VOOR ONDERNEMERS ADV I SEURS IN DE ADMINI S T RAT IE VE EN FI S C A LE SEC T OR PAGINA 16 1.000 kilometer woon-werkverkeer PAGINA 8 Verbinden in vertrouwen PAGINA 5 Alles verandert continu. Kijk dus vooruit en pas je aan JAARGANG 2 UITGAVE 3. 2021
COLOFON INDEX &GO is een uitgave van de Nederlandse Orde van Administratie- en Belastingdeskundigen en verschijnt 4x per jaar. Jaargang 2, uitgave 3, september 2021 HOOFDREDACTIE Ed de Vlam BLADMANAGEMENT Chantal van Pelt EINDREDACTIE Loft 238 Tekst & Media REDACTIE Femke Hellings, Hans Pieters, Henk Poker Eveline aan de Wiel, Chris Wolters VORMGEVING Campagne, Rotterdam OPMAAK Appeltje Eva, Lith FOTOGRAFIE Paul Tolenaar, Maarten van der Wal DRUK Dekkers van Gerwen, ’s-Hertogenbosch ABONNEESERVICE Opgave van abonnementen, opzegging en adreswijziging uitsluitend schriftelijk doorgeven aan de uitgever. Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Meer informatie over abonnementen via: info@noab.nl ADVERTEREN? Meer informatie via: communicatie@noab.nl Commentaar, ideeën en suggesties? Welkom via: communicatie@noab.nl CONTACT NOAB Rompertdreef 7, 5233 ED ‘s-Hertogenbosch Postbus 2478, 5202 CL ‘s-Hertogenbosch 073 614 14 19 I www.noab.nl ISSN 2666-8068 Cybersecurity vereist een holistische blik IN DIT NUMMER: 03 Voorwoord 05 Alles verandert continu. Kijk dus vooruit en pas je aan 08 Verbinden in vertrouwen 12 Naar een next level van automatisering 14 Een stukje communicatie tussen de cijfers 16 1.000 kilometer woon-werkverkeer 20 Stilstaan bij verandering om vooruit te komen 2 &GO magazine 22 Aandacht, betrokkenheid en coaching 26 Cybersecurity vereist een holistische blik 28 Positief zelfleiderschap: focus op je sterke punten 30 Samenwerking in de keten 34 Ik ervaar louter voordelen 36 De overwaardering van het ‘nu’ zit pensioenopbouw in de weg 38 Stoppen met verkopen 40 Een eigen woning, ook als je weg bent 26 wachtwoord: ‘welkom01’ 14 Communicatie tussen de cijfers Stilstaan bij verandering 20 INDEX
De balans vinden “Waar eigenlijk iedereen last van heeft, is de ‘present bias’, de overwaardering van het heden. We vinden het heden belangrijker”, lees ik op pagina 36. Klaarblijkelijk is present bias een oud begrip uit de wetenschap van de gedragseconomie, maar voor mij is het nieuw. Het krijgt een negatieve lading omdat het bijvoorbeeld zzp’ers zou weerhouden om pensioenmaatregelen te treffen. Je kunt het projecteren op meer zaken in dit nummer. Het coverartikel gaat over de noodzaak van aanpassen en vooruitkijken omdat alles continue verandert. Op pagina 4 herinnert de NOAB-slogan ‘Stilstaan is geen optie’ je eraan dat navelstaren geen toekomst biedt. Wat moet je dan doen? NOAB Next komt op pagina 12 met handvatten. Gelukkig trapt Jo Vincken op pagina 20 op de rem door te stellen dat stilstaan wel een optie is. Maar als je verder leest, kom je van de koude kermis thuis. Je mag even stilstaan bij verandering met als doel om vooruit te komen. Dat schiet niet op zo. Er bestaat in de filosofie en psychologie zoiets als ‘future bias’. Daar wordt gezegd dat mensen de voorkeur geven aan positieve ervaringen in de toekomst, aan zaken waarvan zij verwachten of hopen dat die ooit gaan plaatsvinden. Daarbij zetten ze het heden op de achtergrond. Het leven wordt pas later prettig waarvoor steeds weer nieuwe doelen bereikt moeten worden. We kennen in onze omgeving waarschijnlijk allemaal wel personen die in dit plaatje passen. Present bias en future bias zijn beiden niet goed lijkt me. Maar hoe vind je daarin de balans? Best wel lastig bij een onzekere toekomst zonder garanties. Vooralsnog zou ik zeggen: laat je niet gek maken en leef je leven nu. ‘If it ain’t broke don’t fix it’. Ed de Vlam, directeur NOAB NOAB.NL 3 VOORWOORD
STILSTAAN IS GEEN OPTIE 4 &GO magazine
DOOR: FEMKE HELLINGS “ALLES VERANDERT CONTINU. KIJK DUS VOORUIT EN PAS JE AAN” VAN BEPERKINGEN NAAR MOGELIJKHEDEN Als er iemand positief in het leven stond, is het wel de onlangs overleden paralympisch kampioen snowboarden Bibian Mentel. Met de Mentelity Foundation geeft echtgenoot Edwin Spee haar droom steeds verder vorm: gelijke kansen voor iedereen. NOAB.NL 5 COVERARTIKEL
“WORD GEEN ONDERNEMERSCOACH ALS DAT NIET BIJ JE PAST. EEN RECHTSBUITEN MOET JE OOK NIET LEREN KEEPEN OF VERDEDIGEN” Edwin Spee vertelt wat we in het bedrijfsleven zoal kunnen leren van Bibians levensfilosofie. Waarom moet je focussen op plezier in plaats van euro’s? Hoe overleef je in een omgeving die steeds verandert? In welk opzicht lijkt ondernemen op topsport en wat valt er te winnen met meer diversiteit en inclusiviteit? “Er zijn 1,2 miljoen mensen met een fysieke beperking in Nederland,” vertelt Edwin. “Aangezien we niet iedereen kunnen helpen, focussen wij ons op lichamelijk gehandicapte kinderen en jongvolwassenen. Met onze programma’s en producten maken we voor hen het verschil. Want ook al werkt de maatschappij niet altijd mee, ze kunnen meer dan ze denken. En dat geldt voor iedereen.” INCLUSIE VER TE ZOEKEN “Feit is dat inclusie in het bedrijfsleven nog ver te zoeken is. Is iemand doof, blind of mist hij een arm of been, dan denken veel mensen dat hij geestelijk ook wel iets zal mankeren. Liggen er tig sollicitatiebrieven in alle kleuren en maten op een bureau; grote kans dat de blanke man van 35 wint. Wij begeleiden mensen in het kijken naar mogelijkheden in plaats van beperkingen en openen daarmee deuren. Op Bibians manier.” NIET ACHTERBLIJVEN, MAAR DOORGAAN Stel je voor. Je weet dat 2020 je laatste jaar wordt, zit in een rolstoel en door corona heb “Te veel mensen zijn vooral bezig met terugkijken en focussen op dat wat lastig is. De ondernemers die zich steeds aanpassen en ontwikkelingen als de digitalisering omarmen, zijn degenen die overleven. Omstandigheden veranderen nu eenmaal, leer daarmee omgaan. Laat het niet bij het oude, maar veer mee.” ONDERNEMEN IS TOPSPORT “Hoe hou je je focus positief en blijf je inventief? Het leven van topsporters heeft veel overeenkomsten met dat van ondernemers. Heb je op zondag verloren, dan mag je op maandag huilen maar op dinsdag moet je er weer staan. Als ondernemer moet je ook risico’s nemen, schakelen en blijven bewegen. Ook als een stap niet de juiste bleek. Trainen is de beste manier om niet stil te blijven staan en je bestaansrecht veilig te stellen. Ook hier kan de sportwereld inspiratie geven. Voer je trainingen alleen in om meer geld te verdienen, dan werkt ‘t niet. Laat je je personeel trainingen je opeens ook geen werk meer. Zou jij dan nog elke dag vrolijk zijn? “Bibian presteerde dit gewoon,” vertelt Edwin. “Bij haar was het glas altijd halfvol en ze zag overal kansen. Toen ze krap een week in een rolstoel zat, belde ze de redactie van Dancing with the Stars terug. ‘Mag ik toch meedoen?’ Nou, dat is zwarte band flexibel zijn als je ’t mij vraagt.” 6 &GO magazine
volgen omdat ze dan gelukkiger worden en nieuwe vaardigheden ontwikkelen, dan werkt ‘t wél. Zo groei je naar een toekomstproof businessmodel. Bibian trainde ook nooit voor een gouden medaille. Ze wilde beter worden en plezier hebben met het team. Succes was niet zelden het gevolg.” BUIKGEVOEL BOVEN EURO’S “Als Bibians coach en trainer keek ik altijd waar ze blij van werd, dan leerde ze het meest. Leidinggevenden zou ik dan ook willen adviseren: wees niet te streng op zaken als ziek zijn of niet behaalde targets. Zit je medewerker goed in zijn vel? Wat kun je doen om hem of haar daar te krijgen? Daar bereik je meer mee op de lange termijn. Kijk als ondernemer of werknemer ook of je dicht genoeg bij jezelf blijft en vergeet in eerste instantie het geldelement. Eerst passie, dan resultaat! Ik krijg regelmatig reacties van mensen die het roer omgegooid hebben. Ergens wisten ze al een tijdje dat ze liever iets anders deden, iets moesten afstoten of iets nieuws moesten proberen, maar er was wel even een zetje nodig om te luisteren naar dat onderbuikgevoel.” COACHEN DOE JE SAMEN Op de ontwikkelingen in de financiële branche, zoals de transitie van administrateur naar adviseur, is Edwins visie helder. “Klanten komen bij jou als je meedenkt en onderdeel van hun bedrijf wordt. Ze moeten voelen dat je strategisch betrokken bent en erop vertrouwen dat je in hun belang adviseert. In de afgelopen 35 jaar heb ik met best wat administratiekantoren samengewerkt, uiteindelijk bleef ik hangen bij degene die mijn missie als de zijne ervaarde. Ook hier is het net als met sporters en hun coach. Hun succes is jouw succes. “ WORD ONDERDEEL VAN HUN BEDRIJF. HUN SUCCES IS JOUW SUCCES. DAN BLIJVEN KLANTEN HANGEN” Blijf bij alles wat je doet continu kijken of iets écht bij je past. Zo niet, laat het een ander doen. Het gaat uiteindelijk om dat wat je als team in huis hebt, iedereen heeft zo z’n eigen talenten. Zit er geen ondernemerscoach in jou? Je collega is er misschien meer voor in de wieg gelegd. Jezelf transformeren in iemand die je eigenlijk verschrikkelijk vindt, heeft weinig zin. De juiste mensen om je heen verzamelen en een team opbouwen dat samen alle benodigde skills heeft wél. Zoek dus niet allemaal gelijkgestemden, maar omarm de verschillen. Zo maak je van beperkingen mogelijkheden en kun je de wereld aan.” NOAB.NL 7 COVERARTIKEL
