Cardia MAGAZINE Eten is beleven Leven, eten en vieren Verbinding tussen mensen Thema: Samen aan tafel APRIL 2022
Inspiratie Samen maaltijd houden Een feestelijke maaltijd houden is vaak de manier om een bepaalde gelegenheid, zoals een huwelijk of jubileum, te vieren. Daarnaast zijn ook de feestdagen hét moment om met familie en vrienden rond de tafel te zitten en te genieten van een maaltijd waaraan veel tijd en aandacht is besteed. Sommige maaltijden, zoals de joodse Pesachmaaltijd, zijn aan voorschriften gebonden. Er mag bijvoorbeeld geen gegist brood en bittere kruiden gegeten worden. Hiermee gedenken de Joden de haastige uittocht uit Egypte – toen er geen tijd was om brood te laten rijzen – en de bittere onderdrukking daar. Pesach is dus niet alleen een tijd van vrolijkheid. Het is bitterzoet. De maaltijd die Jezus met zijn leerlingen hield voor zijn gevangenneming was zo’n Pesachmaaltijd. De stemming aan tafel zal niet uitbundig zijn geweest, maar bedrukt. De leerlingen waren angstig en onzeker om wat ging komen. Terwijl ik dit schrijf is de oorlog in Oekraïne in volle gang. We zien beelden van beschietingen en stromen van mensen die een veilig heenkomen zoeken. Hoe het zal eindigen weet niemand. Deskundigen doen op televisie hun best om er iets van te maken, maar moeten vaak gissen. Ook dit zijn onzekere tijden. In zulke tijden lijken feestmalen ongepast. Een maaltijd hoeft echter geen schranspartij te zijn. Samen eten werkt verbindend en biedt gelegenheid om lief en leed te delen. De Eucharistie of het Heilig Avondmaal was oorspronkelijk een echte maaltijd met brood en wijn. Het was het moment dat het sterven van Jezus werd herdacht, de gemeenschap werd versterkt en men elkaar kon bemoedigen. In veel kerken wordt op de donderdag voor Pasen, Witte Donderdag, het Heilig Avondmaal gevierd als opmaat voor Goede Vrijdag. Het is goed dan te bedenken dat het ná Goede Vrijdag ook weer Pasen wordt. De duisternis hoeft niet het laatste woord te hebben. Pieter Hartevelt Geestelijk Verzorger in Landscheiding 2 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 Inspiratie
Inhoud 2 3 Inspiratie Van het bestuur 4-6 Meneer Gerrets 7 Cliëntenraad 8-9 Onderwatershof, QR code 10-11 Floriadehof, leren koken 12-13 Tabitha, Grand Café Tabitha 14-15 Tabitha, leven-eten-vieren 16-19 De Thuishaven, belevingsgerichte zorg 20-21 Vrijwilliger in het zonnetje 22-23 Hindoestaans koken 24-25 Thuiszorg 26-27 Vriendenfonds Cardia 28-29 Medewerker in het zonnetje 30-31 Ontmoetingscentrum Mariahoeve 32 33 Klantenbureau / huishoudelijke verzorging Boeken rubriek 34-35 Recepten 36 Puzzel Colofon UITGAVE | Cardia Magazine verschijnt 4 x per jaar en is een uitgave van Stichting Cardia. www.cardia.nl REDACTIE | communicatie@cardia.nl Diana Boerefijn Melanie Hazenberg Zahra Hoekstra Jasmijn Soppe Liesbeth Spek Hanny van der Stelt VORMGEVING EN DRUK | Reclamebureau christiaanhoogeveen.nl COPYRIGHT | Cardia kan op generlei wijze aansprakelijk worden gesteld voor eventueel geleden schade door foutieve vermelding in het Cardia magazine. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook zondervooraf schriftelijke toestemming van de redactie. Beste lezers, Recent las ik over Kintsugi. Ik had hier nog niet eerder van gehoord en de symboliek trof me. Vandaar dat ik het hier graag met u deel. Kin betekent ‘gouden’ en tsugi is ‘verbinden’. Kintsugi is een eeuwenoude Japanse kunstvorm waarbij gebroken aardewerk met goudlijm gerestaureerd wordt. Het feit dat het aardewerk hersteld is, wordt niet weggemoffeld maar juist tot kunstvorm verheven. Zo wordt gebrokenheid mooi gemaakt. Wij zijn allemaal van tijd tot tijd als een stuk aardewerk waar een scherf van afgeslagen is. Dit geldt ook voor organisaties. Gebeurtenissen in het leven kunnen butsen en scheuren geven. Dit kunnen wij niet voorkomen, maar we kunnen er wel voor kiezen om zaken waar mogelijk te herstellen. Soms is het makkelijk om het goud te zien in het leven van de ander of binnen organisaties. Maar soms zien we voornamelijk de scherven. Wij zijn geen perfecte mensen, bij lange na niet. Als we gebroken zijn, al is het maar een flinter of een scherf, mogen we ons laten herstellen. We kunnen ons verzoenen met de breuken in ons eigen leven. En dan komt onze schoonheid naar voren. Singer-songwriter Leonard Cohen verwoordde het in het lied Anthem als volgt: There is a crack in everything; that’s how the light gets in (Er zit een barst in alles; zo komt het licht binnen). Deze Japanse traditie van kintsugi kan ook als metafoor voor het Paasverhaal gebruikt worden. Iets wat kapot leek (kruisiging) wordt iets heel moois (opstanding). Jezus’ lijdensverhaal krijgt zo een gouden (lijm)randje met de opstanding. Ik wens u een mooie Paastijd toe. Met hartelijke groet, Henriëtte Bertels, bestuurder Van het bestuur Kintsugi CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 3
“Samen lunchen aan de eerste tafel in het Grand Café” Meneer Gerrets vertelt over zijn bijzondere leven Als u rond een uur of 12 het Grand Café van Landscheiding binnen loopt, is het eerste tafeltje standaard bezet. Hier zit Peter Gerrets, samen met zijn vaste clubje, waar hij geniet van zijn broodje. “Ik zit daar met een echtpaar, dhr. Berendsen en met mw. Van der Hulst. Als 72-jarige ben ik de benjamin van de club. Maar dat merk ik niet. Ondanks het grote leeftijdsverschil ervaar ik echt vriendschap. Ik zou geen andere tafel willen, ik heb zoveel plezier,” vertelt meneer Gerrets enthousiast over het wonen in Landscheiding. In september 2021 kwam meneer Gerrets wonen in woonzorgcentrum Landscheiding. Hier ging een periode van ziekenhuizen, verpleeghuizen en een hospice aan vooraf. Wat begon met een klein aan zijn teen waarvoor hij in februari 2021 naar de dokter ging, resulteerde in amputatie van zijn twee onderbenen. “Sinds het bezoek aan de huisarts ben ik niet meer thuis geweest. Dat was heftig, maar mijn zus heeft af en toe foto’s meegenomen waardoor ik mijn huis nog wel kon zien,” vertelt meneer Gerrets. Zijn ziekte werd zo erg dat hij na de amputatie voor een volgende keuze werd gesteld; iets wat hij zelf nog altijd moeilijk vindt om te bevatten. “De artsen zeiden tegen me dat mijn andere been verder geamputeerd moest worden. Ik zou dood gaan als ik dat niet zou doen. Maar ik voelde dat ik het niet moest doen. Ik zei tegen God: ‘voordat ik sterf wil ik nog in een tuin liggen’. En dat gebeurde. Want ik werd overgeplaatst naar een hospice waar ik elke dag heerlijk in de tuin kon liggen,” vertelt meneer Gerrets. “Ik had in het hospice een prachtige kamer met een erker, maar ik was graag buiten. Genieten in het zonnetje Elke dag reed de verzorging patiënten met bed en al de tuin in. Iedereen zocht dan een eigen boom uit waar je onder ging liggen. Ik kon daar de hele dag blijven, het was geweldig. Als het iets te warm was, kreeg je een parasol. Uit een heel menu koos je vervolgens wat je lekker vond om te eten, bijvoorbeeld zelfgemaakte appelmoes en rabarber. en ik kon tot zonsondergang buiten blijven. Heerlijk. In het hospice ging een andere arts naar mijn wonden kijken. Ik kreeg nieuwe medicijnen, en mijn been genas. Ik voelde me beter dan ik me ooit had gevoeld! In juli kwam ik in het hospice terecht en in september was het been helemaal genezen,” vertelt meneer Gerrets. “Het is echt een wonder dat het zo snel is gegaan.” De trein dwars door de boekenkast “Ik was beter, dus paste niet meer in het hospice. Mijn zus en zwager zijn toen naar het appartement gaan kijken in Landscheiding. Bij het hospice werd ik uitgezwaaid met een erehaag. Het komt in een hospice natuurlijk niet vaak voor dat iemand weer “Iedereen had een eigen boom” 4 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022
