mandeguod mededelingen- en activiteitenblad van Mantgum 32e jaargang november 2017
Al 20 jaar uw haar onze zorg • Kleurenanalyse voor een passende haarkleur • Iedere woensdagmiddag kinderen knippen € 12,50 • Stempelkaart voor kortingen • Make-up • Gelpolish voor stevige nagels • Haaraccessoires en meer... De Finne 2, Mantgum Tel. (058) 250 15 75 Zie voor openingstijden www.kappershuis.nl studio Fitaal sinds 1994 YOGA PILATES BODYFLOW 5, 10 of 20 LESSENKAART STOELSHIATSU, YOGA- EN ONTSPANNINGSMASSAGE Master Jansenstrjitte 27 9022 AM Mantgum 06-42012203 www.studiofitaal.nl
INHOUDSOPGAVE Van de hoofdredacteur Nieuws van de Cultuurcommissie Nieuws uit de Mariakerk Frisia1874 Collecte Nierstifting Nieuws artsenpraktijk ‘Hette jout de pinne oan .............’ 3 5 6 9 9 10 12 Wjukkennieuws 17 Doarpswurk sover containerbegrippen 19 Filmnieuws 21 Verhuisbericht 21 Brief Doarpsmienskip Mantgum Collecte Dierenbescherming Nieuwe sponsordeals WWC Nieuws van de oudercommissie Gielguorde 23 25 25 26 Verenigingen 29 Activiteiten 30 Weekagenda 31 Instellingen 32 Witte jim.... dat??? Lytse PC 2017 33 35 Actie4Kids 37 Under de Toer Wedstrijdverslagen WWC Werkgroep Historie Mantgum De Bistedokter Duorsum Mantgum 38 41 44 49 51 Hongarije-actie 53 Afmetingen advertenties 60 Politie 60 Colofon 60 FOTO VOORKANT OMSLAG Prachtige boomzwam aan de Dr. Fokkewei Het volgende nummer verschijnt voor 1 december 2017. Kopij s.v.p. inleveren voor 15 november 2017: mandeguod@gmail.com foto: Frits Sieperda www.mantgum.com Mandeguod 1
2 Mandeguod
Van de hoofdredacteur In De Wereld Draait Door van 25 september jl. mocht de 44-jarige Vlaamse schrijfster Griet op de Beek uitgebreid vertellen over de incest door haar vader. Ze kon zich daar eerder niets van herinneren, maar tijdens therapiesessies voor andere levensproblemen kwam dat misbruik zo’n zeven jaar geleden naar boven. En, zegt de schrijfster, dat ik daar niets van wist komt doordat kinderen van 4 tot 9 jaar (toen zij misbruikt werd) nog onvoldoende verbaal ontwikkeld zijn om dergelijke trauma’s te herinneren. De schrijfster bedoelde waarschijnlijk infantiele amnesie (kinderlijk geheugenverlies), dat ervoor zorgt dat mensen geen herinnering voor hun derde à vierde jaar hebben. Op de Beeks misbruik begon pas later. De schrijfster heropende de polemiek over hervonden herinneringen, die eind vorige eeuw veel slachtoffers maakte door onterechte beschuldigingen voor seksueel kindermisbruik. Volkskrant columnist Max Pam liet zich, terecht, sceptisch uit over Op de Beeks hervonden herinneringen. Hij werd een oude witte man genoemd, die vrouwen ‘straft’ nadat ze eindelijk de moed hadden verzameld over hun misbruik te spreken. Op de Beeks verhaal wordt blijkbaar als onweerlegbaar geaccepteerd. Hervonden herinneringen zijn gebaseerd op Sigmund Freud die stelde dat mensen traumatische gebeurtenissen verdringen, waarbij die verdrongen trauma’s lichamelijke en geestelijke problemen veroorzaken. Om die verborgen trauma’s alsnog te verwerken moet de therapeut ze weer naar boven halen, zodat de problemen automatisch verdwijnen. Wetenschappelijk onderzoek verwees Freuds theorieën naar het rijk der fabelen. Hervonden herinneringen bleken eerder door therapeuten geïmplementeerde herinneringen te zijn. Stel dat een dochter haar (stief)vader plotseling onterecht beschuldigt van seksueel misbruik in haar kindertijd en dat zij klakkeloos wordt geloofd, omdat ze zo moedig is met dat taboe naar buiten te treden. Dergelijke onterechte beschuldigingen hebben heel wat relaties ten gronde gericht. Als Op de Beek werkelijk is misbruikt, is dat zeer ernstig en kan dat mogelijk haar levensproblemen verklaren. Maar als dat misbruik niet plaatsvond en dat lijkt op basis van haar verhaal aannemelijker, is dat mogelijk een onbewuste poging haar levensproblemen achteraf alsnog te verklaren. Maar daarvoor beschuldigt ze wel haar overleden vader onterecht van incest met zijn jonge dochter. Dat lijkt mij minstens even ernstig. Ik neem dat Op de Beek niet kwalijk, maar wel haar therapeut die achterhaalde therapieën gebruikte en De Wereld Draait Door die de schrijfster een podium gaf. Op mijn website (brambrouwer.nl) beschrijf ik het fenomeen hervonden herinneringen en gelijksoortige misverstanden over het geheugen uitgebreider. Bram Brouwer Mandeguod 3
4 Mandeguod
Nieuws van de Cultuurcommissie In november kunt u allen komen luisteren naar twee bekende muzikanten uit onze streek namelijk Syb van der Ploeg en Wiebe Kaspers. In ‘Toon van de tijd’ nemen Syb en Wiebe u mee op een muzikale reis door de tijd. Ze brengen een persoonlijke en intieme voorstelling met eigen repertoire en dat van hun muzikale helden, boordevol anekdotes over hun muzikale leven. Een muzikaal en inhoudelijk speels programma, waarin ze ook geheel nieuw materiaal ten gehore zullen brengen. De muzikale loopbaan van zanger, componist, producer en tekstschrijver Syb van der Ploeg (Dokkum, 1966) begint in de jaren tachtig. Landelijk krijgt hij bekendheid als frontman van De Kast, een populaire Nederlandstalige band die dit jaar de theaters afreist om zijn 25-jarig jubileum te vieren. De groep sleepte veel gouden en platina platen en enkele TMF-awards in de wacht. Syb heeft zich ontwikkeld tot een musicalster: eerst in de Rockopera Nostradamus van de band Kayak, later als Rembrandt in de gelijknamige musical en als Jezus in The Passion. In 2008 verraste hij met het solo-dubbelalbum ‘Heilig Vuur’ waarin alle songs in het Nederlands én Fries zijn te beluisteren. Wiebe Kaspers werd geboren in het jaar dat De Kast werd opgericht. Hij maakt speelse popmuziek, met Friestalige teksten die hout snijden. Op zijn vijfde is hij piano gaan spelen. Hij volgde de jazz/ pop-opleiding aan het conservatorium en behaalde zijn master muziektheater. Wiebe heeft in veel samenstellingen en genres gespeeld en is de vaste pianist van Syb van der Ploeg. Met zijn debuutalbum ‘Nei sa’n dei’ toert Wiebe op dit moment met zijn zeer positief ontvangen theaterconcert ‘Het vrije land’ door het land. Zondagmiddag 19 november 2017; 15.00uur Entree: € 15,- (incl. consumptie) U kunt reserveren via de inschrijfmap in mfc De Wjukken of via cultuurcommissie@wjukken.nl Of bel (058) 2501458 (Kees van der Bijl) Mandeguod 5
Nieuws uit de Mariakerk Ontmoeting in de trein Zij zit in de trein tegenover mij. Wij zijn de enigen zonder oordopjes en zo onstaat iets wat vroeger in de trein heel gewoon was: een gesprek. Het begint over koetjes en kalfjes en ondertussen zie ik de titel van het boek dat op haar schoot ligt. Die titel intrigeert mij en zo raken we verder in gesprek. Door dat gesprek begin ik nieuwsgierig te worden naar haar beroep en daar vertelt zij graag over. Zij is werkzaam in een wereldwijde organisatie. Er is één directeur, maar die zie je nooit. Er is geen beleidsplan, wel visie, lang geleden door hem vastgesteld. De organisatie draait voor 99,9% op vrijwilligers en er wordt geen onderscheid gemaakt tussen werknemers en klanten, want vroeg of laat worden de rollen omgedraaid of anderszins gewijzigd. Daarom is het goed dat je vanaf het begin oefent in de verschillende posities. Zij vergaderen overal ter wereld een keer per week, soms zelfs vaker. Die vergadering is openbaar en dus voor iedereen toegankelijk. Om aangenomen 6 Mandeguod
te worden hoef je geen cv in te leveren en er is geen leeftijdsgrens. Baby’s en demente bejaarden zijn meer dan welkom. Iedereen mag binnen lopen bij alle vestigingen over heel de wereld. Er is geen receptionist(e), allen verlenen gastvrijheid. Het bestuur van deze organisatie wist zich geen raad met het opgebouwde kapitaal en wilde naar de Beurs, maar ze werden niet toegelaten. Het betaalmiddel - menselijk kapitaal - werd niet geaccepteerd. Zonder harde pegels kom je nergens en wat moeten we met Human Resource? zeiden ze bij de Beurs. Mensen gaan op den duur toch alleen maar geld kosten in plaats van produceren? In de organisatie waar zij werkt lopen hoogopgeleide mensen rond waar iedereen zonder intakegesprek binnen kan lopen, voor een praatje, een vraag, een gesprek. Zij geven je zo maar hun telefoonnummer en ze hebben geen secretaresse en ze zijn voor iedereen dag en nacht bereikbaar. Hun diensten zijn gratis en er is geen wachttijd. Ik vind het een raar verhaal en kan er nog geen touw aan vastknopen, maar wil wel graag meer weten. Mag ik haar kaartje? Dan kunnen we misschien later nog eens verder praten. Zij geeft mij een kaartje: ...enne, o ja, zegt zij, nu ik je toch spreek: kom vooral met oud en jong en alles wat daar tussen woont Sint Maarten vieren in de Mariakerk in Mantgum op zondag 12 november om 09.30 uur De kinderen mogen alles wat gisteravond op de verjaardag van Sint Maarten licht gaf mee nemen en ook wat uit die grote tas met snoep die ze hebben verzameld. Dat moet natuurlijk niet, maar het mag wel. Over een verassing kan ik nog niks verklappen, zegt zij, maar als je komt........ dat vergeet je je leven lang niet meer. Mandeguod 7