DOOR: EVELINE AAN DE WIEL Leden vormen de kern van iedere vereniging. Wist je dat de kantoren van NOAB samen zo’n 175.000 ondernemers ontzorgen en begeleiden? Daarmee herbergt NOAB een verborgen kracht: een enorm potentieel aan kennis en kunde. Samen staan onze leden sterker. De sleutel ligt in verbinding. De essentie van een vereniging is mensen verbinden. In een vereniging komen mensen samen die een gezamenlijk doel nastreven. Ook voor NOAB is verbinden altijd belangrijk geweest. Onze leden zijn zelfstandig ondernemers, maar zien in dat het bundelen van krachten de concurrentiepositie op langere termijn juist kan versterken. Samen zijn wij NOAB. KENNIS DELEN Met ruim duizend aangesloten kantoren maak je als NOAB-lid deel uit van een grote vereniging. Daarmee profiteer je van een breed netwerk van veel kennis. Sommige kantoren hebben hoog-specialistische expertise. Waarom zou je dure consultants inhuren als je de hulp kunt inroepen van deskundige collega’s? Je komt elkaar tegen tijdens cursussen, afdelingsbijeenkomsten of online sessies. Breid je netwerk uit, verbreed je kennis en ontdek nieuwe mogelijkheden. Ieder lid heeft kennis te halen én te brengen. VERTROUWEN ALS BASIS Het succes van onze krachtenbundeling hangt samen met het gevoel van verbinding dat NOAB kan creëren. Ook dat doen we samen. We stimuleren leden om kennis te delen, ervaringen uit te wisselen en samen op te trekken. Op een manier die bij jou past: • Voor nieuwe leden organiseren we meet & greet-bijeenkomsten om kennis te maken met onze vereniging én met elkaar. • Deelnemers aan NOAB Next ontmoeten elkaar en delen hun ervaringen tijdens speciale bijeenkomsten voor Nexters. • Tijdens afdelingsbijeenkomsten ontmoet je NOAB-leden uit de regio, zodat je jouw netwerk in de buurt kunt uitbreiden. • Ook de cursussen en trainingen uit het educatieaanbod van NOAB zijn een 8 &GO magazine VERBINDEN IN VERTROUWEN: DE KRACHT VAN 1000 NOAB-KANTOREN
mooie gelegenheid om leden te ontmoeten. Wie zijn jouw medecursisten en wat is hun verhaal? DIGITALE ONTMOETINGEN Maar het creëren en vasthouden van een clubgevoel is niet vanzelfsprekend. Zeker niet in tijden van corona. Hoe breng je leden bij elkaar als je afstand moet bewaren? Toch willen onze leden elkaar blijven ontmoeten. Misschien wel juíst in deze tijd. Daarom hebben wij begin dit jaar het online event #NOABverbindt geïntroduceerd. Tijdens #NOABverbindt gaan leden digitaal met elkaar in gesprek over een thema uit de kantoorpraktijk. Ze delen hun kennis, wisselen ervaringen uit en doen ideeën op. Waar loop je tegenaan, hoe zou een ander dit oplossen en welke tips heb jij voor andere kantoren? Dit jaar is bijvoorbeeld al gesproken over het vormen van een topteam, het bedienen van de ideale klant en het meten van de klanttevredenheid. Naast deze themasessies kunnen leden tijdens #NOABverbindt periodiek in gesprek met het bestuur. Bijvoorbeeld om actuele onderwerpen te bespreken, vragen te stellen of ideeën aan te dragen. Wat vind jij van de dienstverlening van NOAB? En welke punten zou je graag op de agenda van het bestuur willen zien? Tijdens deze sessies vragen de bestuursleden zelf ook feedback aan de leden. RUGDEKKING BIJ CALAMITEITEN Veel van onze leden zijn kleinere kantoren. Zij zijn kwetsbaar bij calamiteiten. Wie vangt de klanten op als een kantoorhouder langdurig ziek wordt of arbeidsongeschikt raakt? Je kunt deze kwetsbaarheid ondervangen door een ander NOABkantoor aan te stellen als waarnemer. Heb je tijdelijk bijstand nodig? TRENDS EN ONTWIKKELINGEN
Dan kan de waarnemer jouw werkzaamheden overnemen. Je hebt rugdekking. Een fijne gedachte voor jou als kantoorhouder, maar ook voor jouw klanten. Onder de noemer Samenwerking loont! organiseren wij laagdrempelige bijeenkomsten over de kansen en valkuilen van samenwerking. Hier kun je gelijkgestemde leden ontmoeten. Laat je inspireren. SAMENWERKING LOONT! Door krachten te bundelen, kun je meer bereiken. Voor kleinere kantoren kan schaalvergroting interessant zijn om de continuïteit te borgen en de slagkracht te vergroten. Kantoren kunnen gaan samenwerken of fuseren. Maar hoe vind je een geschikte partner? Aan succes gaat vertrouwen vooraf. Het NOAB-keurmerk kan dit vertrouwen voeden. Ons keurmerk geldt al jaren als norm in de branche. Een collega-NOAB-kantoor garandeert kwaliteit, vakmanschap en actuele kennis van zaken. Net als jij. Je weet wat je aan elkaar hebt. NOAB brengt leden die geïnteresseerd zijn in schaalvergroting bijeen. NIEUWE KANSEN Samen optrekken biedt kansen. Wat denk je van het onderling ‘uitlenen’ van personeel? Of het opvangen van pieken in tijden van drukte? Ook het gezamenlijk inkopen van specialistische diensten, zoals loonverwerking of kennis over subsidies, is een optie. Samen kan er zoveel meer. BENIEUWD? Ben je benieuwd naar de verborgen kracht van duizend NOAB-kantoren? Ieder NOAB-lid is daarin een schakel. Ontdek het zelf. Houd de wekelijkse nieuwsbrief in de gaten voor nieuwe uitnodigingen. MET ELKAAR IN GESPREK TIJDENS EEN ONLINE EVENT #NOABVERBINDT 10 &GO magazine
SPECIALISTEN IN STRATEGISCH ONDERNEMEN Voor veel van uw klanten zult u het jaarwerk 2020 al beschikbaar hebben. Waarschijnlijk is er zelfs al inzicht in de halfjaarcijfers 2021 en de begroting voor de rest van het jaar. Dan is nu de vraag: wat zijn de effecten van het wegvallen van de steunmaatregelen en welke effecten heeft dat op de lopende financieringen? Wilt u hier over sparren? We zijn graag beschikbaar. T: (0299) 40 57 55 • M: 06 46 05 50 73 www.mbfinancieren.nl � � � � MB Financieren is onderdeel van de MB Adviesgroep en bestaat verder uit de volgende specialisaties: MB Fiscaal Juridisch MB Bedrijfsmakelaars MB Resultaatverbeteraars MB Horeca Advies NOAB.NL 11
Naar een next level van automatisering Wat als je je productiestraat voor het standaardwerk op rolletjes hebt lopen? Vooral niet stoppen! Gebruik de tijd om te kijken wat automatisering verder voor je kantoor kan doen. DE JUISTE PRIJS Bij Agnes Tijsma en Keimpe Sikma van AT Finance loopt de productiestraat soepel en geautomatiseerd. De hamvraag is nu: ‘Hoe efficiënt zijn we en zitten we goed met onze abonnementen?’ Met logisch nadenken én dataanalyse wordt dat uitgezocht. “Met de efficiency-monitor van Exact Online hebben we al veel inzicht gekregen,” vertelt Agnes. “Die was nodig voor het opzetten van nieuwe pakketten met de juiste inhoud en prijs.” GOED INRICHTEN Compagnon Keimpe vult aan: “In Simplicate hebben we daarnaast alle projecten gebudgetteerd en de uren geboekt. Daardoor konden we perfect zien waar de ‘lekken’ zaten in de oude abonnementen en hoe we die moesten dichten.” “ DE EXTRA KLUSJES BINNEN HET ABONNEMENT DEKTE NIET ALTIJD DE KOSTEN” BETAALD KRIJGEN VOOR WAT JE DOET Bijkomend voordeel van het tegen het licht houden van je abonnementen: je krijgt betaald voor wat je doet. Agnes: “Eerder deden we alle extra klusjes binnen het abonnement, maar dat dekte niet altijd de kosten. Daarin zijn we nu strikter. De klanten doen er absoluut niet moeilijk over, terwijl we daar wel bang voor waren. Als je met je software kunt aantonen dat je klant 12 &GO magazine 40% extra transacties heeft gedaan, dan heeft hij er ook geen probleem mee om naar een groter abonnement op te schuiven.” Zie ook het uitgebreide interview met AT Finance op pagina 22 in deze &GO. MINDER FTE, MEER ADVIES Focus4u is al jaren bezig met het optimaliseren van de productiestraat. Dat heeft volgens vennoot Michel van Dijk louter positieve gevolgen. “Ons standaard abonnement bevat aanlevering via portaal of mail, dat gaat naar Trifact, dan AFAS voor de verwerking en een dashboard in Visionplanner. Dat betaalt zich echt uit. De omzet is iets gestegen, maar we hebben in 1,5 jaar wel 3 FTE’s afgebouwd. De omzet en resultaat per medewerker zijn fors omhooggegaan.” Maar het gaat nog verder: “De klantengroep in de standaardstraat kunnen we beter bedienen omdat we wekelijks of maandelijks contact hebben. Jaarwerk gaat daardoor een stuk sneller en alle Corona-regelingen konden snel worden aangevraagd. Door dat regelmatige contact komen er veel meer advieskansen bovendrijven, in de trant van ‘Nu ik je toch aan de lijn heb…’,” vertelt Michel. “We worden bijvoorbeeld veel eerder bij een hypotheek of financiering betrokken, in plaats van achteraf met een voldongen feit te worden geconfronteerd.”
