Doarpskrante sûnt 1982 Itens | Hinnaard | Lytsewierrum | Rien Maart 2024 | 42ste jiergong | nûmer 4
Op de voorpagina een lenteplaatje van een onzer dorpsgenoten. Wil jij jouw foto ook eens op de voorpagina? Stuur die dan voor 10 april as. naar diggeloer@live.nl. KF Itens: Urgente oproep vanuit het bestuur Op 31 januari jl. heeft het bestuur en jeugdbestuur een urgente oproep gedaan naar alle leden. Door omstandigheden bestaat het hoofdbestuur in 2024 uit twee personen en nemen deze twee personen in 2025 afscheid. Ook bij het jeugdbestuur zijn niet genoeg bestuursleden. Het is niet gelukt om het bestuur aan te vullen in de afgelopen twee jaar, waardoor deze problemen nu zijn ontstaan. Via deze weg dus nogmaals een oproep aan alle kaatsers en niet-kaatsers. We hopen de kaatsvereniging in de Fjouwer Doarpen in leven te houden, maar daarvoor hebben we wel jullie hulp nodig! Ook daarbij geldt, vele handen maken licht werk! Mocht je meer informatie over een bestuursfunctie willen hebben, neem dan contact op met iemand uit het bestuur of via kf-itens@live.nl. In februari is de Jeugdsponsoractie van de Poiesz van start gegaan en Kf Itens e.o. is hiervoor ingeloot! Op zaterdag 17 februari heeft onze jeugd zoveel mogelijk munten verzameld, tussendoor moest de buis zelfs geleegd worden. Joris, Jort, Thys en Ylonka, hartelijk bedankt! Iedereen kan nog munten verzamelen t/m 7 april 2024, de munten kunnen ingeleverd worden bij de Poiesz in Scharnegoutum. Noteer het alvast in je agenda! => Swit&Sit Rin 11 mei ‘24 De 5e editie van de Swit&Sit Rin komt eraan! Op 11 mei a.s. maken we er weer een fantastische sportieve dag van, met natuurlijk een hele gezellige nazit! Inmiddels hebben we 2 nieuwe enthousiaste bestuursleden gevonden, Tineke Kamstra en Hinke Politiek komen het Swit&Sit team versterken. Waar eerder Esther Brouwer gestopt is zullen Anke Strikwerda en Roelie Zijlstra een stapje terug doen, maar ons achter de schermen nog ondersteunen met de organisatie. Op de maandagavond kan er weer getraind worden! Gerrit Bangma gaat de trainingen verzorgen en we starten maandag 4 maart op 19.30 uur. Nog opgeven?! Dit kan via switsitrin@gmail.com 2
Agenda Maart en april 2024 Alle activiteiten vinden plaats in het dorpshuis De Lytse Fjouwere, tenzij anders vermeld. Maart 1 Peuterochtend de Romte 1 Kompetysjekaarten 2 FDD kinderdisco 8 Iepen kafee 60+ 9 FDD Countryline dance avond 15 & 16 NL doet 15 FDD bloemschikken 15 Maatklaverjassen 16 Filmavond 20 FDD knutselmiddag 21 Itenser rûnte Ds. Jan Kroon 21 Generale repetitie Nim it sa it is 22 Pizza Drive in Itens 22 Uitvoering Nim it sa it is 23 Uitvoering Nim it sa it is 29 Ynheljûn klaverjassen 30 Muzykkafee 31 Kerkdienst Martinikerk Itens Ds. R. Yetsenga April 7 FDD high tea 10 Deadline kopij Diggeloer mei-juni 12 Priiskaarten foar elkenien/slotjûn 13 Filmavond 17 FDD ouderenmiddag 19 Peuterochtend de Romte 19 Pizza Drive Itens 19 ALV Dorpsbelang 20 FDD bierproeverij 27 Koningsdag 27 Keningskaarten 27 FDD kinderactiviteit 28 Kerkdienst Martinikerk Ds. G. Groeneveld 29 FDD korte wandeling 9.00 uur 20.00 uur 19.00 uur 16.00 uur 20.00 uur 19.30 uur 20.00 uur 20.00 uur 14.15 uur 20.00 uur 19.00 uur 17.15 uur 20.00 uur 20.00 uur 20.00 uur 21.00 uur 10.00 uur 14.30 uur 20.00 uur 20.00 uur 14.00 uur 9.00 uur 17.15 uur 20.00 uur 20.00 uur (middei) volgt 10.00 uur 19.15 uur Let op: 19 april 20 uur => ALV Dorpsbelang! 3
Inhoud van deze Diggelfjoer Agenda Fan de redaksje Nijs fan toanielferiening ‘Nim it sa ‘t is’ Tom Dijkstra Bibliotheek - Mei-inoar lêze in Wommels De Filmclub - Onverwachte wendingen Nieuws van SBS De Romte Nieuws van Yn ’e Romte Kidspagina - puzzel Kidspagina - Onze winter en Sanne en Else Fjouwer Doarpen Docht - programma Iepen kafee - 60 plussers De Alfestêdetocht fan ... Kidspagina - tekening Iepen kafee Van de feestcommissie De adverteerder en zijn passie - Dick de Ruiter Slachtemarathon Nieuws van Dorpsbelang Ondernemersfonds Súswest Fryslân #De Ljip fan Itens Hoe is het nou met … de nieuwe Tsjerkerie Thea Metz - Zweeft soms Kolofon Doarpskrante sûnt 1982 foar Hinnaard, Itens, Rien en Lytsewierrum Ferskynt rûn 1 jannewaris, 1 maart, 1 maaie, 1 july, 1 septimber, 1 novimber Kopij stjoere nei diggeloer@live.nl foar de 10e fan 'e foarige moanne; ek foar famyljeberjochten en alle fragen en kommentaar Redaksje Elisabeth - Esther - Watse - Hans Abonneminten foar âld ynwenners ensfh.: € 19,80 it jier. Adfertinsjes: 5 x swart-wyt + 1 x kleur: 6 x kleur: 1/4 pagina - 1/2 pagina - 1/1 pagina - € € € 55,00 103,00 199,00 € € € 72,00 134,00 242,00 De tariven wurde alle jierren yndeksjearre mei de CBS-priisindeks Frijwillige bydrage wurdt tige op priis steld en kinne jo oermeitsje nei: Bankrekken Dorpsbelang / Diggeloer: IBAN NL 33 RABO 0349 5031 68 ûnder fermelding fan: Donaasje Diggeloer Dorpsbelang “de Fjouwer Doarpen”: dorpsbelang@de4doarpen.nl 4 3 5 6 8 12 13 14 15 17 18 20 20 22 24 28 30 32 35 37 39 41 46 51
Fan de redaksje Troch Elisabeth De earste 2 moannen fan it jier hawwe wy alwer achter ús litten en sa stadich oan wurde de dagen wer wat langer. De liderkes* komme boppe en de earste titelroazen* kleurje in bytsje giel. Maart is de foarjiersmoanne en dat it by de minsken yn de Fjouwer doarpen ek brûst is werom te sjen yn dizze doarpskrante. In bomfolle aginda mei aktiviteiten; de toanielferiening komt foar it ljocht mei harren stik, de feestkommisje lit wer fan har hearre, doarpsbelang dielt de plannen en de Swit & Sitrin sil ek dit jier wer plak fine yn ús doarpen. Om koart te gean, genôch te dwaan en te belibjen yn ús Fjouwer doarpen! Dêrneist fertelt doarpsgenoat Thea Metz oer har bedriuwke ‘OersichtÕ, de nije tsjerkeried ferteltstelt har plannenfoar en wy komme mear te witten oer it ferhaal en de minsken fan de Ljip fan Itens. En in needoprop fan de keatsferiening! Adverteerder Dick de Ruiter fan MRW Accounts fertelt oer syn prachtige fak en der is wer in nije advertearder bykaam; Patyna. Wolkom fansels! It ferhaal oer de ferhuzing fan Jan en Nel de Boer lit noch even op har wachtsje, dat hâlde jimme te goed foar it folgjende nûmer yn maaie. Watse hat in petear hân mei de froulju achter ‘de ljip fan ItensÕ, de ferienings dogge ferslach fan alderhande aktiviteiten. En wisten jimme dat Jan Boonstra sr. ‘de hel fan ‘63Õ meimakke hat? En net te ferjitten: De kidsredaksjeÕ fan de Romte hat ek wer har bêst dien. Tankewol foar jim moaie stikjes!. In soad wille dermei, Út namme fan de redaksje, Elisabeth It leave jonkje yn de lêste Diggelfjoer is Harrie Draaijer! En no wer in leaf famke, dy 't tsjinwurdich yn Rien wennet. Wa sjocht wa dit is? 5
Nijs fan toanielferiening ‘Nim it sa’t is’ “Gjin hoanne jout ta dat hy oait in aaike wie” Rolpatroanen en ferwachtings. Elkenien krijt der mei te meitsjen en giet der op syn of har eigen manier mei om. Sa ek Petruchio en Katharina. Petruchio gedraacht him as in ûnmooglike macho, want hy is bang om útlake te wurden as hy syn gefoelige kant lit sjen . Katharina protestearret mei alles wat sy yn har hat tsjin de ûndergeskikte rol dy har as frou oplein wurdt. As Petruchio en Katharina inoar moetsje, ûntbrânt der in fûle machtsstriid wêrby gjin fan twaen ek mar in tombreed tajout. Underwilens giet Bianca, de suster fan Katharina, har eigen gong en wynt al har oanbidders om har finger. It bedimjen fan de njirre is in fleurige komeedzje oer minsken dy't himsels wêze wolle. Der binne ommers al genôch oaren. It ferhaal spilet him ôf yn it Itaalje fan de sechstjinde iuw. Het bedimjen fan de njirre is basearre op The Taming of the Shrew (Shakespeare) en The Tamer Tamed (John Fletcher). Fragen oer de kaartsjes? Meikoarten sil der ien fan de toanielferiening lâns de doar fan de donateurs komme mei de fraach of jimme ek kaartsjes keapje wolle. Donateur wurde? Dêr binne wy wiis mei. Jo krije dan 2 tagongskaarten mei in moaie koarting. It kostet 15 euro yn ’t jier! Losse kaarten (€10,- it stik) binne beheind te keap oan de kassa op de jûnen fan de útfiering. Tongersdei 21 maart hawwe wy de generale repetysje foar de skoalbern (groep 5 o/m 8) en sille wy om 19.00 oere begjinne. As der minsken binne, dy ’t freed of sneon net by de útfiering wêze kinne en it stik wol sjen wolle, dan binne dizze ek wolkom by de generale. Tagong is dan €10,-. Fragen oer kaarten? nimitsaitis@hotmail.com Oant sjen op 22 of 23 maart yn it doarpshûs ‘De Lytse Fjouwere’ in Itens! Spilers, bestjoer en meiwurkers fan Nim it sa’t is Hâlde jimme 22 en 23 maart frij yn de aginda?! 6
Presteert je Bosch Powerpack E-bike accu niet meer voldoende? Na een revisie bij DeGroeneAccu werkt hij weer als nieuw (en in veel gevallen zelfs beter)! Loek Bergmans - tel 0657529568 DeGroeneAccu.nl service@degroeneaccu.nl 7
Tom Dijkstra Troch Watse De redaksje fan It Diggelfjoer komt ienris yn de twa moannen by-inoar. We besprekke dan de stikjes dy’t we makke ha en meitsje tagelyk plannen foar nije. Ien fan dy plannen wie om Tom Dijkstra, út Itens, ris te befreegjen oer in boek dat hy koartlyn ôfmakke hat. Dêr hiene wy nammentlik in tip oer krigen en sa folle boeke skriuwers binne der fansels net yn ús mienskip. Sadwaande stean ik begjin novimber, sûnder foarôfgeand telefoantsje, by de famylje Dijkstra foar de doar om te hifkjen oft Tom ek meiwurkje wol oan in fraachpetear. Syn frou Anna Marike en dochter Tialda litte my deryn. Mar ienris troch de doar docht my al gau bliken dat ik eins hielendal net op een goed momint kom. Tom leit op in bêd yn de keamer. Hy hat krekt 14 dagen yn it sikehûs lein en is eins nei hûs tastjoerd omdat se dêr yn it sikehûs ek net sa folle mear foar him dwaan kinne. As de situaasje my dúdlik wurdt meitsje ik my hastich út ’e fuotten. Hjir bin ik no net op myn plak. Ik moat noch wol fertelle wat eins it doel fan myn besite wie mar dernei winskje ik harren in protte sterkte ta en set op hûs oan. In pear wike letter wurd ik ûnferwachts belle troch Anna Marike. Sy fertelt dat har man yn tuskentiid wer aardich opknapt is en freget oft ik noch altyd ynteresse ha ta it skriuwen fan in ferhaaltsje. Dat moat fansels altyd wêze en sa stean ik op 15 desimber opnij by Tom en Anna Marike foar de doar. Dit kear sit Tom yn ‘e stoel njonken de krystbeam en kin ik him foar it earst de hân skodzje. “Wêr wolle jo it oer hawwe?” Tom: “Ik ha fan myn frou heard dat jo it oer it boek ha woene dat ik skreaun ha. Mar ik wit net oft dat no sa’n nijsgjirrich ûnderwerp is om oer te lêzen. It boek is in soarte fan persoanlike skiednis en ik ha it skreaun foar myn bern, bernsbern en oare famyljeleden.” ôfbylding fan it boek wat Tom skreaun hat 8
