0

HISWA magazine magazine voor 03 | juni 2024 | jaargang 31 de watersportbranche Handel Zakendoen in het buitenland: cutuurverschillen op een rij Slopen en recyclen van boten De toekomst van energiedragers

EXPO EUROPE 2024 ONTDEK DE DE TOEKOMST V FUN EN RAI, Amsterdam VAN ENTERTAINMENT IAAPA Expo Europe is de plek waar duizenden recreatie- en horecaprofessionals samenkomen om de laatste trends te ontdekken. Honderden leveranciers presenteren hun innovaties, waaronder speeltoestellen, zwembadinfrastructuur en springkussens, maar ook nieuwe concepten op het gebied van food & drinks en reserveringssystemen. Dit is uw kans om uw bedrijf een boost te geven. REGISTREER NU CONFERENTIE: 23-27 SEPT. 2024 BEURS: 24-26 SEPT. 2024 IAAPA.org/IAAPAExpoEurope @IAAPAEMEA | #IAAPAExpos

colofon voorwoord HISWA Magazine is het relatie magazine van HISWA-RECRON. Het blad profileert zich als het toonaangevende vakblad van de watersport industrie. Het blad verschijnt zes keer per jaar en wordt verspreid onder watersport bedrijven en stakeholders in de watersportbranche. Uitgever HISWA-RECRON Storkstraat 24 3833 LB Leusden 033 - 303 97 00 communicatie@hiswarecron.nl Advertentieverkoop Dock35 Media Martijn Penning 0314 - 355 826 martijn@dock35media.nl Aan dit nummer werkten mee Dominique van Dam, Epco Ongering, Michaël Steenhoff, Robert Wielaard, Klaas Wiersma en Jan Ybema. Hoofdredacteur drs. Liane Jansen Redactiesecretariaat Rianne Hartog Foto cover Zeelander Yachts Vormgeving Dock35 Media B.V. Druk Senefelder Misset Doetinchem Partners in business Liane Jansen Hoofdredacteur Cultuurbrug Mijn roots liggen in de mooie Achterhoek. Het oosten van het land dus, dichtbij de Duitse grens. Met mijn ouders ging ik in mijn jeugd vaak naar Duitsland. Voor vakantie, maar ook om (goedkoop) te tanken of om inkopen te doen. De Duitse taal was daarbij nooit een probleem. Het is zelfs zo dat als ik dialect praat, dat een Duitser mij grotendeels kan verstaan. Dat werd altijd enorm gewaardeerd. Zoals algemeen bekend is, praat een Duitser het liefst in zijn eigen taal: ‘Sprechen Sie Deutsch?’ Dit en andere cultuuraspecten zijn handig om te weten bij het zakendoen met ons buurland. Een Duitse zakenpartner zit bijvoorbeeld graag om tafel met iemand met een hoge functie en zal aangeven dat dé beslissing Chefsache is: een zaak voor de hogere in rang. Op pagina 12 zetten we op een rij hoe we de verschillen in cultuur van onze belangrijkste handelspartners – Duitsland, België en Frankrijk – kunnen overbruggen. In dit internationaal getinte nummer ook aandacht voor de European Boating Industry (EBI). Deze lobbyorganisatie komt op voor de Europese pleziervaartsector. HISWA-RECRON is lid van EBI. Sinds Philip Easthill de nieuwe secretaris-generaal van EBI is, waait er een nieuwe wind. Zijn verhaal over het bevorderen van een duurzame watersportsector onder de noemer Made in Europe lees je op pagina 14. In dat kader organiseerde de EBI het afgelopen voorjaar een congres over end-of-lifepleziervaartuigen. Deelnemers discussieerden over vragen als: hoe ver is de ontwikkeling van het slopen en recyclen van boten? Welke oplossingen zijn er en welke maatregelen zijn daarvoor nodig? Op pagina 24 brengt Michaël Steenhoff (manager jachtbouw bij HISWA-RECRON) hiervan uitslag uit. Kennispartners Tijdens de komende HISWA te water van 28 augustus tot en met 1 september in Lelystad draait het vooral om níeuwe boten. Beursdirecteur Arjen Rahusen meldt op pagina 18 dat steeds meer internationale bezoekers en exposanten de weg weten te vinden naar Lelystad. Dus: ‘Do you speak English?’ 03 2024 | HISWA MAGAZINE 3

inhoud Artikelen 12 Thema: handel Handel in het buitenland: zo doe je dat zonder averij. 14 Made in Europe Update van de European Boating Industry. 17 Het Portret Dit keer: Michiel Mol van Boatwish International. 18 HISWA te water 2024 De HISWA te water is dit jaar van 28 augustus tot en met 1 september, wederom in de Bataviahaven van Lelystad. 20 De toekomst van verschillende energiedragers Hoe kijken ondernemers naar het vorig jaar verschenen onderzoek naar de CO2 -uitstoot van boten? 23 YachtShift: het nieuwe systeem voor de verkoop van boten HISWA-RECRON ontwikkelde dit nieuwe systeem, dat per juli 2024 beschikbaar is. 24 TechTalk: end-of-life pleziervaartuigen Waar staan we met betrekking tot het slopen en recyclen van boten? Elk nummer 07 Op Stapel 08 Ondernemersnieuws 27 Vraag & Antwoord 27 Column Jan Ybema 28 Nieuws I Mens & Bedrijf 30 Nieuws I Innovatie 33 HISWA-RECRON Business Club Nieuws ADVERTEREN IN MEDIA VAN HISWA-RECRON? Neem contact op met Martijn Penning T +31 (0)314 355 826 E martijn@dock35media.nl I www.dock35media.nl 03 2024 | HISWA MAGAZINE 5 RECREACTIE 1 | februari 2024 magazine over recreatie en toerisme HISWA magazine magazine voor 01 | februari 2024 | jaargang 31 de watersportbranche er Geschillencommissie blijft onmisbaar egas Natuur, mens én onder profiteren van de duis Natuur, mens én ondernemer an de duisternis 16-01-202 Marketing De waarde van je merk Met een waterstofboot naar Engeland Influencer marketing anno 2024 06-02-2024 10

Dé specialist in de bouw van sanitaire units van hoge kwaliteit Maatwerk dat volledig aan uw wensen voldoet Volledige ontzorging van ontwerp tot sanitaire installatie Innovatieve milieu- en energiebewuste oplossingen Onderhoudsvriendelijke en duurzame materialen Units zijn schakelbaar, fl exibel en verplaatsbaar mobielbouw.nl biedt u nog veel meer informatie

uitgelicht Op Stapel Contest 63CS De nieuwe Contest 63CS, een zeiljacht van 19 meter, staat voor eenvoud in bediening en uitstekend design. Specifiek ontworpen om onder alle weersomstandigheden, van kalm tot stormachtig, probleemloos te presteren. Uniek in zijn klasse biedt de Contest 63CS een chique eigenaarssuite en twee symmetrische VIP-gastensuites. Voorin in het jacht is een schippershut of een berging voor zeilen mogelijk. Naar wens kan het jacht worden uitgebreid met een extra gastensuite. Zeilers hebben de keuze tussen carbon of aluminium masten en geavanceerde reefsystemen, die zorgen voor een optimale controle vanuit de cockpit. www.contestyachts.com Specificaties Lengte ....................................................... 19.29 meter Breedte ....................................................... 5.50 meter Diepgang .................................................... 2.90 meter Masthoogte .................................................... 29 meter Grootzeil ...........................................................129 m2 Motor ............................................. Volvo Penta 125 kW 03 2024 | HISWA MAGAZINE 7

nieuws Ondernemersnieuws HISWA-RECRON heeft 3 nieuwe leden 1. Sloepverhuur Hoorn www.sloepverhuurhoorn.nl 2. Craftmanship www.craftmanships.nl 3. Stichting Waterpoort naar Rome www.waterpoortnaarrome.nl Veelbelovende resultaten campagne Werken in de watersport In maart van dit jaar ging de campagne ‘Werken in de watersport’ live op social media en op de website van HISWA. Via www.hiswa.nl/werkenindewatersport kunnen potentiële medewerkers meer informatie vinden over een baan in de watersport. De campagne startte met de fase van bewustwording, waarin mensen geïnformeerd worden over het feit dat werken in de watersportsector mogelijk is. Dat gebeurde via video’s op Facebook, Instagram, LinkedIn en YouTube. Vervolgens komt de fase van overweging, waarin getoond wordt hoe het is om in deze sector te werken door middel van FAQ’s en portretten van werknemers. Tot slot volgt de actiefase, waarbij mensen worden aangemoedigd om te solliciteren. Dat gebeurt via promotie van vacatures en beroepenchecks. De resultaten van de eerste fase zijn veelbelovend. De campagne bereikte meer dan 1,8 miljoen mensen op verschillende platforms. Op Meta (Facebook en Instagram) werd een bereik van meer dan 560.000 mensen gerealiseerd met een indrukwekkende click through rate (CTR) van 6,52 procent. LinkedIn presteerde ook goed met een bereik van 82.700 mensen. Op YouTube had de campagne een volledig uitkijkpercentage van 22 procent dat hoog is voor skippable advertenties. De campagne loopt nog tot september van dit jaar. Op basis van de eerste resultaten wordt de campagne nog specifieker ingericht om nog meer mensen te bereiken en te enthousiasmeren. Daarnaast vinden tijdens de HISWA te water van 2024 wederom de watersportcarrièredagen plaats, waar geïnteresseerden direct kennis kunnen maken met de vele mogelijkheden in de watersportsector. Succesvol de pers benaderen - 5 tips voor het maken van een mediakit Als je je merk, producten of diensten wilt promoten, hoort daar ook media-aandacht bij. Vooral bij een productlancering – zoals een nieuwe boot die je hebt gebouwd of een nieuwe voorziening op je park – is dit een must. Het samenstellen van een persmap (of mediakit) is dan handig. Daarmee wek je de belangstelling van journalisten en zorg je voor betere media-aandacht. Maar wat is een persmap en hoe maak je ‘m? In de kennisbank van HISWA-RECRON vind je een whitepaper met vijf tips waarmee je direct aan de slag kunt. www.hiswarecron.nl/kennisbank 8 HISWA MAGAZINE | 03 2024

