Mandeguod mededelingen- en activiteitenblad van Mantgum 39e jaargang November 2025 O.a. in dit nummer: 8 Feestelijke start bouwrijpfase CPO Mantgum 48 Merke verslag 2025 25 Wachtsjend op sterk iis?
Geknipt voor krullen Onverdeelde aandacht maakt alles beter. Daarom nemen we de tijd. De salon is gespecialiseerd in het knippen van krullen, een kunst die tot in de puntjes wordt beheerst. Ervaar ook het verschil, bel voor een afspraak of kom langs. De Finne 2 Mantgum (058) 250 15 75 www.kappershuis.nl /kappershuis.nl /kappershuis UW INTERIEURSPECIALIST BEHANG | GORDIJNEN RAAMDECORATIE | HORREN PVC VLOEREN | LAMINAAT TAPIJT | PVC VLOEREN | VINYL BUITENZONWERING KASTEN OP MAAT Kom langs en vraag naar de (eindeloze) mogelijkheden! De Lange Baan 10 8731 DZ Wommels Telefoon (0515) 33 26 05 E-mail woonvaria@colorsathome.nl www.woonvaria.nl 2 | Mandeguod oktober 2025 Nieuw! Joke & Johan
It is wol mear as tritich jier lyn dat der by ús foar, lâns de Van Galemawei, op sneontemoarn faak in groep fytsende Amerikaanske toeristen foarby peddelen. Neffens de geruchten hienen se dan earst op in leech parkearterrein yn Ljouwert oefene foardat se los gongen. Mar koest se der sà út. Oan it praat – “Bjoeoeoetyfoel háúses!” – en oan de knalgiele fytstassen. Èn oan de fytshelmen... Be-là-che-lik!!! Wa hie no in hèlm op op de fyts. Wel, dy gekke Amerikanen dus. En ja, der binne noch altyd gekke Amerikanen, mar litte we it mar net oer Trump ha… Mar tsjintwurdich ha gelokkich ek in soad ‘gewoane’ minsken in helm op as se op de fyts sitte. Iksels ek. Moat, fan ús jongste dochter. Sy en har partner binne lange-ôfstânsfytsers (nei Gdansk, rûntsje Denemarken, nei Albanië en wer werom en soksoarte ritsjes) en sokken ha uteraard altyd in helm op en beskermjende wantsjes foar ast al knoffelest. Mar sy fernuverje harren ek noch geregeld as se ynhelle wurde troch e-bikers mei in gang fan hebikjoudaar sûnder helm of wat dan ek mar. Soest in helm op de fyts of op de fatbike fansels ferplicht stelle kinne, mar persoanlik tink ik dat it better is dat sokke fytsers sels ynsjogge dat it eins ferstandiger is om wòl in helm op ‘e holle te setten. Net dat dat helpt ast mei de fyts ûnderút giest en in heup brekst, mar dochs… Ineke ferwurde it ek moai: “Beter in platte helm dan een plat hoofd.” Soksoarte beskermingsmaatregels moatte ek ‘groeie’ fansels. Nimmen prakkeseart der ommers tsjintwurdich noch oer om nèt de gordels fêst te dwaan yn de auto. Ek op de iisbaan sjochst hoe langer hoe mear helmen – yn Thialf al ferplichte en ek de Ljouwerter iishal fiert dy maatregel yn. Gek? Nee, it is in kwestje fan wennen. En as elk mei in helm op fytst of rydt dan tinkst miskien op den duer ek: ‘Wêrom ik ek net?’ Lêsten tongersdei sloegen de takomstige bewenners fan it appartemintekompleks Galemahiem meiinoar de earste peal foar de nijbou. Allegear mei in helm op. Net dat dat sa’n gefaarlik putsje wie, mar it heart der by: yn de bou ha je in helm op. En soest dat kontrolearje wolle: der is in prachtich bankje delsetten krekt bûten de stekken fan it terrein fan it nij te bouwen Galemahiem. Sa kinst net allinnich sjen oft de bouwers wol in helm op ha, mar dan kinst ek sjen hoe’t der in prachtich nij stikje Mantgum boud wurdt. Lys Scarse Mandeguod oktober 2025 | 3 Prakkesaasjes fan de redaksje
4 | Mandeguod oktober 2025
In dit nummer: Prakkesaasjes fan de redaksje Doarpsmienskip Mantgum Feestelijke start bouwrijpfase CPO Mantgum Mandeguod zoekt nieuwe ‘penningmeester’ Nieuws uit de Mariakerk Pier 21 Nieuws van het filmhuis Wjukkennieuws Koöperaasje Duorsum Mantgum Een Finaleplaats uit Passie Wachtsjend op sterk iis? Collecte Nierstichting Korfbalvereniging WWC viert haar gouden (en meer) jubileum De Wals (try-out) Galemahiem van start onder toe ziend oog van Seerp van Galema Wat hinget der oan de muorre by Klaasje Verenigingen Witte jim dat… Activiteiten november Weekagenda Instellingen Terugblikken en vooruitkijken Doarpskeamer Nij Baerderadiel Mantgum Foar Inoar Vrijwilligers bedankt! Merke verslag 2025 Cursus Rudolf Nammensma - Klassieke Muziek De Mantgumer Maten sjonge troch De Strijd om de Wisselbeker is Begonnen! Hy lit de fûgels nèt oer it net fleane! Kinderboekenweek 2025 Op avontuur Pukkewjuk | Peuteropvang | Mantgum Hemelwater Colofon 9 oktober, takomstige bewenners fan it Kopij inleveren uiterlijk de 14de van elke maand mandeguod@mantgum.com www.mantgum.com apparteminte kompleks Galemahiem slaan mei wethâlder Hein de Haan de earste peal foar de nijbou. Foto: Rinse Westerdijk 3 6 8 11 13 15 17 18 20 22 25 25 26 29 30 32 35 35 36 38 39 40 45 45 46 51 53 55 56 62 64 67 70 Mandeguod oktober 2025 | 5
Doarpsmienskip Mantgum In de Mandeguod van oktober heeft u kunnen lezen dat de gemeente van plan was om de Julianaboom, bij het parkeerplein aan de S. van Galemawei, te kappen. Helaas is er niets met ons bezwaar gedaan en zagen we dat de boom al is omgekapt. We zijn teleurgesteld in de gemeente dat hierop geen terugkoppeling is geweest. Wel zijn we natuurlijk blij dat er op die plek nu gebouwd wordt aan 9 appartementen. Ook is er de afgelopen week gestart met de bouw van het CPO plan. Wij vinden het super dat naast de bouw in de boerderij er nu nog meer woningen worden gebouwd. Op dit moment (15 oktober) staan er 15 woningen te koop in Mantgum. Velen alweer onder bod, dus dat bewijst dat mensen graag in Mantgum willen wonen. Terugkomend op plan Galemahiem hebben we bij de gemeente ook geïnformeerd naar het plaatsen van een laadpaal bij de nieuw te vormen parkeerplekken. Helaas plaatst de gemeente niet actief laadpalen, maar alleen op verzoek van inwoners. Een individuele inwoner kan dit aanvragen via de website van de gemeente. www.leeuwarden.nl/parkeren-verkeer-envervoer/elektrische-laadpaal-aanvragen/ In o.a. Easterein werkt men met een dorpsapp. Als DMS willen we peilen of dit iets is voor Mantgum. Onderstaande heeft eerder in de Skille gestaan. Even ’s avonds de app bekijken en je hebt gevoel dat je door ’t dorp loopt. Op de dorpsapp van Easterein moet het net zo gezellig worden als het dinsdagavond was tijdens de presentatie van dit nieuwe communicatiemiddel in een overvol gebouw Skoalleseize. Overdag was het 6 | Mandeguod oktober 2025 meest ouderwetse communicatiemiddel, de dorpsomroeper, ingezet om mensen naar de presentatie van het nieuwste snufje te lokken. Het leidde ertoe dat voor de presentatie de app ruim 130 keer gedownload was. Drie generaties uit één familie lanceerden het nieuwe platform voor het dorp met ruim 800 inwoners. Vader Halbe Overal, zijn zoon Wilco Overal en kleinzoon Halbe Willem gaven het startsein. Halbe maakte deel uit van de testgroep en is actief voor de Túnbouferiening. Die verenigingen moeten de app gaan dragen. In totaal 22 clubs hebben zich bereid verklaard de informatie aan te leveren. Daarvoor hoeven ze niets extra’s te doen, behalve een vinkje te zetten bij berichten die ze aanleveren voor de dorpswebsite. Dan wordt na plaatsing op de website het bericht automatisch doorgeplaatst op de app. Gebruikers kunnen instellen van welke verenigingen ze de notificaties willen zien. Verenigingen die geen website of Facebook
hebben, kunnen een mailtje sturen naar de dorpswebsite en zo hun informatie ook doorplaatsen naar de app. „Net elkenien hat Facebook en lang net elkenien scrollt by de websides fan ferieningen del”, verklaart Bergsma de behoefte aan een overzichtelijke app. In Easterein begonnen ze er twee jaar geleden mee. Een werkend voorbeeld in Friesland konden ze niet vinden, dus weken ze uit naar plaatsen als Lemele en Heteren en zelfs naar Limburg. Nergens vonden ze een app waarop berichten automatisch konden doorstromen. Dat vond het dorp wel van belang, vertelt Sjoukje van der Eems van Doarpsbelang, want ze willen de dorpswebsite, de dorpskrant en de sites van de verenigingen geen concurrentie aandoen. Voor de ontwikkeling kregen ze financiële steun van het Ondernemersfonds SWF en het Kernenfonds Súdwest-Fryslân. Tijdens de testperiode was de groep zeventigplussers enthousiast. Even ’s avonds de app bekijken en je hebt het gevoel dat je door het dorp loopt, oordeelden zij. Naast verenigingsnieuws bevat de app een agenda. Daarmee hoopt het dorp te voorkomen dat twee verenigingen op dezelfde dag iets organiseren. Op je mobieltje zie je verder bij het raadplegen algemene informatie over sport en vrije tijd of over wonen en je kunt spoed en politie aanklikken. Zo vind je ook alle AED’s in het dorp inclusief een routebeschrijving. Doarpsbelang stond dinsdag klaar om te helpen bij het installeren en blijft die service verlenen. ,,It moat as in oaljeflek troch Easterein gean”, aldus Van der Eems. Wij willen graag van ALLE verenigingen/ stichtingen in Mantgum weten of hiervoor draagvlak zou zijn. We vragen ons een mailtje te sturen of hier wel of niet draagvlak voor is. Dit houdt in dat de verenigingen zorgen voor regelmatige info welke dan “automatisch” geplaatst wordt. We stellen deze vraag via de Mandeguod, omdat we niemand willen vergeten. Graag in onderwerp van mail vermelden app gebruik. Voor onderstaande vragen wij input vanuit het dorp. DMS heeft de afgelopen jaren een reserve aan inkomsten opgebouwd. Een deel hiervan willen we teruggeven aan het dorp. Wij willen de inwoners vragen om ons ideeën (maximaal € 5.000,00) te sturen of en wat we met een deel van dit geld “moeten” doen? De top van deze ideeën zullen we meenemen naar de ALV avond, zodat de leden daarover kunnen stemmen. Graag bij onderwerp van mail vermelden DMS besteding. Tenslotte heeft No Name, vanuit het dorpenfonds, weer een subsidie ontvangen voor het organiseren van de activiteiten. We hopen dat ze weer veel jeugd zullen bereiken. Als DMS zijn we blij dat er nog steeds een groep enthousiastelingen is die activiteiten voor onze jeugd organiseert en willen dat dan ook graag steunen. Vriendelijke groet Anne, Roelf, Tryntsje, Henk, Hilda en André Mandeguod oktober 2025 | 7
De Bongerd officieel geopend Feestelijke start bouwrijpfase CPO Mantgum Onder grote belangstelling onthulden wethouder Hein de Haan en het bestuur van het CPO het nieuwe straatnaambord van De Bongerd. Het moment symboliseerde niet alleen het begin van de werkzaamheden, maar ook het zichtbaar worden van een langgekoesterde droom van de betrokken bewoners. “We zijn ontzettend blij dat we nu écht kunnen beginnen,” zei voorzitter Elmer de Wit tijdens de opening. “Iedereen die Mantgum binnenrijdt, ziet nu dat hier iets nieuws ontstaat — een buurt die samen met en voor bewoners is ontwikkeld.” 8 | Mandeguod oktober 2025
Mantgum – Een feestelijke dag was het afgelopen zaterdag voor de toekomstige bewoners van De Bongerd: met muziek, vlaggen en een hapje en een drankje, werd op 11 oktober de bouwrijpfase van het woonproject De Bongerd officieel geopend. Daarmee is de ontwikkeling van CPO Mantgum — twaalf toekomstige woningen aan de rand van het dorp — nu echt van start gegaan. De komende maanden wordt het terrein bouwrijp gemaakt. Rond december moeten de straat en de infrastructuur gereed zijn. In het eerste kwartaal van 2026 volgen de nutsbedrijven, die kabels, leidingen en een transformatorhuisje aanleggen. Als alles volgens planning verloopt, start in het tweede kwartaal van 2026 de bouw van de eerste woningen. Niet alle deelnemers van het CPO-project beginnen tegelijk, maar stap voor stap krijgt De Bongerd zijn definitieve vorm. Met de start van de bouwrijpfase heeft Mantgum er niet alleen een zichtbaar nieuw plan bij, maar ook een voorbeeldproject waarin samenwerking en betrokkenheid centraal staan. Bestuur en leden De Bongerd Mandeguod oktober 2025 | 9
