Beeldkwaliteitplan Plan Boschkamp
2 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 3 Beeldkwaliteitplan Plan Boschkamp april 2011
4 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 5 INHOUDSOPGAVE INLEIDING ............................................................................................................................................................................ 1. LOCATIE BOSCHKAMP .............................................................................................................................................. 2. RUIMTELIJKE HOOFDINDELING ............................................................................................................................... 3. STEDENBOUWKUNDIGPLAN .................................................................................................................................... DE SINGEL ................................................................................................................................................................. HET VELD ................................................................................................................................................................. HET HOOG ................................................................................................................................................................ 4. VERKEERSAFWIKKELING .......................................................................................................................................... 5. PARKEREN ................................................................................................................................................................. 6. GROENSTRUCTUUR .................................................................................................................................................. 7. OPENBARE RUIMTE .................................................................................................................................................. 7 9 11 13 15 35 45 53 59 61 63
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 7 INLEIDING In 2008 is er een afspraak gemaakt tussen Antares Woonservice en de gemeente Venlo om de ontwikkeling van locati e Boschkamp acti ef op te pakken. Daarom is aan DLA+ landscape architects BV de opdracht gegeven vorm en inhoud te geven aan de stedenbouwkundige invulling van locati e Boschkamp en de bijbehorende beeldkwaliteit. Doel is het realiseren van een aantrekkelijk woongebied in directe samenhang met de omgeving, maar met een herkenbare eigen identi teit. Antares Woonservice is voornemens om ca. 115 grondgebonden woningen (huur & koop plus vrije kavels) en een appartementenblok van 12 wooneenheden (huur & koop) te realiseren op de locati e Boschkamp te Tegelen. Voorliggend beeldkwaliteitplan gaat in op de beeldkwaliteitaspecten zoals de stedenbouwkundige ordening, de architectuur en typologie van de bebouwing en de inrichti ng van de openbare ruimte. Van belang is niet alleen de kwaliteit van de individuele kavel, maar vooral ook van Boschkamp als geheel en hoe het zich schikt naar haar omgeving. Het beeldkwaliteitplan vormt het toetsingskader voor Welstand.
8 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN Boschkamp 1850_linksonderaan (in de cirkel) de Oude Markt met de boerderijen de Oude Marktstraat met zicht op de kerk; links de herdenkingsboom een van de villa’s aan de Venloseweg links de dubbele Villa Lengs ti jdens de watersnood in 1926. In WOII sneuvelde deze villa. zicht op het braakliggende terrein Boschkamp; hoek Veldstraat-Hoogstraat de wijk Maasveld
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 9 1. LOCATIE BOSCHKAMP Locati e Boschkamp ontleent haar naam aan het gelijknamige gebied dat parallel is gelegen aan de lineaire structuren van de Maas met haar uiterwaarden en de Rijksweg Nijmegen-Maastricht. Boschkamp ligt ingeklemd tussen de Hoogstraat - Oude Markt en de Veldstraat en sluit direct aan op de achtertuinen van de villarand aan de Venloseweg en het terrein van de Keramische Industrie Limburg (K.I.L). De ruimtelijke ordening van het stedenbouwkundig plan is gebaseerd op de (cultuur)historische eigenheden van de plek zoals het kavelpatroon en de karakteristi eken van de aangrenzende gebieden, te weten het oude dorp Tegelen, de villa’s aan de Venloseweg, de Veldstraat (noord) en de achterliggende nieuwe woonwijk Maasveld. Hieronder worden deze gebieden kort besproken. Het oude dorp Tegelen Boschkamp ligt tegen het oude dorp Tegelen (de Tegelse enclave) aan en was inderti jd in gebruik als agrarisch bouwland. De Hoogstraat vormde vanouds de scheidslijn tussen de bebouwing en het akkerland van Boschkamp. De Oude Markt - waar de Hoogstraat de Oude Marktstraat snijdt - was het logisti eke hart van de historische infrastructuur en vormde het eerste plein van Tegelen met een cluster oude boerderijen met rooilijnen direct aan de straat rondom een herdenkingsboom met veldkruis. Het gebied heeft langzaamaan ernsti g aan oorspronkelijkheid ingeboet. Wat resteert, is de pleinvorm, één boerderij en de boom met het kruis. De Oude Markt was direct verbonden met ‘het Onderst Maasveld’ (het huidige ‘Maasveld’) via de Veldstraat, desti jds aangeduid als ‘Groen Wegsken’. De Oude Markt is hierdoor te beschouwen als een belangrijk cultuurhistorisch ankerpunt. Tijdens de industrialisati eperiode ontwikkelen zich in Tegelen kleinschalige, ambachtelijke werkplaatsen tot typologisch bijzondere industriegebouwen. Voorbeelden zijn onder andere de kleiwarenfabrieken en IJzergieterij Hekkens. Dit bijzondere pand, gelegen tussen de Hoogstraat en de Grotestraat, en het pand van de K.I.L. aan de Veldstraat hebben hun architecturale invloed op het plangebied. De villa’s aan de Venloseweg Aan de Grotestraat / Venloseweg worden in de 19e eeuw chique monumentale villa’s gebouwd, soms naast kleinere arbeiderswoningen. De Tegelse kleiwarenindustrie produceert bakstenen die vanzelfsprekend worden verwerkt in deze woningen. De rijke en typische Tegelse baksteenarchitectuur is dan ook kenmerkend in dit gebied. De villa’s zijn gebouwd op ruime kavels en hebben daarom een groen karakter. Een van de villa’s is eigendom van Antares Woonservice. Een gedeelte van hun grondgebied is beplant en grenst aan Boschkamp. Afgesproken is dat dit groenperceel aan de toekomsti ge wijk ‘in bruikleen’ wordt gegeven; met andere woorden: het blijft eigendom van Antares maar mag worden gebruikt door de bewoners van Boschkamp. Aan de Venloseweg, op de zichtas vanaf de Munt, stond vroeger Villa ‘Lengs’, de dubbele villa die in WOII is verwoest. Een markering van die plek in de vorm van een groter gebouw is cultuurhistorisch gezien wenselijk. Hiermee wordt de reeks grote villa’s geconti nueerd tot in Boschkamp. De Veldstraat (noord) en de nieuwe woonwijk Maasveld Hoewel de Veldstraat een historische weg is dateert de bebouwing aan het noordelijk deel van de Veldstraat van eind 20e eeuw. Van later datum is de nieuwe woonwijk ‘Maasveld’, een reeds afgerond uitbreidingsplan in de gemeente Venlo. De wijk is gelegen in de opgehoogde uiterwaarden van de Maas en omvat in totaal 880 woningen en appartementen, een nieuwe basisschool en een wijkpark. Maasveld is ruim van opzet met veel groen, diverse waterparti jen en een unieke ligging direct aan de Maas. De architectuur is zeer gevarieerd en van deze ti jd.
