juni was er een staking, en dus beschouwt men dit als ‘overmacht’. Dagen vertraging werden weken. En nu dus al maanden. Het was geen wilde staking, maar een aangekondigde. Dan mag je van een gigant als Bpost wel wat meer beroepsernst verwachten. Dat Bpost prioritair inzet op pakjes en niet meer op post tout court, dat ligt ongetwijfeld mee aan de basis. Daar valt wellicht meer mee te verdienen. Loopt er met de rest iets fout? Schouders ophalen: collateral damage. En als het even kan: parapluutje open, want er was een staking. Overmacht? Of over de macht van een monopolie? Maatschappelijke verantwoordelijkheid Voor een beursgenoteerd bedrijf is het logisch dat het vooral winsten gaat opzoeken. Maar Bpost is tot nader orde nog altijd voor 51% een overheidsbedrijf. ALLE bedrijven hebben een maatschappelijke verantwoordelijkheid, een overheid of parastatale zeker. En die verantwoordelijkheid schuif je niet af op de rug van één dag staking. In tijdschrift zit het woord tijd. Maar tijd is bij Bpost duidelijk een heel rekbaar begrip. En juridisch netjes ingedekt, uiteraard: overmacht. Dus tot op vandaag géén verontschuldigingen, geen recht op compensatie ook. Enkel een commerciële Colofon Uitgever: Brussels Ouderenplatform vzw Zaterdagplein 6 1000 Brussel Tel. 02 210 04 60 info@bop.brussels www.bop.brussels Het onthaal is open op werkdagen van 9 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 16.30 uur. Het BOp is gesloten op 10 en 11 november. Hoofdredacteur: Francis Marissens Medewerkers: Bart Braeckevelt, Claudine Dewettinck, Machteld De Schrijver, Luc De Munck, Ida Hendrickx, Inge Janssens, Marie-Henriette Struyf, Gerben Van den Abbeele Lay-out: Johan Van Nieuwenborgh geste: portkosten kunnen terugbetaald. Daar gaat het ons echt niet om. Dat zijn overigens peanuts. De schade is zoveel groter. Menselijke schade ook. Zie achter elk exemplaar van dit magazine het gezicht van een oudere. Van een moeder, een grootvader, vaak eenzaam in de grootstad. Kijk naar hen en zie: wat een gemiste kans! Al die geplande activiteiten, al de verbindende concerten, festivals & acties: wie er niet van weet, kan er niet naar toe. Bpost is niet alleen Voor ons kadert dit ene voorval van ondermaatse dienstverlening in een veel breder maatschappelijk probleem. Steeds vaker worden individuele mensen en socio-culturele organisaties (die allemaal op hun manier ijveren voor verbinding) naar meer - en bijna exclusieve - digitalisering gedreven. En dat is géén goeie zaak, zeker niet voor ouderen. Het BOp kiest er nadrukkelijk voor om dit Magazine op papier te laten verschijnen (en dus ook te verspreiden). Ook al kost dit veel moeite en nog meer centen. We doen dit omdat we een tweesporenbeleid hanteren: enkel digitaal is voor ons géén optie. We willen immers NIEMAND uitsluiten. En daar zouden overheden en parastatale bedrijven ook voluit moeten aan meewerken. Onze ouderen verdienen dit. Wie jonger is ook overigens. Als Brussels Ouderenplatform gaan we de dienstverlening van Bpost onder de loupe blijven houden, gaan we ze aankaarten bij overheden en media. Zoals we ook doen met betrekking tot andere organisaties, bedrijven èn overheden. Want we beseffen goed: Bpost is niet de enige over wiens dienstverlening te klagen valt. Dus gaan we de strijd aan, samen met vele anderen. Jij toch ook? (FM) Dit magazine wordt gedrukt bij Gazelle in Deurne. Abonnementen en verzending: Brussels Ouderenplatform vzw, Zaterdagplein 6, 1000 Brussel Prijs jaarabonnement (6 nummers): 20 euro. Abonnement kan op ieder tijdstip ingaan. Bedrag over te schrijven op IBAN nr. BE67 4300 3759 7187 van het Brussels Ouderenplatform, met vermelding van ‘abonnement BOp Magazine’ l SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 BOp magazine l l 3 Prijs abonnement Nederland en Luxemburg: 25 euro. Buiten Benelux: 30 euro. Steunabonnement: vanaf 40 euro. Per los nummer: 3,50 euro. Verantwoordelijke uitgever: Piet Coenen Ondertekende artikels vallen onder de verantwoordelijkheid van de auteur. l Voorwoord

Inhoud l l l Inhoud 2 expo n Catherine B. & Barbara Grote: De herplakte werkelijkheid n Compassionate HeARTs For Palestine 5 │ stereotypen aan diGGelen 3 Voorwoord Bpost & maatschappelijke verantwoordelijkheid 8 │ 25 joêr brussels volkstejoêter 5 de reportage Studenten geschiedenis interviewen Brusselse ouderen 25 │ sportpremies: ook voor jou? 8 organisatie in de kijker 25 jaar BVT: Brusseleir! mokt nog altaaid van zannen tejoêter 26 │ Geniet mee van cultuur in een WZc of bij vanuit de eiGen Zetel 10 kalender Het aanbod van gekende en nieuwe activiteiten in en buiten het BOp Met dagkalender, omruilvoordelen Paspartoe en inschrijvingsvoorwaarden 28 │ over smaken, seiZoenen en andere oGentroost 25 Sport Sportcheques voor ouderen in Brussel 29 │ naar meer respect en inclusie 26 op het scherm Viva Cinema! Kortfilms als bindmiddel 28 gezondheid Holistische kruidenkriebels 29 inclusieve samenleving Gekleurde Wijsheid verbindt 30 op de boekenplank 31 Ann derouderen Op de cover 27 in de kijker Livestreaming: geniet mee van cultuur in een WZC of vanuit de eigen zetel BOp op Brosella: Peter Kayaert won een duo-ticket en was daar zeer blij mee. Een heerlijke editie werd het daar in het Groentheater. foto © Peter Kayaert 4 l l l BOp magazine SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025

“Oeps, de stereotypen lagen meteen aan diggelen” l l l de reportage ku leuven-studenten geschiedenis maakten podcast met ouderen in Brussel V oor geschiedenislessen hoef je niet persé naar de schoolbanken of stoffige archiefruimtes. en je moet ook niet altijd eeuwen terug in de tijd, hoe interessant ook. er lopen ook schatten aan verhalen en geschiedenissen rond, gewoon in de stad. Veel verhalen & stemmen van ouderen zijn de moeite om genoteerd te worden. Bronnen vol leven én geschiedenis. die bronnen aanboren, dat was wat ook 4 ku leuven-studenten recent deden. Service Learning in hun thesisjaar nog wel. Het leverde een interessante Brusselse audiowandeling op. Service Learning: in Amerika is het een verplicht vak. Aan de Leuvense universiteit is het tot dusver een vrij keuzevak. Professor Magaly Rodríguez García (een Ecuadoriaanse Brusseles) is er als KU Leuven-historicus een grote promotor van. “Service Learning combineert maatschappelijk engagement (service) met leerdoelen (learning). Daarbij leren studenten hun vaardigheden ten dienste te stellen van de maatschappij, in het bijzonder van sociale organisaties en kwetsbare groepen.” “Historici kunnen methodes zoals mondelinge geschiedenis gebruiken om levensverhalen van mensen uit kwetsbare groepen te documenteren. Die getuigenissen zijn bronnen die anders verloren zouden gaan omdat ze niet in traditionele archieven worden opgenomen. De levensverhalen dragen op die manier bij tot een beter begrip van het verleden en het heden voor de historici.” En daar wil ook het Brussels Ouderenplatform graag een steentje toe bijdragen. Het maatschappelijke beeld van ouderen verbreden en verdiepen is een noodzaak. Want niet elke oudere is zorgbehoevend of hardhorig. En wie dat wel is, heeft ook waardevolle ervaringen, verhalen en inzichten om door te geven. Het beeld dat we hebben over ouderen is niet breed genoeg. Ook niet bij die ouderen zelf overigens. Iedereen wil oud worden, maar niemand wil het zijn. En dat is jammer. Niet het ouder worden is het probleem, wel hoe we als individu én als samenleving met ouderdom omgaan. Het BOp ondersteunt graag projecten die mee die beeldvorming verrijken. Bronnen vol leven In 2024 trokken al vijf KU Leuven-studenten Geschiedenis op met Brusselse ouderen. Het leverde een aantal portretten op die ze bundelden en op de website Bronnenvolleven plaatsten. Dit jaar bouwden vier andere studenten eraan verder. Met podcasts dit keer. Een podcast is geen poppenkast. Het is een digitale klankband. Je kan er verhalen op beluisteren. Een soort radio à la carte. De jonge twintigers trokken met individuele ouderen op stap naar een plaats in Brussel die voor hen belangrijk is geweest. En met een microfoon in de hand van ‘Brussel Behoort ons Toe’ (BBOT). Waarna ze samen de gesprekken tot een geluidsmontage kneedden. Die zijn te beluisteren via de website, maar vanaf september ook op een audiowandeling door de stad. l SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 BOp magazine  l l 5

de reportage  l l l Flora debaere blikt alvast tevreden terug. “Ik had al drie jaar gewerkt als jobstudent in een rusthuis en sta heel open tegenover ouderen. En ik dacht dus ook dat ik weinig stereotypes over hen had. En toch: de ouderen bij het BOp hielden mij een ferme spiegel voor. Daarbij waren er twee ontmoetingen die voor mij extra duidelijk maakten dat mijn beeld over ouderen nog moest worden bijgesteld.” “Toen we mee wandelden met ‘Hiking the five’ hoorde ik iemand babbelen over haar vakantie in Tenerife. Mijn eerste gedachte was “Ah ja, waarschijnlijk een vakantie zoals veel ouderen doen: zon, zee, strand en genieten”. Maar toen ze verder vertelde over haar lange bergwandelingen en overnachtingen in jeugdherbergen op Tenerife viel mijn mond toch open.” « De stereotypes van de actieve twintiger en luierende gepensioneerde… oeps, ’t was andersom! » “Als oudere alleen door de bergen trekken en in jeugdherbergen slapen? Dat had ik niet zien aankomen. Vooral omdat een vriendin van mij toevallig een maand ervoor ook naar Tenerife was geweest voor een… strandvakantie. De stereotypes van de actieve twintiger en luierende gepensioneerde waren dus meteen door elkaar gehaald.” “En dan was er het verhaal van Eva. Na het interview met Eva maakten we samen met haar nog een wandeling doorheen centrum Brussel. Ze wilde iemand vasthebben om sneller te kunnen wandelen. (Nvdr: Eva is slechtziende en aangewezen op een witte wandelstok.) Toch was het Eva die bepaalde welke straatjes we namen en verhalen vertelde bij de plaatsen die we voorbijkwamen. Het was zij die ons actief begeleidde en niet andersom. Dat werd nog duidelijker in het station Brussel Centraal. Daar navigeerde zij ons doorheen de drukke mensenmassa naar de beste plaats om op de trein te stappen. Zij trok mij mee, dààr diende mijn ‘ondersteunende’ arm dus voor.” Mai leunckens knikt. “Ook voor mij was dat een memorabel moment. Eva’s nieuwsgierigheid en ruimtelijke bewustzijn: ik bewonder die enorm. Maar ook alle andere ontmoetingen - in hun variëteit - wakkerde het vuur in mijn geschiedenis liefhebbende hart aan. Gebeurtenissen zoals expo ‘58 of de taalstrijd lijken in de schoolboeken ver in het verleden. Maar die komen dan plots zo tastbaar naar boven in een gesprek met kroongetuigen.” Collega-historicus Manon Marien kan gêne overboord “Tijdens de groepsactiviteiten (bij het dansen en na het zingen) was het wat zoeken om jezelf en ons project voor te stellen zonder de gezellige bestaande dynamiek te verstoren. Niettemin genoot ik zelf wel heel erg van het meezingen bij Café Chantant, en ook bij het dansen was het bijzonder om iedereen zo vrij te zien bewegen. Het moedigde me aan om mijn eigen gêne los te laten.” “Hoewel ik al graag naar mijn lieve en wijze grootouders luisterde, heeft dit project me aangemoedigd om nog aandachtiger vragen te stellen. Als je ouderen de ruimte (en interesse) biedt om terug te denken en hun herinneringen onder woorden te brengen, leer je veel over de geschiedenis én over het leven vandaag. En het kan gaan over ALLES: politiek, de liefde, urbanisatie, kleine dagdagelijkse tradities, sociale bewegingen, …” De openheid waarmee de geïnterviewde ouderen een gesprek aangingen, was markant. “In het begin was het voor ons even afwachten hoe de ontmoeting met de ouderen zou verlopen”, geeft nanette Vannerom aan. “We wisten niet goed hoe wij ons moesten gedragen. En hoe zij zich zouden gedragen en wat ze ons zouden vertellen. Maar het werd al snel duidelijk dat die stress voor niets nodig was. De geïnterviewden waren heel open naar ons. We appreciëren enorm dat zij ons zo vertrouwden met hun verhalen. De gesprekken gaven mij het gevoel echt verbinding te maken met mensen buiten mijn eigen leefwereld, wat heel verrijkend was.” 6 l l l BOp magazine SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 dat enkel beamen. “Voor mij persoonlijk is het verhaal van Guy me het meest bijgebleven. We interviewden hem in de Onze-Lieve-Vrouw Van Goede Bijstandkerk, een locatie die op zich al tot de verbeelding spreekt. Om Guy daar te horen vertellen over hoe het voor hem was als jonge homoseksuele man in een periode waarin dat door velen nog niet geaccepteerd werd, was zeer ontroerend.” “Het was mooi om te zien hoe mensen die je eigenlijk nog maar net kent, zo open waren over hun ervaringen en zulke emotionele onderwerpen met ons deelden. Om dat dan ook nog eens op een locatie te kunnen doen waar zoveel betekenis aan vast hangt, is echt een speciale ervaring.” « Brussel ontdekken, je hebt er een heel leven voor nodig » Brussel is voor studenten uit Leuven een stad die ze niet echt kennen en hen ook wat afschrikt om erin te duiken. Ook de Franse taal speelt daarin een rol. Het is vooral Engels dat tegenwoordig op de campussen gehanteerd wordt. “Brussel betekent voor mij een plaats waar mensen samenkomen, voor gezelligheid maar ook voor verandering (marsen, protest, …)”, vat Mai samen. “Het is een stad waar je van alles kunt beleven, waar geschiedenis te voelen en te ontdekken is, en waar je, zoals Paul tijdens zijn interview zei, een heel leven voor nodig hebt om ze te leren kennen.” “Dankzij dit Service Learning-parcours en de senioren met wie we samenwerkten, heb ik veel meer mooie herinnerin

l l was, bekeek ik toen vanuit een heel ander perspectief.” geen academische vragen De laatstejaarsstudenten trokken telkens met een oudere naar een plaats in Brussel die op één of andere manier voor haar/hem belangrijk of intrigerend is geweest. Die plaats was het uitgangspunt voor een gesprek. “Voor mij waren onze interviews een  gen aan Brussel. Misschien schrijf ik ze best op, voor de studenten geschiedenis uit 2075.” “Een plaats in deze grootstad die me zelf persoonlijk dierbaar is, is het Archief- en Onderzoekscentrum voor Vrouwengeschiedenis in de Middaglijnstraat op nummer 10. Daar heb ik heel wat uren in de leeszaal gezeten voor mijn thesisonderzoek naar de feministe Renée Van Mechelen. Pas wanneer ik wat meer ingelezen was en breder rondkeek, had ik door dat het gebouw waarin het archief zich bevindt (het Amazonehuis in St-Joost-ten-Node), een centrum is dat meerdere organisaties die strijden voor feminisme en gendergelijkheid, ondersteunt en herbergt. Ook organisaties waarvan ik in mijn onderzoek de voorlopers van tegenkwam. Het is een inspirerende plek.” Verbaasd over de meningen Nanette zakt al wel eens vaker af naar Brussel en de Marollen. “Als ik denk aan Brussel denk ik misschien in de eerste plaats toch wel aan een multiculturele stad. Ik vind dat prettig, en ik vond het interessant om de meningen van onze geïnterviewden daarover te horen. Zij stonden daar over het algemeen positief tegenover, wat me ergens toch een beetje verbaasde. Dat komt misschien ergens voort uit die -al dan niet onbewustevooroordelen die mensen soms hebben over senioren. Inclusief mezelf dus.” “Ik vond het fijn dat de geïnterviewden me op nieuwe plekjes konden wijzen, ook in de Marollen. Zij wisten ook van alles te vertellen over die plekjes. Straten waar ik al verschillende keren doorgewandeld meer open manier om geschiedenis vast te leggen”, vertelt Flora. “In tegenstelling tot een academisch onderzoek waren we niet gebonden aan een specifieke onderzoeksvraag. Daardoor konden we veel meer inspelen op wat de ouderen zelf wilden vertellen in plaats van dat we de ouderen moesten sturen om bepaalde onderzoeksvragen te kunnen beantwoorden.” “Door een plaats in Brussel als leidraad te gebruiken gaven we de vrijheid aan de ouderen. Op die manier werden we verrast met uiteenlopende verhalen die meer vertelden over het dagelijkse leven in Brussel, ouder worden in onze hoofdstad en de veranderingen door de tijd. Juist door op een meer open en laagdrempelige manier mondelinge geschiedenis toe te passen, konden we ‘levende bronnen’ vastleggen die in een puur academische context vaak vergeten worden. Toch zijn die ‘dagdagelijkse’ en persoonlijke verhalen een belangrijke kijk op het verleden en hoe Nederlandstalige ouderen zichzelf een identiteit geven.” elk verhaal telt “Wat het BOp mij vooral geleerd heeft is dat - net zoals elke leeftijdsgroep- ouderen zo divers en boeiend zijn. Het is niet omdat je ‘stopt met werken’ (als je er al vanuit gaat dat ouderen stoppen met werken), dat je plots alleen maar zorgbehoevend en een financiële last voor de samenleving bent. Zowel de gepensioneerde vrijwilliger, de actieve wandelaar, de eenzame weduwe, de grootouder, de rusthuisbewoner, de roddeltante en alles ertussenin mogen gehoord worden. Ik hoop dan ook dat de zeven verhalen die we hebben vastgelegd in de audiowandeling daar een steentje aan kunnen bijdragen.” Manon Marien vult aan: “Door de verhalen van ouderen op te nemen en te verzamelen in het Brusselse audioarchief van BBOT (*) worden l SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 BOp magazine l l 7 l de reportage hun stemmen letterlijk vereeuwigd. Zo leggen we verhalen vast die anders misschien verloren zouden gaan. Op die manier denk ik dat het project zeker past binnen onze opleiding.” “De vraag kan natuurlijk gesteld worden in hoeverre deze verhalen effectief nog geraadpleegd zullen worden. Daarom lijkt de podcastwandeling mij een mooi initiatief. Zo kunnen de verhalen gecombineerd worden met een wandeling doorheen de stad en hebben ze zo ook een directe weerslag op de omgeving.” n teksten en foto’s: Flora debaere, nanette Vannerom, Mai leunckens en Manon Marien Met dank aan de 7 ouderen die zich lieten interviewen: Christiane, Guy, Eva, Annemie, Paul, Kris & Rafael en Magda. Een deel van de opnames werd telkens gemonteerd tot een podcastfragment door de KU Leuven-studenten en Bert Ballegeer en Ruby Bernabeu-Plous van BBOT (*). De podcasts zijn te beluisteren op de website Bronnenvolleven van KU Leuven Service Learning. Daar kan je ook de portretten uit 2024 nog nalezen. Of klik de link Audiowandeling aan op de homepagina van www.bop.brussels Vanaf september kan de wandeling vanuit BOp ook effectief gestapt. Een smartphone is daarbij handig, maar we werken ook nog aan een alternatief. Meer info bij francis.marissens@bop.brussels 02 210 04 75. (*) Brussel Behoort Ons Toe (BBOT) is een organisatie die een audio-databank met Brusselse gesprekken en geluiden documenteert, archiveert en openstelt. Getuigenissen, flarden van gesprekken, monologen, liedjes, soundscapes of ruwe geluiden: zo’n 25.000 geluidsopnames vormen samen een openbare, meerstemmige en meertalige geschiedenis van Brussel. En ze breidt nog steeds uit. Meer info via www.bna-bbot.be of 02 223 21 51. Of loop eens langs: Lakensestraat 119, 1000 Brussel.

