JA ARVERS L AG 2017
Inhoud Inhoudsopgave .......................................................................................... 02 Waar wij in geloven ................................................................................ 04 Samenvatting 2017 .................................................................................. 06 Onze hoogtepunten ................................................................................ 10 Tuinbouw Ondernemersprijs ............................................................. 14 Onze dienstverlening ............................................................................. 18 Sourcing & Advies ................................................................................... 20 Operations & Supply Chain ............................................................... 26 Overige diensten ...................................................................................... 30 Onze mensen .............................................................................................. 34 Human Resources ................................................................................... 36 Onze duurzame missie ......................................................................... 40 Duurzaamheid ............................................................................................ 42 Royal Lemkes Foundation ................................................................. 48 Financiële resultaten ............................................................................. 50 Download de gratis NeoReader QR & Barcode Scanner app op uw mobiel. Scan de QR-codes of gebruik de verkorte url’s die verspreid staan in het jaarverslag en ontdek de wereld achter Royal Lemkes. 2
“De ontwikkelingen in 2017 vervullen ons met trots. We zien duurzame groei van onze mensen, in onze relaties en qua duurzaamheid. Er waren veel mooie momenten, waar we dankbaar voor zijn. We realiseren ons echter ook dat we verre van perfect zijn en dat bescheidenheid ons past. De Tuinbouw Ondernemersprijs zien we dan ook als een aanmoedigingsprijs.” Michiel de Haan Algemeen Directeur, Royal Lemkes 3
Waar wij in geloven DAAR STAAN WIJ VOOR Royal Lemkes heeft een groen hart. We geloven in planten. Planten bieden een beter leven, een vitale business en ze leveren een duurzame bijdrage aan een groenere wereld. Bij alles wat we ondernemen streven we naar duurzame groei: van onze mensen, van onze relaties, van onze gezamenlijke business en van de wereld om ons heen. Plantify® = met planten een fijn leven, een vitale business en een mooie wereld maken. 4
Het groene hart van Royal Lemkes heeft drie elementen: onze roots als kweker, onze kennis van planten en het duurzame hart van onze aandeelhouders, directie en medewerkers. Ons geloof in – en passie voor – planten is gebaseerd op het feit dat ze het leven van mensen en de business van onze klanten kunnen verbeteren. Bovendien spelen planten een belangrijke rol bij het vergroenen van de wereld. Iets wat hard nodig is, gezien de uitdagingen op milieugebied en de toenemende urbanisatie. Ons streven is niet maximalisatie van winst, maar maximalisatie van impact. Natuurlijk hebben we een ‘minimal viable profit’ nodig, maar dat is een resultaat van en voorwaarde voor een gezond bedrijf. Ons streven is duurzame groei van onze medewerkers en relaties. En als dat lukt, dan groeit de business vanzelf. Bovendien willen we bijdragen aan een duurzame groei van de omgeving waarin we opereren. Ook hier willen we het verschil maken en nemen we het voortouw. We geloven niet alleen in planten, maar ook in: Mensen: zij maken het echte verschil. Daarom investeren we veel in onze medewerkers en onze relaties. De uniekheid van de plantencategorie. Het belang van kwaliteit en de kosten in de keten zijn enorm en dit vraagt om strategische partnerschappen en ketenoptimalisatie. Samen: samen komen we verder. Zowel met onze retailpartners als leveranciers. Schaal: ‘size matters’. Zowel wat betreft inkoop, supplychain als professionaliteit. Data: onmisbaar in het maken van de juiste keuzes voor onze klanten. Elke dag beter. Daarom werken we met Lean management en evalueren we continu. Business als ‘force for good’. Bedrijven spelen een belangrijke rol in het leefbaar maken en houden van onze wereld. IN ALLES WAT WIJ DOEN, DRAGEN WIJ DEZE WAARDEN UIT: BETROUWBAARHEID KLANTBETROKKENHEID VAKMANSCHAP PERSOONLIJK LEIDERSCHAP VERBINDING We doen wat we beloven, zijn eerlijk en transparant. We willen onze klant begrijpen en samen naar oplossingen en kansen zoeken. We hebben verstand van wat we doen en streven naar elke dag beter. We hebben de ambitie om het verschil te maken, nemen het initiatief en vernieuwen. We willen ons verbinden met elkaar en met onze partners. 5
Samenvatting 2017 SAMEN SLIMMER We zijn trots op de ontwikkelingen van Royal Lemkes in 2017. We hebben enorme stappen gezet in onze reis van ‘goed naar groots’. Groots voor onze collega’s, voor onze klanten, en voor de wereld en sector waarin we werken. De kwaliteit van onze organisatie en onze processen is verder verbeterd. We ervaren dat we duurzaam groeien: als individuele medewerkers, als organisatie en met veel van onze relaties. Dit is een gezonde basis voor de toekomst, waarin we steeds meer het ‘verschil willen maken’. Natuurlijk voor onze klanten, maar zeker ook voor mens, milieu en maatschappij. Daarnaast zijn we qua omzet gegroeid bij de overgrote meerderheid van onze klanten. Ook hebben we ons resultaat licht kunnen verbeteren. Dit komt enerzijds doordat een vermindering van actieomzet met lage marges is gecompenseerd door daghandelomzet. Anderzijds heeft een hogere kwaliteit van onze dienstverlening geresulteerd in minder kosten en claims. Bovendien hebben we opnieuw geïnvesteerd in verdere professionalisering. We zijn tevreden over ons financiële resultaat, dat iets hoger is dan in 2016. 2017 kende veel trotse momenten, zoals: Erkenning Beste Werkgever***, door onze medewerkers beloond met een 8,5 voor medewerkersbetrokkenheid. We horen hiermee bij de beste 5% van Nederland. Nominatie (en in januari 2018 zelfs gekozen tot winnaar) voor de prestigieuze Tuinbouw Ondernemersprijs. 6
