0

jaargang 17 | april 2021 02 vakblad voor ondernemers in de jachtbouwindustrie NEDERLAND ONTWERPER WILLEM NIELAND VAART EIGEN KOERS HUTTING YACHTS VIERT 45 JAAR MET NIEUWE LIJN MOONEN YACHTS heeft de wind weer in de zeilen

INHOUDSOPGAVE 04 MOONEN YACHTS heeft de wind weer in de zeilen. Dankzij de investeringsbereidheid van de nieuwe Australische eigenaars kan de werf de komende jaren jachten op speculatiebasis bouwen en daarmee de kans op verkoop aanmerkelijk vergroten. Marianne Hendriks, sinds vorig jaar algemeen directeur van de werf: “We zitten nu op één boot per jaar, maar dat moeten er meer worden.” 11 18 jaargang 17 | april 2021 02 vakblad voor ondernemers in de jachtbouwindustrie NEDERLAND ONTWERPER WILLEM NIELAND VAART EIGEN KOERS HUTTING YACHTS VIERT 45 JAAR MET NIEUWE LIJN MOONEN YACHTS heeft de wind weer in de zeilen TJERK HUTTING is al 45 jaar een bevlogen jachtbouwer. Een terugblik op de historie van de werf, die 52 Hutting-zeiljachten bouwde. Omschakeling naar de bouw van motorboten heeft Hutting nooit overwogen. “Ik denk niet in pk’s”, zegt hij eerlijk, “het is misschien niet zakelijk, maar ik heb er te weinig affiniteit mee. Ik moet wel iets hébben met de boten die ik bouw.” Ontwerper Willem Nieland staat in de romp van een Globemaster 50, een aluminium motorjacht dat hij voor een Zweedse klant heeft ontworpen. Frisian Shipbuilding in Lemmer bouwt het casco. En dat niet alleen, Nieland heeft ook de verkoop in eigen hand genomen en heeft bedrijven om zich heen verzameld die de jachten onder zijn regie afbouwen. “Ik houd zoveel mogelijk alles in eigen hand”, aldus Nieland, die uitgebreid vertelt over zijn eigenzinnige aanpak. Lees verder op pagina 35 17 Pieter Timmers, Forward Management: Roman versus marketing leerboek 21 HISWA te water met nieuw elan 23 ‘Gelcoat Anker Stuy doorbraak voor jachtbouwindustrie’ 24 Piet Brouwer Elektrotechniek: ‘Elektrisch varen niet altijd duurzaam’ 27 KORT NIEUWS Kuiper Verzekeringen viert 75-jarig bestaan VIV gaat op in nieuwe BOVAG-afdeling BEDRIJFSPRESENTATIES 29 Teknos 30 Logic Vision 31 Feebe DE STILLE BOOT werd 16 december getroffen door een brand die heel het bedrijf verwoestte. Dankzij de hulp van velen, en de opslag van de administratie in de cloud, kon de levering aan klanten snel weer worden opgepakt. Directeur Marcel Schaap vertelt over zijn ervaringen en geeft tips aan collegaondernemers over preventieve maatregelen om bij brand de schade zo beperkt mogelijk te houden. 33 Mercury 7,6 liter V12 outboard van 600 pk 40 Bedrijvenindex 41 Vakbeurs Watersport in december 42-50 NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN: • Deep Water Yachts breidt Korvet-serie uit • VMG Yachtbuilders bouwt de ‘Puffin van nu’ • Vaan R4 catamaran krijgt vorm • Vanquish: ruim 60 knopen met 2.400 pk • Van den Hoven bouwt Voyager 50 en 80 • Tenders van Tideman voor expeditiejacht • Domani X26: Elektrisch ‘Sports Utility Yacht’ • Van der Valk: vijfde Raised Pilothouse te water • Grote vraag naar Luxury tenders JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 3 Foto Erik Leander

MARIANNE HENDRIKS, ALGEMEEN DIRECTEUR VAN MOONEN YACHTS: “JACHTEN MOETEN EEN WENS VERVULLEN.” Foto Rens Groenendijk ORDERPORTEFEUILLE BRABANTSE WERF GOED GEVULD MOONEN YACHTS HEEFT WIND WEER IN DE ZEILEN Tekst Rens Groenendijk Moonen Yachts in ’s-Hertogenbosch heeft na een paar moeilijke jaren de wind weer in de zeilen. Er zijn afgelopen jaar superjachten opgeleverd en besteld. Dankzij de investeringsbereidheid van de nieuwe Australische eigenaars, kan Moonen de komende jaren zeker op speculatiebasis blijven bouwen en daarmee de kans op verkoop aanmerkelijk vergroten. Directeur Marianne Hendriks en technisch directeur Nicky van Zon vertellen over de orderportefeuille en de toekomstplannen van de werf, die in september 40 jaar bestaat. 4 JACHTBOUW NEDERLAND OKTOBER 2020 APRIL 2021 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021

EEN KIJKJE IN DE MAIN LOUNGE IN WORDING VAN BOUWNUMMER 200. TIJSSEN ELEKTRO DOET HIER HET ELEKTRISCHE INSTALLATIEWERK. Foto Rens Groenendijk Het Australische echtpaar Matthew en Louise Baxter nam Moonen Yachts in augustus 2019 over, kort nadat het faillissement was uitgesproken. De problemen bij Moonen Yachts ontstonden doordat de Mexicaanse eigenaar in juridische en financiële problemen was gekomen. De Baxters, ervaren zeezeilers en jachtbezitters, waren ondernemers met een groot aantal industriële bedrijven verspreid over Europa, de VS en Australië, verenigd in de AM Group. Ze verkochten hun bedrijf in november 2019 en konden zich sindsdien concentreren op Moonen Yachts, waar ze flink in investeren. SPECULATIEBASIS Hebben de nieuwe eigenaren de loop van het productieproces beïnvloed? Hendriks: “De vorige eigenaar hield van jachten, maar had geen passie voor bedrijfsoptimalisatie. De Baxters hadden zo veel productiebedrijven wereldwijd, die snappen dat je eerst het proces moet optimaliseren voordat je kunt verkopen. Ze trekken de vergelijking met een garage. Als je een auto wil kopen en je gaat naar een showroom waar geen auto’s staan, dan koop je waarschijnlijk ergens anders. Dat wordt anders op het moment dat er wat te zien is en je het gevoel hebt dat je ergens koopt waar veel reuring is.” Moonen Yachts bouwt daarom nu een reeks jachten op basis van speculatie, de Baxters verschaffen daarvoor het kapitaal. Kopers kunnen daardoor snel over een jacht beschikken, omdat het immers al in aanbouw is. Hendriks: “De filosofie van de Baxters is: doorbouwen. DE TIMMERWERKPLAATS, DIE EEN BOVENVERDIEPING KREEG OMDAT STRAKS AAN TWEE PROJECTEN TEGELIJK WORDT GEWERKT EN DE ZAKEN GOED GESCHEIDEN MOETEN BLIJVEN. Foto Rens Groenendijk JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 5

BONTGEKLEURDE BEDRADING OP DE BRUG VAN BOUWNUMMER 200, WAAR TIJSSEN ELEKTRO DE TECHNIEK VERZORGT. DE KAPITEIN HEEFT AAN BAKBOORD EEN HUT MET BADKAMER MET DIRECTE TOEGANG TOT DE BRUG. DE EIGENAAR IS BEVRIEND MET DE KAPITEIN EN ZIT GRAAG BIJ HEM OP DE BRUG, WAAR EEN GEZELLIG ZITHOEKJE VOOR WORDT GEMAAKT. Foto Rens Groenendijk TECHNISCH DIRECTEUR NICKY VAN ZON: “WE WILLEN NIET AFHANKELIJK ZIJN VAN ÉÉN PARTIJ.” Foto Rens Groenendijk De bedoeling is dat Moonen helemaal selfsupporting wordt, dat we de Baxters wel als vangnet hebben, maar dat een eventuele investering naar vernieuwing gaat. Bijkomend voordeel voor de werf is dat de mensen continu aan de slag zijn, de hallen worden optimaal benut en er wordt regelmatig een jacht opgeleverd. We zitten nu op één boot per jaar, maar dat moeten er meer worden.” CARRIÈRE-MOVE Hendriks kwam bijna drie jaar geleden in dienst van Moonen Yachts. Ze werkte daarvoor meer dan negentien jaar als marketing manager bij Alewijnse, een bedrijf dat elektrischeen automatiseringssystemen voor schepen ontwikkelt en installeert, waaronder ook superjachten. “Voor mij was werken in de jachtbouw een langgekoesterde wens. Er is een groot verschil met commerciële vaart, want dat heeft een noodzaak. Jachten moeten een wens vervullen. Die passie voor de jachtbouw voel ik hier ook echt, want al het personeel staat er zo in. De meesten werken hier al heel lang, sommigen al veertig jaar.” De loopbaan van Hendriks nam een onverwachte wending toen de Baxters haar vroegen ‘Can you run the company?’ waarop ze antwoordde: ‘Ik denk dat ik het kan, maar heb het nog nooit gedaan, ik heb daar wel hulp bij nodig’. Daar begeleiden ze mij perfect in, ik leer van hen, maar zij ook van mij. Dat is ook mijn strategie: een boot bouwen doe je samen. Niemand bouwt een boot alleen. Als de mensen hier geen goed product bouwen, kan ik niets verkopen. Andersom, als ik iets probeer te verkopen wat niet gebouwd kan worden, gaat het ook scheef en krijg je imagoschade. Het een kan nooit zonder het ander.” leiding en tevens verantwoordelijk voor de verkoop en Nicky van Zon, die al dertien jaar bij Moonen werkt, werd benoemd tot technisch directeur en daarmee verantwoordelijk voor de hele operationele kant van het bedrijf. Hendriks: “Ik ben een mensen-mens. Ik luister naar de organisatie, kan mensen motiveren en goed inschatten wie op welke plek het beste functioneert. Naar buiten toe werkt dat precies zo. Klanten die een jacht willen kopen hebben een wens. Door goed te luisteren en de juiste vertaalslag te maken naar de organisatie kun je die droom waarmaken. NIEUWE IMPULS Het voortbestaan van de werf heeft We zitten nu op één boot per jaar, maar dat moeten er meer worden De directie van Moonen Yachts werd in juni 2019 benoemd, Hendriks als algemeen directeur voor dagelijkse aan een zijden draadje gehangen. Hendriks: “De Baxters hebben ons gered en we zijn ze daar dankbaar voor. Ze brengen ook zo’n nieuwe impuls. Als je een jacht op speculatie bouwt heb je kapitaal nodig. Natuurlijk, als je een jacht verkoopt, krijg je die investering terug, maar dat duurt lang. Het ontwikkelen van een jacht duurt zeker een jaar, en de bouw duurt ook twee jaar. In het slechtste geval investeer je die volledige periode, maar 6 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021

TECHNISCHE SPECIFICATIES MARTINIQUE Lengte: 36,30 m. Breedte: 8,00 m. Diepgang: 2,10 m. Inhoud: 337 GT Motoren: 2 x Caterpillar CAT C32, elk 1.925 pk. Kruissnelheid: 14 knopen Topsnelheid: 16,5 knopen Actieradius bij 10 knopen: 4000 mijl Martinique-platform: uitgekiende rompvorm Het door ontwerper René van der Velden ontwikkelde Martiniqueplatform slaat aan. Dit jaar is nummer vier in aanbouw (op speculatie) en wordt nummer drie in december opgeleverd. Nummer twee werd in februari dit jaar naar de koper in de Emiraten gebracht. De Brigadoon werd in 2018 als eerste in deze serie gebouwd en kreeg belangrijke awards en nominaties, wat weer resulteerde in ruime aandacht in de pers. Het is een semi-custom ontwerp, met naval architecture door Diana Yacht Design en een interieur Studio Indigo uit Londen. De jachten hebben een romp van hoogwaardig staal en een opbouw van aluminium. René van der Velden zei eind 2018 in een interview met Jachtbouw Nederland: “Dit vak bestaat vooral uit goed luisteren. Je moet precies aan de weet komen wat een klant wil. Het is een kwestie van het vertalen van iemands wensen, terwijl hij die zelf niet altijd voor de volle honderd procent kent.” Het Martinique-platform heeft een 36,3 meter lange romp als basis, een mengvorm van een waterverplaatser en een half-glijder. Van der Velden: “Dankzij een uitgekiende totale rompvorm, met scherp voorschip, loopt hij een paar knopen harder dan de rompsnelheid. Wel heb je een goede sprayrail nodig, anders komt de boeggolf boven de verschansing uit. De plaats en de breedte van die sprayrail zijn cruciaal; daar hebben we heel wat Computational Fluid Dynamics-berekeningen op losgelaten.” daar gaan we niet van uit. Hendriks: ”De buitenwereld ziet dat Moonen weer jachten verkoopt. Dat is de kers op de marketingtaart, dat je een positief imago hebt. De kwaliteit van onze jachtbouw is altijd goed geweest, maar door externe factoren heeft de werf een aantal keren wat minder geperformed. Het tij is gekeerd en er wordt nu ook weer positief over ons geschreven. Dat doet me echt deugd.” VERTROUWEN BROKERS Moonen Yachts wordt nu weer regelmatig door brokers benaderd. Brokers (makelaars) zijn een belangrijke schakel in het verkoopproces. “Door de solide basis die de Baxters hebben gelegd is het vertrouwen van de makelaars er weer”, aldus Hendriks. “Ze weten dat het jacht dat ze verkopen ook daadwerkelijk afgebouwd wordt. Sommige kopers weten wel ongeveer wat ze willen, maar twijfelen tijdens hun keuze, of ze zijn zakelijk zo druk dat ze het aankoopproces deels uit handen geven. Brokers selecteren een aantal opties voor hun klanten. Het is dus belangrijk dat wij ons goed in de kijker spelen en laten zien wat we bouwen zodat de broker dat presenteert aan die mogelijke koper. Uiteindelijk zoek je samen met de broker naar de beste oplossing voor de klant.” JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 7

OVERZICHT HOUDEN Nicky van Zon, sinds vorig jaar technisch directeur, werkt dertien jaar bij Moonen, waar hij is gebleven na zijn afstudeerproject Scheepsbouwkunde. “Mijn hoofdtaak ligt aan de operationele kant, alles wat wij intern aan productieafdelingen hebben, de engineering, technische inbouw en het volledige interieur. Ieder project heeft een eigen projectmanager en ik ben over alle projectmanagers en inkopers heen eindverantwoordelijk. Alles wat te maken heeft met het bouwen is mijn verantwoording.” Door de ervaring die Van Zon opdeed bij Moonen kan hij goed overzicht houden. “Dat is een absoluut voordeel. Ik weet hoe wij de schepen bouwen en met wie we dat doen. We zijn aan het kijken om er partners bij te krijgen, zoals cascobouwers en onderaannemers voor de elektrotechnische installatie, omdat we meerdere projecten tegelijk gaan doen, en daarbij willen we niet afhankelijk zijn van één partij.” STIP AAN DE HORIZON Na de drukke dagelijkse werkzaamheden buigt Hendriks zich regelmatig met Van Zon over de strategie. “Je moet ook vooruitkijken. Als je geen stip aan de horizon zet, dan kom je er ook nooit.” Zo wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van een 42 meter lang jacht, waarvoor de afbouwhal verlengd zou moeten worden. “Dan zitten we al in 2025, rond die koers.” De trend onder jachtbouwers is ‘expeditie-jacht’, maar Hendriks zegt: “Niet voor ons. Het Moonen-DNA is ‘elegant, timeless, gentleman’s boat’, en natuurlijk ook gentlewoman’s, maar dat woord bestaat geloof ik nog niet. Dat past bij ons.” Van Zon voegt toe: “Mensen die expeditiejachten of explorers willen, willen dikwijls een full-custom jacht. En dat is in basis niet onze hoofdstrategie.” Hendriks: “Een trend waar wij wel goed naar kijken is de beleving aan boord, waardoor de achterkant van het schip steeds belangrijker wordt. Aandachtspunten zijn de toegankelijkheid naar het water en de berging van watertoys, zodat die gemakkelijk naar buiten te halen zijn.” www.moonen.com 8 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 De lange reis van de Kokoro Bouwnummer 199, de Kokoro, is in februari door Moonen Yachts afgeleverd in de Emiraten. Maar daar ging een lange reis aan vooraf. Eerst moest de Kokoro bij de werf op 19 oktober vorig jaar met mobiele kranen te water worden gezet. Het schip was met 240 ton het zwaarste dat ooit bij Moonen in Den Bosch te water is gegaan. De kade werd er speciaal voor versterkt met 25 heipalen en een staalconstructie. Een reis vol hindernissen volgde, want de doorvaarthoogte wordt beperkt door, direct bij de werf om de hoek, een vaste brug over de A59 en verderop een sluis met een hefbrug van acht meter hoog en nog talloze bruggen verder onderweg naar Drimmelen Yacht Centre van de De Koninggroep, waar aluminium mast en hardtop werden geplaatst, want die zouden de boot te hoog hebben gemaakt. Na de proefvaarten op de Noordzee en formele overdracht aan de eigenaar, werd de Kokoro in Rotterdam aan boord van een zwareladingschip van Sevenstar Yacht Transport getakeld. In Dubai werd het jacht gelost en ging de bemanning in quarantaine. Drie mensen van Moonen kwamen aan boord om uitleg te geven en te assisteren bij het overvaren naar de eindbestemming, waar eind februari de eigenaar voor het eerst zijn schip in ogenschouw kon nemen. Vanwege de reisbeperkingen door Corona had de eigenaar het jacht nog nooit in het echt gezien. Moonen Yachts bestaat 40 jaar De historie van Moonen Yachts voert terug tot 1963, een werf met de naam De Ruiter, naar de drie gebroeders die zich toelegden op jachtjes van 10 tot 15 meter. Rien Moonen nam de werf in 1981 over en verwierf een goede reputatie met ‘pocket sized super yachts’, waarvan de 26 meter lange Cassiopeia ’S’ de eerste was. Moonen viert op basis daarvan in september het 40-jarig bestaan. Een mijlpaal in de geschiedenis van de werf was de bouw van het 24 meter jacht met de naam White Heaven in 1992, een technisch baanbrekend jacht. De werf ontwikkelde zich verder door en kreeg aanzien in de wereld. In 1998 nam Emile Bilterijst de werf over en bleef tot 2017 directeur. Hij zorgde ervoor dat Moonen zich goed profileerde in de internationale jachtenwereld. De kwaliteit werd herkend. Het waren goede jaren, waarin bekende modellen zoals Moonen 84 en Moonen 97 gretig aftrek vonden. Later, als gevolg van de mondiale crisis volgden een paar mindere jaren. In die periode wisselde Moonen een aantal keren van aandeelhouder en verkocht Bilterijst zijn aandelen aan de Mexicaanse staalmagnaat AHMSA; onder dit bewind ging Moonen in 2019 failliet. In de zomer van datzelfde jaar kwam er een significante wissel van investeerder en een nieuwe directie. Het Australische echtpaar Baxter had Moonen al langer in het vizier en nam de werf over, stelde een nieuwe directie aan, en liet de productie stijgen tot ongekende hoogte. Moonen is onlangs begonnen aan bouwnummer 202, maar die telling begint al bij de werf De Ruiter. Er is een tachtigtal Moonen superjachten gebouwd sinds 1981. Een Moonen blijft het goed doen. Ook in de tweedehands Moonen’s is een levendige handel, getuige de advertenties van internationaal opererende scheepsmakelaars.