ICOMIA-congres: internationale watersportlobby in snelkookpan Eind mei vond het jaarlijkse congres van ICOMIA – de internationale koepel van watersportbrancheorganisaties – plaats in La Rochelle, Frankrijk. Hoewel het hele jaar door tal van online overleggen plaatsvinden, ontmoeten ICOMIA-leden, waaronder HISWA-RECRON, elkaar aan tafel om de internationale watersportlobby een stap verder te brengen. Vanuit de technische regelgeving werd er lang stilgestaan bij de uitblijvende nieuwe Europese Richtlijn Pleziervaartuigen. “Een probleem”, zegt Jeroen van den Heuvel, die namens HISWA-RECRON betrokken is. “De techniek van de pleziervaartuigen en de uitrusting aan boord veranderen in rap tempo.” De herziene richtlijn wordt niet eerder dan 2030 verwacht. “Ondertussen zien we een haperend systeem rond ISOnormen die invulling geven aan een achtergebleven richtlijn.” Een voorbeeld daarvan zijn de foilende vaartuigen. Naar de letter van de richtlijn zijn het geen pleziervaartuigen. Tweede voorbeeld van een langlopend traject is de aanpassing van de ‘geharmoniseerde nomenclatuur’. Oftewel de GN-nummers, een productnummering waarmee internationale regelgeving mee wordt geregeld en geadministreerd. ICOMIA pleit voor een verdere detaillering bij kleine en grote pleziervaartuigen. De aanvraag die nu is gedaan, kan op z’n vroegst in 2027 zijn ingevoerd. Hierdoor komen er betere cijfers beschikbaar en verbetert de betrouwbaarheid van het ICOMIA-statistiekboek. Verder werd Nick Hopkinson – voormalig hoofdredacteur van IBI Magazine – onderscheiden. Tijdens het congres kwam ook IFBSO, de koepel van bootshoworganisatoren, bij elkaar. Deelnemers wisselden kennis en ervaringen uit rond de doorontwikkeling van bootshows na de Covid-periode. IFBSO koos ook een nieuwe voorzitter: Niels Klarenbeek (directeur METSTRADE Show), die de hamer overnam van Ann Dunnbar (IBEX, USA). Meer informatie op www.icomia.com. Blauwe Vlaggen uitgereikt Op 16 mei jl. zijn de Blauwe Vlaggen weer uitgereikt. Dit jaar ontvingen maar liefst 200 bedrijven de Blauwe Vlag: 143 havens, 50 stranden en 7 binnenstranden. Van de havens is meer dan de helft lid van HISWA-RECRON. De ondernemers ontvingen hun vlaggen bij Jachthaven Marnemoende in IJsselstein, uit handen van Hans Oosters, Commissaris van de Koning van de provincie Utrecht. De Blauwe Vlag is een internationaal erkende onderscheiding voor schone en veilige stranden en jachthavens, toegekend aan locaties die voldoen aan criteria op het gebied van milieu & duurzaamheid, informatie & educatie, onderhoud & voorzieningen en veiligheid. www.blauwevlag.nl 03 2024 | HISWA MAGAZINE 9

nieuws Bezwaar tegen emissieloos varen Amsterdam Zeg nee tegen het instellen van een uitstootvrije zone voor pleziervaartuigen in het centrum van Amsterdam vanaf 2025. Dat was de oproep die HISWA-RECRON onlangs deed aan alle watersporters en jachthavens die hier hinder van ondervinden. De Gemeente Amsterdam wil dit plan erdoor drukken in het kader van Amsterdam Uitstootvrij. Bezwaar maken kon tot en met 10 juni 2024. In de Nota Varen Amsterdam 2 is bepaald dat het varen met fossiele brandstoffen – zoals benzine en diesel - in het centrumgebied verboden wordt. Vanaf 2025 mag je hier uitsluitend emissieloos (elektrisch) varen. HISWA-RECRON vindt dit geen haalbare kaart en kwam samen met het Watersportverbond en de Nautische Dienstverleners Amsterdam in actie. Uiteraard staan HISWA-RECRON voor duurzaamheid, maar vindt de voorgestelde maatregelen niet eerlijk en haalbaar. Bij de Gemeente Amsterdam is daarom gepleit voor uitzonderingen en ontheffingen voor álle Amsterdamse jachthavens en ligplaatshouders. Dat leidde tot het volgende voor watersporters die varen in het centrumgebied met een brandstofmotor: • er komt een overgangsregeling tot 2030 voor watersporters die een ligplaats huren bij de gemeente (rood vignet) of een duur abonnement kopen om tussen 9.00 en 23.00 uur aan te mogen leggen (wit vignet) • watersporters met een doorvaartvignet krijgen een overgangsregeling van maximaal drie jaar en zijn vanaf 1 januari 2027 niet meer welkom in het centrumgebied. Echter, de grote groep watersporters met een doorvaartvignet wordt ernstig benadeeld. Daarbij krijgen jachthavens te maken met oneerlijke concurrentie doordat de overheid - die zelf de regels maakt voor iedereen - haar eigen huurders bevoordeelt. Ook lijkt er sprake van een verkapte manier om watersporters te laten betalen voor het varen in de grachten. Dit terwijl wethouder Dijksma destijds nadrukkelijk heeft toegezegd dat het enkel varen op het water (zonder aanleggen) gratis blijft. Watersporters worden op hoge kosten gejaagd en de kas van de gemeente wordt gespekt. Dit is strijdig met het beleid van de gemeente, waarmee zij de ombouw van boten naar elektrisch wil stimuleren. Bovengenoemde ontwikkelingen zijn uiterst ongewenst. Dit kan geheel voorkomen worden door alle ligplaatshouders in een jachthaven (een commerciële of verenigingshaven) in Amsterdam en tevens houder van een doorvaartvignet op gelijke wijze (dus met een zelfde overgangsregeling van vijf jaar) te behandelen als een ligplaatshouder met een binnenhavenvignet. Meer informatie: www.hiswarecron.nl/standpunten. 10 HISWA MAGAZINE | 03 2024

Baanbrekende norm voor ecologische voetafdruk boten Enkele toonaangevende Europese botenfabrikanten en brancheverenigingen, waaronder HISWA-RECRON, bundelen hun krachten om de allereerste norm voor de ecologische voetafdruk van plezierboten onder de 24 meter te ontwikkelen. Dit gebeurt onder de paraplu van European Boating Industry (EBI). Het duurzaamheidsproject wordt in twee fasen uitgevoerd. In de eerste fase draait het om het ontwikkelen van een wetenschappelijk onderbouwde en transparante standaard voor de ecologische voetafdruk om de rekenregels te harmoniseren. In de tweede fase ligt de focus op de implementatie hiervan, met een uitgebreide materialendatabase en gebruiksvriendelijke rekentool. Dit stelt fabrikanten in staat om ecologisch ontwerp uit te voeren en de impact op het milieu te verminderen. En om de ecologische voetafdruk te communiceren naar consumenten, belanghebbenden en toezichthouders. Het project gaat verder dan koolstofemissies en bevat ook andere kritische milieu-indicatoren. Milieu-adviesbureau Quantis is gekozen als technische partner. ICOMIA, de internationale koepel van watersportbrancheorganisaties, is een strategische partner om mondiale afstemming op de standaard te waarborgen. Meer informatie: www.europeanboatingindustry.eu. Nieuwe medewerkers bij HISWA-RECRON Bij HISWA-RECRON gingen per 1 juni 2024 twee nieuwe medewerkers aan de slag. • Medewerker ledenadministratie: Sanne Kattenberg s.kattenberg@hiswarecron.nl, 033 30 39 729 • Contentspecialist: Candice Ramboarison r.ramboarison@hiswarecron.nl, 033 30 39 722 Per 1 augustus 2024 begint: • Regiomanager Gelderland en Utrecht: Shavonne Korlaar s.korlaar@hiswarecron.nl, 033 30 39 723 Sanne Kattenberg Candice Ramboarison Nieuw: jouw personeelsadvertentie in HISWA Magazine Heb je een vacature? Dan kun je die voortaan ook plaatsen in dit blad. Met deze nieuwe advertentiemogelijkheid hopen we jou nog beter te helpen met het vinden van goed personeel. Het minimale formaat is een halve A4-pagina. Voor leden van HISWA-RECRON geldt een speciaal ledentarief van 750 euro, voor niet-leden is het bedrag 950 voor een halve pagina. Je hoeft alleen maar tekst aan te leveren: de vacature wordt opgemaakt in een vast en herkenbaar stramien. Neem voor meer contact op met Dock35, Martijn Penning via 0314 355 826 of martijn@dock35media.nl. 03 2024 | HISWA MAGAZINE 11