8 Mandeguod
Frisia1874 By ús lêste gearkomste mei ús leden, op 10 maaie, kaam it idee op om oan it begjin fan it nije seizoen 2017-2018 in jûn te organisearjen foar leden en oare belangstellenden om ris te harsesskrabjen oer it program fan Tusken Tsjerke en Kroech 2018, oer wat der dien wurde kinne soe en op hokker lokaasjes. De opkomst, op 4 oktober, foel ôf: twa belangstellenden! Dat hâldt net oer, nee. Dan docht bliken dat de kommunikaasje net altiten helder west hat en men kin fan alles betinke, mar twa belangstellenden is, litte wy it samar sizze, in lege opkomst. Nettsjinsteande dat hawwe wy in fruchtbere jûn hân, der hawwe in protte dingen op it aljemint west en earlik sein kriget 7 april 2018 al wer wat stal. Dochs soene wy it op priis stelle as der noch wat mear ideeën oandroegen wurde foar in moai programûnderdiel. Jimme witte, in aktiviteit op lokaasje duorret in lyts healoere en der moat wat ynsitte fan toaniel, muzyk, dûns, skriuwerij, oarssein, der moat wat fan kultuer yn sitte. En it moat trije kear foar it fuotljocht brocht wurde fansels. Witte jimme noch wat, kinne jimme sèls noch wat dat jimme ek doarre te toanen oan in fleurich meilibjend publyk? Jou it oan ús troch, oant 15 novimber hawwe jim dêr de tiid foar. Stjoer jim idee nei lkmeer@gmail.com of nei wieke@wiekedehaan.nl en dan kinne wy as bestjoer de dingen meinimme by ús tarieden. It sprekt foar himsels dat oer wat der binnenkomt net korrespondearre wurde kin, it bestjoer is úteinlik ferantwurdlik foar it program! Wy rekkenje op jimme! It bestjoer fan Frisia1874 NIERSTIFTING Ut namme fan de kollektanten wol ik de ynwenners fan Mantgum tige tank sizze foar it moaie bedrach fan € 567,50 dat jimme oan de NIERSTIFTING skonken hawwe. Troch jimme bijdrage komt de draagbere keunstnier, wer't sa'n ferlet fan is, wer in stapke tichterbij!. Groetnis, Jitske Agema-Bijlsma, kontaktpersoan foar Mantgum Mandeguod 9
Nieuws artsenpraktijk in Wytgaard Herkent u dit? • ‘Ik kan mijn zoontje niet verstaan, hij wordt dan boos’ • ‘Mijn dochter spreekt een aantal klanken niet uit’ • ‘Ik heb twijfels of mijn kind alles goed begrijpt wat ik tegen hem zeg’ • ‘Mijn kind heeft moeite met de woorden hakken en plakken.’ • ‘De tandarts zegt dat de tanden van mijn dochter scheef staan omdat ze duimt.’ • ‘Mijn kind vertelt niets in de klas omdat hij stottert.’ Zomaar een aantal voorbeelden uit de praktijk die wij als logopedisten dagelijks tegenkomen binnen onze vestigingen. De problemen kunnen betrekking hebben op spraak, taal, mondmotoriek, lezen, gehoor en stotteren. De logopedist helpt en begeleidt uw kind bij deze problemen. Door behandeling bij de logopedist kan uw kind spelenderwijs leren verstaanbaarder te spreken, kan de taalontwikkeling van uw kind op gang worden gebracht en worden uitgebreid. Kan uw kind opdrachten beter leren begrijpen maar kunnen ook schadelijke mondgewoonten (duimen, vingerzuigen, speenzuigen) worden afgeleerd. Uw kind kan leren vloeiender te spreken en geholpen worden bij het op gang brengen van het leesproces als blijkt dat uw kind dit op school niet voor elkaar krijgt. Ook bij volwassenen kan logopedie zinvol zijn. Bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een afasie (taalprobleem), dysartrie (spraakprobleem) of als u zich vaak verslikt, kan de logopedist u begeleiden en advies geven. Salverda Logopedie is daarnaast gespecialiseerd in stemtherapie. Wanneer u snel hees bent na spreken of zingen, kan de logopedist u helpen om uw stemtechniek te verbeteren. Met u als volwassene werken we met een eigen benadering, elke behandeling is steeds weer maatwerk. 10 Mandeguod
Heeft u of uw kind logopedie nodig? Wij helpen u graag verder! Per 1 oktober jongstleden zijn de logopedisten van Salverda Logopedie gevestigd in gezondheidscentrum It Kleaster. U kunt vanaf heden aan It Kleaster 1 in Wytgaard terecht voor logopedie bij logopediste Margriet Wiersma. Salverda Logopedie is al meer dan 10 jaar een begrip op het gebied van logopedie met een hoofdvestiging in Wommels en dependances in o.a. het gezondheidscentrum Heeg en in IJlst, Berlikum en Dronrijp. Vanuit hun positieve ervaringen in het samenwerken met andere zorgverleners in Friesland en hun passie voor logopedie, verwachten de logopedisten van Salverda Logopedie ook voor de inwoners van Wytgaard e.o. een positieve bijdrage te kunnen geven aan dagelijkse communicatie. We geven behandelingen op maat. Uw hulpvraag is daarbij leidend. Naast all-round logopedie kunt u ook voor gespecialiseerde zorg bij ons terecht. Margriet Wiersma Logopedist Onze specialisaties zijn o.a.: • Stemstoornissen • Spraakproblemen • Oromyofunctionele therapie (therapie waarbij afwijkende mondgewoonten worden afgeleerd en de mondmotoriek wordt getraind) • Spraakproblemen bij een schisis (lip-/kaak-/ gehemeltespleet) • Preverbale logopedie (logopedie bij eet-/drinkproblemen bij zeer jonge kinderen) We hechten veel waarde aan een persoonlijke benadering en kijken graag samen met u hoe logopedie voor u of uw kind kan werken. We spreken Fries of Nederlands, afhankelijk van uw voorkeur. Indien nodig komen we bij mobiliteitsproblemen, aan huis. Doordat Salverda Logopedie contracten heeft met uw verzekeraar, wordt de logopedie vergoed vanuit de basisverzekering zonder eigen bijdrage (onder de 18 jr.). Onze praktijken zijn kindvriendelijk ingericht en plezier in de logopedie staat voorop! Even kennismaken? In de maanden oktober en november kunt u op maandag van 14.30-15.30 uur gratis en vrijblijvend advies inwinnen tijdens het inloopspreekuur of gewoon even kennismaken met ons. Omdat we graag echt even de tijd nemen, kunt u zich vooraf aanmelden. Tel.: 06 33 986 200 / 06 19 16 3862 Mail: info@salverdalogopedie.nl Website: salverdalogopedie.nl Oant sjen in Wytgaard! Mandeguod 11
“Sa wie it doe” (diel X) De oarloch oan de kant. Stadichweioan kamen der mear auto’s op ‘e dyk. De LAB (Ljouwerter Auto Bedriuw) hie noch fjouwer turf-bussen yn eigendom. Likernôch fiifentweintich bussen hie de Wehrmacht foardere. Dy’t harren wurk yn Dútslân hienen seagen sa no en dan in reade LAB bus riden. Yn Winschoten kaam samar in reade Diamond boppe wetter. Dy moat no earne yn in museum stean. Jierren ferlyn haw ik dy nochris riden sjoen mar hoe as wat wit ik net. De LAB direksje spande har tige yn om it ferfier fan Ljouwert-Snits wer klear te krijen. Op in moarntiid daliks nei de oarloch fytsten wy nei skoalle ta en hearden ynienen in brullend leven efter ús. In dikke Kromhoutoaljetrúk brulde ús foarby. De oplizzer hie allegearre stuoltjes en it meiridende folk hie de measte wille. De kleur fan it gehiel wie de soldatekleur. It wie allegearre wol wat rau en grof mar mei twa fan dizze meunsters wie de ferbining Ljouwert-Snits der wer. Gjin generators dy’t gauris opstookt wurde moasten om de gong der yn te hâlden. Gjin swarte Piten mear efter it stjoer. De LAB ried wer! De froulju koenen yn de stêd wer winkelje, boeren koenen wer nei de feemerk en it personiel yn it lân wist wer wannear it itenstiid en melkerstiid wie. De omlizzende doarpen moasten ek wer ferfier hawwe. Der waarden fjouwer Austin Belle auto’s út Ingelân oanskaft. Dy wienen dêr brûkt foar de brânwar. De bellen sieten noch op ‘e auto’s. De LAB liet de karrosserys in meter langer meitsje, wêrtroch in gruttere romte foar Austin Belle auto 12 Mandeguod
