HISWA magazine magazine voor 02 | april 2025 | jaargang 32 de watersportbranche Waterrecreatie Herstart voor Certificaat Veilig Huren Laadstroom: bufferen en spreiden Linda Kroon van Sanzi Yachts
Dé specialist in de bouw van sanitaire units van hoge kwaliteit Maatwerk dat volledig aan uw wensen voldoet Volledige ontzorging van ontwerp tot sanitaire installatie Innovatieve milieu- en energiebewuste oplossingen Onderhoudsvriendelijke en duurzame materialen Units zijn schakelbaar, fl exibel en verplaatsbaar mobielbouw.nl biedt u nog veel meer informatie
colofon voorwoord HISWA Magazine is het relatie magazine van HISWA-RECRON. Het blad profileert zich als het toonaangevende vakblad van de watersport industrie. Het blad verschijnt zes keer per jaar en wordt verspreid onder watersport bedrijven en stakeholders in de watersportbranche. Uitgever HISWA-RECRON Storkstraat 24 3833 LB Leusden 033 - 303 97 00 communicatie@hiswarecron.nl Advertentieverkoop Dock35 Media Martijn Penning 0314 - 355 826 martijn@dock35media.nl Aan dit nummer werkten mee Hans Buitelaar, Dominique van Dam, Paul van Well, Klaas Wiersma Hoofdredacteur drs. Liane Jansen Redactiesecretariaat Rianne Hartog Foto cover Sanzi Yachts Vormgeving Dock35 Media B.V. Druk Senefelder Misset Doetinchem Partners in business Maar niet alleen naar klanten toe moet alles veilig en goed geregeld zijn. Ook de veiligheid op de werkvloer is essentieel. Paul van Well, manager waterrecreatie bij HISWA-RECRON, zet in zijn column op pagina 27 de voordelen uiteen van een up-to-date RisicoKennispartners Inventarisatie en Evaluatie (RI&E). “Zie het vooral niet als een noodzakelijk kwaad”, zo benadrukt hij. Mooie artikelen in dit nummer, waarin goed zichtbaar wordt hoe de watersport- en jachtbouwsector telkens een trede hoger op de trap komt. Liane Jansen Hoofdredacteur Trap Toen wij nog als vrij onervaren watersporters wel eens een bootje van iemand huurden, kwam er geen moment in ons op om te denken dat de boot niet veilig zou zijn. We gingen er gewoon van uit. Hup, snel aan boord met koelbox, zwemspullen en beide dochters, motor starten en het ruime sop tegemoet. Tot die ene zonnige dag – perfect weer om het anker uit te gooien en te zwemmen – en we het zwemtrapje uitklapten. Het piepte en kraakte een beetje maar ach. Totdat er twee treden afbraken en onze (destijds) kleuter maar zeer moeizaam aan boord kon komen. Dat schudde ons wakker. Veiligheid aan boord is toch wel het allerbelangrijkste als je gaat varen. Daarom is het fijn dat het Certificaat Veilig Huren een nieuwe kans krijgt van de verhuurders die zijn aangesloten bij HISWA-RECRON. Op pagina 12 trappen we af met een verhaal waarin verhuurbedrijven aangeven waarom het certificaat – naast dat het belangrijk is voor consumenten – ook de hele verhuursector op scherp zet. Linda Kroon, verantwoordelijk voor de chartertak van Sanzi Yachts, onderstreept het belang van een veilige verhuurvloot op pagina 18. Voor mensen de niet kunnen varen, biedt ze een nieuw veilig alternatief. Het gaat om een totaalpakket, waarbij consumenten volledig ontzorgd worden. Oftewel een compleet verzorgde vaarvakantie inclusief schipper, airporttransfers, catering en culturele activiteiten. 02 2025 | HISWA MAGAZINE 3
inhoud Artikelen Elk nummer 12 Certificaat Veilig Huren nieuw leven ingeblazen Met het HISWA Certificaat Veilig Huren weten consumenten dat ze met een veilig vaartuig van wal gaan. 16 Opleiding Voorbereiding Jachtmakelaardij Deze keuzemodule is onderdeel van de mbo-opleiding Maritieme Techniek. In februari startte een nieuwe lichting leerlingen. Wat leren zij? 18 Het Portret Dit keer: Linda Kroon van Sanzi Yachts. 20 TechTalk: stuur de stroomvraag Elektrisch varen groeit maar het elektriciteitsnetwerk is overbelast. Wat zijn de mogelijkheden? 07 Op Stapel 08 Ondernemersnieuws 27 Vraag & Antwoord 27 Column Paul van Well 28 Nieuws I Mens & Bedrijf 31 Nieuws I Innovatie 33 HISWA-RECRON Business Club Nieuws kalender Overzicht van bijeenkomsten, evenementen, workshops, trainingen en vergaderingen van HISWA-RECRON. Mei Ledenbijeenkomst over Wet ter voorkoming van witwassen en financiering terrorisme 7 mei Van der Valk Hotel De Witte Bergen, Hilversum www.hiswarecron.nl/agenda Juni Jubileumfeest HISWA-RECRON 10 juni AFAS Theater, Leusden www.hiswarecron.nl/jubileum Meer bijeenkomsten Houd www.hiswarecron.nl/agenda in de gaten voor een actueel overzicht van evenementen, trainingen, vergaderingen en andere bijeenkomsten. 02 2025 | HISWA MAGAZINE 5
Hoe duurzaam is jouw recreati ebedrij f? De recreati esector verandert snel. Gasten zoeken steeds vaker naar duurzame vakanti es en verantwoorde recreati e-ervaringen. Hoe speel jij hierop in? En hoe maak je duurzaamheid tot een succesfactor voor je bedrij f? Duurzaamheid als strategisch voordeel Door duurzaamheid serieus te nemen, draag je niet alleen bij aan een beter milieu, maar ook aan de groei en winstgevendheid van je bedrij f. Bij Countu s begrij pen we de uitdagingen waar je tegenaan loopt en helpen we je graag met het ontwikkelen van een duurzaamheidsstrategie die past bij je onderneming. Van het opti maliseren van je energieverbruik tot het benutt en van fi scale voordelen en subsidies, we begeleiden je bij elke stap. Ontdek hoe je kunt profi teren van lagere kosten, een sterkere reputati e en een betere marktpositi e. Benieuwd? Neem contact op voor een vrij blij vend gesprek. Countu s. Daar reken je op. Experti seteam Recreati e & Horeca recreati e-horeca@countu s.nl COUNTUS.NL/RECREATIE
uitgelicht Op Stapel Enksail Halcyon 50 Specificaties Romplengte .......................................15,20 m Breedte .................................................5 m Diepgang ................................... 1,50 – 3,20 m Bij Gebroeders van Enkhuizen in Makkum wordt de eerste Enksail Halcyon 50 gebouwd. Dit moderne aluminium zeiljacht met een luxe uitstraling is ontworpen als een comfortabele go-anywhere cruiser. Kenmerkend is het ruime dekhuis dat veel leefruimte biedt bovendeks. Zo is hier ruimte voor een gezellige dinette, comfortabele navigatiezit en kombuis. Enksail Yachts worden semi-custom gebouwd. De indeling van het interieur en de styling wordt afgestemd op de wens van de opdrachtgever en kan variëren van zeer klassiek tot hypermodern. Het jacht dat nu in aanbouw is, is bedoeld voor lange tochten en lange verblijven aan boord. Zo wordt het voorzien van airco door het hele interieur, watermaker, een hybride aandrijfsysteem dat energie kan terugwinnen tijdens het zeilen en motorvaren, en een arch met twee grote zonnepanelen. www.enksail.nl 02 2025 | HISWA MAGAZINE 7
nieuws Ondernemersnieuws HISWA-RECRON heeft 5 nieuwe leden 1. Vakantiepark ’t Nieuwe Hooge Holt www.hoogeholt.nl 2. Camping La Dolce Vita www.campingladolcevita.nl 3. Aquaplanning www.aquaplanning.org 4. Sloepencentrum www.sloepencentrum.nl 5. Guvama Accommodaties www.eezz.nl Handreiking regeldruk ontzorgt ondernemers De watersport- en recreatiesector in Nederland biedt miljoenen mensen per jaar unieke ervaringen en draagt bij aan brede welvaart, economische groei en werkgelegenheid. Ondanks deze belangrijke bijdrage wordt de sector steeds vaker geconfronteerd met complexe uitdagingen, waaronder een groeiende regeldruk die het ondernemerschap belemmert en de economische vitaliteit onder druk zet. Hoewel regelgeving noodzakelijk is voor een veilige, duurzame en eerlijke sector, leidt de huidige wirwar aan regels en administratieve lasten vaak tot onnodige tijdsdruk en tegenstrijdigheden. Om deze knelpunten inzichtelijk te maken en aan te pakken, pleit HISWA-RECRON voor het toevoegen van de watersport- en recreatiesector aan de regeldrukmonitor van het Ministerie van Economische Zaken. Handreiking regeldruk Om ondernemers te ondersteunen, stelde HISWA-RECRON een handreiking op met concrete suggesties voor het Actieprogramma Minder Druk Met Regels. Hierin wordt onderstreept hoe een gerichte aanpak kan bijdragen aan het verminderen van de administratieve lasten, zodat ondernemers zich kunnen richten op hun kerntaak: mensen een onvergetelijke ervaring bieden. Minder administratieve lasten voor jachtbouwers en toeleveranciers De administratieve verplichtingen rondom duurzaamheid, zoals CSRD, CSDDD en de EU-taxonomie, zorgen voor een flinke regeldruk in de sector. Zoals eerder genoemd, pleit HISWA-RECRON voor een regeldrukmonitor om dit inzichtelijk te maken. Ook op Europees