Mandeguod 37e jaargang mededelingen- en activiteitenblad van Mantgum Mei 2023 O.a. in dit nummer: 38 Met de peuters naar de lammetjes 57 Wat hinget der by ús oan de muorre? 16 Natoerbehear yn 2023
2 Mandeguod Yoga Pilates Bodyflow studio Fitaal 06 420 122 03 Workshops en retreats Stoelshiatsu Ontspannings- Yogamassage Kijk voor meer informatie op studiofitaal.nl
Mei 2023 3 In dit nummer: Prakkesaasjes fan de redaksje Massyf ikenhout 4 maaie Betinking 2023 op Skillaerd Wat zat er in de Sortibak? BIS speelt Pippi Langkous! Natoerbehear yn 2023 Hoxwierstermerk! Grote, gratis dorpspicknick en lokale sportdag dankzij 5000 euro subsidie Wjukkennieuws Terugblikken en vooruitkijken Doarpskeamer Nij Baarderadiel Soos 60 + Verenigingen Activiteiten mei Weekagenda Instellingen Nijs fan Tresoar Met de peuters naar de lammetjes Teake en de Wjukken Weidum fiert feest! Afsluiting seizoen Doarpskeamer De Wjukken is locatie bij de keunstroute op 13 en 14 mei. Wat hinget der by ús oan de muorre? In Mantgum 546,55 euro voor Amnesty International opgehaald! Colofon 4 6 10 12 15 16 19 21 23 24 29 31 32 33 34 37 38 42 47 51 55 57 61 62 Kopij inleveren uiterlijk de 14de van elke maand mandeguod@gmail.com www.mantgum.com 4 maaie betinking 2022
4 Mandeguod ‘Man beslút oer it spoar fierder te rinnen nei’t er by fersin yn Mantgum útstapt is.’ In grappich berjochtsje op de Omrop Fryslân-app. In 31-jierrige Snitser hat sneintemiddei besocht om fia it spoar fan Mantgum nei Snits te rinnen, sa meldt de plysje fierder. De klojo… Yn stee fan op Snits Noard stapt er yn Mantgum út en rint dan mar fierder oer it spoar. Hie er hielendal net yn ‘e gaten dat er op it moaiste stasjon fan Fryslân útstapte – ús tige wurdearre “stoep in een weiland” – en dat er yn it moaiste doarp fan de Greidhoeke (fine wy) bedarre wie… It wie dy sneins ridlik waar, hy hie de buorren wol even yn kuierje kind, moaie huzen, moaie âlde beammen, twa boartersplakken, bankjes om dy op del te jaan, en de Poiesz is ek sneins sawat de hiele dei iepen. Hie er foar dy € 140 dy’t er no oan de bekeuring kwyt wie hiel wat boadskippen keapje kind! Mar foaruit, de earme man wist net better wierskynlik. No skriuw ik wol: it moaiste doarp fan de Greidhoeke – mar soms freegje ik my wol ris ôf: is it ek it meast harmonieuze doarp yn de Greidhoeke? Ik bin net al te bot op ‘e hichte mei alle roddels en achterklap hjir yn it doarp, mar geregeldwei heare je dochs ferhalen dat men inoar dwers sit, of oeral oer klaget, of mar wer earne tsjin agearret omdat men allinne oan syn of har eigen gewin of privacy tinkt. Je moatte ek in bytsje ‘leven en laten leven’, mekoar wat romte jaan, en net op alle slakken sâlt lizze miskien? You cannot have everyting… Prakkesaasjes fan de redaksje
Mei 2023 5 Dêrom fyn ik it in hiel aardich inisjatyf fan in stikmannich jonge Mantgumer froulju – Mantgum Leeft – om in subsydzje fan mar leafst € 5.000 by inoar te sprokkeljen om meiinoar moaie aktiviteiten op tou te setten. Aktiviteiten dêr’t elkenien oan mei dwaan kin. Aktiviteiten om meiinoar wat te ûndernimmen, meiinoar te piknikken, in workshop om meiinoar wat aardichs te meitsjen of om meiinoar te sporten. Ik hoopje, mei de Mantgum Leeft-froulju, dat it allegear super slagget, en dat alle Mantgumers der in soad wille oan belibje sille! Lys Scarse.
6 Mandeguod In memoriam – Teake Oosterbos Teake is net mear… Wat mocht er graach sjonge, toanielspylje, fiskje, timmerje, mar ek: ferhalen fertelle! En dat lêste die hy de ôfrûne tiid geregeld foar Mandeguod. Hy levere ferhalen oer eartiids, mei humor en byldzjend taalgebrûk. Teake hie al oankundige dat it ferhaal der’t hy mei oan ‘e gong wie yn it maaienûmer komme moast. Want maaie is de tiid fan it betinken fan oarloch en it fieren fan frijheid. It stik dat hy optekene spile him goed hûndert jier lyn ôf en it hie sikerwier oerienkomsten mei de tsjintwurdige tiid: it ferhaal giet nammentlik oer Berduszek, in Poalske flechtling, dy’t yn de earste wrâldoarloch foar Ruslân op de flecht moast. We hiene Teake al tasein dat syn ferhaal yn it maaienûmer opnommen wurde soe, mar we hiene net betinke kind dat dit ferhaal postúm publisearre wurde soe. De redaksje fan Mandeguod. Teake op de praatstoel Massyf ikenhout Dit ferhaal giet oer it libben èn de dea fan Reinhold Edmund Berduszek. Hy waard op 30 april 1894 berne yn Lódz, Poalen. Yn dy tiid wie Lódz ûnderdiel fan it Russyske tsareryk. Reinhold Berduszek wie in slimme knaap, dat hy studearre foar yngenieur. Mar doe’t hy in jier as 20 wie, briek de 1e wrâldkriich út (1914) en moast er as soldaat tsjinje yn it Russyske leger. Hy is doe by de slach om Lódz troch de Dútsers kriichsfinzen naam en waard nei in gefangenkamp yn Keulen brocht. It slagge him om mei in pear maten te ûntsnappen en se binne doe, reizgjend yn de nacht, nei Nederlân rûn, wittende dat Nederlân neutraal wie. Yn 1916 wied er yn Hoensbroek (Limburch) en fan dêr wei is er yn Fryslân telâne
Mei 2023 7 kommen. Hoe en wat is net bekend mar hy wenne even letter yn Ljouwert en dêrnei yn Frjentsjer. Hy wie doe 22 jier, en dêr kaam er yn kontakt mei de huoddemakster Jantsje Hoekstra dy’t yn Frjentsjer wurke. Se trouden yn 1924 en fûnen plak yn Boazum, by Jantsje har âldelju yn. Hy kocht mei help fan skoanheit in loads en starte dêr in ‘fiets- en motorzaal’ oan It Heech (letter siet dêr de garaazje fan Nieuwenhuis yn). Om 1925 hinne ferhuze it gesin nei Mantgum, nei de Skillaerderdyk, nei it lêste hûs tsjin de iisbaan oan. Yn 1926 krigen se in jonkje en yn 1928 in dochterke. Yn it earstoan wurke Reinhold by it PEB, it Provinciaal Electriciteits Bedrijf. De Amerikaanske wynmotors yn dizze omkriten hiene lykwols fakkundich ûnderhâld nedich, dat it bestjoer fan it wetterskip hifke Reinhold Berduszek. Hjir koed er mear fertsjinje èn hy koe syn eigen tiid sels yndiele. Dat hy sei ‘ja’. Fiif Amerikaanske wynmolens hied er yn ûnderhâld en in diselpomp by it swarte hokje op De Him. De boeren wiene wiis mei him, mei syn learen learzens en houten klompen dêroan fêst. Hy wie in kine fint, it Esperanto – dè wrâldtaal fan doe – wie hy ek machtich. Op de muorre fan syn hûs oan de Skillaerderdyk hie hy de fiifpuntige griene stjer op ‘e gevel spikere; dat joech oan dat de bewenner it Esperanto machtich wie. Foar safier’t syn neikommelingen witte hat er nea wer yn Poalen west. Oant 1950 ta wied er steateleas boarger en mocht net stimme. Hy is pas yn 1950 ta Nederlanner naturalisearre. Op 14 oktober 1956 is er nei in skoft siikwêzen stoarn en hy is yn Mantgum op it tsjerkhôf begroeven. Sa’n trije wike dêrfoar hie Jantsje nei de pleatslike timmerman west en hja hie frege oft dy in massyf ikenhouten kiste leverje koe. De timmerman sei dat ta, mar dy kiste soe dan wol wat djoerder wurde. Jantsje gie akkoart. 14 oktober waard de kiste brocht en Reinhold kaam der netsjes yn te lizzen. 3 dagen letter is Reinhold Edmund Berduszek - nei twaris om it tsjerkhôf hinne - netsjes te plak kommen. →
8 Mandeguod Mar in moanne letter waard Jantsje sels siik en se naam kontakt op mei de begraffenisferiening yn Boazum en bestelde in dûbelgrêf by de tsjerke fan Boazum. Doe’t de fraach kaam: ‘Wêrom in dûbelgrêf?’ moat se tsjin de skribent fan de begraffenisferiening sein ha dat Reinhold opgroeven wurde moast en njonken har begroeven wurde moast. Sy soe alles betelje en doe gie ek Boazum akkoart. De sykte fan Jantsje sette troch en hja stoar op 11 febrewaris 1957 yn Mantgum. Der bliuwe noch wol wat fragen oer: wist Jantsje by it ferstjerren fan Reinhold al dat sy ek siik wie of kaam dit har oer it mad? Wy sille it noait te witten komme. Doe moast, in dei foar de beïerdiging fan Jantsje yn Boazum, har man yn Mantgum opgroeven wurde. It wie op in middei yn febrewaris dat der in lykauto by it tsjerkhôf stie te wachtsjen op de kiste mei Reinhold Edmund Berduszek. Fjouwer man wiene oan it opgraven fan de kiste. Doe’t de kiste rûnom frijmakke wie fan grûn, pakten de fjouwer mannen – twa foar en twa efter – elk in hânfet en mei de spreuk ‘ien, twa, ja!’ tilden de mannen de kiste op. Tochten se. Se seagen lykwols ferbjustere om har hinne, want se hiene alle fjouwer in hânfet yn ‘e hân, mar de kiste stie noch te plak. Dòchs in spaanplaat kiste… yn stee fan ‘massyf ikenhout’… De feralterearring wie grut, hoe moast it no? Se oerleine mei elkoar en der waard in plan makke: de lykauto moast mar fuortgean, se rêden der sels mei. Earst moasten se alle fjouwer noch melke, want se wurken alle fjouwer by in boer, en dat gie foar. Se praten ôf om jûns nei melken om 7 oere wer op it tsjerkhôf te wêzen. Ien fan de mannen wurke by in boer dy’t in nije Miedema’s luchtbannewein en in swart Frysk hynder hie, in lykkleed lei wol yn de toer en ien fan de mannen hie in rôltsje kramtried meinommen om de kiste by elkoar te hâlden. De ekspedysje op it tsjerkhôf yn Mantgum gie fan in leien dakje, dat om in oere as healwei njoggenen stapten hja de Hegedyk op: trije man op ‘e bok – maat fjouwer hie in jierdeisfeestje, dat sadwaande. Om in oere as njoggen, it wie roettsjuster, stapten hja it tsjerkepaad yn Boazum op. Dêr stiene fjouwer manlju harren al op te wachtsjen. Meielkoar hellen hja it swarte kleed fan ’e kiste, de kiste waard foarsichtich oppakt en mei 7 man teplak brocht nei it dûbele grêf wêr’t Reinhold in plak fûn neist syn frou, dy’t oerdei beïerdige wie. De ierde is der noch dyselde jûn oerhinne oanbrocht. Sa is it kommen mei Reinhold en Jantsje: njonken mekoar, sa’t se it graach ha woene. Teake