ynsittenden. (acht persoanen) Dan ynienen (as Ljouwerter krantelêzer) seach ik op in middei op de foarpagina in grutte reade bus stean mei omskriuwing. It wie de LAB direksje slagge twa nije Cheausson bussen te bemachtigjen. In lange kantige bus mei op eltse hoeke in hege dikke bân. De bussen kamen út Frankryk en hienen al de glimjende reade giele kleur. Dizze bussen waarden daliks ynsetten tusken Ljouwert-Snits. It ried formidabel. It wie tagelyk ek it begjin fan it nije ferfier. Foarhinne wienen der gjin bushaltes, dat gong dan samar wat. In hân oan ‘e dyk omheech of in wyt himd foar it finster wie genôch om de bus stopje te litten. It koe noch lang sa allegearre. Letter kamen der pealtsjes mei giele plankjes oan de dyk mei dêrop “Bushalte LAB”. De sjauffeurs namen it dan noch net sa krekt. Mar doe wie der ynienen in stille ynspekteur yn ‘e bus. It foel de man op dat de bus hast oeral stoppe, útsein by de haltes. Hy sei op it ein fan de rit, dat it de bedoeling wie dat hy by de haltes stoppe. De sjauffeur wie mûlryp en sei: “binne it jo klanten of binne it mines!” De bussen namen gauris ek de kranten mei. De krantejonges/fammen stienen by de haltes klear om it pak mei kranten oan te nimmen. De LAB mei syn service rikte fier. In foarCheausson bussen byld dêrfan is, dat in plattelânsmem krekt in poppe yn it Ljouwerter sikehûs krigen hie. De mem wie alwer thús út it hospitaal mar de poppe moast noch in skoftke bliuwe en moast *boarsttate hawwe. Foar de LAB wie it gjin inkeld probleem om de tate ôf te leverjen yn de stêd. Wie de mem noch net klear mei it kolven, dan wachtte de bus wol efkes. De minsken yn ‘e bus hienen der neat op tsjin. De sjauffeur sei: “ik riid wol wat flugger, dan is dat ek wer ferholpen”. *boarsttate = borstvoeding Yn 1946 krige ik it diploma fan de MULO. Oan de iene kant hartstikke moai mar oan de oare kant in ôfskie fan in skoalle wêr’t ik fiif jier mei nocht west haw. Fansels hat de oarloch spanningen meibrocht dy’t net sa noflik wienen. De direkteur en de leararen wienen allegear gewoane minsken sûnder poeha, dêr’t jo jo by thús fielden. Snits is ek mar in gewoan stedsje mar hat wol in Mandeguod 13
14 Mandeguod
eigen taaltsje dêr’t men efkes oan wenne moast. Efternei haw ik in soad profyt hân fan de talen Ingelsk, Frânsk en Dútsk. Fansels nei sechtich jier ferjit men wolris wat fan dy talen mar de basis hâldt men wol fêst. As men hjoeddedei heart hoe’t men mei de talen omgiet yn it heger ûnderwiis… Fan alle fakken hienen wy in skriftlik en mûnling eksamen en sûnder wurdboeken en kompjûters op ‘e bank. Wis wier, wy binne santich jier fierder en de feroaringen binne grut. Men hat it goed mar jou my de âlde tiid mar wer mei al syn tekoartkommingen. Fan skoalle ôf achttjin jier, wat moast der mei Tsjerk barre. Broer Hink wie in echte feeboer mar fan Tsjerk waarden ús heit en mem net folle wizer fan. It ûnderwiis liek my ek altyd wol wat ta. Ik wist wol dat ús âlden der no net sa entûsjast oer wienen mar joegen my de kâns om talittingseksamen te dwaan. Sa haw ik in dei yn Ljouwert op ‘e kweekskoalle west. It eksamen dêr slagge mar myn sjongkapasiteiten wienen ûnder de maat. Mar dat wie fierders gjin probleem. Us heit en mem seinen nochris tsjin my, dat in skoalmaster in luzich bestean hie en dat in boer nochal ris in kwartsje tusken de sinten fine koe. Ik mocht it sels witte mar faaks wie it ek wol wat om earst nei de lânbou-winterskoalle yn Snits te gean, dan koe ik oer twa jier dochs noch nei de kweek ta gean. It like my net sa gek ta. Oer twa jier koenen wy dan wol wer ris sjen. Sa sein sa dien. Ik koe wol wer meihelpe op ‘e pleats. Us heit en mem wienen earst wer bliid dat it skoalmastergedoch wer oan de kant wie. Tsjerk wie sels ek wol bliid. Ik koe noch twa jier my betinke. En yn twa jier kin der hiel wat barre. Om achttjin jier hinne is men noch wolris wat ritich. Fan dy wifsinnigens haw ik tinkt my in goed gebrûk makke. lânbou-winterskoalle yn Snits tenei mear Mandeguod 15
16 Mandeguod
Wjukkennieuws Mooi succes flyer-actie De flyer-actie in september/oktober voor het werven van nieuwe vrijwilligers heeft zo’n 15 nieuwe vrijwilligers opgeleverd. Daar zijn we vanzelfsprekend erg blij mee! Door de komst van deze nieuwe vrijwilligers kunnen alle groepen weer op sterkte worden gebracht. Ook voor de jaarlijkse schoonmaakdag zijn enkele nieuwe aanmeldingen. Al met al een heel positief resultaat. De nieuwe vrijwilligers zullen op korte termijn worden uitgenodigd voor een introductie- en instructieavond zodat zij zo spoedig mogelijk inzetbaar zijn. Daarna is het aan de groepen om deze nieuwe mensen zo goed mogelijk in te werken en thuis te laten voelen in De Wjukken. Daar hebben we het volste vertrouwen in. Heeft u het actieformulier gemist en wilt u zich alsnog aanmelden; met een mailtje naar bestuur@wjukken.nl is dat snel geregeld. Alle nieuwe mensen: van harte welkom in de Wjukkengelederen! Mochten zich in de toekomst wijzigingen voordoen met betrekking tot de vrijwilligers dan kunnen deze veranderingen doorgegeven worden aan Antje Kuipers die de lijsten gaat bijhouden voor het bestuur. Bestuur Op de flyer kwam ook de optie * ik wil het bestuur komen versterken voor. Daarop kwamen helaas geen reacties. Erg jammer, want Mathijs de Groot die sinds 2014 de functie van penningmeester voortreffelijk vervult, heeft aangegeven per 1 januari 2018 te willen stoppen. Hij is onlangs verhuisd naar Leeuwarden en heeft het druk vanwege de bouw van z’n nieuwe huis. Reindert Wiedijk, die al ruim een jaar deel uitmaakt van het bestuur, neemt zijn functie over. Maar door die wisseling hebben we wel weer een algemeen bestuurslid nodig. Wie voelt zich geroepen? Weet u iemand die dat misschien wel zou willen of kunnen laat het ons dan weten. Vrijwilligersavond Op zaterdag 18 november organiseren we weer de jaarlijkse vrijwilligersavond. Deze avond is destijds in het leven geroepen om de mensen die zich telkens weer inspannen voor De Wjukken daarvoor te bedanken en in het zonnetje te zetten. Houd die avond dus vrij! Als u vrijwilliger bent krijgt u binnenkort een uitnodiging met daarop het programma dat inmiddels door de feestcommissie wordt voorbereid. Het belooft weer een gezellige avond te worden; komen dus! Wjukkenbestuur Mandeguod 17
Pizza Food Truck Onze pizza`s worden ter plekke bereid met verse ingrediënten en gebakken in een steenoven. Iedere donderdagmiddag in Mantgum (bij de Poiesz). Vanaf 17.00 uur. Telefonisch bestellen kan op nr. 06-538 77 841 (v.a. 11.00 uur) Pinnen is helaas niet mogelijk. Menu kaart Margherita: tomatensaus, kaas, mozzarella, basilicum Vegetariana: tomatensaus, kaas, mozzarella, paprika, champignons, ui e 8,00 e 10,00 Quattro Formaggi: tomatensaus, kaas, mozzarella, gorgonzola, parmezaanse kaas e 11,00 Funghi: tomatensaus, kaas, mozzarella, champignons Gorgonzola: tomatensaus, kaas, champignons, gorgonzola Quattro stagioni: tomatensaus, kaas, champignons, ham, olijven, artisjokken Salame: tomatensaus, kaas, salami Pollo: tomatensaus, kaas, kipfilet, champignons, paprika, ui Hawaii: tomatensaus, kaas, ham, ananas Carbonara: tomatensaus, kaas, ham, salami, spek Prosciutto: tomatensaus, kaas, ham, paprika Sambrini: tomatensaus, kaas, champignons, paprika, ham, salami, spek, ui Shoarma: tomatensaus, kaas, shoarmavlees Shoarma speciaal: tomatensaus, kaas, shoarmavlees, ui, paprika Pescatore: tomatensaus, kaas tonijn, paprika, ui Siciliana: tomatensaus, kaas, ansjovis, kappertjes, olijven e 9,50 e 10,50 e 11,50 e 9,00 e 11,50 e 10,00 e 10,50 e 10,00 e 12,50 e 12,00 e 13,00 e 12,00 e 12,00 Naar wens kan de pizza met verse knoflook worden belegd en/of de rand met knoflookolie worden ingesmeerd. Extra kaas, groente, olijven, ei e 0,50; extra vlees, gorgonzola e 1,00 / vis e 2,00 18 Mandeguod www.sambrinipizzas.nl
Doarpswurk stuurt Friese dorpen een boekje over containerbegrippen Onze dorpen zijn in transitie. Dit betekent dat we op zoek moeten naar nieuwe vormen waarin ideeën, samenwerking en realisatie weer leiden tot mooie dingen zoals een levendig dorp of een nieuwe manier van besturen. Dit is de reden dat Doarpswurk vier beknopte boekjes uitbrengt met daaraan verbonden twee inspiratie-/scholingsavonden. Het is bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in de toekomst van zijn of haar dorp. De ruim 270 dorpen die aangesloten zijn bij Doarpswurk ontvingen het eerste boekje in de bus. Deze gaat over de Mienskip en Leefbaarheid; twee containerbegrippen die weer betekenis moeten krijgen. Wat hierbij helpt is leren kijken naar de oorspronkelijke ideeën. Wat was ook alweer de bedoeling van een gemeenschap? Wat is in essentie een levendige democratie? En wat is leefbaarheid? ‘We realiseren ons dat niet iedere dorpsbewoner interesse heeft in deze vaak meer abstracte vraagstukken. Maar met bewoners, bestuurders, initiatiefnemers en professionals die wel behoefte hebben aan verdieping willen wij kennis delen. Zo helpen wij bij het vormen van gedachten en het zoeken naar - en vinden van - antwoorden. Door anders te leren denken en te begrijpen waar dingen vandaan komen, kun je beter omgaan met de veranderingen. Bijvoorbeeld op het gebied van digitalisering, maar ook ten aanzien van vraagstukken op het terrein van bestuurskunde, initiatiefkunde en individualisering’, aldus Jaap Koen Bijma adviseur bij Doarpswurk en tevens de persoon die de inspiratieavonden leidt. De reden dat Doarpswurk dit initieert is enerzijds logisch want het is haar taak om dorpen te helpen bij moeilijke vraagstukken. Daarnaast voelt Doarpswurk zich verantwoordelijk en leeft de stichting mee met de dorpen. Het wordt steeds moeilijker om bestuursleden te vinden voor bijvoorbeeld een dorpsbelang. De vraag is dan ook; zijn we niet toe aan een andere vorm van besturen? Is een dorp nog steeds een mienskip of is het meer een woonplaats dan een leefplaats? En als dat zo is hoe kunnen we dan een nieuwe vorm van een mienskip bedenken. ‘We merken dat mensen worstelen met vragen die niet gemakkelijk te beantwoorden zijn, maar het zijn zeker vragen waar je samen over kunt praten om ze helder te krijgen en om er mee leren om te gaan. Ik kijk er naar uit om naar aanleiding van het eerste boekje met elkaar in gesprek te gaan en van elkaar te leren. Dat is waar de inspiratieavonden toe moeten leiden’, besluit Jaap Koen. Op 7 en 21 november vinden de inspiratieavonden ‘Initiatiefkunde voor vrijwilligers’ plaats die passen bij het eerste boekje. Je kunt je gratis inschrijven via de website waar je ook het boekje kunt downloaden: doarpswurk.frl. Mandeguod 19