LIVE STATUS Elke klant heeft een vaste medewerker en administraties worden op een vast moment verwerkt, vertelt Michel. “De klant kan live zien hoe ver we met de verwerking zijn, in het portaal. Ook als iets niet is verwerkt, laten we dat geautomatiseerd zien via het portaal. En als we achterlopen, sturen we een berichtje.” DOOR: EVELINE AAN DE WIEL “ REGELMATIG CONTACT LEIDT TOT MEERWERK” SAMENSTELLEN Een ander aandachtsgebied is risicogericht samenstellen. “Als je je IT daar goed voor inzet, is er veel tijdwinst te behalen,” zegt Michel. “En je kijkt weer eens met een andere blik naar de jaarrekening. Ons team heeft een hele goede sessie gehad met onze Next-consultant, over het effect van materialiteit op de uiteindelijke jaarrekening. Mis je geen dingen, is het niet te snel ‘niet-materieel’? Daarin moet je intern je mensen opvoeden. En daarna pas naar de klanten uitrollen.” DASHBOARDS EN BENCHMARKS Diepgaand inzicht in cijfers is de volgende stap voor Focus4u. Michel licht toe: “In Visionplanner maken we ook heel uitgebreide dashboards, die we ‘customizen’ naar wens van de klant. Daarnaast willen we klanten via Visionplanner benchmarken tegen ondernemers uit dezelfde branche. En als laatste verrijken we de data van CaseWare Cloud zodat je soortgelijke klanten in je eigen portefeuille beter kunt vergelijken. Dat was een tip van onze Next-consultant.” Met NOAB Next optimaliseer en automatiseer je je productiestraat. Meer weten? Ga naar de NOAB-website en klik op de Next-tegel. VAN OFFLINE NAAR ONLINE VERKOOP: WAAR MOET JE OP LETTEN? Tijdens de coronacrisis zijn consumenten meer online gaan shoppen. In het eerste kwartaal van 2021 bereikte de omzet van Nederlandse webshops een recordgroei. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) blijkt dat de omzet met ruim 85 procent steeg ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Deze groei komt vooral voor rekening van multichannelers, ondernemers die zowel via winkels als online verkopen. Online shoppen lijkt een blijvertje, blijkt ook uit onderzoek van Ruigrok NetPanel. Bijna een kwart van de Nederlanders bestelt inmiddels wekelijks iets online. Heb je een fysieke winkel? Dan kun je je bereik vergroten door een webshop te beginnen. Wij geven vijf aandachtspunten mee voor ondernemers die overwegen om hun producten ook online te gaan verkopen. 1. Ken en bereik je klant 2. Houd rekening met het retourrecht 3. Bescherm de gegevens van je klanten 4. Denk goed na over je voorraadstrategie 5. Werk een zakelijke begroting uit Lees de gehele blog op www.noabkeurmerk.nl NOAB.NL 13 BLOG
“ JUIST OMDAT IK SLECHTHOREND BEN, WEET IK HOE BELANGRIJK COMMUNICEREN IS” Als slechthorende rolde ze ooit het boekhoudvak in omdat ze voor dit werk meer cijfergevoel dan contactuele skills nodig had. Eenmaal aan een tweede gehoorapparaat ontdekte ze dat een sociale rol veel beter bij haar paste. Susan Schreurs vertelt over het balletje dat sindsdien steeds verder de mensenkant op rolt. DOOR: FEMKE HELLINGS
EEN STUKJE COMMUNICATIE TUSSEN DE CIJFERS Na diverse functies in zowel commerciële bedrijven als zorginstellingen vervuld te hebben, ging Susan bij STYB Bedrijfsondersteuning aan de slag als teamleider voor met name het HR- en communicatiegedeelte. Hier combineert ze haar administratieve en contactuele vaardigheden en fungeert ze ook als vitaliteitscoach. Het was Susan die in coronatijd polste of alle medewerkers nog overeind stonden en hoe het met het thuisfront ging. “Slim dat STYB ook investeert in mensen bij wie andere kwaliteiten dan boekhouden de boventoon voeren. Dat geeft een andere dynamiek en dat is nodig voor de toekomst!” VERBINDING EN ONTWIKKELING “Ik heb veel vitaliteitsopleidingen en communicatieen coachtrainingen gedaan, waarvan mental coaching me het meest aansprak. Hoe je denkt, bepaalt voor een groot deel hoe je je voelt. Hou je gedachtes vast of niet? Is het glas halfvol of halfleeg? Per 1 oktober ga ik het boekhouden dan ook loslaten en door met het sociale stuk als coördinator buurtbemiddeling en zelfstandig hoorcoach. Mensen helpen op het vlak van gedrag en communicatie, daar word ik blij van! Slechthorenden helpen voor zichzelf op te komen en hun leven actief vorm te geven, is allang mijn droom. In de toekomst ga ik dit breder trekken en ook horenden coachen. En kijk ik nog wat dieper in mijn glazen bol, dan zie ik mezelf wel opleiden, inspireren en presenteren. Wie had ooit gedacht dat communicatie zó mijn ding zou worden?” GEDRAG HEEFT EEN REDEN Juist de financiële branche kan mensen met andere skills goed gebruiken, vindt Susan. “Ben je zelf van de duidelijkheid, structuur en feiten? Zoek dan iemand naast je met goed ontwikkelde sociale voelsprieten. Mijn ervaring is dat veel financials goed zijn in het verwerken en analyseren van cijfers, maar (non-verbale) signalen van anderen lang niet altijd oppikken, laat staan dat ze erover in gesprek gaan. Beantwoordt iemand zijn mails normaal gesproken altijd snel, maar wacht je nu al dagen op een reactie? Loopt iemand opeens je kantoor voorbij zonder gedag te zeggen of post hij ineens van alles op social media? Besef dat afwijkend gedrag je vaak vertelt dat er iets aan de hand is. Als je wilt gaan sturen op vitaliteit en werkgeluk of meer in contact wilt komen met je klant, moet je inzien dat de mens niet alleen in woorden praat en leest.” NOAB.NL 15 VITALITEIT
DOOR: FEMKE HELLINGS Ze wonen in een dorpje op het Franse platteland, zo’n 1.000 kilometer van hun kantoor in Vlaardingen vandaan. “Onze medewerkers Daphne en Tonnie zitten in Nederland, en dat werkt goed,” vertellen Christine en Arno Verbeek van administratiekantoor Clover & Consult. “Ons vak kun je overal uitoefenen, helemaal als je digitaal werkt. De coronacrisis bewijst wel dat fysieke aanwezigheid geen must is.” 16 &GO magazine Fotografie: Paul Tolenaar 1.000 KILOMETER WOON-WERKVERKEER
In 2009 zijn Christine en Arno begonnen met het geven van financieel advies aan mensen in hun omgeving. Dit deden zij samen met Dries, toen net gestopt met zijn kledingzaak en ervaren met financiële administratie. “De vraag naar adviezen nam toe en we besloten een gezamenlijke bv op te richten. Wij werkten naast ons dienstverband bij een grote onderneming vanuit Luxemburg, Dries vanuit Nederland.” Algauw werd het serieuzer en kwamen er meer klanten, IB-aangiftes en loonadministraties bij. Sinds 2018 is Dries ‘met pensioen’ en staan Christine en Arno samen aan het roer van Clover & Consult. LUXEMBURG-NEDERLAND-FRANKRIJK “Om de week reden we naar Nederland, tot corona haar intrede deed,” legt Christine uit. “Sindsdien werken we thuis, wat sinds kort in Frankrijk is. Ja, het is nog verder weg van onze medewerkers. Maar door de dag om 8 uur met Teams en koffie te beginnen en continu in contact te blijven, gaat het meer dan prima. In september willen we weer even naar Nederland. En Tonnie en Daphne hebben al voorgesteld elk kwartaal een teambuildingsweek in Frankrijk te willen doen!” INTERN OPLEIDEN “Ik doe vooral aangifte- en advieswerk. Christine richt zich op salarisadministratie en relatiebeheer,” gaat Arno verder. “Inmiddels is het alweer twee jaar geleden dat we Daphne hebben aangenomen na haar mbo-stage. Van alleen bonnetjes inboeken wordt ze op den duur niet vrolijk, dus ik laat haar steeds vaker consolidaties maken, meekijken met aangiftes en adviezen schrijven.” Christine haakt daarop in. “Omdat we flexibeler wilden zijn na Dries’ vertrek, hebben we vorig jaar ons team verder uitgebreid met Tonnie. Zij werkte bij een klant van ons die noodgedwongen moest afschalen en had ervaring met verloning en personeelsadministratie. Via NOAB haalde ze haar PDL en ze is gegroeid tot zelfstandig salarisadministrateur. Daarnaast ondersteunt ze een aantal eigen klanten met de administratie.” 100% IN DE CLOUD “In ons thuiskantoor vind je nog één map met aandeelhoudersinfo, een notarisboekje en wat naslagwerk. Verder staat alles in de cloud,” aldus Christine. We slaan documenten op een afgesproken manier op en werken in gedeelde mappen met elkaar en onze klanten. Ook houden we de status van werkzaamheden en correspondentie goed bij in de agenda, zodat we altijd voor elkaar kunnen inspringen. Van begin af aan zijn we digitaal ingesteld, we werken al jaren met online boekhoudsoftware. We streven ernaar dat de klant zoveel mogelijk zelf invoert. Ook als klanten dit spannend vinden en wij gegevens verwerken, laten we ze meekijken en leggen we uit totdat ze het leuk gaan vinden.” VEILIGHEID EN ETHIEK Naast een online intake, inclusief uitgebreide Wwftscreening die erbij hoort, nodigen ze bij Clover & Consult iedereen altijd uit op kantoor. “Een deel van de identificatie blijft toch een fysieke kwestie. Het komt wel eens voor dat we geen klik voelen, vaak blijkt er dan ook iets niet in de haak. Zo hadden we laatst een discussie met een klant wiens medewerker een huis wilde kopen. Of we haar loon even tijdelijk wilden ophogen. Nou, er zijn grenzen. Gelukkig zijn dit uitzonderingen en begeleiden we de meeste klanten gewoon op hun route, of ze nu rechtdoor gaan of afslagen nemen.” Daphne en Tonnie, medewerkers Clover & Consult NOAB.NL 17 COMMUNITY
“ ONZE FILOSOFIE IS ZO MIN MOGELIJK AFSTAND CREËREN. HOE APART DAT MISSCHIEN OOK KLINKT UIT ONZE SEMI-FRANSE MOND” IN GOEDE EN SLECHTE TIJDEN Arno neemt het woord over. “We zijn geen standaard boekhoudkantoor dat administraties verwerkt en verder geen vragen stelt. Cijfers moeten een sturingsmechanisme voor de ondernemer zijn. Ook de bloemist moet begrijpen hoe inkoop versus omzet werkt, zodat hij bijvoorbeeld ook naar andere kosten zoals verzekeringen en energie gaat kijken als het even minder gaat. In coronatijd werd weer duidelijk hoe belangrijk alle kleine beetjes zijn, zeker voor zzp’ers en mkb’ers. Met de ene klant keken we wat er geschrapt kon worden, met de andere bedachten we een nieuw businessmodel. We hebben veel extra tijd besteed aan klanten zonder daarvoor iets extra’s te rekenen. We hebben liever dat ze overleven en nog lang klant blijven.” GOED DOEN = GOED VOELEN “Hoe bijzonder het misschien ook klinkt uit onze semi-Franse mond: onze filosofie is zo min mogelijk afstand creëren. Een nieuwe klant zei laatst dat hij in de eerste maanden met ons al meer contact had dan hij ooit met zijn vorige financieel adviseur had gehad. In de samenwerking proberen we ook altijd het draagvlak van de klant en de maatschappelijke factor mee te nemen. Zo helpen we momenteel een stichting die hoogopgeleide, vrouwelijke vluchtelingen traint in het vinden van een baan. Daar waar ’t kan, steken we tijd in projecten waar we achter staan. Alles wat je geeft, krijg je vroeg of laat terug. Op wat voor manier dan ook.” Slim verzekeren? Beroepsaansprakelijkheid & datarisk www.bav.covermij.nl 18 &GO magazine
