Als de buurman werk zoekt, ben je bereid mee te denken en te zoeken. Angelique van Kruijsdijk, pagina 12 De arbeidsmarkt is individualistischer: kwetsbaren worden kwetsbaarder. Doekle Terpstra, pagina 16 Opbellen als ze te laat zijn, daar krijg je gemotiveerde medewerkers van. Martijn van Es, pagina 20 Nummer 2, april 2017 over bedrijven die investeren in mensen Mensen laten groeien, daar hoort coaching bij Peter Broekmans, Rendiz
Column Mike Door: Jos Verhoeven Directeur Start Foundation ‘You must be kidding me’, zegt Mike. Mike is de baas van een Amerikaanse sociale onderneming die zijn vleugels wil uitslaan in Europa. Alles heb ik uit de kast gehaald om hem voor Nederland te laten kiezen. Net vroeg hij me uit de doeken te doen hoe het hier zit met de werkloosheid. ‘Wat zijn dat zoal voor mensen en kan ik die gewoon in dienst nemen?’ Ik doe een poging. Dat wij oude en nieuwe Wajong hebben. Dat je voor de een bij het UWV moet zijn en voor de ander bij de gemeente. Dat er een doelgroepenregister bestaat. Dat sommige mensen met een beperking daar wel in zitten, anderen weer niet. Dat we voorlopig ook nog een SW-status kennen. Dat er ooit de WAO was en nu de WIA. Dat we een WW hebben en een bijstand. Dat je ook Nugger kunt zijn. Dat er een low-risk- en een no-riskpolis is. ‘Stop!’, roept Mike vertwijfeld. ‘Verschaft dit complexe systeem niet meer mensen werk, dan er mensen zijn die aan het werk moeten worden geholpen, Josh?’ 2 Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017
Inhoud Omslagverhaal 6. Peter Broekmans nieuwste sociale bedrijf is C3 Living: ‘compact’ en ‘cradle-to-cradle’woonunits bouwen. Kosten en baten 18. Annemarie van Gaal pleit voor een herwaardering van failliete ondernemers in Volgens Van Gaal Samen werken 12. Kerstverhaal in de lente: in Westerhoven zorgt iedereen voor elkaar. 15. Toppers! Rosalynn Hardy maakte een Goed geregeld! 20. De socialreturnverplichting bij overheidsaanbestedingen geeft kopzorg die je kunt uitbesteden. vliegende start en directeur Ger Erades wil haar niet meer kwijt. 19. Vijf vragen aan Henk Visscher van Visscher Autogroep. ‘Geen betere therapie voor mensen dan arbeid.’ Overheid en beleid 10. De stelling Het verbod op registratie van beperkingen vermindert de kans op werk. 16. Moet bedrijfswinst gepaard gaan met flexcontracten? Doekle Terpstra gelooft het niet. Colofon Baanbreker nummer 2, april 2017 Baanbreker komt vier keer per jaar uit. Baanbreker is het relatiemagazine van Start Foundation en inspireert, over tuigt en helpt ondernemers vanuit maatschappelijk en economisch realisme om mensen, voor wie een baan niet vanzelfsprekend is, in dienst te nemen en/of te behouden. Redactieadres: Start Foundation Klokgebouw 188 5617 AB Eindhoven Telefoon: 040 246 18 50 baanbreker@startfoundation.nl Gratis abonnement? Stuur een e-mail naar: baanbreker@startfoundation.nl Conceptontwikkeling en realisatie: Bindkracht 12/ Marjan Agerbeek Vormgevingsconcept: Motif Concept & Design/ Elke Kunneman en Sake van den Brule Redactie: Lycia Bakker, Sahar Mokamel-Babori en Jos Verhoeven Tekst: Marjan Agerbeek, Annemarie van Gaal, Annemarie Geleijnse, Hans Horsten, Rineke van Houten, Marion Rhoen, Jos Verhoeven, Ton van der Vliet en Anka van Voorthuijsen Vormgeving: Marijke Reer Tekstcorrectie: Rob Vooren Fotografie: John Dijkgraaf, Matt Donker, Michiel Heerkens, Bert Jansen, Hugo de Jong, Guy Offerman, Sander Ruijg en Jan Reinier van der Vliet Illustraties: Idris van Heffen 24. Mark Michiels zag werk in hagelstenen en heeft nu een baan. Niet te geloven! En verder… 2. Column Jos Verhoeven 4. Kortweg Start Foundation 23. Lieve Sahar Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017 3 Drukkerij: Baanbreker wordt ge drukt door Wedding Nederland B.V. in Harderwijk. Deze drukkerij hecht grote waarde aan maat schappelijk verantwoord ondernemen (MVO), het milieu en het inschakelen van mensen met een afstand tot de arbeids markt. www.weddingnederland.nl
Kortweg Start Foundation Tekst: Ton van der Vliet Foto’s: Klaasjan Krook, Jan Reinier van der Vliet Van Fifteen naar nul Er werd massaal gereageerd toen tvkok Jamie Oliver in 2004 z’n restaurant Fifteen in Amsterdam opende. Vooral omdat hij werkloze jongeren perspectief én werk bood door ze op te leiden tot kok. Er meldden zich prompt 450 kandidaten, onder wie een man van 44 jaar. Start Foundation verleende destijds € 150.000,- krediet voor de opleiding. Dat bedrag was in 2011, toen de krediettermijn eindigde, keurig mét rente terugbetaald. Fifteen gaf 226 jongeren een opleiding, waarvan er 168 met een diploma werden afgerond. Met het restaurant ging het minder voorspoedig. Eind 2016 ging het failliet vanwege een huurschuld die was opgelopen tot € 225.000. Dat alles neemt niet weg dat de formule van Fifteen met succes gekopieerd en verbeterd is. The Colour Kitchen bijvoorbeeld leidt met in totaal twintig (bedrijfs)restaurants jaarlijks 200 jongeren op. Greyston komt naar Europa Greyston Bakery (140 medewerkers, omzet 18 miljoen dollar) uit New York is een begrip onder social enter prises. Ze bakken brownies voor onder meer Ben & Jerry en hun ‘open hiring’ is vermaard. Wie er wil werken, is welkom. Of je een diploma hebt of een strafblad van twee A-viertjes, maakt ze niet uit. Je gaat aan de slag (na eerst op een wachtlijst te hebben gestaan, dat wel) en van daaruit wordt bekeken waar je talenten en capaciteiten liggen. Voor de klanten in Europa opent Greyston dit jaar een bakkerij in Amsterdam. Het contact kwam tot stand via Start Foundation, die sinds 2005 een betrekking onderhoudt met de bakkerij, die als motto heeft: ‘We don‘t hire people to bake brownies, we bake brownies to hire people’. www.greyston.com Wat gaan robots ons brengen? Gaan robots de arbeidsmarkt verschralen of ‘m juist verrijken? Bijvoorbeeld doordat robots het werk van stratenmakers verlichten en mensen met een handicap in staat stellen passend werk te vinden? Niemand die het al weet, maar er moet wel over worden nagedacht. ‘Empowered by Robots’ is de titel van een ontwerpwedstrijd voor studenten, ontwerpers en technici over dat thema. Het is een initiatief van de gemeente Eindhoven, Start Foundation en ontwerper Koert van Mensvoort. Ideeën over banen van de toekomst voor mens én robot kunnen tot eind mei worden ingeleverd. Tijdens de Dutch Design Week (21 – 29 oktober 2017, Eindhoven) maakt ex-ondernemer Wim van der Leegte (VDL Groep) de winnaar bekend. www.empoweredbyrobots.nl 4 Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017
