0

jaargang 15 | december 2020 06 vakblad voor ondernemers in de jachtbouwindustrie NEDERLAND CERTIFICERING ESSENTIEEL VOOR U-BOAT WORX PAUL DIJKSTRA COMPOSITES: VYVA FABRICS: duurzame stoffering de ingewikkeldste klussen

Have a perfect 2 0 2 1 . P e r f e c t i o n i s n o t a n a c c i d e n t . From sketch to endproduct • 3D design • Robot milled shaping CNC cutting and stitching • Endless upholstery possibilities www.coverworks.nl CoverWorks Perfection

INHOUDSOPGAVE 38 30 jaargang 15 | december 2020 06 vakblad voor ondernemers in de jachtbouwindustrie NEDERLAND PAUL DIJKSTRA COMPOSITES heeft mallenbouw en cascobouw in composiet als specialisme. Dit jaar leverde het bedrijf onder meer een sterk staaltje af in de vorm van de carbon roeiboot voor een Atlantische oversteek. “We krijgen de ingewikkeldste klussen, niks is standaard”, aldus Paul Dijkstra, die tevens succesvol wedstrijdzeiler is. VYVA FABRICS: duurzame stoffering CERTIFICERING ESSENTIEEL VOOR U-BOAT WORX PAUL DIJKSTRA COMPOSITES: de ingewikkeldste klussen STATEMENT MARINE is in 2007 opgezet door twee ondernemende watersportliefhebbers met een vastomlijnd plan. Dertien jaar later staat er een solide bedrijf dat moderne bakdekkers bouwt. Niet voor de massa, maar op bescheiden schaal voor fijnproevers. “We hebben loyale, bedachtzame kopers die kiezen voor de lijn en functionaliteit”, aldus vennoot Harm van Tienen. U-Boat Worx is een fascinerend bedrijf in Breda dat kleine duikboten bouwt. Op het gebied van veiligheid ligt de lat heel erg hoog. Elk onderdeel moet gecertificeerd zijn. Er is onder meer veel vraag naar duikboten ten behoeve van onderwaterexcursies op expeditie-cruiseschepen, zoals die op de cover zijn afgebeeld. Met de kleine NEMO hoopt U-Boat Worx nieuwe markten aan te boren. Een bedrijfsreportage. Foto Rens Groenendijk Lees verder op pagina 4 09 Boot Düsseldorf neemt maatregelen/ nomaties awards 14 Vyva Fabrics lanceert eigen ‘groene’ Revyva-lijn 15 pagina’s bedrijfspresentatie 10 Mooring Yachts 11 Clouds International 12 Van Emstede & Slager 13 Awlgrip 20 De IJssel Coatings 21 AVA Marine 22 KB Alufrees 23 Asa Boot Electro 34 Brassto 35 Dictator 36 International Paint 37 Hull Vane 43 Technautic 44 Glashandel Wybenga 45 De Haas Powerport 19 Pieter Timmers, Forward Management: Charlatans en hun marketing 24 Kort Nieuws 42 Bedrijvenindex 46 NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN: Zes orders voor Damarin Jachtbouw Expeditiejacht Feadship en awards Casco Koopmans ‘515’ opgeleverd Award Huisfit voor restauratie Vagrant Na ruim 100 jaar: ‘Koninklijke’ Hakvoort Vanquish boekt orders op FLIBS en bouwt 35 m speedjacht Ontwerp Moonen 110 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 3

4 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

Veiligheid voorop bij duikboten van U-Boat Worx STRENGE CERTIFICERING ESSENTIEEL Bij U-Boat Worx in Breda worden kleine duikboten gebouwd die aan de hoogste veiligheidseisen voldoen. Strenge certificering van alle onderdelen is een essentiële voorwaarde bij de bouw. De hightec onderwatervaartuigen zijn te vinden aan boord van superjachten en expeditie-cruiseschepen voor het vermaak van de gasten en worden zakelijk gebruikt door offshorebedrijven, maritieme en archeologische onderzoeksinstituten en filmmakers. Deze zomer is U-Boat Worx verhuisd naar een nieuwe locatie aan de Franse Akker in Breda, waar ruimte is voor expansie. Het leveren van tien duikboten per jaar is het streven. De nieuwe NEMO is daarin niet meegenomen, dat wordt een seriematig gebouwde duikboot. Met de bouw van de eerste tien NEMO’s is U-Boat Worx onlangs begonnen. De bouwhal van U-Boat Worx in Breda heeft veel weg van een scène uit een James Bondfilm, waar een ‘bad guy’ aan een geheim wapen werkt. In een felverlichte hoge ruimte met witte wanden, plafond en vloer staan langs beide kanten duikboten in verschillende stadia van afbouw opgesteld, waaraan in zwartgeklede mannen met zwarte mondmaskers werken. Marketingmanager Roy Heijdra geeft een rondleiding. Aan een imposante oranje duikboot werken vier mannen. Er wordt onder meer een grijparm aan gemonteerd. Close-up foto’s maken van dit onderwatervaartuig is niet toegestaan. Het is een speciale uitvoering van de U-Boat Worx C-Researcher, waarmee de opdrachtgever zelf in de publiciteit wil treden. Maar Heijdra kan er wel meer over vertellen: “Deze duikboot voor drie personen wordt geïnstalleerd op een door Damen gebouwd expeditieschip en kan 1.140 meter diep. Hij is bestemd voor een documentairemaker die er ook voor hobby mee wil duiken. Er wordt een van de meest geavanceerde onderwatercamera’s in geïnstalleerd met bijbehorende extra lampen en energiebronnen om acht uur lang onder water te blijven.” EXPEDITIE-CRUISESCHEPEN We komen langs een duikboot met twee bollen, een Cruise Sub 7, die thuishoort op de Scenic Eclipse, een zeer luxueus expeditie-cruiseschip, dat vorig jaar in de vaart is gekomen. De duikboot kan met zes passagiers en een piloot een diepte van 300 meter bereiken. Heijdra: “Deze sub heeft van augustus tot februari elke dag in Antarctica gedoken en dat is geen probleem, onze duikboten zijn voor deze barre condities gemaakt. Hij krijgt nu een uitgebreide onderhoudsbeurt. Daarbij worden ook de bollen van acrylaat ontvet en kleine krasjes worden weggepolijst. Je ziet hier in de hal veel reflectie, maar onder water valt die spiegeling helemaal weg. Je weet niet waar de bol begint of eindigt, bijna 360 graden zicht. Het is een fantastische belevenis weet ik uit eigen ervaring.” Voor de uitbraak van Covid-19 reisde Heijdra over heel de wereld om de duikboten te promoten. Dit jaar was hij alleen voor een fotoshoot op Curaçao, waar U-Boat Worx een opleidingscentrum heeft. CRUISE SUBS U-Boat Worx heeft twaalf Cruise Subs, met twee bollen, in de orderportefeuille. Heijdra licht toe dat dit een markt is met veel potentie. “Wereldwijd zijn 33 expeditie-cruiseschepen in aanbouw, die voor 2022 opgeleverd worden. Het zijn kleinere schepen, maar de intentie om de cruise te beleven is heel anders. Niet meer massaal aan het zwembad hangen en ’s avonds aan het ‘all you can eat’ buffet aanschuiven. Het zijn expeditie-cruises naar Antarctica, Groenland of Galapagoseilanden, bestemmingen waar grote cruiseschepen niet komen. Aan boord zijn marine biologen en archeologen, die ’s ochtends een lezing in het auditorium geven en ’s middags stappen de gasten in een Zodiac of duikboot om het gebied te ontdekken. Dat is een heel andere ervaring vergeleken met een gewone cruise. Daar ligt de toekomst, kleinere en exclusievere schepen, veilig voor corona.” EEN CRUISE SUB IN AANBOUW. DE GROENE FOLIE BESCHERMT HET ACRYLAAT. JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 5

EEN SUPER YACHT SUB 3 IN ZIJN ELEMENT. Foto Tom van Oossanen SUPER YACHT SUB 3 Dan zijn er nog Super Yacht Subs in aanbouw, helemaal geënt op de superjachtindustrie. Ze kunnen 300 meter diep en bieden plaats aan drie personen. Heijdra: “Met een hoogte van 1,75 meter en een gewicht van 3,8 ton past zo’n sub perfect in de tendergarage van een superjacht. We hebben er een aantal in onze orderportefeuille en er varen er al verschillende rond.” Wat gebeurt er als een duikboot dieper gaat dan waarvoor hij is ontworpen? Heijdra: “Er zit een beveiliging in dat je niet dieper kan. Het mooie aan een duikboot is dat er kracht nodig is om naar beneden te gaan, maar andersom niet. Het is net als met scuba duiken: als je het trimvest een klein beetje opblaast, ga je automatisch omhoog. Mocht alle elektronica uitvallen, dan is er ook niets aan de hand, er is altijd voldoende zuurstof en de duikboot gaat automatisch omhoog.” De druk in de duikboot blijft ook bij het duiken naar grotere diepte 1 bar. “Het is een beetje te vergelijken met zitten in een vliegtuig, maar zonder het lawaai. De airco is aan, standaard leren zetels, een muziekje erbij, het is goed vertoeven.” OPTIES LEVERBAAR De duikboten hebben standaard al veel voorzieningen, maar U-Boat Worx biedt tal van mogelijkheden tot verdere aankleding, zelfs voor de nieuwe kleine Nemo, die een startprijs heeft van bijna een miljoen euro. “Je kunt het zo gek maken als je zelf wil. Het mooie van de C-Explorer 3 en de nieuwe C-Researcher series is dat ze zo stabiel aan het wateroppervlak zijn en goed in de gewichtsverdeling, dat je er van alles aan kunt hangen: een of twee grijparmen, sonar, extra verlichting, je kunt het zo gek niet verzinnen.” 6 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 PERSONEEL NODIG U-Boat Worx maakt een sterke groei door. In 2018 werkten er nog 30 medewerkers en dat aantal is in twee jaar tijd gestegen naar 85 mensen, inclusief een vaste medewerker bij het opleidingscentrum op Curaçao. Eind dit jaar moeten er honderd medewerkers zijn. Er zijn vacatures voor onder anderen werkplaatsmedewerkers, monteurs en quality controllers. Het personeel moet van vele markten thuis zijn, kennis hebben van hydrauliek en elektronica. Veel medewerkers hebben bij Defensie en in de luchtvaart gewerkt. “Het probleem waar wij mee zitten: niemand heeft ervaring in het bouwen van duikboten. Dat is onze uitdaging. Op de traditionele jachtwerven wordt veel met freelancers gewerkt, maar dat is voor U-Boat Worx niet direct een optie, we hebben liever vast personeel”, aldus Heijdra. Een aantrekkelijke optie is dat een monteur ook opgeleid kan worden tot piloot, “Als je een half jaar hebt meegedraaid en bent aan het tweede contract toe, dan is dat mogelijk bij ons eigen opleidingscentrum op Curaçao. Voor ons snijdt het mes aan twee kanten, want een monteur kan ook worden ingezet bij klanten als piloot.” HET PERSONEEL MOET VAN VELE MARKTEN THUIS ZIJN.

Uiteindelijk wil U-Boat Worx naar een gestroomlijnde productie, met modellen voor elk wat wils, en een customafdeling voor een klant die iets afwijkends wil. “De veiligheid staat altijd voorop en zo veel mogelijk uitzicht. We bouwen een technisch geavanceerd product, maar het gaat vooral om de beleving. Als je dieper wil gaan dan drie kilometer, dat is een beetje de magische grens die wij gesteld hebben, dan wordt het acrylaat zo exponentieel dik en de duikboot zo zwaar, dat weegt niet meer op voor wat je ervoor terugkrijgt. De concurrentie bouwt een duikboot die elf kilometer diep kan, maar dan zijn de kijkramen piepklein. Wij willen die kant niet op.” BATTERIJPAKKETTEN We lopen langs een stofarme ruimte die wordt gebruikt voor een in eigen huis ontwikkelde technologie voor accupakketten. Heijdra: “Vroeger bouwden we een batterijpakket in een cilinder en zorgden dat die de buitendruk onder water aankon. Nu ligt dat pakket volledig in olie, zodat de druk wordt gecompenseerd. Bij 300 meter diepte staat er 31 bar druk op de batterij. Door het compacter en lichter te maken zodat je minder waterverplaatsing hebt, kunnen we meer kilowattage krijgen. Het is al goedgekeurd en in gebruik, daar zijn we heel trots op.” DRUKVATEN VAN DUPLEX In een andere hal liggen onderdelen op verdere verwerking te wachten, zoals twee acrylaatbollen die met een drukvat van hooggelegeerd Duplex staal met elkaar zijn verbonden. Duplex staal bestaat voor 50% uit ferriet en voor 50% uit austeniet. Het staal behoort tot de roestvrije- en zuurbestendige staalsoorten. Het heeft een hogere sterkte dan roestvrij chroom-nikkelstaal, een goede corrosievastheid, hoge mechanische eigenschappen en een hoge weerstand tegen slijtage. “Met een Duplex drukvat kan tot 300 meter diepte worden gedoken. Het laswerk wordt door gecertificeerde Nederlandse bedrijven geleverd. Het is zeer gespecialiseerd werk, alle lassen worden ook met röntgenstraling gecontroleerd. Ga je nog dieper, dan moet het drukvat van titanium zijn, en dan blijven er maar weinig leveranciers af die dit kunnen maken. We maken gebruik van verschillende Nederlandse lasbedrijven, om de grote vraag aan te kunnen.” De acrylaat bollen worden gemaakt door de firma Blanson in Engeland. Er bestaan wereldwijd maar twee fabrikanten. De Amerikaanse concurrent (de enige die er is) laat zijn koepels maken bij de andere fabrikant. Acrylaat is de verkorte soortnaam van Polymethylmethacrylaat (PMMA), een polymeer van methylmethacrylaat. CLASSIFICATIEBUREAU DNV GL DNV GL speelt een belangrijke rol in het controleren van de veiligheid. Het classificatiebureau is in 2013 ontstaan uit een fusie tussen Det Norske Veritas (DNV) en Germanischer Lloyd (GL). U-Boat Worx laat alle duikboten door DNV GL classificeren. Officieel heet het geheel van bollen, drukvat en luik ‘Pressure vessel for human occupancy’. Dit deel van de duikboot moet te allen tijde waterdicht zijn. “Het lijkt simpel, een drukvat met twee bollen er tegenaan, maar in de assemblage zitten al duizenden onderdelen”, aldus Heijdra. “We zorgen dat het helemaal luchtdicht is, testen hem af, en testen hem af op een externe locatie. Dit wordt gedaan in een grote druktank onder toezicht van DNV GL. Dan komt het weer terug naar Breda.Daar wordt het in een grote druktank getest onder toezicht ROY HEIJDRA LAAT ZIEN HOE DIK HET ACRYLAAT IS DAT WORDT GEBRUIKT VOOR DE KOEPEL VAN EEN DUIKBOOT DIE TOT 300 METER DIEPTE KAN GAAN: 14,1 CM. Geïnspireerd door Cousteau U-Boat Worx is opgericht door Bert Houtman (67), die kapitaal vergaarde als een van de oprichters van softwarebedrijf Exact en daarmee zijn droom verwezenlijkte: de bouw van duikbootjes. In 2005 begon hij met het ontwikkelen, produceren en verkopen van mini-duikboten voor 1 tot 11 personen die tot een diepte van 100 tot 3.000 meter diep kunnen gaan, afhankelijk van het model. Op jonge leeftijd was Houtman gefascineerd door de avonturen van Jacques Cousteau, de Franse avonturier die de onderwaterwereld verkende. Zijn documentaires werden regelmatig op tv vertoond eind jaren zestig en Houtman zag dat het onderzoekschip Calypso van Cousteau ook een klein geel duikbootje aan boord had, dat veel weg had van een vliegende schotel. Dat is Houtman altijd bijgebleven en heeft hem geïnspireerd. Houtman is nog steeds nauw bij het bedrijf betrokken, maar blijft op de achtergrond. Hij is de geestelijk vader van alles wat door U-Boat Worx wordt gebouwd. HET GEHEEL VAN BOLLEN, DRUKVAT EN LUIK: ‘PRESSURE VESSEL FOR HUMAN OCCUPANCY’. JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 7

van DNV GL. Dan komt het weer terug naar Nederland en gaan wij er verder aan bouwen. Voordat we überhaupt iets in de duikboot stoppen is er dus al heel wat aan voorafgegaan.” Voor de Factory Acceptance Trials van de duikboot komt DNV GL naar Breda. Indien goed bevonden gaat de sub door naar de Harbour Acceptance Trials en dan de Sea Acceptance Trials (SAT), zoals die ook in de jachtbouw worden gehanteerd. De SAT gebeurt op 40 meter diepte in het Grevelingenmeer, daar heeft de Koninklijke Marine een put gegraven om duikers op te leiden, die U-Boat Worx mag gebruiken. Het grootste deel van de subs gaat naar Curaçao om af te testen. Nabij het opleidingscentrum kan direct op grotere diepte worden gedoken. MAGAZIJN Een duikboot wordt samengesteld uit meer dan 10.000 onderdelen. Tachtig procent daarvan is custom, wordt op maat besteld. “Om de levertijd van een sub te kunnen garanderen en de kwaliteit te kunnen waarborgen, kan je niet op één paard wedden, en dus hebben we voor dezelfde onderdelen meerdere leveranciers”, aldus Heijdra. “We hebben daardoor ondanks corona gelukkig geen leverantieproblemen, waardoor de productie vertraagd zou kunnen worden. In het magazijn worden zo’n 50 tot 60 bestellingen op dagbasis aangeleverd. Ze worden allemaal gecheckt en gaan naar quality control, die van elk onderdeel nagaat of de certificaten kloppen Per sub worden de aangeleverde onderdelen op voorraad gelegd en op aanvraag aan de monteurs geleverd. “Zo blijft de productiestroom goed op orde. De monteurs hoeven nooit hun eigen onderdelen te pakken en hoeven dus niet in het magazijn te komen. Zo kan er ook nooit een onderdeel zoekraken. Alles wat naar de productieafdeling gaat is al gecheckt en intern gekeurd.” Zelfs in het huidige digitale tijdperk moeten alle certificaten niet alleen digitaal beschikbaar zijn, maar ook in print worden meegeleverd, een paar koffers aan documenten per duikboot. TEKST EN FOTO’S RENS GROENENDIJK U-Boat Worx is in november begonnen met de seriematige bouw van de ‘Nemo’, een trailerbaar 2-persoons duikbootje. De NEMO weegt 2.500 kilo en is slechts 1,55 meter hoog. Gemikt wordt met name op eigenaren van jachten onder de 30 meter. De NEMO neemt slechts 2,35 bij 2,80 meter ruimte aan dek in.De eerste serie van tien wordt op dit moment gebouwd. Seriebouw NEMO begonnen Marketing manager Roy Heijdra geeft een toelichting: “De NEMO is voor een veel grotere jachtenmarkt interessant, met name de kleinere expeditiejachten, zoals Lynx die bijvoorbeeld bouwt. Met de Italiaanse designstudio Officina Armare zijn we ook een samenwerking aangegaan. Ze hebben een daycruiser ontwikkeld waar een NEMO achterop geplaatst kan worden. We maken onze afzetmarkt hiermee veel groter dan de superjachtindustrie en de cruisemarkt.” Bij de aanschafprijs van bijna een miljoen euro is inbegrepen dat de koper van een NEMO op Curaçao een fulltime training krijgt van twaalf dagen. Daarmee is hij of zij gecertificeerd piloot. “We merken dat de klanten die een NEMO hebben gekocht zelf de opleiding willen doen. Het is een avontuurlijk publiek”, aldus Heijdra. RED DOT AWARD U-Boat Worx heeft met de NEMO een prestigieuze Red Dot Award gewonnen voor uitmuntend design en wordt erkend als ‘best of the best’ in de categorie ‘Mobiliteit en vervoer’, en streeft daarmee ontwerpen uit automotive industrie voorbij. Roy Heijdra laat trots het dikke boek zien met winnaars van een Red Dot Award 2020/2021, met op twee pagina’s aandacht voor NEMO. De ‘Red Dot’ is een internationale award voor hoogwaardig productdesign en kwaliteit. Een wereldwijd panel van experts beoordeelde 4.170 inzendingen uit 52 landen. De jury kent na intensief overleg alleen het Red Dot-kwaliteitszegel toe aan uitmuntende projecten en merken. “Het winnen van een Red Dot Design Award is een bekroning voor ons bedrijf”, aldus Bert Houtman, oprichter en CEO van U-Boat Worx. “Het bevestigt voor onze klanten dat onze ontwerpen van wereldklasse zijn. Ze zijn niet alleen de eersten die onontdekte plekken verkennen met de beste mini-duikboten ooit gebouwd, maar doen dat ook nog eens in stijl.” www.nemo-submarine.com 8 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