Anna Marike lit my ûnderwilens it boek sjen. It is een tsjok boek op A4 formaat, mei mear as 300 siden. Tom: “It boek is nearne te keap en der binne net mear eksimplaren fan drukt dan dat ik famyljeleden ha. It boek beskriuwt in stikje famylje skiednis fan Anna Marike en mysels, mar ek fan ús âlders. Ik ha der in pear jier oan wurke, mei it idee dat takomstige generaasjes noch wat weromfine kinne oer wat harren foarâlden dwaande hâlden hat.” Hat it boek ek wat te krijen mei jo siikwêzen. Binne it miskien soms ek jo memoires? “No dat wie foarearst net de bedoeling. Want ik wie al begûn te skriuwen rom foardat ik wist dat ik siik wie. Mar myn siikwêzen sil grif wol fan ynfloed west ha op de fierdere ynhâld fan it boek. Yn juny 2022 krige ik te hearren dat ik alfleisklierkanker ha. Dat wie beslist net maklik om oan te hearren. Alfleisklierkanker is in agressive foarm fan kanker en min te behanneljen. Ik krige ek te hearren dat ik net mear better wurde kin en dat myn behanneling allinnich mar rjochte is op ferlinging en op kwaliteit fan libben. Ik bin dêrnei behannele mei gemo-kueren en lokkich sloech dat by my hiel goed oan. Ik knapte der goed fan op en koe de kueren sels ek goed ferneare. Sadwaande haw ik de ôfrûne tiid yndied noch in protte moaie mominten taheakje kinnen oan myn libben. Mar op 9 oktober 2023 waard ik sa min as wat. Ik moast spuie en hie tige hege koarts. Ik skodde der oer. Ik bin nei it sikehûs rekke en ha der goed 14 dagen lein. Doe krige ik ek te hearren dat de kanker nei alle gedachten útsiedde is nei myn lever. Dat ik der no wer sa by sit hat myn behanneljend dokter bot ferwûndere. Hy hie tocht dat ik der al net mear wêze soe. Mar foarlopich bin ik der noch!" No is it sa dat wy inoar eins hielendal net kenne. Ik ha wol in pear dingen oer jo lêzen foardat ik by jo oanbelle mar ik, en ik tink in protte lêzers en doarpsbewenners mei my, sille miskien net daliks witte wa’t Tom Dijkstra krekt is. Tom: “Ik bin in oarlochsbern. Berne yn Eksmoarre yn 1942, mar opgroeid yn Skettens. Myn heit wie boere-arbeider. Op 1 augustus 1945, flak nei de befrijing fan Nederlân, boarte ik tegearre mei myn ien jier jongere suske yn de tún fan ús âlderlik hûs. It wie in saneamde tsjinstwenning. In wenning dy’t eigendom wie fan de boer dêr’t myn heit foar wurke. Om de wenning hinne rûn in grêft. Om de ien of oare reden gie myn mem in pear tellen nei binnen ta. Doe’t sy wer by ús kaam fûn sy myn suske yn it wetter. It wie al te let. Troch it drama woe ús mem dêr graach wei en sa ferhuzen wy nei in oare tsjinstwenning yn Skettens. Dêr ha wy goed 12 jier wenne en dêr binne ek myn jongere broers en susters berne. Geandewei de tiid waarden de eagen fan myn heit hieltyd minder. Sa min sels dat ien fan syn beide eagen derút moast. Mar ek syn oare each wie slim oantaast. It netflues sakke stadichoan nei ûnderen ta. It barde yn in tiid fan tanimmende meganisaasje, dêrtroch wiene der hieltyd minder arbeiders nedich op in pleats. 9
De boer dêr’t ús heit yn it lêst foar wurke, koe him op it lêst net mear oan it wurk hâlde. Hy frege oan myn âlden oft ik it plak fan myn eigen heit ek ynnimme woe. Mar dat seach iksels net sa sitten. Ik hie krekt de kweekskoalle ôfmakke en woe graach oan it wurk as skoalmaster. Ik bin doe begûn yn Aldegea W (no Sûdwest-Fryslân). Ik krige dêr de middenbou en ha der ouwer jier wurke en bin doe oerstapt nei in skoalle yn Warkum. Ik koe dêr ek wol haad fan de skoalle wurde, mar dat woe iksels eins net. Ik woe studeare en bin dêr doe ek mei útein setten. It mei ek yn it Frysk! Njonken myn wurk as skoalmaster ha ik pedagogyk studearre. Earst yn Amsterdam en letter ha ’k ek noch it doktoraat helle yn Grins. Sa koe it barre dat tsien jier neidat ik as learling de kweekskoalle yn Snits ferlitten hie, ik de doar dêr wer iepen die as dosint. De minsken dy’t ik earst oansprutsen hie mei ‘jo’, wiene no myn kollega’s wurden en moast ik oansprekke mei ‘do’. It hat wol efkes duorre foardat ik dêroan wend wie. Ik ha mear as 30 jier wurke foar de kweekskoalle. Hjoed-de-dei is dat de Pabo. De earste 20 jier wurke ik op in lytse selsstannige opliedingsskoalle yn Snits. Dat wie tink ik ek myn moaiste tiid en it is ek it plak dêr‘t myn leafde foar de Fryske taal fierder oanurre is. It wie nammentlik in twatalige opliedingsskoalle en dêrmei wiene wy unyk. Yn dy tiid ha ’k bygelyks in nije didaktyk ûntwikkele foar it oanlearen fan de Fryske taal. Mar it wie in lytse skoalle yn in tiid fan tanimmende skaalfergrutting. Wy woene graach selsstannich bliuwe, krekt fanwegen it unike karakter fan ús opliedingsskoalle. Sadwaande waard ik gefoelsmjittich twongen om op te kommen foar it behâlden fan de Fryske opliedingsskoalle, regelmjitttich ha ‘k it besteansrjocht ferdigenje moatten tsjinoer beliedsmakkers. Njonken it wurk op skoalle bedarre ik ek as sekretaris yn de Ried fan de Fryske Beweging. Ik ha û.o. 20 jier lang belutsen west by it útrikken fan de Fryske Reklamepriis. Ek ha ik my sterk makke om yn de soarch gebrûk meitsje te kinnen fan de Fryske taal. Krekt as jo slim siik binne is it o sa noflik en wichtich dat jo yn jo memmetaal holpen wurde kinne. Dat ûnderfyn ik no sels ek as pasjint. As ik no yn it Antonius sikehûs kom hinget dêr altyd in boerd mei dêrop de meidieling ‘dat jo ek yn it Frysk holpen wurde kinne’. Kinst tink ik wol begripe, dat boerd docht my altyd goed! Lytsboer Doe’t ik wurke oan de kweekskoalle hie ik simmerdeis altyd in overal efter yn de auto. As it wurk op skoalle dien wie, ried ik nei in boer ta yn de omjouwing om dêr te helpen yn it hea of by it ûngetiidzjen. De leafde foar it buorkjen hat der by my altyd ynsitten en wy hiene dan ek altyd de winsk om op in pleats mei in lyts bytsje fee en lân te wenjen. 10
Nei 13 jier yn Easterein wenne te hawwen, binne wy yn 1990 hjir yn Itens kommen te wenjen. Foar ús buorke Siem Falkena op dizze pleats. Doe’t syn pleats te keap kaam hawwe wy kontakt socht mei de makeler en oanjûn dat wy wol belang hiene by de pleats en de húskavel, mar dat hy de rest fan it lân wol oan in oar ferkeapje mocht. Dat is úteinlik slagge en sa binne wy hjirre bedarre en koe ik romte jaan oan myn leafde foar it buorkjen. Yn de rin fan de tiid ha ik al it gongbere ark sammele wat nedich wie om de 5 pûnsmiet lân by dizze pleats te bewurkjen. It meanen wie dêrby altyd myn persoanlike favoryt. Yn it begjin hiene wy yn de skuorre ek noch aardich wat fee. Earst opfok keallen dy’t bedoeld wiene foar de eksport, mar doe’t dêr de klad wat ynkaam binne wy oerstapt op Frysk readbûnte kij. Doe’t wy der mei úteinsetten stiene der noch mar goed 300 kij ynskreaun by it stamboek. Us earste kealtsje wie Jantsje 1000. Wy kochten it as keal, mar al gau die bliken dat se wat te lang by in oare bolle omrûn hie. Sadwaande krigen wy in skoftke letter der noch in keal op ta. Wy ha jierrenlang readbûnt fee fokt en hâlden. By it stamboek kinne jo hjoedde-dei noch altyd sied krije fan in bolle dy’t troch ús fokt is. Dy bolle krige de namme Jetse Goasse en is ferneamd nei ús soan Goasse dy’t ek altyd tige belutsen wie by it fee. Ik bin ek altyd grut leafhawwer west fan Fryske hynders. Troch de jierren hinne ha wy in oantal hynders hân. No hawwe wy der noch ien: ús Hylke. It is ek in hynder dy’t wy sels fokt ha. Oant ferline jier hiene wy ek noch in oar hynder. Mei dat hynder mocht ik graach meidwaan oan it ringstekken, mei de Tilbury. Prachtich moai wie dat. Dit jier haw ik ek noch in kear mei Hylke meidien oan it ringstekken yn Ferwâlde. Mar dat gie net fansels, want Hylke is eins hielendal net geskikt foar dy sport. Hy kin net sa bêst wachtsje en brûst fan de enerzjy. Hy is eins folle geskikter om hurd te wurkjen. Rom foardat wy los koene ha wy him al ynspand en ha ’k him in moai skoft drave litten. Rûntsje nei rûntsje oant wy oan bar wiene. Sûnder fierder opûnthâld binne wy streekrjocht it parkoers op gien. It wie prachtich moai, mar wy ha fansels neat wûn. De oare dielnimmers seinen nei ôfrin tsjin my dat ik Hylke eins better foar de ploech spanne koe en dat is beslist ek wier. Mar ik ha der net minder fan geniete! Begjin oktober stie der eins noch tefolle gers op ús lân en doe ha ’k op 7 oktober alles der noch in kear ôfmeand. Dêr ha ’k ek o sa fan geniete. Machtich moai wurk fûn ik dat altyd. Mar twa dagen letter waard ik sa siik as wat en bin ik foar langere tiid opnommen yn it sikehûs. It like in hoartsje striemin, mar ik klauterje no wer wat by de wâl op. Jo fertelden oan it begjin oer it deadlik ûngemak wêrby jo suske ferstoarn is. Wat hat dat mei jo dien? Ha jo dêr bygelyks ek skuldgefoelens oan oerhâlden? “Nee net sa sear. Ik wie trije jier âld doe’t it barde. Ik ha der eins hielendal gjin oantinkens oan en gjin idee hoe’t it no presys gongen is. 11
Ik ha folle mear muoite hân mei de dea fan myn jongste broer. Dy bedarre yn 2007 yn in psygoaze en hat doe in skoft by ús yn Itens wenne, sadat wy wat op him passe koene. Doe’t it efkes hiel min mei him gie, wie dokter in kear by ús om oer syn situaasje te praten. Wilens dat petear rûn myn broer lulk en yn fertize tastân fuort. Tegearre, mei ien fan myn bern, ha ik doe nei him socht. Op in bepaald momint seagen wy him stean. Hy stie yn it lân tichteby in bargehokje. Hy seach nei de loft en ûnderwylst hie hy syn beide hannen ek yn ’e loft. Hy wie dúdlik noch yn ’e war en mei himsels oan. Ik makke doe de kar om him noch efkes mei rêst te litten, yn ’e hoop dat hy noch in bytsje ta himsels komme soe, mar it wie de lêste kear dat ik him by libben sjoen ha. In plysje helikopter hat him úteinlik werom fûn. Ik freegje my faak ôf oft ik him rêde kinnen hie en oft hy hjoed-de-dei noch libbe hie as ik wol nei him ta rûn wie doe’t ik him yn it lân seach. Libje yn blessueretiid Jo meitsje op my, nettsjinsteande de omstannichheden noch altyd in bliermoedige yndruk. Hoe dogge jo dat? “Ik kin en wol net eltse minút fan myn fierdere libben dwaande wêze mei myn siikwêzen. Dat is net te dwaan. Ik ha ôflieding nedich en lês dêrom in protte. Ik mei net al tefolle mear ferwachtsje fan it libben en dat doch ik ek net. Ek al soe ik net mear in dei âlder wurde dan noch ha ik ommers in prachtich moai libben hân. Ik bin mear as 80 jier âld wurden. Ik ha mysels mei in protte nocht ynsetten foar myn deistich wurk, myn hobby’s en it ferieningslibben. Foar dat lêste hawwe myn frou en ik ek noch in Keninklike wurdearring krigen. Ik bin o sa grutsk op myn frou, ús ouwer bern en myn bernsbern. Wat wol in minske no noch mear? Ta oantinken oan Tom Dijkstra Op woarnsdei 24 jannewaris wie de ‘blessueretiid’ fan Tom op en is der in ein kommen oan syn libben. Dat hy no fierder rêste mei yn frede… Ik winskje Anna Marike en alle fierdere famylje yn de earste plak in protte sterkte ta mei it ferwurkjen fan dit ferlies. Fierder wol ik harren graach betankje foar it betrouwen wat ik krige om yn dizze bysûndere omstannichheden in stikje mei harren te meitsjen. Watse 12
De Filmclub: Onverwachte wendingen Het seizoen van de Filmclub nadert al weer zijn einde, nu de krokussen zijn uitgebloeid en iedereen zich opmaakt voor een warme zomer met lange avonden buiten. Maar zover is het nog niet en we luiden het seizoen eerst nog uit met spraakmakende films op 16 maart en 13 april. De eerste behandelt het thema waar de kranten de afgelopen weken bol van stonden: Het gebruik van roem en aanzien om zaken in relaties voor elkaar te krijgen die niet voor allebei even fijn voelen. Het bijzondere in deze film is dat de dader nu eens een vrouw is. Bijna een maand later is dan de laatste film van het seizoen van een heel ander kaliber. Een feelgood-film met elementen van ‘Intouchables’ en ‘Hors Normes’. Om vast in de stemming te komen voor de zomervakantie is dit een film over een roadtrip, die echter – in tegenstelling tot veel vakantieritten – niet echt gepland was. Deze innemende Franse film gooide hoge ogen in de waardering van het publiek op het festival Film by the Sea in 2021. Ben je nieuwsgierig geworden? Meer informatie is te vinden in de appgroep Filmclub Fjouwer Doarpen. Door je aan te melden blijf je ook op de hoogte van de andere interessante films die we vertonen en krijg je een herinneringsappje in de week voor de vertoning. We voegen je graag toe: Vergeet niet de datum in je agenda te zetten: 16 maart en 13 april. Jeannet 06-55933722 – Irma 06-10180813 – Corrie 06-28194839 – Thijs 06-24696231 13
