Cardia MAGAZINE Leren op de werkvloer In gesprek over vroeger Sport en spel in het ontmoetingscentrum Thema: Herinneringen DEC 2023
Cardia magazine december 2023 INHOUD Studenten in De Thuishaven en Tabitha Mevrouw Van den Doel is een dankbaar mens 03 Van het bestuur 04 Meerjarenstrategie 06 Studentenhuisvesting Tabitha en De Thuishaven 08 Modulair opleiden 10 Interview Rob van Kreeveld 14 Vriendenfonds 16 Interview Mw. van den Doel 19 Inspiratie 20 Medewerker aan het woord 23 Cliëntenraad 06 10 16 32 24 Huishoudelijke verzorging 26 Vrijwilliger in het zonnetje 28 Interview Meneer Kievit 30 Ontmoetingscentra 32 Nieuwbouw Cardia Colofon UITGAVE | Cardia Magazine verschijnt 3 x per jaar en is een uitgave van Stichting Cardia. www.cardia.nl 2 CARDIA MAGAZINE DEC 2023 REDACTIE | communicatie@cardia.nl Diana Boerefijn Eline Breedijk Pieter Hartevelt Melanie Hazenberg Suzie Loo Lorent Nièpce Jasmijn Soppe ONTWERP, DRUK EN VERSPREIDING | Reclamebureau christiaanhoogeveen.nl COPYRIGHT | Cardia kan op generlei wijze aansprakelijk worden gesteld voor eventueel geleden schade door foutieve vermelding in Meneer Van Kreeveld was pianist bij Paul van Vliet Hoogste punt Hof van Kerstanje 33 Thuiszorg De Entree 34 Column Mirjam Röhling 35 Nieuwe boeken 36 Puzzels 39 Contactgegevens Klantenbureau 40 Vacatures het Cardia magazine. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook zonder vooraf schriftelijke toestemming van de redactie.
Van het bestuur Herinneringen koesteren Voor elke editie van dit cliëntenmagazine mag ik het voorwoord schrijven. Dit keer over het thema ‘herinneringen’. Dat riep direct een persoonlijke associatie bij mij op. Ik schrijf dit namelijk op de laatste zondag van november, de “gedachteniszondag”. In protestantse kerken zijn vandaag, de laatste zondag voor advent, de mensen herdacht die overleden zijn. Ook binnen Cardia kennen we deze traditie. Al onze locaties hielden deze week een herdenkingsdienst. We herinnerden daar de bewoners die afgelopen jaar stierven. Vanmorgen was ik in ons dorpskerkje. Hier werd het herdenken persoonlijk gemaakt. Iedereen werd uitgenodigd naar voren te komen en een waxinelichtje aan te steken. Ik stond daar met veel emotie, dit jaar verloor ik twee dierbare familieleden. Het verdriet is vers, het herdenken doet pijn. Herinneringen roepen de leegte op van hun afwezigheid. Waren ze er nog maar hier... Juist vandaag ontving ik een aangrijpende tekst van Dietrich Bonhoeffer, een Duitse theoloog en verzetsstrijder. Het gaat over herinneringen naar aanleiding van gemis. “Hoe mooier en rijker de herinneringen, des te moeilijker is het afscheid” schrijft hij onder andere. En: “De mooie dingen van vroeger zijn […] een kostbaar geschenk dat je met je meedraagt.” Maar Bonhoeffer schrijft ook: “Zorg dat je niet áltijd blijft graven in je herinneringen, maar doe dat van tijd tot tijd.” En hij besluit met: “Dus droog je tranen en huil niet. Als je van me houdt.” Een zin die wellicht wat bout is. Maar wát een mooie oproep om herinneringen te koesteren en tegelijk te blijven leven in het hier en nu. Ook een organisatie draagt herinneringen mee. Nu het jaareinde nadert kijken we ook bij Cardia terug. We zijn dankbaar dat we aan ongeveer 2000 ouderen zorg en ondersteuning konden bieden. Uit diverse cliënttevredenheidsonderzoeken blijkt uw waardering voor het werk dat onze medewerkers verrichten. Wel zien we uw terugkerende wens: graag vaste gezichten in de zorg. Wij zetten ons daar vol voor in. Financieel is Cardia uitstekend op orde. Wij zijn dankbaar dat dit ons in staat stelt om nieuwe initiatieven te nemen. Op het gebied van duurzaamheid, zorginnovatie, technologische ondersteuning, opleidingen en leerafdelingen, maar ook met uitbreiding van onze dienstverlening. De bouw van onze nieuwe locatie Hof van Kerstanje in RijswijkBuiten is in volle gang. Dit jaar bogen we ons ook over de toekomstplannen, een nieuw meerjarenplan is ontwikkeld. In dit magazine leest u daar meer over. De komende dagen mogen we het kerstfeest vieren. Een feest waarin we ook een herinnering levend houden: die van de geboorte van Jezus, het kostbare Geschenk. Ik wens u een gezegende kersttijd toe, en een goede start in het nieuwe jaar. Alle goeds! Henriëtte Bertels CARDIA MAGAZINE DEC 2023 3
Algemeen nieuws Nieuwe meerjarenstrategie 2024-2027 Samen goed voor elkaar De ouderenzorg kent uitdagende ontwikkelingen. De krappe arbeidsmarkt en de snelle vergrijzing vragen om heldere keuzes. Daarnaast staan de betaalbaarheid en toegankelijkheid van de zorg onder druk. We zullen de zorg anders moeten organiseren. Maar hoe dan? Samen goed voor elkaar Cardia is in het afgelopen jaar samen met vele betrokkenen op zoek gegaan naar mogelijke oplossingen. We zien de noodzaak om zaken anders te gaan doen. De ouderenzorg gaat veranderen en versoberen, daar ontkomen we niet aan. Toch maakt dit ons niet somber. Want van uit ons ‘hart voor zorg’ en een goede uitgangspositie zien we zeker mogelijkheden om in te spelen op de uitdagingen. Hierbij zijn we wel realistisch. We kunnen effecten opvangen, maar niet alles oplossen. De vergrijzing is een maatschappelijk probleem. In gesprekken met allerlei betrokken, zoals de cliëntenraden, leidinggevenden en stafmedewerkers, en de Raad van Toezicht van Cardia zijn veel ideeën en inzichten opgehaald. Dit alles is samengekomen in een strategische koers voor de jaren 2024-2027. We spreken hierin onze ambities uit voor de toekomst van Cardia met (nog) meer de nadruk op samen leven en samen zorgen. Onze meerjarenstrategie heeft daarom titel ‘Samen goed voor elkaar’ gekregen. Drie hoofdthema’s Onze nieuwe meerjarenstrategie gaat uit van drie hoofdthema’s. • Voor onze cliënten willen wij bijdragen aan de kwaliteit van leven. We stimuleren de eigen regie van ouderen: zelf of samen als 4 CARDIA MAGAZINE DEC 2023
het kan, thuis als het kan, digitaal als het kan. Onze professionele zorg sluit hierop aan. In het verpleeghuis kijken we nog beter naar mogelijkheden van de cliënten zelf en zijn uitnodigend naar familie en andere naasten. Ook zetten we in op het goede gesprek over zorg en ondersteuning die van waarde is. • We werken samen in vitale en ontwikkelgerichte teams. Waarin we ook het netwerk van de cliënt uitnodigen om samen met de zorgprofessionals om onze ouderen heen te staan. Met vernieuwende werkprocessen en technologische innovaties gaan we slimmer werken en stimuleren we onze teams om zelf vorm te geven aan goede ouderenzorg. • Cardia wil een groene en toekomstbestendige organisatie zijn en blijven. Daarom gaan we nog meer samenwerken met verschillende partners in de regio. Van woningcorporaties tot allerlei zorginstanties. Samen kunnen we op een passende manier omgaan met de uitdagingen in de zorg, en samenwerken aan toekomstbestendige ouderenzorg. We sluiten ons ook aan bij de Green Deal 3.0. Zo draagt Cardia bij aan een leefbare wereld voor de ouderen en medewerkers van de toekomst. Bouwen op vruchtbare grond Cardia kan voortbouwen op wat in de afgelopen jaren bereikt is. We kennen een krachtige cultuur van bevlogenheid, ondernemerschap, (externe) samenwerking en innovatie, en zijn financieel gezond. Dit is vruchtbare grond voor verdieping en uitbreiding. Dit geeft veel vertrouwen in ‘samen goed voor elkaar’. We geloven dat we met onze strategische koers kunnen bijdragen aan een nieuwe manier van zorgen voor kwetsbare ouderen. Daar hebben we elkaar voor nodig. Door samen goed voor elkaar te zijn kunnen we het samen goed voor elkaar krijgen. Doet u mee? Meer weten over onze meerjarenstrategie 2024-2027? Binnenkort kunt u op onze website onze complete strategie lezen. CARDIA MAGAZINE DEC 2023 5
Algemeen nieuws ‘Samen maken we Nederland een stukje mooier’ Studentenhuisvesting in Tabitha en De Thuishaven De afgelopen maanden hebben we in De Thuishaven en Tabitha nieuwe bewoners verwelkomd. Niets bijzonders, zou je denken. Maar in dit geval wél. Want de nieuwe bewoners zijn rond de 20 en studeren nog. Magdalena en Sarah wonen in De Thuishaven en Sofie, Eveline en Gerwin hebben een kamer in Tabitha. Zij wonen voor ‘een prikkie’ in onze locaties, maar daar moeten ze wel wat voor doen: elke maand 30 uur vrijwilligerswerk met en voor onze bewoners. Een win-win situatie. Want: de studenten kunnen goedkoop wonen en met hun vrijwilligerswerk ondersteunen zij onze medewerkers. Bijkomend voordeel: meer persoonlijke aandacht voor de bewoners in Tabitha en De Thuishaven! Waarom studenten bij Cardia? In Den Haag is er een tekort aan kamers voor studenten en in de zorg is een tekort aan personeel. Daarom is Cardia een samenwerking aangegaan met Connect Generations, een organisatie die studenten huisvest in woonzorglocaties voor ouderen. Gitta Klopper is eigenaar en initiatiefneemster van Connect Generations. “Het idee is ontstaan toen het leenstelstel voor studenten van start ging. Je zit als student al snel met een torenhoge schuld door alle kosten die je maakt en in de zorg is er sprake van een groot personeelstekort. Studenten kunnen op deze manier een handje helpen om de werkdruk te verminderen.” ‘Ik word hier heel blij van’ Magdalena Juckers is één van de studenten die sinds eind september in De Thuishaven woont. “Ik zag het echt niet zitten om in een studentenhuis te gaan wonen met andere jongeren. Dus dit is voor mij een goede oplossing. Het was wel even wennen. In het begin dacht ik echt ‘hoe ga ik dit 6 CARDIA MAGAZINE DEC 2023 doen?’ Maar nu ik hier ben, vind ik het eigenlijk heel erg leuk”, vertelt Magdalena. “Ik doe van alles, maar koffie en thee rondbrengen vind ik het leukst. Dan kan ik gewoon een praatje maken met alle bewoners. Soms vergeten ze wie ik ben, maar dat geeft niets.” Huisgenote Sarah Baas helpt ook vaak op de huiskamers bij het koffie- en theedrinken. “Ik word er heel blij van dat ik hier kan wonen. Ik heb een mooie kamer en mag ook nog iets voor deze ‘Ik vind het leuk om voor anderen te zorgen’ Gerwin den Otter en Eveline Kortekaas wonen in Tabitha.