Toekomstgericht ondernemen voor accountants Bij Yuki zijn we ervan overtuigd dat boekhouding slimmer, eenvoudiger en leuker kan. Wij bieden de digitale tools, de accountant creëert ruimte voor samenwerking en advies. Bied jouw klanten voortaan een unieke blik op de toekomst: Vergaande automatisering en tijdswinst Realtime data, altijd en overal Heldere communicatie binnen het platform Overzichtelijk dashboard en nog betere inzichten Het NOAB kantoor van de toekomst is al partner, en jij? Check hier Yuki in 3 minuten! NOAB.NL 19
Stilstaan bij verandering om vooruit te komen DOOR: EVELINE AAN DE WIEL “Veranderen is voor niemand makkelijk,” erkent drs. Jo Vincken, kerndocent Verandermanagement bij Nyenrode Business Universiteit. “Maar de wereld staat niet stil. Als financieel dienstverlener kun je klanten pas vooruithelpen als je zelf ook stappen zet in je eigen businessmodel. Dan wordt een advies aan een ondernemer pas écht geloofwaardig.” 20 &GO magazine In de financiële dienstverlening ligt de nadruk van oudsher sterk op het ontzorgen van ondernemers, bijvoorbeeld met de salarisadministratie. Vincken vergelijkt financiële beheersing en controle met het oplossen van een puzzel: met tijd, energie en aandacht los je de puzzel altijd op. “In de traditionele manier van werken is de financieel dienstverlener de expert die aangeeft dat de oplossing A moet zijn en niet B.” Maar juist deze ‘gewone puzzels’ kunnen ook worden opgelost door computers. Administratieve processen worden steeds meer geautomatiseerd. Volgens Vincken kunnen financieel dienstverleners in een snel veranderende wereld hun meerwaarde bewijzen door ondernemers te helpen hun onderneming naar een hoger niveau te tillen. Dat vraagt om een andere mindset en een veelzijdige aanpak. “Adviseren is veel meer een open proces. Dat is geen gewone puzzel, maar een wicked issue, een taai en complex vraagstuk waarvan je het antwoord op voorhand niet weet. Samen met anderen probeer je te ontdekken wat het juiste pad is om te bewandelen.” REPERTOIRE VERBREDEN Voor zo’n complex vraagstuk is een bredere kijk nodig. “Een advies is nooit alleen een financieel advies. Dat gaat bijvoorbeeld ook over ondernemen, personeel of ontwikkelingen in de markt. Dat soort aspecten zijn altijd met
“ PRIKKEL JEZELF, SPRING AF EN TOE IN HET DIEPE EN NODIG JEZELF UIT OM ANDERS TEGEN DINGEN AAN TE KIJKEN DAN JE GEWEND BENT” elkaar vervlochten. Dat stelt andere eisen aan een financieel dienstverlener: die zal zichzelf moeten openstellen voor nieuwe ontwikkelingen en het verbreden van zijn repertoire.” Vincken wijst op het bekende onderscheid tussen een fixed en een growth mindset. “Je kunt als financieel dienstverlener denken: ‘Ik heb een opleiding gevolgd, ik heb veel ervaring en dus blijf ik doen wat ik altijd gedaan heb’. Dat is een fixed mindset. Je stuurt dan vanuit de achteruitkijkspiegel. Maar succes uit het verleden is geen garantie voor succes in de toekomst.” OPENSTAAN VOOR GROEI Met de uitdagingen die op ons afkomen, is het volgens Vincken niet ondenkbaar dat de huidige vaardigheden van een financieel dienstverlener in de nabije toekomst tekort zullen schieten. Met een growth mindset stel je jezelf open voor kansen en ruimte voor groei. Het World Economic Forum schaart vaardigheden zoals analytisch denken, verandervermogen en creativiteit onder de belangrijkste skills in 2025. Goed kunnen adviseren vraagt niet alleen om bredere inhoudelijke kennis. “Je moet ook in staat zijn om een advies uit te dragen. In het verleden spraken de cijfers voor zich, maar strategisch meedenken over de toekomst van een bedrijf vraagt naast kwantitatieve gegevens als argument ook aandacht voor psychologische aspecten, zoals de dynamiek binnen een organisatie. Als je niet in staat bent om een goed advies over te brengen, dan is het nog steeds geen goed idee, want het wordt niet uitgevoerd.” MENSEN MOTIVEREN Controle en beheersdrift brengen mensen niet in beweging, stelt Vincken. “Als ik zeg: jij gaat binnen zes maanden 100 meter hardlopen in 14 seconden, dan gaat jou dat niet motiveren om te gaan trainen. Maar ik kan ook zeggen: laten we samen nadenken over gezonde voeding, vitaliteit en training, en misschien kun je dan als neveneffect uiteindelijk een stukje hardlopen. Daarmee appeleer ik veel eerder aan jouw verlangen om fit te zijn, zodat je in beweging komt. Financials hebben sterk de neiging om te zeggen: laten we lef tonen en scherpe targets stellen. Maar dat is niet wat mensen motiveert en in beweging krijgt.” Vincken raadt financieel dienstverleners aan om bewust stil te staan bij verandering. “Dat heeft iets paradoxaals,” erkent de docent. “Verandering suggereert beweging. Maar eigenlijk zou je beide moeten doen: in beweging komen om niet achterop te raken, maar ook stilstaan bij de juiste keuzes en het pad dat je zou willen inslaan.” EEN NIEUWE KIJK Begin met anders te denken, adviseert Vincken. “Als je op een andere manier naar de werkelijkheid gaat kijken, dan ga je uiteindelijk ook anders handelen. Dus: prikkel jezelf, spring af en toe in het diepe en nodig jezelf uit om anders tegen dingen aan te kijken dan je gewend bent.” Laat de opgave ook niet zo groot lijken dat je feitelijk niet begint, tipt Vincken. “Een marathon loop je door de eerste stap te zetten. Je rent niet meteen 42 kilometer. Door iedere dag te trainen, zal je uiteindelijk in staat zijn om een marathon te lopen. Kijk met een andere blik naar je diensten en ga experimenteren in de adviesrol. Probeer eens iets uit in de praktijk. Je kunt altijd de eerste stap zetten.” NOAB.NL 21 Fotografie: Paul Tolenaar TRENDS EN ONTWIKKELINGEN
“ GOED ADVISEREN BEGINT BIJ AANDACHT GEVEN. HOE MEER WE WETEN, HOE BETROKKENER WE KUNNEN ZIJN” Ze noemen het zelf hun ABC 2.0. In plaats van diensten op het gebied van administratie, belastingen en controlling bieden ze hun klanten tegenwoordig vooral aandacht, betrokkenheid en coaching. Agnes Tijsma en Keimpe Sikma, eigenaren van AT Finance in Flevoland, vertellen over de ontwikkelingen bij hun administratiekantoor. “De digitale transitie is inmiddels afgerond. We zitten nu middenin de rolverschuiving van boekhouder naar coach.” Fotografie: Maarten van der Wal DOOR: FEMKE HELLINGS
Aandacht, betrokkenheid en coaching ONLINE BOEKHOUDSTRAAT Het is alweer een jaar of vijf geleden dat ze volledig overstapten op digitaal boekhouden. “We hebben toen een administratiestraat ingericht, waarin we gingen samenwerken met 95% van onze klanten,” vertelt Agnes. “Zij vanaf hun werkplek, wij vanaf de onze. Al onze pakketten zijn hierin gekoppeld en communiceren met elkaar, van de Exact boekhouding en Nmbrs salarissoftware tot het aangiftepakket van Nextens en Visionplanner. Waar er vroeger allerlei handelingen waren rondom een factuur, gaat alles nu automatisch. Als het gewoon goed gaat, zien wij niets. Mist er iets, dan krijgt de klant via de app een signaal. Wij bemoeien ons alleen nog met de uitzonderingen – die ene factuur waar iets mee is – en kijken waar we het proces verder kunnen optimaliseren.” DIGITALISEREN IN STAPPEN “Tijdens het proces van digitaliseren hebben we hulp gehad van Exact en NOAB,” legt Keimpe uit. “Exact Online is de lijm van onze administratiestraat en twee jaar geleden heb ik het NOAB Next-traject gevolgd. Daar ontdekten we bijvoorbeeld dat het voor ons slim was met CRM-pakket Simplicate te gaan werken en we archiveren sindsdien via Teams en Sharepoint. Onze klantdossiers stonden al lang en breed in de cloud voordat de coronacrisis uitbrak. Erg fijn! Iedereen kan vanuit huis overal bij en klantgesprekken voeren we gewoon via Teams, zodat thuiswerken prima gaat.” OP NAAR ABC 2.0 Terwijl Keimpe startte met het NOAB Next-traject, is Agnes het driejarig traject tot MKB Ondernemerscoach gaan volgen bij NOAB. “Keimpe is in het tweede jaar ingestroomd, sindsdien doen we het samen.” AT Finance wil bewust een andere rol pakken dan financieel uitvoerend en de stap naar het coachend adviseurschap maken. “We kijken nu eenmaal liever vooruit met tussentijdse cijfers, prognoses en plannen dan dat we het over cijfers van anderhalf jaar geleden hebben, zoals je in het traditionele jaarrekeningentraject doet.” Zo is hun ABC 2.0 geboren: Aandacht, Betrokkenheid en Coaching. “Aangezien we klanten goed willen adviseren, beginnen we bij aandacht geven. Vragen stellen over waar hij vandaan komt en naartoe wil met zijn onderneming. Zo zetten we hem aan het denken en komen er ideeën vrij. Hoe meer we weten van mensen, hoe meer betrokken we kunnen zijn en hoe beter we functioneren als sparringpartner. We gaan onze dienstverlening dan ook in drie pakketten gieten. Pakket A is de basis, waarbij we aandacht geven aan de zzp’er of kleine ondernemer. Pakket B gaat iets verder en omvat ook maandof kwartaalrapportages, begrotingen of forecasts. En kiest een (vaak middelgroot) bedrijf voor pakket C, dan pakken we meer de coachrol, zitten we periodiek om tafel en denken we actief mee over de strategie.” COACHING SKILLS “Deze nieuwe werkwijze vraagt om andere skills,” vervolgt Agnes. “Wijzelf leren de benodigde vaardigheden onder NOAB.NL 23 KANTOOR VAN DE TOEKOMST