DE ONTWIKKELING VAN DE MOONEN MARQUIS IS IN VOLLE GANG, DIT ZIJN DE EERSTE BEELDEN DIE DE WERF NAAR BUITEN BRENGT. VOOR DIT 42 METER LANGE JACHT MOET DE AFBOUWHAL IN ‘S-HERTOGENBOSCH WORDEN VERLENGD. DE MOONEN 110, BOUWNUMMER YN202, IS ONTWORPEN DOOR RENÉ VAN DER VELDEN. HET SCHEEPSBOUWKUNDIG ONTWERP IS VAN DIANA YACHT DESIGN. DE ROMP IS VAN STAAL EN DE OPBOUW VAN ALUMINIUM. TWEE CATERPILLAR C18 ACERT DIESELS ZORGEN VOOR EEN KRUISSNELHEID VAN 10 KNOPEN EN EEN TOP VAN 13 KNOPEN. HET INTERIEUR ZAL WORDEN ONTWORPEN DOOR STUDIO INDIGO. AAN BOORD IS PLAATS VOOR TIEN GASTEN EN VIJF BEMANNINGSLEDEN. DE MOONEN 110 HEEFT OP MAIN DECK EEN FULL BEAM MASTER STATEROOM EN EEN DEK LAGER EEN ZEER LUXE VIP-BEDROOM OOK OVER DE VOLLE BREEDTE EN TWEE LUXE GASTENHUTTEN Orderportefeuille goed gevuld Momenteel is een 36 meter motorjacht in aanbouw voor Amerikaanse opdrachtgevers, die eerder een Moonen 84 in bezit hadden. Bouwnummer 200 is het derde schip in de Martiniqueserie. Hendriks: “Ze wilden graag een heel lange reis gaan maken en besloten daarvoor een grotere jacht te kopen. De oplevering staat gepland voor eind december dit jaar. Dan is het nog niet duidelijk of de boot meteen de oversteek gaat maken of dat ze eerst in de Middellandse Zee gaan varen. Bij Casco & Sectiebouw Rotterdam (CSR) werd november vorig jaar de kiel gelegd voor Martinique nummer vier, bouwnummer 201. Het casco wordt in mei naar Moonen overgebracht. Van Noorloos in Werkendam werkt ondertussen aan de aluminium opbouw. VOORUITDENKEN Als bouwnummer 200 de werf verlaat in oktober, wordt het casco voor de Moonen 110 binnengebracht (bouwnummer 202), een nieuw model jacht, dat in maart 2023 wordt opgeleverd. Dan volgt er waarschijnlijk nóg een rondje met een 36 meter Martinique en een Moonen 110. Hendriks: “Je moet vooruitdenken, anders zouden we na de Moonen 110 stilvallen en dat willen we niet. We hoeven geen seriebouwer te worden, maar als je een keer iets moois ontwikkeld hebt, kun je dat beter een paar keer bouwen, dat is productie- en verkooptechnisch gezien gunstig.” Tegen die tijd moet ook duidelijk worden wanneer met de bouw van een 42 meter Moonen begonnen kan worden, waarvan de details nog niet bekend zijn. Daarvoor moet de afbouwhal worden uitgebouwd. Wat je noemt een gevulde orderportefeuille. JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 9

2

DE HUTTING 40; DE LANGKIELER WAS DIRECT EEN SUCCES. TJERK HUTTING AL 45 JAAR BEVLOGEN JACHTBOUWER ‘ IK HEB ER NOG ALTIJD LOL IN OM IETS MOOIS TE MAKEN’ Gedrevenheid, kennis en kunde, streven naar perfectie. Het zijn allemaal kwalificaties die van toepassing zijn op jachtbouwer Tjerk Hutting. En die ook verankerd zijn in het DNA van diens bedrijf, Hutting Yachts in Makkum. De werf bestaat inmiddels 45 jaar. De bouw van een nieuw ontwerp moet een nieuwe lijn inluiden. Als kind wist Tjerk Hutting (1956) al wat hij wilde worden: botenbouwer. Op zijn vijftiende voegde hij de daad bij het woord en maakte zelf een Optimist. Hij volgde een opleiding tot meubelmaker, deed een cursus jachtbouw en behaalde zijn middenstandsdiploma. Het jachtbouwen leerde hij vooral in de praktijk, bij Dirk Potma in Sneek, waar hij meebouwde aan de nieuwe Regenboog 92 van Hessel Donker. In 1974 kreeg hij de kans om een Schakel te optimaliseren, samen met zijn broer die technische natuurkunde studeerde en alles wist van stromingsleer. Binnen de klassenregels wisten ze de boot op details te perfectioneren. Gevolg: de Schakel was onverslaanbaar snel op de Sneekweek 1975. Tjerk Hutting, terugblikkend: “Het ging zo goed, dat ik hem wel kneep; ik had de vlonders, die buiten de meting vielen, van 5 mm plaat gemaakt in plaats van de gebruikelijke 7 millimeter. Na de tweede wedstrijddag heb ik ’s avonds voor de zekerheid toch maar exemplaren van 7 millimeter gemaakt, zodat we geen problemen zouden krijgen bij een eventuele controle.” VLIEGENDE START De hegemonie viel op en Hutting kreeg maar liefst vier opdrachten voor nieuwe Schakels en een Valk. Daardoor had hij een vliegende start met zijn Hutting Jachtbouw, dat op 17 oktober 1975 werd ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Hij begon in Akkrum, in een Spartaanse loods, zonder verdere faciliteiten, waar ’s winters zelfs zijn wetsteen bevroren was ... De zaken gingen goed en vier jaar later vestigde hij zijn werf in Grouw. Naast open boten bouwde hij ook twee Tradewind kajuitzeiljachten van 33 voet af. Via via kwam hij in contact met een klant die een 40 voet zeiljacht wilde laten bouwen, naar een ontwerp van Dick Koopmans sr. Wat ook gebeurde in Grouw. Het betekende een koersbepalend moment. Hutting wilde zich vanaf dat moment JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 11

FRAAIE ZEEG, RUIME DEKKEN, UITGEBALANCEERD TUIG, OOK DEZE HUTTING 50 IS ONMISKENBAAR EEN ONTWERP VAN KOOPMANS SR. EEN ONBERISPELIJK INGETIMMERD INTERIEUR; HOUTBOUW IS DE BASIS VAN DE WERF. meer toeleggen op de bouw van zeiljachten en ging op zoek naar een vestigingsplaats aan dieper water. “Het was een logische ontwikkeling”, aldus Tjerk Hutting, “je moet meegroeien met de markt en bovendien betekende het meer omzet en een andere doelgroep. Zelf was ik ook wel toe aan een volgende stap, na het bouwen van al die open boten. Na de ervaring met de Tradewinds durfde ik die 40 voeter wel aan. Ik deed dat met co-makers: een goede elektricien en een techneut voor de motorinbouw.” NAAR MAKKUM Hutting zette een advertentie in de krant: ‘Te koop gevraagd – kavel aan het IJsselmeer’. Dat leidde tot weer een nieuwe stap. Hij werd benaderd om zich te vestigen in het nieuw te ontwikkelen bedrijventerrein voor watergebonden bedrijven in Makkum, naast 12 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 de bestaande Amels werf (thans De Vries/ Feadship). In afwachting daarvan streek hij eerst nog neer in Workum, maar in 1993 was Hutting Yachts het eerste bedrijf dat zich aan de Stienplaat in Makkum vestigde en daarmee was het de katalysator van het project. Toenmalig commissaris van de koningin Hans Wiegel zette de opening luis

DE WERF AAN DE STIENPLAAT IN MAKKUM. biedt. Of zoals Tjerk Hutting het formuleert: “Je kunt er rustig op slapen, eten en brood bakken. Het is geen nerveus schip. Het is geen Ferrari; eerder een Toyota Landcruiser die tegen een stootje kan.” De Hutting-lijn werd uitgebreid met grotere modellen, de 45, 50 en 54. Met veel van deze zeiljachten zijn lange zeilreizen gemaakt. Van het hoge noorden tot het diepe zuiden, tot South Georgia aan toe. De Huttings staan hoog aangeschreven als ‘Vertrekkersschepen’ van uitstekende kwaliteit. Want dat is wat de werf immer nastreeft. ter bij. “De beste plek aan het IJsselmeer”, benadrukt Tjerk Hutting tevreden, “met 4,50 meter waterdiepte voor de deur.” De bouw van de Koopmans 40 beviel de jachtbouwer goed. Hutting: “Ik vond het een mooi schip dat voortreffelijk zeilde. Het sprak mij aan en het zou naar mijn idee ook anderen moeten aanspreken. Daarom ontwikkelde ik een plan tot een eigen lijn zeiljachten. Na verkoop van mijn werf in Grouw kon ik de boekwinst herinvesteren in de bouw van de eerste Hutting 40, gesteund door een vermogende klant. Het was een verbeterde versie van die eerste Koopmans 40, en in die zin een gat in de markt; functioneel, maar ook mooi om te zien. Ik bouw nu eenmaal liever niet iets wat ik niet mooi vind...” maken en de casco’s werden bij verschillende specialisten hier in Friesland gebouwd, zoals Molenmaker & Mantel, Van der Werff en Folmer.” De Hutting 40 is een S-spant langkieler, die – een Koopmans ontwerp eigen – veiligheid, zeilcomfort en zeewaardigheid Je moet meegroeien met de markt MODELLENLIJN Hutting presenteerde deze eerste stalen 40-voeter, de ‘Stormvogel’, op de HISWA te water in 1989. De show werd toen nog in het Oosterdok in Amsterdam gehouden. Het liep storm, en in korte tijd waren er drie orders. Die werden nog in staal gebouwd. Na de val van de Muur in Duitsland daalde de prijs van aluminium als grondstof, en werd het aantrekkelijk om de jachten in aluminium te bouwen. “De snijpakketten lieten we bij Vripack PRACHTIG TIJDSBEELD UIT DE JAREN ’70: TJERK HUTTING VOOR ZIJN LOODS IN AKKRUM. MEERDERE ANKERS Tot op heden zijn er 52 Hutting-jachten gebouwd. De periode 2005 tot 2010 bleken topjaren, waarin veel vet op de botten werd gekweekt. “Dat zijn we ook weer grandioos kwijtgeraakt”, verzucht Hutting, “want door de kredietcrisis in 2008 viel in de jaren daarna de vraag naar nieuwbouw nagenoeg weg. Gelukkig hadden we nog andere activiteiten: onderhoud, reparatie, refits en een bloeiende makelaardij. Ook hebben we bij de werf 28 ligplaatsen, dus het bedrijf ligt achter meerdere ankers. Niettemin moesten we de helft van de twaalf man personeel laten afvloeien. Dat is bitter, want het is je werkkapitaal en we hadden een goede verstandhouding met elkaar, maar het hoort ook bij het ondernemerschap.” In 2013 haalde de werf een order binnen voor de bouw van een limousine-tender van 9,5 meter lengte voor het superjacht Yalla. Een technisch hoogst interessant project, volgens Hutting, dat echter geen vervolg kreeg. Hoewel, afgelopen jaar kwam de tender terug op de werf om gerepareerd te worden nadat hij op de rotsen had gezeten. In 2015 werd nog een one-off gebouwd, een 48 voets middenkuiper, voor een Engelse klant. Omschakeling naar de bouw van motorboten heeft Tjerk Hutting niet overwogen. “Ik denk niet in pk’s”, zegt hij eerlijk, “het is misschien niet zakelijk, maar ik heb er te weinig affiniteit mee. Ik moet wel iets hébben met de boten die ik bouw.” BOTENBOUWER PUR SANG, ANNO 2021: ‘IK MOET WEL IETS HÉBBEN MET DE BOTEN DIE IK BOUW.’ OMBOUW NAAR HYBRIDE Wel speelt Hutting volop in op de huidige trend van refits en de ombouw naar hybride voortstuwingen. Mooi voorbeeld daarvan is het huidige project van een JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 13

Truly Classic 56, die momenteel wordt overhaald. De eigenaar ervan is specialist op het gebied van gelijkstroominstallaties en off-grid energievoorziening. Zijn familiebedrijf, Stok Electric, heeft een energiebank ontwikkeld van 75 kW, voor zwaardere schepen vanaf 50 voet. De bestaande diesel van de Truly Classic wordt vervangen door een elektromotor en een dieselgenerator die, samen met zonnepanelen, het accupakket voedt. De stroombehoefte kan eventueel verder worden aangevuld met een schroefgenerator DE NIEUWE HUTTING 52 IS ONTWORPEN DOOR HOEK DESIGN. EEN EIGENTIJDS EN TEGELIJK TIJDLOOS JACHT. INZETTEN: INDELING VAN DEK EN INTERIEUR. TECHNISCHE SPECIFICATIES HUTTING 52 Lengte: 15,80 m. Breedte: 4,30 m. of windmolen. “Als je een jacht gaat opknappen om er nog jaren plezier van te hebben, is een hybride of volledig elektrische voortstuwing een logischer stap dan een nieuwe diesel te plaatsen. Een elektromotor is veel comfortabeler, want stiller en schoner. Een dieselgenerator kan je op een gunstig toerental laten draaien. Je maakt de boot toekomstbestendig, om aan de milieumaatregelen te voldoen.” NIEUWE HUTTING 52 De Truly Classic is een ontwerp van André Hoek en die is tevens ontwerper van de nieuwe Hutting 52. Dit jacht luidt een nieuwe fase van de werf in, en is de voorloper van een geheel nieuwe lijn. Het is een modern, tijdloos ontwerp met een fraai dekhuis. De romp heeft een iets overhangende achtersteven, een ingetogen zeeg en een licht vallende boeg. Onder helling is de waterlijn lang, wat prestaties bevordert. De nieuwe Hutting is een sneller ontwerp dan de Koopmans-Huttings, die overigens leverbaar blijven. De romp is van Alustar aluminium en wordt voorzien van een vinkiel of een kielmidzwaard. De rondhouten worden in carbon uitgevoerd. De kottertuigage bestaat uit een driereefs grootzeil, kotterfok, kluiver en een optionele gennaker of Code O. Alles is in gereedheid gebracht om de bouw te starten, al heeft de coronapandemie het project vertraagd. TOEKOMSTVERWACHTING “Het zeilen zal blijven bestaan”, zegt Hutting, gevraagd naar zijn toekomstverwachting. “Mensen zullen het water blijven opzoeken, of dat nou in een kajuitjacht is of een weekendsailer.” Wat zijn werf betreft, weet Hutting zich verzekerd van opvolging. Zijn zoons Jelle 14 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 Diepgang vaste kiel: 2,25 m. Diepgang kielmidzwaard: 1,803,55 m. Waterverplaatsing: 19,50 ton Zeilen: grootzeil: 82 m2, staysail: 65 m2, gennaker: 180 m2 Motor: Yanmar 4 HJ 110. CE-categorie: A. MET HUTTING ZEILJACHTEN – HIER EEN 45 – WORDEN VERRE KUSTEN VERKEND. TECHNISCH EEN INTERESSANT PROJECT, DE LIMOUSINE TENDER VOOR HET 74 METER SUPERJACHT YALLA, MAAR HET KREEG GEEN VERVOLG. DE 9,5 METER LANGE TENDER IS ONTWORPEN DOOR VAN OOSSANEN NAVAL ARCHITECTS EN OMEGA ARCHITECTS VAN FRANK LAUPMAN EN PAST PRECIES BIJ HET MOEDERSCHIP. HUTTING YACHTS BOUWDE HET ALUMINIUM CASCO, HET IN- EN EXTERIEUR, EN VERZORGDE DE TECHNOLOGIE.