organI sat I e In de k I j ker l l l Brusseleir! mokt nog altaaid van zannen tejoêter V an Bossemans & Coppenolle tot Nen Druum in de zoumernacht: er tussenin ligt properkes 25 jaar Brussels Volkstejoêter (BVt) geplaseid. Wat in 2000 begon met een knaller van formaat (een herneming van de eerstgenoemde klassieker uit 1938) groeide al snel uit tot een straf parcours: theater in het plat Brussels. Al is dat eigenlijk een aanfluiting. Want Brussel(s) is hoegenaamd ni plat. levend erfgoed, op en naast de planken. of zeg maar de plansjei. BVt leeft verder: Brusseleir! mokt nog altaaid van zannen tejoêter. Jef De Keyser is een Brusseleir, ook al woont hij op z’n 91ste in Grimbergen. Hij was één van de zeven stichters van het Brussels Volkstejoêter. En ook de eerste voorzitter. Na 4 jaar gaf hij de fakkel al door aan Robert Delathouwer. “In St-Agatha-Berchem liggen mijn roots. Daar ben ik geboren en getogen. We waren altijd gericht op Brussel. Brussels was mijn taal. Ook bij de scouts in Berchem. We waren er met allemaal Vlaamstalige ketjes, maar die groep was wel aangesloten bij de Franstalige vleugel. Alles moest dus officieel in het Frans zijn en dat heb ik altijd absurd gevonden. Brussels was onze taal. Dus ja, de taalstrijd heb ik ook meegemaakt, zij het met intermezzo’s want ik zat natuurlijk ook veel in Congo.” 8 l l l BOp magazine SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 “Met talen heb ik persoonlijk altijd iets gehad. Al van toen ik als gamin op het Heilig Hart College in Ganshoren zat. Talen, dat ging me gewoon goed af. In 1958 trok in de zomer eerst met de Bouworde naar het na-oorlogse Duitsland. Ze hadden er een aalmoezenier nodig en ik had theologie en filosofie gestudeerd. Dus deed ik er op zondag de mis in het Duits. Maar dezelfde zomer trok ik al met de Witte Paters naar Congo. En daar kreeg ik van de Monseigneur als eerste opdracht: ‘je moet Swahili leren’. Dus leerde ik Swahili, vooral van en met de lokale kinderen. En daarna ook het Lingala, de eeuwenoude Bantoetaal.” “Swahili bestaat in twee versies: een officiële taal van de overheden en de kranten en een volkse versie: het Swahili van de mensen. De taal van de mensen, dààr is het mij altijd om te doen. Die wil ik spreken. Ik wil de mensen begrijpen. Dan gaat er wereld open. Zo ook met het Brussels natuurlijk. Dat was de taal van de mensen in de straat. Daarvoor ben ik blijven ijveren. Die interesse is gebleven.”  foto © Jean-Michel Clajot

l l  De Brusselse Keyser ging z’n mosterd halen in… Leuven. Tijdens een eetfeest ging er een lampje branden: “Op vele plaatsen was er een beweging voor lokale dialecten ontstaan. Zo ook in Leuven, en daar kende ik vele mensen. Zelf was ik met het Brusselse dialect bezig, maar op een Leuvens eetfeest van ‘Skept oojt’ zag ik hoe zij daar te werk gingen. Ze hadden ook een tijdschrift en werden geruggesteund door een assistent aan de KU Leuven. Die heb ik ook aangesproken en zo ging de trein aan het rollen. Dat was het begin van de Academie van het Brussels.” “Persoonlijk was ik niet echt met theater bezig. Tenzij dan op zondag in de kerk met een preek in het Swahili”, schatert De Keyser. “Maar ik zag een jonge Geert Dehaes aan het werk in een toneelstuk. Hij speelde er een Brussels personnage en deed dat in perfect Brussels. Ik vond dat geweldig en heb hem dat ook gezegd.” “Dat klopt”, glimlacht Geert Dehaes, de huidige directeur van het overkoepelende Brusseleir! “Ik was nog geen 24 jaar en ze hadden nog een jonge gast nodig. Op 28 september 2000 werd het Brussels Volkstejoêter opgericht aan de keukentafel van Claude Lammens. De dag voordien had ik Jef De Keyser opgebeld. Oei, ‘k zaain a vergeite, antwoordde hij. Maar kom morgenavond af voor de oprichtingsvergadering.” En zo geschiedde. Samen met Claude Lammens, Jef Burm, Roger Van de Voorde, Pol Bovré en Marcel De Schrijver werd het Volkstejoêter opgericht. “Jef Burm was eigenlijk de aanstoker”, geeft Jef De Keyser aan. “Wat de mensen nodig hebben is ontspanning en vermaak. Eens goed kunnen lachen. In het Brussels uiteraard. Theater was daar heel goed geschikt voor en met het theaterstuk Bossemans en Coppenolle werd een klassieker bovengehaald. Meteen een schot in de roos. Het werd een overrompelend succes. Jef had gelijk. Al was voor de Brusselse taal een Marcel De Schrijver mogelijk nog belangrijker. Hij zette (samen met Seraphin De Vriendt, nvdr) met z’n lexicon de academische norm voor het Brussels dialect.” “En het BVT is altijd een toffe bende geweest. Er is enorm veel plezier gemaakt. Dat voelde je ook wanneer je naar een theaterstuk kwam kijken. Ik ben fier dat ik mee aan de wieg stond van iets dat nog steeds bestaat en zichzelf blijft vernieuwen.” De Keyser blijft even in stilte voor zich uit staren. Z’n ogen worden glazig. is het Brussels niet tanend ? Wie spreekt er vandaag nog echt Brussels? “Minder mensen dan vroeger, dat zeker. Maar anderzijds: als je naar een voorstelling van het Volkstejoêter gaat, verschiet je er toch van hoeveel mensen achteraf echt plat Brussels staan te spreken. Een paar jaar terug was er nog een school in Anderlecht die met een aantal jonge gasten een toneelstuk in het Brussels hebben gespeeld. Fantastisch initiatief!” Zelf komt Jef De Keyser nog nauwelijks naar Brussel. “We mogen met onze auto de stad niet meer binnen. Brussels spreek ik eigenlijk enkel nog met m’n 10 jaar jongere zus. En met mijn vrouw Jeanine, maar niet altijd.” Ze is 89 jaar en komt er bij zitten. “Neen, ik ben niet van Brussel maar van St-Brixius-Rode (Meise)”, lacht ze breeduit. “Maar ik kwam er wel vaak. Ik had drie vriendinnen en twee ervan waren van Ganshoren. Daar heb ik veel gezeten. Tante Julia opende er het (intussen legendarische) café In den Hemel. 18 of 19 was ik toen. Ja, echt waar: ik was bij de opening van den Hemel.” Als dat geen goddelijk voorteken was! expo Vaaiventwinteg 25 jaar Brussels Volkstejoêter, dat verdient een expo. Niet op den Heizel, maar wel in het AMVB. Vanaf 12 september tot en met 14 noVan 12 september tot 14 november in AMVB, Arduinkaai 28, 1000 Brussel. telkens van maandag tot vrijdag van 9 tot 17 uur. Al kerjuis? kom mo af! ‘t es vè Buls (’t is voor verniet). Gedurende de tentoonstellingsperiode zullen er ook enkele ludieke events plaatsvinden. Ontdek deze events op www.brusseleir.eu En lees ook Brusseleir!-magazine over 25 jaar BVT. oek al noteire: Vanaf december in Zinnema Anderlecht: ‘nen druum in de zoumernacht’, een romantische komedie. Een verbrusseling van Midsummer Night’s Dream van W. Shakespeare door Claude Lammens. Meer info via www.brusseleir.eu of 02 502 76 93. (FM) l SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 BOp magazine l l 9 vember heten het AMVB en Brusseleir! je welkom op een interactieve verjaardagsretrospectieve. Deze expo neemt je mee op de boeiende reis van 25 jaar Brussels Volkstejoêter. De tentoonstelling toont niet alleen hoe het theater evolueerde, maar ook welke belangrijke rol het Brussels Volkstejoêter speelt bij het levendig houden van het Brussels taalerfgoed. Daarnaast ontdek je hoe het gezelschap een plek veroverde binnen het culturele aanbod van Brussel én daarbuiten, en hoe het als sociale lijm fungeert tussen mensen van verschillende generaties, achtergronden en buurten. Het Brussels Volkstejoêter is veel meer dan theater: het is een plek van ontmoeting, taalplezier en Brusselse fierheid. l organI sat I e In de k I j ker

dagkalender 1 september tot 15 noVember 2025 l l l Maandag 1 september l Qigong l Seniorengym l Turnen 50+ Dinsdag 2 september l Badminton l Op stap met Eksteroog l Stoeldans l Vragenuurtje digicoach Woensdag 3 september l Turnen 50+ Donderdag 4 september l Conditiegym l Dagstappers l Fietsclub l Fotoclub Metaforo Vrijdag 5 september l Conversatietafel Nederlands l Expo Barbara Grote en Catherine B Maandag 8 september l Qigong l Turnen 50+ Dinsdag 9 september l Badminton l Hoe gaat het? En met jou? l Navigeren met Google maps l Pilates l Vragenuurtje digicoach Woensdag 10 september l Pilates l Slotfeest ‘SORRY enkel online’ l Turnen 50+ Donderdag 11 september l Conditiegym l Fietsclub l Fotoclub Metaforo l Workshop Collage Vrijdag 12 september l Holistische kruidenkriebels Maandag 15 september l Bachata Solo l Dansritme l Praatcafé Dementie l Qigong l Seniorengym l Tai Chi 24 vormen l Turnen 50+ Dinsdag 16 september l Aquagym l Badminton l Boomerboks l Op stap met Eksteroog l Parkiboks als medicijn l Pilates l Qigong l Sport je fit l Stoeldans l Vragenuurtje digicoach l Workshop openbaar vervoer apps l Yoga in het ochtendgloren 10 l l l BOp magazine SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 Woensdag 17 september l Conditiegym l Pilates l Senioretics l Social media vragenuurtje l Turnen 50+ Donderdag 18 september l Boomerboks l Conditiegym l Dance mix l Expo ‘Magisch Realisme’ in WIELS l Fietsclub l Fotoclub Metaforo l Qigong l Tone up l Yogaletix Vrijdag 19 september l Cinema Dementia l Conversatietafel Nederlands l Tai chi met de waaier l Yoga voor vrouwen Maandag 22 september l Bachata Solo l Bewegen op verwijzing l Hablemos avanzado l Qigong l Tai Chi 24 vormen l Topics & Practice l Turnen 50+ Dinsdag 23 september l Aquagym l Badminton l Boomerboks l Hablemos intermedio l Parkiboks l Parla Italiano l Pilates l Qigong l Sport je fit l Vragenuurtje digicoach l Wandeling met Google Maps l Yoga in het ochtendgloren Woensdag 24 september l Conditiegym l Jazz binnenstebuiten l Pilates l Senioretics l Turnen 50+ Donderdag 25 september l Boomerboks l Conditiegym l Dance mix l Fietsclub l Fotoclub Metaforo l Interieurbezoek – Huis Devalck l Practical English l Qigong l Tone up l Yogaletix Vrijdag 26 september l Aquarelatelier l Cinema Dementia l Tai chi met de waaier l Yoga voor vrouwen Maandag 29 september l Bachata Solo l Bewegen op verwijzing l Dansritme l Hablemos avanzado l Qigong l Seniorengym l Tai Chi 24 vormen l Topics & Practice l Turnen 50+ Dinsdag 30 september l Aquagym l Badminton l Boomerboks l Hablemos intermedio l Interieurbezoek – Gemeentehuis Vorst l Parkiboks l Parla Italiano l Pilates l Qigong l Sport je fit l Stoeldans l Vragenuurtje digicoach l Yoga in het ochtendgloren Woensdag 1 oktober l Conditiegym l Pilates l Senioretics l Turnen 50+ Donderdag 2 oktober l Boomerboks l Busuitstap Keramis & Bois-du-Luc l Conditiegym l Dance mix l Fietsclub l Fotoclub Metaforo l Practical English l Qigong l Tone up l Yogaletix Vrijdag 3 oktober l Conversatie Nederlands l Tai chi met de waaier l Vernissage Compassionate HeARTs l Yoga voor vrouwen Maandag 6 oktober l Bachata Solo l Hablemos avanzado l Qigong l Tai Chi 24 vormen l Topics & Practice l Turnen 50+ l Van roze olifanten tot lege bovenkamers Dinsdag 7 oktober l Aquagym l Badminton l Boomerboks l Hablemos intermedio l Hiking the 5 l Hoe gaat het? En met jou? l Op stap met Eksteroog l Parkiboks l Parla Italiano l Pilates

l l l dagkalender 1 september tot 15 noVember 2025 l Qigong l Sport je fit l Viva Cinema! l Vragenuurtje digicoach l Yoga in het ochtendgloren l Holistische kruidenkriebels l Tai chi met de waaier l Van stille kracht naar warme verbinding l Yoga voor vrouwen Woensdag 8 oktober l Conditiegym l Pilates l Poëziecafé l Senioretics l Turnen 50+ Donderdag 9 oktober l Boomerboks l Conditiegym l Dance mix l Fotoclub Metaforo l Practical English l Qigong l Tone up l Yogaletix Vrijdag 10 oktober l Tai chi met de waaier l Yoga voor vrouwen Maandag 13 oktober l Dansritme l Hablemos avanzado l Qigong l Seniorengym l Tai Chi 24 vormen l Topics & Practice l Turnen 50+ Dinsdag 14 oktober l Aquagym l Badminton l Boomerboks l Hablemos intermedio l Parkiboks l Parla Italiano l Pilates l Qigong l Sport je fit l Stoeldans l Vragenuurtje digicoach l Yoga in het ochtendgloren Woensdag 15 oktober l Conditiegym l Lezing Francisco Goya l Pilates l Senioretics l Turnen 50+ Donderdag 16 oktober l Boomerboks l Conditiegym l Dance mix l Fotoclub Metaforo l Practical English l Qigong l Tone up l Treinuitstap Oostende l Yogaletix Vrijdag 17 oktober l Conversatie Nederlands l De dagstappers l Finissage Compassionate HeARTs Maandag 20 oktober l Hablemos avanzado l Qigong l Tai Chi 24 vormen l Topics & Practice l Turnen 50+ Dinsdag 21 oktober l Aquagym l Badminton l Boomerboks l Gekleurde Wijsheid l Hablemos intermedio l Hiking the 5 l Infosessie Vrijwilligerswerk l KVS – Danstheater ‘Mariana’ l Op stap met Eksteroog l Parkiboks l Parla Italiano l Pilates l Qigong l Sport je fit l Troostplekken l Viva Cinema! l Vragenuurtje digicoach l Workshop Phishing l Yoga in het ochtendgloren Woensdag 22 oktober l Conditiegym l Hoe ziet jouw ideale troostplek eruit? l Jazz binnenstebuiten l Pilates l Senioretics l Social media vragenuurtje l Turnen 50+ Donderdag 23 oktober l Boomerboks l Conditiegym l Dance mix l Fotoclub Metaforo l Practical English l Qigong l Tone up l Yogaletix Vrijdag 24 oktober l Lezing Nathalie Paarlberg l Tai chi met de waaier l Yoga voor vrouwen Dinsdag 28 oktober l Digitale koffieklets met Lise en Sabrina l Praatgroep de Binnenkamer l Stoeldans l Vragenuurtje digicoach Vrijdag 31 oktober l Aquarelatelier Maandag 3 november l Bachata Solo l Dansritme l Hablemos avanzado l Qigong l Tai Chi 24 vormen l Topics & Practice l Turnen 50+ Dinsdag 4 november l Aquagym l Badminton l Boomerboks l Hablemos intermedio l Hiking the 5 l Hoe gaat het? En met jou? l Op stap met Eksteroog l Parkiboks l Parla Italiano l Pilates l Qigong l Sport je fit l Vragenuurtje digicoach l Yoga in het ochtendgloren Woensdag 5 november l Conditiegym l Expo ‘Goya’ – Europalia in Bozar l Senioretics l Turnen 50+ Donderdag 6 november l Boomerboks l Conditiegym l Dance mix l Fotoclub Metaforo l Practical English l Qigong l Tone up l Yogaletix Vrijdag 7 november l Conversatie Nederlands l Holistische kruidenkriebels l Tai chi met de waaier l Voordracht ‘Leonard Cohen’ l Yoga voor vrouwen Maandag 10 november l Bachata Solo l Qigong l Seniorengym l Tai Chi 24 vormen Woensdag 12 november l Conditiegym l Pilates l Senioretics l Turnen 50+ Donderdag 13 november l Boomerboks l Conditiegym l Dance mix l De dagstappers l Fotoclub Metaforo l Practical English l Qigong l Tone up l Yogaletix Vrijdag 14 november l Expo ‘Goya’ – Europalia in Bozar l Tai chi met de waaier l Yoga voor vrouwen l SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 BOp magazine l l 11