Gitta Klopper van Connect Generations met studenten Sarah Baas en Magdalena Juckers in De Thuishaven. oudere mensen betekenen. Dat vind ik heel mooi.” Gerwin den Otter, Eveline Kortekaas en Sofie Hout wonen nu ruim een maand in Tabitha. Ook zij voelen zich in het woonzorgcentrum helemaal op hun plek. Gerwin is eerstejaarsstudent psychologie in Leiden: “Ik kom uit Genemuiden dus ik zocht een kamer in de buurt van Leiden. Ik had al eens eerder van deze woonvorm gehoord en kwam op internet Connect Generations tegen. Hier in Tabitha kan ik voor weinig geld een hartstikke mooie en ruime kamer huren. En ik vind het leuk om voor anderen te zorgen, dus dit past prima bij mij.” Ook Sofie en Eveline studeren in Leiden. Eveline: “Ik sta er niet zo vaak bij stil dat ik in een woonzorgcentrum voor ouderen woon. Ik heb hier helemaal mijn eigen plek. Ik wilde al een poosje vrijwilligerswerk gaan doen, dus dit is een hele mooie combinatie voor mij.” Een brug tussen generaties Gitta Klopper van Connect Generations vertelt dat de studenten die in woonzorgcentra wonen een belangrijke bijdrage leveren in de aanpak van de werkdruk in de zorg. “De studenten doen 30 uur in de maand, dat is toch bijna een dag in de week. En ze komen helpen op tijden dat er geen andere vrijwilligers zijn. Daarnaast leren de verschillende generaties elkaar beter kennen. Ik geloof echt dat het mixen van doelgroepen een woonvorm van de toekomst is. Door generaties te verbinden, voelen de senioren zich onderdeel van de samenleving. Zo maken we samen Nederland een stukje mooier.” Studentenhuisvesting in woonzorgcentra is een mooi voorbeeld van innovatie in de zorg. En een onderwerp waar in Nederland ruime belangstelling voor is. Dat blijkt wel uit de aandacht in de landelijke media voor dit initiatief. Zo werd Magdalena Juckers geïnterviewd door het AD en Sarah Baas was te zien in GoedNieuws Vandaag op SBS 6. In Tabitha kwam RTL Nieuws langs voor een reportage met Eveline Kortekaas en Gerwin den Otter. U kunt de uitzending van SBS 6 terugkijken en het AD artikel lezen via de QR codes. AD Artikel Goed Nieuws Vandaag SBS 6 CARDIA MAGAZINE DEC 2023 7
Innovaties Modulair opleiden in de ouderenzorg: leren op de werkvloer De ouderenzorg kampt met personeelstekort. Een langdurig probleem dat om creatieve oplossingen vraagt. Zeker omdat het aantal zorgbehoevende ouderen fors groeit. Hoe kunnen we meer mensen verzorgen met minder medewerkers? Dat is één van de strategische uitdagingen waar Cardia voor staat. Marjan Kroon, opleidingscoördinator bij Cardia, gelooft in modulair opleiden als één van de oplossingen voor het personeelstekort. “Daarnaast is modulair opleiden voor veel mensen ook gewoon een prettige manier van leren”, aldus Marjan. Wat is modulair opleiden? Marjan: “Een opleiding bestaat uit verschillende onderdelen die je allemaal moet afronden om uiteindelijk je diploma voor een functie te behalen. Die onderdelen worden ook wel modules genoemd. Elke module gaat over type taken die bij een functie horen. Bij de opleiding tot Verzorgende IG horen bijvoorbeeld taken als basiszorg, coördineren en verpleegtechnische handelingen. Voorheen kon iemand pas als Verzorgende IG bij ons werken als hij of zij alle modules had gedaan en het diploma had behaald. Nu kan iemand die één module heeft gehaald bijvoorbeeld al bij ons werken als Helpende Plus. En later eventueel leren voor de volgende module. Vaak leer je het vak toch het beste in de praktijk. Het is net als autorijden: je kunt wel je rijbewijs hebben, maar je leert pas echt rijden door het veel te doen.” Leren op de werkvloer dus? “Ja dat klopt. Je leert van praktijksituaties en daardoor leert iemand ook kritisch kijken naar hoe je bepaalde zaken het beste kunt uitvoeren. Teamleden helpen elkaar daarbij. Zij coachen en ondersteunen elkaar. Als team ben je met elkaar verantwoordelijk voor de kwaliteit van zorg, en 8 CARDIA MAGAZINE DEC 2023 dus ook voor het leren in het team. Dan word je als team heel ontwikkelgericht. Mantelzorgers kunnen ook opleidingsmodules volgen. Zo ontwikkelen we niet alleen de zorgprofessionals, maar het hele netwerk dat om een cliënt heen staat.” ‘Teamleden helpen elkaar bij leren en ontwikkelen’ Wat is jouw rol precies bij Cardia? “Heel algemeen gezegd: ik ontwikkel het opleidingsbeleid van Cardia en geef advies aan het management over opleidingsvraagstukken. Ik zorg voor de opleidingsplannen per locatie en voer deze ook uit samen met mijn collega’s van het team opleidingen. Daarnaast denk ik mee met de praktijkopleiders over hoe we het beste onze leerlingen en stagiaires kunnen opleiden. Wat betekent ontwikkelen voor jou persoonlijk? “Door de jaren heen heb ik ontdekt: jezelf ontwikkelen levert vreugde op in je werk. Ik volg nu zelf een HBO Master Onderwijskunde.