10 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN K.I.L. MAASVELD HET VELD DE SINGEL HET HOOG de 4 deelgebieden DE VILLA-RAND VENLOSEWEG
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 11 2. RUIMTELIJKE ORDENING Samenhang met de omgeving Bij de ontwikkeling van locati e Boschkamp komen straks de 3 karakters van de omliggende gebieden bij elkaar in een nieuwe wijk: • het hoger gelegen oude dorp Tegelen • de stati ge villa’s van de Venloseweg • de bebouwing van de Veldstraat (noord) en Maasveld Het is dan ook de uitdaging om van Boschkamp een eigenti jdse wijk te maken die samenhang heeft met haar omgeving en respect heeft voor de (cultuur)historie en de daarbij behorende architectuurkenmerken zonder historiserend te zijn. Ontsluiti ng Maasveld via Boschkamp Een andere belangrijke opgave binnen het stedenbouwkundig plan is het realiseren van een verkeersontsluiti ng van de wijk Maasveld via de locati e Boschkamp. Dagelijks gaat er veel verkeer vanuit Maasveld naar de Venloseweg. Ontsluiti ng vindt vrijwel volledig plaats via de noordwestelijk gelegen Boskampstraat. Dit leidt tot grote problemen. Het realiseren van een adequate ontsluiti ng is vanuit de gemeente dan ook een harde eis. Hiervoor zal de huidige voetgangersverbinding vanuit Maasveld een upgrade krijgen en wordt op de Venloseweg een rotonde aangelegd voor een soepele verkeersafwikkeling. De toekomsti ge ontsluiti ngsweg noemen we de ‘Singel’. Vier deelgebieden Door de positi e van de ‘Singel’ dwars door de toekomsti ge wijk Boschkamp heen, ontstaan als vanzelf vier deelgebieden: 1. de ’Singel’ zelf; 2. het gedeelte dat aansluit bij de Veldstraat (noord); dit gebied noemen we ‘het Veld’; 3. het gedeelte grenzend aan het oude dorp Tegelen dat we ‘het Hoog’ noemen en 4. de villa-rand die haar afronding krijgt op de kop van de ‘Singel’. De vier deelgebieden onderscheiden zich van elkaar door een eigen typologie. Deze typologie wordt vertaald in de stedenbouwkundige uitleg, de architectuur inclusief de materiële uitwerking, de verkeersafwikkeling, de groenstructuur en de openbare ruimte. Achtereenvolgens zullen deze aspecten worden behandeld. de plek waar vanuit Maasveld de hoofdontsluiti ngsweg zal worden geproject-eerd; links de woningen langs de Veldstraat (noord)
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 13 3. STEDENBOUWKUNDIG PLAN bebouwing per typologie HET HOOG_dorps vrij HET HOOG_dorps geschakeld SINGEL_woningen SINGEL_appartementen HET VELD_woningen bestaande bebouwing Op de navolgende bladzijden worden de typologieën nader beschreven. extra aandacht voor architectuur bestaande bomen handhaven te verwijderen bestaande bomen nieuwe bomen groene speelvelden tuinen
14 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN DE SINGEL
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 15 DE SINGEL De ’Singel’ krijgt toekomsti ge ontsluiti ngsweg een breed profi el en een zware laanbeplanti ng aan de zuidzijde. Alle woningen zijn met hun voorgevel naar de straat gericht en worden gebouwd in 2 lagen met een plat dak, maar de voorgevels zijn nadrukkelijk wisselend in hoogte en steken ten minste 50cm boven het dak uit. De straatwand is sterk verti caal georiënteerd en bestaat uit een range van voorgevels met een duidelijke variati e in hoogte, vorm, kleur en dakrand. Het metselwerk wordt uitgevoerd in 4 warme grijsti nten van lichtgrijs tot antraciet. De voorgevels verspringen ten opzichte van elkaar en verti cale naden in het metselwerk benadrukken de verti cale gevelgeleding nog eens extra. De muuropeningen worden uitgevoerd met diepe neggen en achter- of terugliggende kozijnen. Deze- kunnen in de hoogte worden verbonden en voorzien van erkers / franse balkons. Het geheel is sober maar zorgvuldig gedetailleerd. Speciale aandacht dient uit te gaan naar de architectuur van de kopgevels en de hoekwoningen (beëindiging van een rij). Hier wordt de bebouwing uitgevoerd in 2,5 bouwlaag met kap. Het appartementengebouw aan het begin van de ‘Singel’ - uitgevoerd in 3 lagen - bestaat uit 2 bouwmassa’s. De transparante, iets terugspringende entreeparti j vormt de schakel tussen beide bouwmassa’s. De bouwmassa aan de ‘Singel’ heeft een royale glasparti j en loggia’s. De bouwmassa aan de Venloseweg is vormgegeven als een dubbele villa met markant gelede façade, geïnspireerd op de verdwenen