0

Mandeguod 37e jaargang mededelingen- en activiteitenblad van Mantgum april 2022 11 Nieuwe borden 68 De Mantgumer Muzikant O.a. in dit nummer: 28 Sanne de Heer in musical in Sneek

2 Mandeguod Yoga Pilates Bodyflow studio Fitaal 06 420 122 03 Workshops en retreats Stoelshiatsu Ontspannings- Yogamassage Kijk voor meer informatie op studiofitaal.nl

april 2022 3 In dit nummer: Prakkesaasjes fan de redaksje Agenda Algemene Ledenvergadering 2022 Wjukkennieuws Praat fan de Clincke Nieuwe borden Kunstexpositie Kleurrijk in de Wjukken! ZORG dat je erbij bent Terugblikken en vooruitkijken Doarpskeamer Nij Baarderadiel Nieuws Huisartsenpraktijk Bergwerff Beginnersclinic Rûnom Mantgum Mantgum Foar Inoar Nieuws uit de Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Sanne de Heer in musical in Sneek Mantgum Leeft Merke 2022 CPO Mantgum Weekagenda Activiteiten april Verenigingen Instellingen Kom tennissen bij MTC! Collecte van de Hersenstichting Massale Garagesale Mantgum Zangkoor de Mantgumer Maten bestaat 25 jaar Paaskermis Mantgum Filmhuis In nijsgjirrige hobby Witte jim dat… Sponsor de Wjukken met 50 euro Wat hinget der by dy oan ‘e muorre? Boppeslach nieuws Kommisje 4 maaie betinking Skillaerd De Mantgumer Muzikant Stifting De Beweging De Bistedokter Colofon 4 6 8 8 11 13 15 16 20 23 25 27 28 33 34 37 39 40 42 43 45 46 47 48 50 51 52 55 57 59 62 67 68 72 76 78

4 Mandeguod Deis foar de gemeenteriedsferkiezings stie der in deprimearjend cartoon yn de Ljouwerter Krante. In echtpear yn petear mei in tredde persoan. Mefrou seit: “Ach, stemmen…!” Werop’t hubby ferfolget: “Waar is het goed voor…?” De tredde persoan jout antwurd: “…vindt Poetin óók!” Op sa’n stuit bekrûpt my it gefoel dat sommige minsken hjir yn ús lân wol ris wat tè maklik oer frijheid tinke. En fansels, frijheid foar de ien giet net fierder as de frijheid fan de oar. Mar dat wy hjir oant op sekere hichte dwaan en litte kinne wat je graach wolle, stiet yn skril kontrast mei in lân hjir net iens sa fier ôf. Dat ús frijheid ek tige kwetsber is, wurdt dan akelich dúdlik. In pear jier lyn wie der in iepen dei yn de BB-bunker yn Grou. In relikwy fan de Kâlde Oarloch. Dat ús Trevor en ik der op ta. Trevor (1986) seach him lykwols de eagen út ‘e holle: it fenomeen fan de kâlde oarloch hie hy net dúdlik op syn netflues stean. En foar my (babyboomer) wie it ek in hiel ynteressant gebou. Mar ja, de reden fan de bou fan al dy bunkers en ek fan ferskate útkyktuorren yn Fryslân hiene har oarsprong yn in tiid sa as no: driigjende oarloch. En dan geane de kâlde grillen je dochs oer de rêch. Litte we hoopje dat de wrâld der oer in wike as wat wer freonliker útsjocht. Dat de driigjende situaasje yn Oekraïne ek de Mantgumers net kâld lit docht wol bliken út bygelyks de aksje fan Akke Fopma dy’t har doarpsgenoaten oantrune om in bernerêchtaske te donearjen, mei dêr yn wat dingen dêr’t in bern wat treast by fine kin. Ut hiel Fryslân wei binne sokke taskes nei de grins fan Oekraïne gongen. As lyts doarp kinne je dochs noch moaie dingen dwaan foar in oar. Prakkesaasjes fan de redaksje

april 2022 5 As redaksje besykje wy dêrom ek altyd de positive kanten fan ús doarp foar it ljocht te heljen. Want mei positiviteit en respekt foar in oar komme je noch altyd it fierste. Dat de redaksjeleden ek elk harren eigen ‘netwurk’ ha, hat wiswier in foardiel. Sa komme we oan safolle mooglik ‘input’ foar in nijsgjirrige Mandeguod dy’t nei’t wy hoopje ek safolle mooglik rjocht docht oan it ferskaat oan minsken hjir yn ús doarp. Miskien ha jo lykwols yn de kolofon wol opmurken dat de redaksje in bytsje krompen is: Schelte de Jong koe de aktiviteiten foar de Mandeguod net goed kombinearje mei syn stúdzje en syn wurk. Wy tankje him foar syn ynset, en winskje him alle goeds foar de takomst. En mei de winsk dat tsjin de tiid dat it folgjende Mandeguod-nûmer útkomt de wrâld der yndie wer hoopfol útsjocht, slút ik dizze “Prakkesaasjes” ôf. Lys Scarse Kopij inleveren uiterlijk de 14de van elke maand mandeguod@gmail.com www.mantgum.com Omslagfoto Robert van den Bergh

6 Mandeguod Doarpsmienskip Mantgum Agenda Algemene Ledenvergadering 2022 Het bestuur van Doarpsmienskip Mantgum nodigt hierbij haar leden van harte uit voor deelname aan de Algemene Ledenvergadering. Als u vragen heeft of een onderwerp wenst toe te voegen aan de agenda, dan verzoeken wij u vriendelijk dit vóór 28 maart 2022 te mailen naar: doarpsmienskip@mantgum.com Wij zien u graag op onderstaande datum, tijd en plaats. We willen graag vooraf weten hoe groot de belangstelling voor de ALV dit jaar wordt, dus: Zou u zich willen aanmelden via doarpsmienskip@mantgum.com? Datum: woensdag 6 april 2022 Plaats: De Wjukken Tijd: Begin: 20.00 uur en we stoppen uiterlijk 22:00. Halverwege de vergadering last de voorzitter een korte pauze in. AGENDA 1. Welkom en opening 2. Vaststellen agenda 3. Vaststellen notulen 2021 4. Terugblik vanaf september 2021, het jaarverslag vanuit DMS gezien 5. Werkgroepen 5.1 Dorpsvisie • Er moet er een nieuwe Dorpsvisie komen. We zoeken mensen voor een werkgroep die deze wijzigingen voorbereidt en komend jaar met een voorstel kan komen richting het bestuur. 5.2 Herziening statuten • Door de nieuwe Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) is een herziening van de statuten nodig. Hiervoor zouden we ook graag een werkgroep oprichten die dit gaat aanpakken.

april 2022 7 6. Financiële verslagen 6.1 Doarpsmienskip Mantgum • Bevindingen kascommissie en benoeming nieuwe kascommissie • Vaststelling financiën en begroting 2021/22 DMS • Dorpsbudget verantwoording en begroting • Decharge verlening door ALV van de penningmeester 6.2 Mandeguod • Behandeling • Bevindingen kascommissie + benoeming nieuwe kascommissie • Vaststelling 6.3 Wjukken • Cijfers jaarrekening 2021 7. Bestuurssamenstelling Bestuursleden • Annemarie Meetsma • Bert van der Weide (penningmeester) • Maaike Kuipers • Ydwine Willemsma Aftredend niet herkiesbaar: • Ewoud Westrik (secretaris) 8. Rondvraag 9. Sluiting

8 Mandeguod Wjukkennieuws Praat fan de Clincke De eerste maand zonder coronabeperkingen zit er op. En we zijn meteen weer goed los. De vrimibo van februari werd heel goed bezocht met een gezellig muziekje erbij van Leandro Diz. Daarna de film the Father. Een zeer indrukwekkende film waarbij 19 mensen aanwezig waren. De film op 11 maart, Green Book, had maar 4 bezoekers. Erg jammer omdat Green Book ook weer een hele mooie film was. Ondertussen hebben we op 12 maart NL­doet gehad. Met een aantal vrijwilligers zijn er kussens gemaakt voor het terrasmeubilair dat op dat moment door een andere ploeg in elkaar werd getimmerd en is er rondom het sportveld gesnoeid. Daarna een gezellige officiële start van het plan Boppeslach! De beweegtuin is in aanleg. Ondertussen heeft de gemeente het plein voor de Wjukken aangepakt. De pluktuin kan ook aangelegd worden. Op het dak van de Wjukken staat ook het een en ander te gebeuren. De Rabobank heeft de Wjukken genomineerd voor het financieel ondersteunen van de aanleg van zonnepanelen. Vorig jaar hebben we de draagkracht van het dak van de Wjukken laten doorrekenen. Daaruit is gebleken dat zonnepanelen geen enkel probleem zullen opleveren. Met de huidige energiekosten en onze voornemens om duurzamer te

april 2022 9 worden lijkt ons dit een prachtige kans. Inmiddels is de termijn om te stemmen op ons centrum verstreken. We horen binnenkort of we in aanmerking komen voor subsidie. Daarnaast zijn we ook in het gebouw zelf bezig met een vernieuwingsslag. De verwarming was ook al 20 jaar oud en toe aan vervanging. De opdracht is vergeven en binnenkort zal een start worden gemaakt met het vernieuwen en moderniseren van de verwarming. Het hele systeem zal dan klaar zijn voor de toekomst. Daarbij zal eerst de kelder worden aangepakt, omdat we daarna verder kunnen met het opknappen van de kelder. Het nieuwe Freedbestuur heeft mooie plannen en de kasten in de kelder zijn reeds verwijderd. Onder de trap naar de opkeamer zal een nieuwe kast worden gemaakt voor de opslag van allerlei zaken. Dit kan natuurlijk alleen maar doordat Mantgum zo massaal meehelpt in het verwezenlijken van al deze plannen. We willen daarom iedereen hiervoor dank zeggen. Mochten er mensen dit lezen en denken: “Oeh…. Ik heb me nog niet aangemeld’, er kunnen altijd nog vrijwilligers bij. Zowel voor de bardiensten als ook voor de Boppeslachplannen. Zoals vorige keer gemeld gaat Antje Vogel haar activiteiten stoppen dit jaar. We zijn dus nog steeds op zoek naar iemand die de reserveringen wil oppakken. Is dit iets voor jou of lijkt het je leuk om dit samen met een kennis of vriend op te pakken? Meldt je aan bij bestuur@wjukken.nl. Op de foto is het voltallige bestuur weer eens in vergadering in de Opkeamer te zien. Het bestuur van de Wjukken

10 Mandeguod

april 2022 11 Nieuwe borden U zult ze al een tijd gemist hebben. De verwijzingsborden naar de Wjukken in het dorp. Ze waren niet meer representatief en de tand des tijds begon ook hieraan te knagen. De oude bordjes zijn in het najaar verwijderd en Teake Oosterbos bood aan deze onder handen te nemen. Vorige week zijn er nieuwe borden geplaatst en kunnen ze er weer jaren tegen in regen en wind. Dank Teake voor je inspanning!!! Namens het bestuur van de Wjukken, Freerk Smidt

12 Mandeguod

april 2022 13 Kunstexpositie Kleurrijk in de Wjukken! Maar liefst 24 bewoners uit Mantgum en omstreken hebben de afgelopen vier maanden gewerkt aan hun teken- en schildertechnieken. Onder leiding van beeldende kunstdocenten Jaap Ket en Rudi Stuve maakten de cursisten kunstwerken die vanaf 16 april getoond worden aan publiek. Tijdens de expositie ‘Kleurrijk in de Wjukken’ laten de bewoners hun beste werk zien. De schilderclub is in oktober vorig jaar opgericht onder het project Kunst in je buurt van stichting Het Generatiehuis, dat als doel heeft mensen bij elkaar brengen door middel van kunst en cultuur. In vele wijken en dorpen van de gemeente organiseren zij toegankelijke cultuurlessen voor volwassenen. In maart is er ook een dorpenorkest gestart in Grou dat wekelijks repeteert. De officiële opening van de expositie vindt plaats op zaterdag 16 april om 14:00 uur met koffie, thee en lekkers. Na de opening zijn bezoekers tot 17:00 uur welkom en kunnen zelf ook creatief aan de slag tijdens een inloop schilderactiviteit. De toegang is gratis. De kunstwerken zijn na 16 april nog enkele weken te bezichtigen in De Wjukken. Voor mensen die het in de toekomst ook leuk vinden om te leren tekenen en schilderen, of om eigen talenten verder te ontwikkelen: vanaf september starten er weer nieuwe wekelijkse workshops in Mantgum. Wil je meer weten? Ga naar www.generatiehuis.nl. Werk van Geertje Rodenhuis, cursus Kunst in je buurt)

14 Mandeguod

april 2022 15 Donderdag 14 april speelt op initiatief van de doarps keamer Nij Baerderadiel de senioren voorstelling ZORG dat je erbij bent in de Wjukken van Mantgum. Het optreden begint om 14 uur en de zaal is een half uur van tevoren open. Ritsko van Vliet, Theo van der Geest en De Zingende Postbodes brengen een gevarieerd programma met liedjes, verhalen en goochelen. Naast zijn inspirerende verhalen zaagt Ritsko ook iemand door en zet hij de zaal vanuit de stoel in beweging. De liedjes van de postbodes Guido de Roos en Gea Struiksma brengen mooie herinneringen naar boven. Theo goochelt met een stevige knipoog en laat iedereen in verbazing achter. De voorstelling is een initiatief van stichting Teatro Magiko om na de coronatijd de cultuur op toegankelijke manier dichtbij de mensen te brengen. Hiervoor ontvingen zij bijdragen van de gemeente en fondsen uit Leeuwarden.