niveau is er beweging: de IMVO-commissie van VNONCW pleit in een position paper voor een eenvoudiger systeem, een punt dat ook op de agenda staat van de Commissie Handel van HISWA-RECRON. De Europese Unie heeft dit signaal opgepakt en verwerkt in de strategie die onlangs is gepresenteerd. Dit moet de registratievereisten voor jachtbouwers en toeleveranciers vereenvoudigen en de regeldruk verminderen, in lijn met de voorstellen uit de regeldrukhandreiking van HISWA-RECRON. Meer informatie: www.hiswarecron.nl/kennisbank. Opnieuw bezwaar tegen Digitaal Opkopersregister HISWA-RECRON maakt opnieuw bezwaar tegen het Besluit Digitaal Opkopersregister en Digitaal Opkopersloket, vanwege de extra regel- en lastendruk voor de watersport- en recreatiebranche. Ook in 2022 maakte HISWA-RECRON al bezwaar. Dit besluit verplicht handelaren om zichzelf én elke verkoop te registreren in een landelijke database. Nu het debat in de Tweede Kamer opnieuw op de agenda staat, is het onderwerp weer actueel. Een extra register voegt weinig toe, omdat er al meerdere vormen van registratie bestaan. Bovendien richt het register zich alleen op handelaren, terwijl consumenten buiten beeld blijven. HISWARECRON pleit daarom voor identificatie en registratie van pleziervaartuigen als effectievere oplossing tegen heling en witwassen. Meer informatie: www.hiswarecron.nl/standpunten. 8 HISWA MAGAZINE | 02 2025
Personeel voor nieuwe seizoen nodig? Plaats vacatures op hiswa.nl HISWA-RECRON voert momenteel een succesvolle social media-campagne Werken in de watersport. Zo worden duizenden bezoekers bereikt die specifiek geïnteresseerd zijn in werken in de watersport. In de campagne staat de vacature bank op hiswa.nl centraal. Zorg ervoor dat jouw vacature niet ontbreekt. Zeker met het komende watersportseizoen in zicht. Het plaatsen van je vacature is gratis voor leden en kan heel gemakkelijk via www.mijnhiswarecron.nl. Regels voor bootverhuurders buiten Amsterdam ongewijzigd Ben je verhuurder van vaartuigen buiten Amsterdam en richt je je niet economisch op de stad? Dan hoef je ook in 2025 geen door vaarvignet aan te vragen, terwijl dit binnen de stad verplicht is. HISWA-RECRON maakte hierover in 2022 afspraken met de gemeente Amsterdam. De gemeente bevestigde dat deze afspraken in 2025 blijven gelden. Dit betekent dat jouw huurders zonder vignet mogen varen op de primaire vaarwegen, zolang zij op verzoek van hand having een kopie van de huurovereenkomst en de e-mail met afspraken kunnen tonen. De regels zijn als volgt: • Varen mag alleen op primaire vaarwegen zoals het IJ, Noordhollandsch Kanaal, Noordzeekanaal, Zijkanaal G, Nieuwe Meer, Schinkel, Kostverlorenvaart, Oosterdok, Nieuwe Herengracht, Amsel, Weespertre kvaart, AmsterdamRijnkanaal • Afmeren is niet toegestaan in het Amsterdamse binnenwater, behalve in passantenhavens aan de primaire vaarwegen. • Voor 2025 is geen vignet vereist voor deze vaartuigen. • Huurders moeten op verzoek van handhaving een kopie van de huurovereenkomst en de e-mail met afspraken kunnen tonen. Meer informatie: www.hiswarecron.nl/kennisbank. Jouw mening over de HISWA Algemene Voorwaarden Als HISWA Erkend Bedrijf werk je met de HISWA Algemene Voorwaarden bij je overeenkomsten met consumenten. HISWA-RECRON is bezig met een herziening van deze voorwaarden. Ervaringen in het gebruik en suggesties voor verbetering zijn welkom. De Consumentenbond stopt overigens per 2026 definitief als partij bij de HISWA Algemene Voorwaarden en de Geschillencommissie Waterrecreatie. Na gesprekken met HISWA-RECRON zijn ze bereid om aanpassingen te ondersteunen die in 2025 worden doorgevoerd. Grote, structurele wijzigingen in de voorwaarden worden na 2026 opgepakt met een speciale toetsingscommissie. Reageer naar Emiel Lammers: e.lammers@hiswarecron.nl. Update advertenties voor boten op hiswa.nl Voor een verbeterde advertentieweergave van gebruikte en nieuwe boten is hiswa.nl geüpdatet. Als advertenties in OpenMarine 2.0 format worden aangeleverd, kan er voortaan meer verkoopinformatie op hiswa.nl worden weergegeven. Daarnaast zijn nu 360 graden foto’s en links naar YouTubevideo’s mogelijk. De homepage van hiswa.nl geeft een verbeterde toegang tot “boot kopen”. Op dit moment vinden testen plaats. Daarna zijn de aanpassingen zichtbaar. Meer informatie: www.hiswa.nl 02 2025 | HISWA MAGAZINE 9
rubriek nieuws Certificering voor bootsloopbedrijven In Nederlandse wateren en jachthavens liggen steeds meer boten zonder eigenaar: sloopboten. Jaarlijks moeten naar schatting 2.500 boten worden gesloopt en dat aantal groeit. HISWA-RECRON pleit voor een goede inzamel- en recyclestructuur en stelde certificatie-eisen op voor verantwoord demonteren. Het slopen van boten is complex: staal en hout zijn recyclebaar, maar polyester kost geld om te verwerken. Dankzij nieuwe technieken kan 286.000 ton polyester uit oude boten worden hergebruikt. Tussen 2025 en 2030 groeit het aantal te slopen boten naar 35.000 stuks. HISWA-RECRON is actief betroken bij het Europese plan om de recycling van boten aan te pakken. Om het verslepen van oude boten te voorkomen, is een centrale aanpak noodzakelijk. HISWA-RECRON werkte op basis van het Franse bootrecyclesysteem een certificatiesysteem uit voor de Nederlandse bootsloopbedrijven. Hierin is natuurlijk ook het hergebruik van oud polyester inbegrepen. Bedrijven die zich hierbij willen aansluiten, kunnen contact opnemen met Jeroen van den Heuvel: j.heuvel@hiswarecron.nl. Uitstel overgangsregeling voor bootbezitters die varen door Amsterdam zitting werd afgesproken dat het gebruik maken van de overgangsregeling wordt verlengd en geldt tot zes weken na de afhandeling van de bezwaarprocedure. Dit betekent dat watersporters in elk geval nu geen keuze hoeven te maken. Die keuze hoeven zij pas te maken tot zes weken na afhandeling van de bezwaarprocedure. Waarbij het zo kan zijn dat in de bezwaarfase duidelijk wordt dat de overgangsregeling niet in stand kan blijven. Het maken van een keuze vóór 1 april is veel te snel. De bezwaar termijn is nog niet voorbij en de behandeling van het bezwaar moet ook nog plaatsvinden. De gemeente gaf aan in de bezwaarfase de overgangsregeling opnieuw te beoordelen, maar HISWA-RECRON boekte samen met het Koninklijk Nederlands Watersportverbond succes in de procedure tegen de gemeente Amsterdam bij de voorzieningenrechter. Aanleiding voor de procedure was het besluit van de gemeente Amsterdam om per 1 april 2025 een emissieloze zone in te stellen voor varen in het centrum gebied van de stad. De gemeente bedacht hiervoor een overgangs regeling die voor veel booteigenaren oneerlijk is. Watersporters die vóór 1 april 2025 een doorvaartvignet kopen, mogen (maximaal) drie jaar met een verbrandingsmotor in het centrum blijven varen. Booteigenaren die vóór deze datum een binnenhavengeldvignet kopen, krijgen vijf jaar de tijd. De watersport - organisaties eisten in de rechtbank dat booteigenaren gelijk worden behandeld, zodat ook voor het doorvaartvignet een termijn van vijf jaar gaat gelden. 1 april wordt zes weken na bezwaarprocedure De rechter hoefde geen uitspraak te doen omdat tijdens de weigerde op voorhand de ingangsdatum van die regeling uit te stellen. Belanghebbenden kunnen tot en met 28 maart bezwaar maken tegen het besluit van de gemeente. HISWA-RECRON en Watersportverbond hopen dat hier veel gebruik van gemaakt wordt. Elektrisch varen en laden niet binnen drie jaar te realiseren Vanwege de problemen rond de netcongestie is het zeer onwaarschijnlijk dat de infrastructuur voor elektrische boten binnen drie jaar te realiseren is. Een termijn van vijf jaar lijkt in veel situaties al onrealistisch nu veel netbeheerders niet vóór 2031 een zwaardere aansluiting kunnen realiseren. Veel booteigenaren met een doorvaartvignet zagen zich dus door de overgangsregeling door de gemeente gedwongen om het veel duurdere binnenhavengeldvignet te kopen. Enkel zodat zij ook nog twee jaar langer de tijd hebben om te kunnen anticiperen op het elektrisch varen. 10 HISWA MAGAZINE | 02 2025