iedere dinsdag bij de Poiesz in Mantgum van 15.30 tot 18.00 uur 10 | Mandeguod oktober 2025
Mandeguod zoekt nieuwe ‘penningmeester’ Na zo’n 10 jaar stopt Hotze Bonnema per 1 januari als penningmeester van Mandeguod. Hij gaat verhuizen naar Sneek. Hotze is de stille kracht achter het geld van Mandeguod. We zagen hem niet veel, maar alles was 10 jaar lang perfect voor elkaar. Wat houdt het in: • 1 keer per jaar alle facturen digitaal en/of per post versturen naar adverteerders. • Tussentijds checken of de factuur betaald is en zo nodig een herinnering sturen. • Een enkele keer per jaar een verandering doorvoeren als er een adverteerder stopt of bij komt. • Een simpele begroting en financiële verantwoording maken voor de jaarvergadering van dorpsbelang. • Het is handig als je een beetje verstand hebt van cijfers, maar dit is niet per sé nodig. • Je hoeft niet elke maand bij onze redactievergaderingen te zijn. Dit mag natuurlijk wel. • Een keer per jaar gaan we als redactie uit eten (op eigen kosten). Wil je zinvol vrijwilligerswerk doen en aansluiten bij de leukste dorpskrant-redactie van Fryslân? Stuur dan even een mail naar: mandeguod@mantgum.com. Mandeguod oktober 2025 | 11
12 | Mandeguod oktober 2025
Nieuws uit de Mariakerk Amaryllisbollen Begin december brengen wij een amaryllisbol bij dorpsgenoten. Er zijn veel initiatieven om verbinding te faciliteren en eenzaamheid tegen te gaan. De meesten bieden iets waar mensen naar toe kunnen gaan. Niet alle initiatieven bereiken de mensen. De drempel is te hoog of ze kunnen het fysiek niet meer aan. Eens per jaar bellen vrijwilligers aan bij dorpsgenoten om namens de kerk een attentie af te geven. We doen dit eind november, begin december. Dat is voor sommige mensen een moeilijke tijd. Het is vaak somber weer, vroeg donker, nat en misschien glad. Tegelijkertijd word je om je oren geslagen met verplichte decembergezelligheid. Dat kan moeilijk zijn als je iemand mist, of als je vanwege je gezondheid daar niet aan mee kan doen. Dan is het goed als er een dorpsgenoot aanbelt met een attentie en een praatje. De kerk faciliteert dit, maar het doel is beslist geen evangelisatie. De meeste mensen die een bol krijgen zijn niet kerkelijk betrokken. De meeste vrijwilligers zijn dat ook niet. Dit is van en voor het dorp. Wij kennen niet iedereen en weten niet hoe de vlag erbij hangt achter de voordeur. We kunnen alleen vermoedens hebben, op grond van leeftijd van mensen en wat we horen over lief en leed. Omdat we niet alles weten hanteren we een ruime norm. Het kan dus zijn dat er bij jou aangebeld wordt door iemand met een amaryllisbol namens de kerk en dat je geen idee hebt waarom je die krijgt. Wij weten niet alles en spelen op safe door gewoon veel amaryllisbollen te bestellen en veel vrijwilligers te vragen. Als je kerngezond bent en alles gaat uitstekend en je krijgt toch een bol: doe er iets leuks mee. Mocht je nu denken: “Ik ken mensen voor wie dit goed zou zijn”, of “Ik vind dit een nuttige actie, ik wil ook wel een paar bollen bezorgen” meld je dan. Mijn mailadres is estherlangedijk2017@gmail. com. Namens de kerkenraad, Esther Langedijk. Mandeguod oktober 2025 | 13
14 | Mandeguod oktober 2025
Pier 21 Sy helpt elkenien, mar wa sjocht nei har? Theatergezelschap Pier21 presenteerde vandaag op de Meldkamer Ambulancezorg Noord-Nederland de nieuwe muziektheatervoorstelling En ik dan?. Een aangrijpend en muzikaal verhaal over mantelzorg, over de zoektocht naar balans wanneer zorgen voor een ander ten koste dreigt te gaan van jezelf. In En ik dan? volgen we Floor, een jonge vrouw die altijd klaarstaat voor anderen. Als kind moest ze thuis altijd inschikken, omdat haar broer Roel alle aandacht van hun ouders opeiste. Nu haar ouders zijn overleden, ligt de eerste verantwoordelijkheid voor hem bij haar. Ook in haar werk als verpleegkundig centralist op de meldkamer en in haar relatie met Sander neemt ze vanzelf de zorgrol op zich. Maar als iemand eindelijk iets voor háár doet, voelt ze zich schuldig en erg in de war. Hoeveel kun je geven voordat je jezelf verliest? Hiske Oosterwijk deelt het podium met acteur Lourens van den Akker en muzikant Jochem le Cointre. Regisseur Jos Thie. Wil je alvast even een indruk krijgen? Kijk dan op Youtube: www.youtube.com/watch?v=igux-a8hd0s Datum: vrijdag 7 november 2025 Aanvang: 20.00 uur Prijs: € 25,50 (geen pauze) Kaarten bestellen via: www.pier21.nl Mandeguod oktober 2025 | 15
16 | Mandeguod oktober 2025
Nieuws van het filmhuis Op 14 november de film “De terugkeer van de dansleraar” (2004) “Herbert Molin, oud-politieagent, wordt op brute wijze vermoord. Vriend en ex-collega Stefan Lindman reist af naar het Noord-Zweedse plaatsje Härjedalen, waar Molin in zijn afgelegen boerderij op brute wijze vermoord is. Op de plaats van de moord worden vreemde bloederige sporen aangetroffen: het blijken de basispassen van de tango te zijn.” Op 28 november de film “The motorcycle diaries”(2007) “Gebaseerd op de reisverhalen van Che Guevara, één van de leiders van de Cubaanse revolutie. In zijn memoires beschrijft Guevara de avonturen die hij samen met zijn beste vriend Alberto heeft gehad tijdens zijn tocht, begin 1952, door ZuidAmerika met de motor”. Op 12 december de film “Une belle course”(2022) “Madeleine, die 92 jaar oud is, belt met een taxi om naar het bejaardentehuis te gaan waar ze voortaan zal wonen. Ze vraagt Charles, de enigszins gedesillusioneerde taxichauffeur, om de plaatsen die belangrijk waren in haar leven, nog een laatste keer te bezoeken. Beetje bij beetje, terwijl ze zich een weg banen door de straten van Parijs, duikt er een buitengewoon verleden op dat Charles van streek maakt. Er zijn taxiritten die een leven kunnen veranderen”. Iemand meenemen die eens wil kennismaken met het filmhuis dan vinden wij dat heel gezellig. Iedereen is welkom. Komt u ook? Waar: MFC de Wjukken Tijd: Om 19.45 uur is de zaal open en om 20.00 uur begint de film. Entree: € 10 inclusief 1 consumptie. Met film groet van de filmcrew Anne, Marco, Klaas, Karin en Christa Mandeguod oktober 2025 | 17
Wjukkennieuws Praat van de Clincke Het is herfst, prachtige kleuren, nog een heerlijke temperatuur, overal bladeren, eikeltjes, kastanjes, genoeg te vinden voor een mooie herfsttafel. En niet alleen buiten, ook in De Wjukken is alles in een prachtige herfstsfeer. In dit mooie herfstseizoen beginnen we met goed nieuws. Het bestuur van de Wjukken is weer compleet, we zijn weer met zeven personen. Voor de zomer was Herman Koops al aangeschoven. Na de zomer zijn ook Hanneke Jokhan en Jaap Oosterwijk het bestuur komen versterken. Het is fijn om weer een voltallig bestuur te hebben met een grote verscheidenheid aan kwaliteiten. Vorige maand hadden we het al over de toneelgordijnen, het vervangen van alle gordijnen is een kostbaar, maar wel noodzakelijk project. Ondertussen hebben we naast het geld van de Hoxwierstermerk ook geld vanuit de PKN Mantgum Skillaerd en van de Ritske Boelema Gasthuis Stichting gekregen. De net opgehangen camera’s rond de Wjukken hebben de afgelopen maand hun 18 | Mandeguod oktober 2025 dienst bewezen, afgelopen maand hebben we al diverse keren de beelden bekeken. Het blijkt dat de camera’s goed werken en dat de beelden duidelijk zijn. In deze gevallen ging het niet om vandalisme, maar toch gaven de beelden duidelijke informatie. We hebben binnen het bestuur een protocol opgesteld voor het bekijken en het handelen naar aanleiding van de beelden. Zaterdag 4 oktober hebben we onze jaarlijkse vrijwilligersmiddag gehad, het thema was ‘Elfstedentocht’. Van vrijwilligers die pas in Mantgum wonen en het leuk vinden om mee te draaien in een van de vele vrijwilligersgroepen tot vrijwilligers die al sinds de start van de Wjukken hun steentje bijdragen. Wat een gezellige middag, met een terechte winnaarsgroep bij de Elfstedenvrijwilligers-kwis en een heerlijk stamppotbuffet.
Het culturele seizoen en het Filmhuis zijn weer begonnen, recent heeft iedereen het prachtig vormgegeven ‘Culturele programma Wjukken’ gekregen, alle voorstellingen, lezingen, films en nog veel meer staan hier in. Dit programmaboekje biedt zowel het filmhuis als de culturele commissie de ruimte om meer achtergrond te geven bij het programma. Laat je inspireren en kom langs! Kijk voor het bestellen van kaartjes op de vernieuwde website van de Wjukken, www.wjukken.nl Voor nu, op naar de winterse kou en oant sjen in De Wjukken! Namens het bestuur, Gea ten Hoeve Met hart voor dieren, in het hart van Fryslân Voor spoedgevallen 24 u./7d. bereikbaar. Oedsmawei 13, 9001 ZJ GROU Tel. 0566 - 60 14 64 E-mail: info@dierenartsgrou.nl Websites: www.dierenartsgrou.nl en www.bistedokter.nl Telefonisch spreekuur: maandag t/m zaterdag van 8.00 - 9.30 u. Spreekuren gezelschapsdieren uitsluitend op afspraak! Balie geopend: Maandag t/m vrijdag: 8.00 – 18.00 u. en zaterdag: 8.00 – 9.30 u. Mandeguod oktober 2025 | 19
Koöperaasje Duorsum Mantgum Energiebeleid: wat wil de gemeente en wat betekent dit voor Mantgum? Grote kans dat u het heeft gemist, maar deze zomer presenteerde de gemeente Leeuwarden haar beleidsprogramma Energie 2025–2030. In dit programma laat de gemeente zien hoe Leeuwarden in 2050 volledig energieneutraal wil zijn en, als tussendoel, hoe we in 2030 60% minder CO2 Het Leeuwarder energiebeleid Eerlijk gezegd is energieneutraliteit in 2050 niet iets typisch Leeuwardens, maar een wettelijke verplichting voortvloeiend uit de Klimaatwet. De 60%-reductie in 2030 is geen wet, maar een landelijke afspraak. De gemeente Leeuwarden verbindt aan deze nationale doelen wel enkele eigen accenten: 1. Sociaal rechtvaardig – Niemand mag in de energietransitie achterblijven. Inwoners die dit niet op eigen kracht kunnen, krijgen ondersteuning. 2. Volhoudbaar – De transitie is blijvend. Energieopwekking wordt steeds meer decentraal georganiseerd, zowel voor elektriciteit als warmte. De gemeente zet daarnaast stevig in op energiebesparing en duurzame mobiliteit. 3. Zorgvuldig ruimtelijk ingepast – Vraag en aanbod worden slim gecombineerd, met aandacht voor collectieve warmteoplossingen en de omgeving. Om deze ambities te realiseren, doet de gemeente een groot beroep op samenwerking met lokale partijen, onder een groeiende regierol van de gemeente zelf. 20 | Mandeguod oktober 2025 uitstoten dan in 2018. Maar wat betekent dit voor Duorsum Mantgum? Zienswijze Wat betekent deze visie voor Duorsum Mantgum? Onze brede doelstelling sluit goed aan bij die van de gemeente, maar de uitvoering blijkt lastig. De gemeentelijke doelen rond energieopwekking, distributie, besparing en transitie zijn helder, maar het hoe blijft vaag. Ook de rol van lokale spelers, zoals Duorsum Mantgum, wordt niet concreet gemaakt. De gemeente benoemt nauwelijks wat er van inwoners wordt verwacht. Natuurlijk: we moeten isoleren, warmtepompen plaatsen en zuinig omgaan met energie. Maar op lokaal niveau blijven keuzes uit. Wat betekent dit voor energiecoöperaties, instellingen en bedrijven? Voor Duorsum Mantgum is die onduidelijkheid een probleem. Welke expertise moeten we opbouwen? Hoe ziet goed bestuur eruit? En hoe betrekken we jongere inwoners? Nu bestaat het bestuur vooral uit oudere mannen, terwijl juist de generatie die straks de gevolgen van de energietransitie ervaart, zou moeten meedenken en meebeslissen.