20 Mandeguod
Filmhuis Mantgum Op vrijdag 10 november wordt de musicalfilm Not The Messiah gedraaid. In 1979 zette Monty Python's Life of Brian het klassieke Bijbelverhaal op z'n kop. Nu doen de makers van SPAMALOT hetzelfde met de klassieke muziek. Want hier is Not the Messiah (He's a Very Naughty Boy) een komisch meesterwerk met de onvergetelijke humor uit Life of Brian, overgoten met de grandeur van een symfonieorkest. Beleef deze unieke en eenmalige live-uitvoering, inclusief de reünie van de Python-leden Eric Idle, Terry Jones, Michael Palin en Terry Gilliam en geregisseerd door Aubrey Powell. Op vrijdag 24 november wordt de film Perfetti Sconosciuti gedraaid. Zeven oude vrienden komen samen voor een etentje. Ze besluiten elk tekstbericht, mailtje en telefoontje dat ze ontvangen met elkaar te delen. Dit ontsluiert een hoop geheimen, wat hun onderlinge relatie aan het wankelen brengt. Een komisch drama. De film met Giuseppe Battiston, Anna Foglietta en Marco Giallini is geregisseerd door Paolo Genovese. Graag tot ziens in het filmhuis van mfc De Wjukken. Verhuisbericht Wij zijn vrij onverwacht verhuisd naar een appartement in Nij Dekema in Weidum. Vanaf 1961 tot 1992 hebben wij op de boerderij Hoxwier gewoond en daarna nog 25 jaar met genoegen op De Mêden 15 in Mantgum. Graag doen wij de hartelijke groeten aan al onze vrienden, bekenden en buren. Ook in ons nieuwe huis zijn jullie van harte welkom. Ons nieuwe adres is Skyldyk 10 – 8, 9024 EN Weidum en ons telefoonnummer is 058-2501329. Wij hopen nog goede jaren in ons nieuwe onderkomen te mogen beleven. Hierbij zeggen wij tevens al onze lidmaatschappen op. Met vriendelijke groeten, Hessel Aukes en Anna Aukes-Vonk Mandeguod 21
22 Mandeguod
Doarpsmienskip Mantgum Mantgum, 1 oktober 2017 Betreft: 1. Contributie Doarpsmienskip Mantgum 2017 2. Uitnodiging extra Algemene Ledenvergadering op 16-11-2017 Geachte mevrouw/ heer……………………….., Hierbij verzoeken wij u de contributie van € 12,00 voor 2017 voor Doarpsmienskip Mantgum over te maken op: rekeningnummer NL49 RABO 0330 8552 12 t.n.v. Doarpsmienskip Mantgum, onder vermelding van uw naam en adres Zijn uw naam en / of adres verkeerd gespeld? Meld ons dat a.u.b. via Doarpsmienskip@Mantgum.com. Als u in het vervolg deze en andere correspondentie van DMS digitaal wilt ontvangen, stuur dan een mail met daarin uw naam en emailadres naar Doarpsmienskip@Mantgum.com . Daarnaast nodigen wij u uit voor een extra Algemene Ledenvergadering van Doarpsmienskip op 16 november om 20:00 uur in de Wjukken. Aanleiding is de gemeentelijke herindeling en de daarmee gewijzigde subsidieregeling voor clubs en verenigingen en de rol van Doarpsmienskip daarin vanaf 1 januari 2019. Tijdens deze extra Algemene Ledenvergadering willen wij ons voorstel voor de nieuwe verdeling van gelden bespreken. De agenda zal te zijner tijd op de website www.mantgum.com gepubliceerd worden. Namens het bestuur alvast bedankt voor uw bijdrage en wij hopen u te begroeten op de 16e. Met vriendelijke groet, Doarpsmienskip Mantgum Geert-Jan Goedhart, penningmeester Mandeguod 23
Oedsmawei 13, 9001 ZJ GROU tel. 0566 - 60 14 64 / 60 14 39 / 62 12 99 E-mail: info@dierenartsgrou.nl www.dierenartsgrou.nl en www.bistedokter.nl Telefonisch spreekuur voor het aanvragen van visites, het bestellen van medicijnen en informatie: maandag t/m zaterdag van 8.00 - 9.30 u. Open spreekuren gezelschapsdieren: Maandag t/m vrijdag: 13.00 - 14.30 en 17.00 - 18.00 u. Daarbuiten uitsluitend op afspraak. Openingstijden van de balie: Maandag t/m vrijdag: 8.00 – 18.00 u. en zaterdag: 8.00 – 9.30 u. Voor spoedgevallen 24 u./7d. bereikbaar. 24 Mandeguod
Opbrengst collecte dierenbescherming 2017 / oproep nieuw wijkhoofd Elk jaar in de week van dierendag houdt de dierenbescherming een collecte. De collecte in Mantgum, Baard/Huins en Oosterwierum heeft dit jaar een bedrag van € 536,95 opgebracht. Daar kan de dierenbescherming veel goede dingen mee doen. Collectanten en gulle gevers, mede namens de dieren: heel erg bedankt! Na 14 jaar de collecte in Mantgum te hebben gecoördineerd zou ik het stokje graag overdragen aan een nieuw wijkhoofd. Belangstellenden kunnen zich bij mij melden. Miranda van der Poel, Wijkhoofd collecte Mantgum e.o. Tel. 06-21287279 / 058-2164633 Nieuwe sponsordeals WWC Korfbalvereniging WWC uit Mantgum/Wiuwert is blij met haar nieuwe sponsordeals. Geomaat, GrondNet en Café Bonnema hebben op maandag 18 september een verlenging van hun sponsorcontracten getekend. Voor Geomaat en GrondNet gaat het om drie jaar en Café Bonnema tekende voor één jaar bij. Alle drie de sponsors hebben hiervoor al drie jaar de club financieel gesteund en hebben nu dus laten weten dit te willen voortzetten. Uiteraard is de korfbalvereniging hier enorm blij mee. De club is voor de komende jaren weer verzekerd van een financiële steun en kan uitkijken naar een rooskleurige toekomst. Foto: Wilco Fopma (GrondNet), Jelmer Jonker (voorzitter korfbalvereniging WWC), Jolle Jelle de Vries (Geomaat) en Wiebe Bonnema (Café Bonnema). Mandeguod 25
Nieuws van de oudercommissie Gielguorde De laatste stand van zaken rondom “Meer actie(f) rondom school” Lotenactie Jantje Beton De kinderen van groep 1 t/m 8 behaalden met de verkoop van 701 loten een opbrengst van maar liefst € 2.103,-, waarvan de helft is bestemd voor speeltoestellen voor op het schoolplein en de andere helft voor andere doelen van Jantje Beton. Applaus voor de kinderen en onze dank voor alle lotenkopers! Alle lotenverkopende kinderen ontvingen een Jantje Betondiploma en na een speech van meester Patrick rolden de laatste knikkers op vrijdag 6 oktober jl. Schoolplein opgeknapt In diezelfde eerste oktoberweek begonnen de mannen van Stedon met het opknappen van het schoolplein. Op zaterdag 14 oktober veegden ouders en kinderen het plein schoon, ook al bleven de bladeren vallen. Ook werden drie bloembakken beplant. De kinderen hielpen enthousiast met het planten van tijm, maagdenpalm, anemonen en voorjaarsbollen. Het was een drukke en gezellige boel op deze prachtige herfstdag. Helaas waren er ook teleurstellingen. Bijvoorbeeld eind september, toen bleek dat een van de borden met schoolpleinregels was vernield. En op zondagmiddag 15 oktober - nota bene minder dan een dag na al het werk van ouders en kinderen - bleken er meerdere planten te zijn ontvreemd. Dat noemen we ook wel: stelen! De oudercom26 Mandeguod
missie baalt hier stevig van! Heeft u misschien stekjes die u kunt missen? Bel of mail ons s.v.p. Openingsfeest! Ruim drie jaar nadat de eerste plannen waren gemaakt kunnen we de voltooiing van de voetbalkooi en de nieuwe speeltoestellen vieren! Als u dit artikel leest heeft het openingsfeest van het schoolplein al plaatsgevonden, namelijk op woensdag 18 oktober waarbij burgemeester Liemburg de openingshandeling zal hebben verricht. De foto’s volgen later. Finishing touch Volgend jaar staat nog een finishing touch op stapel; de vloer van de voetbalkooi krijgt dan een coating met belijning. Het is wachten op een paar droge dagen om dat voor elkaar te krijgen. Zakelijke ouderavond Deze vindt plaats op 2 november vanaf 20.00 uur in de school. De gebruikelijke onderwerpen staan op de agenda, zoals het jaarverslag van de penningmeester en het jaarverslag van de oudercommissie. Ook de medezeggenschapsraad en het schoolteam komen aan bod. Twee leden van de oudercommissie, waaronder de voorzitter, zullen aftreden en twee kandidaat-leden zullen worden voorgesteld voor verkiezing/aantreding. Aansluitend wordt een actueel thema behandeld. Op het moment van dit schrijven kan hier nog geen uitsluitsel over gegeven worden. Oud papier OMRIN heeft ons laten weten dat de inzameling van oud papier tenminste de eerste maanden van 2018 – na herindeling bij de gemeente Leeuwarden – ongewijzigd blijft. Vooralsnog blijven we ervan uitgaan dat het oud papier op de laatste donderdag van de maand wordt opgehaald. Oudercommissie van De Gielguorde Contact: OCgielguorde@gmail.com Mandeguod 27