Mei 2023 9
10 Mandeguod 4 maaie Betinking 2023 op Skillaerd Op in sneontemoarn rin ik troch it noch stille sintrum fan Ljouwert. Flakby de Grutte Tsjerke falt in striel sinneljocht op it glêzen monumint foar alle Ljouwerter Joadske slachtoffers. Soenen de Ljouwerter joadske bern Eva en Bram Beem der ek opstean? frege ik mysels ôf. Mar 11 en 9 jier waarden se, doe’t se begjin 1944 ferret waarden op harren ûnderdûkplak yn Ermelo op ’e Veluwe. It monumint is folle grutter as ik tocht, ik bin der stil fan. Ja, dêr stean harren beide nammen, omkommen op 6 maart 1944 yn Auschwitz, in konsintraasjekamp yn Poalen dêr’t 1,1 miljoen minsken om it libben kamen. Der steane 544 nammen op it Joadske monumint yn Ljouwert. Fan de lytse 700 leden dy’t de Joadske gemeente telde, wienen der nei de oarloch noch mar 150 oer. Fan de ynformaasje yn it Fersetsmuseum yn Ljouwert wit ik dat de Heit en Mem fan Eva en Bram Beem troch in wûnder de oarloch wol oerlibbe ha. Dit wie omdat se op in oar plak ûnderdûkt wienen as harren bern. Pas moannen nei de befrijing heare sy wat der mei harren leave Eva en Bram bard wie. Nea sille se oer dit ferlies hinne komme. ‘We laitsje allinich mei ús gesicht, net mear mei ús hert’ sizze se. De bern binne der net mear.
Mei 2023 11 Dat is ek de tekst dy’t op de muorre stiet fan de eartiidske Joadske skoalle yn Ljouwert, flakby it monumint. Nei de oarloch moast dizze skoalle, wêr’t Eva en Bram fansels ek op sieten, harren doarren slute. Alle bern wienen der net mear. Op 4 maaie 2023 betinke wy yn Nederlân en yn Mantgum dat wy yn frijheid libje kinne. Wy ûnderstreekje dat we minsken net útslute meie, dat eltensien derby heart en in plak hat yn in grutter gehiel. Om 19.30 oere sammelje wy op it parkearplak fan it eardere gemeentehûs fan Mantgum oan de Seerp van Galemawei. Dêrnei rinne we mei syn allen nei Skillaerd. Dêr lizze de 8 grêven fan de Ingelske bemanning fan it fleantúch dat op 2 maart 1943 delstoarte by de Mantgumerfeart. Om klokslach 20.00 oere wurdt foar harren, foar Bram en Eva en foar alle oare slachtoffers fan de oarloch, de Last Post spile en binne we 2 minuten stil. Op 5 maaie fiere wy ús frijheid. Kommisje 4 maaie Betinking Skillaerd, Alexander Tuinhout en Gudula van Beem Met hart voor dieren, in het hart van Fryslân Voor spoedgevallen 24 u./7d. bereikbaar. Oedsmawei 13, 9001 ZJ GROU Tel. 0566 - 60 14 64 E-mail: info@dierenartsgrou.nl Websites: www.dierenartsgrou.nl en www.bistedokter.nl Telefonisch spreekuur: maandag t/m zaterdag van 8.00 - 9.30 u. Spreekuren gezelschapsdieren uitsluitend op afspraak! Balie geopend: Maandag t/m vrijdag: 8.00 – 18.00 u. en zaterdag: 8.00 – 9.30 u.
12 Mandeguod MINDER ÔFFAL MANTGUM (MÔM) Wat zat er in de Sortibak? Tijdens ons bezoek aan de Omrin eerder dit jaar kwam de sorteeranalyse, die zij jaarlijks uitvoeren, ter sprake. Hierbij wordt per gemeente de inhoud van een aantal Sortibakken nageplozen en gesorteerd (lekker klusje…….). Hieronder staan de resultaten weergegeven van de analyse voor de gemeente Leeuwarden voor 2021 (de analyse van vorig jaar was nog niet bekend). Per categorie staat in de tabel aangegeven of dit materiaal terecht Samenvatting sorteeranalyses - Sortibak Aangetroffen in de SortibakTerecht / onterecht in de Sortibak Plastic/folie Metalen Melk/drankkartons Luiers e.d. Hoort thuis in/op: Terecht: nascheiding - Terecht: nascheiding - Terecht: nascheiding - Terecht: nascheiding - Overige plastic producten Terecht: verbranden - Ondefinieerbaar rest GFT-afval Papier/karton herbruikbaar Onterecht Glas herbruikbaar Onterecht Textiel/schoenen/riemen Onterecht Bouw- en sloopafval Steen/puin Tapijt/matten Aeea (WEB) KCA Onterecht Onterecht Onterecht Onterecht Onterecht Terecht: verbranden - Onterecht of onterecht in de Sortibak was gedeponeerd. Dat was destijds maar voor minder dan de helft (49%) van de inhoud het geval! De grote boosdoener was het GFT afval: 32,6% van de inhoud van de Sortibak hoorde eigenlijk thuis in de biobak! Gemiddeld Leeuwarden 2021 Gewichtspercentage 26,4% 2,3% 2,9% 8,8% 2,4% 5,7% Biobak Papierbak Glasbak Textielbak Millieustraat Millieustraat Millieustraat Millieustraat Millieustraat 32,6% 5,7% 3,1% 2,9% 3,5% 1,7% 0,2% 1,1% 0,7% Terecht/ onterecht in de Sortibak 49% 51%
Mei 2023 13 In 2021 was de gemiddelde hoeveelheid restafval voor Leeuwarders 173 kg. In 2022 daalde dit tot 131 kilogram per inwoner. Dit kwam met name doordat het bij flatgebouwen makkelijker werd om groenafval apart in te leveren. De invoering per 1 januari van Diftar (betalen per kilo) zal ongetwijfeld een effect hebben op de hoeveelheid afval die we in de Sortibak mikken. We zijn erg benieuwd hoeveel dat scheelt en zijn met de gemeente in gesprek of we de gegevens voor de postcode van Mantgum kunnen krijgen. Als we deze bij kunnen houden willen we hier graag een “challenge” voor het dorp aan verbinden: kunnen we de hoeveelheid afval in de grijze bak nog verder terugbrengen met zijn allen? De 5 R’s die een volgorde geven in stappen om afval te verminderen [Bea Johnson] 1 Refuse: koop niets dat je niet nodig hebt 2 Reduce: verminder wat je nodig hebt 3 Reuse: vervang alle wegwerpproducten voor een herbruikbaar alternatief 4 Recycle: kun je niet weigeren, verminderen of hergebruiken, dan is recyclen een goede stap 5 Rot: composteer je afval Bent u ook bezig met uw afval verminderen en/of heeft u ideeën en wilt u uw verhaal delen in onze rubriek: “Voorbeelden uit de praktijk” dan horen wij het graag. U kunt ons mailen op mom@duorsummantgum.frl
14 Mandeguod
Mei 2023 15 BIS speelt Pippi Langkous! “Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan”, wie kent deze beroemde uitspraak van jeugdheld Pippi Langkous niet? En deze spreuk is zeker op het lijf geschreven van de 26 kinderen die al sinds eind januari elke week twee keer repeteren voor hun optreden op het podium van Easterwierrum, waar het BerneIepenloftSpul (BIS) dit jaar Pippi Langkous voor het voetlicht brengt. Na twee auditierondes in januari en een officiële kick-off in februari, is het echte werk nu begonnen. Ook Mantgum heeft zijn talenten ingezet! Maar liefst vier kinderen uit het dorp doen dit jaar mee aan BIS. Yke Hoekstra, Tymen Wiersma, Thomas Hiemstra en Lily Nutma vertonen hun kunsten bij BIS. Ze spelen toneel of hebben een rol in het ensemble waarin ze dansen en zingen. Ze zijn ontzettend enthousiast en staan te ‘shinen’ op de bühne alsof ze dit al vaker hebben gedaan. Op weg naar de uitvoering in juni Vol overgave zetten ze zich, onder leiding van het artistiek team, in om eind juni te knallen in Easterwierrum. Pippi Langkous beleeft doldwaze avonturen tijdens het Iepenloftspul. Natuurlijk ontbreken haar vrienden Tom en Annika niet op het podium. Samen gaan ze op reis naar verre oorden, komen ze onderweg van alles tegen en keren zij ook weer terug naar villa Kakelbont. Pippi past helemaal in de tijd van tegenwoordig Het originele stuk van Ivo de Wijs is bewerkt door Peter Sijbenga. Hij heeft het origineel vertaald naar het Fries en er een eigen draai aan gegeven. Het leidde tot mooie woordvindingen en creatieve teksten, die voor zowel kinderen als volwassenen goed te begrijpen zijn. Ook in de wereld van Pippi treedt de digitalisering toe… en krijgt Pippi te maken met ‘een nieuw soort boef’. Maar… Pippi zou Pippi niet zijn als ze daar niet op haar geheel eigen wijze korte metten mee maakte. Pippi is voor iedereen Wie je ook bent… we willen allemaal een beetje Pippi zijn! Dit wil je dus niet missen! BIS speelt op 22, 24, 25, 28, 30 juni en 1 juli. De kaartverkoop is gestart vanaf 11 april via www.berneiepenloftspul.nl Tot dan!