16 Mandeguod Terugblikken en vooruitkijken Doarpskeamer Nij Baarderadiel In februari en maart zijn er tal van leuke activiteiten georganiseerd in de Doarpskeamer Nijbaarderadiel. Door het mooie weer was er minder aanloop dan gehoopt. Voor degene die er wel waren was het fijn! Tijdens de Biljartclinic heeft Teake Oosterbos een drietal deelnemers van alles verteld over het biljarten. Echt vanaf de basis, de deelnemers hadden bij wijze van spreken nog nooit een keu vastgehad. Hoe doe je dat, waar moet je op letten, hoe geef je effect. Heel interessant en zeker de moeite waard om te leren! Gaan we in het najaar nog eens doen, blijkbaar had een aantal belangstellenden de poster en de melding in de Mandeguod gemist. De Nifelmoarn was ook weer heel gezellig, zo met elkaar om tafel wat zitten praten en breien en dat gaat heel goed samen! De Nifelmoarn en de Nifelmiddeis zijn de moeite waard om te bezoeken. Ook is er gezellig gesjoeld, één van de deelnemers presteerde het om alle beurten boven de 100 punten te scoren en Alie Lebbing had met 122 punten de hoogste dagscore! Super hoor. Als er spultsjes op het programma staan, dan kan er in ieder geval gesjoeld worden, de Doarpskeamer heeft nl. een eigen sjoelbak gekregen van Siebolt en Aukje! Nogmaals bedankt hiervoor. Uiteraard kun je op andere momenten ook sjoelen. Dan is het wel leuk om iemand of meer mee te nemen! Met elkaar is het een gezellig spel. En wat staat er dan nog op het programma voor april? We hebben een heleboel leuke activiteiten op het programma staan. Vrijdag 1 april kun je weer keramiek beschilderen. We zorgen dat er voldoende borden, schalen, etc. aanwezig zijn. De vorige keer waren er prachtige resultaten. Wil je het ook proberen ­ van harte welkom. We vragen hiervoor wel een bijdrage van € 2,00. Op dinsdag 5 april is er bloemschikken. Rinske en Marianne begeleiden deze workshop. Je moet je hiervoor opgeven. Op vrijdag 8 april gaan we los met paaseieren. De ochtend heet, ‘paaseieren, laat je verrassen’. Er zijn verschillende technieken waarmee je eieren kunt maken/versieren. Leuk voor in je paastak. Marianne en Marina helpen je om iets moois te maken. Materiaal is beschikbaar. Dinsdag 12 april kaarten maken met hulp van Suze en Bettie, er is veel materiaal beschikbaar en alle deelnemers

april 2022 17 zullen met één of meer kaarten naar huis gaan! Heb je geen zin in kaarten maken? Het is nifelmiddei en je kunt uiteraard ook gezellig komen haken of breien. Heb je vragen mbt je handwerk: er is vast wel iemand aanwezig die je bij je werk kan helpen. Heel bijzonder is de gratis voorstelling. ‘Zorg dat je er bij bent’ verzorgd door Ritsko van Vliet. Het is goochelen met een knipoog, liedjes van toen en nu, pakkende verhalen en de zingende postbodes komen ook langs in het programma. Dit mag je niet missen! kom op donderdagmiddag 14 april. Dinsdag 19 april verzorgen een paar Mantgumer Maten onder begeleiding van Lys een gezellige meezingmiddag. De teksten zijn aanwezig! Vrijdag 22 april zal de Freule van Mantgum haar verhalen aan ons vertellen. Dinsdag 26 april is er materiaal beschikbaar om je eigen kruidentuintje te maken. Er is een leuk idee om het bakje te maken. Marina en Marianne helpen je hierbij. En als laatste activiteit is het 29 april weer nifelmoarn. De Doarpskeamer Nij Baarderadiel is een prachtige plek om elkaar te ontmoeten, nieuwe dingen te leren en te doen, kennis opsnuiven noem maar op. Er is altijd een vrijwilliger met een luisterend oor. Doarpskeamer Nij Baarderadiel is voor alle inwoners van de oud Littenseradiel doarpen die nu onder de gemeente Leeuwarden vallen. Ben je nieuwsgierig kom langs en neem een kijkje in onze gezellige Doarpskeamer!

18 Mandeguod Iedere donderdag bij de Poiesz van 17.00- 19.00 uur: versgebakken steenoven pizza’s, ambachtelijk bereid met verse toppings en een dunne knapperige bodem. Om te bestellen bel of app 06 - 53877841, of bestel aan de wagen. Het is niet nodig om vooraf te bestellen, maar wel handig! We hebben ook pizza cadeaubonnen in elk gewenst bedrag vanaf € 10,=. Tevens verkrijgbaar pizza met speltbodem, 1 dag van te voren te bestellen. Voor al je feestjes kunnen we een pizza proeverij op locatie verzorgen. Meer info op www.sambrinipizzas.nl Menu kaart Margherita: tomatensaus, kaas, mozzarella, basilicum Verdura: tomatensaus, kaas, champignons, olijven, ui, knoflook, zongedroogde tomaatjes, mozzarella Quattro Formaggi: tomatensaus, kaas, mozzarella, gorgonzola, parmezaanse kaas Funghi: tomatensaus, kaas, mozzarella, champignons Quattro Stagioni: tomatensaus, kaas, champignons, ham, olijven, artisjokken Picanto: tomatensaus, kaas, salami, jalapeño pepers, champignons Pollo: tomatensaus, kaas, kipfilet, champignons, paprika, ui Della Casa: tomatensaus, kaas, zwarte olijven, knoflook, zongedroogde tomaatjes, spekreepjes, champignons, gorgonzola Hawaii: tomatensaus, kaas, ham, ananas Carbonara: tomatensaus, kaas, ham, salami, spekreepjes Prosciutto: tomatensaus, kaas, ham, paprika Sambrini: tomatensaus, kaas, champignons, paprika, ham, salami, spekreepjes, ui Shoarma: tomatensaus, kaas, shoarmavlees Shoarma speciaal: tomatensaus, kaas, shoarmavlees, ui, paprika Pescatore: tomatensaus, kaas tonijn, paprika, ui Kip Cajun: tomatensaus, kaas, pittige kipreepjes, verse tomaatjes, rode ui € 8,50 € 10,50 € 11,50 € 10,00 € 12,00 Vesuvius: tomatensaus, kaas, knoflook, olijven, jalapeño pepers, spekreepjes, ei, mozzarella € 12,00 Salame: tomatensaus, kaas, salami € 9,50 € 10,50 € 12,00 € 13,00 € 10,50 € 11,00 € 10,50 € 13,00 € 12,50 € 13,50 € 12,50 € 13,50 Naar wens kan de pizza met verse knoflook worden belegd en/of de rand met knoflookolie worden ingesmeerd. Extra’s per item: kaas, groente, olijven, ei € 0,75; extra vlees, gorgonzola € 1,25 / vis € 2,25; bakje knoflooksaus € 1,50.

april 2022 19

20 Mandeguod Nieuws Huisartsenpraktijk Bergwerff Toen ik in september ’21 mijn bijdrage voor de dorpskrant inleverde had ik nog nooit van de Omikron-variant gehoord. Maar dat er een derde vaccinatie – een boosterprik- naar alle waarschijnlijkheid nodig zou zijn werd toen al verwacht. Toen de Gezondheidsraad in september een negatief advies over dit boosteren gaf leek dit achteraf niet zo handig: daardoor was Nederland in één klap achterop geraakt in de bestrijding van Covid-19 en volgde – helaas – alweer een lockdown. Men vreesde een tsunami aan patiënten in de ziekenhuizen en op de IC’s, omdat de Omikronvariant besmettelijker was dan de vorige virussen. In de landen om ons heen verzamelde men gegevens over omikron: wat een bof dat je er minder ziek door werd! Maar wat een ellende dat corona nu als een golf door onze samenleving raasde. Wie nog niet ziek geweest was werd het nu: in onze praktijk komen per dag 10, 20 berichten binnen van positief geteste personen. Ook door de strenge quarantaine regels komt de samenleving vrijwel tot stilstand, omdat er zoveel mensen uitvallen. Iedereen heeft nu wel met corona te maken! Het is nu midden maart 2022, er zijn versoepelingen doorgevoerd, openingstijden zijn verruimd en sinds eind februari mogen de mondkapjes af en wordt de 1,5 meter maatregel opgeheven. Maar wat vinden veel mensen het moeilijk om de regels los te laten, vooral omdat de besmettingen je om de oren vliegen. Al merken we wel dat deze coronavariant veel minder heftig is dan de alfa, de delta enz. Er mag weer een hoop, maar laten we hopen dat we met elkaar verstandig zullen zijn en niet gelijk alle omgangsvormen overboord gooien! We hoeven ons echter ook niet door angst te laten leiden. Gewoon een beetje rekening met elkaar houden…. In onze praktijk was er tot nu toe weinig uitval door corona, maar ook bij ons is het nu prijs: assistentes, dokters, gezinsleden raken besmet en vallen een week uit. Hierdoor is het lastig de planning rond te krijgen. We gaan er maar van uit dat u hier begrip voor heeft en we hopen snel weer met een compleet team te kunnen werken. Dokter Ringnalda heeft samen met Anita Bouma de Caspir­cursus gevolgd, om personen met COPD beter te kunnen begeleiden. Beiden hebben de cursus met goed gevolg beëindigd.

april 2022 21 Jantsje de Beer en Monique Souverein hebben onlangs hun BHV weer opgefrist. Dokter Formsma houdt zich bezig met de ouderenzorg, samen met Janneke Hoekstra als POH en Anke Zijlstra. Tevens is de praktijk bezig met innovatieve ontwikkelingen, die de praktijk toegankelijker moeten maken voor onze patiënten. Best lastig toch, dat je de praktijk overdag niet meer gemakkelijk per telefoon kunt bereiken, deze maatregel was nodig om iedereen zijn werk goed te kunnen laten doen. Via internet of een telefoonbandje kunt u toch in contact komen met onze medewerkers. Hierbij de info betreffende deze “patiënten omgeving”. Via de website www.huisartswinsum.nl kunt u zich aanmelden voor de patiënten omgeving. Hierin kan de patiënt: ­ Chronische medicatie herhalen → dit werkt nu al. ­ Online afspraak maken met de huisarts → dit werkt nu al. ­ E­consult stellen: betreft een niet urgente vraag. Kies een naam van de huisarts en stuur een bericht. Binnen 3 werkdagen ontvangt de patiënt een reactie. → dit werkt nu al. ­ Patiëntendossier: inzage in onderdelen van het patiëntendossier zoals labuitslagen, overzicht episodes en beleid van de huisarts. → dit werkt nu al, al krijgen we nog wel een paar gekke meldingen die we aan het onderzoeken zijn. ­ Beeldbellen: is in ontwikkeling: dat is geen fysieke afspraak. Er wordt nu getest en onderzocht voor welke functies dit een mogelijkheid is. Hoe aan te melden voor de patiëntenomgeving: 1) Registreer via de website/account aanmaken https://portaalhuisartswinsum.uwzorgonline.nl/ inloggen­en­registratie/app/ 2) De patiënt ontvangt een mail met verzoek een toestemmingsformulier te ondertekenen. 3) Pas na het ontvangen van het ondertekende formulier wordt het dossier gekoppeld aan de patiëntomgeving. 4) Inlog patiënt­omgeving is mogelijk via de website of via de app “uw zorgonline”. Niet alles werkt nog naar behoren, maar wat ‘nu al werkt’ (zie tekst) kunt u zeker gebruiken. Vanuit een nog altijd werkend ‘doktershuis’ een hartelijke groet, Aukje Bergwerff