DE HUTTING 54 POLARIS IS EEN ONE OFF DIE VEEL IN HET HOGE NOORDEN VERTOEFT. en Wietse draaien al warm; dochter Margriet bestiert een eigen marketingbureau, dat de communicatie en marketing verzorgt. Vanaf de start is Tjerks vrouw Welmoed een onmisbare schakel in het familiebedrijf; zij doet de financiële administratie, en is ‘stille kracht’ op de achtergrond. De werf is onlangs overgeschakeld op een nieuw, speciaal voor jachtbouw ontwikkeld ERP-systeem (Enterprise Resource Program) van ProdistERP Software. Met behulp van de smartphone zijn alle geboekte uren, orders, facturen en andere administratie per project te verwerken. Zelf maakt Tjerk Hutting nog geen aanstalten om heel snel te vertrekken. Niet verwonderlijk, iemand die zijn leven lang al bevlogen jachtbouwer is, zal weinig voldoening vinden achter geraniums. “Ik heb er nog altijd lol in om iets moois te maken”, zegt hij vol overtuiging, en terwijl hij met een armzwaai naar zijn werf wijst: “dit alles is het resultaat van het feit dat ik mijn vak leuk vind.” Waarvan akte. www.hutting-yachts.nl OPEN DAG EN JUBILEUMVIERING De viering van het 45-jarig jubileum op 17 oktober vorig jaar is door de corona verplaatst naar 16 oktober aanstaande. Er wordt tevens een open dag gehouden van 11.00 – 17.00 uur. Er is een uitgebreid lezingenprogramma en de nieuwe Hutting 52 zal worden belicht. Dit alles onder voorbehoud, ijs en corona dienende. Check de website. REFIT-PROJECT; DEZE TRULY CLASSIC WORDT OVERHAALD EN HYBRIDE GEMAAKT. JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 15

HIGH GLOSS — DURABLE AND REPAIRABLE — TRUE COLOR NEXT GENERATION TOPCOAT awlgrip.com facebook.com/awlgripfinishes twitter.com/awlgrip All trademarks mentioned are owned by, or licensed to, the AkzoNobel group of companies. © AkzoNobel 2021. 9861/0321 instagram.com/awlgripfinishes

PLOEGEN, EGGEN, ZAAIEN EN OOGSTEN COLUMN DOOR PIETER TIMMERS, FORWARD MANAGEMENT In onze complexe samenleving is verandering de enige constante en omdat we voortdurend op zoek zijn naar veiligheid en zekerheid, zijn we gedoemd tot een leven lang leren. Wie vandaag de dag een half jaar of langer zijn beroep niet kan uitoefenen, mist de aansluiting. Dus is het zaak dat we aan het werk blijven en nieuwe kennis en ervaring op blijven doen. Roman versus marketing leerboek De Britse filosoof en wiskundige Bertrand Russell (1872-1970) was bekend met dit verschijnsel en zei: ‘De mens zoekt geen kennis, maar zekerheid’. Voor een kansrijke toekomst is voor jonge mensen een goede en zo’n hoog mogelijke opleiding een vereiste, maar ook nadat een opleiding is afgerond, blijft bijscholen nodig. Dit geldt ook voor de marketeer die op de hoogte moet blijven van de laatste inzichten, methodes en middelen. Ter beschikking staan ons talloze marketingboeken, geschreven door auteurs met klinkende namen die een model, stappenplan, checklist of formule ontwikkeld hebben, waarmee de lezer meteen weer aansluiting heeft bij de geldende norm in de markt, althans, men leeft in de illusie dat het zo is. Doch de praktijk is weerbarstig en dekt het model of formule uw situatie slecht of niet af. THEORETISCHE WEERGAVE In de economie, of marketing, is een model een theoretische weergave van een economisch proces, opgebouwd uit een verzameling variabelen en logische en kwantitatieve relaties. Net als in andere vakgebieden zijn modellen vereenvoudigde kaders, ontworpen om complexe processen inzichtelijke en begrijpelijk te maken. Een zuivere weergave levert het model zelden. Het levert een valse zekerheid voor mensen die zich onzeker voelen, vandaar dat nieuwe marketingboeken gemakkelijk hun weg naar de markt vinden. ‘We herkennen de dingen nog wel, maar kennen doen we ze niet’ is een citaat van de Franse filosoof Gilles Deleuze (1925-1995) en hij zag het juist. De moderne mens, dus ook de marketeer, heeft in deze hectische tijden nauwelijks of geen tijd dieper na te denken. Het gevolg is dat hij zaken wel herkent, maar eigenlijk niet echt weet wat of wie het is. Hij herinnert zich vaag iets wat hij ooit in een marketingboek oppervlakkig heeft gelezen en wil daar intuïtief, dus zonder na te denken, op reageren. Hoe betrouwbaar is dan zijn visie, conclusie of besluit? PROSPECT IN KAART BRENGEN Omdat de consument, een mens, altijd het resultaat van is zijn omstandigheden, kan hij onmogelijk met behulp van één wiskundig model of algoritme worden gevangen. We moeten ons verdiepen in de omstandigheden van die klant. Het zou te bewerkelijk worden elke prospect individueel in kaart te brengen en bovendien handelt en besluit een persoon altijd naar de omstandigheden waarin hij zich bevindt, dus hoe krijg je dan een betrouwbaar beeld van een prospect? Een methode is: Begeef je onder de mensen, observeer ze en praat met ze. Dat is tijdrovend en een ontmoeting is slechts een momentopname. Een betere methode en zeker zo aangenaam is het lezen van goede romans. Een korte definitie daarvan luidt: ‘Een roman is een samenhangend prozaverhaal over de handelingen en persoonlijkheidsontwikkeling van een of meerdere personages, meestal in relatie met hun milieu’. ROMAN LEZEN In een roman neemt de auteur de lezer mee in een verhaal over mensen (personages) die bij voorbeeld gedurende een periode iets meemaken, of plannen maken die ze gaan realiseren. Al lezende worden de karakters van de personages duidelijk evenals de onderlinge verhoudingen en hun omstandigheden. Gedrag en handelen van de personages worden in belangrijke mate beïnvloed door de karakters en de omstandigheden waarin deze zich bevinden. Een goede auteur betrekt zijn lezer in het verhaal en geeft die het gevoel er getuige van te zijn. Leggen we de lezer in een MRI-scan, dan zien we dat er tijdens lezen sprake is van tientallen verbindingen tussen hersengebieden van onder andere cortex en thalamus. Lezen stimuleert het geheugen, concentratie, empathische vermogens, verbeeldingskracht en creativiteit. Met andere woorden een betere neurale connectiviteit en dat is gezond voor het brein. Zonder roman is de marketeer een blinde in een bioscoop, dat is geen diskwalificatie van het marketing studieboek, in tegendeel, we kunnen niet zonder de modellen en formules, maar. Hij hoort wel stemmen, maar heeft er geen beeld bij. Welke romans moet u dan lezen? Dat zijn romans die de lezer boeien en doen verlangen naar meer. Het zijn ook die romans, na ze gelezen te hebben, men maanden later nog over nadenkt en wellicht nog een keer leest. Bronnen: Francis Bacon - Logique de la sensation; Gilles Deleuze (1981) De menselijke kennis: haar omvang en beperkingen; Bertrand Russell (1978) Financieel Dagblad; 05 december 2020 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 17 Foto Rens Groenendijk

MARCEL SCHAAP NA DE BRAND BIJ DE STILLE BOOT HET UITGEBRANDE PAND IN HEEG EN EEN IMPRESSIE VAN HET NIEUWE HOOFDKWARTIER. foto’s De Stille Boot ’We gaan hoe dan ook dóór!’ Brand is de nachtmerrie van elke ondernemer. Voor Marcel Schaap werd het bittere werkelijkheid. Op 16 december brandde het pand van De Stille Boot in Heeg volledig uit. In één klap waren de werkplaats, het kantoor en het magazijn met veel voorraden verwoest. Schaap blikt terug op een bewogen periode en geeft tips voor collega-ondernemers. 18 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021

“In de nacht van 15 op 16 december kreeg mijn collega Anton van Wijk als eerste een brandmelding. Hij ging direct naar de zaak, waar de brandweer ook snel ter plaatse was”, vertelt Marcel Schaap, “maar het werd al snel duidelijk dat er weinig te redden was, dus de brandweer heeft het pand gecontroleerd laten uitbranden en de omgeving nat gehouden. Toen ik in de vroege ochtend arriveerde, waren ze nog aan het nablussen en drong de realiteit pas goed door: alles was weg; kantoor, werkplaats, magazijn met voorraad ... Ook twee boten die voor onderhoud binnen stonden zijn verloren gegaan.” Geluk bij een ongeluk: alle bestanden en systemen stonden in de cloud en konden met laptops meteen draaien. Het onderstreept het vitale belang van actuele back-ups van computersystemen. VEEL STEUN Hartverwarmend was de hulp die de ploeg van De Stille Boot kreeg aangeboden; zo bood een buurman direct onderdak om samen te komen. Marcel Schaap: “Een van de eerste dingen die we deden was onze klanten en leveranciers informeren dat we wat leveringsproblemen hadden. We hadden een grote voorraad gehad. Onze klanten in de winterperiode zijn voornamelijk bootbouwers en importeurs; die werken op schema en moeten door. Stipte levering van bestelde spullen is essentieel in dat proces. Gelukkig konden onze leveranciers een deel van die bestellingen invullen. We hebben dan ook die eerste dag weer de eerste bestellingen gedaan, zodat de productie van onze klanten niet werd verstoord.” Schaap vervolgt: “Natuurlijk waren we allemaal aangedaan door de brand, maar we merkten wel dat we allemaal snel in een ‘actiestand’ stonden. We hadden al snel overleg met de eigenaar van het gebouw, tevens aandeelhouder, en verzekeringsmensen. Een voormalig compagnon van mij, Wouter van Heeren, nam een dag vrij om vervangende kantoorruimte te zoeken. Dat was goud waard, want wij konden ons daardoor op acute zaken richten. Uiteindelijk vond hij een passend leegstaand pand met kantoorruimte, werkplaats en magazijn in Sneek, dus niet ver van Heeg. Van alle kanten kregen we meubels en zelfs een koffiezetapparaat aangeboden.” “Alle steun gaf ons een boost, en het gevoel ‘we gaan hoe dan ook dóór!’ We wisten ons gesteund door familie en vrienden, maar ook door klanten en leveranciers. Ze deden direct betalingen, zodat onze geldstroom op gang bleef. Erg belangrijk, want de verzekering keert niet meteen uit; dat kost enige tijd. Omdat je geen voorraad meer hebt, en dus niet kunt leveren, ontstaat een acuut financieel probleem. Dat werd nu dus door snelle betalingen deels ondervangen.” TIPS OP EEN RIJ Ongewild is Marcel Schaap ‘ervaringsdeskundige’ waar het een bedrijfsbrand betreft. Zijn tips voor collega-ondernemers op een rij. • Zorg voor continue updates van bestanden en systemen in de cloud of andere externe opslag buiten het pand. • Breng direct je klanten en leveranciers op de hoogte van mogelijke vertraging in leveringen. • Kijk of en hoe de geldstroom op gang blijft; een verzekeraar keert zelden per omgaande uit. • Controleer periodiek of je nog goed verzekerd bent én of je aan de polisvoorwaarden voldoet. • Laat je wat verzekeringen betreft goed adviseren door een onafhankelijk iemand. • Leg belangrijke dingen vast; maak foto’s. • Let bij een ingrijpende gebeurtenis als een brand goed op elkaar als team. Ons hele team stond direct in een actiestand CONTROLEREN MARCEL SCHAAP: ‘ALLE ONTVANGEN STEUN IS HARTVERWARMEND.’ Experts deden onderzoek naar de oorzaak van de brand, maar die is volgens Schaap moeilijk te achterhalen. “Als ik nog een tip mag geven: Controleer of je goed verzekerd bent -klopt de dekking - én of je aan de polisvoorwaarden voldoet. Denk aan keuringen van elektriciteit, de wijze van opslag, de systemen in het bedrijf, maar ook spullen van derden, zoals boten. Alles was overigens bij ons in orde. Maar het risico dat een claim wordt afgewezen omdat iets niet voldoet aan de polisvoorwaarden is aanwezig.” Schaap heeft nog een tip: leg alles goed vast en maak foto’s. “We hadden onze hal opnieuw ingericht en nieuwe systemen ingevoerd. Daar hadden we foto’s van gemaakt, dus we konden nu laten zien dat alles klopte.” GEVOLGSCHADE Een ondernemer is dagelijks druk met ondernemen en verdiept zich niet vaak in verzekeringen. De brand maakt duidelijk dat een periodieke controle van verzekeringen raadzaam is. Waar je ook rekening mee moet houden is de zogenoemde ‘gevolgschade’. Die is moeilijk in te schatten. Als bijvoorbeeld een machinepark uitvalt, komt de productie stil te liggen en zal dat over een langere periode schadelijke gevolgen hebben. Nu is dit bij De Stille Boot gelukkig minder aan de orde, maar er is wel op een ander vlak onvermoede schade. Schaap: “In januari passen wij steeds onze verzekeringen aan. In het afgelopen jaar hadden we een omzetgroei van zo’n 50 procent en de voorraden waren meegegroeid. De brand was december, dus de verzekerde waarde liep achter bij de daadwerkelijke voorraad. Niet alles was gedekt, waardoor een deel van de winst weg is. Dat is niet iets waar je bij stilstaat.” JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 19

Een andere tip van Schaap: laat je bijstaan door een onafhankelijk adviseur wanneer er zo’n grote claim naar de verzekeringsmaatschappij moet. “Wij zijn geweldig geholpen door Jaap Terhenne van het bureau LNOI, dat uitsluitend verzekerden adviseert, om de claim te onderbouwen. Belangrijk, want een verzekering is nu eenmaal kritisch. Onze verzekeringsmaatschappij is overigens akkoord gegaan, zal de verzekerde waarde vergoeden en heeft een voorschot uitgekeerd.” NIEUW PAND “Het was en is mentaal zwaar voor ons allemaal”, stelt Marcel Schaap, “We hebben op dag 1 al tegen elkaar gezegd dat we ook op elkaar moeten letten. Je moet zelf overeind blijven. Tegelijk is er ook een extra ondernemerschap in ons wakker geworden. Het team is er nog, onze klanten zijn er nog, de systemen werken nog, dus er is een bedrijf. Onze missie – bijdragen aan de energietransitie – is urgenter dan ooit. NOVITEITEN De Stille Boot is gespecialiseerd in elektrisch varen en vertegenwoordigt een aantal merken op dat gebied. Waaronder Torqeedo en deze fabrikant van elektrische voortstuwing presenteert in 2021 een paar nieuwe producten. Zo is er de Travel 603, een compacte, handzame en krachtige buitenboordmotor, voor boten tot 6 meter. Het is een direct aangedreven motor, dus zonder overbrenging, wat een geruisloze werking garandeert. Het totaalgewicht komt op 15,5 kilo, inclusief de ingebouwde lithium accu. Die accu en de gashendel zijn afneembaar. Daardoor is het geheel in een tas te vervoeren en op te bergen. Voor zeiljachten biedt Torqeedo al de Cruise FP podmotoren van 2 tot 10 kW en de Deep Blue saildrive van 25 kW. Daar komen nu de Deep Blue 50 en 100 kW met saildrive bij. Torqeedo ontwikkelde deze aandrijvingen in samenwerking met ZF Friedrichshafen AG, de Duitse fabrikant van aandrijftechniek. ZF levert de staartstukken die het hoge koppel van de motoren aankunnen. De nieuwe saildrives zijn ook toepasbaar op grotere zeiljachten tot circa 30 meter lengte. Het zijn compleet geïntegreerde aandrijvingen, met lithium accu’s van BMW. ELEKTROMOTOREN WORDEN STEEDS VAKER STANDAARD INGEBOUWD; DE SAFFIER SE 27 IS DAAR EEN VOORBEELD VAN. DEZE DAYSAILER HEEFT EEN 4.0 KW TORQEEDO POD ELEKTROMOTOR MET EEN LITHIUM ACCU EN KLAPSCHROEF. Het is meer dan alleen maar handel; het is onze drijfveer. We gaan dan ook een nieuw pand bouwen op de plaats van het oude. Dat wordt nog duurzamer dan het oude al De Torqeedo Cruise 10.0 R (remote; buitenboord) en de Cruise 10.0 FP (pod) zijn technisch verbeterd. De motoren hebben TorqLink, een communicatieprotocol dat oorspronkelijk voor de Deep Blue serie werd ontwikkeld. Daarmee is een naadloze integratie mogelijk met de Power 48-5000 lithium accu’s en de diverse gashendels en displays. Nieuw is ook een gashendel met display combinatie. Deze heeft standaard een kleurenscherm en ingebouwde bluetooth, wat een combinatie mogelijk maakt met de Torqeedo Torq Trac app via de smartphone. WATERWORLD Ook elektromotorenfabrikant WaterWorld heeft onlangs een nieuwe motor op de markt gebracht. Dat is een inboardmotor op 48 Volt die 15 kW continuvermogen was. We hebben al eerste sessies met een architect gehad … www.destilleboot.nl levert en 20 kW piekvermogen. De motor is zo efficiënt dat waterkoeling overbodig is. Geschikt voor boten tot zo’n 12 meter lengte. ZONNEPANELEN OP MAAT De Stille Boot vertegenwoordigt ook het Italiaanse Solbian, fabrikant van flexibele, beloopbare zonnepanelen. Die kunnen nu ook op maat worden gemaakt, geheel afgestemd op een dak of dek. Een ontwerper of werf levert een 3D bestand, waarna Solbian de zonnepanelen daarnaar modelleert. Uit esthetisch oogpunt betekent dat winst; het oogt simpelweg mooier dan de standaard rechthoekige panelen. Door de panelen te integreren in een ontwerp wordt het ook aantrekkelijker om ze toe te passen. WATERWORLD KOMT MET EEN NIEUWE INBOARD 48V/15KW. DE TORQEEDO DEEP BLUE 50 MET SAILDRIVE. 20 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021