Daarvoor doe ik onderzoeken die voor Cardia interessant en toepasbaar zijn. Ik word daardoor weer even op scherp gezet en kan echt meerwaarde bieden. Wat ik uit de theorie haal, kan ik prima doorvertalen naar de praktijk. Dan denk ik vaak: ‘oh wat leuk!’ Een opleiding volgen: ik kan het echt iedereen aanraden.” ‘Jezelf ontwikkelen levert vreugde op in je werk’ We staan aan het eind van 2023. Als je terugkijkt op dit jaar, wat springt er dan voor jou echt uit? “Twee dingen eigenlijk. Allereerst de samenwerking met de teamcoach van Cardia, Petra Huisman. Ik trek veel met haar op om training & coaching in de teams vorm te geven. Mooi ook dat we binnen Cardia training en coaching hebben samengevoegd. Want het vult elkaar aan en brengt samenhang bij het leren in de teams. Voor mij persoonlijk is het fijn om met iemand te kunnen sparren. Wij houden elkaar scherp en inspireren elkaar.” “Maar wat ook echt heel fijn was het afgelopen jaar: met enkele collega’s van het bedrijfsbureau zijn we een muziekgroepje gestart. Ik zing in een koor en nu ook op het werk. Het heeft dan wel niet direct met het werk te maken, maar het geeft echt een stukje bezieling. Fijn dat Cardia hier ruimte voor biedt. En dat je zo je talent kunt inzetten en bewoners en collega’s een plezier kunt doen. Ik word daar heel blij van!” Marjan zingt samen met collega’s van het Cardia Bedrijfsbureau. CARDIA MAGAZINE DEC 2023 9
interview Meneer Van Kreeveld was pianist bij Paul van Vliet ‘Ik zou nog wel eens dirigent willen zijn van een symfonieorkest’ De kamer van Rob van Kreeveld in Landscheiding ademt muziek. Niet zo gek, want meneer Van Kreeveld is pianist. De piano neemt dan ook een prominente plaats in op zijn kamer. Jazz en klassieke muziek zijn de grote liefdes van meneer Van Kreeveld, zo vertelt hij tijdens een gesprek over zijn leven als musicus. Een gesprek dat hij natuurlijk afsluit met een stukje pianomuziek. De liefde voor muziek, en mate name voor pianomuziek, is bij meneer Van Kreeveld al vroeg ontstaan. “Ik was een jaar of negen. Het zal 1950 of 1949 geweest zijn. Ik zat op de lagere school in Den Haag en bij een vriendje thuis hadden ze een piano. Daar is er een vonk overgesprongen. Dat was in hartje Den Haag: Laan van Meerdervoort, Valkenboskade. Daar is het begonnen.” “Ik kreeg les van Bernard Verboom, een heel goede pianoleraar in die tijd. Daar heb ik veel van geleerd. Die zag wel: dat is niet zomaar een leerling. Maar studeren was niet mijn sterkste kant. Ik improviseerde liever.” In 1963 ging meneer Van Kreeveld naar het conservatorium om klassiek piano te studeren. Voor jazz en andere lichte muziek had men daar toen nog geen opleiding. “Ik moest daar ook noten leren lezen. En dat was niet echt mijn sterkste punt. Maar ik zette door! Als ik mijn lessen niet leerde dan schoot mijn moeder flink uit haar slof. Soms met niet al te fraaie woorden. Ze zat mij flink achter de broek aan. Zeker weten!” ‘Paul van Vliet vroeg of ik een stukje voor hem wilde spelen’ Paul van Vliet Nog tijdens zijn studie leerde meneer Van Kreeveld Paul van Vliet kennen. “Dat was in 1964. Er belde iemand aan en er stond een lange jongeman voor de deur. Ik dacht: wat moet die gast? ‘Mijn naam is Paul van Vliet, mag ik even binnenkomen? Ik zoek eigenlijk een ruimte om een theatertje te beginnen.’ Ik dacht nou, dat is niet mis. Die liggen niet voor het oprapen. Maar in mijn kamer stond een vleugel. Van Vliet vroeg of ik een stukje voor hem wilde spelen. Zo gezegd, zo gedaan. Ik speelde iets van Liszt en een stukje Chopin. Ik voelde me wel vereerd dat ik dit voor hem mocht doen. Kort daarna kwam hij bij zijn toenmalige vrouw, Liselore Gerritsen, en zei: ‘Nou, ik heb iemand gevonden!’” Met Paul van Vliet CARDIA MAGAZINE DEC 2023 11
en Liselore Gerritsen richtte meneer Van Kreeveld Theater PePijn op. “Toen zat ik al een jaar op het conservatorium. Ik trad al snel toe tot de groep rond Van Vliet die voortkwam uit het Leids studentencabaret.” Componeren en improviseren Dat meneer Van Kreeveld muziek zou gaan schrijven, was niet vanzelfsprekend. Toen Paul van Vliet hem vroeg om teksten op muziek te zetten zei hij: ‘Zoiets heb ik nog niet gedaan, dat kan ik niet.’ “Maar Paul wist dat ik leerde componeren op het conservatorium dus hij dacht: dat kan jij wel. Ik wist dat ik het moest doen. Het zou belangrijk zijn voor mijn carrière.” Dat bleek ook zo te zijn. Meneer Van Kreeveld heeft onder meer de muziek geschreven van ‘Meisjes van dertien’, ‘Veilig achterop bij vader op de fiets’ en ‘De zee’. “Ik heb een jaar of 12 samengewerkt met Paul van Vliet”, vervolgt meneer. ‘Daarvoor 12 CARDIA MAGAZINE DEC 2023 heb ik nog bij The Black Dynamites gezeten, een Indorockgroep. Dat waren jongens die regelrecht uit Indonesië kwamen die een eigen manier hadden van rock- ‘n-roll spelen. We speelden in Nederland en we kregen de ene aanbieding na de andere. En we speelden ook veel in Duitsland: in Heidelberg, Mannheim en Hamburg.’ Artistieke hoogtepunten Jazz is de grote liefde van meneer Van Kreeveld, maar ook klassiek. Vooral de muziek uit de Romantiek. Ergens in een interview zei hij ooit dat begeleiden van zangers of solomuzikanten een kunst is, en een vak. “Daar sta ik nog steeds achter”, zegt meneer. “De begeleiding kan iemand maken of breken”. Naast Paul van Vliet heeft meneer Van Kreeveld ook gewerkt met Toon Hermans, Frans Halsema, Gerry van der Klei en Wim Kan. “En heel bijzonder: met Stan Getz.” (Amerikaans Jazzsaxofonist, red.). “Ruud Jacobs, een producer, had mij
benaderd om een paar stukken met Stan Getz te spelen voor zijn programma. Dat was echt één van mijn artistieke hoogtepunten. Die man was een ongelofelijke muzikant.” Meneer Van Kreeveld heeft zelf ook een aantal albums op zijn naam staan. Tijdens ons gesprek zoekt hij wat cd’s op. Onder andere van een optreden in het Concertgebouw. “Zal ik een klein stukje laten horen?” Even later verspreiden de vrolijke jazzklanken zich door de kamer “Allemaal geïmproviseerd hè. Geen noot opgeschreven!” Dierbare herinneringen Hoe bevalt het wonen op Landscheiding? Rob van Kreeveld wijst op de aquarellen aan de wand. Ze zijn van zijn overleden vrouw. “Het heeft wel even geduurd voordat ik het verlies kon plaatsen. Het is nog niet helemaal zoals ik zou willen. Het is soms ja én nee, het een én het andere. Ik speel nog wel, maar niet flitsend, dat de vonken eraf vliegen.” Meneer heeft nog één grote wens: een symfonieorkest dirigeren. “Dat zit ook wel een beetje in mijn bloed”, zegt hij, terwijl hij als een dirigent gebaren maakt in de lucht. En nóg beter piano spelen!” ‘Mijn ouders waren trots op mij’ Meneer heeft dierbare herinneringen aan zijn ouders die trots waren dat hun zoon afstudeerde aan het conservatorium. Ook is hij dankbaar voor alle mensen die hem geholpen hebben om beter te worden in de muziek. Als meneer Van Kreeveld aan het einde van het gesprek achter de piano plaatsneemt, is helemaal niet te horen dat ‘de vonken er niet meer vanaf spatten’. Na een jazzimprovisatie volgt schijnbaar moeiteloos een stuk klassieke muziek. “Van wie is dit?” vraagt hij. Zijn gezicht licht op als het juiste antwoord komt: van Johannes Brahms! CARDIA MAGAZINE DEC 2023 13
Vriendenfonds Cardia Vriendenfonds Cardia ‘Wij zijn er voor het welzijn van de cliënten van Cardia’ Er verandert veel in het zorglandschap. Het aantal ouderen met zorgbehoefte stijgt terwijl het aantal zorgmedewerkers daalt. Er is meer behoefte aan welzijn dan ooit, maar tegelijkertijd is daar ook minder tijd en geld voor. Daarom is Cardia blij met het Vriendenfonds. Het fonds ondersteunt het welzijn en welbevinden van de cliënten van Cardia. “We proberen het leven van de cliënten leuker te maken. Dit doen we door het (co-)financieren van verschillende projecten die niet door de reguliere zorgbudgetten vergoed worden. Daarnaast delen we onze kennis en ervaring. Zo zetten we ons netwerk in om vrijwilligers te vinden voor projecten,” aldus voorzitter Stef Beun. De bestuursleden van het Vriendenfonds zijn gemotiveerd en zien overal kansen. Zij steunen dan ook veel verschillende projecten. Van innovatieve projecten zoals de VR-brillen tot creatieve projecten zoals het Improvisatietheater. Stef Beun: “Betrokkenheid en het creëren van verbinding vinden we heel belangrijk. We leggen de focus op wat belangrijk is voor de cliënten. Focussen op wat wél kan.” BeleefTV Eén van de projecten waar het Vriendenfonds zich voor inzet is de BeleefTV. De BeleefTV is een grote, interactieve, mobiele activiteitentafel voor ouderen met dementie. Bewoners kunnen er spelletjes op spelen, video’s op kijken, muziek luisteren en herinneringen mee ophalen. Allemaal activiteiten die de hersenen prikkelen en de zintuigen stimuleren. De bewoners kunnen samen met de BeleefTV aan de slag: samen naar filmpjes kijken of een spelletje doen. Het draagt bij aan de sociale ontwikkeling en biedt geluksmomentjes aan onze bewoners. In Tabitha is de BeleefTV een week uitgeprobeerd dankzij één van de welzijnsmedewerkers. “Ik was erg benieuwd naar de BeleefTV en heb daarom een proefweek aangevraagd. Toen de activiteitentafel 14 CARDIA MAGAZINE DEC 2023
