0

Wagenparkbeheer 2.0: "Het voelt als continu pionieren" 10 De eerste servicemonteur met een mobiliteitsbudget! 25 Ook in de Rotterdamse haven is het ‘elektrisch rijden, tenzij…’ Powered by TrendsinAutoleasing.nl & DuurzameMobiliteit.nu 35 Waterbedrijf Evides kiest voor ‘multifunctionele’ smarts | Zomer 2025 | www.trendsinautoleasing.nl | €9,50 | 1

Het poolbeheer proces in 8 stappen Inname afspraak Aflevering auto HOE WERKT POOLBEHEER? Aflever afspraak Het proces van poolbeheer bestaat uit een aantal stappen. Digitale inname op Fleetport locatie Reiniging Bandenwissel DE BESTE POOLBEHEER STRATEGIE Bij Fleetport hebben we het poolbeheer proces volledig geautomatiseerd. We hebben een uniek online portaal ontwikkeld dat inzicht biedt in alle processen, voor alle partijen tegelijk! 010-8511700 | poolbeheer@fleetport.eu www.fleetport.eu Schadeherstel en onderhoud Auto ophalen of inleveren

Pioniersgeest Wat hebben drie grote fleetowners en hun wagenparkbeheerders – samen goed voor ruim 2.200 voertuigen - met elkaar gemeen? Ze beschikken allemaal over een flinke dosis pioniersgeest. Dat is althans de conclusie die we kunnen trekken na de interviews met deze drie, mooie partijen. Want wat deze partijen inmiddels duidelijk is: de transitie naar elektrisch rijden behelst veel meer dan alleen het vervangen van de voertuigen. Het heeft ook invloed op de operatie, net als netcongestie, de dichtslibbende binnensteden en het personeelstekort dat hebben. Continu gaan ze de uitdagingen te lijf om hun bedrijfsmodel aan te passen aan de nieuwe realiteit. Tegelijkertijd is het mooi om te zien dat nieuwe partijen in de markt opstaan die met nieuwe producten en diensten inspelen op de nieuw ontstane situatie. En vaak een innige relatie aanknopen met de fleetowner. Zoals een laadinfrabedrijf dat nu in de ‘tweede golf’ van laadinfrastructuur-aanbieders opstaat en met een ‘holistische benadering’ de markt benadrukt. Daar gaan we nog veel van horen. Of de autofabrikant die zijn elektrische personenauto’s dienst ziet doen als ‘grijs’ voertuig voor servicemonteurs. Of de bandenfabrikant die voor de troepen uit échte EV-banden in het assortiment heeft opgenomen en daar nu de vruchten van plukt. Meer van de praktische kant: de zware zeroemissiebestelvoertuigen mogen nu eindelijk ‘officieel’ de weg op – gewoon met B-rijbewijs. U leest er alles over verderop in dit nummer. Zo worden langzaamaan de hobbels één voor één genomen. Waarbij het besef breed is dat de weg nog wel even hobbelig blijft op weg naar hun eigen (milieu)doelstellingen. Maar de piketpaaltjes zijn gezet, er is bovendien een intrinsieke motivatie om de weg af te leggen. Het is mooi om daar uiteindelijk iedere dag weer verslag van te mogen doen. Ga daarvoor vooral ook naar onze online titels TrendsinAutoleasing.nl en DuurzameMobiliteit.nu en schrijf u in voor de wekelijkse nieuwsbrief! Bart Luteijn, hoofdredacteur/uitgever Fleet & Lease | TrendsinAutoleasing.nl | DuurzameMobiliteit.nu Colofon Fleet & Lease | TrendsinAutoleasing.nl DuurzameMobiliteit.nu zijn uitgaves van Trends Automotive Media p/a Van Leeuwenhoeklaan 7, 4708 BC Roosendaal, Nederland E: erik@trendsinautoleasing.nl IBAN: NL49ABNA0108544036 BIC: ABNANL2A BTW. nr.: NL863591073B01 KvK nr. : 85339970 I: www.trendsinautoleasing.nl www.trendsautomotivemedia.nl www.duurzamemobiliteit.nu Uitgever Bart Luteijn Managing Director/Co-Owner Erik Nooij Redactie Erwin Gevers, Jacques Koch, Drs. Monique Mulder en Albert-Jan Cornelissen. Vormgeving André Heetkamp & Nathalie Wessels Reclamemakers.nl Fotograaf Martijn Dobbelsteen, Thomas Koerts ASOCIAAL MARKETING Informatie over advertentietarieven erik@trendsinautoleasing.nl Druk Veldhuis Media Verspreiding PostNL © 2025 Niets in deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, hetgeen ook van toepassing is op de gehele of gedeeltelijke bewerking, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Alle artikelen welke in deze uitgave gepubliceerd zijn, vallen onder de verantwoordelijkheid van de desbetreffende journalist. Het verlenen van toestemming tot publicatie in Management in Fleet & Lease houdt in dat de auteur de uitgever, met uitsluiting van ieder ander, onherroepelijk machtigt de bij of krachtens de Auteurswet door derden verschuldigde vergoeding voor kopiëren te innen of daartoe in en buiten rechte op te treden. Wij maken u er op attent dat de verstrekte gegevens zoals, naam, adres en woonplats zijn opgenomen in onze klantenadministratie. Wij willen het gebruiken om u te blijven informeren over onze voordeelaanbiedingen, produkten en dergelijke van zorgvuldig uitgekozen andere bedrijven. Deze administratie is aangemeld bij de registratiekamer te Rijswijk onder nummer P0015 122 Indien u bezwaar heeft tegen dit gebruik van uw gegevens dan kunt u dit schriftelijk aan ons laten weten. | 3 E r i k N o B a o r i j t L u t e i j n Voorwoord

Autoschade? Bij ASN Autoschade staan u en uw berijder centraal, wij ontzorgen en verrassen. ASN Autoschade heeft een landelijk dekkend netwerk van autoschadeherstelbedrijven. Bij alle ASN Autoschade vestigingen staan kwaliteit, efficiëntie en klanttevredenheid hoog in het vaandel. Wij zijn een gewaardeerd partner voor verzekeraars, volmachten, leasemaatschappijen, fleetowners en dealerorganisaties. Wij doen er alles aan om u en uw berijders tevreden te stellen, want schade is al vervelend genoeg. Bekijk onze scores op asnautoschade.tevreden.nl Tevreden klanten Onafhankelijk en transparant klanttevredenheidsonderzoek Landelijk netwerk Franchiseketen met zelfstandige ondernemers Autoschade Vakkundige medewerkers en modern gereedschap Vervangend vervoer ASN Autoschade houdt uw klanten mobiel met vervangend vervoer en haal- en brengservice Klant contact center 24/7 bereikbaar Polis check voor procesvoordeel en tijdwinst Dekking verificatie via webservice Meer weten? Bel 020 - 44 88 020 www.asnautoschade.nl

In dit nummer! blz. 25 blz. 10 blz. 35 blz. 16 Uitgelicht 06 Explosieve groei fietslease vlakt iets af 10 Technisch dienstverlener Van Dorp rolt eigen City Solutions verder uit 14 Poolbeheer cruciaal onderdeel in flexibel mobiliteitsbeheer 16 Smappee is meer dan een laadpalenleverancier 25 “Denken in oplossingen, dat is de crux” 35 “Continu moeten blijven pionieren, zo voelt het” 38 De juiste band op het juiste moment En verder 08 Fossiele auto van de zaak vanaf 2027 extra belast 20 BCA zet volop in op het lucratief veilen van e-bikes 22 Een kijkje in de keuken… hoe ontwikkel je een Business Edition? 28 RaboResearch: tijd om elektrisch te gaan! 30 OPENLANE transformeert remarketing met AI, data en tech 32 De lange aanloop van het convenant verkeersveiligheidswaarborgen … 41 Column: De juiste koper op het juiste moment | 5 In dit nummer!

Explosieve groei fietslease vlakt iets af Het aantal leasefietsen bij de leden van de VNA groeit gestaag. Eind 2024 telde de vloot bijna 91.000 leasefietsen. Dat zijn er bijna 27% meer dan eind 2023. Hiermee lijkt er sprake van een stabiele groei. Een jaar eerder, in 2023, groeide het aantal leasefietsen ook al zo hard: ruim 35% meer leasefietsen kwamen er toen bij. Hoewel het groeitempo nu iets daalt, blijft de structurele toename indrukwekkend, stelt VNA. Het laat volgens de brancheverenging zien dat de leasefiets steeds vaker wordt gezien als een volwaardig alternatief en/ of aanvulling binnen zakelijke mobiliteit. Steeds meer werkgevers én werknemers kiezen voor de toevoeging van de fiets in het mobiliteitspakket. Vaak gedreven door trends als duurzaamheid, vitaliteit en fiscale voordelen. Goed werkgeverschap is ook een belangrijke driver om de leasefiets op te nemen in de mobiliteitsregeling, want 26% van de leaserijders geeft aan een fiets van de zaak interessant te vinden, bleek uit het laatste NZMO-onderzoek. Overigens bleek uit ander onderzoek eerder dit jaar (e-bike monitor van marktonderzoeksbureau GfK-NIQ) dat er weliswaar een toenemende interesse is in (private) leasemogelijkheden en fiets-van-de-zaak regelingen, maar dat werkgevers daar nog niet massaal op inspringen. AUTO1.com: weer meer (PH) EV’s verhandelt Uit de jaarlijkse Electric Vehicle Trends van handelsplatform AUTO1.com blijkt dat er 10 procent meer elektrische voertuigen in 2024 zijn verhandeld vergeleken met een jaar eerder. Het heeft ook een nieuwe top-3 opgeleverd waarbij opvalt dat Tesla er niet in zit. De zogenaamde partnerdealers van AUTO1.com zien hoe elektrisch aangedreven voertuigen geleidelijk maar consistent hun weg vinden naar de markt voor tweedehands auto’s. In 2024 werden meer dan 18.600 EV’s (inclusief BEV, PHEV en HEV) verhandeld op AUTO1.com, een stijging van 10% ten opzichte van 2023, toen ongeveer 17.000 EV’s werden verhandeld. Deze groei onderstreept de stijgende vraag naar duurzamere mobiliteitsoplossingen in heel Europa, aldus AUTO1.com. De drie merken die de verkoop domineren zijn Toyota, MercedesBenz en Volkswagen. Voor het eerst in deze analyse (sinds 2021) is Tesla buiten de top-3 gevallen. Het merk staat nu op de zesde plaats. Toyota behield zijn positie als leidend merk voor het vierde achtereenvolgende jaar. Mercedes maakte een sterke stap voorwaarts en steeg van de zesde plaats in 2023 naar de tweede plaats in 2024, dankzij een indrukwekkende groei van 66% op jaarbasis in verkochte eenheden op AUTO1. com. Een twintigvoudige stijging Volkswagen, dat vorig jaar de tweede plaats innam, zakte in 2024 naar de derde plaats met een daling van 12% op jaarbasis. BMW bleef stabiel op de vierde plaats met een solide groei van 12% op jaarbasis, terwijl Volvo van de zevende naar de vijfde plaats klom met een stijging van 44% op jaarbasis. De Chinese merken MG (een stijging van 257%) en Lynk & Co (een twintigvoudige stijging) noteerden de hoogste YoY-groeicijfers en verstevigden hun aanwezigheid op de elke dag 6 |