Ons voorstel aan de gemeente Leeuwarden Duorsum Mantgum wil graag positief en constructief met de gemeente meedenken, maar tegelijk tempo maken met onze eigen doelstellingen. We hebben daarom aangeboden om de technische en sociale energieopgave van Leeuwarden te vertalen naar onze lokale situatie in Mantgum – en die vervolgens ook uit te voeren. Ons streven: een eerlijke, volhoudbare energievoorziening die past binnen de landschappelijke context van Mantgum. Dit is geen klein programma. Als bestuur en werkgroep kunnen we dit niet alleen. We hebben organisatorische en financiële ondersteuning nodig van de gemeente. Daarnaast is de actieve inzet van onze inwoners onmisbaar – vooral van de leeftijdsgroep 30 tot 50 jaar, die de energietransitie direct en persoonlijk zal meemaken. Mantgum gaat voor duurzaam – doe je mee? De energietransitie komt eraan, welke keuzes de gemeente ook maakt. Niet over tien jaar, maar nu. En in Mantgum willen we daar niet op wachten. Duorsum Mantgum wil aan de slag om ons dorp klaar te maken voor een eerlijke, duurzame toekomst. Maar dat lukt niet zonder jou. Ben je tussen de 30 en 50 jaar? Dan is dit jouw moment. Jij woont hier, werkt hier, leeft hier – en straks merk jij het meest van de veranderingen. Dus waarom zou je niet meedenken en meebeslissen? We zoeken mensen die willen helpen. Of je nu handig bent, goed kunt organiseren, ideeën hebt of gewoon iets wilt bijdragen – we kunnen je gebruiken. Ons doel? Een lokaal energieplan dat écht werkt voor Mantgum. Met hulp van de gemeente, maar vooral met hulp van jou. Interesse? Stuur een mail naar info@duorsummantgum.frl en sluit je aan. Samen maken we Mantgum klaar voor de toekomst. Mandeguod oktober 2025 | 21
Jasper Tim Hoekstra genomineerd voor Geschiedenisdocent van het Jaar 2025 Een Finaleplaats uit Passie Voor ons, Johan en Cobi Hoekstra, was 4 oktober jongstleden een bijzonder trotse dag. Dat was niet alleen omdat we onze lieve hond Fenna extra in de watten konden leggen; het was vooral de dag dat onze zoon Jasper, geboren en getogen in Mantgum, bij de laatste drie finalisten hoorde van de verkiezing ‘De geschiedenisdocent van het jaar 2025’. De passie voor geschiedenis zat er bij Jasper al vroeg in. Als kind en tiener was hij altijd geïnteresseerd; zo wilde hij in het verleden al meewerken aan een werkgroep om de geschiedenis van Mantgum in kaart te brengen. Die interesse is uitgegroeid tot zijn beroep: hij studeerde geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen en werd docent, mede gestimuleerd door zijn eigen geschiedenisdocent van vroeger. Dat hij nu door zijn leerlingen en docenten werd voorgedragen voor deze nationale prijs, en door een professionele jury werd beoordeeld, voelde als een geweldige “kers op de taart”. 22 | Mandeguod oktober 2025
De weg naar de finale was lang en spannend. De strijd begon met maar liefst 200 genomineerden. Na diverse selectierondes bleven er 20 over, waarna vakdocenten op hun werkplek de kandidaten beoordeelden. Hierdoor bereikte Jasper de laatste acht. Uiteindelijk bleef Jasper als een van de drie finalisten over. Als sluitstuk van de competitie moesten zij in het Rijksmuseum in Amsterdam een les geven die werd beoordeeld door een jury van hoogleraren en docenten. Helaas won Jasper de eerste prijs niet, maar onze trots op onze geschiedenisdocent is er niet minder om! Het feit dat hij zo ver is gekomen, is al een enorme erkenning voor zijn talent en toewijding. Inmiddels staat hij niet stil: Jasper heeft een eigen, vernieuwende digitale lesmethode ontwikkeld: Geschiedenis Vandaag, die op diverse scholen wordt gebruikt. Daarnaast deelt hij zijn passie via deze website: www.geschiedenisvandaag.nu. Johan en Cobi Hoekstra De Sint vaart weer door wind en regen, Zijn route leidt dit jaar langs onze wegen. Naar Mantgum komt hij, met paard en Piet, Een warm onthaal, dat mist hij niet! Bij de basisschool klinkt vrolijk gezang, De kinderen wachten al zó lang. De Pieten oefenen hun dans en lach, En stoppen wat lekkers in elke tas. Maar ook de peuters staan paraat, Hun glimlach heeft de Sint geraakt. Dus kom erbij, Mantgumers, groot en klein, Sinterklaas zal weer in Mantgum zijn! Dus lieve Mantgumers, groot en klein, 5 december zal het weer zover zijn! Met pakjes, pepernoten en veel plezier, roept iedereen blij: “De Sint is weer hier! Mandeguod oktober 2025 | 23
24 | Mandeguod oktober 2025
Wachtsjend op sterk iis? De lêste tiid is der in hiele koloanje earrebarren (ooievaars) te finen by de iisbaan: de ljochtmêsten ha elk twa lampen oan wjerskanten. Ideaal foar twa fûgels op elk in lampe. Bytiden sit de hiele rigele ljochtmêsten sawat fol mei de readskonkige fûgels. In majestueus gesicht! Flakby is ek noch de mêst fan de brânwarkazerne: ek in ideaal plak foar dizze bisten. Alles meiinoar binne der wol ris 14 fûgels teld. En dan te betinken dat it meast eksoatyske bist yn dizze omkriten eartiids in ielreager (blauwe reiger yn geef Nederlânsk) wie… Johan van der Werf hat in stikmannich earrebarren op harren troan ferivige. Lys Scarse Collecte Nierstichting De collecte voor de Nierstichting heeft in 2025 € 851,63 opgeleverd. Iedereen van harte bedankt voor de bijdrage. Namens de Nierstichting, Esther Langedijk. Mandeguod oktober 2025 | 25
Korfbalvereniging WWC viert haar gouden (en meer) jubileum Het is u vast niet ontgaan. De samenwerking en latere fusie tussen de Korfbalverenigingen uit Wiuwert en Mantgum is op 18 oktober groots gevierd met een jubileumfeest voor jong en oud. Meer dan 200 mensen, groot en klein, jong en oud tussen de 4 en 90+ waren van de partij op de sportvelden van Wiuwert en Mantgum om mee te doen met de spelletjes middag, het Pjuktoernooi en de andere festiviteiten. In een heuse WWC modeshow zagen leden en oud-leden, ouders, sponsoren en anderen de 55 jaar aan zich voorbij trekken met aansluitend een speciale erkenning voor onze clubscheidsrechter Auke Wiersma die al 33 jaar lang zo’n 30 wedstrijden per jaar voor z’n rekening heeft genomen. Hulde! De Memorylane met talloze teamfoto’s, oude stukjes uit het clubblad en ander bewaard materiaal en een Wall of Fame met vele oude of eigenlijk jonge gezichten behorende bij de spelerskaarten van weleer werden met hilariteit en gedeelde herinneringen ontvangen. In DE GROTE REN JE DE RAMBAMKWIS moesten de vertegenwoordigers van de 15 teams zich veelal rot rennen naar een van de 3 vakken 26 | Mandeguod oktober 2025
De “wist u datjes út it ferline” foelen al gau oer de tafel(s): in pear dêr fan wolle jim net ûnthâlde: • Wist u dat Jappie de Vries (W.T.E.F 1969) en Renske Santema (WarDy 1970), ek oanwêzich op it feest, de earsten wiene fan in hiele rige kuorbalstellen dy’t yn de rin fan de jierren troud binne? • Dat der fan alle oanwêzigen op it jubileumfeest wol 5 Wiersma’s, 8 Terpstra’s, 10 De Vriezen en mar leafst 13 Fopma’s wiene? (net allegear famylje fan elkoar, hear) • En dat de lûdste Fopma der noch net iens by wie? • Dat opfoel út de âlde Koerrinnerpraatsjes dat der net folle oer Hindrik Poppema sels yn stie? op het toneel voor het geven van het goede antwoord op allerlei korfbalvragen, belevenissen en weetjes over kv. WWC. Onder het genot van een hapje en (meerdere) drankjes en muziek van DJ Gerrit en later op de avond van DJ Erik werd het al met al een zeer geslaagde jubileumdag. • Dat Hidde Jonker yn 1 wedstriid ris 10 doelpunten skoard hat? • Dat der nei it feest ek wer nije wist u datjes skreaun wurde kinne? • Dat dit oer 20 jier, hooplik by it 75 jierrich jubileum fan kv WWC, jim op it toaniel ferteld wurdt? • Dat net elts nei ôfrin de koartste/snelste wei werom nei hûs nommen hat? • Dat de frijwilligers efter de bar yn de Wjukken har beslist net ferfeeld ha? • Dat de jubileumkommisje harren by deze tige tank sizze wol foar harren ynset? • Dat it doel fan it jubileumfeest kv WWC 55 jier “We meitsje der meielkoar en foarelkoar in feest fan ferbining en werkenning“ tige slagge is. • Dat de byhearrende foto’s foar harsels sprekke? Mandeguod oktober 2025 | 27
onderhoud verbouw restauratie renovatie nieuwbouw advies Skillaerderdyk 15, Mantgum www.klaversma.nl telefoon: 058 250 16 19 bouwbedrijf@klaversma.nl 28 | Mandeguod oktober 2025
EKSTRA FOARSTELLING De Wals (try-out) Fan Bennie Huisman en Tseard Nauta We krigen de fraach fan Bennie Huisman om in try-out fan syn nije foarstelling yn ’e Wjukken hâlde te kinnen. No, dêr wiene we fluch út, dat moat altyd wêze. Kinne jimme freed dêrfoar moai mei syn allen nei de film en dan dy sneon nei “De Wals”. In wykein fol kultuer. Wat wol in mins noch mear. Ja, in drankje yn it skoft. No, dat sit by de priis yn. “De Wals” folget it libben fan in sjonger dy’t weromsjocht op syn lange libben. In libben mei in stim, mei muzyk, mei taal, mei lieten en ferhalen. Wat is der oerbleaun fan syn dreamen, fan syn ferwachtings? Wat hat er eins bydroegen oan de lytse en de grutte wrâld om him hinne. Hie er net better wat ‘nuttigers’ dwaan kind as sjonge, dichtsje, muzyk meitsje en fertelle? Bennie Huisman (1947) is al mear as 40 jier sjonger, dichter, ferteller en muzikant. Hy sjongt en skriuwt yn meardere talen en hat gâns publisearre: gedichten, mei en sûnder muzyk, reisferhalen, biografyen en romans. Hy wie faak op ús Omrop te hearren. Tseard Nauta (1962), út Baard, en we kinne him fan “Dy Gojim”, slacht al syn hiele libben yn de muzyk om. Hy is troch de tiid hinne thúsrekke op in foech tweintichtal snaar-, toets- en blaasynstruminten. Mei leafde foar muzyk, mar ek foar taal en ferbylding hat er in poadium fûn yn it (muzyk-)teater. Cultuurcommissie Wjukken Datum: sneon 29 novimber 2025 Oanfang: 20.00 oere Priis: € 12,50, ynklusyf drankje yn it skoft Kaarten bestelle: Op ’e website Wjukken Mandeguod oktober 2025 | 29