neergezet werd in de huiskamer, waren de bewoners meteen al heel nieuwsgierig naar het apparaat. Samen met vier bewoners ben ik aan de tafel gaan zitten. In kleine groepen bleek al snel dat de bewoners elkaar probeerden te motiveren en te helpen om de spellen goed uit te voeren. Ze werkten écht samen om de puzzels uit te vogelen. De bewoners waren actief bezig, hielpen elkaar en er werd veel gelachen. Het effect van de BeleefTV is dus heel groot, echt een verrijking voor het welzijn van onze bewoners. Het maakt het werken in de zorg nóg leuker! Helaas hangt er wel een aardig prijskaartje aan de BeleefTV.” Cardia probeert samen met het Vriendenfonds de middelen bij elkaar te krijgen om een BeleefTV te kunnen aanschaffen voor Tabitha. U kunt daarbij helpen! Doneer via de QR code, en draag bij aan het realiseren van dit mooie project! Andere projecten steunen? Wilt u liever andere projecten steunen? Elk gift is van harte welkom en wordt goed besteed. U kunt uw gift overmaken op bankrekeningnummer NL71 INGB 0001 0870 82 ten name van Vriendenfonds Cardia. Bij het overmaken van uw gift kunt u in de omschrijving aangeven waar de bijdrage voor bestemd is. Nalaten en schenken Het is ook mogelijk om na uw leven de activiteiten van het Vriendenfonds te steunen via een legaat of nalatenschap. Dat kunt u bij de notaris vastleggen in uw testament. Het Vriendenfonds Cardia beschikt over de ANBI status. Dit betekent dat er geen sprake is van schenk- of erfbelasting. Uw schenking komt voor 100% ten goede aan het Vriendenfonds Cardia. Heeft u vragen over nalaten en schenken? Neem dan contact met ons op via vriendenfonds@cardia.nl. CARDIA MAGAZINE DEC 2023 15
interview 16 CARDIA MAGAZINE DEC 2023
“Hier zit een dankbaar mens” Mevrouw Van den Doel over haar meest dierbare herinneringen De 87-jarige mevrouw Van den Doel is een geboren Rotterdamse: ‘’Ik heb Rotterdam nog zien branden in 1940”, vertelt ze. Als 2-jarige verhuist ze naar Goeree-Overflakkee waar haar ouders vandaan komen. Ze groeit op in een veilig en warm nest. Toch is er veel aan de hand in het gezin. Mevrouw Van den Doel neemt ons mee in haar rugzak vol kostbare, maar ook moeilijke herinneringen. “Ik ben veranderd door de jaren heen. Ik ben meer voor mezelf op gaan komen en gaan denken ‘ik mag er ook zijn’.’’ “Ik was de middelste van drie meisjes. Mijn vader was leraar Bouwkunde. Toen ik nog een ukkie was, kreeg hij tuberculose (TBC). In die tijd konden ze daar niet veel aan doen. De artsen vertelden mijn vader dat hij moest kuren op zijn geboortegrond in een tentje in de tuin, afgezonderd van zijn gezin. Zo vertrok ik als 2-jarige naar GoereeOverflakkee. Wonder boven wonder genas mijn vader. Hij ging weer voor de klas staan, maar werd na korte tijd blind als gevolg van de TBC. Dit betekende dat hij niet meer kon werken. Zijn collega’s hebben toen een brief geschreven om een invaliditeitspensioen aan te vragen. In deze brief vertelden ze over het leven van mijn vader. Ze stuurden de brief naar Koningin Wilhelmina en zij gaf goedkeuring voor het invaliditeitspensioen. Ik vind dat nog steeds zo bijzonder. Door dit pensioen hadden mijn zusjes, mijn ouders en CARDIA MAGAZINE DEC 2023 17
interview ik te eten! Dit was allemaal ten tijde van de oorlog,” vertelt mevrouw Van den Doel over haar jeugd. Als vrouw aan het werk “Ik kan me nog goed herinneren dat mijn moeder mij vertelde dat zij vroeger als klein meisje bij haar thuis elke dag een gebed uitsprak en vroeg of ze onderwijzeres mocht worden. En ze werd juffrouw. Maar als getrouwde vrouw mocht je vroeger niet werken. Dan werd je ontslagen. Mijn moeder is dus ontslagen toen ze trouwde met mijn vader. Na de oorlog is mijn moeder opnieuw voor de klas gaan staan. Toen wilden ze haar terug en kwamen ze haar zelfs halen! Ze heeft het lesgeven altijd erg leuk gevonden,” vertelt mevrouw Van den Doel. Mevrouw Van den Doel heeft zelf ook met veel plezier gewerkt: ‘’In 1979, ik was toen 44, ben ik gescheiden. Ik had vier kinderen en er moest geld in het laatje komen. Toen ben ik gaan werken in het Haags Modehuis in De Bogaard in Rijswijk. Dit werk gaf mij echt voldoening. Ik heb daar erg van genoten. Ik moest ook vaak op zaterdagen werken, maar ik heb de kinderen er nooit over gehoord. Ze begrepen het.” ‘Het zijn allemaal gave kinderen geworden’ Mevrouw Van den Doel straalt als ze het heeft over haar kinderen. “Ik heb een sterke band met mijn kinderen. Dat krijg je door alles wat er is gebeurd. Ik voel nu rust. Ik heb mijn taak volbracht. Het zijn allemaal gave kinderen geworden. Ik heb één zoon, drie dochters en zes kleinkinderen. Eén van mijn dochters is overleden,” vertelt ze. “Het is erg moeilijk, maar ik heb er mee leren leven.” Mevrouw Van den Doel heeft door de gebeurtenissen in haar leven een andere kijk op het leven gekregen. “Ik ben veranderd. Ik liet me weleens opzij duwen. Laatst zei één van de meiden tegen me: ‘Dat heeft lang moeten duren, dat je zelfrespect hebt gekregen.’” Zegeningen tellen Op dit moment woont mevrouw Van den Doel al ruim 4 jaar met veel plezier in Beukenheim bij Onderwatershof in Rijswijk. Ze telt haar zegeningen. “Ik ben hier heel happy. De sfeer is opgewekt. Op de maandagochtend ga ik vaak naar de weekopening. We gaan dan bewegen met de fysiotherapeut. Daar kan ik van genieten. Helemaal als ik zie dat andere bewoners helemaal opklaren door de muziek. Ik ga vaak naar het Grand Café. Dat is het fijne hier: als je het een beetje stilletjes vindt, alleen in je appartement, kun je naar beneden gaan. In het Grand Café is altijd iemand. Dat vind ik mooi. Ja, hier zit echt een dankbaar mens.” 18 CARDIA MAGAZINE DEC 2023
Een open deur naar herinneringen In mijn werk als geestelijk verzorger probeer ik levensverhalen van mensen ‘tevoorschijn te luisteren’. Juist bij het ouder worden komen er vaak herinneringen naar boven. Op het gezicht van de bewoner zie ik ontroering, blijdschap of verdriet weerspiegeld, als verhalen worden gedeeld van de voorbij gegleden tijd. Ik vind het wezenlijk in mijn werk dat ik daarin iets kan betekenen. Dat ik deuren mag openen naar herinneringen, die vanuit de verborgenheid in het licht komen. Door ons levensverhaal met al zijn pracht en pijn te delen, kunnen we er ons soms ook beter toe verhouden en losse eindjes afhechten als dat mogelijk is. Herinneringen kunnen op verschillende manieren wakker geroepen worden. Op een PG afdeling gaat dat vaak door tastbare beelden, geuren of muziek. Zoals het volgende verhaal dat als een mooie herinnering met mij mee gaat. “Ik zie een deur wijd open staan, dan ben ik zeker welkom” Een bewoner staat bij de ingang van mijn kantoor op een afdeling voor mensen met dementie. Iedere dag maakt deze bewoner wel even een praatje. Dat doen veel bewoners als ze langs lopen en mijn deur open zien staan. Het levert mooie waardevolle ontmoetingen op: van het delen van de kleine dingen van de dag tot diep verdriet over de grote dingen van het leven. Even tijd en aandacht, een luisterend oor, een liefdevolle blik, het kan zoveel geven en de dag soms net iets lichter maken. Zoals vandaag, als de bewoner nog even blijft staan en zegt: “Nu ik die deur wijd open zie staan, moet ik opeens aan een lied denken dat ik leerde op de zondagschool; ‘ Ik zie een poort wijd open staan’. “Wat mooi”, zeg ik. “Kom, dan luisteren we er even naar” en ik zoek het lied op. Even later klinken de stemmen van een mannenkoor door mijn kamertje. Hij staat naast me en samen zingen we de oude, voor hem zo vertrouwde woorden. ‘Ik zie een poort wijd open staan, waardoor het licht kan stromen’ en dan het refrein: ‘die poort staat open ook voor mij’ Tranen glijden over zijn gezicht, ik pak zijn hand en als de klanken van het orgel wegsterven, vraag ik wat hem zo ontroert. Hij kijkt me aan en in zijn blik zie ik heimwee, verdriet en verlangen. De woorden komen als vanzelf als hij vertelt hoe moeilijk het is dat er zoveel deuren dicht gaan in zijn leven. Zoveel wat letterlijk en figuurlijk is afgesloten voor hem, bedenk ik me. “Maar”, zegt hij, en de vreugde breekt er dwars doorheen: “er gaan zoveel deuren dicht, vandaag voel ik dat er deur open gaat.” Hij droogt zijn tranen, bedankt mij en begint aan zijn rondje over de gang. Straks zal hij weer langs komen… Ik blijf ontroerd achter en besef des te meer dat waar deuren dicht gaan, wij deuren kunnen openen en dat daardoor heen licht van boven kan stromen. Het oude lied raakt opeens het heden en krijgt een nieuwe betekenis. Janneke Bregman, geestelijk verzorger Tabitha CARDIA MAGAZINE DEC 2023 19 inspiratie