Europese EV-markt. Wat betreft de landenranglijst: Nederland behield voor het derde achtereenvolgende jaar zijn positie als het land met de meeste EV-verkopen, terwijl Frankrijk op de tweede plaats bleef staan. Spanje maakte een aanzienlijke sprong van de vijfde naar de derde plaats met een groei van 53% op jaarbasis. Denemarken, vorig jaar nog derde, zakte naar de vierde plaats, terwijl Polen van de achtste naar de vijfde plaats klom met een groei van 56% op jaarbasis. 10.000 tot 35.000 euro Wat ook blijft: verreweg de meeste gebruikte EV’s (76%) worden grensoverschrijdend verhandeld met dus Nederland, Frankrijk en Spanje als drijvende krachten achter de marktgroei. Het betreffen doorgaans jonge auto’s: 1 tot 5 jaar oud. Bijna een kwart heeft een kilometerstand van minder dan 10.000 kilometer. Het merendeel van de EV’s werd verhandeld binnen een prijscategorie van 10.000 tot 35.000 euro. En wat die prijs betreft: twee van de drie Europese dealers (67%) verwacht dat de prijzen verder zullen dalen. Dan hebben ze het specifiek over de batterij-elektrische auto’s. 17% denkt dat de prijzen Kerncijfers Auto en Mobiliteit 2025: één vijfde geëlektrificeerd Van de 9,64 miljoen personen¬auto’s die er per 1 januari in Nederland rondrijden, is bijna een vijfde inmiddels gedeeltelijk of geheel elektrisch aangedreven. Dit betekent dat er in ons land op dit moment zo’n 1,72 miljoen volledige elektrische, hybride of plug-in hybride auto’s rondrijden. Een en ander blijkt uit de nieuwe editie Kern¬cijfers Auto en Mobiliteit 2025 van RAI Vereniging en BOVAG. Vorig jaar groeide de nieuwverkoop van volledig elektrische personen¬auto’s met 16 procent tot 132.185 exemplaren. Tegelijkertijd steeg het aantal nieuw aangeschafte plug-in hybrids met 30,1 procent tot 52.350 voertuig¬en en die van hybride modellen met 11,4 procent tot 107.893 eenheden. In totaal werden het afgelopen jaar 292.428 full EV’s, hybrides of plug-in hybrids op kenteken gezet, waarmee het verkoopaandeel van voertuig¬en met een volledige of gedeeltelijke elektrische tractie uitkwam op 76,6 procent. Fors meer dan in 2023 toen dit aandeel nog 67,9 procent bedroeg. Halvering CO2-uitstoot In 2035 moeten alle nieuwe auto’s en bestel¬wagens in de EU emissievrij zijn. Uit Kern-cijfers Auto’s 2025 valt af te lezen dat Nederland voor wat betreft de uitstootreductie van personen¬auto’s de afgelopen jaren forse stappen heeft gezet. Was in 2010 de gemiddelde CO2-uitstoot nog 136 gram per kilometer, vorig jaar was dit cijfer nog slechts 67 gram per kilometer. Dit komt neer op een halvering van de elke dag gemiddelde CO2uitstoot in 14 jaar. Wanneer wordt gekeken naar de verschillende carrosserievarianten, dan valt op dat de belangstelling voor SUV’s zich in 2024 heeft voortgezet. Koos in 2023 al meer dan de helft (50,3%) van de kopers voor een SUV, vorig jaar was dat zelfs al 56.0 procent. De traditionele hatchback, ooit de meest populaire carrosserievariant, moet al jarenlang terrein prijsgeven en zag het marktaandeel in 2024 verder slinken tot 27,8 procent (33,9% in 2023). Bijna een op de tien kopers (8,9%) geeft de voorkeur aan een station¬wagen. Verder lijkt de belangstelling voor sedanuitvoeringen zich, na een dieptepunt in 2022 (2,9%), weer te herstellen. Vorig jaar koos 5,3 procent van de kopers voor deze variant. stabiel zullen blijven, 16% verwacht nog steeds dat de prijzen voor gebruikte elektrische auto’s dit jaar zullen stijgen. De AUTO1 Group Fuel Type Index voor Q1 2025 benadrukt overigens de prijsstabiliteit in de markt voor gebruikte EV’s, met een begin- en eindstand van 102,5 ondanks een lichte daling in februari. Op jaarbasis bleven de EV-prijzen stabiel, met slechts een kleine daling van 0,2% van maart 2024 tot maart 2025. Na de aanzienlijke daling van 11,7% in Q1 2024 biedt deze stabiliteit in het eerste kwartaal van dit jaar positieve vooruitzichten voor de komende maanden. | 7 TrendsinAutoleasing.nl

Fossiele auto van de zaak vanaf 2027 extra belast Werkgevers moeten vanaf 2027 een extra heffing betalen voor iedere auto van de zaak met verbrandingsmotor die ze hun personeel ter beschikking stellen. Die heffing komt er naast de ‘gewone’ bijtelling voor werknemers. Alleen elektrische leaseauto’s zijn uitgezonderd van deze extra heffing. Met deze plannen komt althans minister Hermans (Klimaat en Groene Groei) in de Klimaatnota die het kabinet eind april heeft voorgesteld. De plannen worden nu verder uitgewerkt en gepresenteerd in het Belastingplan 2026 dat op Prinsjesdag verschijnt. Het voorstel betekent dat met ingang van 2027 voor nieuwe auto’s van de zaak met een verbrandingsmotor door de werkgever een eindheffing in de loonbelasting moet worden betaald. Een bedrag dus naast de gewone bijtelling van 22% voor werknemers. Het tarief van de eindheffing zal 52 procent van 22 procent van de catalogusprijs bedragen. Voor een auto van 40 duizend euro gaat het dus om 0,52 * (0,22 * 40.000) = 4.576 euro per jaar. Deze kosten mogen niet worden doorbelast via een eigen bijdrage aan de werknemer. De eindheffing geldt in beginsel voor zowel personenals bestelauto’s, maar alleen voor zover er sprake is van privégebruik (>500 km). Veel bestelauto’s zullen om die reden buiten de eindheffing vallen. Ook zzp’ers met een eenmanszaak zijn uitgezonderd van de eindheffing, omdat zij geen loonbelasting (maar inkomstenbelasting) betalen. Gewichtscorrectie Daarnaast staat in het Klimaatpakket een gedeeltelijke reparatie van de versobering van de gewichtscorrectie voor EV’s in de motorrijtuigenbelasting (MRB). Het vorige kabinet had een gewichtscorrectie voor EV’s aangekondigd van 40 procent om EV’s niet schreeuwend duur te maken in de MRB. Dat werd door het huidige kabinet afgelopen Prinsjesdag versoberd naar 25 procent, en ook nog eens een jaar korter (tot en met 2029 in plaats van 2030). Die versobering wordt nu deels teruggedraaid; voor de jaren 2026 t/m 2028 wordt de korting 30 procent. In 2029 is de korting 25 procent. Branchepartijen als RAI Vereniging en VNA reageren niet onverdeeld positief op de plannen. Hoewel men blij is met het signaal om elektrisch rijden aantrekkelijker te maken. Maar de eindheffing voor werkgevers kan wel eens voor onbedoelde effecten gaan zorgen. “Als werkgevers door deze maatregel gaan kiezen voor alternatieven voor een zakelijke auto, heeft dit grote averechtse milieueffecten”, stelt Renate Hemerik, voorzitter VNA. Zo’n alternatief kan bijvoorbeeld zijn dat werkgevers massaal gaan voor een mobiliteitsbudget waarin de werknemer zelf voor zijn mobiliteit moet gaan zorgen. Die kan dan bijvoorbeeld kiezen voor een vervuilende oude dieselauto voor elke dag 8 | woon-werkverkeer en/of zakelijke ritten. Hemerik: “De eindheffing lijkt in de basis op een penalty voor auto’s van de zaak, in plaats van de verwachtte bonus voor werkgevers die zich hard inzetten voor verduurzaming van het wagenpark. Dat terwijl auto’s van de zaak, omdat ze nieuw, schoon, veilig en zuinig zijn een hele belangrijke bijdrage leveren aan de vergroening.” Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei (Beeld: Martijn Beekman] Werknemer merkt weinig van duurzaam mobiliteitsbeleid Werkgevers spelen een belangrijke rol in de overgang naar duurzamere mobiliteit, maar laten nog te veel kansen liggen. Hoewel 90% van de werkgevers zegt duurzame mobiliteit actief te stimuleren, ervaart bijna de helft van de werknemers hier daadwerkelijk ondersteuning bij. Het een en ander blijkt uit het nieuwste Trendrapport Duurzame Mobiliteit van Nationale-Nederlanden. Het laat duidelijk zien dat duurzame mobiliteit hoog op de agenda van werkgevers: het overgrote deel (90%) zegt medewerkers te stimuleren om duurzamer te reizen. Werkgevers doen dit vooral met het aanbieden van laadpalen (53%), flexibele werktijden en thuiswerkopties (50%), zo blijkt uit onderzoek uitgevoerd door Markteffect. Toch ervaart slechts de helft (48%) van de werknemers daadwerkelijk steun bij de overstap naar een duurzamer vervoermiddel. Volgens Maurice Koopman, CEO Schade & Inkomen bij Nationale-Nederlanden, is er een duidelijk kloof tussen beleid en praktijk. “Werkgevers zeggen duurzame mobiliteit te omarmen – in meer dan de helft van de gevallen om hun imago te versterken – maar in de praktijk merken werknemers daar nog (te) weinig van. Juist daar liggen kansen. Als we willen dat meer mensen daadwerkelijk overstappen, moeten bedrijven en beleidsmakers niet alleen stimuleren, maar vooral ook faciliteren en daarover helder communiceren. Denk aan het aanbieden van meer laadpalen op kantoor, aantrekkelijke leaseopties, autodelen, fietsen en hybride werken.”

Praktische inzetbaarheid Uit het onderzoek blijkt wel dat de perceptie rondom elektrisch rijden verandert. In 2024 zag nog 63% van de autobezitters de aanschafkosten als grootste obstakel, nu is dat 51%. Ook het rijbereik wordt minder vaak als barrière genoemd (van 31% naar 23%). Toch leidt dit nog niet tot een grote verschuiving: 38% kiest bij een volgende auto opnieuw voor benzine. Volgens Nationale-Nederlanden heeft dit deels te maken met de onvolgroeide tweedehandsmarkt voor elektrische voertuigen, twijfels over de aanschafkosten, laadpaalbeschikbaarheid en de praktische inzetbaarheid van elektrische auto’s. Koopman: “Elektrisch rijden wordt steeds toegankelijker, maar de overstap gebeurt niet vanzelf. Beleidsmakers, financieel dienstverleners en dus ook werkgevers kunnen een belangrijke rol spelen in het wegnemen van deze barrières.” Ook met de overstap naar OV wil het niet echt vlotten, blijkt uit het onderzoek. De belangrijkste obstakels die autobezitters noemen bij het overstappen naar het OV zijn: een lange reistijd (56%), vaste dienstregeling (25%), overstaptijd (29%) en routebeperkingen (24%). Maar het is ook een kwestie van perspectief, benadrukt Koopman. “Reizigers die sowieso met het OV gaan ervaren deze drempels veel minder. Zij zien het reizen met de trein juist als een handig moment om te werken.” KwikFit breidt landelijk netwerk voor e-bikeonderhoud verder uit KwikFit breidt de dekking van het onderhoudsnetwerk voor e-bikes flink uit met de opening van een E-bike Service Point in bestaande vestigingen in Amsterdam, Bussum, Den Haag, Dordrecht en Hilversum. Daarmee telt KwikFit straks in totaal 16 vestigingen met een E-bike Service Point. “De vraag naar snel, betrouwbaar en deskundig onderhoud aan e-bikes wordt steeds groter”, aldus Pieter Bikker, directeur E-mobility bij KwikFit. “Sinds de opening van ons eerste E-bike Service Point in Amsterdam in 2022 hebben we hard gewerkt om de landelijke dekking steeds verder uit te breiden. Daarbij investeren we volop in de laatste technologieën en in opleidingen van onze medewerkers om onze klanten, ongeacht het merk van hun fiets, van de beste service te voorzien. Wij blijven daarnaast kijken naar mogelijkheden voor verdere uitbreiding van ons servicenetwerk voor e-bikes in Nederland, zodat we ons steeds onderscheiden als de expert in e-mobility.” Tot en met 2027 wil KwikFit het aantal E-bike Service Points verder uitbreiden naar vijftig vestigingen. Opvallende onderzoeksresultaten: • Het milieu is de belangrijkste reden voor autobezitters om voor elektrisch, hybride of waterstof te kiezen (58%). Lagere brandstofkosten (48%) volgen op de tweede plaats, stil en soepel rijden (36%) op drie. • Bij ondernemers gaat ‘milieu’ ook aan kop: voor 71% van de ondernemers (zzp’ers (80%), mkb’ers (67%) en gz (73%) is dit de belangrijkste drijfveer om over te gaan op duurzaam vervoer. • Opvallend is dat 12% van de Nederlanders bij vervanging geen nieuwe auto zou nemen. • Bijna 50% van de Nederlanders neemt de benzineauto naar werk, 7% kiest OV en 7% de elektrische fiets, 14% de gewone fiets. • De afstand naar het dichtstbijzijnde OV-punt? Gemiddeld 25 min lopen, 12 min fietsen of 6 min met de auto. • Imago wint aan belang als reden om te verduurzamen: vorig jaar was dit 48% van mkb/gz, nu 62%. • Werkgevers stimuleren duurzaam vervoer vooral met laadpalen (53%), flexibele werktijden en thuiswerkopties (50%) – de meest duurzame oplossing. • Net als vorig jaar vinden particulieren dat de overheid de transitie moet versnellen. Driekwart vindt dat ook werkgevers hierin een rol hebben. Ook verzekeraars dragen verantwoordelijkheid. Bieden zij financiële steun, zoals premiekorting? Dan wordt 68% van de particulieren en 74% van de ondernemers positiever over een verzekeraar. elke dag | 9 TrendsinAutoleasing.nl