16 Mandeguod Natoerbehear yn 2023 Oan it paadsje njonken ús hûs stiet in grutte dennebeam. Dy beam is foar de hoarn-ûle-populaasje fan Mantgum in saneamd roestplak; bytiden sitte der wol achttsjin yn. Ast nei boppen sjochtst, sjochtst se sitten en hoechst winliken net nei boppen te sjen, want witst al dat se der binne: dan leit it paadsje besaaid mei stront en “braakballen” (is dêr ek in Frysk wurd foar? Spuiballen?) en moatst der omhinne of oerhinne stappe om ’e soalen fan ’e skuon wat skjin te hâlden. Mar wat soe it? It binne moaie fûgels en boppedat: se binne beskerme! Ja, se kinne wolris wat raze, jûns, mar it is natoer, hin? Fannemoarn stie de heechwurker fan ’e gemeente by it parkearplak by de tsjerke. It die bliken: dit wie it gemeentlike natoerbehear, der wie klage oer oerlêst fan… roeken en mei dizze heechwurker en in lange stôk koe de oerlêst foarkommen wurde. Mei in pear fikse ramen tusken de tûken troch waard de roekekreamkeamer yn in pear tellen sloopt, wylst de bistkes sels der wat wanhopich omhinne fleagen en krasten. Mei in bytsje fantasy koe men dit in abortus neame, fan gemeentewegen. Nee, de man mei de stôk koe net yn it nêst sjen oft der ek aaien yn leine, hy koe der allinne mar fan ûnderen tsjinoan rame, de tûken om it nêst hinne makken it de heechwurkman net maklik. Ik haw der in skoftsje nei stien te sjen, ik moast ek wol want ik koe de auto net kwyt, de heechwurker stie yn’t paad. Ach, de mannen dogge har wurk, se fiere belied út en yn dit mei regels tichttimmere lân heart dit der dus by: der hawwe wat minsken klage oer lawaai en fallende fûgelstront en dan komt de gemeente. It is och sa dûbel: roeken binne beskerme fûgels, mar beskerme fûgels krije fan ’e gemeente gjin fergunning en bou harren nêst yn ’e monumentale Mantgumer beammen, want dat jout oerlêst en ek beskerme fûgels meie in oar net ta lêst wêze. Sadwaande komt de gemeente, nei de earste klachten yn ’e maaitiid, mei grut geskut opsetten en dat is machtich om te sjen! Want dy fûgels binne ek net gek, se komme hyltiten wer werom en de gemeente moat alles ynskeakelje om dy bistkes te ferdriuwen rjochting Skillaerder tsjerkhôf of rjochting beammen lâns It Bosk. Dêr hat nimmen lêst fan dy fûgels, de deaden kleie net en lâns It Bosk steane gjin djoere huzen mei kleiende minsken. De minske hat altiten tige finingryk west as it giet om it narjen fan oaren, de gemeente lit de roeken skrikke mei
Mei 2023 17 gewearsalvo’s (allinne it lûd, hear, der wurdt net mei hagel sketten, al soe dat wol mear effekt hawwe!), mei ljochtflitsen en as de bisten dan nóch net om lyk wolle, dan komt de heechwurker mei de man mei de stôk en dy weeft dan yn ien kear ôf mei dy notoare dwerslizzers, dan wurdt de wenning sels sloopt. Dat die de gemeente eartiids ek mei minsken dy’t men “a-sosjalen” neamde, dy waarden oant yn ’e jierren fyftich bûten it doarp ûnderbrocht yn wat apart lizzende húskes, dan wiene se nimmen ta lêst. Besjoch de roeken mar as a-sosjale minsken, se raze, krasse en skite mar wat raak sûnder mei oaren rekken te hâlden. Dan meie wy se ferbalje! Hjir rekket de gemeente in lestich punt mei: roeken binne beskerme en meie winliken net samar ferballe wurde! Mar der is noch in oar effekt en dat makket it wat pynlik, dêr hat de gemeente net goed oer neitocht. Ik skreau it al, oan it paadsje njonken ús hûs stiet in dennebeam, it roestplak foar ús Mantgumer hoarn-ûlen, de oare beskerme fûgel. En dizze hoarn-ûlen lizze harren aaien faak yn ’e ferlitten nêsten fan… de roeken. Sa wurket dat yn ’e natoer, fûgels brûke graach oaremans nêsten, dy bisten witte al lang wat in sirkulêre maatskippij betsjut, freegje it mar oan ’e koekoek. Jo fiele him wol oankommen: de roekenêsten binne fernield, de roeken ferballe en no fine dy earme hoarn-ûlen gjin nêstplak mear, want sels nêsten bouwe hawwe se net leard. Koart sein: de beam njonken ús hûs is no leech, it paadsje is wer skjin, wy hoege net mear rare maneuvels te meitsjen om by de auto te kommen. En jûns is it stil. Deastil. Sa hat ús eigenste gemeente yn ien klap twa beskerme fûgels út it doarp ferballe omdat der wat minsken klage hawwe oer stront, oer lawaai. Doe’t wy hjir kamen te wenjen, murken wy dat yn Mantgum de tsjerkeklok elke moarn om acht oere de dei begjinne liet. Oant der minsken útsliepe woene op snein en der by de tsjerke oer klagen. Sûnt bliuwt it no op snein om acht oere stil. Nee, ek fan it gekras fan roeken en ûlen hawwe wy no op sneintemoarn gjin lêst mear. Wat geane wy der op foarút! Liuwe van der Meer
18 Mandeguod
Mei 2023 It giet wer oan Hoxwierstermerk! Tongersdei 11 maaie fan 18.00 oere ôf komme wy wer by jo lâns mei: · Geraniums (ek hingjende) · Beltsjeblommen (ferskate soarten) De opbringst wurdt bestege oan nije gerdinen foar ús multyfunksjoneel sintrum Wjukken. Binne jo dy jûns net thús? Nim dan efkes kontakt op mei Maaike: 06-12504965. Stypje jo ús? Alfêst betanke! De Hoxwierstermerkkommisje, Maaike de Groot Lys Scarse Anneke van der Sluis NB Der kin net pind wurde by de blommekarren. Jo kinne fansels kontant betelje, mar der kin ek betelle wurde mei de QR-koade. De prizen binne: € 10,- foar 3 blommen en € 4,- foar 1 blom.