Mooie mijlpalen in onze ambitie om als bedrijf en als sector te verduurzamen: a. Ondertekening manifest Samen duurzaamheid en transparantie versnellen met concullega’s en opvolgende kwekersbijeenkomsten. b. Volgende stap in de verduurzaming van onze energievoorziening met onze eigen ‘batterijcontainer’. Als kers op de taart mogen we als medewerkers de energie thuis van de zonnepanelen op het dak van Royal Lemkes betrekken. Succesvolle introductie van het project Aanvoerlogistiek, waarbij een bundeling van kwekersaanvoerstromen is gerealiseerd: win-win-win. Kosten en CO2-uitstoot omlaag en meer grip op de operatie. Oprichting Plantify Academy, en de mooie persoonlijke groei die we zien bij diverse collega’s. Officiële oprichting Royal Lemkes Foundation, een stichting die goede doelen steunt. Professionalisering van onze communicatie met onder meer ons eerste jaarverslag, onze eerste externe nieuwsbrief Plantyfacts en een nieuw intranet. Pilot Supply Chain Finance, een uniek digitaal betalingsplatform voor onze leveranciers. Prachtige bijeenkomsten, zoals de Royal Lemkes Familiedag, Ride for the Roses, leveranciersbijeenkomsten voor zowel kwekers als transporteurs, interne inspiratiebijeenkomsten zoals Duurzame donderdag, en interne trotsmomenten zoals de viering van twee vijftigjarige jubilea. “In the autumn of 2018, we will be able to look back on 10 years of successful cooperation between Royal Lemkes and IKEA. From the start, this cooperation was built on trust, openness, transparency and – last, but not least – togetherness. TOGETHER, we have implemented important tools and processes in our daily business which has created the base for a very efficient and successful cooperation. Markus Rieke Business Development Manager, Green Plants Category IKEA Purchasing Services (Germany) GmbH “Living Plants are very important for IKEA, as they are a relevant element of home furnishing and home decoration. They bring seasonality and vitality into our stores and, together with the sales of pots and vases, are a successful business in their own right.” 7
Daarnaast zijn we natuurlijk trots op onze klanten. Stuk voor stuk gerenommeerde Europese retailers uit diverse segmenten waarmee we een exclusief of geprefereerd partnerschap onderhouden: IKEA (30 landen), OBI (10 landen), KingFisher (B&Q, Castorama en Brico Depot: 6 landen), Maxeda (Praxis en Brico), Aldi (4 landen), Systeme U, Jardiland, Truffaut en Dobbies. We merken dat de retailvoorwaarden veranderen en proberen in reactie hierop onze klanten te ontzorgen. We voelen ons ook goed bij het feit dat we bewust afscheid hebben genomen van twee grote retailers wiens visie niet paste bij die van ons: bewust partnership om samen duurzaam de klantwaarde te optimaliseren en de supplychainkosten te verlagen. Waar in 2016/2017 het jaarthema ‘Van basis op orde naar excellente performance’ was, hebben we in 2017/2018 gekozen voor het jaarthema ´Samen slimmer. Via verbinding naar excellente performance´. We geloven in ‘samen’. En ook hier streven we ‘elke dag naar beter’. We maken daarbij gebruik van steeds meer dashboards, feedbackmechanismen en Lean managementmethodieken. We realiseren ons dat de wereld om ons heen snel verandert, onder andere door digitalisering. Daarom hebben we in 2017 veel geïnvesteerd in ICT en zijn we bovendien aandeelhouder geworden van het digitale platform Blueroots. Ook e-commerce is een thema dat volop onze aandacht heeft. Daarnaast vraagt de trend ´local for local´ en de behoefte om de CO2-uitstoot te verlagen om een ‘homegrown/local hub’-strategie die we samen met onze retailpartners in diverse landen vormgeven. We verwachten dat de vraag naar planten zal blijven toenemen, wat het nog belangrijker maakt om met onze leveranciers en retailpartners strategische sourcingrelaties aan te gaan. We kijken terug op wederom een boeiend jaar waarin verder is gewerkt aan een mooie toekomst gebaseerd op toonaangevende klanten, een bruisende organisatie en een forse dosis vakmanschap. In 2018 verwachten we een gezonde omzetstijging en gaan we door met investeren in onze mensen, in duurzaamheid en in ICT. Maar met name in onze relaties. Want ons jaarthema is niet voor niets ‘Samen slimmer’. Namens het directie managementteam, Cees van der Meij DGA/Shareholder Michiel de Haan Managing Director Michiel van Veen Director Operations & Supply Chain 8
9
Onze hoogtepunten VOL TROTSE MOMENTEN JANUARI Open huis Meer dan 1.000 familieleden en vrienden bezochten onze groene werkplekken en imposante hallen. Bekijk het filmpje via youtu.be/ IBd14omFbvE of scan deze QR-code. Scan me FEBRUARI Leveranciersdag Zeer geslaagde dag vol inspiratie en interactie met onze top 100 leveranciers. Scan me Bekijk het filmpje via youtu. be/oQXmwoCKtyM of scan deze QR-code. MAART Aanvoerlogistiek Er rijden vrachtwagens van 70 leveranciers collectief en volgens venstertijden van het Westland naar Royal Lemkes. 10
APRIL Topdag De drukste dag van het jaar met een recordomzet. Bekijk het filmpje via youtu.be/xu6mS38CIB0 of scan deze QR-code. Scan me MEI Bezield ondernemen Cees van der Meij en Michiel de Haan hebben 200 dga’s uit de regio geïnspireerd met speeches om ´bezield te ondernemen´. Manifest Samen duurzaamheid en transparantie versnellen Samen met andere leidende partijen in de sector hebben we een manifest ondertekend om de verduurzaming van onze sector te versnellen. JUNI Vrachtwagen Royal Lemkes Onze nieuwe huisstijl komt prachtig naar voren op de eerste bestickerde vrachtwagen van Wolter Koops. 11
JULI Batterijcontainer We hebben een container met batterijen geplaatst waarin we het overschot aan opgewekte energie opslaan om op een later moment te gebruiken of te leveren aan onze medewerkers. Bekijk het filmpje via youtu.be/lWgp1bKp7gc of scan deze QR-code. Scan me AUGUSTUS Sprinklr Angel We zijn trotse angel-investor van de start-up Sprinklr geworden. SEPTEMBER Ride for the Roses We mochten gastheer zijn van dit indrukwekkende event. Ruim 7.000 fietsers hebben geld opgehaald voor het KWF. Bekijk het filmpje via youtu.be/6YsOV-jkjzU of scan deze QR-code. Transporteursbijeenkomst Eerste transporteursbijeenkomst met een selectie van onze transporteurs met als doel om ‘Samen slimmer’ te werken aan onze duurzame relatie en groenere toekomst. Bekijk het filmpje via youtu.be/R4YT1MJiFso of scan deze QR-code. Scan me Scan me 12