kalender 1 september tot 15 noVember 2025 l CurSuS AQuArelAtelier In deze cursus leer je de nodige vaardigheden van het aquarelleren aan. Zowel beginners als gevorderden zijn welkom. Lesgeefster is Lucienne Nijsters, lid van het Belgisch Instituut voor Aquarel. Volgende sessies op 26/09, 31/10, 21/11, 12/12/2025. Telkens op vrijdagvoormiddag van 9.30 tot 12 uur in het BOp. Prijs voor deze reeks: 60 euro – 44 euro met de BOp-kaart. Deze workshop is momenteel volzet. Toch zin? Laat je zeker op de wachtlijst zetten: 02 210 04 60. Deze zomer liep in het BOp een expo met werk van het Aquarelatelier. Wie langsliep mocht zijn/haar favoriet schilderij uitkiezen. De publieksprijs werd gewonnen door godelieve Bossier. De kunstenares krijgt eerstdaags een doos heerlijke pralines voor haar prachtige hommel. digitAAl Het Brussels ouderenplatform wordt een echt digipunt! Onze digitale werking krijgt een stevige upgrade: voortaan zijn dinsdag en woensdag vaste digidagen bij het Brussels Ouderenplatform. Dankzij een samenwerking met INTEC kunnen we rekenen op de regelmatige aanwezigheid van digicoach Sabrina, die ons meerdere dagen per week bijstaat met praktische hulp en advies rond digitale vragen. Met deze stap maken we digitale ondersteuning laagdrempeliger en toegankelijker voor iedereen die met vragen zit of iets bij wil leren. l Vragenuurtje. Ons vragenuurtje met digicoach Sabrina van digipunt Intec hebben we voortaan op dinsdagvoormiddag (voorheen op donderdag). Dit zal regelmatig gevolgd worden door workshops in de namiddag over uiteenlopende digitale onderwerpen. De exacte data en thema’s vind je op onze website en in deze agenda. Tijdens het vragenuurtje helpt Sabrina je persoonlijk met jouw computer- of multimedia-probleem. Het is gratis, maar maak wel graag een afspraak via 02 210 04 60 of info@bop.brussels. Kan je ondanks een afspraak niet komen? Verwittig dan. Wachten op iemand die niet opdaagt, is niet tof. En het ontneemt anderen de kans. Voortaan op dinsdag! Vragenuurtje op: 2, 9, 16, 23 & 30 september; 7, 14, 21 & 28 oktober; 4 november, telkens op afspraak tussen 9.30 uur tot 12.30 uur in het BOp. Gratis deelname, betaalcode: hoeraaa! l nieuW! Vanaf nu is er ook op woensdag doorlopende permanentie. Iedereen is welkom om vrij binnen te lopen, met of zonder afspraak. Je kan dan gebruik maken van een computer ter plaatse, of je eigen toestel meebrengen voor hulp of uitleg. We willen zoveel mogelijk mensen bereiken met dit aanbod, dus kom gerust langs en geef het door aan 12 l l l BOp magazine SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 l l anderen. Hoe meer mensen we bereiken, hoe sterker we dit initiatief kunnen uitbouwen. Prijskaartje? Om onze vrijwilligers te betalen, vragen we voor de workshops een kleine bijdrage, al de rest is… gratis! Ongelofelijk maar waar. l nieuW! Social media vragenuurtje met digicoach Zoë. Wil je beter wegwijs worden op platforms zoals Facebook, Instagram, of WhatsApp? Heb je vragen over hoe je berichten plaatst, foto’s deelt, of je privacy instelt? Kom langs met je smartphone of tablet en social media-experte Zoë helpt je graag op weg. Samen maken we social media leuk en eenvoudig! Het is gratis, maar maak wel graag een afspraak via 02 210 04 60 of info@bop.brussels. Kan je ondanks een afspraak niet komen? Verwittig dan. Wachten op iemand die niet opdaagt, is niet tof. En het ontneemt anderen de kans. Op woensdag 17 september & 22 oktober in het BOp, telkens op afspraak tussen 13.30 uur tot 16.30 uur. Gratis deelname, betaalcode: hoeraaa! l Workshops met Frans en/of Sabrina. Dit is een leer- en oefenmoment rond een bepaald thema. De workshop start met een woordje uitleg, gevolgd door een aantal oefeningen. Op het einde van de workshop kan je vragen stellen over het thema van die dag. n leer navigeren met google Maps – met digicoach Sabrina. Ben je vaak onzeker over hoe je ergens moet geraken? In deze workshop leer je hoe je met Google Maps routes opzoekt, je locatie deelt en zelfs je favoriete plaatsen opslaat. Sabrina toont je stap voor stap hoe je je weg vindt, zowel te voet als met de auto of het openbaar vervoer. Een handige workshop voor wie vlotter wil leren bewegen in de digitale én echte wereld. Op dinsdag 9 september om 14 uur: 6 euro, met BOp-kaart 4 euro, Paspartoe-kansentarief 2 euro, betaalcode: 48012 + datum. n openbaar vervoer apps – met digihelper Frans. Ontdek hoe je makkelijk je reis plant met de bus, tram of trein. Frans legt je uit hoe je apps zoals De Lijn, NMBS of Google Maps gebruikt om vertrektijden op te zoeken, routes te plannen en overstappen te begrijpen. We oefenen samen hoe je een halte vindt in de buurt, een route uitstippelt en meldingen over vertragingen ontvangt. Ideaal voor wie meer zelfvertrouwen wil krijgen in het gebruik van het openbaar vervoer. Op 16 september om 14 uur; 6 euro, met BOp-kaart 4 euro, Paspartoe-kansentarief 2 euro, betaalcode: 48012 + datum. n Wandeling met google Maps. Leer navigeren met Google Maps tijdens een wandeling. We brengen de theorie in de praktijk. Op 9 september gaf digicoach Sabrina

l l l kalender 1 september tot 15 noVember 2025 een workshop over deze app en op dinsdag 23 september gaan we er mee aan de slag. We gaan op wandel met onze GSM en zetten er de verschillende stops in. Van punt A naar punt B naar punt C – we volgen de weg op onze GSM maar blijven ook in groep. Ook leren we onderweg QR codes scannen… geen zorgen als je dit nog niet kan, we helpen elkaar. Op dinsdag 23 september in het BOp, vertrekken op een kleine wandeling om 14 uur. Gratis deelname, betaalcode: hoeraaa! n phishing – met digihelper Frans. Wat is phishing en hoe herken je een verdachte e-mail, sms of website? In deze workshop leer je hoe oplichters te werk gaan en – belangrijker nog – hoe jij jezelf kunt beschermen tegen digitale valstrikken. Frans geeft duidelijke voorbeelden en toont je waar je op moet letten. Daarna oefenen we samen hoe je veilig met berichten en e-mails omgaat. Deze workshop is een must voor iedereen die online actief is. Op 21 oktober om 14 uur; 6 euro, met BOp-kaart 4 euro, Paspartoe-kansentarief 2 euro, betaalcode: 48012 + datum. l nieuW! digitale koffieklets met lise en Sabrina. Technologie en het internet hoeven niet altijd droog, moeilijk of eng te zijn. Tijdens deze gezellige koffieklets laten Lise en Sabrina zien hoe tof het online leven kan zijn! We surfen samen op het internet, kijken een paar nostalgische filmpjes op YouTube en delen herinneringen. Geen technische uitleg, gewoon plezier en ontspanning met een koffietje erbij. Stel gerust je vragen over de leuke kanten van het internet – het wordt een warm en informeel moment. Op dinsdag 28 oktober in het BOp om 14 uur. Gratis deelname, koffie inbegrepen, betaalcode: hoeraaa! l extern: digitale ondersteuning in Muntpunt. Je kan er terecht met algemene vragen over het gebruik van een computer, tablet of smartphone. Misschien zit je wel met specifieke vragen over online videochatten, e-boeken, het online-aanbod van Muntpunt... Weet de digitale ondersteuner het antwoord niet meteen, dan biedt de bibliotheek of het internet raad. We zoeken we samen naar een oplossing. Je toestel herstellen kan hier niet, raadgeven en mogelijke oplossingen aangereikt krijgen wel. Elke weekdag tussen 14 en 16 uur in de computerzaal in Muntpunt, derde verdieping. Gratis. FotoCluB De fotoclub Metaforo werd jarenlang begeleid door Leo Jo Estercam. Momenteel zoeken wij, sinds het plotse overlijden van Leo, nog uit hoe het verder moet zonder hem. Hopelijk vinden we snel iemand die de fotogroep mee op sleeptouw wil nemen. De huidige fotogroep komt wekelijks op donderdag samen in het BOp om hun foto’s samen te bespreken. Deze bijeenkomsten van Metaforo zijn momenteel gratis (enkel drank tijdens de pauze is te betalen) en dit tot een nieuwe begeleider gevonden wordt. De volgende thema’s (onder voorbehoud) zijn: 04/09 (foto’s anders, bewerkt, heel donker of licht, meer high of lowkey, superpositie), 11/09 (onverwachte of speciale voorwerpen), 18/09 (stilleven), 25/09 (hobby’s), 02/10 (droogte/nattigheid), 09/10 (in het midden – centraal), 16/10 (transportmiddelen met een verhaal), 23/10 (kracht). Een bespreking kan ook vervangen worden door een gezamenlijke foto-uitstap. Ben ook jij geïnteresseerd? Stuur een mailtje naar info@bop. brussels of bel 02 210 04 60 en we houden je graag op de hoogte. SLOTfEEST vaN *SOrrY daT kaN ENkEL ONLINE * 10 september: 10-13 uur in Wijkhuis Chamberry Sinds januari kwam een groep bewoners uit Etterbeek samen om verhalen te schrijven over hoe moeilijk het is om mee te zijn met de digitale wereld en hoe sociale contacten meer en meer van achter de gsm of de computer plaatsvinden. Tijdens een feestelijke voormiddag tonen ze de resultaten van hun werk: een film van 25 minuten, een slam-nummer en een kleurrijk affiche. Ook BOp werkte mee aan dit project tegen digitale uitsluiting. Op 10 september om 10 uur komen we samen in Wijkhuis Chambery voor een première van de film Sorry, Uniquement Online. Van 10.30 uur tot 12 uur maken we een digitale wandeling door de wijk en om 12.30 uur komen we terug samen in wijkhuis Chambery voor een feestelijke maaltijd waarbij we ook hun 30-jarig bestaan vieren. Kom dat meemaken (want kan niet online!). jAZZ BinnenSteBuiten In 1925 maakt Louis Armstrong de eerste opnamen onder zijn naam met de Hot Five. Nog in 1925 komt Duke Ellington voor het eerst in de studio met een orkest onder zijn naam. Een eeuw later in 2025 is hun muziek nog springlevend en wordt er voortgebouwd op hun traditie door onder andere Wynton Marsalis, Michael White, evan Christopher en Wycliffe gordon om slechts deze te noemen. Van traditie l SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 BOp magazine l l 13

kalender 1 september tot 15 noVember 2025 l naar vernieuwing en terug volgt deze fascinerende reis met klank en beeld in het najaar van 2025. Voordrachtgever: Professor Piet Van de Craen. l Woensdag 24 september: Van duke ellington tot Wynton Marsalis. Duke Ellington leidt vanaf 1925 een orkest. Dat doet hij 49 jaar lang tot 1974. Zijn unieke muziek is tijdloos en de duizenden composities van zijn hand zijn nog dagelijks te horen. Zijn voornaamste solisten onder andere Johnny Hodges, Cootie Williams, Ben Webster, Ray Nance en Paul Gonsalves zijn legendarisch. Wynton Marsalis is vanaf 1991 muzikaal en artistiek directeur van het Jazz Lincoln Center Orchestra, en werkt aan een oeuvre dat de jazztraditie voortzet en Ellington en zijn orkest eert door het uitvoeren en bewerken van composities maar in een hedendaagse context. Een boeiende en geslaagde onderneming. l Woensdag 22 oktober: louis Armstrong in Hollywood. De wereldberoemde Louis Armstrong komt vanaf midden jaren 1930 geregeld in Hollywoodstudio’s. Hoewel de heersende gewoonte is om zwarten uitsluitend ondergeschikte rollen te laten spelen zoals kok, portier of liftboy, zorgt het aanstekelijke charisma van Louis voor parels bij elke filmrol. Verkleed als een helse duivel of een paard toezingend, de scènes zijn meeslepend, onvergetelijk en emotioneel. Later in de jaren vijftig speelt hij vaak zichzelf als muzikant en dat is zo mogelijk nog indrukwekkender. Louis in Hollywood doet Hollywood blozen. l l Meer info & wachtlijst via Annelies Lievrouw alievrouw@auderghem.brussels of 02 672 38 42 En/of wip op 1 oktober vanaf 19 uur eens binnen op het promo-evenement Bookclub extravaganza van Muntpunt (Muntplein 6). Daar laten 9 Brusselse leesclubs in hun kaarten kijken. In het Nederlands en het Engels. Maak je keuze uit een breed assortiment Brusselse boekenclubs (NL/EN), ontmoet je literaire match en vier je liefde voor boeken. poËZieCAFe Het BOp organiseert samen met Muntpunt en GC De Markten poëzienamiddagen. Voordrachtgever is Ivo Van Strijtem. Met de steun van Literatuur Vlaanderen. l Woensdag 8 oktober: españa en el corazón in de buurt van de plaza Mayor in hartje Brussel. Daar wachten de kompanen Federico Garcia Lorca en Rafael Alberti ons op. Boeiende, muzikale, onvergelijkbare gedichten hebben beide heren, vrienden van Pablo Neruda, bij elkaar geschreven. Zij traden in de voetsporen van de al even talentrijke dichters Juan Ramón Jiménez en Antonio Machado, die elk op hun specifieke manier de liefde hebben bezongen. Ook de tragische Rosalia de Castro zal ons vergezellen. Maar eerst luisteren we naar enkele gedichten van J.W. F. Werumeus Buning die Spanje zeer in het hart droeg. Deze namiddag vindt plaats naar aanleiding van Europalia España. Op woensdag 24 september en 22 oktober van 14 tot 16 uur in het BOp. Deelname per voordracht: 8 euro, met BOp-kaart 6 euro, Paspartoe-kansentarief 2 euro, tegen omruiling van 30 Paspartoepunten gratis. Inclusief syllabus. Betaalcode: 41725 + datum. Noteer alvast ook 19 november en 17 december als volgende jazznamiddagen in het BOp. leeSlAMp Een geweldig boek, een boeiende discussie en het aroma van verse koffie of thee. Dat is het recept voor de leeslamp. We laten elke sessie ons licht schijnen op een bijzondere roman, recent of klassiek werk. In een ongedwongen sfeer vertelt iedereen zijn ervaringen en opmerkingen bij het gelezen boek. In Muntpunt zijn de Boekbabbels al vele seizoenen volzet. Dus zochten de ook andere oorden op. Samen met de bibliotheken van Watermaal-Bosvoorde (W-B) en oudergem (o) richtte BOp een tweede leesclub op. En jawel… intussen ook volzet. Maar laat je niettemin op de wachtlijst zetten. 14 l l l BOp magazine SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 Afspraak om 14 uur in het BOp. Bijdrage per voordracht: 8 euro, met BOp-kaart 6 euro, Paspartoe-kansentarief 2 euro, tegen omruiling van 30 Paspartoepunten gratis. Syllabus inbegrepen. Betaalcode: 44050 + datum. Noteer alvast ook woensdag 26 november in je agenda waar Ivo van Strijtem terugblikt op 20 jaar poëziecafé in Brussel! Een feesteditie. SCHrijFAtelier in het Bop Beste pennenkunstenaars, verhalenbrouwers en woordenwevers, laten we elkaar inspireren in het BOp-schrijfatelier. De sfeer blijft vertrouwd: vol gezelligheid en creativiteit. Neem gerust al een verhaal of stukje tekst mee naar de eerste bijeenkomst. Geen stress als het je niet lukt om tegen dan iets klaar te toveren. Dan laat je je gewoon inspireren door de verhalen van anderen en kom je wel de volgende maand terug met jouw eigen creatie! Nieuwe gezichten blijven van harte welkom. Telkens op de eerste maandag van de maand, 1 september & 6 oktober van 13u30 tot 15u30. Gratis deelname. Info en inschrijvingen: lise.demeulemeester@bop.brussels, 02 210 04 72. WikiImmages op Pixabay Lorca by Surreal Name Given, CC BY 2.0