22 Mandeguod Kom naar de infoavond op 10 maart om 19.30 uur in MFC Wjukken kunnen we allemaal tegelijk online!”gej o “Met glasvezel e! Jan Verschuur - Vader van een gezin gavoorglasvezel.nl

april 2022 23 Beginnersclinic Rûnom Mantgum Hardlopen is een prachtige en gezonde sport. Het houdt je fit, maakt je botten en gewrichten sterker, ontspant, verbrandt een berg calorieën en je slaapt er goed op. Niet alleen je lijf profiteert, hardlopen is ook goed voor je brein en het maakt je gelukkig. Wil je op een goede manier beginnen met hardlopen? Op donderdag 7 april start Rûnom Mantgum de clinic Beginnen met Hardlopen. Hardlooptrainer Mirjam Boomsma verzorgt een programma van tien trainingen dat toewerkt naar de loop Rûnom Mantgum op zondag 19 juni. Je leert op een verantwoorde manier hardlopen in je eigen tempo en met aandacht voor hardlooptechniek. Je wordt lekker fit en krijgt een goede basis om verder te trainen. Naast de trainingen krijg je ook wekelijks een nieuwsbrief met een oefenschema en hardlooptips. Het doel van deze cursus is ongeveer 30 minuten aan een stuk hard te kunnen lopen. Maar het zou goed kunnen dat je een ander persoonlijk doel hebt. Wij horen graag van je welk doel dat is en kunnen je daarin ondersteunen. Deze clinic is gericht op beginners, maar je kan ook meedoen als je al eerder hebt hardgelopen en het weer wilt oppakken, of als je voor jezelf bent begonnen en onder deskundige leiding aan de basistechniek wilt werken. De trainingen zijn op donderdagen om 18.30 uur. De deelnemersbijdrage is 40 euro voor het gehele programma inclusief het inschrijfgeld voor de loop op 19 juni. Meer informatie en aanmelden via nummer 06 5122 1165 of de website runom.mantgum.com.

24 Mandeguod onderhoud verbouw restauratie renovatie nieuwbouw advies Skillaerderdyk 15, Mantgum www.klaversma.nl telefoon: 058 250 16 19 bouwbedrijf@klaversma.nl

april 2022 25 Mantgum Foar Inoar Zondag 24 april organiseert Mantgum Foar Inoar weer een Eetcafé, waarvoor we u van harte uitnodigen! Jong, ouder, alleen of samen! Natuurlijk met inachtneming van de dan eventueel geldende Coronaregels. Locatie: Grote zaal in MFC Wjukken Aanvang: 17.00 uur Kosten: 7 euro p.p. excl. drankjes Voor dat bedrag kunt u aanschuiven om te genieten van een menu, gekookt en verzorgd door dorpsgenoten! Het menu is, zoals altijd, een verrassing! Wees er op tijd bij want vol is vol! Mee eten? (of mee koken!) Meldt u dan voor 17 april aan bij de coördinatiegroep (bij onderstaande nummers) of via de mail foarinoar@mantgum.com Coördinatiegroep Mantgum Foar Inoar Siebolt en Aukje (06 51 05 81 86), Ria (06 25 31 07 43), Ank (058 250 1557), Marja (06 12 06 89 90), Pieter en Roely (06 83 71 32 10).

26 Mandeguod

april 2022 27 Nieuws uit de Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Vieringen en Palmpasen onbijt in april 2022 De veertigdagentijd is de traditionele periode van bezinning en inkeer. Dat doe je niet alleen, maar binnen je gemeenschap. De kerk is bij uitstek de plaats waar ruimte is, letterlijk, om samen te komen en na te denken over zaken die verder gaan dan het nieuws van vandaag. De afgelopen twee jaar kon dat niet, vanwege de restauratie en de beperkingen. Juist nu alle over elkaar heen buitelende maatschappelijke ontwikkelingen schreeuwen om rust, bezinning en inkeer kunnen we weer samenkomen. Om te luisteren, samen stil te zijn, kaarsen aan te steken, te vieren, koffie te drinken, te eten….. Voorafgaand aan de vesper van 3 april is er om 16.00 uur ontmoeting bij koffie en thee. De vesper begint om 17.00 uur. Op Palmzondag, 10 april, is er een Palmpasen ontbijt. Vanaf 9.00 is de kerk open voor ontmoeting. Er is koffie, thee en paasbrood. Iedereen is welkom. Om 10.00 begint de kerkdienst. Wie daar geen tijd voor heeft vanwege andere plannen is ook alleen bij het ontbijt welkom. Zaterdag 16 april is er om 22.00 uur een Paaswake. Zondag 17 april 10.00 uur vieren wij het Paasfeest. Van harte welkom in de Mariakerk. Ontvangt u graag onze nieuwsbrief, meldt u aan bij b.jilderda@gmail.com Of bel naar 058 289 85 02 dan bezorgen we de nieuwsbrief in uw brievenbus. Voor actuele informatie: www.pkn­mantgum.nl en Facebook Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd

28 Mandeguod Sanne de Heer in musical in Sneek Ze volgt een acteursopleiding, zit twee dagen in de week achter de kassa bij de Poiesz, schrijft graag, spreekt graag met vrienden af én is momenteel elk weekend in Sneek te vinden, waar ze begin april in een musical speelt. Je vraagt je bijna af hoe Sanne de Heer het voor elkaar krijgt zoveel naast elkaar te doen. Tekst: Boris Lemereis “Ik heb niet één dag in de week rust. En als ik die wel heb, dan verveel ik me”, verklaart de 17­jarige Mantgumse haar drukke bestaan. We spreken elkaar via een videoverbinding: Sanne kreeg een positieve coronatest en zit noodgedwongen binnen. “Niks voor mij”, zegt ze daarover. “Maar misschien is het ook wel een keer goed. Zo word ik gedwongen even rust te nemen.” De meeste tijd is Sanne kwijt aan haar acteursopleiding aan Noorderpoort Kunst & Multimedia. Ze zit in het tweede jaar en pendelt heen en weer naar Groningen, waar de opleiding zit. Momenteel werkt ze daar aan een eigen voorstelling, die ze volledig zelf moet bedenken en organiseren. Haar voorstelling zal een maatschappelijk thema krijgen, zegt ze. “Bijvoorbeeld seksuele geaardheid, of vrouw zijn.”

april 2022 29 De liefde voor het acteren ontstond al op de basisschool. Sanne deed met enthousiasme mee aan de voordrachtwedstrijd voor Friese gedichten, en schopte het daar meerdere keren tot de gemeentelijke ronde (toen nog in Littenseradiel). Later werd het BerneIepenloftspul in Easterwierrum haar doel. “Iedereen in de omgeving die van theater hield, wilde daar heel graag aan meedoen. Maar niet iedereen kwam er zomaar binnen, je moest door drie auditierondjes heen.” Sanne, die van huis uit Nederlands spreekt, was zó gemotiveerd om deel te nemen, dat ze haar ouders vroeg om in die tijd bij het avondeten Fries te praten. Zo zou ze de taal goed genoeg leren beheersen om mee te kunnen doen, was het idee. En het slaagde, in groep 7 en 8 deed ze mee. “Ik weet nog hoe ontzettend blij ik was toen ik dat hoorde.” Goede herinneringen heeft ze ook aan de middelbareschoolmusical ­ “vooral door de leuke manier waarop juf Marjo dat deed” ­ en aan de kerstmusical in Heerenveen, waar ze in groep 8 samen mocht spelen met onder anderen Aart Staartjes, Elske DeWall en Rients Gratama. Op de middelbare school sloot ze zich aan bij MUZT, een vierjarige musicalopleiding in Sneek. Jongeren kunnen deze opleiding naast school volgen; de lessen zijn op vrijdagavond en in de weekenden. Het vraagt een hoop van Sannes tijd, maar ze krijgt er veel voor terug. “Elke week hebben we les in spel, zang en dans. Naarmate de voorstelling dichterbij komt, repeteren we ook steeds vaker in de weekenden. Dat is pittig, ik moet er soms echt omheen plannen.” Die drukke periode is precies nu. Bijna elk weekend repeteert Sanne voor de musical, die begin april plaatsvindt – alleen door haar coronabesmetting moest ze noodgedwongen even een paar lessen overslaan. Daar baalt ze van, want ze geniet van elke repetitie. “Het is echt geweldig. De groep waarmee we de musical doen is heel hecht geworden. Het voelt echt alsof ik met een soort familie op het podium sta.” En dat ze met die ‘familie’ zes voorstellingen mag spelen in theater Sneek – 620 zitplaatsen per voorstelling – voelt voor haar als een enorm voorrecht. →

30 Mandeguod Dit jaar speelt MUZT Beauty and the Beast. Ruim 60 leerlingen doen mee. Sanne zit als derdejaars in het ensemble, en vertolkt de rol van kokkin, volk en hoedenverkoopster. Ze omschrijft de voorstelling als “een musical voor het hele gezin, leuk voor jong en oud.” Wat Sannes ambities nog zijn op het gebied van theater? “Ik wil vooral gelukkig zijn en blijven doen waar ik nu mee bezig ben. Ik wil mensen een fantastische avond bezorgen, ze meenemen in de magie van het theater. Maar ik vind het ook mooi om mensen over een serieus onderwerp te laten nadenken. Die combinatie van amuseren én informeren vind ik tof.” Beroemd worden zou ze best leuk vinden. “Heel leuk zelfs. Maar ik wil het niet ten koste van alles. Als het gebeurt, dan moet dat zo gaan. Maar het allerbelangrijkste voor mij is om bezig te blijven met theater en mezelf en anderen daar blij mee te maken.” Een paar dagen na het interview zit Sanne weer achter de kassa bij de Poiesz. De quarantainetijd is voorbij, de coronaverschijnselen over. “Vanochtend hebben we een doorloop van de musical gedaan, daarna ben ik naar Mantgum geracet en nu zit ik weer hier”, zegt ze vrolijk terwijl ze de boodschappen scant. Het drukke bestaan is weer opgepakt. MUZT musicalopleiding speelt Beauty and the Beast op 8, 9, 15 en 16 april om 19.30 uur en op 10 en 17 april om 14.30 uur in Theater Sneek. Kaarten: theatersneek.nl

april 2022 31

32 Mandeguod

april 2022 33 Heb jij een probleem en wil je ervan af? Ik help je graag Via Sil! Mantgum Leeft Het is een tijdje wat stil geweest vanuit Mantgum Leeft, maar wij hebben een aantal leuke activiteiten voor de jeugd op de planning staan: Zaterdag 2 april Hypnotherapeut Silvia Fokkema 06 46 376 520 www.via-sil.nl G DISCO! roep 1 t/m 3: 16.00 tot 17.00 uur Groep 4 t/m 6: 15:30 tot 16:30 uur Vrijdag 6 mei GBINGO! roep 1 t/m 3: 14.00 tot 15.00 uur Groep 4 t/m 6: 15:30 tot 16:30 uur Kosten: 2 euro Locatie: Freedkelder, de Wjukken Opgeven via mantgumleeft@gmail.com. Mocht je jongere of oudere broertjes of zusjes hebben die graag mee willen doen dan mag dit ook. Ook zijn wij al druk bezig om voor 17 december een leuk feest te organiseren. Zet dit alvast in de agenda. Groeten van Mantgum Leeft: Yvonne, Maaike, Francisca, Anne-Frouk en Ytsje.