Medewerker aan het woord Zambia en Nederland: een wereld van verschil Pamela schenkt een deel van haar inkomsten aan Zambia Pamela Kangombe werkt als verzorgende bij Cardia. Ze is opgegroeid in Zambia, een land in het zuiden van Afrika. Meer dan driekwart van de Zambianen leeft onder de armoedegrens. Vooral schoon drinkwater is een groot probleem in dit deel van Afrika. Meer dan 20 jaar geleden vertrok Pamela naar Nederland. Ze ging werken in de zorg. Alhoewel Pamela in Nederland woont en haar werk leuk vindt, laat de armoede in Zambia haar niet los. Ze heeft inmiddels een eigen zorgbedrijf en 12 tot 15 mensen in dienst. Een deel van haar inkomsten gaat standaard naar haar projecten in Zambia. “Van kleins af aan houd ik er al van om mensen te helpen. Ik krijg er voldoening van. Toen ik vertrok naar Nederland, bleef een deel van mijn familie in Zambia. Ze leven in armoede en vroegen mij om geld. In 2017 overleed mijn broer. Ik heb toen met de andere familieleden overlegd om te kijken of ik hen op een andere manier kan helpen. Ik ben van mening dat het beter is om iemand te leren vissen dan om een vis te geven. Dus heb ik de kinderen van mijn broer geleerd hoe ze moeten tuinieren, zaadjes kunnen planten en groenten kunnen verbouwen. Nu hebben ze genoeg eten en geen honger. Ze doen het allemaal zelf en zijn er heel erg blij mee. Zo hebben ze bijvoorbeeld pas zelf geiten gekocht,” vertelt Pamela. Stuk land gekregen “Ik was op zoek naar een stuk land in Zambia zodat ik meer mensen kon helpen. Een broer van een kennis is toen naar Zambia gegaan en heeft voor mij gevraagd of ik een stuk land mocht heb20 CARDIA MAGAZINE DEC 2023
ben. De burgemeester vond dit goed. Ik mag op dit stuk land doen wat ik wil als ik maar zorg voor werk. En help bij de verdere ontwikkeling van de gemeenschap. We hebben op dit stuk land 23.000 duizend bakstenen zelf gemaakt. Van deze stenen maken we kleine huisjes en een toilet. We zijn dus een hele community aan het bouwen. Daarnaast zijn we op dit stuk land aan het tuinieren. Er zijn veel planten en er is veel fruit. Zo hebben we bijvoorbeeld mais, avocado, mango, bananenbomen en nog veel meer. Het mooie is dat dit project weinig kost. Ik gebruik veel materialen uit de natuur. Naast het bouwen van de huisjes organiseer ik ook elke maand een voetbalactiviteit voor de inwoners. Er is veel eenzaamheid. Door mensen samen te brengen tijdens het voetballen, leren ze elkaar kennen en zijn ze minder eenzaam.” Minder ver lopen voor water In 2005 kocht Pamela zelf ook een stuk grond in een ander deel van Zambia. “Ik hoorde dat iemand een stuk grond verkocht met een kleine rivier. Ik besloot dit stuk te kopen. Het belangrijkste voor mij is dat mensen niet zo ver hoeven te lopen voor schoon water en voor een kliniek. Op dit moment drinken de mensen vies water uit de grond. Hierdoor worden ze ziek, soms overlijden mensen eraan. Daarom ben ik bezig met een waterput zodat mensen in elk geval schoon water hebben.” De projecten in Zambia coördineert Pamela allemaal vanuit Nederland. “Ik heb zo’n goed netwerk. Ik bel elke dag met Zambia. Daarnaast heb ik ook afgesproken dat ik het niet voor hen ga uitvoeren. Jullie hebben schoon water nodig, jullie hebben een huis nodig. Als er iets niet gebeurt, is het niet mijn probleem. ‘Ik probeer jullie alleen maar te helpen’, zeg ik dan. De mensen beseffen heel goed dat ze het zelf moeten doen.” CARDIA MAGAZINE DEC 2023 21
Verschillen tussen Zambia en Nederland Er zijn grote verschillen tussen de zorg in Nederland en in Zambia. Zambia kent geen verpleeghuizen. “Het is geen vraag in Zambia of je voor familie zorgt, dat gebeurt gewoon. Als een familielid oud is en hulp nodig heeft, stel je je huis open. In Nederland is dat anders. Er is niet genoeg personeel. Mijn oplossing? Laat kinderen van jongs af aan al een kijkje nemen in het verpleeghuis. Zo maken kinderen en jongeren al op jonge leeftijd kennis met ouderen en leren ze hoe je mensen met dementie kunt herkennen. Tijdens deze bezoeken kan je uitleggen dat deze mensen ook rond kunnen lopen in de supermarkt of bij jou in de straat. Wat zou jij dan doen? Er is vaak een verzorgende bij, maar wat als dat niet zo is? Daarnaast zou ik mensen veel bewuster willen maken van hun buurt. Klop eens aan bij de buurvrouw, niet één keer maar vaker. Heb je teveel eten gemaakt? Breng het naar de buren. Als je dat vaker doet, wordt het zowel voor jou als voor je buren vanzelfsprekend. Zo krijg je een omslag in de cultuur.” Voldoening Pamela Kangombe is blij als ze met anderen bezig kan zijn, zowel in Nederland als in Zambia. Of ze ooit nog definitief teruggaat naar Zambia, weet ze nog niet. Een groot deel van haar familie in Zambia is overleden, maar de kinderen vragen wel voortdurend naar haar. Voor hen zou ze het wel overwegen. Op dit moment is ze blij met hoe het nu gaat. Het werken in de zorg in Nederland en voor haar projecten in Zambia geeft haar veel voldoening. We willen Pamela bedanken voor haar verhaal en wensen haar heel veel succes bij haar projecten in Zambia. 22 CARDIA MAGAZINE DEC 2023
Van de Cliëntenraad Beste cliënten, Het jaar 2023 is alweer bijna ten einde. Ik weet niet hoe u het ervaart, maar wat gaat de tijd toch snel. Het is fijn om naar dingen uit te kijken, naar de Sinterklaas- en de Kerstperiode. Maar het is ook een tijd om eens terug te kijken op het afgelopen jaar. Want er gebeurt zoveel in een jaar dat het vaak lastig is om te onthouden wat er allemaal gebeurd is. Als cliëntenraad hebben we regelmatig vergaderd met de bestuurder van Cardia om te praten over plannen en zaken die u als cliënt aangaan. Eén van de leukste gebeurtenissen het afgelopen jaar was de start van de bouw van een nieuwe locatie voor Cardia in Rijswijk Buiten: Hof van Kerstanje. Een locatie waarin het gaat om een heel nieuwe vorm van wonen en verzorgen. De toekomstige bewoners van Hof van Kerstanje gaan er zelfstandig wonen, en houden de regie over hun leven. We kijken echt uit naar dit nieuwe woonzorgconcept. Want zo lang mogelijk zelfstandig blijven, wie wil dat nou niet? Er is in 2023 ook veel geschreven en gesproken over bezuinigingen in de zorg. Daar zijn we als cliëntenraad ook veel mee bezig. Gelukkig lijkt het erop dat de ergste bezuinigingen voorlopig even van de baan zijn. Het is afwachten hoe een nieuw kabinet over de ouderenzorg denkt. En wat dit betekent voor u als oudere. Als cliëntenraad houden we de ontwikkelingen in de gaten. Want uw welzijn is voor ons nummer één. Helaas hebben we ook te maken met veel onrust en geweld in de wereld. Mijn hoop is dat er toch ooit eens een oplossing komt voor alle conflicten. Dat er een tijd komt waarin we met elkaar in vrede kunnen leven. Dat is mijn kerstwens voor u allen. Peter Olierook Voorzitter van de Centrale Cliëntenraad CARDIA MAGAZINE DEC 2023 23
Huishoudelijke verzorging Meer dan alleen huishoudelijke hulp ‘We zijn één grote familie, we houden van elkaar’ Conchita Mahadew is 63 en werkt al 7 jaar als huishoudelijke hulp bij mevrouw Baas (86). Elke woensdagochtend neemt ze de lift naar de 12de verdieping van het appartementencomplex waar mevrouw Baas woont. Vandaag is de redactie van het Cardia magazine te gast bij mevrouw Baas. In haar appartement met adembenemend uitzicht op de Noordzee maken we kennis met haar en haar hulp Conchita. We worden hartelijk onthaald. Terwijl mevrouw Baas iets te drinken inschenkt en wat lekkers op tafel zet, maakt Conchita de laatste dingen schoon en dan nemen we plaats op de bank. “Ik zit al 33 jaar in het vak” vertelt Conchita enthousiast. “Eerst bij andere organisaties en nu alweer 13 jaar bij Cardia. Mijn dochter zag de vacature op Facebook, ik heb toen meteen gesolliciteerd. Ik werd direct gebeld met de vraag wanneer ik kon beginnen. Ik ben nog steeds blij dat ik die keuze heb gemaakt. Cardia is een fijne organisatie, we worden altijd goed verwend. Met de ‘Dag van de Zorg’ krijgen we bijvoorbeeld een presentje, dat vind ik heel attent.” Met plezier naar het werk Conchita vertelt dat ze elke woensdagochtend met veel plezier naar mevrouw Baas gaat om te helpen met het huishouden. “De eerste dag dat ik hier kwam was ik al meteen enthousiast. Mevrouw Baas was meteen heel vriendelijk, en dat uitzicht hier…! Ik kijk altijd uit naar de woensdag want dan mag ik weer naar mevrouw Baas.” 24 CARDIA MAGAZINE DEC 2023 “Het is een feestje als Conchita komt!” zegt mevrouw Baas vol enthousiasme. “We beginnen de dag altijd met een kopje koffie. Dan bespreken we hoe onze week was. Daarna gaan we allebei aan de slag.” Conchita: “Ik doe het huishouden en mevrouw staat dan in de keuken. Dan maakt ze lekker eten.” Mevrouw vertelt hoe Conchita te werk gaat. “Conchita heeft altijd een eigen planning, dat vind ik erg fijn. Ze weet precies wat ze gaat doen als ze komt. Ik zeg altijd ‘ik heet misschien wel Baas maar op woensdag is Conchita de baas’”, grapt ze. Ook de dochter van mevrouw Baas komt op woensdagochtenden langs om de weekboodschappen te brengen. “Zij kent Conchita ondertussen ook al goed. We zijn één grote familie, we houden van elkaar”, vertelt mevrouw Baas.