column handel Handel in het buitenland Zo doe je dat zonder averij Nederlanders. We zijn direct, houden niet van hiërarchie, gaan op ons doel af en hebben weinig tijd. We streven naar consensus en zijn reislustig, zuinig en werken systematisch, planmatig en op basis van feiten. En we doen heel veel zaken met mensen in Europa. Daar ligt ons achterland. De export van boten in 2022 bedroeg 1,25 miljard euro, op een totaal van 2,1 miljard bruto omzet per jaar. Hoe drijf je goed handel met onze buurlanden? Waar let je op? Vijf thema’s die belangrijk zijn voor de ondernemer in Europa. Tekst: Dominique van Dam 1 Hiërarchie en ongelijkheid In Nederland hebben hiërarchie en ongelijkheid écht een andere betekenis dan in omliggende landen. Wij zien gezag als iets dat je moet verdienen en besluiten nemen we vaak democratisch. In Duitsland bijvoorbeeld is de besluitvorming top-down. En dat zie je terug in de overlegstructuur: een Duitse zakenpartner zit graag om tafel met iemand met een hoge functie maar zal wel aangeven dat dé beslissing Chefsache is – een zaak voor de hogere in rang. Ook in Frankrijk is de baas de baas. Om succesvol te zijn is het noodzakelijk om met alle niveaus in een organisatie te werken, maar de persoon die het hoogst in rang is, neemt vaak uiteindelijk de beslissing. 2 Contractland of contactland? Zelfs ‘buren’ kunnen enorm verschillen. Nederland is een contractland en België een contactland. In België is het opbouwen van een vertrouwensband belangrijk. En ook Fransen besteden altijd veel tijd aan het leren kennen van hun zakenrelaties, voordat ze een discussie of onderhandeling starten. De zakencultuur in Frankrijk is schijnbaar formeel, maar een agenda van een vergadering wordt niet strikt gevolgd. De eerste meeting is meestal voor informatieuitwisseling en het starten van discussie, Fransen nemen niet direct beslissingen. Een Franse lunch is bedoeld om elkaar beter leren kennen, je bespreekt dan geen zaken als contracten of projecten. In Een Duitse zakenpartner zal aangeven dat dé beslissing ‘Chefsache’ is: een zaak voor de hogere in rang. Duitsland is het juist weer normaal om snel met een sterk voorstel te komen en willen ze graag met een expert aan tafel zitten voor alle technische of juridische details. Ga pas over op een informeel onderwerp aan het eind van de bijeenkomst, als er tijd over is. 3 C’est le ton qui fait la musique Ga niet rechtstreeks op je doel af, geldt meestal. Die Hollandse directheid wordt niet altijd gewaardeerd. Heb je een zakelijk conflict met een Duitse zakenpartner? In Duitsland worden conflicten minder snel in goed onderling overleg bijgelegd en is een advocaat er snel bij. Blijf altijd formeel, tutoyeer niet te snel. Houd het dus op ‘vous’ en ‘Sie’ en laat de ander bepalen wanneer tu en du kunnen. 4 Lokaal De verschillende bestuurlijke niveaus in Frankrijk, België en Duitsland zijn net anders dan hier. Verdiep je erin en voorkom verrassingen. In België hebben de regionale overheden, gewesten en gemeenschappen veel bevoegdheden op het gebied van economie, onderwijs, wetenschap en onderzoek. Daarnaast is het verstandig om lokale medewerkers te hebben op bepaalde belangrijke functies. Zij kennen de markt vaak beter en spreken de taal vloeiend. Maar ook in Duitsland doe je er heel goed aan Meer tips Zakendoen in Europa kun je goed voorbereiden. Spreek met andere ondernemers met ervaring in het land door hoe je dingen graag wilt doen en of ze denken dat dat zal werken. Of kijk bijvoorbeeld eens op rvo.nl voor tips per land en verschillende ondernemersorganisaties die per land actief zijn om je een voorsprong te geven. 12 HISWA MAGAZINE | 03 2024

In Frankrijk is het niet vreemd om tien tot vijftien minuten te laat te komen. om de wet- en regelgeving per deelstaat te onderzoeken en te leren kennen. En zeker voor Duitsland geldt: regel een Duitssprekende medewerker, met een lokaal kantoor en veel kennis van de lokale markt. Ook de Franse markt benader je niet als één uniforme markt. Daarvoor is het land te uitgestrekt en cultureel gezien te divers. Verdeel het land in regionale deelmarkten. Zo benader je iedere markt op de juiste manier. 5 Tijd en ruimte Nederlanders werken graag gestructureerd en efficiënt. Dat kan schuren. Het nemen van een beslissing kan in bijvoorbeeld Duitsland langer duren dan in Nederland, omdat alle details ertoe doen en besproken moeten worden. Een Duitser neemt liever geen risico. Steek tijd in het opbouwen van een zakenrelatie. Soms betekent dat ook samen uitgaan, eten, drinken of zelfs familiebezoek. Gooi dus dat tijdschema overboord, stel je flexibel op en investeer extra tijd in je zakenrelatie. Tijd is wel relatief: in Frankrijk is het niet vreemd om tien tot vijftien minuten te laat te komen. De Fransen zijn multitaskers, altijd beschikbaar en klaar om ieder moment in te springen. Het is een systeem met verschillende tijdlijnen dat verrassend is voor buitenlanders maar vreselijk effectief en geworteld in de Franse cultuur. De Verenigde Staten Buiten Europa is zakendoen met alle regels en andere zakelijke gebruiken misschien nog wel lastiger dan in Nederland. Maar het kan zeker. In Amerika bijvoorbeeld is een aantal grote Nederlandse jachtbouwers actief, met veel succes. Menno Versluis heeft met zijn bedrijf Zeelander Yachts veel ervaring in de VS. ‘Ze zijn echt de moeilijkste niet, als je de rekening stuurt, betalen ze. Ze hebben veel vertrouwen, zijn overtuigd van de kwaliteit. Wat ze zien en voelen, daar hoef je niets aan toe te voegen. Je moet wel snel je mail beantwoorden en hebben veel aandacht nodig. Jouw product is het laatste wat ze nodig hebben en tegelijkertijd kunnen ze niet wachten, dus je moet meteen reageren. Neem de tijd voor je relaties.’ 03 2024 | HISWA MAGAZINE 13

Made in Europe Europa column Europese watersportlobby werpt vruchten af Elke dag bestookt een leger lobbyisten in Brussel EU-wetgevers en beleidsmedewerkers om ervoor te zorgen dat EU-wetgeving rekening houdt met economische sectoren, NGO’s en niet-Europese regeringen namens wie zij spreken. Met lobbyen – de kunst van het beïnvloeden – zorgen zij er bijvoorbeeld voor dat EU-wetten een gelijk speelveld creëren voor ondernemers. Tekst: Robert Wielaard In Brussel zetelt ook de European Boating Industry (EBI). Deze lobbyorganisatie komt op voor de Europese pleziervaartsector. HISWA-RECRON is lid van EBI. Sinds 2019 is Philip Easthill de secretaris-generaal van EBI en waait er onder zijn leiding een nieuwe wind. Hij spreekt van “een snel veranderende economische achtergrond die wordt gekenmerkt door een drang naar duurzaamheid, veranderende consumententrends en digitalisering”. Easthill heeft ervaring als lobbyist in het bankwezen, de financiering van R&D, de gezondheidszorg en de gamingsector. Dat, plus zijn jaren als zeiler, bracht hem bij de EBI waar hij leiding geeft aan twee medewerkers en hij rapporteert aan EBIvoorzitter Robert Marx. Hij vertelt: “Onze missie is niet zomaar een verschuiving. Het is een belangrijke vooruitgang. Het onderstreept EBI’s toewijding aan het bevorderen van een duurzame watersportsector onder de noemer Made in Europe. Een missie die cruciaal is voor de toekomst van de sector.” De pleziervaart in Europa is geen onbelangrijke sector. De sector omvat 32.000 bedrijven die meer dan 280.000 medewerkers in dienst hebben. Er zijn in Europa 6 miljoen pleziervaartuigen, 36 miljoen booteigenaren, 6.000 binnen- en kustjachthavens, meer dan 37.000 km binnenwater en meer dan 70.000 km kustlijn. Samen met het toerisme is de watersportsector van levensbelang voor plattelandseconomieën in kust- en eilandgebieden. De European Boating Industry zorgt er onder andere voor dat er een regelgevingskader komt voor het veilig slopen van boten. Het is verder een belangrijke exporteur van boten en bootproducten en een bron van inkomsten voor velen. Tot bloei Onder leiding van Easthill is EBI niet alleen gegroeid, maar ook tot bloei gekomen. Het heeft vijf volwaardige leden verwelkomd, waaronder Nederland met HISWA-RECRON. EBI omarmde 10 ondersteunende leden. “Deze groeiende steun is een bewijs van de invloed en het belang van ons werk, met gerenommeerde bedrijven zoals Boot Düsseldorf en Brunswick Corporation uit de VS, een wereldleider op het gebied van waterrecreatie”, aldus Easthill. Watersportbrancheorganisaties uit Italië, Frankrijk en Duitsland zijn de grootste EBI-leden met HISWA-RECRON vlak daarachter. Drie nieuwe volwaardige leden treden deze zomer toe: Turkije, Kroatië en Adac, de Duitse automobielvereniging. Easthill: “Adac heeft 21 miljoen leden in Duitsland en heeft een grote stem in de Duitse politiek. Turkije en Kroatië zijn belangrijke markten in onze industrie in alle subsectoren. Zij zijn Philip Easthill 14 HISWA MAGAZINE | 03 2024

daarom van cruciaal belang om het geluid van EBI in Brussel te vergroten.” Herziening richtlijn pleziervaartuigen Easthill is deels Duits/deels Engels. Hij raadpleegt en informeert de Europese instellingen over kwesties die belangrijk zijn voor de watersportsector. “Van kwesties op het gebied van techniek, handel en regelgeving tot ecodesign. Van het einde van de levensduur van boten tot regionale zaken. Maar ook digitale technologieën om bedrijfsmodellen te veranderen en nieuwe inkomsten te genereren, komen aan bod”, zegt hij. EBI werkt verder aan de herziening van de EU-richtlijn voor pleziervaartuigen en voert studies uit naar het concurrentievermogen van de sector, het nautisch toerisme en deelname aan handelsoverleggen. EBI heeft te maken met een uitdijende agenda die de Green Deal van de EU weerspiegelt, een voorbode van een economische en technologische revolutie. De EU wil van Europa het eerste klimaatneutrale continent maken. Een enorme onderneming die offers vraagt van alle industriëën in de EU. Zo ook van de pleziervaart. Die maakt steeds vaker gebruik van schone, alternatieve brandstoffen. Daarom is het belangrijk dat Easthill de ogen en oren zijn van HISWA-RECRON. EBI publiceerde onlangs een manifest om het beleidskader voor de watersportsector en het nautisch toerisme vorm te geven: Navigating tomorrow: a vision for a sustainable boating industry #MadeInEurope. In het document staan doelen zoals het stimuleren van duurzaamheid, het bevorderen van een circulaire economie, het vernieuwen van het concurrentievermogen van Europa, het verminderen van bureaucratie en het revitaliseren van de Europese (binnen)kustinfrastructuur. Deze initiatieven hebben de zichtbaarheid van EBI vergroot. In 2022 lanceerden EBI en Boot Düsseldorf samen het Blue Innovation Dock op de Duitse beurs. Hierdoor konden ondernemers en beleidsmakers verkennen hoe toekomstbestendig de watersportsector is en hoe duurzaamheid en innovatie kunnen worden bevorderd. Successen Het werk van EBI werpt zijn vruchten af. Dit zijn enkele belangrijke successen: • De Europese Commissie stemde onlangs in met de wederzijdse erkenning van vaarbewijzen in de hele EU. Dit is al jaren een probleem. • De EU gaat hulp bieden bij het veilig slopen van oude boten. • Er komt een standaard methode om de ecologische voetafdruk van boten onder de 24 m te meten. • De Foiling Organization sloot zich dit jaar aan bij EBI. Leden van European Boating Industry Volwaardige leden: België, Finland, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Ierland, Italië, Letland, Litouwen, Nederland, Polen, Spanje, Zwitserland en Oekraïne. Ondersteunende leden: Boot Düsseldorf, EMCI Register, IBI Magazine, IMCI, Israel MIA, TransEurope Marinas, Carkcı Denizcilik, TYHA, Brunswick Corporation, The Foiling Organization. Meer informatie: www.europeanboatingindustry.eu. 03 2024 | HISWA MAGAZINE 15