20 Mandeguod
Mei 2023 21 Grote, gratis dorpspicknick en lokale sportdag dankzij 5000 euro subsidie Begin dit jaar heeft Mantgum Leeft samen met de Wjukken een aanvraag ingediend bij de provincie Fryslân voor de subsidie Mienskip en Bedriuw yn Ferbining. De subsidie is bedoeld om meer saamhorigheid en een sterkere band te creëren tussen dorp, buurt of wijk en lokale bedrijven of verenigingen. Zo gezegd, zo gedaan, zijn we een avond bij elkaar gekomen en al brainstormend hebben we diverse activiteiten op papier gezet met een bijbehorende begroting. Een paar weken geleden kregen we te horen dat de subsidie ons is toegekend! Het gaat om de volgende activiteiten: • April 2023: Workshop duurzaam zeep maken o.l.v. Duorsum Mantgum/Minder Offal Mantgum • September 2023: Grote, gratis dorpspicknick! • Najaar 2023: Oriëntatie en kennismaking van leerlingen groep 7-8 met lokale bedrijven in Mantgum e.o. i.s.m. de basisschool • Winter 2023/2024: Diverse creatieve workshops voor jong en oud • Voorjaar 2024: Mantgumer beweeg- en sportdag (maak kennis met diverse sporten, zoals bootcamp, supyoga, jeu de boules etc.) Alle activiteiten zijn zoveel mogelijk gratis toegankelijk en worden vooraf aangekondigd d.m.v. een flyer huis-aan-huis en in de Mandeguod. De workshop duurzaam zeep maken is inmiddels geweest. Houd je brievenbus dus in de gaten en meld je op tijd aan voor de activiteiten! Maaike, Karin, Fransisca, Mettie en Ytsje
22 Mandeguod zorgvuldig en met aandacht Dag en nacht bereikbaar T 0566 60 29 22 I www.dejonguitvaartzorg.nl www.dejonguitvaartzorg.n .nl nl
Mei 2023 23 Wjukkennieuws Praat van de Clincke Het zomerseizoen gaat weer beginnen! Sterker nog, sinds 1 april is dat al begonnen. Voor de Wjukken betekent dit de voorjaarsschoonmaak! Met negen vrijwilligers hebben we de meest noodzakelijke zaken op zaterdag 1 april weer even een schoonmaakbeurt gegeven. We zijn deze kanjers weer veel dank verschuldigd! Ondertussen krijgen de plannen van de initiatiefgroep steeds meer vorm. We hebben een uitgebreide brief ontvangen van Teake met daarin zijn overdenkingen met betrekking tot de plannen. Toen hij me de brief overhandigde hebben we bij de voordeur al een aantal zaken bij de kop gehad en heb ik al het een en ander kunnen verduidelijken. Ik heb toegezegd dat ik na de bestuursvergadering met een uitgebreidere reactie zou komen, niet wetende dat de tijd ons onverbiddelijk in zou halen. Mooi was dat ook Teake meedacht in oplossingen. Een van de oplossingen die Teake had bedacht hebben we ook doorgevoerd. We doen dit jaar een proef met een zomer- en een winteropstelling op de Clincke. Wanneer jullie de Wjukken de komende maanden bezoeken zal iedereen zien en ervaren wat bedoeld wordt met een zomer- en winteropstelling. Vorig jaar hebben we voor de zomer voor de vrijwilligers een barbecue georganiseerd. We hebben daar destijds mooie positieve reacties op gekregen. We zijn bezig om voor dit jaar weer iets dergelijks te organiseren. Hou de app in de gaten! Wil je hier ook graag bij zijn, maar ben je nog geen vrijwilliger bij de Wjukken? Meld je dan aan als vrijwilliger. Zowel voor de bardiensten als voor de andere groepen zijn extra handjes altijd welkom. Zo zouden we heel graag weer een cultuurcommissie willen hebben die culturele avonden organiseert in de Wjukken. Heb je iets met cultuur of heb je nog goeie ideeën? Laat het ons weten door middel van een mailtje, appje of schiet ons gewoon aan wanneer je ons ergens tegenkomt op straat. Het blijkt dat het vrijwilligerswerk in onze Wjukken een prachtige gelegenheid is om dorpsgenoten te leren kennen. Namens het bestuur, Klaas Hoekstra
24 Mandeguod Terugblikken en vooruitkijken Doarpskeamer Nij Baarderadiel Het eerste kwartaal van 2023 is verdrietig afgesloten. Teake Oosterbos is 31 maart plotseling overleden. Hij was een vaste bezoeker van de Doarpskeamer. Samen met zijn biljartmaten was hij er iedere dinsdagmiddag. De biljartgroep is aardig uitgedund met het wegvallen van Catrinus en Teake. Wij zullen hen missen. Wat zijn er veel activiteiten geweest in de afgelopen vier weken 14 maart heeft Catrien Dekker een workshop scrapbooking gegeven. Eigenlijk was de middag hiervoor te kort. We waren met 11 dames en we hebben echt hele mooie boekjes gemaakt. Catrien heeft heel veel materiaal. De keuze was reuze. Vanwege het enthousiasme en de vraag zullen we in het najaar nogmaals een workshop organiseren. 21 maart liep de middenzaal vol omdat er volksdansen was. ‘Mei swier fan de flier’ uit Weidum was aanwezig om hun volksdansles in de Wjukken te houden. Het was geweldig. Er waren veel oud leden waarvan sommige ook nog even hebben meegedaan. De dames uit Weidum waren ook heel enthousiast en willen graag nog eens komen. Dat gaan we uiteraard regelen. Baukje bedankt voor het organiseren. 23 maart het kampioenschap sjoelen. Vorig jaar was er één deelnemer die uiteraard dan ook vanzelf kampioen was. Siebolt was het aan zijn stand verplicht om zijn titel te verdedigen. We hadden dit keer twee bakken nodig. Met 12 deelnemers konden we een winnaarsronde en een verliezersronde spelen. Siebolt heeft met glans zijn titel verdedigd en Roelie Heida heeft de verliezersronde gewonnen. Wat een gezellige middag was het.
Mei 2023 25 28 maart heeft de regiobank een voorlichting verzorgd over hoe je bankfraude zoveel mogelijk kan voorkomen. De oplichters zijn slim en bedenken steeds weer wat nieuws. Weet in ieder geval dat je, als je geld moet ontvangen nooit zelf geld over gaat maken ter check van je banknummer. Zelfs geen cent. Klik nooit een adres aan als je het niet vertrouwt. En weet dat de bank je nooit telefonisch benadert met welke vraag dan ook. Stink er niet in!! Het paasstukje maken op 4 april was net als vorig jaar een groot succes. Rinske, wat heb je mooie ideeën. We zijn allemaal met een prachtig stuk naar huis gegaan. Uiteraard staat het stuk er na de paasdagen ook nog steeds fleurig bij. 6 april was er een workshop cognitieve fitness. Wat hebben we gelachen. Het is zo grappig hoe je reageert op ongewone commando’s en hoe lastig het is om bewegingen te maken die tegen je natuur ingaan. De deelnemers waren reuze enthousiast. Gevraagd is om een cursus te organiseren. Janny Yntema wil dit wel. Er zijn al vijf deelnemers. Zou je dit ook wel willen, laat het maar weten. De kosten worden lager naarmate er meer deelnemers zijn. Het zal uit 10 lessen bestaan met de mogelijkheid tot uitbreiding met vijf lessen. Het tijdstip zal dan donderdagochtend worden. Ik zal hier later in het jaar nog eens aandacht aan besteden. En dan hebben we in de laatste week van deze periode op dinsdagmiddag 11 april de Sing inn gehad met acht Mantgumer Maten. Er was weer een heel aantal meezingers. Eenmalig willen de maten wel een gemengd koor, het klonk echt weer mooi. Het was genieten. Op verzoek van de Mantgumer Maten willen ze volgend jaar wel weer na Pasen komen. Ze hebben dan immers hun oefenavond gemist. Dit is ook een leuke oefening. →
26 Mandeguod Donderdagochtend 13 april heeft Hinke Wolthuizen ons vermaakt met haar verhaal over de belevenissen van haar toneelcarrière. Wat kan ze hier met passie en emotie over vertellen. Wat ikzelf heel leuk vond, was dat het publiek merendeel uit mannen bestond. Dat maken we in de Doarpskeamer niet zo vaak mee. Super hoor. Kijk ik zo terug naar wat er is geweest, dan kan ik de activiteitencommissie van de Doarpskeamer alleen maar een compliment geven. Wat een afwisseling was het dit keer. Het seizoen loopt nu wel wat op zijn einde. 4 mei hadden we een verhaal van Teake tegoed over de oorlog. Dit gaat uiteraard niet door. Ook geen alternatief. Natuurlijk kun je gezellig langskomen. 9 mei zal Ank van Eif ons helpen bij het maken van vogeltjes van wol. Fijn als je je hiervoor opgeeft. Dinsdag 2 mei In de Doarpskeamer kunnen spelletjes gedaan worden. Start 14.00 uur Donderdag 4 mei Kom gezellig langs bij de Doarpskeamer en puzzel mee. Start 10 uur Dinsdag 9 mei Kreamiddei, vogeltjes maken van wol. Start 14.00 uur Donderdag 11 mei In de Doarpskeamer kunnen spelletjes gedaan worden. Start 10.00 uur Dinsdag 16 mei De sjoelbak staat klaar. We beginnen 14.00 uur. Dinsdag 23 mei Keramiek schilderen, kosten € 2,00 per item. Start 14.00 uur Donderdag 25 mei Handwerkochtend! We zijn benieuwd waar jij mee bezig bent. Kom je langs? Ook als je vragen hebt, er is altijd iemand die je kan helpen. We beginnen 9.30 uur Dinsdag 30 mei Afsluiting van seizoen 2022-2023 met een fietstocht 15-20 km. aansluitend high tea. Kosten € 5,00. Start 13.30 uur graag vooraf opgeven via de mail of telefonisch Geen kalender voor juni, juli en augustus. De Doarpskeamer is alleen dinsdagmiddag open. Je kunt altijd langskomen voor een praatje, kopje koffie of een spelletje. IEDEREEN IS VAN HARTE UITGENODIGD OM MEE TE DOEN!! MFC De Wjukken, Om ’e terp 21 9022 BD Mantgum Iedere dinsdagmiddag van 13:00 - 17:00 & donderdagochtend 9:00 - 12:30 EMAIL: reserveringen@wjukken.nl / tel.nr: 06-20191971 MEI
Mei 2023 27 23 mei kun je keramiek schilderen. Er zijn verschillende items aanwezig, je mag ook je eigen te beschilderen stuk meenemen. De kosten bedragen € 2,00 per stuk. Je zult verrast zijn hoe leuk je iets kunt versieren. Het kan in eigen oven afgebakken worden. 30 mei is de afsluiting met een fietstocht met aansluitend een high tea. Voor meer informatie zie elders in Mandeguod. De maanden juni, juli en augustus is het een beetje low profile. Niet veel speciale activiteiten en alleen opening op de dinsdagmiddagen. Er is uiteraard altijd wat te doen. Puzzelen, wandelen, spelletjes, keramiek schilderen, bedenk het maar. Misschien dat we de duofiets weer een middag kunnen lenen van Nij Dekama, dan kunnen we ook nog met een paar bezoekers die het zelf niet meer kunnen een rondje fietsen. Vind je dat leuk, geeft dit aan, dan zullen we kijken wat we kunnen regelen. Algemene informatie: Bij de Doarpskeamer is een koffie/thee stempelkaart verkrijgbaar € 7,50 voor vijf consumpties. Deze kaart is alleen te gebruiken tijdens de openingsmomenten van de Doarpskeamer. Zit je op facebook, meld je aan als volger bij Doarpskeamer Nij Baarderadiel. Zo ben je altijd geïnformeerd over de activiteiten die plaatsvinden. MIEP heeft door gebrek aan bezoekers geen spreekuur meer. Ze zijn wel bereikbaar en kunnen op afspraak uiteraard wel langskomen. Tijdens de openingsuren van de Doarpskeamer kun je ook altijd de bibliotheek bezoeken. Iedere eerste dinsdag van de maand is een wijkagent in de Wjukken aanwezig. Meestal is dit Nadja. Handig voor als je vragen hebt die je graag persoonlijk met de wijkagent wilt bespreken. Vind je het leuk om je als gastvrouw/ heer bij de Doarpskeamer in te zetten? Neem contact met mij op. We zijn altijd op zoek naar enthousiaste krachten! Doarpskeamer Nij Baarderadiel is een prachtige plek om elkaar te ontmoeten. Er is altijd een vrijwilliger met een luisterend oor. Doarpskeamer Nij Baarderadiel is voor alle inwoners van de oud Littenseradiel-doarpen die nu onder de gemeente Leeuwarden vallen. Ben je nieuwsgierig? Kom langs en neem een kijkje in onze gezellige Doarpskeamer! Karin van Beest Coördinator
28 Mandeguod
Mei 2023 29 Soos 60 + Op 29 maart hebben wij het klaverjasseizoen afgesloten. We hebben met elkaar een hele gezellige dag gehad. Het was een vreemd jaar. Vaak was er iemand ziek en we verloren Margot, Harm en Jippe. Onze voorzitter Coby Kaspers stond er ook even bij stil. We missen hen heel erg. Na de koffie gingen we een potje klaverjassen. Tijdens de borrel werden de prijzen uitgereikt. Coby Kaspers had 68729 punten en kreeg een bos bloemen voor de derde plaats, Wieke vd Geest had 68908 punten en kreeg ook een bos bloemen, zij was tweede geworden en Suze Smit had 70100 punten en kreeg de wisselbeker en een bos bloemen voor de eerste prijs. Coby vertelde nog dat Nel Bootsma geen bestuurslid meer wil zijn. Zij heeft het vele jaren gedaan maar wil nu stoppen. Nel kon niet aanwezig zijn, maar zij wordt nog bezocht door Coby en Suze. Gelukkig hebben we een nieuw bestuurslid, Hans Aaij. We zijn heel blij dat hij ons wil komen helpen. Na de heerlijke lunch hebben we nog een paar potjes gekaart. Onze vaste invallers ook van harte bedankt want zonder jullie is het soms moeilijk om de tafels te bezetten. Het bestuur wenst iedereen een mooie zomer en hoopt iedereen in oktober weer in goede gezondheid te ontmoeten Het bestuur.