28 Mandeguod
Vereniging Verenigingen Contactpersoon Biljartvereniging Mantgum Bridgeclub Doarpsmienskip Mantgum Fûgelwacht Mantgum Gymnastiekvereniging Weidum Harmonie en Malletband Weidum Herensociëteit Vriendenkring Iisclub De Twa Doarpen M. Dusselaar J. W. Verhoef S. Dijkstra E. van der Hem K. Bosma C. Punter S. Cnossen J. van der Werf Jeu de Boulesvereniging Wjukslach G. Kuperus Keatsferiening Jacob Klaver Korfbalvereniging WWC Loopgroep Runom Mantgum Mannenkoor Mantgumer Maten Mantgumer Tennisclub Merke Commisje Mantgum B. Stienstra G. van der Hem D. Lont P.R. van der Kooi A. Meijer A. Tymersma Ondernemersvereniging Mantgum W. Fopma Oudercommissie De Gielguorde Resitearkolleezje Frisia 1874 Soos 60+ Speeltuinvereniging De Pôle Stichting Freed Stichting Wjukken Tennisvereniging Uitvaartvereniging De Laatste Eer Voetbalvereniging Oosterlittens Werkgroep Historie Mantgum Wietwetterklup Volleybal VV Wytgaard R. Heida J. Nijboer P. Wijnja J. van der Valk P. Kuipers G. Terpstra D. Ottema R.W. Steensma R. de Groot Y. Duhoux Telefoonnummer (058) 253 16 11 (058) 250 18 13 (06) 423 242 06 (058) 251 96 81 (058) 251 93 93 (058) 251 92 64 (058) 250 15 97 (058) 250 11 44 (058) 251 97 17 (06) 130 43 474 (06) 156 37 637 (06) 512 21 165 (058) 250 15 02 (058) 250 15 29 (058) 250 20 26 ocgielguorde@gmail.com Frisia1874@gmail.com (058) 250 26 75 (058) 255 25 58 (06) 532 781 62 (06) 12 62 81 43 (058) 2502241 (058) 250 14 34 (058) 250 13 09 (058) 250 10 38 (058) 254 20 51 (06) 420 903 81 Mandeguod 29
Activiteiten Maand november zon 5 nov Kerkdienst, voorganger ds. H. Wagenaar zon 5 nov Jeu de Boules, inloop vrij 10 nov Filmhuis: Not the Messiah zon 12 nov Jeu de Boules, inloop zo 12 nov Kerkdienst, voorganger ds. W. Keuning. Kinderdienst Sint Maarten wo 15 nov Overleg MFC Wjukken met diverse besturen do 16 nov Extra algemene ledenvergadering Doarpsmiendkip Mantgum zon 19 nov Kerkdienst, voorganger ds. H. Wagenaar zon 19 nov Toon van de Tijd, Syb van der Ploeg e.a. zon 19 nov Jeu de Boules, inloop zon 26 nov Jeu de Boules, inloop zon 26 nov Kerkdienst, voorganger ds. H. Wagenaar. Herdenkingsdienst don 30 nov Oud papier ophalen vrij 8 dec Filmhuis: Walk the line zon 10 dec Kerkdienst, voorganger ds. W. Keuning. 09.30 uur, Weidum 14.00 uur, banen bij de Wjukken 20.00 uur, Wjukken 14.00 uur, banen bij de Wjukken 09.30 uur, Mariakerk Mantgum 20.00 uur, Wjukken 20.00 uur, Wjukken 09.30 uur, Jorwert 15.00 uur, Wjukken 14.00 uur, banen bij de Wjukken 14.00 uur, banen bij de Wjukken 09.30 uur, Jorwert Vanaf 18.00 uur, Mantgum 20.00 uur, Wjukken 09.30 uur, Mariakerk Mantgum Mantgum.com 30 Mandeguod
Weekagenda zondag Instuifboulen 14.00 uur, jeu de boulesbanen bij de Wjukken maandag Bloedprikken huisartsenlaboratorium 09.00 - 09.15 uur, mfc Wjukken AMV 15.30 uur, OBS de Gielguorde fanfare ’Harmonie Weidum’ Mantgumer Maten Zenmeditatie dinsdag Lytse byb Biljarten 60+ Judo, 4 t/m 7 jaar Judo, 7 t/m 8 jaar Judo, 8 t/m 9 jaar Judo, 10 jaar en ouder Inloopspreekuur politie Tossen tennis jeugd Tossen tennis volwassenen woensdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Kaartmiddag Bodyflow Pilates Malletband ‘Harmonie Weidum’ Bodyshake donderdag Pianoles Pizzabakker Kids swing 4 t/m 7 jaar Funky kids 7 t/m 10 jaar Modern dance 10 jaar en ouder Ophalen oud papier Jeu de boules competitie Loopgroep Rûnom Mantgum Yoga 19.30 - 21.00 uur, dorpshuis Weidum 20.00 uur, mfc Wjukken 19.45-21.30 uur, Dokter Fokkewei 14.00 - 16.00 uur, basisschool De Gielguorde (m.u.v. schoolvakanties) 14.00 - 16.00 uur, mfc Wjukken 15.45 - 16.30 uur, gymzaal 16.30 - 17.15 uur, gymzaal 17.15 - 18.05 uur, gymzaal 18.05 - 19.00 uur, gymzaal 16.30 - 17.30 uur, Gemeentehuis Wommels 18.30 - 20.00 uur, tennisbanen 20.00 - 23.00 uur, tennisbanen 08.15 - 11.45 uur, mfc Wjukken 14.00 uur mfc Wjukken 18.45 - 19.40 uur, basisschool De Gielguorde 19.45 - 20.40 uur, basisschool De Gielguorde 19.30 - 21.30 uur, dorpshuis Weidum 20.20 - 21.20 uur, gymzaal 14.50 uur - 21.30 uur, mfc Wjukken 17.00 - 19.00 uur, bij Poiesz 15.45 - 16.30 uur, gymzaal 16.30 - 17.15 uur, gymzaal 17.15 - 18.05 uur, gymzaal v.a. 18.30 uur, laatste do. v.d. maand 19.30 uur, jeu de boulesbanen bij de Wjukken 19.30 uur, bij mfc Wjukken 20.00 uur - 21.00 uur, basisschool De Gielguorde Mandeguod 31
Weekagenda vrijdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Bridgen Pilates 08.15 - 11.45 uur, mfc Wjukken 14.00 - 17.30 uur, mfc Wjukken 09.00 - 09.55 uur, gymzaal Vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) 09.15 -10.15 uur, mfc Wjukken Vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) 10.30 -11.30 uur, mfc Wjukken Biljartcompetitie 19.30 uur, Café Bonnema Instellingen Instelling Buitenschoolse opvang De Vrijbuiters Diëtistenpraktijk Leuk op Gewicht Diëtistenpraktijk Mantgum Dokterswacht Friesland Fysiotherapiepraktijk Mantgum Telefoon Contactpersoon (088) 035 04 38 (06) 18 33 90 61 (0566) 65 33 88 (0900) 112 71 12 (058) 250 14 14 W. Lameris C. Bruinsma T. Kuperus J. Sybesma Apotheekhoudende praktijk H.B.Bergwerff, huisarts 0517-341272/0517342726 H.B. Bergwerff praktijkbergwerff@ezorg.nl apotheekbergwerff@ezorg.nl Gezondheidscentrum It Kleaster / L.J. Lukkes (058) 763 45 13 Gastouderopvang It Swânnennest Gastouderopvang Seerôvers en Lânrotten Gastouderopvang Us Wouterkes Kinderopvang It Flinterke Logopediepraktijk Mantgum Studio Fitaal Peuteropvang ‘De Pukkewjuk’ Protestantse Gemeente: www.pkn-westerwert.frl Sportcentrum Akkermans Tandartsenpraktijk Mantgum Mindfulnesstraining en zenmeditatie L.J. Lukkes (058) 250 15 23 (058) 250 19 52 (058) 250 13 63 (088) 035 04 38 (06) 270 649 94 (06) 420 122 03 (058) 250 16 80 (058) 822 25 61 (0515) 42 56 12 (058) 250 17 81 (06) 128 227 12 G. van der Heide J. Wijnia R. van der Veen W. Lameris A. Wijnstra M. Ypma I. Bosma Ds. W. Keuning V. Akkermans Eef Heinhuis 32 Mandeguod
Witte jim …dat? Evelyn Bosma, ôfkomstich út Mantgum, promovearre is oan de Fryske Akademie? Hjirûnder in ferslach dêr fan op 02 oktober 2017 fia Omrop Fryslân/nijs: Evelyn Bosma oer har ûndersyk nei twataligens by bern. Twataligens smyt amper foardiel op foar bern. Dat docht bliken út ûndersyk fan Evelyn Bosma. Sy wurke as promovendus by de Fryske Akademy en promovearret moandei yn it stedhûs fan Ljouwert op dit ûnderwerp. Bosma hat trije jier lang bern tusken de 3 en 8 jier testen ôfnaam. Bliken docht dat twatalige bern op jonge leeftyd in soad foardiel ha fan meartalige opfieding, mar dat de ûntwikkeling nei groep 3 wer lyk is mei bern dy’t allinnich in Nederlânsktalige opfieding krije. Bosma hie tocht dat twataligens in grutter effekt hawwe soe op bern. Se is ferrast troch de útkomst fan har ûndersyk, mar hat der wol in ferklearring foar. “Oare saken as bewegen, muzyk en kontakt mei oare minsken binne ek allegearre wichtich foar bern en it soe miskien wol in bytsje gek wêze as twataligens wol in hiel grut effekt hie.” Dochs hoege âlden net op te hâlden mei it twatalich opfieden fan har bern, fynt Bosma. “It jout gjin neidiel, dus der is gjin reden om it net te dwaan. Elkenien moat gewoan dwaan wat er sels wol.” Bosma wurket no oan de universiteit fan Leiden en is dwaande mei in ferfolchûndersyk oer twataligens yn Europa. Dêrby sjocht se nei it skeakeljen tusken it Frysk en it Nederlânsk en wat de effekten dêr fan binne. Mandeguod 33