Galemahiem van start onder toeziend oog van Seerp van Galema Al meer dan misschien wel 15 jaar, toen Mantgum nog onderdeel was van de gemeente Littenseradiel, wordt er gesproken over woningbouw aan het terrein tegenover het voormalige gemeentehuis. Uiteindelijk heeft bouwbedrijf Klaversma het initiatief genomen en er een plan voor gemaakt. De uiteindelijke bouw wordt gedaan door bouwbedrijf SHP Vastbouw uit Grou. Op donderdagmiddag 9 oktober was het feestelijke moment om de eerste paal de grond in te slaan. Onder toeziend oog van de uit de dood herrezen Seerp van Galema werd de grond overgedragen aan de nieuwe bewoners. Ook wethouder Hein de Haan deed een woordje en samen met de nieuwe bewoners werd symbolisch de eerste paal de grond in gedrukt. Op het terrein worden 9 levensloopbestendige appartementen gebouwd. Er zijn nog enkele te koop. Voor wie de bouw wil volgen is er een bankje geplaatst dat uitziet op het bouwterrein. Acht jaar dromen, plannen en overleggen... en nu is het eindelijk zover! De schop is de grond in gegaan voor twéé bijzondere bouwprojecten in Mantgum. Samen dromen, samen bouwen! Na jaren van plannen, overleggen en onderzoeken — en ja, ook een paar grijze haren verder — was het vorige week eindelijk zover: de start van twéé prachtige bouwprojecten in Mantgum! Hoewel Galemahiem en het CPO-project elk hun eigen karakter hebben, delen ze één ding: een lang en intensief voortraject van ruim acht jaar. Juist daarom voelt het extra bijzonder dat de schop nu écht de grond in is gegaan. 30 | Mandeguod oktober 2025
Voor Galemahiem sloegen we donderdag de eerste paal, waarbij Seerp van Galema (alias Skelte Anema) op ludieke wijze de grond overdroeg aan de toekomstige bewoners. De bouw van de negen luxe appartementen wordt uitgevoerd door SHP Vastbouw. Zaterdag 11 oktober vierden we ook de start van het CPO Mantgumproject (12 woningen). Samen met de bestuursleden Elmer de Wit, Rein Veenstra, Arjen Klaversma en Tjepko K. Jansen, de leden van de CPO-vereniging en alle betrokken partijen ging de eerste schep de grond in. Ook hierbij gaf wethouder Hein de Haan het officiële startsein, door symbolisch het straatnaambord te onthullen. Na jarenlang droomhuizen voor anderen te realiseren, mogen we nu eindelijk zelf gaan dromen over onze eigen woonwens. Wat hieruit gaat groeien? Daar zijn we ontzettend benieuwd naar! Maaike Kuipers Eef Heinhuis - ervaren trainer Mindfulness categorie 1 MBSR - MBCL - IMP Zenmeditatie Meer weten? T 0612822712 eefheinhuis@8je.nl • www.8je.nl Dokter Fokkewei 10, Mantgum Mandeguod oktober 2025 | 31
Wat hinget der oan de muorre by Klaasje By my hinget der fan alles oan de muorre, mar as ik dan der sa by del gean dan giet it in soad oer de âlvestedetocht. Der hinget in grut tegeltablo fan de tocht fan 1963. Dat hat Haije syn heit krigen fan Schweigmann doe’t hy mei pensjoen gie. It taferiel is miende ik skildere yn de buert fan Wytmarsum. Neidat pake Klaas stoarn is, is it by ús terjochte kaam. Ek hingje der in soad âlvestedekrúskes by my oan de muorre. De measte krúskes binne fan myn skoanheit Klaas de Jong fan Jorwert. Mar der is ien bysûnderen by, dat is gjin krúske mar in rûntsje. Dat is omdat hy doe yn 1947 fan it iis ôfhelle is omdat it te gefaarlik waard. Dat rûntsje hinget oer it middelste krúske hinne. Yn 1954 hat hy it wol útriden, en yn 1963 wie hy sels sa ferstannich om op te hâlden. De ûnderste trije binne fan myn man Haije. Dy binne fan 1985, 1986 en 1997. Dêrnei hat it noch nea wer kinnen. Ek ha ik in âlvestedebrevet oan de muorre hingjen. Dat is ek fan Haije. It brevet krije jo as jo de tocht op redens, op ’e fyts en geande foet ôflein ha (dat geande foet fynt eltsenien altyd wol apart). Foar de útrikking moasten wy doe nei de pleats fan Ed Nijpels yn Diken. En dan is der ek noch in âlvestedeleppel. Dy hat Haije op syn jierdei krigen doe’t hy 32 | Mandeguod oktober 2025
50 jier waard. Op de achterkant ha wy syn tochten gravearje litten, mei romte foar mear, mar spitigernôch binne der net mear west. Ik hoopje dat it dochs nochris safier komt dat it wer in âlvestêdewinter wurdt, dan kin ik dan de leppel trochjaan oan ús Klaas dy’t al lid is fanôf syn achtjinde jier. Fierders hingje der noch wat Jorwerter saken oan de muorre, in tekening fan ús hûs yn Jorwert, makke troch Douwe de Bildt, in skilderij fan de toer fan Jorwert makke troch Vassilev en in ierdewurk board mei ek wer de toer fan Jorwert. Dêrom wol ik de pinne mar trochjaan oan in oare âld Jorwerter: Sybren. Klaasje de Jong-Blumers Mandeguod oktober 2025 | 33
Tenten en toebehoren voor elke gelegenheid Tenten- en Partyverhuur www.wiersmatenten.nl 34 | Mandeguod oktober 2025
Verenigingen Vereniging Biljartvereniging Mantgum Bridgeclub CPO Mantgum Doarpsmienskip Mantgum Fûgelwacht Mantgum Iisclub De Twa Doarpen Jeu de Boulesvereniging Wjukslach Keatsferiening Jacob Klaver Korfbalvereniging WWC Loopgroep Rûnom Mantgum Mannenkoor Mantgumer Maten Mantgumer Tennisclub Merke Commisje Mantgum Muziekvereniging Harmonie Weidum Oudercommissie De Gielguorde Resitearkolleezje Frisia 1874 Soos 60+ Stichting Wjukken Wietwetterklup Contactpersoon / email Mark Kracht Tjerkje Postma Arjen Klaversma - cpomantgum@gmail.com Annemarie Meetsma - doarpsmienskip@gmail.com E. van der Hem J. van der Werf G. Terpstra J. Cuperus - info@jacobklaver.nl bestuur@kv-wwc.nl D. Lont J. Noorman Willemijn Koopmans-van Hasselt - tennismantgum@gmail.com Carina Faber-Kolker - carinakolker-@outlook.com J. de Boer - info@harmonieweidum.nl ocgielguorde@gmail.com Frisia1874@gmail.com C. Kaspers bestuur@wjukken.nl R. de Groot Telefoon 06 22 005 381 058 251 96 81 058 250 11 44 058 250 14 34 06 20 557 123 06 13 146 695 06 51 221 165 06 55 454 603 06 41 767 042 06 15 23 22 18 058 251 94 02 058 250 14 05 06 20 191 971 06 51 96 89 90 Witte jim dat… → … vanaf 25 november, de Internationale Dag voor de Uitbanning van Geweld tegen Vrouwen, tot 10 december, de Internationale Mensenrechtendag, de Wjukken oranje kleurt? (www.orangetheworld.nl) Mandeguod oktober 2025 | 35
Activiteiten november Datum Zaterdag 1 november Maandag 3 november Activiteit Herfstmarkt Bestuursvergadering MFC Wjukken Dinsdag 4 november Doarpskeamer BINGO start 14.00 uur (minimaal 8 deelnemers) Volhoudbaar Mantgum Donderdag 6 november Vrijdag 7 november Dinsdag 11 november Doarpskeamer Sjoelcompetitie start 10.00 uur Theater arrangement voor Mantelzorgers Pier 21 voorstelling ‘en ik dan’ Doarpskeamer Kaarsen decoreren met was start 14.00 uur Donderdag 13 november Doarpskeamer Bonbons maken met Martine Vonk 10.00 uur deze workshop is vol Jaarvergadering Merkecommissie Herensoos Vrijdag 14 november Filmhuis: De terugkeer van de dansleraar (thriller) Zaal open vanaf 19.45 uur Zondag 16 november Dinsdag 18 november Boerdspullen Doarpskeamer Koffie met een praatje, kom gezellig langs. Tijd 11.00 uur 19.30 uur 13.00 uur 19.30 uur 9.00 uur 17.00 uur 20.00 uur 13.00 uur Locatie MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFCWjukken MFC Wjukken 9.00 uur 20.00 uur 19.30 uur 20.00 uur 13.30 13.00 uur MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken 36 | Mandeguod oktober 2025
Datum Activiteit Tijd Doarpskeamer Donderdag 20 november UP gesprek start 10.00 uur, Onderwerp ‘Veerkracht’ afsluiten met een kopje soep. Locatie afhankelijk van de grootte van de groep Opkeamer of Kelder. Oud papier Dinsdag 25 november Woensdag 26 november Doarpskeamer Naaldvilten van kerstbal start 14.00 uur Workshop Macramé Gaat alleen door bij meer dan 5 deelnemers. Kosten € 40,incl. koffie/thee en iets lekkers Donderdag 27 november Doarpskeamer Ochtendje Inez start 10.30 uur Repair café Herensoos Vrijdag 28 november Filmhuis: The motorcycle diaries, epische reis door Zuid Amerika. Zaal open vanaf 19.45 uur Zaterdag 29 november Zondag 30 november Dinsdag 2 december Bennie Huisman en Tsead Nauta, voorstelling ‘De Wals’, try out MFI eetcafé Rudolf Nammensma Klassieke Muziek beluisteren 9.00 uur MFC Wjukken Locatie Gehele dag 13.00 uur 19.30 uur 9.00 uur Parkeerplaats bij MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken 19.30-21.00 uur MFC Wjukken 19.30 uur 20.00 uur 20.00 uur 17.00 uur MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken 14.00-16.00 uur MFC Wjukken Mandeguod heeft een nieuw mailadres. mandeguod@mantgum.com Mandeguod oktober 2025 | 37
Weekagenda Maandag Yoga AMV Harmonie 2002 Keatstraining gr. 3 en 4 fan de basisskoalle Keatstraining gr. 5 o/m 8 fan de basisskoalle Medische fitness Fanfare ’Harmonie Weidum’ Oefenavond Mannenkoor Mantgumer Maten Zenmeditatie Dinsdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Medische fitness Urker Vishandel Doarpskeamer Biljarten 60+ Bootcamp door Sander Hageman Yoga van Veronica Aukes Flow Yoga, Studio Fitaal Woensdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Klaverjasklub 60+ 60+Soos Medische fitness Bodyflow, Studio Fitaal Pilates, Studio Fitaal Malletband ‘Harmonie Weidum’ Tennislessen namens de Mantgumer Tennisclub Donderdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Medische fitness Vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) Cognitieve fitness Doarpskeamer Pianoles Sambrini’s Pizza Hardloopgroep Rûnom Mantgum Jeu de boules competitie Naailes Yoga, YogaRutger Vrijdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Bridgen Biljartcompetitie Zaterdag Bootcamp door Sander Hageman Zondag Jeu de boules Instuif 9.30 uur MFC Wjukken 15.30 uur OBS de Gielguorde 13.00 uur MFC Wjukken 17.15-18.00 oere Sportfjild 17.00 – 18.00 oere Sportfjild 18.00 - 19.00, 19.00 - 20.00 en 20.00 - 21.00 uur Praktijk FYSIOBOS 19.30 - 21.00 uur Dorpshuis Weidum 20.00 uur MFC Wjukken 19.45 - 21.30 uur Dokter Fokkewei 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 9.00 - 10.00 uur Praktijk FYSIOBOS 15.30 - 18.00 uur Bij de Poiesz 13.00 - 17.00 uur MFC Wjukken 14.00 - 16.00 uur MFC Wjukken 19.00 - 20.00 uur Schoolplein 19.00 - 20.30 uur MFC De Wjukken 19.25 - 20.25 uur en 20.30 - 21.30 uur Basisschool de Gielguorde 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 13.30 uur MFC Wjukken 13.30 uur MFC Wjukken 18.00 - 19.00 uur en 19.00 - 20.00 uur Praktijk FYSIOBOS 19.00 uur Basisschool De Gielguorde 20.00 uur Basisschool De Gielguorde 19.30 - 21.30 uur Dorpshuis Weidum Tennisbaan bij de Wjukken 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 9.00 - 10.00 uur Praktijk FYSIOBOS 09.00 - 10.00 uur MFC Wjukken 10.15 uur MFC Wjukken 9.00 - 12.30 uur MFC Wjukken 14.50 - 21.30 uur MFC Wjukken 17.00 - 19.00 uur Bij de Poiesz 19.30 uur 19.30 uur Bij mfc Wjukken Bij mfc Wjukken 19.30 – 21.30 uur MFC Wjukken 20.00 - 21.00 uur Basisschool De Gielguorde 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 14.00 - 17.30 uur MFC Wjukken 19.30 uur Café Bonnema 09.00 - 10.00 uur Schoolplein 14.00 uur Bij MFC Wjukken 38 | Mandeguod oktober 2025