34 Mandeguod Merke 2022 In de vorige editie van de Mandeguod kondigden wij enthousiast de Merke van 2022 aan… Na 2 jaar afwezigheid als gevolg van het ons aller welbekende virus zouden we eindelijk weer een Merke organiseren. U voelt de “maar” waarschijnlijk al aankomen. Laten we u voordat u verder leest alvast geruststellen: als het aan ons ligt komt er dit jaar een Merke, alleen anders én in een ander weekend dan wat u gewend bent. Tijdens de voorbereidingen van de Merke 2022, zoals u traditiegetrouw van ons gewend bent in het laatste weekend van de zomervakantie, is er contact geweest met onze vaste kermisexploitant. Deze heeft ons laten weten niet meer naar Mantgum te willen komen. De reden is dat hij zich gepasseerd voelt, doordat er in Mantgum 2 achtereenvolgende jaren een “kleintje kermis” is georganiseerd met een andere kermisexploitant. Hoewel “kleintje kermis” niets met de (organisatie van) Mantgumer Merke te maken heeft, is dit voor onze vaste kermisexploitant niet verteerbaar. Een

april 2022 35 besluit wat wij alleen maar kunnen respecteren. Wij zijn van mening dat een Merke zonder draaimolen, zweef, schiettent, snackwagen etc. geen volwaardige Merke is. Laat er voor ons Merkeweekend in augustus geen enkele andere kermisexploitant in heel Friesland beschikbaar te zijn… Om die reden zijn wij achter de schermen druk bezig om een alternatieve datum te vinden, waarop wij een volwaardige Merke met elkaar kunnen vieren. Want, eerlijk is eerlijk, na 2 jaar zonder Merke is het hoog tijd voor een bruisend feest in Mantgum! Een weekend waarop er gezweefd, gekaatst, gedanst, gespeeld, gesprongen, getipt, ge­jeu­de­bouled, gegeten en gedronken kan worden. Voor jong & oud, voor alle Mantgumers! Onze inzet is om dit in een weekend (vrijdagavond, zaterdag en zondag) in september te organiseren. Zodra wij een concrete datum hebben, dan hoort u dat uiteraard van ons. Wordt vervolgd…. Jan-Geert, Bettie, Geert, Wietske & Wikje

36 Mandeguod

april 2022 37 CPO Mantgum Het is alweer een tijdje rustig rond het CPO, maar dat betekent niet dat er niks gebeurt. Integendeel: op de achtergrond wordt er door het CPO hard gewerkt. In de periode van 18 november 2021 tot en met 30 december 2021 heeft het Ontwerpbestemmingsplan ter inzage gelegen. Dit was een vervolg op het Voorontwerp bestemmingsplan van juli 2020. Voorafgaand aan de publicatie van het Ontwerpbestemmingsplan heeft het CPO huis aan huis een flyer verspreid in Mantgum. Ook nu zullen ingediende inspraak­ en overlegreacties worden beantwoord door de gemeente en eventuele aanpassingen worden verwerkt. Als de gemeente dit heeft afgerond, dan zullen alle briefschrijvers een antwoord krijgen op hun inspraakreactie. Daarna zal het plan geagendeerd worden bij de gemeenteraad om uiteindelijk tot besluitvorming te komen. Wij houden u hiervan op de hoogte. Heeft u nog vragen, opmerkingen of ideeën: neem gerust contact op met 1 van de bestuursleden, zie voor de gegevens: www.cpomantgum.nl Via deze website kunt u ook het (foto globale beeld impressie, kunnen geen rechten aan worden ontleend.) volledige ontwerpbestemmingsplan bekijken met de bijbehorende documenten en planafbeeldingen. We houden u op de hoogte, Bestuur CPO Mantgum

38 Mandeguod

april 2022 39 Weekagenda Maandag AMV Medische fitness Fanfare ’Harmonie Weidum’ Oefenavond Mannenkoor Mantgumer Maten Zenmeditatie Dinsdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Urker Vishandel Doarpskeamer Biljarten 60+ Judo, 4 t/m 7 jaar Judo, 7 t/m 8 jaar Judo, 8 t/m 9 jaar Judo, 10 jaar en ouder Bootcamp door Sander Hageman Yoga van Veronica Aukes Flow Yoga, Studio Fitaal Woensdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Klaverjasklub 60+ Medische fitness Bodyflow, Studio Fitaal Pilates, Studio Fitaal Malletband ‘Harmonie Weidum’ Donderdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Pianoles Kids swing 4 t/m 7 jaar Pizzabakker Funky kids 7 t/m 10 jaar Modern dance 10 jaar en ouder Clinic: Beginnen met hardlopen via Miriam Boomsma Bootcamp door Sander Hageman Fifty + fit. door Sander Hageman Jeu de boules competitie Clinic beginnen met Hardlopen Yoga Yoga, YogaRutger Vrijdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Doarpskeamer Bridgen Pilates, Studio Fitaal Vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) Vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) Biljartcompetitie Zaterdag Bootcamp door Sander Hageman Tennislessen namens de Mantgummer Tennisclub 15.30 uur OBS de Gielguorde 18.30 - 19.30 uur Fysiopraktijk Sybesma en 19.30 - 20.30 uur 19.30 - 21.00 uur Dorpshuis Weidum 20.00 uur MFC de Wjukken 19.45 - 21.30 uur Dokter Fokkewei 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 15.30 - 18.00 uur Bij de Poiesz 13.00 - 17.00 uur MFC Wjukken 14.00 - 16.00 uur MFC Wjukken 15.45 - 16.30 uur Gymzaal 16.30 - 17.15 uur Gymzaal 17.15 - 18.05 uur Gymzaal 18.05 - 19.00 uur Gymzaal 19.00 - 20.00 uur Sportveld 19.00 - 20.30 uur MFC De Wjukken 19.25 - 20.25 uur Basisschool de Gielguorde en 20.30 - 21.30 uur 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 13.30 uur MFC Wjukken 18.30 - 19.30 uur Fysiopraktijk Sybesma en 19.30 - 20.30 uur 19.00 uur Basisschool De Gielguorde 20.00 uur Basisschool De Gielguorde 19.30 - 21.30 uur Dorpshuis Weidum Tennisbaan bij de Wjukken 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 14.50 - 21.30 uur MFC Wjukken 15.45 - 16.30 uur Gymzaal 16.30 uur Bij de Poiesz 16.30 - 17.15 uur Gymzaal 17.15 - 18.05 uur Gymzaal 18.30 uur 19.00 - 20.00 uur Sportveld 20.00 uur Sportveld 19.30 uur Stal fam. Odinga Skillaerd 19.30 uur Bij mfc Wjukken 19.00 - 20.30 uur Fysiopraktijk Sybesma 20.00 - 21.00 uur Basisschool De Gielguorde 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 9.00 - 12.30 uur MFC Wjukken 14.00 - 17.30 uur MFC Wjukken 09.00 uur Dorpshuis Weidum 09.15 - 10.15 uur MFC Wjukken 10.30 - 11.30 uur MFC Wjukken 19.30 uur Café Bonnema 09.00 - 10.00 uur Sportveld

40 Mandeguod Activiteiten april Datum Activiteit Vrijdag 1 april Zaterdag 2 april Keramiek schilderen, Doarpskeamer Kinderbingo! Tijd Locatie 09.00 - 12.30 uur Groep 1 t/m 3: 16.00 tot 17.00 uur Groep 4 t/m 6: 15:30 tot 16:30 uur Zondag 3 april Dinsdag 5 april Woensdag 6 april Vrijdag 8 april - Ontmoeting bij koffie en thee - Vesper Bloemschikken - Doarpskeamer Algemene Ledenvergadering Doarpsmienskip Mantgum Paaseieren beschilderen – Doarpskeamer Filmhuis: Le grand Bain, kommedie en sportief, 122 minuten Zondag 10 april Dinsdag 12 aprl Donderdag 14 april Vrijdag 15 April Zaterdag 16 April Zondag 17 April Maandag 18 April Paasontbijt Palmpasen Nifelmiddei/Kaarten maken - Doarpskeamer Voorstelling: ZORG dat je er bij bent - Doarpskeamer Paaskermis 13.00 tot max. 24.00 10.00 tot max. 24.00 13.00 tot max. 23.00 13.00 tot max. 22.00 16.00 uur 17.00 uur 13.00 - 17.00 uur 20.00 uur 09.00 - 12.30 uur 20.00 uur Inloop vanaf 19.45 uur MFC Wjukken Freedkelder, MFC Wjukken Mariakerk Mantgum MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken 09.00 uur 10.00 uur Mariakerk Mantgum 13.00 - 17.00 uur 14.00 uur MFC Wjukken MFC Wjukken Plein bij de Wjukken

april 2022 41 Datum Zaterdag 16 april Activiteit Tijd Opening expositie ‘Kleurrijk in de Wjukken’ met thee, koffie en wat lekkers. Namens het Generatiehuis Paaswake Zondag 17 april Dinsdag 19 april Vrijdag 22 april Dinsdag 26 april Woensdag 27 april Vrijdag 29 april Paasfeest Meezingmiddag met de Mantgumer Maten – Doarpskeamer Verhalen vertellen door Wieke de Haan Maak je eigen kruidentuintje – Doarpskeamer Laatste aanmelddag aanleg glasvezel via Delta Fiber Netwerk Niffelmoarn – Doarpskamer 09.00 - 12.30 uur 14.00 - 17.00 uur Locatie MFC Wjukken 22.00 uur Mariakerk Mantgum 10.00 uur 13.00 - 17.00 uur Mariakerk Mantgum MFC Wjukken 09.00 - 12.30 uur 13.00 - 17.00 uur MFC Wjukken MFC Wjukken online MFC Wjukken

42 Mandeguod Verenigingen Vereniging Biljartvereniging Mantgum Bridgeclub Doarpskeamer Nij Baarderadiel Doarpsmienskip Mantgum Fûgelwacht Mantgum Gymnastiekvereniging Weidum Herensociëteit Vriendenkring Iisclub De Twa Doarpen Contactpersoon / email M. Visser Telefoon J. W. Verhoef Karin van Beest - bestuur@wjukken.nl doarpsmienskip@mantgum.com E. van der Hem K. Bosma S. Cnossen J. van der Werf Jeu de Boulesvereniging Wjukslach G. Kuperus Keatsferiening Jacob Klaver Korfbalvereniging WWC Loopgroep Rûnom Mantgum Mannenkoor Mantgumer Maten Mantgum Leeft Mantgumer Tennisclub Merke Commisje Mantgum J.Cuperus - info@jacobklaver.nl Jant van Dijk D. Lont J. Noorman P. Kuipers 06 10 05 79 01 058 250 18 13 06 37 34 25 40 058 251 96 81 058 251 93 93 058 250 15 97 058 250 11 44 058 250 40 97 06 20 55 71 23 06 20 49 43 45 06 51 22 11 65 06 55 45 46 03 Muziekvereniging Harmonie Weidum J. de Boer - info@harmonieweidum.nl Oudercommissie De Gielguorde Plan Boppeslach ocgielguorde@gmail.com Resitearkolleezje Frisia 1874 Soos 60+ Speeltuinvereniging De Pôle Stichting Freed Stichting Wjukken Voetbalvereniging Oosterlittens Werkgroep Historie Mantgum Wietwetterklup Jant van Dijk - boppeslach@wjukken.nl Frisia1874@gmail.com C. Kaspers J. Nijboer bestuur@wjukken.nl D. Ottema R.W. Steensma R. de Groot 06 20 49 43 45 058 250 14 05 058 255 25 85 058 250 10 90 058 822 27 63 058 250 13 09 058 250 10 38 058 254 20 51 Maaike Kuipers - mantgumleeft@gmail.com 06 14 41 16 80 058 250 22 41 06 30 03 46 43 058 251 94 02 Fam. Nutma