BEURSDIRECTEUR PETROS MICHELIDAKIS TIJDENS EEN VIRTUELE PERSCONFERENTIE OP 4 NOVEMBER. Boot Düsseldorf neemt maatregelen De organisatie van Boot Düsseldorf stelt van alles in het werk om de watersportbeurs van 23 tot en met 31 januari door te laten gaan. Voor de bescherming van bezoekers worden 600 extra mensen ingezet, zogeheten PROTaction Guides, die ervoor moeten zorgen dat de hygiëne- en preventiemaatregelen goed worden nageleefd. “Ons is gevraagd een nieuwe strategie voor veiligheid in te voeren, wat we reeds succesvol deden met de Caravan Salon in september”, aldus beursdirecteur Petros Michelidakis tijdens een virtuele persconferentie op 4 november. De Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen bepaalde eerder dat wegens gevaar voor besmetting door het Covid-19 virus tot eind november geen beurzen georganiseerd mogen worden en kan besluiten dat de maatregel eventueel wordt verlengd. Dit is een cruciaal moment voor de logistiek van de beurs, waarvoor in december normaliter grote jachten reeds worden aangevoerd over water. “Messe Düsseldorf is zeer ervaren; veiligheid is altijd al een topprioriteit voor ons geweest”, zei Michelidakis, “maar de situatie is onvoorspelbaar en zal week voor week door ons worden geëvaluNOMINATIES EUROPESE BOOT VAN HET JAAR Vijf Nederlandse jachten zijn in verschillende categorieën genomineerd voor de titel ‘Europese boot van het jaar 2021.’ Bij de zeiljachten – European Yacht of the Year – dingt de Contest 55CS mee, een Judel/Vrolijk ontwerp van 17 meter lengte , in de categorie ‘Luxury cruiser’. Bij de motorboten – European Powerboat of the Year – zijn in de categorie ‘waterverplaatser’ genomineerd de Boarncruiser 46 Traveller, het jongste model met flybridge van de werf uit Jirnsum en de Linssen 35 SL AC, die in samenwerking met designstudio KesselsGranger DesignWorks in Intero-stijl is uitgevoerd. In de klasse tot 20 meter dingt de Bestevaer 53M mee, een motorjacht in aluminium van KM Yachtbuilders in Makkum en ook de Steeler Bronson 50, alweer een in het oog springend model van de Steenwijker werf. Steeler is al zes keer eerder genomineerd en won de verkiezing in 2015, 2016 en 2019. Traditiegetrouw worden de prijzen op de openingsdag van Boot Düsseldorf bekendgemaakt. DE CONTEST 55CS IS GENOMINEERD. eerd. De regering is van mening, en wij ook, dat door de lockdown het aantal besmettingen zal afnemen tot een niveau waarop beurzen met een goedgekeurd hygiëneconcept kunnen worden gehouden. Daarom blijven we vasthouden aan Boot Düsseldorf in januari.” STRENGE REGELS De strenge beursregels zullen er in ieder geval toe leiden dat er veel minder bezoekers kunnen komen, met een maximum van 20.000 per dag. Normaliter trekt Boot Düsseldorf circa 250.000 bezoekers in negen dagen tijd. Tickets kunnen alleen online worden gekocht. Mondmaskers zijn verplicht en mogen alleen worden afgedaan aan een tafel bij een bespreking op een stand, na registratie, en in de buitenruimte. Er geldt een afstand tussen personen van 1,5 meter. Michelidakis noemde het aantal boekingen van exposanten ‘zeer goed’. “De industrie verlangt er echt naar om hun boten opnieuw te presenteren aan een breed publiek. Boot is daarmee wederom de eerste vakbeurs in het nieuwe jaar die het startsein geeft voor het seizoen 2021.” www.boot.com DID YOU KNOW... booth 3/A94.3 Visit us 23.-31.01.2021 ... that IMCI`s rtification experience is based on more than 20.000 products certified from more than 2.950 clients? INTERNATIONAL info@imci.org www.imci.org Scan QR Code for IMCI`s contact data MARINE CERTIFICATION INSTITUTE JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 9

BEDRIJFSPRESENTATIE Landvasten Mooring Yachts is gespecialiseerd in het produceren en leveren van landvasten en aanverwante producten voor het aanmeren van superjachten. Dit doen we voor bijna alle new builds in Nederland. Daarnaast leveren we jaarlijks honderden landvasten voor refits over de hele wereld. Onze mooring systems worden geproduceerd met liefde en vakmanschap. met liefde en vakmanschap geproduceerd Moederbedrijf Carl Stahl Benelux levert al sinds 1997 landvasten voor superjachten. Om onze klanten nog beter te kunnen bedienen is Mooring Yachts opgericht. Met Mooring Yachts focussen wij ons volledig op de wensen en behoeftes van de superjacht industrie. Het voornaamste doel van Mooring Yachts is om elk jacht wereldwijd veilig aan te laten meren met de beste kwaliteit Gleistein lijnen en de mooiste afwerkingen. PORT OF AMSTERDAM Mooring Yachts is gevestigd in de Port of Amsterdam. Onze werkplaats van 400 m2 beschikt over twee lange werktafels en een grote voorraad lijnen om snel te kunnen leveren. Onze twee ervaren splitsers zijn tovenaars met de lijnen en laten het je graag zien. Om klanten en crew-members te ontvangen hebben we speciale lounge ruimtes gecreëerd. Kom gerust langs om onze producten te bekijken. CUSTOM-MADE MOORING SYSTEMS Benieuwd naar wat wij allemaal voor jou kunnen betekenen? Neem contact op met onze mooring specialisten. “We believe that every aspect should meet the aesthetics and quality of the yacht” Mooring Yachts | www.mooring-yachts.com 10 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

overzicht van METS deelnemers Gespecialiseerd in scheepsmotoren Clouds International B.V. is een importeur/ groothandel, gespecialiseerd in scheepsmotoren en aandrijvingen van schepen. U kunt hierbij onder andere denken aan BUKH motoren en ALAMARIN waterjet voor zowel de plezier- als de professionele markt (reddingsboten). Ook bieden wij verschillende oplossingen voor de voortstuwing van uw boot, zoals aandrijfsystemen, propellers en alles wat hierbij hoort. Gespecialiseerd in: Wij zijn gespecialiseerd in het leveren van producten aan de watersport en beroepsvaart, waarvan het kwaliteitsniveau boven het gemiddelde staat. Naast onze groothandel, hebben wij ook een technische servicedienst. Enkele specialiteiten: BUKH, Denemarken, produceert al sinds 1899 motoren en met meer dan 100 jaar ervaring heeft BUKH zich ontwikkeld tot één van de meeste betrouwbare motoren in de wereld. Met een service netwerk over de hele wereld. Motoren t/m 1000 pk. Alamarin-Jet, Finland Alamarin-Jet is wereldwijd toonaangevende fabrikant van waterjet-voortstuwingseenheden en controlesystemen. Alamarin-Jet is geschikt voor een ingangsvermogen tot 1500 kW / 2040 pk en staat bekend om zijn innovatieve, robuuste en efficiënte ontwerpfilosofie. Als wereldwijde leveranciers aan maritieme sectoren zoals special forces, SAR, visserij, offshore bevoorrading en superjachten. Arctic Steel Zeewaterfilters, Australie. Arctic Steel produceert en levert ’s werelds hoogste kwaliteit gegoten 2205 roestvaststalen zeewaterfilters. Ze bieden een reeks in de grootte van 1″ tot 6″ aansluitingen, samen met de bijbehorende accessoires te installeren en aan te sluiten op uw apparatuur. 1e Industrieweg 6A, 3411 MG LOPIK verkoop@clouds.nl 0348 551 644 www.clouds.nl JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 11

VAN EMSTEDE & SLAGER, de stormvaste advocaten Nautisch advocaat/vakman Mr. Ivo van Emstede is de grondlegger van de 13 sets algemene voorwaarden van HISWA Vereniging (thans HISWA RECRON vereniging geheten) en na de presentatie van deze algemene voorwaarden in 1992, heeft het kantoor zich volledig toegelegd op de behartiging van de belangen van de ondernemer in de waterrecreatiebranche. Sinds 01 januari 2018 is mr. Edwin H.J. Slager als partner deel gaan uitmaken van het kantoor. Omdat de rechtsgebieden waarmee de ondernemer in de waterrecreatiebranche veelal te maken krijgt, mr. Slager niet vreemd zijn, vormen hij en mr. Van Emstede een sterk nautisch duo. Praktijk-/proceservaring Een advocaat ontleent zijn kunde mede aan zijn praktijk- en proceservaring. Mrs. Van Emstede en Slager mogen bogen op een rijke praktijk- en proceservaring en op het feit dat zij kunnen terugvallen op een netwerk van (praktijk) deskundigen (jachtbouwers, nautisch experts, jachthavenexploitanten, jachtverhuurders, jachtmakelaars, jachtarchitecten, etc.). Helder advies / geen onnodige kosten Mrs. Van Emstede en Slager vertalen de inhoud van een juridisch dispuut in lekentaal en beheersen de taal in de botenbranche. Is de kans op succes minder dan 50% of is het financieel belang te gering dan wordt een procedure afgeraden. Zie voor meer informatie: www.vanemstede.nl Van Emstede & Slager Advocaten | nautical lawyers Leidseplein 33-2, 1017 PS Amsterdam +31 (0)20 675 94 94 e.slager@vanemstede.nl www.vanemstede.nl 12 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

overzicht van METS deelnemers Toonaangevend in de jachtbouw AkzoNobel AkzoNobel maakt essentiële producten die inspireren en het dagelijks leven prettiger maken. Als internationaal vooraanstaande verf- en coatingsonderneming en een belangrijk producent van specialistische chemicaliën leveren we essentiële ingrediënten, essentiële bescherming en essentiële kleuren voor consumenten en industrie wereldwijd. Binnen de jachtbouw is AkzoNobel de onbetwiste marktleider met Awlgrip jachtlakken voor professioneel gebruik. De geavanceerde Awlgrip jachtlakken genieten een wereldwijde reputatie van vertrouwen en respect. Deze reputatie komt voort uit constante technische innovatie, strenge kwaliteitscontroles en passie voor perfectie, die wordt weerspiegeld in de ongeëvenaarde afwerking van de Awlgrip topcoats. Deze afwerking is sinds lange tijd toonaangevend en vormt de standaard waarmee alle andere topcoats worden vergeleken. Een wereldwijd netwerk van goed opgeleid hulpvaardig personeel, vermaard voor hun praktijkgerichte, probleemoplossende aanpak, vormt een belangrijk fundament onder Awlgrip’s unieke reputatie. Het Awlgrip assortiment wordt verder ondersteund door: • Toegankelijke en uitgebreide up-to-date online informatie en ondersteuning voor applicateurs. • Duidelijke veiligheidsrichtlijnen en online demonstratievideo’s voor applicateurs. • Constante innovatieve productontwikkeling die het leven van applicateurs makkelijker en aangenamer maakt, met niet alleen verbeterde functionele kwaliteiten, maar ook betere milieukwaliteiten. Tijdens METS 2019 zijn Awlgrip HDT en Awlfair® SF geïntroduceerd, onze nieuwste product ontwikkelingen in de Awlgrip Familie . Awlgrip HDT is een hoogwaardige, hoogglanzende, single stage coating die een nieuwe standaard neerzet voor het uiterlijk en de duurzaamheid van topcoats en daarmee jachteigenaren in staat stelt hun boot te beschermen middels een hoogkwalitatieve en duurzame afwerking, zonder in te leveren op gebruiksgemak. De termen High Gloss (hoogglans), Durable and repairable (duurzaam en repareerbaar) and True Color (sterke kleuren) omschrijven dit uitzonderlijke product het beste. Awlfair SF (Spray Filler) is de meeste recente, high performing, plamuur in de Awlgrip familie. Het product wordt aangebracht d.m.v. Airless Spray en is perfect voor het plamuren en egaliseren van jachten. De speciale samenstelling van Awlfair® SF geeft het perfecte oppervlak om een finish op aan te brengen, de spuit applicatie elimineert luchtinsluitingen tijdens de applicatie wat resulteert in minder herstelwerk en verbetert de esthetische resultaten. Voor meer informatie kunt u uiteraard terecht bij uw Awlgrip vertegenwoordiger. Awlgrip is wereldwijd de nummer één voor de professionele gebruiker, op zoek naar constante kwaliteit, duurzaamheid, makkelijke repareerbaarheid en de beste technische ondersteuning. Raadpleeg voor meer informatie over Awlgrip onze website www.awlgrip.com Gebouw 24 – Kamer 217 Rijksstraatweg 31, 2171 AJ Sassenheim 071 308 53 74 www.akzonobel.com

ONDER DE NAAM REVYVA LANCEERT VYVA FABRICS VOOR 2021 EEN EIGEN LIJN MILIEUVRIENDELIJKE STOFFEN. VYVA FABRICS LANCEERT EIGEN ‘GROENE’ REVYVA-LIJN Aanbod milieuvriendelijke bootbekleding groeit Onder de naam Revyva voegt Vyva Fabrics uit Amsterdam een eigen lijn milieuvriendelijke stoffen toe aan het toch al uitgebreide assortiment. Daarmee wordt het aandeel ‘groene’ materialen verstevigd. Het bedrijf bestaat dertig jaar en is een grote leverancier van stoffen en kunstleer voor de jachtbouwindustrie. “Groot geworden door ‘kleine’ klanten”, aldus Michael Rijnbeek. Hoog tijd voor een nadere kennismaking. Je staat er zelden bij stil, maar bekleding is overal. Geen wonder dat Vyva Fabrics als specialist in bekledingsstoffen uiteenlopende markten bedient: horeca, outdoor, wellness, zorg en overheidsdiensten. Dit naast de maritieme sector waarmee het allemaal begonnen is. Oprichtster Carol Driessen raakte van jongs af aan vertrouwd met de watersport, als dochter van Boston Whaler-importeur E.W. Driessen, gevestigd aan de Amsterdamse Nieuwe Meer. Het was een welhaast logische stap naar refit werkzaamheden, zoals het vernieuwen van kappen, bekleding en kussens. In 1990 begon Driessen kleinschalig met wat toen nog Viva Vinyl heette. Het bedrijf is in dertig jaar uitgegroeid tot een groothandel in een scala van stoffen voor de meest uiteenlopende toepassingen. In 2018 werd een modern pand betrokken in Amsterdam-Noord, dat Driessen samen met de architect heeft ontworpen. Het meet ruim 2.200 vierkante meter en huisvest tevens de hele voorraad. Er werken zeventien mensen. ADVIEZEN Net als Driessen is ook Michael Rijnbeek opgegroeid aan de Nieuwe Meer, en thuis in de watersport en in de wereld van bekledingsstoffen. Hij is Operations & Export Manager en werkt meer dan twintig 14 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