Instellingen Instelling Amaryllis | Sociaal Dorpenteam Zuid Apotheekhoudende Huisarts Bergwerff Buitenschoolse opvang De Vrijbuiters Doarpskeamer Nij Baarderadiel Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Dokterswacht Friesland Gastouderopvang It Swânnennest E. Hartvelt Karin van Beest R. de Groot G. van der Heide Gastouderopvang Seerôvers en Lânrotten J. Wijnja Gemeente Leeuwarden, klein leed Gezondheidscentrum It Kleaster Kinderopvang It Flinterke Logopediepraktijk Mantgum Mantgum Foar Inoar Mindfulnesstraining en zenmeditatie E. Hartvelt A. Wijnstra foarinoar@mantgum.com Eef Heinhuis Peuteropvang ‘De Pukkewjuk’ (‘Kids First’) E. Hartvelt Politie Service Centrum Praktijk Fysiotherapie FYSIOBOS Shiatsu & Massagetherapie Studio Fitaal Tandartsenpraktijk Mantgum Yoga instituut Veronica Aukes YogaRutger S. Bos Ant Folkerts M. Ypma Veronica Aukes Rutger Feitsma info@yogarutger.nl Wilt u ook bij deze instellingen vermeld staan? Stuur dan een e-mail naar mandeguod@gmail.com en wij nemen contact met u op. Wijkagent Iedere eerste dinsdag van de maand aanwezig voor vragen in de Wjukken van 14.00 - 16.00 uur. Oud papier kunt u eens per 4 weken op donderdag naar de containers bij de parkeerplaats tegenover het voormalige gemeentehuis en de parkeerplaats bij de Wjukken brengen. Voor informatie mail ocgielguorde@gmail.com Waar zijn in Mantgum AED’s aanwezig? MFC Wjukken (dag en nacht) hoofdingang gebouw Poiesz Supermarkt, alleen tijdens openingstijden Praktijk Fysiotherapie FYSIOBOS, werkdagen 08.00 - 18.00 uur Treinstation Mantgum Wat te doen bij een incident: eerst 112 bellen. Mandeguod oktober 2025 | 39 info@fysiobos.nl info@massagepraktijkantwerk.nl info@tandartsenpraktijkmantgum.nl bestuur@wjukken.nl rsdegroot@terphus.nl dokterswacht.nl Contactpersoon Email praktijkbergwerff@ezorg.nl apotheekbergwerff@ezorg.nl Telefoon dorpenteamzuid@amaryllisleeuwarden.nl 0566 625 151 0517 34 12 72 0517 34 27 26 itkleaster@ezorg.nl 088 035 04 00 06 37 342 540 06 51 968 990 0850 820 820 058 250 15 23 058 250 19 52 058 257 66 66 058 763 45 13 088 035 04 00 06 27 064 994 06 83 71 32 10 06 12 822 712 088 035 04 00 0900 88 44 058 250 14 14 06 52 133 130 06 42 012 203 058 250 17 81 06 47 139 027 06 39 636 423
Terugblikken en vooruitkijken Doarpskeamer Nij Baerderadiel We zijn los met het nieuwe seizoen. Wat was het een geslaagde open dag op 27 september. Koffie met lekkers gemaakt door onze dorpsbakkers. Zo fijn dat er altijd weer bereidheid is om hierbij te helpen. De workshops zijn leuk bezocht, wat was er te doen: het mozaïeken van onderzetter als voorproefje op het maken van een dienblad en het maken van een macramé hanger. Marina Dolstra heeft beide workshops begeleid. De kinderworkshop was ook weer leuk. Lys Scarse en Roely van der Veen hebben geholpen bij het maken van een prachtige egel en er konden kastanjes worden beschilderd. De jeugd was uiteraard in de Kelder! Voor de jeu de Boules was er heel veel belangstelling. Het weer was prachtig. Ze hadden een heerlijke middag. Tussendoor nog even borrelen met lekkere hapjes en de afsluiting als vanouds met een buurtmaaltijd. Er was genoeg en iedereen ging voldaan naar huis. Kortom een fantastische dag met dank aan iedereen die een bijdrage hieraan heeft geleverd. Bij de verloting waren er prachtige prijzen te winnen. Iedereen die iets beschikbaar heeft gesteld, hartelijk bedankt. De verloting was een succes en met dit extra kan de Doarpskeamer Nij Baerderadiel een groot aantal workshops kosteloos aanbieden. 40 | Mandeguod oktober 2025
De Sjoelcompetitie is gestart. De eerste keer waren er acht deelnemers. En het wordt een spannend seizoen!. Twee deelnemers scoorden deze eerste keer ruim boven de 300 punten! Geweldig. Nog even uitleggen hoe het ook al weer gaat. Er wordt vijf keer gespeeld. Iedere eerste donderdag van de maand (behalve 1 januari, die is verschoven naar 8 januari) en de beste drie keer tellen mee voor het klassement. In maart is het kampioenschap en dan is ook de prijsuitreiking van de competitie. Voel je uitgedaagd! Vind je het leuk om gewoon het spelletje te spelen, kom gezellig langs. Rinske de Boer en Marianne Dirckx hebben deze maand drie workshops ‘herfststukje’ begeleid. Wat leent de herfst zich ook goed voor zo’n stukje. De kleuren zijn prachtig. 20 dames hebben meegedaan en zijn met een juweel naar huis gegaan. In december is het kerststukje. Wil je hieraan meedoen, geef je snel op. Vol is vol en er zijn al veel aanmeldingen. Tijdens de Kreamiddei was er veel belangstelling voor het naaldvilten. Dit keer kaarten. Het is altijd weer verrassend wat voor mooie voorstellingen er worden gemaakt. Super leuk! En hoe leuk is het om zo’n kaart te ontvangen. → Mandeguod oktober 2025 | 41
Wat staat er in november op het programma. Allereerst is er op dinsdag 4 november 14.00 uur Bingo. Weer mooie prijzen en ik weet zeker dat het een leuke middag zal zijn. De Bingo gaat alleen door bij een minimale deelname van 8 personen. Zijn er minder, dan doen we alleen maar één ronde. Donderdag 6 november is de tweede ronde sjoelcompetitie. We beginnen om 10 uur, je bent de hele ochtend welkom en kunt ook gerust om 11 uur beginnen met sjoelen. Tijdens de Kreamiddei op 11 november om 14.00 uur kunnen kaarsen worden gedecoreerd. Er zijn was-vellen waaruit je de decoratie kunt snijden, knippen, etc. Er zijn een paar voorbeelden. Je gaat naar huis met je eigen unieke kaars. Op donderdag 13 november om 10 uur neemt Martine Vonk ons mee in het maken van bonbons. De workshop is al vol. We zijn benieuwd wat voor lekkers de deelnemers gaan maken. Mogelijk dat in overleg met Martine er volgend jaar nog een moment wordt gekozen om deze workshop aan te bieden. Dan voor degene die er nu niet bij konden zijn. Donderdag 20 november 10 uur is alweer het tweede UP gesprek. Dit keer is het onderwerp Veerkracht. Na afloop napraten onder het genot van een kopje soep. Hillie Smink begeleidt het gesprek. Dinsdag 25 november om 14.00 uur kunnen we weer bezig met het naaldvilten van een kerstbal. Ook hier is het al behoorlijk vol. Nog een enkel plekje beschik baar. Wil je het eens proberen, geef je snel op. De maand wordt op 27 november om 10.30 uur afgesloten met een optreden van Inez Timmer. Zij gaat ons verrassen met een gevarieerde muzikale voorstelling. Vorig seizoen was zij ziek dus deze voor stelling zat nog in het vat. We zijn heel blij dat Inez dit voor de Doarpskeamer wil doen. Op 1 november is de herfstmarkt. De Doarpskeamer heeft ook altijd een kraampje. Dit jaar zal de opbrengst worden overgemaakt aan het goede doel van Serious Request. Dit jaar zamelen zij geld in voor ‘Spieren voor Spieren’. De Doarpskeamer Nij Baerderdadiel is een plek om elkaar te ontmoeten, om mee te doen, te leren en als je vragen hebt dan kun je er ook terecht. De maatschappelijk werkers van Amaryllis zijn niet meer standaard aanwezig tijdens de openingsmomenten, er kan wel een afspraak worden gemaakt en dan kan het gesprek in de Opkeamer worden ingepland. Volg ons op facebook, daar laten we zien wat er allemaal komt. FB: Doarpskeamer Nij Baerderadiel of wordt lid van de Whatsapp groep ‘Agenda Doarpskeamer’ Karin van Beest Coördinator Doarpskeamer Nij Baerderadiel 42 | Mandeguod oktober 2025
Dinsdag 4 november BINGO, start 14.00 uur minimaal 8 deelnemers. Donderdag 6 november 2e Ronde sjoelcompetitie, start 10.00 uur. Dinsdag 11 november Kaarsen decoreren, start 14.00 uur. Donderdag 13 november Bonbons maken met Martine Vonk, start 10.00 uur. Dinsdag 18 november Koffie en een praatje, start 10.00 uur. Donderdag 20 november UP gesprek start 14.00 uur, onderwerp ‘Veerkracht”. We sluiten af met een kopje soep. De locatie is de Opkeamer. Dinsdag 25 november Naaldvilten van kerstbal, start 14.00 uur. Donderdag 27 november Ochtendje Inez, start 10.00 uur. Inez Timmer trakteert ons op een gevarieerde muzikale voorstelling. Dinsdag 2 december Kerstboompje van macramé, start 14.00 uur. Donderdag 4 december 3e Ronde sjoelcompetitie, start 10.00 uur. Dinsdag 9 december Donderdag 11 december Circuit met spelletjes, start 10.00 uur. Dinsdag 16 december Windlichtje voor de kerst, start 14.00 uur. Inclusief koffie met wat lekkers. Kerststukje, start 14.00 uur. Kerststukje, start 19.30 uur. Kosten bedragen € 15,00 inclusief koffie en lekkers. Donderdag 18 december Kerststukje, start 10.00 uur, kosten € 15,00 bij voldoende opgaven. Inclusief koffie en lekkers. UP gesprek start 10.00 uur, onderwerp ‘Loslaten’. We sluiten af met een kopje soep. De locatie is de Opkeamer. Dinsdag 23 december In de Kelder wordt een kerstfilm gedraaid, start 15.00 uur. Na afloop krijgen de kinderen warme chocomel. Op ‘e Clincke is het een gezellig samenzijn om met elkaar het jaar af te sluiten, start 14.00 uur. Donderdag 25 december 1e kerstdag. Geen Doarpskeamer. Dinsdag 30 december Geen Doarpskeamer ivm oliebollen bakken. IEDEREEN IS VAN HARTE UITGENODIGD OM MEE TE DOEN!! Doarpskeamer is geopend op: dinsdagmiddag van 13:30 – 16.30 uur & donderdagochtend 9:30 - 12:30 uur MFC Wjukken, Om ’e terp 21 9022 BD Mantgum Volg ons via facebook Doarpskeamer Nij Baerderadiel Amaryllis is bereikbaar op 0566-625151 en op afspraak aanwezig. Mandeguod oktober 2025 | 43 DECEMBER NOVEMBER
44 | Mandeguod oktober 2025
Mantgum Foar Inoar Zondag 30 november staat er weer een Eetcafé gepland. Vanaf 17.00 uur ben je welkom voor een gezellig etentje met een voorgerecht, keuze uit meerdere hoofdgerechten en een dessert. Kosten: 8 euro per persoon. Drankjes zijn zoals gebruikelijk voor eigen rekening. Vind je het gezellig om in informele sfeer bij te praten of kennis te maken met dorpsgenoten? Schuif dan gezellig aan! Iedere volwassene is welkom. Aanmelden voor 23 november via foarinoar@mantgum.com of telefonisch via 06 22 19 34 87 (Siebolt). We kopen in op het aantal deelnemers, dus mocht je onverhoopt toch verhinderd zijn, graag een belletje. We verwelkomen je op de 30ste!! Om alvast te noteren: het volgend eetcafé vindt plaats op zondag 28 december 2025. Let op dit is een middag/avond eetcafé. Aanvang 15.00 uur. De coördinatiegroep van MFI, Anke, Aukje, Doete, Jetty, Pieter, Ria, Roely en Siebolt Vrijwilligers bedankt! Gemeente Leeuwarden en Amaryllis bedanken de vrijwilligers in de gemeente Leeuwarden voor hun waardevolle inzet. Die inzet maakt onze gemeente net even wat mooier. Ben jij vrijwilliger in de gemeente Leeuwarden? Als blijk van waardering krijg je een cadeau, een online voucher die je kunt inleveren voor een cadeaubon of een samengesteld pakket van één van de deelnemende lokale ondernemers. Er is ruime keuze, dus er zit zeker iets leuks voor jou bij! We hopen dat je veel plezier hebt met het cadeau van jouw keuze. Je kunt tot en met 1 december een code aanvragen via www.samenleeuwarden.nl/ bedanktvoorjouwinzet. Daar vind je ook alle informatie. Of scan de QR-code. Mandeguod oktober 2025 | 45