2X In amper een jaar tijd verdubbelde het personeelsbestand bij MamaLoes Babysjop. Van 35 naar 70 mede werkers. En dat zijn bijna allemaal mensen met een bijzonder verhaal, want dit bedrijf van sociaal ondernemer Loes Kluwen wil de wereld een beetje mooier maken; zowel voor baby’s als voor volwassenen. www.mamaloesbabysjop.nl Martijn Lopes Cardozo van Black Bear. Gevangenis uit, restaurant in Mensen met een handicap aan werk helpen? Dat is normaal. Maar mensen met een smetje omdat ze in de gevangenis hebben gezeten? Dat is andere koek. Daarom namen Karin Nijman en Klaasjan Krook ruim de tijd om hun restaurant Rebelz aan de Rotte geschikt te maken voor vrouwen die na hun detentie de kans willen krijgen zich om te scholen en een nieuwe start te maken. Ze werkten zes maanden met hun vaste team voordat de eerste ex-gedetineerde instroomde. Krook: ‘We wilden de kans van slagen zo groot mogelijk maken. Een duurzaam concept neerzetten, dat over twintig jaar nog bestaat. Dat kost voorbereidingstijd.’ Inmiddels stáát het bedrijf in Rotterdam. Drie vrouwen hebben er een leerwerkplek, de Haagse Horeca Academie geeft er ter plekke theorieles (foto). En het zou zomaar kunnen dat Rebelz 2, 3 en 4 snel volgen, want van diverse kanten zijn al panden aangeboden om het concept verder uit te rollen. www.rebelzaanderotte.nl Black Bear aast op ‘P’ van People Black Bear in Nederweert is uitverkoren als een van de vijf innovatievoorbeelden voor een circulair Nederland, aldus netwerkorganisatie De Groene Zaak. Het bedrijf wint zwarte koolstof (carbon black) uit autobanden voor hergebruik en bespaart daarmee tonnen CO2. Er is nu één fabriek (Start Foundation investeerde € 250.000,-), maar wereldwijd is er – met jaarlijks 1,5 miljard afgedankte banden – plek voor 1.200 fabrieken. De ‘P’ van Planet heeft jullie aan dacht, hoe is dat met de ‘P’ van People? Martijn Lopes Cardozo (CEO): ‘De circulaire economie gaat zorgen voor honderdduizenden nieuwe banen. Samen met Start Foundation willen we een voorbeeldrol vervullen en kijken hoe we circulaire economie en inclusieve arbeidsmarkt kunnen combineren.’ Hoe gaat dat in z’n werk? ‘Start Foundation helpt ons met haar kennis over inclusiviteit en huurt een expert in, wij brengen de circulaire kennis in. Dat alles is nog heel pril, maar samen gaan we die “inclusieve reis” maken, en hopelijk heeft de gehele circulaire sector daar wat aan.’ Staat die sector daarvoor open? ‘Zeker. Circulaire ondernemers hebben gevoel voor de “goede zaak”. Als je dan die inclusieve arbeids markt onderdeel maakt van je businessmodel, sla je twee vliegen in één klap.’ Hulp nodig van Start Foundation? Start Foundation investeert in oplossingen en innovaties om mensen voor wie het hebben van een baan niet vanzelfsprekend is, te helpen aan werk te komen of hun baan te behouden. Denk aan ouderen, niet- of laagopgeleide werknemers, werknemers met een beperking of getroebleerd verleden. Ook verstrekt de organisatie kapitaal aan bedrijven die deze medewerkers in dienst hebben of gaan nemen. Meer weten? Kijk bij innovaties of bedrijfskredieten op www.startfoundation.nl. Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017 5
Omslagverhaal Peter Broekmans Rendiz 6 Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017 Ondernemers Peter Broekmans en Vivian Kersten van Rendiz gaven Perry Bosman (met groene kraag) een baan als planner en begeleider van nieuwe medewerkers.
Daklozen bouwen huizen Meer informatie? –> Duurzaam en sociaal, dan sta je met 1-0 voor Tekst: Anka van Voorthuijsen Foto’s: Guy Offerman Eén van de adviezen die Peter Broekmans, zoon uit een ondernemersfamilie, kreeg: ‘Je moet nooit op één paard wedden.’ Dat uitgangspunt hebben hij en zijn zakelijk partner bij Rendiz, Vivian Kersten, overgenomen. Rendiz exploiteert onder meer een overdekte speeltuin, een bed and breakfast, een evenementenbureau (‘Toffe Dag’), een kinderboerderij en een lunchroom. Op acht locaties in Limburg runnen de medewerkers van Rendiz meer dan twintig verschillende bedrijfsactiviteiten. Overal werken mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. ‘We koppelen zorg aan commerciële activiteiten.’ Dus smeren de Rendiz-medewerkers de broodjes in de lunchroom bij station HorstSevenum en bouwen ze in Panningen gebruikte zeecontainers om tot compacte appartementen. C3 Living heet het bedrijf in Panningen. De afmetingen van de voormalige fabriekshal aan de rand van het Noord-Limburgse Panningen zijn waanzinnig. Geen wonder, want voorheen werden hier masten van windmolens gebouwd. Een oude zeecontainer (12,5 bij 2,5 meter) staat bijna onopvallend in een hoekje van de ruimte, zo ook een voormalige schaftwagen en een complete badkamer-unit. C3 staat voor ‘compact’ en ‘cradle-to-cradle’ (duurzaamheid). De containerappartementen hebben een eigen douche en toilet, er is ruimte voor een tweepersoonsbed, een keukentje en een zithoek. De vloerbedekking is van gerecycled materiaal, de verwarming en verlichting werken met infrarood, gevoed door zonnepanelen. Oud ijzer Zeecontainers zijn te koop voor de prijs van oud ijzer. Als de Chinese handelswaar eruit is, blijven ze leeg in Nederland achter. Prima basismateriaal voor een studio en een snelle oplossing voor een woningnoodprobleem, of het nu om studenten of om statushouders gaat. Als sociaal ondernemers zagen Kersten en Broekmans meer kansen. C3 Living kreeg MRIfinanciering van Start Foundation. Daarvoor gelden verschillende criteria. Kijk daarvoor op www.startfoundation.nl/mri In een voormalige fabriekshal werken ervaren bouwvakkers, daklozen en vluchtelingen samen aan het ombouwen van afgedankte zeecontainers tot duurzame appartementen. Rendiz biedt met ‘C3 Living’ een snelle en betaalbare huisvesting voor bijvoorbeeld statushouders. » Netwerk en kennis Peter Broekmans van Rendiz: ‘Het was een uitdaging om C3 Living gefinancierd te krijgen door een bank. Start Foundation financiert nu onze voorraad en als we die hebben verkocht, kunnen we verder. We hebben ook baat bij hun netwerk én hun kennis over het financieren van projecten. Voor C3 wezen zij ons op het bestaan van een bedrijf als de Verbinding: dat bedrijf werkt met doven, die maken kozijnen die wij nu in onze units inbouwen.’ Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017 7