30 Mandeguod
Mei 2023 31 Verenigingen Vereniging Biljartvereniging Mantgum Bridgeclub CPO Mantgum Doarpsmienskip Mantgum Fûgelwacht Mantgum Gymnastiekvereniging Weidum Iisclub De Twa Doarpen Contactpersoon / email Mark Kracht Telefoon 06 22 005 381 Durk Swierstra Arjen Klaversma - cpomantgum@gmail.com Annemarie Meetsma - doarpsmienskip@gmail.com E. van der Hem K. Bosma J. van der Werf Jeu de Boulesvereniging Wjukslach G. Kuperus Keatsferiening Jacob Klaver Korfbalvereniging WWC Loopgroep Rûnom Mantgum Mannenkoor Mantgumer Maten Mantgum Leeft Mantgumer Tennisclub Merke Commisje Mantgum J.Cuperus - info@jacobklaver.nl Jurriaan Hoekstra D. Lont J. Noorman Maaike Kuipers - mantgumleeft@gmail.com Willemijn Koopmans-van Hasselt - tennismantgum@gmail.com Wietske Terluin - terluin@ziggo.nl. tel: Muziekvereniging Harmonie Weidum J. de Boer - info@harmonieweidum.nl Oudercommissie De Gielguorde Plan Boppeslach ocgielguorde@gmail.com Resitearkolleezje Frisia 1874 Soos 60+ Speeltuinvereniging De Pôle Stichting Freed/NoName Stichting Wjukken Voetbalvereniging Oosterlittens Werkgroep Historie Mantgum Wietwetterklup Jant van Dijk - boppeslach@wjukken.nl Frisia1874@gmail.com C. Kaspers Tjepko Jansen nonamemantgum@hotmail.com bestuur@wjukken.nl D. Ottema historischcentrum@leeuwarden.nl R. de Groot 06 20 494 345 058 250 14 05 06 21 144 376 06 20 191 971 058 250 13 09 058 254 20 51 058 251 96 81 058 251 93 93 058 250 11 44 058 250 40 97 06 20 557 123 06 13 146 695 06 51 221 165 06 55 454 603 06 14 411 680 06 41 767 042 06 21 506 911 058 251 94 02
32 Mandeguod Activiteiten mei Datum Activiteit Dinsdag 2 mei Donderdag 4 mei Vrijdag 5 mei Zondag 7 mei Dinsdag 9 mei Woensdag 10 mei Donderdag 11 mei Zaterdag 13 mei Zondag 14 mei Dinsdag 16 mei Zondag 21 mei Dinsdag 23 mei Donderdag 25 mei Zondag 28 mei Dinsdag 30 mei Doarpskeamer: spelletjes, sjoelen Doarpskeamer: er ligt een puzzel op tafel Stille Tocht naar Skillaerd Bevrijdingsdag Kerkdienst Creamiddei, vogeltjes maken van wol Goutumer mannenkoor met optreden ‘De Vier Jaargetijden’ Doarpskeamer: spelletjes, sjoelen Hoxwierstermerk Bloemenverkoop tbv de Wjukken Oud papier bij de Wjukken en het treinstation Keunstroute Keunstroute Doarpskeamer: de sjoelbak staat klaar Kerkdienst Streekmarkt Garage Sale Doarpskeamer: keramiek schilderen Doarpskeamer: handwerkochtend Pinksterdienst Doarpskeamer: afsluiting seizoen met fietstocht met aansluitend high tea 10.00 uur 14.00 uur 20.00 uur 10.00 uur 18.00-20.00 Gehele dag Mariakerk Mantgum MFC Wjukken MFC Wjukken MFC Wjukken In het hele dorp MFC Wjukken Treinstation 10.00-17.00 uur MFC Wjukken 11.00-17.00 uur MFC Wjukken 14.00 uur 10.00 uur MFC Wjukken Mariakerk Mantgum 10.00-16.00 uur MFC Wjukken 10.00-14.00 uur Hele dorp 14.00 uur 9.30 uur 10.00 uur 13.30 uur MFC Wjukken MFC Wjukken Mariakerk Mantgum MFC Wjukken Tijd Locatie 14.00 uur 10.00 uur 19.30 uur MFC Wjukken MFC Wjukken Parkeerterrein t.o. voormalig gemeentehuis
Mei 2023 33 Weekagenda Maandag AMV Medische fitness Fanfare ’Harmonie Weidum’ Oefenavond Mannenkoor Mantgumer Maten Niet in mei t/m augustus Zenmeditatie Dinsdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Medische fitness Urker Vishandel Doarpskeamer Biljarten 60+ Judo, 4 t/m 7 jaar Judo, 7 t/m 8 jaar Judo, 8 t/m 9 jaar Judo, 10 jaar en ouder Bootcamp door Sander Hageman Yoga van Veronica Aukes Woensdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Klaverjasklub 60+ Medische fitness Bodyflow, Studio Fitaal Pilates, Studio Fitaal Malletband ‘Harmonie Weidum’ Tennislessen namens de Mantgumer Tennisclub Donderdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Doarpskeamer Pianoles Kids swing 4 t/m 7 jaar Sambrini’s Pizza Funky kids 7 t/m 10 jaar Modern dance 10 jaar en ouder Bootcamp & Fifty Fit door Sander Hageman Jeu de boules competitie Hardloopgroep Rûnom Mantgum Yoga Yoga, YogaRutger Vrijdag Peuteropvang ‘de Pukkewjuk’ Bridgen Pilates, Studio Fitaal Vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) Vrouwen in beweging (gymnastiek 55+) Biljartcompetitie Zaterdag Bootcamp door Sander Hageman Zondag Jeu de boules Instuif 15.30 uur OBS de Gielguorde 17.00 - 18.00 uur en 18.00 - 19.00 uur Praktijk FYSIOBOS 19.30 - 21.00 uur Dorpshuis Weidum 20.00 uur MFC de Wjukken 19.45 - 21.30 uur Dokter Fokkewei 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 9.00 - 10.00 uur Praktijk FYSIOBOS 15.30 - 18.00 uur Bij de Poiesz 13.00 - 17.00 uur MFC Wjukken 14.00 - 16.00 uur MFC Wjukken 15.45 - 16.30 uur Gymzaal 16.30 - 17.15 uur Gymzaal 17.15 - 18.05 uur Gymzaal 18.05 - 19.00 uur Gymzaal 19.00 - 20.00 uur Schoolplein 19.00 - 20.30 uur MFC De Wjukken Flow Yoga, Studio Fitaal 19.25 - 20.25 uur en 20.30 - 21.30 uur Basisschool de Gielguorde 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 13.30 uur MFC Wjukken 17.00 - 18.00 uur en 18.00 - 19.00 uur Praktijk FYSIOBOS 19.00 uur Basisschool De Gielguorde 20.00 uur Basisschool De Gielguorde 19.30 - 21.30 uur Dorpshuis Weidum Tennisbaan bij de Wjukken 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 9.00 - 12.30 uur MFC Wjukken 14.50 - 21.30 uur MFC Wjukken 15.45 - 16.30 uur Gymzaal 17.00 - 19.00 uur Bij de Poiesz 16.30 - 17.15 uur Gymzaal 17.15 - 18.05 uur Gymzaal 19.30 - 20.30 uur Sportveld 19.30 uur Bij mfc Wjukken 19.30 uur Bij mfc Wjukken 19.00 - 20.30 uur Praktijk FYSIOBOS 20.00 - 21.00 uur Basisschool De Gielguorde 08.15 - 12.15 uur MFC Wjukken 14.00 - 17.30 uur MFC Wjukken 8.45 uur Dorpshuis Weidum 09.15 - 10.15 uur MFC Wjukken 10.30 - 11.30 uur MFC Wjukken 19.30 uur Café Bonnema 09.00 - 10.00 uur Sportveld 14.00 uur Bij mfc Wjukken