nieuws Nieuwe EU-regels voor verpakkingen Sinds 11 februari 2025 is de Europese verordening EU 2025/40 van kracht. Deze regelgeving moet het gebruik van verpakkingsmateriaal terugdringen en hergebruik stimuleren. De verordening stelt eisen aan de samenstelling, herbruikbaarheid en recyclebaarheid van verpakkingen. Het doel is dat in 2030 alle verpakkingen economisch rendabel recyclebaar zijn en dat in 2050 uitsluitend hergebruikte materialen worden gebruikt. Voor de watersportsector brengt dit uitdagingen met zich mee. Verpakkingen zijn onmisbaar bij transport, onderhoud en (winter)stalling van boten en materialen. Zo wordt bijvoorbeeld veel krimpfolie gebruikt ter bescherming. In overleg met de Europese Commissie is nu meer duidelijkheid gekomen over hoe deze materialen binnen de sector gedefinieerd worden. Meer informatie: www.hiswarecron.nl/kennisbank/ verordening-verpakkingen. HISWA-cao 2025 – 2026 definitief vastgesteld In januari is de nieuwe HISWA-cao afgesloten. De gemaakte afspraken, waaronder de salarisverhoging, zijn inmiddels verwerkt in de cao-tekst en definitief goedgekeurd. De caotekst en de belangrijkste wijzigingen staan in de Kennisbank: www.hiswarecron.nl/kennisbank/cao. Meer informatie bij Martin Merks, manager sociaal beleid: m.merks@hiswarecron.nl. Vergeldingstarieven van EU op Amerikaanse import De Europese Commissie kondigde vergeldingstarieven aan op de import van Amerikaanse producten zoals plezierjachten. Dit als reactie op de importheffingen voor staal en aluminium van de Amerikaanse regering. HISWA-RECRON verzet zich fel tegen deze tarieven en benadrukt de mogelijke risico’s voor Europese bedrijven. In samenwerking met European Boating Industry dringt HISWA-RECRON er bij de EU en VS op aan om de komende periode zorgvuldig te onderhandelen om dit urgente probleem van tafel te krijgen. De oplegging van vergeldingstarieven, zoals tussen 2018 en 2021, kenden aanzienlijke negatieve gevolgen voor de watersport sector. De importheffingen verstoren bedrijven, belemmeren economische groei en brengen banen in gevaar. Dat geldt met name voor kleine en middelgrote ondernemingen die de ruggengraat vormen van de watersportindustrie in Europa en de EU als geheel. De watersportindustrie is bij uitstek een globaal georganiseerde industrie, waarbij over en weer onderdelen worden geïmporteerd en geëxporteerd om het uiteindelijke jacht te laten voldoen aan de wensen van de watersporter. Belangrijk om op te merken dat de nu voorliggende heffingen voortvloeien uit een geschil over staal en aluminium, en geen verband houden met de watersportindustrie. Voor de watersportindustrie hebben ze echter wel een negatieve impact. Zeker als we kijken naar de concurrentiepositie van de Europese watersportindustrie. HISWA-RECRON gaat in samenwerking met European Boating Industry in gesprek met de Europese Commissie, partners in de VS en andere getroffen Europese sectoren. 02 2025 | HISWA MAGAZINE 11
waterrecreatie column Certificaat Veilig Huren nieuw leven ingeblazen Verhuursector weer op scherp door veiligheidscertificaat Met het HISWA Certificaat Veilig Huren weten consumenten dat ze met een veilig vaartuig van wal gaan. Het veiligheidscertificaat heeft ook andere welkome consequenties: het zet de hele verhuursector op scherp. Waarom is het certificaat nu weer actueel? We spreken drie verhuurders. Tekst: Klaas Wiersma “Het HISWA Certificaat Veilig Huren is nooit weggeweest, alleen wordt het niet meer gebruikt” zegt manager waterrecreatie Paul van Well bij HISWA-RECRON. “Ik zie dat verhuurders trots zijn op hun vloot en met veel passie de best mogelijke dienstverlening willen leveren. Bij de ondernemers is veel draagvlak voor het opnieuw invulling geven aan het Certificaat Veilig Huren. Wij zijn aan het afstemmen hoe we de verhuurmarkt veiliger kunnen maken en het certificaat is daarbij het uitgangspunt.” Tragisch ongeluk Alle verhuurders die we voor dit artikel spraken, refereren aan het tragische ongeluk in Bolsward. In het voorjaar van 2021 kwam een echtpaar om het leven door waterstofsulfidegas uit een kapotte accu. De eigenaar van het verhuurbedrijf werd veroordeeld voor dood door schuld, kreeg een taakstraf van 180 dagen, plus een voorwaardelijke gevangenisstraf. Het ongeluk maakte veel los. De impact van dit drama is groot en de vraag hoe een vergelijkbaar ongeval kan worden voorkomen is nog altijd actueel. Het Certificaat Veilig Huren kan hierin een belangrijke rol spelen. Airfryers aan boord In de afgelopen decennia is er veel veranderd bij de verhuur van plezierjachten. Niet alleen hebben boten tegenwoordig steeds geavanceerdere techniek aan boord, ook de huurders zijn veranderd. Alexander van Walsum van Yachtcharter Wetterwille: “Toen ik begon, zo’n twintig jaar geleden, nam een huurder nog wel eens een gereedschapskistje mee om zelf iets te kunnen repareren. Nu gaan huurders ervan uit dat alles net zo werkt als thuis. Als ik zie wat ze meebrengen aan elektrische apparaten! Dat zijn niet alleen laptops maar ook stroomvreters als haarföhns en regelmatig gaat er zelfs een airfryer mee aan boord.” Ook Jan Huibers van Yachtcharter Huibers ziet het toegenomen stroomgebruik. Net als van Walsum benadrukt hij hoe belangrijk het is dat de techniek op de boten hierop aansluit. Beide noemen ze het inregelen van de omvormer aan boord. Huibers: “In de Niet alleen hebben boten tegenwoordig steeds geavanceerdere techniek aan boord, ook de huurders zijn veranderd. handleiding van moderne omvormers staat dat het laadsysteem moet worden ingesteld door een expert. Met een laptop zorg je ervoor dat de accu’s op de juiste manier worden geladen. Maar als je de omvormer gewoon aansluit, zonder in te regelen werkt het ook. Alleen zal het apparaat de standaardinstelling van bijvoorbeeld 3.000 Watt dan ook gaan leveren, aan een misschien wel veel te kleine accu!” Dit gaat nogal eens fout. Huibers wijst op het grote aantal accu’s dat volgens landelijk onderzoek binnen een jaar moet worden vervangen wegens verkeerd laden en ontladen. Natuurlijk is dat zonde. Maar het kan ook flink misgaan als een accu gaat koken waarbij dodelijk gas vrijkomt. Meer behoefte Van Walsum herinnert zich dat hij twintig jaar geleden verschillende schildjes aan de muur had hangen. “Die waren van de ANWB en van HISWA. Daarvoor moest je een accountantsverklaring inleveren en er kwam iemand kijken voordat je De Privateer 37 Charente, te huur bij Wetterwille. 12 HISWA MAGAZINE | 02 2025
Charterschepen van Brug Jachtverhuur. gecertificeerd werd.” In de loop der jaren werd de invulling achter de muurschildjes en de bijbehorende keurmerken en controles steeds minder. Transparantie door internetbeoordelingen zorgde voor minder behoefte aan keurmerken en certificaten. De ANWB kreeg ook andere prioriteiten, zoals de concurrentie met Route Mobile. Veiligheid werd overgelaten aan de markt. Toch blijkt er opnieuw behoefte aan te zijn meer duidelijke regelgeving. Wat brengt het Certificaat Veilig Huren? De verhuurders die we spreken zien potentie in het certificaat. Ze noemen meerdere voordelen: ‘Scherpte’ Verhuurders zijn trots op hun vloot en hebben de veiligheidsregels hoog op hun prioriteitenlijstje staan. Toch blijkt het in de praktijk soms lastig om voor de volle honderd procent te voldoen aan alle regels en voorschriften. “Met een certificaat houd je de scherpte erin”, zegt Guus Stalenhoef van Brug Yachtcharter. regelgeving. Met een certificaat houd je de scherpte erin. Er is behoefte aan duidelijke Positie bij ongeval Ook al is al het materiaal in orde, er kan altijd iets fout gaan zonder dat de verhuurder daar iets aan had kunnen doen. Neem bijvoorbeeld een accu met een productiefout. Bij een ongeluk is de verhuurder natuurlijk het eerste adres waar de verzekeraar aanbelt. Een keurmerk kan dan helpen om aan te tonen dat het met de veiligheid in orde is. Concurrentie Van Walsum van Yachtcharter Wetterwille: “Mijn collegaverhuurbedrijven zie ik niet als concurrenten. We kunnen de markt prima samen bedienen. Maar als verhuurbranche hebben we wel een grote concurrent, dat is Marktplaats.” Particuliere bootbezitters verhuren hun boot via websites als Marktplaats of Accupakket onder het bed. Is lichte corrosie reden voor vervanging? 02 2025 | HISWA MAGAZINE 13
De juiste producten én advies bij technische vraagstukken Al 50 jaar A partner van de recreatie sector Meer info op wildkamp.nl/recreatie M Ruim assortiment voor de recreatie sector Altijd & overal online bestellen Ondersteuning op maat bij projecten Direct iets nodig? Altijd een vestiginging de buurt KERSVERSE EIGENAREN, EEN SUCCESVOLLE START GEWENST DÉ RECREATIE BEDRIJFSMAKELAAR NNieuwe Eigenaren: -De Tol Vi - Vis en recreatieplass en Het Broek - Park Drentheland - De Eenhoorn S Vis en recreatieplass e - Stadscamping Schoonhoeven en Jachthaven Wilgenrak Stadscamp Wilgenr k amp Wilgenrak - Kampe h er oeve Koole ak - Natuurcamping De Kemphaan - De Koeksebelt L Natuurcamping l - Landgoed Vogelenzang - De Lucht Landgoed d u - De Striene - Verscholen Dorp - De Waldsang De Waldsan De Camping Zeestrand - Het Winkel - Camping Zeestrand - Van Vliet Bootverhuur - It Soal Campi