Omslagverhaal Geschikte plek voor iedereen Wij focussen op resultaat én persoonlijke ontwikkeling Vivian Kersten: ‘Onze bouwploeg bestaat uit medewerkers met ervaring in de bouw en uit wat wij ‘deelnemers’ noemen, bijvoorbeeld statushouders of adres- en thuislozen.’ De deelnemers werken met behoud van uitkering en doen werkervaring op, waardoor hun kans op een baan stijgt. Ze helpen mee aan de bouw van kant-en-klare units voor het interieur van een containerappartement. Inmiddels heeft C3 Living afspraken met gemeenten en corporaties voor de levering van de appartementen. Ook is er een plan om een aantal appartementen bij elkaar te plaatsen in de nabijheid van een ziekenhuis, als zorghotel. Omdat de containers tijdelijk (maximaal tien jaar) ergens worden geplaatst, verloopt een gemeentelijke vergunningsprocedure relatief snel en makkelijk. ‘Over tien jaar kunnen we ze weghalen en weer ergens anders plaatsen.’ Gunfactor C3 Living is niet de enige partij die actief is op deze markt, maar als sociaal ondernemer heb je soms een stapje voor, merken Kersten en Broekmans. ‘Klanten gunnen ons de opdracht. Omdat we mensen met afstand tot de arbeidsmarkt inzetten, een Nederlands bedrijf zijn en duurzaam bouwen. Als je duurzaam en sociaal werkt als onderneming, dan strookt dat met het kabinetsbeleid en dan sta je bij veel Iedereen moet z’n geluk kunnen vinden, is het motto van Rendiz. Soms als medewerker met salaris, soms als vrijwilliger. Vivian Kersten: ‘We staan open voor iedereen die mee wil doen. We kijken niet op voorhand naar wat iemand in z’n rugzak heeft om de zaak vervolgens dicht te spijkeren. Stel, iemand heeft een verleden met geweld en messen. Die zal ik niet zo snel in een keuken zetten. Maar ik praat er wel over: Welk risico loop ik met jou? Waar ben je op je plek? Soms is dat aan “de voorkant”, in de bediening. Een ander werkt beter in de luwte, bij de afwasmachine.’ In de marketing staat bij Rendiz het commerciële verhaal voorop. Kersten: ‘We willen klanten trekken omdat we de lekkerste broodjes in de omgeving serveren of de perfecte locatie zijn voor een bedrijfsfeest.’ Hoe bevalt het werk bij C3 Living je? Naam: Perry Bosman (54) Functie: begeleider en planner bij C3 In dienst sinds: oktober 2016 Arbeidsbeperking: specialistische werkervaring en leeftijd ‘Ik heb als meubelmaker en als zweminstructeur gewerkt, maar werd in de crisis werkloos. Ik zorg er hier voor dat het hele proces vlekkeloos verloopt, maak de planningen. Ik merk wel dat het lastig is. Ik moet medewerkers ook echt begeleiden. Dat komt soms in de knel met de rest van het werk. Maar het is ook mooi: het is én technisch én sociaal werk.’ 8 Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017
» Open hiring Vivian Kersten en Peter Broekmans van Rendiz zouden graag experimenteren met open hiring. Ze kennen dat concept van Greyston. Het bedrijf maakt een lijst van mensen die zich aanmelden als werkkracht. Als je boven aan die lijst staat, kun je komen. Je verleden doet er niet toe: je geeft alleen je voornaam op. Voor degenen die na twee weken goed bevallen, wordt gezocht naar een vaste plek. aanbestedingen bij de overheid direct al met 1-0 voor.’ Maar sociaal ondernemen is natuurlijk ook arbeidsintensiever, zegt Kersten. ‘Wij focussen niet alleen op het commerciële resultaat, maar ook op de ontwikkeling van onze deelnemers. We willen mensen de kans bieden om te herstellen of te groeien, daar hoort veel tijd voor coaching en begeleiding bij.’ Werken met dak- en thuislozen, zoals bij de ombouw van de containers gebeurt, vraagt veel van de Rendiz-medewerkers. ‘Soms is er gerekend op vijf deelnemers, maar verschijnt er ‘s ochtends maar één. Het gebeurt weleens dat onze begeleider dan in een busje stapt en hen gaat zoeken. Maar het kan ook zijn dat er leveringsafspraken zijn met een klant en dat daar geen tijd voor is. Je kunt tegen je afnemer niet zeggen dat een order niet op tijd klaar is. Soms gaat zo’n medewerker dan snel zelf aan het werk. Mensen die bij ons in dienst zijn, moeten dat soort afwegingen kunnen maken en snel kunnen schakelen.’ Bedrijfscultuur Alle medewerkers moeten zich realiseren dat het bij Rendiz niet alleen om hun eigen vakkennis gaat, of ze nu in de horeca, bij Toffe Dag of in de bouw werken, zegt Kersten. ‘Je moet ook onze deelnemers kunnen en willen begeleiden. Onze interne bedrijfscultuur is erg belangrijk. We werken met honderd mensen, die moeten er allemaal achterstaan wat we hier doen. Want een deelnemer moet bij iedereen terechtkunnen.’ C3 geeft een groep mensen de kans om werkervaring op te doen en biedt zo hopelijk een opstapje naar een ander leven, zegt Broekmans. ‘Zo’n project verkleint hun afstand tot de arbeidsmarkt. Statushouders integreren hierdoor hopelijk wat meer in de samenleving.’ Iedereen verdient een kans, vindt Kersten, een cv zegt niet alles. Ook betaalde medewerkers komen soms binnen met een afstand tot de arbeidsmarkt, zoals Perry Bosman. ‘Een voormalige zweminstructeur blijkt een prima planner en begeleider voor ons.’ Nu staan er in de hal nog slechts een paar containers in diverse stadia van afbouw, maar Kersten en Broekmans denken dat een productie van 250 appartementen per jaar mogelijk is. ‘We zitten hier natuurlijk vlak bij Duitsland, daar is veel behoefte aan dit concept.’ Rendiz wordt wellicht ook zelf actief als verhuurder, overwegen de beide initiatiefnemers. ‘Start Foundation wees ons op het belang van een inclusieve prijs. Een deel van de toekomstige bewoners van zulke appartementen kan misschien slecht met een budget omgaan. Dan is het een goed idee om een all-inprijs te hebben voor een omgebouwde container.’ Budget nodig ‘Rendiz wil mensen een kans geven, maar daar hoort wel geld bij’, zegt Peter Broekmans. ‘Mensen die via het UWV komen, krijgen budget mee. In de GGZ ook. En er is natuurlijk begeleiding nodig, die coaches kosten ook geld.’ Het vergt veel uitzoekwerk en overleg met allerlei instanties om de financiering van alle projecten rond te krijgen. Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017 9