“Ik zie Landscheiding echt als een thuis. Ik heb het naar m’n zin met de lunch met ons vaste groepje. Het eten is prima, de verzorging is goed en ik heb fijne vriendschappen.” beter is geworden. Toen kwam ik hier. Na 32 operaties was ik wel toe aan wat rust. Ik heb goed contact met de andere bewoners en ben erg tevreden over de verzorging en de activiteiten. En mijn appartement is fijn.” Meneer Gerrets kijkt om zich heen. In zijn appartement staat een grote boekenkast met onder andere twee bekende schoolfiguren: Ot en Sien. Aan de andere kant van de boekenkast staat een trein. Het verzamelen en lezen van informatie over treinen en trams is een grote hobby van meneer Gerrets. “Ik heb een grapje uitgehaald,” lacht hij, “Ot en Sien zijn aan het wachten op de trein en de trein gaat dwars door de boekenkast.” Het kruis als symbool Naast zijn bed hangt een kruis. Het kruis speelt een belangrijke rol in zijn leven. Peter Gerrets is zijn hele leven predikant geweest. Hij volgde een onderwijzersopleiding, maar kreeg al snel de roeping om theologie te studeren. “Het vak interesseerde mij heel erg. Ik houd van dingen eenvoudig uitleggen, daar ligt echt mijn kracht. Ik ga nu ook veel naar de activiteiten van de geestelijk verzorger. Dat vind ik heerlijk om bij te wonen. Hij neemt me bijvoorbeeld mee naar het Mannencafé en naar de kerkdiensten. Ik ga ook veel naar de stoelgym, dat is erg gezellig. Daar ontmoet ik veel andere mensen. Ik heb een fijn groepje, waar ik ook samen mee lunch. En als ik er dan niet ben omdat ik niet in orde ben, hoor ik soms dat dhr. Berendsen naar me vraagt of even naar me toe komt. Dat vind ik zo fijn, ik word echt gezien.” “Ik was gastheer in de huiskamer” Meneer Gerrets is een zorgzaam type. Hij heeft veel vriendschappen en zorgt ook graag voor zijn medebewoners. “Toen het hier een tijdje dicht was door corona speelde ik gastheer in de huiskamer. Ik bleef om het hoekje kijken om met mensen te praten. Ik vind het erg belangrijk om te weten waar mensen mee bezig zijn. Daarom probeer ik echt iedereen bij de gesprekken in de huiskamer te betrekken.” Het zorgzame karakter komt ook terug in het privé leven van Peter. “Ik begeleidde een jongen. Hij had een nare jeugd gehad. Zijn ouders negeerden hem en deden eigenlijk nooit iets leuks met hem. Daarom ontfermde ik me over hem. Een paar jaar geleden vroeg hij aan mij: ‘Peter, wil jij mijn vader zijn?’. Dat is nogal een vraag. Ik ben nooit getrouwd geweest en heb geen kinderen, dus dan is dat natuurlijk wel gek. Maar ik wilde dat graag. Als hij nu op bezoek komt, zegt iedereen: ‘Peter, je zoon is er.’ Dan is soms nog wel gek, maar ik ben blij dat iedereen het zo ziet. Ik zie hem ook echt als mijn zoon.” 6 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022
Van de Cliëntenraad Samen aan tafel Ik kan het me nog goed herinneren: in mijn jeugd was ‘samen aan tafel’ vaak het enige moment dat we als familie bij elkaar waren. Pa was altijd aan het werk en ma was druk met het huishouden. De maaltijd met elkaar werd dus gebruikt voor het uitwisselen van wat je had meegemaakt op die dag. Het was een fijne beleving om met elkaar te zijn. Wat is er veel veranderd in de tijd en in de maatschappij om ons heen. Maar eten doen we natuurlijk nog steeds. Ook al is hier veel in veranderd: uit eten gaan of laten bezorgen van maaltijden is heel gewoon geworden. Maar ook: doordat iedereen druk is, schiet het samen eten er vaak bij in. En dat is jammer want samen zijn is belangrijk. Samen aan tafel kan het moment van de dag zijn dat je met elkaar praat. En als mensen dan samen aan tafel zitten, zie je helaas vaak dat ze dan op hun telefoon bezig zijn en niet communiceren met hun tafelgenoten. Binnen Cardia is er ook veel veranderd wat betreft het samen eten. We hebben gemerkt dat in de coronatijd de bewoners veel in hun appartement moesten eten. Dat kwam de eetlust niet ten goede. Wij mensen zijn uit op gezelschap en willen zaken met elkaar delen. Dus toen de restaurants weer open konden, was dat geweldig! We kwamen weer bij elkaar en deelde waar we mee bezig waren. Dat bevorderde ook de eetlust. Samen aan tafel is toch zeker in onze locaties één van de hoogtepunten van de dag. Als cliëntenraad dringen wij er ook altijd op aan om van de eetbeleving een dagelijks “feestje” te maken. Het is toch een heerlijk gezicht om iedereen gezellig met elkaar te zien praten en ondertussen te genieten van het lekkers wat de koks weer klaargemaakt hebben. Het is ook CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 7 fijn om te weten dat de thema maaltijden er weer komen en dat er ook weer familieleden uitgenodigd kunnen worden. Samen eten, samen praten en samen delen daar gaat het toch om. In de aanloop naar Pasen is het samenzijn ook weer belangrijk. Laten we samen genieten van de mooie tijd, ook al hangt er een donkere schaduw over ons heen met betrekking tot de situatie in de Oekraïne. Laten we hopen en bidden dat het tot een goede oplossing komt daar. Namens de Centrale Cliëntenraad een fijne Pasen gewenst! Peter Olierook Voorzitter Centrale Cliëntenraad
ONDERWATERSHOF locatienieuws Kleine innovatie, groot plezier Tijdsbesparing in Onderwatershof dankzij een QR code Binnen Cardia vinden we het belangrijk dat onze zorgmedewerkers de cliënten goed kennen. Maar dat is soms een uitdaging. Zeker in een tijd waarin er vaak nieuwe of tijdelijke medewerkers op een afdeling komen werken. Het doornemen van de dossiers kost tijd en tijdelijke medewerkers hebben niet altijd toegang tot de systemen. Hoe kan iemand die nieuw is snel en eenvoudig de belangrijkste informatie over een cliënt lezen? In Onderwatershof is daar nu een oplossing voor gevonden: een QR code. Michella van den Oever werkt als Evv’er in Onderwatershof. Ze werkt als één van de eersten met de QR code, en vertelt hoe het werkt. “Ik ben hier heel enthousiast over”. “Op dit moment hebben we de QR code alleen nog op de tweede verdieping in Onderwatershof’, vertelt Michella. “Als we aan het werk gaan, scannen we eerst een QR code op de zusterpost. Dat is om in te loggen in het systeem. De bewoners hebben een QR code bij hun naambordje. Als je die vervolgens scant, zie je direct de belangrijkste informatie over de cliënt. Echt ideaal als je de cliënt nog niet zo goed kent, bijvoorbeeld als iemand hier nog niet zo lang woont. En helemaal handig voor nieuwe medewerkers of invalkrachten!” Alle informatie snel bij de hand Michella vertelt hoe zij bij het project betrokken werd. 8 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 “Natuurlijk moeten alle basisgegevens van de bewoners ingevuld worden zodat de QR code goed werkt. Dat was mijn taak bij de start van het project. Ik heb van alle bewoners de gegevens ingevoerd. Niet het hele zorgdossier natuurlijk, maar wel de belangrijkste informatie. Bijvoorbeeld hoe de bewoner genoemd wil worden en waar hij of zij eet’’, vertelt Michella. “Als je langer op een afdeling werkt, weet je dit meestal wel van de bewoners, want die ken je dan al goed. Maar een nieuwe of tijdelijke collega kan niet altijd meteen in het dossier en weet die basisinformatie niet. Voorheen moest je de informatie over de bewoners opschrijven en uitleggen. Maar nu kunnen medewerkers de QR code scannen om