waterrecreatie Bij Huibers zit de Pacific Allure 155 in de verhuur. Gasslang uit 2018, vervanging is dringend nodig (geen schip van een van de geïnterviewden). het Franse Click and boat. Alleen leveren deze particuliere verhuurders niet de kwaliteit die verhuurbedrijven wel leveren. Op het gebied van veiligheid maar ook qua service. Alexander: “Wij hebben altijd een service-auto klaar staan om een boot weer varend te krijgen. Particuliere verhuurders hebben dat niet.” Gelijk speelveld Particuliere verhuurders leveren niet dezelfde kwaliteit als verhuurbedrijven. Ook tussen verhuurbedrijven onderling zijn vaak verschillen. Zo besteedt Jan Huibers bijvoorbeeld alle controles en het up to date houden van veiligheidsmiddelen aan boord uit aan gespecialiseerde bedrijven. Zo houdt hij een hoge standaard. “Of de rest dat ook doet? Ik zou ‘t mooi vinden”, zegt Huibers cynisch. Reputatie van de verhuurbranche Als het imago van de verhuurbranche in orde is, wordt voorkomen dat klanten die één slechte huurervaring hebben verloren gaan voor de watersport. Bereik nog te bepalen Het HISWA Certificaat Veilig Huren begint langzaam vorm te krijgen. Leden van de verhuurcommissie van HISWA-RECRON overleggen er intensief over. Het precieze bereik van het certificaat is nog onduidelijk. Dat accu›s, gasslangen en rook- en gasmelders worden opgenomen in de eisen, is voor iedereen helder. Verhuurders noemen ook brandblussers, EHBO- en reddingsmiddelen. Voor Stalenhoef die zeiljachten verhuurt, is de conditie van het staand en lopend want relevant. Guus noemt hier ook de afdichting van de saildrive. Huibers ziet het veiligheidscertificaat alleen voor ‹alles onder de luiken›. Consequenties van een certificaat Een certificaat levert wat op maar het zal ook zeker geld gaan kosten. Het vaststellen van de eisen kan in overleg plaatsvinden. Maar voor handhaving en controle moeten experts worden ingehuurd. Als die na een kop koffie tevreden het terrein verlaten is er niks aan de hand. Maar wat als een controleur op basis van de certificaatseisen midden in het seizoen een hele verhuurvloot afkeurt, dan is er meer aan de hand. Om gesprekspartner te blijven met verzekeringsmaatschappijen is strenge naleving gewenst. Draagvlak is er Over de concrete eisen in het certificaat, de controles en welke instanties hierin een rol kunnen spelen, verkeert het project nog in de overlegfase. Ook over de eventuele kosten is nog niks bepaald. Het HISWA Certificaat Veilig Huren moet enerzijds geen papieren tijger worden maar anderzijds ook geen zwaard van Damocles dat de verhuurder constant boven het hoofd hangt. Er zijn genoeg uitdagingen maar het belangrijkste is dat er onder de verhuurders draagvlak is. En dat is er. 02 2025 | HISWA MAGAZINE 15
column opleiding Opleiding Voorbereiding Jachtmakelaardij In achttien lessen de basis voor een goede aan- en verkoop Begin februari startte Endurance op verzoek van HISWA-RECRON en NBMS met het geven van de keuzemodule Opleiding Voorbereiding Jachtmakelaardij. Deze kun je volgen als student van de mboopleiding Maritieme Techniek, maar ook als ondernemer of medewerker die al in de branche werkt of als zij-instromer. Je doet dan een stukje van de mbo-opleiding. Tekst: Dominique van Dam De opleiding startte met tien enthousiaste deelnemers uit de branche en duurt in totaal achttien weken. Zij leren wat er allemaal komt kijken bij het aankopen en verkopen van een pleziervaartuig in opdracht van een klant: van te koop zetten tot het dossier sluiten. Arthur von Barnau Sythoff, eigenaar van Barnautica Yachting en secretaris van de Nederlandse Bond van Makelaars in Schepen (NBMS) is docent in de opleiding. Hij vertelt: ‘Er was veel behoefte aan een praktijkopleiding die in het klaslokaal en op locatie gegeven wordt. De samenwerking tussen HISWA-RECRON, de NBMS en ROC Firda maakt dit mogelijk.’ Herbert van Oord, Manager Arbeidsmarkt, Training & Opleiding bij HISWA-RECRON benadrukt het belang van het praktische karakter: ‘Het makelen van boten is vakmanschap, dat moet je leren en ervaring in opdoen. In deze achttien weken leer je te werken volgens een model dat je vervolgens kunt toepassen in de praktijk.’ Von Barnau Sythoff ontwikkelt de lessen, geschikt voor een breed publiek op mbo-niveau 4. ‘We willen dat iedereen met of zonder praktijkervaring deze opleiding kan volgen. In de lessen delen veel gastdocenten waardevolle, aanvullende informatie vanuit de praktijk. De deelnemers die in deze eerste lichting meedoen werken al bij jachtmakelaars of hebben hun eigen bedrijf in de Het aankopen en verkopen van boten is vakmanschap, dat moet je echt leren. watersport.’ In de opleiding leren ze hoe ze idealiter van begin tot einde een boot kopen en verkopen in opdracht van een klant. De deelnemers maken tijdens de opleiding vijf praktijkgerichte opdrachten, waarin zij hun competenties laten zien. ‘Die gaan over verschillende onderwerpen, van in bemiddeling nemen tot opleveren en afsluiten van het dossier.’ Papierwinkel en praktijk Veel mensen denken dat iedereen wel een bootje kan verkopen. ‘Dat is natuurlijk niet zo’, zegt Van Oord. ‘Jachtmakelaardij is een specifiek vak, dat je echt niet zomaar doet. Vooral de complexere dossiervorming maakt de stap naar het worden van jachtmakelaar lastiger. Het gaat tegenwoordig om pleziervaartuigen waar grote bedragen mee gemoeid gaan. Je moet zorgen dat alle financiële transacties correct verlopen en dat het eigenaarschap juridisch verantwoord wordt overgedragen. Dossiervorming is hierbij belangrijk. Is bijvoorbeeld de documentatie correct en compleet? Een makelaar moet goed weten welke documenten bij een vaartuig horen, wat belangrijk is en wat je juridisch en Arthur von Barnau Sythoff 16 HISWA MAGAZINE | 02 2025
Een jachtmakelaar moet goed weten welke documenten bij het vaartuig horen. financieel moet regelen. In de opleiding is aandacht voor situaties bij aan- en verkoop zowel binnen als buiten de EU. Hier spelen vragen met betrekking tot fiscaliteit mee. Best ingewikkeld, maar interessant.’ Praktijk, daar gaat het dus om. De lessen zijn op verschillende locaties: bij ROC Firda, bij HISWA-RECRON én bij jachtmakelaars op locatie. Enkele bijeenkomsten zijn online. ‘Deelnemers krijgen een kijkje in de beroepspraktijk van andere deelnemers en makelaars’, vertelt Van Oord. ‘Dat is natuurlijk heel erg leuk.’ Om uiteindelijk het certificaat te kunnen behalen, zijn deelnemers aanwezig bij deze bijeenkomsten en leveren ze op tijd de opdrachten in. ‘Een gespreksverslag, waardebepaling, verkoopbrochure en foto’s voor de presentatie, koopovereenkomst, aankoopkeuringsbegeleiding en de volledige afwikkeling van gelden en het sluiten van het dossier: het hoort er allemaal bij’, vult Von Barnau Sythoff aan. Elke deelnemer krijg persoonlijke begeleiding van een mentor. Voortraject erkende jachtmakelaar De opleiding van achttien weken is een opstapje naar het praktijktraject van Erkend Jachtmakelaar. Dit praktijktraject duurt vier jaar. ‘Daarin worden deelnemers volledig gemonitord op competenties in de praktijk. Na die vier jaar doen ze een afsluitende praktijktoets. We kijken dan of ze voldoende kennis en ervaring opgedaan hebben en praktijkuren hebben gedraaid’, vertelt Van Oord. ‘Dat traject is niet nieuw; we updaten het momenteel in samenwerking met de NBMS.’ Op dit moment doen tien deelnemers de opleiding. ‘Een mooi aantal om mee te beginnen’, zegt Von Barnau Sythoff. ‘De bedoeWe willen een gezonde instroom en doorstroom van erkende jachtmakelaars. ling is dat we deze module minimaal een keer per jaar geven.’ De vergrijzing in deze beroepsgroep vraagt daar om. Van Oord: ‘We willen een gezonde instroom en doorstroom van erkende jachtmakelaars. Dit is een belangrijke start daarvoor.’ Het volgen van de Opleiding Voorbereiding Jachtmakelaardij en het volgen van het praktijktraject is belangrijk voor het imago van de branche. ‘Als jachtmakelaar moet je beslagen ten ijs komen, en dat gaat niet zomaar. Als je de risico’s verkeerd inschat, heb je niet alleen ontevreden klanten, maar daarnaast kans op juridische processen. Dat wil je niet. We zijn een fatsoenlijke branche en daar hoort bij dat het voor de opdrachtgever logisch is een gecertificeerde en HISWA-RECRON en NBMSgeregistreerde jachtmakelaar in te schakelen die je correct helpt bij de verkoop en aankoop van je boot.’ Aanmelden Ben je geïnteresseerd in het volgen van deze opleiding? De aanmelding staan open en in het najaar start bij voldoende aanmeldingen een nieuwe lichting. Meer informatie: www.hiswarecron.nl/jachtmakelaar. 02 2025 | HISWA MAGAZINE 17