Overheid en beleid De stelling –> ‘ Het verbod om arbeidsbeperkingen van werkzoekenden te registreren, maakt werk vinden lastiger.’ Tekst: Hans Horsten Illustratie: Idris van Heffen Het registreren van een arbeidsbeperking is vanuit privacyoogpunt uit den boze. Maar verkleint het vasthouden aan dat principe niet ook de kansen op een baan voor groepen kwetsbare werkzoekenden? Stigma Yuri Starrenburg is bestuurder van PSONederland. ‘Waarom zouden we privacybescherming collectief willen afschaffen? Het risico van het registreren van beperkingen is dat je mensen stigmatiseert. Ik ben zelf van Joodse herkomst, het idee dat er een J in je paspoort staat zoals in de Tweede Wereldoorlog gebeurde, is afschuwelijk. Als iemand zelf zijn beperking wil laten registreren, is dat prima, maar ik zou altijd de kwaliteiten en capaciteiten centraal stellen. Een visueel gehandicapte, bijvoorbeeld, beschikt doorgaans over een sterker geheugen en is daardoor uitstekend geschikt voor bepaalde functies. Er zou een formulier moeten zijn waarop je zelf zulke skills kunt aanvinken. Dan kom je ook tegemoet aan de wensen van werkgevers, want die selecteren hun personeel het liefst op de sterke punten die ze hebben.’ Persoonlijk contact Renate Westdijk is eigenaar van Enwestdijk, een HRM-bureau. ‘Je krijgt geen enkele werkgever enthousiast als je beschrijft wat iemand niet kan. Laat daarom nadrukkelijk de sterke punten en talenten van zo’n persoon uitkomen. En geef heel goed aan wat een persoon nodig heeft om goed te kunnen functioneren, bijvoorbeeld een braillebord of rolstoeltoegankelijkheid. Overigens zijn UWV en gemeenten al bezig in die richting door middel van klantprofielen voor de Kandidatenverkenner. Maar of er een echte klik is tussen werkgever en werknemer, blijkt pas bij persoonlijk contact. UWV en gemeenten hebben de dienstverlening aan werkgevers nog onvoldoende op orde. Dan komt een werkgever met een vacature voor een persoon die binnen de banenafspraak valt, en krijgt hij te horen: zo iemand hebben we niet. Dat is onbestaanbaar.’ 10 Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017
Openheid Verbeteringen Jan van Dijk is stagecoördinator praktijkonderwijs ‘Mijn School’ in Harderwijk. ‘Wij hebben altijd veel informatie uitgewisseld met de werkgevers waar leerlingen via het UWV aan het werk konden. De leerlingen en hun ouders vroegen we daar van tevoren goedkeuring voor. Het UWV zou het ook op deze manier kunnen aanpakken, dan ondervang je ook de privacybedreiging. Ik denk dat het vooral belangrijk is dat je een goed contact hebt met werkgevers in je regio. Uit de meeste stages komt voor onze doelgroepen vast werk voort, al dan niet gesubsidieerd. De transparantie op de arbeidsmarkt kan beter. Veel bedrijven weten niet eens dat het UWV een servicepunt voor werkgevers heeft. Ook merken we dat sociale diensten bij de uitvoering van de Participatiewet vaak proberen het wiel opnieuw uit te vinden.’ Guusje Dolsma is plaatsvervangend directeur sociale zaken van VNO-NCW en MKB-Nederland. ‘Bedrijven zijn hard bezig om die speciale doelgroepen aan te nemen. Dan is het nodig dat ze zicht hebben op wat deze mensen wel en niet kunnen. Het is toch gek dat je bewust kwetsbare werkzoekenden een echte werkplek wilt geven en dat je dan niet mag vragen wat iemands beperking is. In die zin zit die gebrekkige registratie bij UWV en gemeenten ons wel in de weg. Vooral ook omdat het om flinke investeringen voor een werkgever kan gaan. Je moet voorkomen dat een sollicitatie op een teleurstelling uitloopt, doordat de kennis over en weer tekortschiet. Wetgeving rond privacy is een zaak van de landelijke politiek, maar in de uitwerking kun je veel leren van praktijkervaringen. Veel van de mensen om wie het gaat, zijn bij tal van instanties bekend. Door het bundelen van die informatie kom je al een heel eind. Maar verbeteringen op dit punt zijn nog keihard nodig.’ Volgende keer De stelling in het volgende nummer van Baanbreker: ‘De overheid moet strenger controleren op werkgevers die sollicitanten discrimineren.’ Een sollicitatiebrief met een exotische naam eronder belandt sneller dan andere in de prullenbak. Ondanks diverse debatten en onderzoeken blijkt discriminatie op de arbeidsmarkt moeilijk uit te roeien. De politiek luidt nu de noodklok: overheid en arbeidsinspectie moeten discriminerende werkgevers harder aanpakken. Maar is dat wel het goede antwoord op deze misstand? Reageren op deze stelling? Mail naar: baanbreker@startfoundation.nl Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017 11
Samen werken Samen werk zoeken voor iedereen In het tweeduizend inwoners tellende Westerhoven staat niemand aan de kant. Tientallen ondernemers voorkomen werkloosheid door werk te bieden aan dorpsgenoten met afstand tot de arbeidsmarkt. ‘Wij zorgen hier voor elkaar.’ Tekst: Annemarie Geleijnse Foto’s: Bert Jansen ‘Ik kan nooit meer het dak op.’ Dat realiseert Gerard van Poppel zich als hij in december 2013 bijkomt uit een twee weken durende coma. Hij werkt bij Luxlight als monteur en plaatst dakramen. Wat begon met een dikke knie na een val van de fiets, eindigde in een nachtmerrie. Helse pijn, gillende sirenes. Een bloedvergiftiging door een streptokokkenbacterie die zijn kniegewricht wegvreet, wondroos, BMRO-infectie. Kantje boord. Hij vertelt het geëmotioneerd. Wat hem ook raakt, is de vanzelfsprekende zoals hij ‘gewoon’ weer welkom is op het werk, met zijn scootmobiel, voor een bakkie koffie en later, als het wat beter gaat, om te kijken wat hij nog wél kan doen. Geen WIA na twee jaar revalideren, maar fulltime aan de slag als productiemedewerker. Jij blijft gewoon hier, stond van meet af aan vast voor zijn werkgever Pieter Bax. Als je buurman werk zoekt, hulpvaardigheid in het dorp. Zo’n dertig vrienden en collega’s verbouwden in een week tijd zijn badkamer, zodat hij vier maanden na het ongeval gewoon naar huis kon. Gewoon. Net denk je wat harder mee Twintig werkgroepen Een sprekender voorbeeld van hoe ze in Westerhoven voor elkaar zorgen, is haast niet denkbaar. En het is precies dát wat, aangejaagd door de pech van Gerard, inmiddels is geformaliseerd in de stichting WIJ WEsterhoven. De stichting wil ervoor zorgen dat er voor iedereen in het dorp ruimte is om te wonen, werken en leven. Twintig werkgroepen zijn aan de slag, waaronder de werkgroep Werk. In december tekenden 24 ondernemers een intentieverklaring waarin ze toezeggen ‘actief mee te willen werken om dorpsgenoten aan werk te helpen’. Bax: ‘Wij zijn doeners.’ Het maakte indruk op organisatiecoach Mirjam Broeders. ‘Als ze in Westerhoven » Meer weten? –> Kijk op de website of Facebookpagina van stichting WIJ WEsterhoven: www.wijwesterhoven.nl www.facebook.com/wijwesterhoven Alle werklozen een brief De werkgroep Werk stuurde de 75 uitkeringsgerechtigden van het dorp een brief en liet op de Facebook-pagina van WIJ WEsterhoven weten dat ze kunnen helpen met het zoeken naar werk. Daarop meldden zich 25 kandidaten, met wie Broeders en Van Kruijsdijk sollicitatiegesprekken voerden. Profielen van de kandidaten werden rondgestuurd naar de aangesloten ondernemers in het dorp. Vier kandidaten (uit de bijstand en de WW) zijn inmiddels dicht bij een plaatsing. 12 Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017