Technisch dienstverlener Van Dorp rolt eigen City Solutions verder uit “Wat gaat de transitie ons brengen?” Met de elektrificatie van de vloot (ruim 1.100 bussen en 400 personenauto’s) is de snelste slag te slaan in het verminderen van de CO2-uitstoot van technisch dienstverlener Van Dorp (ruim 75%). En daar wordt dan ook hard aan gewerkt. Maar de focus op duurzaamheid brengt ook hele andere ontwikkelingen met zich mee binnen de organisatie. Zo is er bij Van Dorp nu zelfs een eerste servicemonteur met een mobiliteitsbudget aan de slag! Samen met het merk BOTT, bedrijfswageninrichter INSTRA en leasemaatschappij Ayvens blikt directeur Marketing & Commercie Paul van Dorp vooruit op wat de transitie gaat brengen. Maar het is en blijft een zoektocht… Het is niet vaak dat Fleet & Lease een fleetowner bezoekt met zo’n duidelijke strategie en visie op het gebied van de transitie. Maar misschien is het ook wel de bevlogenheid, waarmee Paul van Dorp over zijn ‘missie’ praat. Waarbij hij meteen maar even een veel gehoord misstand uit de weg wil ruimen: er is genoeg elektriciteit in Nederland! Vooral omdat we de laatste jaren veel efficiënter met het stroomverbruik zijn omgegaan, vooral door het gebruik van efficiëntere installaties. Dus alle ruimte voor elektrisch rijden, zou je zeggen? “Het is zeker een goed verhaal, ook al omdat elektrisch rijden veel efficiënter is dan met brandstof. Maar elektriciteit moet je van A naar B transporteren, met alle pieken en dalen en ‘grilligheid’ van dien. Om dat goed op te vangen, dat is feitelijk het probleem van netcongestie. In het slim verdelen van vraag en aanbod is nog een wereld te winnen.” Van Dorp City Solutions Aldus een kleine les van de technisch dienstverlener. Paul van Dorp is sinds kort ook hoofd van de Vakgroep Milieu binnen zijn bedrijf. Alle vraagstukken rondom CSRD, circulariteit, energiezorgplannen voor de eigen gebouwen en verder alles wat draait om CO2, dus inclusief het enorme wagenpark, komen daar terecht. Dat daar creativiteit niet wordt geschuwd, bewijst het inmiddels beproefde eigen model Van Dorp City Solutions (CISO). “Traditioneel hebben we mensen met bussen rondrijden; dat is van oudsher ons bedrijfsmodel. Maar dat werkt tegenwoordig niet meer in de steden” 10 | Nog voordat er sprake was van verplichte zero-emissiezones in binnensteden was Van Dorp al aan het experimenteren om slimmer om te gaan met grootstedelijke sores, zoals parkeerproblemen, tijdverlies en logistieke beperkingen. De fiets en andere, kleine elektrische vervoermiddelen worden ervoor ingezet. Inmiddels is dit CISO-concept uitgegroeid tot een geheel nieuwe werkwijze, inclusief een centraal gelegen, kleine vestiging, een elektrisch wagenpark en nauwe samenwerking met logistieke partners, leveranciers en opdrachtgevers. Het begon in Rotterdam waar deze kleine vestiging nu verantwoordelijk is voor het onderhoud van ruim 200 objecten in het centrum. Een vergelijkbare CISO-vestiging in Den Haag is vorig jaar geopend, Amsterdam volgt nog dit jaar en Utrecht volgend jaar. “Traditioneel hebben we mensen met bussen rondrijden; dat is van oudsher ons bedrijfsmodel. Maar dat werkt tegenwoordig niet meer in de steden”, aldus Van Dorp. Bovendien: de monteurs bij Van Dorp waren al dat oponthoud in de stad met hun bus helemaal zat. “Velen woonden ook in de stad, waar ze alles met de fiets en OV doen. Maar ’s ochtends moesten ze dan naar ons kantoor

vlnr: Paul van Dorp, Rik Willemsen, Roy Driessen en Frans van Diepeningen buiten de stad om er vervolgens weer met de bus in te gaan. Op een gegeven moment hebben we dus een klein kantoor geopend in de binnenstad, waarvandaan de monteurs op de (bak)fiets naar onze klanten gaan. Nadat we eerst kritisch gekeken hebben welk gereedschap er mee moet voor de onderhoudswerkzaamheden. Het werkt prima.” Mobiliteitsbudget En zo kan het gebeuren dat er binnen Van Dorp een servicemonteur aan het werk is met een mobiliteitsbudget! Wellicht een primeur voor Nederland. Voor werk wat verder gelegen is, staat er een elektrische poolauto gereed. Bijkomend voordeel: het heeft Van Dorp gemaakt tot een aantrekkelijke werkgever. “In het Rotterdamse hebben we momenteel geen personeelstekort. Zo zie je dat een idee, ontstaan tijdens een vrijdagmiddagborrel, inmiddels vleugels krijgt en prima resultaten laat zien.” Een dergelijke werkwijze, met meerdere kleine vestigingen en flexibele voertuigen vraagt wel wat van de planning, benadrukt Van Dorp. “Dat is eigenlijk de grootste uitdaging: je moet verder vooruit plannen, ook omdat vaak meerdere leveranciers spullen moeten leveren voor het werk. Een beperking van het CISO-concept is dat het vooral geschikt is voor service- en onderhoudswerk. Voor reparaties, renovaties en verbouwingen past het minder vanwege de grote logistieke stroom. Daar moeten we nog met de ‘echte’, volle bussen aan de slag.” Overigens experimenteert Van Dorp nog altijd volop met diverse zogenaamde Light Electric Vehicles (LEV’s). Binnenkort gaat daar gezamenlijk met de leasemaatschappij naar gekeken worden om hier stappen mee te maken en vooral het aantal aanbieders – ook die van de bakfietsen – te consolideren. Soort brancardsysteem Een dergelijke creativiteit verwacht Van Dorp ook van zijn leveranciers, zoals bijvoorbeeld van BOTT en INSTRA. Met interesse hoort Van Dorp het verhaal aan van BOTT en Instra over elektrische karretjes (op vier luchtbanden) die in een (elektrische) bus kunnen worden gereden op een railsysteem. Deze soort rijdende gereedschapskisten – compleet met kastinrichting en al - kunnen vervolgens gemakkelijk worden meegenomen door monteurs op weg naar een locatie, die niet met de bus bereikbaar is. Volgens Frans van Diepeningen van BOTT Nederland gaan we met zijn allen alleen maar mooiere producten maken. “Soms staan die zelfs ver van een bus af. Of als ervoor gekozen wordt om kleinere bussen in te zetten; in het middenpad van de laadruimte kan je een soort brancardsysteem plaatsen, die je er gemakkelijk uit kan trekken. Al dit soort oplossingen gaan nodig zijn.” Wat die bussen betreft, de meesten rijden nog op conventionele brandstof. Van Dorp heeft drie jaar geleden wel geëxperimenteerd met een elektrische bus, maar dat was te vroeg. De bedrijfsauto’s van nu voldoen wel aan de eisen – er ligt een goede business case aan ten > | 11 BOTT

grondslag. En dus stromen er vanaf begin dit jaar serieuze aantallen EV’s maandelijks binnen. Wel zijn er vorig jaar nog de nodige dieselbussen besteld vanwege de toen nog geldende BPM-vrijstelling. “We zijn ook weer geen dief van onze portemonnee”, aldus Van Dorp. Maar het maakt wel gebruik van de zogenaamde Switch to Electric propositie van leasemaatschappij Ayvens. “Die propositie houdt in dat wanneer Van Dorp versnelt de transitie wil maken naar een elektrische bedrijfswagen, wij de mogelijkheid bieden om de dieselbus kosteloos in te leveren en te switchen naar een elektrische bedrijfswagen. Op die manier kan Van Dorp nog profi teren van de lage kosten voor dieselbussen, maar hebben ze wel de fl exibiliteit om in de aankomende jaren versneld de transitie te maken als ze dat willen”, aldus Roy Driessen van Ayvens. Van Dorp als droomklant… Voor Frans van Diepeningen van BOTT, Rik Willemsen van INSTRA en Roy Driessen van Ayvens is Van Dorp een droomklant. Niet alleen vanwege de gegunde opdrachten, maar ook omdat de technisch dienstverlener openstaat voor innovaties en niet ervoor terugdeinst te experimenteren. Voor Paul van Dorp is die innige band met leveranciers ook een vorm van duurzaamheid, omdat de relaties lang teruggaan. Maar daarbij kijkt hij ook hoe duurzaam de producten worden gemaakt, in dit geval van BOTT. Van Diepingen: “Duurzaamheid behoort tot de kernwaarde van BOTT waarbij we ook steeds vaker inzetten op hergebruik van materialen en refurbished inrichtingen. Wij zijn echt voor overbouwen! BOTT heeft met de Vario 3 ook een van de lichtste inrichtingen in de markt, toegesneden op elektrische voertuigen. Want elektrisch rijden is tegenwoordig niet langer de toekomst, maar eerder de norm.” “Zo zie je dat een idee, ontstaan tijdens een vrijdagmiddagborrel, inmiddels vleugels krijgt en prima resultaten laat zien” Vrije hand Het continu experimenteren, innoveren en mensen de vrije hand te geven in het oplossen van problemen, dat is de koers van Paul van Dorp in een notendop. Zo is uiteindelijk ook het CISO-concept ontwikkeld waar Van Dorp nu wel een manager op heeft gezet om de formule te bewaken en verder te ontwikkelen. Dat alles niet alleen ingegeven door CSRD en alle andere groene regelgeving, maar ook omdat het nu eenmaal handiger en effi ciënter werk. En je daarmee ook schaars technisch personeel kan trekken! Of dit alles het werk leuker maakt? Van Dorp: “Leuker is misschien niet de juiste term. We hebben genoeg uitdagingen. Tegelijkertijd als je dan ziet dat een oplossing uiteindelijk werkt? Ja, dan is het wel heel leuk.” 12 |

Iedereen vooruit Je wilt door. Met je dag. Je werk. Naar je geliefden. Met leven. Bij KwikFit snappen we dat je vooruit wilt. Daarom helpen we iedereen snel weer op weg. Dat doen we deskundig en zorgvuldig. We zijn er ook voor je elektrische auto. En bij steeds meer vestigingen kun je met je e-bike terecht. Onze goed opgeleide specialisten kijken bij iedereen onder de motorkap. Alle merken zijn welkom. En je afspraak? Die plan je waar en wanneer het jou uitkomt. Gewoon online. We vertellen je vooraf wat we gaan doen en wat het kost. Zodat je altijd weet waar je aan toe bent. Zo helpen we iedereen met een goed gevoel vooruit. Met verstand van alles op wielen. En alle aandacht voor de mensen die erin rijden.