dubbele villa ‘Lengs’. De nieuwe villa kent net als de oude villa een verti cale 3-deling. De appartementen hebben aan de zijkant balkons; de 3e woonlaag heeft ook een dakterras met tuinkamer. Het totale gebouw vindt qua maat en uitstraling aansluiti ng bij de villa’s aan de Venloseweg maar zal worden gebouwd met een architectuur van vandaag. Het kleurgebruik is terughoudend en past bij de donkere baksteen van de villa’s aan de Venloseweg. De muuropeningen worden uitgevoerd met diepe neggen en zijn ritmisch in de gevel geplaatst. De kozijnen zijn achterliggend of terugliggend. voorgevels met variati e in hoogte en vorm verti cale gevelgeleding door verspringing vrolijk kleurgebruik voor de deuren
16 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN DE SINGEL de duidelijk verti caal georiënteerde façade met kopgevels die varieren in hoogte, vorm en grijsti nt. verti cale lijnen - in het metselwerk - benadrukken de verti caliteit_opliggend of terugliggend accenten op de hoeken
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 17 DE SINGEL gebruik maken van diepe neggen en achterliggende kozijnen verti caliteit benadrukken door muuropeningen in de hoogte met elkaar te verbinden; al dan niet in combinati e met een frans balkon. voorbeelden van dakranden_overstekend, afdekplaat, stalen rand
18 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN DE SINGEL de twee kopse gevels aan de ‘singel’ - gezien vanaf Maasveld - krijgen extra hoogte en worden markant gemaakt door bijvoorbeeld een erker
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 19 DE SINGEL Serre-achti ge uitbouw bij hoekwoningen die duidelijk in het zicht zijn. Kopgevels met veel glas. Accenten op hoeken.
20 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN DE SINGEL
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 21 DE SINGEL ramen tot op de grond, diepe neggen
22 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN DE SINGEL
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 23 DE SINGEL
24 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN DE SINGEL CRITERIATABEL DEELGEBIED ‘SINGEL’ grondgebonden woningen Situering Hoofdvorm Zijdelingse afstand Oriëntatie Bouwmassa Bouwhoogte Kapvorm Gevelaanzicht Gevelopbouw Geschakelde woningen in een rij. Voorgevel gericht op de ‘Singel’. Voortuin van 1,5 meter tenzij anders aangegeven op tek. Één bouwmassa. 2 bouwlagen zonder kap, op accenten 2,5 bouwlaag met kap. Plat dak. Op accenten een zadeldak. De geschakelde woningen hebben elk in aanzicht een separate voorgevel naar de straat met een individuele uitstraling door wisselend kleurgebruik en door variatie in vorm en hoogte. In het aanzicht is de voorgevel verlengd met tenminste 50cm boven het dak. Geen blinde zijgevels grenzend aan de openbare ruimte. Bij hoekwoningen verbijzonderingen in de vorm van bijvoorbeeld hoekramen of een ondiepe serre op de kop. Gevelgeleding Verticale gevelgeleding; ramen en deuren zijn verticaal georiënteerd. De muuropeningen liggen verdiept en kunnen in de hoogte worden verbonden door bijvoorbeeld opliggende omlijstingen al dan niet in combinatie met erkers / Franse balkons. Het geheel is sober maar zorgvuldig gedetailleerd. Levendig beeld.
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 25 DE SINGEL Detaillering Materialisatie en kleurgebruik Gebruik van ingetogen materialen (handvorm baksteen, zink, hout, glas). Gevel: handvorm baksteen in 4 warme grijstinten (van lichtgrijs tot antraciet). Grijze voeg gelijk aan kleur gevel. Kozijnen: kunststof met een lichte warmgrijze kleur. Deuren: hout met een divers en vrolijk kleurgebruik, zie kleurvoorstel. Dak: keramische pannen, antraciet. Detaillering Gevel: verlenging voorgevel met tenminste 50cm t.o.v. dak. Duidelijke afsluiting d.m.v. dakrand (overstekend, afdekplaat, stalen rand). Muuropeningen: diepe neggen. Kozijnen: achterliggend of terugliggend. Erfafscheiding Voortuinen: op de erfgrens een tuinmuurtje in baksteen, antraciet van kleur en overal dezelfde kleur. Achter en zijtuinen: hagen / gaashekwerk met klimop.
26 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN DE SINGEL halve loggia’s op verdieping 1 en 2; begane grond krijgt een inpandig ‘balkon’. 2 appartementen per laag; door het meer gesloten middendeel zonder balkon ontstaan vrije privé balkons ter hoogte van de woonkamer.