OKTOBER Beste werkgever van Nederland *** Met het hoogst mogelijk te behalen aantal sterren *** en een topcijfer van 8,5 voor medewerkersbetrokkenheid. Duurzame donderdag Intern bewustwordingsevent met de inspirerende sprekers Maurits Groen en Renée Scheltema. Bekijk het filmpje via youtu.be/ZOIleEdvPMI of scan dezeQR-code. Scan me NOVEMBER Nominatie Tuinbouw Ondernemersprijs Genomineerd voor de Tuinbouw Scan me Ondernemersprijs! Bekijk het filmpje via youtu.be/OUkAskTk-GU of scan deze QR-code. DECEMBER Royal Lemkes Foundation Tijdens het kerstontbijt zijn de cheques voor de geselecteerde goede doelen uitgereikt. 13
Tuinbouw Ondernemers Prijs INNOVATIEF EN DUURZAAM ONDERNEMERSCHAP In november werden we verblijd door de jury van de prestigieuze Tuinbouw Ondernemersprijs: we waren een van de drie genomineerden. Hier waren we al heel trots op, maar daar bleef het niet bij. Op 10 januari 2018 hebben wij de prestigieuze prijs in ontvangst mogen nemen! We zien dit als een aanmoediging om door te gaan op de ingezette koers. Het is een extra motivatie om onze expertise op het vlak van planten, supplychainoptimalisatie, business intelligence en trademarketing door te blijven ontwikkelen. We zijn trots dat we in 2018 ambassadeur van de tuinbouwsector mogen zijn. Het oordeel van de jury van de Tuinbouw Ondernemersprijs: “De jury vindt dat de ondernemers initiatief nemen en verantwoordelijkheid tonen voor veel projecten die het bedrijf en de keten duurzamer maken. Royal Lemkes stimuleert het clusteren van groepsvervoer per regio waardoor minder vervoersbewegingen ontstaan. Royal Lemkes gaat duurzame relaties aan met hun leveranciers en klanten. Daarnaast beperkt het bedrijf haar eigen footprint en levert opgewekte zonne-energie aan het personeel. Uniek is het personeelsbeleid, waarbij het uitgangspunt is dat de medewerkers en hun omgeving centraal staan. Vanuit die positie kan het bedrijf samen met haar medewerkers zorgen voor haar klanten. Royal Lemkes heeft een goed samengesteld managementteam met ieder een eigen expertise. Het bedrijf heeft een sterke bedrijfsidentiteit en is een voorbeeldfunctie voor de sector. Royal Lemkes scoort goed op alle elementen van het ondernemerschap en is daarmee de winnaar van de Tuinbouw Ondernemersprijs 2018.” 14
Scan me Bekijk het filmpje van de uitreiking via youtu.be/OUkAskTk-GU of scan deze QR-code. 15
2017 in beeld 249 miljoen omzet 1,34% winst voor belasting 96.821.276 planten verhandeld 17.568 verschillende artikelen 30 landen in Europa 16 2.639 winkels 791 leveranciers 248 km trucks achter elkaar
Top 10 tuinplanten 1 . LAVANDULA 2. HYDRANGEA 3 . CITRUS 4 . PELARGONIUM 5 . GROENTEPLANTEN 6. CAMPANULA 7. BUXUS 8. VIOLA 9. PICEA 10. OSTEOSPERMUM Top 10 kamerplanten 1 . PHALAENOPSIS 2. DRACAENA 3 . FICUS 4 . DYPSIS 5 . ARRANGEMENTEN 6. SUCCULENTEN 7. CACTUS 8. KALANCHOE 9. SPATHIPHYLLUM 10. ROSA Omzet in 2017 + 50 miljoen + 40 miljoen + 30 miljoen + 20 miljoen + 10 miljoen 0 + Top 10 landen 1 . DUITSLAND 2. FRANKRIJK 3 . NEDERLAND 4 . GROOT-BRITTANNIE 5 . OOSTENRIJK 6. ZWEDEN 7. ITALIE 8. BELGIE 9. ZWITSERLAND 10. POLEN 17
18
Onze dienstverlening 19
Sourcing & Advies DE KLANT STAAT CENTRAAL Onze eerste strategische pijler en kerncompetentie Sourcing & Advies heeft als motto Customer Intimacy. Om nog beter in te kunnen spelen op de wensen en behoeften van onze klanten zijn we dichter bij de klant gaan staan met onze eigen klantenteams, waarin naast accountmanagement ook product- en procesmanagement centraal staan. Desiree Olsthoorn Eigenaar, OK Plant “We zijn trots dat we samen met Royal Lemkes genomineerd waren voor de Tuinbouw Ondernemersprijs. In de waarden van Royal Lemkes herkennen we veel van onszelf: ook bij ons staan de waarden Samen, Leiderschap, Professionaliteit en Duurzaamheid hoog in het vaandel. Wij willen werken met de groene vakhandel die onderscheidend wil zijn en zijn klanten wil verrassen. Met onze passie voor planten zijn we continu op zoek en ontwikkelen we nieuwe en duurzame producten. Daarom is onze samenwerking erg positief, mede ook door de transparante manier van werken maken we een mooie groei met elkaar door.” 20
Dit met als doel om optimaal advies te geven over assortiment en promotie, en om de kosten in de supplychain zo laag mogelijk te houden. Een uniek assortiment in combinatie met een (kosten)efficiënte toeleveringsketen zijn hiervoor de uitgangpunten. Dit vraagt om schaalvergroting en intensivering van de samenwerking tussen alle ketenpartners. Om groeiende retailvraagstukken op het gebied van digitalisering, duurzaamheid en de vraag naar veilige en gezonde productie optimaal te kunnen benutten, intensiveren we ook de samenwerking met onze klanten. De grootschalige Europese retailbranche is in 2017 versterkt in beweging gekomen. Het is ondertussen geen vraag meer of het anders moet: transformatie is een voorwaarde om in de toekomst een leidende marktpositie te behouden. Iedere retailpartner vervult dit op zijn eigen unieke wijze, waarbij Royal Lemkes de gewenste maatwerkoplossingen invult. “We are a DIY retailer, which means we focus on home improvement projects, decoration and repair and build. We try to sell a dream and help customers achieve this themselves. We fully stand behind our ‘For the Makers’ proposition and offer what are probably the best product range and best solutions to our customers. “We would like to create an emotional relationship with our customers. To achieve this, it’s crucial in the Benelux countries to have a substantial offer in garden items integrated with a DIY model. A consistent garden offer combined with an excellent offer in plants across the seasons is essential for creating an emotional bridge between customers and Maxeda (Praxis, Brico). Emotional because plants mean colours and flowers and are synonymous with nature. “Plants help us to convey customers’ personalities and emotions to their gardens. Plants are, after all, living beings. “Plants are important for Maxeda because they help us meet our customers’ expectations. It’s important for us to have the right choice in plants, but not too much so the customer is confused. Fresh quality and low maintenance are key to the success of our business. Naturally, we choose Royal Lemkes as our partner because of the company’s comprehensive expertise and its ability to meet our key requirements: a wide selection, fresh products and on-time deliveries.” Jordi Juanos Gardening Category and Visual Merchandising Director, Maxeda DIY (Holland/ Belgium) 21