Dé makelaar or w voor wsport mak gebonden bedrijv en onrend g bonden bedrijv onr mullermak ermak Blijf op de hoogte li linkedin.com/company/muller-makelaardij 0515 43 06 23 Marina Management Het draadloze energie beheersysteem voor uw jachthaven • Te koppelen met uw reserveringssysteem • Op afstand in-/uitschakelen van stroompunten • Energieverbruiken uitlezen • Ampère limieten instellen • MID gecertifi ceerd instellen r Meer weten? Scan de code, vul het formulier in en wij nemen vrijblijvend contact met u op. www.icy.nl Informeer naar onze jachthavenzuilen en tapautomaten

het portret Michiel Mol In de rubriek Het Portret zetten we een persoon in de spotlights die op dat moment in de actualiteit is of verband houdt met het thema. In dit nummer met handel als thema is dat Michiel Mol, oprichter/directeur van Boatwish International. Tekst: Liane Jansen Wat doet Boatwish? “Toen ik in 2001 begon met Boatwish, merkte ik dat er behoefte was aan onafhankelijke aankoopbegeleiding. Kopers weten vaak niet welke boot ze precies zoeken. Bij Boatwish begeleiden we deze klanten van A tot Z. Of ze nu een boot van 50.000 euro of 5 miljoen willen kopen, dat maakt me niet uit: het vaarplezier is voor iedereen hetzelfde. Ik luister en bedenk samen met de klant welke boot het moet gaan worden. Dan wordt er gezocht. Vervolgens gaan we de onderhandelingen in. Na de keuring en de betaling is de overdracht aan de beurt. Mijn klanten staan er niet alleen voor, ik sta in dit hele proces als professional naast hen. Ook nadat ze het eigendom in handen hebben. Ik heb ook klanten die zelf een boot vonden en alleen begeleiding willen in de closing. Dat kan uiteraard ook. Klanten hebben vaak een roze bril op en worden verliefd op de boot. Ik bekijk het zakelijk en technisch.” Welke trends signaleer jij momenteel in de botenmarkt? “Klanten willen vooral ontzorgd worden. Onderhoud wordt nog vaker uitbesteed. Bootbezitters kunnen en willen steeds minder zelf. Verder merk ik dat goed onderhouden, wat oudere boten het steeds beter doen. Omdat er een tekort is aan jonge, gebruikte boten.” Wat is het allerleukste aan jouw vak? “Mijn klanten gaan eindelijk hun droom realiseren. Ze kopen een boot om te reizen of vakanties te maken. Ik maak deel uit van die verwezelijking. Ik ben vaak vanaf het begin bij alles betrokken. Ik merk dat goed onderhouden, wat oudere boten het steeds beter doen. Zeker als een boot in het buitenland ligt, breng ik veel tijd met een klant door. Dat hele proces vanaf wens tot eigendom is geweldig.” Jouw netwerk moet wel heel groot zijn? “Zeker. Mijn netwerk bestaat uit experts, collega-makelaars en klanten. Die laatsten zijn de beste reclame. Ze vertellen trots over hun nieuwe boot en dan wordt Boatwish al snel genoemd. Uiteraard werk ik vaak samen met andere HISWA Erkende Bedrijven. Als ik een boot in Nederland aankoop, dan sowieso. Maar ik doe veel zaken in het buitenland en heb daar vooral met lokale experts, havens en collega-makelaars te maken.” Wat is het bijzonderste aankooptraject dat je hebt begeleid? “Een wat oudere man belde mij op dat hij een Swan 65 wilde kopen in het buitenland. Ik maakte met hem een afspraak op kantoor. Er kwam een man aan van ver in de 70. Ik dacht als eerste: een dergelijke boot is veel te groot, hij kan de grote lieren niet bedienen en als hij achter het roer staat dan kijkt hij tegen het leer van het stuurwiel aan. Ik besprak dit met hem en hij zei tegen me ‘ik heb het geld er voor en het is mijn droom’. Ik zei, dan gaan we dat doen! We gaan er een mooi traject van maken maar het moet wel verantwoord zijn. En als ik het gevoel heb dat hier geen sprake van is, dan zeg ik dat ook. Wij gingen het aankooptraject in en maakten uiteindelijk een proefvaart. De boot zeilde fantastisch en mijn klant werd steeds enthousiaster. Hij wilde zelfs met zijn vrienden de boot overvaren naar de Middellandse Zee. Een enorme tocht. Ik keek bedenkelijk waarop hij zei: ‘Ik zie wat je bedoelt Michiel, maar met mijn vrienden zeil ik al meer dan 50 jaar en er geldt maar één regel aan boord: zolang je nog weet hoe je heet, mag je mee’. Boot en bemanning zijn veilig aangekomen!” Biografie Michiel rolde na de Middelbare Detailhandel School de zeilwereld in. Na stages bij diverse watersportbedrijven volgde hij de opleiding tot jachtmakelaar. Michiel werd in 1992 beëdigd. Tot 2001 werkte hij bij een verkopend makelaar. Daarna begon hij zijn eigen bedrijf Boatwish. Hij zat een tijd lang in het bestuur van de Nederlandse Bond van Makelaars in Schepen. Momenteel is hij bestuurslid van de bedrijfsgroep HISWA Makelaars. 03 2024 | HISWA MAGAZINE 17

column HISWA te water HISWA te water 2024 tjokvol met primeurs De HISWA te water is dit jaar van 28 augustus tot en met 1 september, wederom in de Bataviahaven van Lelystad. Door vier succesvolle edities won het beursteam onder leiding van Arjen Rahusen het vertrouwen van exposanten en bezoekers volledig terug. Waar enkele jaren terug openlijk werd getwijfeld aan de noodzaak van een in-water-boatshow, zijn de kritische stemmen nu totaal verstomd. Tekst: Epco Ongering Inmiddels is de HISWA te water het toonaangevende watersportevenement van Noordwest-Europa. Het is een beurs die er toe doet en iedereen laat zich er graag zien. Afgelopen maart meldde de beursorganisatie dat vrijwel alle beschikbare plaatsen in de haven waren uitverkocht. De haven ligt tijdens de beursdagen tjokvol primeurs en het aantal nieuwe boten komt deze editie zeker boven de 400 uit. De grote belangstelling heeft de diversiteit van het aanbod vergroot. Beursdirecteur Arjen Rahusen: “We proberen een zo breed mogelijk assortiment aan te bieden, zodat er voor de consumenten veel te kiezen en te vergelijken valt. Op het internet vind je een versnipperd aanbod. Hier ligt alles overzichtelijk bij elkaar. Nergens tref je zo’n compleet overzicht van de watersportmarkt als eind augustus in Lelystad.” Contactmoment Het beursteam wil dat iedereen het naar de zin heeft op de beurs. De HISWA te water is voor vrijwel alle exposanten hét contactmoment met hun doelgroep. In de Bataviahaven komt bij de beurskade een nieuw, klasserestaurant met speciale wijnen en een VIP-terras aan het water. Ook het aanbod op de kade is uitgebreid, maar uitsluitend met producten die watersportgerelateerd zijn. Rahusen: “Bezoekers vinden er wel speciale barbecues of kaartkussens voor aan boord, maar bijvoorbeeld geen massagekussens of pannensets. Want we zijn en blijven een watersportbeurs. Met deze diensten en informatiestands hebben Steeds meer internationale bezoekers en exposanten weten de weg naar de Bataviahaven te vinden. we meer te bieden dan alleen mooie boten. Er is veel aandacht voor doe-het-zelf, fun en spektakel: een compleet pakket voor watersporters op alle niveaus.” Internationaal aanzien Een positieve trend is dat steeds meer internationale bezoekers en exposanten de weg naar de Bataviahaven weten te vinden. Rahusen: “In het buitenland zien ze deze luxe locatie, op een klein uur van Schiphol, als een buitenwijk van Amsterdam. De communicatie met de deelnemers gebeurt nu standaard in twee talen, Nederlands en Engels. Er zijn al inschrijvingen van standhouders uit België, Duitsland, Italië, Frankrijk, Engeland, Scandinavië en Spanje.” Voor het tweede jaar komt er een gratis beursmagazine uit, dat de bezoekers bij de entree kunnen krijgen of voorafgaand aan de beurs kunnen downloaden. Verkiezing Boot van het Jaar Rahusen is er bijzonder trots op dat de Boot van het Jaarverkiezing weer flink in de belangstelling staat. De website bootvanhetjaar.nl is vernieuwd en daarop zijn alle procedures helder verwoord. Iedereen kan tot 1 juli a.s. een nieuw model 18 HISWA MAGAZINE | 03 2024

voor deze prijs voordragen. Dit jaar waren er al meer aanmeldingen dan ooit. Verder is er in elke jury (van zeiljachten, motorboten en van sloepen & tenders) een publiekszetel beschikbaar gesteld. Binnen een dag kwamen hiervoor bijna 200 aanmeldingen bij de organisatie binnen. De beursdirecteur ziet dat de prijs flink bijdraagt aan de aandacht voor de verschillende bootmerken. “In een competitieve markt is dat mooi meegenomen.” Party time Steeds meer exposanten grijpen de beurs aan om een feestje te bouwen, bijvoorbeeld om een jubileum te vieren. De KNRM, die De Boot van het Jaar-prijs draagt flink bij aan de aandacht voor je bootmerk. dit jaar 200 jaar bestaat, zal aan een eigen steiger gasten verwelkomen. Bedrijven als Linssen (75 jaar), De Boarnstream (60 jaar), X-Yachts (40 jaar) en Jonkers Yachting (25 jaar) geven op de beurs ook aandacht hun jubilea. De sfeervolle locatie met uitstekende cateringvoorzieningen leent zich hier bij uitstek voor. Rahusen: “De beurs zelf is aanleiding genoeg voor een party. Gelukkig zien steeds meer standhouders dat een feestelijke sfeer uitstekend bijdraagt aan de verkoop van hun producten.” Stand HISWA HISWA-RECRON is ook weer met een stand aanwezig op de beurs. Onder de vlag van het merk HISWA laten we bezoekers kennismaken met de diensten en producten die de HISWA Erkende Bedrijven bieden. Of het nu gaat om het kopen, verkopen, huren, repareren, taxeren of onderhouden van een boot. Een creatief concept wordt momenteel uitgewerkt. De stand is te vinden op de kade met standnummer KB100. 03 2024 | HISWA MAGAZINE 19