BLAUW EN ROOD ZIJN ALLANG NIET MEER STANDAARD, DE KLANT KAN KIEZEN UIT EEN HEEL PALET. Foto Boarnstream jaar bij Vyva Fabrics. “We zijn distributeur van verschillende A-merken, waaronder het Amerikaanse Sunbrella, dat we vanaf het begin vertegenwoordigen”, vertelt hij, “maar daarnaast zetten we Vyva Fabrics zelf als merk in de markt, met een eigen lijn materialen. We opereren wereldwijd, waar je als distributeur je doorgaans op de Benelux richt.” De wereld mag dan het speelveld zijn geworden, de binnenlandse markt wordt zeker niet vergeten. Zo was VyVa Fabrics bijvoorbeeld met een stand aanwezig op de show van Vedette in Ter Aar, in september. Rijnbeek: “Op dergelijke open dagen heb je direct contact met de doelgroep. We zijn groot geworden door ‘kleine’ klanten; die willen we niet kwijt. We geven veel materiaal- en kleuradvies aan jachtbouwers en zitten ook met klanten aan tafel. Tijdens die Vedette-show hebben we bezoekers geadviseerd wat er bij een bepaalde rompkleur – aan de hand van de kleurenkaart van Akzo – zou passen qua kleur van het dek, houtsoort en complete stoffering. We stelden een kleurenpalet samen en het mooie daarvan is dat elk advies uniek is, dus niemand heeft straks hetzelfde schip.” KLEURVARIATIES Blauw, wit, rood en groen waren lang de geijkte kleuren in de Nederlandse watersport, maar volgens Rijnbeek is dat veranderd. ”In de rompkleuren zit nu VANAF HET BEGIN DISTRIBUEERT VYVA FABRICS HET AMERIKAANSE SUNBRELLA. Foto Vyva Fabrics veel meer variatie; meer beige tonen, en zwart of antraciet, maar ook wel fellere kleuren. De bekleding wordt dan daarop afgestemd, in overeenstemming of juist als contrast.” ‘Met milieuvriendelijke stoffen zijn we al ver’ De adviesfunctie van Vyva Fabrics voorziet in een behoefte, want de keuze aan materialen, dessins en kleuren is overweldigend groot. Niet iedere werf kan of wil zelf adviseren over de aankleding, dus dan komt advies van de Vyva Fabricsspecialisten als geroepen. In het segment superjachten gaat het weer anders; daar bepalen de architecten en de designteams alle styling aan de hand van moodboards. De grote voorraad doek, en daarmee de mogelijkheid tot snelle levering, is een pluspunt van Vyva Fabrics. Ook de coupon-service wordt gewaardeerd; een klant hoeft niet meteen een hele rol af te nemen, maar kan een op maat gemaakte bestelling doen. Hetgeen op jaarbasis een grote hoeveelheid restmateriaal bij werven scheelt. JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 15

VYVA FABRICS LEVERDE DE STOFFEN VOOR DE BEKLEDING VAN DE STEELER BRONSON VAN STEELER YACHTS, GENOMINEERD ALS EUROPEAN POWERBOAT OF THE YEAR 2021. MILIEU-ASPECTEN Het groene aspect wordt ook in de stoffen steeds belangrijker. “We zijn daar al ver mee”, aldus Rijnbeek, “we hebben materialen die ecologisch zijn ontwikkeld en te recyclen zijn. Waaronder Dinamica, een microvezel voor 80% ontwikkeld uit gerecyclede PET-flessen.” De stof van dat materiaal ademt, kreukelt nauwelijks en kan worden gewassen op 40 graden. Het is vijf jaar gegarandeerd tegen veroudering, fabrieksfouten, lichtechtheid en pilling, bij normaal gebruik. Belangrijk detail: PETA (People for the Ethical Treatment of Animals) heeft Dinamica veganistisch en diervriendelijk verklaard. Een ander milieuvriendelijk product is de Hemp-collectie. In- en outdoorstof gemaakt van hennepgaren. Een oersterk en natuurlijk garen afkomstig van de hennepplant. En onder de naam Revyva lanceert Vyva Fabrics voor 2021 een eigen lijn milieuvriendelijke stoffen, waarin eveneens gerecyclede PET-flessen zijn verwerkt. Deze collectie omvat drie verschillende stofpatronen, is voor 100% MICHAEL RIJNBEEK: ‘VER MET RECYCLEBARE MATERIALEN.’ VLOERBEDEKKING Naast stoffen levert Vyva Fabrics ook dekbekleding en vloeren voor schepen, onder de naam Marine Flooring (www. gerecycled uit PET-flessen en is tevens volledig recyclebaar aan het einde van zijn levensduur en mag bij het plastic afval gerecycled worden. Het materiaal is speciaal voor in- & outdoor ontwikkeld en voldoet uit zichzelf aan hoge brandklassen. marineflooring.eu). Het bedrijf is al ruim twintig jaar importeur van het Zweedse Flexiteek. Dit is een kunststof alternatief voor de houten teakdekken, waarvan onder de aanduiding 2G (tweede generatie) een sterk verbeterde variant op de markt is gekomen, die 35% lichter is en koeler aanvoelt aan de voeten. Het materiaal is uv-bestendig en geschikt voor volledig hergebruik. Flexiteek 2G is 5 mm dik en weegt 4,5 kg per vierkante meter. Met pakweg 650 euro per vierkante meter is de prijs ongeveer de helft van echt teak. De vraag naar Flexiteek groeit volgens Rijnbeek, zeker nu het materiaal ook in toenemende mate wordt toegepast op superjachten. Een grote jachtenproducent als Hanse biedt inmiddels Flexiteek aan als basis, met teak als optie. Eenmaal gelegd behoeft Flexiteek geen after service, wat voor bedrijven een belangrijke tijdsbesparing betekent. Vyva Fabrics levert nog meer ‘nautische’ vloerbedekking, in andere prijscategorieën: Marine Tuft uit Australië, weersbestendig tapijt voor binnen en buiten met teak uitstraling. Het Amerikaanse Nautifloor, 16 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

DE VRAAG NAAR FLEXITEEK GROEIT. Foto Vyva Fabrics afkomstig uit de vliegtuigindustrie, is 2 mm pvc met teak-look, verkrijgbaar in een breedte van 1,80 meter. Infinity is eveneens een Amerikaans product; een geweven pvc met rug en een warme uitstraling. Verkrijgbaar in 1,50 meter en 3 meter breedte. Softex is de goedkoopste variant watervast outdoor tapijt op 1,80 meter breedte. Het is eveneens volledig vervaardigd uit PET-flessen. Verkrijgbaar in zes uni-kleuren. BREED PORTFOLIO De wortels van Vyva Fabrics zijn stevig verankerd in de watersport, maar zoals gezegd bedient de groothandel ook andere markten. Het brede portfolio omvat onder meer hotels, restaurants, strandpaviljoens, gemeentehuizen, ziekenhuizen, banken en zelfs voetbalstadions. Het toont een gezonde groei. Al is dat niet het primaire doel. “Groei is goed, maar moet wel beheersbaar zijn”, stelt Rijnbeek, “het gaat ons in de eerste plaats om het leveren van kwaliteit en vooral om tevreden klanten.” Daarin slaagt VyVa Fabrics aantoonbaar. Al dertig jaar. www.vyvafabrics.nl DOOR LAURENS VAN ZIJP EEN DUIZELINGWEKKENDE VOORRAAD IN AMSTERDAM-NOORD. DE KLANT HEEFT KEUZE UIT EEN SCALA AAN STOFFEN EN DESSINS, ZOALS DEZE STALENBOEKEN LATEN ZIEN. JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 17

PLOEGEN, EGGEN, ZAAIEN EN OOGSTEN COLUMN DOOR PIETER TIMMERS, FORWARD MANAGEMENT Charlatans en hun marketing Charlatan (Frans, Engels, Spaans, Duits, enz.) is een charmante oplichter (deskundige) gespecialiseerd in bedrog over zijn afkomst, vaardigheden, intenties of prestaties. Naar alle waarschijnlijkheid afkomstig uit het Italiaans – chiacchierare – wat kwebbelen of kletsen betekent. Bekend is dat er in de middeleeuwen veel charlatans uit Italië kwamen. Mensen lopen graag achter het vaandel aan – maak daar gebruik van. In ‘De 48 wetten van macht’ van auteur Robert Green lezen we: ‘Mensen hebben veelal een sterk verlangen om ergens in te geloven. De charlatan maakt van dat verlangen graag gebruik en geeft ze een zaak waarvoor ze kunnen strijden, verschaft ze als het ware een nieuw geloof. De charlatan houdt zijn woorden vaag maar vol belofte; legt sterker de nadruk op enthousiasme dan op rationaliteit en helder denken. Hij verschaft zijn nieuwe discipelen een ritueel en vraagt ze offers aan hem te brengen. In een tijdsgewricht zonder georganiseerde religies en grote geesten zal het nieuwe geloof een grote macht verlenen’. GOEROES Een goeroe (niet zelden een charlatan), internationaal geschreven als Guru, is een spirituele leraar of gids. De term wordt daarnaast in een aantal vakgebieden, zoals ICT en management, ook gebruikt voor bekende personen wier meningen een hoog aanzien genieten. In sommige Oosterse talen, onder andere Maleis, is guru het gewone woord voor een onderwijzer. Er zullen ongetwijfeld goeroes zijn die het goed bedoelen, echter, er waren ook goeroes zoals bij voorbeeld Baghwan en Jim Jones, die oplichters, zelfs moordenaars waren en in staat intelligente, zo niet zeer begaafde mensen aan zich wisten te onderwerpen. De charlatan beschikt over veel macht. Een mens zegt wat hij denkt, maar hij doet wat hij voelt. ‘Van nature zijn wij een prooi van onzekerheid en angst. Ons denken wordt beheerst door onze verbeelding en dat maakt ons gewillige slachtoffers van profetische orders die ons heil beloven’. Dit waren de woorden van de Nederlandse filosoof Baruch Spinoza na de moord op de gebroeders De Witt in 1672. Hij begreep goed hoe de publieke opinie werd beïnvloed, hoe het volk door middel van propaganda werd opgehitst. Duidelijk ging het niet om feitelijkheden, maar om een niet nader te omschrijven gevoel. Robert Trivers (1943- heden), een Amerikaanse evolutionair- en sociaal bioloog, zegt dat dieren ook politiek bedrijven door hun vijanden, soortgenoten of prooi te misleiden, maar ook door allianties te sluiten om aan de macht te kunnen blijven. Zeer pragmatisch en opportunistisch. De Nederlandse primatoloog Frans de Waal onderschrijft dit. IEDEREEN IS EEN CHARLATAN Volgens Trivers zijn we allemaal (in enigermate) charlatans. Vanuit een korte termijn eigen belang gaan we selectief met de waarheid om, we houden soms de waarheid achter, of vertellen een leugentje om bestwil. Volgens de Griekse filosoof Aristoteles (384-324 v. Chr.) is de mens een politiek dier en politici staan erom bekend dat ze geen waarheid spreken, dat is ook niet altijd verstandig, zeker niet in het politieke debat. Je begint het spel niet onmiddellijk met het tonen van je troefkaarten, die houdt je tegen de borst om er op een gepast moment mee toe te slaan. Trivers schreef in het voorwoord van het boek ‘De zelfzuchtige genen’ van Richard Dawkins, een Engelse vakbroeder van Trivers, over zijn aangepaste theorie over zelfbedrog, de meest voorkomende vorm van bedrog. Hij brengt het in verband met onze menselijke genetica. Liegen en misleiden zit in onze genen, evolutionair gezien had dat een functie; in een dagelijkse levensbedreigende omgeving moest je maar zien te overleven en moet je daar voor toegerust zijn. DUBBELZINNIGE MORAAL De Franse filosofe Simone de Beauvoir (1908-1986) schreef 53 jaar eerder het boek ‘Pleidooi voor een moraal der dubbelzinnigheid’; hierin zegt ze dat mensen principieel en consequent lijken, maar iedereen selectief met de waarheid omgaat. Een goed ondernemer zal ongetwijfeld beschikken over vak- en branchekennis, maar of hij/zij tijdig de charlatan en zijn/ haar strategie herkent, is een kwestie van ervaring en mensenkennis. Helaas zijn er nog geen opleidingen die ons voorbereiden op de praktijken en het detecteren ervan, van deze veelal sympathieke en keurig uitziende lieden. Een win/win-uitkomst in het zakendoen geniet sociaaleconomisch gezien de voorkeur; de charlatan weet dat dit wenselijk is, maar zal heimelijk zijn eigenbelang laten prevaleren. Wat is de moraal van dit verhaal? Eenvoudig: Pas op met charlatans en ontmasker ze. Dat de leugen niet wenselijk en zelfs onethisch is, klinkt rationeel en we zeggen dat we dat nastreven en toch liegen we er elke dag lustig op los! Uit het bovenstaande blijkt dat zowel charlatan als slachtoffer schuldig zijn. Bronnen: De 48 wetten van macht; Robert Greene The folly of fools; Robert Trivers Pleidooi voor een moraal der dubbelzinnigheid; Simone de Beauvoir JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 19 Foto Rens Groenendijk

Variopox Topcoat XD, nieuwe epoxy technologie voor een prachtig interieur Al vele jaren is de IJssel Coatings een van de meest innoverende Nederlandse verfproducenten actief binnen de jachtconservering. In het oog springende vernieuwingen van de laatste jaren zijn onder andere de 2-componenten epoxy plamuur in een eenvoudige kitkoker, onze Variopox plamuurmachine en Topcoat XD en natuurlijk Double Coat Cabin Varnish voor uw blanke zijdeglans interieurafwerking. • VARIOPOX TOPCOAT XD Een hoogwaardige UV gestabiliseerde epoxyhars met een speciale verharder voor een extreem duurzame epoxy ondergrond. Variopox Topcoat XD is zeer geschikt als basis laag voor het afwerken van houten oppervlaktes waarbij men snel grote laagdiktes wil aanbrengen. Deze UV gestabiliseerde epoxyhars laat zich eenvoudig gieten tot maximaal 1 cm dikte, maar is ook zeer geschikt om met de rol of kwast te verwerken. Na doorharding is de glasachtige ondergrond perfect af te werken met onze blanke Double Coat producten in hoogglans, zijdeglans of mat. • DOUBLE COAT CABIN VARNISH Is een watergedragen twee componenten transparante zijdeglans vernis. De vernis is gebaseerd op de laatste generatie polyurethaan techniek en geeft een prachtig zijdeglans resultaat. Double Coat Cabin Varnish is speciaal ontwikkeld voor een hoogwaardige afwerking van houten interieurdelen en kan men met een roller of kwast aanbrengen. Door het hout voor te behandelen met Variopox injectiehars en af te werken met minimaal 3 lagen Double Coat Cabin Varnish bereikt men een zijdeglans resultaat zonder strepen en nerven. Leverbaar in een 750 ml set, vanaf 10°C te verwerken met een kwast en de Double Coat schuimroller. • TECHNISCHE INFORMATIE NU OOK BESCHIKBAAR VIA INSTRUCTIEFILMPJES Zoals bij u bekend kunt u op www.de-ijsselcoatings.nl/watersport alle technische en veiligheidsinformatie rond onze producten vinden. We hebben de afgelopen maanden ook instructie filmpjes toegevoegd aan de productinformatie om onze producten nog toegankelijker te maken. Bekijk ze via onze website of rechtstreeks via onze youtube pagina www.youtube.com/user/DeIJsselCoatings. Dus niet meer alleen lezen over onze producten maar ook kijken! De IJssel Coatings is gespecialiseerd in 2-componenten materialen: producten op basis van epoxy, polyurethaan en onverzadigde polyesterharsen. Al sinds 1930 ontwikkelen, produceren en distribueren wij kwaliteitsproducten voor professionals en particulieren. Onze producten vinden hun toepassing in onder andere de jacht- en carrosserie bouw en de vezelversterkte kunststof industrie. De IJssel Coatings BV Centrumbaan 960, 2841 MH Moordrecht 0182 372177 | sales@de-ijssel-coatings.nl www.doublecoat.nl 20 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

BEDRIJFSPRESENTATIE AVA Marine in Makkum is een groothandel met een aansprekend en zeer breed assortiment, waarmee vele nautische bedrijven bediend kunnen worden. Het bedrijf is in 2018 opgericht, daar zich diverse kansen gelijktijdig voordeden, zoals het kunnen verkrijgen van de vertegenwoordiging van topmerken als MOTUL Marine en STALOC lijm- en kleeftechniek. AVA MARINE: NAUTISCHE GROOTHANDEL VAN A-KWALITEIT Het assortiment is met zorg samengesteld, alles voor aan boord en alles van A-kwaliteit. AVA Marine onderscheidt zich door scheepsuitrusting te leveren in combinatie met technische componenten. Dus van anoden, ankerlieren en boegschroeven tot lesboeken, noodsignalen, vlaggenstokken en waterkaarten. Een unieke positie, want alle segmenten worden door ons bediend: jachtbouwers, jachtverhuurders, charteraars, binnenvaart, installateurs, revisiebedrijven, winkels, nautische opleiders, jachthavens, offshore, zeilscholen, maar ook overheden. De geplande uitbreiding van het assortiment betreft voorstuwingsproducten en een volledige lijn scheepsbeglazing, als luiken, klokken- en navigatiemiddelen, Lopolight LED navigatieverlichting, Lofrans ankerlieren en ketting, Max-Power boegschroeven, Hella Marine en Tecnoseal anoden. poorten, structurele beglazing en puien (schuif- en draaideuren). De klant wordt met enthousiasme bij ons aan boord welkom geheten, met een combinatie van maritieme kennis, een stabiel prijsniveau en leveringen veelal binnen een tot twee werkdagen. Wat ook zeker meespeelt is dat jacht- en scheepwerven niet als een ‘debiteurnummer’ behandeld worden, maar als een gewaardeerde klant, zeker als het eens tegen zit. AVA Marine vertegenwoordigt onder meer: MOTUL olie, vet en koelvloeistoffen , STALOC lijm- en kleeftechniek, Ocean fenders, Besto reddingsboeien, Nuova Rade, Comet noodsignalen, Lalizas Safety, Flamline brandblussers, Majoni-fenders, Weems & Plath Trasmolen 19, 8754 GL Makkum Tel. 0515 338044 of 06 57824278 info@avamarine.nl www.avamarine.nl JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 21