alle belangrijke informatie te zien. Dat scheelt ons veel tijd. Tijd die we liever aan de bewoners zelf besteden natuurlijk.” Ook voor zorgmedewerkers die de bewoners al goed kennen is de QR code een behulpzaam middel. Want niet alleen de basisinformatie van de bewoner staat in dit systeem, maar ook de zorgkaart is toegevoegd en gekoppeld aan de QR code. “Als er iets wordt aangepast in de zorgkaart staat het gelijk in de app. Ik hoef niet meer apart voor de zorgkaart in te loggen, één keer de QR code scannen en je weet alle informatie.” Een kleine en veilige innovatie met veel voordelen Zo’n QR code, is dat wel veilig? “Ja hoor”, vertelt Michella. “Het is niet zo dat iedereen zomaar de code kan scannen en dan toegang krijgt tot alle informatie over de bewoner. Als je alleen de QR code bij de bewoner scant krijg je een foutmelding. Alleen door eerst op de zusterpost de QR code te scannen krijg je erna tijdelijk toegang tot bepaalde QR codes van bewoners. Op de zusterpost komen alleen collega’s, zijn we er niet dan is de deur op slot.” Het is duidelijk: Michella is enthousiast over deze innovatie. “En ik niet alleen hoor’, lacht ze. “Ik zie dat iedereen het een mooie tool vindt. Het is een kleine en eenvoudige innovatie, maar voor de bewoners en de medewerkers biedt het alleen maar voordelen. We hebben meer tijd om aan de bewoners te besteden, en daar gaat het toch om. De kwaliteit van zorg neemt toe!” Michella scant de code in de zusterpost. “We hebben nu meer tijd om aan de bewoners te besteden” Scan deze QR code om meer uitleg te zien op YouTube CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 9
FLORIADEHOF locatienieuws Leren koken uit een kookboek “Toen ik ging trouwen, kon ik helemaal niet koken”. Aan het woord is mevrouw Gladys Denker. In haar appartement in Floriadehof hebben we een gesprek over haar Indische roots. En dan gaat het natuurlijk al snel over de Indische keuken! “Ik was een jaar of 7 of 8 toen ik met mijn ouders en vier broers en zussen naar Nederland kwam. Dat was wel even wennen. In Indonesië woonden we in Jakarta, niet te vergelijken met Nederland natuurlijk. Maar we zijn hier allemaal goed terecht gekomen. In Nederland kregen mijn ouders nog twee kinderen. We waren met zijn zevenen thuis.” Mevrouw Denker vertelt dat ze met haar man in Vlaardingen ging wonen en daar haar hele huwelijk gewoond heeft. “Toen ik ging trouwen, kon ik helemaal niet koken, ik kon nauwelijks soep maken. Thuis hielp mijn oudste zus altijd mee in de keuken. Ze lachte me wel een beetje uit dat ik niet kon koken. Maar ik liet me niet kennen hoor! Ik kocht een goed kookboek en heb zelf leren koken. En bakken, Indische spekkoek natuurlijk. Na een tijdje, toen ik het aardig onder de knie had, nodigde ik de hele familie uit voor mijn verjaardag. Ik had toen veel gekookt en gebakken, zodat ze konden zien dat ik het toch onder de knie had gekregen. Ja, met mijn kookkunsten is het dus helemaal goed gekomen”, lacht mevrouw Denker. Mevrouw Denker is na het overlijden van haar man naar Zoetermeer verhuisd. “Eerst heb ik 9 maanden bij mijn dochter gewoond. En toen Floriadehof klaar was, kon ik hier terecht. Een fijne plek. Ik kan goed opschieten met de andere mensen hier en kan ook goed praten met Sandra, de geestelijk verzorger. Mijn geloof is erg belangrijk voor me, daarom is het fijn dat er hier mensen zijn met wie ik over God kan praten. En dat we samen kunnen bidden. Ik vind het ook erg fijn dat mijn kinderen in de buurt wonen en veel op bezoek komen.” Mevrouw Denker staat in Floriadehof ook wel eens in de keuken. “Wat ik dan maak? Het liefst iets Indisch natuurlijk. We gaan dan eerst boodschappen doen, het winkelcentrum is gelukkig dichtbij. En dan maak ik nasi, of bami. Of Ajam Pedis, dat is hete kip. De boemboe maak ik zelf met uien en peper en de kip gaat in de oven om te garen. Wat ook lekker is: saté belazer. Dat is saté, maar dan zonder stokjes en met pindasaus. Heel lekker hoor!” Samen eten is belangrijk, vindt mevrouw Denker. Daarom vierde ze haar 76ste verjaardag onlangs ook in een restaurant, samen met haar gezin. Maar niet in een Indisch restaurant. “Nee, daar waren we met de verjaardag van mijn schoonzoon al geweest. In Vlaardingen zit een heel goed Chinees restaurant, dus dat was ook een goede plek om mijn verjaardag te vieren. Lekker met z’n allen aan tafel en genieten.” 10 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022
“Eerst samen boodschappen doen en dan de keuken in” Mevrouw Denker CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 11
TABITHA locatienieuws Grand Café Tabitha bruisende ontmoetingsplek Sinds december is Tabitha de trotse eigenaar van een prachtig, vernieuwd Grand Café. Het interieur is licht, vrolijk en modern. Bij de hoofdingang is een muur weggehaald, hierdoor is er plek voor meer tafels en stoelen waardoor alle bewoners nu gezamenlijk kunnen lunchen en dineren. Dit geeft veel verbinding. We spreken Birgit van de Weijer, eerste medewerker catering, over het vernieuwde Grand Café en kijken mee met de lunch. “Wilt u ook een kopje soep?’’, vragen de medewerkers catering aan de bewoners. “Vandaag is er gebonden lenteui-preisoep en heldere Chinese Bamisoep.” De bewoners knikken instemmend. Er is ook een extraatje vandaag. Een kroket! Elke maandag krijgen de bewoners een extraatje. De ene keer is dat een kroket, de andere keer een eitje. De bewoners genieten van het extraatje en vinden de lunch erg lekker. “Binnenkort gaan we 3 keer per week vers fruit aanbieden, klaargemaakt in kleine stukjes. We zijn erg benieuwd hoe iedereen dat gaat vinden,” aldus Birgit. “Iedereen kan nu mee lunchen in dezelfde ruimte, dat was eerst niet zo. Het Grand Café is echt een bruisende plek geworden waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten tijdens de maaltijden. En niet alleen tijdens de maaltijden en de activiteiten. Het Grand Café is ook de plek waar bezoekers of mensen uit de wijk een kopje koffie kunnen drinken.” Meekijken in de keuken “De grootste verandering is dat het Grand Café open is en bewoners mee kunnen kijken terwijl het eten wordt opgeschept. Je merkt dat bewoners hierdoor eerder een praatje maken over de maaltijden en vragen stellen. Er is binnen Tabitha ook een menucommissie. In deze menucommissie zitten een aantal bewoners die op deze manier mee kunnen denken over de maaltijden. Bewoners vroegen zich bijvoorbeeld af of de saus apart van de maaltijd geserveerd kon worden. Dat doen we nu. Zo luisteren we echt naar de bewoners,” vertelt Birgit. 12 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022
Een bruisende ontmoetingsplek, wat wordt daarmee bedoeld? “Het is echt gelukt om een bruisende ontmoetingsplek te creëren in het Grand Café. Alle activiteiten vinden nu daar plaats. Als je zin hebt om iets te beleven, ga je naar het Grand Café. Er hangt een poster met de tekst ‘Pluk de dag’. Op deze poster staat wat er iedere dag te doen is. Je ziet gelijk dat het werkt. Bewoners komen naar het Grand Café wanneer ze zin hebben in gezelligheid. We hebben daarnaast grote spellen gekocht, zoals ganzenbord en mens-erger-je-niet. Als er geen activiteit is, kunnen ze zo altijd een spelletje spelen. Het is echt gezellig en ik ben erg tevreden,” vertelt Birgit van de Weijer enthousiast. CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 13