34 Mandeguod Instellingen Instelling Amaryllis Dorpenteam Zuid Apotheekhoudende Huisarts Bergwerff Buitenschoolse opvang De Vrijbuiters Doarpskeamer Nij Baarderadiel Doarpstsjerke Mantgum & Skillaerd Dokterswacht Friesland Gastouderopvang It Swânnennest Contactpersoon / email info@dorpenteam.nl Telefoon 0566 625 151 praktijkbergwerff@ezorg.nl apotheekbergwerff@ezorg.nl E. Hartvelt Karin van Beest bestuur@wjukken.nl G. van der Heide Gastouderopvang Seerôvers en Lânrotten J. Wijnja Gemeente Leeuwarden, klein leed Gezondheidscentrum It Kleaster Kinderopvang It Flinterke Logopediepraktijk Mantgum Mantgum Foar Inoar Mindfulnesstraining en zenmeditatie Praktijk Fysiotherapie FYSIOBOS Shiatsu & Massagetherapie Sportcentrum Akkermans Studio Fitaal Tandartsenpraktijk Mantgum Yoga instituut Veronica Aukes YogaRutger itkleaster@ezorg.nl E. Hartvelt A. Wijnstra foarinoar@mantgum.com Eef Heinhuis Peuteropvang ‘De Pukkewjuk’ (‘Kids First’) E. Hartvelt Politie Service Centrum S. Bos Ant Folkerts Info@massagepraktijkantwerk.nl V. Akkermans M. Ypma Rutger Feitsma - info@yogarutger.nl Wilt u ook bij deze instellingen vermeld staan? Stuur dan een e-mail naar mandeguod@gmail.com en wij nemen contact met u op. Wijkagent Iedere eerste dinsdag van de maand aanwezig voor vragen in de Wjukken van 14.00 - 16.00 uur. Oud papier kunt u eens per 4 weken op donderdag naar de containers bij het treinstation en de parkeerplaats bij De Wjukken brengen. Tussen 18.30 en 20.00 uur zijn er hulpouders van de basisschool bij de containers om te assisteren. Informatie: ocgielguorde@gmail.com Waar zijn in Mantgum AED’s aanwezig? MFC Wjukken (dag en nacht) hoofdingang gebouw Poiesz Supermarkt, alleen tijdens openingstijden Praktijk Fysiotherapie FYSIOBOS, werkdagen 08.00 - 18.00 uur Treinstation Mantgum Wat te doen bij een incident: eerst 112 bellen. 0517 34 12 72 0517 34 27 26 088 035 04 00 06 37 34 25 40 R. de Groot - rsdegroot@terphus.nl 06 51 968 990 0900 112 71 12 058 250 15 23 058 250 19 52 058 257 66 66 058 763 45 13 088 035 04 00 06 27 064 994 058 250 15 57 06 12 822 712 088 035 04 00 0900 88 44 058 250 14 14 06 52 133 130 0515 42 56 12 06 42 012 203 info@tandartsenpraktijkmantgum.nl 058 250 17 81 Veronica Aukes 06 47 139 027
Mei 2023 35
36 Mandeguod
Mei 2023 37 Nijs fan Tresoar Dei foar Oarlochserfguod op 4 maaie yn Boalsert Op tongersdei 4 maaie is Cultuurhistorisch Centrum De Tiid it toaniel fan de healjierlikse Actie Niet Weggooien. De aksje is bedoeld om oandacht te freegjen foar erfguod út de Twadde Wrâldoarloch dat noch by minsken thús op ‘e souder leit. It giet dan benammen om foarwerpen, deiboeken, brieven, foto’s en/of oare dokuminten. Tresoar organisearret de dei tegearre mei it Fries Verzetsmuseum, Historisch Centrum Leeuwarden, Kazemattenmuseum Kornwerderzand, Stichting Missing Airmen Memorial Foundation (SMAMF), Cultuurhistorisch Centrum De Tiid en De Fryske Marren. Yn petear mei saakkundigen Saakkundigen fan dizze organisaasjes binne oanwêzich om mei it publyk yn petear te gean oer harren dokumint of foarwerp en se mear ynformaasje te jaan oer de histoaryske wearde dêrfan. Ek wolle sy graach safolle mooglik fan de eigner hearre oer it foarwerp/ dokumint. Fan wa hat it west? Wat is it ferhaal derachter? Miskien komt it foarwerp of dokumint yn oanmerking foar opname yn de kolleksje fan ien fan de ynstellingen. Dêroer sille de saakkundigen yn petear mei de eigner. Net perfoarst ynleverje It giet dus net allinnich om it skinken fan materiaal. Musea en argiven hantearje in sammelbelied en kinne allinnich foarwerpen en dokuminten bewarje dy’t dêr yn passe. De dei is dan ek benammen bedoeld om minsken bewust te meitsjen fan de histoaryske wearde fan materiaal út de Twadde Wrâldoarloch. As in foarwerp net opnommen wurdt yn de kolleksje fan ien fan de dielnimmende ynstellingen, kinne de saakkundigen meitinke oer in oare bestimming. Brieven fan in fusilearre fersetsstrider Eardere edysjes fan de Actie Niet Weggooien hawwe bysûnder materiaal opsmiten. Sa waard der by foarige edysjes de koffer mei brieven fan in fusilearre fersetsstrider oan syn leafste ynbrocht en in horloazje fan in piloat út Nij-Seelân
38 Mandeguod Met de peuters naar de lammetjes De peuters bij de Pukkewjuk hielden zich de afgelopen weken bezig met het thema ‘boerderij’. In het kader daarvan stond in de tweede week van april een heuse excursie op het programma: op bezoek bij de lammetjes op Jeth. Om 9 uur ’s ochtends is het een drukte van jewelste in het zaaltje van de Pukkewjuk. De aanwezige peuters (over twee dagen verdeeld waren het er 24) moeten allemaal klaargemaakt worden voor vertrek. Er worden luiers verschoond, wc-bezoeken begeleid en jassen en laarzen aangetrokken. Daarna krijgen ouders die zich hebben aangemeld als begeleider elk twee kinderen onder hun hoede en rijden we in optocht het dorp uit. Niet veel later arriveert de hele bende bij de boerderij van de familie Bonsma op Jeth. Nadat we ons door een smal stukje stal hebben gemanoeuvreerd, bevinden de peuters zich ineens tussen talloze hokken vol schapen en lammetjes. “Beeeeh” klinkt het luid van alle kanten. Eerst zijn het alleen de schapen die dit geluid maken, later beginnen ook wat peuters mee te blaten. Iedereen is op zijn eigen manier onder de indruk. Waar de ene peuter onbevreesd tussen rondrennende schapen durft te staan, kijkt de ander liever van een afstandje met grote ogen toe – het liefst zo dicht mogelijk bij de juf. Als klap op de vuurpijl haalt de boerin voorzichtig een lammetje uit zijn hok, zodat de peuters het kunnen aaien. Eén kindje durft het lammetje zelfs een kusje op de mond te geven – tot hilariteit van de rest. De boerderij heeft nog veel meer te bieden. Nadat we in een tent de grotere lammetjes hebben bewonderd, mogen we ook nog even kijken bij de paarden en de koeien. Wat zijn de paarden groot!