het portret rubriek Linda Kroon In de rubriek Het Portret zetten we een persoon in de spotlights die op dat moment in de actualiteit is of verband houdt met het thema. In dit nummer met waterrecreatie als thema, is dat Linda Kroon, general manager van de chartertak van Sanzi Yachts in Sneek. Tekst: Liane Jansen Wat kenmerkt het concept van Sanzi Yachts? “Sanzi Yachts is actief in de verkoop, charter en het onderhoud van Linssen-jachten. We combineren deze drie onderdelen met elkaar; dat maakt het uniek. We hebben een showroom in de vorm van een haven met 20 prachtige jachten. Maar klanten kunnen ook een Linssen-jacht huren voordat ze besluiten het te kopen. ‘Try before you buy’ is voor veel klanten een aantrekkelijke optie. We werken volgens het ‘buy and charter’ concept. Investeerders schaffen bij ons een Linssen-jacht aan en wij nemen het jacht op in onze verhuurvloot. Onze jachten blijven gemiddeld drie tot vier jaar in de vloot en daarna breiden we onze vloot weer uit met nieuwe jachten. Op die manier hebben en houden we een zeer jonge vloot.” Waar word je blij van in je werk? “Ik werk in een omgeving waarin vakantie en watersport centraal staan. Daardoor omring ik mij altijd met vrolijke mensen. Dat maakt mijn werk erg aangenaam. Plus de grote variëteit in de taken die ik heb. De ene dag ben ik op een beurs en heb ik verkoopgesprekken. De andere dag houd ik me bezig met praktische zaken zoals het regelen van de schoonmaak van Gasten willen niet alleen een boot huren, maar een totaalpakket waarbij alles voor hen geregeld is. onze jachten. Of help ik gasten die niet bekend zijn met het vaargebied in Friesland. Mijn doel is om het bedrijf, samen met het team, naar een hoger niveau te tillen. Een grote jachtclub met een hotel, restaurant en voor de rest natuurlijk de combinatie van verkoop, charter en onderhoud. Dat is mijn droom.” Hoe pak je de marketing aan? “Een goed doordachte marketingstrategie is belangrijk. Helaas wordt marketing vaak als iets ‘erbij’ gezien, maar ik denk dat je bepaalde zaken beter kunt uitbesteden aan specialisten. Zo hebben we een marketingbureau dat ons helpt met de technische kant van marketing, zoals SEO en SEA. Dit stelt mij in staat om mijn focus te houden op waar ik goed in ben. Daarnaast werk ik samen met een videograaf en fotograaf voor de content. Ik haal veel inspiratie uit de markt van megajachten, luxe vakantieparken en hotels. Het service- en professionaliteitsniveau dat daar wordt geboden, is voor mij de norm. En ik ben niet bang om out-of-the-box te denken en te experiLinda Kroon en haar moeder Sandra Zipp-Reineman. 18 HISWA MAGAZINE | 02 2025
De Pia Maria, een Grand Sturdy 500 AC Variotop uit de chartervloot van Sanzi. menteren met nieuwe vormen van content. Zo maakte ik een serie over goede restaurants die bereikbaar zijn per boot. Het enige dat mij soms wat ontbreekt, is de tijd om alle 100 ideeën die ik heb ook in de praktijk te brengen. Staat er nog een leuke ontwikkeling op de planning? “Ja! We zijn momenteel bezig met een nieuw concept: Linssen Inland Private Cruising. Het concept richt zich op gasten die niet kunnen varen of die de luxe willen van een volledig gefaciliteerde vaarbeleving. Zij kunnen genieten van een vaarvakantie met een schipper, airporttransfers, culinaire opties en culturele activiteiten. Het is een totaalervaring waarbij wij alle details regelen. We richten ons daarbij op markten als Amerika en Azië. We willen laten zien dat Nederland veel meer is dan Amsterdam. Het concept ontwikkelden we samen met Linssen Yachts en andere partners. Binnenkort rollen we dit nog exclusiever uit.” Welke trends signaleer je voor het komende seizoen in de watersport? “Ik zie een groeiende vraag naar volledige ontzorging in de charterbranche. Gasten willen niet alleen een boot huren, maar zoeken naar een totaalpakket waarbij alles voor hen geregeld is. Vandaar ook ons concept Linssen Inland Private Cruising. Maar ik merk ook binnen de reguliere charterverhuur dat gasten steeds meer willen worden ontzorgd. Zo bieden wij de optie om boodschappen van tevoren door te geven, zodat de koelkast gevuld is met gekoelde drankjes. Of we regelen taxi’s en de eerste overnachting in een haven met een restaurant. Daarnaast is duurzaamheid een onderwerp dat steeds belangrijker wordt. Wij maken bijvoorbeeld gebruik van HVObrandstof voor al onze jachten, hernieuwbare diesel die de CO₂-uitstoot aanzienlijk vermindert. En wassen we onze vloot met osmosewater.” Biografie Linda Kroon (27 jaar) studeerde Human Resource Management en werkte daarna een aantal jaren bij KPMG bij het Learning & Development Team. Toen haar moeder, Sandra Zipp-Reineman met Sanzi Yachts in 2024 Linssen-dealer werd, kwam ze in het bedrijf werken. Linda is verantwoordelijk voor de chartertak, haar moeder voor de verkoop. In haar vrije tijd is ze vooral op het water te vinden. Het team van Sanzi Yachts. 02 2025 | HISWA MAGAZINE 19
techtalk ‘Stuur de stroomvraag’ Bufferen en spreiden om laadstroom voor elektrische boten te leveren De vloot elektrisch aangedreven pleziervaartuigen groeit. Al die boten moeten aan de walstroom hun accu’s opladen maar het elektriciteitsnetwerk in Nederland is overbelast. Ondernemers, overheden en stuurgroepen verkennen de beschikbare mogelijkheden. Tekst: Hans Buitelaar “Achter de meter zijn oplossingen beschikbaar om te zorgen voor een betrouwbare stroomvoorziening van voldoende vermogen,” zegt Sytse Kroes, projectleider voor Elektrisch Varen Zuidwest Friesland en vanuit adviesbureau Weusthuis en Partners betrokken bij tal van projecten rond recreatie, waterhuishouding en verduurzaming in de noordelijke provincies. “De beheerder van een jachthaven kan zorgen voor Laat accu’s van elektrische jachten ‘s nachts laden. Met slimme programmering is dat te bereiken. eigen stroomopwekking en opslag op de haven, zodat ook op de piekmomenten de elektriciteitsvoorziening voldoende is.” Pieken zijn er al Om te begrijpen welke problemen zich voordoen in een haven waar elektrisch aangedreven jachten en sloepen een ligplaats hebben, is onderzoek gedaan bij De Kuilart. Dat is een recreatiepark met jachthaven en verhuur van elektrische sloepen aan het Johan Frisokanaal, net ten zuiden van het grote watersportmeer De Fluessen in Friesland. En wat blijkt: “De piek in stroomverbruik is er al,” meldt Kroes. “De komst van elektrische boten voegt daar nauwelijks iets aan toe.” De grote piek zit in deze haven niet op het moment dat de elektrische sloepen uit de verhuur terugkomen en ook enkele Gegevens van netbeheerders geven aan dat op maar weinig plekken in Nederland capaciteit beschikbaar is voor zwaardere aansluitingen voor laadstroom. Sytse Kroes is als adviseur betrokken bij tal van projecten rond verduurzaming van de pleziervaart. 20 HISWA MAGAZINE | 02 2025