TABITHA locatienieuws Leven-eten-vieren in Tabitha Eén keer in de maand is er LEV in Tabitha, wat staat voor leven-eten-vieren. Een activiteit op de afdelingen waar mensen met dementie wonen. We eten met elkaar en delen het leven. We praten door over een thema aan de hand van muziek, afbeeldingen en halen herinneringen op. Vaak spelen verschillende zintuigen hierbij een rol. Vandaag gaat het over het thema ‘vieren’. Als ik binnenkom, zitten de bewoners al klaar aan een gezellig gedekte tafel. Het ziet er vandaag extra feestelijk uit; er hangen slingers, er zijn lekkere bolletjes met salade op fleurige bordjes. Mooi om zo samen te werken met Mary, de welzijnsmedewerker, die voor de versiering gezorgd heeft. Alles om het thema zo dichtbij mogelijk te brengen. Voordat ik aan tafel schuif, maak ik met iedereen persoonlijk een praatje. “Oh ja, de dominee is er weer, fijn!”, zo klinkt het, en: “Wat ziet u er leuk uit”. Ik voel me altijd zo welkom hier! Na het gezamenlijk bidden van het Onze Vader eten we met elkaar. Er hangt een rustige sfeer aan tafel. Er wordt zichtbaar genoten en we hebben alle tijd. Na het eten zingen we ‘Dank U voor deze nieuwe morgen’. Dit zingen we altijd als afsluiting van de maaltijd tijdens LEV. Dat geeft herkenning en iedereen weet dat het de overgang is naar het doorpraten over het thema. ‘Als ik visite krijg op mijn verjaardag, dan weet ik: ik doe er toe’ 14 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 “Kijk”, zeg ik, “deze kaart werd pas bij mij bezorgd. Ik steek een verjaardagskaart omhoog en lees hem voor. “Wat lief”, zegt één van de bewoners, “dat doet je goed” Ik beaam dat. “Ja, dan voel je je echt jarig en geliefd.” “Dat klopt”, zegt een andere bewoner, “als ik visite krijg op mijn verjaardag, dan weet ik weer, ik doe er toe.” Het is even stil, dat komt binnen. Vooral ook omdat deze bewoner meestal weinig zegt en vaak verdwaalt is in zijn gedachten. “Dat is het mooie van je leven vieren”, vervolg ik. “Dat anderen laten merken: je doet er toe, ik ben blij dat je er bent en leeft. Laten we dat vandaag ook met elkaar doen”, en ik zet een verjaardagsliedje in. Er wordt naar hartenlust meegezongen en geklapt. De sfeer zit er goed in. Een zelfgemaakt verjaardagscadeau En dan neemt Mary het woord. “We hebben gehoord dat jij ook pas jarig bent geweest”, zegt ze tegen mij. “Dat kunnen we natuurlijk niet ongemerkt voorbij laten gaan.” Mary zet een grote grappige hoed op mijn hoofd en tovert een cadeau tevoorschijn. “Dit cadeau hebben we met elkaar gemaakt voor jou.” Tot mijn grote verrassing komt
er een prachtig zelfgemaakt kunstwerk tevoorschijn, waar iedereen zijn steentje aan heeft bijgedragen. Ik ben ontroerd, een bewoner naast me merkt het en streelt over mijn arm. “Komt goed, komt goed” zegt ze. Wat mooi deze wederkerigheid! Voor mij zijn het momenten van het gemeenschapsleven, waarin lief en leed gedeeld wordt. Waarin ieder mens zich gezien en geliefd weet door elkaar en door God. We vervolgen ons gesprek daarover. Er worden herinneringen gedeeld van verjaardagen van vroeger, een pop die je zo graag wilde en niet kreeg. Ik hoor de teleurstelling doorklinken in haar stem. Of de zelfgemaakte kleding die al klaar hing aan de kast. Ik zie de blijdschap in haar ogen als ze de herinnering boven haalt. We zingen over dankbaarheid, God die ons vanaf de moederschoot zijn liefde gaf. Ik hoor een mannenstem galmen en geef de zanger een compliment. Hij begint te stralen; “Ik heb ook altijd op een mannenkoor gezeten.” Misschien is dat wel het mooie van leven-etenvieren. We zijn van betekenis en horen bij elkaar. Dat proeven we door het eten, het delen van verhalen en het zingen heen. Janneke Bregman Geestelijk verzorger in Tabitha CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 15
DE THUISHAVEN locatienieuws Belevingsgerichte zorg in De Thuishaven Inge Vroomen werkt als Teamleider Zorg en Welzijn in De Thuishaven. Ze is een zorgprofessional in hart en nieren. Ze is opgegroeid in het katholieke Limburg en werkt al vanaf haar 15e in de zorg. Vanwege het werk van haar man verhuisde ze naar Den Haag. Inmiddels heeft ze het al heel wat jaartjes naar haar zin bij Cardia en in De Thuishaven. Op dit moment is ze veel bezig met beleving voor de bewoners. Ze legt hier graag meer over uit en laat ons zien wat de belevingsgerichte zorg in De Thuishaven inhoudt. 16 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022
Eetbeleving Eetbeleving is erg belangrijk in De Thuishaven. Inge: “We hebben al een tijdje een coachende kok in dienst, Samuel Mooijman. Samuel gaat met de bewoners in gesprek over hun favoriete maaltijd. Vaak zijn het gerechten die de bewoners doen denken aan vroeger. De recepten ervan zet Samuel in het kookboek dat in de huiskamer gebruikt wordt.” Een stukje eetbeleving zit ook in het Scheveningse karakter. “De meeste bewoners in De Thuishaven zijn rasechte Scheveningers”, vertelt Inge. “Ze houden daarom ook wel van een visje. Viswinkel de Lange komt elke week vis brengen. Pas was De Lange 3 weken op vakantie. De mensen vroegen toen echt: ‘waar is onze vis?’. Het gaat niet alleen om de vis, maar ook om de beleving daarbij. Beleving bij het eten zelf, maar ook bij de plek waar het eten vandaan komt. We kopen verse groente en aardappels in bij de groenteman verderop. En … sinds we zijn gaan werken aan de eetbeleving heb ik geen klachten meer gehoord over het eten. Dat zie ik als compliment voor deze aanpak!” Beleving in de omgeving Ook de omgeving waar mensen wonen, is belangrijk voor de beleving. Daar wordt in De Thuishaven dan ook de nodige aandacht aan besteed. Inge heeft samen met de zorgmedewerkers bedacht hoe de belevingsgerichte zorg terug kan komen in de inrichting. Met als resultaat dat er op de verschillende afdelingen nisjes zijn gemaakt. Zo is er een strandruimte, een tovertafelruimte, er zijn schilderijen en ook een muurschildering die door medewerkers is gemaakt. Belevingsgerichte zorg is een nieuwe manier van omgaan met mensen die zorg nodig hebben. Daarbij kijken we niet naar de beperkingen die iemand heeft, maar staan de wensen en mogelijkheden van de cliënten centraal. CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 17
DE THUISHAVEN locatienieuws “Zo af en toe hoorde ik in de wandelgangen de opmerking ‘Wat is het hier kaal!’. Het was dus echt tijd om daar iets aan te doen”, vertelt Inge “De nisjes en wandschilderingen waren een eerste stap en daarna zijn we aan de slag gegaan met de naamborden bij de deur. Daar zie je nu niet alleen de naam, maar ook een foto van de bewoner. En een mooie Scheveningse foto als achtergrond.” Inge laat het zien tijdens een rondleiding door De Thuishaven. We zien een foto van de boulevard op de achtergrond van de naamborden op de afdeling ‘Boulevard’, en op de afdeling ‘De Duinen’ zie je bij de naamborden een foto van……inderdaad, de duinen. Om het nog wat gezelliger te maken hangen er nu ook kunstplanten door het hele huis. Inge: “Je merkt echt dat dit iets doet met de mensen en het bezoek. Er kwam pas een arts binnen die zei: ‘Wat is het hier gezellig, dit heb ik nog nooit ergens gezien.’ Dat was natuurlijk erg leuk om te horen.” Steeds uitdagingen zoeken met elkaar. En ontdekken hoe wij verder kunnen groeien.” “Dat vind ik leuk aan mijn werk. 18 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022
voor een prettige geur”, legt Inge uit. “Ieder seizoen krijgen we een andere geur op de etages. Daardoor ruikt het in het hele pand heel aangenaam. Bewoners en medewerkers voelen zich daar prettig bij.” Door naar de derde etage. Daar wordt een snoezelbadkamer gemaakt: een plek waar bewoners even écht kunnen ontspannen. Tijdens onze rondleiding zijn de werkzaamheden nog in volle gang. Inge legt uit wat er gebeurt. “De hele badkamer wordt omgetoverd tot een mooie ruimte met als thema strand en zee. Er komt een vloer die aan zand doet denken, en we gaan hier ook etherische olie gebruiken voor de geur. Verder wordt met gordijnen en speciale verlichting een ‘strandbeleving’ gecreëerd,” vertelt de Teamleider Zorg en Welzijn enthousiast. Inge neemt ons ook mee naar de eerste en vierde etage en laat ons het ‘voel schaap’ zien. Op een fotowand van een landelijke omgeving kunnen de bewoners een schaap voelen en zo een stukje natuur beleven. En het ziet er ook nog eens mooi uit. ’Wat ruikt het hier lekker!’ Nog iets wat in De Thuishaven opvalt als je door de gangen loopt: het ruikt er zo lekker. “We gebruiken sinds een tijdje etherische olie “Daarnaast is er een speciale badbrancard aangeschaft zodat bewoners met lichamelijke klachten ook heerlijk kunnen ontspannen in het bad. We hopen de badkamer eind maart in gebruik te kunnen nemen.” Goede zorg “Je ziet dat iedereen zijn best doet om goede zorg te leveren” De maaltijden, de omgeving, de geur en de snoezelbadkamer: het zijn belangrijke elementen in de beleving bij het wonen in De Thuishaven. Ze dragen bij aan de goede en mensgerichte zorg waar het hele team zich hard voor inzet. “Ik ben trots op wat we met elkaar hebben bereikt. Ik zie hoe collega’s groeien en dat iedereen zijn best doet om goede zorg te leveren. We doen veel aan talentontwikkeling, we leren van elkaar en stimuleren de talenten. Hierdoor zie je hoe collega’s groeien. Dat vind ik erg fijn om te zien. Goede zorg bieden aan onze bewoners, dat is het belangrijkste. Ik ben trots,” aldus Teamleider Inge Vroomen. CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 19