ARCHIEFFOTO UIT 2019, TOEN ALLES NOG ‘GEWOON’ WAS. DE BEURS WERD VOOR DE TWEEDE KEER IN DE BATAVIAHAVEN VAN LELYSTAD GEHOUDEN. IEDEREEN WAS TE SPREKEN OVER DE GOEDE SFEER EN HET AANBOD VAN BOTEN. Foto Rens Groenendijk BEURS VERSCHUIFT NAAR BEGIN SEPTEMBER HISWA te water met nieuw elan De HISWA te water 2021 wordt groter opgezet en gaat terug naar de oorspronkelijke datum: 1 tot en met 5 september. Eerder kondigde de organisatie aan dat de beurs in Lelystad een week eerder zou worden gehouden om de concurrentie met de Formule 1 race uit te weg te gaan. “Voor een aantal werven blijkt het echter lastig te zijn om hun schepen een week eerder in Lelystad te krijgen”, legt beursdirecteur Arjen Rahusen uit, “en wij organiseren de HISWA te water niet voor onszelf, maar voor de exposanten en bezoekers. Dus luisteren we naar de markt. Daar komt bij dat wij – met de kennis van nu – denken dat 1 september 2021 een belangrijke datum kan gaan worden voor het mogen organiseren van evenementen in Nederland. Het vaccineren is dan bijna 9 maanden verder en de regelmaat moet dan - na de zomervakantie - hopelijk weer terug zijn in ons leven. Daarom hebben we na rijp beraad besloten om terug te gaan naar 1-5 september 2021. Dit geeft meer zekerheid voor het doorgaan van de beurs met genoeg boten. Natuurlijk blijft het gegeven dat de Formule 1 op zondag 5 september 2021 zal plaatsvinden, maar dat weegt denken wij niet op tegen de voordelen van het hierboven geschetste scenario.” RUIMERE OPZET De beurs wordt ruimer van opzet, omdat de vaste pier in de Bataviahaven ook benut gaat worden. Die extra gecreëerde ruimte wordt gebruikt voor sloepen, motorboten, multihulls, maar ook voor grote jachten. Aan de pier komt de driemaster De Stedemaeght te liggen, als een drijvend VIP-restaurant. Een plek waar bezoekers, maar ook exposanten met relaties even rustig kunnen zitten. ‘’Nu bijna alles online gaat, wordt het face to face contact steeds meer gemist door de exposanten”, aldus Rahusen, “ze hebben behoefte aan een beurs waar ze hun primeurs in het ‘echt’ kunnen laten zien in plaats van virtueel. We zien ook nieuwe gezichten: bedrijven die voorheen op de ‘droge’ HISWA stonden maar nu die niet meer wordt gehouden, voor de HISWA te water kiezen.” Het nieuwe elan van de beurs wordt weerspiegeld in een nieuw logo. VEEL TE DOEN Naast het bekijken van alle boten in de haven en stands op de kade met toebehoren, is er op de HISWA te water nog veel meer te doen. Zoals demonstraties op de kade, proefvaren in de haven of heerlijk eten op een van de terrasjes. Zelfs een bezoek aan de nabij gelegen Batavia Stad Fashion Outlet of het Batavia Museum is mogelijk. In 2019 werd voor het laatst een HISWA te water gehouden, voor de tweede keer in Lelystad. De 36ste editie van de beurs trok toen bijna 30.000 bezoekers. Alom werd gesproken over de goede sfeer en het aanbod van boten. De HISWA te water 2021 wordt gehouden van woensdag 1 september tot en met zondag 5 september, dagelijks van 10 tot 18 uur en op vrijdag 3 september van 10 tot 20 uur. Jachtbouw Nederland is een van de mediapartners van de HISWA te water. www.hiswaterwater.nl JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 21

Ongeëvenaard. Punt. ë APEX SERIE De APEX SERIE biedt de meest duidelijke sonarbeelden op de scherpste multifunctionele displays die je ooit hebt gezien. Voorzien van een 13-16-19 inch Full HD touchscreen met naar wens aan te passen schermen. ≥ NMEA 2000®, HDMI In / Out, WiFi en Bluetooth® ≥ One-Boat Network™ ≥ Cannon® downrigger bediening ≥ Compleet met XM 14 HW MSI T hektransducer o@t +31 (0) 75 6474545 . Krachtige dual-processor die bliksemsnelle en intuïtieve bediening biedt. Met speciaal kanaal voor sonartechnologie die nu verder en dieper kijkt dan ooit tevoren. Zien is geloen: Een uitstekende afwerking voor elke Oceaan of Zee ALEXSEAL® Yacht Coatings biedt een kompleet systeem met kwalitatief hoogwaardige verfmaterialen, bestaand uit eersteklas pigmenten, polyester urethaan harsen en UVstabilisatoren. Deze vooruitstrevende jachtlakken worden door ons geproduceerd en zijn nu verkrijgbaar in de markt. Op basis van professionele technische ondersteuning en service, vertegenwoordigt ieder ALEXSEAL® jacht de beste combinatie van duurzaamheid en een fantastisch eindresultaat. +31 76 5872201 volders-verf.nl +31 515 412703 verfvanderfeer.nl

Anker Stuy Composites in Terwispel heeft een gelcoat ontwikkeld die volgens de fabrikant een revolutionaire doorbraak betekent voor de jachtbouwindustrie. De Ankodur gelcoat heeft als kenmerk dat het geen styreen bevat en dus emissie-neutraal is. Dit draagt volgens Anker Stuy bij aan een betere werk- en leefomgeving. ANKER STUY COMPOSITES ‘ Gelcoat doorbraak voor jachtbouwindustrie’ Marcel Pruis, manager productie/R&D van Anker Stuy Composites, licht toe dat ook goed is gekeken naar de ‘performance’ waaraan het product moet voldoen. “Zo wilden wij een product ontwikkelen dat beter presteert dan de huidige styreenhoudende gelcoats. Wij hebben goed gekeken naar UV-bestendigheid bij zowel lichte als donkere kleuren. Dit is zeker voor de jachtbouw van belang, waar kleur- en glansbehoud belangrijk zijn. Ook is onze Ankerdur High-Gloss hoog in glans en zeer waterafstotend, laag in wateropname.” NOG EEN WEG TE GAAN Het Friese familiebedrijf wil graag met dit product voet wil zetten in de Nederlandse composiet jachtbouw. Pruis: “Wij zijn in gesprek met een paar jachtwerven en hebben nog een weg te gaan. We voldoen ruimschoots aan de DNV-specificaties, dat is reeds gemeten, maar hebben nog geen certificaat. De High Gloss gelcoat die wij hebben is het meest geschikt voor de jachtbouw, is harder dan gewone gelcoat en zeer weersbestendig. Bovendien vergeelt de gelcoat niet, want er zit geen styreen in.” De nieuwe gelcoat is wel duurder dan gewone gelcoat. Pruis: “Als we genoeg afzetmarkt vinden, daalt de prijs natuurlijk door het grotere volume wat we dan kunnen produceren. De prijzen kruipen overigens nu al aardig naar elkaar toe. Wij zien namelijk een trend dat styreenhoudende grondstoffen steeds duurder worden. Onze gelcoat is overigens ook uitstekend geschikt voor ander producten, zoals wasbakken of panelen voor trucks. ” FAMILIEBEDRIJF ZIET KANSEN Anker Stuy Composites kan de gelcoat in alle RAL-kleuren leveren. Onder de naam Ankodur brengt het bedrijf vier verschillende emissievrije gelcoats op de markt. Anker Stuy is voornamelijk bekend van verf voor de houtverwerkende industrie, maar zet nu met Ankodur Gelcoats een stap richting composieten markt. Het Friese familiebedrijf doet dit omdat het goede kansen ziet in deze markt en omdat door marktverbreding een betere spreiding van risico’s mogelijk is. www.ankerstuycomposites.nl NEDCAM SOLUTIONS IN HEERENVEEN HEEFT PRODUCTIEMALLEN GEPRODUCEERD VOOR DE CATAMARAN ORC57 VAN MARSAUDON COMPOSITES, EEN ONTWERP VAN HET DESIGNBUREAU VAN MARC LOMBARD. DE NIEUWE GELCOAT VAN ANKER STUY COMPOSITES IS DAARVOOR GEBRUIKT. In 1898, met de drukinkt- en verffabriek ’t Anker in het Overijsselse Steenwijk, begint de geschiedenis van Anker Stuy. De familie Aberson maakte voor die tijd hoogstaande verfproducten. De eigenaar van ‘t Anker heeft geen opvolging voor zijn bedrijf en in 1972 wordt de fabriek overgenomen door Stuy Verven, dat is opgericht door Adriaan Stuy en is gevestigd in het Friese Gorredijk. Anker Stuy wordt momenteel gerund door de derde generatie. Emile en Armand Stuy zijn kleinzonen van oprichter Adriaan Stuy. Ze hebben als ambitie om de komende jaren flink te groeien, met daarbij aandacht voor mens en milieu. JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 23

‘ Elektrisch varen niet altijd duurzaam’ Steeds meer scheepseigenaren en rederijen verleggen hun focus naar elektrisch varen. Het hoofddoel is schepen die toekomstproof zijn, minder brandstof gebruiken, minder CO2 uitstoten én minder geluidsoverlast veroorzaken. Piet Brouwer Elektrotechniek deelt zijn visie op elektrisch varen en legt uit waarom elektrisch niet per definitie de meest duurzame keuze is. Om het geheugen nog eens op te frissen: elektrisch varen gebeurt anno 2021 op twee manieren: de voortstuwing is volledig elektrisch, waarbij het schip is uitgerust met batterijen en generatoren óf het schip is hybride, waarbij het zowel elektrisch als mechanisch kan worden voortgestuwd. Beide manieren van elektrisch varen 24 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 worden steeds populairder, met name omdat eigenaren en rederijen willen investeren in een schip dat klaar is voor de toekomst. DUURZAME KEUZE? Is elektrisch varen dan áltijd de beste en meest duurzame keuze? Volgens Piet Roskam, salesmanager bij Piet Brouwer Elektrotechniek, is die vraag complexer dan hij lijkt. “De keuze voor elektrisch varen valt of staat met het vaarprofiel van het schip. Is dat sterk wisselend? Dan wordt elektrisch interessant. De keuze voor elektrisch is dus niet per definitie de meest duurzame keuze. Je moet eerst kijken naar HET CARBON 33 METER ZEILJACHT MISSY, ONTWORPEN DOOR MALCOLM MCKEON, IN 2016 GEBOUWD DOOR VITTERS SHIPYARD EN GREEN MARINE. PIET BROUWER ELEKTROTECHNIEK PASTE ER ‘PEAK SHAVING’ EN EEN ‘NIGHT MODE’ TOE. Foto Vitters/Jesus Renedo

de concrete voordelen die het oplevert voor jouw type schip en jouw gebruik. Op dit moment werken we bijvoorbeeld aan vier projecten met elektrische of hybride voortstuwing, die we élk op een totaal andere manier vormgeven.” INTERESSANTE VOORDELEN Veel schepen worden tegenwoordig uitgerust met hybride voortstuwing. Hierdoor heeft de scheepseigenaar of reder zowel de voordelen van elektrisch varen bij laag vermogen, als de voordelen van dieseldirect bij hoog vermogen. Roskam: “Neem bijvoorbeeld offshore werkschepen, vissersschepen of luxe megajachten. Deze schepen liggen regelmatig stationair te draaien met traditionele hoofdmotoren. De energiecapaciteit wordt op zulke momenten nauwelijks gebruikt voor de aandrijving, wat heel inefficiënt is. Ook kun je denken aan short-sea schepen. Wegvaren uit Hamburg, daarna een stuk rivier, de volle zee, een fjord, de haven weer in; ze varen flink wat keren op gereduceerd vermogen. Hybride oplossingen met kleinere (diesel) generatoren zijn in beide gevallen een slimme keuze. Zij zijn juist bijzonder efficiënt bij stationair bedrijf, stand-by bedrijf, manoeuvreren in de haven en het varen van korte afstanden.” PRAKTISCHE VOORDELEN HYBRIDE Piet Roskam ziet ook de práktische voordelen van hybride voortstuwing: “Er is meestal minder mechanisch onderhoud nodig, omdat de motoren minder draaiuren maken. Ook is er sprake van een lager geluidsniveau en minimale trillingen. Een mooi voorbeeld was het 32 meter carbon zeiljacht Missy van Vitters. Dat jacht werd door ons uitgerust met ‘peak shaving’ en een ‘night mode’. De ‘night mode’ bleek achteraf veel meer voordelen te bieden dan alleen geluidloze nachten. Denk bijvoorbeeld aan zwemmen zonder uitlaatgassen en rustig een kop thee drinken zonder geluidsoverlast. Bovendien namen de draaiuren aanzienlijk af.” AC EN DC In de praktijk heeft Piet Brouwer Elektrotechniek al meerdere (nieuwe) elektrische oplossingen ontworpen en geïnstalleerd. “Daarbij hebben we zowel AC als DC toegepast, afhankelijk van het vaarprofiel. Binnen ons team werkt ook een student van de TU Delft, die zich bezighoudt met DC systemen.” Volgens Roskam zijn met name de EMC-regels van groot belang als je een elektrisch schip bouwt: “Kabels kunnen storingen geven, waardoor je problemen aan boord kunt krijgen. Denk aan overbelaste motoren of verlichting die begint te knipperen. Ook netvervuiling is een niet te onderschatten onderdeel. Je moet echt goed weten waar je mee bezig bent, anders kunnen er vervelende taferelen ontstaan aan boord.” Of Piet Brouwer Elektrotechniek elektrisch varen kan aanbevelen verschilt volgens Roskam écht per klant. “Elk schip heeft een uniek vaarprofiel en andere doelen; dat vraagt om een op maat gesneden aanpak. Wij onderzoeken graag samen met de klant of elektrisch varen voor hem interessant is en werken nauw samen met grote werven, leveranciers en universiteiten om de allerbeste oplossing te bieden.” www.pietbrouwer.nl DE MACHINEKAMER VAN EEN HYBRIDE ZEILJACHT, WAARVOOR PIET BROUWER ELEKTROTECHNIEK DE ELEKTRISCHE INSTALLATIE VERZORGDE. ONDER: ONDERDEEL VAN EEN HYBRIDE SCHAKELBORD, GEMAAKT DOOR PIET BROUWER ELEKTROTECHNIEK. OP DE GELE DOPJES MOET DE WATERKOELING NOG WORDEN AANGESLOTEN. Foto’s PBE JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 25

Better boats, better oceans™ Nu verkrijgbaar in Nederland! PROPSPEED More Speed, Less Fuel™ Propspeed® is de originele en nog steeds de beste coating voor het onderstel op de markt. De afgelopen 21 jaar passen scheepswerven over de hele wereld Propspeed® toe aan schepen in alle soorten en maten, met verschillende soorten onderstel. Vermindert luchtweerstand en brandstofverbruik. Beschermt alle metalen onder water tegen corrosie en zwerfstromen. LIGHTSPEED More Light, Less Fuss™ Lightspeed™ is een transparante, vuilafstotende coating die onderwaterlichten beschermt van mariene groei. Conventioneel aangroei werende verf en gangbare coatingsystemen zijn vaak ongeschikt omdat ze licht tegenhouden. Behoudt de verlichtingsprestaties en handhaaft de lichtopbrengst. Vermindert onderhoud en verkleint het risico op schade tijdens geplande schoonmaakwerkzaamheden voor duikers. FOULFREE Transducer Defense, Foul-Release™ Ontwikkeld op basis van de beste foul release technologie in de branche en in samenwerking met wereldexperts AIRMAR is Foulfree™ een gespecialiseerde coating om transducers te beschermen tegen aangroei op zee. Behoudt duidelijkheid en details onder de waterlijn. Vergemakkelijkt onderhoud tot wel 2 jaar. ONTDEK DE UNIEKE PRODUCTEN VAN PROPSPEED EN NEEM CONTACT MET ONS OP!

KORT NIEUWS ‘WELLICHT EEN TIKKELTJE EIGENWIJS, MAAR DAT PAST BIJ ONS’ Kuiper Verzekeringen bestaat 75 jaar Op 1 april vierde Kuiper Verzekeringen haar 75-jarig jubileum. Een feest voor klanten, medewerkers en relaties zit er niet in, dat wordt verplaatst naar een ander moment. Een speciaal relatiemagazine blikt terug op de historie en groei van het Friese assurantiekantoor. Jacco Kuiper, de derde generatie Kuiper, had niets liever gewild dan een groot feest voor klanten, medewerkers en businessrelaties. Hij vertelt enthousiast dat er mooie plannen lagen voor het jubileumjaar, maar dat deze vanwege de coronamaatregelen zijn uitgesteld. “Dit jaar is wel een moment om terug te kijken op de afgelopen 75 jaar. Wij zijn enorm trots op ons familiebedrijf! In 1946 is de basis gelegd van één van de grootste zelfstandige assurantiekantoren van Noord-Nederland. Door de jaren heen hebben wij een enorme groei doorgemaakt, ooit begonnen met acht medewerkers en inmiddels uitgegroeid tot 85 medewerkers.” ZELFSTANDIG EN ONAFHANKELIJK “Het is best bijzonder om na 75 jaar nog steeds zelfstandig en onafhankelijk te zijn’, stelt Kuiper. “De verzekeringsmarkt wordt al jaren geconfronteerd met grote veranderingen. Het is dan ook onvermijdelijk dat er binnen nu en tien jaar kleine verzekeringskantoren zullen verdwijnen. De markt consolideert en de richtlijnen worden steeds strenger. De verzekeringsbranche is hierdoor sterk JACCO KUIPER onderhevig aan overnames. Dit is een logisch gevolg, want grotere organisaties delen kennis, hebben minder overhead en kunnen efficiency-voordelen doorvoeren. Wij zien dit in heel Nederland gebeuren en toch kiezen wij voor een andere (groei) strategie. Wij streven naar een nóg klantgerichtere organisatie, die excelleert in persoonlijk contact. Wellicht een tikkeltje eigenwijs, maar dat past bij ons. Authentiek en betrokken met passie voor ons vak.” KUIPER-DNA Kuiper zegt dagelijks te zien dat de klant, ondanks de groei in de afgelopen jaren, bij zijn kantoor echt koning is. “Mijn vader, die onlangs kwam te overlijden, heeft het bedrijf op zijn eigenwijze manier groot laten worden. Met één belangrijk kenmerk, ken je klant. Zijn DNA is nog steeds diepgeworteld binnen de organisatie en heeft een stempel achtergelaten bij onze medewerkers. Onze medewerkers beseffen dat onze klanten er direct baat bij hebben als zij het werk goed doen. Beter in één keer goed dan twee keer half. Wij zijn betrokken bij iedere klant, geloven in de mens achter de klant, met ieder zijn eigen verhaal en passie.” RELATIEMAGAZINE Om het 75-jarig jubileum toch aandacht te geven, ontvingen de relaties van Kuiper het allereerste relatiemagazine in de geschiedenis van het kantoor. “Een magazine met prachtige verhalen geschreven door mooie persoonlijkheden. Mensen met passie voor wat ze doen, pure liefhebberij en dat is ook het Kuiper-DNA. Wat je liefhebt moet je namelijk koesteren”, aldus Kuiper. Kuiper Verzekeringen behoort met meer dan 85 medewerkers tot de grotere assurantiekantoren in NoordNederland. Sinds de jaren zeventig heeft Kuiper Verzekeringen, als gevolmachtigde van een aantal grote verzekeringsmaatschappijen, onder eigen naam diverse verzekeringsproducten ontwikkeld. Nationale bekendheid geniet Kuiper bij eigenaren van pleziervaartuigen en klassieke auto’s, maar is ook zeer actief op de MKB-markt. www.kuiperverzekeringen.nl VIV gaat op in nieuwe BOVAG-afdeling De ‘Vereniging voor Importeurs van Verbrandingsmotoren’ (VIV) heeft tijdens de algemene ledenvergadering van 9 maart 2021 besloten zichzelf op te heffen en de activiteiten voort te zetten onder de vlag van de nieuwe BOVAG-afdeling Energiesystemen en Revisie. Voormalig VIV-directeur Michel Voorwinde wordt branchemanager van de BOVAG-afdeling. BOVAG Revisiebedrijven en VIV werkten al geruime tijd intensief samen en kenden veel gemeenschappelijke thema’s en uitdagingen, zoals de vereisten op het gebied van milieu en uitstoot, het aantrekken van technisch personeel en het imago van verbrandingsmotoren. Het secretariaat van VIV werd al enkele jaren ondersteund door BOVAG en VIV was formeel ook gehuisvest in het BOVAG-huis in Bunnik. Een klankbordgroep bestaand uit VIV-leden en leden van BOVAG Revisiebedrijven heeft eind vorig jaar het bestuur geadviseerd de verenigingsactiviteiten te beëindigen en deze onder te brengen bij BOVAG. Alle dossiers van de VIV worden overgeheveld naar BOVAG. De 96 leden van VIV kunnen op vrijwillige basis overstappen naar BOVAG en hebben van het VIV-bestuur ook het advies gekregen dat te doen. Het ledenbestand van VIV varieert van grote oliemaatschappijen tot onderwijsinstellingen en van importeurs tot revisiebedrijven. JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 27 Foto Rens Groenendijk