Van tekening tot compleet casco De Munniksplaat 3, 8754 HG Makkum 0515 227 038 KB Alubouw & RVS Bewerking is met de uitbreiding van KB Alufrees een zeer compleet bedrijf geworden, met de mogelijkheid om voor hun klanten een groot deel van het bouwproces uit handen te nemen. Al tijdens het ontwerpproces kan er meegekeken en geadviseerd worden over maakbaarheid. Vanaf het moment dat het 3D model gereed is kan KB Alufrees aan de slag met de nestingen en frezen van het bouwpakket. KB Alubouw bouwt aluminium casco’s en secties tot een lengte van 25 meter. Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan een compleet casco van 23 meter waar ook al het RVS relingwerk in huis voor wordt gemaakt. De combinatie van al deze disciplines heeft ook geresulteerd in een mooi product voor de jachtbouw. KB Alufrees levert een maatwerk pantograafdeur inclusief in te lassen kozijn. De deur zelf wordt gemaakt van aluminium en het kozijn van staal of aluminium. De maatvoering en positie worden besproken met de klant en op maat gemaakt voor het jacht. Alle techniek van het pantograafsysteem is geïntegreerd in het RVS scharnier, wat een fraai en strak scharnier oplevert. Als de deur dicht is ligt het scharnier vlak tegen de deur, waardoor er een minimum aan ruimte in het interieur nodig is. Standaard wordt de deur geleverd met een 2-punts aan de binnenzijde, maar hier zijn verschillende opties mogelijk. Met deze deur probeert KB Alufrees tegemoet te komen aan de wens van veel jachtbouwers voor een betaalbare zijdeur in een opbouw. verkoop@kbalufrees.nl www.kbalufrees.nl 22 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

Asa Boot Electro B.V. is al sinds 1952 een gespecialiseerde technische groothandel in producten, materialen en systemen voor jachtbouwers, installateurs, service centra en watersportwinkeliers. Met 10 enthousiaste specialisten adviseren, verkopen en ondersteunen wij producten voor elektrische- en hydraulische installaties in motor- en zeilboten, superjachten en kleine beroepsschepen. Wij bieden een volledig programma materialen, producten en complete systemen van gerenommeerde fabrikanten. • Stroomvoorziening aan boord Accu’s, acculaders, omvormers, dynamo regelaars, dieselgeneratoren,sleepgeneratoren, zonnepanelen en windgeneratoren. • Distributie en schakeling Distributie- en schakelpanelen, ‘digital switching’, zekeringsystemen, bekabeling, walstroomaansluitingen, stekkers en connectoren. • Verlichting en LED armaturen Lampen, vervangende LED lampen, navigatieverlichting, interieurverlichting, luxe armaturen, onderwaterverlichting, dimmers en technische verlichting. • Instrumenten en communicatie Marifoons, antennes, loudhailers, C-Map digitale cartografie, multifunctionele plotters, motorinstrumenten, navigatieinstrumenten, tankbemetering, ‘vessel monitoring systemen’ en NMEA netwerking. • Pompen Bilgepompen, waterpompen, olie- en brandstofdistributie systemen. • Watersystemen Waterdrukpompen, hydrofoors, boilers & watermakers. • Scheepssystemen Ruitenwissers, scheepshoorns, compressoren, hydraulische systemen en luikliften. • Besturing en stabilisatie Elektrische- en hydraulische boeg/hekschroeven, afstandbedieningen, stuursystemen, hydraulische stabilisatoren en trimsystemen. • Elektrische aandrijving E-propulsion binnenboordmotoren, POD’s, hybride generatoren voor diesel elektrisch varen. Naast deze kwaliteitsproducten kunnen wij tevens maatwerkoplossingen leveren zoals bijvoorbeeld hydraulische boeg/ hekschroef systeemconfiguraties met tanks, monitoring & stabilizers. Onze technische adviseurs kunnen tevens een compleet systeem advies voor uw schip verzorgen, waarbij wij deze compleet met CAD tekeningen, specificaties voor u uitwerken. Asa Boot Electro b.v. De Dollard 1, 1454 AT Watergang 020 436 91 00 | F 020 436 91 09 | info@asabootelectro.nl www.asabootelectro.nl Activiteiten Gespecialiseerde adviserende groothandel in producten, materialen voor elektrische- en hydraulische systemen in pleziervaartuigen, superjachten en kleine beroepsschepen. Distributeur/importeur Alfatronix, Aqua Signal, Aqualuma, Attwood, Berker, Blue Sea Systems, Cabin, C-Map, Cormar, Cobra Marine, Dockmate Energy Research, Fischer Panda, Gianneschi, Hubbell, Katadyn, Lenco Marine, Marco, Mast Products, Oceanic, Philippi, Pro-Car, Rutland, Seadrive, Shakespeare, Side-Power / SleipnerMotor, Spectra Watermakers, Sterling Power, Sunware Solar,VDO, Victron Energy, Vimar, Watt & Sea. JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 23

WhisperPower Supreme Pro 24 Volt acculaders WhisperPower lanceert een nieuwe reeks Supreme Pro 24 Volt acculaders, in vier modellen, van 40, 60, 80 en 100 ampère. De laders kunnen worden geïntegreerd in het werkende (brug)systeem van een schip. De Supreme Pro werkt stil en houdt zichzelf koel in warme ruimtes, zoals machinekamers. De Supreme Pro biedt een batterijlading in drie fasen en bevat drie afzonderlijke DCuitgangen voor het opladen van meerdere accubanken. Verschillende oplaadprotocollen voor verscheidene accutypes, van loodzuur tot lithium-ion, kunnen vooraf worden geselecteerd met behulp van een aanpasbare DIP (Dual In-line Pakket) schakelaar of via een USB-aansluiting of laptop. De laders voldoen volledig aan de UL certificering en zijn binnenkort verkrijgbaar met DNV / GLcertificaten. De ingangsspanning kan variëren van 90 - 265VAC bij 50-60Hz, waardoor wereldwijde toepassing mogelijk is. Een ingebouwde LCD-uitlezing geeft directe feedback over AC/ DC-spanningen en DC-stromen en maakt het ook mogelijk om AC- en DC-alarmen in te stellen voor over- /onderladen. Bovendien kunnen de laders worden aangesloten op analoge of digitale panelen om op afstand de stroomuitvoer te bewaken en de laadstroominvoer aan te passen. De Supreme Pro is volledig compatibel met NMEA2000besturingsnetwerken via de WhisperConnect CANbus. ‘WEINIG VERNIEUWING’ “Binnen ons marktsegment zien we dat er weinig vernieuwd wordt op het gebied van laadtechniek voor professionele toepassingen”, zegt Roel ter Heide, directeureigenaar van WhisperPower. “Er moet echter aan steeds meer eisen en regels worden voldaan. Daarom zijn we een paar jaar geleden begonnen met de ontwikkeling van een nieuwe reeks veilige en robuuste 24V WPBC Supreme Pro-laders. Ze hebben gezorgd voor de hoogste storingsonderdrukking (klasse B) en standaard UL-conformiteit. Voor de professionele maritieme sector bieden de laders volledige DNV-, GL- en ABScertificering. De compacte en stille Supreme Pro is voorzien van de wettelijke alarmering en een volt-/ampèremeter aan de voorkant. Het is de perfecte hoofdlader/voeding voor een GMDSS-systeem met back-up batterij.” De WhisperPower Supreme Pro acculader wordt geleverd met vijf jaar productgarantie. HJX: nieuwe generatie HamiltonJets HamiltonJet uit Nieuw-Zeeland heeft een nieuwe generatie waterjets ontwikkeld voor schepen tot een lengte van 25 meter: de HJ-modellen zullen geleidelijk vervangen worden door de HJX-lijn. De verbeteringen ten opzichte van de HJ-serie op een rijtje: 5% meer snelheidsefficiëntie, 5 knopen verbetering in minimumsnelheid, 20% meer trekkracht, 22% hoger maximaal nominaal vermogen, verbeterde bescherming tegen corrosie en snelheden tot meer dan 50 knopen Met de nieuwe standaard cavitatiebestendige inlaat- en pompontwerpen, bereikt de HJX-serie 15-20 procent meer trekkracht en verzet stuwkracht dan de vorige HJ-serie. Dit verhoogde vermogen verbetert volgens HamiltonJet de manoeuvreerrespons, het vermogen om de positie vast te houden en de versnelling van het vaartuig in het gehele HJX-bereik. Het compacte formaat van de gehele HJX-serie betekent dat alle modellen laat in de bouw door de spiegel kunnen worden geïnstalleerd, waardoor de totale installatiekosten van het schip worden Omega 37 van Alamarin-Jet De Finse onderneming Alamarin-Jet Oy heeft de Omega 37 waterjet op de markt gebracht, na de introductie van de Omega 42 in 2019, het tweede model in een reeks. De Omega 37 heeft dezelfde onderscheidende kenmerken als het grotere model, zoals de gepatenteerde Dual Angel Shaft (DAS), die de keuze biedt uit twee verschillende aandrijfashoeken. Voorts een geïntegreerde draagstructuur, die onderhoud vermindert en een modulaire inlaatgeometrie (MIG) die maatwerk mogelijk maakt. De Omega 37 is geschikt voor schepen met een lengte van 15 m tot 20 m en een maximaal motorvermogen van 880 kW (1.200 pk). Het pompontwerp van de Omega serie is gebaseerd op dezelfde fundaties van de AJ 245/285/340. De verplaatsing van het schip kan oplopen tot ongeveer 32 ton in een planeersnelheidstoepassing met twin jetconfiguratie. Importeur is Clouds International. www.clouds.nl verlaagd. De volledig geïntegreerde hydraulica en bedieningselementen maximaliseren het ruimtegebruik. De HJX-serie is compatibel met een breed scala aan motoren en wordt aangeboden met een breed scala aan bedieningsopties, waaronder AVX, blueARROW en handmatige bediening. Importeur is AMW-Marine uit Hendrik-Ido-Ambacht. www.amw.nl/en/products/waterjets De prijzen (exclusief btw) variëren van € 890 voor de Supreme Pro 24/40 tot € 1.695 voor de 24/100. Het optionele WhisperPower remote paneel met Active Current Control kost € 125. www.whisperpower.com 24 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

KORT NIEUWS Nauticlink in andere handen Achttien jaar nadat hij de nautische zoeksite Nauticlink startte, heeft Bert Kuijpers sinds 1 december het roer van de onderneming overgedragen aan Robert Lubbers. Deze heeft het éénmansbedrijf Nauticlink gekocht en zal het verder uitbouwen als besloten vennootschap. Nauticlink bevat talloze data over de nautische wereld, gerangschikt naar trefwoord. Daarnaast biedt de site een gestage stroom nieuwsberichten. Robert Lubbers, afkomstig uit een zakelijk milieu, was voorheen onder meer actief bij BVA Auctions; hij kent de kracht van internet. Kuijpers – inmiddels pensioengerechtigd – blijft als maandelijkse columnist bijdragen leveren aan het Nauticlink-platform. www.nauticlink.nl Nieuwe werkmaatschappij Yamaha voor de Benelux Yamaha Motor Nederland, België en Luxemburg worden vanaf 1 januari 2021 samengevoegd tot Yamaha Motor Europe, branche Benelux. Tot op heden werd de Nederlandse markt voor motorfietsen, motorscooters en buitenboordmotoren en andere Yamaha gemotoriseerde producten bediend door Yamaha Motor Europe, branche Nederland. In België en Luxemburg wordt het merk sinds 1975 vertegenwoordigd door D’Ieteren Sport. Vanaf 1 januari 2021 worden de drie Benelux-landen bediend door Yamaha Motor Europe, branche Benelux. Deze nieuwe Yamahawerkmaatschappij zal werken vanuit het kantoor van Yamaha Motor Europe op Schiphol-Rijk, met een gespecialiseerd BeLux-team dat opereert in België. Na de reorganisatie zal Yamaha Motor Europe, branche Benelux geleid worden door Mario Janssen. Over de nieuwe structuur zegt hij: “Net als de meeste van onze collega-motorfabrikanten zijn wij als Yamaha Motor Europe bezig om steeds meer te centraliseren en dit is een logische volgende stap in dat proces. Wij zijn ervan overtuigd dat deze nieuwe structuur ons meer slagkracht, schaalvoordeel en synergie oplevert doordat wij de drie markten op een geïntegreerde manier kunnen bedienen.” In de nieuwe opzet is Jansen met zijn team verantwoordelijk voor de distributie van de Yamaha motorfietsen en scooters, buitenboordmotoren, WaveRunners, ATV’s & Side by Sides, golf cars en generatoren. Daarnaast is Yamaha Motor Europe, branche Benelux importeur van de bootmerken Buster, Yamarin, Linder, Pioner, en YAM onder het label EmPoweredby Yamaha. www.yamaha-motor.eu/nl/nl/ Nieuwe Garmin 7-, 9- en 12-inch kaartplotters Garmin introduceert de GPSMAP x3-serie, een nieuwe generatie middelgrote kaartplotters en combi-versies, die naadloos integreert in een Garmin-systeem. Alle kaartplotters zijn beschikbaar met en zonder ingebouwde sonar. De GPSMAP x3-serie kan vlak, verzonken of op een beugel worden gemonteerd. Voor de helderheid en leesbaarheid in zonlicht, ook met een gepolariseerde zonnebril, bieden de 9 en 12 inch modellen hoge-resolutie in-plane switching (IPS) touchscreens. Bovendien hebben ze twee keer zoveel displaypixels in vergelijking met eerdere modellen. De GPSMAP x3-serie biedt bijna het dubbele van het verwerkingsvermogen van de vorige generatie, voor onder meer sonar, radar, camera’s, video en digital switching. De systemen zijn uitgerust met 10Hz GNSS (GPS, GLONASS en Galileo) voor nauwkeurige data over locatie, snelheid en Course Over Ground (COG). INGEBOUWDE SONAR De sonar combo versies (xsv serie) bieden ingebouwde ondersteuning voor 1kW traditionele CHIRP sonar, zodat vissers hun doel scherp kunnen zien tot ruim 300 meter onder de boot. Ze zijn daarnaast uitgerust met ingebouwde ondersteuning voor Ultra High-Definition SideVu en ClearVu scanning sonars en ondersteunen ook de gehele Garmin Panoptix sonar productlijn. De transducers worden apart verkocht. De GPSMAP x3-serie is geschikt voor NMEA 2000 en het Garmin Marine Network. Naast de J1939 motor connectiviteit voor motorintegratie, inclusief geselecteerde Yamaha-motoren, zijn de systemen tevens compatibel met OneHelm, een functie die alle handelingen en mogelijkheden van apparaten van derden, zoals EmpirBus digital switching, op één scherm samenbrengt. ON DECK Garmin presenteert nog een noviteit: het OnDeck System, een op afstand bedienbaar controle- en managementsysteem, dat toegang geeft tot de belangrijkste informatie van de boot. Gekoppeld aan de ActiveCaptain app, houdt OnDeck onder meer in de gaten: status van de accu, activiteit van bilgepompen, sensoren van deuren en luiken en de GPS-positie. Instelbare meldingen kunnen de gebruikers informeren als er iets verandert waardoor de boot mogelijk in gevaar komt, bijvoorbeeld wanneer de boot zich buiten een vooraf ingesteld gebied bevindt. Voor het gebruik is een abonnement nodig, dat afhankelijk van de duur van het contract tussen € 12,99 en € 19,99 per maand kost. www.garmin.com/marine JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 25

Opnieuw gedefinieerd voor een ultieme ervaring Wij introduceren de nieuwe generatie D4- en D6-aandrijfpakketten, van 150–480 pk. De afgelopen jaren hebben we het reeds bewezen platform verder verfijnd en doorontwikkeld. Nu biedt dit complete systeem nieuwe functies – van stuurstand tot propeller. Alles om u de ultieme vaarervaring te bieden. Ontdek meer op: www.volvopenta.com Nieuwe D4 & D6 aandrijfpakketten