Poolbeheer cruciaal onderdeel in flexibel mobiliteitsbeheer… terwijl het ooit een ondergeschoven kindje was Zelfs als leasemaatschappijen het gratis aanbieden om door de berijder ingeleverde leaseauto’s, als ze bijvoorbeeld van baan verwisselen, gereed te maken voor herinzet, kiest een groeiende groep fleetowners het door Fleetport, specialist in poolbeheer en hikertransport, te laten doen. Reden: de tijdswinst! Het kan namelijk zomaar uitkomen dat een auto 4 weken eerder kan worden her-ingezet. En dat scheelt serieus kosten, weet Maurice Jongenotter van Fleetport. Maar dat is niet alleen de reden voor de enorm snelle groei van het bedrijf de laatste jaren. Want die groei (jaarlijks tussen de 25 en 30%) de afgelopen jaren van Fleetport is indrukwekkend te noemen. Het bedrijf is anno 2025 veruit marktleider in het segment van poolbeheer en speelt in hikertransport (met duizend hikers in een vaste poel!) een belangrijke rol in de markt. Het heeft tien vestigingen in het land en binnenkort komen daar nog enkele bij waaronder in de regio Eindhoven en Amersfoort. Die laatste vestiging wordt voorzien van autoliften om de voertuigen zo efficiënt mogelijk te stallen, zoals ook een groot succes is gebleken in Utrecht. Al eerder interviewde TrendsinAutoleasing.nl | Fleet & Lease Jongenotter over de ‘kunst’ van poolbeheer en hikertransport. Om deze arbeidsintensieve processen met zijn vele logistieke uitdagingen – compleet met live updates en volledige transparantie voor de klant – efficiënt uit te voeren heeft Fleetport destijds fors geïnvesteerd in eigen IT-systemen. Daar plukt het nu de vruchten van, weet Jongenotter. “Bedenk: poolbeheer was ooit het ondergeschoven kindje, nu vormt het een cruciaal onderdeel in flexibel mobiliteitsbeheer. Er rijden in Nederland tegen de 900.000 zakelijke leaseauto’s rond, een kwart daarvan wisselt jaarlijks van berijder. En zo’n wisseling valt dus zelden tegelijk met het uitdienen van een leasecontract. Aangezien eerder inleveren van de auto bij de leasemaatschappij geld kost, net als stilstand van een auto – tot wel 50 euro per dag – is de auto opnieuw inzetten als poolauto in de meeste gevallen de beste optie.” ‘Hoofdpijndossier’ Maar hoe doe je dit op een snelle en juiste manier? Op dit specialisme heeft Fleetport zich volledig gespecialiseerd en “Bedenk ook dat een poolauto weliswaar een occasion is, voor de berijder is het zijn nieuwe leaseauto” heeft momenteel een proces ingericht waar maar weinigen in de markt aan kunnen tippen. Een wisseling van een voertuig levert in alle gevallen een flinke logistieke operatie op; auto’s moeten worden ingeleverd, geïnspecteerd, schoongemaakt worden, eventuele onderhoud of reparaties moet worden uitgevoerd, alles volgens de protocollen van de leasemaatschappij (als eigenaar van de auto). In dat hele proces moet de auto ook nog eens fysiek langs de diverse werkzaamheden, ook alweer afhankelijk van de leasemaatschappij en met welke schade- of onderhoudspartners wordt samengewerkt. En dan is er de papieren ‘rompslomp’: waaronder het snel afmelden van de auto voor de bijtelling en het opmaken van de eindafrekening. Kortom, voordat een leaseauto opnieuw kan worden ingezet – en dus zijn geld kan opleveren – gaat er nogal wat aan vooraf. 14 |

Fleetport werkt van oudsher in opdracht van fleetowners als onafhankelijke schakel tussen leasemaatschappij en de uiteindelijke berijders van de voertuigen. Die onafhankelijke rol wordt gekoesterd. Helemaal als de auto’s door Fleetport worden geïnspecteerd waar vervolgens de eindafrekening voor de leaserijder op wordt gebaseerd. Vaak een ‘hoofdpijndossier’ voor bedrijven – er is bijvoorbeeld regelmatig onenigheid over welke schade op de berijder mag worden verhaald of niet. Als de spelregels zwart op wit staan, en er is een derde onafhankelijke partij bij betrokken die de auto inspecteert, neemt die onenigheid aanzienlijk af. Duizend hikers! Jongenotter ziet de laatste jaren een enorm diverse klantengroep aankloppen; van uitzendbedrijven en detacheerders tot aan bedrijven in de bouw en installatietechniek. En niet te vergeten: de consultancy en IT-bedrijven. Allemaal grootafnemers van leaseauto’s en leasebestelwagens. Jongenotter ziet ook steeds meer berijderswisselingen op een bepaald voertuig; leaseauto’s worden de laatste jaren steeds flexibeler ingezet. Maar ook de leasebranche en dealer(holdings) kloppen de laatste tijd massaal aan. Bijvoorbeeld om het transport te regelen van hun voertuigen. Fleetport heeft naast het poolbeheer de laatste jaren geïnvesteerd in hikers; chauffeurs die voor vele (transport)diensten worden ingezet. Of het nu gaat om leaseauto’s naar de (eind) klant te brengen of voertuigen te brengen naar een bepaalde locatie, Fleetport kan putten uit een poel van ruim duizend hikers! Er is zelfs een wachtlijst voor de functie; een dergelijke (bij)baan blijkt bijzonder populair onder bijvoorbeeld jongeren. Eigen e-learning pakket Jongenotter: “We kunnen echt prima concurreren met de voor jongeren populaire banen bij supermarkten en horeca. We hebben zelfs een eigen e-learning pakket ontwikkeld “Voordat een leaseauto opnieuw kan worden ingezet – en dus zijn geld kan opleveren – gaat er nogal wat aan vooraf” die kandidaten met een goed resultaat moeten afronden. Met daarin ook aandacht voor bijvoorbeeld klantbeleving. We willen de kwaliteit hoog houden. Daarbij is alles geautomatiseerd, zo krijgt een klant een dag van tevoren bericht over het exacte tijdstip van bijvoorbeeld de levering van zijn leaseauto, compleet met (voor)naam en foto van de persoon die hem komt afleveren. Die hikers krijgen ook allemaal een identificatie van ons. En bij iedere rit die zij doen, zien ze precies wat er van hen wordt verwacht. Elektrische auto’s worden bijvoorbeeld naar wens van de klant met 80 procent acculading afgeleverd.” Voor iedere (potentiële) klant wordt door het accountteam van Fleetport een business case opgezet. Die is al snel overtuigend. Zo overtuigend zelfs dat bedrijven, waarbij de poolbeheerkosten soms al verrekent zit in het leasetarief, toch Fleetport inzetten. Vooral dus omdat het proces zoveel sneller gaat en er bijvoorbeeld minder lang huurauto’s hoeven worden ingezet. Bovendien: iedere klant krijgt een eigen digitale showroom waarin alle poolauto’s overzichtelijk worden tentoongesteld. Jongenotter: “Bedenk ook dat een poolauto weliswaar een occasion is, voor de berijder is het zijn nieuwe leaseauto. De auto moet in perfecte staat zijn. Als er meteen een lampje gaat branden of er ligt nog troep van de voorganger in, dan is dat geen goed visitekaartje die je als werkgever wilt afgeven.” | 15 Fleetport

Het hoofdkantoor van Smappee is gevestigd in België in het kantorencomplex ‘Snowball’. Het is een proeftuin voor bedrijven om duurzame technologische innovaties en innovatieve energieconcepten in de praktijk te testen. Want gebouwen spelen een aanzienlijke rol in de CO2-emissie. Gezamenlijk met de vier andere huurders wordt gewerkt aan een slim energiemanagementsysteem op basis van AI dat kan ingezet worden in kantoorgebouwen wereldwijd. Smappee is meer dan een laadpalenleverancier “Een laadpaal is ‘slechts’ een eindstation” De grote stroomstoring in Spanje en Portugal had voor Nederlandse bedrijven dan wel geen consequenties, het heeft wel laten zien hoe belangrijk de kwaliteit van het hele stroomnetwerk is – en dus ook van het laadnetwerk en de leveranciers daarvan. Net als het probleem rondom netcongestie ondersteunt het als het ware het verhaal van Marco Nederveen, Country Manager Smappee Nederland en De Nordics, een wereldwijde ‘cleantech-speler’ op het gebied van slimme laadinfrastructuur. Want een laadpaal is ‘slechts’ een eindstation. Dat ‘verhaal’ van Nederveen gaat toch vooral over het slim inrichten van de energiehuishouding van bedrijven (en ook bij de leaserijders thuis) waardoor de elektrificatie van het wagenpark – de grote uitdaging van zoveel bedrijven momenteel – toekomstbestendig gerealiseerd kan worden. Smappee verkoopt zeker laadpalen – die zelfs meerdere designprijzen hebben gewonnen – de kerncompetentie van het bedrijf is de energiemanagement software. “De laadpaal is feitelijk het eindstation. Wat bedrijven niet altijd duidelijk op het netvlies hebben staan, is dat je eerst moet kijken hoe je slim tot dit eindstation kan komen en uiteindelijk tot een duurzame, toekomstbestendige oplossing”, aldus Nederveen. Tegenwoordig worden bedrijven wel gedwongen na te denken over hun energiehuishouding vanwege bijvoorbeeld netcongestie. Het dwingt tot een meer holistische kijk op de laadinfrastructuur, en laat dat nu de specialiteit van Smappee zijn. Die ‘regisseursrol’ wordt bijvoorbeeld nu gepakt bij het ontwikkelen van energy hubs. Een dergelijk hub regelt de stroomvoorziening voor meerdere bedrijven, verzameld bijvoorbeeld op een bedrijfsterrein. In plaats dus 16 | dat ieder bedrijf het voor zichzelf regelt. “Het beschikbare vermogen wordt dan met elkaar gedeeld en gezamenlijk houd je het systeem in balans. In Nederland zijn zo’n 1.200 plekken voor Energy Hubs aangewezen. Het gaat een belangrijk element worden tegen netcongestie en we willen daarin een significante rol spelen”, aldus Nederveen. Thuisoplossingen Nog zo’n bijzondere marktbenadering van Smappee is de samenwerking met verzekeraar Univé, vorige maand april bekrachtigd. Univé biedt haar klanten nu de slimme laadpalen aan van Smappee, de installatiepartner is EV Company. De verzekeraar ziet haar EV-verzekeringsportefeuille flink groeien en wil op een duurzame manier hieraan bijdragen. Voor Smappee is gekozen vanwege de oplossingen die het heeft voor het groeiende stroomverbruik van Nederlandse huishoudens. Het hele ecosysteem, waaronder bijvoorbeeld zonnepanelen en thuisbatterijen - maar dus ook laadpalen - moet daarin optimaal samenwerken. “Ook al heb je nog geen thuisbatterij of zonnepanelen, het systeem is daar wel op voorbereid. Ook op bi-directioneel laden van de auto.”