Nieuws van SBS DE Romte Door Lisa Sijbrandij Wanneer ik dit stukje schrijf, breekt de laatste week voor de voorjaarsvakantie bijna aan. De kinderen mogen nog één week knallen waarna ze weer een week welverdiend vakantie hebben. Afgelopen periode zijn er veel toetsen afgenomen bij de kinderen. Nog even en de portfolio’s gaan weer mee naar huis. Voor groep 8 waren de toetsen dit jaar nét even anders. De toppers van groep 8 hebben 6 en 7 februari hard hun best gedaan tijdens de IEP doorstroomtoets. Ook hebben we winterpret gehad bij ons op school. Er werden pogingen gedaan tot sneeuwpoppen, maar het beetje sneeuw dat er was werd vooral gebruikt voor sneeuwballen. De kinderen van De Romte weten wel wat een goed sneeuwballengevecht is! En we zijn met de hele school naar de ijsbaan in Wommels geweest. Groep 4/5/6/7/8 had in de Elfstedenhal al een aantal keren geoefend tijdens het schoolschaatsen. Mooi dat ze nu hun kunsten ook op het natuurijs konden laten zien. Halverwege januari gingen de Nationale Voorleesdagen van start. Een consulente van de bibliotheek is bij ons op school geweest en heeft met de kinderen én ouders een interactief verhaal voorgelezen. Daarna kregen de ouders nog wat leestips en konden ze de bibliotheekconsulente vragen stellen. Volgens mij zijn er 6 kinderen nieuw lid geworden bij de bibliotheek, super! Wisten jullie dat dit t/m 18 jaar geheel gratis is? En bij de bibliotheken van Mar en Fean doen ze echt niet moeilijk over een boek dat 1 of 2 weken te laat ingeleverd wordt (ze werken niet met boetes). Ons nieuwe thema op school voor de komende periode is: ontwerpen en produceren. De kinderen gaan zelf met diverse vraagstukken aan de slag. Hoe bouw je een stevige brug? Hoe kan een vlieger vliegen? Hoe werkt AI? Hoe kom je tot een eindproduct? Een kleine greep uit de vragen die bij dit thema passen. Het mooiste is om te leren door te ervaren. Bijvoorbeeld zelf een brug bouwen, vlieger maken en met AI aan de slag. Wat gebeurt er? Wat heb je nodig? Wat ga je aanpassen? Kan het nóg beter? Er gaan vast nog mooie dingen voorbijkomen. 14
Over het plein van onze school is het afgelopen jaar heel wat te doen geweest. Zoals u weet hebben wij al nieuwe toestellen voor de kinderen. We zouden het plein graag nog groener én hart van ons dorpje Itens willen maken. Niet alleen voor de schoolgaande kinderen, maar voor iedereen uit Itens. Daarom besloten het Doarpsbelang (Pietie de Vries) en De Romte (juf Anneke en Joris (leerling groep 8)), de handen ineen te slaan voor de ‘Kern met pit-nominatie’. Met zijn drieën zijn zij namens onze school en ons dorp naar het Papagenohuis in Lemmer geweest om te vertellen over het plan. Er waren 11 genomineerden en iedereen mocht 3 minuten vertellen over zijn plan. Joris kreeg een groot applaus voor zijn aandeel. Na de lunch werd de winnaar bekend gemaakt. Er waren zoveel goede inzendingen, dat iedereen door was. Dat betekent dat wij nu €1.000,- kunnen besteden aan picknicktafels, regentonnen, bloembakken, modder en plantjes! Daarna willen wij samen met het Doarpsbelang activiteiten bedenken voor jong en oud op ons plein. Zo wordt het plein het levendige hart van ‘De Fjouwer doarpen’. Volgend jaar januari gaan we door naar een ‘Kern met Pit-dag’ waarin we hopelijk ook provinciale winnaar kunnen worden. Wordt dus vervolgd! Het team van SBS de Romte nodigt u van harte uit om eens te komen kijken bij ons op school. Nieuws van Yn ’e Romte De kinderen en wij zijn erg enthousiast over de nauwe samenwerking met SBS De Romte. Dit geeft energie en zorgt voor nieuwe ideeën. Yvonne Nauta is op dinsdag en donderdagochtend meestal de peuter juf. Op dinsdag, woensdag en donderdagmiddag is zij vaak ook te vinden bij de BSO. Een bekend gezicht zorgt voor rust en veiligheid voor de kinderen. Momenteel hebben we op dinsdag een nieuwe peuter in ons midden die na schooltijd ook bij de BSO aanwezig is. Deze mogelijkheden worden gewaardeerd en daarom komt er een peiling of er meer behoefte is aan ditsoort opvang. Denk hierbij ook aan VSO of kinderopvang voor jongere kinderen. Wij kunnen nu nog geen slaapplaatsen bieden maar als hier wel behoefte aan is, willen we graag kijken naar mogelijkheden. Mocht u nu al geïnteresseerd zijn of mochten er vragen in u opkomen, neem dan gerust contact met ons op door te bellen naar 0515 332 002 of stuur een mailtje naar romte@kykscholen.nl. Of misschien nog wel veel leuker, kom op dinsdag, woensdag middag en donderdag een kijkje nemen bij ons op de peuter/school en of BSO. Houd vooral onze socials in de gaten voor meer nieuws. Hartelijke groet, Ingrid Adema en Yvonne Nauta 15
Fabrykswei 1, 8734 HV Easterein - info@theunishofstee.nl Bellen 0515 331280 - Whatsapp 06 28414529 “LYTS BEGIN” LYTSEWIERRUM Alles wordt duurder en maar wij houden de prijzen laag. Bildstar, Irene’s en Borger/Eigenheimmers: 10 kilo 20 kilo € € Jellie’s 10 kilo Uien 5 kilo 10 kilo € € € 12,50 22,50 10,00 4,00 7,00 NU OOK KAKELVERSE EIEREN Doosje 10 stuks € 2,50 Voor uw paard, geit of konijn: HEERLIJKE VOERWORTELS 1 zak 20 kilo 3 zakken voor € € 4,00 10,00 Altijd kleinere hoeveelheden mogelijk! Voor alles geldt: voor donderdag besteld = in het weekend in huis! LANGSKOMEN KAN NATUURLIJK OOK! BEL/APP HOFSTRA - 06-205 62 566 Buorren 2 - LYTSEWIERRUM 16
17
Onze winter Ik ben ylonka en ik maak samen met rixt en we gaan samen verhaal maken. Wij ziten al lang op school en we hebben veel vrienden en we hebben een liefe meester en juf en we vinden het leuk om buiten te spelen. Als wij aan de winter, dan denken wij aan: sneeuw en koud en een warme trui en sjokoladen. Als er een meter sneeuw zou liggen dan: kunen we een zmeeuwpop maken en een sneeuwbalengevecht maaken. Rixt Stegenga, groep 4 & Ylonka Nijholt, groep 5 Wij zijn Sanne en Else. Wij zitten op SBS De Romte in Itens. Hoe oud zijn wij? Else: 10 jaar - Sanne: 10 jaar Op welke sporten zitten wij? Else: schaatsen, kaatsen en paardrijden Sanne: dansen Wie zijn onze familieleden? Else: Watse, een man die houd van vissen, Roelie een vrouw die echt doorwerkt, Hester een puber, Else een klein zacht lief meisje Sanne: Froukje een echte huishoudelijke vrouw, Gerard een echte boer in t leven, Benthe een bakkerige puber, Fardou een boze puber, Sanne een klein zacht lief meisje Wat zijn onze favoriete vakken? Else: crea, pauze en vakantie Sanne: crea, pauze en vakantie Wat zijn jouw minst favoriete vakken Else: spelling, rekenen, leskracht, taal, lezen en automatiseren/ dat waren al onze vakken op school Sanne: lezen, rekenen, automatiseren, spelling, leskracht en taal/ dat waren al onze vakken op school Wat vinden wij van school? Else: niet zo prettig Sanne: niet zo geniaal 18
19
Fjouwer Doarpen Docht - Programma Opgeven voor activiteiten kan via fddocht@live.nl Wat zijn we met z’n allen goed begonnen in het nieuwe jaar. Geweldig dat iedereen ons zo geholpen heeft om de “Winterwille” weer tot een succes te maken! Heerlijke stamppotten en diverse lekkernijen werden er door ons en dorpsgenoten gemaakt en ook op de avond zelf werden we weer door vrijwilligers super geholpen. We kunnen niet zonder elkaar om “Wille” te maken met elkaar. Gezellig samenzijn is ons uitgangspunt. Graag willen wij jullie weer ontmoeten op de volgende datums: Maart 2|zaterdag Kinderdisco voor basisschooljeugd: van 19.00 - 20.00 uur | dorpshuis |€ 2,- inclusief 1 drankje en wat lekkers 9|zaterdag Country Line Dance: vanaf 16 jaar| 20.00 uur| dorpshuis | € 7,50 |opgeven t/m 2 maart 15|vrijdag Bloemschikken: thema voorjaar|vanaf 18 jaar| 19.30 uur| dorpshuis |€15,- inclusief koffie/thee en cake|maximaal 24 deelnemers | opgeven t/m 8 maart 20|woensdag Knutselmiddag voor basisschooljeugd: van 14.15 - 15.15 uur|dorpshuis| € 3,- | opgeven t/m 13 maart | kinderen t/m groep 3 onder begeleiding van een ouder/pake/beppe/etc. April 7| zondag High Tea: voor iedereen | 14.30 - 17.00 uur | café | € 15,- | opgeven t/m 31 maart 17| woensdag Ouderenmiddag va. 60 jaar: gezellig samenzijn | 14.00 uur | café 27| zaterdag Koningsdag kinderactiviteiten voor basisschooljeugd 17| maandag Jûnskuier: gezellig samen een stukje kuieren | 19.15 uur | vanaf dorpshuis | opgeven hoeft niet, wie komt loopt gezellig mee => Volg ons voor het laatste nieuws via Facebook/FDDocht => Voor de activiteiten Bloemschikken en Kinderknutselen geldt opgeven = meedoen. Kom je niet, dan brengen wij wel de kosten in rekening omdat wij per persoon inkopen => Deelnemen aan onze activiteiten is op eigen risico, wij zijn niet aansprakelijk voor evt. schade Iepen Kafee foar de 60 plussers Op freed 8 maart binne jim fanôf 16.00 oere wer wolkom yn “de Lytse Fjouwere” foar in lekker diner, klearmakke troch ús masterkok Fred. Lit jim ferrasse! De kosten foar it iten binne € 12,50. Opjaan graach foar 6 maart by Agatha Flier: Belje/appe nei 0618489517 of maile nei agathakflier@gmail.com Oant 8 maart! 20
Groot assortiment aan Compleet onderhoud van uw Harley Davidson Schade taxatie en schade herstel Harley Davidson motoren Bagger ombouw en custom verbouw waaronder spuitwerk en special paint Verhuur van Harley Davidson Dealer van KessTech - MCS - Zodiac - Parts Europ Verkoop met lease plan en Financiering mogelijk Prof Zernikestraat 7 - 8606 JS Sneek - 0515 413462 Whatsapp: 06-27015399 - frankysmotorcycles@gmail.com 21
De Alvestêdetocht fan … Alwer in winter foarby sûnder Alvestêdetocht. Soe it der ea noch wolris fan komme? Om sels oantinkens te hawwen oan in eardere Alvestêdetocht moatte jo al hast 30 jier âld wêze! Salang’t wy wachtsje moatte op in nije edysje, sille wy it dwaan moatte mei de oantinkens oan eardere tochten. Dêrom, spesjaal ek foar de ‘30 minners’, oan de ein fan eltse winter sûnder Alvestêdetocht, it ferhaal en de oantinkens fan in (âld)ynwenner dy’t de tocht der tochten sels riden hat! Wa wit hoe legindarysk harren prestaasje ea wol net wurde sil?! Dizze kear in ferhaal oer in Alvestêdetocht dy’t mei gjin inkele oare tocht te fergelykjen is. Sûnder mis de meast legindaryske fan allegearre en dat sil ek altyd wol sa bliuwe. Der binne films oer makke en in steapel boeken oer skreaun. De winner hat miskien wol ien fan de meast legindaryske sportprestaasjes levere ea. De bynamme fan dizze edysje fan ‘de tocht der tochten’ seit eins alles: ‘de Hel fan ’63. Om mar oan te jaan hoe swier dizze tocht wie hoege jo eins allinnich mar nei de keale sifers te sjen. Fan de 568 wedstriidriders dy’t fan start gean komme der mar 57 oan en fan de 9.294 toerriders helje mar 69 de einstreek. 0,74% fan de minsken dy’t starten binne behelje it krúske. De held fan dit ferhaal heart ek by de dapperen dy’t it besocht ha, mar der net yn slagge binne om de tocht út te riden. Dat soe ek te moai wêze om wier te wêzen. Mar fersin jo net, de haadpersoan fan dit ferhaal wie beslist gjin koekebakker op it iis. Hy ried nammentlik wol de Alvestêdetochten fan ’54 en ’56 út! Wa’t him it foarige ferhaal fan Siep Boonstra noch heuge kin, wit tink ik al oer wa’t it giet. Dit is it Alvestêde-aventoer fan Jan Boonstra sr. út Rien. Jan: “Yn ’54 wie ik 18 jier âld en siet ik by de Marine. Dêr koe ik my doe ek opjaan foar de Alvestêdetocht, mar ik moast wol earst foarride om sjen te litten dat ik goed genôch ride koe. De tocht fan ’54 wie der ien mei prachtich moai swart iis. Ik wie dan ek al hiel betiid oan. Goed 18:30. Efternei dy bliken dat ik ek as earste oer de streek gien wie fan de yn totaal 8 startende marineminsken. Dat levere my ûnferwachts noch in ekstra priis op. In folpotlead! Us dochter Baukje past der al jierren op. Yn ’56 hie ik wurk as boerefeint yn Kûbaard, mar dat wie in hiele oare tocht as dy fan twa jier derfoar. Der lei doe in protte sân op it iis omdat hjir en dêr in boer al ploege hie. 22