april 2022 43 Instellingen Instelling Apotheekhoudende Huisarts Bergwerff Buitenschoolse opvang De Vrijbuiters Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Dokterswacht Friesland Fysiotherapiepraktijk Mantgum Gastouderopvang It Swânnennest Gastouderopvang Seerôvers en Lânrotten Gemeente Leeuwarden, klein leed Gezondheidscentrum It Kleaster Kinderopvang It Flinterke Logopediepraktijk Mantgum Mantgum Foar Inoar Mindfulnesstraining en zenmeditatie Shiatsu & Massagetherapie Sportcentrum Akkermans Studio Fitaal Yoga instituut Veronica Aukes YogaRutger J. Sybesma G. van der Heide J. Wijnja itkleaster@ezorg.nl E. Hartvelt A. Wijnstra foarinoar@mantgum.com Eef Heinhuis Peuteropvang ‘De Pukkewjuk’ (‘Kids First’) E. Hartvelt Politie Service Centrum Ant Folkerts Info@massagepraktijkantwerk.nl V. Akkermans M. Ypma Veronica Aukes Rutger Feitsma info@yogarutger.nl Wilt u ook bij deze instellingen vermeld staan? Stuur dan een e-mail naar mandeguod@gmail.com en wij nemen contact met u op. Wijkagent Iedere eerste dinsdag van de maand aanwezig voor vragen in de Wjukken van 14.00 - 16.00 uur. Oud papier wordt 13 keer per jaar opgehaald. U kunt deze data terugvinden op de afvalkalender 2021 van Omrin. De data zijn ook te vinden op de Omrin-website. www.omrin.nl/bij-mij-thuis/services/afvalkalender. Of Googlen naar Afvalkalender Mantgum. Waar zijn in Mantgum AED’s aanwezig? MFC Wjukken (dag en nacht) hoofdingang gebouw Poiesz Supermarkt, alleen tijdens openingstijden Fysiotherapie Jelle Sybesma, werkdagen 08.00 - 18.00 uur Wat te doen bij een incident: eerst 112 bellen. Contactpersoon / email praktijkbergwerff@ezorg.nl apotheekbergwerff@ezorg.nl E. Hartvelt R. de Groot rsdegroot@terphus.nl Telefoon 0517 34 12 72 0517 34 27 26 088 035 04 00 06 51 96 89 90 0900 112 71 12 058 250 14 14 058 250 15 23 058 250 19 52 058 257 66 66 058 763 45 13 088 035 04 00 06 27 06 49 94 058 250 15 57 06 12 82 27 12 088 035 04 00 0900 88 44 06 52 13 31 30 0515 42 56 12 06 42 01 22 03 06 47 13 90 27

44 Mandeguod

april 2022 45 Kom tennissen bij MTC! Nu de zonnestralen de eerste voorjaarswarmte afgeven, begint ons tennishart weer sneller te kloppen! In april start het nieuwe tennisseizoen en gaan we de buitenbaan weer op. Hoog tijd dus voor het indelen van de tennislessen. Actieve lessen Wil je leren tennissen? Of speel je al jaren tennis en wil je je spel verbeteren? Geef je dan vóór 30 maart op voor de tennislessen van de Mantgumer Tennis Club. Vanaf april tot en met oktober staat onze enthousiaste trainer Wilfred Meulman klaar om wekelijks actieve lessen te verzorgen waarin gefocust wordt op het aanleren/verbeteren van techniek en tactisch tennisspel. Het plezier in het spel staat natuurlijk voorop. Leeftijdsgroepen voor jeugd Lessen voor jeugdleden worden ingedeeld op leeftijd. Elke groep speelt met speciale ballen die passen bij hun leeftijd en niveau. De grootte van het speelveld en aanbod van oefeningen worden ook op leeftijd aangepast om het plezier in de tennissport te vergroten. Er wordt getraind op techniek en het spelen van wedstrijdjes. Het leren van de puntentelling en hoe je moet dubbelen horen daar ook bij. Volwassenen worden zoveel mogelijk ingedeeld op niveau. Lesdagen De lessen zijn op woensdagmiddag en ­avond, waarbij rekening wordt gehouden met schoolvakanties en feestdagen. ACTIE: Maak kennis met tennis!! Lijkt het tennissen je leuk en wil je het graag eens proberen??! Voor 25 euro kun je in april/mei 4 lessen meedoen om te kijken of het iets voor je is! Gratis racket Als nieuw jeugdlid krijg je een nieuw tennisracket van de vereniging in bruikleen. Dus nog een reden om te gaan tennissen! Voor vragen en/of aanmelden Neem contact op met Wilfred Meulman: 06­54352051 of allroundtennis@hotmail.nl of mail naar tennismantgum@gmail.com

46 Mandeguod Collecte van de Hersenstichting Heel hartelijk dank voor uw steun! Maandag 31 januari tot zaterdag 5 februari vond de collecte van de Hersenstichting weer plaats. In deze week, met veel wind, regen en veel zieken vanwege een coronagolf, is in Mantgum een prachtig bedrag opgehaald van € 525,39. Daarom willen we graag alle gulle gevers en de collectanten heel hartelijk danken voor hun bijdrage. Heel hartelijk dank! Geen collectant aan de deur gehad? Uw gift is nog altijd welkom op rekeningnummer NL18 INGB 0000 000 860 t.n.v. De Hersenstichting Collecte. Wilt u volgend jaar meehelpen collecteren? Bel dan met Korrie Dijkstra, tel. 06 – 15 38 26 59 Meer informatie: www.hersenstichting.nl Hier kunt u ook de 6 gouden tips van professor Erik Scherder vinden om uw hersenen zo gezond mogelijk te houden!

april 2022 47 Massale Garagesale Mantgum Hé pssstttt.....hebben jullie inmiddels ook zoveel spullen verzameld??? Wil je graag opruimen maar weet je niet waar je met je spullen heen moet??? Dan hebben wij goed nieuws! Dit jaar vindt de Garagesale weer plaats!!! Wanneer: zondag 29 mei a.s. Waar: Tijd: 10.00 ­ 14.00 uur Deelname: € 8,­ per deelnemer Catering wordt verzorgd door de Wjukken Meld je vóór 16 mei a.s. aan via garagesale.mantgum@hotmail.com. (vrijwel iedere oprit in) Mantgum

48 Mandeguod Zangkoor de Mantgumer Maten bestaat 25 jaar Na een verblijf op Ameland moeten Popke en Elske Veenstra lang op de boot wachten die hen naar de vaste wal brengt. Het optreden van een zangkoor op het eind van de pier zorgt voor afleiding en brengt Popke op een idee. Wat zou het leuk zijn om in Mantgum in een koor te kunnen zingen. Hij deelt dit idee met Teake Oosterbos. Ze spreken af om de interesse te peilen en door te gaan als minimaal twaalf mannen mee willen doen. Op 15 januari 1997 zitten tien mannen aan de stamtafel in het voormalige dorpshuis De Wjuk. Ze spreken over van alles en nog wat, ook over het idee om een zangkoor op te richten. Op een bierviltje schrijven zij hun naam en, wat voorbarig, de woorden “Akte van oprichting”. Na een oproep in de Mandeguod komen op 5 februari 1997 geïnteresseerden in De Wjuk bij elkaar om over het oprichten van een zangkoor te praten. Er blijkt voldoende animo te zijn om elke maandagavond gezellig te zingen. Ontspanning moet voorop staan. De aanwezigen vinden het streven naar zingen op een zeker niveau wel wenselijk. Daarom begint een zoektocht naar een dirigent en ook naar instrumentele begeleiding. Die zoektocht heeft snel succes. Op maandag 3 maart 1997 is de eerste zangavond in De Wjuk en daarna elke maandagavond. Nu 25 jaar later zingt het koor nog steeds iedere maandagavond van 20.00 tot 22.00 uur vanaf medio september tot eind april. De locatie is sinds 1999 het mfc Wjukken. Op 23 juni 1997 is de eerste ledenvergadering. De positieve ervaringen van de voorgaande maanden zijn de aanleiding om met het koor door te gaan. Er wordt die avond een huishoudelijk reglement vastgesteld. Daarin staat dat het Mannenkoor De Middelseesjongers is opgericht op 23 juni 1997. Ook vermeldt dat reglement dat leden van het mannelijke geslacht moeten zijn. Het blijkt dat in Wytgaard, hemelsbreed nog geen vier kilometer van Mantgum, een koor bestaat met dezelfde naam. Het koor krijgt daarom een andere naam en gaat in 1999 Mannenkoor de Mantgumer Maten heten. Divers repertoire Op het repertoire staan diverse soorten muziek, zoals volksliedjes, ballades, shanties, zeemansliedjes, populaire nummers, of gewoon mooie songs. Het koor zingt meerstemmig in het Fries, Nederlands, Engels en Duits. Het

volledige repertoire staat op Mantgum. com, Verenigingen, Mannenkoor, sjonglist. De Mantgumer Maten worden sinds de oprichting instrumentaal begeleid door accordeons. In de beginjaren is er enige tijd ondersteuning van een bas, viool en gitaar. Het koor treedt regelmatig op voor publiek. Dikwijls in verzorgingshuizen. Bijzondere optredens zijn de jaarlijkse deelname aan het Winterkorenfestival in het Natuurmuseum Fryslân, zingen in een droogdok bij de manifestatie Tusken Tsjerke en Kroech, de vocale medewerking aan ‘De man dy’t hout dûnsje liet’ in het kader van de culturele hoofdstad Leeuwarden en de koarejûn Littenseradiel. Ooit is besloten om een ledenstop in te voeren als het koor het aantal van 25 zangers overschrijdt. Als dat aantal inderdaad wordt bereikt dan zullen de leden dit besluit ongetwijfeld intrekken. Zorgen over te veel leden zijn misplaatst Zorgen om te weinig zangers zijn weer actueel. Bij de start van elk nieuw zangseizoen komt het onderwerp ledenwerving ter sprake. Enkele keren zijn er discussies gevoerd om van de Mantgumer Maten een gemengd koor te maken of om samenwerking te zoeken met een ander koor. Uiteindelijk was dan het besluit om toch maar door te gaan. De naam van het koor roept misschien de suggestie op dat je in Mantgum moet wonen om lid te kunnen worden. Dat is niet het geval. In de afgelopen 25 jaar hebben zangers uit de wijde omgeving van Mantgum meegezongen. Vanwege Corona mocht een groot deel van 2020 en 2021 niet in koorverband worden gezongen. Dit kalenderjaar zingen we weer sinds februari. Het koor heeft nu zestien leden. Het aanmelden van nieuwe leden is een welkom jubileumgeschenk! Bij interesse neem dan contact op met Joost Lottgering, tel. 2501423. N.B. dit artikel is een aangepaste en aangevulde versie van de publicatie in Op ’e Skille van 1 maart 2022.