Ondernemer Pieter Bax (bovenin) is initiatief nemer van de stichting WIJ WEsterhoven. Zelf standige HRM-adviseur Angelique van Kruijsdijk (links) en organisatiecoach Mirjam Broeders doen de praktische kant van het werk zoeken voor werklozen. Gerard van Poppel is de werknemer met wie het allemaal begon: vrienden en collega’s hielpen hem na een ernstig ongeluk weer op de been. Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017 13
Samen werken Wat betekent wonen en werken in Westerhoven voor jou? Naam: Gerard van Poppel (48) Functie: monteur, nu productiemedewerker Luxlight In dienst sinds: 2005 Arbeidsbeperking: knieprobleem ‘Dat Pieter me tijdens mijn ziekte direct zei dat ik hoe dan ook bij Luxlight kon blijven werken, gaf veel rust. Ik kon rustig opbouwen. Na twee jaar revalideren ben ik weer fulltime aan de slag. Het dak kan ik nooit meer op, maar het is fijn om weer een bijdrage te leveren. Ik kan weer gewoon meedoen. Alles is weer normaal.’ zeggen dat het lukt, dan lukt het ook.’ Samen met zelfstandig HRM-adviseur Angelique van Kruijsdijk houdt ze zich concreet bezig met het helpen van dorpelingen aan werk. Ze zoeken mee (zie kader) en ze voeren gesprekken met instanties die zich in een breder verband binnen de Kempen bezighouden met dorpelingen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Want de regels moeten soms wat worden ‘omgebogen’ om dingen voor elkaar te krijgen. MKB’er verwachten.’ Uit welke potjes dat gaat, interesseert de aanpakkers uit Westerhoven niet. De gemeente staat garant. Voor een deel neemt de stichting het werk van de overheid over. Onbetaald, uit ‘sociale bewogenheid’ en omdat ze er nu eenmaal van zijn overtuigd dat hun lokale aanpak beter werkt. Van Kruijsdijk: ‘We kennen elkaar hier allemaal. Als het om je buurman gaat die werk zoekt, is de bereidheid net wat groter om mee te denken of in je eigen netwerk mee te zoeken. De lokale verbinding is onze kracht.’ Dertig vrienden en collega’s verbouwden snel de badkamer Gemeente garant En dus sloot de stichting een convenant met Kempen Plus, waarin ISD de Kempen (sociale dienst), WVK (uitvoerder participatiewet) en UWV verenigd zijn, en met de gemeente Bergeijk. Bax: ‘Wij genereren werk, zij nemen de mensen in dienst en detacheren ze bij ons. En zij zorgen ook voor de coaching. Want dat kun je niet van een Welzijn Ondertussen bruist het - geïnspireerd door het voorbeeld van Mondragón (zie kader) - van de plannen om dorpsgenoten met een arbeidsbeperking in het eigen dorp aan werk te helpen. Motivatie: het welzijn van de mens. Gerard zou er met een arbeidsongeschiktheidsuitkering slechts 200 euro op zijn achteruitgegaan. Werkgever Bax: ‘Maar was hij daar gelukkig van geworden? Werk gaat over meer dan inkomen, het gaat om wie je bent. Werken is Gerards lust en zijn leven. Dus moeten we linksom of rechtsom met elkaar regelen dat hij mee kan blijven doen. Dat beetje verlies in productiviteit: daar vallen wij als bedrijf echt niet van om.’ Inspiratiebron Mondragón In het in het Spaanse Baskenland gelegen Mondragón (22.000 inwoners) werkt het overgrote deel van de bevolking in een van de meer dan honderd coöperaties van de Mondragón Groep. Winst is een middel tot voortbestaan en geen doel. Medewerkers worden nooit ontslagen, hooguit overgeplaatst. Pieter Bax ging op studiereis naar Mondragón en raakte geïnspireerd door het gedachtegoed van solidariteit en zelfredzaamheid. ‘Ondernemen doe je samen. En daarin mag iedereen meedoen. Ook die dorpeling met een afstand tot de arbeidsmarkt.’ 14 Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017 »
Toppers Samen werken ‘Ik wilde iets met Rosalynn’ Naam: Ger Erades (50) Functie: directeur bij ProgramIT ‘Met Rosalynn kwam een enorme hoeveelheid talent binnen. Ze is superslim, technisch heel goed en neemt stoere beslissingen in haar leven. Maar door die beslissingen zou detacheren wel lastig worden. Klanten willen gewoon dat je er bent, en niet steeds naar afspraken in het ziekenhuis. Na de operatie tot vrouw zal Rosalynn ook nog een week of tien uit de running zijn. Dus daar voorzag ik gedoe. Maar ik wist vanaf het begin: ik wil iets met Rosalynn. Toen kwam ik op dat lesgeven. En het blijkt haar te liggen. Ze durft voor een groep te staan, krijgt de mensen mee. Hoe trouwer je aan jezelf bent, hoe meer energie je in je werk stopt. Dat doet Rosalynn ten volle.’ Verder lezen –> Tekst: Marion Rhoen Foto: Hugo de Jong Op www.startfoundation.nl/ toppers staat een uitgebreide versie van dit artikel. Een gedegen scholing in diverse programmeertalen plus praktijkervaring: met zo’n traject helpt ProgramIT mensen aan een baan. Rosalynn Hardy maakte er een vliegende start, en nu wil directeur Ger Erades haar niet meer kwijt. ‘Mensen verder helpen maakt me blij’ Naam: Rosalynn Hardy (44) Functie: docente bij ProgramIT ‘Mijn baan in de radiotechniek hield op en ik wilde overstappen naar softwareontwikkeling. Dan moest ik wel mijn tien jaar oude kennis up-to-date brengen én werkervaring opdoen. Want op dat laatste bleven mijn sollicitaties hangen. Bij ProgramIT kon ik allebei. Na een interne opleiding ga je bij een klant aan de slag. Alleen: als transgender speelde mijn transitieproces mee. Daardoor zou ik veel afwezig zijn, en werd detacheren lastig. Toen vroeg Ger: wil je bij ons lesgeven? Tijdens de opleiding had ik dat al een beetje gedaan, dat beviel me. Mensen verder helpen maakt me blij. Dus word ik opgeleid tot docente. Een heel andere carrière dan ik een jaar geleden dacht en daar heb ik geen spijt van.’ Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017 15
Overheid en beleid Meer weten? –> ‘ De arbeidsverhoudingen zijn losgeslagen’ De tweedeling op de arbeidsmarkt wordt steeds schrijnender. Aan de ene kant werknemers in vaste dienst en succesvolle zzp’ers, aan de andere kant mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Zo kan het niet langer, vindt Doekle Terpstra. Tekst: Marjan Agerbeek Foto: Michiel Heerkens De uitkomsten van de Sociale Hackaton van 11 en 12 februari zijn na te lezen op www.startfoundation.nl/ socialehackathon. Doekle Terpstra, een ervaren bestuurder, uitte zijn hartenkreet vorig jaar in de Volkskrant: Er staan teveel mensen aan de kant; iedereen moet door werk een rol van betekenis kunnen vervullen in de samenleving. En dat kan ook, schreef Terpstra, als we op een andere manier met elkaar omgaan. Er is een nieuw ‘sociaal contract’ nodig. `Een wát?’, vragen we hem aan de vooravond van een nieuwe uitdaging: per 1 februari is hij voorzitter geworden van brancheorganisatie Uneto-VNI. Terpstra: ‘Je moet je bij een sociaal contract geen document voorstellen. Het gaat om een ongeschreven afspraak over hoe we de samenleving organiseren. Vroeger zorgde het maatschappelijk middenveld, bestaande uit werkgevers en werknemers, voor sociale ordening. Zij bedachten samen hoe de samenleving het beste kon worden ingericht, met solidariteit als uitgangspunt. De overheid goot de afspraken vervolgens in wet- en regelgeving.’ Opportunistische trekjes ‘Maar nu is dat maatschappelijk middenveld, mede door de crisis, minder sterk. De aanhang van de bonden is gekrompen. Bedrijven hebben de afgelopen jaren voor hun continuïteit gevochten en zijn minder toegekomen aan hun maatschappelijke rol. Gevolg: steeds meer zzp’ers, flexwerkers en mensen met afstand tot de arbeidsmarkt hebben moeite aan voldoende inkomen of een baan te komen. De arbeidsverhoudingen hebben opportunistische trekjes gekregen. De arbeidsmarkt is individualistischer. Dat is prima voor wie daarin mee kan komen, maar kwetsbaren dreigen steeds kwetsbaarder te worden.’ Vroeger zorgde het middenveld voor sociale ordening ‘De vraag is nu,’ aldus Terpstra, ‘hoe komen we weer tot een waardensamenleving? Ik ontzeg bedrijven hun winsten niet, die zijn nodig. Maar moet dat gepaard gaan met grote aantallen flexcontracten, alles in het teken van hoe je mensen maar makkelijk kunt ontslaan? Ik geloof niet in dat model. En ik ben op zoek naar antwoorden. Mijn broer is daarbij mijn stimulans. Hij heeft een ongeluk gehad, waardoor hij moeilijk in de maatschappij kan functioneren. Ik 16 Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017
Doekle Terpstra Doekle Terpstra is voorzitter van Uneto-VNI, de ondernemersorganisatie voor de installatiebranche en de technische detailhandel. Daarvoor was hij onder meer voorzitter van de CNV en bestuursvoorzitter van Hogeschool InHolland. Terpstra mengt zich graag in het maatschappelijk debat. Hij ageerde tegen de denkbeelden van Geert Wilders en pleit nu voor een forse, op inclusiviteit gerichte verandering van de arbeidsverhoudingen. ben bevoorrecht, heb een goede opleiding en mooie banen. Hij is kwetsbaar en wordt gemangeld onder de molenstenen van exclusiviteit. We moeten nadenken hoe we weer tot inclusiviteit kunnen komen.’ Brede discussie Terpstra is niet de enige die een radicale aanpak van de arbeidsmarkt nodig vindt. Jos Verhoeven, directeur van Start Foundation, en Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt in Tilburg, hielden vorig jaar een pleidooi voor een ‘parallelle economie’: de oprichting van een tweede economie waarin banen worden gemaakt voor mensen die (tijdelijk) niet kunnen meekomen op de reguliere arbeidsmarkt. Een jaar eerder timmerde Verhoeven al aan de weg met ‘Valuenomics’, een investeringsfilosofie aan de hand van waarden, waarbij niet alleen naar winst wordt gekeken, maar bijvoorbeeld ook naar sociale prestaties. SCP-directeur Kim Putters gaf in de Willem Dreeslezing november vorig jaar aan zich ook zorgen te maken over de inrichting van de samenleving. Ook hij ging in op de noodzaak van een nieuw sociaal contract, waarbij hij de ontwikkelingen wat breder bekijkt en naast de tweedeling op de arbeidsmarkt ook die op politiek vlak meeneemt. Kortom: er is een voedingsbodem voor een brede discussie over de inrichting van de samenleving, bedacht Doekle Terpstra. Daarom is hij samen met Nyenrode Business Universiteit initiatiefnemer van de Sociale Hackaton, die met steun van Start Foundation op 11 en 12 februari werd gehouden. Vijftig jonge denkers gingen daar met elkaar in gesprek over een nieuw scenario voor de samenleving, met inclusiviteit als uitgangspunt. De start van, wat Terpstra hoopt, een brede maatschappelijke discussie. Aanjager ‘Maar met de inhoud wil ik me niet bemoeien. Ik vind dit thema belangrijk, heb graag de rol van aanjager op mij genomen, de ideeën en de uitwerking laat ik over aan anderen die op dit vlak veel meer weten dan ik. Maar zou het niet mooi zijn als we met z’n allen zouden beslissen wat voor land we willen worden en dat we daarvoor dan met z’n allen gáán. Bijvoorbeeld Nederland op nummer 1 in de wereld op het gebied van duurzaamheid. Daar hoort inclusiviteit bij. Ik ga daar bij Uneto-VNI in ieder geval voor pleiten. Ik ben ervan overtuigd dat we in Nederland de trekkracht hebben om een dergelijke koppositie in de wereld te realiseren.’ Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017 17
Volgens Van Gaal Kosten en baten Falen hoort erbij Tekst: Annemarie van Gaal Illustratie: Idris van Heffen Iedere maand opnieuw gaan vele honderden bedrijven failliet in Nederland. De ondernemers die het treft, krijgen zelden de kans om opnieuw te beginnen. Ze zijn voor eens en altijd ongeschikt, zo luidt het vooroordeel. Met onze typisch calvinistische houding zijn we snel in het veroordelen van ondernemers die een verkeerde inschatting hebben gemaakt of een foute richting hebben gekozen. Veel Nederlanders vinden ‘gefaalde’ ondernemers ongeschikt om weer iets nieuws te beginnen. Maar daarmee belemmeren we de potentie van een heel belangrijke groep ondernemers. Falen is namelijk oké. Cruyff Een paar jaar geleden sprak ik Johan Cruyff over voetbal, en ik vroeg hem waarom zoveel Nederlanders genieten van deze sport en ondanks balverlies en missers sporters aanbidden. Cruyff antwoordde: ‘Voetbal is een moeilijkheidssport: de kans op fouten is groot ... dus de kans op falen is klein’. Daar zit wat in, natuurlijk. Maar de kans op fouten voor ondernemers is óók groot. Waarom is de kans op falen voor een sporter klein en voor een ondernemer groot? Om in de woorden van Cruyff te blijven: Ondernemerschap is ook een moeilijkheidssport. Net als bij voetbal is de kans op fouten groot. Maar waarom is de kans op falen dan niet, net als bij voetbal, klein? Falen brengt ervaring. Als je nooit hebt gefaald, weet je ook niet hoe het voelt om een grote fout te maken. Theorie vergeet je, maar ervaringen nooit meer. Laten we dus het ondernemersfalen verheffen tot iets positiefs. Ander label Als we beginnen om het label ‘gefaald’ te veranderen in ‘ervaren’, zijn we al aardig op weg. Je hebt als ondernemer namelijk niet gefaald, je bent alleen een ervaring rijker. Annemarie van Gaal is ondernemer, investeerder en bestuurslid van Start Foundation. Ze zet zich in voor armoedebestrijding en bewustwording in financiële zaken. 18 Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017