Hurde wyn hie it stof en sân fan dat ploegjen oer de iisflier jage en dat woe fansels striemin ride. Ik wit ek noch dat ik foar Warkum in hiel ein rûn ha, want ik hie in stikken haklear.” Foar de 30 minners dy’t harren no ôffreegje hokker ûnderdiel op harren nijerwetske redens it haklear is ... Jan ried de Alvestêdetochten fan ’54 en ’56 op houtsjes! Wa’t dan noch net wit hokker redens wy bedoele, dy moat mar efkes syn heit en mem freegje. Of nee, jimme googelju fansels alles. Dat kin ek. Sykje dan op ‘Friese doorlopers’! Jan: “It wiene houten redens, makke troch Nooitgedagt yn Drylts. Dêr ried ik op. Ik ha se noch. Dêr yn Warkum koe ien myn stikkene haklear meitsje en krige ik sels in board mei Brinta, mei molke fan it fabryk. De Brinta wie fan it merk Foxhol. Ik ha dêr hearlik fan iten. Ik bin sels noch in kear nei it útjeftepunt west om te freegjen oft ik noch wat ha mocht en dat mocht. Brinta wie eat wat ik noch nea earder preaun hie. Yn tsjinstelling ta 1954 wie ik yn ’56 tige let oan. De finish wie dat jier yn de Prinsetûn, mar ik wie sa wurch dat ik koe eins net mear by de hege wâl op komme. Oare minsken ha my holpen. Ek de beferzen fiters koe iksels mei gjin mooglikheid mear loskrije. Ik ha yn 1956 ek de Alvemarretocht riden, mar dy tocht fûn ik eins noch swierder as de Alvestêdetocht fan dat jier. Yn dy tocht sitte hast gjin doarpkes en stêden en it binne allegearre iepen, lege flakten mei in protte wyn. Dat wie ek swier hear! De Hel fan ‘63 Yn 1963 wie ik 27 jier. It wie it earste jier dat ik ride koe op echte noaren! Dat wie foar my tige bysûnder. Moast witte, ik kom út in húshâlding mei 18 bern en ús heit en mem hiene eins gjin sint te makken. Redens wiene der by ús thús allinnich foar bern dy’t echt goed ride koene. Ik hie gelok, want bûten myn broer Henk wie ik de iennige dy’t knap ride koe. Sadwaande koe ik de redens brûke. Houten redens wol te ferstean, mar dochs ik koe ride. Noaren wiene altyd in soarte fan dream west foar my. De Noaren dêr’t ik yn ’63 de Alvestêdetocht op riden ha, wiene fan master Willemsma west. Dat wie doe de haadmaster fan de kristlike skoalle yn Itens. It wiene saneamde ‘Ballangrud’ redens, makke troch De Ruiter yn Akkrum. Neffens my ha ik earst noch jild liene moatten om se fan master oernimme te kinnen. De omstannichheden ûnderweis wiene erbarmlik. Tsjuster, sniestoarm en it paad dêr’t jo lâns moasten wie al gau net mear te sjen. Boppedat wie it stjerrende kâld. Hoe kâld it wol net wie ûntduts ik tusken Hylpen en Warkum. Ik moast efkes oan de kant om te pisjen, mar dat slagge net. Hoe nedich ik ek moast, der kaam gjin drip. Ik hie de wetterlieding beferzen, sis mar. It die o sa sear, sil ik dy sizze. 23
4 2.
Ik bedarre yn Warkum by in opfangpost dêr’t it in drokte fan jewelse wie. Der sieten allegearre minsken dy’t skjin tenein wiene. Ik fertelde oan in frou, dy’t dêr oan it helpen wie, oer myn probleem. Doe’t sy yn ’e gaten krige wat der oan ’e hân wie, sei sy dat se Fokke roppe soe. “Fokke moat komme”, rôp se in kear. Ik hie noch gjin manlike helper sjoen en hie in soad pine. Dêrom sei ik tsjin har, dat sy my ek wol helpe mocht. “Ja, mar ik bin in frou”, sei sy. Doe sei ik tsjin har: “No hy is no net mear gefaarlik hear” Sy hat my doe holpen om de boel, dêr ûnderoan, te ûntteien. It is goed slagge, want ik ha nei de tiid ek noch in pear bern krigen. Alles die it noch, sil ik mar sizze. Mar myn tocht der tochten siet der wol op. Sy rieden my oan om op te hâlden en ik koe sels eins ek net mear fierder. Sadwaande bin ik dêr yn Warkum ôfstapt. De Krúskes fan ’54 en ’56. Fansels freegje ik Jan nei syn krúskes fan de beide tochten dy ’t hy wol folbrocht hat, mar ek dat leveret wer in bysûnder ferhaal op. Jan: “Ja, dat spyt my noch altyd, mar ik bin se tink ik kwytrekke yn ’e hannel. Ik ha altyd wol wat yn ’e hannel sitten. Sa siet hjir in kear in bekende dy’t wol wat belangstelling hie foar in kistje dat makke wie fan hout. It wie in lyts kistke mei in protte houtsnijwurk. It kaam tink ik út Indonesië wei. Ik ha dat kistke doe oan dy man ferkocht, net wittende dat myn beide Alvestêdekrúskes dêr ek noch yn ferstoppe sieten. Ik ha de keaper der letter noch ferskate kearen nei frege, mar hy fertelde dat myn krúskes net yn dat kistje sieten, doe’t hy it fan my kocht. Ik leauwde de man net, mar dêr komme jo net mear út no. Ik ha yntusken wol in oar oantinken oan de beide Alvestêdetochten dy’t ik útriden ha. Wachtsje mar even.” Jan giet stean en hellet in standert yn de foarm fan in pompeblêd út de kast. Op dy stander leit in Fryske trochrinner, dy’t makke is fan Makkummer ierdewurk. Op de reed stiet de tekst: ‘ELFSTEDENTOCHT ’54 & ’56 JAN BOONSTRA’. Hy is prachtich Jan, lykas dyn prachtige Alvestêdeferhaal. Neiskrift. Hawwe josels of miskien kinne jo in (âld)ynwenner fan de Fjouwer Doarpen dy’t ek ea de Fryske Alvestêdetocht op redens riden hat? Tip de redaksje dan! Want sokke ûnderfinings moatte dochs bewarre bliuwe? 25
26
Iepen Kafee Troch Agatha Flier Wat wie it in gesellige drokte op 10 novimber yn “de Lytse Fjouwere” by it troch FDD en ús organisearre 60+ diner. SaÕn rom 30 gasten mochten we ferwolkomje, de Riensters wienen as earsten presint en fûnen in moai plakje om de rûne tafel. Mar ja, foardat it sop útservearre waard, moast elk oanÕe hân fan in spylkaart, in oar plakje sykje. En dat letter foar it toetje nochris, hilariteit alom, sa buorkje je ek ris mei in oar no!. Fred hie in hearlik menu yn elkoar draaid mei Oosterske gerjochten, wer ris wat oars as jirpels mei griente en in gehaktbal. It smakke tige by tige en dat wie te sjen oan de hast lege skalen, dy”t wer nei de keuken werom gongen. Elk is mei in foldien gefoel wer op hûs oangongen. Wy ha der nei ôfrin ek ien op nommen en seinen tsjin elkoar “dit kin wol wer ris”. As it om Fred kin, organisearje we dan ek as team fan it Iepen Kafee op freed 8 maart wer in 60+ diner, dat kin dus fêst opÕe kalinder fan 2024 skreaun wurde. Oant sjen by it Iepen Kafee! 28
29
Van de feestcommissie Beste dorpsgenoten, Nog minder dan 5 maanden en dan is het zover, de epische spelen van de vier dorpen! Een thema met een vette knipoog naar sport, sportiviteit en de olympische spelen die eind juli beginnen in een voorstad van de Fjouwer dorpen (Parijs). Nynke (illustrado.nl) heeft voor ons weer een prachtig mooi logo ontworpen geheel in stijl van ons thema. De 5 ringen van de Olympische spelen zijn vervangen door 6 ringen die samen een cirkel vormen. Ze symboliseren de 6 dorpen en buurten die samen de Fjouwer Doarpen vormen. Het programma De vrijdagavond zal bijna volledig in het teken staan van een strijd tussen de 6 verschillende dorpen/ buurten. Het wordt een heuse ‘landenwedstrijd’ met verschillende onderdelen. Wij hebben in de wandelgangen al gehoord dat sommige Riensters er veel aan gelegen is om ‘de stien in Rien’ te houden. Des te belangrijker voor de andere buurten en dorpen om zich dus goed voor te bereiden en misschien al vast te oefenen… En oefenen dat kan! We hebben de landenwedstrijd en alle onderdelen die we daarbij horen namelijk helemaal uitgeschreven. Het gaat te ver om al die informatie op te nemen in het Diggeloer en daarom zijn we op zoek naar 2 teamcaptains (vaste contactpersonen) per deelnemend dorp/buurt aan wie wij deze informatie door kunnen geven. Belangrijk => Willen jullie de namen en emailadressen van jullie contactpersonen aan ons doorgeven? Jullie kunnen ons bereiken via het volgende emailadres: ouwerdoarpendorpsfeest@hotmail.com. De Landenwedstrijd bestaat uit de volgende onderdelen: Þ De intocht/optocht van alle deelnemende dorpen/buurten naar het veld (voor alle inwoners) Þ Het maken van een onherkenbare mascotte Þ Een quiz met 4 deelnemers per dorp/buurt Þ Een behendigheidsparcours voor 4 deelnemers per dorp/buurt 30
Þ Een balvaardigheidsonderdeel voor 4 deelnemers per dorp/buurt Þ Een touwtrek wedstrijd voor 4 sterke deelnemers uit ieder dorp (incl. minimaal 1 vrouwelijke!) Þ Een landen presentatie/act op het veld (voor alle inwoners) Het programma van de zaterdag en zondag Op de tweede dag van de Epische Spelen laten we de strijd tussen de buurten/ dorpen los en kan iedereen zijn eigen team samenstellen voor de moderne 10-kamp. Iedereen die de basisschool heeft verlaten mag meedoen en kan dus nu al op zoek naar een team bestaande uit 4 personen. Verder gaan we op zaterdag natuurlijk ook spelletjes voor de jeugd organiseren en staat o.a. het Episch kampioenschap balgooien op het programma voor de rijpere jeugd. Op de slotdag introduceren we een sport, die wat ons betreft zo episch is dat hij per direct moet worden erkend als Olympische sport. Dat gaat natuurlijk over het kaatsen! Maar er staat op deze dag ook een heuse ‘tour de ouwer doarpen’ op het programma. Een toer-fietstocht dwars door het episch centrum van Fryslân! Tot zover de ontwikkelingen rondom de dorpsfeesten! Wij nemen stiekem aan dat jullie 12-13-14 juli in jullie agenda hebben staan en vrijhouden voor de epische spelen! Want meedoen is natuurlijk het allerbelangrijkste! Wie vragen heeft kan ze het beste aan ons stellen door een email te sturen naar: ouwerdoarpendorpsfeest@hotmail.com In het volgende Diggeloer laten wij natuurlijk opnieuw van ons horen. Tot die tijd wensen we jullie veel voorpret toe. Feestelijke groet van de feestcommissie! Kom naar Mei-inoar lêze in Wommels Vanaf 1 maart organiseert Bibliotheken Mar en Fean, samen met Leeuwarden City of Literature en de Culturele Apotheek, van 16.00 – 17.00 uur in Bibliotheek Wommels Mei-inoar lêze (samenlezen). Iedereen kan meedoen, de toegang is gratis. Voorbereiden en aanmelden is niet nodig. De koffie en thee staan klaar. Tijdens de bijeenkomsten worden teksten samen hardop gelezen: fragmenten uit romans, korte verhalen en gedichten, in het Nederlands of in het Frysk. De groep stemt af in welke taal er gelezen en gesproken wordt. Wie wil kan reageren op de teksten. Wat zeggen de woorden? Wat doen ze met je? Raakt de tekst je? Herken je iets? Bij Mei-inoar lêze draait het steeds om de verbinding tussen literatuur en het dagelijks leven. Herinneringen, associaties, emoties en gedachten zorgen voor mooie gesprekken. Akke Visser van de Culturele Apotheek: ‘Als je samen een tekst leest, kan je het daarna veel gemakkelijker over onderwerpen hebben die meer de diepte in gaan.’ De datums voor Bibliotheek Wommels zijn: vrijdag 1 en 22 maart, 5 en 26 april en 10 en 31 mei. Kijk voor meer informatie en op https://bmf.op-shop.nl of 31