50 Mandeguod Paaskermis Mantgum vrijdag 15 t/m maandag 18 april Dit jaar is er éénmalig een kermis met de paasdagen. Deze kermis zal iets groter zijn dan afgelopen jaren. Er zijn een paar zaken extra, waaronder een grote grijpkraam. Ook dit jaar is er op zaterdag van 10:00 tot 15:00 uur een (gratis) draaimolen voor de kinderen, hiervoor wordt de zweefmolen omgebouwd tot draaimolen. Daarnaast is er een grote vliegtuigmolen aanwezig voor de kinderen. De Paaskermis duurt 4 dagen en is van vrijdag 15 April t/m Maandag 18 April, het weekend van goede vrijdag en Pasen. Maar let op: het zijn halve dagen! Vrijdag 15 April Zaterdag 16 April Zondag 17 April Maandag 18 April van 13:00 tot max 24:00 van 10:00 tot max 24:00 eerste Paasdag van 13:00 tot max 23:00 tweede Paasdag van 13:00 tot max 22:00 Hopelijk zien wij jullie dit jaar op de Paaskermis Mantgum. We maken er met elkaar een gezellig feest van! Vanwege de kermis is van 13 t/m 19 April “Om e terp” nabij de Wjukken afgesloten voor verkeer. De nabij gelegen parkeervakken dienen vrij te blijven. Lennard Weijer Organisatie Paaskermis

april 2022 51 Filmhuis Op vrijdag 8 april draaien wij “Le Grand Bain”, Komedie en sportief, 122 minuten. “In het gemeentelijk zwembad trainen Bertrand, Marcus, Simon, Laurent, Thierry en anderen onder het gezag van Delphine. Samen voelen ze zich vrij en nuttig. Ze gooien al hun energie in een discipline die voorheen eigendom was van vrouwen, namelijk het synchroonzwemmen. Deze uitdaging zal hen in staat stellen om de zin in het leven weer terug te vinden.” Oorsprong: Frankrijk Geregisseerd door: Gilles Lellouche Met onder meer: Mathieu Amalric, Benoît Poelvoorde en Virginie Efira Wij hopen dat u weer gezellig komt kijken en napraten. Neem gerust vrienden, buren, familie mee. Om 19.45 uur is de zaal open en om 20.00 uur begint de film. Entree: € 8 incl. consumptie. Graag tot ziens, De filmcrew. Met hart voor dieren, in het hart van Fryslân Voor spoedgevallen 24 u./7d. bereikbaar. Oedsmawei 13, 9001 ZJ GROU Tel. 0566 - 60 14 64 E-mail: info@dierenartsgrou.nl Websites: www.dierenartsgrou.nl en www.bistedokter.nl Telefonisch spreekuur: maandag t/m zaterdag van 8.00 - 9.30 u. Spreekuren gezelschapsdieren uitsluitend op afspraak! Balie geopend: Maandag t/m vrijdag: 8.00 – 18.00 u. en zaterdag: 8.00 – 9.30 u.

52 Mandeguod In nijsgjirrige hobby Wat is je naam? René Koopman Hoe oud ben je? 48 Hoe lang woon je al in Mantgum en waar? Ik wenje no hast 6 jier yn Mantgum, oan ’e Hegedyk op nûmer 7. Ik bin it skriuwen yn it Frysk net sa machtich, dus ik skeakelje oer op it Nederlânsk. Wat is jouw ‘interessante hobby’? Duiken! Heb je je ook ergens in gespecialiseerd qua duiken of doe je activiteiten bij een vereniging? Ik heb naast de ‘standaard’ opleidingen een aantal specialisaties gedaan, de leukste vond ik driftduiken. Met driftduiken maak je gebruik van de stroming om zo veel mogelijk afstand af te leggen zonder veel zelf te hoeven zwemmen :) Daarnaast heb ik ook een instructeursopleiding gedaan en geef ik ook les. Ik vind het erg leuk om mensen kennis te laten maken met het duiken. Zeker bij de eerste keer, als iemand ergens tegenop ziet dan vind ik het erg leuk om diegene over die drempel te helpen en zelfs enthousiast te krijgen. Snoek op 6 meter diepte bij Joure Wanneer ben je er mee begonnen? Ik ben er in 2010 mee begonnen, mijn broer deed het al en heeft me een keer meegenomen naar het zwembad waar de club altijd oefent. Waar duik je allemaal? (duikschool, landen etc.) Voor de mensen in opleiding duiken we meestal in Joure, in de put van Nederhorst, achter sauna de Woudfennen. Verder op vakantie in het buitenland is het prachtig op koraalriffen te duiken. Wrakduiken op de Noordzee is ook een hele belevenis. Wat is er zo leuk aan duiken? Je ‘stapt’ in een andere wereld zodra je onder water gaat en iedere duikstek heeft iets unieks. Hoe vaak ben je aan het duiken? De laatste tijd nauwelijks, we hebben thuis een flink klusproject gehad en daar kwam Corona ook nog bij zodat we eigenlijk niks konden. Nu zijn er weer allemaal activiteiten op de duikclub en ben ik ook weer aan het lesgeven.

april 2022 53 René en Anne Frouk Wat vindt de rest van jouw gezin van je hobby? Ik heb Anne Frouk ontmoet toen zij een introductieduik deed en ze heeft op onze huwelijksreis haar duikbrevet gehaald. Zij duikt niet meer, maar bij gelegenheid gaat ze wel eens mee. Wat is je meest bijzondere duikbelevenis? In Mexico (Yucatan) hebben Anne Frouk en ik gedoken in een Cenote. Dat is een onderwatergrot, het gesteente in die regio is zo poreus dat het zoute zeewater ondergronds landinwaarts trekt, het regenwater zakt ook door het gesteente en ligt op het zwaardere zeewater. De scheiding tussen die lagen noem je de halocline en in rust lijkt het een spiegel, als je de laag verstoort en er doorheen duikt geeft dat een heel bijzonder effect, onbeschrijfelijk, je moet het zelf hebben gezien. Waar zou je nog wel eens willen duiken? Er zijn nog zo veel mooie plekken om naar toe te gaan! Scapa Flow, Schotland. Daar ligt een hele vloot Duitse oorlogsschepen die daar na de eerste wereldoorlog door de Duitsers is afgezonken om te voorkomen dat de schepen in handen van de vijand kwamen, of de SMS Mainz, een Duitse kruiser die bij Helgoland is getorpedeerd, Bonaire, Bali, Malediven …….

54 Mandeguod

april 2022 55 Witte jim dat… → … Lisa Elsenga uit 25 inzendingen is uitgeroepen tot nieuw Gronings Schrijftalent van 2021? Lisa (bijna 20) is een geboren en getogen Mantgumer, woont op De Finne en studeert aan de Kunstacademie Minerva in Groningen – reden dat ze mocht meedoen aan deze wedstrijd. Er zijn 25 boeken die een jaar lang in het Forum liggen en geleend kunnen worden. Na het lezen mag je een review geven. Degene met de beste/meeste reviews is de winnaar. In dit geval dus Lisa!

56 Mandeguod zorgvuldig en met aandacht Dag en nacht bereikbaar T 0566 60 29 22 I www.dejonguitvaartzorg.nl www.dejonguitvaartzorg.n .nl nl

april 2022 57 Sponsor de Wjukken met 50 euro De afgelopen 2 weken heeft u veel informatie over glasvezel gekregen. Zowel via uw brievenbus, als via een fysieke en online informatiebijeenkomst. Ook op mantgum.com is dit terug te lezen. Het is aan u om te besluiten of u dit aangelegd wilt hebben in uw woning. Als u besloten heeft glasvezel te willen, dan kiest u een abonnement bij een van de 4 providers. Als u kiest voor de providers Delta of Caiway doneren zij per aangesloten woning maar liefst 50 euro aan een goed doel. Voor Mantgum is dit ons Multifunctionele Centrum de Wjukken. Ook krijgt u dan zelf 25 euro teruggestort. Om deze 50 euro aan de Wjukken te doneren en zelf 25 euro terug gestort te krijgen, is het van belang dat u dit doet via een van de twee volgende links. Dus niet via de website van Delta, Caiway of via gavoorglasvezel.nl. Aanmelden voor DELTA: http://aklam.io/gpTTUD Aanmelden voor Caiway: http://aklam.io/oamrMg U komt terecht op de pagina van Caiway of Delta en kunt uw aanmelding verwerken. Er wordt dan automatisch geld gedoneerd aan de Wjukken. Deze actie geldt tot en met 27 april 2022. Doarpsmienskip Mantgum

58 Mandeguod

april 2022 59 Wat hinget der by dy oan ‘e muorre? Oan ‘e muorre haw ik moaie dingen dy ‘t ik krigen haw fan moaie minsken. at ik meihelpe woe om it ôfskied te organisearjen. As tank krige ik in board fan Makkumer ierdewurk, dat Hotze krigen hie doe ‘t hy ta “Keatser fan de Ieu” keazen waard. It is in unike priis, der is mar ien fan. Oait giet it board nei it Keatsmuseum. De tekening dy ‘t Tineke Meinsma – mei har haw ik wenne oan de Skillaerderdyk – foar my makke, foar it omslach fan myn boekje “Foar in kleurryk Fryslân,” oer de striid tsjin fassisme, rasisme en seksisme, yn de jierren santich en tachtich. In prachtige tekening oer in prachtige tiid. Yn dy tiid haw ik trije mannen, mannen út ien stik, kennen leard en wy foarmje no noch hyltyd in lêsklub. De striid tsjin diskriminaasje is ien fan myn passys. Keatsen is in twadde. Ik mocht Hotze Schuil faak ynterviewe. Gauris yn Hotze syn stamkroech. Hotze oan ‘e jonge, ik in kolaatsje. Ien kear ha ‘k mei him opdronken – dat wie net sa ferstannich. Hotze stapte nei it petear op syn fyts en ried kearsrjocht nei hûs, ik bin zigzagjend nei de bus rûn. Doe ‘t Hotze stoar fregen syn dochters By dat board fan Hotze hinget in lyts keatsmofke. Dat hat Johannes Brandsma, dy oare keatsgigant, foar my makke. Johannes hie my sprekken heard by ‘t it ôfskied fan Johannes van Dijk, dy fierste betiid ferstoarne prachtkeatser. →

60 Mandeguod Brandsma wie rekke troch myn speech en as tank makke hy dat bernemofke foar my. Oaren hingje it yn ’e auto, mar ik ha gjin auto. Dus hinget it hjirre. At Marije, de dochter fan Johannes van Dijk, in bern krijt, dan krijt dat jonkje of famke it. Doe ‘t ik dat tsjin Brandsma sei hie hy de triennen yn ’e eagen. Ik ek trouwens, ik fûn ‘t sa’n moai gebaar fan De Brand. Libbenslang haw ik skreaun. Reportaazjes, ynterviews, boekjes en no koarte kollums. In libben sûnder skriuwen kin ‘k my net yntinke. Myn earste baan as sjoernalist wie by de Friese Koerier, dy‘t letter opslokt is troch de Ljouwerter Krante. Letter haw ik altyd mei in heel soad plesier wurke by Tûmba, it antydiskriminaasjeburo. Mar dy earste baan, miskien wie dat dochs de moaiste. Dêrom hinget sa’n boerd by my yn ’e keamer, dat froeger oan ‘e muorre hong by minsken dy ‘t de krante rûnbrochten. In geel boerd mei “Agentschap Dagblad Friese Koerier.” Der hinget ek in âlde learen rêchtas. Folslein ferinnewearre. Mar lear wurdt yn ’e rin fan ’e tiid allinne mar moaier. It is in prachtige tas, ik ha ‘m fan Mint krigen. Nei hoefolle fergaderingen ik net west ha, mei dy tas. Doe ‘t er hast útelkoar foel ha ‘k noch by sa’n fakman west dy ‘t lear reparearret. Mar hy skodde syn holle, der wie gjin begjinnen oan. Dêrom hinget er hjirre. Hat mei respekt foar materiaal te krijen. Dan hinget der de perskaart fan it proses tsjin Wilders, oan in bân dy’tst om ’e hals hiest. In button fan de herferkiezings fan Obama ha ‘k deroan prikt. En in hippykettinkje fan in overleden nichtsje, in pakesizzer fan Willem Jellema, oait kroechbaas hjir yn Mantgum. Myn earste perskaart, út 1969. God, wat wie ik dêr grutsk op! In foto fan Bonne, libbenslang myn bêste freon. Ien fan myn moaiste kollumkes, oer de dea fan Peter R. de Vries. Twa kleurrike fûgelfearen ha ´k ek oan dy bân prikt, dy fûn ik yn myn brievebus doe ‘t ik hjir te wenjen kaam. Dat fielde as: Wolkom! Ik haw ek in reproduksje op canvas fan dat ferneamde skilderij fan Banksy yn ’e hûs. In jonge – type hooligan – dy‘t net mei stiennen mar mei blommen goait. “It koe wol in keatser wêze,” sei Bonne. Banksy ynspirearret my. Mei myn kollums besykje ik dat ek: net te faak oer negative dingen skriuwe, mar it positive de wrâld ynsmite.