Samen werken Vijf vragen 1. Wat doet u voor mensen met een arbeids beperking? ‘Goed naar hen luisteren en kijken of er aanpassingen op de werkplek nodig zijn. Ik heb zelf ook een beperking en kan me daarom goed in deze medewerkers verplaatsen. Maar het wegnemen van belemmeringen moet niet financieel onaantrekkelijk worden. We zijn geen sinterklaas en blijven in eerste instantie een commercieel bedrijf.’ 2. Wat is uw drijfveer om zich voor deze mensen in te zetten? ‘Heel simpel: het zal je kind maar zijn. We moeten met zijn allen door de tijd zien heen te komen. Bovendien: geen betere therapie voor mensen dan arbeid. Ook geeft het veel bevrediging. Degene die de hulp verleent, is soms nog meer geholpen dan degene die hulp ontvangt.’ 3. ‘Helpen is vaak fijner dan hulp ontvangen.’ Henk Visscher is directeur van Visscher Autogroep, gevestigd in Midden-Nederland. Hij heeft ruim honderd mensen in dienst, onder wie tien met een arbeidsbeperking. Tekst: Hans Horsten Foto: Matt Donker Zijn er ondernemers die u bewondert? ‘Wim van der Leegte van VDL. Maar ik zou breder willen kijken: iedereen die naar zijn mogelijkheden werkt en presteert, is bewonderenswaardig. Soms verdient de nummer tien op de 100 meter sprint meer onze bewondering dan de winnaar.’ 4. Bent u inclusief ondernemen nooit eens zat? ‘Nee, het blijft een uitdaging. Maar het is wel belangrijk dat je gelijkgestemden onder je personeel hebt. Anders komen mensen met een arbeidsbeperking terecht in een omgeving waar ze niet gewenst zijn, en dat is vervelend om mee te maken. Laatst nam mijn aftersale manager zelf een jongen met autisme als stagiair aan. Die maakte een grote per soonlijke groei door tijdens zijn stage. Dat is mooi om te zien.’ 5. Wat doet u als u niet bezig bent met ondernemen? ‘Ik ben bestuurlijk actief binnen VNO-NCW, Kinderopvang, Stichting Pavijen en de kerk. Ik ben niet gelovig, maar ik hecht wel aan tradities. En ik heb een mooie collectie oldtimers. Mijn favoriet is een Peugeot 404 cabrio uit 1959, zo’n auto waarin inspecteur Columbo in de gelijknamige tv-serie rondrijdt. Die Peugeot heeft emotionele waarde. Mijn dochter is erin getrouwd en mijn vrouw en ik gebruiken hem voor tochtjes naar Frankrijk. We toeren dan door een prachtig land schap en luisteren naar mooie muziek. Dan voel ik me gelukkig.’ De Normaalste Zaak Visscher Autogroep is aangesloten bij De Normaalste Zaak, een mede door Start Foundation geïni tieerd netwerk van onder nemers die het ‘de normaalste zaak’ vinden dat iedereen de kans krijgt om naar vermogen deel te nemen aan de arbeidsmarkt. Meer informatie: www.denormaalstezaak.nl Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017 19
Goed geregeld! Martijn van Es (rechts), teamleider beheer en onderhoud bij Strukton, begeleidde Chailandra Ramautar naar een vaste baan. De screening van kandidaten is een belangrijk proces 20 Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017
Meer weten? –> Socialreturnverplichting? Uitbesteden! Papierwerk, regelgeving en werving: de socialreturnverplichting bij een overheidsopdracht kost vaak hoofdbrekens. Het hele traject uitbesteden kan een rendabele én duurzame optie zijn. Tekst: Rineke van Houten Foto’s: John Dijkgraaf Bij overheidsaanbestedingen boven een bepaald bedrag staat in het contract dat er bij de uitvoering van de opdracht ook mensen moeten worden ingezet met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dat heet social return. Vaak gaat het om vijf procent van de opdrachtsom. Een bedrijf dat de afspraak niet nakomt, riskeert een boete. Maar hoe kom je aan de juiste werkkrachten en hoe werk je je door het woud aan regelgeving heen? Vooral grote bedrijven, met werk verspreid over verschillende gemeenten, vinden het lastig invulling te geven aan de socialreturnparagraaf. ‘De regelgeving kan per gemeente verschillen’, zegt Martijn van Es, teamleider beheer en onderhoud bij Strukton. ‘Daarnaast brengt het inhuren van mensen uit deze doelgroep veel administratie met zich mee.’ Toen een van de onderdelen van Strukton twee jaar geleden een onderhoudscontract kreeg voor Rijksvastgoedbedrijf in Den Haag, kwam Van Es voor de socialreturnverplichting uit bij de sociale firma GreenFox Social Return. GreenFox Social Return werft en selecteert langdurig werklozen en detacheert ze bij grote opdrachtgevers in het kader van hun socialreturnverplichting. Zo kunnen bedrijven ervaring opdoen met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Aantrekkelijk voor Strukton was dat GreenFox ook de loonkosten, administratieve taken, begeleiding en monitoring overneemt. Bovendien liggen alle risico’s bij GreenFox. Bevalt een werknemer niet? Dan volgt er geen factuur. Renzo Deurloo van GreenFox: ‘Wij willen de drempel zo laag mogelijk maken. Bedrijven willen mensen die aan de kant staan, een kans bieden. Het is aan GreenFox om te bewijzen dat ze het kunnen.’ Financiële risico’s Omdat het risico bij GreenFox ligt, is er voor Deurloo en zijn collega’s de prikkel alles te doen om uitval te voorkomen. ‘De screening van kandidaten is een belangrijk proces. De cv’s die wij in handen krijgen, zijn niet denderend. Ze komen niet voor niets uit die ene kaartenbak. Mensen die drie jaar niet hebben gewerkt, komen vaak bij ons terecht.’ Om te beginnen ‘vertaalt’ GreenFox een cv van zwak naar sterk. Deurloo: ‘Autisme » Het TNO-rapport Handleiding social return bouw & infra helpt u bij de eerste stappen op het gebied van social return. Zoek op TNO en Handleiding social return voor opdrachtnemers in de bouw en infra. Een intermediair kiezen Het aantal intermediairs dat diensten aanbiedt om aan social return te kunnen doen, groeit. Let bij het kiezen op de volgende punten: • ontzorgen (administratie en organisatie) • kennis van subsidieregelingen • een vaste contactpersoon • kennis van uw branche • begeleiding van kandidaten • kunnen regelen van scholing of aanleren basisvaardigheden Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017 21