KORT NIEUWS Verwarring over en misbruik van ICP Door een tv-uitzending van het actualiteitenprogramma Nieuwsuur op 28 oktober is de beperkte status van het Internationaal Certificaat Pleziervaartuigen (ICP) in het nieuws gekomen. Door een kleine tekstuele wijziging in het ICP zijn deze zomer in Italië tientallen Nederlandse zeiljachten aan de ketting gelegd. De reden is dat op het ICP eerst bij ‘nationaliteit’ ‘Nederlands’ kon worden vermeld en sinds 2019 staat er ‘non applicable’ (niet van toepassing). In de meeste Europese landen, Italië, Portugal en Spanje uitgezonderd, wordt het ICP geaccepteerd als eigendomsbewijs en Nederlandse vlagregistratie. In Nieuwsuur werd verteld dat Italianen en Spanjaarden het Nederlandse ICP, dat slechts 33 euro kost, gebruiken om de strengere regelgeving in eigen land te ontlopen. Gearresteerde drugsmokkelaars bleken zich met een oneigenlijk, bij het Watersportverbond verkregen ICP voor te doen als plezierzeilers die onder Nederlandse vlag varen. BEPERKTE WAARDE ICP Het ICP is geen eigendomsbewijs en geen bewijs van vlaggestaat. Het kan ook nooit worden gebruikt bij koop- en verkooptransacties als bewijs van eigendom. Alleen een kadastrale registratie geeft bindend uitsluitsel over het eigendom. Ontbreekt een kadastrale registratie, dan dient de eigendom te worden aangetoond op basis van (onderhandse) documenten, zoals een akte van levering (makelaar, notaris), overeenkomst van koop en verkoop (makelaar, notaris), betalingsbewijzen, polissen en certificaten. In de Tweede Kamer hebben CDA en PvdA naar aanleiding van de tv-uitzending kritiek geuit op het ICP. Ze willen dat het toezicht en het regelen van eigendom van recreatievaartuigen snel in overheidshanden wordt gelegd, maar opmerkelijk genoeg is dat reeds lang het geval, alleen zijn er aanzienlijke kosten aan verbonden. De Inspectie Leefomgeving en Transport van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat omschrijft op haar website (www.ilent.nl/onderwerpen/pleziervaart/ pleziervaartuigen-op-zee) alle stappen die nodig zijn voor een juiste registratie van een boot, zoals het aanvragen van een zeebrief. Bij het Kadaster (www.kadaster.nl/producten/ boten/teboekstelling) is informatie te vinden over de registratie van een schip en de kosten daarvan. Doorstart De Keizer Marine Engineering Eekels Technology, een dochteronderneming van TBI Holdings, heeft 1 november overeenstemming bereikt met curatoren over een doorstart van De Keizer Marine Engineering in Zaandam. Op 15 oktober werden op eigen verzoek de Nederlandse vennootschappen van De Keizer International – De Keizer International BV en De Keizer Marine Engineering BV – failliet verklaard, nadat kort daarvoor surseance van betaling was verleend. Met de doorstart gaan 150 van de 450 arbeidsplaatsen verloren. De hoofdvestiging van De Keizer Marine Engineering staat in Zaandam. Er zijn projectlocaties in onder meer Makkum, Amsterdam, Aalsmeer, Monnickendam, Alblasserdam, Kaag en Zwijndrecht. De Keizer International had vestigingen in Frankrijk, Spanje en de VS, die niet worden genoemd in de overname. TE SNELLE GROEI De Keizer Marine Engineering was sinds de oprichting in 1965 een familiebedrijf en een belangrijke speler als elektrotechnisch systeemintegrator voor de superjachtbouw. In een persbericht van De Keizer staat dat de financiële problemen zijn veroorzaakt door de grootse groeiambities van De Keizer International, waardoor het bedrijf weliswaar snel groeide, maar waardoor ook ‘inefficiënties’ zijn ontstaan in werkprocessen en klantafspraken. Door de aard van de jachtbouwindustrie, waarin bestellingen gemiddeld vier jaar van tevoren worden geplaatst, zijn deze gevolgen van de manier van werken laat zichtbaar geworden, aldus De Keizer. De veranderende vraag van de klanten van De Keizer International, die niet nader is toegelicht, waren ook een belangrijke factor. Daarbovenop kwam de coronacrisis hard aan, aldus De Keizer, waardoor de vestigingen in Spanje, Frankrijk en de VS tijdelijk op een lager pitje moesten draaien. STEUN GROTE WERVEN De doorstart versterkt de positie van Eekels in de markt voor de bouw van superjachten, en in het westen van Nederland. Vier grote werven hebben de herstart ondersteund. Wat klanten betreft zijn Eekels en De Keizer Marine Engineering complementair. De Keizer Marine Engineering is qua kennis vergelijkbaar met Eekels. Eekels is ruim 110 jaar actief in de marine/offshore en industrie/ infra en bezit specifieke expertise op het gebied van elektrotechnische aandrijvingen, walstroom-aansluitingen, scheepssystemen (waaronder alarmen en monitoring) en procesautomatisering. Eekels verzorgt het gehele traject van engineering, panelenbouw, uitvoering, inbedrijfstelling tot en met onderhoud en service. TBI is een concern met negentien zelfstandige dochterondernemingen, die samenwerken binnen de segmenten techniek, bouw en ontwikkeling en infra. www.eekels.com/nl Nieuwe HMPE-lijn More Marine Lijn zonder mantel wordt steeds vaker gebruikt in de watersport en heeft veel toepassingsmogelijkheden: achterstagen, neerhouders, vertragingen, loops en ook softshackles. More Marine brengt nu een 12-voudig gevlochten Challenger HMPE lijn (High-Modulus Polyethylene) met een PU coating, die goed splitsbaar is. Verpakt in een praktische koker, die handig is voor het opbergen, samen met de splitsnaalden en takelgarens. HMPE is volgens More Marine qua structuur gelijkwaardig aan Dyneema en Spectra. More Marine heeft een eigen lijn ontwikkeld met HMPE die door DSM is geproduceerd en welke onder het M-ropes label op de markt wordt gebracht. De Challenger lijn is slijtvast, sterk met minimale rek en verkrijgbaar in vier diameters: 3, 4, 5 en 6 mm, in lengtes van 25 en 100 meter (op rol). www.moremarine.nl JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 27

WWW.COMBINOORD.NL ALLES VOOR ELK SCHIP ALLEEN CASCO’S HEBBEN WE NIET LIGGEN IN GROU Leverancier van topmerken Combi Noord levert ... Wij houden van kwaliteit, kennis en kunde. Voor elk xperts e adviser ou of advies! GYROSTABILISATOREN.NL MOTORINSTRUMENTEN.NL ... topmerken zoals • Victron • Quick Vraag onze GRATIS catalogus aan! Kijk ook eens op QUICKMARINE.NL JABSCOSHOP.NL

KORT NIEUWS Vakbeurs Watersport heeft wind in de zeilen Het gaat goed met de organisatie van de Vakbeurs Watersport die van 1-3 maart 2021 wordt gehouden in de Evenementhal in Gorinchem. Initiatiefnemers Harrold van Asselt en Dennis de Bruijn melden dat reeds voor meer dan 35% van de beschikbare standruimte definitieve inschrijvingen binnen zijn. “Het aantal deelnemers is daarmee ruim voldoende om de beurs door te laten gaan, maar het zou natuurlijk leuk zijn als er nog meer bij komen. Er is veel animo onder leveranciers, zo blijkt uit de respons op een mailing die we onlangs naar potentiële deelnemers hebben gestuurd. We verwachten dat een flink aantal de knoop binnenkort zal doorhakken. Van vier bedrijven hebben we al een ‘gouden’ inschrijving, wat betekent dat ze onder meer kunnen beschikken over 24 vierkante meter standruimte, veel exposure krijgen in sociale media en een seminar per dag mogen organiseren”, aldus Dennis de Bruijn. ORGANISATIE IN STICHTING “De Vakbeurs Watersport heeft geen verdienmodel, daarom hebben we de organisatie in een stichting ondergebracht”, aldus Harrold van Asselt. “De opzet is kostendekkend en daardoor is deelname tegen een zeer lage prijs mogelijk. Geen dure mega-stands, maar een effectieve ‘no-nonsense’ aanpak. De Evenementenhal heeft de afgelopen maanden op een veilige wijze tal van evenementen onderdak geboden, alles streng georganiseerd volgens de RIVM-richtlijnen. Wij hebben er alle vertrouwen in dat het ons ook zal lukken.” Het wordt een kleinschalige B2B -beurs in Gorinchem, waar alleen maar toeleveranciers Mijlpaal Volvo Penta: 30.000ste IPS Volvo Penta introduceerde in 2005 het revolutionaire Inboard Performance System (IPS), twee of meer pods met contraroterende schroeven. De Zweedse fabrikant meldt nu dat de 30.00ste IPS is verkocht. Volvo Penta claimt dat het brandstofverbruik met gemiddeld 30 procent wordt gereduceerd, en dus ook de CO2-uitstoot met 30 procent vermindert, in vergelijking met conventionele aandrijvingen. Bovendien ligt de topsnelheid met hetzelfde motorvermogen door IPS 20 procent hoger. De ontwikkeling van IPS begon in 1997, met een hydraulisch gestuurd systeem, maar al snel werd besloten het elektrisch gestuurd te maken. Het eerste Volvo Penta IPS model was te zien op de London Boat Show in 2005. Sindsdien zijn allerlei features toegevoegd, zoals Electrical Vessel Control (EVC), met joystick besturing, dynamic positioning, geïntegreerde autopilot, interceptor technologie om de boot te trimmen en Glass Cockpit in samenwerking met Garmin. Nieuw is dat Volvo Penta IPS-gebruikers de mogelijkheid biedt gereviseerde aandrijflijnen en onderdelen tegen gereduceerde tarieven METSTRADE Connect op 10 december De vakbeurs gaat dit jaar dan wel niet door, via het internationale virtuele evenement METSTRADE Connect wil de beursorganisatie op 10 december toch een bijzonder informatief programma bieden. Op de website is het mogelijk om gratis in te schrijven op het bijwonen van live programma’s. Zo is er een keur aan ‘Silent shift’ voor DaVinci Yachts DaVinci Yachts in Heeg claimt als eerste in Nederland een boot te hebben uitgerust met de ‘silent shift’ voor stern drives van Volvo Penta. De afgebeelde DaVinci 35 E, een 10,5 meter lange tender, met twee D3-220 pk diesels van Volvo Penta, werd voorzien dit systeem, waarmee soepeler geschakeld kan worden. Met deze motorisering kan een snelheid van 38 knopen worden bereikt. De boot is onlangs opgeleverd. Op de IPS-systemen van Volvo Penta wordt ‘silent shift’ al langer toegepast. Dit jaar kwam het ook beschikbaar voor andere motoren en drives. ”Het schakelt subliem, naadloos en stil, een enorme sprong vooruit, en wat een comfort voor de eigenaar”, aldus Erik van Veen, CEO van DaVinci Yachts. “Samen met Volvo Penta Center Middelzee Motoren uit Sneek zijn wij altijd op zoek naar het beste voor onze DaVinci-eigenaren. En door onze jarenlange samenwerking met Volvo Penta weten we dat het goed zit als ze met iets nieuws komen. Vandaar dat wij graag de eerste in Nederland zijn.” aan te schaffen, met dezelfde garantie als nieuwe onderdelen. Het past in duurzaamheidsplannen van Volvo Penta. www.volvopenta.nl lezingen over uiteenlopende onderwerpen en zullen aangepaste uitreikingen zijn van DAME Awards en Boat Builder Awards. Het uitgebreide programma is in te zien op de website van METSTRADE. www.metstrade.com DaVinci bouwt voortaan ‘silent shifts’ standaard in en voor diverse eigenaren worden de huidige drives omgebouwd. en botenbouwers, jachtwerven, mogen komen, om kennis te nemen van de nieuwste ontwikkelingen en producten. Ook willen de organisatoren het gemis aan persoonlijk contact tussen watersportondernemers onderling opvangen dat door de afgelasting van talloze beurzen is ontstaan. Via de website www.vakbeurswatersport.nl kan een pdf worden gedownload waar de verschillende mogelijkheden tot deelname in zijn omschreven. Deelname is al mogelijk vanaf 1795 euro, ex btw. Nadere informatie kan aangevraagd worden via info@vakbeurswatersport.nl. JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 29

PAUL DIJKSTRA VINDT TUSSEN HET WERK DOOR OOK NOG TIJD OM WEDSTRIJDEN TE ZEILEN. IN SEPTEMBER WERD HIJ NEDERLANDS KAMPIOEN IN DE SOLO-KLASSE. Foto Eize Hoekstra PAUL DIJKSTRA COMPOSITES ‘ WE ZOUDEN GRAAG EEN IMOCA 60 BOUWEN’ 30 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 Vorig jaar, ten tijde van vakbeurs METSTRADE, werd Paul Dijkstra Composites uit het Friese Uitwellingerga in een sterk internationaal gezelschap genomineerd voor een prestigieuze Boat Builder Award. Een openlijke blijk van erkenning voor het specialisme: mallenbouw en cascobouw in composiet. Dit jaar leverde het bedrijf onder meer een sterk staaltje af in de vorm van de carbon roeiboot voor een Atlantische oversteek. “We krijgen de ingewikkeldste klussen, niks is standaard.”

GEEN SCIENCE FICTION, MAAR EEN ROMP DIE WORDT GEBOUWD MET VACUÜMTECHNIEK. Als je, zoals Paul Dijkstra, op je zesde al wedstrijden zeilt in een Flits, ontwikkel je vanzelf een goed bootgevoel. En als je op je zestiende een wedstrijd-Schakel weet te bouwen, dan heb je zeker aanleg voor botenbouw. Scheepstimmerman worden leek dan ook een logische weg en Dijkstra volgde daartoe een opleiding Scheepsinterieurbouw in Heerenveen. Een stageplek, gevolgd door een baan, bij Leen Schaap in Lelystad veranderde echter zijn koers, want daar kwam hij in aanraking met composietbouw. Zijn begeleider was Adri Wolf, die eerder betrokken was bij de bouw van Volvo Ocean-racers ABNAmro en Ericsson, en tegenwoordig productieleider van Rondal is. “Bij Schaap heb ik een mooie tijd gehad en van Adri heb ik heel veel geleerd over composietbouw”, blikt Dijkstra terug. Na vier jaar werken voor een baas was het tijd om zijn eigen plan te trekken en kon hij als freelancer (zzp’er) aan de slag bij Vels Yachtbouw in Medemblik, waar hij verscheidene composiet casco’s bouwde. De werf bouwde deze casco’s zelf af en Dijkstra maakte tussendoor onderdelen, toen nog vanuit een loods in Akkrum. Sinds ruim zes jaar runt hij in Uitwellingerga Paul Dijkstra Composites BV (PDC), samen met zijn vrouw Marieke en een tiental medewerkers. Inmiddels een complex met een oppervlak van 1.350 vierkante meter, opgebouwd met eigen geld, zonder investeerders. De eerste grote klus was een groot dak voor een Heesen superjacht, dat precies aan gewichtseisen moest voldoen. Nog steeds bouwt PDC allerhande scheepsonderdelen in composiet. VACUÜMINJECTIE Later kreeg Dijkstra de opdracht om casco’s te maken van de Eagle 54 van Leonardo Yachts, die met de vacuüminjectie-methode worden gebouwd. Dijkstra licht dat productieproces toe. “De productiemal wordt eerst voorzien van een waslaag voor de lossing, en daarna van de gelcoat en huidlaag. Daarna volgen een laag droge glasmatten, een kern van Corecell schuim en vervolgens weer droge glasmatten. Voor de vacuüminjectie komen er peelply, gaatjesfolie, en mesh overheen. Dit pakket zorgt voor de juiste luchtdoorstroming, hars/vezel-verhouding én bescherming van het oppervlak. Dan wordt er een vacuümzak over het geheel gezet. De clou van vacuüminjectie is dat je de aan- en afDE ROMP VAN EEN 42-VOETER WORDT GELOST UIT DE MAL. JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 31

DE BOUW VAN DE ROEIBOOT VAN MARK SLATS WAS EEN BIJZONDER PROJECT. BLIK OP DE SCHUIMKERN, NET UIT DE OVEN. DOOR TWEE MALLEN TEGEN ELKAAR TE PLAATSEN WERD DE ROMP ÉÉN GEHEEL. DE GATEN IN DE MAL ZORGEN VOOR OPTIMALE LUCHTCIRCULATIE IN DE OVEN. voerpunten voor de hars op de juiste plaats zet, zodat het tegelijk vol zit op iedere plek. Daarnaast is een goed vacuüm één van de vereisten. Om de kwaliteit nog iets hoger te maken, kan er gekozen worden om het product te bakken. Vacuüminjectie is voor seriebouw een erg goede keuze, als de injectiestrategie er eenmaal is, kun je dit iedere keer herhalen.” MALLENBOUW PDC is een begrip geworden. Niet alleen vanwege casco’s, maar ook door mallenbouw. Dijkstra: “Om casco’s goed en efficiënt te bouwen, heb ik een mallensysteem bedacht. Ze houden zich beter met temperaturen en zijn bovendien goedkoper dan 3D gefreesde mallen. We hebben een CNC-frees en maken daarmee delen die een luchtdichte vorm opleveren. Het is een afgeleide van het systeem dat voor de Volvo-racers wordt gebruikt, maar dan een meer betaalbare variant. Voor een goede mal tellen factoren als luchtdichtheid, uitzettingcoëfficiënt en de strakheid. Andere bedrijven tonen belangstelling voor onze mallen. Zo hebben we net een set mallen voor Rondal gebouwd.” Mede door het mallensysteem kreeg PDC vorig jaar tijdens METSTRADE een nominatie voor een Boat Builder Award, in de categorie ‘innovatief productieproces’. Op voordracht van Jaco Bouwmeester, importeur van Gurit, de grondstoffen waarmee Dijkstra bouwt. ‘We krijgen de ingewikkeldste klussen’ PREPREG EN SPRINT “Wij krijgen de ingewikkeldste klussen”, vervolgt Dijkstra met een glimlach, “niks wat we doen is standaard.” Dat blijkt bijvoorbeeld uit de eerder dit jaar opgeleverde carbon roeiboot voor Mark Slats, naar een ontwerp van Dick Koopmans. Slats begint op 12 december met maat Kai Wiedmer aan de Atlantische oversteek en wil een nieuwe recordtijd klokken. Dijkstra, die trouwens in september Nederlands kampioen zeilen werd in de Solo-klasse: “Als wedstrijdzeiler weet ik dat het gewicht van een boot het verschil kan maken, dus daar moet je bij de bouw goed rekening mee houden. Mark wil met zijn roeiboot een record breken, en dan moet de gebouwde romp perfect op gewicht zijn; daar mag het niet aan liggen. Dat is de reden waarom we ditmaal geen romp-dek verbinding wilden, zoals normaal is`. In plaats daarvan hebben we twee mallen tegen elkaar geplaatst, waarin de romp één geheel zou worden. Het laminaat was aan een kant iets langer, om de juiste verbinding te krijgen.” NIEUWE TOEPASSING Deze manier van mallenbouw heeft Dijkstra niet eerder voor een boot toegepast. “De buitenhuid is van carbon, met Corecell-schuim aan de binnenkant. Voor dit casco hebben we prepreg laminaat van Gurit gebruikt. Dat zorgt voor de optimale vezel/hars-verhouding en dus het ideale gewicht. Bij prepreg gebruik je een lijmfilm om het schuim met het laminaat te verbinden. Het schuim neemt geen hars op, zoals met vacuüminjectie wel het geval is. Het scheelt dus gewicht. Om tijdens het bakken in de oven een goede luchtcirculatie rond de mal te krijgen, zijn er aan de buitenkant van de mal gaten aangebracht” Naast prepreg is er nog een andere laminaatvariant, Sprint geheten, een patent van Gurit. Bij prepreg zit de hars in de vezels, maar bij Sprint ligt hij erop, wat een betere ontluchting geeft van het laminaat bij het vacuüm trekken. Het is volgens Dijkstra een prachtig alternatief voor prepreg, bijvoorbeeld als dat niet mag worden toegepast volgens klassenregels, zoals in de Class 40. Overigens wordt alle doekmateriaal bewaard in een vriescel, op een temperatuur van min 18 graden Celsius. IMOCA 60 SPECIAL PRODUCTS: PDC MAAKTE DEZE VACUÜMTAFEL OP MAAT VOOR EEN KLANT. Mark Slats heeft ook plannen om ooit mee te gaan doen aan de Vendée Globe Challenge, de vierjaarlijkse non-stop solorace rond de wereld. “Zo’n Imoca 60 zou ik 32 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