Merke verslag 2025 Het is alweer een aantal weekjes terug dat we de Mantgumer Merke hebben gevierd, maar we willen graag nog even met jullie nagenieten d.m.v. ons merke verslag. De volgende ervaring namens onze nieuwe voorzitter Carina: Wat hebben we een leuke merke gehad met het thema spulwike. Voor iemand die geen ervaring heeft met spulwike, was het toch even kijken: hoe gaan we dit aanpakken. Maar wat kun je ontzettend veel met het thema, en we hebben al onze creatieve ideeën kunnen laten vloeien. Helaas was de merke dit jaar met een zwart randje. Door het overlijden van een meisje dat erg dicht bij de spulwike betrokken was en ook bij ons dorp. We hebben hier samen bij stil gestaan. Wij wensen iedereen die bij dit verlies betrokken is heel veel sterkte toe. 46 | Mandeguod oktober 2025 Na dit gezegd te hebben wil ik jullie allemaal bedanken voor een mooie merke, want zonder jullie allemaal was dit niet gelukt. Wat hebben we het leuk gehad met 6 kamp, het verfgevecht en de kinderen die hun eigen tenten en versieringen konden maken. Volgens de ouders waren de kinderen al kapot op dag één, dat is een mooi compliment. Twee knallers van een bands. Kaatsen, tippen, petjeballen, matinee, alles is super goed en leuk geweest. De complimenten en het plezier tijdens en na de merke – daar doen we het allemaal voor. Met dank aan alle mensen
die ons dit jaar weer hebben gesteund met donaties en hulp tijdens de merke. En bedankt aan de Wjukken voor de fijne samenwerking. Als laatste: we nemen dit jaar afscheid van twee bestuursleden. Geart en Bettie gaan ons helaas verlaten, we gaan jullie ontzettend missen en we wensen jullie het beste toe. En de mensen en kinderen uit het dorp die zorgen dat het altijd een feestje is tijdens de merke. Tot ziens bij de merke volgend jaar op 17, 18 en 19 september 2026. Groetjes namens de voorzitter Merkekommisje, Carina We gaan nog even ons programma door zodat we (hopelijk) niets vergeten ;) Donderdag Werd feestelijk geopend met een optocht onder begeleiding van de Wodkapel uit Workum. Allemaal geweldig mooi verklede kinderen, versierde wagens, steps en fietsen. 1e prijs jongen: Kai Abma 2e prijs meisje: Imke Hoekstra Omdat het een speciale spulwike editie was hadden kinderen thuis (of op school) hele leuke instrumenten gemaakt om te gebruiken tijdens de optocht. Winnares mooiste instrument: Sarah Gerlofs. Bedankt voor alle mooie versiering in het dorp en alle mensen die aan de weg stonden, dit maakt alles nog mooier :) Daarna gingen we door met de bonte avond waar kinderen hun plackback, dans en toneelstuk konden opvoeren. Het was fantastisch, wat hebben we een talent in ons dorp. Winnaars: Brecht en Frouk Wiersma Dibrich Lok Met afsluiter van de avond: de Mantgumermerke Karaoke, het was geweldig! Vrijdag In samenwerking met de basisschool mochten alle kinderen ‘s ochtends op het feestterrein komen om allemaal spulwikeactiviteiten te doen. De kinderen mochten in de arena hun eigen tenten bouwen van hout en dekens, daarna mocht er uiteraard met verf gegooid worden! Andere kinderen gingen liever shirts inkleuren, verven en versiering maken voor de merke. De ochtend werd afgesloten met pannenkoeken dus het was een top ochtend! ‘s Middags waren de kinderen vrij van school maar ging het programma gewoon door. De kinderspelletjes mochten niet ontbreken. Ondanks het kleine clubje kinderen was iedereen heel enthousiast. Het werd een waar waterfestijn door de opdracht waarbij → Mandeguod oktober 2025 | 47
ze zo snel mogelijk emmers moesten vullen met een ‘waterhoofddeksel’. Ze gingen van koekhappen naar lepellopen met pingpongballen en spikerpoepen. Bijna alles kwam aan bod. Na een spannende strijd kwamen Jinthe, Fenne, Frouk en Lyke als winnaressen uit de bus. Het was een leuke activiteit, met dank aan Loretta en Maaike voor de hulp en begeleiding. Jeu de boules is elke merke een groot succes voor de oudere generatie in ons Mantgum. Maar ook de jongere generatie weet zich erin te mengen. Het plezier spat er vanaf, onze winnaars: Jennie, Inne Schots en Trees Jaarsma-Paques. Petjeballen was weer heel leuk, net als altijd! De eerste ronde werd gewonnen door Jenny Terpstra, De 2e ronde door Fardou v/d Mark. En de 3e ronde door Saskia Vellinga. Kaatsen mocht vandaag vanaf 12.00 uur dus iedereen stond weer (enigszins) fit op het veld. Er werd weer een flinke strijd geleverd en veel gelachen met de prijsuitreiking op het terras onder het genot van een biertje. De winnaars in de A klasse waren: 1 Rienk Terluin en Tiemen Jonker 2 Wilco Fopma en Roelof Oostra En van de B klasse: 1 Jesse Cuperus, Ytje Frankena en Hessel Jonker 2 Reinder Bonekamp, Jimte Abma en Haaye Winia 48 | Mandeguod oktober 2025 3 Sybren v/d Zwaag, Jouke Bonekamp en Geart Pieter Fopma De hele vrijdagavond hebben we nog feest mogen vieren met de band: Joop Obama & the Presidents, wat een geweldige band!!!! Zaterdag We starten de dag heerlijk relaxed met een ontbijtje zodat we daarna weer kunnen knallen! Om 10 uur begon het tippen met uiteraard weer een geweldige opkomst van 60 deelnemers!! Er werd gestreden om wie ‘’de kwaai’’ het verst in het veld zou krijgen. 1e prijs mannen: Sybren v/d Meer en Rienk Terluin 2e prijs mannen: Thomas v/d Gullik en Menno Bonekamp 1e prijs vrouwen: Joke Koldijk en Fardau v/d Mark 2e prijs vrouwen: Thialde Edes en Marielle Edes Verste slag mannen: Jouke Bonekamp met 41,7 m Verste slag vrouwen: Joke Koldijk met 28,9 m De eer van tippen mannen en vrouwen om 2 barometers ging naar: Rienk Terluin en Sybren v/d Meer. De 6-kamp is dit jaar een nieuw spel wat in de smaak viel bij jong en oud en voor herhaling vatbaar is. Een stormbaan, touw trekken, parcours over het water of een trekkerband verplaatsen. Team Brandweer met Reindert, Rutger, Klaas, Sybren en Arjen konden alles aan en hebben gewonnen!
De kinderbingo was ook leuk en er werden veel prijzen gewonnen door de kinderen. Vanaf 13.00 uur was het weer ouderwets gezellig op het matinee met Sipke de Boer!! Mensen waren prachtig verkleed, de mooiste waren Lucinda Nutma en Dayna Talsma! Ze kregen een mooi spulwikeboek als prijs. Na veel dansjes en drankjes was het tijd voor het na-matinee spel. Hier moesten kratjes bier horizontaal gestapeld worden terwijl deze tegen de muur werd gedrukt, wat was dit een geweldig spel en zeker voor herhaling vatbaar. Het record was van Steven en Marieke Gerlofs, Thomas v/d Gullik en René Koopmans met 24 kratten!! Nadat (bijna) iedereen weer fris was, was het tijd voor de spulwike pubquiz. Deze werd gecombineerd met Mantgumer vragen en merke vragen zodat het voor iedereen te behappen was. Maar de grote winnaars waren toch echt: Kuttepiel!! Met Jenny, Fardau, Brecht, Amarins, Boukje en Annalies. De zaterdagavond werd nog een groot succes met de band Endorfine!! Wat hebben we een prachtige merke gehad, met (bijna) alleen maar mooi weer. De exploitanten worden ook weer bedankt, wat was het weer geweldig met jullie. Iedereen bedankt die geholpen heeft om de merke tot een succes te maken!! Wij hopen dat jullie erbij zijn op de jaarvergadering, 13 november om 20.00 uur in de Wjukken, dan maken we er weer een leuke avond van! Met vriendelijke groet, Merke Commissie Mantgum, Carina, Patricia, Stefan, Annemarie, Sanne, Luca, Geart en Bettie Mandeguod oktober 2025 | 49
50 | Mandeguod oktober 2025
Cursus Rudolf Nammensma - Klassieke Muziek Ook komend seizoen 25/26 komt Rudolf Nammensma weer met een cursus ‘Klassieke Muziek Beluisteren’. Nieuwe werken, bekende en onbekende componisten, hij zal er over vertellen, maar bovenal naar laten luisteren, vaak in combinatie met beeld. In tegenstelling tot het vorige seizoen zit nu wel het pauzedrankje bij de prijs in. Op dinsdagmiddag van 14.00 – 16.00 uur 2 december 2025 16 december 2025 13 januari 2026 27 januari 2026 Reservedatum: 3 februari 2026 Prijs: € 40,- inclusief pauzedrankje Reserveren via: https://wjukken.nl/winkel/ Mandeguod oktober 2025 | 51
52 | Mandeguod oktober 2025
De Mantgumer Maten sjonge troch De mannen fan de Mantgumer Maten witte fan gjin ophâlden – yn oktober binne se fol goeie moed wer útein set. Spitigernôch no sûnder diriginte – Gebbien is om privee redenen opholden. No hâldt Lys de sjongers by de les mei de akkordeon. Maar niet getreurd! De mannen hâlde fêst oan harren sjongjûn op moandei. Se misse ek net faak: allinnich mei in belangrike wedstriid fan Cambuur is Ids der net. En Joost oefenet alle dagen as er Jorwert om rint – hearst him altyd al neuriënd foarbygean. En Jan lit allinne mar ferstek gean as de kij dwers binne. Der wurde ek alle genres fan ferskes songen: de mannen sjonge yn alle talen – no ja… hàst alle talen… Us repertoire liicht der dan ek net om: golden oldies sa as ‘Bloody Mary’, ‘Het kleine café’ en ús Nederlânsktalige potpourri, mar ek ‘hippere’ songs sa as ‘Sloop John B’ en ‘Country Roads’ fan John Denver, wylst de moaie âlde en nije Fryske lietsjes uteraard ek net ûntbrekke. En fansels: se wolle har nocht oan sjongen graach diele mei oare mânlju. Dêrom nûgje se harren út om op moandeitejûn mei har mei te sjongen. Nee, hoechst nèt audysje te dwaan, it is gjin operakoar. Boppedat: it giet foaral om de wille, en uteraard de neisit nei it sjongen. It is suver eins in kwestje fan – as fariaasje op it âlde ‘Kun Mandeguod oktober 2025 | 53 je zingen, zing dan mee!’ – ‘Mannen die denken dat ze niet kunnen zingen, zing tòch mee!’ We sjonge tsjintwurdich fan 20.00 – 21.15 oere. Dêrnei wurde de wrâldproblemen en oare luchtige saken noch even bepraat oan de grutte tafel op ‘e Clincke. Soene der ek noch entûsjastelingen wêze dy’t in muzykynstrumint ha en meispylje wolle, dan binne dy ek fan herte wolkom. Want dy iene akkordeon kin wol wat stipe brûke. Bûnte, Wiger, Han, Pieter, Jan, Peter, Wim, Jaap, Joost, Sijmen, Ids, Jack, Gerrit en Lys.