l l l kalender 1 september tot 15 noVember 2025 in de bibliotheek van ukkel Op zoek naar een plek waar je vrij kunt schrijven en van anderen kunt leren? Ons Schrijfatelier biedt een gemoedelijke omgeving zonder druk, waar iedereen zich op zijn gemak kan voelen. Je kan er ervaren hoe anderen zich uitdrukken en zo van elkaar leren. Volgende bijeenkomst vindt plaats op 3 oktober en 7 november in de bibliotheek van Ukkel, De Broyerstraat 27 - 1180 Ukkel 02/605 14 76. Meer info: lise.demeulemeester@bop.brussels of 02 210 04 72. tAAlleergAngen l topics & practice (conversatie & grammatica Engels). Lerares: Veronique Steens. Elke maandag van 9.30 tot 11.30 uur. Lessen starten op 22 september. Betaalcode: 43001. l practical english (conversatie Engels). Lerares: Michelle Mildiner. Elke donderdag van 10 tot 12 uur. Lessen starten op 25 september. Betaalcode: 43010. l Hablemos español intermedio (Spaans - conversatie & grammatica). Op dit niveau leren we de verleden tijd te gebruiken om over onze ervaringen, reizen en herinneringen te praten. We breiden onze woordenschat uit door het lezen van korte verhalen en artikels. Aspecten van de Spaanse en Latijns-Amerikaanse cultuur komen aan bod. Lerares: Ginna Alvarez. Elke dinsdag van 10 tot 12 uur. Lessen starten op 23 september. Betaalcode 43021. l Hablemos español avanzado (Spaans – conversatie voor gevorderden). In deze groep analyseren en bespreken we de actualiteit, artikels en verhalen van Spaanse en LatijnsAmerikaanse auteurs. We praten over onze dagelijkse ervaringen. Door middel van lezen, schrijfoefeningen en andere activiteiten verbeteren we verder onze grammatica. Lerares: Ginna Alvarez. Elke maandag van 9.30 tot 11.30 uur. Lessen starten op 22 september. Betaalcode: 43020. l parla italiano (grammatica en conversatie). Lerares: Rosanna Gangemi. Elke dinsdag van 14 tot 16 uur. Lessen starten op 23 september. Betaalcode: 43013. In het BOp, Zaterdagplein 6 te 1000 Brussel. Prijs per module van 15 lessen: 90 euro, met BOp-kaart 75 euro (fotokopieën inbegrepen). Geen lessen tijdens de schoolvakanties. Info: Rony Verhasselt, tel. 02 210 04 62, rony.verhasselt@bop.brussels. NIEUW! CONvErSaTIETafELS NEdErLaNdS Het Brussels Ouderenplatform is er voor alle ouderen. Ook voor zij die nog niet zo goed Nederlands praten. Brussel is immers een grootstad waarin mensen van diverse origine wonen. En die dus ook hier ouder worden. Ze zijn van harte welkom in het BOp. We geven géén les of cursus, maar praten met elkaar. We geven geen punten of huiswerk en fouten maken mag. Babbelen is de boodschap! en lachen. in het nederlands. Iedereen is welkom: hoe meer kleur, hoe liever. We leren immers van elkaar. Dit is een conversatietafel speciaal voor mensen met een andere thuistaal. Al is een basiskennis van het Nederlands natuurlijk handig. Wij zorgen voor koffie, thee en warmte. En jullie voor de gezelligheid. Op speciaal verzoek: bij zonnig weer trekken we naar buiten (binnentuin Grand Hospice): we koppelen het nuttige aan het aangename! Soms combineren we het praten met een buurtwandeling: ook dat levert fijne gesprekken op. n Wanneer? Iedere 1ste en 3de vrijdag van de maand: 5 & 19 september, 3 & 17 oktober, 7 november. n Waar? In & rond het BOp, Zaterdagplein 6 in 1000 Brussel van 14 u tot 16 uur. (Bij zonnig weer trekken we naar buiten.) n prijs? Gratis (koffie, thee of water inclusief!) We streven naar tafels van maximum 6 personen. Begeleiders: Christina De Wachter & Claudine Pauwels. n interesse? Tel. 02/210 04 60 of mail naar info@bop.brussels. Meer info via rony.verhasselt@bop.brussels. of ken je iemand anders die iets kan hebben aan deze conversatietafel? Bezorg haar/hem dit berichtje! nieuW! WorkSHop CollAge Je hoeft geen grootse tekenaar of schilder te zijn om toch prachtige kunstwerken te kunnen maken. Collage leent zich daar perfect toe. dat komt beeldend kunstenaar Catherine Bracke ons op donderdag 11 september uit de doeken doen. Na een korte presentatie van kunstwerken en concrete technieken kan iedereen een eigen creatie maken in het formaat van zijn of haar keuze. En gebaseerd op een thema dat hem of haar aanspreekt (portret, herinnering, reis, toekomst, gevoelens, ...). De workshop staat open voor iedereen, beginners of gevorderden. Het materiaal wordt ter plaatse verstrekt. Deelnemers kunnen natuurlijk ook zelf hun favoriete tijdschriften of papier meenemen. Op donderdag 11 september om 14 uur. Prijs: 10 euro (7 euro voor deelnemers met BOp-kaart, 2 euro met Paspartoe-kansentarief). Maximaal 10 tot 12 deelnemers. Inschrijven via www.bop.brussels of 02 210 04 60. Betaalcode: 43060. Twijfel je nog? Kom dan zeker ook de tentoonstelling van Barbara Grote & Catherine B. in BOp bekijken. Ze loopt van 21 augustus tot 12 september (meer info op pagina 2). Met een ‘meet & greet the artists’ op 5 september van 11 tot 13 uur. l SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 BOp magazine l l 15

kalender 1 september tot 15 noVember 2025 l INfOSESSIE vrIJWILLIGErSWErk l Dinsdag 21 oktober om 10 uur: Benieuwd naar wat vrijwilligerswerk in Brussel voor jou kan betekenen? Het Steunpunt Vrijwilligerswerk Brussel organiseert een inspirerende workshop voor iedereen die interesse heeft in vrijwilligerswerk. In deze interactieve sessie gaan we aan de slag met onze talentenscan. We staan stil bij jouw unieke talenten, vaardigheden en interesses. Aan de hand van je talenten helpen we je persoonlijk op weg naar vrijwilligerswerk dat echt bij jou past. Voor wie? n Mensen die actief op zoek zijn naar vrijwilligerswerk n Twijfelaars die willen verkennen of het iets is voor hen n Iedereen die nieuwsgierig is naar wat vrijwilligerswerk in Brussel kan bieden Op dinsdag 21 oktober om 10 uur in het BOp. Gratis, maar gelieve wel in te schrijven. Contact: lise.demeulemeester@bop. brussels. Cultuur leZingen l Woensdag 15 oktober: goya, de Spaanse schilder van de menselijke schaduwkanten. Francisco de Goya y Lucientes (1746-1828) wordt als wegbereider van de moderne kunst beschouwd. Goya is een buitengewone en ongewone kunstenaar. Officiële hofschilder maar ook weergaloze criticaster. Zo toont de schilder en graveur zich een pientere maatschappelijke en psychologische observator maar ook een virulente verdediger van de ideeën van de Verlichting. Zijn tekeningen en gravures klagen het politieke absolutisme, de katholieke dogma’s maar ook de verdwazing en het bijgeloof aan. Maar Goya is nooit eenduidig; hij is vooral een mens die nadenkt. Van 8 oktober tot 11 januari kan je in Bozar de expo Goya en het Spaanse realisme bezoeken, de hoofdtentoonstelling van Europalia España. Voordrachtgever: Machteld De Schrijver. Afspraak op 15 oktober om 14 uur in het BOp. Prijs: 8 euro, met BOp-kaart 6 euro, Paspartoe-kansentarief 2 euro. Betaalcode: 41244. l Vrijdag 24 oktober: nathalie paarlberg over haar boek ‘je ogen zijn mooi’. Nathalie Paarlberg (1986) is kunsthistorica en woonde drie jaar in Afghanistan. Sinds 2017 werkt ze voor de ngo Turquoise Mountain, opgezet door de Britse koning Charles om cultureel erfgoed in conflictgebieden te beschermen. Ze woont met haar man en drie kinderen in Den Haag en reist nog altijd jaarlijks naar Afghanistan. Wat zien onze ogen als ze kijken naar Afghanistan? Is schoonheid nog te vinden te midden van verwoesting? ‘Je ogen zijn mooi’ is een adembenemende, persoonlijke ontdekkingsreis van acht jaar door Afghanistan. Onverschrokken trekt Nathalie Paarlberg door het land, van de uitgestrekte steppen in het noorden tot Kandahar in het 16 l l l BOp magazine SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 l l zuiden, de thuisbasis van de Taliban, op zoek naar schoonheid en sporen van het verleden in het heden. Afspraak op 24 oktober om 14 uur in het BOp. Prijs: 8 euro, met BOp-kaart 6 euro, Paspartoe-kansentarief 2 euro. Mits omruiling van 30 Paspartoe-punten gratis. Een aanrader! Betaalcode: 41245. MuZiek l Vrijdag 7 november: leonard Cohen – ‘going Home’. Leonard Cohen overleed op 7 november 2016, kort na zijn 82ste verjaardag en de voorstelling van zijn 14de album. Sinds de jaren vijftig was hij 60 jaar (!) lang onafgebroken eigenzinnig, artistiek en maatschappelijk bezig als schrijver, dichter, zanger songwriter, vrouwenliefhebber, filosoof en levenskunstenaar. Zijn populariteit nam met de jaren alsmaar toe. peter Vereecke neemt je graag mee op een muzische verkenningswandeling. Het wordt een boeiende, intieme, inspirerende en filosofische beleving aan de hand van uitvoerig klank- en beeldmateriaal over het leven en werk van een bijzonder man. Cohen bleef zijn leven zijn eigen weg gaan op zoek naar schoonheid, waarheid en de diepere zin van ons bestaan. Afspraak op 7 november om 14 uur in het BOp, Zaterdagplein 6 in 1000 Brussel. Prijs: 9 euro, met BOp-kaart 7 euro, Paspartoe-kansentarief 2 euro. Tegen omruiling van 35 Paspartoe-punten gratis. Betaalcode: 41726. l Zondag 23 november: Belgian national orchestra. Onder leiding van roderick Cox, piano-joyce yang. passion and Faith. Programma: de Sinfonia No.4. ‘Strands’ werd in 1996 gecomponeerd door george Walker. Hij is de eerste AfroAmerikaan die de Pulitzerprijs voor muziek won. Strands weeft verschillende ‘draden’ van muziek samen waarbij ritmes, harmonieën en contrasten worden gecombineerd om een indrukwekkende sonore textuur te creëren. tchaikovsky’s Vierde symfonie is misschien wel de meest explosieve uit zijn oeuvre. Het begint met een herhaald ritmisch motief, vergelijkbaar met de Vijfde symfonie van Beethoven. Ze neemt de luisteraar vanaf de eerste noten mee. Deze symfonie blijft altijd verrassen en wordt beschouwd als een van de belangrijkste en meest virtuoze werken in het moderne symfonische repertoire. rachmaninovs Rapsodie op een thema van Paganini maakt de namiddag compleet, het plaatst de piano in de schijnwerpers. Afspraak op 23 november om 14.30 uur in Bozar. Concert om 15 uur. Tickets worden overhandigd aan een infostand net voor de ticketcontrole. Inschrijvingen worden eind oktober afgesloCC BY 2.0 - Takahiro Kyono

l l l kalender 1 september tot 15 noVember 2025 ten. Prijs: 28 euro, met BOp-kaart 26 euro voor plaatsen in 3de categorie. Betaalcode: 41711. op StAp te voet l Donderdag 25 september: Huis devalck. In 1900 koopt de jonge architect Gaspard Devalck een groot terrein in het landelijke Schaarbeek. Hij bouwt er 6 huizen, waarvan eentje voor zichzelf en zijn moeder. Twee van de huizen gelegen in de André Van Hasseltstraat 32-34, zijn vandaag als monument geklasseerd. Ze bevatten een uitzonderlijk ensemble van glas-in-loodramen. Ook het interieur is beschermd. Samen met de gids (die tevens eigenaar is) bezoeken we het huis. Afspraak op 25 september om 14.30 uur in de André Van Hasseltstraat 32 te 1030 Schaarbeek. Op wandelafstand van het Daillyplein (bus 29). Prijs: 26 euro, met BOpkaart 24 euro voor inkom en gids. Betaalcode: 42307. l Dinsdag 30 september: gemeentehuis Vorst. Toen Dewin begin jaren ’30 plannen tekende voor het gemeentehuis van Vorst, de gemeente waar hij zelf woonde, stond hij op het hoogtepunt van zijn carrière. Hij ontwierp een pand in art deco-stijl met invloeden van modernisme. Na een ingrijpende renovatie van tien jaar is het gemeentehuis van Vorst in haar glorie hersteld. De oorspronkelijke kleuren zijn terug, net als de glans op het meubilair van De Coene. De functie van het gebouw van architect Jean-Baptiste Dewin bleef ongewijzigd. Rondleiding met een gids van Korei. Afspraak op 30 september om 14.30 uur in de Pastoorstraat 2 te 1190 Vorst. Bereikbaar met bus 52 vanaf het Centraal Station. Prijs: 12 euro, met BOp-kaart 10 euro, Paspartoekansentarief 2 euro. Betaalcode: 42308. Met de bus l Donderdag 2 oktober: keramis la louvière & Bois-duluc. Keramis, een museum gewijd aan de keramiek, werd op de site van de oude faiencefabriek Boch in La Louvière opgericht. De hedendaagse en gedurfde architectuur omvat een oud geklasseerd gebouw dat drie gigantische flessenvormige ovens bevat. Het zijn de laatste Belgische exemplaren van dit type. In Keramis kan je een interessante collectie keramiek bewonderen waaronder stukken van de voormalige Boch-fabriek en hedendaagse werken. Na de koffie en gebakje krijgen we er een rondleiding met gids. De site van Bois-du-Luc, bestaand uit de oude groeve, de bovengrondse werkplaatsen en ook de wijk bij de mijn, vormt in meerdere opzichten een buitengewoon geheel. Als getuige van de industriële periode leert de site ons over de economische, sociale, technologische en culturele geschiedenis van een hele regio. Bezoek met gids na ons hoofdgerecht en dessert in de vlak bij gelegen Brasserie L’Intuition. Een uitstap om duimen en vingers bij af te likken! Vertrek op 2 oktober om 8 uur aan de Nationale Bank van België, Berlaimontlaan-dichtbij de kathedraal. Busmaatschappij Van Eyken Tours, bus met groene tinten. Prijs: 74 euro, met BOpkaart 72 euro. Houders van een Museumpas kunnen 6 euro in mindering brengen. Betaalcode: 41510. Met de trein l Donderdag 16 oktober: Het is zondag op zee! - Venetiaanse gaanderijen oostende. Mu.ZEE sloot in januari 2025 voor drie jaar de deuren van haar gekende hoofdgebouw in de Oostendse Romestraat voor een grondige renovatie. Tijdens die periode blijft Mu.ZEE actief: niet alleen in het eigen Permekemuseum in Jabbeke en het Peiremuzee in KnokkeHeist, maar ook in de vorm van tentoonstellingen in andere steden. In Oostende zelf neemt Mu.ZEE tijdens de sluiting haar intrek in de statige Venetiaanse Gaanderijen, ontworpen door Henri Maquet en gebouwd tussen 1900 en 1903. Hier toont Mu.Zee het beste van zichzelf, dat wil zeggen: tot de verbeelding sprekende kunst in België van 1880 tot… morgen. Op de Oostendse dijk met uitzicht op zee, zijn delen van de Mu.ZEE-collectie te zien in drie zones. De galerie biedt ruimte voor thematische tentoonstellingen. In de grote zaal ligt de focus telkens op één kunstwerk, kunstenaar, archief of ensemble. Achteraan de grote zaal, biedt een actief depot inkijk achter de schermen van een museale werking. Rondleiding met gids na de koffie in Brasserie Oport. Afspraak op 16 oktober om 8.45 uur in de grote hal van het Centraal Station Brussel, trein om 9.01 uur. Prijs: 29 euro, met BOp-kaart 27 euro voor toegang-gids en koffie. Houders van een Museumpas kunnen 10 euro in mindering brengen. Betaalcode: 41627. tentoonStellingen & MuSeA l Donderdag 18 september: Magisch realisme: natuurlijke wan/orde verbeeld. Hoe geven we vorm aan onze leefomgeving in een tijd waarin we geconfronteerd worden met planetaire verschuivingen en ecologische uitdagingen? De expo brengt meer dan dertig kunstenaars samen in WielS en biedt nieuwe perspectieven op onze relatie met de planeet. De tentoonstelling nodigt uit om afstand te nemen van systemen die gedreven worden door eindeloze groei en de uitputting van grondstoffen, en in plaats daarvan de connectie op te zoeken met de vele verstrengelingen die onze biosfeer vormen. Afspraak op 18 september om 14 uur in WIELS, Van Volxemlaan 354 in 1190 Brussel. Bereikbaar met tram 82-97 en bus 49-50. Prijs: 10 euro, met BOp-kaart 8 euro, Paspartoe-kansentarief 2 euro voor toegang en gids. Betaalcode: 41351. l Woensdag 5 en vrijdag 14 november: europalia españa: luz y sombra. goya en het Spaanse realisme. Francisco de Goya (1746-1828) verwierf roem met monumentale portretten van de hogere kringen en traditionele scènes van volksfeesten. Maar ook in schril contrast daarmee met zijn felle, pakkende uitbeeldingen van het onrecht, de wantoel SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 BOp magazine l l 17