VOORBEELD VAN EEN IMOCA 60; DE ‘NO WAY BACK’ VAN PIETER HEEREMA, WAARMEE HIJ IN 2017 FINISHTE IN DE VENDÉE GLOBE, EEN BARRE SOLOZEILRACE ROND DE WERELD. Foto Vendee Globe/Jacques Vapillion. graag bouwen”, zegt Dijkstra onomwonden. “Mensen denken dat die alleen in Frankrijk kunnen worden gebouwd, maar wij kunnen dat hier ook.” Imoca staat voor International Monohull Open Class Association; racejachten van 60 voet (18,28 meter), die onder meer gebruikt worden voor oceaanraces als de Vendée globe Challenge en de Route du Rhum. Het is geen grootspraak van Dijkstra. Zijn portfolio laat inmiddels een keur aan schepen zien die allemaal in composiet zijn gebouwd, waaronder de I-Go 40 catamaran, een ontwerp van Peter Bosgraaf. Ten tijde van dit schrijven zijn twee carbon tenders in aanbouw, volledig custom built, van respectievelijk 8 en 16 meter. De laatste is te groot voor de bestaande oven en daarom wordt er een oven om het casco heen gebouwd, met mobiele heaters. Meer mag er niet over worden verteld, want beide projecten zijn omgeven door een zogenoemd ‘Non Disclosure Agreement’, ofwel een geheimhoudingsclausule. Part of the deal, maar publicitaire kansen voor een cascobouwer worden er wel mee teniet gedaan. Wat wel mag worden belicht is het Jan Visser-ontwerp dat voor privégebruik op stapel staat. Een 12,50 meter jacht, uiteraard in composiet gebouwd en daardoor superlicht, ook al omdat er relatief weinig interieurdelen in de boot zitten. Waar mogelijk zijn die benut voor de constructie en vast gelamineerd in de romp. Tegen de spiegel komt een klep die opengeklapt als zwemplatform dient. De stuurhut krijgt een negatieve voorruit, wat het scheepse karakter onderstreept. De motor wordt een 120 pk Yanmar. Dit alles onderstreept de veelzijdigheid en vooral het specialisme van deze bijzondere ‘werf’. www.pd-composites.nl TEKST LAURENS VAN ZIJP | FOTO’S PAUL DIJKSTRA COMPOSITES AFGELOPEN VOORJAAR LEVERDE PDC DEZE TENDER OP. JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 33

OOK VOOR JACHTBOUW BRASSTO: VEELZIJDIG STRAAL- EN COATINGBEDRIJF Heel lang geleden (in 1991) nam een man een groot risico om een bedrijf over te nemen in Dordrecht. Deze gok werd gelukkig beloond. Brassto B.V. is de naam. Door hard werken en de juiste mensen bij elkaar te vinden, is dat ‘kleine bedrijfje’ uitgegroeid tot een hoogwaardig kwalitatief coatingbedrijf; gespecialiseerd in verschillende technieken voor het spuiten van allerlei soorten oppervlakken. Door deze groei moesten wij wel uitbreiden om de gewenste kwaliteit en de snelle levertijd te kunnen garanderen. Een kleine stap voor een al groot bedrijf, maar een grote stap voor dit beginnend familiebedrijf. Papendrecht was onze bestemming en daar konden wij nog meer uitbreiden. Afsluiters kwamen op de kaart en al snel moesten we een aparte B.V. oprichten om deze drukte aan te kunnen. Na al deze uitbreidingen zijn we uitgegroeid tot een groot internationaal straal- en coatingbedrijf. Ook in de jachtbouw mogen wij ons nu laten gelden en daar zijn we zeer trots op. VAN ALLE MARKTEN THUIS Heel mooi verhaal allemaal, maar wat kunnen wij u aanbieden? Onze diensten variëren van elektrostatisch poedercoaten tot natlakken en van glasparelstralen tot schooperen, wij zijn van alle markten thuis. Voor een mooi en strak kleurtje en dat het vooral een aantal jaartjes mee kan. Soms moeten producten geplaatst worden in bepaalde gebieden die veel eisen van het oppervlak. Hoge temperaturen, tropische omstandigheden of in zee, noem het maar op. Wij zullen u hierin begeleiden of advies geven waar nodig en samen vinden we het juiste systeem voor uw product. En hoe controleren wij die kwaliteit? GEKWALIFICEERD Naast opgeleide en gekwalificeerde applicateurs, beschikken wij ook over gekwalificeerd inspectiepersoneel en apparatuur. Wij zijn NACE gecertificeerd om bepaalde inspecties uit te mogen voeren. Denk hierbij onder andere aan specificaties zoals NORSOK M-501 en meerdere offshore-coatings. Zoals u kunt lezen hebben wij veel te bieden en willen u dan ook graag uitnodigen om onze website eens te bekijken en te zien wat wij voor u kunnen betekenen. En wie weet zien we elkaar binnenkort op de werkvloer. Nieuwland Parc 168, 3351 LJ Papendrecht 078 890 77 88 info@brassto.nl www.brassto.nl 34 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

Partner in sluitende oplossingen! Dictator Productie B.V. 0527 613 456 info@dictator.nl www.dictator.nl DICTATOR fabrikant en leverancier van innovatieve oplossingen voor het geruisloos openen, opvangen en sluiten van deuren en poorten. “In de markt staan wij bekend om de uitstekende kwaliteit van onze producten en als probleemoplossers. Wij denken graag mee, wanneer een standaard product geen oplossing biedt, dan maken we er een. Dat schept verplichtingen voor de toekomst, een uitdaging die we overigens graag aangaan”, aldus commercieel directeur Harry Werkman. Het bedrijf, opgericht in 1932, is gevestigd in Emmeloord en onderdeel van de internationale DICTATOR groep waar in totaal meer dan 200 werknemers werkzaam zijn. Het hoofdkantoor is gevestigd in Neusäß zuid Duitsland (bij München). De groep beschikt over een aantal Europese productievestigingen. De vestiging in Emmeloord is vooral gespecialiseerd in de productie van deuropvangers, deursluiters, deurvastzetters en veerscharnieren. DICTATOR heeft een wereldwijd netwerk van vertegenwoordigingen en agenten. Afzet op de binnenlandse markt vindt vooral plaats via de ijzerwarenvakhandel. ASSORTIMENT DICTATOR heeft een uitgebreid leveringsprogramma: deurtechniek, gasveren, dempers, aandrijvingen voor (brand) schuif- en draaideuren, toegangstechniek en brandveiligheid (elektromagneten, rookmelders etc.). Met deze productgroepen richt het bedrijf zich o.a. op de toepassing in projecten in de utiliteitsbouw, scholen, ziekenhuizen, kantoorpanden, verzorgingsinstellingen en de jachtbouw. JACHTBOUW Ook in en op de (luxe-) jachten worden de producten van DICTATOR toegepast. We stellen er een aantal aan u voor: • Deuropeningsbegrenzer Een hydraulische demper die geschikt is voor het afremmen en begrenzen van openslaande deuren. Eén van de grote voordelen is de geïntegreerde vaststelling op de eindpositie (optioneel), hierdoor is een aparte deurstop op de vloer of wand niet langer nodig. • Deursluiters Leverbaar als inbouwdeursluiter (Adjunct) of opbouw (Piccolo). Weinig weerstand, waardoor de deur goed toegankelijk blijft. De Piccolo is ook leverbaar in RVS 316. Beide deursluiters zijn in combinatie met een DICTATOR deuropvanger een goed alternatief voor een deurdranger. • Kwalitatief hoogwaardige gasveren Met behulp van een speciaal computerprogramma wordt het juiste type gasveer, de optimale montagepunten en de juiste drukkracht bepaald. Zowel grote series, als klantspecifieke aanvragen afgestemd op de wensen en toepassing van de klant. Voor levering worden de gasveren gemeten en getest, dit waarborgt de hoge kwaliteitsstandaard van de gasveren. Het volledige programma kan ook geleverd worden in RVS 304 en 316. INFORMATIE Op de uitgebreide nieuwe website dictator.nl, vindt u naast alle technische informatie ook toepassingsfoto’s en productvideo’s. JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 35

Essentiële bescherming en inspiratie International Paint (Nederland) bv Algemeen nummer jachtafdeling: 071-3085300 Gebouw 24 – Kamer 217 Bij AkzoNobel maken we onmisbare producten voor het dagelijks leven die beschermen en inspireren. Je vindt ze overal om je heen, maar dat weet niet iedereen. We brengen kleur op de muur. We beschermen de gebouwen waar je bent. We zitten in je mobieltje, in je auto, in het vliegtuig en in de weg waar je op rijdt. Ook op het water varen we met je mee. International® is sinds jaar en dag het vertrouwde merk voor essentiële bescherming en essentiële kleuren in de markt voor onderhoud en nieuwbouw van zeil- en motorboten. Het merk International® heeft een rijke geschiedenis en staat synoniem voor innovatieve producten en bewezen oplossingen, die boten beschermen, identiteit geven en het leven van de gebruiker makkelijker maken. De afgelopen twee jaar heeft u kennis kunnen maken met Perfection Pro, onze topcoat specifiek ontwikkeld voor de professionele applicateur die uitzonderlijke prestaties, langere duurzaamheid en een prachtig, hoogglanzend eindresultaat verwacht. Dit jaar breiden we onze Perfection Pro familie uit met een nieuwe undercoat en een nieuwe varnish. Dit stelt onze professionele gebruikers in staat een compleet Perfection Pro systeem aan te brengen door middel van kwast/rol applicatie. Met Perfection Pro Varnish kunt u het ultieme resultaat bereiken d.m.v. kwast- en rolapplicatie. Het product combineert uitstekende chemischeen mechanische bestandheid met een geweldig hoge glans en schitterende uitstraling. Perfection Pro Varnish bevat UV filters voor een langdurige bescherming, tot zelfs vier keer langer dan andere vernissen. Perfection Pro Undercoat is speciaal voor kwast- en rolapplicatie ontwikkeld en is daarnaast ook sneldrogend. Er zijn twee basis kleuren, wit en zwart, die in elke grijstint gemengd kunnen worden zodat deze bijdraagt aan een snellere dekking van de gekozen eindkleur. Onze experts kunnen u, in een persoonlijk gesprek, informeren over alle ins en outs van onze nieuwe producten en de ontwikkelingen. AkzoNobel’s vertrouwde International assortiment is wereldwijd verkrijgbaar en wordt ondersteund door toonaangevende groothandelaren, retailers, jachtwerven en schildersbedrijven. Raadpleeg voor productinformatie en de dichtstbijzijnde verkooppunten onze website www.yachtpaint.com. Voor specifieke vragen en assistentie kunt u contact opnemen met onze technische adviseur op het gratis adviesnummer 0800-022 6 555 (vanuit NL). Rijksstraatweg 31, 2171 AJ Sassenheim Op onze website, www.international-yachtpaint.com, vindt u alle informatie over onze producten, de verkooppunten, Gelshield Centers en Straal- en Coating Centers. Voor specifieke vragen en assistentie kunt u contact opnemen met onze technische adviseur op het gratis adviesnummer 0800-022 6 555 (vanuit NL) 36 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

Hull Vane BV ontwerpt en bouwt de gepatenteerde Hull Vane® , een onderwatervleugel aan de spiegel van een schip om het vaarcomfort en de prestaties van motorschepen te verbeteren. Deze Nederlandse maritieme innovatie is sinds 2014 op de markt en inmiddels zijn er tientallen gebouwd. Het concept is meer dan bewezen. Beter, efficiënter en comfortabeler… • Meer vaarcomfort • Hogere topsnelheid • Lagere hekgolf • Stiller en schoner varen INNOVATIE De Hull Vane® is de enige toepassing van een onderwatervleugel om de weerstand van waterverplaatsende schepen te verminderen. De Hull Vane® zet de energie van de hekgolf om in voorwaartse stuwkracht. Het schip maakt beduidend minder golven. Het vleugelprofiel wekt een voorover gehelde liftkracht op en geeft het schip extra snelheid. Bij het varen in golven gaat het schip de vleugel “pompen”. Daardoor wordt ook het stampen van het schip verminderd en omgezet in voorwaartse stuwkracht. De koersstabiliteit wordt verhoogd en het schip gaat minder zigzaggen. Doordat de schroef en de motor minder hard hoeven te werken en door de lagere hekgolf wordt het schip ook stiller. Voor motorjachten tussen de 10 en 20 meter met een snelheid van 6 tot 14 knopen is de semi-custom Hull Vane® ontwikkeld. Door middel van een uitgebreide studie op een database van rompvormen werd een ontwerptool ontwikkeld die de optimalisatie in CFD voor elk waterverplaatsend motorjacht tussen 10 en 20 meter vervangt. Voor de productie wordt gebruik gemaakt van gestandaardiseerde aluminium profielen waardoor de vleugel in dit segment kosten-effectiever is dan de stalen custom Hull Vanes. Door een gereduceerd gewicht is de installatie ook vergemakkelijkt. Door middel van een configurator op www.hullvane.nl kunnen klanten en jachtbouwers nagaan of de semi-custom Hull Vane® toepasbaar is op hun schip. Nude 46, 6702 DM Wageningen +31 (0)317 425818 | info@hullvane.nl www.hullvane.nl JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 37

Statement Marine bouwt moderne bakdekkers ‘ ZO KAN HET OOK…’ 38 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

Het ontstaan van Statement Marine klinkt als een spannend jongensboekverhaal. De werf is in 2007 opgezet door twee ondernemende watersportliefhebbers met een vastomlijnd plan. Dertien jaar later staat er een solide bedrijf dat moderne bakdekkers bouwt. Niet voor de massa, maar op bescheiden schaal voor fijnproevers. Jaap van de Rest en Harm van Tienen zijn als botenbouwer ‘zij-instromers’. Ze werkten beiden in de bancaire sector, voordat ze in 2007 een werf begonnen. Dat had een reden. Ze waren allebei actief watersporter en in het bezit van bakdekkers. Van der Rest had een stalen exemplaar en Van Tienen een houten Pettersson. “Sympathieke schepen”, zegt Van Tienen, “functioneel, met een mooie lijn. Maar ze vergden wel veel onderhoud. Wij verbaasden ons er in die tijd over dat een compleet zeiljacht een vergelijkbare prijs had als een basaal uitgeruste sloep. Daarom dachten we dat er plaats zou zijn voor een moderne bakdekker, onderhoudsarm en met veel functionaliteiten. Kwaliteit voor een prijs die mensen zouden begrijpen. We wilden een statement maken: kijk eens, zo kan het ook. Vandaar onze bedrijfsnaam.” KLOPPEND ONTWERP Ze legden hun plan voor aan Bart Bouwhuis van Vripack in Sneek en die ontwierp de PTS 26. Waarbij PTS een verwijzing is naar Pettersson. Van Tienen: “Het is moeilijk om een bakdekker het juiste ontwerp te geven. De crux zit ‘m in de lijn; als je het model te breed en te plomp maakt, wordt het niet mooi. En een lelijk schip verkoop je niet. Maar het ontwerp van Bouwhuis klopte.” Vripack hielp de toen nog onervaren botenbouwers met technisch advies. “Ze leverden het lamineerschema, het technisch dossier, en dergelijke, en gaven bijvoorbeeld aan waar de serviceluiken het beste konden zitten.” De PTS 26 van Statement Marine debuteerde in 2007 op de HISWA te water in IJmuiden en trok veel aandacht. Er werden zeven schepen verkocht. Toch was het niet alleen maar hosanna. “We zijn door schade en schande wijs geworden”, blikt Van Tienen terug, “het was in het begin best lastig om de exploitatie rond te krijgen. Onze timing had beter gekund, want in 2008 begon de financiële crisis.” DE PTS 26 IS HET EERSTE MODEL VAN STATEMENT MARINE, WAARVAN ER INMIDDELS ZO’N 90 RONDVAREN. NEDERLANDSE TOELEVERANCIERS Statement Marine bouwt de PTS-jachten zelf af, nadat Theuws Polyester in Wieringerwerf de casco’s heeft geleverd. Onderdelen, toebehoren en motoren betrekt de werf zoveel mogelijk van Nederlandse leveranciers. Kwaliteit en korte lijnen zijn doorslaggevend bij die keuze. JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 39

GROTER LUXER, RUIMER: DE PTS 31, OOK EEN VRIPACK ONTWERP. Op de werf in Schagen werken elf mensen en die bezetting is heel stabiel. Groei in omvang is niet het doel; sterker, Van Tienen ziet de ‘kleinschalige’ aanpak als voordeel. Voor de kwaliteitsbewaking, voor het directe klantcontact en voor de plezierige werksfeer. Ondanks de huidige volle orderportefeuille komt er dan ook geen parallelle productie. “We bouwen in serie en kunnen wensen van de klant verwerken. Geen schip is precies gelijk. We hebben loyale, bedachtzame kopers die kiezen voor de lijn en functionaliteit.” PTS 31 KLEINER ONTWERP In 2017 introduceerde Statement Marine een groter bakdekmodel, de PTS 31, van 9,50 meter lengte. Opnieuw een Vripack ontwerp en evenals de PTS 26 een halfglijder. Groter, ruimer, luxer, met vier vaste slaapplaatsen. Opvallend detail is een doorzichtige klep in de spiegel. Die versterkt de waterbeleving. Ook op maat te maken naar wensen van de klant. Beide modellen worden goed verkocht, ook in Engeland, Duitsland en Zwitserland. Het orderboek is tot medio 2022 gevuld. Statement Marine is nu begonnen met de ontwikkeling van een derde model. Opmerkelijk genoeg geen groter, maar juist een kleiner ontwerp, de PTS 22. Van Tienen: “Ons oorspronkelijke plan destijds was een standaard jacht in de markt te zetten. In een vaste uitvoering tegen een reële prijs van 57.000 euro. Een moderne bakdekker, onderhoudsarm, met veel functionaliteiten EEN IMPRESSIE VAN HET NIEUWE ONTWERP DAT WORDT ONTWIKKELD, DE PTS 22. Geen inruil, geen opties, geen klantwensen. Dat is ons niet gelukt, want uiteindelijk kwamen we een klant wel tegemoet als die extra’s wilden. Beter dat dan geen klant. Inmiddels hebben we de nodige ervaring opgedaan en weten we beter wat de klant in een boot wil. En we weten wat in de productie veel tijd kost. Al die kennis benutten we voor de PTS 22. Die moet daadwerkelijk het concept worden dat we in 2007 voor ogen hadden. Vripack zorgt weer voor het ontwerp en wij bouwen zelf de plug.” 40 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