GEZONDHEIDSCENTRUM G.J. FOKKENS TE WINSUM Gezondheidscentrum G.J. Fokkens is een zeer modern en uitgebreid gezondheidscentrum en biedt naast reguliere fysiotherapie o.m. ook functionele osteopathie, nek-, schouder-, armtherapie, triggerpoint therapie, Marsman manuele therapie en medical taping. Tevens bieden wij gerichte begeleiding bij (revalidatie bij) (top)sporttrajecten. Riant aanbod van (beweeg)mogelijkheden Het gezondheidscentrum biedt tevens specifieke beweegprogramma’s aan die zijn afgestemd op Obesitas, Diabetes Mellitus Type 2, COPD/Astma, Oncologie en Fibromyalgie. Deze programma’s worden door de verzekeraar volledig vergoed en bieden 24 weken sport en educatie bij ons centrum. Daarnaast biedt het gezondheidscentrum medische fitness aan waarbij u op een doelgerichte en effectieve manier aan het herstel van uw blessure of beweegbeperking werkt. Ook dit medische fitness wordt voor een deel vergoed door uw zorgverzekeraar. Naast deze twee mogelijkheden kan er ook vrij gefitnesst worden op basis van een zelf gekozen abonnement die het best bij uw persoonlijke situatie past. Gezondheidscentrum G.J. Fokkens hecht veel waarde aan de persoonlijke begeleiding en aandacht tijdens uw trainingen en biedt iedereen daarom een trainingsschema passend bij ieders persoonlijke doelstelling. Toekomstplannen Meer beweegmogelijkheden voor verschillende doelgroepen, zoals: ▪ basisschoolkinderen; ▪ senioren; en ▪ zwangerschapsfitness. Health Check Gratis betrouwbare indicatie van uw huidige gezondheid. Op basis daarvan maken wij een trainingsschema op maat, zodat u effectief aan uw gezondheid kunt werken. Informatie en contact Telefoon: 0517 - 34 24 15 mail@gezondheidscentrumfokkens.nl Natuurlijk kunt u ook langskomen in ons Gezondheidscentrum aan de Skâns 12 in Winsum. Waar zijn in Mantgum AED’s aanwezig? MFC Wjukken (dag en nacht) hoofdingang gebouw Poiesz Supermarkt, alleen tijdens openingstijden Fysiotherapie Jelle Sybesma, werkdagen 08.00 - 18.00 uur Wat te doen bij een incident: eerst 112 bellen. 34 Mandeguod
Witte jim…..dat? It kolleezje fan boargemaster en wethâlders fan Littenseradiel op 3 oktober 2017 besluten hat dat - Sy by de start fan it projektplan "Meer actie(f) rondom school" fan de Gielguorde op 18 oktober in fertsjinwurdiger út it kolleezje stjoere sille? - Der instimd wurdt mei it fersyk fan de brûkers fan it sportkompleks Mantgum om beplanting te ferwiderjen? Dit wol bart ûnder betingst dat de brûkers in soad sels dwaan sille? Hjir de som fan € 2.790,-- ex btw foar beskikber steld wurdt? En de wurksumheden yn opdracht jûn wurde sil oan leanbedriuw Okkema? - In bedrag fan € 10.000,-- ynset wurdt foar oanpassingen oan de Skillaerderdyk? Witte jim…dat? It programma fan Ljouwert Kulturele Haadstêd 2018 fia de link https://www.friesland.nl/nl/culturele-hoofdstad/programma te finen is? Hjir allegear ynformaasje te krijen is lykas de aginda en ek apart oer de projekten as bygelyks it projekt Under de toer wêr’t ek Mantgum oan meidocht? Dus tige nijsgjirrich foar sawol de dielnimmers as besikers fan de eveneminten Lytse PC 2017 Keatsferiening Jacob Klaver Mantgum wil dorpsgenoten, kaatsliefhebbers en kaatsers dank zeggen voor de royale aankoop van loten ten gunste van de organisatie van de Lytse PC. Van de 13 prijzen wacht op 10 oktober alleen nog onderstaand artikel om afgehaald te worden. Fissler koekenpannenset Prijs af te halen bij Hendrik Poppema Swannedrift 9 Mantgum Tel. 058 2501636 Mandeguod 35 nr. 296
36 Mandeguod
Actie4Kids deelt jaarlijks meer dan 50.000 schoenendozen uit aan kinderen in weeshuizen, vluchtelingenkampen, sloppenwijken of andere moeilijke omstandigheden. Naast een schoenendoos ontvangen de kinderen ook een kleurrijk boekje met bijbelverhalen. Doe mee! Versier en vul een schoenendoos met schoolspullen, toiletartikelen en speelgoed en lever hem in. Samen maken wij duizenden kinderen blij. De diaconie van de kerk van Mantgum betaalt de transport- en organisatiekosten van € 5,- per doos. Alle kinderen van De Gielguorde krijgen een informatiefolder mee. Dit jaar gaan de schoenendozen naar landen in West Afrika, Oost Europa en het Midden Oosten en naar kinderen van vluchtelingen in Europa. Wat doe je wel in de doos? - Pennen, (kleur)potloden, schrijfblok, schriften, gummetje, puntenslijper, etui, liniaal, kleurboek - Pop, auto, kleine bal, jojo, pet, knuffel, puzzeltje, ballonnen, knikkers (vanaf 5 jaar), springtouw, muziekinstrumentje - Haarspelden, tandpasta, tandenborstel, kam of borstel, zeep, washandje, toilettasje, t-shirt - Linnen tas, slipper, plastic beker Wat doe je niet in de doos? - Eten, snoepjes, oorlogsspeelgoed, varkensknuffel of kapot speelgoed, spullen met batterijen, vloeibare producten m.u.v. shampoo en bellenblaas, spullen die snel uitdrogen zoals stiften, klei, lijm. Belangrijk! De ideale schoenendoos heeft het formaat hxbxd van 12-15 cm x 30-35 cm x 21-22 cm. Gebruik geen doos voor laarzen, want te grote schoenendozen passen niet in Actie4kids transportdozen. Versier de doos en het deksel of beplak deze met cadeaupapier (doos en deksel apart). Plak de doos niet dicht maar doe er een elastiek om heen. Je kunt een doos maken voor een jongen of een meisje in de volgende leeftijdscategorieën: 2-4 jaar, 5-9 jaar of 10-14 jaar. Meer informatie: http://www.actie4kids.nl/ Schoenendozen inleveren kan bij Suzan, It Hiem 2, vóór 20 november tussen 17.00-20.00 uur. Mandeguod 37
Wy binne los!! Nei in foarljochtingsjûn foar alle minsken dy’t mear witte woene oer it projekt ‘De man dy’t hout dûnsje liet’ op 26 septimber yn de Wjukken, wie de startjûn foar spilers en dûnsers op tiisdei 10 oktober. Willy van Assen en Valerie van de Ridder fertelden entûsjast oer hoe’t se op it idee kaam wiene en hiene in moaie presintaasje mei allerhanne ynspirearjende foto’s. Amarins Jansma wie beide kearen oanwêzich mei ynskriuwformulieren foar de dielnimmers. Fansels wie de stjoergroep der ek by. Om de twa wike wurde de foarderingen bepraat tusken it artistike tiim en de stjoergroep. Foartoan repetearje de spilers en dûnsers elke tiisdeitejûn yn De Wjukken (yn jannewaris yn de tsjerke) fan 19.30 oant 21.30. Mar dêr binne wy der net mei, neist de slach om subsydzjejilden, is der noch bot ferlet fan FRIJWILLIGERS!! Makket neat út welke, ast helpe kinst en wolst yn de oanrin nei it houtfestival, it skoalleprojekt of de teaterfoarstelling: ‘De man dy’t hout dûnsje liet’, lit dan in reaksje achter op: dunsjendhout@danswil.nl Wy binne der hiel bliid mei ast ús mailst! Ut namme fan de stjoergroep en fansels Willy, Valerie en Amarins. Facebook: de man dy’t hout dûnsje liet 38 Mandeguod
Wij zijn begonnen! Na een voorlichtingsavond over het project ‘De man dy’t hout dûnsje liet’ op 26 september in De Wjukken, was de startavond voor spelers en dansers op dinsdag 10 oktober. Willy van Assen en Valerie van de Ridder vertelden enthousiast over het ontstaan van het idee en gaven een mooie presentatie met allerlei inspirerende foto’s. Amarins Jansma was beide keren present met inschrijfformulieren voor de deelnemers. Natuurlijk was de stuurgroep er ook bij. Iedere twee weken worden de vorderingen besproken tussen het artistieke team en de stuurgroep. Voortaan repeteren de spelers en dansers iedere dinsdagavond in De Wjukken (in januari in de kerk) van 19.30 – 21.30 uur. Maar dat is niet alles; naast de slag om subsidiegelden is er nog behoefte aan VRIJWILLIGERS!! Maakt niet uit welke, als je kunt en wilt helpen in de aanloop naar het houtfestival, het schoolproject of de theatervoorstelling ‘De man dy’t hout dûnsje liet’, laat dan een reactie achter op dunsjendhout@danswil.nl Wij zijn er erg blij mee als je ons mailt! Uit naam van de stuurgroep en natuurlijk Willy, Valerie en Amarins. Facebook: de man dy’t hout dûnsje liet Mandeguod 39
40 Mandeguod
WWC 2 - DTS (S) 2: derde zege op rij! Ondanks het regenachtige weer waren beide teams klaar voor de start. Jelle Terpstra, Jouke Bonekamp, Anna Grunstra en Dieuwke de Vries startten in de aanval, waar Tom Trentelman, Rutger Fopma, Bregt Arendz en Marijke Keuning in de verdediging begonnen. In de eerste minuten van de wedstrijd kwam WWC op een 1-0 voorsprong na een mooie actie van Jouke en Jelle. Helaas liep Jelle tijdens deze actie een enkelblessure op waardoor hij niet verder kon spelen. Gjalt de Groot kon zich dan ook binnen 5 minuten warmlopen om voor Jelle gewisseld te worden. DTS beantwoordde de voorsprong van WWC met een doorloopbal, stand : 1-1. WWC zette door met mooie afstandsschoten van onder andere Anna en Rutger, wat de stand op 6-1 bracht. Bij de rust was de stand 7-3 in het voordeel van WWC. Na de rust begon DTS sterk en kwam het team uit Surhuizum een stukje dichterbij tot 7-5. WWC herpakte zich en breidde het verschil uit tot 11-5 door doelpunten van Anna, Jouke, Tom en Marijke. DTS maakte de stand tot 11-6 door middel van een fraai afstandsschot. WWC reageerde hierop met een mooi doelpunt van Bregt met de mooi stand van 12-6. In het laatste gedeelte van de tweede helft wist DTS nog maar één doelpunt te scoren, wat de stand op 12-7 bracht. WWC besliste de wedstrijd met een mooi afstandsschot van JannaNynke: 14-7. We waren dus 2 keer zo sterk! Dieuwke de Vries Sterke wedstrijd voor junioren WWC Sterk staand met een team van acht spelers nam WWC A1 het 30 september op tegen Waterpoort A1. Voor de wedstrijd stond WWC tweede en Waterpoort laatste in de competitie. In de aanval begonnen Cornelis, Marten, Wiepkje en Marije en in de verdediging Mark, Schelte, Ilse en Rutger. De aanval kwam in de eerste paar minuten van de eerste helft moeizaam op gang, maar na een paar doelpunten van beide teams begon WWC een groter verschil te maken. Na een voorsprong van 6-1 werd het uiteindelijk bij de rust 7-3, in het voordeel van WWC. Beginnend in de tweede helft scoorde Schelte van afstand met twee prachtige afstandsschoten. Na 12-3 begon Waterpoort weer beetje bij beetje in te lopen. Op het eind gingen er voor zowel WWC als Waterpoort nog 3 in. Uitkomend op een ruime voorsprong van 15-6 werd er door de scheidrechter afgefloten. Mandeguod 41