De haven die Natural Yachts aanlegt bij Vollenhove, met – toepasselijk – een elektra verdeelstation op de achtergrond. elektrische jachten van passanten afmeren. De piek is wanneer vroeg in het seizoen, als de avonden en nachten nog koud zijn, de recreanten aan boord hun elektrische kachel aanzetten. “Als er meer verbruikers bij komen doordat de vloot van elektrische boten groeit, zal de behoefte aan meer laadpunten toenemen. Het is dan zaak om de capaciteit van de aansluiting op het elektranet slim te verdelen over de gebruikers. Zorg dat stroom beschikbaar is voor de kacheltjes tussen zes en elf uur ‘s avonds. Laat de accu’s van de elektrische jachten ‘s nachts laden. Met slimme programmering van de aansluitpunten is zoiets te bereiken.” Zonnestroom bufferen Aan de rand van de Noordoostpolder, vlakbij Vollenhove, is het team van Natural Yachts / Electric Ship Facilities bezig met het uitbreiden van de haven en het installeren van een slimme elektriciteitsvoorziening. Hielke Poorting vertelt: “We ontwikkelen een systeem met zonnepanelen en een accu. Daarmee kunnen we pieken in de stroomvraag opvangen. De accu wordt opgeladen in de periode overdag, als de jachten uit varen zijn. Een groot voordeel voor jachthavens is dat de elektriciteit nodig is in de zomermaanden, als de opbrengst van zonnepanelen groot is.” Zero emission haven Natural Yachts importeert Northman-motorjachten en Maxuszeiljachten uit Polen en voorziet die van elektrische aandrijving. De haven langs de ringvaart van de polder is een emissievrije jachthaven: er liggen alleen maar elektrisch aangedreven jachten. Die zijn van individuele eigenaars die een jacht bij Natural Yachts kochten en er is een vloot van 14 huurjachten, variërend van een 24 voet zeiljacht voor maximaal vijf personen tot een twaalf meter lang motorjacht voor zeven. Prikpalen De Stifting foar Elektrysk en Fossylfrij Farren yn Fryslân (Stichting voor Elektrisch en Fossielvrij Varen in Friesland - SEFF) organiseerde afgelopen februari de Marketupdate Duurzaam Varen. Hoofd verkoop buitendienst van Seijsener Johan Steur schetste er de problemen die spelen bij het aanpassen van jachthavens als de vloot elektrische jachten groeit. Seijsener is een bedrijf dat elektra- en watervoorzieningen aanlegt in jachthavens en op campings. Veel jachthavens hebben beperkte mogelijkheden voor stroomvoorziening, betoogde Steur. Vaak zijn er op een lange steiger maar een paar zuilen met stopcontacten, waar afgemeerde jachten een lange kabel naar toe moeten uitleggen om hun accu’s te laden en om de apparatuur aan boord te gebruiken die 220 Volt nodig heeft. Steigers waar de kleinere boten afmeren hebben in veel gevallen helemaal geen stopcontacten. Dit terwijl de eerste groep boten die van diesel- of benzinemotoren overstapt, vaak open sloepen zijn, meestal korter dan acht meter. 02 2025 | HISWA MAGAZINE 21
Dé makelaar or w voor wsport mak gebonden bedrijv en onrend g bonden bedrijv onr mullermak ermak Blijf op de hoogte li linkedin.com/company/muller-makelaardij 0515 43 06 23
techtalk Friesland wil een sluitend netwerk van laadpunten langs de Elfstedenroute. Zorg ervoor dat het netwerk, van de hoofdaansluiting tot de stekker, geschikt is om hogere stroomsterktes tegelijk te leveren. Automatiseren De aansluitwaarde van de stroompunten op de steiger is vaak laag: ergens tussen de 6 en 10 Ampère leveren de stopcontacten. Dat is voor het laden van veel accupakketten van elektrische boten niet genoeg. De interne infrastructuur van de laadpunten kan nog door een haveneigenaar worden verbeterd, maar dan blijft de vraag of de hoofdaansluiting in het havenkantoor, waar de stroomlevering vanaf het net binnen komt, wel voldoende capaciteit levert voor het laden van tientallen jachten. Daarom adviseert Steur om bij alle ligplaatsen stopcontacten te installeren en ervoor te zorgen dat het netwerk daar achter, van de hoofdaansluiting tot de stekker, geschikt is om hogere stroomsterktes tegelijk te leveren. Met de grotere vraag naar walaansluitingen wordt het ook logisch om de ligplaatshouders en passanten te laten betalen naar gebruik. Dat kan makkelijk worden geautomatiseerd, bijvoorbeeld via de aan/uit app, waarmee veel jachthavens al werken en waarmee naast een ligplaats ook water- en elektraverbruik kan worden afgerekend. Precies datgene dat je verbruikt, via achteraf betalen.: Netcongestie Beperkte capaciteit op het landelijk elektriciteitsnetwerk is een probleem dat havenexploitanten zelf moeten oplossen. Steur toont een kaart die is samengesteld op basis van gegevens van netbeheerders, waaruit blijkt dat alleen in de Rotterdamse havens en rond Delfzijl voldoende capaciteit beschikbaar is. In de rest van Nederland is op een paar plekken beperkte capaciteit, in enkele gebieden voorlopig geen capaciteit en in het grootste gedeelte van het land helemaal niet. Dat is op te lossen door een buffer aan te leggen. Een accu die de pieken in stroomvraag opvangt, kan worden geladen als de vraag klein is. Nog mooier is het om de elektriciteit zelf op te wekken met zonnepanelen die de accu laden. Slimme verdeelstations kunnen er voor zorgen dat alle stopcontacten het vermogen krijgen dat ze nodig hebben. Havenmeesters kunnen de schippers vragen om hun acculaders in te schakelen na de piek in stroomvraag van de avond, als op veel jachten wordt gestookt en gekookt. Stopcontactvrij? Kroes voegt toe dat verschillende organisaties met de Provincie Friesland samenwerken om een sluitend netwerk van laadpunten te realiseren langs de route van de Elfstedentocht. Dat kan mooi promotiemateriaal vormen voor de mogelijkheden van elektrisch varen: een aansprekende route met overal voldoende laadplekken. “Het zou ook goed zijn om dat zo in te richten dat mensen niet alleen op een kaartje kunnen zien waar laadplekken zijn, maar ook of die bewuste laadplekken beschikbaar zijn op het moment dat ze een haven naderen. Ook dat kan redelijk eenvoudig worden gerealiseerd met moderne apparatuur en een verbinding met een appje zodat recreanten dat op hun smartphone kunnen controleren.” 02 2025 | HISWA MAGAZINE 23
De keuze van professionals www.roodberg.com VARIOPOX Finishing Filler T5 NIEUW 5˚C VARIOPOX FINISHING FILLER T5 is een lage temperatuur uithardende twee componenten epoxy afwerkplamuur, ontwikkeld met de nieuwste beschikbare technologie. Deze witte afwerkplamuur is al toepasbaar vanaf 5ºC en is geschikt voor het opvullen van gaatjes en oneffenheden, ook onder de waterlijn. De twee componenten hebben een iets andere kleur om nauwkeurig mengen gemakkelijk te maken. Variopox Finishing Filler T5 is al snel goed schuurbaar en bevat geen oplosmiddelen. The Original Voor meer informatie zie: www.doublecoat.nl.
techtalk Kansen voor elektravloot De vloot elektrisch aangedreven pleziervaartuigen groeit. Inmiddels zijn er in Nederland 29.000 boten elektrisch. Dat is zo’n 7,3 procent van de pleziervloot, becijfert Anton van Wijk van De Stille Boot. Van Wijk’s bedrijf levert elektromotoren en alle bijbehorende apparatuur die nodig is voor de elektrische aandrijving van boten. Die toename vindt hij logisch. Vergeleken met het autoverkeer loopt de pleziervaart nog achter: op de weg is 48,5 procent van de nieuw verkochte auto’s hybride of volledig elektrisch, 35 procent heeft geen verbrandingsmotor meer. 6,3 miljoen Nederlanders hebben een elektrische fiets. Tekst: Hans Buitelaar Exponentieel De techniek maakt de overstap naar elektrisch steeds aantrekkelijker. Ontwikkeling van accu’s gaat in een razend tempo. Was in het jaar 1990 de energiedichtheid van een accu nog onder de 100 Watt-uur per kilogram accugewicht, in 2017 was de techniek al zo ver ontwikkeld dat een accu 360 Wattuur per kilo kon leveren. De groeicurve is exponentieel: zeven jaar later, in 2025, is het al mogelijk om met de nieuwste accu’s 711 Watt-uur per kilo accugewicht te leveren. De afgelopen jaren is het gelukt om solid state accu’s te ontwikkelen: batterijen die geen vloeistof zoals accuzuur meer bevatten, maar waar het materiaal tussen de platen bestaat uit vast materiaal. Die zijn minder brandgevaarlijk, kunnen meer vermogen bevatten en kunnen vaker worden ontladen en weer worden opgeladen. Er zijn al auto’s die 1.000 kilometer halen op een enkele lading van de accu’s. Dat zijn natuurlijk de allerlaatste technieken en dergelijke accu’s worden nog niet in grote hoeveelheden in plezierboten geïnstalleerd. Maar de trend is duidelijk:de nadelen van elektrisch varen met een accu als bron van vermogen ten opzichte van een tank met fossiele brandstof nemen snel af. Maar heel weinig auto’s halen 1.000 kilometer op een tank brandstof ten slotte. Trommelschroeven Daarnaast zijn er nieuwe vormen bedacht om het vermogen van een elektromotor over te brengen in het water zodat de boot vooruit gaat. De Rimdrive of Sealance en Deepspeedmotoren werken met een elektromotor met een grote diameter rondom een schroef die in een trommel is gevat. De schroefbladen steken vanaf de rand van de trommel naar binnen. Zo’n grote diameter voor een elektromotor levert veel koppel en vermogen in relatie tot de verbruikte stroom. De schroefbladen zijn in zo’n configuratie bovendien veel minder gevoelig voor cavitatie. Levensduur en efficiëntie zijn daarmee veel groter. Goedkoper Dankzij deze ontwikkelingen en het feit dat overal op de wereld nu ook elektrische vaartuigen worden ontwikkeld voor personenvervoer en vrachtvervoer, worden accu’s en elektrische aandrijvingen steeds goedkoper. “Uiteindelijk gaan we allemaal elektrisch varen!” is de overtuiging van Van Wijk. RimDrive & Sealance / Deepspeed motoren: nieuwe vormen van eindoverbrenging in het water die de efficiëntie van elektrisch varen vergroten. 02 2025 | HISWA MAGAZINE 25