KORT NIEUWS OctoPower-range: plug&play Zoals een octopus acht armen heeft en veel kan omvatten, zo biedt het nieuwe OctoPower-concept van WhisperPower alle elementen voor een schone, slimme energievoorziening aan boord, uit één hand. WhisperPower heeft deze OctoPower-range ontwikkeld om het gebruik van fossiele brandstoffen, en daarmee de CO2 -uitstoot, verder terug te dringen. Het zijn samengestelde systemen met componenten, die panklaar in modules - ‘plug& play’ - aan boord kunnen worden geïnstalleerd. De kleinste OctoPower 3 kW unit functioneert als een emissievrij en stil, op zichzelf staand elektrisch voedingssysteem. Geschikt voor kleinere recreatievaartuigen met een boordnet dat wordt gevoed door een 12 volt DC-accubank, maar waar ook netspanning nodig is voor wisselstroomapparatuur. Voor dat laatste zorgt een omvormer die deel uitmaakt van het OctoPower-systeem. Dus een koffiezetter of opladers van tablets en smartphone kunnen aan boord worden aangesloten. Speciale elektronica zorgt ervoor dat de voortstuwingsmotor tijdens de vaart de accu’s voldoende oplaadt. Ook kunnen zonnepanelen of een windmolen aan de voedingsbron worden aangesloten. Een aparte diesel- of benzinegenerator is daardoor niet meer nodig. Uiteraard zijn er ook OctoPower-systemen voor grotere schepen; de range loopt tot 32 kW/48 volt. www.whisperpower Leaseboot: private lease voor de watersport Leaseboot biedt private Lease voor boten aan. Voor een vast bedrag per maand kunnen de klanten van Leaseboot in een boot varen, met inbegrip van onderhoud, winterstalling, transport, verzekering, pechhulp en een per seizoen eenmalige haal- en brengservice van de boot. Private lease is een bekend fenomeen voor auto’s, maar nog niet voor de pleziervaart op het water. Leaseboot werkt samen met een selecte groep premium dealers verspreid over het land, die de service verzorgen. Daarnaast werkt Leaseboot samen met de BotenWacht, de ANWB op het water, en EDR Credit Services, die het kredietacceptatie proces verzorgt. De klanten moeten zelf een ligplaats voor de zomer regelen en de kosten voor brandstof of elektriciteit betalen. Alle andere kosten zijn in het abonnementsbedrag opgenomen. De boten zijn WA-casco verzekerd, met € 500 eigen risico. VIJFTIG MODELLEN ONLINE Er staan op de website van Leaseboot meer dan vijftig modellen online bij acht watersportbedrijven, waarvoor een offerte opgevraagd kan worden, die digitaal ondertekend kan worden. Het gaat onder meer om de merken Oud Huijzer, Topcraft, Corsiva, SilverYacht en Van Vosssen. Daarnaast is het mogelijk een bezichtiging of proefvaart bij de desbetreffende dealer aan te vragen. Klanten die elders een boot hebben gevonden, kunnen deze ook leasen. Het all-in leasebedrag kan snel met een leasecalculator worden uitgerekend. ZAKELIJKE LEASEN Leaseboot biedt ook operational leasing voor (verhuur)bedrijven aan. Daarmee wil het bedrijf inspelen op de toenemende vraag om over het beschikbare kapitaal te kunnen blijven beschikken, maar tegelijkertijd de groei aan te verhuren boten mogelijk te maken. www.leaseboot.com Albert Hakvoort sr. overleden Albert Hakvoort sr. is 11 maart op 80-jarige leeftijd overleden. Hij was een vakkundig scheepsbouwer die aan de basis heeft gestaan van de huidige Royal Hakvoort Shipyard in Monnickendam. Hakvoort begon daar op 15-jarige leeftijd, nadat de werf in 1955 door een brand was getroffen hielp hij zijn vader met de wederopbouw. Gedurende zestig jaar heeft hij op de werf gewerkt. Aanvankelijk was Hakvoort gerenommeerd bouwer van vissersschepen en andere bedrijfsvaartuigen; in jaren ’80 schakelde de werf over op de bouw van luxe jachten. In dat segment is een stevige positie veroverd. De toekenning van het predicaat ‘Koninklijk’, afgelopen november, was een bekroning op zijn levenswerk. Op de foto is hij spreker tijdens de plechtigheid voor de toekenning. Een coronabesmetting is Albert Hakvoort sr. fataal geworden. Op de website van Royal Hakvoort is een uitgebreid in memoriam te lezen. www.hakvoort.com 28 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021

Een breed scala aan geavanceerde coatings Hendrik ter Kuilestraat 181 7547 SK Enschede +31 53 433 44 22 sales.nl@teknos.com www.teknos.nl Binnen de jacht- en scheepsbouw is er vraag naar hoogwaardige producten voor het beschermen en afwerken van hout, metaal en andere binnen- en buitenoppervlakken. Een belangrijke voorwaarde is de IMO-certificering (of MED-certificering volgens richtlijn 2014/90/EU). Teknos biedt een compleet assortiment fillers, primers, topcoats en blanke lakken die IMO-gecertificeerd, getest en goedgekeurd zijn voor de jachtbouw en scheepsbouw. Bij het kijken naar grote luxe jachten associëren de meeste mensen vrijheid op de blauwe zeeën, een luxe en zorgeloos leven. Alle meubels zijn perfect aangepast op het interieur die exclusiviteit uitstralen. Naast het uiterlijk moeten de oppervlakken goed aanvoelen en ook praktisch zijn. Het gehele interieur moet aan de hoogste eisen voldoen. De speciale eigenschappen van de IMO-gecertificeerde Teknos-coatings dekken een breed scala aan vereisten. De ALPOCRYL-lijn heeft een goede vulling, hoge dekkracht en een uitstekende hechting en geeft het oppervlak een hoogwaardig uiterlijk. Niet alleen op hout of metaal, zelfs op vele kunststoffen en glas is het geen probleem. De toplaag is lichtecht en heeft een hoge UV-bestendigheid. ALPOCRYL is daarom ook perfect geschikt voor ondergronden die buiten worden toegepast zoals deuren, ramen, elementen en meubels. Deze lijn bevat ook twee verschillende 2K blanke lakken voor binnen en buiten en wordt geleverd met een geïntegreerde systeemoplossing inclusief de spuitplamuren ISOFILL 1070-00 en RAPIFILL 1080. IMO-gecertificeerde producten van Teknos zijn de perfecte oplossing voor jacht-/interieurbouwers en scheepswerven die schepen, boten en jachten vervaardigen en willen vertrouwen op goedgekeurde lakken van een zeer hoge kwaliteit. Teknos is een wereldwijd opererend coatingbedrijf met ondernemingen in meer dan 20 landen in Europa, Azië en de Verenigde Staten. Het is een van de leidende producenten van industriële coatings met een sterke positie in bouwverven. Teknos wil de wereld langer laten meegaan door het leveren van slimme, technisch geavanceerde verven en coatings die beschermen en verduurzamen. Teknos werkt nauw samen met haar klanten. JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 29

GRIP OP UW PROCESSEN Met dé bedrijfssoftware voor de maritieme wereld. Logic Vision voelt zich al 21 jaar als een vis in het water als bedrijfssoftware leverancier in de maritieme branche en wij bedienen organisaties met meer dan 3.000 gebruikers in binnen en buitenland. SHIPVISION 365 HET ERP SYSTEEM VAN LOGIC VISION Door onze jarenlange ervaring als ERP specialist in de jacht- en scheepsbouw weten onze consultants precies hoe organisaties zo efficiënt mogelijk hun bedrijfsprocessen kunnen inrichten. Hiervoor gebruiken wij ShipVision 365, onze eigen oplossing gebaseerd op Microsoft Dynamics 365 Business Central en daarmee een betrouwbaar systeem. Dankzij de Microsoft interface raken gebruikers snel gewend aan ShipVision 365 waardoor zij er snel mee overweg kunnen. INZICHT IN UW BEDRIJFSVOERING In de maritieme hoek geldt nog vaak, ‘we willen met ons werk bezig zijn en niet met duizend andere dingen’. Jacht- en scheepsbouwers geven echter ook aan zicht te willen hebben op de kosten en dat zij de relatie met de klant op een hoog niveau te Logic Vision B.V. +31 (0)184-677 588 info@logicvision.nl www.logicvision.nl willen houden. Zonder inzicht verliest u grip en zonder grip kunt u niet goed meer (bij)sturen en wordt uw bedrijfsvoering minder efficiënt. Hierdoor draait u uiteindelijk minder winst. NU VOOR IEDERE JACHTBOUWER TOEGANKELIJK! Onlangs heeft Microsoft Dynamics 365 Business Central Cloud gelanceerd. Hiermee maakt Microsoft Dynamics 365 Business Central nu toegankelijk voor bedrijven die zichzelf als te klein beschouwen voor een ERP-systeem. Dankzij het Software as a Service model (SaaS) is de software geheel online toegankelijk en kan het sneller in gebruik genomen worden. LOGIC VISION MAAKT ERP LAAGDREMPELIG Het aanschaffen van een ERP-systeem brengt een investering met zich mee. Wij hebben gemerkt dat dit een drempel kan zijn om voor een ERP-systeem te kiezen en wij willen die drempel graag voor u wegnemen. Wanneer u kiest voor de standaardimplementatie van Business Central Cloud (SaaS) nemen wij de implementatiekosten voor onze rekening en betaalt u dus alleen een vast bedrag per maand! 30 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021

“ Kan niet bestaat niet!” Het Friese bedrijf Feebe Boarding Equipment is al vele jaren een begrip in de toeleveringsmarkt van superjachten. In 2008 zei oprichter Philippus Feenstra zijn werk in loondienst vaarwel en startte hij als ZZP’er met onder andere werk in de jachtbouw. In 2010 werd de merknaam Feebe gelanceerd. Sindsdien ontwerpt en levert Feebe custom built producten zoals passerelles, dekkranen, boarding ladders, zwemladders en overheadkranen voor luxe jachten. Maar ook voor specials draait Feebe haar hand niet om. FRIESE NUCHTERHEID Samen met mede-eigenaar Nynke Rijpkema wordt Feebe, met behulp van Friese nuchterheid en een no-nonsense mentaliteit, steeds meer op de kaart gezet. De gedeelde passie voor techniek, design en innovatieve, moderne oplossingen zorgt ervoor dat de producten van Feebe op veel superjachten zijn te vinden. Feebe kan het hele pakket voor een jacht leveren, van grote dekkranen tot aan de kleine afstandsbedieningen die door de bemanning worden gebruikt voor de bediening van passerelles en boarding ladders. Ieder onderdeel is een eigen ontwerp, op maat gemaakt voor de specifieke wensen voor het jacht. SNELLE GROEI Vanaf de beginjaren is Feebe snel bekender en groter geworden, de laatste jaren in een dermate hoog tempo dat het pand in het Friese Arum, waar Feebe in 2012 naartoe verhuisde, te klein werd. Na bijna 10 jaar is het bedrijf begin april 2021 verhuisd naar een veel groter pand in de Friese Elfstedenstad Bolsward. De nieuwe bedrijfshal is daarnaast ook flink hoger. Ideaal, want in Bolsward gaan alle elders geproduceerde onderdelen geassembleerd worden tot eindproducten. Het groeiende team medewerkers heeft ook veel meer kantoorruimte tot haar beschikking. EEN PASSEND ANTWOORD Feebe Boarding Equipment is een proactief bedrijf met een enthousiast, op elkaar ingespeeld en betrokken team. Het hele team gaat er vanuit dat er op iedere vraag met betrekking tot uitrustingen voor megajachten een passend antwoord is. Het bedrijfsmotto is niet voor niets: “Kan niet bestaat niet!” +31 (0) 517 850 851 +31 (0) 619 161 990 sales@feebe.nl www.feebe.nl JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 31

Nautische advocaten legal support in stormy times Van Emstede & Slager Advocaten nautical lawyers | HISWA-RECRON Kennispartner Leidseplein 33-2, 1017 PS Amsterdam +31 (0)20 675 94 94 | edwin@vanemstedeslager.nl www.nautische-advocaten.nl Sinds 1987 gespecialiseerd in juridische kwesties waarmee de ondernemer in de waterrecreatiebranche geconfronteerd kan worden, daaronder begrepen algemene voorwaarden, bouw en verkoop van vaartuigen, reparatie/renovatie, jachthaven- en jachtverhuurkwesties, het opstellen van diverse contracten én incasso. Vele leden van HISWA-RECRON en de Nederlandse Jachtbouw Industrie kozen Van Emstede & Slager Advocaten reeds als hun huisadvocaat. TRUDESIGN KUNSTSTOF AFSLUITERS EN FITTINGS Vrij van corrosie en electrolyse. Glasvezel versterkt nylon6 composiet, oersterk, ultra licht, UV bestendig en bestand tegen chemicaliën. Alle faciliteiten, ruimte, transport en 100 tons lift Kogelkranen, huiddoorvoeren, tules, koppelstukken, verlopen, beluchters, Y-stukken en 2 wegkranen. www.roschmarine.nl info@roschmarine.nl | tel. 075-6218072 Ga voor nieuws en updates naar de website, Facebook of schrijf u in voor onze ShipMailing via de website. www.degierjachtservice.nl | Volmolen 4,1601 ET Enkhuizen De Gier Jachtservice | Tel: 0228 325 812

Vanaf deze zomer is een nieuwe outboard krachtpatser verkrijgbaar, de Mercury Marine V12 600 pk Verado, met een cilinderinhoud van 7,6 liter. Het is volgens Mercury de eerste buitenboordmotor met een automatische transmissie met twee versnellingen, ontwikkeld in samenwerking met ZF. Daarmee wordt het motortoerental afgestemd op de werkbelasting, waardoor krachtig kan worden geaccelereerd en efficiënt op kruissnelheid kan worden gevaren. KRACHTPATSER VAN MERCURY MARINE EEN 7,6 LITER V12 OUTBOARD VAN 600 PK “Boten worden steeds groter, waarbij de prestatieverwachtingen blijven stijgen. Booteigenaars vragen om hoge vermogens met betere veelzijdige oplossingen om aan hun behoeften te voldoen. De V12 Verado buitenboordmotor is Mercury’s antwoord hierop”, aldus Chris Drees, president van Mercury Marine. “Door onze geavanceerde engineering- en ontwerpmogelijkheden hebben we een compleet nieuwe standaard gezet voor de prestaties van buitenboordmotoren. Dit is een bijzondere motor die de toekomst van het pleziervaren zal veranderen.” De ontwikkeling van de V12 600 pk Verado outboard is onderdeel van een investeringsprogramma van Mercury in R&D en uitbreiding van de productie, voor meer dan 1,5 miljard dollar sinds 2008. HYDRAULISCHE TRANSMISSIE ZF De Duitse firma ZF (in 1909 ontstaan uit de Zeppelin Foundation) heeft in een vier jaar durende samenwerking met Mercury de tweetraps automatische versnelling ontwikkeld. De hydraulische transmissie, die 55 kilo weegt, wordt door ZF gemaakt in Padua, noord-Italië. Maxium koppel is 724 Nm, maximum toerental 7.000 rpm. De technologie met twee snelheden voor maritieme toepassingen is een concept dat ZF eerder heeft ontwikkeld, maar is nog nooit toegepast op buitenboordmotoren. Volgens ZF kan op elk schip, ongeacht de operationele modus, worden geprofiteerd van een transmissie met twee snelheden, omdat hiermee de voortstuwingsprestaties worden verbeterd door het motorvermogen op de juiste manier af te stemmen op het het vaartuig (of de schroef). Als voordelen worden ook genoemd: meer acceleratie en efficiëntie, minder geluid en meer stuwkracht om te slepen door de juiste overbrengingsverhouding voor elke versnelling te selecteren. DRAAIEND ONDERWATERHUIS Het bestuurbare onderwaterhuis draait los van de motor, terwijl het motorblok in een ruimtebesparende vaste positie blijft staan. Hierdoor is er ruimte voor configuraties met meerdere motoren en ontstaat een bredere stuurhoek. De motor kan door het slanke ontwerp op montagesteunen van 27 inch (68,5 cm) worden gemonteerd. De 600 pk Verado heeft een natuurlijk aangezogen motorblok met vier nokken en een cilinderinhoud van 7,6 liter. Een indrukwekkend koppel genereert genoeg vermogen om zware boten een snelle kopstart te geven, vlot in plané te krijgen en snel te laten optrekken tot het nominale toerental. EEN AMERIKAANSE FORMULA 500 SUPER SPORT CROSSOVER IS HIER UITGERUST MET VIER VERADO 600 PK MERCURY’S. NIEUWE SCHROEVEN Om het volledige potentieel van 600 pk te benutten werd een nieuwe serie contraroterende dubbele schroeven ontworpen. Het toerental bij vol gas is 5.6006.400. Geïntegreerde elektro-hydraulische DE COMPACTE TRANSMISSIE VAN ZF. stuurbekrachtiging. Besturing met een joystick. Dynamo van 150 ampère. De outboard weegt 572 kilo. In de motor zijn 40 sensoren ingebouwd voor het Mercury Engine Guardian systeem, waarmee in een vroegtijdig stadium problemen ontdekt kunnen worden. De motor kan 200 uur draaien zonder olie te verversen. De motorkap hoeft pas na 1.000 bedrijfsuren of vijf jaar gebruik volledig te worden verwijderd voor extra onderhoud. Verkrijgbaar in zwart en drie tinten wit. Het Amerikaanse Mercury Marine, met hoofdkantoor in Fond du Lac (Wisconsin), is de grootste fabrikant ter wereld van voortstuwingsmotoren voor pleziervaartuigen. Mercury is een divisie van Brunswick Corporation. www.mercurymarine.com JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 33

Wij weten veel van boten, omdat we zelf ook varen.