Vrijwilliger in het zonnetje Vrijwilliger in het zonnetje: Peter Lugthart Peter Lugthart (57) werkte als zelfstandig interimmer en deed in 2015 een opdracht voor Cardia. Toen de vacature voor Financieel administrateur vrijkwam maakte hij de overstap om bij onze organisatie in dienst te treden. ‘Je blijvend verbinden aan een organisatie’; die wens gaf de doorslag. Inmiddels werkt hij al bijna 4 jaar als coördinator Financiën bij Cardia. Daarnaast verzorgt hij sinds afgelopen zomer de financiële administratie voor het Vriendenfonds. Naast zijn werk is Peter ook vrijwilliger bij de kerkdiensten in Landscheiding en gaat hij regelmatig wandelen met ouderen. “Ik vind het belangrijk om naast mijn werk bij Cardia ook echt iets te doen met en voor onze doelgroep”. Een mooie combinatie! Tijd om Peter in het zonnetje te zetten. Peter vertelt ons dat hij onder andere vanwege een familielid met de ziekte van Alzheimer bewust voor het werken in de ouderenzorg heeft gekozen. “In mijn persoonlijke omgeving zie ik wat er allemaal gaande is in de ouderenzorg, en hoe belangrijk dat werk is. Daar draag ik graag aan bij met mijn eigen administratieve kennis en ervaring. Dat ik bij Cardia daarnaast ook vrijwilligerswerk kan doen geeft mij persoonlijk veel voldoening.” Even naar buiten Tussen zijn werkzaamheden door gaat Peter regelmatig een uurtje wandelen met de ouderen. ”Ik werkte nog maar kort bij Cardia toen ik werd meegevraagd om te gaan wandelen met de bewoners”. Het wandelen met bewoners werd 20 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 destijds georganiseerd in de beweegweek. Na het uurtje wandelen was Peter zo enthousiast dat hij voorstelde om wekelijks een wandelmoment te organiseren. En zo geschiedde: in Landscheiding gaat sindsdien elke dinsdagmiddag een groepje medewerkers van zowel het kantoor als de zorgafdelingen, wandelen met bewoners. “Even naar buiten, dat doet de bewoners goed. Het heeft echt meerwaarde, even weg uit de drukke omgeving met alle prikkels, en de buitenlucht in. Dat vind ik zelf prettig, maar je gunt de bewoners ook gewoon even een uurtje buiten zijn”. Kerkdiensten Peter komt uit een gelovig gezin en is daar erg dankbaar voor. ”Ik heb om me heen gezien hoe
veel het betekent voor mensen om hun geloofsbeleving te uiten. Ik vind het mooi als dat kan en dit gun ik de bewoners ook”. Daarom is Peter in zijn vrije tijd betrokken bij de kerkdiensten in Landscheiding. Eens in de vier weken verzorgt hij samen met Karin, de muziekagoog, de diensten. Tijdens deze vieringen wordt er een uurtje met de bewoners gezongen en gebeden en er wordt een stukje uit de Bijbel voorgelezen. “Het doet de bewoners zoveel goed. Zo’n zin als ‘Geloofd zij God met diepst ontzag’, die woorden herkennen de meeste deelnemers meteen. Hoe kwetsbaar iemand ook is: als één van de bewoners die woorden hoort en mee gaat zingen….dat vind ik geweldig mooi. Die paar vrije uurtjes die ik eraan besteed wegen niet op tegen wat ik ervoor terugkrijg.” Mooie combinatie Zo veel voldoening als Peter haalt uit de combinatie van zijn werk én vrijwillige activiteiten voor Cardia, zo dankbaar zijn de collega’s én de bewoners voor zijn inzet. Peter heeft écht hart voor zorg. Zelf is hij daar wat bescheiden over. Maar zijn passie voor het vrijwilligerswerk binnen Cardia straalt ervan af! Peter: “Je krijgt er heel veel voor terug! De dankbaarheid van de bewoners na het wandelen of de kerkdienst, dat geeft mij echt een goed gevoel.” Bekijk op YouTube een impressie van wandelen met bewoners. Scan de QR code CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 21
Asha leert haar hulp Ghoegrie maken Hindoestaans koken bij de cliënt thuis Bij de voorbereidingen voor dit magazine viel het ons al snel op: veel van onze cliënten hebben favoriete gerechten. En dat is zeker niet altijd de Hollandse pot. Zo leerde huishoudelijk medewerker Liesbeth Vis een Hindoestaans gerecht kennen van haar thuiszorgcliënt Asha: Ghoegrie. Liesbeth vertelt hoe zij met de instructies van haar cliënt voor de eerste keer Ghoegrie klaarmaakt. “Wanneer je ‘Ghoegrie’ leest, weet je één ding zeker; het gaat hier niet om een gerecht uit Nederland. En dat klopt. Het is een Hindoestaans gerecht, gemaakt van kikkererwten. Gewapend met de ingrediënten en m’n kookschort vertrok ik vol goede moed naar mijn cliënt Asha in Mariahoeve. Als Hindoestaanse weet zij als geen ander hoe Ghoegrie klaargemaakt moet worden. We hadden afgesproken dat zij instructies geeft en ík kook, zodat ik het kan leren.” De kikkererwten verdwenen! En dus ging ik aan de slag. “Als eerste moest de knoflook gepeld en fijn gestampt worden. Ook de peper moest eraan geloven, die werd gemalen. Daarna een laagje zonnebloemolie in de pan, waar vervolgens de kikkererwten in verdwenen. Asha moest lachen. Ik deed het namelijk verkeerd. Ik had de kikkererwten uit blik eerst in water geweekt. ‘Dat was niet nodig geweest’, zegt ze, ‘alleen gedroogde erwten moet je in water weken’. Ik zag haar denken. Die hulp van mij heeft nog heel wat te leren”. Ikk besloot me nergens iets van aan te trekken en dapper verder te gaan. Na de kikkererwten kreeg ik nieuwe instructies. Ik moest de gemalen knoflook, de rode peper, een flinke scheut zout en een half 22 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022
Alle ingrediënten zitten in de pan. Recept Ghoegrie Benodigdheden: • twee kleine blikken kikkererwten of één groot blik • twee tenen knoflook • 1 rode peper • 1/2 blikje tomatenpuree • zout • zonnebloemolie Bereidingswijze: blikje tomatenpuree aan de erwten toe te voegen. En dan maar roeren.” Tijdens het koken vertelt Asha mij dat ze als kind en tiener in Suriname woonde. Haar moeder leerde haar nooit koken, ze kreeg het mee door Altijd bij haar moeder in de keuken te zijn. Toen ze 14 was, ging haar zus van 15 trouwen en kwam het koken op de schouders van Asha terecht. Ervaring heeft ze dus zeker wel. ‘Als ik niet Surinaams eet, mis ik iets’ Ik vraag Asha of ze eigenlijk wel houdt van Nederlands eten. Asha lacht. “Ik lust alles behalve spruiten. “Tja, dat heeft elke Nederlander ook moeten léren eten, is het niet? Ze vertelt ook dat wanneer ze geen Surinaams eten eet, ze het gevoel heeft dat ze iets mist. Dat kan ik me helemaal voorstellen. Na een kwartier roeren is de Ghoegrie klaar. “Het maken van deze maaltijd viel me echt alles mee. Nu lekker samen eten. Heerlijk was het! Als u thuis ook eens Ghoegrie wilt proberen: ik kan het u zeker aanraden. Het recept deel ik graag met u!” CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 23 Stap 1 Pel de knoflooktenen en stamp ze fijn Stap 2 Was de kikkererwten in een zeef Stap 3 Snijd de groene kop van de peper af en stamp hem fijn, de zaadjes mogen erbij Stap 4 Verwarm een laagje olie in de pan en doe de kikkererwten erbij. Stap 5 Voeg de gemalen knoflook en peper toe, een flinke scheut zout en een half blikje tomatenpuree Stap 6 Roer dit zo af en toe door, gedurende een kwartier. Eet smakelijk! De Ghoegrie is klaar!