De adverteerder en zijn passie – Dick de Ruiter van MRW Accountants Door Hans “Het is zo’n mooi vak”, zegt Dick, “accountancy en advies”. Jammer, dat zo weinig mensen dat niet zien”. In ieder geval heeft hij nu de kans om uit de doeken te doen, waarom het zo’n mooi vak is. En ik vraag hem hoe iemand uit Easterein zich zo verbonden voelt met onze Fjouwer Doarpen. Ik heb het even opgezocht en MRW Accountants & Adviseurs en hun voorganger Accountantskantoor Minkema – de Vries zijn al bijna 40 jaar adverteerder in de Diggeloer sinds september 1984! Waarvoor hulde en Tige Tank!! Maar laten we bij het begin beginnen. Waarom adverteert iemand uit Easterein met een bedrijf in Sneek in de dorpskrant van De Fjouwer Doarpen? Dick: “Dat begon al met Gerrit Minkema. Minkema had een accountantskantoor aan huis in Easterein. Eén van de klanten van Minkema woonde in Itens en die zal hem op enig moment hebben gevraagd om te adverteren in de Diggeloer. Wij hebben nu nog steeds klanten in Itens en omgeving. Het adverteren is een vorm van sponsoring. Zo geef je iets terug aan de Mienskip” Jullie oorsprong ligt niet in Easterein? “Dat klopt. Ik kom uit Oudeschoot, vlakbij Heerenveen, en Greetje, mijn vrouw, komt uit Heerenveen; ze is geboren in Nijeberkoop. Ik weet nog wel de eerste keer dat wij naar Easterein reden, dat Greetje zoiets had van: “dit is toch wel een heel eind weg”. En nu zeggen wij tegen iedereen: “Easterein is het centrum van Friesland!” Onze beide dochters zijn in Easterein geboren en zijn daar naar school gegaan en opgegroeid. We wonen daar in een mooi huis met een fijne tuin. Zomers stap je op de fiets en dan zit je met een klein halfuurtje op het terras in Sneek. Dat vind ik, zeker ’s zomers een hele mooie en gezellige stad. Dan ligt Easterein wel heel mooi. Wat wil je nog meer?” 32
Hoe kom je dan in Itens terecht? “We kenden enkele mensen in Itens en dan ga je een keer mee naar De Lytse Fjouwere voor een gezellige avond of toneelavond. En zo kom je dan ook een keer bij het klaverjassen en na één keer kom je nog een keer en zo gaat het door en is lid worden van de kaartclub de logische volgende stap. Zo ontmoet je steeds meer mensen in Itens en omgeving. Bovendien is de afstand naar Itens maar 2 kilometer.” Wat deed jou besluiten om accountant te worden? “Op de middelbare school blijkt dat je goed bent in economische vakken en toen heb ik als vervolgopleiding voor de HEAO (Hoger Economisch en Administratief Onderwijs) gekozen en heb ik de bedrijfseconomische richting gevolgd. Na de HEAO het leger in; vervolgens aan het werk bij Accon AVM met in de avonduren de studie accountancy, die ik in 1984 kon afronden. Daarna ging ik werken bij het accountantskantoor Minkema-De Vries in Easterein. Dit kantoor was een onderdeel van het grotere accountantskantoor De Vries uit Gorredijk. In 1989 ben ik als accountant medevennoot van dit accountantskantoor geworden.” MRW heeft 3 vestigingen. Waarom? “Door overnames hadden we op een gegeven moment zelfs 6 vestigingen. Ik zei toen wel eens gekscherend: we hebben onze eigen busverbinding. In 1990 hebben wij ons kantoor Easterein verhuisd naar Sneek, aan de Bothniakade. In dat jaar hebben wij de naam van ons accountantskantoor gewijzigd in MRW Accountants en Adviseurs. Vrij kort daarna hebben wij toen kantoor Heerenveen gesloten en de kantoren Oosterwolde en Leeuwarden verkocht. Dus zo bleven er nog twee kantoren over, Gorredijk en Sneek. Dat deden we met de 3 vennoten, Peter Miedema, Bram Wijnveen en ik, Dick de Ruiter. In 2008 hebben wij het accountantskantoor Hof in Wolvega overgenomen. We werken op dit moment met ruim 50 mensen, goed verdeeld in de driehoek Sneek – Gorredijk – Wolvega. Onze klanten zijn nagenoeg allemaal MKB klanten uit de regio waar onze kantoren zijn gehuisvest. Overigens ‘doen’ we ook wel grotere klanten. Voor deze klanten die verplicht in de wettelijke controle vallen werken wij samen met andere (grotere) accountantskantoren, zodat we deze ook optimaal kunnen bedienen. Verder doen wij alle werkzaamheden die bij het werk van een accountantskantoor horen, zodat de klant geheel ontzorgd wordt en adviseren wij de klant onder andere over bedrijfsstrategie, opvolging en natuurlijk allerhande fiscale vraagstukken.” Inmiddels zijn jullie, de naamgevers van MRW, uit de directie gestapt. “Ja, wij hebben in stappen ons ‘afscheid’ en de overdracht van het bedrijf voorbereid en zijn daar al in 2017 mee begonnen en dat hebben we in juni 2022 afgerond. Op dit moment ben ik nog als ZZP’er werkzaam bij de MRW en doe ik op die basis nog een paar adviestrajecten bij klanten van de MRW. Ik vind het nog steeds leuk om wat te doen, maar eind dit jaar stop ik definitief. 33
34
Je moet ook niet te lang bij je ‘oude’ bedrijf voor de voeten blijven lopen, dan word je op een gegeven moment een sta-in-de-weg voor de nieuwe eigenaren.” En bij de verkoop hebben jullie niet bedongen, dat de nieuwe directie de Diggelfjoer moeten blijven sponsoren? “Ha, ha. Nee bij de verkoop gaat het wel over andere dingen! Als de nieuwe directie de naam van de gevel wil halen mag dat ook en dat geldt eveneens voor alle sponsoractiviteiten. Die keuze is aan hen. En dat moet ook; zij moeten hun eigen koers varen.” Jullie hebben al plannen voor de toekomst? “We hebben plannen om nog een paar grote reizen te maken en dan is het fijn als daar de tijd voor is. En we hebben inmiddels twee kleinkinderen en ‘dus’ een oppasdag en dat is heel leuk om te doen. De oudste is vier en brabbelt lekker de oren van je hoofd; dat is genieten. Net als ons huisje op Terschelling, daar heb je dan meer tijd voor.” En dan afscheid van het saaie boekhouden?! Nu wordt Dick pas echt enthousiast: “Iedereen denkt dat wij grijze muizen zijn, maar er is geen dag hetzelfde!” Doch mei! Word onderdeel van het Slachtemarathon dorpenteam op 15 juni 2024 Eén keer in de 4 jaar gebeurt er iets bijzonders op en om de eeuwenoude Slachtedyk. Ruim 15.000 wandelaars en hardlopers maken een tocht van 42 kilometer over deze voormalige dijk. Ze genieten onderweg van kunst, cultuur en het landschap om hen heen. Op 15 juni 2024 komen al deze wandelaars en hardlopers langs jouw dorp. Hiervoor kunnen wij wel een handje bij gebruiken! Het wordt een fantastische ervaring waarbij we met elkaar bouwen aan een groot uniek evenement. Samen zetten we iets moois neer voor niet alleen de deelnemers maar ook voor het dorp. Lijkt het je leuk om samen met andere dorpsbewoners jouw dorp op de kaart te zetten en de Slachtemarathon gebruiken als podium voor je dorp? Schrijf je dan nu in als vrijwilliger bij: Jan Hofstra - 0620 161432 - Hofstra_j@online.nl 35
Schilderwerken Knevelman in Itens - 06-43231940 - Info@schilderwerken36
Nieuws van Dorpsbelang Door Pietie en Elbrich Beste dorpsgenoten, Als jullie dit lezen zijn we alweer maart. De donkere dagen zijn voorbij en de lente is weer in zicht. We zijn bezig met veel uiteenlopende zaken: Speeltuin Zo heeft er in de speeltuin een aantal veranderingen plaatsgevonden. De auto is verwijderd en de wipkip is vervangen. Hier zijn we de gemeente dan ook dankbaar voor, maar we hebben nog meer op het verlanglijstje staan. Voorlopig moeten we het hier toch even mee doen, maar we houden contact met de gemeente hierover. Onderhoud De gemeente heeft een leuning geplaatst bij het trappetje in Rien en de kapotte steiger in Rien is gerepareerd. Tevens is in Itens de steiger (achter het kaatshokje) vervangen. Verkeer Het asfalt op de Aenkommewei tussen Itens en Easterein is vernieuwd. De strepenkar had een mooie golvende belijning aangebracht, waar velen gelukkig smakelijk om konden lachen. In het voorjaar wordt deze weg voorzien van de laatste toplaag. De inritten worden weer netjes bij gewerkt en er komt dan ook definitieve (rechte ;-)) belijning op. Dorpsbelang maakt zich sterk voor fietsstroken ivm de fietsveiligheid. Aanvankelijk leek dit niet het plan, maar na een aantal belletjes en mails met de gemeente komen deze fietsstroken er toch! Ook wordt de aansluitende kruising en een stuk van de Hearedyk mooi opgeknapt. Van een alerte dorpsbewoner kregen we de tip om het stukje grond tussen de opritten nabij het parkeerterrein bij het dorpsbuis te voorzien van bestrating. De uitvoerder heeft toegezegd om dit ook mee te nemen met de straatwerkzaamheden waardoor het weer netjes wordt bij de parkeerplek. Verdere verkeerswensen zijn in kaart gebracht en doorgespeeld naar team verkeer van de gemeente. Mochten er onderhoudswerkzaamheden plaatsvinden dan kijken zij in het systeem en overwegen of de wensen dan uitgevoerd kunnen worden. Basisschool de Romte Op zaterdag 20 januari zijn Juf Anneke, leerling Joris en Pietie namens dorpsbelang naar de Kern met Pit dag geweest. Kern met Pit is een project vanuit Katalys en daagt mensen uit om hun droom voor de buurt te realiseren. Het was een inspirerende ochtend met een markt en een pitch waarbij we ons project voor het nieuwe schoolplein mochten presenteren aan andere initiatiefnemers en een jury. Jury resultaat: we mogen deelnemen aan Kern met Pit! 37
Bij realisatie van het gestelde doel krijgen we €1000 subsidie. Het doel is om bloembakken en tafels te realiseren op het plein waarbij jong en oud elkaar kunnen ontmoeten! Project Historie Project Historie is van start. Ieder dorp is vertegenwoordigd in de projectgroep! Heb je een schat aan informatie om te delen? Zoek dan contact met dorpsbelang zodat we kunnen kijken hoe we dit kunnen gebruiken. Keukentafelgesprek met de jeugd Na het succes van de keukentafelgesprekken van vorig jaar hebben wij 25 januari met de jeugd (vanaf de basisschoolleeftijd) om tafel gezeten. We waren blij met een grote opkomst en de behulpzaamheid! We hebben het gehad over het woonplezier in onze Fjouwer Doarpen. Wat maakt het fijn om hier te wonen en wat wordt er gemist? Ook vroegen we of ze het wonen in de Fjouwer Doarpen een cijfer wilden geven, dit was gemiddeld een dikke voldoende! Wat duidelijk naar voren kwam dat er behoefte is aan meer ‘ferdivedaasje’ voor de jeugd, verbinding tussen de jeugd, na de basisschool raken ze elkaar een beetje kwijt en dat vindt de jeugd jammer. Diverse ideeën kwamen op tafel en er zijn inmiddels al lijntjes uitgezet om wat op touw te zetten. Er is spontaan een jeugdcommissie opgestaan! Dikke vette complimenten aan het ‘actieve burgerschap’ (bloeizone) van onze jeugd. Ze zijn goed opgevoed dat je er samen wat van moet maken (dit krijgen ze met de paplepel ingegoten) Maar eh…. Zij geven aan het dorpskrantje niet te lezen dus misschien kunnen jullie ze even tippen om deze complimenten aan te nemen. Reanimatie cursus Op vrijdagavond 1 maart en dinsdagavond 19 maart zullen er reanimatiecursussen georganiseerd worden. De cursus is van 19.30 uur tot 22 uur. De groep van 1 maart zit vol. Voor 19 maart zijn er nog plekken beschikbaar. Naast het leren reanimeren wordt er ook informatie gegeven over het reanimatieoproepsysteem voor burgerhulpverleners (Hartslag.nu). De cursus is kosteloos en wordt gefinancierd door Dorpsbelang. Opgave (graag voor 12 maart) kan via elbrich_nynke@hotmail.com NLdoet Net als vorig jaar doen we weer mee aan NL-doet op 15 en 16 maart. Op deze dag steken we met elkaar de handen uit de mouwen. We willen o.a. de speeltoestellen grondig schoonmaken en de jeu de boules baan opknappen. We starten de dag om 9.30 uur met een bakje koffie in het dorpshuis. Iedereen is van harte welkom, vele handen maken ligt werk! Voor vragen of ideeën kun je terecht bij Johan via email (dorpsbelang@de4doarpen.nl). Bloembakken In het voorjaar willen we de bloembakken weer opnieuw beplanten. De subsidie is afgelopen en de plantjes worden nu geregeld en bekostigd door dorpsbelang. We zijn op zoek naar een aantal vrijwilligers die willen helpen de plantjes opnieuw in te planten en te onderhouden. Heb je groene vingers? dan horen we het graag via dorpsbelang@de4doarpen.nl 38