BLIK IN DE PRODUCTIEHAL MET PTS 26-MODELLEN. RECHTSVOOR MEET HANS VESTER VAN DE GELIJKNAMIGE ZEILMAKERIJ EEN NIEUWE KAP IN. Foto Laurens van Zijp HARM VAN TIENEN: VOORKEUR VOOR KLEINSCHALIGE AANPAK. Foto Laurens van Zijp VOLWAARDIGE WEEKENDER De PTS 22 wordt een volwaardige weekender met slaapplekken voor 2 tot 4 personen. Dankzij een neerklapbaar raam kan de kruiphoogte verminderd worden. De optionele kombuis wordt in de kuip aan stuurboord geplaatst. De kajuit biedt een zit-/slaapgelegenheid, plus een toilet. Het onderwaterschip wordt geoptimaliseerd om vlot te kunnen varen, maar ook goed te kunnen manoeuvreren bij lagere snelheden. De raampartij voor de stuurstand wordt uitgevoerd in hoogwaardig aluminium. Het zwemplateau wordt geïntegreerd in het casco. Er is al belangstelling voor de PTS 22, maar Van Tienen wil eerst het ontwerp definitief hebben en de bouwprijs vaststellen, voordat het in verkoop gaat. De planning is gericht op kwartaal 4 van 2021 voor de presentatie. In de loop van 2022 zal dan de productievariant leverbaar zijn, al blijft het bouwvolume beperkt tot maximaal vijf schepen tot juli 2022. www.statementmarine.nl TEKST LAURENS VAN ZIJP FOTO’S STATEMENT MARINE BEHALVE NIEUWBOUW VERZORGT DE WERF OOK ONDERHOUD. Foto Laurens van Zijp ER WORDEN VOORNAMELIJK PRODUCTEN VAN NEDERLANDSE TOELEVERANCIERS VERWERKT. Foto Laurens van Zijp JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 41

BEDRIJVENINDEX NEDERLAND Vind deelnemende bedrijven onder hun categorie, een jaar lang in het vakblad en op de website www. jachtbouwactueel.nl met logo, profielpagina, omschrijving of bedrijfspresentatie, nieuwsberichten en vacatures. Volg het nieuws op de voet en schrijf in op de gratis nieuwsbrief jachtbouwactueel.nl Technische installaties Motoren aandrijving en toebehoren Lakken, anti-fouling & boatcare Lakken, antifouling & boatcare Comfort aan boord Motoren, aandrijving en toebehoren Technische installaties Jachtbetimmering & stoffering Lakken, anti-fouling & boatcare Bouwmateriaal & constructie Bouwmaterialen & constructie Bouwmateriaal & constructie Jachtbetimmering & stoffering Manoeuvreren, besturen & stabiliteit Lakken, anti-fouling & boatcare Bouwmateriaal & constructie Financiering & verzekering Lakken, antifouling & boatcare Technische installaties Dekuitrusting & tuigage Motoren aandrijving & toebehoren Lakken, antifouling & boatcare Navigatie, communicatie & verlichting Technische installaties Consulting Motoren aandrijving & toebehoren Comfort aan boord Motoren aandrijving & toebehoren Asa Boat Electro b.v. AVA Marine Awlgrip Brassto B.V. Clion Marine Clouds International Combi Noord CoverWorks De IJssel Coatings BV Dictator Productie B.V. Eco Services Glashandel Wybenga Gisatex Hull Vane B.V. International Paint bv KB Alufrees Kuiper Verzekeringen bv Lamers System Care Mastervolt Mooring Yachts Padmos MID PS Marine Coatings Raymarine Nederland BV Technautic Van Emstede & Slager Advocaten Vetus Webasto Yanmar www.asabootelectro.nl www.avamarine.nl www.awlgrip.com www.brassto.nl www.clion-marine.com www.clouds.nl www.combinoord.nl www.coverworks.nl www.doublecoat.nl www.dictator.nl info@eco-services.be www.glashandelwybenga.nl www.gisatex.de www.hullvane.com www.international.yachtpaint.com www.kbalufrees.nl www.kuiperverzekeringen.nl www.lscare.nl www.mastervolt.nl www.mooring-yachts.com www.padmos.com www.psmarine.com www.raymarine.nl www.technautic.nl www.vanemstede.nl www.vetus.com www.webasto-marine.nl www.yanmarmarine.com Jachtbouw Nederland is het vakblad voor professionele bouwers van jachten en pleziervaartuigen, toeleveranciers, watersportbedrijven, vakgerichte opleidingen en -organisaties etc. Gastschrijvers en kennispartners uit de branche onderschrijven met hun bijdrage de onafhankelijke formule van het vakblad. Persberichten, kennisbijdragen, reacties graag richten aan redactie@jachtbouwnederland.nl. Deze worden niet automatisch geplaatst. REDACTIE Laurens van Zijp & Rens Groenendijk Hoofdredactie: Henk van der Brugge T 00 31 (0)184 48 10 40 E redactie@jachtbouwnederland.nl www.jachtbouwnederland.nl VORMGEVING Donkervoort Communicatie Art director: Karin van Zanten UITGEVER Jachtbouw Nederland wordt onder licentie uitgegeven en verspreid door AcquiMedia, Henk van der Brugge Amstelwijckweg 15, 3316BB Dordrecht www.acquimedia.nl ADVERTENTIEVERKOOP EN BLADMANAGEMENT AcquiMedia, Thila Mos T 0184 48 10 43 E thila@acquimedia.nl Abonnement € 34,40 excl. BTW per jaar AANMELDINGEN & MUTATIES thila@acquimedia.nl MEDIAVORMEN Jachtbouw Nederland verschijnt 6 x per jaar in print en digitaal en biedt met de websites en nieuwsbrieven van digitale (internationale) mediapartners en social media een crossmediaal platform. MEDIAPARTNERS www.jachtbouwactueel.nl en www.dutchyachtbuilding.com Disclaimer: AcquiMedia heeft deze uitgave op de meest zorgvuldige wijze samengesteld. AcquiMedia, (hoofd)redactie en auteurs kunnen echter op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de gegevens. Uitgever, (hoofd)redactie en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op de informatie in deze uitgave. Copyright: Het is niet toegestaan om zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever foto’s of (gedeelten van) teksten uit deze uitgave over te nemen. Ook met toestemming is bronvermelding verplicht. 42 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 COLOFON

We love watersports In de wereld van Technautic staat varen centraal. Technautic is specialist op technisch-nautisch gebied en heeft zowel de producten als de deskundigheid in huis die een bootbezitter nodig heeft voor een optimale watersportbeleving. Kortom: de watersportondernemer kent de liefde van klanten voor hun boot, adviseert ze de juiste producten en bestelt dan natuurlijk bij Technautic. De producten, adviezen en deskundigheid van Technautic zijn als het ware ‘onderdeel’ van de boot. HUMMINBIRD® APEX™ kondigt het volgende niveau in fishfinder-technologie aan met de lancering van de nieuwe APEX-serie. Door nu Humminbirds best-in-class sonartechnologieën te combineren met volledige netwerkmogelijkheden op een multifunctioneel full-HD-scherm, levert APEX de duidelijkste en meest gedetailleerde weergave van sonar- en kaarttechnologieën en vertegenwoordigt het het toppunt van innovatie op het gebied van maritieme elektrona. Humminbird® De nieuwe APEX-serie van Humminbird wordt aangeboden in modellen van 13 “, 16” en 19 “en ondersteunt MEGA Side Imaging +, MEGA Down Imaging + en Dual Spectrum CHIRP 2D-sonar, evenals optionele accessoire 2D CHIRP-transducers. Sportvissers hebben de keuze tussen standaard APEX-kaartplottermodellen met een transducer voor spiegelmontage, of APEX CHO-modellen (alleen beeldscherm), waardoor ze de mogelijkheid hebben om een extra transducer te kiezen die aan hun specifieke behoeften voldoet. De Apex bied een speciaal kanaal voor sonartechnologie, die nu verder en dieper kijkt dan ooit tevoren Humminbird wordt in de Benelux verdeeld door Technautic. WWW.TECHNAUTIC.NL Industrieweg 35 1521 NE Wormerveer The Netherlands +31 (0)75 647 45 45 www.technautic.nl JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 43

Glashandel Wybenga in Franeker maakt hoogwaardige spiegels en glasproducten op maat. Niet alleen voor grote musea, galerieën en lijstenmakers, maar ook voor de interieur-, meubel- én jachtbouw. GLASHANDEL WYBENGA: Wij zien het graag helder HOOGWAARDIGE SPIEGELS De MirroView is een eersteklas kwaliteit spiegel voor het verbergen van een flatscreen (televisie of computerscherm) en/ of touchscreen. Superieur voor vochtige ruimtes en daardoor tevens een duurzame oplossing is de corrosiebestendige Mirropane Chrome. Onderscheidend is Glashandel Wybenga tevens met ontspiegeld veiligheidsglas OptiView, dat perfect zicht biedt op bijvoorbeeld persoonlijke (kunst) objecten aan boord. en douchewanden. Daarbij kan de 5-assige machine ook verstek en facetranden slijpen. Met een CNC-gestuurde lasermachine kan glasspecialist Wybenga met uiterste precisie (zeer kleine) modellen voor de jachtbouw maken of bijvoorbeeld gaten en sparingen op maat. Daarnaast biedt de lasermachine uitgebreide mogelijkheden voor het graveren van bijvoorbeeld logo’s, tekst en beeldmerken. Verder staan er in de 2.100 vierkante meter grote fabriekshallen snijtafels voor het snijden van zowel gelaagd als enkel glas, een facet- en boormachine, een plat poly slijpmachine en een zandstraalcabine. Een high quality wasmachine zorgt ervoor dat de producten schoon worden afgeleverd. Waarom Wybenga? • Glas van de beste kwaliteit • State-of-the-art producten • Voor alle producten maatwerk mogelijk • Eigen productiemachines voor zowel complexe als unieke bewerkingen op glas, spiegels en meer • Eigen transport in de gehele Benelux • Professionele levering op locatie Wybenga excelleert in snelle bewerkingen van unieke opdrachten. Met een eigen wagenpark worden alle producten in de gehele Benelux bezorgd. Benieuwd naar de vele mogelijkheden van Glashandel Wybenga? Vraag dan vrijblijvend om informatie of advies. Lees alles over de indrukwekkende apparatuur op www.glashandelwybenga.nl/machinepark. GLASPRODUCTEN OP MAAT Met verschillende productiemachines kunnen wij complexe en unieke bewerkingen uitvoeren met glas en spiegels. Zo staan er onder andere twee CNC-gestuurde machines; een 5-assige Intermac Master 38.5 en een 3-assige Intermac Master 30. Beide machines kunnen met uiterste precisie – een tolerantie van 0,2 mm – unieke designobjecten op maat maken. Ook kunnen deze machines mallen inscannen en digitaliseren naar een AutoCAD DXF-bestand. Glasbewerkingen met deze machines garanderen een hoogwaardige afwerking en optimale betrouwbaarheid bij het maken van bijvoorbeeld glasplaten voor badkamers 44 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 UV-PRINTEN Wybenga levert nog veel meer maatwerk! Zo kan een allround led-flatbedprinter een groot formaat (geharde) glasplaat of acrylaat bedrukken door middel van uv-techniek. Voor de jachtbouw wordt deze printer veelvuldig ingezet voor het printen van een fullcolour foto’s op een uniek raamwerk (bijvoorbeeld een patrijspoort) of als wandversiering. Het printen kan in full-colour, wit en fluorkleuren, zoals ultraviolet en paars. Glashandel Wybenga De Vang 3, 8801RB Franeker 0512 331 644 | info@glashandelwybenga.nl

Specialist in scheepsdieselmotoren PowerPort BV De Haas PowerPort is dé specialist in scheepsdieselmotoren. Sinds jaar en dag leveren wij voortstuwingsmotoren, generatoren en keerkoppelingen van gerenommeerde merken, zoals Caterpillar, Kohler, John Deere, MAN en Nanni. Door onze jarenlange ervaring beschikken wij over een grote productkennis, kwaliteit en schat aan ervaring. Naast de verkoop van nieuwe units hebben wij ook een uitgebreide serviceorganisatie. Wij verzorgen het complete onderhoud van uw motoren, generatoren en keerkoppelingen. Onze service gaat 24/7 door en is wereldwijd. Onze diensten bestaan oa. uit onderhoud, motorkeuring, endoscopie, reparatie, revisie, uit- en inbouwen van complete installaties en weerstand belasting met onze loadbank. Onze doelstelling hierbij is simpel en doeltreffend: de motoren van uw jacht zo efficiënt mogelijk onderhouden en waar nodig repareren of (onderdelen) vervangen, zodat uw jacht maximaal inzetbaar is. De werkplaats van PowerPort beschikt over voldoende ruimte voor onderhoud aan uw motoren, keerkoppelingen en generator sets. Bovendien zijn alle moderne faciliteiten aanwezig, waardoor wij u altijd optimaal van dienst kunnen zijn. PowerPort is een klantgerichte organisatie waarbij kwaliteit, service, kennis en ervaring hoog genoteerd staan. Wij zijn continu bezig met het verbeteren en innoveren van onze organisatie, zodat wij u als klant snel kunnen helpen en bovendien de beste kwaliteit kunnen garanderen. MAN Powerport heeft al jaren lange ervaring met MAN en een groot aantal van de klanten van PowerPort vaart al met de vertrouwde MAN producten. MAN heeft PowerPort daarom gevraagd om zich aan te sluiten bij het vernieuwde dealernetwerk.. MAN levert scheeps(diesel)motoren met een vermogen van 147 t/m 1471kW. MAN levert motoren welke worden toegepast in werkschepen, patrouilleschepen en jachten (15-30 meter) en als hulp- en noodvermogen op kust- en zeevaartschepen. Emissiereductie is een belangrijk aspect binnen de maritieme sector. De MAN motoren voldoen aan alle binnenvaart- en zeevaartnormeringen zoals CCR, IMO en EIAPP. PowerPort BV levert EU Stage V-gecertificeerde dieselmotoren. De MAN D2676LE487 voldoet aan de EU Stage V-eisen voor motoren tot 299 kW. De motor heeft een SCRkatalysator voor het reduceren van de NOx-uitstoot. Bezoek ook onze website met onderdelenwebshop! Govert van Wijnkade 3 3144 ED Maassluis 0031(0)10 590 39 39 info@powerport.nl powerport.nl JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 45

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN Zes orders voor Damarin Jachtbouw Damarin Jachtbouw in Gouda heeft zes nieuwbouworders binnen. “We hebben drie bestellingen voor de Damarin 732 en drie voor de 642”, aldus werfeigenaar Ad van Dam, “de eerste moet in maart 2021 al te water en de overige komen daarna in de vaart; de laatste eind juli volgend jaar.” De eerste casco’s worden momenteel al op de werf afgebouwd. De 732 is een modern tendermodel met een royale kuip. Het onderwaterschip van het ontwerp is destijds geoptimaliseerd door Studio Delta van Menno van Dijk. Er is ook een variant met lage kajuitopbouw, aangeduid met ‘Cabin’. De 642 is afgeleid van de 640 sloep en gemodificeerd met een doorgestoken roer, zwemplateau en doorgang van en naar de kuip, wat de instap vergemakkelijkt. “De belangstelling voor de 642 bewijst dat vernieuwing loont”, stelt Van Dam tevreden vast. Standaard plaatst Damarin voor vermogens tot 52 pk Vetus diesels. Voor sterkere motoren kiest de werf Yanmar. Naast nieuwbouw heeft de werf ook een stalling waar momenteel een circa veertig schepen overwinteren en worden onderhouden. LINKS EEN DAMARIN 732 TENDER IN AANBOUW EN RECHTS EEN 642 SLOEP. www.damarin.nl Casco Koopmans ‘515’ opgeleverd Koopmans Kasko’s in Sneek heeft eind oktober het aluminium casco van een rondspant zeiljacht opgeleverd. Het ging met een onbehandeld onderwaterschip te water, om op eigen kiel naar een straler te varen. Daar werd de romp gestraald en geconserveerd. Het schip, een Koopmans ontwerp met ontwerpnummer 515, wordt door de eigenaren zelf afgebouwd. Ontwerper Dick Koopmans: “De eigenaren, een echtpaar, hadden hiervoor een langkielontwerp van mij en wilden nu een schip voorzien van een vinkiel met verlaagd zwaartepunt en een comfortabel dekhuis, waarmee ze lange reizen gaan maken. De stabiliteit is tot 130 graden positief, veel meer dan het minimum. Ook de huiddikte is anderhalf keer meer dan strikt noodzakelijk. Deels voor de sterkte, maar ook om de ongeschilderde romp strakker te houden. Omdat het schip niet wordt geschilderd, zijn diverse details met extra zorg in aluminium uitgevoerd.” Het project 515 verliep vlot; na de zomer 2019 kreeg Koopmans de opdracht voor het ontwerp; nadat er eerder die zomer contact was geweest met de klant. Die vond de Koopmans 430 erg mooi, maar hij wilde per se onder de 14 meter lengte blijven, en koos daarom voor een nieuw ontwerp. Afgelopen winter kon Koopmans Kasko’s – overigens geen familie – met de bouw van het casco starten. De ‘515’ heeft de volgende maten: lengte romp 13,98 m., LWL 11,75 m., breedte 4,16 m. en diepgang 2,20 m. ANDERE PROJECTEN Volgens planning zou ook het casco van de Koopmans ‘514’ worden gebouwd. Op basis van hetzelfde rompmodel, maar met andere afmetingen en meer overhang. Helaas is dat project in de ontwerpfase blijven steken, doordat de opdrachtgever overleed. Hoewel zeiljachten het leeuwendeel van zijn werk vormen, is het werkterrein van Dick Koopmans breder. Hij ontwerpt ook motorjachten 46 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 HET CASCO VAN DE BIJNA 14 METER LANGE 515 WORDT TE WATER GEZET. en tekende bijvoorbeeld de roeiboot waarmee Mark Slats deze maand de Atlantische oversteek onderneemt (zie ook het verhaal over Paul Dijkstra Composites op pagina 30-33). En ontwerpnummer 518 betreft een aluminium ‘grachtenjacht’, een elektrisch aangedreven sloep. STERK STAALTJE Dat Koopmans jachten sterk zijn, werd weer in praktijk bewezen. Vorig jaar strandde de Nehaj, ontwerpnummer 482, in zware deining op de harde rotsen van het eiland Réunion. Het jacht kwam gelukkig los, maar de romp was dusdanig ingedrukt dat het een paar graden scheef lag door het verminderde drijfvermogen. Niettemin kon de Nehaj terugzeilen naar Nederland, waar bij Koopmans Kasko’s de romp werd hersteld. Andermaal een sterk staaltje vakwerk! www.dickkoopmans.nl www.koopmanskasko.nl