54 | Mandeguod oktober 2025
Catan-koorts in Mantgum: De Strijd om de Wisselbeker is Begonnen! Na onze oproep in het vorige dorpsblad zijn de eerste fanatieke kolonisten al uit de startblokken geschoten! De aanmeldingen voor het grote Kolonisten van Catan toernooi stromen binnen, en het belooft een onvergetelijk gezellige en spannende middag te worden. Wat geweldig om te zien dat er zoveel liefhebbers in ons dorp zijn! Zie je het al voor je? De dobbelstenen rollen, er wordt fanatiek onderhandeld over graan en erts, en de langste handelsroute kan zomaar het verschil maken tussen de overwinning en een eervolle tweede plaats. Drie speelrondes bepalen wie er doorstoten naar de zinderende finale. Wie bouwt de slimste dorpen, wie verovert het eiland en wie gaat er naar huis met de felbegeerde wisselbeker? Nog een paar plekken vrij! De eerste strategen hebben hun plek al verzekerd, maar er is nog ruimte voor jou! Of je nu een doorgewinterde speler bent of gewoon zin hebt in een middag vol spelplezier, je bent van harte welkom. Wacht niet te lang met aanmelden, want vol is vol! Nog even de belangrijkste details op een rij: • Wanneer? Zondag 16 november 2025, van 13:30 tot 18:30 uur. • Waar? In de gezellige bar “Op ‘e Clincke” in MFC Wjukken. • Voor wie? Iedereen van 10 tot 99 jaar. • Kosten? Deelname is helemaal gratis! Heb jij zin om de strijd aan te gaan en jouw naam op de wisselbeker te vereeuwigen? Stuur dan snel een e-mail naar hthosper@gmail.com om je plek te claimen. PS: Vergeet niet, als je je eigen Catanbasisspel meeneemt (en bij de eerste 6 bent), staat er een gratis drankje voor je klaar! Mandeguod oktober 2025 | 55
Hy lit de fûgels nèt oer it net fleane! “Wy sjogge altyd itselde readboarstke by ús yn de tún. Alle dagen wer.” Dat hearst in protte minsken sizzen. Mar is dat altyd wol wier? Gerard wit it wol seker: nee! stikje tún achter it hûs kin hy syn hobby útfiere en bytiden ek noch kombinearje mei in dei of in middei thúswurkjen. Gerard hat nammentlik as hobby it ringjen en registrearjen fan fûgels. Achter hûs set hy dan tusken twa stokken in 6 meter lang en ryklik 2 meter heech steand ‘mistnet’ op. En dan is it wachtsjen op de fûgels dy’t yn it net fleane. Wel, faak hoechst net lang te wachtsjen: yn de oardel oere tiid dat Gerard my fertelde oer syn hobby fleagen der 16 fûgeltsjes yn it net. Grutte eksterspjocht - Grote bonte specht Sommige minsken wie it fûgelnet yn de achtertún fan it hûs oan de Swannedrift al ris opfallen. Gerard Westerhuis wennet dêr sûnt novimber ferline jier mei syn freondinne Sibrecht (beide 27 jier) en hy is fan jongs ôf oan al ynteressearre yn fûgels en natoer. Mei syn heit (Gerard is opgroeid yn Sint Anne) strúnde hy al faak by de seedyk lâns en syn stúdzje en wurk binne ek tsjûge fan syn ynteresse yn de natoer: hy studearre lânskipsskiednis – hy is ‘landschapshistoricus’ – en hy wurket al in jier of wat by Lânskipsbehear Fryslân. En no oan de Swannedrift mei in ekstra 56 | Mandeguod oktober 2025 Mei dat dan samar? Nee, ècht net! Moatst in fergunning ha om op in bepaald plak (yn dit gefal dus de achtertún oan de Swannedrift) fûgels te fangen en te ringjen. Dy ringmachtiging krigest ek pas neidatst in apart opliedingstrajekt folge hast, sjen litten hast datst bygelyks de fûgels handich út it net krije kinst en it eksamen helle hast. Dan pas krigest in ‘ringmachtiging’. It is belangryk om it wolwêzen fan de fûgels goed te bewaken èn it werkennen fan alle kenmerken, leeftiden en geslachten fan de ferskillende soarten. Boppedat: om de pear jier moatst op werhelling! Wêrom hyt sa’n net eins in ‘mistnet’ as it net iens mistich is? Dy namme is jûn oan dit fine fangnet omdat de fûgels dat eins net sjogge as se fan de iene strúk nei de
oare fleane. As it hurd waait hoechst sa’n fangnet trouwens net op te hingjen, dan beweecht it tefolle en ha de fûgels it yn ‘e gaten. De fanglokaasje – de achtertún dus – moat wol grien wêze, der moatte struken of beamkeguod oanwêzich wêze. Wat foer en de rigele sinneblommen yn it stek lûkt ek fûgels oan. In handich lokmiddel is ek it mobyltsje dat fûgellûden ôfspilet. Lûden fan fûgels dy’tst yn dizze achtertún ferwachtsje kinst: mieskes, moskjes, readboarstkes, Turkse toartel. It mobyltsje mei de fûgellûden leit op in bepaald plak ûnder it net, en ja hear, de measte fûgeltsjes sieten lyk boppe it mobyltsje yn it net. Moatst it fangnet wol yn ‘e gaten hâlde, want der binne soms ek poezen dy’t tinke: dêr hinget in lekker hapke! Ek as it reint moatst gjin fangnet opstelle; de fûgeltsjes hingje der faak ûndersteboppen yn: soe de rein ûnder harren fearren op rinne, dan binne se samar te kâld. Om de 10 à 15 minuten wurdt it net ynspektearre en hellet Gerard de fûgels tige hoeden en flot út it net; se wurde yn earste ynstânsje efkes ‘bewarre’ yn in soarte fan fynmazich fisknet. Dan wurde de fûgels yn de garaazje fan harren hûs ien foar ien út it net helle foar it mjitten fan de lengte fan de flerken, de lengte fan it sturtsje, der wurdt even ‘tsjin de tried yn’ blaasd oer it búkje om te sjen hoefolle fet it bistke hat (hat mei de fûgeltrek te meitsjen), it geslacht en de leeftiid fan de fûgel wurdt (foar sa fier as mooglik) fêststeld, en alle fûgeltsjes wurde woegen. Dêrfoar gean se op ‘e kop yn in trochsichtich plestik buiske op it weachskaaltsje. 11 gram, 16 gram, sokke gewichten binne it dy middeis. Ta beslút krije alle fûgels in ring mei in unyk ringnûmer. Foar elk formaat fûgel in ring: hiele lytskes foar de mieskes, readboarstkes en it moskjeguod, mar der binne ek in pear fikse foar bygelyks in ein of in houtdou. Al dizze gegevens wurde yn earste ynstânsje opskreaun yn it notysjeboekje. Op it ein fan de dei wurde dy data online trochjûn oan it Vogeltrekstation. Soms hat in fûgel al in ring, in inkele kear hat Gerard dy fûgel sels ringe. Omdat alle gegevens registrearre binne, kinst dan neigean wannear’t dy fûgel earder fongen west is, hoe swier of hoe licht hy doe wie, etc. Of de ôfstannen dy’t fûgels soms → Mandeguod oktober 2025 | 57
fleane. Yn maart fong Gerard bygelyks in readboarstke mei in ring dêr’t ‘Stockholm’ op stie – dat readboarstke wie yn oktober ringe by Onsala yn Sweden. In ring kin dus wat sizze oer de ôfstannen dy’t fûgels ôflizze, mar ek oer de oerlibbingskânsen fan in fûgel. Hy hat ek al ris fûgels fongen dy’t út Litouwen en sels út Ruslân wei flein wienen. Rekkenje mar út hoefier oft sa’n lyts bistke fleane moat: fan Ruslân nei Mantgum… De blokmieskes (koolmezen) en de blaumieskes (pimpelmezen) binne trouwens felle fûgeltsjes: se pikke Gerard daliks yn ‘e fingers as er se beet hat. Kinst dy mieskes ek net mei bygelyks in readboarstke yn in ‘bewarnet’ sette, want de mieskes hakke daliks op sa’n readboarstke yn. Dêrom hat er ek meardere bewarnetten foar de ferskillende fûgeltsjes. De hiele ‘seremoanje’ fan weagjen, mjitten en ringjen fan sa’n lyts fûgeltsje duorret ûngefear in minút, en as dat klear is krijt it bistke de frijheid wer troch it iepen rútsje fan de garaazje. Yn de tún stiet ek noch in ‘fangkoai’: mei in toutsje fia de achterdoar kin it doarke tichtlutsen wurde. Dy koai is mear foar de gruttere fûgels. Dêr siet lêsten noch in Turkse toartel yn. Foardat Gerard yn de Mantgumer achtertún fûgels fong wie hy al in jier of wat as frijwilliger oan de Tsjûkemar oan it ringjen. Hy wurket dêr mei Jan de Jong (ja, kloppet, de man dy’t geregeld 58 | Mandeguod oktober 2025 yn de Ljouwerter krante skriuwt). Jan de Jong fangt en ringet al sûnt 1985 by de Tsjûkemar. De Jong is lykwols de jongste ek net mear en hy is tige wiis mei de help fan Gerard – eins is it ek net mear ‘help’, want Gerard hat it ringjen foar it grutste part oernommen. Want oan de Tsjûkemar is fûgels fange en ringje gâns swierder wurk as hjir yn Mantgum. It fangnet dêr is tusken de 100 en 200 meter lang, en faak genôch steane je dêr mei grutte lieslearzens yn it wetter èn je fange folle méár fûgels. De teller fan de fangsten dêr by de Tjûkemar stiet op sa’n 3000 fûgels yn in jier. Krekt ha se noch in fjildûle fongen by de Tsjûkemar. Dat wie pas de twadde fjildûle oait op dat ringplak sûnt 1985. En set Gerard yn syn eigen tún it net yn twa minuten op, it fûgelnet opsette by de Tsjûkemar kostet wol 1 à 1½ oere. Boppedat moat it klear wêze foardat it ljocht wurdt. Mei oare wurden: Gerard moat simmerdeis op dy dagen om healwei 3 moarns al los! Wêr is sa’n hobby goed foar, soest sizze? Wel, út alle gegevens fan fûgels dy’t yn Nederlân en yn it bûtenlân ringe binne, kinne weardefolle wittenskiplike ynsichten opmakke wurde, bygelyks oer de trek, oer de kondysje, oer de oantallen. Dêr kinne dan ek trends út waarnommen wurde: ek de klimaatferoaring kinst dêr út ôfliede as bepaalde fûgels earder of letter yn in seizoen foarkomme, of út in normaalwei waarmer gebiet wei komme, etc. In betingst is dan wol dat dy gegevens jierrenlang oanien optekene wurde.
Ek Mantgumers kinne helpe mei fûgeltellingen: in protte fûgels wurde spitigernôch slachtoffer fan katten, of se fleane tsjin in rút. Fynst in deade fûgel? Sjoch dan altyd oft de fûgel in ring draacht. Fia www.griel.nl kinne fûgelringen dy’t yn Nederlân fûn wurde ynfierd wurde. Minsken mei in goeie kamera kinne mei in bytsje gelok soms sels de ring fan in fûgel yn de tún ôflêze! Tomke - Winterkoning Mar kinst ek gewoan kontakt opnimme mei Gerard Westerhuis. Alle fûgelfangsten yn Mantgum (en op in soad oare ringstasjons yn Nederlân) kinne folge wurde via Trektellen.org (www.trektellen.nl/count/view/4365/). Sjoch der mar ris op. Dan sjochst ek dat Gerard op 13 oktober syn 300ste fûgel hjir yn Mantgum fongen en ringe hat! Lys Scarse Mandeguod oktober 2025 | 59
Iedere donderdag verse pizza in Mantgum! We staan iedere donderdag van 17.00 tot 19.00 uur bij de Poiesz in Mantgum met onze foodtruck. Onze pizza’s worden ter plekke vers bereid en gebakken in de steenoven – dun, knapperig en rijk belegd. Geen zin om te koken? Wij staan voor je klaar! Het is handig vooraf te bestellen via tel./whatsapp 06-53877841, dan staan de pizza’s op het afgesproken tijdstip voor je klaar. Maar spontaan langskomen kan natuurlijk ook. Tot donderdag! Menu kaart Margherita: tomatensaus, kaas, mozzarella, basilicum € 10,00 Verdura: tomatensaus, kaas, champignons, uien, olijven, knoflook, paprika, mozzarella € 12,00 Peperonata: (pikant) tomatensaus, kaas, champignons, uien, paprika en jalapeño peper € 12,00 Quattro Formaggi: tomatensaus, kaas, mozzarella, gorgonzola, parmezaanse kaas € 13,00 Funghi: tomatensaus, kaas, mozzarella, champignons Sambrini: tomatensaus, kaas, champignons, paprika, ham, salami, spek, uien Santa Lucia: (pikant) tomatensaus, kaas, champignons, ham, salami, uien, artisjokken en jalapeño peper Quattro stagioni: tomatensaus, kaas, champignons, ham, olijven, artisjokken Salame: tomatensaus , kaas, salami Adda: tomatensaus, kaas, champignons, ham, gorgonzola, mozzarella, olijven Hawaii: tomatensaus, kaas, ham, ananas Carbonara: tomatensaus, kaas, ham, salami, spek Prosciutto: tomatensaus, kaas, ham, paprika Shoarma: tomatensaus, kaas, shoarmavlees Shoarma speciaal: tomatensaus, kaas, shoarmavlees, ui, paprika Tonno: tomatensaus, kaas, tonijn, paprika, uien € 11,50 € 14,50 € 14,50 € 13,50 € 11,00 € 14,00 € 12,00 € 12,50 € 12,00 € 14,00 € 15,00 € 14,00 Tonno speciaal: (pikant) tomatensaus, kaas, tonijn, mozzarella en jalapeño peper € 14,00 Naar wens kan de pizza met verse knoflook worden belegd en/of de rand met knoflookolie worden ingesmeerd. Extra’s per item: kaas, groente, olijven, ei € 1,00; ham, spek, salami, gorgonzola € 1,50; shoarma € 1,75; tonijn € 2,50. Bakje knoflooksaus € 1,50 60 | Mandeguod oktober 2025
Mandeguod oktober 2025 | 61