Thuiszorg klaarstomen voor de toekomst De afdeling Thuiszorg van Cardia is volop in ontwikkeling! Dat is ook nodig want het aantal ouderen dat langer thuis blijft wonen, stijgt snel. Tegelijkertijd zien we dat de thuiszorg vaker met ingewikkelde zorgsituaties te maken krijgt. En er zijn helaas steeds minder zorgmedewerkers. Dit alles vraagt veel van onze thuiszorgorganisatie. Daarom wordt er binnen Cardia gewerkt aan verschillende projecten om de thuiszorg klaar te stomen voor de toekomst. Eén van die projecten draait om palliatieve zorg thuis. Marja Verwoerd en Bianca Verweij werken als verpleegkundige en verzorgende IG in de thuiszorg en zijn betrokken bij dit project. Zij vertellen waar dit over gaat. “We liepen er in het wijkteam al een tijd tegen aan: jarenlang kom je bij een cliënt over de vloer, en bouw je een band op. Maar als dan het einde nadert, moeten we de terminale zorg uit handen geven aan een andere organisatie”, vertelt Bianca. “Het was soms zo verdrietig om afscheid te moeten nemen van een cliënt. Dan zie je zo’n mevrouw huilen omdat ze het geen prettig idee vindt dat ze ‘vreemden’ aan haar bed krijgt in de laatste periode van haar leven. Het is ook nogal wat natuurlijk. Als cliënt moet je toch een drempel over om de dagelijkse verzorging uit handen te geven. Dan is het fijn dat dat steeds dezelfde persoon is. Maar als je in de laatste fase komt, krijg je zorg van iemand die je niet kent. Juist dan zijn rust en vertrouwde mensen om je heen zo belangrijk. Ik vind het echt fijn dat daar nu iets in gaat veranderen.” Praten over de dood Binnen Cardia krijgen nu alle thuiszorgmedewerkers die persoonlijke zorg bieden, een tweedaagse cursus over palliatieve zorg. Palliatieve zorg is gericht op een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven voor iemand met een ongeneeslijke levensbedreigende ziekte, en begeleiding voor zijn of haar naasten. “Dat is heftig”, vertelt Marja die net als Bianca de cursus al gevolgd heeft. “Ik zag er eerst tegenop, twee dagen over de dood praten. Maar het waren uiteindelijk twee hele mooie dagen.” In de cursus wordt stil gestaan bij de vraag hoe de deelnemers zelf in het leven staan en hoe ze tegen de dood aankijken. “Dat soort dingen neem je als mens natuurlijk ook met je mee als je bij een cliënt komt. Iedereen heeft zijn eigen persoonlijke verhaal.” ‘Iemand kunnen begeleiden in de laatste fase, dat geeft me een goed gevoel’ 24 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022
Bianca Verweij Marja Verwoerd Marja vertelt ook over de praktijkvoorbeelden die doorgenomen worden in de cursus. “Je leert zo hoe je bepaalde fases kunt herkennen en hoe je daarmee om kunt gaan. En hoe je familie daarin ook kunt begeleiden. Terminale zorg gaat natuurlijk over bepaalde medische handelingen, maar juist de gesprekken met de cliënt of de familie maken dit werk zo waardevol.” “Het is fijn dat we in de cursus tips hebben gekregen. We kunnen de familie bijvoorbeeld vertellen wat ze kunnen verwachten, en wat ze zelf nog kunnen doen voor de cliënt.” Bianca en Marja vinden dat allebei “zo’n mooi en fijn stukje zorg”. Bianca: “Heen kunnen gaan in je eigen omgeving met je geliefden. Dat ik daar nu mijn cliënten in kan bijstaan, dat geeft me een goed gevoel.” Wijkverpleging wordt interessanter In de loop van dit jaar zal de palliatieve zorg aan het takenpakket van de thuiszorgorganisatie van Cardia toegevoegd worden. Dat geldt ook voor specialistische wondzorg. Ook hiervoor worden momenteel cursussen gevolgd. Door deze uitbreidingen en met de inzet van technologische hulpmiddelen kunnen de thuiszorgmedewerkers onze cliënten nog beter die zorg bieden die zij nodig hebben. Tegelijkertijd wordt door deze verdieping van de werkzaamheden de baan van thuiszorgmedewerkers interessanter. Zo kunnen we nu en in de toekomst voldoende wijkzorg medewerkers aantrekken. Wilt u meer weten over de thuiszorgdiensten van Cardia? Kijk dan op de website van Cardia https://cardia.nl/thuiszorg, of neem contact op met ons Klantenbureau via 070-8008 888. Wij hebben ook interessante vacatures in de thuiszorg. Kijk op https://werkenbijcardia.nl voor het actuele aanbod aan banen bij Cardia. CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 25
Vriendenfonds Cardia ‘Verbinding tussen mensen, in een verpleeghuis of daarbuiten, is zó belangrijk’ Binnen Cardia vinden we het belangrijk dat onze cliënten een fijn leven hebben waarin veel te beleven en genieten valt. Cardia heeft daarom een uitgebreid welzijnsaanbod met activiteiten die aansluiten op de persoonlijke voorkeuren van de bewoners. Het Vriendenfonds Cardia helpt daarbij. Dankzij het vriendenfonds kunnen onze ouderen activiteiten ondernemen, andere mensen ontmoeten en vooral: genieten van het leven. Graag stellen de bestuursleden van het vriendenfonds zich aan u voor. Zij vertellen onder andere wat hun drijfveren zijn om mee te werken aan het welzijn van de cliënten van Cardia. Ria Roelands woont op Scheveningen en maakt zich daar hard voor een veilige en prettige buurt waar mensen elkaar kennen. Ria: “Ons bewonersinitiatief ‘Thuis in de buurt’ zorgt voor verbinding tussen mensen en organisaties. Het ontmoetingscentrum in De Thuishaven is één van de aangesloten organisaties. Ik kende Cardia dus al.” Het werk voor het vriendenfonds ligt mooi in het verlengde van Ria’s activiteiten voor Thuis in de buurt. Daarbij is verbinding voor Ria erg belangrijk. “Mijn motto is: ‘Doe het met elkaar, dan wordt het altijd beter’. Daar geloof ik echt in. De verbinding tussen mensen, of zij nu in een verpleeghuis wonen of daarbuiten, is zó belangrijk.” Marnix Overwater is de penningmeester van het vriendenfonds. Hij heeft een administratiekantoor en heeft in het verleden als financieel manager gewerkt bij een ouderenzorgorganisatie. “Ik ken de financiële kant van de ouderenzorg, en volg de ontwikkelingen. Het gaat me aan het hart dat er steeds minder geld is voor de ‘extraatjes’. Terwijl juist die extra activiteiten het leven in een verpleeghuis enorm kunnen veraangenamen. Mooi om dan vanuit het Vriendenfonds Cardia mee te kunnen werken aan het mogelijk maken van welzijnsactiviteiten.” Over welzijnsactiviteiten gesproken: daar weet Florina van der Kraan alles van. Zij werkt bij Cardia als coördinator welzijn en vrijwilligers in De Thuishaven. “Een zinvolle dagbesteding voor ouderen is erg belangrijk. Ik zie elke dag weer hoeveel positieve invloed dat heeft op hoe iemand zich voelt. Zowel geestelijk als lichamelijk.” Florina is het eens met Ria: ‘Doe het met elkaar, dan wordt het altijd beter’ 26 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022
Het bestuur van het Vriendenfonds en fondsenwerver Marjan, met van links naar rechts: Peter Lugthart, Ria Roelands, Florina van der Kraan, Marjan IJkema, Marnix Overwater en Stef Beun (voorzitter). “Verbinding is belangrijk. Binnen Cardia doen we dat door het inzetten van vrijwilligers. Zo kunnen we onze bewoners in contact brengen met de omgeving en mensen buiten de verpleeghuizen. Zo zie ik mijn rol in het vriendenfonds dan ook: verbindingen leggen.” Ook Stef Beun, voorzitter van het vriendenfonds, weet mee te praten over het leggen van verbindingen. “Ik ben 15 jaar welzijnswerker geweest in Den Haag, dus toen Cardia voor het nieuwe vriendenfonds een voorzitter zocht met een groot netwerk in het Haagse, waren ze bij mij aan het goede adres.” Zijn netwerk gaat Stef dan ook zeker inzetten voor het Vriendenfonds Cardia. “We hebben wel wat te winnen voor de doelgroep ouderen. En dan bedoel ik niet alleen financiering van projecten. Het gaat ook om het gebruiken van nieuwe technieken en methodieken. Het vriendenfonds kan zeker helpen om initiatieven creatiever en innovatiever te maken. Dat is mijn persoonlijke ambitie voor het vriendenfonds.” Peter Lugthart heeft als coördinator Financiën bij Cardia aan de wieg gestaan van het nieuwe vriendenfonds: hij bood administratieve ondersteuning bij de fusie van de vier fondsen die nu samen het Vriendenfonds Cardia vormen. “Ik vind het belangrijk om naast mijn werk bij Cardia ook echt iets te doen met en voor onze doelgroep. Zo ben ik vrijwilliger bij de kerkdiensten en ik ga regelmatig wandelen met ouderen.” Peter verzorgt de financiële administratie voor het vriendenfonds en vormt in die rol ook een belangrijke schakel met Cardia. Fondsenwerver Marjan IJkema is ook zo’n schakel tussen Cardia en het vriendenfonds. Zij heeft de belangrijke taak om ervoor te zorgen dat het vriendenfonds voldoende middelen heeft om al die mooie ideeën die er zijn, ook te kunnen uitvoeren. “Ik vind het heel belangrijk dat er nu en in de toekomst genoeg geld is voor activiteiten voor ouderen. We willen immers allemaal een mooi leven blijven houden, en dat het leven waardevol blijft. Ook op oudere leeftijd. Daar zet ik mij heel graag voor in.” Zes bevlogen mensen, één missie: Een verbindende factor zijn. Tussen bewoners in een verpleeghuis en mensen daarbuiten. Tussen Cardia als ouderenzorgorganisatie en de wijkbewoners. Tussen de cliënten van Cardia en donateurs en fondsen. Zodat het leven voor ouderen waardevol is en blijft. Wilt u hier ook een steentje aan bijdragen? Denk dan eens aan donatie aan het Vriendenfonds Cardia. Het rekeningnummer is NL 71 INGB 0001 0870 82. Of neem contact met ons op via vriendenfonds@cardia.nl. Het Vriendenfonds Cardia is in 2021 ontstaan uit de samenvoeging van de afzonderlijke vriendenfondsen van onze locaties Landscheiding, De Thuishaven, Tabitha en Onderwatershof. Vorig jaar heeft het fonds de aanschaf van het interactieve zorginstrument Cradle en de Wonderfoons mogelijk gemaakt. U leest hier meer over op onze website https://cardia.nl/vriendenfonds/projecten-vriendenfonds. CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 27