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 27 DE SINGEL onderste verdieping appartement met terugliggende gevel t.b.v. prive-buitenruimte glazen entree vlonder t.b.v. prive-buitenruimte (half) inpandige balkons - loggia´s
28 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN DE SINGEL glazen entreegebouw
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 29 DE SINGEL CRITERIATABEL DEELGEBIED ‘SINGEL APPARTEMENT’ appartementengebouw aan de ‘Singel’ Situering Hoofdvorm Oriëntatie Bouwmassa Bouwhoogte Kapvorm Gevelaanzicht Gevelopbouw Voorgevel gericht op de ‘Singel’. Één bouwmassa. Door transparante entreepartij geschakeld aan de nieuwe villa aan de Venloseweg. 3 bouwlagen. Plat dak. Passend binnen de typologie van de ‘Singel’. Per bouwlaag 2 brede appartementen met royale glaspartij en loggia’s. In het aanzicht is de voorgevel verlengd met tenminste 50cm boven het dak. Geen blinde zijgevels grenzend aan de openbare ruimte. Gevelgeleding Grotendeels open gevelbeeld (glas). Dicht middendeel met strak geplaatste, diepliggende muuropeningen. Transparante entree, verticaal georiënteerd, elegant. Vormt de schakel tussen 2 bouwmassa’s (de villa aan de ‘Singel’ en de villa aan de Venloseweg). Detaillering Materialisatie en kleurgebruik Gebruik van ingetogen materialen (handvorm baksteen, zink, hout, glas). Gevel: handvorm baksteen, antraciet. Grijze voeg gelijk aan kleur gevel. Kozijnen: kunststof met een lichte warmgrijze kleur. Gevel entreepartij: glas. Detaillering Erfafscheiding Gevel: verlenging voorgevel met tenminste 50cm t.o.v. dak. Eventueel duidelijke afsluiting d.m.v. typisch Tegelse bakstenen sierrand. Muuropeningen: diepe neggen. Kozijnen: achterliggend of terugliggend. Loggia’s: half inpandig bij verdieping 1 en 2. De begane grond heeft een geheel inpandige loggia. Lage groenblijvende blokhaag / vakbeplanting.
30 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN DE SINGEL de dubbele Villa Lengs die oorspronkelijk op de plek van de nieuwe villa stond. dubbele villa met markant gelede façade geïnspireerd op Villa Lengs. verti cale accenten op de hoeken en een duidelijk vooruitspringende centraal gelegen serre
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 31 DE SINGEL kozijnen in de hoogte met elkaar verbonden, vooruit geschoven balkons, glazen entreeparti j
32 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN DE SINGEL CRITERIATABEL DEELGEBIED ‘SINGEL APPARTEMENT’ appartementengebouw aan de Venloseweg Situering Hoofdvorm Oriëntatie Bouwmassa Bouwhoogte Kapvorm Gevelaanzicht Gevelopbouw Voorgevel gericht op de Venloseweg. Één bouwmassa. Door transparante entreepartij geschakeld aan de nieuwe villa aan de ‘Singel’. 3 bouwlagen en een dakterras met ‘tuinkamer’ en een souterrain (te gebruiken als bergruimte voor alle appartementen). Plat dak. Dubbele villa met markant gelede façade, geïnspireerd op de verdwenen dubbele villa ‘Lengs’, echter wel met architectuur van vandaag. Geen blinde zijgevels grenzend aan de openbare ruimte. Gevelgeleding De nieuwe villa kent een verticale 3deling; accenten op de hoeken met veel glas aan de voorkant en centraal gelegen een duidelijk vooruitspringende serre. Ramen en deuren zijn verticaal georiënteerd. De muuropeningen liggen verdiept en kunnen in de hoogte worden verbonden door bijvoorbeeld opliggende omlijstingen al dan niet in combinatie met een Frans balkon. Per bouwlaag 2 brede appartementen. De begane grond heeft een serre aan de voorzijde en een terras aan de zijkant. De 1e verdieping heeft 2 balkons (1x boven serre en 1x aan de zijkant). De 3e verdieping heeft een Frans balkon, en een dakterras met opgang naar de ‘tuinkamer’.