Mei 2023 39 lammetjes, waar alle peuters zittend op hooibalen even mogen bijkomen met een pakje appelsap en een soepstengel. Als alles op is, wordt de tocht naar de Wjukken weer ingezet. In de auto wordt nog even nagepraat. “Boerderij geweest”, zegt de ene peuter Bij de koeien is het vooral leuk om lekker in het kuilgras te stampen en te rollen. Heel hard wegrennen van de groep is ook leuk, blijken sommige kinderen te vinden. Gelukkig zijn de juffen en ouders scherp, en wordt de groep vakkundig bij elkaar gehouden. Inmiddels is het gaan regenen en vluchten we snel naar de tent met grote vanaf de achterbank. De ander: “Ik vond de schapen beetje spannend.” Het boerderijbezoek heeft flinke indruk gemaakt. Ook de begeleidende ouders zijn onder de indruk: het was met z’n achten al een hele klus om zo veel kinderen tegelijk in de gaten te houden. Knap hoe de juffen van de Pukkewjuk dat vier dagen per week met z’n tweeën doen. Boris Lemereis
40 Mandeguod onderhoud verbouw restauratie renovatie nieuwbouw advies Skillaerderdyk 15, Mantgum www.klaversma.nl telefoon: 058 250 16 19 bouwbedrijf@klaversma.nl
Mei 2023 41
42 Mandeguod Teake en de Wjukken Vrijdag 31 maart werden we opgeschrikt door het nieuws van het plotseling overlijden van Teake Oosterbos. Tijdens de bestuursvergadering die we een paar dagen later hadden was duidelijk dat we in de Mandeguod zeker aandacht zouden besteden aan deze trieste gebeurtenis. Voor ons als bestuur was dit nieuws een grote klap. Teake was een beetje onze mentor voor wat het gebouw de Wjukken betreft. Per slot van rekening was Teake nauw betrokken bij het ontwerp en de bouw van ons MFC. Wanneer wij bouwkundige vragen hadden konden we altijd bij Teake terecht en wanneer we dat vergaten meldde Teake zich zelf wel even. Nu ben ik nog maar vanaf januari 2023 voorzitter van het bestuur, dus heb ik besloten om deze keer een aantal oud voorzitters of nauw betrokken dorpsgenoten te vragen of zij iets konden schrijven over hun ervaringen met Teake met betrekking tot de Wjukken. Henk Nijp omschrijft Teake als volgt: Teake wie fan it begjin ôf oan ien fan de wichtichste driuwende krêften by de realisaasje fan de (nije) Wjukken. En doe’t it mfc der stie is er ek altyd belutsen bleaun yn ferskate kommisjes, as frijwilliger, as foarman fan de bouploech en neam mar op. Ek wie hy lid fan in protte klups dy’t gebrûk meitsje fan ús doarpshûs. (Jeu de boules, Mantgumer Maten, Wietwetterklup, ensfh. ensfh.) In doarpsman yn ieren en sinen, faak mei goed trochtochte en praktyske ideeën of oplossingen dy’t er ek fol fjoer út ‘e doeken dwaan koe. En meastal ek wol oertsjûge fan syn eigen gelyk. Hy hie hiel goed troch dat wy it allegear meielkoar dwaan moatte, en dat der oars net folle fan op ‘e hispel komme soe. In man fan de mienskip. Ook Wim van Eif heeft zijn herinneringen aan Teake op papier gezet: Uit het hele document van Wim heb ik het gedeelte gehaald wat direct met de Wjukken heeft te maken: De belangrijkste bijdrage van Teake aan dit dorp is wellicht wel het bouwheerschap van mfc Wjukken geweest. Al tijdens de voorbereidingsfase heeft Teake een belangrijke rol gespeeld in de plannenmakerij rond de Wjukken. In zijn enthousiasme stelde hij zijn doelen veelal (te) hoog, de andere leden moesten hem wel eens iets bijsturen. De gedachte van Teake was altijd: “Niet te min vragen, des te meer blijft er over”. Het
Mei 2023 43 is mede door deze instelling geweest dat we zo’n mooi gebouw hebben gekregen. Het was er ook niet zomaar. Veel rond gekeken bij anderen, maar ook bij bedrijven naar mogelijkheden gezocht. Met Marcia Lottgering op zoek naar vloeren, stoelen, koffiemachine, een bar, etc etc. Hij kon daar smakelijk over vertellen. Maar ook de uitvoering van de bouw was bij Teake in goede handen. Met tomeloze inzet en van vroeg tot laat heeft hij zijn bouwheerschap uitgevoerd. Voor de penningmeester was het wel eens wat lastig, want een bestelling was door Teake zomaar geplaatst. Hoe dan ook, mfc Wjukken staat er en we kunnen er blij mee zijn. Ook daarna is er nog veel gedaan via de bouwploeg. Persoonlijk heeft Teake een bijdrage geleverd aan diverse projectjes zoals schermen, meubilair, opbergkasten etc. Tot op het laatst voelde Teake zich zeer betrokken bij het gebouw en het gebeuren eromheen. Als laatste heb ik onze vorige voorzitter, Freerk Smidt, gevraagd om een herinnering te delen: Ik heb begrepen en veel gehoord dat Teake vanaf het begin een heel belang rijke rol heeft gespeeld bij de ontwikkeling en realisatie van de huidige Wjukken, eerst als man van de bouwgroep en later als lid van de beheerscommissie met de portefeuille onderhoud. Iets waar voor wij veel dank aan hem verschuldigd zijn. Tot op het laatst heeft Teake zich ingezet voor verbetering op en aan de Wjukken. Een paar jaar geleden heeft hij nog 2 bibliotheekkasten voor de Clincke gemaakt. Vorig jaar heeft hij de verwijzingsbordjes in ons mooie dorp vernieuwd en gedeeltelijk vervangen. Ik kan mij nog herinneren dat wij samen op pad zijn geweest om het geschikte hout voor de bordjes te vinden. Hij wist nog wel een adresje om aan hout te komen. Wij kwamen uit bij een houtzager net buiten Akkrum waar wij voor een geschikte prijs terecht konden. Teake heeft ze gemaakt en geschilderd en geplaatst. Ook de kast waar de kussens voor het terras in zitten is van zijn hand. Teake was een man die zijn opvattingen niet onder stoelen en banken stak maar uit overtuiging voor de goede zaak deze ventileerde. Prettig in de omgang. Daarnaast ook een begenadigd verteller die ontzettend veel van het dorp en zijn bewoners wist en dat ook goed kon presenteren. Namens ons allen: Teake bedankt voor je inzet en betrokkenheid. Namens het bestuur; Klaas Hoekstra
44 Mandeguod Iedere donderdag van 17.00 - 19.00 uur staan we met onze foodtruck bij de Poiesz. Onze pizza’s worden ter plekke bereid en gebakken in een steenvloeroven. De bodems zijn dun en knapperig en voor de toppings gebruiken we verse ingrediënten. Bestellen kan via tel/app 06 53877841, of aan de wagen. Het is niet nodig om vooraf te bestellen, maar wel handig! Tevens cadeaubonnen verkrijgbaar in elk gewenst bedrag vanaf € 10,=. Voor zowel particulier als bedrijf kunnen we voor iedere gelegenheid op locatie pizza komen bakken. Zie www.sambrinipizzas.nl voor meer info. Binnenkort komt er een nieuwe menukaart. Bij het ter presse gaan van dit nummer wordt er nog aan gewerkt. Meer info op www.sambrinipizzas.nl Menu kaart Margherita: tomatensaus, kaas, mozzarella, basilicum € 9,50 Verdura: tomatensaus, kaas, champignons, uien, olijven, knoflook, paprika, mozzarella € 11,50 Peperonata: (pikant) tomatensaus, kaas, champignons, uien, paprika en jalapeño peper € 11,50 Quattro Formaggi: tomatensaus, kaas, mozzarella, gorgonzola, parmezaanse kaas Funghi: tomatensaus, kaas, mozzarella, champignons Sambrini: tomatensaus, kaas, champignons, paprika, ham, salami, spek, uien Santa Lucia: (pikant) tomatensaus, kaas, champignons, ham, salami, uien, artisjokken en jalapeño peper Quattro stagioni: tomatensaus, kaas, champignons, ham, olijven, artisjokken Salame: tomatensaus , kaas, salami Pollo: tomatensaus, kaas, champignons, uien, paprika, kip Adda: tomatensaus, kaas, champignons, ham, gorgonzola, mozzarella, olijven Hawaii: tomatensaus, kaas, ham, ananas Carbonara: tomatensaus, kaas, ham, salami, spek Prosciutto: tomatensaus, kaas, ham, paprika Shoarma: tomatensaus, kaas, shoarmavlees Shoarma speciaal: tomatensaus, kaas, shoarmavlees, ui, paprika Tonno: tomatensaus, kaas, tonijn, paprika, uien Tonno speciaal: (pikant) tomatensaus, kaas, tonijn, mozzarella en jalapeño peper € 12,50 € 11,00 € 14,00 € 14,00 € 13,00 € 10,50 € 13,00 € 13,50 € 11,50 € 12,00 € 11,50 € 13,50 € 14,50 € 13,50 € 13,50 Naar wens kan de pizza met verse knoflook worden belegd en/of de rand met knoflookolie worden ingesmeerd. Extra’s per item: kaas, groente, olijven, ei € 1,00; ham, spek, salami, gorgonzola € 1,50; kip, shoarma € 1,75; tonijn € 2,50. Bakje knoflooksaus € 1,50
Mei 2023 45
46 Mandeguod
Mei 2023 47 Weidum fiert feest! Muzykferiening Harmonie Weidum e.o. is jierdei en fiert dit 10 juny! Dizze sneontejûn rizet der in grut iepenloftpoadium boppe-op it smûkste keatsfjild fan Fryslân. Tusken de beide buorrens sit de taskôger op in noflike tribune en belibbet de skiednis tusken 1898 én de takomst. Nei in mislearre besykjen yn 1896, wie it twa jier letter dan lang om let sa fier. Weidum kriget har eigen fanfare-corps: ‘It is 27 febrewaris 1898. Njoggen Weidumers fine, it moat mar wêze. Ferskate doarpen yn ‘e omkriten hawwe al in muzykkorps, Weidum moat ek in fanfare ha.’ Dat wie it begjin. Dit jier is it 125 jier lyn dat muzykferiening Harmonie Weidum e.o. oprjochte waard. Ien en ien is… Mei KROAN NOAT & TOAN Harmonie Weidum 125 jier oan bringt de Weidumer muzykferiening, dy’t hjoeddedei bestiet út sawol in melodische percussionband, in fanfare, in dweilorkest en in grutte jeugdôfdieling, in oade oan har rike skiednis. Mei 75 muzikanten, bekende artysten, gastmuzikanten, nagelnije muzyk, hiele stoere optredens fan de jeugdôfdielings, in grut iepenloftpoadium en in noflike tribune wurdt dit in feest om by te wêzen! We sjogge jim graach, op it meast smûke keatsfjild fan Fryslân! Wês derby, bestel hjir dyn kaarten: www.harmonieweidum.nl of streekrocht fia www.ticketkantoor.nl/shop/ HarmonieWeidum
48 Mandeguod maand aanbieding 750 gram iedere dinsdag bij de Poiesz in Mantgum van 15.30 tot 18.00 uur kibbeling + gratis saus voor € 10,
Mei 2023 49 De leukste en gezelligste garagesale van Friesland Massale Garagesale Mantgum Tijd om je spullen van zolder te halen, want het is weer zo ver: de Garagesale Mantgum komt er aan! Wanneer: zondag 21 mei a.s. Waar: Tijd: (vrijwel iedere oprit in) Mantgum 10.00 - 14.00 uur Deelname: € 9,- per deelnemer Tegelijkertijd wordt er bij de Wjukken een streekmarkt georganiseerd Meld je vóór 16 mei a.s. aan via mantgumgaragesale@gmail.com Zondag 21 mei 2023 van 10.00 tot 14.00 uur
50 Mandeguod
Mei 2023 51 Afsluiting seizoen Doarpskeamer Fietstocht met aansluitend high tea Alweer bijna een seizoen Doarpskeamer voorbij, met allemaal mooie activiteiten, te veel om in dit stukje op te sommen. Daarom willen we het weer gezellig met elkaar afsluiten met een fietstocht en onze beroemde high tea. Vorig jaar was dit ook een groot succes en we hopen dit jaar op een nog groter succes. Dit jaar wordt de fietstocht mede georganiseerd door “Doortrappen: veiliger fietsen tot je 100ste” met een stukje voorlichting en leuke tips. De kosten zijn 5 euro en de afstand tussen de 15 en 20 km. Startplaats: De Wjukken. Datum: Tijd: dinsdag 30 mei 2023. 13.30 uur. Lijkt het je leuk om mee te doen? Opgave kan tot uiterlijk 27 mei, via mail doarpskeamer@wjukken.nl of telefonisch via 06 20191971. Met vriendelijke groeten, Marina Dolstra
52 Mandeguod Eef Heinhuis - ervaren trainer Mindfulness categorie 1 MBSR - MBCL - IMP Zenmeditatie Meer weten? Telefoon: 0612822712 eefheinhuis@8je.nl - www.8je.nl Dokter Fokkewei 10/12, Mantgum
Mei 2023 53
54 Mandeguod
Mei 2023 55 De Wjukken is locatie bij de keunstroute op 13 en 14 mei. Wie exposeren er bij de keunstroute in de Wjukken? Jan Altenburg; hij is kunstschilder en maakt werk met acryl. Hij heeft een kleurrijke en intuïtieve stijl. Froukje Vos; zij is kunstschilder en schildert grote panelen met deels abstracte voorstellingen. Boukje de Boer; zij maakt prachtige sieraden met glas. Jan van Hulzen; hij is keramist en maakt met zijn draaischijf mooie vazen en andere kunstwerken. Het generatiehuis verzorgt schilderlessen in Mantgum. De cursisten exposeren tijdens de keunstroute werken van de voorjaarscursus. Heb je interesse om ook te gaan schilderen of tekenen, er zijn zeker cursisten aanwezig die je iets kunnen vertellen over hun eigen ervaringen. De teken- en schilderlessen worden verzorgd door de kunstenaar Ernesto Lemke, bekend van Legomasters, Sterren op het Doek en recent als finalist in De Nieuwe Vermeer. Ernesto zal het weekend ook aanwezig zijn en enig werk tonen. Meer over zijn werk is te vinden op ernestolemke.nl Geïnteresseerd? In de Wjukken zijn bijzondere werken te zien. Zaterdag 13 mei van 10 tot 17 uur en zondag 14 mei van 11 tot 17 uur.