Medewerker in het zonnetje Jeffrey Grooteman 28 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022
Als 15-jarige jongen stapte Jeffrey Grooteman al de deuren van het, toen voor hem nog onbekende, Tabitha binnen. Hij begon als stagiair. Al snel stroomde hij door naar oproepkracht Facilitair medewerker. Tegen de tijd dat hij bijna klaar was met zijn opleiding werkte hij als kok en catering medewerker voor Tabitha. Sinds vorig jaar is hij ook te vinden op kantoor, als HR-medewerker. Maar zijn grote passie voor koken laat hij niet los! Vandaar dat hij zijn functie als HR-medewerker en kok combineert. Sinds zijn eerste stappen binnen Cardia zijn we inmiddels 10 jaar verder, tijd om Jeffrey eens in het zonnetje te zetten en hem beter te leren kennen. Geef Jeffrey een pan en wat groenten en hij is een gelukkig mens. Volgens zijn ouders stond hij vanaf zijn 5e al in de keuken om gerechtjes voor te bereiden voor de hele familie. Niet zo gek dus dat hij met zijn creaties nu ook de bewoners van Tabitha gelukkig maakt. “Koken is iets bijzonders. Je kunt met simpele dingen mensen blij maken. Voeg er wat kruiden of iets extra’s aan toe en het gerechtje doet denken aan vroeger en het roept herinneringen op. Een gerecht is een stukje beleving,” vertelt Jeffrey enthousiast. Eetbeleving is iets waar Cardia op dit moment veel mee bezig is. In Tabitha is het nieuwe Grand Café bijvoorbeeld net een paar maanden open. In de nieuwe keuken worden alle maaltijden bereid. “De bewoners van Tabitha komen regelmatig langs. Dan vragen ze wat we gaan eten. Het is wel een kritische doelgroep,” lacht Jeffrey, “Ik vind het leuk om te koken voor ouderen, ze zijn erg eerlijk. Als ze het eten niet lekker vinden dan zeggen ze dat meteen. De catering medewerkers of de koks doen altijd een rondje wanneer het eten is geserveerd. Even vragen of het smaakt. De kok helpt daarnaast ook een enkele keer met het serveren van het dessert. Zo horen we feedback van de bewoners en kunnen we iets uitleggen over het gerecht. Dat is ook onderdeel van een stukje beleving. Zo proberen we elke maaltijd speciaal te maken.” Koken is ontspanning Dat Jeffrey van koken houdt, valt niet te ontkennen. Als hij wil ontspannen omdat hij bijvoorbeeld druk is met z’n opleiding is het eerste wat hij doet: de keuken in. “In de keuken kom ik echt in m’n comfortzone. Dat zit ik in mijn eigen wereld en ben ik alleen maar gefocust op het maken van een gerecht. Ik vind het heerlijk om de hele dag bezig te zijn met koken, helemaal als ik wil ontspannen,” vertelt Jeffrey met een brede glimlach. “Koken is echt iets bijzonders.” Combinatie HR en kok Hoewel Jeffrey erg blij wordt van koken wilde hij toch meer met z’n opleiding doen dan in de keuken staan. “Het is een bewuste keuze geweest om als HRmedewerker aan de slag te gaan. Ik studeer Human Resource Management en word ook erg blij van het begeleiden van personeel. Ik vind deze afwisseling nu erg leuk. De ene dag ben ik snijbonen af aan het stomen en vlees aan het garen en de andere dag ben ik bezig met het regelen van zaken voor het personeel. Heel divers! Voorlopig geniet ik van deze combinatie en houd ik de keuken er nog even bij. Ik heb het bij Cardia erg naar m’n zin!” Meer weten over het werken bij Cardia? Kijk op www.werkenbijcardia.nl voor meer informatie en de laatste vacatures. CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 29
Aan tafel in het Ontmoetingscentrum Mariahoeve Het is woensdagmiddag 12:00 uur. De bezoekers van het Ontmoetingscentrum Mariahoeve zijn bijna klaar met bewegen. ‘’Kom, we gaan lunchen,” zegt activiteitenbegeleidster Liesbeth van Dijk. Samen met vrijwilliger Titia van der Klei-Russel is ze vandaag in het Ontmoetingscentrum. Liesbeth heeft de deelnemers een omelet beloofd en gaat dus snel aan de slag. Ondertussen doet Titia nog een woordspelletje terwijl de deelnemers geduldig wachten op de lunch. Dit keer mogen wij ook mee-eten. Vandaag zijn Doreen, Delicia, Hannah, Liz, Alexia, Jeanette en Ben aanwezig. Ben komt meerdere dagen in de week naar het Ontmoetingscentrum. Hij heeft net corona gehad en is erg blij dat hij nu weer naar het Ontmoetingscentrum mag. “Ze zorgen erg goed voor ons,” zegt Ben. “We doen ons best,” lacht Liesbeth. Vandaag is Ben omringd door vrouwen, maar hij vindt dat wel gezellig. Ondertussen blijft hij opletten, want het woordspelletje is nog bezig. Titia is op zoek naar een woord en iedereen mag een letter raden. Hoewel het erg lastig is, raadt Liz uiteindelijk het juiste woord: ‘Strandbal!’. “Champignonsoep of tomatensoep?” Na het woordspelletje komt Liesbeth binnen. “Ik heb goed nieuws en minder goed nieuws. Helaas zijn de eieren niet meer goed, maar er is wel lekkere soep,” vertelt Liesbeth. “Champignonsoep of tomatensoep?,” vraagt ze. Alexia helpt altijd graag en wil voor iedereen zorgen. Ze legt de servetten klaar, dekt de tafel en helpt met het uitdelen 30 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 van de soep. Voor iedereen is er een kom soep. Hoewel het niet was gelukt met de eieren is de groep wel erg blij met de lekkere soep, het brood en het glaasje melk, karnemelk of perensap. In het Ontmoetingscentrum wordt elke dag met elkaar geluncht, dat is een belangrijk onderdeel van de activiteiten. Het geeft een gevoel van verbinding en het zorgt voor het opbouwen van een band. Tijdens de lunch is er vaak brood, maar soms zijn er ook extra lekkernijen. Zo is er vanmiddag vla als toetje en er worden weleens pannenkoeken gebakken. Na het eten is het tijd voor een activiteit. Elke dag gebeurt er iets anders. Deze ochtend hebben de deelnemers beweegactiviteiten gedaan en dus gaan ze vanmiddag geheugenspelletjes doen. Voor ons is het tijd om te vertrekken. Het was gezellig om een keer mee te lunchen in Het Ontmoetingscentrum! Een plek waar samen eten een manier is van verbinden, ontmoeten en het verminderen van eenzaamheid onder ouderen.
Meer informatie over Het Ontmoetingscentrum? Bent u ook benieuwd naar het Ontmoetingscentrum Mariahoeve? U bent van harte welkom om mee te doen aan de activiteiten. Het Ontmoetingscentrum Mariahoeve is open op maandag, dinsdag, woensdag en donderdag van 10:00 tot 15:00 uur. Cardia heeft behalve een Ontmoetingscentrum in Mariahoeve ook een Ontmoetingscentrum in Rijswijk, Scheveningen, en in Loosduinen. Heeft u een zorgindicatie? Dan worden de kosten voor Het Ontmoetingscentrum vergoed door de gemeente Den Haag vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Heeft u geen indicatie, dan betaalt u een eigen bijdrage voor lunch en vervoer. Kijk op de website voor meer informatie over de Ontmoetingscentra. https://cardia.nl/welzijn/ontmoetingscentra CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 31
facebook.com/cardiazorg Contactgegevens Klantenbureau Uw vraag… onze zorg Ons klantenbureau is het centrale punt waar u terecht kunt voor al uw vragen over wonen, zorg en welzijn bij Cardia. Wilt u meer informatie over ons producten- en dienstenaanbod of heeft u een vraag over één van onze locaties? Onze medewerkers staan u graag te woord of kunnen een rondleiding voor u regelen. Centraal punt Voor al uw vragen Klantgericht Persoonlijk Ieder mens is uniek instagram.com/cardiazorg youtube.com/cardiahartvoorzorg linkedin.com/company/cardia T 070 - 8008 888 @ klantenbureau@cardia.nl Heeft u een vraag voor het team van de huishoudelijke verzorging van Cardia? • Peter-Paul Wagener: U kunt dan contact opnemen via de volgende nummers: • Als u vragen heeft over de planning, zoals afzeggen van de zorg of een vraag over een medewerker, dan kunt u bellen naar het nieuwe centrale telefoonnummer 070 - 8008 396. • Voor vragen over uw WMO- of WLZ-indicatie of het opstarten van huishoudelijke hulp kunt u de intakers bereiken. Hun mobiele telefoonnummers: 32 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 06 - 343 86 329 • Conny van Bussel-Meinesz: 06 - 343 86 343 • Elise Schenk: • Randal Freeth: 06 - 390 07 297 06 - 270 65 805 • Als er vragen zijn waar u niet met de planning uitkomt, zullen zij u doorverbinden met de teamleiders. Dit gaat ook via het vaste nummer 070 - 8008 396.