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 33 DE SINGEL Detaillering Materialisatie en kleurgebruik Gebruik van ingetogen materialen (handvorm baksteen, zink, hout, glas). Gevel: handvorm baksteen in 2 warme donkere grijstinten passende bij de villa’s aan de Venloseweg. Grijze voeg gelijk aan kleur gevel. Kozijnen: kunststof met een lichte warmgrijze kleur. Detaillering Erfafscheiding Gevel: opgetild door toepassing souterrain. Serre, dakrand en ‘torentjes’ versierd met metseldetails: terugliggend, dan wel uitstekend metselwerk, gebruik van geglazuurde stenen, ornamenten etc. Gebruik van materialen zoals die oorspronkelijk door de Tegelse kleiwarenindustrie werden geleverd wordt gestimuleerd om de typische Tegelse identiteit te versterken. Muuropeningen: diepe neggen. Kozijnen: achterliggend of terugliggend. Torentje: de top van het torentje kan uitgevoerd worden als een open kamer met pergola dan wel een ‘tuinkamer’. Lage groenblijvende blokhaag / vakbeplanting. rijke versiering met typisch Tegelse materialen en metseldetails
34 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN HET VELD TYPE 1: geschakelde rijwoning TYPE 2: twee-onder-een-kapwoning met garage TYPE 3: langsgevelwoning geluidscirkel K.I.L. (noord)
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 35 HET VELD De nieuw te bouwen woningen van het ‘Veld’ zoeken verwantschap met de reeds bestaande woningen aan de Veldstraat (noord). De nieuwe voorgevels zijn sterk horizontaal georiënteerd en hebben een sterk repeterend ritme. Qua kleur kiezen we voor aardeti nten; hiermee sluiten we aan bij de gele steen van de bestaande woningen aan de veldstraat (noord). Geluidcirkel Ten opzichte van de K.I.L. - gelegen aan de Veldstraat (noord) - dient een geluidcirkel in acht te worden genomen; dit is de rode lijn op nevenstaande afb eelding. De woningen voor het ‘Veld’ zijn onder te verdelen in 3 types: type 1: geschakelde rijwoning type 2: twee-onder-een-kapwoning met garage type 3: langsgevelwoning Type 1 De rijwoningen zijn geschakeld in blokken van 3 tot 6 woningen en worden gebouwd in 2 lagen met kap, net als de bestaande woningen aan de Veldstraat. De woningen zijn voorzien van een horizontaal lopend basement in een donkere ti nt. De bovenzijde van de 2e laag krijgt een houten beti mmering en springt terug t.o.v. de gemetselde onderbouw. Het zadeldak loopt over de gehele lengte door; ook t.p.v de doorgangen. Het dak heeft een overhangende dakrand en een duidelijk dakoverstek. Dakkapellen zijn opti oneel. Type 2 De twee-onder-één-kap woningen worden gebouwd in 2 lagen met kap. De bovenbouw krijgt een houten beti mmering en ramen in een strak ritme. Het zadeldak kent - in tegenstelling tot de rijwoningen - geen dakoverstek en geen overhangende dakrand. Dakkapellen zijn ook hier opti oneel. De terugliggende garages worden uitgevoerd met een plat dak en zijn te gebruiken als dakterras. Type 3 De langsgevel-woningen op de kop van de Veldstraat worden lager uitgevoerd; 1,5 laag met kap. De 2e ‘halve’ laag krijgt een dakkapel met Frans balkon. De gevel springt 50cm terug ten opzichte van de hoekwoning van de ‘Singel’. Het zadeldak kent geen dakoverstek en geen overhangende dakrand. de huidige bebouwing aan de Veldstraat (noord)
36 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN HET VELD TYPE 1 geschakelde rijwoning duidelijk horizontale opbouw gevel
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 37 HET VELD ‘opgeti ld’ dak met overhangende dakrand doorlopend dak ter plaatse van doorgang
38 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN HET VELD TYPE 2 twee-onder-één-kap woning sierrand door bv. relief in het metselwerk toe te passen; inspirati e kan komen uit historisch metselwerk terugliggende garage met platdak
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 39 HET VELD TYPE 3 langsgevelwoning dakkapel met frans balkon (LET OP: hier geldt alleen het principe, niet de bouwsti jl)
40 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN HET VELD houten bekleding bovenbouw; terugliggend duidelijke overhangende dakrand, rand t.p.v. overgang metselwerk-houten bovenbouw hoekramen bij doorgangen duidelijk dakoverstek zinken ‘onderdak’
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 41 HET VELD CRITERIATABEL DEELGEBIED ‘HET VELD’ grondgebonden woningen zowel met als zonder garage type 1: geschakelde rijwoning zonder garage type 2: tweeonderéénkap woning met garage type 3: geschakelde langsgevelwoning Situering Zijdelingse afstand Type 1: blokken van max. 6 woningen. Afstand tussen de blokken is 2m. Type 2: blokken van 2x tweeonderéénkap. Afstand tussen de blokken is 4m. Type 3: blok van 2 langsgevels. Oriëntatie Voorgevel gericht op de woonstraat. Type 1: voortuin 1,5 meter. Type 2: voortuin varieert van 1,5 tot 3,85 meter. Type 3: rooilijn aan de straat. Hoofdvorm Bouwmassa Bouwhoogte Kapvorm Type 1: één bouwmassa. Type 2: één hoofdgebouw, geschakeld bijgebouw. Type 3: één bouwmassa. Type 1: 2 bouwlagen met kap. Type 2: 2 bouwlagen met kap. Type 3: 1,5 laag met kap. Alle types: zadeldak. Garages: platdak met dakterras.
42 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN HET VELD Gevelaanzicht Gevelopbouw Gevelgeleding Samenhangend en evenwichtig. Geen blinde zijgevels grenzend aan de openbare ruimte. horizontale gevelgeleding. Levendig beeld. Type 1: ter hoogte van de doorgangen loopt de kap door. Uitbouw aan de voorgevel in de vorm van een serre is mogelijk (diepte 50cm). Type 2: verspringing in de rooilijn per geschakeld blok; 50 tot 100 cm. Garage ligt 4m terug t.o.v. voorgevel woning. Boven garage een dakterras. Type 3: gevel springt 50cm terug t.o.v. hoekwoning aan de ‘Singel’. Detaillering Materialisatie en kleurgebruik Gebruik van ingetogen materialen (handvorm baksteen, zink, hout, glas). Gevel type 1: handvorm baksteen in aardtinten (geelbruin). Donker basement. Grijze voeg. Terugliggende houten rand; in een lichte warmgrijze kleur. Gevel type 2: handvorm baksteen in aardtint (geelbruin). Grijze voeg. 1e verdieping heeft een houten bekleding; terugliggend in een lichte warmgrijze kleur. Kozijnen: kunststof kozijnen in een lichte warmgrijze kleur. Deuren: hout in terughoudende donkere kleur. Garagedeur: neutraal grijs. Dak: pannen keramisch, antraciet.