kalender 1 september tot 15 noVember 2025 l standen en verschrikkingen van zijn tijd. De hoofdtentoonstelling van Europalia España brengt gravures en schilderijen van Goya uit collecties van over de hele wereld samen, in dialoog met werken van tijdgenoten en kunstenaars van recentere en hedendaagse generaties. Het geheel verkent Goya’s formele, conceptuele en ideologische nalatenschap die blijft intrigeren, ontroeren en inspireren en die bijdroeg aan de beeldvorming van Spanje. Afspraak op 5 of 14 november, telkens om 14 uur in Bozar. Prijs: 22 euro, met BOp-kaart 20 euro voor toegang en gids, combitarief niet cumuleerbaar met Museumpas. Betaalcode: 41352. + datum van keuze tHeAter l Dinsdag 21 oktober: danstheater ‘Mariana’ (Europalia España). De hedendaagse danseres luz Arcas werd in 2024 bekroond met de Spaanse Nationale Prijs voor dans. Nu waagt ze zich met ‘Mariana’ voor het eerst expliciet aan een fysieke ontmoeting met flamenco op het podium. Ze wordt geflankeerd door een gemengde groep muzikanten, mét en zonder flamenco-achtergrond. Ze vertrekt vanuit de complexe relatie tussen mens en (werk)dier, en de flamencomuziek die traditioneel werd gezongen en gespeeld tijdens feesten. En bij het temmen en het werken met dieren op het land. l l Een gedetailleerde folder is te verkrijgen op de sportdienst, 02 210 04 65 of ingrid.peeters@bop.brussels. Contacteer de tochtleider (zie de telefoonnummers bij de respectievelijke wandeling) om op de hoogte te zijn van eventuele wijzigingen. l Fietsclub 50+. Wekelijks verzamelen we op donderdag (tussen april en oktober) voor een fietstocht van 55 tot 60 km. Picknick meebrengen! Vraag een gedetailleerde folder aan bij ingrid.peeters@bop.brussels of 02 210 04 65. Op het programma: op 4 september: de keureroute (0472 44 43 27), op 11 september: de denderroute (0497 43 58 62), op 18 september: tussen dender en Schelle (0477 51 45 88 en 0475 31 85 77), op 25 september: de duvelroute (0475 76 64 12 en 0486 73 66 17) en op 2 oktober: de jubileumroute (0486 15 76 75). l nordic walking. Wandeltochten van ongeveer 8 km. Tweewekelijks op dinsdag, telkens van 10 tot 12.30 uur. Vraag de uitgebreide folder aan bij Christiane Geryl, 02 660 13 27 of 0498 53 82 84 en gerychrist@voo.be. GrOEpSSESSIES BEWEGEN Op vErWIJzING Wist je dat onze Bewegen op Verwijzing-coaches niet alleen individueel begeleiden, maar ook groepssessies organiseren? Samen bewegen in groep werkt motiverend en heeft een positieve impact op je welzijn. Een verwijsbrief is nodig! Die kan je vragen bij jouw(huis) arts, verpleegkundige, kinesist, diëtist, apotheker, maatschappelijk werker, psycholoog, ergotherapeut, vroedvrouw of podoloog. Afspraak op 21 oktober om 18.45 uur (voorstelling van 19 tot 20.40 uur) in de KVS-BOL, Lakensestraat 146 in 1000 Brussel. Prijs: 2 euro met de steun van Paspartoe. Plaatsen in 2de categorie op het 2de balkon. Betaalcode: 41926. Sport l Wandelingen met de dagstappers. Klaar voor een uitdaging? Wandel je graag in groep? Met de Dagstappers ben je een hele dag op stap. De wandelingen zijn zowat 15 tot 20 km lang. Meer details vind je in een folder, te verkrijgen op de sportdienst, 02 210 04 65 of ingrid.peeters@bop.brussels. Op 4 september: van Heide naar kalmthout (19 km; info: 0477 52 28 02); Op 17 oktober in lier (19 km; info: 0479 01 38 56) en op 13 november in Herzele-Burst (17km; info: 0468 01 03 33). Info over de tochten kan je ook opvragen bij frans.vindevoghel@skynet.be. l Wandelen met eksteroog. Tweemaal per maand op dinsdag, een wandeling van een halve dag. Telkens van 10.30 tot 13 uur. Afstand ongeveer 8 km. Op 2 september: Merchtem (0479 35 97 41), op 16 september: Humbeek-Beigem (0495 26 60 43), op 7 oktober: koningslotangebeekbos (0499 98 14 30), op 21 oktober: Wemmel (0471 38 67 68) en op 4 november: ternat (0474 78 45 78). 18 l l l BOp magazine SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 Op maandag 22 september en maandag 29 september in het BOp, telkens van 13u30 tot 15u00. Inschrijven via 0493/35.59.15 of karen.feyen@bewegenopverwijzing.be. Maar je kan ook op diverse andere data terecht in Comenius Koekelberg en VGC (Emile Jacqmainlaan 135). Neem dan contact op met 0494/82.19.53 of ann.ceyssens@bewegenopverwijzing.be. Een organisatie van het Vlaams Instituut Gezond Leven WekelijkS SportAAnBod van het Bop, VgC Sportdienst, Cultuurvuur, de Markten, gC de kroon, gC essegem, gC nohva, ldC de Binding, ldC de kaai, ldC Warlandis en Badminton 50+. Hier alle activiteiten van het gold-SportAAnBod: l Aquagym. Bewegen in het water is een van de beste manieren om reuma en artrose te voorkomen en om spieren foto © Virginia Rota - KVS

l l l kalender 1 september tot 15 noVember 2025 en gewrichten soepel te maken. Door de weerstand van het water worden spieren ook steviger. Bij aquagym is het risico op letsels zeer klein, want het lichaamsgewicht wordt gedragen door het water. Lesgever: Guy Van Aken. Wekelijks op dinsdag van 15.40 tot 16.30 uur in het zwembad van Neder-Over-Heembeek, Lombardsijdestraat 120. l nieuW! Bachata Solo. Dansvorm uit de Dominicaanse Republiek. Vergelijkbaar maar rustiger dan salsa. We dansen zonder partner. Lesgever: Michèle Martens. l Conditiegym. In beweging blijven is belangrijk. Gym is goed voor de bloedsomloop, kracht en lenigheid. Het maakt je spieren en gewrichten soepeler. Lesgever: Kamal Abed (Comenius) of Hamza Abutaleb (GC De Kroon). Wekelijks op maandag van 10.30 tot 11.30 uur in Vrijetijdspunt Comenius, Gezusters Brontëplein 20, 1081 Koekelberg. Start op 15 september. l Badmintonclub 50+. Een partijtje badmintonnen in een gezellige en ontspannen sfeer? Dat kan bij Badmintonclub 50+, een club die al meer dan 30 jaar bestaat. Ervaring is niet vereist. Wekelijks op dinsdag van 14 tot 16 uur. Plaats: VUB sportcomplex-gebouw L, Pleinlaan 2, 1050 Elsene. Info: Guido Robin, 0498 29 51 18. Start op 1 september. l Boomerboks. Van deze les word je niet alleen fit en blij. Maar ze is ook uitstekend voor je coördinatie en concentratie. Een les ziet er als volgt uit: gewrichten soepel maken, spieren opwarmen, cardio-oefeningen, basistechnieken Engels/Cubaans boksen, rondjes boksen. Wees gerust, we boksen enkel met contact op de handschoenen. Afsluiten doen we met stretch-oefeningen. Geschikt voor zowel starters als semi-gevorderden. Lesgever: Abdelhay El Ouarroudi. Wekelijks op dinsdag van 14 tot 15.30 uur en op donderdag van 10.30 tot 12.00 uur in De Markten, Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel. Start op 16 september. l nieuW! parkiboks als medicijn voor iedereen. Parkiboks is ongetwijfeld een succes voor mensen met Parkinson. Met onze bokslessen willen we echter een ruimere doelgroep bereiken. Deze lessen zijn ook geschikt voor mensen die hun conditie wensen te verbeteren of gezondheidsproblemen ervaren zoals Parkinson, evenwichtsproblemen, coördinatie- en concentratieproblemen. Door zorgvuldig opgebouwde trainingen met veel herhalingen wordt de concentratie, de coördinatie, de conditie, de kracht en het evenwicht versterkt alsook het zelfvertrouwen. We boksen enkel met contact op de handschoenen. De trainingen zijn zeer toegankelijk. Lesgever: Abdel El Ouarroudi Wekelijks dinsdag van 15.30 tot 16.30 in De Markten, Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel. Start op 16 september. Wekelijks op woensdag van 10.15 tot 11.15 uur in Vrijetijdspunt Comenius, Gezusters Brontëplein 20, 1081 Koekelberg. Start op 17 september. Wekelijks op donderdag van 10 tot 11 uur in GC De Kroon, Jean Baptiste Vandendrieschstraat 19, 1082 Sint-Agatha-Berchem. Start op 4 september. l dance Mix. Tijdens deze lessen leren we de techniek van verschillende dansstijlen, aangevuld met spierversterkende oefeningen. Een mix van techniek en verschillende dansstijlen, aangevuld met spierversterkende oefeningen. Op leuke en dansbare muziek. Lesgever: Guy Van Aken. Wekelijks op donderdag van 14 tot 15 uur in het BOp, Zaterdagplein 6, 1000 Brussel. Start op 18 september. l nieuW! dansritme. Elke dansles start met een rustige opwarming. Daarna leren de deelnemers een dansstijl, zoals swing, folk of bachata – uitgevoerd in lijnvorm. De danspassen zijn eenvoudig en aangepast aan het tempo en de mogelijkheden van de deelnemers. We sluiten af met ademhalings- en ontspanningsoefeningen. Geen danservaring nodig – iedereen kan meedoen! Lesgever: Olesia Kosyk. Tweewekelijks op maandag van 14.30 tot 15.30 in LDC Warlandis, Odon Warlandlaan 209, 1090 Jette. Start op 15 september. l Hiking the 5. Avontuurlijk en sportief wandelen in en op de rand van de vijfhoek van Brussel, langs parken, voetgangerszones, kanalen, klein steegjes of trappen. Telkens een ander traject! Verschillende wijken worden verbonden via één stevige wandeling van 60 tot 90 minuten. Op een mooi plekje doen we enkele stretchoefeningen. De spirit van de hike is de diversiteit van Brussel ervaren. Begeleider: Cristophe Degraeuwe. Tweewekelijks op dinsdag om 10.30 uur, start op 7 oktober. Wisselende vertrekplaatsen: BOp, The hotel, Maison de la création, metro Kruidtuin. Vraag de folder aan bij ingrid.peeters@ bop.brussels of 02 210 04 60. l pilates. De eenvoudige en effectieve grondoefeningen doen spanning verdwijnen, helpen de ademhaling verbeteren, verstevigen de spierkracht en bevorderen de soepelheid ervan. De nadruk ligt bij de spieren rond de wervelkolom en het bekken. Geschikt voor starters en semi-gevorderden. Lesgever: Sarah Renders (GC Nohva) en Lies Blendeman (GC De Kroon). Wekelijks op dinsdag van 9 tot 10 uur in GC Nohva, Peter Bel SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 BOp magazine l l 19 foto Michèle Martens

kalender 1 september tot 15 noVember 2025 l noitplein 22, 1120 Neder-Over-Heembeek. Start 9 september. Wekelijks op woensdag van 10 tot 11 uur in GC De Kroon, J.B. Vandendrieschstraat 19, 1082 Sint-Agatha-Berchem. Start 10 september. l Qigong. Bestaat uit trage bewegingen die je rustig en vloeiend uitvoert, met een diepe buikademhaling. Bedoeling is om de doorstroming van bloed en energie in het lichaam te verbeteren. We maken de gewrichten los en we werken aan een goede houding, zowel zittend, staand als stappend. Lesgever: François Deschamps (BOp en LDC De Binding) of Nadine Machtelinckx (Comenius). Wekelijks op maandag van 13.30 tot 14.30 uur in LDC De Binding, Peter Benoitplein 22, 1150 Neder-Over-Heembeek. Start 1 september. Wekelijks op dinsdag van 10 tot 11.30 uur in Vrijetijdspunt Comenius, Gezusters Brontëplein 20, 1081 Koekelberg. Start 16 september. Wekelijks op donderdag van 10.30 tot 11.30 uur in het BOp, Zaterdagplein 6, 1000 Brussel. Start 18 september. l Seniorengym. Blijf fit en gezond met gymnastiek. Je verbetert je kracht, lenigheid en uithouding door gevarieerde lessen op ieders niveau. Lesgever: Hamza Abutaleb. Tweewekelijks op maandag van 10.30 tot 11.30 uur in LDC De Kaai, Adolphe Willemynstraat 113, 1080 Anderlecht. Start 1 september. l Senioretics. Met deze vorm van ‘callanetics’ kan je je figuur onderhouden. Het doel is je lichaam sterker te maken door spierversterkende oefeningen uit te voeren, op een rustige manier. De oefeningen focussen op buik-, bil-, beenen rugspieren. Lesgever: Guy Van Aken. Wekelijks op woensdag van 9.45 tot 10.45 uur (semi-gevorderden) en van 10.45 tot 11.45 uur (starters) in het BOp, Zaterdagplein 6, 1000 Brussel. Start 17 september. l Sport je fit. Een intensieve les waarbij we alle spiergroepen trainen. Een pittige en uitdagende total workout. Het doel is om kracht en uithouding te verbeteren door groepstrainingen. Lesgever: Katleen Smets. Wekelijks op dinsdag van 10 tot 11 uur in GC De Kroon, J.B. Vandendrieschstraat 19, 1082 Sint-Agatha-Berchem. Start 16 september. l Stoeldans. Zittend op een stoel zetten we de spieren aan het werk op tonen van toffe ‘golden oldies’ en klassiekers. Daarnaast trainen we ook het geheugen en het coördinatievermogen. Lesgevers: Lise Leonard en Rudy Blauwbloeme in een organisatie van Cultuurvuur. Fysiek tweewekelijks en online wekelijks, telkens op dinsdag van 10 tot 11 uur in het BOp, Zaterdagplein 6, 1000 Brussel. Voor het online aanbod: www.fedos.be/stoeldans. Start 2 september. l tai chi 24 vormen. Door de opeenvolging van harmonieuze en vloeiende bewegingen, slaag je erin om je innerlijke energie te cultiveren en je lichaam in evenwicht te brengen. Het verfijnen en coördineren van lichaam, ademhaling en bewustzijn maken van die bewegingskunst een unieke ma20 l l l BOp magazine SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 l l nier om meer kracht en soepelheid te ontwikkelen. Lesgever: Vinciane Cappelle. Wekelijks op maandag van 13.30 tot 14.30 uur (starters) en van 14.45 tot 15.45 uur (semi-gevorderden) in Vrijetijdspunt Comenius, Gezusters Brontëplein 20, 1081 Koekelberg. Start 15 september. l tai chi met de waaier. De Tai chi Yangsheng Fan (waaier) is bestemd voor mensen die stijl en elegantie willen combineren met het ontwikkelen van kracht en verankering. De draaiende bewegingen die uit het centrum van het lichaam komen worden gecoördineerd met het openen en sluiten van de waaier die een wapen is in de Chinese traditionele vechtkunsten. Wij beschikken over voldoende waaiers. Lesgever: Vinciane Capelle. Wekelijks op vrijdag van 9.30 tot 10.30 in De Markten, Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel. Start 19 september. l tone up. Een spierversterkende les zonder springen en lopen, waarin alle spiergroepen aan bod komen. Iedereen kan op eigen niveau werken. Lesgever: Kamal Abed. Wekelijks op donderdag van 9.15 tot 10.15 uur in het BOp, Zaterdagplein 6, 1000 Brussel. Start 18 september. l turnen 50+. Ben je 50+ en wil je gezond blijven? Deze gezellige turnles verbetert je conditie en houdt je fit en soepel. Lesgever: Jonathan De Souter (maandag) en Emilie Harnie (woensdag). Wekelijks op maandag van 10.30 tot 11.30 uur en op woensdag van 10 tot 11 uur in GC Essegem, Leopold I-straat 329, 1090 Jette. Start op 1 en 3 september. l nieuW! yogA bij het ochtendgloren. Deze Hatha yoga draait rond ademhalingsoefeningen, meditatie en de asana’s (yogaposes). De nadruk ligt op het langer aanhouden van poses om zo spanning los te laten en meer kracht en flexibiliteit te krijgen. Hatha yoga is een eerder statische yogavorm in vergelijking met de vloeiendere en dynamischere Vinyasa yoga. Lesgever: Elien Ooghe. Wekelijks op dinsdag van 8.30 tot 9.30 uur in De Markten, Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel. Start 16 september. l nieuW! yogA voor vrouwen. De ideale manier om te ontspannen en tot rust te komen. Yoga leert ons lichaam en geest in balans te brengen. In een gemoedelijke sfeer waar je jezelf kunt zijn! Deze les is ideaal voor beginners. Lesgever: Elien Ooghe. Wekelijks op vrijdag van 12.15 tot 13.30 in De Markten, Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel. Start 19 september. l yogaletix. Een rustige, maar intensieve les waarin yoga en pilatesoefeningen harmonieus verwerkt zijn. Met de nafoto Pixabay