boeken rubriek In deze rubriek belichten we muziek & boeken. Het meisje in de witte kimono – Ana Johns 1957. Als de Japanse Naoko verliefd wordt op een Amerikaanse soldaat, kan ze niet voorzien welke prijs ze daarvoor zal betalen. Japan, 1957. De 17-jarige Naoko Nakamura wijst de man die haar vader voor haar heeft uitgezocht af en volgt haar hart: ze wil enkel trouwen met de Amerikaanse soldaat van wie ze houdt. Als gevolg van die beslissing wordt ze verstoten door haar familie, omdat de schande van een huwelijk met een buitenlander te groot is. Maar als haar geliefde niet terugkeert van een missie en zij zwanger blijkt, kan ze nergens terecht. Haar vader is onverbiddelijk: ze mag enkel terugkomen naar huis als ze het halfbloed kind dat ze draagt opgeeft… Amerika, nu. Tori Kovac zorgt voor haar vader in zijn laatste dagen als ze een brief vindt die haar leven op zijn kop zet, en die duizenden vragen oproept over haar vader, over hun familie en over wat ze dacht te weten. Ze gaat op zoek naar antwoorden, een zoektocht die naar Japan leidt… Een hartverscheurende roman over liefde, familie en onmogelijke keuzes in een duistere periode in de geschiedenis van Japan. Ana Johns baseerde haar bitterzoete verhaal op de ervaringen van haar vader die als Amerikaanse soldaat diende in Japan, waar relaties door beide landen actief ontmoedigd werden en de kinderen uit die relaties nergens welkom waren. Heeft u zelf een boekentip? Graag horen we wat u een mooi boek vindt dat u aan de lezers van het Cardia magazine wilt aanraden. Stuur dan een mailtje aan communicatie@cardia.nl Amalia – Claudia de Breij Het is bijna weer koningsdag – een mooi moment om nader kennis te maken met de jongste generatie in het koningshuis. In dit boek wordt kroonprinses Amalia geportretteerd. Met ‘Amalia’ zet Claudia de Breij de traditie voort die begon met Hella Haasse die een portret van Beatrix schreef (1955) en Renate Rubinstein die WillemAlexander portretteerde in 1985 ter gelegenheid van hun achttiende verjaardag. Prinses Amalia heeft Claudia de Breij meegenomen naar plekken die voor haar belangrijk zijn, waaronder de Koninklijke Stallen, het strand en haar school. Ze hebben gesprekken gevoerd over haar motivatie om af te zien van haar toelage, over zingen voor jezelf, cocktails maken, over hoe paardrijden helpt je hoofd leeg te maken en over de voor- en nadelen van sociale media. Ook kwam aan de orde wat het koningschap en haar toekomstige rol momenteel voor haar betekenen. Het boek laat zien wie Amalia nu is door de ogen van Claudia de Breij. Het boek bevat foto’s uit het privéarchief van de prinses. CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 33
Recepten Bij deze editie horen natuurlijk extra lekkere recepten! Mevrouw Denker vertelde ons over de Indische recepten die zij het liefste maakt. Dit heeft ons nieuwsgierig gemaakt en daarom hebben we dit keer twee Indische recepten voor u geselecteerd. Veel succes en plezier met de bereiding van deze gerechten! Wat heb je nodig • 600 g kipdijfilet • 4 tenen knoflook • 1 ui 1 lombok (rode peper) • 2 eetlepels tomatenpuree • 2 theelepels (bruine) suiker • 1 theelepel djahé (gemberpoeder) • 1 theelepel (garnalenpasta) • 1 theelepel sambal oelek (of meer) Ajam pedis hete kip Bereidingswijze Recept voor 4 personen bereidingstijd 45 minuten 1. Snijd 500 tot 800 gr kippendij in hapklare stukjes. Bestrooi rondom met zout en peper. Bak de stukjes kippendij rondom bruin in 7-10 minuten in een scheutje olie. Laat uitlekken op keukenpapier. 2. Mix ondertussen met de staafmixer of foodprocessor 1 ui, 1 rode peper (lombok), 3-4 tenen knoflook, 1 theelepel trassi, 1 theelepel djahé (gemberpoeder) en 1 theelepel sambal (of meer) tot een gladde boemboe. 3. Fruit de boemboe even aan in (een deel) van de olie waar je de kip in gebakken hebt. Voeg ook 2 theelepel (bruine) suiker of gula djawa (palmsuiker) toe en 2 el tomatenpuree. 4. Schep de gebakken stukjes kip door de boemboe tot alles bedekt is. Voeg vervolgens ongeveer 200 ml water toe (of iets meer als je meer kip hebt). 5. Laat het geheel met deksel van de pan nu minimaal 30 minuten pruttelen. Schep geregeld even om. En nu proeven. Niet pedis genoeg? Voeg een extra lepel sambal toe. Check ook of de saus genoeg is ingedikt. Maar wees voorzichtig met té veel saus eten, want die is pittig. 34 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022
Spekkoek Wat heb je nodig • 500 g zachte roomboter • 10 eieren, gesplitst • 500 g fijne kristalsuiker of witte basterdsuiker • 275 g patentbloem, gezeefd • 5 theelepels kaneel • 2½ theelepels kruidnagelpoeder • 1½ theelepel nootmuskaatpoeder • 1½ theelepel kardemonpoeder • 1 theelepel anijspoeder (optioneel) • Boter, om in te vetten Recept voor 4 personen bereidingstijd 2 uur en 30 minuten Bereidingswijze Spekkoek 1. Verwarm de oven tot 180 °C. Bekleed de bodem van een springvorm van 2224 centimeter met bakpapier. 2. Klop de boter glad en luchtig in een keukenmachine of met een mixer. Klop vervolgens de eidooiers samen met de boter. Voeg de suiker in gedeelten, 2 eetlepels per keer, toe. Mix goed na iedere toevoeging. Het totale mixen duurt minstens 10 minuten. 3. Klop in een schone kom de eiwitten tot stijve pieken. Spatel de eiwitten voorzichtig door het botermengsel. Spatel vervolgens geleidelijk, 3 eetlepels per keer, de bloem door het beslag. Schep de helft van het beslag in een andere kom. Zeef de specerijen boven de kom en spatel ze door het beslag. De spekkoek bakken 1. Schep een deel van het naturel beslag op de bodem van de springvorm en verdeel die gelijkmatig zodat de hele bodem bedekt is met een dunne laag (dit kun je goed doen met de achterkant van een lepel of met een paletmes). Kijk hoeveel lepels beslag je hiervoor nodig hebt, het laagje mag niet dikker dan ½ cm zijn. Bak deze cake laag 4 tot 6 minuten (of meer) tot hij goudbruin en gaar is. 2. Haal de cake uit de oven en zet het bovenste grill-element aan. Schep dezelfde hoeveelheid gekruid beslag voorzichtig en zorgvuldig op de gebakken naturel laag van de cake. Als het cakebeslag te dik lijkt te zijn, om goed te kunnen uitsmeren zonder de cake laag eronder de beschadigen, verdeel je de hoeveelheid beslag in kleinere delen over de eerste laag en laat je dit een halve minuut staan zodat het beslag door de warmte een beetje smelt. Het beslag is dan makkelijker te verspreiden. Denk eraan: net zo veel opscheplepels als het naturel beslag. Zet de springvorm in de oven en bak de tweede laag 4 minuten onder de grill of tot die goudbruin en gaar is. 3. Herhaal dit steeds en wissel af tussen het naturelbeslag en het gekruide beslag tot het beslag op is. 4. Verander de stand van de oven van de bovenste grill naar boven- en onder warmte op 150 °C. Zet de cake in de oven en bak hem in 10 tot 15 minuten af. Dek, tijdens het afbakken, de bovenkant van de cake af met aluminiumfolie als je niet wilt dat die nog verder kleurt. Laat de cake helemaal afkoelen voordat je de springvorm verwijdert en de cake aansnijdt. CARDIA MAGAZINE APRIL 2022 35
Voorjaarspuzzel J P A A R D B E I W O R T E L D K R Q S W I Z S A K O M K O M M E R W L N I U K M P N A B R I K O O S T E H E N A F E I A A R D A P P E L B G N A A N C L N N R V P A T A T S L A D S A D Q K A A R Z B A N A A N B N C P S I K C Z S P B K P Z D U E I E A J E I F J I Y R O X E H T V A V Q X R P V R T E W E O W E R E E M R K O G P I S R A I I N P R V O T N Q Z H E E E P O P T E T O M A A T K W P P S L P E E P L Q J U K P S U D M H M N H D R N E O B E B O R V K S C W H E O B Z N L F E S R O U N A U B F R K Y T I D Y A S P O L I S A K H Z T P F C K J X M D I O H M U S E F D V G L Q X F V N Q S D I C W C V W R Y J L Z C E W H T A N J Q D Z N N W F Zoek de volgende woorden. Zoek van links naar rechts en van boven naar beneden. AARDBEI, WORTEL, KOMKOMMER, ABRIKOOS, AARDAPPEL, PATAT, SLA, EI, BROOD, PEER, PRUIM, KAAS, BES, PREI, TOMAAT, ANDIJVIE, SINAASAPPEL, ASPERGES, KERS, PERZIK, MELK, SPINAZIE, BANAAN, KOOL 36 CARDIA MAGAZINE APRIL 2022
1 Online Touch