De Slachte Op 15 juni 2024 is er dan eindelijk weer de Slachte-marathon. De organisatie verwacht van onze dorpen dat we ons steentje bijdragen om het geheel tot een leuk evenement te maken. Inmiddels hebben we al wat reacties ontvangen, maar kunnen we nog meer vrijwilligers gebruiken. We zijn op zoek naar: Þ Verkeersregelaars Þ Bemensing horeca kraam Þ Meedenkers en makers voor ideeën en inrichting locatie Net als de vorige keer willen we de netto opbrengst van deze dag verdelen over de verenigingen, die vrijwilligers leveren. Bij aanmelding graag aangeven voor welke vereniging jij meedoet, dit kan via dorpsbelang@de4doarpen.nl Algemene ledenvergadering Tot slot willen we jullie van harte uitnodigen op de algemene ledenvergadering op 19 april om 20 uur in het dorpshuis. Wederom hebben we een interessante spreker voor die avond. Agenda, bestuursverkiezing en notulen kunt u in binnenkort op de website verwachten! Ondernemersfonds Súdwest-Fryslân Door Johan Tot voor kort was het lastig en omslachtig om geld uit het Ondernemersfonds te bemachtigen. Het fonds is opgericht op verzoek van de Gemeente en wordt gefund door een opslag op de OZB voor niet-woningen. Ondernemers, met uitzondering van agrariërs, met zakelijk onroerend goed, geen woningen dus, zorgden voor de inleg van het fonds. Ondernemersverenigingen en dorpsbelangen, als er in de betreffende kern geen ondernemersvereniging aanwezig is, kunnen een beroep doen op het Ondernemersfonds. Kernen (postcode gebied) waarvan de ondernemers gebruik maakten van hun compensatierecht (terugvragen van de opslag OZB) konden geen gebruik maken van het Fonds. Wijzigingen De gemeente Súdwest-Fryslân heeft eind 2023 besloten het Fonds weer met 5 jaar te verlengen. Met ingang van 1-1-2024 is er veel gewijzigd. Alle kernen (86 stuks) doen mee. Alle ondernemers incl agrariërs betalen mee en er is geen recht op compensatie meer. Voor het opvragen van de subsidie gelden moest voorheen een hele papierwinkel worden aangeleverd. Dit is nu verleden tijd. De totale pot geld die de gemeente via de Algemene Middelen in het Fonds stopt worden verdeeld over alle Kernen. Elke Kern krijgt vooraf het gehele budget, dat voor hen is gereserveerd, uitbetaald. Verantwoording achteraf. 39
Regels Wat er met dit budget gedaan kan worden is voorbehouden aan de leden van de Ondernemersverenigingen of Dorpsbelangen. Besteding van de gelden is wel gebonden aan enkele regels: Þ Het budget dient marktconform te worden besteed aan projecten Þ met een collectief doel en Þ die bijdragen aan de (economische) vitaliteit in de genoemde kernen en Þ die door de leden van de vereniging zijn gekozen in een democratische procedure, in overeenstemming met de statuten. Het budget kan niet worden gebruikt voor: Þ projecten welke uitsluitend ten goede komen aan leden van de trekkingsgerechtigde vereniging; Þ reguliere exploitatie van organisaties, tenzij deze statutair ten doel hebben het ondernemersklimaat te bevorderen; Þ projecten ten behoeve van individuele ondernemers; Þ projecten van politieke of godsdienstige aard; Þ het uitvoeren van gemeentelijke taken; Þ compensatie van betaalde opslag op de Onroerende zaakbelasting. Op onze jaarvergadering zal het bestuur dan ook steeds een voorstel doen voor besteding van deze gelden. Iedereen kan voorstellen indienen bij het bestuur. Het is dan ook in ieders belang lid te zijn / te worden van Dorpsbelang!!! Alleen dan kun je meepraten/stemmen over inzet van dit budget. Ben je nog niet lid??? Meld je dan aan op dorpsbelangs@de4doarpen.nl Een blije penningmeester 40
#DE LJIP FAN ITENS Troch Watse Wylst hiel Nederlân yn de besnijing liket fan it telefyzje programma “Wie is de Mol?”, bedarre hiel Itens en omstreken, op 14 oktober 2023, samar yn in wier mystearje… Goed twa moannen lang ha wy ús allegearre eins mar ien ding ôffrege… Wa hat de ljip? Op 30 desimber kaam de aap út de mouwe of better sein, de ljip út de bus. Fjouwer froulju út Makkum stapten as lêste út de bus, mei yn harren hannen in ‘gouden koai’ en... dêryn siet ús ljipke! Einlings. Sy is dus wer te plak en hinget yntusken wer op har betroude plakje yn de Lyste Fjouwere. Mar as sy ris prate koe… no dan hie sy wol wat te fertellen hân. Want sûnder mis wiene it de moaiste twa moannen, sûnt har dea! Heech tiid om de froulju dy’t ús salang yn de besnijing hâlden ha, op te sykjen. Mar earst foar elkenien dy’t oant no ta gjin idee hat wêr’t dit allegear oer giet, in lytse gearfetting. Op sneon 14 oktober organisearren de mannen fan ’t muzykkafee inisjatief in muzykjûntsje yn de Lytse Fjouwere. Dêr spilet dan in coverband fan de ferneamde band Creedence Clearwater Revival en dêr is in protte folk op ôf kaam. Ek fan bûtenút. Der binne in protte Eastereinders, der is een groep motor-leafhawwers en der is in bus fol minsken út Makkum yn Itens delstrutsen. De jûn ferrint tige gesellich en sûnder bysûnderheden. Oant de oare deis.… As Eddy, Reinder, Tiede en Bouwe Jan it kafee oan it opromjen binne komme sy ta ûntdekking dat de opstoppe ljip fan de fûgelwacht fuort is. Sy stiet net mear boppe-op de kast mei dêryn de earste ljipaaien.… Fuortflein? It nêst ferlitten? Tefolle leven oan de kop of miskien in foarm fan predaasje? Hast 14 dagen lang bliuwt it stil. De ljip is spoarleas. Mar dan ynienen is der dochs in libbensteken. Op facebook! Sy fladderet rûn op it ynternet en hat no in eigen facebookpagina mei de titel ‘LJIP FAN ITENS’! Dat is it startsein foar alderhande komplotteoryen. Wa sit of sitte hjir efter? Elk yn en bûten it doarp wurdt op in gegeven momint wol fertocht. Do wiest der op dy jûn dochs ek? Do skriuwst ek wolris wat yn it Frysk! Ensafh., ensafh. en ûnderwylst belibbet de ljip it iene nei it oare aventoer. Der ferskine foto’s fan de ljip op it Freule ild yn Wommels. Sy kriget suertsjes as it Sint Maarten is. Sy giet mei it stimhokje yn as wy stimme meie foar de Twadde Keamer en sy dûkt ek op yn it bushokje fan Itens! 41
42
Makkum Op in troch de wykse jûn praat ik ôf mei de froulju efter dizze stunt. Ik kom suver by ferneamde minsken oer de flier want it is hast net foar te stellen wer’t harren aksje allegearre ta lieden hat. Se binne by Omrop Fryslân te gast west, it ferhaal hat yntusken yn meardere kranten stien, sy hawwe mear as 2500 hûndert folgers op ynternet, der binne yntusken meardere T-shirts bedrukt, der is in ljippebitter broud, der binne tatoeaazjes setten met de ôfbylding fan ús ljipke. Der is in stripferhaal tekene en as klap op de oerpylk is it nummer dat sy meitsje litten ha, opnommen yn de Fryske top hûndert fan 2023. It stie op nr. 95! Wurklist As ik oansko by de keukentafel krij ik efkes it idee dat ik by in feriening bedarre bin. Der leit in wiere ‘wurklist’ op ’e tafel mei wol tsien punten dy’t sy noch mei-inoar besprekke sille, dizze jûn! It liket hjir wol in bedriuw! Binne wy soms it safolste slachtoffer fan jimme wurden? “Nee, beslist net. It wie wier in spontane aksje. It is eins troch de ljip kommen dat wy in soarte fan feriening wurden binne. Troch de ljip moasten wy sa no en dan wol ôfprate om nije aksjes te betinken. Wy moasten teksten skriuwe, foto’s bewurkje, taktyk besprekke en letter ha wy dus ek T-shirts en tatoeaazjes meitsje litte. Man, wy ha ’t der smoar drok mei hân!” 14 Oktober Nim ús efkes mei nei it ‘plaats delict’ en de jûn fan 14 oktober 2023. Hoe binne jimme te wurk gien? “Geandewei de jûn joech immen ús in tip oer de oanwêzigens fan de ljip, dêr boppe-op de kast mei aaien. Doe hiene wy al reedlik gau it plan om dat bist mei te nimmen. Mar dat wie noch wol in útdaging want fan ús ouweren wie allinnich Harmina lang genôch om der by te kinnen. Sy hat it ljipke doe earst op de râne njonken de kast setten, om te sjen wat der barde soe. Mar der barde hielendal neat. Nimmen spruts har oan. Nimmen like it op te fallen. Dus doe’t it tiid wie om werom nei Makkum ta te gean, hat Harmina de ljip ûnder har jas ferstoppe, dy’t sy oer har earm hingjen hie. Harmina: “By de doar wie it fuortdaliks tige spannend want dêr stie Eddy, dy’t rom tiid naam om fan elkenien ôfskie te nimmen. Hy woe sels mei ús op de foto! Mar hy seach en fielde gelokkich neat en sa binne wy nei hûs ta gien.” 14 dagen stilte It hat dêrnei wol efkes duorre foardat ’DE LJIP FAN ITENS’ aktyf waard op facebook. “Ja, wy tochten lit sy earst mar efkes switte. Wy hiene gjin haast en moasten ek betinke wat wy mei de ljip dwaan soene. It betinken fan ús aksjes en fan de teksten op facebook wie ien fan de moaiste dingen om te dwaan. Wat ha wy der in wille mei hân! Wy binne úteinlik in kear as 2 of 3 op stap west mei de ljip, om foto’s te nimmen. Foaral de earste kear wie tige spannend foar ús, ek omdat wy doe besluten hiene om werom te gean nei Itens. 43
Wy ha doe û.o. de foto yn it bushokje makke en ek in foto’s by it doarpshûs. Wy seagen oeral minsken by de ruten op stean en tochten dat wy fuortdaliks tsjin de lampe rûn wiene. Mar dat foel efternei gelokkich bot ta. Doe’t wy in stik of wat foto’s en teksten sammele hiene, ha wy in facebookpagina oanmakke. Wy hiene fansels ek minsken nedich dy’t dat ‘like’ moasten, mar moasten der al om tinke dat it yn it begjin net allegearre minsken út Makkum wienen. Oars wiene wy ek fuortdaliks lek west. Yn in wike tiid hiene wy mear as 1000 folgers. Alderraarst hoe fluch as dat gie. Wy sieten yn dy tiid in kear byinoar en seagen dat wy oan de ein fan de jûn wol 300 folgers mear hiene as oan it begjin! Omrop Fryslân Al gau krigen wy reaksjes fan Omrop Fryslân. Sy woene ús graach foar de radio ha… Hartstikke aardich fansels, mar wy sieten der ek wol mei yn ’e mage omdat wysels net foar de mikrofoan koene. Doe hawwe de Omrop de tip jûn de mannen fan it muzykkafee in ynterview ôf te nimmen. Sa koene wysels moai ûnder de radar bliuwe. De minsken fan De Omrop hawwe dat hiel goed oanfield en ús noch útnûge om nei de studio te kommen. Dat ha wy ek dien en sadwaande koene wy dêr ek wer moaie foto meitsje foar ús facebookpagina. Wie is de mol? Wy moatte it njonken de ljip tink ik ek noch efkes ha oer ‘de mol fan Itens’… Kinne wy har noch wol betrouwe of dogge wy der better oan om har yn Makkum ôf te leverjen? “Ja, Sippy. Sy wie ús ynformant. Sy hat it geweldich dien en oan net ien wat ferteld. As ik jimme wie soe ik sunich op har wêze, mar om ús bringe jimme har nei Makkum ta hear! Sokke toppers kinne wy der altyd wol by ha. Sippy foarseach ús fan ynformaasje út Itens en omkriten. Sy tipte ús bygelyks op de slingerjende strepen op ‘e dyk, tusken Itens en Easterein.” Scoop! Wilens ús petear krij ik ek noch in wiere primeur te hearren. In nijtsje dat sy noch oan gjin inkeld oar doarsten te fertellen… “Ja, no it sit sa. Wy binne de ljip sels ek in kear kwyt rekke. No better sein, hy is in kear fan ús ôfstellen! Wy wiene op in feestje en hiene de ljip meinaam om der in pear foto’s te meitsjen. 44