“De aanbodsmarkt verandert. De vraag neemt toe. Kwekers professionaliseren. Duurzaamheidseisen worden hoger. Onze retailpartners onderkennen deze veranderingen en dat leidt tot mooie nieuwe vormen van verbintenis tussen klant, kweker en Royal Lemkes. Retailers kiezen bewuster voor kwekers en kwekers kiezen bewuster voor retailers en hun serviceprovider.” Huib Kranendonk Manager Sourcing, Royal Lemkes STRATEGISCHE SOURCING Een breed en duurzaam assortiment kan alleen worden aangeboden in nauwe samenwerking met leveranciers. We hebben onze samenwerking met onze top 100 kwekers geïntensiveerd en langetermijnafspraken gemaakt. Dankzij dit inkoopvolume kunnen onze klanten profiteren van een hoogwaardig assortiment tegen scherpe prijzen. Daarnaast geloven we in het toenemende belang van ‘local for local’ en zetten daarom in op verdere internationalisering van ons aanbod. “Thanks to its pet department, home decoration department and – above all – its plant department, Truffaut is striving to become the reference brand for indoor and outdoor home styling. To connect our customers with nature, we choose products that are recognised as innovative, inspiring, high-quality, unique and affordable." “This inspired Truffaut to select Royal Lemkes as an export partner for its plant procurement in 2013. Royal Lemkes and Truffaut share a similar philosophy and principles. Our partnership was rapidly established and has continued to grow year after year. Truffaut is proud to work with Royal Lemkes to ‘Plantify the future’.” Emmanuelle Dutremee Chef de produits Plantes Intérieur Bertrand Bourguignon Directeur des achats, Truffaut France 22
“Wij als leverancier zijn blij met Royal Lemke als vooroplopende afnemer. Dit heeft ons samen naar het niveau gebracht waar we nu staan. En hopelijk blijven we dit in de toekomst zo voortzetten met elkaar!” Paul van der Salm Eigenaar, Van der Salm SUPPLY CHAIN FINANCE In 2017 is met diverse leveranciers een succesvolle pilot gestart op het vlak van Supply Chain Finance, gebruikmakend van de ‘dynamic discounting method’. Dit verhoogt de transparantie en geeft leveranciers flexibiliteit, snelle betalingsmogelijkheden, en lagere financierings- en verzekeringskosten. In 2018 wordt dit verder uitgerold. “Een enkele boom wordt niet snel een mooi bos. Met Royal Lemkes werken we prettig samen om er een prachtig bos van te maken.” Martin Hogenboom Director of Sales, Vireo LEVERANCIERSDAG In januari hebben we onze 100 top leveranciers ontvangen en bijgepraat over onze strategie. 23
Retail segment 24
Retailsegment Klant Wonen Land IKEA Tuincentra OBI Jardiland Truffaut Dobbies Bouwmarkten B&Q Castorama Brico Depot Praxis Brico Supermarkten ALDI Système U 30 landen 10 landen Frankrijk Frankrijk Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk Frankrijk, Polen Roemenië Nederland België 4 landen Frankrijk 25
Operations & Supply Chain ELKE DAG EEN BEETJE BETER Onze tweede strategische pijler Operations & Supply Chain heeft als motto Operational Excellence. Ofwel elke dag streven naar ‘beter en goedkoper’. De kosten van planten in de supplychain zijn enorm en de kwaliteitseisen hoog. We zijn trots op onze schaal en de stappen die we ook in 2017 hebben gezet om de kwaliteit en efficiency van onze operatie verder te verbeteren. Bewustwording leidt tot gedragsverandering en groei. Door toepassing van Lean management en de ontwikkeling van dashboards voor geselecteerde KPI’s hebben de operationele afdelingen stappen gemaakt in hun streven naar excellente performance. Vanuit de basishouding ‘de mouwen opstropen’ wisten medewerkers al dat transpiratie leidt tot resultaat. De inzichten die de dashboards en Lean management verschaften hebben in 2017 inspiratie gegeven om onze dienstverlening verder te verbeteren. Daarnaast hebben we ondervonden dat we op basis van onze inzichten intensiever moeten samenwerken met onze ketenpartners. Forecasting resulteert in een hogere leverbetrouwbaarheid, een grotere efficiency en minder ad-hocprocessen, waardoor fouten afnemen. Mark Verstappen Regiodirecteur, Tempo-Team "2017 typeer ik als samenwerken met een hoofdletter S. Op de juiste tijd met elkaar aan de tekentafel zitten om de succesformule te schrijven, de uitgezette koers met wederzijdse scherpte consequent handhaven met als resultaat: werkplezier op de werkvloer, tevreden klanten, productiviteit boven target en daarmee een vlekkeloze piekperiode. De samenwerking tussen Royal Lemkes en Tempo-Team is voor mij DE definitie van partnership en we zijn trots dat we dit de komende jaren wederom met elkaar vorm mogen geven. Let's plantify onze samenwerking!" 26
Scan me Bekijk het filmpje van onze eerste transporteursbijeenkomst via youtu.be/R4YT1MJiFso of scan deze QR-code. In september hebben we onze eerste transporteursbijeenkomst georganiseerd. Een inspirerende dag met een selectie van onze transporteurs met als doel om ‘Samen slimmer’ te werken aan onze duurzame relatie en groenere toekomst. Ook hield transporteur Scania een boeiende presentatie over de toekomst van LNG en elektrisch transport. “Samen voorbij de horizon kijken, rekening houden met de marktontwikkelingen en nieuwe technologieën. Dat is kenmerkend voor de samenwerking tussen Royal Lemkes en Breewel Logistiek BV.” Peter Breewel Directeur, Breewel Logistiek 27