column innovatie Toekomst van energiedragers Over het vorig jaar verschenen onderzoek naar de CO2-uitstoot van boten, het Ricardo-rapport, hadden we het al eerder in HISWA Magazine. Hoe kijken ondernemers naar de resultaten van dit onderzoek? We bespreken het met Floris Lettinga van Yanmar Marine International en Harry Arendshorst van Arka Electric Populsion Systems uit Giethoorn. Tekst: Klaas Wiersma Mede op verzoek van HISWA-RECRON zette de internationale koepel van watersportbrancheorganisaties ICOMIA het onderzoek ‘Wegen naar koolstofvrije voortstuwing voor de recreatievaartindustrie’ uit. In het onderzoek is de CO2 van: HVO, hybride-elektrisch, volledig elektrisch en waterstof. Omdat boten onderling sterk verschillen is apart onderzoek gedaan naar open motorboten, waterscooters, verhuurboten, zeiljachten en grote waterverplaatsende jachten. Uitstoot bij HVO het laagst De kern van het rapport is een tabel met het potentiële broeikaseffect per brandstof. In deze tabel valt meteen op dat de uitstoot bij het gebruik van HVO-brandstof voor vrijwel alle boottypen het laagst is. HVO kennen we als biodiesel en het staat voor Hydrotreated Vegetable Oil. De onderzoekers wijzen er wel op dat de biodiesel moet zijn geproduceerd met restproducten van de voedselindustrie. Als er palmolie wordt gebruikt waarvoor regenwouden zijn gekapt, dan is deze optie zeker niet beter voor het klimaat. HVO leidt tot een CO2 -reductie van 50 tot wel 90 procent. Het kan gewoon getankt worden in plaats van fossiele diesel. Helaas is de verkrijgbaarheid nog beperkt. Ook was er een brandstoflekkageprobleem. Vroeger werden in bootmotoren pakkingen en Er hoeft maar een slangetje los te zitten of je hebt een handgranaat gebouwd. -uitstoot bekeken afdichtingen van nitrilrubber gebruikt. Deze zwellen op onder invloed van aromaten. HVO bevat geen aromaten dus werkte het ‘seal-swell effect’ niet. Een kleine ingreep verhelpt dit en nitrilrubber wordt niet meer toegepast in moderne motoren. Floris Lettinga, directeur verkoop en marketing bij Yanmar Marine International: “Met een aanbod dat naar verwachting blijft verbeteren om aan de vraag te voldoen, is HVO-brandstof een belangrijke optie voor onze klanten die hun uitstoot willen verminderen.” Toch ziet Lettinga HVO slechts als een eerste stap: “Yanmar evolueert naar elektrische en hybride oplossingen in zijn zoektocht naar schonere, groenere aandrijfoplossingen.” Voor open motorboten levert elektrische varen iets minder CO2 op vergeleken met een dieselmotor op fossiele diesel. De CO2 - uitstoot voor elektrische waterverplaatsende motorjachten pakt echter ongunstig uit. Daarbij is wel de gehele levensduur meegenomen, waarbij dus ook de accu’s moeten worden vervangen. Voor de categorie waterscooters, jetski’s en verhuurboten is elekHVO100 is een synthetische diesel, het product wordt industrieel vervaardigd. CO2 certificaat van de leverancier Future Fuels met daarop de CO2 reductie voor 2023. 20 HISWA MAGAZINE | 03 2024

Blauwe Diesel bij jachthaven van Swan Watersport in Woudsend. In het voorjaar is er een kortingsactie. trisch varen daarentegen weer zeer gunstig. Het zijn vaartuigen met weinig waterverplaatsing of veel gebruiksuren. Harry Arendshorst, ondernemer in Giethoorn en oprichter van Arka Elektric Propulsion Systems, erkent meteen de beperkte CO2 -uitstoot van zijn elektrische verhuurvloot. “Wij zijn voor twintig procent afhankelijk van stroom die we inkopen, de rest wekken we zelf op. De zonne-energie slaan we op in een grote bufferbatterij in combinatie met de accu’s van de bootjes.” Het Ricardo-rapport vermeldt als nadeel van elektrisch varen het relatief hoge accugewicht. Helaas is het volgens Arendshorst, die al in 1978 begon te experimenteren met elektrisch aangedreven bootjes, niet zo dat accu’s door technische ontwikkelingen in de toekomst minder zwaar zullen worden. “Dat is nog niet interessant genoeg om in te investeren.” Waterstof als alternatief? Arendshorst ziet waterstof als een prima energiedrager maar niet voor zijn verhuurvloot: “Stel dat er in de toekomst energie in overvloed zou zijn, bijvoorbeeld met heel veel zonnepanelen, dan zou waterstof een mooie oplossing zijn. Het is jammer dat het veel energie kost om de moleculen uit elkaar te halen voordat waterstof ontstaat.” Voor de verhuur heeft waterstof een bijna even laag potentieel broeikaseffect als elektrisch varen. Maar Arendshorst moet er niet aan denken. “Op dit moment nog niet. Vanwege het gevaar. Waterstof is explosief bij een mengsel van 4 tot 90 procent. Er hoeft maar een slangetje los te zitten of je hebt een handgranaat gebouwd.” Week van de Duurzame Waterrecreatie Onder watersporters wordt elektrisch varen ook steeds populairder. Zo was het plafond van de ombouwsubsidie voor particulieren van de Provincie Zuid Holland na slechts twee maanden al bereikt. Eind mei was ook de Week van de Duurzame Waterrecreatie. Uiteraard was elektrisch varen een van de thema’s. HVO kwam daarbij ook aan bod. Blauwe Diesel komt niet altijd uit een nieuwe pomp. Hier de Blauwe Diesel-tank van Yachtcharter Wetterwille in het Friese Terhorne. Meer informatie: www.duurzamewaterrecreatie.nl. 03 2024 | HISWA MAGAZINE 21

Wij weten veel van boten, omdat we zelf ook varen.

marketing YachtShift: het nieuwe systeem voor de verkoop van boten Watersportbedrijven die boten verkopen en hun advertenties snel en eenvoudig willen invoeren, kunnen voortaan terecht bij YachtShift. HISWA-RECRON ontwikkelde dit nieuwe systeem, dat per juli 2024 beschikbaar is. De voordelen: meer grip op advertentiekosten en onafhankelijk van marktpartijen. Tekst: Michaël Steenhoff YachtShift biedt leden van HISWA-RECRON – maar ook andere watersportbedrijven – de mogelijkheid om hun boten via een CMS (Content Management Systeem) eenvoudig in te voeren en te exporteren. Naar de eigen website, maar ook naar websites van derden. Voor leden van HISWA-RECRON is dit ook gratis naar hiswa.nl en het Engelstalige hiswa.nl/en. Een unieke mogelijkheid waarbij de ondernemer zelf de eigenaar van zijn data blijft en het beheer ervan binnen de eigen brancheorganisatie is veiliggesteld. Dat biedt zekerheid en continuïteit voor de lange termijn, is strategisch van belang en voorkomt plotselinge prijsverhogingen. Hoe meer bedrijven mee doen, hoe lager de kosten. De voordelen 1. Complete datacontrole Bedrijven zijn zelf eigenaar van de data. 2. Efficiënt advertentiebeheer Geautomatiseerde invoer- en exportsystemen maken het beheren van bootadvertenties sneller en eenvoudiger, zowel naar eigen sites als externe platforms. 3. Meerjarige kostenbesparing Door de collectiviteit en samenwerking zijn de advertentiekosten laag. 4. Professionele marktuitstraling De professionele, meertalige websitepresentatie verhoogt de zichtbaarheid en aantrekkelijkheid van het aanbod op zowel lokale als internationale markten. 5. Langdurige ondersteuning Continu onderhoud en doorontwikkeling van het platform garanderen toegang tot de nieuwste functies en technolo gische vooruitgang. Maandelijkse bijdrage Aan het plaatsen van advertenties zijn kosten verbonden. Dit is om YachtShift te onderhouden, door te ontwikkelen en continuïteit te bieden. De maandelijkse bijdrage voor leden van eenvoudig op één plek invoeren en naar andere sites exporteren. Met YachtShift kun je boten HISWA-RECRON is: • 1-5 boten - 65 euro • 6-20 boten - 125 euro • 21-40 boten - 180 euro • 41-75 boten - 225 euro • 76-100 boten - 250 euro • Elke 100 boten extra - 50 euro Voor niet-leden geldt een toeslag van 30 procent op bovenstaande tarieven. De boten van de niet-leden worden niet getoond op hiswa.nl en hiswa.nl/en. Voorwaarden • Bovenstaande bedragen zijn exclusief btw. • • Prijzen zijn inclusief installatie en naadloze overstap naar YachtShift. Extra ondersteuning is mogelijk. De kosten voor vijf uur extra ondersteuning zijn 450 euro (excl. btw). De uren zijn onbeperkt geldig en zijn op basis van ‘fair use’. • De looptijd van facturering is 1 juli tot 1 juli volgend jaar. • • Afrekening vindt plaats per maand via automatische afschrijving. Meer informatie Neem contact op met HISWA-RECRON, Michaël Steenhoff, Manager Jachtbouw en Jachtservice: 033 - 303 97 21 of m.steenhoff@hiswarecron.nl. Deelname is minimaal voor één jaar en kan worden opgezegd drie maanden voor het einde van de overeenkomst. 03 2024 | HISWA MAGAZINE 23