Hy siet yn in tas, dy’t yn de hoeke fan de keamer stie. Mar doe’t wy oan it foto’s meitsjen ta wienen, wie de tas leech! Wat ha wy dêrnei in minne jûn en nacht hân. Mear as in dei hawwe wy fet yn de stress sitten! Wy wiene altyd o sa foarsichtich mei dat bist west omdat wy beslist net woenen dat hy stikken gie. As it reinde, wylst wy in foto nimme moasten, hiene wy der bygelyks altyd in paraplu boppe. En no wie dat hiele bist fuort! Wy ha sawat elkenien dy’t op dat feestje wie bylâns west om der efter te komme wa’t dy fûgel meinaam hie. Op in bepaald momint waarden wy belle troch in freondinne fan ús. Sy fertelde dat sy him foar de grap meinaam hie en tocht dat wy fuortdaliks wol troch ha soene dat sy der efter siet. Mar nee dus. Set har namme der mar by: “Stephanie de Groot!” Goh, wat hat sy ús in stress besoarge! Ik sjoch in wurklist op de tafel lizzen. Kinne wy noch mear ‘streken’ fan jimme ferwachtsje? “Nee hear, wy ha gjin plannen en as it der al fan komt dan moat it fansels hiel wat oars wêze as dit. It moaie hjiroan wie ek dat it sa spontaan ûntstie en dat elkenien it sa oppakte. Wat dat oanbelanget, ek kompliminten oan de mannen fan it muzykkafee hear! Geweldich hoe’t sy it oppakt ha. It feest dat sy foar ús en de thúskomst fan de ljip organisearre hawwe, wie wat ús oanbelanget tink ik it wiere hichtepunt! Op it lêst wiene wysels ek wol in bytsje klear mei dat bist. Der wienen in protte minsken yn Makkum al mei ús dûbellibben op’e hichte. Boppedat wienen der minsken dy’t in selde soarte fan facebookpagina oanmakken, dus doe gie de lol der foar ús stadichoan wol ôf. By ús thús wienen de measte partners en bern der ek wol klear mei. Wy ha allegearre wol in pear kear te hearren krigen ‘dat wy allinnich noch mar mei dy fûgel dwaande wiene’. En dat kloppet wol. Wy ha jimme miskien dwaande hâlden, mar wy hiene it der ûndertusken sels ek smoardrok mei. Sommigen fan ús leinen der nachts betiden wekker fan!” Altyd wolkom yn Itens! No froulju, neffens my moatte wy jimme foaral betankje foar alle fergeze publisiteit dy’t Itens e.o. tanksij jimme krigen hat! Tige tank dêrfoar, hjir koe gjin PRkampanje tsjin op! Ik soe sizze altyd wolkom by ús yn de ouwer doarpen! Mar wy hâlde jimme tenei foar de wissichheid fansels al wat mear yn ’e gaten! Elkenien yn Itens e.o. kriget de groetnis fan de fûgelfamkes út Makkum. Alie, Margreet, Harmina en Wiesje 45
Hoe is het nu met…. de nieuwe tsjerkerie Door Hans Ze staan voor een enorme uitdaging om in een wereld waarin de kerk niet meer als vanzelfsprekend in het centrum van de gemeenschap staat om een maatschappelijke en vooral ook de sociale rol te vervullen. Want de kerk van Itens-Hennaard heeft een hele belangrijke functie in onze gemeenschap. Welke dan? Dat lees je hieronder. De nieuwe kerkenraadsleden bij hun installatie In een open gesprek met Johannes van der Brug, Ans Booy, Sebastiaan Schippers, Harrie Draaijer en Anke Strikwerda wordt duidelijk welke rol deze kerk in onze dorpen heeft, wat de taken zijn van de kerkenraad en wat zij zich als doelen stellen en welke toekomst zij voor de kerk zien. Aanleiding voor de wisseling in de kerkenraad was het gegeven, dat Douwe Willemsma, Popke Stegenga en Gryt van de Brug volgens de regels van de kerk (PKN: Protestantse Kerk in Nederland) al veel te lang in de kerkenraad zaten. Officieel is de maximale termijn 2 x 4 jaar met de mogelijkheid van dispensatie voor een extra periode van 4 jaar. Die termijn werd door Douwe, Popke en Gryt al een poosje overschreden. Als de PKN de kerk onder curatele zou stellen, zou de zeggenschap uit handen van onze gemeenschap genomen worden… De zoektocht van Douwe naar nieuwe leden was niet eenvoudig en hij heeft vele malen ‘nee’ te horen gekregen voordat hij deze vijf mensen bereid vond om de nieuwe taken op zich te nemen. Het is vooral vanuit hun verantwoordelijkheidsgevoel voor onze gemeenschap en de behoefte om baas in eigen huis te blijven, dat zij hiertoe bereid waren. Anke was al eerder als penningmeester aangesteld om de financiële administratie op een modernere wijze op te zetten en Ans en Johannes waren als familie van Popke en Gryt al erfelijk ‘belast’. Maar ook de anderen waren al op enige wijze bij het reilen en zeilen van de kerk betrokken. De nieuwe kerkenraadsleden hebben met hun aantreden voorkomen dat het curatele-scenario in werking zou treden en zijn druk bezig zich in te werken en de lopende zaken voortvarend aan te pakken. En dat zijn er best wel wat, want de kerk gaat niet alleen over de Mienskip in Hennaard en Itens, het gaat nu eerst vooral om het beheer van gebouwen en landerijen. 46
Het voeren van een goed rentmeesterschap is een belangrijk onderdeel van de taken. Welke zijn dat: à Het beheer van de Martinikerk, de Fermanje en de klokkenstoel in Hennaard à Het beheer van een drietal woningen; de kosterswoning (waar Jannie Schotanus woont), de woning naast de Fermanje en de woning naast het dorpshuis à Het beschikbaar stellen van het kaatsveld en bijbehorend kaatshok à Het beheer van verpachte landerijen à En vooral ook het beheer beschikbaar houden van het café van het dorpshuis de Lytse Fjouwere voor het dorp Dus een niet geringe taak die erop neerkomt, dat zij in hun vrije tijd en onbetaald in feite een bedrijf runnen met een zeer belangrijke functie in onze dorpen. Met de kerkdiensten, die 9 keer per jaar gehouden worden in de Martinikerk hebben zij op dit moment minder bemoeienis, omdat de werkgroep, die deze diensten al jaren organiseert, dat nog steeds graag wil blijven doen. Dit Oekumenysk Wurkferbân Itens is nog steeds gevormd rond de drijvende kracht van Douwe Willemsma en Hindrik van der Meer en heeft als vanouds als uitgangspunt om diensten te houden, die een vernieuwende insteek hebben ten opzichte van meer traditionele kerkdiensten van de PKN én die altijd in het Fries gehouden worden! En de diensten worden meestal begeleid door een koor of muzikanten; recent heeft Marrit Koster op fluit meegespeeld. Een kerkenraad is standaard verdeeld in functies of rollen, dus zo bestaat ook deze kerkenraad uit 2 ouderlingen (Harrie en Sebastiaan), een diaken (Ans) en 2 ouderling kerkrentmeesters (Johannes en Anke), waarbij Anke de functies van scriba en penningmeester combineert. Een van de uitdagingen is hoe er nuttig gebruik van de Fermanje gemaakt kan worden. De kerk is recent grondig gerenoveerd en ziet er prachtig uit. Ook de akoestiek is heel mooi en dus uitstekend geschikt voor muziekuitvoeringen. De kerk is vooral geschikt voor trouwerijen, familiefeesten en rouwdiensten. Het is ten eerste aan de kerkenraad om hier invulling aan te geven, maar alle dorpelingen kunnen aanvragen doen om de ruimtes te gebruiken. Anke: “De aandacht gaat nu vooral naar de vraag wat er allemaal is, hoe werkt het, wat speelt er en wat is er nu echt nodig. Hoe is de staat van onderhoud van de gebouwen en de woningen en wat gaan we met de woningen doen? Maar ook wat is de maatschappelijke rol van de kerk in de dorpen en hoe kan je daaraan bijdragen?” Naast de ‘zakelijke’ taken zullen de kerkenraadsleden op enig moment ook nog meer bezig gaan met het rentmeesterschap van de sociale kant van de kerkleden en de gemeenschap van onze dorpen. En daar zit de uitdaging welke rol de kerk voor zichzelf ziet, want de kerk in Itens functioneert al tientallen jaren zonder eigen predikant, zodat de kerkleden veel minder die verbinding ervaren, die een predikant gewoonlijk creëert. 47
Door de huidige situatie, waarin tal van praktische zaken geregeld moeten worden, is het best lastig om de meer inhoudelijke kant van het kerkzijn op te pakken, los van enkele kleine initiatieven. Sebastiaan: “We proberen op dit moment op een vriendelijke manier meer open te zijn naar de gemeenschap en een positief geluid te laten horen.” Ans: “We proberen aandacht te geven aan bijvoorbeeld dorpsgenoten die ziek zijn en op die manier aanwezig te zijn. Aan grote diaconale projecten zijn we op dit moment nog niet toe. Dat is nog meer iets voor de toekomst.” Sebastiaan: “Het is ook de vraag in hoeverre je als kerk in een kleine gemeenschap op den duur zelfstandig kan blijven. Daarbij is belangrijk, dat wanneer je met andere kerken gaat samenwerken, je de bijdrage, die je nu aan deze gemeenschap levert, in stand kan houden voor déze gemeenschap.” Harrie: “Het dorpshuis, de woningen etc. wil je voor het dorp bewaren. En daarnaast zullen we over het instituut kerk en de invulling hier moeten nadenken. Vooral dat laatste is het aller moeilijkste. Het is daarbij goed om bij de andere dorpen te kijken hoe zij dat aanpakken en dan de lastige vertaalslag naar jouw eigen dorp te maken. We praten ook met Dorpsbelang en het is de kunst om meer bekendheid te geven over onze activiteiten.” Onze gemeenschap is relatief klein en dat biedt voordelen, omdat je precies weet wie wie is, maar aan de andere kant is het moeilijk om bijvoorbeeld een ‘pastor’ aan te stellen en dan pastor in de zin van een persoon, die beschikbaar is voor mensen met behoefte aan steun, een goed gesprek, hulp op wat voor manier dan ook. De vraag is of de kerk daarin moet kunnen voorzien. Moeten de kerkdeuren alle dagen openstaan voor de mens in nood, zoals dat een van de traditionele rollen van de kerk altijd is geweest. Of is die functie inmiddels overgenomen door allerlei andere instanties en ook de verenigingen en clubs in onze samenleving? Er gebeurt in onze dorpen veel op sociaal gebied. We hebben heel veel actieve clubs en verenigingen, die zijn allemaal niet gericht op de innerlijke mens. Anke: “Misschien is dat onze rol niet meer. Onze dorpelingen zijn heel blij met wat we doen voor de dorpen met het beschikbaar stellen van de woningen, het kaatsveld, het dorpshuis, het kerkgebouw. Dat is de waarde die we toevoegen.” Kan je in de sociale rol wel zonder predikant? Sebastiaan: “Dat is natuurlijk wel je eerste aanspreekpunt, waar je terecht kan als je een probleem hebt. Maar er zijn ook gemeentes, waar helemaal geen predikant is; waar lekenpredikers de dienst leiden met ondersteuning van een koor en muziek. Dat is ook een mogelijkheid.” Ans: “Is er bijvoorbeeld wel behoefte aan catechisatie?”. Anke: “Heeft een nieuwe generatie daar behoefte aan? Dat zijn de vragen die op ons afkomen. In andere dorpen gaat de dominee naar de jeugdkeet en drinkt een biertje mee. Zo leert die ook wat er leeft in de groep. En kom jij naar de kerk of komt de kerk naar jou in een vorm van maatschappelijk werk. 48
Dat zijn voor ons allemaal vragen; voor ons en hoe moet dat in de toekomst vormgegeven worden. En kan je daarin met anderen samenwerken en met welk doel?” Sebastiaan: “En afhankelijk van de situatie vinden we altijd weer een oplossing.” Anke Ans Harrie Johannes Sebastiaan Reserveren dorpshuis De Lytse Fjouwere Aanvragen kan alleen nog via de mail. Ons mailadres: delytsefjouwere@gmail.com 49