l l l kalender 1 september tot 15 noVember 2025 druk op een correcte ademhaling. Lesgever: Guy Van Aken. Wekelijks op donderdag van 15 tot 16 uur in het BOp, Zaterdagplein 6, 1000 Brussel. Start 18 september. Prijs GOLD-sportactiviteiten: 35 euro voor een tienbeurtenkaart (Gold-sportkaart). Met deze kaart kan je deelnemen aan alle bovenstaande activiteiten. Twijfel je er nog aan welke sport je graag zou beoefenen? Kom dan gerust langs en volg een gratis kennismakingsles (enkel voor nieuwe deelnemers en/of nieuwe lessenreeksen). Na ontvangst van betaling krijg je de Gold-sportkaart toegestuurd. In ruil voor een volle sportkaart ontvang je 10 Paspartoepunten. BOp-kaarthouders krijgen 3 extra beurten. Recht op een verhoogde tegemoetkoming? Dan is de Paspartoe gratis en een jaar geldig. Je ontvangt 13 beurten in plaats van 10 op je Gold-sportkaart. Betaalcode: 35010. WelZijn l Dinsdag 9 september, 7 oktober, 4 november: praatgroep ‘Hoe gaat het? en met jou?’ Elkaar ontmoeten, een praatje met elkaar slaan. Mensen zijn sociale wezens. We hebben allen nood aan betekenisvol contact met anderen. Tijdens maandelijkse bijeenkomsten in het BOp praten we over wat ons bezighoudt op dat moment en over wat we willen delen met anderen. Vertel jij graag hoe het met je gaat en sta je ook open voor anderen? De praatgroep ‘Hoe gaat het? En met jou?’ is een open initiatief. Je bepaalt zelf of je iedere keer komt, wanneer het je past of enkel wanneer je er zin in hebt. Sowieso ben je van harte welkom. Het enige wat we vragen is om je vooraf in te schrijven via www.bop.brussels of 02 210 04 60. Gratis. Op dinsdag 9 september, 7 oktober en 4 november, telkens van 14 tot 16 uur in het BOp. l Vrijdag 12 september: Holistische kruidenkriebels. kruiden per seizoen: initiërend holistisch kruidengesprek. Wat is het verschil tussen allopatische en holistische kruidenkunde? Wat is het verschil in aanpak van een geneesheer en van een herborist? Wanneer ‘healen’ kruiden en wanneer niet? Welk kruid is al dan niet geschikt voor jou? En waarom (niet)? Vijf einde-zomer-kruiden worden in de diepte besproken. Sommige zijn geschikt voor een infuus, andere voor een decoct of een azijn-maceratie. Dit kruidengesprek, onder leiding van senior herboriste Eliane Vanhoovels (zie ook artikel pag. 28) is geschikt voor starters. Maar ook voor gevorderden gezien de basis verbonden is met de verschillende seizoenen en de persoon. Een drankje/proevertje wordt voorzien. Breng je schrijfgerief mee! Op 12 september van 9.30 tot 11.30 uur in het BOp. Op inschrijving. Deelname 10 euro, met BOp-kaart 8 euro, Paspartoe-Kansentarief 2 euro (proevertje en infodocument inbegrepen). Betaalcode: 30020 + datum. Noteer ook al de volgende holistische kruidenkriebels op 17 oktober en 7 november! l Maandag 15 september: praatcafé dementie Brussel ‘praten over later – tijdige zorgplanning bij dementie’. Velen komen in contact met mensen met dementie en hebben heel wat vragen over het leven met dementie en wat dit met zich meebrengt. Sommigen worden, als mantelzorger, vriend, buur, kennis of professionele zorgverlener, met concrete moeilijkheden geconfronteerd. Het is niet zo gemakkelijk om antwoorden te vinden op de vele vragen die zich stellen. Een luisterend oor vinden is zeer belangrijk maar een gesprekspartner ontmoeten is soms moeilijk. Het Praatcafé Dementie Brussel is een initiatief dat hieraan wil verhelpen. Tijdens vier thematische bijeenkomsten, gespreid over een kalenderjaar, komen mensen samen om hun ervaringen en bezorgdheden te delen en om meer te weten te komen over dementie en het omgaan met dementie. Tijdens deze editie krijg je meer te weten over tijdige zorgplanning. Wat is het? Waarom is tijdige zorgplanning zo belangrijk bij personen met dementie? Kan een persoon met dementie mee beslissen over de zorg die hij/zij al dan niet wil krijgen? Tijdens dit praatcafé zetten we alles op een rijtje. Je krijgt na afloop ook een ‘goodie-bag’ mee naar huis met o.a. informatie over thuiszorgdiensten. Op 15 september van 14.30 tot 16.30 uur in het BOp. Gratis, maar enkel op inschrijving. Praatcafé Dementie Brussel is een samenwerking van Expertisecentrum Dementie brOes, Brussels Ouderenplatform, Home-Info/Infor-Homes, Solidaris Brabant en het Vlaams Mantelzorgplatform. l Vrijdag 19 september en vrijdag 26 september: Cinema dementia: Films over dementie en verbondenheid. In het kader van de Wereld Dementie-dag organiseert het Regionaal Expertisecentrum brOes twee bijzondere filmvoorstellingen bij het BOp. Deze namiddagen richten zich tot familieleden, zorgprofessionals, referentiepersonen dementie, mantelzorgers en iedereen die geïnteresseerd is in warme dementiezorg. De vertoningen starten met een korte inleiding. Na de film is er een nabespreking met een drankje in een warme, veilige sfeer. n Vrijdag 19 september: ‘Memory’ is een ingetogen, krachtige film waarin een onverwachte ontmoeting vergeten herinneringen naar boven brengt. Over nabijheid, kwetsbaarheid en de sporen van het verleden. n Vrijdag 26 september: ‘liefde in tijden van jongdementie’, een intiem verhaal over hoe jongdementie het leven en de liefde hertekent. Over afscheid nemen en blijven verbinden, ook als woorden verdwijnen. Cinema Dementia: op 19 en 26 september van 14u tot 17u in het BOp. Gratis. Op inschrijving. l Maandag 6 oktober: infosessie ‘Van roze olifanten tot lege bovenkamers’. We denken allemaal na, de hele dag door en over allerlei dingen. Dat is heel natuurlijk en uiteraard ook nuttig. Maar soms, wanneer er moeilijke situaties op ons pad komen, kunnen we ook aan het piekeren gaan. Dan denken we voortdurend aan ervaringen en problemen zonder tot een oplossing of beslissing te komen. Het denken draait als het ware voortdurend in cirkels. Piekeren lost dus weinig of niets op. Integendeel, je verliest er veel energie door. l SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 BOp magazine l l 21

kalender 1 september tot 15 noVember 2025 l Piekeren stoppen is niet makkelijk. Het BOp en Elder slaan de handen in elkaar om manieren aan te reiken om met piekergedachten om te gaan. Een ‘Piekercursus’ van 7 sessies wordt binnenkort geprogrammeerd in het BOp. Tijdens deze inleidende infosessie wordt het piekerende brein onder de loep genomen en krijg je voorproefjes van wat je kan doen om te kunnen ‘loslaten’ en van wat zo’n piekercursus voor je kan betekenen. Beschouw je jezelf als een getalenteerde piekeraar? Schrijf je dan zeker in voor deze infosessie! Op 6 oktober van 14 uur tot 16 uur in het BOp. Gratis deelname, maar enkel na inschrijving. l Vrijdag 17 oktober: Holistische kruidenkriebels. kruiden per seizoen: hoe maak je je eigen hoestsiroop? De herfstperiode doet zijn intrede. We kuchen en hoesten. We pakken het aan! Na deze sessie zal je voldoende inzichten hebben om thuis je eigen hoestsiroop te kunnen maken. Terwijl de hoestsiroop in het leslokaal zachtjes staat te pruttelen en een aangename aromatische geur zich verspreidt, wordt de bereiding ervan stap per stap uitgelegd door senior herboriste Eliane Vanhoovels. De gebruikte kruiden en ingrediënten worden besproken. Dit wordt een siroop om hoest productiever te maken. Hoest kan echter door verschillende oorzaken ontstaan. Ook hierover krijg je uitleg. Op 17 oktober van 9.30u tot 11.30u. Op inschrijving. Deelname 12 euro, met BOp-kaart 10 euro, Paspartoe-Kansentarief 2 euro. (Siroop om mee naar huis te nemen en infodocument inbegrepen). Breng een gereinigde bokaal en je schrijfgerief mee! Betaalcode: 30020 + datum. Lees verderop ook over de volgende holistische kruidenkriebels op 7 november! l Vrijdag 17 oktober: Van stille kracht naar warme verbinding - je betekent meer dan je denkt! Misschien voel je het niet elke dag, of misschien geloof je er al even niet meer in, maar jij kan wel degelijk een verschil maken. Je hebt immers levenservaring, wijze inzichten, vaardigheden om ‘u’ tegen te zeggen of een warmte waar anderen kracht uit putten. Jouw aanwezigheid, jouw verhaal en jouw kleine gebaren zijn van grote waarde voor anderen. In deze vorming gaan we samen op zoek naar waar jouw stille kracht ligt, en hoe jij die – als bruggenbouwer – met anderen kan verbinden. Hoe kunnen jouw talenten, netwerk en buurt een bron van verbinding zijn? Geen zware theorie, wel inspiratie, verhalen, oefeningen én een goed gesprek. Kom ontdekken hoe jij vandaag, morgen of overmorgen opnieuw een betekenisvolle rol kan opnemen – gewoon, door wie je bent. Zacht, haalbaar en betekenisvol. l l Tot dan? Spreker voor deze vorming is Inge Verhaegen, projectcoördinator Resokit en coach Zorgzame Buurten. Op 17 oktober van 14 tot 16 uur in het BOp. Deelname 5 euro, met BOp-kaart 4 euro, Paspartoe-Kansentarief 2 euro. Betaalcode: 30031. Een samenwerking tussen Bezoekersgroep Begijnhof, Odisee, Samana en het BOp. l Woensdag 22 oktober: Hoe ziet jouw ideale rouw- of troostplek eruit? Rouwcollectief en Avansa Citizenne hebben het plan opgevat om een project op te starten rond troostplekken in Brussel. Een troostplek is een plaats waar je naartoe kan gaan om troost te vinden. Het is een plek waar je voelt dat je rouw, verdriet en emoties er mogen zijn. Waar je alleen, of in verbinding met anderen, daar tijd voor kan nemen. Een uitnodigende plek waar niets moet, maar waar je gewoon mag zijn. Wereldwijd bestaan er heel wat troostplekken. We willen dat ook Brusselaars plekken vinden om naartoe te gaan als ze nood hebben om stil te staan bij hun gemis en verlies. Daarvoor zijn we dus op zoek naar mensen die hier met ons willen over nadenken. Zelfs al heb je (nog) geen concrete ideeën, je bent van harte welkom! Heb jij een plek in gedachten? Heb je ideeën of verwachtingen over hoe zo’n troostplek er zou kunnen uitzien? Of misschien ken je wel een prima locatie of een voorbeeld uit een andere plaats of cultuur? Laat het ons zeker weten! Contacteer graag inge.janssens@ bop.brussels via mail of telefoon 02 210 04 61. Op 22 oktober van 10 tot 11.30 uur in het BOp. Gratis, maar op inschrijving. l Vrijdag 7 november: Holistische kruidenkriebels. kruiden per seizoen: winterse kruiden-healing. Koning Winter is in het land. Luchtwegen en immuniteit vragen extra aandacht. Mits de juiste keuze kunnen healende kruiden ondersteunen. In principe zijn verwarmende kruiden nu welkom, maar in sommige gevallen is het beter om een verkoelend kruid te gebruiken. We leggen uit welke kruiden we best of specifiek kiezen bij de verschillende koortsfasen. Daarnaast is de superkracht van snot soms niet te onderschatten. Hoe verloopt dit proces? En hoe kan je er best mee omgaan? Senior herboriste Eliane Vanhoovels legt het ons haarfijn uit. Uiteraard hoort ook een verwarmend drankje bij deze workshop. Op 7 november van 9.30 tot 11.30 uur in het BOp. Op inschrijving. Deelname 10 euro, met BOp-kaart 8 euro, Paspartoe-Kansentarief 2 euro. (Drankje en infodocument inbegrepen). Betaalcode: 30020 + datum. 22 l l l BOp magazine SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 foto credit Studio Cottonbro foto Rouwcollectief

l l SEIkI SOHO Japanse massage door Eva Deroo Seiki Soho is geen gewone massage. Het is een Japanse variant op Shiatsu (= vingerdruk). Seiki speelt in op het energetisch niveau. Via een respectvolle, vrij lichte ‘touch’ probeert men de energie van een persoon aan te voelen en in balans te brengen. Doel is om de grootst mogelijke ontspanning te creëren zodat spontane, natuurlijke genezingspocessen op gang komen. Door de behandeling zullen sanningen, weerstand en pijnpatronen lossen, en wordt de levensenergie weer meer toegankelijk. Deze massage wordt niet op de naakte huid uitgeoefend waardoor het dragen van losse kleding noodzakelijk is. Welkom na afspraak bij Eva Deroo in het BOp (Zaterdagplein 6, 1000 Brussel) op 18/9, 2/10, 30/10, 13/11, 27/11, 11/12 met telkens een sessie om 9 uur, 10.15 uur en 11.30 uur. Duur van een massage: ongeveer 45 minuten. Prijs: 10 euro (voor 50-plussers). Een organisatie van Cultuurvuur vzw. Inschrijven graag via Anne-Mie, 02 218 27 19 of mailen naar info@cultuurvuur.be. nog Meer in BruSSel Er gebeurt dus heel wat in & rond BOp de komende maanden. Maar ook elders in Brussel staat er weer veel te gebeuren. We zochten een aantal activiteiten & evenementen bij mekaar, vaak gratis en dus laagdrempelig. Voel je vrij, maak je keuze en stap erop af. Aarzel niet om meer info op te vragen bij de organisator of schuim hun publicaties en websites af voor een gedetailleerd programma. Cour klASSiek, op 13 september Een nieuwe editie van Cour klassiek: een dag vol (klassieke) muziek, deze keer op de binnenkoer van de gemeentelijke basisschool De Wereldbrug in Vorst, Hallestraat 34. Op het programma vanaf 14 uur: een workshop Bricofonie (muziekinstrumenten maken op basis van recupmateriaal), jonge muzikanten op het podium en om 20 uur een concert van Zenne Quartet + Sabine lutzenberger (zang en harp) en Manuela Bucher (vedel). Gratis! StAdSFeStiVAl ‘Hoe Vrij denk jij?’, op 18 september HuisvandeMens organiseert in samenwerking met KNSTl kalender 1 september tot 15 noVember 2025 HAUS een gratis belevingsfestival in Muntpunt met kunst en muziek en veel verbinding. Met met talks, kortfilms, performances en concerten waarbij mensenrechten en taboedoorbrekende thema’s centraal staan. Kijk zeker uit naar de ‘Feelodrome’, een interactieve show van Nic Balthazar, waarin gevoelens en geestelijke zelfzorg centraal staan. Op donderdag 18 september vanaf 14 uur in Muntpunt, Muntplein 6, 1000 Brussel. Gratis! poetik BAZAr, van 19 tot 21 september 5de editie van de Brusselse poëziemarkt en -festival. Ingebed in de bruisende hedendaagse poëziescène, wordt ook deze editie rijk, meertalig en participatief. Met gasten uit Zuid-Afrika, Québec, Kroatië, Nederland, Palestina, Frankrijk, Marokko en Zwitserland. Van 19 tot 21 september in de Hallen van Schaarbeek (Koninklijke St-Mariastraat 22a). Info: www.poetikbazar.be Gratis! liVing eArtH FeStiVAl, van 9 tot 12 oktober Living Earth Festival is een multidisciplinair evenement op het kruispunt van wetenschappelijke kennis, artistieke experimenten en burgerinitiatieven. Leven op deze aarde staat centraal. Gedurende 4 dagen organiseert het festival tentoonstellingen, voorstellingen, concerten, ontmoetingen, workshops, optredens, lezingen, masterclasses en meer in de Brusselse wijken Flagey, La Cambre en Solbosch. Van 9 tot 12 oktober. Meer info voor locaties & programma: www.living-earth-festival.be Een organisatie van Studio Biorama. oMruilVoordelen pASpArtoe in Het BOp l 5 pUNTEN: gratis drankbon l 20 pUNTEN: gratis sleutelhanger van het Bop l 30 pUNTEN: gratis deelname aan een poëziecafé (diverse data) l 30 pUNTEN: gratis deelname aan een lezing over jazz (diverse data) l 30 pUNTEN: gratis deelname aan de lezing van nathalie paarlberg op 24/10/2025 l 35 pUNTEN: gratis deelname aan de Muzikale lezing over leonard Cohen – ‘going Home’ op 07/11/2025 Plaatsen steeds naar gelang van de beschikbaarheid. Vooraf reserveren noodzakelijk! Denk eraan om uw cultuurbon 2025 te gebruiken. Voor 30 Paspartoepunten kan je 6 euro korting krijgen op een culturele activiteit van een Paspartoe-partner naar keuze. Raadpleeg de kalender van ons BOp Magazine of onze website www.bop.brussels voor meer informatie. Vind nog meer Paspartoe omruilvoordelen via https://www. uitpas.be/voordelen-zoeken#/voordelen l SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 BOp magazine l l 23 foto Anaïs Dudon