andere in de NOAB-trainingen. De volgende stap is dat onze medewerkers zich de nieuwe skills eigen maken. Van de zes personeelsleden verzorgen er twee de loonadministratie, voor hen is er niet veel veranderd. Twee anderen zitten vooraan in het proces en vervullen sinds de digitalisering bijna een IT-functie, omdat ze procesoptimalisatie als taak hebben. Leuk om te zien dat ze dit technische stuk goed oppakken! De andere twee zijn meer bezig met rapportages, aangiftes en jaarrekeningen en zitten net als wij in de transitie naar coach. Bij de een zit klantcontact er van nature in, de ander was meer gewend op de achtergrond te werken. We stimuleren en helpen hen beiden, gaan samen achter Teams zitten en introduceren hen bij klanten, zodat ze een band kunnen opbouwen. Ze leren door te doen.” BETROKKENHEID “We betrekken ons personeel ook bij strategische beslissingen,” gaat Keimpe verder. “Laatst zaten we op een vrijdagmiddag te brainstormen en onze pakketten uit te werken met een hapje en drankje erbij. Hoeveel tijd zijn we kwijt per pakket? Wat zou welk pakket moeten kosten? Zo voelt het echt als van ons allemaal. Op dezelfde manier gaan we ook met onze klanten om: als gelijken. Met onze ronde tafel, informele kleding en vriendelijk ingerichte kantoor zijn we toegankelijk voor iedereen. Door met klanten te praten over hun plannen, geven we niet zelden nieuwe inzichten. Niet dat wij alwetenden zijn natuurlijk. We hebben juist geen verstand van hun business, maar wél van ondernemen! Bovendien is coachen iets anders dan adviseren. Het gaat om levelen, luisteren, spiegelen en vragen. Heerlijk als je van een klant terugkrijgt dat je iets in beweging hebt gezet en daarmee echt bijdraagt aan het bereiken van hun doelen. Op deze manier zetten we toch die extra stap, nu het cijfermatige deel helemaal geautomatiseerd gaat.” BIJBLIJVEN Ook al werken ze al jaren volledig online en zijn ze volgens Exact nu een van de weinige kantoren die al zoveel features van hun tool gebruiken, stilzitten gaan ze bij AT Finance niet doen. “In de wereld van automatisering verandert alles continu,” aldus Agnes. “De inhoud van onze pakketten zal dan ook vloeibaar zijn. Als we merken dat iets anders beter werkt – of als wetgeving erom vraagt of technische innovaties meer mogelijk maken – passen we onze werkwijze of diensten gewoon weer aan.” Naast het vormgeven van hun ABC-pakketten staan de komende jaren in het teken van hun medewerkers op stoom helpen en hun klanten nóg verder meenemen in de technologie. “Dit doen we onder andere door samen met Exact een webinar te organiseren en filmpjes te maken waarin te zien is hoe de tool precies werkt. Alles met hetzelfde doel: de administratie zo makkelijk mogelijk maken en er zoveel mogelijk uit halen. Zodat er tijd overblijft voor het echte werk: ondernemen!” v.l.n.r. Erik Gosen, Karin Barneveld, Agnes Tijsma, Olga van der Wekken, Desiréé Tolman, Sandra van der Zwaag, Keimpe Sikma en Jolanda Dierkes. 24 &GO magazine
DOOR: HANS PIETERS Korte lijnen tussen kantoor en onderneming Met SB+ biedt AFAS een nieuwe, volledig webbased cloudapplicatie voor het administratie- en accountantskantoor en haar ondernemers. Via het KPIdashboard krijgt de ondernemer real time inzicht in de cijfers en andere belangrijke data, welke direct inzicht geven in de financiële status van de onderneming(en). AFAS is sterk in fiscale aangiften en interne automatisering van het accountantskantoor. Maar liefst 28 van de top 30 accountantskantoren zijn klant, vertelt Manager Productmanagement Mohamed Amri trots. Met de software van AFAS worden bedrijfsprocessen geautomatiseerd en geoptimaliseerd. “SB+ zorgt ervoor dat administratie- en accountantskantoren supermakkelijk kunnen samenwerken met de ondernemer,” legt Amri uit. “We hebben een one-stop-shop voor zowel de interne als de externe processen. SB+ stelt kantoren in staat om hun eigen processen te automatiseren, zonder dat je allerlei third party-applicaties, zoals facturatie, BI-dashboards, portals en scan & herken-applicaties aan elkaar vast hoeft te knopen.” Met het gebruik van SB+ profiteren bovendien de klanten van het kantoor. Doordat in SB+ de werkprocessen gekoppeld zijn, kan de ondernemer simpel en intuïtief factureren en inkoopfacturen uploaden. SCAN & HERKENOPLOSSING De samenwerking tussen ondernemer en het administratiekantoor is volledig geautomatiseerd. “Beiden werken in dezelfde cloudapplicatie. In plaats van dat de ondernemer zijn facturen in Word of een andere applicatie moet maken, werkt hij in SB+. Dit voorkomt overbodige werkstromen, zoals het scannen en overtikken van gegevens die klanten toch al zelf invoeren.” Met SB+ zijn alle applicaties geïntegreerd. In SB+ zit bovendien een standaard meegeleverd out-of-the-box scan & herkenoplossing. “We hebben gekeken ‘wat is het proces van de accountant en wat wil en hoort de ondernemer te doen? Dat hebben we nu bij elkaar gebracht in SB+.” De ondernemer kan zelf zijn facturen maken en inkoopfacturen uploaden. Deze worden gescand en herkend en gecontroleerd door het administratieen accountantskantoor. ‘YES!’-MOMENT De ondernemer krijgt voor een scherp en vast maandelijks bedrag toegang tot de cloudomgeving van het accountantskantoor. “In de portal ziet de ondernemer wat z’n taken zijn en wat de aandachtspunten en adviezen zijn, zoals debiteureninformatie. Hij ziet elke dag real time hoe de onderneming er financieel voorstaat.” DIENSTVERLENING Dankzij het platform kan het kantoor zijn dienstverlening perfect vormgeven. “Je automatiseert de financiële administratie van de ondernemer via jouw SB+-platform. Het klantportaal biedt real time inzicht op een laagdrempelige manier. De ondernemer ziet elke dag hoe hij er voorstaat en krijgt concrete adviezen.” www.afas.nl NOAB.NL 25 ADVERTORIAL
Cybersecurity vereist een holistische blik DOOR: HANS PIETERS Accountants- en administratiekantoren zijn een interessant doelwit voor een gerichte aanval vanwege de hoge graad van digitalisering – er wordt veel online gewerkt –, de grote hoeveelheid data die wordt verwerkt en de gevoeligheid van de data. “Je zit op een vertrouwenspositie, daar moet je goed van doordrongen zijn,” stelt ICT-securityexpert Reindert Doorn van DOCCO. “Kantoren moeten veel kritischer en mondiger zijn. Zij zijn uiteindelijk de hoeders van hun eigen gegevens en die van hun klanten.” Reindert Doorn adviseert administratie- en accountantskantoren met ICT-trajecten en cybersecurity. Op de vraag naar specifieke risico’s voor de branche noemt Doorn als eerste het overmatig gebruik van BSN-nummers die niet zijn afgeschermd en het ontbreken van een veilig platform voor het uitwisselen van vertrouwelijke informatie met klanten. “Dat gaat nog te veel over mail, met de bijbehorende risico’s.” HOLISTISCH “De belangrijkste boodschap die wij aan kantoren meegeven, is dat je de IT-beveiliging holistisch moet beschouwen. Het is een samenspel van mens, techniek en organisatie,” vertelt Doorn. Alleen procedures opstellen of je medewerkers trainen of alleen je beveiliging met je leverancier regelen is niet voldoende. Het gaat om de combinatie, je moet je op alle onderdelen inspannen. En dat blijf je herhalen door een ‘plan & control’-cyclus te implementeren. “De bottom line is dat je veilig gebruik 26 &GO magazine
“OP INTERNET.NL IS EEN TEST WAARMEE JE HET BEVEILIGINGSNIVEAU VAN DE EIGEN E-MAIL KUNT CONTROLEREN” kunt afdwingen en monitoren. Ik maak nog steeds mee dat mensen hun account hebben beveiligd met het wachtwoord ‘welkom01’.” Bij ransomware is sprake van twee mechanismen. “Er wordt ingebroken door een kwetsbaarheid in de IT. Dat risico vermindert als je zorgt dat het systeem upto-date is en goede wachtwoorden worden gebruikt.” Het tweede risico is via phishing. “Wat daarbij helpt is de e-mailstandaarden goed in te stellen, zodat malafide e-mails goed worden herkend. Dan praat je niet over een spamfilter, maar over de implementatie van e-mail security standaarden. De werkplekbeveiliging van thuiswerkers kun je prima inregelen met (mobile) device management, waarbij je zorgt dat je mensen alleen maar kunnen inloggen als de software up-todate en het wachtwoord voldoende sterk is.” Een ander aandachtspunt is de awareness. “Je moet medewerkers trainen, zodat ze nepmails herkennen en enigszins argwanend zijn.” ONVEILIG PROTOCOL Veel kantoorhouders denken bij de inzet van software vooral functioneel, aan de efficiëntie, is de ervaring van Doorn. “Wat ze zich onvoldoende realiseren, is dat een koppeling tussen de twee softwarepakketten zomaar over een onveilig protocol kan gaan, een onvoldoende beveiligde verbinding.” De verantwoordelijkheid ligt bij de softwareleveranciers, maar ook bij de kantoren zelf, benadrukt hij. Een veelvoorkomende fout is het niet toetsen van leveranciers. “Een gemiddeld kantoor heeft zo’n twintig softwareapplicaties. Een groot deel van de verwerking van data steunt op software van derden. Dan is het relevant om te weten hoe die derde de eigen beveiliging op orde heeft. Bijvoorbeeld of een leverancier ISO-27001 is gecertificeerd. Er is vaak onvoldoende zorg en aandacht voor de keten.” Vanuit cybersecurityhoek zijn daar grote zorgen over, vertelt Doorn. “Bij een aantal grote datalekken in het afgelopen jaar was sprake van een fout in een onderliggend softwaresysteem.” “ IT-BEVEILIGING IS EEN SAMENSPEL VAN MENS, TECHNIEK EN ORGANISATIE” CLOUDWATERVREES Er zijn kantoren met cloudwatervrees, is de ervaring van Doorn. “Aan de cloud zitten allerlei afhankelijkheidsrisico’s, maar er komt een punt dat het in beheer hebben van eigen servers onveiliger is dan het risico van onveiligheid dat we toedichten aan de cloud. Met eigen servers moet je zelf de hele infrastructuur up-to-date houden. Daar moet steeds meer zorg en tijd naartoe gaan, omdat zich steeds complexere kwetsbaarheden voordoen. Kantoren moeten zich afvragen of het risico in de cloud niet veel kleiner is. Mijn antwoord laat zich raden.” NOAB.NL 27 ICT & INNOVATIE
“ JE KOMT IN EEN FLOW EN UITEINDELIJK LEIDT DAT TOT BETERE PRESTATIES” Als zzp’er ben je je eigen werknemer én leidinggevende. Lukt het je jezelf op een positieve manier te motiveren, dan sta je veel meer open voor nieuwe activiteiten, relaties en netwerken. HR-professionals Sjanne Marie van den Groenendaal, Tess Hoitink en Sanne Netten hebben onderzocht hoe de handvatten uit de positieve psychologie het werkplezier van zzp’ers kunnen vergroten. De onderzoekers van Tilburg University hebben dit vertaald naar ondernemersskills, met als uitkomst: positief zelfleiderschap. DOOR: HANS PIETERS