Die ‘regisseursrol’ wordt bijvoorbeeld nu gepakt bij het ontwikkelen van energy hubs Ook op de zakelijke markt ziet Nederveen steeds vaker dat dergelijke thuisoplossingen worden aangeboden door de werkgever, al dan niet via de leasemaatschappij. Maar veel werk is er nog te verzetten bij de bedrijven zelf. Nederveen komt veel bij de b2b klanten over de vloer; het geeft hem de kans om niet alleen de producten en diensten onder de aandacht te brengen, maar ook om te vertellen over de visie van Smappee. Hoe de Belgische leverancier uitsluitend gebruik maakt van duurzame grondstoffen voor de laadpalen, de producten sowieso in eigen huis laat maken waarbij er programma’s zijn om mensen met afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk te krijgen. Tot aan de kleinste details wordt aandacht besteed: zo dient het verlichte logo van Smappee in de laadpaal ook als ‘straatverlichting’ en komt het de veiligheid van een parkeerterrein ten goede. Ondergrondse ‘ijsbuffer’ Het hoofdkantoor van Smappee in België, gevestigd in een energie neutrale cleantech-hub, is sowieso indrukwekkend en veelal ook een voorbeeld voor bedrijven hoe ze hun energiehuishouding duurzaam kunnen inrichten, compleet met zonnepalen, batterijopslag en ondergrondse ‘ijsbuffer’ Stand-by premie voor extra snellader Smappee is meer dan een laadpalenleverancier. Dat verschil zit hem bijvoorbeeld ook in de service level agreements, benadrukt Nederveen. Zo heeft het bedrijf onlangs voorgesteld om op het terrein van een grote autoverhuurder een extra laadpaal neer te zetten. Nederveen: “De opdracht was voor twee laders, maar we hebben voorgesteld er een derde bij te plaatsen die als het ware continu stand-by staat. Mocht bijvoorbeeld één lader uit de grond worden gereden, kan de derde bijspringen en heb je toch de uptime die je wilt. Want een nieuwe lader kunnen we nu eenmaal niet binnen een paar uur weer operationeel krijgen. We vragen hiervoor een soort stand-by premie. Uiteindelijk is de klant verzekerd dat hij altijd op twee snelladers kan vertrouwen en dus dat zijn logistieke operatie niet in de soep loopt.” Dit voorstel kwam er omdat Nederveen toch wat koudwatervrees bespeurde bij de autoverhuurder. Stappen huurders wel zo makkelijk in een elektrische huurauto? Maar de laadinfrastructuur moest in ieder geval altijd werken om de auto’s altijd opgeladen en wel aan de klant te kunnen meegeven. Een dergelijke ‘safety comfort zone’, zoals Nederveen het uitdrukt, zit altijd ingebakken in de dienstverlening van Smappee. Helemaal van belang voor bijvoorbeeld logistieke bedrijven, waar Smappee zich ook op richt. Want als laadinfrastructuur raakt aan de kritische bedrijfsprocessen, moet alles optimaal worden geregeld. aan toe. Deze ‘ijsbuffer’ bestaat uit een grote watertank van rond de 300 kubieke meter ontworpen om zowel warmte op te slaan als te koelen op een efficiënte en duurzame manier. Het gehele pand dient feitelijk als proeftuin voor groene technologie. Nederveen: “We hebben natuurlijk een mooi product, dat zelfs verschillende design awards won, maar dat is niet de kern waar Smappee voor staat. Over het hele concept is nagedacht; we staan voor kwaliteit en oplossingen ongeacht welke producten daartoe behoren.” De laadpalen van Smappee worden ook door installateurs besteld, maar Nederveen zit toch ook graag bij eindklanten aan tafel. Dan kan het ‘hele plaatje’ worden meegenomen om tot goede oplossingen te komen, die niet alleen aansluit op de situatie van vandaag maar ook voorbereid is op de toekomst. De uitdaging daarbij? Nederveen: “Dat begint doorgaans toch om de juiste stakeholders bij klanten bij elkaar te krijgen. Fleetmanagers zijn doorgaans druk bezig om bijvoorbeeld de koudwatervrees bij werknemers weg te nemen als ze van een dieselbus naar een elektrische > | 17 Smappee

Marco Nederveen variant moeten overstappen. Facility managers heb je nodig, soms afhankelijk of het bedrijf in een huurpand is gevestigd of niet. Dan zijn er de HR-managers die over het mobiliteitsbeleid gaan en de CFO die gaat over de kostenbesparing. En steeds vaker hebben we ook met een CSR-manager te maken. Toch merk ik dat we de laatste tijd steeds vaker aanhaken op de visie van een bedrijf met de daaraan gepaarde duurzame doelstellingen. Vaak staan er op kantoor al één of twee laadpalen, rijden er al elektrische voertuigen rond. Maar men mist de duurzame visie voor de toekomst. Met oplossingen die bijvoorbeeld bi-directioneel laden kunnen ondersteunen. Of met oplossingen waarbij werknemers gaan profi teren van de door hun opgewekte stroom door middel van zonnepanelen. Op al dat soort zaken ligt de kracht van Smappee en is het voor ons een voorrecht te mogen helpen bouwen aan de duurzame visie van onze klanten.” Verdubbeling van omzet Smappee, de Belgische marktleider in energiemanagement en slimme laadoplossingen, opende eind vorig jaar een vestiging in Nederland. Het bedrijf denkt hier fl ink te groeien, onder andere door de huidige congestieproblemen op de Nederlandse markt. Smappee is ook actief in Australië, de VS, het Midden-Oosten, Zuid-Afrika, Frankrijk, Duitsland en Nordics. Overigens is Smappee al enkele jaren actief op de Nederlandse markt maar het wil zijn positie als autoriteit in energiemanagement, opslag en laden verder versterken met deze eigen vestiging. Het bedrijf mikt in Nederland op minstens een verdubbeling van de omzet in twee jaar. “We hebben natuurlijk een mooi product, dat zelfs verschillende design awards won, maar dat is niet de kern waar Smappee voor staat” 18 |

DE VOLLEDIG NIEUWE MAZDA6e ELEKTRISCH RIJDEN MET DE KLASSE VAN JAPANS VAKMANSCHAP • Dit jaar nog leverbaar met 17% bijtelling1 • Nu vanaf € 44.990 • Elektrisch bereik tot 552 km volgens WLTP2 VANAF € 242 BIJTELLING PER MAAND1 Mazda6e 2025 vanaf € 44.990. Elektrisch verbruik Mazda6e 2025 van 16,5 - 16,6 kWh per 100 km / CO2 -uitstoot 0 g/km. Onder voorbehoud van officiële homologatie. Genoemde prijzen zijn incl. BPM, BTW en kosten rijklaar maken, excl. metallic/mica lak en opties. Het afgebeelde model kan verschillen van de daadwerkelijke specificaties. Prijswijzigingen zijn voorbehouden. Voor kosten en voorwaarden, raadpleeg www.mazda.nl. 1 bijtellingsbedrag o.b.v. 36,97% inkomstenbelasting, exclusief opties. 2 Per juni 2025, vraag je Mazda-dealer naar de actuele levertijden. Netto Voor Mazda6e EV Long Range met 80,0 kWh-batterij. | 19

BCA zet volop in op het lucratief veilen van e-bikes “Je praat toch over serieuze bedragen!” Ruim 91.000 leasefietsen hebben leasemaatschappijen in Nederland onder contract, en dat aantal groeit nog altijd fors. Volgens leasebranchevereniging VNA toont het aan dat de leasefiets, vooral e-bikes, steeds vaker wordt gezien als een volwaardig alternatief en/of aanvulling binnen zakelijke mobiliteit. En die ontwikkeling ziet ook commercieel directeur Tony Vrijsen van BCA terug op zijn veilingen. Als een van de eerste veilinghuizen heeft BCA nu een volwaardige ‘fietsactiviteit’. Want leasemaatschappijen komen er steeds meer achter dat het afzonderlijk remarketen van e-bikes een specialisme is, maar de marges erop zeer interessant zijn – hoger dan bij auto’s! Ze hoorden er in den beginne maar bij, moet Vrijsen toegeven. Het aantal leasefietsen was een paar jaar geleden ook nog redelijk beperkt. Leasemaatschappijen gingen ervan uit dat de meeste contracten zouden worden overgenomen door de werknemers. Maar dat laatste blijkt toch niet altijd het geval; een ‘serieus percentage’ laat de leasefiets na het einde van het contract achter bij de leasemaatschappij, ziet Vrijsen. “Omdat de aantallen nog niet zo hoog waren, werden ze vaak door leasemaatschappijen in bulk aan handelaren verkocht. Maar nu het anno 2025 om serieuze aantallen gaat van veelal prijzige e-bikes, komt men terug van die aanpak.” Ook bij BCA deed men de fiets er in eerste instantie bij; er was een partner gevonden in Zutphen gespecialiseerd in de verkoop en veiling van fietsen. Een partij die ervaring had in het beoordelen van e-bikes en verstand had van alle technische specificaties. Want een fiets ‘inspecteren’ blijkt nog niet zo eenvoudig. Maar eind vorig jaar heeft BCA de activiteiten van het bedrijf uit Zutphen overgenomen. De hele operatie is nu opgenomen in de veilingen van BCA, Europa’s grootste veilinghuis. Vrijsen: “De beslissing om in fietsen te stappen werd ook ingegeven door onze klanten, onder andere de leasemaatschappijen. We kregen echt vragen over al die einde-contractfietsen. Men wilde niet een extra partij erbij halen, maar de remarketing moest zo soepel en transparant verlopen zoals we dat ook doen voor hun voertuigen.” Complete ‘fietsstraat’ Nu is er dus bij BCA een complete ‘fietsstraat’ opgetuigd waar alle fietsen worden ingenomen, checks worden uitgevoerd, schoon worden gemaakt en eventuele reparaties worden uitgevoerd. Uiteindelijk worden ze, net als de voertuigen, voorzien van een inspectierapport compleet met foto’s en al. Overigens zitten er niet alleen e-bikes tussen, maar bijvoorbeeld ook elektrische bakfietsen. BCA was de partij die bijvoorbeeld de 1.300 bakfietsen van een recent failliete deelverhuurder heeft geveild. 20 |

Vrijsen: “Daarbij praat je het toch over serieuze bedragen; de bakfietsen brachten zeker nog serieus geld. Maar ook met e-bikes heb je het vaak over duizenden euro’s. Een fiets met een relatief lage waarde heeft niet zo veel toegevoegde waarde om te veilen. En net als bij voertuigen heeft BCA een buyer team dat op zoek gaat naar afzet van de tweedehands fietsen. Veelal zijn het fietshandelaren en fietswinkels, maar vaak ook fiets-verhuurbedrijven. De kunst van het veilen is natuurlijk om vraag en aanbod in balans te hebben. Die vraag is er zeker, benadrukt Vrijsen. Zelfs vanuit het buitenland. En het aanbod komt dus ook steeds beter op gang. BCA heeft voor de fietsveilingen ook eigen veilingmeesters aangetrokken met verstand van fietsen, maar ook bijvoorbeeld van Light Electric Vehicles (LEV’s) en andere veelal last-mile oplossingen. Vrijsen: “Daarbij zijn we bijvoorbeeld voor het vaststellen van prijzen ook afhankelijk van data. En aangezien we al de nodige ervaring hebben met de verkoop van allerhande fietsproducten, hebben we steeds betere datasets ter beschikking. We kunnen in ieder geval onze klanten goede schattingen geven wat de verkoop zou kunnen opbrengen.” Hogere marges Wat die opbrengsten betreft; daar is in het geval van de fietsen wel wat bijzonders aan de hand. Veelal zijn leasemaatschappij begonnen met het aanbieden van leasefietsen zonder al te veel kennis van de fiets te hebben. Al helemaal niet van de restwaardes, terwijl dat bij auto’s cruciaal is voor het bepalen van het leasetarief. Maar bij de e-bikes ging men er toch vanuit dat berijders “Maar nu zien leasemaatschappijen dat veilen via BCA ze per fiets veel meer oplevert. De marges zijn ook hoger dan op auto’s” de fietsen na het uitdienen van het contract wel zouden overkopen. Vrijsen ziet daarom de fietsen nog maar voor een laag bedrag in de boeken staan. “Maar nu zien leasemaatschappijen dat veilen via BCA ze per fiets veel meer oplevert. De marges zijn ook hoger dan op auto’s, al praat je natuurlijk wel over andere bedragen. Toch maken we regelmatig lucratieve rekensommetjes voor onze klanten, wat de meerwaarde van veilen uiteindelijk toevoegt aan hun resultaat. Wat Vrijsen eveneens opvalt, vooral bij de e-bikes die vanuit de leasemaatschappijen terugkomen: ze hebben maar relatief weinig kilometers gereden (ja, een e-bike heeft een kilometerteller, red). Ze zijn doorgaans dus in goede staat. Een werknemer kiest toch vaak voor een nieuwe leasefiets als het oude contract is afgelopen; een mooie, nieuwe e-bike blijkt toch vaak een statussymbool. Vrijsen: “Ook dit komt de restwaarde natuurlijk ten goede – en dus de opbrengst voor een leasemaatschappij. Men is daarover ronduit regelmatig verrast. Het laat zien dat deze business case nog niet overal bekend is in de markt. Fietslease wacht nog een professionaliseringslag. Wij zijn er klaar voor.” | 21 BCA