Goed geregeld! Werkgevers werken samen betekent bij ons: sterk in repeterend werk. Langdurig werkloos: dubbel gemotiveerd.’ De kandidaten krijgen training in bijvoorbeeld presentatietechniek en omgangsvormen. Rendabel De complete ontzorging wordt doorberekend in de uurprijs die Strukton voor de werknemer medewerker voor in te zetten, die je daarmee tegelijkertijd aan werk helpt. Tenslotte laat een directeur zijn brieven ook over aan een secretaresse.’ Het is persoonlijk maatwerk, beaamt Martijn van Es van Strukton. ‘GreenFox kent onze bedrijfscultuur en weet wat we willen. Soms zeggen ze: We hebben een kandidaat, maar we twijfelen. Zou je nog eens met hem kunnen praten?’ Langdurig werkloos betekent: dubbel gemotiveerd betaalt. Is het daarmee geen dure oplossing voor een socialreturnprobleem? Nee, zegt Martijn van Es. ‘Het is zelfs goedkoper.’ Dat komt omdat GreenFox in overleg met de klant werkzaamheden selecteert die bij de capaciteiten van de medewerkers passen. Deurloo: ‘Het vervangen van filters in luchtbehandelingskasten kun je laten doen door een storingsmonteur, maar het is goedkoper daar een lager opgeleide Doorstromen Het doel van GreenFox, dat zestig mensen in dienst heeft, is zo veel mogelijk werkzoekenden aan een vaste baan te helpen. ‘Ze moeten doorstromen. Anders blijft hun positie op de arbeidsmarkt kwetsbaar’, zegt Deurloo. Om hun kansen te verbeteren, zorgt GreenFox ervoor dat ze worden geschoold of een onderbroken opleiding kunnen afmaken. Teamleider Van Es zegt eerlijk dat de werknemers die via GreenFox komen, niet zonder persoonlijke begeleiding kunnen. ‘Opbellen als ze te laat zijn, een kopje koffie drinken als je ziet dat het moeilijk is, even apart nemen als iets niet lukt. Die investering moet je zelf doen. Maar daar krijg je zeer gemotiveerde medewerkers voor terug, een visitekaartje voor je bedrijf.’ « In de regio Eindhoven werken werkgevers sinds anderhalf jaar samen in Stichting Collectief040. Het doel: elkaar helpen bij de invulling van de socialreturnverplichting. In het eigen netwerk worden kandidaten voor vacatures gezocht. Er is ondersteuning in juridische zaken, bij het behalen van een PSO-keurmerk en bij subsidieaanvragen. Via het collectief subsidieert de gemeente Eindhoven bijscholing van werkmeesters, zodat zij kunnen omgaan met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Collectief040 is ontstaan vanuit Springplank040, een initiatief om dak- en thuislozen weer aan het werk te helpen. Wat heeft Strukton jou gebracht? Naam: Chailandra Ramautar Functie: onderhoudsmonteur In dienst sinds: januari 2017 Arbeidsbeperking: was langdurig werkloos ‘Ik was 19 toen ik stopte met mijn mbo-2-opleiding, mijn vader overleed. Er volgde een lange periode waarin ik werkte met behoud van uitkering. Via GreenFox kreeg ik een contract en een kans bij Strukton en sinds januari ben ik daar in vaste dienst. Ik studeer weer en wil door naar mbo-3. Mijn vader zou trots geweest zijn. Ik ben ook trots op mezelf.’ 22 Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017
Lieve Sahar, –> Samen met onze HRM-afdeling willen we een proef doen om te zien of we meer diversiteit in ons personeelsbestand kunnen krijgen. Hoe kunnen we dat aanpakken? Henri J. te A Beste Henri, Eigenlijk is het klassieke solliciteren een vreemd proces. Dat begint al met de selectie van gegadigden. Bij het bestuderen van een brief met bijgevoegd cv spelen de vooroordelen meteen al mee. Is het een man of vrouw? Hoe oud is die persoon? Wat is iemands achternaam? Waar woont iemand? Uit divers onderzoek blijkt dat bij personeelsselectie naar een kandidaat wordt gekeken vanuit de organisatiecultuur van een bedrijf. Elke brief die daar niet in lijkt te passen, wordt terzijde gelegd. Vervolgens vinden er gesprekken plaats met kandidaten over het werk dat moet worden gedaan. Hoe beter de sollicitant kan praten, des te meer kans maakt hij of zij. Terwijl in veel beroepen ‘goed kunnen praten’ nauwelijks een rol speelt in de functie. Anoniem solliciteren in de voorselectie kan helpen. Bij Greyston Bakery in New York doen ze het heel anders. Daar werken ze met open sollicitaties. Wie werk zoekt, zet zijn naam op een lijst en wordt opgeroepen zodra er een vacature is. De sollicitant gaat aan de slag en na een paar weken vindt het contactgesprek plaats, als beide partijen tevreden zijn, natuurlijk. De ervaring wijst uit dat deze aanpak zeer goed uitwerkt voor mensen die normaliter weinig kans maken op een baan. Zeker als de werkgever serieus bereid is mee te denken over het wegnemen van eventuele drempels in het werk. Zou die aanpak ook in Nederland kunnen werken? Dat gaan we bij Start Foundation de komende tijd onderzoeken. Lieve groeten, Sahar Ook een vraag? Sahar Mokamel werkt sinds 2011 bij Start Foundation. Heeft u een vraag aan Start Foundation? Mail naar baanbreker@startfoundation.nl en u krijgt zo spoedig mogelijk antwoord. Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017 23
Niet te geloven! Goed geregeld Werk zien in een hagelbui Tekst: Marjan Agerbeek Illustratie: Idris van Heffen Mark Michels bracht zijn door hagel beschadigde auto naar de garage en kwam thuis met een baan. Oftewel: hoe je met een beetje durf het geluk kunt afdwingen. We schrijven 23 juni 2016. Voormalig taxichauffeur Mark Michels (29) zit ruim twee maanden zonder werk. Ineens begint het enorm te hagelen in Dommelen, Zuidoost-Brabant. Hagelstenen zo groot als tennisballen richten veel schade aan. Zo ook aan de auto van Mark, die er aan de buitenkant ineens uitziet als een maanlandschap. Gelukkig is Mark goed verzekerd, dus hij brengt zijn auto met een gerust hart naar Bekkers Autoschade. En hij is niet de enige die dat doet. Als hij een paar weken later terugkomt, heeft Bekkers zowaar een Hagelcentrum opgezet om alle schadegevallen snel en goed te kunnen afhandelen. Uitdeuker Dat brengt Mark op een idee. Hij stapt op de filiaalmanager af en vraagt of hij in de leer mag komen als restyler, oftewel ‘uitdeuker’. De filiaalmanager legt uit dat uitdeuken niet zo gemakkelijk is als het lijkt, dat vergt jaren oefening. Maar hij is wel gecharmeerd van de enthousiaste Mark, die meteen heeft gezegd dat hij een vorm van autisme heeft. Of Mark er misschien voor voelt om op kantoor hagelcalculaties in de computer te zetten? Mark vindt het prima en de filiaalmanager belooft hem snel te bellen. Op gesprek Al na een paar dagen hoort Mark dat hij op gesprek mag komen. Daar komt hij goed doorheen, en hij mag meteen een paar dagen komen meelopen. Ook dat gaat goed, en hij krijgt een proefplaatsing aangeboden, dat is werken met behoud van Wajong-uitkering. In september wordt het weer even spannend voor Mark, want dan wordt zijn werk geëvalueerd. De collega’s weten dan al van zijn autisme, dat heeft Mark hun zelf verteld. Maar er is geen reden tot zorg, Mark heeft goed gewerkt en krijgt een halfjaarcontract. Daar is hij blij mee. ‘Bekkers is een heel fijne werkgever. Ik werk 4,5 dag per week, dat geeft structuur. Als taxichauffeur had ik dat niet, ik wist nooit wanneer ik nodig was. Ik hoop maar dat ik in maart een nieuw contract krijg.’ Een paar weken later blijkt dat Mark inderdaad een nieuw contract heeft gekregen. Kent u ook een Niet-te-geloven kwestie? Laat het ons weten! Mail naar baanbreker@startfoundation.nl 24 Start Foundation – Baanbreker nr. 2 2017
1 Online Touch