techtalk Slopen en recyclen van boten: waar staan we? Hoe ver is de ontwikkeling van het recyclen van boten? Welke oplossingen zijn er en welke maatregelen zijn daarvoor nodig? Deze vragen stonden centraal tijdens een Europees congres over end-of-life pleziervaartuigen. Het congres werd georganiseerd door de European Boating Industry (EBI) – de Europese koepelorganisatie waar HISWA-RECRON lid van is – in samenwerking met de Europese Commissie. Tekst: Michaël Steenhoff In totaal waren er maar liefst 75 deelnemers aan het congres. Naast HISWA-RECRON, als vertegenwoordiger van de Nederlandse watersportindustrie, waren veel andere Europese branche organisaties vanuit watersport-, de windenergie- en composiet sector aanwezig. Ook de Belgische overheid, jachtwerven als Bénéteau en diverse vertegenwoordigers uit het Europese circuit waaronder de directeur voor maritieme zaken namen deel. Opruimsysteem Het belangrijkste onderwerp van gesprek was bespreking van de maatregelen die nodig zijn voor een oplossing voor pleziervaartuigen die niet meer worden gebruikt. Sloopboten – boten die in het water, op de wal of in een haven achtergelaten worden en waarvan de eigenaar niet meer te traceren is – vormen een steeds groter probleem. De Europese watersportsector wilde door middel van het congres in EU-verband aandacht vragen voor deze problematiek en ook laten weten dat de sector haar verantwoordelijkheid wil nemen en wil voorsorteren op mogelijke regelgeving. Uiteraard gekoppeld aan financiering voor realisatie van een werkend ‘opruimsysteem’. Het streven van de EU is steeds meer over te gaan naar een circulaire economie. Dus wordt er ook gekeken naar het verplicht gebruik van recyclebare materialen in de jachtbouwsector. Echter, uiteindelijk moet er geld beschikbaar zijn om een inzamelingsstructuur te bekostigen. Bekeken wordt of het mogelijk is om een fonds in te stellen waaruit het slopen en recyclen van boten kan worden betaald. Dat fonds moet dan gevoed worden door bijvoorbeeld een ecotaks, of verwijderingsbijdrage, betaald door booteigenaren. Eigenlijk net zoals je bij aankoop van een koelkast een verwijderingsbijdrage fo betaalt. Voor de bestaande vloot is dit echter geen oplossing. Een fonds waaruit het slopen en recyclen van boten kan worden betaald, kan gevoed worden door een ecotaks. Finnen en Fransen lopen voorop Finland is al met een project gestart voor het recyclen van boten, mede door de Finse overheid gefinancierd. Het bleek dat voor het verzamelen van afvalstromen, samenwerking moet worden gezocht met andere industrieën zoals de composietindustrie. Tijdens het congres gaven vertegenwoordigers uit de composietsector aan dat composieten door hun lange levensduur een positieve bijdrage kunnen leveren aan de beperking van de CO2 - uitstoot. Gerecycled composietmateriaal wordt bijvoorbeeld gebruikt als grondstof in de cementindustrie en door de EU als duurzaam erkend. Ook in Frankrijk loopt al jarenlang onder de noemer APER een project om afgedankte pleziervaartuigen te hergebruiken. Ongeveer 10.000 boten zijn inmiddels verwerkt. De financiering wordt gerealiseerd uit een ecotaks die is verwerkt in de aan24 HISWA MAGAZINE | 03 2024

schafprijs voor een nieuwe boot (1,5 procent van de aanschafwaarde) en een 1 procent afdracht bij registratie. Overigens levert dit wel een concurrentienadeel ten opzichte van andere landen op. Identificatie en registratie van boten kan veel problemen oplossen en voorkomen. Voorwaarden De discussie tijdens het congres zorgde voor de volgende aandachtspunten die voorwaardelijk zijn voor een goed werkend recyclingsysteem: • Bootregistratie in een Europees geharmoniseerd systeem • Een door overheden ondersteund logistiek systeem • Mogelijkheden creëren voor het lokaal slopen van boten • Onderzoek en toepassen van alternatieven voor glasvezel • Fondscreatie voor ontmanteling door producenten, eigenaren en overheden • Verbeteren van de kwaliteit van het gerecyclede materiaal • Formulering van een gemeenschappelijke EU-visie De industrie verwacht verder vanuit Brussel meer samenwerking om logistieke problemen op te lossen, kennis te delen en funding hiervoor te vinden. Routekaart EBI stelde als voorbereiding op het congres een routekaart op voor de aanpak van end-of-life recreatievaartuigen. Dit wordt de basis voor de uitwerking van een Europese routekaart. Tijdens het congres werd verder erkend dat nader onderzoek nodig is voor de mogelijkheden van eco-design. De Richtlijn Pleziervaartuigen, op basis waarvan de Wet Pleziervaartuigen in Nederland geldt, wordt komende jaren herzien. Overwogen wordt om hierin het element eco-design op te nemen. Immers, de mogelijkheden om een boot goed te hergebruiken, liggen al besloten in het ontwerp ervan. De routekaart oftewel de Roadmap on the implementation of the circular economy for end-of-life boats staat op www.europeanboatingindustry.eu. Identificatie en registratie HISWA-RECRON voert al jaren intensieve lobby om in Nederland pleziervaartuigen te registeren. Identificatie en registratie kan veel problemen oplossen en voorkomen als we weten wie de rechtmatige eigenaar of houder van een boot is. In overleggen met het Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat en het Ministerie van Veiligheid & Justitie blijkt dat de wil er wel is, maar dat er nog verschillende praktische problemen moeten worden opgelost om tot een sluitend registratiesysteem te komen. Meer informatie: www.hiswarecron.nl/actueel/standpunten. 03 2024 | HISWA MAGAZINE 25

vraag & antwoord column Vraag van een lid van HISWA-RECRON Hoe zit het met de rechten met betrekking tot de privacy van de huurder of koper: welke gegevens mag ik als ondernemer bekijken/noteren/bewaren? Jan Ybema Regiomanager Friesland en Groningen Antwoord In Nederland moeten ondernemers zich houden aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) als het gaat om het verzamelen, noteren en bewaren van persoonlijke gegevens van huurders of kopers. Als ondernemer mag je alleen die gegevens verzamelen die relevant zijn voor het uitvoeren van de transactie of het verlenen van de dienst. Dit kan informatie omvatten zoals naam, adres, contactgegevens en financiële gegevens. Het is belangrijk om deze gegevens veilig te bewaren en ze niet langer te bewaren dan noodzakelijk voor het beoogde doel. Huurders en kopers hebben onder de AVG ook verschillende rechten, zoals het recht op inzage, correctie en verwijdering van hun gegevens. Achtergrondinformatie Het relevante artikel van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) met betrekking tot privacyrechten van huurders of kopers is artikel 6, dat de rechtmatigheid van de verwerking van persoonsgegevens behandelt. Dit artikel legt de basis voor het verzamelen en verwerken van persoonsgegevens en bepaalt kort gezegd dat dit alleen rechtmatig is als er een wettelijke grondslag is en als de verwerking noodzakelijk is voor specifieke doeleinden. Daarnaast zijn er andere relevante artikelen, zoals artikel 13 en artikel 14, die betrekking hebben op de informatieverstrekking aan betrokkenen (bijvoorbeeld huurders of kopers) bij het verzamelen van hun gegevens. Daarnaast is artikel 17 van toepassing, dat het recht op het wissen van gegevens (recht op vergetelheid) behandelt. Dit antwoord is tot stand gekomen in samenwerking met Edwin Slager van Van Emstede & Slager Advocaten (Kennispartner van HISWA-RECRON). Innovatie Al meer dan 25 jaar kom ik bij watersportbedrijven over de vloer en veranderingen gaan snel. Sommigen die alles bij het oude lieten omdat ze het altijd zo deden, zijn nagenoeg allemaal verdwenen. Degenen die innoveerden, bestaan nog. Zo worden jachthavens in toenemende mate ingericht voor verblijf. Er worden hangmatten opgehangen, kookstudio’s en camperplekken ingericht, koelkasten voor de gasten gevuld en zelfs boten opgehaald als klanten geen tijd hebben om ze terug te varen. Bij jachtbouwers nam de klantenbinding toe door onderhoudspakketten aan te bieden naast de verkoop. Ook deden 3d-visualisatie, modulaire engineering en 3d-printen hun intrede. En daarmee de continue ontwikkeling van nieuwe modellen om relevant te blijven in een snel veranderende jachtbouwmarkt. De bootverhuur bleef niet achter met online focus dat resulteerde in meer verhuurweken. Ruim 18 jaar geleden sloegen de HISWA-bootverhuurders de handen ineen en presenteren zich sindsdien op onze websites: Vakantievaren.nl, Bootsurlaubholland.de en HISWA.nl. Zo bleven we uit handen van partijen met uitsluitend eurotekens in de ogen. Recent werd de online verkoop van jachten opgeschud door consolidatie van bootverkoopportals met als gevolg prijzen die gierend uit de bocht vliegen. HISWARECRON speelt hierop in door een eigen systeem te ontwikkelen met de naam YachtShift. Zo houden onze leden grip op data én kosten net zoals voor de bootverhuur is gelukt. Dan de hamvraag: waar gaan we de komende jaren naar toe? Eén ding is zeker dat AI (kunstmatige intelligentie) volop nieuwe kansen biedt. Denk aan de inzet van chatbots op websites en AI voor locatiebewaking van boten. Oh ja, ook in andere bedrijfsgroepen barst het natuurlijk van de innovatie maar meer tekstruimte heb ik niet . 03 2024 | HISWA MAGAZINE 27