Hyundai speelt in op wensen zakelijke markt met speciale N Line Business modellen Rijden in een compleet uitgeruste auto, met de bijtelling van een basisuitvoering Hyundai mag zich de laatste jaren in een steeds grotere populariteit verheugen met een stijgend marktaandeel. Maar het zijn vooral privéklanten die de weg weten naar het in Nederland populaire Koreaanse merk. Kansen liggen er nog in de zakelijke markt; het merk komt daarom voor het eerst met specifieke N Line Business-uitvoeringen. Hoe zijn deze uitvoeringen tot stand gekomen? Een kijkje in de keuken… Hyundai komt nu met speciale zakelijke uitvoeringen van de KONA Electric, TUCSON Plug-in Hybrid, IONIQ 5 en IONIQ 6. Door de gunstige Total Cost of Ownership [TCO] en lage bijtelling bieden ze een aantrekkelijke oplossing voor bedrijven en zelfstandige professionals die op zoek zijn naar een representatieve en kostenefficiënte leaseauto. Anne Lobbes van Hyundai Nederland over de totstandkoming van deze uitvoeringen. Hoe ontwikkelen jullie de extra’s voor deze modellen? Worden jullie ‘gevoed’ door leaserijders en/of fleetmanagers? “Bij de ontwikkeling van deze uitvoeringen hebben we goed geluisterd naar onze zakelijke partners: het dealernetwerk, fleetowners, leasemaatschappijen én leaserijders. Op basis van hun input, hebben we een line-up van modellen gecreëerd die perfect inspeelt op de wensen van de zakelijke markt.” Kijken jullie naar beide belangen: die van leaserijders en fleetowners? Geeft een bepaalde groep de doorslag? “Wij geloven dat een aantrekkelijke prijs, rijke uitrusting en sportieve uitstraling het belang dient van beide partijen. Dit wordt bevestigd door de positieve feedback van beide partijen.” Op de huidige N Line Business modellen wordt duurzaamheid expliciet genoemd. Zien jullie dit belangrijker worden? “Hyundai heeft een heel duidelijke visie op hoe het merk het verschil wil maken: als een slimme en duurzame mobiliteitsaanbieder, verwoord door het motto ‘Progress for Humanity’. Een leefregel die zeker op het gebied van elektrisch rijden van toepassing is. Zo kun je in de 100% elektrische IONIQ modellen vloermatten terugvinden die zijn gemaakt van gerecycled materiaal dankzij het partnership met Healthy Seas. Deze organisatie, die op vrijwillige basis duikers verenigt, duikt achtergelaten afval en visnetten van de zeebodem op en laat deze na reiniging verwerken in nieuw draad dat de basis vormt voor de IONIQ 5 en IONIQ 6 vloermatten. Tegelijkertijd wijzen recente onderzoeken uit dat duurzaamheid tegenwoordig een no-brainer is als het gaat om de samenstelling van je rijdend wagenpark. Ook voor ons als bedrijf geldt dat: Hyundai heeft een lange termijn visie op elektrisch rijden (waaronder batterijelektrisch, hybride, plug-in hybride maar ook waterstofelektrisch) en het is dan ook geen verrassing dat de N Line Business modellen ofwel een elektrische ofwel een PHEV motor als aandrijving hebben.” Extra’s op auto’s verhogen de fiscale waarde en daardoor de bijtelling. Hoe gaan jullie daarmee om? “Voor de N Line Business modellen hebben we zorgvuldig gekeken naar wat een zakelijke auto echt nodig heeft. We hebben opties toegevoegd en weggelaten om tot een optimale prijs-kwaliteitverhouding te komen. Het resultaat: een uitvoering die niet alleen aantrekkelijk is voor de portemonnee, maar ook qua beleving, die echt als luxe en comfortabel kan worden omschreven.” Zit er verschil in benadering tussen de 4 verschillende modellen? Waarbij de ene auto misschien een meer typische leaseauto is dan de ander? “Voor alle modellen geldt een aantrekkelijke uitrusting, een uitstekende restwaarde en lage onderhoudskosten voor een lage TCO, iets waar je iedere maand plezier 22 |

van hebt. Het zijn vaste, complete uitvoeringen voor een scherpe prijs die zich altijd onder de drempel van 40.000, 45.000 en 50.000 euro bevinden, wat prettig is voor het budget en overzichtelijk is voor je beleid. Per model gelden verschillende argumenten en kenmerken om de beste keuze te maken. Waar de KONA Electric vooral een zakelijk slimme keuze is dankzij zijn grootte en ruime interieur, kan je bij de populaire IONIQ 5 de tijdwinst nauwelijks bijhouden dankzij het snelle snelladen (+100 km actieradius in 5 minuten). De TUCSON, Hyundai ’s bestverkochte SUV in Europa, zorgt ervoor dat je met een premium uitrusting je zakelijke kilometers heel relaxed kan rijden. De IONIQ 6 heeft een zeer gestroomlijnd design, en wordt geregeld vergeleken met premium auto’s, een auto waarmee je een absoluut comfortabel en zakelijk statement maakt. Ook bij deze auto is snelladen mogelijk. Dankzij de standaard warmtepomp, batterijverwarming en pre-conditionering kan je de batterij - geholpen door de navigatie, die je de meest efficiënte route wijst - voorbereiden om nog sneller op te laden. Het zijn -naast het gevoel van luxe en hulpsystemen waardoor je uitgerust op bestemming aankomt- allemaal zaken die voor een ongekende tijdwinst zorgen.” Wat verwachten jullie van deze 4 modellen? Al reacties binnen van leasemaatschappijen? Voorzien jullie een duidelijke toename in registraties van specifiek deze modellen? “De N Line Business modellen zijn een waardevolle aanvulling op ons gamma. Het zijn sportieve en zakelijk aantrekkelijke modellen die absoluut een premium gevoel geven en met bewezen restwaardes en lage onderhoudskosten zeer interessant zijn. We verwachten dat ze voor extra verkoop gaan zorgen gezien de aantrekkelijkheid van het aanbod voor zakelijk rijders, het gedeelte van de markt waar we het meest te winnen hebben omdat privérijders ons al jaren met succes weten te vinden. De eerste reacties vanuit de markt zijn dan ook veelbelovend!” Wat vinden jullie zelf de ‘lekkerste’ optie op de speciale uitvoeringen? “Een onderscheidend sportief design en een hoogwaardig audiosysteem zijn zaken die onszelf aanspreken, en die zakelijke rijders ongetwijfeld ook zullen waarderen. Maar misschien wel het grootste voordeel is deze combinatie: je rijdt een compleet uitgeruste auto van een merk van wereldformaat met een Europees design, met de bijtelling van een basisuitvoering.” Anne Lobbes | 23 Hyundai

Netto bijtelling vanaf € 214 p/mnd KONA Electric N Line Business. Zakelijk slim. Grip op kosten, je mobiliteitsbeleid én de waarde van je wagenpark. Met Hyundai N Line Business kies je voor vaste, rijk uitgeruste uitvoeringen, met een scherpe prijs en lage TCO. Dankzij het wereldwijde Hyundai-netwerk en solide restwaarde ben je verzekerd van betrouwbare, toekomstbestendige mobiliteit. Scan de QR code en lees meer op hyundai.com/nl/zakelijk. Gecombineerd verbruik KONA Electric: 16,8 (kWh/100 km) / 6 (km/kWh) ; CO2 - emissie: 0 (gr/km). Verbruiksgegevens zijn gebaseerd op tests die zijn uitgevoerd volgens de Europese richtlijnen EU 2018/1832 en 2017/1151. De vermelde WLTP-waarden voor het gecombineerde verbruik en actieradius zijn overeenkomstig aan de nieuwe WLTP-testmethodiek. De waarden zijn afhankelijk van de gekozen uitvoering en wielmaat. De actieradius kan in de praktijk onder andere variëren door: omstandigheden op de weg, rijstijl en temperatuur. De Hyundai ‘5 jaar garantie zonder kilometerbeperking’ en de ‘8 jaar of 160.000 kilometer batterijgarantie’ is alleen van toepassing op Hyundai voertuigen die initieel aan een eindgebruiker zijn verkocht door een erkend Hyundai-dealer. Netto bijtelling per maand gebaseerd op de fiscale waarde van het voertuig exclusief opties en op een belastingschijf van 37,48%. Voor volledig elektrische voertuigen is de bijtelling tot een fiscale waarde van € 30.000 17%, over de waarde vanaf € 30.000 bedraagt de bijtelling 22%. Genoemde bedragen zijn onder voorbehoud van prijswijzigingen en verschillen per model. Kijk voor prijzen en voorwaarden op hyundai.nl of vraag ernaar bij de erkende Hyundai-dealer. De gedetailleerde garantievoorwaarden zijn beschreven in het service- & garantieboekje. Afgebeeld model en kleur kunnen afwijken van standaarduitvoering en beschikbare productiekleur. Druk- en zetfouten voorbehouden. 24 |

Ook bij Verwater in de Rotterdamse haven kiezen ze voor ‘elektrisch rijden, tenzij…’ “Denken in oplossingen, dat is de crux” Heel wat bedrijven worstelen tegenwoordig met de verduurzaming van hun wagenpark, zo ook de Verwater Groep, een wereldwijde aannemer voor industriële en petrochemische installaties. De ruim honderd bedrijfswagens en 170 personenauto’s staan allemaal op de nominatie vervangen te worden door elektrisch varianten – deels is dat al gebeurd. Het vernieuwde autobeleid kent verder ook fi etsen en andere transportmiddelen. Facilitair manager René Merk, verantwoordelijke voor de bedrijfswagens bij Verwater, heeft heel wat ballen in de lucht te houden. Maar vooruitgang wordt geboekt. Op uitnodiging van bedrijfswageninrichter Sortimo mocht Fleet & Lease een kijkje nemen in de (complexe) operatie. Peter Mensink en Rene Merk Verwater Groep is gevestigd in de Rotterdamse haven, pal naast het oude, opgeknapte hoofdkantoor van de Rotterdamse Droogdok Maatschappij (RDM). De historie straalt er van af, het enorme complex huisvest tegenwoordig tal van bedrijven. René Merk laat ons meteen de nieuwste aanwinst zien: een elektrische Opel Vivaro voorzien van een gloednieuwe inrichting van Sortimo. Alle bussen zijn Opels – van kleinere Combo’s tot grote Movano’s - alle inrichtingen komen van Sortimo en alles is geleased bij twee leasemaatschappijen, Ayvens en Alphabet. Om alles in goede banen te leiden wil René alleen zaken doen met betrouwbare partners – en liefst niet al te veel. De uitdagingen zijn al groot genoeg. De opdracht om serieuze stappen te zetten naar een duurzame toekomst komt niet alleen vanuit regelgeving en eisen van klanten. Er is een duidelijke intrinsieke motivatie binnen alle gelederen van het bedrijf om na te denken over duurzame oplossingen. Zo’n intrinsieke motivatie is belangrijk – misschien wel noodzakelijk, benadrukt René. “Je krijgt mensen er dan sneller in mee. Zo kregen we nauwelijks weerstand vanuit de organisatie toen we in > | 25 Sortimo