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 43 HET VELD Detaillering Gevel type 1: duidelijk terugspringende houten bovenbouw in de 2e laag, duidelijke rand t.p.v. overgang metselwerkhout. Gevel type 2: houten bekleding iets terugliggend t.o.v. metselwerk. Horizontale belijning in metselwerk; duidelijke rand als afsluiting metselwerk. Boven garage een dakterras; 90cm opmetselen + stalen hekwerk. Dak type 1: zadeldak met duidelijk dakoverstek (ca. 50cm) en overhangende dakrand; zinken ‘onderdak’ is optioneel. Dakkapel is optioneel. Dak type 2: zadeldak met dakkapel; geen dakoverstek en geen overhangende dakrand. Dak type 3: zadeldak; geen dakoverstek en geen overhangende dakrand. Dakkapel met Frans balkon. Garage: neutrale garagedeur met een horizontale belijning. Erfafscheiding Voortuinen: geen Achter en zijtuinen: hagen / gaashekwerk met klimop.
44 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN HET HOOG type 1: geschakelde seniorenwoning type 2: vrije kavels, ontwerp door één architect
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 45 HET HOOG HET HOOG ‘Het Hoog’ is het gebied dat grenst aan het hoger gelegen oude Tegelen en wordt gevormd door de woningen langs de Hoogstraat, het zuidelijke deel van de Veldstraat en het woonerf aan de groene brink. Er zijn 2 type woningen te onderscheiden, te weten: type 1: geschakelde seniorenwoningen aan het woonerf type 2: vrije kavels Voor beide types geldt dat de woningen een dorps karakter hebben. De kenmerkende eigenschappen van de historische en traditi onele bebouwing van ‘de Tegelse enclave’ zijn hiervoor de inspirati ebron. Hierin zijn overigens sobere en meer rijke varianten te onderscheiden. Naast schikking, schakeling en dakvormen is ook kleur, materiaal en techniek van de traditi onele bebouwing voorbeeldig. Gebruik van materialen zoals die oorspronkelijk door de Tegelse kleiwarenindustrie werden geleverd (denk bijvoorbeeld aan tegeltjes) worden dan ook gesti muleerd om de typische Tegelse identi teit te versterken. De woningen van ‘het Hoog’ hebben in principe hun rooilijn direct aan de straat. Er wordt gebouwd in 1 tot 2 lagen met kap. De toe te passen dakvorm is wisselend (zadeldak, mansarde dak, schilddak, al dan niet met een wolfseind etc.) Op de hoek Veldstraat-Hoogstraat en in het straatje naar de brink worden gevels met elkaar geschakeld door tuinmuren opdat een organisch gevormd stedenbouwkundig ensemble ontstaat. De erfscheiding langs de achtertuinen bestaat uit een hekwerk met klimop. De woningen van type 2 zijn woningen op vrije kavels en worden op een organische manier ten opzichte van elkaar geplaatst. De woningen zijn weliswaar van verschillende eigenaren maar dienen door één architect als één totaalbeeld te worden ontworpen. Dit vanwege de afstemming van de gevels ten opzichte boven: het zuidelijk deel van de Veldstraat; een sobere variant van typisch Tegelse bebouwing midden: rijke metselwerkdetails bij woningen in de Veldstraat onder: de Hoogstraat
46 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN HET HOOG Hoge sierlijst onder dakrand variati e in goothoogte, duidelijke goten
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 47 HET HOOG variati e in goothoogte en dakrandafwerking
48 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN HET HOOG gedraaide kap, dakkapellen brede sierlijsten tegen de goten, variati e in goothoogte, kopgevels steken boven dak uit.
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 49 HET HOOG
50 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN HET HOOG CRITERIATABEL DEELGEBIED ‘HET HOOG’ grondgebonden woningen / vrije kavels type 1: geschakelde seniorenwoningen type 2: vrije kavels Situering Zijdelingse afstand Oriëntatie Type 1: geschakeld. Type 2: vrijstaand en incidenteel geschakeld. Type 1: voorgevel gericht op het woonerf. Rooilijn aan de straat, verspringend ten opzichte van elkaar. Type 2: voorgevel gericht op de woonstraat. Over het algemeen rooilijn aan de straat, verspringend ten opzichte van elkaar. Hoofdvorm Bouwmassa Bouwhoogte Kapvorm Gevelaanzicht Gevelopbouw Gevelgeleding Type 1: één bouwmassa. Type 2: één hoofdgebouw al dan niet met geschakeld bijgebouw. Type 1: 1 tot 1,5 bouwlaag met kap Type 2: 1 tot 2 bouwlagen met kap Type 1: zadeldak met dakkapel Type 2: wisselend; zadeldak, mansarde dak, schilddak; al dan niet met wolfseinden. Samenhangend en evenwichtig Geen blinde zijgevels grenzend aan de openbare ruimte Dorps; passend bij het oude centrum. Levendig beeld met variatie in dakvormen, dakrichting, goothoogte, percelering, verspringende rooilijn. Naast schikking, schakeling en dakvormen is ook kleur, materiaal en techniek van de traditionele bebouwing van de ‘Tegelse enclave’ voorbeeldig.