bop- Info l l l INSCHrIJvINGSvOOrWaardEN l Tenzij anders vermeld moet je voor elke activiteit inschrijven, met vermelding van naam, adres, telefoonnummer, e-mail. Dat kan per post, telefoon, e-mail of via de website. Je kan ook inschrijven via het onthaal, elke werkdag van 9 tot 12.30 u. en van 13.30 tot 16.30 u. l Na bevestiging schrijf je het juiste bedrag over op onze rekening, ten laatste zeven dagen voor de activiteit. Vermeld enkel de juiste code en datum, andere informatie is overbodig, tenzij anders vermeld. Voor gratis activiteiten is er geen code. Inschrijven tijdens de laatste week voor de activiteit kan enkel via het onthaal, cash of met bancontact. Wens je in te schrijven voor meerdere activiteiten, gelieve per activiteit een aparte overschrijving te maken. l Kan je niet aanwezig zijn op een activiteit waarvoor je ingeschreven hebt? Verwittig tijdig het Brussels Ouderenplatform (BOp). Bij een voldoende aantal deelnemers of bij aflevering van een medisch attest kan je een gedeeltelijke terugbetaling krijgen. Zonder verwittiging is geen terugbetaling mogelijk. l Brussels Ouderenplatform vzw, Zaterdagplein 6, 1000 Brussel, tel. 02 210 04 60, info@bop.brussels, www.bop.brussels. Rekening: BE67 4300 3759 7187. JE vOOrdEEL mET dE BOp-kaarT (30 EUrO) Met de BOp-kaart geniet je van aanzienlijke kortingen op de deelnameprijs voor onze activiteiten. Je krijgt er bovendien een jaarabonnement op het BOp Magazine (waarde 20 euro) bij en 10 euro korting per reis georganiseerd door het Brussels Ouderenplatform. Interesse? Neem contact op met het BOp (zie hierboven). Baeté Irene, Laken Baeten Marie-Rose, Ukkel Bertrand Jos, WatermaalBosvoorde Biesemans Herman, Merchtem Biesemans Godelieve, Brussel Bormans Mia, Ukkel Bracke Clara, Ganshoren Bracke Emmanuel, Brussel Burgers Johan, Jette Byttebier Adelheid, Schaarbeek Callaerts Godelieve, Jette Callahan-Moerman David & Marjoleine, WatermaalBosvoorde Callens Rozemonde, Schaarbeek Carlier Greet, Meise Clabots Marcel, Schaarbeek Coene Florentine, Anderlecht Cools Joseph, Elsene Coppens Luc, Jette Corne Françine, Hoeilaart Coucke Ariane, Sint-Joost-tenNode Cuypers Hugo, Sint-GenesiusRode De Block Christiane, Lebbeke De Brandt Monique, Schaarbeek De Groote Linda, Neder-overHeembeek 24 l l l BOp magazine SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 STEUNaBONNEmENT vaNaf 40 EUrO Het Brussels Ouderenplatform (BOp) is een vereniging zonder winstoogmerk (vzw). Met onze beperkte middelen doen wij er alles aan om het naar uw zin te maken. Koken kost echter geld. Je kan ons helpen met een ‘steunabonnement’ van 40 euro (méér mag ook ...) voor een jaar (BOp Magazine + BOp-kaart). In ruil hiervoor vermelden wij jouw naam, zo weet iedereen dat jij het BOp een warm hart toedraagt! Steunabonnees: hartelijk dank voor jullie bijdrage! Jullie houden het BOp-Magazine mee betaalbaar. De Keyzer Bertha, Etterbeek De Koninck Marie-Josée, SintAgatha-Berchem De Mesmaeker Paula, Vorst Debeys Claude, WatermaalBosvoorde Dejaeghere Suzanne, Dilbeek Dekens Roger, Dilbeek Delcourt Romain, Kobbegem Devolder Elsy, Brussel Dries – Coenen Martha & Piet, Haren Duysters Joseph, Schaarbeek Fabre Karel, Brussel Frerart Betty, Sint-PietersLeeuw Geboors Henriette, Molenbeek Geets Annie, Mechelen Gens Emiel, Anderlecht Gevaert Paul, Sint-PietersWoluwe Gillet Marius, Molenbeek Glorie Lucrece, Jette Gobert Jeannine, Koekelberg Grouwels Brigitte, Brussel Gysen Louis, Molenbeek Heine Louisa, Dilbeek Hermans Odette, Ternat Hermans Yolande, Jette Jacobs Nelly, Molenbeek Kempeneers Jeannine, Watermaal-Bosvoorde Kohl Tony, Vilvoorde Liebaert Rose-May, Sint-JansMolenbeek Linet Karin, Jette Lissens Hans, Anderlecht Marcoux Rita, Brussel Mestdagh Maria, Leuven Meyssen Louisette, Evere Moleman Nel, Merchtem Neukermans Jeannine, Beersel Nollet Lieven, Brussel Noppe Jozef, Ganshoren Pansaers Lydia, Evere Parasie Rene, Oudergem Pauwels Guido, Sint-Niklaas Peeters Godelieva, Jette Peeters Michèle, Overijse Ral Johan, Koekelberg Reniers Eddy, Vilvoorde Roegies Lieve, Evere Simons Josée, Sint-JansMolenbeek Stallaert Jean, Meise Steenhout Karine, Oudergem Sterckx Joske, Overijse Stijfhals Greet, Elsene Struijlaert-Van Nechel Willy & Marie-Josée, Vlezenbeek Van Caesbroeck Godelieve, Merchtem Van de Craen Frank, Brussel Van Dijck Rita, WatermaalBosvoorde Van Driessche Viviane, Evere Van Eycken Ingrid, Dilbeek Van hamme Josiane, Hofstade Van Hemelryck Aleidis, Watermaal-Bosvoorde Van Luyck Marie-Rose, Jette Van Nechel Celine, Vlezenbeek Van Rijn-Van Hezewijk Thomas & Marlies, SintPieters-Woluwe Van Rijsselberge Gilberte, Zingem Van Wouwe Patrick, Etterbeek Vancampfort Ilona, Schaarbeek Vanden Bavière Cecile, Jette Vandersmissen Marie, Brussel Vandervondelen Jacqueline, Jette Vandeweyer René, Overijse Vanmulder Renée, Jette Vansteenkiste Marc, Brussel Verbert Selma, Vorst Verlee Francine, Overijse Vermaesen Paula, Sint-PietersWoluwe Vermeylen Ann, Sint-JansMolenbeek Vits–Van Assche Dora, SintJoost-ten-Node Wauters Machteld, SintLambrechts-Woluwe Wieers Reinhilde, Molenbeek Wolfs Elisabeth, Jette Ysebaert Gabriel, Merchtem

l l H et Bop en de VgC-sportdienst hebben een uitgebreid sportaanbod voor ouderen. dat heb je wellicht wel gemerkt op de voorgaande bladzijden. en we trachten de activiteiten en formules ook zo betaalbaar mogelijk te houden. Want sporten komt de gezondheid ten goede, dus ook wie het niet te breed heeft, moet kunnen deelnemen. Bij BOp hanteren we de GOLD-sportkaart. Die kost 35 euro voor 10 beurten. Heb je ook een BOp-kaart (kostprijs 30 euro voor een heel jaar), dan telt een GOLD-sportkaart 13 beurten voor 35 euro. En dat is ook zo wanneer je recht hebt op verhoogde tegemoetkoming bij het ziekenfonds (en Paspartoekansentarief). Ziekenfonds en/of gemeente Bovendien kan je ook een sportpremie of tussenkomst aanvragen bij jouw ziekenfonds. Niet elk ziekenfonds betaalt evenveel voor de aansluiting bij een sportclub of -aanbod: dat moet je even uitzoeken. Ook de meeste gemeenten geven sportpremies of -cheques, al is dat vaak beperkt tot kinderen & jongeren en/of OCMWsteuntrekkers. Maar ook senioren komen soms in aanmerking. Dat is al zeker het geval bij de stad Brussel (dus ook voor BAnkZAken nieuwe maatregel tegen factuurfraude Steeds meer mensen krijgen te maken met phishing (internetfraude) of valse facturen. Vaak worden websites of briefpapier van bestaande firma’s of nutsmaatschappijen uitermate goed nagemaakt. En op een aanmaning tot betalen vermelden ze dan een ander (malafide) rekeningnummer. die oplichterstechnieken wil de overheid tegengaan. n Als je vanaf 9 oktober geld overschrijft, moet jouw bank controleren of de naam van de ontvanger overeenkomt met het opgegeven rekeningnummer. Als de twee niet overeenkomen, zal je een waarschuwing krijgen. n Krijg je een groene melding, dan stemt de naam en rekeningnummer overeen. n Krijg je een oranje melding, dan zijn de gegevens niet hetzelfde. Dan moet je nagaan wat er precies fout is. n Krijg je een grijze melding, dan kon de controle niet plaatsvinden. Bijvoorbeeld omwille een technische storing. Of omdat bijvoorbeeld de rekening nog maar pas geopend werd. n Heb je twijfels? Voorlopig niet betalen en contacteer eerst jouw bank. Wil je meer weten over phishing? Kom naar de digi-workshop in BOp op 21 oktober om 14 uur. Schrijf je wel tijdig in via 02 210 04 60 of www.bop.brussels.be. l SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 BOp magazine l l 25 l sport Sportpremies, ook voor jou ? Laken, Haren en Neder-over-Heembeek). Daar kan je als 55+ een sportcheque tot 100 euro aanvragen. Dit is wel beperkt tot lidgeld voor sportverenigingen die aangesloten zijn bij Sodexo. (Voor GOLD-sportaanbod kan dit via VGC.) Ganshoren geeft aan gepensioneerden een sportpremie van 30 euro, bij Jette is het 50 euro, Koekelberg telt 60 euro neer. Telkens op jaarbasis uiteraard. Altijd de moeite toch? Woon je in Oudergem dan kan je een zwemcheque (tot 65 euro) aanvragen, geldig in elk gemeentelijk zwembad van het Brusselse Gewest. Wend je hiervoor dus best rechtstreeks tot de gemeentediensten. En tot jouw ziekenfonds uiteraard. Meer info vind je ook bij de Sport in Brussel (VGC) via 02 563 05 14 of www.sportinbrussel.be/sporten-zonder-drempels-0 Het complete GOLD-sportaanbod vind je ook terug op onze website: www.bop.brussels (klik door naar sportactiviteiten).

In de k I j ker l l l met jonge filmmakers naar woonzorgcentra kortfilms als bindmiddel k Heel af en toe weten kortfilms een breder publiek te bereiken, bijvoorbeeld dankzij een vertoning op TV. Maar al te vaak blijven ze voor het grote publiek onbekend & verborgen. Terwijl er nochtans een divers en kwalitatief aanbod bestaat aan lokale kortfilms. Zeker in een stad als Brussel met zijn gereputeerde hogescholen. Het idee om deze kortfilms voor een ouder publiek te vertonen, komt van Michiel Geluykens, zelf filmmaker. In de afgelopen jaren kwam hij regelmatig over de vloer in het woonzorgcentrum waar zijn grootvader verbleef. Hij merkte op hoezeer de bewoners het contact met jongere mensen en de wereld buiten het woonzorgcentrum waarderen. Velen van hen kijken ook uit naar de activiteiten die in het woonzorgcentrum georganiseerd worden en de dagelijkse realiteit doorbreken. “Jonge mensen in contact brengen met ouderen en deze twee werelden verbinden, dat is het uitgangspunt”, knikt Geluykens. “Maar Viva Cinema! moet een open evenement worden: ook andere mensen zijn welkom. Personen die anders nooit een woonzorgcentrum binnenstappen: kom zeker ‘s kijken. Er komt ook altijd een jonge filmmaker mee. Zodat er nagepraat kan worden: bewoners en bezoekers, oud en jong: die uitwisseling wordt belangrijk.” “Zelf schuim ik natuurlijk vele kortfilmfestivals af. Dus maakte ik een brede voorselectie. Van fictie versus non-fictie over documentaires tot animatiefilms. Of een combinatie ervan. De bewoners van de WZC’s mogen finaal zelf beslissen welke ze kiezen. Met de taalbarrière gaan 26 l l l BOp magazine SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 ortfilms, het zijn vaak pareltjes van jonge getalenteerde cineasten die nog aan het begin van hun carrière staan. Alleen: slechts weinigen krijgen ze te zien. Het circuit van kortfilms is er eentje van filmfestivals, en die trekken vaak een heel select publiek. Hoog tijd om dat om te gooien. Filmmaker Michiel geluykens trekt er dit najaar mee naar een handvol woonzorgcentra en lokale dienstencentra. en neen, dat is géén toeval. ook bij het Bop komt hij langs. Viva Cinema! we op z’n Brussels om. We programmeren Nederlandstalig, maar zijn er veel anderstaligen, dan vertonen we graag films zonder veel dialoog.” Veel aandacht wordt gegeven aan de cinema-beleving. Niet toevallig is de oudere generatie diegene die de hoogdagen van de vele lokale filmzalen nog heeft meegemaakt. “We gaan geen films ergens in een hoekje op een TV-toestel bekijken, verre van. We projecteren op een groot scherm in een verduisterde zaal. Als het kan in het woonzorgcentrum, maar anders erbuiten”, geeft Michiel Geluykens aan. “Dat klopt”, beaamt Gerben Van den Abbeele (BOp, mede-organisator). In Neder-over-Heembeek, bijvoorbeeld, zijn we te gast bij LDC De Binding. Het dienstencentrum zit onder hetzelfde dak als GC Nohva en daar beschikken ze over een ideale zaal. Ook de buren van WZC De Overbron zakken dus af naar GC Nohva. Zelfde verhaal in Ganshoren: daar huizen LDC De Rotonde en GC De Zeyp samen en kan er zo in optimale omstandigheden geprojecteerd. In Anderlecht gaat dan weer WZC Clos Bizet voor de gelegenheid op bezoek bij het nabijgelegen WZC Parc Astrid. Mooi toch? een tweede leven Goeie kortfilms een tweede leven geven: het past perfect in een streven naar duurzaamheid. Oud is niet out! Maar is het niet anders kijken naar twee of drie kortfilms in plaats van naar één langspeelfilm? Gaat niet alleen de beleving maar ook het geheugen van de ouderen geprikkeld worden? “Misschien wel”, lacht Michiel. “Dat zullen we na afloop eens moeten bekijken. Feit is dat de focus bij het bekijken van kortfilms anders ligt. Na elke kortfilm moet je je weer opnieuw opladen voor een volgende. Je duikt vervolgens weer in een totaal ander verhaal. Dat kost mentale energie & focus. Maar het loont beslist de moeite.” “Viva Cinema! is een eerste experiment met kortfilms. Vijf sessies worden er dit najaar opgezet, mede gefinancierd door het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF). Nadien maken we de balans op. Is het opzet geslaagd en biedt het een meerwaarde, dan kunnen we denken aan nog meer Viva Cinema! En kan het misschien ook in Vlaanderen uitgerold worden. Maar nu eerst Brussel.” (FM) Viva Cinema! is te gast: n op 7 oktober om 14 uur in WZC Ter Ursulinen, Ursulinenstraat 6, 1000 Brussel n op 21 oktober om 14 uur in GC Nohva (met WZC De Overbron en LDC De Binding), Peter Benoîtplein 22, 1120 Nederover-Heembeek n op 18 november om 14.15 uur in WZC Parc Astrid (met WZC Clos Bizet), Neerpedestraat 288, 1070 Anderlecht n op 8 december om 14 uur in GC De Zeyp, (met LDC De Rotonde), Zeypstraat 47, 1083 Ganshoren n op 28 november of 12 december in het Brussels Ouderenplatform, Zaterdagplein 6, 1000 Brussel. Meer info volgt in het Magazine van november. Een project van het Brussels Ouderenplatform en filmmaker Michiel Geluykens, met steun van het Vlaams Audiovisueel Fonds.

l l Livestreaming, geniet mee in het woonzorgcentrum of bij jou thuis r aak je niet meer in het theater of op een concert? en wil je toch graag nog eens een pracht van een cultuurvoorstelling meepikken? dat kan via livestreaming. op een groot scherm in het woonzorgcentrum of lokaal dienstencentrum. of zelfs gewoon bij jou thuis via internet. in Brussel kan dat zelfs gratis. daar zorgen Cultuurconnect en de Vlaamse gemeenschapscommissie (VgC) voor. Wat begon met een experiment tijdens de coronacrisis is ondertussen uitgegroeid tot een vaste waarde in de VGCwerking: een cultuurvoorstelling uit Vlaanderen of Brussel via livestreaming aanbieden aan personen die een verminderde mobiliteit ervaren. Want kunnen participeren aan cultuur is een recht. In eerste instantie is dit aanbod gericht op zorginstellingen met bewoners of bezoekers die moeilijk te been zijn en dus heel moeilijk nog naar een theater of concertzaal kunnen. Maar wij willen dit culturele programma voorstellen aan iedereen die om een of andere reden een verminderde mobiliteit ervaart. Wat is livestreaming? Sommige concerten, theaterstukken of andere evenementen worden door Cultuurconnect of VGC met professionele apparatuur live opgenomen en via het internet uitgezonden. Gewoon rechtstreeks, al blijven de ‘streams’ ook de dagen nadien nog te bekijken. De zorgcentra zelf hebben voldoende aan een laptop, projector en geluidsboxen om de voorstelling op hun locatie te projecteren. Zo kunnen bewoners en bezoekers genieten van een voorstelling op het moment dat die plaatsvindt, in de vertrouwde eigen omgeving. Alsof je in de concertzaal zelf zit Om de beleving nog mooier te maken, voorzien Cultuurconnect en VGC onder meer toegangstickets van elke voorstelling en een promotie-affiche. De zorgcentra kunnen de zaal mooi aankleden, een tussendoortje voorzien en ook bewoners aanmoedigen om zich ‘op te kleden’. Alles wordt in het werk gesteld om bewoners en bezoekers het gevoel te geven dat ze een ‘avondje-uit’ hebben, maar dan overdag. Het kan ook thuis Vorig seizoen is voor de eerste keer in samenwerking met het Brussels Ouderenplatform (BOp) een voorstelling ook opengesteld voor personen die nog thuis wonen, maar door omstandigheden niet of nauwelijks nog naar een theater- of concertzaal kunnen. We hopen dit experiment nog uit te breiden, zowel prOBEEr HET UIT Op WErELd aLzHEImErdaG ! Op zondag 21 september is het Wereld Alzheimerdag. Dan organiseert Mireille Vaessen (zangeres van Les Triadours) een bijzonder benefietconcert in Arenberg ten voordele van mensen met dementie. Liliane Saint-Pierre, Kommil Foo, Warre Borgmans, Dirk Denoyelle, Les Triadours, Majoretski en Mathieu Engels brengen een gevarieerd muzikaal programma, begeleid door The Moonlovers. Cultuurconnect steunt dit unieke project en zal de voorstelling gratis livestreamen. Wel inschrijven voor 13 september! Een week vooraf krijg je dan de stream-link en andere info toegestuurd. Meer info op www.cultuurconnect.be l SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 BOp magazine l l 27 naar aantal voorstellingen, als naar aantal bereikte personen. Selectie van het cultureel programma Elk seizoen programmeren de VGC & Cultuurconnect een viertal voorstellingen. Bij de keuze van de voorstellingen houdt de VGC rekening met de Brusselse context en de smaak van het publiek in de Brusselse woonzorgcentra en lokale dienstencentra. op het programma: n Maandag 3 november om 14 uur: concert ‘Aznavour 100 Hier encore’ door Frank Mercelis en VRT Big Band n Vrijdag 5 december: Brussels Operettetheater n Dinsdag 3 februari om 14.30 uur: concert De Romeo’s in Close-Up n Dinsdag 21 april om 14.30 uur: concert ‘Surround XL’ door Brussels Philharmonic interesse? Contacteer graag Peggy Voesterzoons (VGC) via 02 563 05 58 of mail naar gerben.vandenabbeele@bop. brussels l In dek I j ker foto © Chris Stessens