april 2022 61 Krige ik dat skilderijke mei in briefke derby: “Niet goed, dan bij het grof vuil. Kosten 0,00.” Dat skilderijke hinget hjir ek. En fansels foto’s fan Mint, myn grutste leafde. En net oan ’e muorre, mar wol prominent oanwêzich op myn buro: in heel moai fotootsje fan Silke, myn kat dy ‘t al lang dea is, mar dy ‘t ik noch heel faak mis. De keunstner Sies Bleeker sette in hiel moai lyts skilderijke op Facebook. In reade ûndergeande sinne. Ik reagearre: “Prachtich. Wat kostet dat?” Der kaam gjin réaksje. Mar in pear dagen letter brocht in maat fan Sies my in pakje. Ate jout it stokje troch oan Liuwe van der Meer Ate de Jong

62 Mandeguod Boppeslach nieuws Foto’s: Adrie Jansen Website De website www.boppeslachmantgum. nl is live! (met dank aan Jelle Terpstra). Op deze site is de voortgang van het plan te volgen en vind je informatie, foto’s en een agenda met de Boppeslach activiteiten. Ook vind je straks van alle Friese communicatie­uitingen (flyers, Mandeguodartikelen of brieven) de Nederlandse versie op de website, zodat Plan Boppeslach ook voor niet Friestaligen te volgen is. Bijpraatavond Maandagavond 28 februari informeerden Jant en Jelmer zo’n 50 Mantgumers over de stand van zaken van Plan Boppeslach. De vergunningen zijn afgegeven of onderweg én er is voldoende geld (€ 302.000!) beschikbaar om de plannen op te starten. We kunnen nu echt los! Jelmer nam de aanwezigen mee in de tekeningen van het Baggerdepot en het nieuwe Wjukkenterras. Iedereen kon hierop reageren en vragen stellen. Er waren onder andere vragen over de plaats van het beeld van kunstenaar Mader, over afvalbakken en wel of geen leuningen op de brug. Ook was er deze avond applaus voor de medewerking en betrokkenheid van gemeente Leeuwarden bij Boppeslach. De gemeente biedt een grote klimpiramide aan op de plaats van de skatebaan die wordt verwijderd. Ook geven ze een volleybalnet cadeau. De start van het plan en de manier waarop inwoners kunnen meedoen en meepraten is enthousiast ontvangen. Het leeft en bruist bij verenigingen en inwoners die hun schouders onder het plan zetten. NL Doet En die schouders waren er zeker tijdens NL Doet op zaterdag 12 maart waar voortvarend een start werd

april 2022 63 gemaakt met de uitvoering van Plan Boppeslach. Na koffie en een uitleg van Jelmer stroopten 45 vrijwilligers enthousiast de mouwen omhoog bij het snoeien, het hout snipperen, drainage aanleggen, loungebanken timmeren, kussens naaien, foto’s maken en catering verzorgen. Het weer was prachtig en de sfeer was fantastisch. Mooi om te zien dat Plan Boppeslach verbindt; er waren nieuwe ontmoetingen en mooie gesprekken en vooral een →

64 Mandeguod “mienskipgefoel”. Alle vrijwilligers keken na afloop terug op een gezellige en productieve dag. Om 16.00 uur was het hele dorp uitgenodigd voor een borrel en bitterballen. Het was druk en als vanouds gezellig in de Wjukken waar Bruno Rummler voor een muzikaal feestje zorgde. Alle vrijwilligers enorm bedankt voor jullie inzet. We kijken nu al uit naar de volgende klusdag! Wil jij nieuwe mensen ontmoeten en ook helpen met het mooier maken van Mantgum? Meld je aan als vrijwilliger voor Plan Boppeslach op boppeslach@wjukken.nl

april 2022 65 Beweegtuin Op vrijdag 18 maart is het eerste onderdeel in Plan Boppeslach opgeleverd: het sporttoestel met kunstgrasvloer op de hoek van het sportveld. We hopen dat Mantgum nog meer in beweging komt. Op het toestel staan voorbeeldoefeningen, dus er is geen excuus meer om niet in actie te komen. Boppeslach Dauwtrappen Zet donderdag 26 mei (Hemelvaartsdag) in je agenda want het Boppeslach Dauwtrappen mag je niet missen! In de volgende Mandeguod en ook op de website volgt meer informatie. Eén ding is zeker: uitslapen is er deze ochtend niet bij. In ruil daarvoor bieden we veel gezellige wandelmaatjes, een prachtige wandeltocht door “de Fryske greiden” en een heerlijk ontbijt in de Wjukken. Hartelijke groet van Het Projectteam Boppeslach Jelmer – Baukje – Korrie – Karin – Jant

66 Mandeguod

april 2022 67 Kommisje 4 maaie betinking Skillaerd 4 maaie betinking 2022 op Skillaerd Op dit stuit is it noch net dúdlik wat dit jier mooglik is tidens de 4 maaie betinking op Skillaerd mar de signalen binne posityf. We wachtsje op it beslút fan de gemeente Ljouwert. Yn de folgjende Mandeguod it aktuele nijs. 4 mei herdenking 2022 op Skillaerd Op dit moment is het niet duidelijk wat er dit jaar wel of niet mogelijk is tijdens de 4 mei herdenking op Skillaerd maar de signalen zijn positief. We wachten op het besluit van de gemeente Leeuwarden. In de volgende Mandeguod het actuele nieuws.

68 Mandeguod De Mantgumer Muzikant Tekst: Femke Hottinga In deze rubriek leren we de muzikanten uit Mantgum kennen. Want muziek leeft, ook in Mantgum! Zoals het een echte muzikant betaamt mailde Liuwe: “Kom mar nei Podium Witteman! 19.15 oere, soksawat.” Zo gezegd zo gedaan, na Podium Witteman stap ik bij Liuwe van der Meer binnen. Kun je wat over jezelf en je muzikale achtergrond vertellen? “Ik kom út Reduzum, ús heit wie dêr it haad fan de skoalle. Myn pake fûn it op de ien of oare manier belangryk dat syn soannen muzykles krigen. Sa krige ús heit al betiid oargelles fan Rients Beintema, hy wie de oargelist fan de Koepeltsjerke yn ’e jierren tritich. Dat wie in hiel djoere bedoening, it koste hast in kwart fan it wyklean fan pake. Werom at pake dat no sa graach woe dat wit ik net, maar ús heit woe it ek wol graach. Us heit wie ek oargelist en doe’t ik 8 jier wie krige ik, lyk as myn broer en suster, myn earste lessen op it harmoanium. Dat ha’k fjouwer jier dien, doe wie ik 12 en gong ik nei de middelbere skoalle. Doe hie ik ûndertusken de fioele fan ús pake krigen. Doe haw ik seis jier fioeleles hân yn Snits. Nei seis jier kinst dan wol in mopke spylje. Dat is yn it koart eins myn opleiding yn ’e muzyk. Folle letter, yn ’e jierren ’70/’80 haw ik noch wol wat klavesimbellessen hân yn Snits, fan Folkert Binnema en letter fan Edy Hoekema yn Grou.” Dus de viool werd uiteindelijk jouw instrument? “Ja, dat wie wol myn ynstrumint. Mar ja, ik wie natuerlik in learling op de middelbere skoalle, en dan hast in baantsje nedich. Doe koe ik ynfalle op sommige plakken om oargel te spyljen. Fan myn 16e ôf haw ik de toetsen dus wer wat oppakt, mar ik hie gjin les. Sûnt ûngefear myn 22e haw ik dat wol dien.” Heb je ook in orkesten gespeeld? “Doe’t ik op de middelbere skoalle siet, kaam ik mei de fioele yn it Snitser Jeugdorkest. Dat fûn ik geweldich, symfonieën spylje, prachtich. Ik siet dêr ek yn in stimulearjende omjouwing mei allegear muzikanten om my hinne. Letter haw ik ek noch yn it Frysk Keamer Orkest spile, mei altfioele. De grepen binne der wat oars as by in fioele, it ynstrumint is wat grutter, dus de grepen sitte wat fierder út elkoar. Moatst de muzyk ek yn in oare sleutel lêze.”

april 2022 69 Liuwe is inmiddels met pensioen, maar heeft altijd gewerkt als docent Nederlands en Geschiedenis. Dit komt ook terug in ons gesprek: Liuwe vertelt enthousiaste verhalen, zowel over de muziek, als over de geschiedenis van zijn woning, als over hoe het thuis was. In het gesprek zal hij vaak terugkomen op zijn broer. Speelden jullie in het gezin ook wel samen muziek? “Myn broer dy hat ek organist west, mar op de kweekskoalle learde hy natuerlik ek blokflút spyljen. Dus doe spilen wy wol mei ús trijen, ús heit achter it elektroanysk oargel, trionsonates fan Telemann en Händel. Dat diene we dan ek wol yn ‘e tsjerke. Dêr wie dan ek noch in extra stimulâns: it oargel van Reduzum. Reduzum hat in geweldich oargel mei in prachtige klank. Fanút it oargel wei kamen wy dan ek op it klavesimbel út. Wy wiene thús ek altyd wol oan it nifeljen en troch in hobbytydskrift (Na Vijven!) weryn’t se in boutekening fan in spinet te keap oanbeane, kaam myn broer derop om sels in spinet te meitsjen. Dat haw ik letter ek dien, doe’t ik klear wie mei de middelbere skoalle. Ik hie doe trije moanne fakânsje, dus yn dy tiid haw ik in spinet yn elkoar setten. De klank wie net ferkeard!” Even een stukje muziekgeschiedenis: het spinet zou je kunnen zien als een kleinere versie van het klavecimbel. En een klavecimbel is dan weer de voorloper van de moderne piano. Tussen de klavecimbel en de moderne piano zit dan nog een ander toetsinstrument: de fortepiano. Snappen we het nog? Het grote verschil tussen de klavecimbel en de piano zit hem in het mechaniek: bij een piano worden de snaren aangeslagen met een klein hamertje, bij een klavecimbel wordt er als het ware aan de snaren getokkeld. Hierdoor krijgt het instrument een heel eigen geluid. Het klavecimbel was het instrument van de Barok, de tijd van Händel en Bach. En toen vanuit het spinet naar het klavecimbel? “Ja, sa’n hobby rint op in bepaald momint út de hân. In pear jier letter haw ik in klavesimbel makke, dêr hie ik in tekening fan. Myn broer dy hat dat letter ek wer dien, allinich myn broer is in geweldige handwurker. Dus dat wie in dermate perfekt ding, doe hat er my oanbean: ‘Ik wol ek foar dy wol ien meitsje.’ Dy sil ik dy straks sjen litte, dy stiet hjir yn ’e hûs.” Hebben jullie samen aan die klavecimbel gewerkt? “Myn broer hat it ynstrumint boud, mar ik haw der sels wol wat oan nifele. Ik haw it besnaard en yntoneard, mar hy hat it ynstrumint makke, fan niks ôf. Hy wie fan berop leraar Dúts, mar hat it houtbewurkjen as grutte hobby. Alles wat mei hout te meitsjen hat, dat hat hy wol makke: Fryske klokken, barometers, kinst it sa gek net betinke.” →

70 Mandeguod Read klavicord Forte piano En wat doe je op dit moment zelf nog met de muziek? “Ik bin al jierren de fêste oargelist yn Boazum, dêr bin ik yn 1971 kommen. Doe spile ik gewoan elk wykein tsjinst. Op in bepaald momint komt der dan in fúzje tusken tsjerken, en dan wie der dus nòch in oargelist. Dus wat dochtst dan: dan ferdielst de tsjinsten. Sa bliuwt der net folle te spyljen mear oer. Op dit stuit haw ik yn in jier yn Boazum miskien njoggen tsjinsten. Mar omdat der net safolle nije oargelisten by komme, wurd ik ek wol frege yn oare doarpen. Dêrneist bin ik hobbymatich ek nog in soad dwaande mei muzykmeitsjen. Ik meitsje regelmjittich muzyk yn lytse ensembles.” En dan is het tijd om een rondje door het huis te lopen, met daarbij de enthousiaste verhalen van Liuwe, over de tijd dat dit huis nog een bakkerij was. In de kamer waar wij ons gesprek begonnen stond al een mooi klavichord Klavecimbel mei Deinum (gerestaureerd door Liuwe), maar achter in het huis is een kamer waar bij binnenkomst meteen duidelijk is: hier wordt muziek gemaakt. Er hangen tig violen en altviolen aan de muur, er liggen boeken met bladmuziek, lessenaars, en twee prachtige grote instrumenten. Eén daarvan is het klavecimbel dat door de broer van Liuwe gemaakt is. Hiervan is de binnenkant prachtig beschilderd door Jaap Rolf, zilversmid in Leeuwarden. Het is een gezicht op Deinum, in spiegelbeeld, anders kon het niet op de klep. Ik heb niet vaak de kans om zo’n mooi instrument van dichtbij te zien, en Liuwe weet er kundig over te vertellen. Ook laat hij een stukje horen. Wat een klank! Het andere grote toetsinstrument in die kamer lijkt erg op het klavecimbel, maar het is net een beetje anders. Ik graaf in mijn kennis van de muziekgeschiedenis en vraag Liuwe: “is dat soms een fortepiano?”. Bingo! Hier heb ik met mijn examenleerlingen al

april 2022 71 vaak over gesproken, maar ik heb het instrument nog nooit in het echt mogen aanschouwen. En vanavond blijkt dat het mechaniek van de fortepiano toch net iets anders is dan hoe ik het me had voorgesteld. Het bijzondere van dit instrument: Liuwe heeft het zelf gemaakt in 1979 van een bouwpakket van Hubbard uit Amerika. Hij heeft in de afgelopen weken de laatste hand gelegd aan een renovatie van het instrument. Het instrument was al veertig jaar af, maar is nu weer écht klaar! Een avond vol geschiedenis, een avond waarbij ik mijn kennis ook weer heb kunnen bijspijkeren. Tijd om deze verhalen en informatie weer door te geven aan de nieuwe generatie!