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 51 HET HOOG Detaillering Gevel: gebruik maken van metseldetails: terugliggend, dan wel uitstekend metselwerk, gebruik van geglazuurde stenen, ornamenten, etc. Gebruik van materialen zoals die oorspronkelijk door de Tegelse kleiwarenindustrie werden geleverd wordt gestimuleerd. Voorbeelden zijn: verglaasde bakstenen, veldbrandsteen, keramische schouderstukken, profielsteen en geglazuurde dakpannen. Dak type 1: doorlopend zadeldak met variatie in goothoogte en verspringende rooilijn, brede / hoge daklijsten, dakkapellen al dan niet met Frans balkon. Kopgevels steken boven het dak uit. Dak type 2: variatie in dakvormen, variatie in goothoogte, daklijsten, dakkapellen. Erfafscheiding Voortuinen type 2: op de erfgrens een laag muurtje (Hoogstraat 246 is hierin voorbeeldig). Voorgevels van de woningen op de hoek Veldstraat Hoogstraat en in het straatje worden met elkaar geschakeld door tuinmuren (hoogte 2m) opdat een organisch stedenbouwkundig ensemble ontstaat. De tuinmuren zijn onderdeel van het totale gevelbeeld. Achter en zijtuinen: hagen / gaashekwerk met klimop.
de Singel (hoofdontsluiti ng) woonstraat woonerf langzaamverkeerroute afsluiti ng plateau (noord) (zuid)
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 53 4. VERKEERSAFWIKKELING De ontsluiti ng van Boschkamp kent 3 verkeerscategorieën, die allen 2-richti ngverkeer hebben: de ‘Singel’, woonstraten en woonerven. Daarnaast is er een langzaamverkeerverbinding. Singel De ‘Singel’ - groen aangegeven op nevenstaande kaart - is de nieuwe hoofdontsluiti ngsweg van zowel de wijk Maasveld als Boschkamp. Hierdoor wordt de Boskampstraat ontlast. De weg heeft een breedte van 6 meter en trott oirs van minimaal 2 meter. De rotonde op de Venloseweg zorgt voor een soepele verkeersafwikkeling. Woonstraat Deze straten zijn blauw aangegeven op nevenstaande kaart. Het betreft zowel bestaande straten (donkerblauw) als een nieuwe straat (lichter blauw). De nieuwe woonstraat krijgt een breedte van 5 meter en trott oirs van 1,5 meter. Daar waar de woonstraten aantakken op de ‘Singel’ zijn plateaus (1, 2 en 3) voorzien om het verkeer te remmen en aldus de veiligheid te borgen. De bestaande Hoogstraat en de Veldstraat behouden hun oorspronkelijke profi el maar worden heringericht. Nieuw is dat de Hoogstraat een doodlopende straat wordt en dat het zuidelijke deel van de Veldstraat niet vanaf de ‘Singel’ in te rijden is. Door deze ingreep worden deze straten alleen belast met bestemmingsverkeer en wordt de verkeersdruk sterk verminderd. De verkeerssituati e op het noordelijk deel van de Veldstraat blijft ongewijzigd. Woonerf Binnen het plan zijn een 2-tal gebieden aangemerkt als ‘woonerf’. In deze gebieden is alleen sprake van bestemmingsverkeer. Het betreft de doorsteek door ‘het Hoog’ en het ‘achterom’ naar de nieuwe woonstraat van ‘het Veld’. Langzaamverkeer Diagonaal door de wijk loopt een langzaamverkeerroute. Vanuit het oude dorp loop je via ‘het Hoog’ naar ‘het Veld’. Daar waar je de ‘Singel’ kruist is een plateau (4) voorzien voor een veilige oversteek evenals op de kruising met de Veldstraat (5). Vandaaruit kun je doorlopen naar de uiterwaarden van de Maas via de wijk Maasveld. vanaf deze zijde is de Hoogstraat straks niet meer in en uit te rijden; hier ligt het keerpunt voor de auto’s komende vanaf de Markt. Fietsers kunnen via een fi etssluis wel in en uitrijden.
54 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN PRINCIPE PROFIEL ‘SINGEL’
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 55 PRINCIPE PROFIEL 1 ‘WOONSTRAAT’
56 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN PRINCIPE PROFIEL 2 ‘WOONSTRAAT’
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 57 PRINCIPE PROFIEL ‘WOONERF’
haaksparkeren langsparkeren
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 59 In Boschkamp wordt een parkeernorm gehanteerd van 1.4 per zelfstandige woning. De parkeerplaatsen zijn op korte afstand van de woningen gerealiseerd. In totaal zijn er 189 parkeerplaatsen voorzien. In de straat wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van ‘langsparkeren’ in parkeerhavens. Op de woonerven en in de drie parkeerpockets wordt haaks geparkeerd. Op ’het Veld’ hebben de woningen van type 2 een garage. Ook de vrije sector woningen van ‘het Hoog’ krijgen zoveel mogelijk een garage dan wel parkeren op eigen terrein. langsparkeren in parkeerhavens principe van duidelijke vakken voor haaksparkeren in een basisvloerbedekking
POORT POORT bomen langs de Singel bomen in woonstraten bomen in woonerven solitaire bomen en bomen op groene pleinen bestaande bomen hekwerk met klimop groene wand_hogere struiken parti culiere tuinen 3 groene pleinen