VAN DEZE ALUMINIUM GLOBEMASTER 50 ZIJN ER BINNEN EEN JAAR AL DRIE IN AANBOUW. VOLOP ORDERS VOOR GLOBEMASTERS VAN WILLEM NIELAND Nieuwe ontwerpen, nieuwe werkwijze Dit jaar zit ontwerper Willem Nieland 30 jaar in het vak. Lang stilstaan bij dat jubileum doet hij niet. “Ik wil nog een keer knallen”, zegt hij enthousiast, en doet dat met zijn nieuwe Globemasters. Daarvan zijn er drie in aanbouw. Wel hanteert hij een andere werkwijze, waarbij Nieland zelf de regie houdt. Kort na zijn start als jachtontwerper tekende Willem Nieland (1956) een succesnummer: de Pilot 44. Daarvan verschenen er uiteindelijk ook 44 exemplaren op het water. Ook de populaire Kuster-lijn was van zijn hand, evenals vele andere ontwerpen, inclusief zeiljachten. Trefwoorden: stoer, in een mix van bewezen techniek en innovatie. Volgens Nieland zelf: functioneel met dikwijls een knipoog naar de beroepsvaart. Nieland is geen brave volger van bestaande conventies. Hij noemt zichzelf een dwarsdenker. Dat heeft verrassende ontwerpen en inzichten opgeleverd. Al was niet alles een succes. “Soms liep ik te ver voor de muziek uit. Bijvoorbeeld met de ‘Supportvessel’ van Consonant met het stuurhuis voorop. Prima schip, maar er werden slechts twee van verkocht. Te ver van het gebaande pad op dat moment, nog geen ‘Explorer’-tijd van nu …” JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 35 EEN ARTIST’S IMPRESSION VAN DE GLOBEMASTER 50. DETAIL VAN DE GLOBEMASTER 50, MET DAVITS VOOR HET NEERLATEN VAN EEN TENDER.

EEN MODULE VOOR IN DE KUIP VAN EEN GLOBEMASTER 50, MET DAVIDS VOOR DE BIJBOOT OP HET ACHTERSCHIP. GLOBEMASTER 50 Het concept van het supportvessel kwam weer van pas toen een klant Nieland benaderde voor een schip waarmee hij lang kon reizen in bij voorkeur de gekste omstandigheden. Zo ontstond de Globemaster 50, waarvan een 14 meter concept op de plank lag. Een mijlenmaker met het stuurhuis voorop en daarachter een groot dekhuis en een laag achterdek. “Een boot met leef-dek”, licht Nieland toe, “als je op het water bent, wil je toch niet alleen maar binnen zijn; je wilt ook buiten kunnen zitten; in of uit de zon, in of uit de wind … En je moet je lekker en veilig kunnen bewegen aan boord, een schip moet ergonomisch zijn.” Ergonomie is een van de vier E’s, waarnaar Nieland zijn schepen ontwerpt. De andere zijn: Esthetiek, Economie en Ecologie. Esthetiek spreekt voor zich; een schip dat er niet goed uitziet, verkoopt niet; de vormgeving moet gewoon kloppen. Economie zit ‘m niet alleen in beheersing van bouwkosten, door het weglaten van overbodige elementen, maar is ook te realiseren met een zuinig brandstofverbruik door een optimaal onderwaterschip, aandrijflijnen en gewichtsbesparing. Minder verbruik betekent tevens minder uitstoot, wat weer een ecologisch aspect is. Zo grijpen die vier E’s in elkaar bij het ontwerpproces. DRIE BOUWNUMMERS De eerste Globemaster 50 is een aluminium motorjacht met een semi36 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 rondspant onderwaterschip, voorzien van een kleine kim. Het heeft een relatief geringe diepgang en een totaalgewicht van circa 19 ton. Het is een dubbelschroever met twee Volvo D4 diesels van 300 pk, maar bouwnummer 2 en 3 krijgen een D4 of D6 in V-drive opstelling. De GM 50 heeft een rechte boeg met ingebouwde trap. De sprayrails zorgen voor iets meer ruimte binnen in de voorpiek, houden het dek droog en maken het schip constructief stijf. Ze hebben tevens een esthetische functie: de romp lijkt iets minder hoog. Als het schip voor anker ligt, veroorzaken ze geen klotsgeluiden, daarvoor zitten ze hoog genoeg boven de waterlijn. In de standaarduitrusting zit geen generator, wel zijn er voldoende zonnepanelen van topkwaliteit. Er is ook geen gas aan boord; koken gebeurt op een inductieplaat, waar een efficiënte hogedrukpan en stooflade bij horen. De verschansing voorop geeft beschutting aan een kleine boegkuip, zoals die op veel grotere jachten voorkomen. De kloeke stuurhut voorop heeft licht negatieve ramen, wat het scheepse karakter versterkt, en binnen weerspiegeling van instrumenten en displays voorkomt. De uit de kluiten gewassen opbouw biedt een speelse ‘split level’-indeling, voor maximale benutting van het volume eronder. Direct achter het stuurhutdeel is een lounge en aan het achterdek grenst een grote kombuis met huiselijke eethoek; klanten kunnen het zelf invullen. De aansluitende kuip is ruim met een verschansing tot scheepvaartinspectiehoogte. Met een U-bank-, grill-keuken, (derde) stuurstand en davits in aluminium modules kan het achterdek naar wens van de klant CASCO VAN EEN GLOBEMASTER 50 IN AANBOUW BIJ FRISIAN SHIPBUILDING IN LEMMER.

DE GLOBEMASTER 45 SAILEXPLORER IS EEN ZEILJACHT VOOR LANGE ZEEREIZEN. combinatie van DKS, Boelen en Brown Marine. De boten zijn zo ontworpen dat ze in het water met uitgebreide werkvoorbereiding in net zoveel manuren kunnen worden afgebouwd als op het droge; de werkplaats daar ligt pal aan een doodlopende vaartje.” worden ingericht. Onderdeks zijn slaaphutten. Bij de V-drive opstelling kan de machinekamer onder de vloer van salon worden benut als extra slaapplaats en opslag. KRUIPHOOGTE Hoewel het geen voorwaarde was, kan de kruiphoogte worden verkleind om Franse kanalen te bevaren. De borstwering bovenop is door twee man van z’n plek te tillen en de mast kan volledig neerklappen. De doorvaarthoogte is ook nog te verminderen dankzij een ballasttank van 1.500 liter in het voorschip, die desgewenst ook kan dienen als watertank of brandstofvoorraad. Het dak van de salon biedt plaats aan zonnepanelen en eventueel een parkeerplaats voor de bijboot. Strikt nodig is dat niet, want op de achtersteven staan ook davits. Een vast zwemplatform NIEUWE AANPAK De derde 50, net gesneden in aluminium, wordt weer gebouwd bij Frisian Shipbuilding in Lemmer. “We vormen met een paar bedrijven die ik al lang ken een soort coöperatie”, vertelt Nieland, “waar Frisian Shipbuilders de aluminium casco’s bouwt, neemt Matez in Sneek de stalen casco’s voor zijn rekening. Het installatiewerk wordt verzorgd door Friesland Mariteam en het schilderwerk door Gebroeders Zevenhuizen, al betreft het bij de eerste schepen uitsluitend conservering en veelal Ecospeed zonder antifouling. Als een schip technisch vaarklaar is, gaat het naar Hardinxveld voor de betimmering, dat wordt gedaan door een Nieland vervolgt: “Ikzelf pak de zaken anders aan dan voorheen. Vroeger legde ik alleen overal allerlei voorstellen neer, en moest dan maar afwachten wat er commercieel gebeurde. Dat doe ik niet meer; hadden maar meer werven gewoon eerder moeten komen. Voor trouwe klanten als Deep Water Yachts en Aquanaut maak ik sowieso een uitzondering; daarmee heb ik een uitstekende samenwerking. Natuurlijk blijf ik gek van ontwerpen en sta ik open voor werven en klanten. Ik hanteer nu een nieuwe aanpak en houd zoveel mogelijk alles in eigen hand. Daarvoor heb ik ook een producentnummer bij de HISWA gekregen, zodat het CE- en kadasternummer in een schip kunnen worden aangebracht. Door deze werkwijze houd ik meer controle over de bouw van Meer controle over de bouw van mijn ontwerpen ontbreekt dan ook; wel is er een uitklapbaar bordes met telescopische ladder voor bijvoorbeeld duikers. De eerste GM 50 is gebouwd voor een Nederlandse klant; de tweede voor een Zweed, die tevens dealer aldaar wordt. Bouwnummer drie wordt een SRV, een small research vessel, ofwel peilboot in goed Nederlands. Dit schip krijgt een open spiegel als een echt supportvessel (‘bystander’ voor jachten) en een beting in de kuip. DE GOED GEÏSOLEERDE ALUMINIUM ROMP VAN DE GLOBEMASTER 45 SAILEXPLORER; ALLE GEWICHT IS ROND DE KIELKAST GECONCENTREERD. JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 37

VOOR DEEP WATER YACHTS UIT DEN HAAG ONTWIERP NIELAND IN 2014 EEN SERIE ALUMINIUM MOTORJACHTEN, WAARVAN DEZE KORVET 14CLR DE EERSTE WAS. HET SCHIP TROK DE AANDACHT VAN DE EUROPESE WATERSPORTPERS EN WERD IN 2015 GENOMINEERD VOOR DE EUROPEAN POWERBOAT OF THE YEAR AWARD. INMIDDELS ZIJN ER OOK EEN 17, 18 EN 19 METER LANGE KORVET. mijn ontwerpen, en over de marketing. Ik ga het nog niet rustiger aan doen, maar wil nog een keer knallen.” ANDANTE 46 Voor Aquanaut in Sneek tekende Nieland een vervolgreeks op de bestaande Andante-lijn. Dat kwam voort uit wensen van Zwitserse en Duitse klanten rond de Bodensee, die nogal comfortgericht zijn. Het gaat om een compacte ‘AK’ met dicht of open stuurhuis op een hoog achterdek, dat tot de spiegel snel kan worden afgesloten, vanwege het wispelturige weer aldaar. De boxmaten zijn op de Bodensee nogal bepalend voor de scheepsbreedtes; de rompen mogen niet te breed worden. De eerste Andante 400 ACPH wordt voor de Zwitserse dealer gebouwd en inmiddels zijn er nog twee besteld. GLOBEMASTER 45 Ook een particuliere klant uit Guernsey 38 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 klopte bij Nieland aan. Hij wilde aanvankelijk de Necton kopen, een expeditie zeiljacht naar een ontwerp van Nieland, dat de Noordwest Passage en een rondje noord-zuid voltooide. Het WILLEM NIELAND: ‘OP EEN SCHIP WIL JE TOCH OOK BUITEN KUNNEN ZIJN.’ was echter net verkocht. Voor deze zeiler ontwierp Nieland de Globemaster 45, een rondspant kajuitzeiljacht met dekhuis. De diepgang wordt variabel door een slimme variant op de nu populair wordende klapkiel; eentje zonder idiote diepgang, waar je horizontaal op kunt droogvallen en waarmee je zelfs opgehaald al mee kunt zeilen en motoren. Weliswaar iets minder stabiel, maar zonder het equilibrium geweld aan te doen. Bergen accu’s en enorme dieseltanks zijn als additionele ballast onder de vloer rond de kiel geconcentreerd. Het sloepgetuigde jacht krijgt een mast met behoorlijk rake, dat wil zeggen: iets helling achterover. Daardoor kan het rolgrootzeil worden uitgebouwd, ook bij een stowaway, om bij de gegeven masthoogte toch een optimaal zeiloppervlak te realiseren. De mast

moest onder de 19,50 meter blijven voor het beoogde vaarwater, de American Waterways. Het scheelt bovendien gewicht bovenin. Het dekhuis is ook hier een gerieflijke verblijfsplaats voor opvarenden. Split level zorgt wederom voor een maximale benutting van volume. Het zeiljacht verkeert inmiddels in aftimmerfase. DRIEDEKKER De Globemaster 52 is volgens Nieland een stalen driedekker, want het bovendek van 15 x 5 meter is geheel leefbaar. Met een uitklapverschansing, uitklapboeg en boegcockpit heeft dit schip best ‘grote boot ambities’. Daarom ook 6.000 liter diesel en 1.500 liter water, en Jumbo Naiad stabiliteitsvinnen. Deze GM 52 heeft extra waterdichte compartimenten en is gebouwd in AH36, dus is bestand tegen varen in ijs. Willem Nieland heeft nog meer ijzers in het vuur, maar treedt daarmee nog niet naar buiten zolang definitieve bouwopdrachten niet gegeven zijn. Feit is dat hij na 30 jaar nog altijd ontwerpen weet te verkopen en daarmee voor vaklieden werk weet te creëren. Op zijn manier… www.willemnieland.nl DE RUIM 13 METER LANGE STALEN AQUANAUT ANDANTE 438 OC WERD IN 2015 GENOMINEERD VOOR DE EUROPEAN POWERBOAT OF THE YEAR AWARD. VOOR DE WERF AQUANAUT DUTCH CRAFTSMANSHIP UIT SNEEK ONTWIERP NIELAND DE AQUANAUT ANDANTE IN EEN REEKS UITVOERINGEN. DE LAATSTE VARIANT DIE NIELAND ONTWIERP VAN DE AQUANAUT ANDANTE IS DE 400 ACPH. DIE LETTERCOMBINATIE DUIDT OP EEN ACHTERKAJUIT EN EEN VAST PILOTHOUSE. JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 39

BEDRIJVENINDEX NEDERLAND Vind deelnemende bedrijven onder hun categorie, een jaar lang in het vakblad en op de website www. jachtbouwactueel.nl met logo, profielpagina, omschrijving of bedrijfspresentatie, nieuwsberichten en vacatures. Volg het nieuws op de voet en schrijf in op de gratis nieuwsbrief jachtbouwactueel.nl Technische installaties Motoren aandrijving en toebehoren Lakken, anti-fouling & boatcare Lakken, antifouling & boatcare Comfort aan boord Technische installaties Jachtbetimmering & stoffering Lakken, anti-fouling & boatcare Bouwmateriaal & constructie Bouwmaterialen & constructie Dekuitrusting & tuigage Bouwmateriaal & constructie Jachtbetimmering & stoffering Manoeuvreren, besturen & stabiliteit Lakken, anti-fouling & boatcare Bouwmateriaal & constructie Financiering & verzekering Lakken, antifouling & boatcare Consulting & software Technische installaties Dekuitrusting & tuigage Lakken, antifouling & boatcare Navigatie, communicatie & verlichting Lakken, antifouling & boatcare Lakken, antifouling & boatcare Consulting Comfort aan boord Motoren aandrijving & toebehoren Lakken, antifouling & boatcare Asa Boat Electro b.v. AVA Marine Awlgrip Brassto B.V. Clion Marine Combi Noord CoverWorks De IJssel Coatings BV Dictator Productie B.V. Eco Services Feebe Boarding Equipment Glashandel Wybenga Gisatex Hull Vane B.V. International Paint bv KB Alufrees Kuiper Verzekeringen bv Lamers System Care Logic Vision Mastervolt Mooring Yachts PS Marine Coatings Raymarine Nederland BV Teknos Ultrasonic Antifouling System Van Emstede & Slager Advocaten Webasto Yanmar YEC www.asabootelectro.nl www.avamarine.nl www.awlgrip.com www.brassto.nl www.clion-marine.com www.combinoord.nl www.coverworks.nl www.doublecoat.nl www.dictator.nl info@eco-services.be www.feebe.nl www.glashandelwybenga.nl www.gisatex.de www.hullvane.com www.international.yachtpaint.com www.kbalufrees.nl www.kuiperverzekeringen.nl www.lscare.nl www.logicvision.nl www.mastervolt.nl www.mooring-yachts.com www.psmarine.com www.raymarine.nl www.teknos.nl www.ultrasonic-antifouling-system.com www.vanemstede.nl www.webasto-marine.nl www.yanmarmarine.com www.yec.nl Jachtbouw Nederland is het vakblad voor professionele bouwers van jachten en pleziervaartuigen, toeleveranciers, watersportbedrijven, vakgerichte opleidingen en -organisaties etc. Gastschrijvers en kennispartners uit de branche onderschrijven met hun bijdrage de onafhankelijke formule van het vakblad. Persberichten, kennisbijdragen, reacties graag richten aan redactie@jachtbouwnederland.nl. Deze worden niet automatisch geplaatst. REDACTIE Laurens van Zijp & Rens Groenendijk Hoofdredactie: Henk van der Brugge T 00 31 (0)184 48 10 40 E redactie@jachtbouwnederland.nl www.jachtbouwnederland.nl VORMGEVING Donkervoort Communicatie Art director: Karin van Zanten UITGEVER Jachtbouw Nederland wordt onder licentie uitgegeven en verspreid door AcquiMedia, Henk van der Brugge Amstelwijckweg 15, 3316BB Dordrecht www.acquimedia.nl ADVERTENTIEVERKOOP EN BLADMANAGEMENT AcquiMedia, Thila Mos T 0184 48 10 43 E thila@acquimedia.nl Abonnement € 35,- excl. BTW per jaar AANMELDINGEN & MUTATIES thila@acquimedia.nl MEDIAVORMEN Jachtbouw Nederland verschijnt 6 x per jaar in print en digitaal en biedt met de websites en nieuwsbrieven van digitale (internationale) mediapartners en social media een crossmediaal platform. MEDIAPARTNERS www.jachtbouwactueel.nl en www.dutchyachtbuilding.com Disclaimer: AcquiMedia heeft deze uitgave op de meest zorgvuldige wijze samengesteld. AcquiMedia, (hoofd)redactie en auteurs kunnen echter op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de gegevens. Uitgever, (hoofd)redactie en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op de informatie in deze uitgave. Copyright: Het is niet toegestaan om zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever foto’s of (gedeelten van) teksten uit deze uitgave over te nemen. Ook met toestemming is bronvermelding verplicht. 40 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 COLOFON