Scan me Bekijk het filmpje van Aanvoerlogistiek via youtu.be/4Fl-Jq12F4s of scan deze QR-code. AANVOERLOGISTIEK Bijzonder trots zijn we op het project Aanvoerlogistiek: het zeer succesvolle project waarbij kwekers gebundeld en op tijd aanleveren gedurende de avond en de nacht. Hierbij hebben we zeventig procent vermijding van de spits gerealiseerd. Resultaten: lagere kosten voor iedereen in de keten, minder CO2-uitstoot en strakker management van onze processen. Inmiddels hebben we hiermee 600 ritten kunnen schrappen; dit staat gelijk aan 40.000 km. Dit project kreeg een nominatie voor de MobiliteitsAward Haaglanden en Rijnland. In 2018 introduceren we het project in de volgende twee regio’s: Aalsmeer/Bollenstreek en Boskoop/Bleiswijk. "Het is onze ambitie om de winkels centraal te stellen door iedere dag de afspraken met onze klanten na te komen en te overtreffen. Verantwoordelijkheid nemen, snel en helder communiceren, klantvriendelijke processen, en natuurlijk de bestellingen op tijd, volledig en foutloos leveren. Door constant de kritieke prestatie-indicatoren (KPI’s) te meten, streven we ernaar om elke dag weer op ons best te presteren voor onze partners." Zeger van Asch van Wijck Manager Customer Service, Royal Lemkes Ook zijn wij trots op de forse vermindering van het aantal claims dankzij aandacht en stimulering door de afdeling Customer Service, op de nominatie van ons magazijn voor Beste Magazijn van Nederland, én dat de hele operatie werkt volgens Lean management wat leidt tot verbeterde prestaties. Elke dag beter! 28
“Plannen doen we iedere dag, maar we kijken verder vooruit dan alleen naar morgen. Hoe kunnen we de juiste mensen inzetten, leveranciers op tijd laten aanleveren en transporteurs zonder wachttijden laten vertrekken? Het is elke keer weer een puzzel en je hebt elkaar nodig om dit op te lossen.” Michael van Eijk Manager Operations, Royal Lemkes “De producten op tijd en netjes op de karren hebben voelt als een gewonnen wedstrijd. Het is iedere dag weer een nieuwe wedstrijd om samen met een hele groep verschillende mensen de gigantische aantallen producten klaar te krijgen en te verladen. Samen winnen is voor mij daarom werken bij Royal Lemkes!” Patrick de Rijk Meewerkend Voorman, Royal Lemkes 29
Overige diensten CUSTOMER INT IMACY LE IDT TOT MAATWERK Onze derde strategische pijler Hybride dienstverlening heeft zich in 2017 verder doorontwikkeld. Zowel op het gebied van digitale services, trademarketing en advies als op het vlak van kwaliteit en duurzaamheid. Duurzaamheid Quality Assurance Business Intelligence Concept & Creatie Replenishment Trademarketing E-commerce 30
“We zijn er trots op een mooie selectie van de beste retailers van Europa te mogen bedienen. Elke retailer is uniek en heeft andere behoeftes. Door onze jarenlange ervaring en volledige focus op grootschalige retail zijn we in staat om de wensen van onze klanten te vertalen naar dienstverlening op maat.” Alice van Veen Commercieel Manager, Royal Lemkes ICT EN BUSINESS INTELLIGENCE De rol die ICT speelt binnen de sector en bij Royal Lemkes wordt steeds belangrijker. Met onze eigen digitale oplossingen veranderen we steeds meer in een strategische digitale partner voor onze klanten. In 2017 hebben we veel geïnvesteerd in rapportages en dashboards en het opleiden van collega’s in het sturen op cijfers. Met data-analytics zijn wij in staat om onze klanten op maat te adviseren over hun assortiment en verkoopverwachtingen. Ons eigen Greensales-systeem is zo flexibel dat vrijwel elk systeem van onze klanten binnen zes weken kan worden aangesloten. We nemen hierbij de ICT-omgeving van de klant als uitgangspunt. Samen met onze klanten gebruiken we de geïntegreerde data-analyses om de proceskosten te verlagen, het juiste assortiment samen te stellen, derving te minimaliseren en de conversie te verhogen. “Door middel van uitgekiende algoritmes, gecombineerd met menselijk inzicht in planten en het weer, verzorgen we bij diverse klanten een replenishmentmethode die zorgt voor een hoge beschikbaarheid met lage derving in de winkels.” Rob van den Berg Manager Business Intelligence, Royal Lemkes 31
In 2017 heeft Royal Lemkes een nieuwe webshop met verbeterde functionaliteit voor meer gebruiksvriendelijkheid gelanceerd. Ook zijn we aandeelhouder geworden van het digitale platform Blueroots. E-COMMERCE Voor al onze retailers is e-commerce een hot topic. En dus ook voor ons. Elke retailer wil zijn multichannelpropositie versterken en met onze digitale services en supplychainervaring spelen we daar graag op in. In 2017 hebben we diverse succesvolle pilots uitgevoerd. We zijn strategische partnerschappen aangegaan met internationale pakketvervoerders en verpakkingsbedrijven. Daarnaast hebben we geïnvesteerd in e-commerce-ervaring en zijn we angel-investor geworden van Sprinklr, een Amsterdamse start-up die planten aan consumenten levert. In 2018 verwachten we bij diverse klanten onze e-commercepropositie uit te rollen. 32
TRADEMARKETING EN CONCEPT & CREATIE We denken met steeds meer klanten mee over de doorvertaling van hun positionering in merken, winkelconcepten en andere trademarketingoplossingen. Bij een groot tuincentrumketen hebben we een nieuw succesvol winkelconcept voor kamerplanten geïntroduceerd. Met twee andere klanten hebben we een nieuwe methode voor het creëren van productconcepten gelanceerd. In 2018 zullen we dat bij een aantal andere klanten verder uitrollen. “Als strategisch partner gaan we een actieve samenwerking aan. Samen met onze klanten vertalen we trends naar onderscheidende concepten met een hoge commerciële waarde.” Vinnce Ponet New Business Developer, Royal Lemkes QUALITY ASSURANCE Royal Lemkes heeft een kwaliteitsmanagementsysteem om de veiligheid en kwaliteit van de producten en diensten in de gehele keten te borgen. Dit systeem is gebaseerd op klantwensen, wettelijke vereisten en de MPS Florimark Trade-norm (ISO9001, Traceability, Good Trade Practice). In de loop van 2017 zijn we begonnen met de voorbereidingen en implementatie van de eisen in de