“We hebben zelfs één van de grootste laadparken van Europa” De CO2-footprint van Verwater wordt mede bepaald door haar toeleveranciers. René Merk van Verwater kijkt dan ook kritisch naar welke partijen hij inschakelt voor zijn mobiliteitsbeleid. Sortimo loopt wat betreft duurzaamheid echt op de troepen vooruit, weet hij. Dat bevestigt ook Peter Mensink, Key Accountmanager van Sortimo Nederland. “De verwachting is dat we al in 2026 als bedrijf CO2neutraal zijn. Nu produceren we onze inrichtingen al gedeeltelijk CO2-neutraal waarbij de producten ook volledig gerecycled kunnen worden. Onze fabriek in Duitsland blijft daarom continu investeren in milieuvriendelijke bedrijfsprocessen en ligt grotendeels vol met zonnepanalen. Bovendien voorzien we hiermee ons Sortimo Innovationspark van stroom. Op lange termijn moet de elektriciteit voor het Innovationspark voor het grootste deel uit eigen opwekking komen. Momenteel wordt gebruik gemaakt van volledig groene stroom uit hernieuwbare bronnen, zoals windmolens uit de regio. Het Sortimo Innovationspark is één van de grootste elektrische laadparken van Europa gelegen aan de A8 vlakbij Augsburg, met onder andere zo’n 90 snelladers. Voor iedereen toegankelijk! Hier kunnen we zo’n 4.000 elektrische auto’s per dag voorzien van stroom.” Het zijn indrukwekkende cijfers, bijna jaloersmakend voor Nederlandse begrippen waar de laadinfrastructuurmarkt wordt geplaagd door netcongestie. Maar wat René uiteraard ook van belang vindt: de korte lijntjes met Sortimo in Nederland. Waarbij Sortimo hem ook veel werk uit handen neemt. Zo worden nieuwe bussen voor Verwater bij Sortimo niet alleen voorzien van een inrichting, maar ze worden ook in de werkplaats van Sortimo bestickerd en de track & trace wordt ingebouwd. Ook het transport van en naar de dealer wordt door Sortimo geregeld. René: “De bussen worden door Sortimo turnkey opgeleverd. Dat is voor ons een enorme meerwaarde. Daarom zijn we waarschijnlijk al zo lang klant – al ruim 15 jaar!” de orde. Als er onverwacht reparaties moeten worden uitgevoerd, moet dat eveneens als een geoliede machine worden aangepakt. Dat betekent dus ook het tansport van bijvoorbeeld bepaalde onderdelen. René: “Onze wagens moeten gewoon continu paraat staan. Stilstand is voor ons echt lastig, vandaar dat we daar goede afspraken over hebben met onze leasemaatschappij voor bijvoorbeeld vervangend vervoer als dat nodig blijkt. Aan een groot deel van de bussen zit een bestuurder gekoppeld, maar per afdeling hebben we ook bussen die worden gedeeld en dus flexibeler kunnen worden ingezet. Bedenk: als we op het immense terrein van Shell werkzaamheden moeten verrichten en we komen binnen bij Poort 14 dan is het 6 kilometer verder als we bij Poort 1 werkzaamheden moeten doen. Zo groot zijn die terreinen.” Voor kortere afstanden heeft Verwater ook fietsen staan en experimenteert René momenteel met enkele Light Electric Vehicles (LEV’s). Ook Sortimo heeft daar inmiddels inrichtingen voor beschikbaar. Zij zien dat marktsegment flink groeien. Dergelijke oplossingen kunnen worden gecombineerd met de zogenaamde sContainer van Sortimo, een kleine, flexibele bouwcontainer als veilige ruimte om machines, gereedschappen, apparatuur en materialen precies daar te bewaren waar ze nodig zijn. Het is voor René voortdurend kijken wat ter plekke een geschikte oplossing is. Ook wat betreft het laden van de elektrische voertuigen. René: “In enkele gevallen hebben we gezamenlijk met onze klant geïnvesteerd in laadpalen op 2023 de eerste stappen zetten richting elektrificatie van het wagenpark. Bedenk dat veel monteurs hun bedrijfsbus ook mee naar huis nemen. Dus het moet natuurlijk allemaal wel probleemloos werken.” ‘Bedrijfskritische’ voertuigen Bovendien behoort een groot deel van het wagenpark tot ‘bedrijfskritische’ voertuigen, zoals René het noemt. De werkzaamheden die Verwater uitvoert aan bijvoorbeeld de petrochemische installaties van haar klanten moeten binnen afgebakende tijden plaatsvinden; uitstel is niet aan 26 | “Voor hen is de bus een verlengstuk van hun werk, zij weten als de beste wat nodig én handig is met betrekking tot het laden”

hun terrein. We luisteren daarbij nauw naar onze berijders. Voor hen is de bus een verlengstuk van hun werk, zij weten als de beste wat nodig én handig is met betrekking tot het laden. Soms moet je wat zijsprongen maken, maar doorgaans is er altijd een oplossing.” Oudere dieselbussen Zo wil het dat inmiddels 23 van de ruim 100 bedrijfswagens van Verwater elektrisch zijn. Het credo luidt tegenwoordig: elektrisch, tenzij… Zo rijden de schilders nog wel in oudere dieselbussen die Verwater zelf tweedehands inkoopt. “Want je wilt niet weten hoe zo’n bus er op een gegeven moment van binnen uitziet. Maar van die bussen hebben we er slechts een handjevol.” Dit jaar worden er weer de nodige brandstofbussen vervangen door elektrische. Het gaat nu snel, ziet René. Daarbij is downsizing een belangrijker inzet, ook al uit kostenoverwegingen. Sortimo speelt daar een belangrijke rol in met de slimme inrichtingen. Naast het feit dat de vernieuwde SR5 bedrijfswageninrichting ultralicht is (zie kader) wat ten goede komt aan de actieradius van de voertuigen. Ook niet onbelangrijk: door het gebruik van lichtgewicht en de CO2-neutraal geproduceerde producten van Sortimo (zie kader) verkleint Verwater eveneens de ecologische voetafdruk van het bedrijf. Maar ook kijkt Sortimo samen met Verwater kritisch mee over de schouders van de berijders wat ze allemaal meenemen in de bussen. René: “Ik kan wel een mooi ingerichte elektrische bus neerzetten met alles erop en eraan, maar het zijn de mensen zelf die ermee uit de voeten moeten kunnen. Van tevoren hebben we, ook in samenwerking met Sortimo en de leasemaatschappij, alle partijen in onze duurzame koers erbij betrokken. Van projectleiders tot uitvoerders. Wat hebben jullie nodig, wat is het plan, kunnen jullie uit de voeten met elektrisch? Die kentering in duurzaam denken is eigenlijk snel gekomen, dat is mooi om te zien. Al zijn er natuurlijk genoeg hobbels, bijvoorbeeld als blijkt dat een monteur achteraf toch graag een imperiaal op zijn bus had willen hebben, terwijl hij dat in eerste instantie niet heeft besteld. Maar we hebben gelukkig leveranciers die, net als ik, denken in oplossingen. Dat laatste is toch wel de crux.” 28% lichter dan standaard aluminium Sortimo heeft zijn vorig jaar vernieuwde SR5 bedrijfswageninrichting nog meer toegesneden op het gebruik in elektrische voertuigen. Net als bij Verwater kiezen veel fleetowners bij de overstap naar elektrische bussen voor kleinere varianten. De inrichting moet daarop worden aangepast. Daarnaast moet het natuurlijk lichter. Sortimo gebruikt daarom vanaf 2024 geen standaard aluminium legering. Daardoor is de hele inrichting nog eens tot gemiddeld 28% lichter geworden dan het standaard aluminium. Niet alleen heeft dat gunstige invloed op de actieradius, maar er ontstaat ook een hoger laadvermogen. Sowieso zijn elektrische voertuigen al zwaarder, dus ieder extra pondje telt. Tegelijkertijd verlagen klanten met de vernieuwde SR5 inrichting met fossiel aangedreven voertuigen het brandstofverbruik, waardoor de CO2-uitstoot en de brandstofkosten afnemen. Peter Mensink, Key Acountmanager van Sortimo Nederland: “Alle andere voordelen van de SR5 bedrijfswageninrichting, zoals maximaal gebruik van de laadruimte doordat het ontwerp wordt aangepast aan de contouren van het voertuig zijn natuurlijk ongewijzigd gebleven, net als de prijs.” | 27 Sortimo

RaboResearch: tijd om elektrisch te gaan! Voor Nederlandse bedrijven wordt het vanuit kostenoverwegingen steeds interessanter om het bedrijfswagenpark te elektrifi ceren. De totale eigendomskosten van lichte en middelzware elektrische wagens vallen al gunstig uit. Voor zware voertuigen is nog een weg te gaan. Dit blijkt uit een nieuw rapport waarin RaboResearch de concurrentiepositie van batterij-elektrische bedrijfswagens op de Nederlandse markt onderzoekt. Daarbij is voor de verschillende categorieën voertuigen gekeken naar de impact van beleidsmaatregelen, schaalvoordelen en de batterijprijzen. Volgens José Serrano, analist Energietransitie bij RaboResearch, zijn lichte batterij-elektrische bedrijfswagens (LCV’s) het goedkoopst in hun categorie, zelfs zonder overheidssteun. “Dit komt door de lagere brandstof- en onderhoudskosten. Hierdoor zijn er veel meer van zulke wagens bijgekomen. In 2023 ging het om 13% van alle nieuwe voertuigregistraties in Nederland. Dat is negen keer zoveel als in 2020.” Voor middelzware bedrijfswagens (MCV’s) zijn voertuigen op gecomprimeerd aardgas momenteel echter nog het voordeligst. Maar door subsidies en de verwachte stijging van fossiele brandstofkosten door het EUemissiehandelssysteem, worden in de toekomst batterijelektrische MCV’s de voordeligste optie, denkt Serrano. Bij de zware batterij-elektrische bedrijfswagens (HCV’s) bieden subsidies en andere steunmaatregelen nog geen soelaas. Zij zijn duurder dan hun fossiele tegenhangers. Voor deze categorie is rijden op aardgas momenteel de meest voordelige optie vanwege de lagere brandstofkosten. Zonnestroom Maar door schaalvoordelen en dalende batterijprijzen zullen de totale eigendomskosten van batterij-elektrische MCV’s en HCV’s wat lager worden in de toekomst. Serrano: “Maar zelfs een daling van 30% in batterijkosten zou slechts een prijsverlaging van 6% opleveren, en dan alleen als fabrikanten deze besparingen volledig doorberekenen. Andere factoren spelen namelijk ook een rol bij hoe de prijs wordt vastgesteld. De grootste prijsverlaging zal komen door schaalvoordelen bij de fabrikanten.” Maar wat de brandstofkosten aanzienlijk kan verlagen – en batterij-elektrische HCV’s economisch aantrekkelijker kan maken – zijn zonnepanelen met batterijen waardoor ze eigen zonnestroom kunnen gebruiken. “Daarnaast zouden bedrijven het risico van fl uctuerende elektriciteitskosten mogelijk kunnen afdekken door stroomafnameovereenkomsten, ook wel PPA’s genoemd, af te sluiten”, aldus Serrano. Maar voor lichte bedrijfswagens is de overstap naar elektrisch fi nancieel een slimme keuze, concludeert hij. “Dus als je kunt, ga dan voor elektrisch.” Ruim 265.000 bestelauto’s geweerd in zero-emissie zones Meer dan een kwart miljoen bestelauto’s mogen sinds begin dit jaar de zero-emissiezones in Nederlandse binnensteden niet meer in. Dit blijkt uit onderzoek van vergelijkingswebsite Overstappen.nl. En dat gaan er snel meer worden. Een analyse van de huidige kentekenregistraties bij de RDW laat zien dat een aanzienlijk percentage van de Nederlandse bestelauto’s niet voldoet aan de nieuwe, strengere eisen voor milieuzones. Hierdoor zal een groot deel van de bestelauto’s de komende jaren de toegang tot de groeiende zero-emissie zones in de grote steden worden ontzegd. De komende jaren zal het aantal bestelauto’s dat niet meer welkom is in de zero-emissie zones aanzienlijk toenemen. “De cijfers zijn schokkend,” aldus Sophie Schoneman, expert zakelijke verzekeringen bij Overstappen. nl. “Ons onderzoek laat zien dat ruim 265 duizend bestelauto’s vanaf begin 2025 al niet meer welkom zijn in de zero-emissie zones. Vanaf 2027 loopt dit op tot ruim 492 duizend bestelauto’s. En vanaf 2028 zullen maar liefst 985 duizend van de huidige geregistreerde bestelauto’s toegang tot deze zones worden geweigerd.” Prijsverschil Op dit moment zijn er al zones in Amersfoort, Amsterdam, Assen, Delft, Den Haag, Eindhoven, Gouda, ’s Hertogenbosch, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam, Tilburg, Utrecht en Zwolle. De komende jaren zullen naar verwachting nog meer gemeenten volgen. 28 |