NIEUWS VAN DE VAKBEURS WATERSPORT FLYER HMPE-LIJN VAN MORE MARINE Touwspecialist More Marine heeft onder het label M-ropes een revolutionaire nieuwe lijn op de markt gebracht. De Flyer HMPE heeft een unieke kern, gemaakt van HMPE-vezels. Deze vezels zijn superlicht en sterker dan staal. Deze lijn is ideaal als val of schoot te gebruiken, is soepel en heeft nagenoeg geen rek. Met een prijs net iets boven die van polyester is het de ideale upgrade voor zowel toerzeilers als veeleisende zeilers met laminaatzeilen. Rekvrije lijnen zorgen ervoor dat de bolling voor in het zeil blijft, waardoor de boot minder schuin gaat en harder vooruit zal gaan. Hierdoor zijn goede vallen niet alleen voor wedstrijdzeilers belangrijk. Met deze rekvrije en gunstig geprijsde Flyer-lijnen kunnen ook toerzeilers genieten van een goede zeiltrim. www.moremarine.nl NU VERKRIJGBAAR IN NEDERLAND: PROPSPEED® Propspeed® ROSCH MARINE: KOGELAFSLUITER VAN COMPOSIET Importeur Rosch Marine meldt dat er voor het eerst een 3-duims kogelafsluiter van composiet in het assortiment van TruDesign is opgenomen. De afsluiter wordt geleverd met bijbehorende scoop en slangtules van 3” en 2 ½”. De afsluiter is zowel boven als onder de waterlijn toepasbaar. Het nylon composiet staat borg voor sterkte en lichtgewicht, is immuun voor corrosie en elektrolyse, en is UV-bestendig. De kogelkraan (met BSP-draad) kan in gesloten positie worden vergrendeld. Het materiaal is elektrisch niet geleidend, dus elektrische bonding is overbodig. Geschikt voor gebruik op alle rompen: aluminium, staal, hout of polyester. is het originele coatingsysteem voor propeller en running gear, speciaal ontwikkeld om te voorkomen dat aangroei van de zee zich hecht aan metalen oppervlakken onder de waterlijn. De afgelopen 21 jaar passen scheepswerven over de hele wereld Propspeed® schepen in alle soorten en maten, met verschillende soorten onderstel. De voordelen van Propspeed® : • Vermindert luchtweerstand en brandstofverbruik. • Verlengt de levensduur van opofferanodes. • Beschermt alle metalen onder water tegen corrosie en zwerfstromen. • Gaat langer mee dan standaard antifouling en andere soortgelijke producten. www.yec.nl/propspeed Vakbeurs Watersport in december De Vakbeurs Watersport vindt 6, 7 en 8 december 2021 in de Evenementenhal in Gorinchem plaats. Het is voor het eerst dat de tentoonstelling wordt gehouden. Initiatiefnemers Harrold van Asselt en Dennis de Bruijn willen in het verlengde van de internationale vakbeurs METSTRADE in Amsterdam (16-18 november 2021) distributeurs, groothandels en fabrikanten uit de Benelux de kans bieden hun producten en noviteiten aan de retail, watersportbedrijven en jachtbouwers te presenteren. Er heeft zich al een groot aantal deelnemers gemeld, waaronder Exalto, DG Rubber, Kuiper Verzekeringen, Raymarine, On Deck, Dynamic Marine Systems, HISWA, Technautic, WhisperPower, Rosch Marine, More Marine, Vetus, Inshore Creative, Combi Noord, ARC Marine, ASA Boot Electro, YEC Yachtpaints en Epifanes. Maar er is nog voldoende plaats voor meer exposanten in de Evenementenhal, waarvan de directie de verzekering heeft gegeven dat alles coronaproof georganiseerd zal worden, met inachtneming van alle voorschriften. De Vakbeurs Watersport heeft geen verdienmodel. De opzet is kostendekkend en daardoor is deelname tegen een zeer lage prijs mogelijk. Geen dure mega-stands, maar een effectieve ‘no-nonsense’ aanpak. Stuur voor meer informatie een e-mail naar info@vakbeurswatersport.nl www.vakbeurswatersport.nl toe aan PTFE-polymeer op kogel en afdichtringen zorgt voor een soepele werking en minimale vervuiling van de kogel. Geschikt voor gebruik onder alle maritieme omstandigheden en temperaturen van -40 °C tot +110 °C. De afsluiter is per direct leverbaar. www.roschmarine.nl JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 41

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN HET CASCO VAN EEN KORVET14CLR GAAT OP TRANSPORT VOOR VERDERE AFWERKING BIJ DE STRATEGISCHE PARTNERS VAN DEEP WATER YACHTS. DEEP WATER YACHTS Korvet-serie uitgebreid Deep Water Yachts is in 2015 ontstaan vanuit de wens om een nieuw en innovatief concept motorjacht te ontwikkelen en in de markt te zetten. Ruim vijf jaar later zijn er vijf schepen gebouwd. In 2019 is een Korvet18LowRider opgeleverd en momenteel wordt de laatste hand gelegd aan de derde Korvet14CLR. De kleinere Korvet8 is als prototype gebouwd en wordt nog verder uitgewerkt. Peter Bost, oprichter en directeur van Deep Water Yachts, vertelt over de uitbreiding van de serie modellen: “Aan de keukentafel van Willem Nieland zijn de eerste schetsen gemaakt op basis van het concept voor een nieuw te bouwen motorjacht. Nieland heeft met de Korvet14CLR een bijzonder eerste ontwerp gemaakt, dat niet onopgemerkt is gebleven en door HISWA tot ‘Motorboot van het Jaar 2015’ werd uitgeroepen en werd genomineerd voor de European Powerboat Of The Year award. Inmiddels zijn door Willem Nieland Design ook de 17 en 19 meter versies van de Korvet geheel uitgewerkt en de verwachting is om later dit jaar te beginnen met de bouw van een Korvet17LongRange.” INDUSTRIËLE SPECIFICATIES De Korvet moet in de visie van Bost deze aspecten omhelzen: de hoogste kwaliteit van bouw, materialen en afbouw, zeewaardig met uitstekende vaareigenschappen, redundantie in alle vitale systemen en zelfvoorzienend voor langere tochten in afgelegen gebieden. “Om die specificaties te bereiken, wordt samengewerkt met partijen die actief zijn in de industriële scheepsbouw. Daarmee bereiken we dat de normen voor recreatievaartuigen veelal worden overstegen door het toepassen van industriële processen, technieken en materialen. Klanten van Deep Water Yachts zijn veelal ervaren zeezeilers die op enig moment de overstap maken naar een motorboot, maar wel hun vaargebied willen behouden. Zeewaardigheid, een CE-A classificatie en uitstekende vaareigenschappen zijn dan leidend in hun keuze.” ‘VORM VOLGT FUNCTIE’ Bost heeft zich laten inspireren door het adagium ‘Form Follows Function’. “Dat wil zeggen dat de toepassing het uitgangspunt is en de vorm een afgeleide daarvan. Zo zijn Vorm volgt functie Form follows function (vorm volgt functie) is sinds het begin van de 20e eeuw een principe in de moderne architectuur (functionalisme) en industriële vormgeving, en is dus ook toepasbaar op jachtontwerpen. Uitgangspunt is dat het ontwerp van een bouwwerk of product voortvloeit uit, of gebaseerd wordt op, de beoogde functie of het uiteindelijk gebruik. Deze filosofie werd geïntroduceerd door de Amerikaanse architect Louis Sullivan (1856-1924), in zijn tijd revolutionair. Sullivan wordt gezien als de vader van de moderne wolkenkrabber en was de eerste die een gebouw op basis van een stalen frame toepaste. 42 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN EEN LASSER WERKT BIJ SHIPYARD ROTTERDAM AAN EEN AANGEPASTE VERSIE VAN DE KORVET14CLR, DIE DIT JAAR DE OVERSTEEK NAAR DE CARIBBEAN GAAT MAKEN. cessies gedaan om door de Franse kanalen te moeten. Daardoor konden we met de opbouw de hoogte in en heeft het schip een tijdloos nautisch ontwerp.” ONGEVERFDE ROMP we begonnen met een gemakkelijk toegankelijke motorkamer over de volle breedte. Dus geen gebroddel door luiken in de vloer en zijwandjes om onderhoud te doen of een filter te verwisselen. We hebben ook geen conDe aluminium romp van een Korvet wordt niet voorzien van een verfsysteem met plamuur en dus wordt aan de cascobouw en het laswerk de hoogste eisen gesteld om een strakke romp te bereiken. “Tanks zijn geïntegreerd in het casco, wat de romp veel stijfheid oplevert”, aldus Bost. “Door het gebruik van aluminium als bouwmateriaal is een Korvet zeer robuust en onderhoudsvriendelijk. Het was tevens een wens om een kruissnelheid te realiseren boven de theoretische rompsnelheid van 6-7 knopen. Door de lichte aluminium romp en de uitgekiende ‘fast-displacement’ rompvorm heeft een Korvet een kruissnelheid van 10 knopen op rond de 60% motorlast. De motoren zitten dan tegen hun maximale koppel met optimaal brandstofverbruik in relatie tot snelheid. Een kruissnelheid die ruim 30% hoger ligt dan bij een traditionele verdringer jacht is ideaal voor lange zeereizen onder alle weerscondities en in alle seizoenen.” KORVET MAAKT OVERSTEEK Het schip dat zich momenteel in de afbouwfase bevindt is een aangepaste versie van de Korvet14CLR. Om de 2.000 zeemijl lange oversteek van de Azoren naar Bermuda te maken deze zomer is de tankcapaciteit vergroot met 2.000 liter. Een deel van de extra capaciteit bevindt zich in het zwemplatform, waarvoor de romp en de waterlijn van dit schip zijn verlengd. Bost: “De eigenaar eindigt zijn reis op Nassau, waar hij op het de Korvet zal wonen. Dit schip is geheel aangepast voor verblijf in tropische oorden en om gebruik te maken van de afwijkende systemen, walaansluitingen en voorzieningen die elders in de wereld worden gehanteerd.” www.deepwateryachts.com Samenwerkingsverband Deep Water Yachts is een DE KORVET 17LR IS EEN MET DRIE METER VERLENGDE VERSIE VAN DE KORVET14CLR. DE LANGERE WATERLIJN GEEFT VEEL MEER RUIMTE BINNEN. HET SCHIP HAALT EEN SNELHEID VAN CIRCA 20 KNOPEN. DE PLANNING IS OM LATER DIT JAAR MET DE BOUW TE BEGINNEN. samenwerkingsverband van partijen in de jachtbouw die samenkomen als er een opdracht is voor een nieuw schip. “Dit concept werkt zeer efficiënt met relatief lage overheadkosten en de mogelijkheid om per project met de meest geschikte partijen te werken”, licht Bost toe. “Alle betrokken bedrijven zijn uitgezocht op de kwaliteit van hun specifieke expertise. Onderlinge processen zijn professioneel in elkaar verweven en wordt efficiënt en doeltreffend gebouwd. Deze strategische partners delen de betrokkenheid en passie voor de schepen die ze samen bouwen en staan ze garant voor de kwaliteit van een Deep Water Yacht Korvet.” Strategische partners van Deep Water Yachts zijn: • Willem Nieland Design • Shipyard Rotterdam • Frisian Shipbuilding Lemmer • DKS • Ship Install • Brown Marine • RVS Perfect DE KORVET19LR WORDT HET VLAGGENSCHIP VAN DEEP WATER YACHTS. MET EEN CE-A CERTIFICAAT KUNNEN LANGE AFSTANDEN OVER ZEE WORDEN AFGELEGD. JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 43

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN TECHNISCHE SPECIFICATIES PUFFIN 50 Lengte o.a.: Romplengte: 18,32 m. 14,95 m. Lengte waterlijn: 14,15 m. Breedte: 4,50 m. Diepgang: Stahoogte: Drinkwater: Vuilwater: Brandstof: Motor: 1,65 m/3,40 m. Waterverplaatsing: 27 ton, half beladen Ballast: 8 ton 2,05 m. 800 l. 100 l. 800 l. John Deere 160 pk. Zeiloppervlakte: 164 m2. VMG YACHTBUILDERS De ‘Puffin van nu’ VMG Yachtbuilders in Enkhuizen kondigt opgefriste versies aan van de bekende Puffin jachten. Er komt een lijn van drie standaardmodellen, te weten de 42, 50 en 58. Ontwerper Olivier van Meer heeft het ontwerp met de kennis van nu onder handen genomen en op alle fronten beter en eigentijdser gemaakt, maar wel met behoud van het kenmerkende Puffin-karakter. “Het is helemaal de Puffin van nu”, zegt Barend Kol van VMG, “het dekhuis heeft bijvoorbeeld een iets doorlopend dak en zijkanten waardoor je in de kuip meer beschut zit. Behalve in de kuip kun je ook binnen sturen en de navigeren, terwijl er tevens een royale een zithoek is. Een ideale verblijfsruimte voor alle opvarenden, zeker op langere reizen, met zicht rondom. Het interieur is strakker en moderner. We kunnen het op een meer verfijnde en economische manier produceren, wat natuurlijk in prijs scheelt.” KIELKEUZE De Puffins worden in aluminium gebouwd en voorzien van een vaste kiel of een DE ZWEMTRAP KLAPT UIT DE SPIEGEL. www.vmgyachtbuilders.nl kielmidzwaard; met de laatste configuratie is droogvallen mogelijk. De zwaardkast zit onder de vloer en neemt dus binnen geen ruimte in de salon in. Een uitklapbaar zwemplateau aan de spiegel is een optie. Door zich te richten op drie standaardmodellen en door een efficiënter productieproces, overigens met behoud van kwaliteit, kan de werf een scherpe prijsstelling nastreven. De klant heeft nog wel de mogelijkheid zijn schip voor een groot deel naar eigen wens aanpassen, als het gaat om indeling, materiaal, kleuren, tuigage en dergelijke. IMPRESSIE VAN DE NIEUWE PUFFIN 50. 44 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN Vaan R4 catamaran krijgt vorm Een paar jaar geleden besloot Igor Kluin, oprichter van Vaan Yachts, een toercatamaran te ontwikkelen, die goed zeilt. Tegelijkertijd hield hij oog voor duurzaamheid en dat heeft geleid tot de aluminium Vaan R4. De cat is momenteel in aanbouw; de rompen en het brugdek worden gelast. Het schip is behalve luxe ook ‘groen’. Deze 42 voets cat is ontworpen volgens circulaire principes, waardoor deze vrijwel geheel gerecycled kan worden. Voor de bouw wordt grotendeels gerecycled materiaal gebruikt. De rompen bijvoorbeeld worden voor meer dan 50% gebouwd van gerecycled aluminium. Sommige onderdelen zullen zelfs al meer dan 75% hergebruikt materiaal bevatten. “Pleziervaart moet snel verduurzamen, want jouw plezier kan natuurlijk niet ten koste gaan van anderen,” stelde Igor Kluin bij de introductie van de Vaan R4, “en dat hoeft ook helemaal niet. Door anders naar materialen en het ontwerp te kijken, kun je ook een boot circulair maken. Het is gewoon een keuze.” TASTBARE DUURZAAMHEID Kluin is onder andere oprichter van het duurzame energiebedrijf Qurrent en medeoprichter en vicevoorzitter van De Groene Zaak, een lobbyorganisatie voor een duurzame economie. “Ik was toe aan iets tastbaars”, verklaart hij zijn stap naar de jachtbouw, “een ambachtelijk bedrijf dat een goed product maakt is mooi.” Het ontwerp van de Vaan R4 heeft Kluin grotendeels zelf gedaan, al heeft hij wel Bart van der Wijk van Wijk Yacht Creation in de arm genomen. Oud-olympisch zeiler Serge Kats en Thijs Nikkels van Dykstra Naval Architects zijn raadgevers. “Onze werkwijze is dat we voor elk segment experts inschakelen”, aldus Kluin. De naam ‘Vaan’ is gekozen omdat het Nederlandse woord kort en krachtig is, in het buitenland uit te spreken en een connectie met de wind heeft. www.vaanyachts.nl Vanquish: ruim 60 knopen met 2.400 pk Vanquish Yachts uit Marknesse heeft een 13,6 meter lange aluminium VQ45 Veloce verkocht met vier Mercury Verado V12’s van 600 pk. Op pagina 33 zijn bijzonderheden over deze bijzondere nieuwe outboards te lezen. Door de buitenboordmotoren twee aan twee te plaatsen, ontstaat in het midden een toegang tot de hydraulische zwemladder. De behuizing van de Mercury’s boven water draait niet, dat doet alleen het onderste deel. De VQ45 Veloce kan meer dan 60 knopen halen met het gezamenlijke motorvermogen van 2.400 pk. Venquish Yachts heeft speciaal op verzoek van klanten op de Amerikaanse markt het VQ43 Mk2 model aangepast waardoor de sportboot met buitenboordmotoren uitgerust kan worden. Daartoe is de boot met twee voet verlengd en kreeg de naam VQ45 Outboard. www.vanquish-yachts.com JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 45 TECHNISCHE SPECIFICATIE VQ45 OUTBOARD Lengte o.a.: 13,6 m. Lengte waterlijn: 11,9 m. Breedte: 4,1 m. Diepgang: Watertank: Afvalwatertank: 0,85 m. Waterverplaatsing: 9 ton Brandstoftank: 70 l. 800 l. 200 l.