Elke dag is een mooie herinnering Dit magazine gaat over herinneringen. En dus vragen we aan Conchita en mevrouw Baas of ze mooie herinneringen samen hebben. “Er is niet één specifieke herinnering die bovenkomt. Elke dag waarop ik hier ben is mooi”, vertelt Conchita. Mevrouw Baas vult aan: “Er is elke week wel wat, we kunnen met elkaar huilen en met elkaar lachen.” Dat de twee een speciale band hebben straalt er aan alle kanten vanaf. “Het voelt alsof Conchita mijn eigen kind is”, vertelt mevrouw Baas stralend en ook voor Conchita voelt dat zo: “Het is net als je eigen familie. Ik krijg altijd een heel speciaal gevoel als ik bij de mensen thuis kom, een heel vrij gevoel eigenlijk. Je kan met bijna iedereen altijd alles bespreken. En lief, iedereen is altijd heel lief. Dat doet wat met je.” CARDIA MAGAZINE DEC 2023 25
Vrijwilliger in het zonnetje Netta Hilgerson is vrijwilliger bij Tabitha ‘Aan het einde van de dag bel ik mijn zus om te vertellen hoe leuk het was’ Na het overlijden van haar man besluit Netta Hilgerson (63) om vrijwilligerswerk te gaan doen bij Tabitha. Daar kan ze razendsnel aan de slag, binnen 14 dagen staat ze in huiskamer ‘De Jutter’ op de tweede etage van Tabitha. Ze is er in de eerste plaats voor de bewoners. Maar ze ondersteunt ook de zorgmedewerkers. “Ik wil de dames in de zorg graag ontlasten, dat vind ik belangrijk. Het is al zo druk voor ze.” “Afgelopen jaar is mijn man John overleden. Voor die tijd had ik nooit eerder nagedacht over vrijwilligerswerk. We waren altijd met z’n tweetjes en dat vond ik prima. Maar toen was hij er niet meer en vroeg ik mij af hoe ik nou verder moest. Ik ben toen naar mijn bovenbuurvrouw gegaan, Kim Barberien. Kim is eerste medewerker facilitaire dienst bij Tabitha. Ik vroeg Kim of er nog vrijwilligers nodig waren, zij heeft daar toen meteen werk van gemaakt. Ik kon al snel aan de slag! “Ik werk op de tweede etage, dat is een verdieping voor bewoners met dementie. Ik vind mijn werk echt ontzettend leuk, kijk er de hele week naar uit. Ik heb een onwijs leuke band met de mensen. Iedere keer als ik kom maken we het gezellig. Het leukste aan mijn werk is de blije gezichten van de bewoners. We kunnen 26 CARDIA MAGAZINE DEC 2023 goed met elkaar lachen. Ik kom altijd thuis met een lach op mijn gezicht. Dan bel ik vaak mijn zus om te vertellen over hoe leuk mijn dag was.” Zorgen voor een ander “Op de huiskamer help ik vaak met het eten, ontbijt of diner. Dan zet ik alles klaar voor de bewoners en ontlast ik de zorgmedewerkers door bijvoorbeeld de vaatwasmachine uit te ruimen. Dat doe ik dan gewoon, ik kan namelijk niet stilzitten. In de zorg is het ook erg druk, steeds minder personeel. Ik vind het fijn dat ik de meiden in de zorg kan ontlasten door wat extra dingen op te pakken. Ik help ook als er activiteiten zijn, of door gewoon gezellig een praatje te maken met de bewoners.” Naast haar vrijwilligerswerk zorgt Netta ook graag voor anderen in haar omgeving. “Ik ben
altijd wel bezig om anderen te helpen, dat zit er gewoon in. Zo hielp ik vroeger mensen uit de psychiatrie. Een cliënt mocht naar huis voor het weekend, maar had geen geld. Ik zorgde er dan voor dat diegene met de bus of trein naar huis kon, of ik haalde boodschappen. Ik heb ook een lieve buurman, hij is al op leeftijd en woont alleen. Hij komt bijna elke dag een wijntje bij mij drinken en even spelen met de hond. Maar ik help hem ook als hij naar het ziekenhuis moet, dan ga ik met hem mee.” Heeft u nog een mooie herinnering aan afgelopen jaar? “Alles is mooi wat ik doe. Ik heb niet iets specifieks waarvan ik zeg ‘dat springt eruit’, elk moment is waardevol. Zo hadden we deze zomer de roelstoel3daagse, toen het zo warm was. Dan zie je de bewoners genieten, ze zeggen de hele tijd: “I am happy, I am happy” en dan denk ik: daar doe ik het allemaal voor.” CARDIA MAGAZINE DEC 2023 27
Interview Meneer Kievit bouwde Nederland vol met kassen Een gesprek over vroeger Als kassenbouwer hielp hij mee bij de bouw van de Floriade, de wereldtuinbouwtentoonstelling die in 1992 in Zoetermeer werd georganiseerd. Nu, ruim 30 jaar later, woont meneer Piet Kievit (95) in Floriadehof, op het voormalige Floriadeterrein. Trots laat hij zijn appartement zien. ‘Mooi plekkie hè’, zegt meneer Kievit als we bij hem op bezoek zijn. En dat is het inderdaad, zien we, terwijl meneer honderduit vertelt over zijn leven en werk. Met de fotoalbums op schoot praten we over zijn herinneringen. “Ik zal een jaar of 15, 16 geweest zijn toen ik van school kwam. Mijn vader en oudere broer Jan werkten bij Hordijk. Dat was destijds een timmerbedrijf in Berkel dat kassen en stallen bouwde. ‘Ga maar eens vragen of er voor jou ook plek is’, zei mijn vader. En zo kwam ik dus ook in het bedrijf te werken.” Door de week hard werken… Jarenlang trok meneer Kievit met zijn broer en een collega door Nederland om kassen te bouwen. “Soms was mijn vader er ook bij. Dan gingen we met z’n vieren in een Volkswagenbusje op pad. Als de klus wat verder van huis was, bleven we de hele week weg. Dan zochten we een hotelletje in de buurt.” Meneer Kieviet vertelt hoe de kassenbouw in zijn werk ging. “Wij bouwden het geraamte van de kassen. Als we op een klus kwamen, was de fundering al gelegd. Zodra wij klaar waren met het timmerwerk, kwam een ander bedrijf de verwarming aanleggen. En tot slot werden de glazen ramen geïnstalleerd. Ja, we hebben bijna heel Nederland volgebouwd met kassen.” …in het weekend naar de voetbal Meneer Kieviet zorgde ervoor dat hij in de weekenden weer thuis was, in Bergschenhoek. “We maakten door de week lange dagen maar probeerden het zo uit te kienen dat we op vrijdag op tijd konden stoppen. Op zaterdag ging ik voetballen. Dat heb ik 20 jaar gedaan.” Meneer vertelt dat hij aan de wieg heeft 28 CARDIA MAGAZINE DEC 2023 ARCHIEF FOTO HORDIJK GROEP
gestaan van voetbalvereniging BVCB, de Voetbal Club Bergschenhoek. “Ja, die heb ik helpen oprichten in 1947. Ik heb er ook jarenlang gevoetbald als laatste man. Dat was een mooie tijd.” Meneer is ook groot fan van Feijenoord. “Ik heb heel lang een seizoenskaart gehad. Op zondag ging ik eerst naar de kerk en ’s middags naar De Kuip. Daar heb ik mooie kampioenschappen meegemaakt. Toen ze vorig jaar kampioen werden, heb ik er ook echt van genoten.” Herinneringen Tijdens ons gesprek pakt meneer Kievit de fotoalbums. Samen bekijken we zijn trouwfoto’s. Trots vertelt hij over zijn vrouw, inmiddels overleden., “Mooie vrouw hè? Haar eerste man is gesneuveld in Indonesië. Dit schilderij kocht ik voor haar als herinnering aan Indië.” Meneer Kievit wijst naar het schilderij dat boven de bank hangt. “Ik wilde het graag meenemen toen ik hier in Floriadehof kwam wonen.” In het appartement van meneer Kievit staat nog een mooie herinnering aan zijn vrouw Corrie: een kast vol met beeldjes van Swarovski kristal. “Mijn vrouw verzamelde die beeldjes, deze kast stond in ons huis. Toen ik naar Floriadehof verhuisde, hebben mijn twee zwagers ervoor gezorgd dat de kast hier in mijn appartement kwam te staan. Als verrassing. Ik ben daar erg blij mee.” CARDIA MAGAZINE DEC 2023 29