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN Expeditiejacht Feadship met reuze-gyroscoop Feadship-werf Koninklijke De Vries in Aalsmeer is bezig met de afbouw van een 55 meter lang expeditiejacht, aangeduid als Project 708. Het casco werd gebouwd door Scheepswerf Slob in Papendrecht, onderdeel van de De Vries Groep. Het werd eind oktober overgevaren naar Aalsmeer. Het schip is bestemd om te gaan varen in arctische wateren, de Noordwest- en Noordoost Passage, en heeft daarom een stalen romp met ijsklasse. Omdat stabilisatorvinnen de kans lopen op beschadiging door ijs, is project 708 voorzien van het volgens Feadship grootste gyroscopisch systeem dat ooit is gebouwd. De leverancier is GyroMarine uit Italië. Het gaat om de GM 600 gyroscoop, met een gewicht van 23 ton. Project 708 krijgt veel zwaar maritiem speelgoed aan boord, zoals een onderzeeër van 6,3 ton die op het lange vlakke achterdek wordt gestald. Een boordkraan met een hefvermogen van 7 ton en een reikwijdte van bijna acht meter, tilt de onderzeeboot straks in en uit het water. De kraan zal ook worden PROJECT 708 PASSEERT HET NOORDEREILAND IN ROTTERDAM, OP WEG NAAR AALSMEER. Foto Feadship gebruikt voor het tillen van een limousinetender en de auto van de eigenaar. Het exterieur van Project 708 is ontworpen door Philippe Briand en Vitruvius Yachts, de laatste nam ook het scheepsbouwkundig ontwerp voor rekening, samen met Feadship De Voogt Naval Architects. Het interieur is van de hand van Danielle Boutsen van Boutsen Design. De oplevering is eind 2021 gepland. www.feadship.nl Overladen met Neptune awards Feadship is bij de World Superyacht Awards overladen met alle drie de Neptunus-trofeeën waarvoor het was genomineerd, voor de Pi, Najiba en Lady S, elk in hun respectievelijke categorieën. De Pi kreeg ook de ultieme onderscheiding: Motoryacht of the Year. De jury bestond volledig uit eigenaren van superjachten. De online ceremonie, gehost vanuit Londen, werd bijgewoond door honderden uitgenodigde gasten van over heel de wereld, en de prijzen werden live op het scherm onthuld. NAJIBA De 58 meter lange Najiba werd uitgeroepen tot beste waterverplaatsende motorjacht tussen 500 GT en 999 GT. Philippe Briand was verantwoordelijk voor de stijl en werkte samen met Feadship De Voogt Naval Architects aan de scheepsarchitectuur van het jacht, dat een topsnelheid haalt van 17 knopen. PI In de categorie waterverplaatsende motorjachten tussen 1.500 GT en 1.999 GT, werd de 77,30 meter lange Pi als unanieme winnaar NAJIBA PI uitgeroepen, en later dus ook voor de over-all award. De juryleden verklaarden dat haar “opmerkelijke bouwkwaliteit wordt gecombineerd met uitmuntend design en innovatie”. Het interieur van de Pi werd ontworpen door Sinot Exclusive Yacht Design en het exterieur door Jamsen. De jury bewonderde hoe Feadship bij de Pi vele obstakels overwon. “Het beste voorbeeld hiervan is de integratie van kamerhoge ramen zonder verticale raamstijlen, om de droom van de eigenaren te creëren van een hoofdsalon die echt één is met het exterieur.” LADY S De derde onderscheiding was in de klasse waterverplaatsende motorjachten tussen 2.000 GT en 4.999 GT, waarbij de Lady S van 93 meter ‘de duidelijke winnaar” werd genoemd. Dit schip is het resultaat van Feadship en de zeer betrokken eigenaren die samenwerkten met Michael Leach Design en Reymond Langton Design. De juryleden bewonderen de enorme ramen en de koele elegantie van de eigenaar- en de gastenverblijven, en waren gefascineerd door de vele speciale kenmerken van de boot. Deze omvatten een grote fitnessruimte op het brugdek met een weids uitzicht van 180 graden en een prachtige strandclub, evenals de enige Dolby 3D IMAX-bioscoop die ooit op een superjacht is geïnstalleerd.” LADY S TECHNISCHE SPECIFICATIES PROJECT 708 Lengte o.a.: 54,90 m. Breedte: 10,35 m. Diepgang (geladen): 2,99 m. Dieseltank: 140.000 l. Verswatertank: 25.000 l. Hoofdmotoren: 2x MTU 12V2000M72, 1.471 pk elk Generatoren: 2x Zenoro 208 kWe Snelheid: 14,5 knopen (top)/12 knopen (kruisend) Actieradius: 5.500 mijl JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 47

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN DELEN VAN DE HUID ZIJN VERVANGEN. Award voor restauratie Vagrant Tijdens de 15e – virtuele – editie van de World Superyacht Awards is de prijs voor ‘Beste Herbouw’ toegekend aan Royal Huisman/Huisfit voor de herbouw van de Herreshoff schoener Vagrant. De 40 meter lange tweemaster met stalen romp is oorspronkelijk ontworpen en 1913 gebouwd in de Verenigde Staten door de vermaarde Nathanael Greene Herreshoff. In 2017 bracht de huidige eigenaar het jacht naar Royal Huismans refit-divisie Huisfit voor een grootscheepse refit. De instructie luidde: ‘Reconstrueer Vagrants elegantie en stijl – zowel interieur als exterieur – met respect en zorg voor de verschijning. Om recht te doen aan de tientallen jaren dat het schip in de familie was.’ Het jacht moest worden uitgerust met de beste materialen en de meest geavanceerde boordsystemen, voor een verantwoorde, moeiteloze en veilige bediening, zodat de Vagrant gezeild kan worden door een bemanning. Kortom, het schip moet nog eens honderd jaar meekunnen. Het uitgebreide herbouwproject, dat bijna twee jaar duurde, vond plaats in Vollenhove. De stalen romp is gestraald en daaruit kwam naar voren dat sommige huidplaten moesten worden vervangen. Het vernieuwen van de verstaging en het plaatsen van aluminium masten gebeurde door Royal Huismans zusterbedrijf Rondal, ondersteund door advies van Dykstra Naval Architects. Historie: het zeiljacht werd onder de naam Vagrant II in 1913 gebouwd door Herreshoff Manufacturing Company op Rhode Island in opdracht van de miljonair en wedstrijdzeiler Harold S. Vanderbilt. Hij betaalde er DE VAGRANT VOOR DE REFIT IN VOLLENHOVEN. 70.000 dollar voor. De Herreshoff-werf bouwde in totaal 1.100 boten. De Vagrant II was bouwnummer 719. De afmetingen: lengte o.a. 39 m. (zonder boegspriet 33,2 m.), lengte waterlijn 24,1 m., breedte 5,5 m. en diepgang 3,5 m. www.royalhuisman.com 48 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN Na ruim 100 jaar: ‘Koninklijke’ Hakvoort Scheepswerf Hakvoort in Monnickendam mag het predicaat ‘Koninklijk’ voeren. De Commissaris van de Koning voor Noord-Holland, Arthur van Dijk, reikte 13 november de onderscheiding uit. De toekenning van het recht om ‘Koninklijk’ te worden genoemd, is een mijlpaal voor het familiebedrijf Hakvoort, waar de namen Albert en Klaas elkaar in vier generaties opvolgden. Het begon allemaal in 1919 met Albert Hakvoort, die houten vissersschepen ging bouwen. In 1944 stapte Klaas Hakvoort als tweede generatie in het bedrijf. Twee jaar later schakelde de werf over op de bouw van stalen vissersschepen. Een ramp voltrok zich in 1955, toen de werf afbrandde. Om religieuze redenen was er geen brandverzekering afgesloten. Zoon Albert verliet school om te helpen met de wederopbouw van de werf, wat jaren duurde. VISSERSSCHEPEN De bouw van stalen casco’s van vissersschepen liep voorspoedig: tussen 1959 en 1980 werden er zeventig gebouwd. Midden jaren 60 deed de computer zijn intrede, wat tot een veel efficiëntere bouw leidde. Klaas jr. kwam er in 1971 bij, een periode waarin de buitenlandse concurrentie bij de bouw van trawlers steeds sterker werd. Een Amerikaanse opdrachtgever zorgde voor een doorbraak, de overschakeling naar de jachtbouw, door een aluminium 70 voets Striker sportvisjacht te laten bouwen. Van dit model werden er 15 voor Amerikaanse klanten gebouwd. Het vertrouwen dat was gewekt op de Amerikaanse markt zorgde ervoor dat de werf in de jaren 80 veel werk uit de VS bleef houden. GROTERE JACHTEN Klaas Hakvoort sr. trok zich in 1981 uit het bedrijf terug en zijn zoons Albert en Klaas jr namen de werf over. Het eerste grote jacht dat Hakvoort bouwde was in 1985 de 31,5 meter lange Tonga, direct gevolgd door de 38 meter Lady Alice. De orders bleven komen, voor motorjachten van steeds grotere afmetingen. Klaas jr kocht zijn broer Albert in 1993 uit. De vierde generatie Klaas en Albert jr traden in 1991 en 1993 in dienst. De timmerwerkplaats verhuisde naar Purmerend in 1999. De kredietcrisis die in 2008 begon, zorgde ervoor dat Hakvoort orders geannuleerd zag worden. Opmerkelijk genoeg bleef markt voor jachten rond zestig meter stabiel en dat was de reden dat Hakvoort in 2011 een bouwhal naar 66 meter lengte vergrootte. Russische klanten kwamen in beeld door de refit van een 49 meter jacht, en nieuwbouwopdrachten voor 61 en 64 meter jachten. Helaas voor Hakvoort viel de Russische markt weg door Europese economische sancties die in 2014 werden ingevoerd. Dankzij zakenrelaties konden twee in aanbouw zijnde jachten nog SCHEEPSWERF HAKVOORT IS AL MEER DAN 100 JAAR IN MONNICKENDAM GEVESTIGD. Foto Laurens van Zijp COMMISSARIS VAN DE KONING VOOR NOORD-HOLLAND, ARTHUR VAN DIJK, REIKT DE ONDERSCHEIDING UIT AAN KLAAS HAKVOORT, RECHTS ZIJN BROER ALBERT. worden verkocht, maar in de periode 2007-2015 werden slechts vijf jachten gebouwd. In die periode namen Albert en Klaas jr. de werf over van hun vader en zetten nog meer focus op luxe jachten, reden om in 2016 een extra bouwfaciliteit in de haven van Monnickendam in gebruik te nemen, waar grote delen werden gemaakt en een aparte afdeling kwam voor roestvast staal. De kleine bouwhal werd in 2019 vergroot tot 45 meter. Dit jaar werd een project in gang gezet om de kantoorruimte te verdubbelen, dat volgend jaar gereed moet zijn. STRENGE CRITERIA Om in aanmerking te komen voor de titel ‘Koninklijk’ moet een bedrijf aan strenge criteria voldoen en 100 jaar of langer actief zijn in hetzelfde bedrijfssegment en binnen dezelfde familie. De staat van dienst van het management wordt grondig onderzocht. De onderscheiding wordt gezien als de definitieve erkenning van de goede reputatie. “We zijn ontzettend trots dat we het predicaat ‘Koninklijk’ hebben gekregen”, aldus de gebroeders Klaas en Albert Hakvoort. “Dit bekroont het werk van huidige en vorige generaties, dat altijd werd gedreven door ondernemerschap en passie. Het is ook een groot compliment voor al onze medewerkers en onderaannemers die al jaren met deze familiewerf werken. Hun inspanningen en vakmanschap maken ons succes mogelijk. We willen ook al onze klanten en hun vertegenwoordigers bedanken voor het vertrouwen dat ze in ons hebben getoond. Deze mijlpaal is een enorme aanmoediging voor de toekomst.” Hakvoort heeft momenteel drie superjachten in aanbouw, namelijk de 61 meter lange YN 251, de 45 meter YN 252 en de romp van de 61 meter lange YN 253 die bij Buijs Shipyard wordt gebouwd. www.hakvoort.com JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020 49

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN Vanquish bouwt speedjacht van 35 meter GEVULDE ORDERPORTEFEUILLE Eind juni 2022 wordt de VQ115 Veloce opgeleverd. Twee andere modellen van deze nieuwe lijn gaan binnenkort in productie. Behalve dat ze de binnen- en buitenfaciliteiten aan hun persoonlijke voorkeuren aanpassen, kunnen eigenaren die liever niet zo extreem snel gaan, de motorconfiguratie dienovereenkomstig aanpassen. Na onlangs de order voor een VQ80 SportFish te hebben getekend, verkeert Vanquish Superyachts in een productieve vorm, net als zusterbedrijf Vanquish Yachts, dat bezig is met de bouw van een groot aantal boten, waaronder de VQ68, VQ58, VQ52, VQ50 en VQ45 in aluminium en de VQ40, VQ16 en VQ11 in composiet. Vanquish Super Yachts uit Steenwijk gaat een supersnel aluminium motorjacht van ruim 35 meter lengte bouwen, de VQ115 Veloce. Met drie hekdrives, die worden aangedreven door drie MTU-Rolls-Royce 2600’s, moet de driedekker een snelheid van maar liefst 53 knopen kunnen halen. De opdrachtgever is een ‘repeater’, die met Vanquish-oprichter Tom Steentjes veelvuldig brainstormde over de ontwikkeling van de nieuwe boot. De inzet is een langer verblijf aan boord en een breed scala aan sport- en entertainmentfaciliteiten. De eerste discussies waren gebaseerd op ontwerpconcepten voor een VQ90, maar evolueerden snel toen de eigenaar een extra hut, een speciale eethoek op het benedendek en twee garages toevoegde. De VQ115 Veloce zal worden gebouwd in een veel groter pand, van 5.000 vierkante meter, waar Vanquish Superyachts begin 2021 naartoe verhuist. Daar kunnen drie grote jachten tegelijk gebouwd worden. EFFICIËNTE ROMP Studio Delta uit Scheveningen is verantwoordelijk voor de scheepsarchitectuur van de romp en werkt samen met het Zweedse Petestep om het comfort en de prestatieniveaus te optimaliseren en de efficiëntie met meer dan 15% te verhogen bij topsnelheden. Exterieurontwerper Guido de Groot en zijn team hebben een relatief smalle romp om hun ontwerp op te baseren. De motoren worden in trapeziumvorm geplaatst, met de middelste motor naar voren. Twee gyro-stabilisatoren zorgen voor vaarcomfort bij alle snelheden. In het achterschip is ruimte voor een VQ16 tender. Een multifunctioneel hydraulisch platform zorgt voor gemakkelijke toegang van en naar het water via een passerelle en zwemtrap. Een VQ11 waterscooter komt in een tweede garage aan stuurboordzijde. Ontwerp Moonen 110 www.vanquish-yachts.com Vanquish boekt orders in VS Vanquish Yachts heeft vijf orders geboekt na afloop van de Fort Lauderdale Boat Show (28 oktober-1 november). De werf heeft een Amerikaanse vestiging in Pompano Beach, Florida, en kon daardoor toch met twee boten deelnemen aan de door coronamaatregelen afgeslankte boatshow. Tom Steentjes van Vanquish was op de beurs aanwezig: “De FLIBS was heel goed, ondanks dat de show veel kleiner was. Maar de kwaliteit van de klanten was veel hoger dan normaal. De mensen die nu de show bezochten kwamen ook echt met koopinteresse. We hebben een paar mooie orders gescoord na de show: een VQ58, een VQ68 en drie VQ40’s. Vanquish nam aan de beurs deel met een VQ58 en een VQ40, het eerste model dat de werf bouwt dat niet van aluminium maar van composiet is. DE VQ58 WAS EEN VAN DE TWEE SCHEPEN DIE VANQUISH OP DE FLIBS TOONDE, MET VERKOOPSUCCES. De van de periode 2000-2011 daterende jachten Moonen 84 en Moonen 97 zijn het uitgangspunt geweest voor het ontwerp van een bijna 34 meter lang motorjacht van Moonen Yachts. De werf in Den Bosch werkte bij de ontwikkeling van de Moonen 110 nauw samen met exterieurontwerper René van der Velden en scheepsarchitect Diana Yacht Design. Volgens Moonen zijn de 84 en 97 door velen nog altijd bewonderd en geliefd vanwege hun prestaties, comfort en stijl. De Moonen 110 is een mix van een eigentijds design en een weerspiegeling van de lijnen van haar voorgangers. Het jacht telt drie dekken. In het oog springen onder andere de ramen van vloer tot plafond in het eetgedeelte en een royale buitenruimte. Naast een luxueuze master stateroom en twee dubbele gastencabines is er ook een ruime VIP-stateroom ontworpen. www.moonen.com HET 36 METER LANGE MOTORJACHT KOKORO GING 9 OKTOBER TE WATER BIJ MOONEN YACHTS IN DEN BOSCH. HET IS HET TWEEDE JACHT IN DE SERIE MARTINIQUE, WAARVAN ONLANGS EEN DERDE WERD VERKOCHT. DE JAPANSE NAAM BETEKENT ‘HART’. NA PROEFVAARTEN OP DE NOORDZEE ZAL HET SCHIP NOG DIT JAAR WORDEN OPGELEVERD. 50 JACHTBOUW NEDERLAND DECEMBER 2020

Wij weten veel van boten, omdat we zelf ook varen.

NIEUWSTE LIJN COMPACTE, ZUINIGE COMMON RAIL MOTOREN JH Serie 40 - 45 - 57- 80 - 110 PK PROVEN MARINE TECHNOLOGY www.yanmarmarine.com

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44
45. 45
46. 46
47. 47
48. 48
49. 49
50. 50
51. 51
52. 52

Home