Innovation and Experience The world’s most complete range of DC electric thrusters Complete AC and hydraulic thruster systems Award winning stabilizer systems with Vector fins™ Patents: www.side-power.com/patents www.side-power.com www.asabootelectro.nl Continu koelvermogen BlueCool C-Series airconditioning Altijd verzekerd van een continu koelvermogen met een Webasto BlueCool C-Series airconditioning: • Chiller-airconditioning systeem, met vermogen van 16.000 BTU/h tot 108.000 BTU/h • Eenvoudige installatie en diagnose • Bedieningspaneel in elke hut webasto-marine.nl

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN Van den Hoven Jachtbouw in Waspik bouwt sinds 1992 stalen motorjachten. Klein begonnen en gegroeid naar 22 meter, maar vooral modellen tussen 15 en 18 meter. Inmiddels varen er zo’n 55 Van den Hovens rond. Om de doelgroep te verbreden heeft René van der Velden de Voyager-serie ontworpen. Met de bouw van de Voyager 61 Flybridge, een snelvarend aluminium motorjacht, is vorig jaar op basis van speculatie begonnen. In mei gaat het schip te water. DE VOYAGER 61 FLYBRIDGE KOMT JUIST TERUG VAN MULTI PAINTING JACHTSERVICE, DIE OP EEN STEENWORP AFSTAND VAN VAN DEN HOVEN IS GEVESTIGD IN WASPIK. GEKOZEN IS VOOR EEN GEDURFDE KLEUR. Van den Hoven bouwt Voyager 50 en 80 De werf heeft de smaak van aluminium te pakken en gaat in mei beginnen aan de bouw van de Voyager 50 Coupé, een snelvarend jacht dat 22 knopen kan halen. Ook het exterieur van dit schip is door René van der Velden getekend. Het scheepsbouwkundig ontwerp is van Studio Delta. Dit 15-meter coupé-jacht valt op door het exterieur. Michelle van den Hoven licht toe: “Er is nu al veel belangstelling voor dit schip. Het ontwerp volgt duidelijk de lijnen van de andere Voyagers, maar ziet er toch sportief uit met compacte en slanke lijnen. De gangboorden bieden genoeg ruimte om veilig van voor naar achter te lopen. Het gezellige achterdek is bijzonder geschikt voor al fresco lounging en dining. Ik denk dat het heel goed past bij de glamour van de Middellandse Zee.” VOYAGER 80 Er wordt voorts voor een klant gewerkt aan de derde variant in de Voyager-serie: de Voyager 80. Van den Hoven: “Hiermee willen we de superjachtwereld betreden, waarin design, afwerking, comfort, interieur is royaal, geschikt voor een langdurig verblijf voor acht gasten en twee bemanningsleden.” STAAL BLIJFT Van den Hoven blijft overigens ook stalen jachten bouwen. Van de Executive 1850 Flybridge is tijdens de bouw het ontwerp gewijzigd. Van den Hoven: “De stalen opbouw is vervangen door een van aluminium, met een rechtopstaande voorruit die op de Voyagerserie is geïnspireerd. Het levert een flinke winst aan interieurruimte op en een ruimere flybridge, waar behalve de stuurstand ook een buitenkeuken wordt geïnstalleerd, en er is ruimte voor zonnebedden.” Extra loungeplekken zijn ook op het voordek te vinden. Op het hydraulische zwemplateau is ruimte voor een tender. Onderdeks zijn drie ruime hutten en twee badkamers. Verder is de indeling grotendeels hetzelfde als die van de eerste 1850 die Van den Hoven bouwde. De 1850 Flybridge wordt deze zomer afgeleverd aan de eigenaars. Dan wordt er ook nog gewerkt aan een Van den Hoven Executive 1700 Mk2, de vierde die de werf bouwt. Van den Hoven: “Het casco komt gereed in mei en daarna begint de afbouw. Het schip wordt op speculatie gebouwd, dus de koper die tijdig instapt kan nog heel wat wensen gerealiseerd krijgen. In maart 2022 zal dit schip klaar zijn.” De Executive 1850 Flybridge en de Voyager 61 Flybridge worden begin september op de HISWA te water geshowd. Van den Hoven benadrukt dat op afspraak altijd een coronaproof werfbezoek mogelijk is. www.bvandenhovenjachtbouw.nl TECHNISCHE SPECIFICATIES VOYAGER 50 COUPÉ materiaalsoorten en uitstraling de toon aangeven. De Voyager 80 is een comfortabel zeegaand motorjacht, zodat veiligheid en robuuste bouwkwaliteit een prominente rol spelen. Het Lengte o.a.: 15,00 m. Breedte: 4,80 m. Diepgang max. beladen: 1,18 m. Gewicht min./max. beladen: 26 ton/22 ton CE-klasse: B Passagiers: 8 Kruissnelheid: 13 knopen Maximum snelheid: 22 knopen Dieseltank: 2.500 l. Drinkwatertank: 1.000 l. Vuilwatertank: 400 l. Motorisering: Volvo Penta D6-480 pk Boeg- /hekschroef: Side Power SE 170 Dakvenster: Webasto 1578x2294 cm DE VOYAGER 80 WORDT ONTWIKKELD VOOR EEN KLANT. EEN EERSTE SCHETS VAN HET EXTERIEUR IS VRIJGEGEVEN. JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 47

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN DE TENDERS GAAN ONDERWEG NAAR HET EXPEDITIEJACHT LARS. Expeditiejachten zijn de trend, maar hoe kom je comfortabel aan land op bijvoorbeeld een rotsachtige kust, zonder schade aan de boot? Bruno Tideman bouwt werkboten van bijna onverwoestbaar HDPE en heeft er nu twee omgebouwd tot tender voor het splinternieuwe 47 meter expeditiejacht Lars, dat door de Italiaanse werf Sanlorenzo is gebouwd. Tenders van Tideman voor expeditiejacht “Via een bevriende makelaar en de owner’s representative kwam de eigenaar mij op het spoor. We hebben twee tenders aan boord gebracht toen de Lars in Zwijndrecht lag. De eigenaar was er zeer content mee! Hij wil ze voor het eerst gebruiken als hij op expeditie naar Spitsbergen gaat”, aldus Tideman. STEVIG HDPE De stoere werkboten van Tideman Boats vinden hun weg over heel de wereld in allerlei uitvoeringen en vinden toepassing in de offshore, beloodsing en baggerindustrie. Ze zijn populair omdat een boot van HDPE tegen een stootje kan, iets wat Tideman dikwijls demonstreert door met een mokerhamer op de romp te slaan, of door bij een proefvaart op de keien te varen. “Bij deze tenders is het zo bedacht dat als ze bij een expeditie de kust naderen, je een anker uitgooit en doorvaart de kant op. Met een lier die wij hebben gemonteerd kan je de boot bij de terugreis aan het anker lostrekken. Je kunt er ook probleemloos mee door het ijs varen.” De tenders zijn zeven en negen meter lang en hebben beide voor de aandrijving een Yanmar 4LV-250 pk diesel met Alamarin 245 waterjet, goed voor een snelheid van 36 knopen. De boten zijn dan wel open, er is wel verwarming in aangebracht omdat ze ook in arctische gebieden zullen varen. Verder zijn ze vrij sober uitgevoerd, met alleen een kussenset. Er zit een strak vormgegeven bumper rondom van TPErubber, die aan de romp is vastgelijmd. De navigatieapparatuur is van Raymarine en de twee stuurstoelen zijn van Shark. EXPEDITIE ROBINSON Tideman heeft ook een ‘leisure’ uitvoering van de tenders, die zijn uitgevoerd met allerlei luxe, zoals een koelkast en een stereo-installatie. “We hebben twee luxe demo-tenders gebouwd, die ingezet zullen worden bij Expeditie Robinson. Er zijn geen voorjaarsbeurzen, dus we moeten op alle mogelijke manieren aandacht zien te trekken.” www.tidemanboats.com Grote vraag naar Luxury tenders Bij Ravenswaard Nautiek in Nieuwegein is de eerste Luxury Tender R70 van zeven meter in aanbouw. Het watersportbedrijf heeft het zeer druk met het bouwen van tenders en sloepen doordat mensen in eigen land hun vrije tijd op het water willen doorbrengen en massaal bestellen. Joren van Wijk, “Ik denk dat de vraag inderdaad zo groot is door corona. Van de nieuwe R70 en R60 zijn er bij elkaar al 38 besteld door particulieren, via ons dealernetwerk. Voor de verhuurmarkt zijn deze boten niet echt geschikt, want wij laten ze spuiten met twee componentenlak, dat geeft een sjiekere uitstraling, maar maakt ze wel kwetsbaarder.” MNE Alubouw in Mijdrecht bouwt de aluminium casco’s. Momenteel wordt in Nieuwegein aan de afbouw van vijf casco’s gewerkt. Onder het zonnebed op het achterdek zit een bun verborgen, waar een aandrijving naar keuze in kan worden gehangen. Dat kan een Honda buitenboordmotor zijn met een vermogen naar keuze, maar ook een elektrische Torqueedo, waar Ravenswaard Nautiek dealer van is. De boten worden geleverd met een luxe kussenset, een Flexiteek vloer, rvs-beslag en besturingscomponenten, rubberen stootranden en led-verlichting. www.ravenswaternautiek.nl 48 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN DOMANI X26: Elektrisch ‘Sports Utility Yacht’ In de automarkt zijn SUV’s populair, wat staat voor ‘Sports Utility Vehicle’. Domani Yachts presenteert een varende variant: de Domani X26, een elektrisch ‘Sports Utility Yacht’ of SUY. Het is een sportieve boot van 8 x 2,50 meter, gebouwd in aluminium, die fluisterstil vaart. De Domani X26 is voorzien van veel gerieflijke zitruimte en het nodige comfort. Zo staat er achter de stuurstand een buitenkeukenblok met geïntegreerde Cobb barbecue of elektrische grill. En op het zwemplatform zijn twee uitvouwbare zonnebedden aangebracht en er is een douche geïnstalleerd. Op het dek ligt zacht MarineMat, dus je loopt niet op heet aluminium. De boot is weliswaar open, maar heeft een overkapping die de prettige beschutting biedt tegen een regenbui of juist een overdaad aan zon. Die kap biedt plek aan zonnecellen, want de voortstuwing is 100 procent elektrisch, met een of twee draaibare permanent magneet pod’s. Sturen gaat vederlicht dankzij de in eigen huis ontwikkelde steer-by-wire technologie. Er is gekozen voor een zo groot mogelijke actieradius, en niet voor hoge snelheid. De NMC-accubank is dan ook licht gehouden. VAREN OP DE ZON Met de zonnepanelen op het dak is het volghens Domani zelfs mogelijk om op zomerdagen rustig volledig te varen op zonne-energie. De X26 heeft een kruissnelheid van 5 tot 10 knopen en een top van 15. De romp van de nieuwe Domani X26 is ontwikkeld voor maximaal bereik en optimale efficiëntie, een vereiste bij elektrisch varen. Het is geen V-romp die te veel weerstand oplevert, maar een uitgekiend onderwaterschip met ranke lijnen; de hekgolf is minimaal hekgolf. Het concept is van AHA Creatives, design & engineering werden in eigen huis gedaan. De romp is gemaakt uit 30 procent gerecycled aluminium en is zelf volledig geschikt om op den duur te recyclen. Het gewicht van de boot is 2.000 kilo. Opladen kan aan een snellader of tijdens een overnachting aan een standaard lader. Het is mogelijk om een tent rond het TECHNISCHE SPECIFICATIES DOMANI X26 Lengte o.a.: 8,00 m. Breedte: 2,50 m. Waterverplaatsing: 2.000 kg CE-classificatie: C Aandrijving: 1 of 2 permanent magneet pod’s Topsnelheid: 15 knopen Kruissnelheid: 5-10 knopen Constructie: aluminium (30% gerecycled) dak te plaatsen, om aan boord te slapen. Handig detail: desgewenst kunnen op het dak fietsen, surfplanken of kano’s worden meegenomen. Domani is eigenlijk een Belgische werf, maar besloot zich vorig jaar in Drachten te vestigen. De Domani X26 is vervaardigd uit in Brabant gesneden aluminium, gelast in Overijssel en afgewerkt in Friesland. Ook de elektrische aandrijflijn is 100% ‘Dutch made’, aldus de werf. DOMANI S32 LOUNGE Domani is als werf begonnen met een zeiljacht, de S30, die in 2018 in Düsseldorf werd gelanceerd. Die bouwt de werf nog steeds en ook de snelle variant daarvan, de Velocità, met langere mast en groter zeil. Domani bouwt voorts de elektrische E32 Chaseboat, met een 50 kW motor, die 20 knopen kan halen. Nieuw is de S32 Lounge, een 8,5 meter lange en 2,50 meter brede daysailer, die is uitgerust met twee comfortabele langsbanken in de kuip, twee stuurwielen en daarachter nog eens twee loungebanken op het achterdek. Naast al dit gemak behoudt deze S32 het Domani-DNA, namelijk: sportief, uitstekende zeilprestaties en elegante vormgeving. www.domaniyachts.com IMPRESSIE VAN DE S32 LOUNGE. STOER, FLUISTERSTIL EN VEELZIJDIG IN GEBRUIK; DE DOMANI X26. DETAIL: UITKLAPBARE ZITTINGEN OP HET ZWEMPLATFORM. JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021 49

NIEUWS VAN DE NEDERLANDSE JACHTWERVEN TECHNISCHE SPECIFICATIE Lengte o.a.: 27,30 m. Breedte: 6,25 m. Diepgang: 1,80 m. Motorisering: 2x MTU 12V/2000M96L 12 cil.- 1.920 pk Topsnelheid: 27 knopen Kruissnelheid: 23 knopen Brandstoftank: 8.500 l. Watertank: 1.900 l. Waterverplaatsing: 73 ton. Classificatie: MCA-MGN-280 Vessel Op.Cat. 2 Bij Van der Valk Shipyard in Waalwijk werd 16 maart de Helga te water gelaten. Het is het vijfde schip in de serie 26 meter Raised Pilothouse. De werf kon aan een reeks specifieke wensen van de klant voldoen, die ontwerper Guido de Groot aan het exterieur heeft uitgevoerd. VAN DER VALK SHIPYARD Vijfde Raised Pilothouse te water De flybridge is verbeterd voor buitenactiviteiten en kreeg nette afwerkingsdetails, zoals de deuren van de spiegelpoort en ingewikkeld roestvrijstalen werk rond het zwemplatform. Ook het interieur van de Helga weerspiegelt volgens Van der Valk volledig zowel het beoogde gebruik van het jacht als de persoonlijke voorkeuren van de opdrachtgever. Het is gebouwd als een familiesuperjacht voor de eigenaren en hun volwassen kinderen, met als hoogtepunten een grote, gezellige hoofdlounge waar iedereen ‘s avonds kan samenkomen. Het eetgedeelte is in het stuurhuis geplaatst om ruimte vrij te maken in de salon, verbonden door een trap die zowel esthetisch als functioneel slim is. SUITES OP BENEDENDEK Alle accommodaties - een master- en drie gastensuites bevinden zich op het benedendek, terwijl twee bemanningshutten zich op het voorste hoofddek bevinden, ingericht met modern design met klassieke, vriendelijke details, uitgevoerd in whitewashed eiken en notenhout. De romp en opbouw zijn van aluminium. Het in- en exterieur werd door Guido de Groot ontworpen, de naval architecture door Van der Valk in eigen huis. www.vandervalkshipyard.com 50 JACHTBOUW NEDERLAND APRIL 2021

Epifanes PU Speedcoat Color Ultimate spray performance for professionals Based on the latest paint technology, and using the finest of ingredients, Epifanes PU Speedcoat Color is formulated to achieve the highest attainable sprayed gloss finish, in the shortest amount of time. ▶ Excellent flow capability W. Heeren & Zoon BV Aalsmeer – Holland Phone +31 297 - 360 366 info@epifanes.nl www.epifanes.com ▶ Maximum UV stability, color retention and gloss ▶ Great scratch resistant and hardness ▶ Recoatable wet-in-wet after 1 hour (20°C. / 68°F.) ▶ Acryllic PU base allows for polishing after full cure

NEEM BETERE BESLISSINGEN ClearCruise™ AR Augmented Reality ClearCruise™ AR toont complexe navigatiesituaties overzichtelijk en begrijpelijk op het scherm van onze Raymarine AXIOM® multifunctionele displays. Kaartobjecten, AIS doelen en waypoints worden geïdentifi ceerd en duidelijk getoond, in een laag over het HD camerabeeld. Hiermee wordt de omgeving in één oogopslag herkenbaar. 2019 raymarine.nl PHOTO: SPIRIT YACHTS

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44
45. 45
46. 46
47. 47
48. 48
49. 49
50. 50
51. 51
52. 52

Home