42 Mandeguod
Er werden veel doelpunten door dezelfde personen gemaakt. Schelte en Mark maakten beide vier doelpunten. Rutger heeft enorm zijn best gedaan, maar ondanks zijn mooie pogingen niet gescoord. Topscoorder was Marten met vijf doelpunten. Na de wedstrijd kreeg ons team nog een compliment van de scheidsrechter; wij waren een heel leuk team en hadden sportief gespeeld. Daar konden we mee thuis komen. Marten Wik '34 A2 - WWC A1 In de aanval begonnen Cornelis, Marten, Wiepkje en Marije, in de verdediging Mark, Schelte, Rutger en Ilse. De wedstrijd begon en het stond al snel 2-0 voor WWC, maar toen kregen we ook al snel weer twee punten tegen en stond het dus gelijk. Eigenlijk ging het de hele wedstrijd zo, dus we waren zeker aan elkaar gewaagd. Ook de 2e helft was spannend. Uiteindelijk stonden Mark, Schelte, Rutger en Ilse in de aanval en Cornelis, Marten, Wiepkje en Marije in de verdediging. De verdediging hield het goed dicht en de tegenpartij raakte in de stress waardoor ze al snel hun bal kwijt raakten in de aanval. Zo had de aanval van WWC veel balbezit. Schelte heeft er nog mooi twee ingeschoten van afstand, waardoor het uiteindelijk 9-7 is geworden voor WWC. Marten heeft deze wedstrijd de meeste goals gemaakt. Marije, Ilse en Wiepkje WWC 2 – Parabool Zaterdag 23 september gingen we om half tien naar Groningen om tegen Parabool te spelen. Het was een mooie zonnige dag om te spelen. In de eerste helft kwamen er veel schoten aan bod van beide kanten en kwam het op het eind van de eerste helft op een stand van 10 – 8 voor WWC. Na de pauze werden er in de tweede helft maar liefst zes goals gemaakt waardoor we op 16 – 9 kwamen te staan. Er werd vaak door gewisseld waardoor er snelheid en variatie in het spel bleef. Uiteindelijk hebben we de wedstrijd gewonnen met 18 – 12 en konden we met een goed gevoel weer naar huis. Rutger Mandeguod 43
WERKGROEP HISTORIE MANTGUM Verhuizing Mantgumer archieven Wanneer de gemeente Littenseradiel per 1 januari 2018 ophoudt te bestaan, gaat het archief van de gemeente naar Sneek, aangezien de gemeente SúdwestFryslân de formele rechtsopvolger wordt van onze gemeente. De Werkgroep Historie Mantgum heeft alle door haar of andere Mantgumers bewerkte archieven in het gemeentearchief te Wommels bewaard. Niet alleen omdat er in het gemeentehuis een studieruimte is waar de archieven door een ieder kunnen worden geraadpleegd, maar vooral omdat onze archieven daar veilig en goed worden bewaard. Tot nu toe betreft het de volgende archieven: - Nederlandse Bond voor de Bouw- en Houtnijverheid en voorlopers, afdeling Baarderadeel, 1920-1995; - Hervormde Gemeente Mantgum en Skillaerd, 1636-2003; - Doarpsmienskip Mantgum, 1960-2007 (2008); - Resitearkolleezje Frisia 1874, 1901-2011; - Openbaar Lagere School Mantgum, (1857) 1859-1970 (1980); - Reisselsskip Mantgum Skillaerd, 1909-2012 (2015) - Vrijzinnig Hervormde Vrouwenvereniging Mantgum Skillaerd, 1938-2014; Na zorgvuldige afweging heeft de werkgroep besloten de Mantgumer archieven niet met de gemeentelijke archieven mee te laten verhuizen naar Sneek, maar een plaatsje te geven bij de gemeente Leeuwarden. Ons dorp komt tenslotte ook bij Leeuwarden. Op maandag 2 oktober jl. heeft de werkgroep onze archieven verhuisd van het gemeentearchief in Wommels naar het gemeentearchief van Leeuwarden (Historisch Centrum Leeuwarden). Tegelijkertijd is daar het meest recent geïnvenArchieven Voor en archieven Na verhuizing 44 Mandeguod
tariseerde archief aan toegevoegd, namelijk dat van De Wjuk. Mocht u de archieven willen bekijken in de prachtige studiezaal van het HCL dan zult u nog even moeten wachten. Omdat de archieven buiten zijn geweest en een rondrit hebben gemaakt in auto’s, staan ze eerst bij het HCL in quarantaine. Om teleurstellingen te voorkomen kunt u voor een bezoek het beste eerst contact opnemen met Alex Tuinhout van het HCL. Openingstijden en contactgegevens van het HCL zijn te vinden op de website https://historischcentrumleeuwarden.nl. QR-bordjes en historische dorpswandeling De afgelopen jaren heeft de Werkgroep Historie Mantgum een boekje in omloop gebracht over een historische wandeltocht door het dorp. Het boekje bevat veel oude foto’s en beschrijvingen. Het boekje kan tegen een kleine vergoeding los wordt gekocht, maar kan ook gratis gedownload worden op de website Mantgum.com. En tóch blijken er mensen te zijn die het boekje nog niet kennen! Bijvoorbeeld sommige bezoekers van ons dorp. Mede gelet op Culturele Hoofdstad 2018 heeft de werkgroep daarom een manier bedacht om de dorpswandeling beter toegankelijk te maken, namelijk door het ophangen van QR-bordjes op enkele punten waar bezoekers ‘tegenaan’ lopen of fietsen. U kent ze wel; die dambordachtige vierkantjes waar je met je mobiele telefoon op in kunt haken. Na enkele momenten komt dan een stukje website in beeld waar de dorpswandeling op staat. QR staat dan ook voor Quick Response: snelle reactie. Behalve op de informatieborden bij de toegangswegen van ons dorp komen er QR- bordjes op het informatiebord bij de kerk, bij de ingang van de Poiesz en hopelijk op het informatiebord in de passantenhaven en bij de ingang van mfc De Wjukken. Grote dank gaat uit naar de ondernemingsvereniging in Mantgum die de QR-bordjes op eigen kosten heeft laten maken. Terwijl nagenoeg geheel Fryslân druk bezig is met plannen, bidboeken en subsidieaanvragen voor de Culturele Hoofdstad zijn in Mantgum - buiten alle geëigende kanalen om - de eerste stappen gezet om ook in 2018 veel “culturele” bezoekers te ontvangen. Bezoek de Werkgroep Historie Mantgum via de link http://www.mantgum.com/doarpsmienskip/dorpsarchief Mandeguod 45
46 Mandeguod
OPROEP: Werkgroep Historie Mantgum is op zoek naar oude foto’s van Mantgum. Het gaat om groepsfoto’s van o.a. scholen, verenigingen e.d. Indien mogelijk graag met namen voorzien. De foto’s zullen worden gescand en daarna bij de eigenaar worden terug bezorgd. Foto’s kunnen worden ingeleverd bij: Frits Sieperda, de Finne 20, Mantgum. mailadres: fritssieperda@gmail.com Namens de Wergroep alvast hartelijk dank. De Gielguorde - Klas/groep 3-4 1992-1993 Links bovenste rij vlnr.: ............................., .........................., .........................., Daaronder rij vlnr.: Jaline Hoekstra, Hanneke Ran, Fouke Nijsink, Evelien Storm, Vincent Kiewiet, ……............……, schoolmeester Tjitte Adema. Middelste rij vrnl.: Antsje-Marijke de Bruin, Ciska Drost, Doeke …………......…, Gesina van der Bij, Melike Laman, Marianne Oosterwijk, ……………………, Emma Wijninga, …………........….., …………………………, ………………………………….. Voorste rij vlnr.: …………………..…., Berber ………………………, Nyckle ………...........…, Bart Enting, Afke Kuipers, Jorrick Schouten, ………………………, ……………………, ………………………., Lisa ………………....………….. Wie o wie? Wie kan deze schoolfoto compleet maken Mandeguod 47
48 Mandeguod
Afscheid op afstand Benauwd hijgend zat Spencer voor mij op de behandeltafel. Zijn hart fladderde in z’n dertien jaar oude borstkas, een pols kon ik nauwelijks meer voelen. Een blauwgrijze tong hing uit z’n bekkie. Van de waardigheid van zijn voorname roepnaam was weinig meer over. Natuurlijk wilde ik gevolg geven aan zijn om hulp smekende ogen, maar dat was tegen beter weten in. En natuurlijk kon ik hem wel helpen; ik zou hem uit zijn lijden kunnen verlossen. Probleem was dat de baas en de vrouw op vakantie waren naar het prachtige IJsland. Dochter en schoonzoon hadden zich zolang over het oude heerschap ontfermd. Er waren al langer ouderdomskwaaltjes bij de Franse bulldog, maar deze benauwdheid was erg snel op komen zetten. Ik legde uit dat het hart het heel lang kan verstouwen en probeert problemen te compenseren. Maar als dat niet meer lukt, dan kan het heel snel bergafwaarts gaan. Dat was nu dus het geval. Er werd telefonisch contact gelegd met het eiland vlak onder de poolcirkel en dat lukte wonderwel vrijwel meteen. Typisch voor het dunbevolkte Noord Europa: de infrastructuur op het gebied van telecom is daar uniek. De situatie werd uitgelegd en de beide baasjes hadden aan een half woord van mij genoeg, ook al hadden we mekaar nog nooit ontmoet. Ik zet het welzijn van het dier altijd voorop, juist ook in dit soort gevallen. En een stukje van de zorg die je een dier levenslang hebt geboden is dat je in moet grijpen als dat nodig is. In dat geval is levensbeëindiging de enige juiste oplossing. Humaan gebeurt dat meestal palliatief, dieren brengen we in een diepe slaap die uitmondt in een hartstilstand. De ouwe viervoeter werd door de telefoon liefkozend toegesproken, maar het drong nauwelijks tot het benauwde beest door. En dat terwijl de baasjes op het telefoonschermpje in beeld waren; voor hen was het waardevol dat ze Spencer ook konden zien. Al vrij snel daarna deed ik een stuwbandje om de rechter Mandeguod 49