gezondhe Id l l l over smaken, seizoenen en andere ogentroost t holistische kruidenkriebels Het is alsof we voortdurend een balans zoeken tussen de uitersten in een wereld van constante verandering. Kruidenkunde heeft hierbij ook zijn waarde omdat er bij een juist gebruik van planten een balans kan ontstaan in geest en lichaam. Medicijnen van de natuur werken immers anders dan geneesmiddelen gecreeerd door het brein. een kruid is goed voor… Dikwijls wordt over kruiden gepraat in de zin van «dit kruid is goed voor die ziekte». In kruidenboeken zie je herhaaldelijk lijsten van kruiden die gebruikt kunnen worden bij een bepaalde aandoening. Zo vind je bij ‘hoest’ vele kruiden waaruit je er lukraak een kan kiezen. Het effect van zulke aanpak kan variëren: het kruid werkt goed, werkt niet of verergert zelfs de hoest. « Hoe komt het dat eenzelfde kruid voor de ene heilzaam is en voor de andere niet? » Hoe komt het dat eenzelfde kruid voor de ene heilzaam is en voor de andere niet? Het antwoord hierop vind je in de holistische kruidenkunde, een benadering van kruidengeneeskunde die reeds eeuwen wordt toegepast in bijvoorbeeld de Indische, Chinese, Oud-Griekse of Tibetaanse cultuur. Het uitgangspunt van deze kruidengeneeswijze is niet alleen op inhoudstoffen gebaseerd. Uiteraard geven de componenten van een kruid belangrijke informatie om een geschikt kruid te kiezen. Maar toch ontbreekt er vaak een meer persoonlijke aanpak van de gezondheid. Uitgerekend personaliseren is belangrijk in de holistische kruidenleer: hoe vind je het juiste 28 l l l BOp magazine SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 erwijl de digitalisering in snel tempo stijgt, wordt ook de drang naar een natuurlijke levensstijl sterker. deze tendens merken we op vele terreinen. Zo worden bewegingssporten zoals tai chi, Qigong en yoga steeds vaker beoefend voor hun gezondheidsbevorderende eigenschappen. Ze verhogen de kwaliteit van het leven in de huidige, overhaaste samenleving. ook gezonde voeding veert op in een wereld van hamburgers en fastfood. en positief denken komt op de voorgrond terwijl oorlog niet ver weg lijkt. kruid voor die bepaalde persoon tijdens dat bepaalde seizoen? De fundamenten waarop deze holistische kruidenkunde zich baseert zijn de smaak van het kruid en de constitutie van de mens. Ook je levensstijl aanpassen is een elementaire vereiste. Holistische kruidenkunde In een holistische benadering gaat men uit van de vitale intelligentie van de plant die correspondeert met de specifieke aard van een individu. Hoe verloopt dit holistische kruidenadvies? Eerst kijkt men naar de constitutie van de persoon: is deze warm, koud, vochtig, droog, gespannen of relax? En naargelang een kruid verkoelend, verwarmend, drogend, bevochtigend, relaxerend of samentrekkend werkt, kan men met de tegengestelde werking aan de slag. Zo is het goed om gember, rozemarijn, hyssop of een ander verwarmend kruid te gebruiken bij iemand met koude rillingen zodat de lichaamstemperatuur in balans komt. Bij een warme constitutie en een sterke gedrevenheid kan een verkoelend kruid zoals linde, vlier of paardenbloem healend werken. Bij droogte kom leren over kruiden In het BOp staat er dit najaar een aantal bijeenkomsten op het programma. Stap per stap zal de holistische kruidenleer worden uitgelegd. In deze cyclus staan de smaak van kruiden en het seizoen centraal. Doel is om deze holistische werkwijze te verkennen en te leren toepassen. Geleidelijk bouwen we een kruidenpraktijk  kan men voor heemst kiezen en bij te veel vocht kan salie een goede keuze zijn. Bij mentale gespannenheid kunnen roos of tulsi hulp bieden. De efficiëntie van deze methode werd reeds eeuwenlang in verschillende culturen bevestigd. Ook in je persoonlijk leven kan je de toepasbaarheid ervan ondervinden. Toch is de specifieke kennis van elk kruid noodzakelijk om het meest passende kruid te kiezen. De kennis van temperatuur, vochtigheid en tonus is zeer belangrijk maar niet voldoende. Verwar kruidengeneeskunde niet met homeopathie. Terwijl men in de homeopathie werkt met gelijken, healt men in de kruidenkunde met tegengestelden. foto Analogicus via Pixabay

l l  op en zoeken we uit welk preparaat het meest geschikt is. Zo leer je dat een infuus van mariadistel niet werkt, maar een infuus van duizendblad wel zeer effectief kan zijn. En bij elk kruid kom je te weten wat de specifieke actie van dat kruid is. Bijvoorbeeld hoe look (ook) de bloedcirculatie kan stimuleren. Ook wordt de affiniteit met een orgaan besproken: zo leer je dat vlierbloesem bij het luchtwegenstelsel (kan) horen. En via de inhoudsstoffen kom je te weten hoe een bepaalde component werkt in een plant. Een samentrekkende inhoudsstof zorgt ervoor dat té losse organen weer meer vastheid krijgen. Ogentroost, braam, salie of roos dringen zich dan op. Bij elke bijeenkomst worden kruiden grondig doorgelicht. Op die manier bouw je niet alleen kennis op, maar leer je ook kruiden gebruiken en dagdagelijkse kruidenpreparaten maken. Wees niet bang om vragen te stellen: elke vraag heeft zin. Ook gevorderden komen in deze kruidencyclus aan hun trekken door de holistische en verdiepende aanpak. In september richten we ons hoofdzakelijk op verkoelende kruiden, nadien worden tijdens de herfst- en wintermaanden hoofdzakelijk verwarmende kruiden besproken. Kruiden kennen geen éénlijnigheid: zoals de natuur zelf komen ze genuanceerd uit de hoek. n tekst & foto’s: eliane Vanhoovels, herboriste l l uitwisselingsdag op 21 oktober 2025 gekleurde Wijsheid verbindt Naar meer respect en inclusie voor Brusselse ouderen maat tasten en zoeken, en dat blijven we ook in de toekomst doen. Ieder op haar of zijn domein. Maar we willen ook vieren én de opgedane kennis delen. d é oudere bestaat niet. ieder loopt een ander parcours en is uniek. Zeker in Brussel, waar zoveel mensen & culturen samenleven. elke oudere is interessant, ieders verhaal verdient gehoord te worden. Samen met een handvol andere organisaties tracht het Brussels ouderenplatform de gekleurde wijsheid te omhelzen. De werkgroep Gekleurde Wijsheid is een samenwerkingsverband tussen welzijns- en socio-culturele organisaties met een gedeelde interesse voor ouderen. Het BOp maakt al sinds 2025 actief deel uit van de kerngroep. Gekleurde Wijsheid zet zich sinds 2020 in voor een inclusieve samenleving waarin ouderen erkend worden in hun wijsheid en waardigheid. We geloven dat elke oudere uniek is en een eigen verhaal en achtergrond heeft. Daarom werken we samen om de stem van ouderen te versterken en drempels te verlagen. Want een leeftijdsvriendelijke stad moet er zijn voor iedereen. Op leeftijd staat geen roots of kleur: oud worden, doen we samen. Precies vijf jaar bestaat de werkgroep Gekleurde Wijsheid. Het was met regelop 21 oktober staat er in gC de rinck een uitwisselingsdag op het programma, inclusief een feestelijke lunch. Ontdek hoe je álle ouderen bereikt en hoe je echt participatief kan werken. Zo leer je hoe je drempels verlaagt, diversiteit omarmt en ouderen écht laat meedenken in je organisatie. In de voormiddag stelt Gekleurde Wijsheid een nieuwe publicatie voor met tips en goede praktijken over participatief en inclusief werken. Daarna kan je kiezen uit 2 workshops: participatief of inclusief werken. In de namiddag kan je met diverse Brusselse ouderen in gesprek gaan. We lunchen samen en kijken naar filmportretten waarin Brusselse ouderen hun zegje doen over de thema’s samenleven, zorg, eenzaamheid in Brussel. Voor wie is deze uitwisselingsdag? Voormiddag + lunch: voor professionals in de welzijns- en socio-culturele sector die met ouderen werken, zoals lokale dienstencentra, gemeenschapscentra ... Lunch + namiddag: voor ouderen EN voor professionals die zich nog meer willen verdiepen. Op dinsdag 21 oktober van 9.30 tot 15 uur in GC De Rinck. Gratis deelname, maar wel vooraf inschrijven. Meer info: www.gekleurdewijsheid.be. Of contacteer ons via 02 414 15 85 of info@gekleurdewijsheid.be l SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 BOp magazine l l 29 l Inclus I eVe samenleV Ing l gezondhe Id De sessie ‘Holistische kruidenkriebels’ vindt plaats in het BOp op: vrijdag 12 september, 17 oktober en 7 november, telkens van 9.30 tot 11.30 uur. Meer info over het precieze programma & inschrijvingen vind je op pag. 21.

op de boekenplank l l l dementie 50 vragen en antwoorden van Jan Steyaert (red) Dit boek is het werk van ongeveer 40 collega’s die bij een van de expertisecentra Dementie werken. Zij zetten zich dagelijks in voor de best mogelijke dementiezorg in Vlaanderen en Brussel. De vele vragen waarop de centra dagelijks antwoord bieden via contacten met patiënten, mantelzorgers en mensen uit het werkveld, werden gebundeld, gecondenseerd en samengebracht tot 50 vragen. Dat maakt dit boek zo bijzonder; het weerspiegelt duidelijk wat mensen bezighoudt in het dagdagelijkse leven met dementie. Van de diagnose tot juridische aspecten en praktische weetjes, persoonlijke beleving en relationele dimensies, manieren van helpen en communiceren, zorg en medicatie, thuisblijven versus een mogelijke verhuis naar een woonzorgcentrum,… zovele – herkenbare - facetten van het leven met dementie worden in dit boek verhelderd. Voor alle betrokkenen kan het boek op vele vlakken een mooi en handig instrument zijn. Een aanrader. Een uitgave van Borgerhoff & Lamberigts, 200 blz., 24,99 euro (I.J.) Wie wil kan het boek uitlenen bij het BOp. We hebben 1 exemplaar ter beschikking in onze bibliotheek. Mail naar inge.janssens@bop.brussels of bel naar Inge via 02 210 04 61. de tijd, de waarheid en de geschiedenis Hoe onze wereld in elkaar zit van Piet de Rooy Vanaf de vroegste tijden proberen mensen te begrijpen hoe hun wereld in elkaar steekt. Ze ervaren de werkelijkheid in het verloop van de tijd, in de afwisseling van dag en nacht, in de opeenvolging van de seizoenen. Maar toch is er steeds het vermoeden dat dit niet alles is, dat er achter die werkelijkheid een diepere waarheid verborgen ligt. En vervolgens gaan we daarnaar op zoek. Geïnspireerd door een schilderij van Francisco Goya is dit boek een zinderende zoektocht naar deze drie pijlers: de tijd, de waarheid en de geschiedenis. En onze interpretatie daarvan. Hoe we de tijd onderwierpen aan klok en kalender, om daar vervolgens onszelf aan te onderwerpen. Hoe we eeuwenlang de Bijbel als de ultieme waarheid beschouwden, met kettervervolging en heksenwaan als schaduwzijden daarvan. Hoe we ons van de Bijbelse waarheid hebben losgemaakt en de vrijheid gebruikten om nieuwe verhalen te maken. En ten slotte is er de geschiedenis, waarin we onze collectieve herinneringen vastleggen, maar ook bepalen wat we beter kunnen vergeten. De tijd, de waarheid en de geschiedenis is een klepper van formaat, geschreven door de Nederlandse historicus Piet de Rooy (81). Je bent nooit te oud om te denken en te schrijven. Een uitgave van Querido Facto, 454 blz. (+bronnen), 45 euro. 30 l l l BOp magazine SEpTEmBEr - OkTOBEr 2025 krachtig ouder worden Hoe kracht en evenwichtsoefeningen helpen gezond te blijven van Koen De Weerdt We weten allemaal dat beweging belangrijk is, maar wist je dat kracht- en evenwichtsoefeningen de sleutel zijn tot een fitte oude dag? Al vanaf je dertigste neemt je spiermassa en -kracht immers af. En op oudere leeftijd maakt ons lichaam ook minder spieropbouwende stoffen of hormonen aan. Spieren trainen is de boodschap: if you don’t use them, you lose them! Dit boek geeft eerst een oerdegelijk theoretisch kader. Je leert er bijvoorbeeld over het verschil tussen rode (trage) en witte (snelle) spiervezels. Maar bovenal is het een praktische gids met talloze oefeningen, geïllustreerd met foto’s. En via een QR-code kan je ook telkens een instructiefilmpje bekijken. ‘Krachtig ouder worden’ helpt je om gericht te oefenen zonder ingewikkelde apparaten. Zo behoud je jouw kracht en balans, voorkom je blessures en blijf je langer zelfstandig. Een aanrader! Een uitgave van Academia Press, 127 blz., 29,99 euro Mijn herberg aan de Camino van Anna Visser De Camino naar Santiago de Compostella is een wandelroute met een ongekende aantrekkingskracht. Dat ervaart ook Anna Visser, een Nederlandse TV-figuur. Wanneer na het plotselinge overlijden van haar partner het leven alle kleur heeft verloren, besluit ze haar rugzak te pakken en te gaan stappen. Tijdens haar reis ontdekt Anna de magie van deze pelgrimsroute, die haar stap voor stap haar levenslust teruggeeft. Bij thuiskomst neemt ze een ingrijpende beslissing neemt: ze laat alles achter zich en begint een volledig nieuw bestaan als herbergier aan de Camino del Norte, in een klein dorpje in Spanje. Daar ontvangt ze elke dag nieuwe pelgrims met bijzondere verhalen. Een bijzonder reisverhaal over liefde, rouw & troost, hoop & gastvrijheid. Dit boek leest heel vlot en luchtig, maar is toch intens en hartverwarmend. Zeker lezen! Uitgeverij Brandt, 255 blz., 22,50 euro een boekje om naar uit te kijken: Met de duivel tegen armoede van Lucas Catherine, Brussels ‘historicus van vergeten zaken’ De boekvoorstelling vindt plaats op 7 september om 11 uur in Passa Porta, Dansaertstraat 46, Brussel.

Ann derkinderen was 37 jaar lang Ann derouderen daar GaaT zE ... d ecennialang ontfermde Ann derkinderen zich over Brusselse ouderen. en nu trekt ze zelf met pensioen. Ann derouderen, 37 jaar lang. een warm mens, een fijngevoelige collega: we wuiven haar uit met een enthousiaste zwaai. Blijven bewegen, we nemen het ter harte. Ann Derkinderen is altijd een bezige bij geweest. Gedreven en sportief. Haar volleycarrière bracht haar tot in Ereklasse, al ligt dat al een tijdje achter de (intussen wat stroeve) rug. Maar ze is altijd blijven bewegen en nam daarin ook vele ouderen op sleeptouw. Samen met haar BOp-compagnon de route Ingrid maakte ze van de sportwerking van het Brussels Ouderenplatform een succes. Met een brede waaier aan activiteiten zette ze jarenlang vele duizenden aan het sporten. In een sportclub of een woonzorgcentrum, tijdens een sportweek of losse activiteit: het maakt niet uit. Of het nu om boksen of stoeldans ging, of om fietsen, wandelen of yoga: alles kon en mocht. Bewegen, ieder op zijn/haar eigen niveau: dààr draaide het om. En om het plezier ervan, dat ook. Om een competitief accentje zat Ann niet verlegen. De petanquetoernooien waren legendarisch! Maar evenzeer had Ann als gevoelsmens bij uitstek steeds oog voor het mentale welzijn van haar publiek. En dan kon een handmassage wel eens een relaxe insteek zijn voor een hartelijk gesprek. Veel minder gekend is haar passie voor fotografie. Ann maakt schitterende foto’s. In januari plaatsten we nog een winters sfeerbeeld op de cover van BOp-magazine. Een opname in haar zo geliefde Hallerbos. Dat ze er nog veel mag rondlopen en verdwalen. Misschien loopt ze er wel Kris of Koen Wouters van haar lievelingsband Clouseau tegen het schone lijf. We gunnen het hen! Daar gaat ze… foto Mina Kurgan

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32

Home