Ontmoetingscentra Sport en spel in het ontmoetingscentrum Dat bewegen goed is voor de gezondheid weten we allemaal. Je krijgt er een groter uithoudingsvermogen door, betere coördinatie en meer spierkracht. Maar sporten is ook goed voor andere dingen zoals het geheugen en het concentratievermogen. Daarom wordt bij Cardia veel aandacht besteed aan bewegen voor senioren, bijvoorbeeld in onze ontmoetingscentra. De redactie van het Cardia magazine ging eens een kijkje nemen. Het is een frisse dinsdag in oktober wanneer we binnenlopen in het ontmoetingscentrum Mariahoeve. Aan een grote tafel zit een groep ouderen samen de krant te lezen. Mevrouw Joke Pauli (80) leest voor: “Grote zorgen om gebruik e-sigaretten onder jongeren”. Het gesprek aan tafel barst los. Er worden meningen en ervaringen gedeeld over het gebruik van e-sigaretten en roken. Iedereen is het er over eens: het is ongezond. Joke leest verder voor uit de krant. De onderwerpen Ajax, Johan Derksen en de familie Meiland komen ook aan bod. Na het lezen van de krant is het tijd voor wat beweging. Liefde voor sport Claudia Levöleger, medewerker welzijn, zet een YouTube video op: senioren fitness. De bezoekers zijn ontzettend enthousiast. Ze doen allemaal leuk mee met de oefeningen. Zo ook mevrouw Mies List. Mevrouw List is vorige maand 100 jaar geworden en doet elke beweging van het filmpje mee. Wanneer het 30 CARDIA MAGAZINE DEC 2023 filmpje is afgelopen en iedereen weer op adem gekomen is, vraag ik mevrouw List of zij altijd zo sportief is geweest. “Ik heb vroeger altijd veel gesport. Ik ging altijd naar de Zumba, dansen op muziek. Dat vond ik leuk”. In de tussentijd heeft Claudia de volgende activiteit al voorbereid. We gaan proberen om een ballon hoog te houden. Claudia zet een leuk muziekje op en de bezoekers gaan aan de slag. Ook aan deze activiteit doet iedereen enthousiast mee, de een slaat de ballon nog harder dan de ander. Er wordt luid meegezongen met de muziek. “Ik heb je voor het eerst ontmoet, daar bij de waterkant, daar bij de waterkant”, klinkt het door de ruimte. Gezelligheid op dinsdag De saamhorigheid in de groep is duidelijk aanwezig. De bezoekers helpen elkaar. Zo ook mevrouw Pauli. Ze ziet zichzelf dan ook meer als vrijwilliger dan als bezoeker. “Ik kom hier pas 5 weken maar vind het altijd erg gezellig. Ik durfde
eigenlijk het huis niet meer uit maar toen kwam ik gelukkig hier. De eerste keer was ik hier maar een uurtje, ik vroeg mij toen nog af of het iets voor mij zou zijn. Nu wil ik het niet meer missen. Ik kom elke week op dinsdag, dan zit ik op hetzelfde plekje, het is echt mijn groepje. Op donderdagen ga ik nog wel eens naar de seniorengym en soms sluit ik dan nog kort even aan bij die groep, maar dat is niet hetzelfde. Ik ben blij dat ik hier terechtgekomen ben.” Na de sportoefeningen wordt er nog gezellig gekletst en mevrouw Pauli helpt bij het dekken van de tafel. De bezoekers krijgen vandaag een lekkere kom soep. Ze mogen kiezen uit goulashsoep en groentesoep. Sommige bewoners vinden het zo lekker dat er twee keer wordt opgeschept. Als de buiken vol zijn, begint het middagprogramma. Gezellig spelletjes doen, Rummikub en Yahtzee. Zo wordt ook het brein van de bezoekers in beweging gezet! Meer weten over de activiteiten in onze ontmoetingscentra? Neem dan contact op met ons Klantenbureau via 070-800888 of klantenbureau@cardia.nl. Of neem een kijkje op onze website. CARDIA MAGAZINE DEC 2023 31
Nieuwbouw Cardia Hoogste punt Hof van Kerstanje bereikt Donderdag 16 november was een mijlpaal in de bouw van Hof van Kerstanje, het nieuwbouwproject in RijswijkBuiten. Op die dag vierden we dat het hoogste punt van het gebouw is bereikt. Samen met ontwikkelaar en bouwer Dura Vermeer Bouw Zuid West en de eigenaar van de locatie, het Bouwinvest Healthcare Fund, werd de Cardia vlag gehesen op het dak van Hof van Kerstanje. Nieuw woonzorgconcept We zijn blij dat de bouw van de locatie, die afgelopen april van start ging, voorspoedig verloopt. Bestuurder Henriette Bertels vertelt dat er in Rijswijk en Delft lange wachtlijsten zijn voor woonplekken voor mensen met dementie. “Hof van Kerstanje voorziet in die woonbehoefte. Het wordt een locatie waarin bewoners beschikken over een ruime huurstudio en zorg op maat ontvangen vanuit het zorgproduct Volledig Pakket Thuis (VPT). De huurprijzen kennen een mix van sociale en middenhuur. Op de begane grond komt een aantrekkelijke ruimte voor eten en ontmoeten met een terras en tuin. Met deze nieuwe woonvorm spelen we in op de behoefte aan “tussenvoorzieningen”. Er is nu weinig aanbod tussen het verpleeghuis en thuis blijven wonen. In Hof van Kerstanje krijgen mensen de zorg en aandacht die ze nodig, waarbij ze zolang mogelijk hun zelfstandigheid kunnen behouden.” Hof van Kerstanje wordt gebouwd in Parkrijk en ligt vlakbij het Wilhelminapark. Het hoogste punt werd gevierd met het hijsen van de vlaggen van Cardia, Dura Vermeer en Bouwinvest. De verwachting is dat Hof van Kerstanje medio 2024 opgeleverd wordt. Thuiszorg in RijswijkBuiten Naast Hof van Kerstanje locatie wordt een seniorencomplex met 36 appartementen gebouwd. Deze royale appartementen zijn geschikt voor mensen met een lichte zorgbehoefte. Toekomstige bewoners kunnen hier thuiszorg van Cardia afnemen. Voor ontmoeting, eten en activiteiten biedt het naastgelegen Hof van Kerstanje gastvrijheid. De appartementen gaan verhuurd worden door 32 CARDIA MAGAZINE DEC 2023
het Bouwinvest Healthcare Fund. Cardia gaat het wachtlijstbeheer verzorgen. Vooruitlopend op de oplevering van Hof van Kerstanje en de naastgelegen seniorenwoningen is het nu al mogelijk om in RijswijkBuiten thuiszorg van Cardia te krijgen. Wilt u hier meer over weten? Neem dan contact op met het Klantenbureau van Cardia via klantenbureau@cardia.nl of telefoonnummer 070-8008888. Start Thuiszorg in De Entree In januari wordt het seniorencomplex De Entree aan de Keizersmantelstraat in RijswijkBuiten opgeleverd. Dit zijn appartementen van woningcorporatie Vidomes. Cardia gaat thuiszorg leveren in 8 appartementen. Dit zijn sociale huurwoningen die geschikt zijn voor ouderen met een (lichte) zorgbehoefte. De bewoners voor deze appartementen in De Entree zijn inmiddels geselecteerd. Wij wensen hen veel woonplezier in hun nieuwe woning. Cardia zal ook voor eventuele toekomstige bewoners van deze 8 woningen in de Entree het wachtlijstbeheer doen. Wilt u hier meer over weten? Bekijk dan de informatie op onze website of bel met het Klantenbureau op 070-8008 888. CARDIA MAGAZINE DEC 2023 33
Column Voor altijd mens Toen ik twintig was en in Amsterdam een kamer zocht, kwam ik via-via terecht op een hofje voor senioren in het hartje van de Jordaan. Met de oude jordanesen die daar in piepkleine huisjes woonden, dronk ik koffie en vierde ik Sinterklaas. Ik hielp hen met kleine klusjes en zij leerden mij de echte Amsterdamse uitdrukkingen. En leefden met mij mee als ik een had. Er ging een nieuwe én oude wereld voor mij open doordat zij mij een stukje lieten zien van hun leven. Op de mooie oude binnenplaats, met kersenboom en een fonteintje, kwamen we in de zomer samen als op een verstild dorpspleintje. En dat midden in het centrum van Amsterdam! Dat samenleven met mensen die 60, 70 jaar ouder waren dan ik, hun verhalen en grappen horen, soms ook hun verdriet…… Het heeft me verrijkt en een zaadje gepland voor het werk dat ik nu doe. Teun Toebes, ook een student van begin 20, ging nog een stapje verder. Hij ging wonen op een gesloten PG-afdeling. De mensen met dementie die daar woonden werden zijn huisgenoten. Teun bloeide op van het contact met hen, en zij bloeiden op door de gelijkwaardige manier waarop hij met ze om ging. ‘s Avonds drinkt hij wijn met zijn 96-jarige buurvrouw, even gemakkelijk alsof hij in een studentenhuis met medestudenten zou wonen. Teun schreef er een boek over en maakte een theatervoorstelling over zijn ervaringen. Daarin laat hij niet alleen het mooie en leuke contact zien, maar ook de uitzichtloosheid die het leven op een verpleegafdeling met zich mee brengt. Het gevoel weggestopt te zijn, onzichtbaar, en geen eigen beslissingen meer te kunnen nemen. Zo vertelt Teun over Ad die elke dag mini-stekt. Waarom hij dat doet, vraagt Teun. ‘Meer heeft het leven voor mij niet in petto’, is zijn eerlijke antwoord. In de film Human Forever (voor altijd mens), reist Teun Toebes de wereld over met één vraag: hoe kan onze dementiezorg beter, en wat kunnen we leren van hoe er in andere landen gezorgd wordt voor mensen met 34 CARDIA MAGAZINE DEC 2023 dementie? Waarbij de onderliggende vraag van Teun vooral was: hoe kunnen wij patiënten, cliënten, bewoners met dementie weer méér zien als mens? Wat volgt is een inspirerend pleidooi, een reis langs woonhuizen, instellingen en organisaties die mensen met dementie een zo goed mogelijk leven willen geven. In de film zien we een dochter in Zuid-Afrika die bij haar vader is ingetrokken en daar zelf oprecht gelukkig van werd. Een verpleeghuis in België ingericht met natuurlijke materialen. En een wiegbed waarin mensen met vergevorderde dementie of stervende mensen gewiegd kunnen worden als een baby. Een huis in Slovenië waar mensen met allerlei verschillende ziektebeelden elkáár helpen en op de been houden. Dat zicht op de menselijkheid van mensen met dementie wordt soms vertroebeld door de uitzichtloosheid van het leven in een verpleeghuis. De menselijkheid raakt buiten zicht wanneer er in de zorg te veel gefocust wordt op veiligheid en het vermijden van risico’s. Of wanneer wij gaan geloven dat zij ‘het toch niet meer doorhebben’ ‘het niet beseffen’ of anders het zo weer vergeten. Van Teun Toebes leren wij: als wij mensen met dementie ontmoeten van hart tot hart, hen niet wegstoppen maar met hen samenleven, en luisteren naar wat zij zelf te zeggen hebben, worden ook wijzelf een rijker mens. En zo wordt onze samenleving rijker en humaner. De boodschap van Teun is luid en duidelijk: mensen met dementie zijn mens, voor altijd. Mirjam Röhling, geestelijk verzorger in Onderwatershof