Positief zelfleiderschap: focus op je sterke punten Positief zelfleiderschap is een manier om focus te houden in je ondernemerschap. Positieve emoties versterken je gevoel van autonomie. Kijk je vanuit je sterke punten, dan vergroot dat de motivatie. Je komt in een flow en uiteindelijk leidt dat tot betere prestaties. Samen met haar collega’s heeft onderzoeker Sjanne Marie van den Groenendaal een training ontworpen, die zzp’ers en zelfstandig ondernemers helpt om de eigen focus te vinden. DUURZAME LOOPBAAN De onderzoeksliteratuur verdeelt een duurzame loopbaan onder in drie componenten: geluk, gezondheid en productiviteit. Het gaat erom dat die drie in balans zijn, vertelt Van den Groenendaal. “Een duurzame loopbaan kenmerkt zich door dat je doet wat je graag wil doen. Dat hetgeen wat je doet aansluit bij jouw persoonlijke waarden die jij centraal stelt in jouw loopbaan.” Uit het onderzoek komt naar voren dat zzp’ers daar op verschillende manieren naartoe werken. “Bij de één lukt het beter om ‘happy, healthy and productive’ te zijn dan bij de ander.” “Vanuit critici en de media wordt een beeld geschetst dat zzp’ers gedwongen ondernemer zijn geworden en kwetsbaar zijn. Het beeld is hardnekkig een eigen leven gaan leiden. Het gaat om 1,3 miljoen mensen. Dan is het toch best gek dat zij op die manier worden weggezet als één grote groep?!” Aanleiding voor Sjanne Marie van den Groenendaal om onderzoek te doen naar zzp’ers vanuit het loopbaanperspectief. Daarbij focust ze op twee vragen: waarom wordt iemand zelfstandig? En hoe geven zzp’ers hun loopbaan vorm? Het levert een realistischer en vooral ook optimistischer beeld op: “Het zijn vooral positieve startmotieven. Startende ondernemers en zzp’ers die voor zichzelf beginnen, hebben over het algemeen als doel om er een duurzame loopbaan van te maken. En de meerderheid heeft zijn zaken op orde en is actief en proactief bezig met de onderneming.” STERKE PUNTEN “Positief zelfleiderschap is ‘jezelf leiden met behulp van je sterke punten’. Dat is wat zelfstandigen moeten en kunnen doen,” vult Tess Hoitink aan. “Sterke punten zijn de dingen waar jíj energie van krijgt, je talenten, en waar jij blij van wordt. Door positief zelfleiderschap kun je jezelf helpen om bepaalde doelen voor jezelf te formuleren en ergens echt goed in te worden. Het stimuleert om keuzes te maken, ‘hier wil ik mijn business op focussen en mij op profileren’. Het biedt richting waar je naartoe wilt met je onderneming.” “De dagelijkse praktijk verleid je tot allerlei taken die misschien helemaal niet zo bij je passen,” stelt Sanne Netten. Een onderdeel van de training is de juiste mensen uitkiezen om mee samen te werken, die jouw sterke punten aanvullen met hun sterke punten. “Positieve psychologie bestaat al heel lang en is een belangrijk HR-instrument. Als je positieve emoties ervaart, omdat je je talent kan benutten, zorgt dat ervoor dat je brein openstaat. Je kijkt als vanzelfsprekend meer om je heen en staat veel meer open voor de kansen die voorbijkomen. Terwijl je brein, als je wordt afgeleid door taken die je niet leuk vindt of vermoeiend, als vanzelf vernauwt. Met positief zelfleiderschap boost je je business.” NOAB.NL 29 SKILLS
Samenwerking in de keten DOOR: HANS PIETERS De afspraken van de klimaattafels en het grondstoffenakkoord krijgen steeds meer concrete invulling in verplichte CO2-reductie en verduurzaming. Voor bedrijven betekent dit dat ze concrete stappen moeten zetten om hun productie te vergroenen. Een stap die je niet alleen kunt zetten. De hele keten, van leveranciers, afnemers tot en met afvalverwerkers, moet meedoen. 30 &GO magazine
TRENDS EN ONTWIKKELINGEN “BEDRIJVEN, OOK DE KLEINERE, ZULLEN DE MILIEU-IMPACT VAN HUN ACTIVITEITEN MEER EN MEER MOETEN METEN EN RAPPORTEREN” Verduurzaming, circulariteit en klimaat zijn maatschappelijke opgaven die bedrijven niet in hun eentje aankunnen. “Om de transitie te kunnen maken, is samenwerking tussen de ketenpartners nodig,” stelt Helen Visser, de programmamanager Duurzaamheid bij Koninklijke Bouwend Nederland. Denk hierbij aan slopers, toeleverende industrie, bouwgroothandel, financiers, vastgoedbeleggers, architecten, (overheids)opdrachtgevers, de (ontwikkelende) bouw, Rijk, wetenschap en onderwijs. In elke schakel van de bouwketen heb je koplopers, maar er moet nog veel gebeuren om de doelen van 2030 te halen. VOORHOEDE “Hoewel er een enthousiaste voorhoede is, staat circulair bouwen nog aan het begin,” vertelt Visser. “De bouwsector zet al jaren in op duurzamer materiaalgebruik, maar de daadwerkelijke transitie naar een circulaire bouweconomie moet nog plaatsvinden. Eén van de redenen is dat er te veel op de laagste prijs wordt gegund,” stelt ze vast. “Technisch kan er vaak meer dan veelal in de praktijk gebeurt. Als opdrachtgevers en met name de overheid ‘circulair’ inkopen, door bijvoorbeeld te gunnen op circulariteit in aanbestedingen, kunnen bedrijven zich met circulaire innovaties onderscheiden in de markt. Onder andere op dat punt valt nog een wereld te winnen.” Tegelijkertijd gebeurt er al veel, aldus Visser. “Landelijk, maar zeker regionaal gebeurt er steeds meer. Het is een kwestie van omdenken. Bijvoorbeeld door een gebouw te transformeren in plaats van te kiezen voor sloop en nieuwbouw.” AFDWINGENDE WETGEVING Het is inspirerend en mooi om te zien hoe bedrijven waarde kunnen creëren voor milieu, natuur en sociale aspecten en daar tegelijktijdig geld mee kunnen verdienen, stelt Antoine Heideveld, oprichter en directeur Het Groene Brein. Zijn organisatie bestaat uit een netwerk van 160 wetenschappers die hun kennis ter beschikking stellen aan bedrijven en overheden die aan de slag willen en zijn met de circulaire economie. “Bij de consumenten is steeds meer aandacht voor duurzame en circulaire oplossingen. Denk aan het kopen van groente en vlees direct bij de boer, de korte keten. Dat kan ook in, pak hem beet, de kledingindustrie, maar dan moet er wel vraag zijn vanuit consumenten. Want zonder klanten geen business.” Het beleid richt zich nu vooral op ondersteuning, constateert Heideveld. “Als we echt naar een volgende fase van de circulaire economie willen, dan kan de overheid meer sturen op een gelijk speelveld. Waarbij je milieukosten integreert in de prijs van het product.” METEN EN RAPPORTEREN Duurzaamheid, biodiversiteit en CO2-reductie zijn niet langer het exclusieve domein van de koplopers. Bedrijven, ook de kleinere, zullen de milieu-impact van hun activiteiten meer en meer moeten meten en rapporteren. Die druk is er ook vanuit de consument en opdrachtgever. Consumenten stellen zich meer en meer activistisch op. Opdrachtgevers zijn voor hun eigen duurzaamheidsprestaties deels afhankelijk van NOAB.NL 31
“ UITSTEL BETEKENT ZO METEEN VANUIT DE OVERHEID OPGELEGDE INVESTERINGEN” de inzet van hun leveranciers. Klimaatdoelen en grondstofreductie zijn vast-gelegd in dwingende afspraken. In 2030 moeten de CO2-uitstoot en het grondstofverbruik zo goed als gehalveerd zijn. Bedrijven gaan dat meer en meer merken. Een voorbeeld is de normering voor CO2-uitstoot van het zakelijk en woon-werkverkeer. Per 1 januari 2022 geldt voor organisaties met meer dan honderd werknemers een maximum waar ze onder moeten blijven. De uitstoot moeten ze rapporteren. Het is een voorbeeld waarvan er vele zullen volgen. De weg naar de nieuwe economie is ingeslagen. Als bedrijf ontkom je er kortom niet aan om na te denken over de eigen CO2-footprint en grondstofstromen. Dat begint met inzicht en samenwerking in de hele keten. Kijken waar de winst valt te behalen en nadenken over de innovaties waar de markt om vraagt. Dáár ligt de uitdaging en de kansen. Uitstel betekent zo meteen vanuit de overheid opgelegde investeringen. Nu acteren, betekent ook onzekerheid, maar het is dé manier om allianties te smeden. Nu is het geld in grote mate beschikbaar en liggen er subsidies. Via de generieke regelingen, zoals de innovatiepotjes van de WBSO en RDA en aftrekposten als de MIA en financiering via het Innovatiekrediet. Meer specifiek is de subsidieregeling voor Circulaire Ketenprojecten. Deze bestaat sinds 2020 en kent elk jaar een nieuwe aanvraagronde (vanaf 1 april). Het geld wordt verdeeld op volgorde van binnenkomst, dus dit is hét moment om plannen te maken en samenwerkingen te smeden. Een samenwerkingsverband moet bestaan uit ten minste drie en maximaal zes mkb-bedrijven. 32 &GO magazine
Snel, makkelijk en eenvoudig toe te passen DOOR: HENK POKER No nonsense en afspraak is afspraak. Dat zegt Meindert Bruinsma, directeur-eigenaar van AKSOS, wanneer hij zijn kantoor duidt. Diezelfde woorden zijn volgens hem ook van toepassing op Speedbooks® , specialist in rapportagesoftware, waar AKSOS al vele jaren gebruik van maakt. “Ik kan het iedereen aanraden, de rapportagesoftware van Speedbooks is snel, biedt diverse mogelijkheden en is makkelijk hanteerbaar.” AKSOS, met vestigingen in Leeuwarden, Groningen en Zwolle, is op diverse terreinen van de accountancy actief. Naast het normale accountancywerk is dat assurance, corporate finance, financial services en HRM, inclusief werving en selectie voor klanten. “We hebben alle diensten in huis waar de moderne ondernemer om vraagt,” zegt Bruinsma. Hij is zelf afkomstig vanuit de Big Four en ontdekte in die periode al dat met name MKB’ers sterk behoefte hebben aan informatie en advies. “Vanaf de start van AKSOS, in 1998, doen we daarom aan tussentijdse begeleiding en kijken we samen met de ondernemer naar de toekomst. Dat betekent dat je gedwongen wordt om na te denken welke besluiten goed zijn voor het bedrijf. En dat vertaalt zich over het algemeen naar betere cijfers.” OPLOSSING Om dat allemaal inzichtelijk en helder te maken was in die tijd nog niet zo makkelijk. Maar, toen Bruinsma in contact kwam met Speedbooks®, bleek de oplossing dichterbij dan gedacht. “Lume Paulusma van Speedbooks® de klant ziet meteen hoe hij er voor staat en waar hij naartoe gaat.” INFORMATIE vertelde over de manier waarop zijn softwarepakket die cijfers kon presenteren. Snel, makkelijk en eenvoudig toe te passen. Dat wilde ik wel eens met eigen ogen zien. We maakten een koppeling met een boekhouding en binnen no-time rolde de rapportage eruit.” ”ZELF BEN IK VOORAL CIJFERMATIG INGESTELD, MAAR MIJN KLANTEN JUIST MEER VISUEEL” “Wat ze beloven maken ze waar,” gaat Bruinsma verder. “Zelf ben ik vooral cijfermatig ingesteld, maar mijn klanten juist meer visueel. Dat kan uitstekend met de oplossingen van Speedbooks® . Grafieken, staafdiagrammen, noem maar op, www.speedbooks.com NOAB.NL 33 Met dank aan Speedbooks® is AKSOS in staat haar klanten tijdig van de juiste informatie te voorzien, “waarbij de prijs-kwaliteitverhouding prima in orde is,” geeft Bruinsma aan. “Goed en slagvaardig adviseren is belangrijk in dit vak. Daar liepen we mee voorop en die voorsprong willen we graag vasthouden.” Lume Paulusma van Speedbooks® kan zich het eerste gesprek met Bruinsma nog goed herinneren. “AKSOS was op zoek naar snelheid en mogelijkheden voor grafische overzichten. Dat kan bij Speedbooks, we maken cijfers snel inzichtelijk, met gebruik van mooie grafieken. Precies datgene wat AKSOS voor haar klanten van belang vindt.” ADVERTORIAL