50 Mandeguod
voorpoot, zocht de ader op en bracht langzaam een overdosis slaapmiddel in de bloedbaan. Vrijwel live konden de baasjes het ritueel volgen, zij het op 2500 km afstand. Het benauwde hijgen stokte en langzaam raakte Spencer in de eeuwige slaap. Daarna komt onherroepelijk de volgende vraag: wat te doen met het stoffelijk overschot. Er zijn drie mogelijkheden. Het kan bij ons op de praktijk achterblijven. Wij zorgen dan voor de afvoer via de kadaverdienst. Voor veel diereigenaren is het een weinig aanlokkelijk vooruitzicht om hun dierbare viervoeter in een grote bak met dooie beesten te zien verdwijnen… Het is trouwens een fabeltje dat ze dan zouden terugkomen als veevoer. Ook is er de mogelijkheid van het dierencrematorium. Elk dier kan individueel worden verbrand en de as kan bewaard worden in een urn of verstrooid worden waar men wil. Tot slot is er een speciale dierenbegraafplaats. Maar als er plek is, mag dat ook in je eigen tuin. Dat gebeurde met Spencer. Wellicht op de plek waar ie altijd ronddartelde heeft hij zijn laatste rustplaats gekregen. Meer lezen? www.bistedokter.nl DUORSUM MANTGUM Op het dak van De Wjukken kunnen geen zonnepanelen geplaatst worden. De werkgroep heeft gesprekken gevoerd met verschillende eigenaren van gebouwen. De daken van boerderijen zijn uitermate geschikt voor het plaatsen van zonnepanelen. De boer kan gebruik maken van verschillende regelingen, bijvoorbeeld de SDE-plus regeling, de regeling voor het vervangen van asbestdaken of een stimuleringsregeling van Campina. Ons project zou daar een aanvulling op moeten zijn. Als werkgroep kunnen wij niet alle consequenties van ’samenwerking met andere partijen overzien. Daarom kiest de werkgroep voor “kleinere” daken binnen de bebouwde kom. Er worden gesprekken gevoerd met de eigenaren van de betreffende gebouwen. Als duidelijk is onder welke voorwaarden de zonnepanelen geplaatst kunnen worden zal de werkgroep u hierover informeren. Sijbren van der Heide svdheide31@icloud.com Mandeguod 51
52 Mandeguod
Hongarije actie Speculaasactie Vanaf half november komen wij weer langs om speculaas en smulkoek te verkopen. De opbrengst van deze actie gaat naar Het Diensthuis. Het Diensthuis zorgt er al meer dan 35 jaar voor dat er tweedehands kleding naar tehuizen in het noordoosten van Hongarije wordt gebracht. Met het geld van de actie wordt het vervoer van de dozen met kleding bekostigd. Uiteraard is uw tweedehandskleding en speelgoed ook nog steeds welkom. U kunt dit inleveren bij: Jelle en Renske van der Meer Swannedrift 28, Mantgum, 058 250 1044 Rûnbringen klean yn Hongarije Yn april tocht ik noch: soene we fan ’t simmer wol genôch doazen hawwe om rûn te bringen? By it ynladen fan de frachtauto, begjin july, waard dúdlik dat dy soargen foar neat west hiene. Yn totaal wiene der 570 doazen en noch in hiel soad los guod sa as berneweinen en ledikantsjes. No wie myn grutste soarch: Hoe krije wy dat yn in wike teplak? Foarige jierren koene we 450 doazen krekt rûnbringe yn in wike en doe hiene we ús famkes mei om te helpen. Dit jier bleaune sy foar it earst thús. Lokkich die bliken dat it allegearre wat tafoel. De bewenners fan it tehûs yn Kisléta hawwe geweldich holpen mei it sortearjen fan de doazen en it ynladen fan de karre. Boppedat koene we dit jier in gruttere karre regelje. Sa koene we yn ien rit meardere tehuzen besykje en hoegden we minder faak hinne en wer. De earste wike fan ús ferbliuw hawwe we foaral dwaande west mei it sortearen, it regeljen fan de karre en it meitsjen fan in yndieling. Hiel wat ôfswitten want we hiene wer temperatueren fan mear as 35 graden. De Mandeguod 53
54 Mandeguod
twadde wike doe’t we losmoasten mei it rûnbringen wie it lokkich wat koeler. Moandeis wie it noch spannend oft de karre der wol wêze soe, it bliuwt fansels wol Hongarije dêr’t de ôfspraken net sa krekt komme. De earste rit wie nei it psychiatrysk tehûs yn Nyírbéltek. Nei it middeisiten weromriden nei Kisléta en ynladen foar de skoalle + opfang yn Matészalka en de deiopfang yn Nabrád. By de earste krige we in rûnlieding fan in learaar dy’t in skoft yn Fryslân wenne hie. By de twadde krigen we jûnsiten oanbean. Noch in spannend ritsje, want we moasten mei de grutte karre op in lyts pontsje oer it wetter. Op sokke mominten bin ik o sa wiis mei myn koelbloedige sjauffeur. Tiisdei twa âldereintehuzen yn Tiborszálas en Mérk besocht. Foar woansdei stiet allinne Gönc (tehûs foar bern) op it programma. Dat is hast trije oeren riden, dêrom hiene we ûnderweis in picknick. Omdat we de minsken no wat better kennen leare, wurde de gesprekken ek wat makliker. Nei in oerke geane we wer op ‘hûs’ oan. Tongersdeitemoarn earst nei it tehûs yn Nyírbátor, in koart ritsje. Doe nei it blijf van mijn lijf huis yn Nyíregyháza. Sy krije û.o. klean fan de breiklup yn Hurdegaryp en se sizze ta om foto’s meitsjen fan it útdielen. Feije hielendal bliid want dizze middei geane we earst nei Berettyoújfalu en op de weromreis kinne we de famkes fan it fleanfjild helje. Sy komme de lêste wike noch by ús fakânsje hâlden. En dan is de wike al wer hast om. Tradysjegetrou geane we dizze lêste dei nei it Reade Krús. In hiel soad doazen en oar spul foar harren dit jier. Mei ús tolk, Julia, geane we middeis noch mei in rollator en in âlde waskmasine nei in echtpear op jierren. En dan witte we wer wêrom’t we dit dogge. De frou stiet te gûlen omdat we dit by harren bringe. It bliuwt tankber wurk om te dwaan! Mandeguod 55
56 Mandeguod
Mandeguod 57
58 Mandeguod
Mandeguod 59
Afmetingen advertenties hele pagina halve pagina kwart pagina staand kwart pagina liggend Colofon 180 x 128 mm 128 x 87,5 mm 87,5 x 61,5 mm 128 x 41,25 mm Iedere advertentie heeft standaard een rand, tezij het design van de advertentie dit niet toelaat. Aanleveren advertenties en afbeeldingen Aanleveren van een advertentie kan in elk gewenst grafisch formaat zoals bijvoorbeeld BMP, TIFF, JPG, JPEG, PNG, etc. Aanleveren van een advertentie in WORD is ook mogelijk. U loopt dan wel de kans dat er afwijkingen optreden, met name in de fonttypes en fontgrootte. Mandeguod is een uitgave van Doarpsmienskip Mantgum en verschijnt 11 keer per jaar. Doarpsmienskip Mantgum Sipke Dijkstra, voorzitter. Dayna de Boer, secretaris. Geert-Jan Goedhart, penningmeester. E-mail: doarpsmienskip@mantgum.com Website: www.mantgum.com Redactie Mandeguod Bram Brouwer hoofdredacteur, Frits Sieperda vormgever, Sita Wijnia eindredacteur, Jan de Vries, redigeerwerk, Hette van der Wal redacteur, Anna Christien Piebenga redacteur. Financieel beheer Hotze Bonnema, penningmeester. Bankrekening Mandeguod: NL77 INGB 0005 0727 04 Verslaggevers Siebolt Dijkstra korrektor Fryske teksten, Lys Scarse, Hette van der Wal. Verspreiding Yme en Ary Meintema coördinatie. Verspreiding door veel vrijwilligers uit Mantgum. Druk Copy Service Leeuwarden Tarieven Mandeguod www.mantgum.com Jaaradvertentie (binnenwerk) Hele pagina Halve pagina Kwart pagina e 150,e 77,50 e 43,50 Eenmalige advertentie (alleen binnenwerk) Hele pagina Halve pagina Kwart pagina e 24,e 13,e 9,Politie Service Centrum (0900) 88 44 Buurtagent: trinus.hoekstra@friesland.politie.nl © MANDEGUOD Overname van artikelen en foto’s alleen na verkregen schriftelijke toestemming van de redactie van Mandeguod. 60 Mandeguod Verenigingsmededelingen (alleen binnenwerk) Jaarbijdrage Oplage e 26,505 exemplaren. Inleveren kopij, uiterlijk de 15e van elke maand mandeguod@gmail.com. Algemeen Uw bijdrage dient voorzien te zijn van naam, adres en telefoonnummer. De redactie behoudt zich het recht voor om uw tekst te redigeren, zo nodig in te korten of om uw bijdrage eventueel niet te plaatsen. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van stukken die zijn geschreven door niet-redactieleden. e-mailadres mandeguod@gmail.com
1 Online Touch