nieuws NIEUWSMENS&BEDRIJF Teuwsen nieuwe eigenaar Best Boats Tijn Teuwsen is de nieuwe eigenaar van Best Boats International Yachtbroker in Roermond. Hij neem het bedrijf over van oprichter Arie Drenth die 25 jaar aan het roer stond. De jachtmakelaar richt zich op het segment van jong gebruikte luxe motorjachten. www.bestboats.nl Jachthaven Strijensas onderdeel van Seven Sisters Met de toevoeging van Jachthaven Strijensas komt de samenwerking onder de naam Seven Sisters op negen deelnemende havens. De havens in de Zuidwestelijke Delta bieden elkaars leden korting. Na overnachtingen in drie verschillende havens is de vierde nacht gratis. Jachthaven Strijensas ligt aan het Hollands Diep en heeft 370 ligplaatsen. www.sevensistershavens.nl SAIL maakt hoofdsponsor bekend De eerste partner voor SAIL 2025 is bekend: de organisatie gaat opnieuw samenwerken met bierbrouwer Heineken als hoofdsponsor. Met 800 schepen en ruim twee miljoen bezoekers is SAIL het grootste vrij toegankelijke evenement van ons land. Er is reden voor dubbel feest: Amsterdam bestaat 750 jaar en omdat SAIL 2020 niet doorging vanwege corona wordt met deze tiende editie alsnog 50 jaar SAIL gevierd. Het evenement is van woensdag 20 tot en met zondag 24 augustus 2025. www.sail.nl Verzekeringsmakelaar Pantaenius 125 jaar De Duitse verzekeringsspecialist Pantaenius bestaat 125 jaar. In 1899 startte Johann Pantaenius in de Hanzestad Hamburg een makelaarskantoor voor scheeps verzeke ringen. Rond 1920 werd het bedrijf uitgebreid met eigendoms- en levensverzekeringen. Eind jaren negentig kwamen de jachtverzekeringsactiviteiten in een aparte onderneming. Tegenwoordig bestaat de Pantaenius Group uit een jachtverzekeringstak, expertisekantoor Marine Claims Service, jachtmanagementbedrijf Zucker & Partner en Pantaenius Versicherungsmakler GmbH. www.pantaenius.com Waterland Yachtcharter verlegt koers Waterland Yachtcharter uit Monnickendam richt zich vanaf komende zomer meer op de verhuur van dagzeilers dan op de verhuur van grotere jachten. Het bedrijf heeft verschillende Dehlers en Bénéteaus in de verhuur maar ziet al langer een daling in de bezetting ervan. De focus komt meer komen te liggen op kleinere boten als de Fox 22 en de sportievere J80-modellen. De huidige vloot zeiljachten gaat in de verkoop. www.waterlandyacht.nl Omzet Bénéteau daalt in eerste kwartaal De omzet van de Bénéteau Group voor het eerste kwartaal van 2024 bedraagt 229 miljoen euro, een daling van 39 procent. Bruno Thivoyon, CEO van Groupe Bénéteau ligt er niet wakker van: “Dit ligt in lijn met onze roadmap. Het bevestigt de terugkeer naar meer traditionele seizoensinvloeden op het vlak van leveringen.” 2023 was een jaar van financiële recordprestaties met in het eerste kwartaal een omzetstijging van 57 procent. www.beneteau-group.com 28 HISWA MAGAZINE | 03 2024

Garmin boekt recordkwartaal Elektronicafabrikant Garmin behaalde in het eerste kwartaal van 2024 een recordomzet. De geconsolideerde omzet bedraagt 1,38 miljard dollar, een stijging van 20 procent op jaarbasis. De brutomarge van het bedrijf steeg met 58 procent en de operationele marge met 22 procent vergeleken met het eerste kwartaal van vorig jaar. Gedurende het kwartaal lanceerde Garmin de GPSMAP 16×3-kaartplotters en de Panoptix PS70, de eerste live sonar voor diep water. De verkoop-, algemene en administratieve kosten stegen daarentegen met 11 procent, voornamelijk als gevolg van personeel gerelateerde kosten door onder andere de overname van JL Audio. www.garmin.com Vaan R5 wint Multihull of the Year Award Catamaranbouwer Vaan Yachts won met het model Vaan R5 de Multihull of the Year Award 2024 in de categorie Sail Cruising. De competitie is een initiatief van zeilmagazine Multihulls World en de International Multihull Boatshow. De award werd begin april uitgereikt tijdens deze beurs in La Grande Motte in Frankrijk. In 2023 was de R4 al genomineerd in de categorie Duurzaamheid. Dit model was eerder ook al uitgeroepen tot HISWA Boot van het Jaar. www.vaan.yachts Tien jaar Optimist on tour Ook dit jaar reist het Watersportverbond weer door het land met de Optimist on Tour. Dit succesvolle kennismakingsprogramma is bedoeld voor kinderen tot 12 jaar. Zij kunnen kennismaken met zeilen, suppen en kanovaren. Op de kant staat het Optimist on Tour Waterlaboratorium voor een educatieve les over water. In de afgelopen tien jaar zijn er 118 locaties aangedaan waar ruim 2.000 schoolklassen aan deel namen. In 2024 doet Optimist on Tour Lelystad, Amsterdam, Nijmegen, Aalsmeer, Almere Muiderzand, Reeuwijkse Plassen, Harlingen, Zaanse Schans, Medemblik en Sneek aan. www.optimistontour.nl Hempel voor 30 procent in handen van private equity firma De in Luxemburg gevestigde private equityfirma CVC Funds neemt een belang van dertig procent van de Deense coatingfabrikant Hempel. CVC Funds heeft een netwerk van 29 kantoren wereldwijd en heeft ongeveer 186 miljard euro aan vermogen onder beheer. De private equity firma schrijft op nieuwe aandelen in, tot een uiteindelijk belang van maximaal 30 procent. Hempel Foundation blijft meerderheidsaandeelhouder. Hempel zegt dat de investering het vermogen zal versterken om nieuwe, duurzame technologieën te ontwikkelen. www.hempelyacht.com Nog vijf jaar Stichting Maaien Waterplanten Randmeren Gastvrije Randmeren is voor de komende vijf jaar opnieuw de samenwerking aangegaan met de Stichting Maaien Waterplanten Randmeren. Gastvrije Randmeren is vergunninghouder voor het maaien. Bij de uitvoering heeft de Stichting Maaien Waterplanten een coördinerende rol. Uiteindelijk zijn het lokale vissers die het maaiwerk tussen Almere en Kampen verrichten. Met het nieuwe maaiponton dat vorig jaar in de vaart werd genomen, worden 15 hectare planten per dag gemaaid. www.gastvrijerandmeren.nl 03 2024 | HISWA MAGAZINE 29

nieuws NIEUWSINNOVATIE Vision Marine Technologies vraagt drie patenten aan Het Canadese Vision Marine Technologies timmert stevig aan de weg op het gebied van elektrische voortstuwing. Zo heeft het beursgenoteerde bedrijf recentelijk maar liefst drie nieuwe patenten aangevraagd. Het eerste nieuwe idee gaat over versleutelde communicatie tussen de onderdelen van de E-motion Powertrain. Het tweede patent betreft de innovatieve aansturing van de koeling van elektrisch aangedreven boten. Het derde patent gaat over de software van sensoren die onderdeel zijn van de E-Motion High Voltage Electric Powertrain. www.visionmarinetechnologies.com Team Solar Boat TU Twente klaar voor Monaco In april presenteerde een team van 17 studenten de nieuwe solarboot van de TU Twente. Dit uit koolstof vervaardigde vaartuig heeft betere foils en een verbeterd systeem om de zonne-energie om te zetten in snelheid. Drie weken na de doop won het team de NK Zonnebootrace in Akkrum, een competitie met slalom, uithoudingsproef en snelheidstest. In juli komt het team uit in Monaco op de The Monaco Energy Boat Challenge. www.solarboattwente.nl Update Europese kaarten C-Map C-Map heeft een upgrade van de Europese kaarten doorgevoerd. Vooral door de verbeterde bathymetrie (het opmeten van de zeebodem) hebben de kaarten voortaan een hogere resolutie en meer schaduwreliëf. In Nederland is er meer binnenwater gekarteerd. De nieuwe gegevens verbeteren de Discover-, Reveal- en X Generationkaarten van C-Map en zijn gratis beschikbaar voor bestaande C-Map gebruikers. www.c-map.com Red Dot voor Mustang-reddingsvest Mustang levert watersportproducten waarvan de afzet vooral plaatsvindt in Amerika en Canada. Mustang wil zijn markt echter uitbreiden naar Engeland en Europa. Hier gelden echter andere normen voor veiligheidsproducten. Het Atlas 190 Pro Sensor reddingsvest is inmiddels toegelaten op de Britse markt. Het vest kreeg een speciale vermelding bij de DAME Awards in 2023 en ontving recent een Red Dot-award. De Red Dot Awards worden toegekend voor uitstekende designs. De jury keek naar het draagcomfort en de nieuw ontworpen blaas van het reddingsvest. Deze blaas is ontworpen met ADAPT-technologie (Advanced Airway Protection & Turning) en heeft een geïntegreerde buiskap om secundaire verdrinking te voorkomen. www.mustang-survival.co.uk 30 HISWA MAGAZINE | 03 2024

Yamaha neemt Torqeedo over Yamaha Motor nam van Deutz AG, de moedermaatschappij van Torqeedo, alle aandelen van Torqeedo over. Torqeedo is interessant voor Yamaha vanwege de verschillende octrooien voor elektromotoren, propellers en elektrische systemen. Naast de R&D-afdeling heeft Torqeedo capaciteit voor massaproductie van next generation milieutechnologie. www.torqeedo.com Franse amfibietender nu ook elektrisch Iguana yachts komt met de Iguana Foiler, de eerste volledig elektrische, amfibische boot. Als een Zwitsers zakmes kan niet alleen het rijsysteem uitschuiven maar ook de foils en het draagroer met aandrijving. www.iguana-yachts.com Waterdichte rugzak Onderdeel van de Henri Lloydproductlijn voor 2024 is de waterdichte rugzak Storm Dri Backpack. De tas heeft een inhoud van dertig liter en is voorzien van een aantal handige extra’s. De rugzak wordt waterproof door de roltop, een bewezen systeem. Om snel even wat te pakken is er een extra waterdichte zak aan de buitenkant. Ook de mobiele telefoon kan in een extra houder maar is nog steeds te bedienen door de dunne, doorzichtige voorkant. Voor een waterfles is een extra pocket. ww.henrilloyd.com Nieuw E-Key-systeem van Yanmar Yanmar Marine International lanceert een nieuw systeem voor het draadloos ontgren delen van het Yanmar VC20 Vessel Control-systeem. Elke tag heeft een unieke ID en communiceert draadloos met het besturingssysteem wanneer de tag tegen het schakel paneel wordt gedrukt. Het Yanmar E-Key-systeem is compatibel met de nieuwste versies van het VC20 enkele of dubbele schakel paneel, VC20 Helm ECU en VC20 Display. www.yanmar.com 03 2024 | HISWA MAGAZINE 31