nieuwe ISO 9001:2015-norm. Hiervoor is een context- en stakeholderanalyse van ons bedrijf gemaakt. Tijdens de interne en externe audits begin november 2017 is er al rekening gehouden met deze nieuwe eisen. Daarom kunnen we vol trots en vertrouwen uitkijken naar vernieuwing van de certificering voor de nieuwe norm in 2018. De afdeling Quality Assurance en Sustainability heeft dit jaar een professionaliseringsslag gemaakt op het gebied van procesmanagement. Constante verbetering en efficiëntie worden bewerkstelligd door het opnieuw inzichtelijk maken van alle processen met bijbehorende risico’s en kansen. Naast implementatie van alle (nieuwe) klantwensen en wettelijke vereisten in de processen en de toepassing van Lean management voor een efficiencyslag. Productkwaliteit heeft een extra dimensie gekregen door het introduceren van een speciale coördinator. De coördinator monitort samen met productmanagers en inkopers de productkwaliteit gedurende het teeltproces om zodoende klachten te voorkomen. 33
34
Onze mensen 35
Human Resources DE MENS MAAKT HET VERSCHIL We zijn een mooi familiebedrijf en dat wordt gevoeld. In oktober 2017 heeft de afdeling HR voor de eerste keer een anoniem medewerkertevredenheidsonderzoek uitgevoerd in samenwerking met Effectory. Maar liefst 88% van onze medewerkers heeft de enquête ingevuld. Met als resultaat het hoogst mogelijk te behalen aantal sterren *** en een topcijfer van 8,5 voor medewerkersbetrokkenheid. Dit betekent dat we horen tot de beste werkgevers van Nederland! Wij zijn trots op onze betrokken mensen. “Ons hr-beleid is erop gericht om mensen duurzaam te laten groeien, en we streven ernaar dat onze medewerkers zich verbinden met elkaar en met ons mooie bedrijf.” Jeannette Jongeleen HR-Manager, Royal Lemkes 36
Anonieme quotes over wat het werken bij Royal Lemkes zo leuk maakt: “De vele uitdagingen en kansen om me te ontwikkelen. Er is ruimte voor ondernemerschap en sociale projecten. De betrokkenheid van collega's onderling. Een bedrijf met een missie waar ik achter sta en dat kansen durft te onderzoeken.” “De drive en vakmanschap van de collega's en het gevoel dat iedereen binnen de organisatie benaderbaar en aanspreekbaar is.” “De fijne collega's, een gezond en zeer dynamisch bedrijf waar geen dag hetzelfde is en de sfeer top. Volop ruimte voor ambitie en ontwikkeling, veel loyaliteit en saamhorigheid.” “Het is een feest om hier te werken...” Gelukkig hebben we ook voldoende aanknopingspunten om het elke dag een beetje beter te doen, en op basis hiervan hebben we diverse actieplannen ontwikkeld. In 2019 zullen we de meting herhalen. 37
Uitreiking penning voor dienstverband >25 jaar. Persoonlijke groei: Wij geloven dat mensen tot bloei komen als ze in hun kracht staan. We zijn een lerende organisatie, die haar medewerkers stimuleert en ondersteunt om te groeien en actief bij te dragen aan de ontwikkeling van zichzelf en hun functie. Plantify Academy: In 2017 hebben we de Plantify Academy opgericht om de duurzame groei van onze mensen te borgen. Inmiddels is het vierde persoonlijkleiderschapsprogramma gestart en zijn er workshops gegeven over de zeven eigenschappen van effectief leiderschap volgens Stephen Covey. Tevens zijn vakinhoudelijke trainingen verzorgd zoals accountmanagement, Office-, planten- en talencursussen. Daarnaast bieden wij de mogelijkheid om individuele studies te volgen, denk hierbij aan MBA en NEVI. In 2018 zullen we volop doorgaan met opleidingen. Bovendien starten we nieuwe trajecten zoals het Talent Development Programma, het Programma Persoonlijk Leiderschap, Lean-managementcursussen en diverse masterclasses en workshops. Vitaliteit: Om de vitaliteit van medewerkers te vergroten en verzuim te voorkomen, hebben we verzuim als expertise georganiseerd binnen de hr-organisatie. Hiermee ondersteunen we leidinggevenden en medewerkers. Het verzuim is gedaald naar 4%. In 2018 gaan we onze medewerkers tot actie aanzetten, zodat zij fit en gemotiveerd zijn en lekker in hun vel blijven zitten. Diversiteit: We geloven in diversiteit: verschillen maken ons bedrijf mooier. Of het nu gaat om gender, leeftijd, ervaring of nationaliteit. We hebben onder onze 197 medewerkers maar liefst 11 nationaliteiten. Bovendien zijn er diverse nationaliteiten actief in onze vaste groep uitzendkrachten. Daarnaast zetten we mensen uit sociale werkplaatsen in. 38
Ziekteverzuim 4,12% (5,48% in 2016) 2,51% 20% 0,52% Gemiddelde LEEFTIJD 42,88 (42,94) O,2% daling t.o.v. 2016 1,09% 40,79 44,26 Leeftijdsopbouw 3 20-24 jaar 25-34 jaar 35-44 jaar 45-54 jaar 55-59 jaar >60 jaar 5 25 16 23 5 4 8% 8% 8% 8% 8% 8% 19 35 38 17 7 + 78 119 19 uitstroom MEDEWERKERS DIENSTJAREN MEDEWERKERS <1 1-5 6-10 11-15 16-20 21-25 25+ 20 70 43 24 19 6 15 In- en uitstroom 21 10 9 11 10 39 Lang Middellang Kort
40
Onze duurzame missie 41
Duurzaamheid LEVEN BINNEN DE GRENZEN VAN ONZE AARDE Royal Lemkes gelooft in samenwerken om een duurzame en toekomstbestendige sierteeltsector te realiseren, want samen maken we de wereld mooier met planten. Mooier voor de mens, zowel zij die betrokken zijn bij het productieproces als de consument die kan genieten van de positieve eigenschappen van planten. En mooier voor het milieu, bijvoorbeeld door de inzet van ‘integrated pest management’ bij de teelt te stimuleren, voor duurzame rassen te kiezen en de kracht van planten, zoals het opnemen van CO2 of vluchtige stoffen, te benadrukken. ONZE ZES DUURZAAMHEIDSTHEMA’S: Biodiversiteit Klimaat Welzijn Arbeidsomstandigheden Medewerkers Grondstoffen 42