Kinderboekenweek 2025 Op avontuur Voor de zomervakantie hebben alle kinderen een leeuwtje meegekregen. Zij mochten met dit leeuwtje op de foto gaan tijdens de vakantie op een plek die zij leuk vonden. Dit mocht overal zijn, van de achtertuin tot de bergen in Oostenrijk. We hebben deze foto’s uitgeprint op A3papier en een ander kind mocht hier dan een avontuur bij schrijven of tekenen. Heel erg leuk om te lezen welke avonturen er beleefd zijn. Daarnaast hebben we veel samen gelezen tijdens de kinderenboekweek. De kinderen van groep 7-8 aan de kinderen van groep 3-4 en de kinderen van groep 5-6 aan de kinderen van groep 1-2. Samen lezen, samen leren. In de bijlage een aantal voorbeelden van gemaakte avonturen. Hartelijke groet, Kinderen en team van De Gielguorde 62 | Mandeguod oktober 2025
Mandeguod oktober 2025 | 63
Pukkewjuk | Peuteropvang | Mantgum Is jouw kind tussen de 2 en 4 jaar? Dan mag je kind komen spelen bij Peuteropvang Pukkewjuk in Mantgum. Van dinsdag tot en met vrijdag is je kind twee ochtenden welkom. De peuteropvang is tweetalig. Dat betekent dat kinderen zowel het Fries als het Nederlands leren. De peuteropvang is een hele fijne manier om je kind voor te bereiden op de basisschool. Op de peuteropvang leert je kind spelen met andere kinderen. Ook leert je kind om te gaan met gevoelens. Wat is nou leuker dan leren door te spelen? Meer informatie? Kijk op de website: www.kidsfirst.nl/locaties/pukkewjuk-peuteropvang-mantgum/ Interview met een peuter van de Pukkewjuk Wie ben jij? Ik ben Sverre Talsma (3). Op welke school zit jij? Op de peuterschool in Mantgum. (Pukkewjuk) Is er ook een juf of meester op school? Ik heb een juf. Drie juffen! Er is geen meester. Die heb ik nog niet gezien. Hoe begint de dag op school? Ik ga gewoon eerst even spelen. Als alle kindjes er zijn dan zingt juf: “Goeiemoarn allegear, goeiemoarn allegear.” Eet je ook iets op school? Eerst mag het hulpje de bekers uitdelen. En de bakjes. Ik heb fruit in mijn bakje. Ik wil altijd appel. Soms met komkommer of paprika. 64 | Mandeguod oktober 2025
Je krijgt ook wel eens fruit van juf hè? Soms heeft juf iets anders. Soms heeft juf ook mango. Maar ik wil alleen thuis mango. Is er ook speelgoed op school? Heel veel. Puzzels, bouwen, boerderij. En de keuken. En ook een glijbaan. Ik vind dat leuk. Ik was ook een ‘goede aap’ op school. Toen moest ik klimmen. Soms ga je ook iets maken, toch? Ja, met verf of plakkers. Dan heb je lijm. [wijst naar geknutselde wasmachine] Kijk, die heb ik op school gemaakt. Dit is de laatste vraag. Wat vind je het leukst op school? Spelen met de andere kindjes. Dayna Talsma, Oudercommissie Pukkewjuk Mandeguod oktober 2025 | 65
66 | Mandeguod oktober 2025
Hemelwater De straat is al maanden een bouwput. De bewoners zijn van te voren geïnformeerd over wat er ging gebeuren en dat het lang zou duren. Aanvankelijk was de houding van de bewoners welwillend. “We helpen elkaar er door heen.” De werkzaamheden blijken echter veelomvattender en vooral langduriger te zijn dan iedereen verwachtte. Het gemopper in de straatappgroep neemt toe. Mijn ouders wonen in IJsbrechtum. Ze wonen aan het eind van een doodlopende straat en ze zijn hoogbejaard. Deze straat is nu al maanden opgebroken. Mijn ouders krijgen van iedereen hulp aangeboden, met name voor de boodschappen. Dat slaan ze af: “Dat doet Esther.” Halverwege de straat is een fietspad, dat langs een speeltuin naar een volgende straat leidt. Hier zijn metalen rijplaten neergelegd, zodat het achterste deel van de straat bereikbaar is als ze voor bezig zijn. Echter, verderop in het dorp zijn ze ook bezig. Soms is de straat over de hele breedte metersdiep afgegraven. Dan kunnen de bewoners er met hun fietsen en boodschappentassen alleen langs door de voortuinen van hun buren. De mensen kennen elkaar, daarom wordt er gedoogd dat de voortuinen als doorgang worden gebruikt. Toch neemt het gemopper toe naarmate de maanden verstrijken en het eind niet in zicht is. Er zijn twee bewoners in de straat die het helemaal niet erg vinden. Twee peuters, die de grote machines erg interessant vinden. Na vieren mogen ze in het zand spelen en dat is dolle pret. Mijn ouders vinden de overlast voor henzelf meevallen. Ze kunnen weliswaar niet weg, maar dat deden ze al niet veel meer. Hun buren kunnen nu alleen te voet hun huis bereiken en daardoor is er op straat meer reuring en aanspraak. Iedereen biedt hen steeds hulp aan. Dat de buurkindjes zo’n plezier hebben in een hele grote zandbak vinden ze erg leuk. Er wordt een tweede riolering naast de bestaande aangelegd. Dit is een proef. Het is de bedoeling dat regenwater nu niet meer het riool in verdwijnt maar rechtstreeks naar de sloot gaat. Het duurt zolang omdat er onder de grond heel veel kabels en verbindingen zijn waar deze waterbuizen door heen gepriegeld moeten worden. De werklieden staan voortdurend op hun telefoon te kijken. Niet dat ze gamen in de baas zijn tijd, maar daar kunnen ze zien hoe de bedradingen en leidingen lopen. De moderne techniek maakt meten gemakkelijker, maar zorgt er ook voor dat er veel meer gemeten moet worden. Aan weerszijden van de straat staan grote huizen met grote tuinen. Aan een kant twee-onder-een-kaphuizen uit → Mandeguod oktober 2025 | 67
de jaren zeventig, aan de andere kant vrijstaande huizen uit de jaren tachtig. Bij de jaren zeventig huizen blijkt een rand asbest tussen de huizen en de straat te liggen. Dat werd te ingewikkeld, daarom worden deze huizen niet op de nieuwe regenwaterafvoer aangesloten. Het gaat dus alleen om het regenwater van de straat en de andere huizen. Dat zijn er maar een paar, met grote tuinen. Alle huizen hebben toegang tot oppervlaktewater. De straat is smal, zonder stoepen of fietspaden, en beklinkerd. De hoeveelheid regenwater die nu rechtstreeks naar de sloot geleid wordt is dus vrij beperkt, terwijl de kosten gigantisch zijn. Iedereen met enig gezond verstand zal concluderen dat deze proef geen navolging oproept. Als deze proef in de binnenstad van Sneek was uitgevoerd, was er meer rendement geweest. Meer verharding betekent meer regenwater in de putten. Echter, de klus was daar nog veel ingewikkelder geweest en het draagvlak kleiner. Het probleem is dat het klimaat en de maatschappij aan verandering onderhevig zijn. Het regent harder als het regent, maar het is ook maandenlang droog. Het rioolstelsel wat er nu ligt is bedoeld voor afvoer van vuil water, voornamelijk van wc’s. Ander huishoudwater komt er bij en regenwater. Enig regenwater is wel nuttig voor de doorspoeling, maar het is nu teveel. Dat komt omdat Nederland versteent. De bevolking groeit, zowel wat aantal betreft als lichaamsbouw. Meer mensen betekent meer huizen, meer auto’s, meer wegen, meer parkeerplaatsen… meer 68 | Mandeguod oktober 2025 verharding dus. We worden langer en de helft van de Nederlandse bevolking is te dik. Grote mensen willen grote auto’s en dus moeten de wegen breder en de opritten en parkeerplaatsen ook. Er komt daardoor steeds meer asfalt. Asfalt laat water niet door, dat stroomt naar een lager gelegen punt. Dat is steeds vaker de dichtstbijzijnde rioolput. Zo komt het dat Nederland kan uitdrogen terwijl het toch wel regent. Het regenwater komt in het riool, niet in de sloot. In het riool wordt het vermengd met vuil huishoudelijk afvalwater, waardoor bacteriën zich verspreiden. Dan moet het gezuiverd worden. Hoe meer water in het riool, hoe meer water er gezuiverd moet worden. De zuiveringsinstallaties kunnen het niet aan. De oplossing: regenwater moet niet in het riool maar in het oppervlaktewater. Dan hoeft het niet gezuiverd te worden en dan stroomt het riool ook niet over bij zware regenval. Daarom deze proef in IJsbrechtum: een apart ondergronds afvoerstelsel voor regenwater. Dat klinkt leuk en logisch, maar het heeft dus nogal wat voeten in aarde. Je vraagt je toch af of het ook anders kan. Veel regen valt op particuliere grond. Als de bewoners er op toe zien dat hun regenwater niet in het riool maar in de sloot of in het grondwater terechtkomt, dan is het probleem ook opgelost. Het probleem van het regenwater is een probleem van ons allemaal. Het is dus nuttig om te kijken wat de ervaringen elders zijn. Als een dubbel afvoersysteem in IJsbrechtum belastend is,
is het dat in Mantgum ook. Mantgum is vergelijkbaar met IJsbrechtum. Er staan voornamelijk eengezinswoningen met tuinen en er zijn veel sloten. Laten we dus allemaal eens kijken waar ons regenwater naar toe gaat. Als je op een klein perceel woont wat niet aan een sloot grenst, is het riool eigenlijk de enige mogelijkheid. Heb je een tuin, dan kan je met regentonnen het regenwater opvangen en nuttig gebruiken. Dan hoef je geen schoon drinkwater te verspillen aan planten water geven en auto’s wassen. Een regenton bij huis is aanzienlijk minder belastend dan maandenlang een bouwput in de straat. Dat laatste vinden alleen kleine kinderen leuk. Esther Langedijk Mandeguod oktober 2025 | 69
Colofon Mandeguod is een uitgave van Doarpsmienskip Mantgum en verschijnt 11 keer per jaar Doarpsmienskip Mantgum Anne Dijkstra - voorzitter (1e drie maanden), Tryntsje van der Galiën - secretaris, Roelf Vogelzang - penningmeester, André Talman, Hilda van der Meulen en Henk Keereweer E-mail: doarpsmienskip@mantgum.com Website: www.mantgum.com Redactie Mandeguod Lys Scarse eindredacteur, Maaike Kuipers redacteur, Boris Lemereis redacteur, Rinse Westerdijk vormgever Financieel beheer Hotze Bonnema penningmeester. Bankrekening Mandeguod: NL77 INGB 0005 0727 04 Verspreiding Johan Heddema coördinatie en Ria van der Werf (reserve) Verspreiding door veel vrijwilligers uit Mantgum Druk CSLdigitaal Tarieven Mandeguod Jaaradvertentie (binnenwerk) Eenmalige advertentie (alleen binnenwerk) Formaat (bxh) Hele pagina € 193,00 Halve pagina € 101,00 57,00 Hele pagina Kwart pagina € € Halve pagina € Kwart pagina € 34,00 18,50 13,50 140 x 195 mm 140 x 95 mm / 65 x 195 mm 65 x 95 mm / 140 x 45 mm Aanleveren advertenties Bij voorkeur in zwart wit en PDF formaat. Aanleveren van een advertentie kan ook in TIFF, JPG, JPEG of PNG. Aanleveren van een advertentie in WORD is ook mogelijk. U loopt dan wel de kans dat er afwijkingen optreden, met name in de fonttypes en fontgrootte. Verenigingsmededelingen (alleen binnenwerk) Jaarbijdrage € 37,00 Oplage 510 exemplaren Inleveren kopij Uiterlijk de 14e van elke maand E-mail: mandeguod@mantgum.com Algemeen In uw mail met de bijdrage(n) dient u - voor eventuele vragen - uw naam, adres en telefoon nummer te vermelden. De bijdrage moet - tenminste - voorzien zijn van de naam van de afzender. Eventuele foto(‘s) ook apart en bewaard als TIFF, JPG, JPEG meesturen. De redactie behoudt zich het recht voor om uw tekst te redigeren, zo nodig in te korten of om uw bijdrage(n) eventueel niet te plaatsen. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van stukken die zijn geschreven door niet-redactieleden. Tevens dient u zich er rekenschap van te geven dat Mandeguod ook in pdf-formaat op www.mantgum.com geplaatst wordt. © MANDEGUOD Overname van artikelen en foto’s alleen na verkregen schriftelijke toestemming van de redactie van Mandeguod. 70 | Mandeguod oktober 2025
CSL Digitaal, briljant in drukwerk e CSL Digitaal Singelstraat 39-43 8917 BJ Leeuwarden T 058 - 215 59 22 info@csldigitaal.nl csldigitaal.nl + Gepersonaliseerd drukwerk + Nieuwste digitale drukpersen + Complete afwerkinrichting + Duurzaam & CO2 -neutraal + Al meer dan 30 jaar ervaring Maak kennis met onze HP Indigo 12000. De ideale keuze voor hoogwaardig drukwerk. Drukformaat: 53x75 cm Mandeguod oktober 2025 | 71 W i j b h e c z s o i r r g e k n l e t !
1 Online Touch