vraag & antwoord column Vraag van een lid van HISWA-RECRON Wat is een Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) en waarom is het belangrijk voor mijn watersportbedrijf? Paul van Well Antwoord Als ondernemer in de watersportsector ben je volgens de Arbeidsomstandighedenwet verplicht om een actuele Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) te hebben, inclusief een plan van aanpak. Het doel van een RI&E is om risico’s op het gebied van arbeidsomstandigheden binnen je bedrijf te inventariseren en te evalueren. Door deze risico’s in kaart te brengen, kun je maatregelen treffen om ze te verminderen of te voorkomen. Dit verhoogt uiteindelijk de veiligheid van zowel je medewerkers als je klanten. Een RI&E geldt niet alleen voor bedrijven met personeel, maar ook voor bedrijven die ligplaatshouders ontvangen. Helaas zien we vaak dat ondernemers geen (actuele) RI&E hebben. Je loopt dan als ondernemer mogelijk grote (financiële) risico’s. Als er een calamiteit heeft plaatsgevonden, zullen instanties als eerste kijken of er een actuele RI&E aanwezig is. Is dat niet het geval, dan loop je het risico dat de Arbeidsinspectie hoge boetes oplegt. Bovendien kun je niet verzekerd zijn voor de geleden schade, omdat ook verzekeraars altijd eisen dat je je aan de wet houdt en dus een actuele RI&E hebt. Met een actuele RI&E kun je aantoonbaar maken dat jij als ondernemer voldoende aandacht hebt besteed aan veiligheid. Dat verkleint de kans op incidenten en maakt dat medewerkers en klanten minder snel worden blootgesteld aan risico’s die te voorzien waren. RI&E voor watersport Voor de watersportsector heeft HISWA-RECRON een speciaal opgestelde RI&E beschikbaar. Deze RI&E is volledig afgestemd op de werkzaamheden en risico’s die specifiek voorkomen binnen de watersport. De documenten bevatten een standaardvragenlijst, een handleiding en een model voor het opstellen van een plan van aanpak. Je vindt de RI&E in de Kennisbank: www.hiswarecron.nl/rie. Manager waterrecreatie bij HISWA-RECRON De gunstige bijwerkingen van een RI&E Na jaren ervaring in de jachthavenbranche ben ik anders naar de Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) gaan kijken. Ooit beschouwde ik het als een verplicht nummer; een noodzakelijk kwaad om aan wet- en regelgeving te voldoen. Maar gaandeweg ontdekte ik dat veiligheid niet alleen een wettelijke verplichting is maar ook een kans om je als bedrijf te versterken. Incidenten die indruk maken, blijven hangen. Bij elke evaluatie rijst de vraag: hebben we het goed gedaan, of hadden we gewoon geluk? Het creëren van een veilige werkomgeving heeft verrassende bijwerkingen. Ik noem ze ‘stepping stones’: essentiële bouwstenen voor een gezonde bedrijfsvoering. De eerste stepping stone? Gasten. Een goed veiligheidsbeleid wordt vaak direct weerspiegeld in klantwaardering. Bezoekers voelen zich serieus genomen en ervaren aandacht voor hun welzijn als positief. Zelfs wanneer veiligheidsmaatregelen beperkingen opleggen, zoals een parkeerverbod voor een veilige doorgang, wordt dit doorgaans begrepen en gewaardeerd. Ook medewerkers profiteren. Niemand werkt graag in een onveilige omgeving. Wanneer veiligheid een prioriteit is, groeit het wederzijds respect en de zorg voor elkaar. Dat besef – dat we het niet alleen voor onszelf doen, maar voor onze collega’s – is misschien wel de mooiste bijwerking van allemaal. Dus neem een kijkje op www.hiswarecron.nl/rie en doe er je voordeel mee. 02 2025 | HISWA MAGAZINE 27
nieuws NIEUWSMENS&BEDRIJF In memoriam Rianne Bouwmeester Op 14 februari jl. is op 41-jarige leeftijd Rianne Bouwmeester overleden. Zij was directeur/eigenaar van Bouwmeester Watersport in HardinxveldGiessendam. Roel Wester Op 1 maart jl. is Roelof Wester overleden. Wester was eigenaar van Jachtwerf Albert Wester en Zn. in Grou. De werf staat bekend om zijn uitstekende wedstrijdvalken. Zelf was Roelof Wester ook actief in de valken-klasse. In 2021 ontving hij de Marit Bouwmeester Trofee voor zijn enorme bijdrage aan de zeilsport. Margaret Whittaker Obe Op 76-jarige leeftijd overleed de Britse Margaret Whittaker Obe. Ze kocht in 2003 de Britse jachtwerf Pearl Yachts. Onder haar leiding ontwikkelde de werf zich tot concurrent van scheepswerven als Princess, Sunseeker en Fairline. Nieuwe salesmanager bij Hanse HanseYachts AG benoemde een nieuwe Regionale Sales Manager. Met ingang van 1 maart 2025 vervult Tihana Tadinac deze functie. Tihana heeft uitgebreide ervaring in de maritieme sector. Charterbeheer, aangepaste bootverkoopprocessen en diepgaand marktonderzoek zijn haar specialismen. Daarnaast is ze fanatiek zeilster. www.hanseyachtsag.com Van der Valk Shipyard breidt uit Met een nieuwe hal van 2.500 vierkante meter breidde Van der Valk Shipyard in Waalwijk aan de Maas het werkoppervlak uit tot meer dan 9.000 vierkante meter. De werf specialiseert zich in op maat gemaakte motorjachten met een lengte tussen 25 en 40 meter. Van der Valk heeft momenteel zeven jachten in aanbouw en nog twee projecten in de engineeringsfase. Met de nieuwe hal kan de werf nu aan twee extra jachten werken. www.vandervalkshipyard.com 28 HISWA MAGAZINE | 02 2025
nieuws Franchisenemers gezocht voor Freedom Boat Club In 2024 verzorgde de Freedom Boat Club, net als in 2023, 600.000 boottochten voor haar leden. Het bedrijf is onderdeel van de Brunswick Group en heeft 411 verhuurlocaties in Noord-Amerika, Australië en Europa. Klanten krijgen via een lidmaatschapsmodel toegang tot een grote diversiteit aan goed onderhouden huurboten. Freedom Boat Club zoekt nieuwe franchisenemers voor haar 95.000 leden. www.freedomboatclub.com en www.freedomboatclubfranchise.com Torqeedo in Yamaha-dealernetwerk Sinds april 2024 is Torqeedo onderdeel van Yamaha Motors. Sinds januari 2025 is een selectie van Torqeedoelektromotoren nu ook daadwerkelijk verkrijgbaar via het dealernetwerk van Yamaha. Het gaat om dealers in acht verschillende landen, Nederland is daar nog niet bij. Hier bestaat al een goed werkend dealernetwerk voor Torqeedo-producten. www.torqeedo.com Groupe Bénéteau verwachtingsvol voor 2025 Met een omzet van 1,034 miljard euro sloot Groupe Bénéteau 2024 af met een daling van 29,4 procent ten opzichte van 2023. Toch verwacht de op een na grootste jachtenbouwer dat de cijfers voor 2025 weer aantrekken. Zo was het vierde kwartaal van 2024 goed voor een omzet van 298 miljoen euro. Ook moet de introductie van 20 nieuwe modellen en een terugkeer naar meer evenwichtige voorraadniveaus in de distributienetwerken leiden tot meer omzet. www.beneteau-group.com Britse Fairline Yachts alsnog failliet Slechts een maand na de overname door Arrowbolt Propulsion Systems van het Luxemburgse private equity fonds Hannover Active Equity, ging Fairline Yachts alsnog failliet. Fairline Yachts is de op twee na grootste Britse fabrikant van luxe jachten. Ook andere werven als Princess en Sunseeker verkeren al langer in zwaar weer. Hoge productiekosten, de gevolgen van de Brexit en lage productiviteit lijken factoren waardoor deze industrie het zeer moeilijk heeft in het Verenigd Koninkrijk. Ondanks de financiële tegenslagen blijft Fairline Yachts doorgaan met de handel en wordt een koper gezocht. www.fairline.com 02 2025 | HISWA MAGAZINE 29
nieuws Groei winst Suzuki Marine Op basis van de resultaten voor het derde kwartaal van het fiscale jaar 2024, kondigt Suzuki een verwachte groei aan in inkomsten en in winst. De prognoses voor het volledige jaar zijn naar boven bijgesteld. Suzuki verwacht nu een totale opbrengst van 34,2 miljard euro, in plaats van 33,6 miljard euro in de oorspronkelijke schatting. De winst zou uit kunnen komen op 2,22 miljard euro, in plaats van de oorspronkelijke prognose van 2,10 miljard euro. www.suzuki.nl Blue Peter Marine naar Kaapstad Het in maritieme wetgeving gespecialiseerde bureau Blue Peter Marine is verhuisd van Thailand naar Kaapstad. Als geaccrediteerde inspecteur voor het International Marine Certification Institute (IMCI) voert Blue Peter Marine inspecties uit. Peter Jacops, oprichter van Blue Peter Marine: “Kaapstad is de ideale uitvalsbasis om klanten wereldwijd te blijven ondersteunen.” Jacops heeft ook veel Nederlandse klanten. www.ceinspector.com Grote belangstelling voor HISWA te water Van 3 tot en met 7 september 2025 vindt in Bataviahaven Lelystad de 40e editie van de grootste in-water boatshow van Noordwest-Europa plaats. Naast honderden trouwe exposanten hebben zich dit jaar weer veel nieuwe bedrijven gemeld. Er komen in alle segmenten veel primeurs naar de beurs. Zo komt Grand Banks met een nieuwe lijn. Er zal een Riva Aquariva te bewonderen zijn en de Boarnstream is met een 55 voeter aanwezig. Sales manager Alex Hoeve: “Vanaf januari was het een gekkenhuis met aanmeldingen. De belangstelling is groter dan ooit. Voor sommige segmenten, zoals voor sloepen en tenders en op de kade is zelfs een wachtlijst.” De beursorganisatie verwacht wederom tegen de 30.000 bezoekers. www.hiswatewater.nl 30 HISWA MAGAZINE | 02 2025