“Duurzaamheid zit in het DNA van dit familiebedrijf. De drijvende kracht achter Royal Lemkes is niet maximalisatie van winst maar het streven om het verschil te maken door te focussen op thema’s als planet en people.” Cees van der Meij Eigenaar van Royal Lemkes Met andere woorden: we willen een positieve impact genereren met onze producten en diensten. Royal Lemkes heeft hiervoor zes duurzaamheidsthema’s geïntroduceerd. We kunnen alleen impact op de verschillende thema’s hebben door samen te werken met alle schakels en stakeholders in de keten: zoals veredelaars, leveranciers, maar ook klanten, ngo’s en de overheid. De complexe sierteeltketen vergt samenwerking op een lokaal, nationaal en internationaal niveau. Royal Lemkes is dan ook partner in meerdere samenwerkingsverbanden: “Het borgen van goede arbeidsomstandigheden in de gehele keten is een belangrijk thema waar, behalve door retailers, ook vanuit de overheid en maatschappelijke organisaties om wordt gevraagd. Ons ultieme doel is om transparantie in de gehele keten te realiseren, zodat we er zeker van kunnen zijn dat de producten die wij verhandelen op een sociaal verantwoorde wijze zijn geproduceerd". Elise Wieringa Manager Kwaliteitszorg en Duurzaamheid, Royal Lemkes 43
Per duurzaamheidsthema hebben we zowel ambities voor 2020 gedefinieerd als stappen bepaald die we willen zetten. Onderstaand de stappen die we in 2017 hebben kunnen zetten binnen de diverse thema’s. BIODIVERSITEIT Biodiversiteit is een heel actueel en essentieel thema in onze sector en voor veel retailers. We hebben hier veel tijd en energie aan besteed. Zo hebben wij het initiatief genomen om ons actief in te zetten voor een duurzame, toekomstbestendige sierteeltsector, waarin bloemen en planten met respect voor mens en milieu worden geteeld en verhandeld. We hebben met een aantal andere grote partijen in de branche een manifest ondertekend met de ambitie om in 2020 negentig procent van de verhandelde producten gecertificeerd te leveren. Op basis van dit manifest hebben we vijf kwekersbijeenkomsten georganiseerd met in totaal 200 kwekers. En bovendien zijn we vijf keer aangesloten bij bestaande kwekersbijeenkomsten en bij vier bijeenkomsten van brancheorganisaties. We zien een forse toename van kwekers die starten of vervolgstappen zetten met certificering (GAP of MPS ABC). Het percentage duurzaam verhandeld product* is bij Royal Lemkes in 2017 gestegen van 67 naar 73 procent. Waarbij op te merken valt dat we in 2017 zijn overgestapt naar een andere meetmethode (Sustainable Sourcing Scan van Floridata). * Duurzaam verhandeld product: Good Agricultural Practice (GAP)-gecertificeerd en zowel GAP als Global Social Compliance Programme (GSCP)-gecertificeerd in risicolanden (mandje van FSI 2020). 44
“dingetje”. Veranderen betekent innoveren, creëren, samenwerken, fouten durven maken, leren. Superleuk, maar niet altijd makkelijk. Daar hebben we zogenaamde ‘chiefs’ voor nodig, mensen die durven voorop te lopen. Ondernemers en ondernemende mensen hebben die kracht. Zoals de mensen van Royal Lemkes, pioniers die “We willen toch allemaal een mooie en schone wereld achterlaten voor onze (klein) kinderen? Fijn dat dat kan! Alle techniek is er al. Wij, mensen, moeten ons economisch systeem veranderen. Anders inkopen, anders produceren, anders vervoeren, anders energie verbruiken, etc. Veranderen is een de plantensector ‘future-proof' maken. Klimaatneutraal, circulair en inclusief. Dit jaarverslag laat zien dat er grote stappen gemaakt zijn en dat de ambitie voor de komende jaren groot is. Daar hou ik van. Stel je doelen groot, dan mis je ze niet.” m v n d d Maria van der Heijden Directeur-bestuurder, MVO Nederland Tuinbranche NL heeft als doel om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen te verminderen. Royal Lemkes heeft deze ambitie ondertekend en wij ondersteunen hen bij de gefaseerde implementatie hiervan. Veel van onze retailers vragen ons om advies over deze complexe materie. We werken daarom onder andere samen met Koppert Biological Systems en andere organisaties om expertise op te bouwen en te delen op het gebied van ‘integrated pest management’. Royal Lemkes beschikt sinds 2017 ook over het certificaat om biologische producten te mogen verhandelen, deze producten zijn een mooie aanvulling op een duurzaam assortiment. Jeroen Oudheusden Executive Officer, Floriculture Sustainability Initiative “Duurzaam produceren en verhandelen is razendsnel de norm aan het worden. Het levert positieve businesscases op wanneer we als gehele sector samenwerken. En duurzame planten inspireren consumenten dat de toekomst groen en kleurrijk kan zijn! Stevig verankerd in de eigen doelstellingen vervult Royal Lemkes binnen het Floriculture Sustainability Initiative (FSI 2020) een belangrijke verbindende rol waardoor ketenpartijen in vertrouwen kunnen bouwen aan duurzame groei.” 45
Ontwikkeling CO2-uitstoot 2011 2012 Gas en licht KLIMAAT Al sinds 2012, toen Royal Lemkes het grootste zonnepanelendak van Nederland bouwde, is klimaat een thema waar we jaarlijks voortgang op boeken. Door de introductie van ledlampen en warmtepompen, de overstap op groene stroom, reductiemaatregelen en door bewustwording, is onze CO2-uitstoot met ruim 65 procent afgenomen ten opzichte van 2011. (*interne cijfers). We hebben in 2017 met Benefits of Nature een berekening van onze footprint in 2015 en 2016 gemaakt. Dit vormt de basis voor de plannen om onze footprint verder te reduceren. Een bijzonder moment was de plaatsing van een zeecontainer met batterijen waar we onze overtollige zonne-energie in opslaan. Met als kers op de taart de mogelijkheid voor medewerkers om een energiecontract aan te gaan voor de levering van energie van ons eigen dak thuis. De grootste CO2-impact van onze handel wordt natuurlijk gerealiseerd op andere plekken in de keten: bij kwekers en transporteurs. Op zowel de leveranciers- als transporteursbijeenkomst was duurzaamheid een belangrijk thema. We zijn met transporteurs en kwekers in gesprek en zijn voornemens om in 2018 van een aantal planten de CO2-impact in de gehele keten in beeld te brengen. Zeer succesvol in de reductie van de CO2-uitstoot in de keten was het eerdergenoemde project Aanvoerlogistiek. Dit project heeft tot de enorme reductie van 40.000 kilometers geleid. Bekijk het filmpje van de batterijcontainer via youtu.be/lWgp1bKp7gc of scan deze QR-code. 2013 2014 2015 Zakelijk wagenpark 2016 2017 Zakenreizen Scan me 46 Omzet in € mln. CO2 uitstoot