56 Mandeguod
Mei 2023 57 Wat hinget der by ús oan de muorre? Yn de âlde keuken hinget in (kopy) fan de blaudruk fan ús hûs. It oarspronklike ûntwerp is yn 1910 makke troch âld Mantgumer Doeke Meintema. Moai om te sjen hoe’t de yndieling wie en hoe’t it feroare is troch de jierren hinne. Dan ha wy yn de opkeamer in âlde kaart fan Baarderadiel hingjen, út 1664. Doe’t wy hjir krekt wennen ha wy dizze op Marktplaats fûn. By ús yn de gong hinget in âld reklameboerd fan ‘Ruiter schaatsen fabriek’ út Akkrum, de fabryk dy’t fan Ydwine har pake west hat. Dêrneist in gedicht fan Skillaerd. Dit ha wy krigen fan Ydwine har âlden. It is makke foar âld boargemaster Oldenziel dy’t yn Mantgum wenne en graach nei Skillaerd te rinnen gong mei syn hûn. →
58 Mandeguod Wy ha koartlyn noch in prachtich skilderij fan Janneke krigen. Dat hinget noch net, mar dat litte wy ek graach sjen. De goudfisken steane foar gelok en it binne der fiif omdat wy ek mei syn fiven binne as húshâlding. In bysûnder kado dêr’t wy tige wiis mei binne. Neist de kast yn de keamer hingje 3 rûne objekten. Hiel dierber is it rûne skilderij, makke troch ús buorfrou Janneke Hengst. Sy hat ús eigen prunusbeam skildere dy’t yn bloei stiet en op de achtergrûn is ek noch ús hûs te sjen. De prunus bloeit altyd mar koart, mar o sa moai. Doe’t wy har atelier foarby rûnen en dit skilderij hong foar it rút wisten wy daalk: ‘dy is fan ús’. Sa kin wy der it hiele jier fan genietsje. Dêrneist hinget in rûn klokje en in keramiken boardsje, beide fan ‘Harm en Elke’. Yn de wenkeamer ha wy in bysûnder behang op de muorre. It is makke troch Snijder&Co. Echte ambachtslju dy’t in 150 jier âlde technyk fan skilderjen op behang nij libben ynblaasd hawwe. Doe’t dit in kear yn in televyzjeprogramma foarby kaam, ha wy it ûntholden en jierren letter koene wy it tapasse doe’t ús ferbouwing klear wie. Wy hawwe in drukte ferzje op de muorre (fan in hânskildere ûntwerp).
Mei 2023 59 As lêste noch dit wurk dat yn de keuken stiet. It is in útfergrutting fan in tekening dy’t makke is troch de tante fan Ydwine, Tytsy Wijngaarden. Sy is mar 26 jier wurden en wie krekt ôfstudearre oan de keunstakademy. Sy hie in grut talint foar byldzjende keunst, tekenjen en dichtsjen. Yn in pear streken hat se hiel treffend dizze ruter delsetten. Wy fine it moai har wurk sjen te litten. Ydwine Willemsma en Jetse Wiersma Wy jouwe de pinne troch oan Bjinse en Ellen
60 Mandeguod
Mei 2023 61 In Mantgum 546,55 euro voor Amnesty International opgehaald! De jaarlijkse collecte van Amnesty International vond dit jaar van 12 tot en met 18 maart plaats. De collectanten zamelden in Mantgum 546,55 euro in. Amnesty is verheugd dat de collectanten dit jaar weer aan de deur geld konden inzamelen. Dit jaar collecteerden acht vrijwilligers in Mantgum voor de organisatie die opkomt voor slachtoffers van discriminatie, marteling of onderdrukking. In heel Nederland werd dit jaar bijna 1,5 miljoen euro opgehaald voor het werk van Amnesty. De organisatie is heel blij met deze opbrengst en dankt alle vrijwilligers voor hun geweldige inzet. Opbrengst van onschatbare waarde Amnesty International is een onafhankelijke organisatie en neemt voor haar onderzoek en acties geen geld aan van overheden of politieke groeperingen. Juist daarom is de opbrengst van de jaarlijkse collecte van onschatbare waarde. Jaarlijks voert Amnesty meer dan honderd onderzoeken uit, bijvoorbeeld om bewijs te verzamelen van oorlogsmisdrijven door Russische troepen tijdens de oorlog in Oekraïne. Op basis daarvan kunnen later daders worden berecht. Ook met de talrijke acties zijn hoge kosten gemoeid, zoals voor ons wereldwijde spoedactienetwerk voor mensen in acuut gevaar, of voor bijvoorbeeld de training van gastdocenten en educatiemateriaal voor meer dan 100.000 leerlingen in ons land. Mede dankzij de steun van de inwoners van Mantgum kan Amnesty haar strijd voor gerechtigheid voortzetten voor mensen in conflictgebieden en voor mensen die worden onderdrukt vanwege hun mening, overtuiging of om wie ze zijn. Kijk voor meer informatie over het werk van Amnesty International op www.amnesty.nl.
62 Mandeguod Colofon Mandeguod is een uitgave van Doarpsmienskip Mantgum en verschijnt 11 keer per jaar Doarpsmienskip Mantgum Annemarie Meetsma secretaris, Bert van der Weide penningmeester Algemeen lid: Maaike Kuipers, Ydwine Willemsma, Roelf Vogelzang E-mail: doarpsmienskip@mantgum.com Website: www.mantgum.com Redactie Mandeguod Lys Scarse eindredacteur, Maaike Kuipers redacteur, Diny de Vries redacteur, Femke Hottinga redacteur, Boris Lemereis redacteur, Rinse Westerdijk vormgever Financieel beheer Hotze Bonnema penningmeester. Bankrekening Mandeguod: NL77 INGB 0005 0727 04 Verspreiding Johan Heddema coördinatie en Ria van der Werf (reserve) Verspreiding door veel vrijwilligers uit Mantgum Druk CSLdigitaal Tarieven Mandeguod Jaaradvertentie (binnenwerk) Eenmalige advertentie (alleen binnenwerk) Formaat (bxh) Hele pagina € 185,00 Halve pagina € Kwart pagina € 97,50 55,00 Hele pagina € Halve pagina € Kwart pagina € 32,00 17,50 13,00 128 x 180 mm 128 x 87,5 mm 61,5 x 87,5 mm 128 x 41,25 mm Aanleveren advertenties Bij voorkeur in zwart wit en PDF formaat. Aanleveren van een advertentie kan ook in TIFF, JPG, JPEG of PNG. Aanleveren van een advertentie in WORD is ook mogelijk. U loopt dan wel de kans dat er afwijkingen optreden, met name in de fonttypes en fontgrootte. Verenigingsmededelingen (alleen binnenwerk) Jaarbijdrage € 35,00 Oplage 510 exemplaren Inleveren kopij Uiterlijk de 14e van elke maand E-mail: mandeguod@gmail.com Algemeen In uw mail met de bijdrage(n) dient u - voor eventuele vragen - uw naam, adres en telefoonnummer te vermelden. De bijdrage moet - tenminste - voorzien zijn van de naam van de afzender. Eventuele foto(‘s) ook apart en bewaard als TIFF, JPG, JPEG meesturen. De redactie behoudt zich het recht voor om uw tekst te redigeren, zo nodig in te korten of om uw bijdrage(n) eventueel niet te plaatsen. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van stukken die zijn geschreven door niet-redactieleden. Tevens dient u zich er rekenschap van te geven dat Mandeguod ook in pdf-formaat op www.mantgum.com geplaatst wordt. © MANDEGUOD Overname van artikelen en foto’s alleen na verkregen schriftelijke toestemming van de redactie van Mandeguod.
Mei 2023 63
1 Online Touch