Boeken rubriek In deze rubriek belichten we boeken. Reuchlins Reis Cathalijne Boland In 1891 reist jonkheer George Reuchlin op het nieuwste schip van de HollandAmerika Lijn naar New York. Zijn vader Otto is medeoprichter van de Rotterdamse stoomvaartmaatschappij. George is zestien, maar het ligt al vast dat hij in zijn vaders voetsporen zal treden. Ruim twintig jaar later, in 1912, stapt George aan boord van de Titanic. Hij overleeft de ramp niet. Zijn dood veroorzaakt een schokgolf in zijn gezin en ver daarbuiten. Tussen George’ eerste en laatste oceaanreis emigreerden naar schatting dertien miljoen Europeanen naar Amerika, onder wie vele joden uit Rusland en Oost-Europa. De HollandAmerika Lijn speelde samen met andere stoomvaartmaatschappijen uit Europa een cruciale rol in deze uittocht. Zonder hun onderlinge wedloop om het grootste schip had de trek naar de Verenigde Staten nooit zo’n massaal karakter kunnen krijgen. De fascinerende geschiedenis van de HollandAmerica Lijn en de landverhuizers, meeslepend geschreven. Heeft u zelf een boekentip? Graag horen we wat u een mooi boek vindt dat u aan de lezers van het Cardia magazine wilt aanraden. Stuur dan een mailtje aan communicatie@cardia.nl Heimwee moet je koesteren Floortje Dessing U kent haar van de reisprogramma’s 3 op reis, Floortje naar het einde van de wereld, Floortje blijft hier en Floortje gaat mee. Al ruim 25 jaar reist Floortje Dessing de hele wereld over. Ze beleefde vele avonturen die haar hebben gevormd. En die een schat aan herinneringen hebben opgeleverd, die ze in haar boek heeft gebundeld. Ze vertelt hoe haar reizen haar hebben gevormd en over wat ze leerde van mensen die het roer omgooien en bewust kiezen voor een leven dichter bij de natuur. Maar ze deelt ook luchtiger inzichten: zoals de ontdekking dat neushoorns net zo goed een ochtendhumeur hebben en waarom je in de bush nooit een zwarte broek moet dragen. Heimwee moet je koesteren is een verzameling van de avonturen die Floortje de afgelopen jaren heeft beleefd: zowel groot als klein, ver weg als dicht bij huis. CARDIA MAGAZINE DEC 2023 35
Puzzel Kerst & winter kruiswoordpuzzel 1 3 4 e 2 a 5 6 9 b c 7 8 f g d 10 h Horizontaal 4 4e seizoen van het jaar 9 Vonkelende lampjes 10 Figuur gemaakt van sneeuw Verticaal 1 Zachte zon op koude dagen 2 Versierde naaldboom 3 Dikke jas voor koude dagen 5 Gezellige avondmaal met de familie 6 Gekruide warme rode wijn 7 Met ijzers glijden op ijs 8 Klassieke Hollandse wintersoep Oplossing b a c d e 36 CARDIA MAGAZINE DEC 2023 f g h
Fillipine 1 2 3 4 5 6 7 8 1 Aartsengel 2 Gift van de drie Wijzen 3 Geboorteplaats van Jezus 4 Zoon van Jacob 5 Naam van een van de drie Wijzen 6 De Heilige Maagd 7 Helder Hemellichaam 8 Dier in de stal Gehusselde woorden 1 2 3 4 5 6 7 8 1 aKrotsnedv 2 IseJrtp 3 einRrde 4 sKrndieert Oplossing 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 7 3 9 15 11 14 1 5 13 6 12 5 Ktseersetf 6 lizeegdhgiel 7 tveseFiitit 8 ueCada 11 12 13 14 15 CARDIA MAGAZINE DEC 2023 37 2 10 8 4
Puzzel H G V E L E Herinnering woorzoeker F E K I N D E R E A F O T O D N I U R M E O R G I K E E E N T R S E V E G N G R L H U R L N E I E I J N T E S E L E K E N E N E F A T A D E S M IJ S T R M C N V O O N R N E I H U N K M U Z S O I K S O G I E L N J ERVARINGEN FAMILIE FEESTDAGEN FILM FOTO Oplossing F L L E U R I E I E E I R E V E R V S A T R K D I E N N A N F D E G G G V A K A N T A A R G E GEUREN KINDEREN HERINNERINGEN KLEUREN JAARGETIJDEN JEUGD KERMIS KOESTEREN LIEFDE MUZIEK T I E E E IJ D E N N NOSTALGIE SCHOOL SMAKEN SOUVENIR TIJD VAKANTIE VERGETEN 38 CARDIA MAGAZINE DEC 2023
Klantenbureau Cardia ✓ Wonen in één van de locaties van Cardia ✓ Huren van een woning met zorg uit het VPT zorgpakket ✓ Thuiszorg van Cardia (verpleging, zorg en ondersteuning) ✓ Dagbesteding in onze ontmoetingscentra ✓ Overige diensten en producten van Cardia ✓ Advies en wachtlijstbemiddeling ✓ Rondleidingen in onze locaties facebook.com/cardiazorg instagram.com/cardiazorg youtube.com/cardiahartvoorzorg linkedin.com/company/cardia Bij het Klantenbureau kunt u terecht voor al uw vragen over: Nieuwe tarieven per 1 januari 2024 Per 1 januari 2024 gaan wij nieuwe tarieven berekenen voor onze dienstverlening buiten de gesubsidieerde activiteiten. Wij volgen in principe hiervoor de landelijke consumentenindexatie. Gezien de inflatiecijfers zijn wij actief in gesprek met diverse leveranciers om onze en uw kosten beheersbaar te houden. ðð 070 8008 888 Onze medewerkers staan u graag te woord! Het Klantenbureau is telefonisch bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8:30 tot 17:00 uur. Bel ons via 070 8008 888 of stuur een mail naar klantenbureau@cardia.nl. Heeft u een vraag over de huishoudelijke ondersteuning? Bel dan met het team van de huishoudelijke verzorging op 070-8008 396. U kunt natuurlijk ook altijd een kijkje nemen op onze website www.cardia.nl. Of volg ons op social media! CARDIA MAGAZINE DEC 2023 39 Wij hopen dat we op uw begrip voor deze maatregel mogen rekenen. Heeft u vragen over de actuele tarieven? Dan kunt u contact opnemen met het Klantenbureau van Cardia via telefoonnummer 070-8008
#WERKENBIJCARDIA Jess ssely yn Denicia ia Wij hebben hart voor zorg. Wij werken bij Cardia Met ons hart voor zorg staan wij dag en nacht klaar voor onze cliënten. Jesselyn werkt als medewerker welzijn bij Landscheiding en kan haar creativiteit volop inzetten. Eline laat de ouderen bewegen en gebruikt zo haar sportieve talent als beweegagoog. Denicia werkt met haar hart en gebruikt haar zorgzame karakter in haar werk als VIG’er. Wij werken bij Cardia. Wij werken met ons hart. Op dit moment zijn wij op zoek naar: Verzorgende IG thuiszorg (24-28 uur) Ga jij graag op pad en wil jij als verzorgende helpen ouderen zo lang mogelijk in een vertrouwde omgeving te laten wonen? Voor de wijkteams in Loosduinen, Mariahoeve en Scheveningen zijn wij op zoek naar jou! EEline Teamleider Floriadehof (28-32 uur) Ben jij een teamleider die ruimte en vertrouwen geeft en stuurt op vakmanschap en eigenaarschap? Ben je resultaatgericht en weet jij dit te combineren met onze persoonsgerichte zorg? Dan maken we graag kennis met je! Verzorgende IG Tabitha Kom jij ons zorgteam versterken in dit fi jne en warme verpleeghuis in Loosduinen? Ben je op zoek naar een mooie baan in de ouderenzorg waarin ruimte is voor jouw eigen inbreng en ontwikkeling? Bekijk dan onze vacature! Planner Onderwatershof Ben jij nauwkeurig en dienstverlenend ingesteld? Ga je uitdagingen niet uit de weg en hou je wel van een ingewikkelde puzzel? Dan zijn wij op zoek naar jou! Werken bij Cardia? Scan de QR-Code voor meer informatie of neem contact op met onze recruiters Wij zoeken graag samen met jou naar een passende functie binnen onze organisatie! Bel naar 070 800 8400, stuur een e-mail naar werken@cardia.nl of ga naar www.werkenbij cardia.nl. 40 CARDIA MAGAZINE DEC 2023
1 Online Touch