GRONDSTOFFEN Naast de introductie van nieuwe milieustraten om gescheiden afvalverzameling nog meer te bevorderen, hebben we in 2017 vooral kennis vergaard over dit veelomvattende thema. Aan de hand van de berekening van onze footprint hebben we de impact van onze verpakkingsmaterialen bepaald. Hieruit is het project Reductie folie ontstaan. We verwachten in 2018 verdere concrete stappen op dit thema te ondernemen, onder andere samen met een aantal retailpartners. WELZIJN, GEZONDHEID & MAATSCHAPPIJ We hebben in 2017 alle kennis van de prachtige functie die planten kunnen hebben in het leven van mensen verzameld en gedeeld met onze retailpartners. Zo hebben we o.a. onze kennis laten vergroten op het gebied van “biologie en planten” in een inspiratiesessie van Tom Koenderman*, voor het hele bedrijf. Ook op het vlak van onze rol in de maatschappij rondom ons bedrijf hebben we enkele nieuwe initiatieven ondernomen. Zo bezorgen we planten die over zijn bij verzorgingstehuizen en voedselbanken in de buurt. We hadden voor onze medewerkers altijd al ‘Leuk voor thuis’, en nu dus ook ‘Leuk voor Tehuis’. * Tom Koenderman is directeur en oprichter van de Green PAC iLab onderneming CloudGarden. CloudGarden levert slimme luchtzuiveringssystemen in de vorm van groene wanden. ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN Ook arbeidsomstandigheden vormen een zeer actueel thema bij onze retailpartners. We participeren in het Living Wage Lab, waarin we samenwerken met maatschappelijke organisaties en andere bedrijven. Het uiteindelijke doel is om een leefbaar loon in de sierteeltketen te realiseren. We volgden Amfori BSCI webinars en workshops over moderne slavernij. Daarnaast werken we samen met leveranciers van toegevoegdewaardeproducten om indirect een positieve bijdrage te kunnen leveren aan de verbetering van de arbeidsomstandigheden in de keten. We zijn ook betrokken bij de onderhandelingen voor een convenant over een duurzame sierteeltketen, waarmee we een verantwoordelijk internationaal beleid willen ontwikkelen. We proberen anderen in de keten te inspireren duurzamer te opereren, maar het begint natuurlijk met onszelf. Om onze eigen mensen te inspireren, hebben we duurzaamheid in 2017 vier keer geagendeerd in onze maandelijkse interne businessupdate. Ook hebben we inspirerende sprekers uitgenodigd zoals Volkert Engelsman van Eosta, nummer 1 in de Duurzame 100 van dagblad Trouw. En we hebben een Duurzame donderdag georganiseerd met de film Normal is over en gastspreker Maurits Groen*. * Maurits Groen is een communicatieadviseur, activist en ondernemer die zich bezighoudt met milieu- en ontwikkelingsvraagstukken. Medeoprichter van Waka Waka en Kipster. Royal Lemkes heeft de medewerkers een Waka Waka lamp als cadeau voor kerst gegeven, waarmee we ook een aantal mensen in Afrika de mogelijkheid tot licht hebben gegeven. 47
Royal Lemkes Foundation DELEN I S VERMENIGVULDIGEN Sinds november 2017 is de Royal Lemkes Foundation een feit. Er is een bestuur gevormd, een website gebouwd en inmiddels beschikken we ook over de ANBI-status. Als Royal Lemkes Foundation vergelijken we ons graag met een rentmeester. Zoals het een goed rentmeester betaamt, beheren we de kostbaarheden people en planet in opdracht van de generaties die na ons komen. We zijn gericht op de lange termijn, en niet uit op snel gewin. De Royal Lemkes Foundation gelooft juist dat mensen samen het verschil kunnen maken. Wij zien liever dat economie en maatschappij elkaar wat meer naderen, zodat de economie weer midden in de samenleving komt te staan. Met meer begrip voor de verschillende bevolkingsgroepen, en oog voor de mogelijkheden van eenieder. Onderlinge waardering, inlevingsvermogen en dienstbaarheid nemen daardoor toe, met als gevolg betere relaties tussen mensen, een duurzamere leefomgeving en een sterkere economie. De Royal Lemkes Foundation steunt dan ook projecten die ‘Groen & Togetherness’ in zich hebben. 48
Tijdens het jaarlijkse kerstontbijt zijn er ook in 2017 een twintigtal cheques uitgereikt aan medewerkers die goede doelen hebben ingebracht. Dit deel valt onder de zogenoemde eenmalige ‘Hart onder Riem’-donaties. Voorbeelden zijn Care for Natural Gambia, NME Mundial Bolivia, Bwandafonds Oeganda en een belevingstuin voor Stichting Woonvorm de Regenboog. Tevens zijn we in gesprek met een aantal organisaties die in aanmerking komen voor structurele hulp voor een periode van drie jaar, zoals Stichting Waterpas. In 2018 zijn we met de gemeente Lansingerland "Het Nieuwe Wij" gestart. Dit initiatief is erop gericht om mensen in Lansingerland die niet actief zijn in het arbeidsproces er weer bij te trekken. Kernwoorden zijn: anders durven denken, ontmoeten en ondersteunen, aansluiten en meedoen, en samen vooruit. Kijk voor meer informatie op www.royallemkes.nl 49
Financiële resultaten DUURZAME GROEI De omzet is in 2017 – na de spectaculaire groei in 2016 – gestabiliseerd op 249 miljoen. Bij het overgrote deel van onze klanten is de omzet gegroeid. De omzetmix is gezonder geworden door vermindering van promotionele omzet met lage marges, terwijl de intensieve daghandelomzet fors toenam. In 2018 verwachten we groei bij al onze klanten, ondanks het bewuste afscheid van twee grote retailketens waarvan de filosofie over de plantencategorie niet meer aansloot bij die van ons. We verwachten in 2018 een mooie nieuwe samenwerking met een klant aan te kunnen gaan. Omzetontwikkeling 270 260 250 240 230 220 210 200 2015 2016 2017 2018 Forecast Netto omzet in € mln. 50 260 249 249 222
Het resultaat is licht toegenomen. Enerzijds door een verbeterde omzetmix en marge, maar ook door strak kostenmanagement en een verbeterde kwaliteit van onze dienstverlening, waardoor claims en faalkosten zijn gereduceerd. Voor 2018 verwachten we een soortgelijk resultaat, waarbij er veel inspanningen nodig zijn om de kostprijsstijgingen op diverse fronten goed te managen. Resultaatontwikkeling 1,40% 1,30% 1,20% 1,10% 1,00% 0,90% 0,80% 0,70% 0,60% 0,50% 0,40% 2014 2015 2016 2017 Resultaat voor belasting (%) De solvabiliteit eind 2017 is heel gezond en gelijk aan onze interne norm (24,4%). De liquiditeit is ruim voldoende om aan onze verplichtingen te voldoen. 1,34% 1,18% 1,09% 0,98% 51
1 Online Touch