DOOR: HENK POKER ‘Geloven in verbinden, vertrouwen en delen’ en ‘waarom moeilijk doen als het samen kan’. Zomaar wat teksten van de website van AdviesLokaal in Broek op Langedijk, waar het woord samenwerken bijkans met hoofdletters wordt geschreven. Eind 2019 ging Maurice Schoutsen samenwerken met Saskia Dekker, die een kantoor in de buurt had. Inmiddels heeft ook Nanda Nobach zich aangesloten. De taken zijn verdeeld, de medewerkers zijn tevreden en de klanten profiteren. Dat is waar samenwerken toe kan leiden. Maurice kan zich het eerste contact met Saskia nog goed herinneren. “Dat was tijdens een bijeenkomst van SnelStart. We kwamen aan de praat en deelden ervaringen met elkaar. Ik liep toen al met plannen rond om het kantoor anders vorm te gaan geven. Immers, alleen kun je minder. Saskia had een kantoor zonder personeel en had de behoefte om te sparren. Toen ze vervolgens de loonadministratie bij ons neerlegde en aangaf dat ze vlak voor een behoorlijke investering in nieuwe hard- en software stond, vroeg ik haar of ze bij ons wilde intrekken. Ons doel was en is hetzelfde: we zijn relatiebeheerders en willen klanten goed helpen, op een informele manier.” GEMAK En zo is inmiddels ook Nanda tot het kantoor toegetreden en prijkt de nieuwe naam AdviesLokaal op de gevel. “Nanda bewaakt de kwaliteit, Saskia is verantwoordelijk voor de productie en zelf hou ik me bezig met innovatie en automatisering. Dat werkt prima en geeft vooral veel meer gemak.” Uiteraard ging de integratie niet van de ene op de andere dag. “Klopt, we wilden het eerst aankijken, of het zou werken. Maar, al snel bleek dat we elkaar goed aanvullen en we elkaar echt versterken. Ja, je kunt zeggen dat deze samenwerking op natuurlijke wijze tot stand is gekomen. We hebben elkaar niets opgelegd.” De klant is volgens Maurice het beste af. “Saskia heeft veel kennis van het opzetten van administraties en rapportages, terwijl ik weer meer weet van financieringen. Dat is ook de meerwaarde die we hadden verwacht en waarvan de klant profiteert. Dat voordeel is evident en bovendien kunnen we veel sneller handelen en dat is precies waar de klant heden ten dage ook naar op zoek is.” VERFRISSEND Inmiddels is Nanda erbij gekomen als derde partner. “Ze heeft haar eigen karakter, eigenschappen en ervaring en dat werkt verfrissend. Kijk, bij sommige klanten kom ik al 10 jaar over de vloer. Het mooie is dat Nanda vanuit een andere achtergrond naar een ondernemer kijkt en dan kom je soms tot verrassende dingen waar de klant z’n voordeel mee kan doen.” Ook de medewerkers van AdviesLokaal zijn blij met de samenwerking. “Ze worden 34 &GO magazine IK ERVAAR LOUTER VOORDELEN
nadrukkelijk bij het kantoor betrokken en krijgen de kans zich te ontwikkelen. Nanda bewaakt de kwaliteit en daar hoort ook de kwaliteit van de medewerkers bij. Zeker in deze tijd is het belangrijk om mensen te binden, we hebben een leuk team en bereiden onze medewerkers voor om in de toekomst een aandeel in het kantoor te nemen.” WIN-WIN Drie kapiteins op één schip, dat zal toch wel eens botsen? “Nou, eigenlijk niet. We zijn het niet altijd met elkaar eens, maar dat hoeft ook niet. Iedereen kan vanuit zijn eigen achtergrond aangeven hoe hij ergens over denkt. Daarnaast hebben we een duidelijke scheiding van functies en taken, naar elkaar en collega’s toe. Dat is voor iedereen helder en prettig werken.” Waar Maurice voorheen veel werkzaamheden alleen moest doen, kan hij nu bepaalde taken bij zijn collega’s neerleggen. “Dat komt in allerlei aspecten van ons werk terug. Gevolg is dat we nu ook grotere klanten goed kunnen bedienen en meer aandacht kunnen geven. Voor het ene vraagstuk sturen we Nanda en voor een andere vraag Saskia, om maar een voorbeeld te geven. De klant genereert dus meer aandacht, zonder dat het ons persoonlijk meer tijd kost. Een win-win situatie.” Kortom, nadelen van de samenwerking is Maurice nog niet tegengekomen. “We hebben heel goed voor ogen waarom we zijn gaan samenwerken. Er is meer deskundigheid in huis, we kunnen sneller werken, hebben meer contacten met de klant en kunnen de kwaliteit van het kantoor beter bewaken. En ja, het belangrijkste als je gaat samenwerken is vertrouwen hebben in elkaar. Je moet dingen los kunnen laten, ik kan het kleinere kantoren alleen maar aanraden.” ” IEDEREEN KAN VANUIT ZIJN EIGEN ACHTERGROND AANGEVEN HOE HIJ ERGENS OVER DENKT” SAMENWERKEN
DOOR: HANS PIETERS De overwaardering van het ‘nu’ zit pensioenopbouw in de weg De helft van de Nederlanders maakt zich zorgen over het eigen pensioen, blijkt uit onderzoek van pensioenkenniscentrum Netspar. Voor twintig à dertig procent van de mensen is dat terecht, vertelt Netspar-directeur Marike Knoef. Onder deze groep zitten bovengemiddeld veel zzp’ers en middeninkomens. Ze ziet hier een rol weggelegd voor de NOAB-adviseur. “Ongeveer vier op de tien zelfstandigen bouwt niet voldoende vermogen op om 70% of meer te hebben van het huidig inkomen.” Inkomen is een belangrijke factor bij een pensioentekort, vertelt Knoef. “Zelfstandigen aan de bovenkant van de inkomensverdeling zijn extra kwetsbaar als ze hun levensstandaard willen voorzetten, maar ze sparen meestal wel. Van de zzp’ers met te weinig pensioen redden zzp’ers met een laag inkomen het grotendeels wel met alleen AOW.” De grootste problemen zie je bij de zzp’ers met een middeninkomen. “Om hun levensstandaard voort te kunnen zetten, zullen ze zelf een pensioenvoorziening moeten opbouwen, maar dat gaat niet altijd goed.” De vraag die centraal moet staan luidt: “Hoe verdeel je het inkomen over je leven heen? Dat wil je zo doen dat jouw euro’s het meeste nut opleveren. Dat betekent dat je een deel bewaart voor na je pensionering, zodat je je levensstijl op peil houdt.” Een belangrijke reden waarom zzp’ers hun pensioen minder goed hebben geregeld, is omdat het een stuk lastiger is dan voor werknemers. “Een groter gedeelte van het geld zit in spaartegoeden of in de eigen woning. Een integraal overzicht ontbreekt en dat maakt het een stuk lastiger om vast te stellen hoeveel je later te besteden hebt,” aldus Knoef. Het is ook moeilijker om vast te stellen of het goed genoeg is. “Het is voor iedereen verschillend wat je nodig hebt. Je kunt er niet één eindbedrag aan vastpinnen. Het hangt bijvoorbeeld af van je eerdere inkomen tijdens je werkende leven en van je privésituatie.
“ WAAR EIGENLIJK IEDEREEN LAST VAN HEEFT, IS DE ‘PRESENT BIAS’, DE OVERWAARDERING VAN HET HEDEN” Zelfstandigen hebben relatief veel vermogen in de eigen woning zitten en geven vaak een voorkeur aan liquide vermogen, dat ze kunnen gebruiken bij tegenslag. Bij een Netsparonderzoek aan het begin van de Covid-19-pandemie bleek dat juist de groep die verwachtte door corona in de problemen te komen extra behoefte had aan die flexibiliteit. Zzp’ers die huren, zetten weer geld opzij voor de aankoop van een eigen woning.” EXPERIMENT Knoef legt uit hoe het menselijke brein werkt. “Waar eigenlijk iedereen last van heeft, is de ‘present bias’, de overwaardering van het heden. We vinden het heden belangrijker.” Als voorbeeld gebruikt Knoef een experiment. “Als ik je vraag ‘wil je nu één koekje of morgen twee koekjes?’, dan zeggen heel veel mensen ‘doe me nu maar een koekje’. Vraag ik ‘wil je over tien dagen één koekje of over elf dagen twee?’, dan zeggen mensen ‘doe maar twee, die ene dag extra kan er wel bij’. Dat is inconsequent. Als het heden in de vraag wordt betrokken kunnen we opeens niet een dag extra wachten.” GELETTERDHEID Bij het opbouwen van het pensioen spelen naast het irrationele gedrag van mensen ook de financiële geletterdheid en complexiteit een rol. “Veel zelfstandigen weten niet wat de fiscale jaarruimte is. Dat kun je ze niet kwalijk nemen.” Een ander punt dat een rol speelt is ‘verliesaversie’. “Als werknemer wordt het geld automatisch in een pensioenfonds gestort. Zelfstandigen krijgen het geld eerst op de rekening en moeten het dan weer afstaan. Dat voelt toch anders en is een drempel voor de pensioenopbouw.” MEERWAARDE De boekhouder heeft een belangrijke rol en kan hierin meerwaarde bieden, benadrukt Knoef. “Juist rondom de financiële geletterdheid, complexiteit en uitstelgedrag kan de boekhouder een rol spelen om die belemmeringen weg te nemen. In de gedragseconomie zie je dat als iets automatisch gaat, iets wordt waar je niet meer over na hoeft te denken. De boekhouder kan mensen bij de hand nemen en ze over de drempel helpen.” NOAB.NL 37 IN GESPREK
DOOR: CHRIS WOLTERS “Het werkt vaak goed als je een cliënt iets wilt voorleggen, in de trant van: dit kan voor u interessant zijn.” Aldus Werner Hoenders, programmamaker en trainer. Stoppen met verkopen dus? 38 &GO magazine STOPPEN MET VERKOPEN