72 Mandeguod Stifting De Beweging Yn de maaiefakânsje spilet Stifting De Beweging “De Molkwei” yn Jorwert. De Molkwei is in meidûnsfoarstelling foar beukers dy’t spilet op de buorkerij. De foarstelling giet oer Taury, Har namme betsjut ‘ko’ yn it Latyn en dat is hiel spesjaal fynt Taury. Sa spesjaal dat Taury besletten hat om letter in ko te wurden. At hja in ko is sil se krekt as har bêste freondinne Jantsje 93 ek in miggeklapper (in sturt), in lange tonge – handich foar ast in snotnoas hast – en fan dy moaie giele earbellen nimme. Wat moatst einliks allegear kinne ast in ko wurdst? Taury hat wol 1000 fragen. Wat yt in ko? Poept in ko ek? Wat kinst mei molke? Is molke lekker? Is in ko gefaarlik? Dûnsjendewei nimt Taury de beukers oer it hiem fan de buorkerij mei. Mei elkoar gean se troch te priuwen, fielen, rûken en dwaan op syk nei de antwurden op Taury har fragen. En komme se der achter ofst eins wol ko wurde kinst. De foarstelling spilet tusken 26 april en 7 maaie. Tip: Lûk learzens oan en klean dy’t smoarch wurde meie! De Molkwei wurdt yn it Frysk en Nederlânsk spile. Kaartjes fia tryater.frl/programma/ demolkwei/ Yn 2021 hat Stifting De Beweging oan famylje Rodenhuis frege oft hja in beukerfoarstelling ûntwikkelje meie op harren buorkerij. Net samar in foarstelling mar in meidûnsfoarstelling oer molke en kij: De Molkwei (of de hollânske ferzje: De Melkweg). Yn 2021 sieten hja yn it Kultuurmenu fan Schoolkade en dit skoaljier meie hja spylje foar Schoolkade, NME Mar&Klif, Waadhoeke en NME De Klyster. De foarstelling wurdt goed ûntfongen en ek fan oer de provinsjegrins is ynteresse!

april 2022 73 Makkers en betinkers fan dit moaie projekt binne Janneke de Haan (fan Drachtster Kompenije) en Willy van Assen (fan Weidum). Yn 2019 wienen hja dwaande mei it projekt Molke 2.0 oer de kloof tusken boer en boarger of better... hoe kinne we dy kloof fuortkrije? Hja hienen mei Molke 2.0 blinddates tusken boeren en boargers en mei it materiaal dêrfan hienen sy in snelkookpanwykein. Mei Peter Sijbenga en Karel Hermans en in 10tal amateurspilers makken sy yn in wykein in stik mei teater, dûns en muzyk. De Molkwei heart hjir eins by. Doe’t Willy juf wie, makke sy faak mei dat beukers (of âldere bern) net wisten wer’t de molke wei kaam of wat foar bist der yn it lân rûn. ‘Onbekend maakt onbemind.’ Om dat te feroarjen moatte bern belibje wer’t de molke wei komt en wat foar paad it ôflizze moat foardat de molke yn de beker sit, fine Janneke en Willy. Mei De Molkwei dogge hja dêr in poging ta. Willy en Janneke ha earst in wike repetearre by Tryater (Tryater stipet harren foarstelling op ferskillende gebieten) en dêrnei repetearren hja noch 2,5 wike by Tjalling, Nina, Jelle en Harm. Janneke regissearret de foarstelling, Willy dûnset en spilet. Fynst it leuk om alfêst wat te sjen? Folgje dan de facebook fan Stifting De Beweging (of de instagram) www.facebook.com/stichtingdebeweging www.instagram.com/stichtingdebeweging/

74 Mandeguod

april 2022 75 Verhuisbericht Met veel plezier hebben we bijna 30 jaar in Mantgum gewoond. Halverwege maart verhuizen wij naar een boerderij in Munnekeburen waar we een mooie plek voor ons en ons bedrijf, Horn Design en Buitenweelde, hebben gevonden. Het gaat jullie allen goed. Tot ziens. Hartelijke groeten, Akkie van der Veen Michel van den Akker p.s. Via deze weg zeggen wij hierbij al onze lidmaatschappen op. maand aanbieding 750 gram iedere dinsdag bij de Poiesz in Mantgum van 15.30 tot 18.00 uur kibbeling + gratis saus voor € 10,

76 Mandeguod D Rariteitenkabinet Ik ben een verzamelaar. Voorheen van sigarenbandjes, postzegels, schelpen, stenen, scherven, eieren en wat al niet meer. Later werd mijn aandacht meer verlegd naar krantenknipsels, foto’s en dia’s. Het meeste bewaar ik nog steeds, al heb ik mijn verzamelwoede in de loop der jaren wat beter weten te reguleren. Een groot huis helpt daar weer niet echt bij. Bovendien kan ik moeilijk wat wegdoen. Dat leidt bij mij tot radeloze dilemma’s als er weer eens opgeruimd moet worden. Dus toen ik door de praktijk werd gebeld wat er met het ‘rariteitenkabinet’ moest gebeuren, heb ik dat natuurlijk direct opgehaald… De afgelopen jaren heb ik samen met mijn collegae een verscheidenheid aan ‘biologisch materiaal’ verzameld. Zo werden er bijvoorbeeld bij honden en katten stenen in allerlei maten en vormen operatief uit de blaas verwijderd. Heel illustratief om aan de eigenaar te laten zien wat de ‘oogst’ was uiteraard. Het is essentieel om te weten wat de samenstelling van zo’n steen is, omdat je dan daaruit kunt afleiden hoe je met bijvoorbeeld speciale voeding kunt voorkomen dat er opnieuw neerslagen ontstaan. Vaak werden ze dus deels

april 2022 77 voor nader onderzoek opgestuurd, maar geregeld was de vangst zo groot dat de rest bewaard kon worden. Ze belandden dan in wat ik het ‘rariteitenkabinet’ ben gaan noemen. Wat daar nog meer in zit? Een paar gevonden schedeltjes, een haarbal uit een kalvermaag, wat merkwaardige attributen die uit hondendarmen waren verwijderd en daarnaast het één en ander op ‘sterk water’. Zoals een rare teentumor, een poezenfoetus en spoelen lintwormen. Die laatste vooral om baasjes in de spreekkamer het verschil tussen die beide parasieten te kunnen laten zien en ze er van te overtuigen dat je die goed moet bestrijden. Dikwijls ging het kabinet mee op tournee als ik bijvoorbeeld op dierendag een verhaaltje mocht houden op school. Leuk om jouw werk op die manier te kunnen illustreren. Vond de jeugd prachtig. Bij hen baarde de merkwaardige speling der natuur van het ‘biggetje met de acht pootjes’ eigenlijk altijd het meeste opzien. Stonden ze na afloop door het glas te turen en te tellen of mijn verhaal wel klopte. Het is goed dat de huidige generatie collegae mij gebeld heeft. Zij moeten hun eigen succesverhalen opbouwen en op hun eigen wijze herinneringen koesteren. Voorlopig stel ik het opruimen van het rariteitenkabinet nog even uit en staat het bij mij in de kast. Weggooien kan immers altijd nog. Toch? Eef Heinhuis - ervaren trainer Mindfulness categorie 1 MBSR - MBCL - IMP Zenmeditatie Meer weten? Telefoon: 0612822712 eefheinhuis@8je.nl - www.8je.nl Dokter Fokkewei 10/12, Mantgum

78 Mandeguod Colofon Mandeguod is een uitgave van Doarpsmienskip Mantgum en verschijnt 11 keer per jaar Doarpsmienskip Mantgum Ewoud Westrik secretaris, Bert van der Weide penningmeester Algemeen lid: Maaike Kuipers, Annemarie Meetsma, Ydwine Willemsma E-mail: doarpsmienskip@mantgum.com Website: www.mantgum.com Redactie Mandeguod Vacature hoofdredacteur, Lys Scarse eindredacteur, Maaike Kuipers redacteur, Diny de Vries redacteur, Jacob Scheffer redacteur, Femke Hottinga redacteur, Boris Lemereis redacteur, Rinse Westerdijk vormgever Financieel beheer Hotze Bonnema penningmeester. Bankrekening Mandeguod: NL77 INGB 0005 0727 04 Verspreiding Johan Heddema coördinatie en Ria en Harm van der Werf (reserve) Verspreiding door veel vrijwilligers uit Mantgum Druk CSLdigitaal Tarieven Mandeguod Jaaradvertentie (binnenwerk) Eenmalige advertentie (alleen binnenwerk) Formaat (bxh) Hele pagina € 160,00 Halve pagina € 85,00 47,50 Kwart pagina € Hele pagina € Halve pagina € Kwart pagina € 27,50 15,00 11,00 Aanleveren advertenties Bij voorkeer in zwart wit en PDF formaat. Aanleveren van een advertentie kan ook in TIFF, JPG, JPEG of PNG. Aanleveren van een advertentie in WORD is ook mogelijk. U loopt dan wel de kans dat er afwijkingen optreden, met name in de fonttypes en fontgrootte. Verenigingsmededelingen (alleen binnenwerk) Jaarbijdrage € 30,00 Oplage 510 exemplaren Inleveren kopij Uiterlijk de 14e van elke maand E-mail: mandeguod@gmail.com Algemeen In uw mail met de bijdrage(n) dient u - voor eventuele vragen - uw naam, adres en telefoonnummer te vermelden. De bijdrage moet - tenminste - voorzien zijn van de naam van de afzender. Eventuele foto(‘s) ook apart en bewaard als TIFF, JPG, JPEG meesturen. De redactie behoudt zich het recht voor om uw tekst te redigeren, zo nodig in te korten of om uw bijdrage(n) eventueel niet te plaatsen. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van stukken die zijn geschreven door niet-redactieleden. Tevens dient u zich er rekenschap van te geven dat Mandeguod ook in pdf-formaat op www.mantgum.com geplaatst wordt. © MANDEGUOD Overname van artikelen en foto’s alleen na verkregen schriftelijke toestemming van de redactie van Mandeguod. 128 x 180 mm 128 x 87,5 mm 61,5 x 87,5 mm 128 x 41,25 mm

april 2022 79

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44
45. 45
46. 46
47. 47
48. 48
49. 49
50. 50
51. 51
52. 52
53. 53
54. 54
55. 55
56. 56
57. 57
58. 58
59. 59
60. 60
61. 61
62. 62
63. 63
64. 64
65. 65
66. 66
67. 67
68. 68
69. 69
70. 70
71. 71
72. 72
73. 73
74. 74
75. 75
76. 76
77. 77
78. 78
79. 79
80. 80

Home