Nautische advocaten legal support in stormy times Van Emstede & Slager Advocaten nautical lawyers | HISWA-RECRON Kennispartner Emmalaan 9, 1075AT Amsterdam +31 (0)20 675 94 94 | edwin@vanemstedeslager.nl www.nautische-advocaten.nl Sinds 1987 gespecialiseerd in juridische kwesties waarmee de ondernemer in de waterrecreatiebranche geconfronteerd kan worden, daaronder begrepen algemene voorwaarden, bouw en verkoop van vaartuigen, reparatie/renovatie, jachthaven- en jachtverhuurkwesties, het opstellen van diverse contracten én incasso. Vele leden van HISWA-RECRON en de Nederlandse Jachtbouw Industrie kozen Van Emstede & Slager Advocaten reeds als hun huisadvocaat. AL 50 JAAR UW RECREATIE BEDRIJFSMAKELAAR Al 50 jaar zijn wij recreatie bedrijfsmakelaar. In 1974 is Van de Loosdrecht RBM als eerste kantoor in Nederland gestart met de waardering en verkoop van recreatiebedrijven. Inmiddels heeft Van de Loosdrecht diverse taxateurs en makelaars opgeleid en daar zijn wij trots op. vandeloosdrechtrbm.nl Verblijfsrecreatie Herbruikbare bouwpakketten met bouten en moeren Watersport Dagrecreatie Sport en Wellness DÉ RECREATIE BEDRIJFSMAKELAAR F.A. Molijnlaan 28, 8071 AG Nunspeet Tel: 0341 - 25 23 63

HISWA-RECRON Business Club HISWA-RECRONBUSINESSCLUBNIEUWS In de rubriek HRBC Nieuws lees je nieuws van de leden van de HISWA-RECRON Business Club. Wil je ook lid worden? Er zijn diverse partnerships mogelijk: Partner in Business, Kennispartner of TOP Supplier. Kijk voor meer informatie op www.hiswarecron.nl/hrbc. Waardering voor ‘varen onder Nederlandse vlag’ onverminderd groot Bootbezitters kiezen vaak voor Nederland als ze hun boot willen laten registreren. De snelheid van het registratieproces, weinig administratieve rompslomp en de goede binnen- en buitenlandse inspecties door het Kadaster zijn argumenten om onder de Nederlandse vlag te varen. Dit blijkt uit een analyse van de internationale Paris MoU rankings, uitgevoerd door het Nederlandse registratiebedrijf Lorrendraaier (TOP Supplier van HISWARECRON). Ons land staat op de vijfde plaats van de top-10 van best presterende vlaggenstaten, na Denemarken, Noorwegen, Bahama’s en het VK. Volgens Boudewijn Meijer, eigenaar van Lorrendraaier, is registratie bij het Kadaster in principe in Nederland niet verplicht, tenzij de verzekeraar daar expliciet om vraagt of de bootbezitter buiten Nederlandse wateren wil varen. Vaart het vaartuig harder dan 20 km per uur, dan is registratie bij de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW) verplicht. In veel buiten landen geldt de verplichting voor registratie echter wel. “Als watersporters met hun boot naar het buitenland gaan, moeten ze ervoor zorgen dat die geregistreerd is. Anders zijn er boetes te verwachten in het land waar ze gaan varen. Mensen die een boot kopen, zijn zich daar doorgaans niet van bewust. Er is op dit punt veel onwetendheid.” Dat Nederland een populair land is om een pleziervaartuig voor recreatief gebruik te laten registreren, komt volgens Meijer onder meer omdat Nederland internationaal één van de weinige landen is die eigen inspecteurs inzet om boten te inspecteren. Dus ook als een vaartuig in Spanje ligt, reist er een inspecteur van het Kadaster naar Spanje af om een inspectie uit te voeren en het registratienummer aan te brengen op de boot. “Andere vlaggen staten eisen vaak geen inspectie en als dat wel het geval is, besteden ze het veelal uit aan derde partijen die commerciële tarieven hanteren. Dat kan een goede reden zijn om voor de Nederlandse vlag te kiezen”, aldus Meijer. www.lorrendraaier.nl Nieuwe TOP Supplier voor bedrijfsvoertuigen De HISWA-RECRON Business Club is een TOP Supplier rijker: de Urban Mobility Group Benelux. Het bedrijf is specialist op het gebied van elektrische mobiliteit en heeft een groot assortiment aan compacte en elektrische LEV-bedrijfsvoertuigen ((Light Electronic Vehicles). Van cargobikes tot bedrijfsauto’s met 6 m³ laadruimte. De elektrische bedrijfsvoertuigen produceren geen geluid, zijn compact en modulair en hierdoor multifunctioneel inzetbaar. In het experience center in Goes kunnen ondernemers terecht om het gehele assortiment te testen. www.urbanmobilitygroupbenelux.com 03 2024 | HISWA MAGAZINE 33

Advertorial IAAPA Expo Europe De toekomst van plezier en entertainment Wat is IAAPA Expo Europe? IAAPA Expo Europe is het grootste evenement voor de vrijetijdssector in Europa. Een inspirerende beurs voor een breed scala aan professionele recreatiebedrijven, waaronder vakantieparken, campings, bungalowparken en recreatieve attracties. Op deze uitgebreide vakbeurs zijn meer dan 600 bedrijven aanwezig, verspreid over 18.000 vierkante meter in de RAI in Amsterdam. Bezoekers ontdekken een breed scala aan mogelijkheden, zoals speel- en klimtoestellen, zwembaden en waterglijbanen, ticketen reserveringssystemen, eet- en drinkgelegenheden, springkussens en nog veel meer. Van 23 tot 27 september 2024 zijn er educatieve sessies rond het evenement. De beurs is geopend van 24 tot 26 september 2024. Waarom deelname nuttig kan zijn voor HISWA-RECRON-leden Als deelnemer aan de IAAPA Expo Europe 2024 krijgen HISWARECRON-leden de gelegenheid om nieuwe producten en mogelijkheden te ontdekken, inspiratie opdoen en nieuwe leveranciers te ontmoeten om hun onderneming te verbeteren en te stroomlijnen. Daarnaast biedt IAAPA Expo Europe een uitgebreid conferentieprogramma met operators die hun ervaringen delen over uiteenlopende onderwerpen, waaronder bezetting en behoud van personeel in tijden van tekorten, omgang met gast- en klantervaring, festivalisering, toegankelijk toerisme, bestemmingsplanontwikkelingen en nog veel meer. “IAAPA Expo Europe is het grootste evenement voor de vrijetijdssector in Europa” IAAPA Expo Europe biedt drie speciale evenementen die interessant zijn voor het HISWA-RECRON-publiek: 1. EDUTour Avonturenboerderij Molenwaard: Bij dit dagevenement op maandag 23 september is een bezoek aan Avonturenboerderij Molenwaard en Family Resort Molenwaard inbegrepen. Deelnemers van alle leeftijden ervaren een perfecte mix van educatie, plezier en landelijke charme. Het managementteam deelt inzichten over hun innovatieve gezinsentertainment, thema-accommodaties en creatieve visie. De EDUTour is inclusief lunch en vervoer. IAAPA Expo Europe

Advertorial 2. Waterparkdag: Dit dagevenement vindt plaats in Center Parcs De Eemhof en biedt gelegenheid om meer te leren over activiteiten, veiligheid en duurzaamheidsinspanningen. Er kan worden genetwerkt met collega’s in de vakantiepark- en water attractiebranche. De Waterparkdag is inclusief lunch en vervoer. “Na de drukbezochte beurzen in Londen en Wenen is het nu de beurt aan Amsterdam” 3. Receptie recreatie- en vakantieparken: Deze één uur durende receptie voor recreatieprofessionals biedt een uitstekende gelegenheid om te netwerken en contact te maken met andere deelnemers. Hoewel de voertaal tijdens de Expo Engels is, is deze receptie in het Nederlands. Het vindt plaats op donderdag 26 september in de RAI, Amsterdam. Concluderend heeft IAAPA Expo Europe bewezen een essentieel evenement te zijn voor professionals uit de sector. Of je nu een campingexploitant, algemeen directeur of senior medewerker bent, je verlaat deze beurs gegarandeerd met waardevolle connecties en frisse ideeën. “IAAPA Expo Europe is de grootste bijeenkomst voor de vrijetijdssector in Europa. Een betere gelegenheid om mensen uit de sector te ontmoeten en te leren over de nieuwste trends en ontwikkelingen is er niet”, licht Peter van der Schans, Vice President en Executive Director, IAAPA EMEA toe. “De vele Special Events geven een kijkje in de keuken van verschillende succesvolle bedrijven, zoals de Efteling en Naturalis. Na succesvolle edities in Londen en Wenen is het nu de beurt aan Amsterdam.“ IAAPA Expo Europe

ALLES VOOR UW HAVEN INFRASTRUCTUUR Een goed functionerende haven vereist essentiële infrastructuur. Seijsener garandeert een vlekkeloze infrastructuur in uw haven. SLIMME SYSTEMEN Verbeter uw havenervaring met geavanceerde slimme systemen. Seijsener biedt innovatieve oplossingen zoals Aanuit.net en SenTrance Control Power voor meer gemak en efficiëntie. VOORZIENINGEN Geef uw gasten moeiteloos toegang tot essentiële voorzieningen. Seijsener produceert en levert hoogwaardige systemen voor elektra, water, pompen, legionellapreventie en meer! Europees marktleider in de haventechniek. Met welke totaaloplossing kunnen we u helpen? Slim bedacht, goed uitgevoerd. SCAN DE CODE

1 Online Touch

Index

  1. 1
  2. 2
  3. 3
  4. 4
  5. 5
  6. 6
  7. 7
  8. 8
  9. 9
  10. 10
  11. 11
  12. 12
  13. 13
  14. 14
  15. 15
  16. 16
  17. 17
  18. 18
  19. 19
  20. 20
  21. 21
  22. 22
  23. 23
  24. 24
  25. 25
  26. 26
  27. 27
  28. 28
  29. 29
  30. 30
  31. 31
  32. 32
  33. 33
  34. 34
  35. 35
  36. 36
Home


You need flash player to view this online publication