“Niet iedere dienstverlener vindt het makkelijk om cliënten te vragen of er nog meer van zijn of haar dienst is,” vervolgt Hoenders zijn enthousiaste relaas. “Zijn de cijfers compleet en is de belastingaangifte in orde, dan is er toch een basis. Immers, je weet al het nodige van de relatie, dus kun je cliënten verder aan je binden.” “ DE VALKUIL VOOR DIENSTVERLENERS IS DAT ZE SOMS TE SNEL MET EEN OPLOSSING KOMEN” JUISTE INSTELLING HELPT DE KLANT CENTRAAL Hoenders komt energiek en enthousiast over, een verbaal visitekaartje. Niet verwonderlijk, hij is onder meer trainer klantgerichte communicatie & commercie. Hoenders gaat in op de vele mogelijkheden van een klantgerichte aanpak: “Niet allemaal vragen ze om extra advies en dienstverlening. Vooral niet als dat geld kost en de voordelen onvoldoende duidelijk zijn.” Soms weten klanten niet eens welke andere diensten je kunt bieden. Klantgericht verkopen levert sommige NOABdeelnemers een onprettige bijsmaak op. Werner Hoenders geeft hier twee trainingen over. “Uiteraard staat de klant staat centraal, maar ook het doorvragen om de vraag achter de vraag boven tafel krijgen.” STAP VOOR STAP “We gaan in de training ‘fopen’, dat staat voor: Focus, Omgevingsvragen, Pijnvragen, Effectvragen, Nut-vragen.” Hoenders vervolgt: “Stapsgewijs gaan we in op de situatie van de cliënt: corebusiness, branchekenmerken en waarom de cliënt daarvoor kiest. Cruciale kennis. Dan volgt de impliciete behoefte: impliciet als die er wel is, maar nog niet expliciet uitgesproken. Vandaaruit gaan we naar de ‘pijnvragen’: zit er ergens onvrede, ongemak? Is dat zo, dan ontstaat er behoefte om dit te verbeteren. Eenmaal inzichtelijk en uitgesproken, is het verleidelijk om direct met een aanbod te komen. Bij een expliciete vraag op initiatief van de klant is dat prima. Is de behoefte nog impliciet, dan is meer draagvlak nodig. Dan kun je beter eerst effectvragen stellen, zoals wat is de impact op uw business? Is er nog wel voldoende overzicht? De laatste stap vormen de nut-vragen. Wat levert de dienstverlening op, welke voordelen ontstaan? De kunst is om dit niet aan de klant te vertellen, maar de klant dit te laten doen.” Daarom traint Werner NOAB-leden in de verkoopvraagtechniek. VERTROUWENSRELATIE “Als professional heb je een vertrouwensrelatie met de klant en een ‘zorgplicht’,” stelt Hoenders. “De klant mag erop vertrouwen dat je hem of haar ontzorgt. Dan kun je ook veel makkelijker ingaan op een meer uitgebreide dienstverlening.” Dus inderdaad stoppen met verkopen? “Het gaat erom dat je aanbiedt zaken samen te onderzoeken. De valkuil voor dienstverleners is dat ze soms te snel met een oplossing komen. Dat is een bekende valkuil. Creëer eerst draagvlak en werk dan samen toe naar de oplossing. Zo kun je veel makkelijker praten met mkb’ers. Die zijn vaak vooral praktisch gericht en concentreren zich vooral op de zaak.” NOAB.NL 39 EDUCATIE
DOOR: RICK VAN PELT Punt & Van de Weerdt Belastingadviseurs Een woning kan als eigen woning aangemerkt worden, ook als je tijdelijk wordt uitgezonden of overgeplaatst binnen Nederland of naar het buitenland. Toch is vaak discutabel wat in dat geval de fiscale positie van de eigen woning is. De meesten willen voorkomen dat de eigen woning ‘verhuist’ van box 1 naar box 3, want ommekeer van deze sfeerovergang is lastig. UITZENDREGELING De eigenwoningregeling is opgenomen in de artikel 3.111 Wet IB 2001 en maakt onderdeel uit van het belastbaar inkomen uit werk en woning van box 1. Een woning valt in box 1 als die woning de belastingplichtige (of zijn huishouden) anders dan tijdelijk als hoofdverblijf ter beschikking staat. Kort gezegd moet worden voldaan aan twee cumulatieve vereisten. De belastingplichtige moet de woning in (economisch) eigendom hebben en deze moet zijn hoofdverblijf vormen. Op deze hoofdregel heeft de wetgever enkele uitzonderingen bedacht. Eén van die uitzonderingen is de zogenoemde uitzendregeling genoemd in artikel 3.111, zesde lid, Wet IB 2001. De toepassing van de eigenwoningregeling blijft behouden ingeval een woning wordt aangehouden in verband met een tijdelijke uitzending. De aangehouden woning is geen echte eigen woning, want de woning vormt voor de belastingplichtige geen hoofdverblijf. De uitzendregeling kent drie voorwaarden, te weten: 1) de woning heeft ten minste één jaar daadwerkelijk als hoofdverblijf gediend; 2) de woning mag niet aan derden ter beschikking worden gesteld; en, tot slot, 3) er mogen niet uit een andere eigen woning belastbare inkomsten worden genoten. 40 &GO magazine EEN EIGEN WONING, OOK ALS JE WEG BENT
SFEEROVERGANG Ingeval aan bovenstaande voorwaarden wordt voldaan, wordt gedurende de afwezigheid van de belastingplichtige de woning behandeld als eigen woning in box 1. Het gevolg is dat daardoor ook tijdens de periode van uitzending bijvoorbeeld hypotheekrente in box 1 in aftrek kan worden gebracht. In beginsel valt namelijk de woning die wordt aangehouden in verband met uitzending in box 3. De voorwaarde die vaak leidt tot discussie met de Belastingdienst, is de voorwaarde dat de woning gedurende de uitzending niet aan derden ter beschikking mag worden gesteld. Hiermee wordt bedoeld dat in die periode de woning niet mag worden verhuurd of dat gedoogd wordt dat de woning door derden wordt gebruikt. De woning moet de belastingplichtige ter beschikking blijven staan. Er is veel jurisprudentie op dit vlak. Hieronder beperk ik mij tot twee praktijksituaties. Een uitzendregeling werd verstoord doordat een meerderjarig kind na het behalen van een studie weer in de ouderlijke woning ging verblijven. Doordat het kind eerder zelfstandig woonde, behoorde deze niet meer tot het gezin. Het kind had een maatschappelijk zelfstandige positie buiten het gezin van de ouders ingenomen. Voor deze beoordeling is het niet van belang of het kind door haar ouders financieel wordt ondersteund. Het gaat ook mis in de situatie dat een kennis in moeilijkheden ‘om niet’ in de woning mag verblijven, ongeacht of sociale redenen hiertoe nopen. De woning wordt ook dan ter beschikking gesteld. In beide gevallen vindt een sfeerovergang plaats en verhuist de woning naar box 3. Van een eigen woning is dus niet langer sprake. Dit is alleen anders in geval van een kraakwacht-situatie. De Hoge Raad heeft zich namelijk uitgelaten over de toepassing van de uitzendregeling in de situatie waarin een belastingplichtige een kraakwacht had aangesteld voor de periode van zijn uitzending. Hij oordeelde dat aanstelling van een kraakwacht niet kwalificeert als terbeschikkingstelling aan een derde, nu de woning niet wordt verhuurd noch wordt gedoogd dat derden de woning gebruiken. Dit is het geval als met een derde is overeengekomen dat hij zorg zal dragen dat de woning niet wordt gekraakt, en deze derde, behalve voor de energiekosten, geen vergoeding betaalt voor het verblijf in de woning. Ook moet hij de woning verlaten zodra de eigenaar dat noodzakelijk acht. OMMEKEER SFEEROVERGANG Ingeval niet aan één van de drie voorwaarden van de uitzendregeling wordt voldaan, valt – zoals beschreven – de woning die wordt aangehouden in verband met uitzending in box 3. Deze box 3-bezitting wordt zodoende volgens het box 3-regime belast. De bij de woning bijbehorende schuld valt ook in box 3. NOAB.NL 41 ADVIES
Mocht de belastingplichtige ten tijde van de uitzending opnieuw gaan voldoen aan de voorwaarden van de uitzendregeling, blijft de woning een box 3-bezitting. Dit tot het moment dat aan het verblijf elders een eind is gekomen en de belastingplichtige weer in de betreffende woning is gaan wonen. In feite verhuist de woning pas terug als aan de hoofdregel wordt voldaan. In de tussentijd kunnen meerdere peilmomenten voor de vermogensrendementsheffing van box 3 gepasseerd zijn. In potentie dus een duur grapje. CONCLUSIE De uitzendregeling vormt een uitzondering op de hoofdregel van de eigenwoningregeling. De toepassing van de eigenwoningregeling blijft behouden in geval een woning wordt aangehouden in verband met een tijdelijke uitzending. In beginsel valt die woning namelijk onder de spelregels van box 3. De meest karakteriserende voorwaarde voor toepassing van de uitzendregeling is dat de woning gedurende de uitzending niet aan derden ter beschikking mag worden gesteld, bijvoorbeeld via verhuur of gedogen van bewoning. Enkel in geval gedurende de uitzending onder voorwaarden een kraakwacht wordt aangesteld, blijft de woning in box 1 en blijft gerelateerde kostenaftrek behouden. Eenmaal in box 3 wordt de woning voor de belastingplichtige opnieuw een eigen woning als aan de voorwaarden van de hoofdregel wordt voldaan: de woning is zijn eigendom en vormt zijn hoofdverblijf. NOAB adviesgroep voor leden NOAB heeft een betrouwbaar netwerk van specialisten opgebouwd om op terug te vallen zodra extra specialistische kennis nodig is. Fiscaal-juridisch Marree & van Uunen Belastingadviseurs T: 013 - 5 773 481 E: info@marree-cs.nl W: www.marree-cs.nl Punt & Van de Weerdt Belastingadviseurs T: 070 - 3 025 825 E: friso@defiscalisten.nl W: www.defiscalisten.nl Advocatuur Dijkstra & Van den Ende Advocaten T: 06 - 22 56 85 66 Hilmar Dijkstra 06 - 53 45 92 98 Lilian van den Ende E: secretariaat@de-advocaten.nl W: www.de-advocaten.nl Accountancy KRC Van Elderen Accountants | Belastingadviseurs T: 038 - 4 231 583 E: info@krcvanelderen.nl W: www.krcvanelderen.nl Voor meer informatie: WWW.NOAB.NL/ADVIESGROEP 42 &GO magazine
99* van de 100 klanten vinden Speedbooks ® onmisbaar Omdat onze klanten zo tevreden zijn, durven wij het wel aan om u 3 maanden kennis te laten maken met onze rapportagesoftware. U betaalt eenmalig €30,en daarna stopt Speedbooks® vanzelf. 99% kans dat u dan niet meer zonder onze business-software kunt. Maak facturabele rapportages in een handomdraai. Test Speedbooks® . Pak de deal op Speedbooks.com * Waaronder: Avifauna, Atag, Price Waterhouse Coopers, Holland Lift, De Schout gerechtsdeurwaarders, Monuta, MRW Accountants, Landal, Rijksacademie van Beeldende Kunsten, Erasmus Universiteit, Residentie Orkest, De Bonte Wever, Dijkstra Draisma, Martini Plaza, Energiewacht, Segafredo, Brink Accountants, Pathé, BentAcera, Nederlandse Vereniging van Banken, Snelstart, Zuiderzee Museum, EuroParcs, Vacansoleil, Vogelbescherming, MKB Brandstof, BNP Paribas Real Estate, Qpark, BincQ, Directzorg, Royal Joh. Enschedé, BigID. Meld je aan voor het gratis Speedbooks® webinar. Ga naar Speedbooks.com/webinar NOAB.NL 43
44 &GO magazine
1 Online Touch