50
Thea Metz – Zweeft soms, maar is vooral nuchter Door Hans We weten natuurlijk allemaal dat er meer is tussen hemel en aarde dan we kunnen zien. En er zijn mensen, die dat ‘meerdere’ kunnen voelen en daarmee ‘kunnen werken’ en kunnen zorgen, dat jij je dan beter voelt en beter kan functioneren; een fijner leven kan hebben. Thea kan dat en om met die bijzondere eigenschap anderen te kunnen helpen, heeft zij daar deels haar werk van gemaakt in ‘Oersicht’. * In Oersicht zit het woord oerkracht en ook overzicht krijgen Eerst wil ik natuurlijk iets meer weten over Thea en haar achtergrond. Thea: “Ik ben geboren en opgegroeid op Ameland als dochter van de vuurtorenwachter. Dat was een mooie en fijne jeugd. Aan het einde van de basisschool kreeg ik het advies I-VMBO, het laagste advies dat er was, omdat ik de eindtoetsen verprutste. Maar daar was mijn moeder (die zelf in het onderwijs werkte) het niet mee eens; dat advies paste niet bij mij, dus uiteindelijk ging ik naar de MAVO (tegenwoordig VMBO TL). Dat kon ik op Ameland volgen, maar na het halen van mijn diploma moest ik toch naar de vaste wal voor een vervolgopleiding. Dat werd de combinatie-opleiding SPW-HAVO. 1)” 1) SPW = sociaal pedagogisch werk Naar de vaste wal betekent, dat je als meisje van 16 op jezelf moest gaan wonen? “Dat klopt. Voor Amelander kinderen is dat eigenlijk heel normaal, dus er woonden veel meer van die kinderen bij ons in de buurt in Leeuwarden. En ik was niet alleen, want ik had al verkering met Sander, ging met hem samenwonen en mijn beste vriendin werd onze kamergenoot, zodat we elkaar konden helpen. En feitelijk werd ik in de jaren daarvoor thuis al klaargestoomd voor een zelfstandig leven door te leren koken en schoonmaken en dergelijke. Eigenlijk wilde ik vroeger al naar de PABO, maar destijds dacht ik dat ik dat niet kon, omdat ik niet wist hoe ik dat moest aanpakken. Afijn, SPW-HAVO afgerond en toen… ontdekte ik dat je als leerkracht ondersteund wordt met allerlei lesmethodes en zo, dus toen ‘durfde’ ik wel de opleiding PABO te doen. Na de afronding daarvan (dus van een I-VMBO-advies naar een afgeronde HBO -opleiding! red.) was er crisis in onderwijzersland, dus waren er alleen invalbanen beschikbaar. Dat heb ik een poosje gedaan tot Esmee geboren werd. Daarna had ik opnieuw invalbanen, maar dat werden wel invalbeurten voor langere periodes. Na de geboorte van Marijn kreeg ik uiteindelijk een vaste baan in Wergea. 51
Marijn heeft in het begin als baby veel gehuild ’s nachts en dat had natuurlijk veel impact op mijn energie overdag. Daarom zocht ik een energetisch therapeut op en die zei tegen mij: “Leg maar eens een hand op zijn borst als hij huilt.” Tot mijn verbazing merkte ik dat dat werkte, daar werd hij rustig van. Dat was een openbaring: wat heb ik gedaan? Wat is dit? Ik merkte dat dat bij andere kinderen ook werkte. Het was fijn om dat te beleven en toen wilde ik daar meer van weten. Aan de ene kant heb ik dus interesse in deze meer ‘zweverige’ zaken, maar aan de andere kant ben ik nuchter genoeg om helder te willen krijgen wat het is. In 2017 werd ik ziek en dat was het moment om eens goed na te denken wat ik met mijn toekomst wilde. Ik wilde niet meer voor de klas staan, ik wilde wel bezig met kinderen en daarnaast wilde ik mijn eigen praktijk beginnen. De school wilde wel aan mijn vertrek meewerken en dat bood mij de gelegenheid om de opleiding tot energetisch therapeut, waar ik al langer mee bezig was, af te maken. En daarna heb ik de opleiding Begeleidingskunde gedaan. Ik wilde niet meer voor de klas staan en met inmiddels vele jaren onderwijservaring kon ik solliciteren naar de baan, die heel goed bij mij past: ouder-kind-coach en die vond ik in Zuidbroek. Inderdaad, in Groningen. Ik haal veel voldoening uit dat werk en ondanks de niet geringe reisafstand vind ik het heel fijn om in dat team te werken. Ik haal daar veel energie uit. Dat komt doordat ik het ouder-kind coachen zo heel bevredigend is, omdat je door in gesprek te gaan met die kinderen ze in een rustig omgeving laat vertellen welke problemen ze hebben, waar ze mee zitten of ze gepest worden en dat soort dingen. Uiteindelijk merk je dat ze daarmee leren omgaan en dat ze het weer fijn gaan vinden toch weer om naar school te gaan.” Wat is/doet een energetisch therapeut? “Ik geef healingen. Daarbij moet je een sterk ontwikkelde intuïtie hebben en je moet ervoor open staan. Je moet goed in verbinding staan met je lijf en alles om je heen. Je ontwikkelt dat door veel te oefenen en te ervaren wat er gebeurt.” Wat doet een healing met jou? Ben je daardoor kwetsbaarder of juist niet? “Je moet het wel leren sturen. Je moet je jezelf meer openstellen en soms denk ik, omdat ik me vrij snel openstel voor anderen, dat ik te veel geef. Ik heb juist moeten leren om die knop een beetje dicht te draaien, zodat je er niet altijd maar mee bezig bent, want dat is wel heel vermoeiend. Voordat ik een healing geef zorg ik dat ik een beschermend aura om mij heen heb, zodat het niet mijn energie uit mij trekt. Ik heb ook heel lang gedacht dat ik te weinig weet of kan. Ik zie niet al die aura kleuren in andere mensen. Ik zie wel bepaalde lagen van de aura, maar niet alles en ik laat mijn intuïtie spreken. Als ik met iemand bezig ben, dan hoor ik een soort van stemmen in mijn hoofd en ik heb een hele tijd gedacht: ja dat bedenk je zelf, dat gaat helemaal nergens over. Dat is dat nuchtere weer in mij, die dat naar de aarde terug wil. Hoe kan dat nou, hoe kan je dat nou weten. Maar toch elke keer als ik het uitsprak dan betekende het weer iets bij de ander. 52
Ik heb iemand op tafel gehad waarvan ik zei: “Ik weet niet waarom, maar je moet veel drinken.” En toen vertelde diegene: “Ja, dat klopt. Wij hebben een nierziekte in de familie, weet ik vanuit mijn pake en ik weet dat ik dus heel veel moet drinken.” Dat wist ik niet en toch voelde ik dat aan en zo zijn er wel meer dingen geweest. Door deze ervaringen ben ik steeds meer gaan vertrouwen op de stemmetjes. Mijn pake en beppe zijn vrij kort na elkaar overleden en zijn beide gecremeerd in Sneek. Op een gegeven moment droomde ik dat ze weer bij elkaar waren. Wat bleek: in het crematorium waren bij toeval, want dat was echt niet gebruikelijk, hun beider urnen naast elkaar in de muur gezet!” Veel mensen zullen denken: het zal wel, omdat je het niet kunt zien “Dat klopt. Je kan het niet zien en niet bewijzen. Daarom heeft het bij mij ook lang geduurd voordat ik er zelf op durfde vertrouwen. Ik dacht: wie ben ik nou om dat te zeggen; wie ben ik om dat te doen. Dat is voor mijzelf ook een groeiproces geweest. Het is ook belangrijk dat ik vol vertrouwen een healing begin. Als ik dat niet heb en mij er druk over maak of die persoon wel het juiste krijgt of voelt, dan lukt het niet. Als ik ontspannen ben gaat het werk ook veel beter.” Je praat over chakra’s; hoe werkt dat met energiebanen precies? “Je hebt 7 hoofd chakra’s en daarnaast nog een heleboel kleine; het zijn eigenlijk soort energy kolkjes. En als ik een healing geef, werk ik daar ook heel erg mee om te kijken of die in een lijn zitten. Zijn er bepaalde lijnen die minder goed werken, dan zitten er blokkades in en die haal ik weg. Het is een beetje net zoals wifi: Als je verbonden bent met de wifi dan werkt alles heel snel en dan ben je goed in contact. Maar als er een plaat aluminium tussen zit, dan heb je een stoorzender en dan werkt het niet meer. Op dezelfde manier werk ik die blokkades weg. Op dezelfde manier heb je onbewuste dingen, waar je nog geen woorden voor hebt en daar werk ik tijdens de healing mee. Ik heb inmiddels er genoeg voorbeelden van, die laten zien dat het werkt.” Wat is het verband tussen chakra’s en aura’s? Aura’ zijn de lagen om je heen; daar zijn er veel van, maar er zijn 7 belangrijke aura’s. Die staan in verbinding met de chakra’s. De eerste laag van je aura’s staat in verbinding met jouw onderste chakra, de tweede aura met de tweede en werk je omhoog. Ik kan voelen waar die lagen zitten; dat verschilt per persoon.” Als ik jou website zie, dan zie ik heel veel verschillende activiteiten “Dat klopt wel en dat is omdat ik het saai vind om maar één ding te doen. Ik vind veel te veel dingen leuk om te doen. Als ik de hele dag healings zou geven, zou ik ongelukkig worden. Die verschillende dingen liggen wel in elkaars verlengde. Zo is het Intervisie begeleiden een verlengde van de begeleidingskunde. Tijdens die opleiding moest ik stages doen en kwam zo in aanraking met intervisie en ook supervisie.” 53
Wat is het verschil? “Supervisie is onder leiding van een supervisor en intervisie is het begeleiden van een proces tussen collega’s. Maar beide gaan over het bewust worden van je eigen denken voelen en handelen en zo.” Wat is Human Design Reading? “Dat is iets wat ik heel bijzonder vind; daar werk ik heel graag mee. Aan de hand van jouw preciese geboortemoment – dag, maand, jaar tijdstip van geboorte – krijg je een profiel van wie je bent, hoe je in elkaar zit. Het is een combinatie van astrologie, hai ching en kwantumfysica en er zit ook iets van kabala in. Op zich is het wel bizar, dat je op basis van je geboortemoment kan zien hoe je in elkaar zit en hoe je beweegt in het leven. Maar het is wel heel goed als je als mens begrijpt hoe het bij jou werkt. Toen ik de reading bij mijzelf had gedaan, kwam ik erachter, dat ik iemand ben die zich gemakkelijk aan zijn omgeving aanpast. Daarvoor werd ik altijd onzeker over die houding, maar toen ik erachter kwam dat dat is wie ik ben, gaf dat voor mij een hoop rust. Human design werkt met 5 mens-typen en voor mij is dat het type ‘plezier maken’. Nou is lang niet alles in het leven plezierig, maar het geeft mij wel richting en acceptatie ten aanzien van wie ik mag zijn in het leven. Ik probeer wel altijd de informatie zo nuchter te brengen. We zitten toch al in een zweverige hoek, maar we zitten wel op deze aarde en hier moeten we het mee doen. Je moet zien wat realistisch is in de vertaling van wie je bent naar wat je doet.” Hoe ziet jouw toekomst eruit? “Ik heb daar de afgelopen jaren veel over nagedacht en ik ben op dit moment gelukkig met wie ik ben en wat ik doe. Als er iemand langskomt voor een Human Design Reading of een healing, dan doe ik dat met evenveel plezier als ik dat ik mijn werk als ouder-kind-coach doe of een groep studenten coach in een supervisie proces. Ik sta zo in het leven, dat je wel heel erg kunt bedenken hoe je het allemaal zal willen hebben, maar het gaat toch altijd anders. Dan heb je de keuze: ik ga ertegen vechten of ik ‘go with the flow’. Ik zat er destijds echt niet op te wachten om ziek te worden, maar uiteindelijk heeft het mij heel veel gebracht. Ik heb mij aangepast aan de situatie, de kansen gegrepen die langs kwamen en dat heeft mij nu hier gebracht, waar ik erg blij mee ben.” Geïnteresseerd in wat Thea voor jou kan betekenen? Zie www.oersicht.nl 54
Rienk Rispens Voor al uw tuinwerk Verhuur van - hoogwerker - houtklover - klepelmaaier - minikraan - sloophamer - stenenknipper - stobbenfrees - stoomreiniger - takkenversnipperaar - trilplaat en trilblok - tuinfrees - verticuteermachine 56
1 Online Touch