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 61 6. GROENSTRUCTUUR Er is ruim ingezet op groen in de wijk. Naast veel bomen in de straten en groene erfafscheidingen zijn er ook 3 groene pleinen voorzien. Binnen het plan blijven bestaande bomen zoveel mogelijk gehandhaafd ook al zijn deze qua soort niet conform de keuze voor de nieuw aan te planten bomen. Bomen in de straat Voor de bomen in de straat is qua soortkeuze en groott e sprake van een driedeling: - bomen langs de ‘Singel’; - bomen in de woonstraten; - bomen op het woonerf. Bomen langs de Singel De ‘Singel’ krijgt een markante eenzijdige laanbeplanti ng voor een duidelijke geleiding van de weg. Het begin en het einde van de ‘Singel’ zijn te beschouwen als ‘groene poort’. De bomen worden eenzijdig geplant om de woningen aan de overzijde zoveel mogelijk zon te geven. De toe te passen bomen zijn van de 1e groott e. Het ritme van de bomen wordt grotendeels bepaald door de positi e van de langsparkeerplaatsen en de in- en uitritt en. Bomen in woonstraten en woonerven De woonstraten en woonerven krijgen beide bomen van de 2e groott e, elke een eigen soort. Solitaire bomen en bomen op groene pleinen Er zijn 3 groene pleinen in Boschkamp voorzien met elk een eigen karakter: (1) een verlaagd groen ‘speelplein’ bij de ‘poort’ vanuit Maasveld; (2) een inti eme dorpse brink in ‘het Hoog’ (3) en het bestaande groen op grondgebied van Antares waar kinderen de kans krijgen om meer avontuurlijk te spelen. Alle pleinen fungeren als plek van samenkomst voor jong en oud; naast speelvoorzieningen voor de kinderen zijn er ook zitmogelijkheden. De bomen op de brink in ‘het Hoog’ hebben bij voorkeur duidelijke hutt enbouwen in het groen bij Antares (3) groene wanden van klimop als erfafscheiding het verdiepte groene plein (1) heeft een zitrand seizoenskenmerken (bloei, herfstkleur) en/of een bijzondere takkenstructuur. Aanplant in diverse maten zorgt voor een gevarieerd en natuurlijk beeld. Groene erfafscheiding zij- en achtertuinen Alle erfafscheidingen van zij- en achtertuinen bestaan uit een vast hekwerk waartegen klimop zal groeien. Op die manier zijn alti jd groene wanden gewaarborgd en ontstaat een rusti g en eenduidig beeld. In de hekwerken zijn toegangspoorten geïntegreerd. Ook de huidige muur aan de achterzijde van het perceel van Antares wordt in zijn geheel met klimmers beplant opdat een groene wand ontstaat. groene brink (2) met bomen
basisvloerbedekking in beton wegen is asfalt
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 63 7. OPENBARE RUIMTE Materialisati e en kleurgebruik verhardingen Voor een eenduidig en rusti g beeld wordt gewerkt met een basisvloerbedekking voor trott oirs, parkeerhavens, pleinen en woonerven. De basisvloerbedekking wordt uitgevoerd in één soort materiaal (betonklinker) en één kleurstelling die donker van toon is en past bij de gebakken klinker op de Grotestraat. Daar doorheen lopen de rijlopers die worden uitgevoerd in zwart asfalt. Trott oirs De trott oirs langs de rijlopers worden verhoogd aangebracht door middel van een trott oirband. Op de woonerven ligt de verharding op één niveau (van gevel naar gevel) met een molgoot in het midden. Parkeervakken Langsparkeren vindt plaats in parkeerhavens. De havens zijn bestraat met een materiaal dat gelijk is aan de basisverharding. Als aanduiding van de haaksparkeervakken worden in de basisverharding vlakken aangeduid in een afwijkende donkere kleur. De maat van deze vlakken is kleiner dan de gereserveerde maat van 2.50 x 5.00 meter voor een parkeerplaats waardoor de vlakken in de basisvloerbedekking komen te liggen. Waar nodig gebruik maken van varkensruggen. Betonnen elementen en straatmeubilair Alle betonnen elementen en materialen als banden en bijbehorende hulpstukken, varkensruggen, kerende elementen en dergelijke worden standaard uitgevoerd in antracietkleurig beton. Straatmeubilair zoals onder andere masten, paaltjes en prullenbakken hebben een neutrale kleurstelling zoals zwart of antracietgrijs. Verlichti ng De eenzijdig geplaatste verlichti ng langs de ‘Singel’ is in principe functi oneel. In woonstraten en woonerven dient de verlichti ng ook te zorgen voor sociale veiligheid en comfort. Sfeerverlichti ng wordt ingezet om bomen(groepen) en markante kopgevels aan te lichten. Erfafscheiding voortuinen De erfafscheiding tussen de openbare ruimte en de voortuin wordt in principe gerealiseerd door lage tuinmuurtjes. Op specifi ek aangeduide plekken wordt gewerkt met een hogere tuinmuur om duidelijk stedenbouwkundige eenheden te creëren. De vormgeving dient in duidelijke samenhang met de gevel te zijn. In de tuinmuren zijn toegangspoorten geïntegreerd. Hondentoilet In Plan Boschkamp is één hondentoilet voorzien. Hiervoor is de brede grasberm aan het begin van de ‘Singel’ beschikbaar.
64 BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN COLOFON opdrachtgever Antares Projecten, Boudewijn Manders Postbus 3046 5930 AA TEGELEN Projectbegeleiding ZECI Vastgoedontwikkeling, Armand Cieters Looskade 21 6041 LE ROERMOND project stedenbouwkundige visie, ontwerp en BKP terrein Boschkamp Tegelen projectnummer 841 product Beeldkwaliteitplan Plan Boschkamp Productnummer 4843 opdrachtnemer DLA+ landscape architects BV, Wylerbaan 28a, 6561 KR Groesbeek T 024 3976000 E info@dlaplus.nl I www.dlaplus.nl druk Janssen Repro Nijmegen 21 april 2011
BEELDKWALITEITPLAN PLAN BOSCHKAMP TEGELEN 65
1 Online Touch