NIEUWSINNOVATIE nieuws Nieuwe stuurautomaatbediening Garmin Met de APK 10 Autopilot Keypad introduceert Garmin een nieuw bedieningspaneel voor de Garmin Reactor 40-stuurautomaat. Het bescheiden paneeltje heeft naast de zes platte knoppen ook een draaiknop. De standaardknoppen zijn voor in- en uitschakelen en voor het aanpassen van de koers. Twee overige knoppen kunnen specifiek worden geprogrammeerd. De draaiknop is voorzien van een LED-achtergrondverlichting. www.garmin.com Nieuwe versie Waterkaarten-app Sinds april 2025 is er een nieuwe versie van de Waterkaarten-app. De navigatie-app heeft nu meer, gedetailleerde hydrografische informatie. Ook wordt het varen in Denemarken ondersteund. Tenslotte kunnen gebruikers hun eigen thuishaven instellen en hun kruissnelheid aanpassen, waardoor het plannen van routes eenvoudiger wordt. www.waterkaarten.app BR3 van Musto Musto introduceert twee nieuwe zeilpakken: de BR3 Offshore en de BR3 Sport. De BR3-zeilkleding is bedoeld voor de Corinthian Racer, waarmee Musto doelt op wedstrijdzeilers voor wie meedoen belangrijker is dan winnen. Voor deze lijn wordt Pertex-technologie gebruikt. Pertex bestaat uit drie lagen die zorgen voor een lichtgewicht, waterdicht, duurzaam en weerbestendig materiaal. www.musto.com B&G gaat ultrabreed Met de nieuwe Zeus S Ultrawidedisplay lanceert B&G twee ultrabrede navigatieschermen. Er is display van 12 inch en van 15 inch. Beide multitouch schermen hebben een resolutie van 1920 x 720 pixels. Het stroomverbruik voor het grootste scherm is 25W, de 12 inch-versie heeft een vermogen van 19,8W. De Ultrawides, beide voorzien van een snelle GPS (10 Hz), maken verbinding via Bluetooth, Ehternet, Wifi, NMEA2000 en hebben SD-kaartgleufje. www.bandg.com 02 2025 | HISWA MAGAZINE 31
nieuws Foils nu standaard bij Aquila Met de lancering van twee nieuwe powercats, de Coupe 42 en Coupe 46, installeert Aquila Catamarans vanaf nu standaard het Aquila Hydro Glide Foil systeem. Eerder was de draagvleugelconstructie optioneel. Het Aquila Hydro Glide Foil-systeem bestaat uit twee vaste koolstofvezel draagvleugels tussen de rompen. Voor de ideale foilconfiguratie deed Aquila veel onderzoek op het Sport36model. Terwijl de prestaties verbeteren, neemt het brandstofverbruik af tot wel 35 procent. www.aquilaboats.com Bioinfusion 32 procent biobased Onder het merk Entropy Resins lanceerden Wessex Resins en Adhesives een nieuw epoxyharssysteem dat voor 32 procent is samengesteld uit hernieuwbare bronnen: Bioinfusion. Wessex Resins en Adhesives kennen we van het West System en Pro-Set. De producent laat weten dat Bioinfusion dezelfde sterkte en duurzaamheid heeft als de andere producten van Entropy Resins. www.wessexresins.co.uk Zuinige gyrostabilisator voor kleine jachten Het Zweedse Dometic Group komt met de DG3, een actieve gyrostabilisator voor de recreatieve markt, geschikt voor boten tussen de 35 en 41 voet. Het systeem vermindert rolbeweging en verbetert de stabiliteit op ruw water. Door het volledig elektrisch ontwerp is de DG3 binnen 16 minuten operationeel en binnen 20 minuten weer afgekoeld, een aanzienlijke verbetering vergeleken met bestaande marktoplossingen. Het systeem verbruikt 40 procent minder energie dan vergelijkbare stabilisatoren. www.dometicgroup.com 32 HISWA MAGAZINE | 02 2025
nieuws HISWA-RECRONBUSINESSCLUBNIEUWS In de rubriek HRBC Nieuws lees je nieuws van de leden van de HISWA-RECRON Business Club. Wil je ook lid worden? Er zijn diverse partnerships mogelijk: Partner in Business, Kennispartner of TOP Supplier. Kijk voor meer informatie op www.hiswarecron.nl/hrbc. Slim waterbeheer van Schell Voor jachthavens is efficiënt waterbeheer van levensbelang. Dat verbetert de hygiëne, voorkomt waterverspilling en helpt om aan de regelgeving voor waterkwaliteit en legionellapreventie te voldoen. Het Schell Watermanagement Systeem (SWS) van Schell (TOP Supplier van HISWA-RECRON), dat elektronische kranen en spoelsystemen aanstuurt, biedt een slimme oplossing voor het beheer van sanitaire voorzieningen. Het SWS automatiseert het doorspoelen van leidingen, waardoor stilstaand water wordt voorkomen en de kwaliteit van het (drink)water altijd gegarandeerd is. De automatische spoelingen kunnen eenvoudig worden ingesteld en aangepast aan de bezettingsgraad. Het SWS regelt daarnaast het waterverbruik in doucheruimtes, toiletten en wasruimtes door het spoelvolume en de spoelfrequentie aan te passen. Dat leidt tot waterbesparing en lagere kosten. Met het SWS is bovendien geavanceerde monitoring mogelijk, waardoor technische problemen vroegtijdig opgespoord worden. Dat voorkomt onverwachte onderhouds- en reparatiekosten. www.schell.eu/nl Nieuwe deelnemer bij HISWA-RECRON Energie: Port Adhoc Port Adhoc, Europees marktleider in jachthavenbeheer, sloot met twee van zijn zeven Nederlandse havens aan bij het collectief HISWA-RECRON Energie: Marina Cape Helius en Flevo Marina Lelystad. Managing Director Nederland Jorin Bijl is positief: “We wilden voorspelbare kosten en een solide, langetermijnpartner.” Bijl werd benaderd door EnergyProof (TOP Supplier van HISWA RECRON), net nadat hij energiecontracten had afgesloten voor zijn vijf andere havens. Daardoor kan hij de kosten goed vergelijken en ziet hij kansen. “Met de kennis van nu verwacht ik vanaf 2027 ook onze andere Nederlandse havens onder te brengen bij HISWA-RECRON. Het is voordelig en de groene stroom sluit aan bij onze MVO-doelstellingen en het terugdringen van onze CO2 -voetafdruk. www.hiswarecronenergie.nl Replay Speeltoestellen: nieuw in de HISWA-RECRON Business Club Replay Speeltoestellen is als TOP Supplier lid geworden van de HISWA-RECRON Business Club. Het bedrijf ontwerpt, produceert en plaatst speeltoestellen van Robiniahout, eventueel gecombineerd met andere materialen. Zo creëren ze uitdagende en duurzame speelomgevingen die perfect passen bijvoorbeeld op een jachthaven of recreatiepark. www.replay-speeltoestellen.nl 02 2025 | HISWA MAGAZINE 33
Zeer korte terugverdientijd ICY Marina Management Draadloos beheer van uw jachthaven jachthaven Met ICY Marina Management kunt u het stroom- en waterverbruik van uw ligplaatsen op afstand beheren via desktop of smartphone. Door verhoogde effi - ciëntie en door energiebesparing verdient dit systeem zich snel terug. Daarom is het interessant voor zowel kleine als grote jachthavens. is Jachthavenzuil Per plaats: - Ampèrelimiet instellen - Energieverbruik uitlezen - Stroom aan/uit op basis van boeking - Prepaid tegoed instellen Tapautomaat In het kantoor of via een QR code op de automaat kan een bepaald aantal liter afgerekend worden. De automaat schakelt na afname hiervan automatisch uit. r Overige opties pties eatievakbeurs, zodat we alle mogelijkheden kunnen toelichten voor uw bedrijf. • Koppeling met uw reserveringsysteem • Vorst- en CV-drukalarm in sanitair gebouwen • Beheer van accommodaties en campingplaatsen bij uw jachthaven (stroomverbruik, temperatuurregeling, alarmen en nog veel meer) www.icy.nl Scan voor meer info de QR.
Wij weten veel van boten, omdat we zelf ook varen.
BOUWEN AAN DE TOEKOMST VAN JOUW ONDERNEMING? Jouw recreatiebedrijf laten groeien? Begin niet met het bouwen van nieuwe voorzieningen of accommodaties, maar met het ontwikkelen een sterke strategie! Jouw succes begint bij een helder plan: Wat zijn jouw doelen? Welke gasten wil je aantrekken? Hoe onderscheidt jouw bedrijf zich in de markt? Wij helpen je bij het ontwikkelen van een uniek en winstgevend recreatieconcept dat écht bij jou past. Zo zet je de eerste stap naar een toekomstbestendig recreatiebedrijf! MEER WETEN? scan deze qr-code
1 Online Touch