Ondanks de groeiende aandacht voor zero-emissie zones, blijft de aanschaf van elektrische bestelauto’s ver achter bij die van benzine varianten, zo blijkt uit eerder onderzoek van Overstappen.nl. In de afgelopen maanden is er weliswaar een aanzienlijke toename geweest in het aantal aankopen van bestelauto’s, maar ondernemers kiezen nog vaak voor benzinevoertuigen. De keuze van ondernemers wordt voornamelijk beïnvloed door het prijsverschil tussen elektrische en benzine bestelauto’s, evenals door het verdwijnen van fi scale voordelen voor elektrische voertuigen. Schoneman benadrukt dat het belangrijk is dat ondernemers zich bewust zijn van de aankomende veranderingen en tijdig actie ondernemen. Ayvens ondersteunt pakketbezorger(s) GLS met EV’s Pakketdienst GLS Netherlands en leasemaatschappij Ayvens bundelen hun krachten in een strategisch partnership om de transitie naar elektrisch vervoer in de pakketbranche te versnellen. Ook de transportpartners van GLS kunnen profi teren van de deal. transportpartners te ondersteunen in hun verduurzaming. Dit soort initiatieven is erg belangrijk om de komende jaren het momentum richting emissievrij vervoer te behouden”, aldus Harmsen. 36.000 bestelvoertuigen Ayvens zegt de ervaringen en inzichten van de verduurzaming van het eigen wagenpark te hebben gebruikt in de deal met GLS. “Flexibiliteit is daarbij een vereiste, want als een transportpartner een opdracht niet kan uitvoeren of zelfs stopt, moeten de leasevoertuigen kunnen worden ingezet bij andere partijen”, aldus Frank van den Akker, Senior Sales Manager Bedrijfswagens bij Ayvens in Nederland. De samenwerking tussen de pakketdienst en de leasemaatschappij geldt in eerste instantie voor Nederland. GLS zegt in Nederland zo’n 1.100 bezorgvoertuigen te hebben, maar internationaal zijn dat er 36.000 (en 6.100 trucks). Het bedrijf is in 41 landen actief en is de derde grootste pakketdistributeur in Europa. GLS streeft naar zero emissie tegen 2045. Een belangrijke mijlpaal is om tegen 2030 50% van het wagenpark zero- en low-emissie te hebben. Harmsen: “De andere GLS-landen kijken met interesse naar de ontwikkeling van dit partnership. Maar eerst is er nog volop winst te behalen in Nederland: de eerste voertuigen zijn operationeel en een tweede ronde van voertuigen wordt binnenkort verwacht.” ParknCharge wint aanbesteding laadpalen in parkeergarages Want voor die partners is de overstap naar elektrisch vaal lastig, schetst Theo Harmsen, Duurzaamheidsmanager bij GLS Netherlands. De aanschaf van elektrische voertuigen vraagt namelijk om extra investeringen en de bijbehorende verzekeringspremies zijn fors. Daardoor zitten vervoerders in een lastig parket, want wet- en regelgeving (zoals zero-emissiezones in binnensteden) en de strategie van GLS Netherlands dwingen hen toch richting emissievrij vervoer. Dankzij de samenwerking met Ayvens kunnen deze transportpartners van GLS Netherlands hun elektrische voertuigen tegen gunstige voorwaarden leasen. Dit moet de kosten voor transportpartners in de overstap van fossiel naar elektrisch vervoer drukken. GLS Netherlands vergoedt bovendien de extra kosten van een elektrische bestelbus ten opzichte van een dieselbestelbus. “We hebben grote ambities om te verduurzamen. Maar er zijn heel veel transportpartners in de branche werkzaam die het heel moeilijk vinden om de transitie naar emissievrij vervoer te maken. Met gelijkgestemde partners zoals Ayvens hebben we echter het nodige schaalvoordeel om deze | 29 In totaal hebben 8 gemeentes een regionale concessie voor laadpunten in openbare parkeergarages opgezet. Die aanbesteding is gewonnen door ParknCharge. De concessie is uniek, omdat dit voor het eerst is dat laadinfrastructuur in parkeergarages op regionaal niveau wordt aanbesteed. Aan de concessie doen de volgende 8 gemeenten mee: Almere, Dijk en Waard, Haarlem, Haarlemmermeer, Lelystad, Veenendaal, Woerden en Zandvoort. Zij kunnen in totaal tot 45 parkeergarages aanleveren. ParknCharge mag de komende 10 jaar tot 1.000 laadpunten plaatsen en exploiteren. DuurzameMobiliteit.nu

Grainne van Berkum OPENLANE transformeert remarketing met AI, data en tech “We staan nog maar aan het begin, de toekomst biedt enorme kansen” De auto-industrie maakt een hele transformatie door. Nieuwe marktspelers, fiscale hervormingen, verschuivende productiecapaciteiten, elektrificatie en een sterke groei in het A/B-segment veranderen de spelregels. Ook de remarketingsector beweegt mee. OPENLANE Europe, de digitale marktplaats die de handel in gebruikte auto’s gemakkelijkt maakt, speelt hier proactief op in. “Dankzij investeringen in AI, data en technologie veranderen we fundamenteel hoe voertuigen gekocht en verkocht worden”, zegt Grainne van Berkum, President van OPENLANE Europe. Als Europese tak van het beursgenoteerde OPENLANE Inc. werkt het bedrijf aan ’s werelds grootste digitale marktplaats voor gebruikte voertuigen. De missie: het kopen en verkopen van gebruikte auto’s eenvoudiger maken. Technologie speelt daarin een sleutelrol. “AI zorgt nu al voor efficiëntere processen in klantenservice, sales, marketing en pricing. En we staan pas aan het begin”, aldus Van Berkum. Die technologische innovaties zorgen nu al voor slimmere, snellere en transparantere transacties. AI-gebaseerde inzichten helpen bij het optimaliseren van prijsstelling, biedingen en aankoopbeslissingen. “We introduceren steeds meer toepassingen, waarbij we krachtige analyses 30 | combineren met voorspellende tools. Zo maken we het remarketingproces eenvoudiger en helpen we dealers om concurrerend te blijven in een snel veranderende markt.” Innovation Award Met de inzet van AI viel OPENLANE al eerder in de prijzen. Het won eind vorig jaar de Fleet Europe Remarketing Innovation Award met haar product 'OPENLANE Sell', het eerste modulaire verkoopplatform in Europa dat speciaal is ontworpen voor autodealers. Het biedt vijf flexibele modules waarmee dealers hun verkoopprocessen kunnen aanpassen aan hun behoeften. Van een AI-gestuurde inruilmodule voor nauwkeurige prijzen in heel Europa tot tools zoals de veilingmodule die dealers verbindt met het internationale kopersnetwerk van OPENLANE. Het platform is inmiddels ook in Nederland uitgerold. Zo’n andere ‘uitdaging’ in de markt is momenteel de elektrificatie van het wagenpark. Volgens Van Berkum loopt OPENLANE Europe voorop in deze verandering. “Met meer dan 25% van de voertuigen op ons platform geëlektrificeerd – waaronder een aanzienlijk deel batterij-elektrische voertuigen (BEV's) – is ons bedrijf uniek gepositioneerd om klanten te helpen navigeren in deze dynamische markt.

Het ondersteunen van onze klanten in het veranderende EV-landschap is een topprioriteit.” Batterijcapaciteit OPENLANE biedt gedetailleerde inzichten in de staat van voertuigen, zoals de batterijcapaciteit, en analyseren marktspecifieke vraag en aanbod om volatiliteit om te zetten in kansen. “Of partijen nu geëlektrificeerde voertuigen kopen of verkopen, wij geven de tools om te floreren in een markt waar innovatie en duurzaamheid samenkomen”, aldus Van Berkum. Vooral bij EV’s is het internationaal remarketen van groot belang, bijvoorbeeld voor Nederlandse leasemaatschappijen die momenteel heel wat elektrische occasions te verstouwen krijgen. Terwijl verkoop naar Europese markten complex kan zijn, verloopt het met de grensoverschrijdende expertise van OPENLANE Europe vlekkeloos. Het platform stroomlijnt logistiek, naleving van regelgeving en marktspecifieke administratie. Van Berkum: "Met meer dan 130.000 trouwe kopers in ons netwerk maximaliseren we de zichtbaarheid en waarde van de voertuigen. Onze expertise zorgt ervoor dat voertuigen snel, “Het ondersteunen van onze klanten in het veranderende EV-landschap is een topprioriteit” efficiënt en tegen een zo hoog mogelijk rendement verkocht kunnen worden.” Alle stakeholders Temidden van dit dynamische autolandschap staat OPENLANE Europe klaar om klanten door alle veranderingen te gidsen met technologiegedreven oplossingen. Want Van Berkum is ervan overtuigd dat de toekomst van remarketing in de auto-industrie innovatie, wendbaarheid en expertise vereist. "Onze focus ligt op het ondersteunen van onze partners bij het overwinnen van uitdagingen en het ontsluiten van groei. Door het succes van onze klanten centraal te stellen in alles wat we doen, creëren we uiteindelijk waarde voor alle stakeholders: klanten, medewerkers en aandeelhouders." Marktleider in LCV-segment Verkopende partijen krijgen via de marktplaats van OPENLANE Europe toegang tot een uitgebreid netwerk van meer dan 130.000 kopers in meer dan 50 landen. Het bedrijf biedt ook een scala aan remarketingoplossingen, waaronder inspectie-, taxatie- en overnamediensten, veiling- en tradingdiensten met een vaste verkoopprijs, evenals ophaal, aflever- en co-listing diensten. Het platform bedient een grote én brede kopersgroep: van liefhebbers van nagenoeg nieuwe personenauto’s tot autohandelaren die op zoek zijn naar gebruikte of zelfs beschadigde auto’s. OPENLANE is ook marktleider in het segment van lichte bedrijfsvoertuigen, een gespecialiseerd marktsegment. Bij LCVs draait het meer om trekkend vermogen en laadcapaciteit dan om luxe optiepakketten. Bovendien kunnen details zoals de aanwezigheid van een trekhaak invloed hebben op bijvoorbeeld keuringsregels, die per land verschillen. Dit soort specialistische informatie is cruciaal voor kopers. En ook de logistiek is complexer: het transport van bestelwagens vraagt om een andere aanpak dan dat van personenauto’s. | 31 OPENLANE

De lange aanloop van het convenant verkeersveiligheidswaarborgen … “De zwaardere ZE-bussen kunnen in ieder geval de weg op!” Het nieuwe convenant verkeersveiligheidswaarborgen zorgt ervoor dat bestuurders van een zwaardere elektrische bestelauto (tussen 3.500 en 4.250 kg) gewoon met een B-rijbewijs hun werk kunnen blijven doen. Op de vierde editie van de Road Safety Dag half mei, georganiseerd door Verkeersveiligheid Groep Nederland, gaf Geert van Eijk van evofenedex een kijkje achter de schermen van de totstandkoming van het convenant… dat eigenlijk (wederom) een stap is tot nieuwe ‘echte’ wetgeving. En waar fleetowners, zo bleek die dag, nog volop vragen over hebben. Ook over de tachograafverplichting. Impressie van de vierde editie van de Road Safety Dag Nee, eenvoudig is de materie zeker niet, zegt ook Collin Bell van Verkeersveiligheid Groep Nederland. De aanloop naar dit convenant was ook lang; van het begin van de proeftuinen in 2019 tot enkele jaren van vrijstellingen die nu, vanaf 1 juli wordt moeten worden omgezet in wetgeving. Althans, als de Algemene Maatregel van Bestuur (AMVB) dan gereed is. Vervolgens komt er ook nog wetgeving aan vanuit Europa, maar die wordt waarschijnlijk pas in 2027 verwacht. Hoe dan ook, de inzet van dit convenant was om tot werkbare regels te komen zodat bedrijven met zwaardere zero emissie bestelwagens ermee aan de slag kunnen. En dat is gelukt. De EV-bussen kunnen nu tot 4.250 kilo worden beladen; anders zou de grens liggen op 3.500 kilo. Een verschil van 750 kilo. “Maar dat is voor veruit de meeste bedrijven een verschil tussen wel of niet een volwaardige route rijden en om financieel uit te komen”, aldus Bell. Toenemende ongevalscijfers Maar om aan de wensen van het OM tegemoet te 32 | komen – want die maken zich al langere tijd zorgen over de toenemende ongevalscijfers van het groeiende bestelautopark – moet er een verkeersveiligheidstraining worden gevolgd. Die heeft de Verkeersveiligheid Groep Nederland ontwikkeld op basis van hun bekroonde e-driver programma. De vijf uur durende training is zo laagdrempelig mogelijk gehouden om ook de kosten voor bedrijven zo laag mogelijk te houden (zie kader). De training stelt bedrijven ook in staat hun eigen medewerkers op te leiden via een mentortraining. “De transitie naar elektrisch vervoer vergt nu eenmaal meer dan alleen het vervangen van de voertuigen”

Collin Bell en Geert van Eijk verkeersveiligheidstraining de schadelast gemiddeld 28 procent naar beneden brengt. Zo blijkt uit de cijfers. Uiteindelijk denkt Bell dat het convenant een boost gaat geven aan de transitie naar elektrisch rijden. Ook al verwacht hij de komende tijd nog veel vragen van bedrijven. “Daarvoor kunnen ze uiteraard bij ons terecht. Maar men kan in ieder geval weer vooruit met hun duurzame koers!” Geert van Eijk benadrukt zijn gehoor hoe uniek zo’n convenant eigenlijk is; afgesloten tussen zoveel partijen waaronder dus evofenedex maar ook Transport & Logistiek Nederland, BOVAG, RAI Vereniging, Bouwend Nederland, Techniek Nederland en de Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen. Kortom, met zo’n beetje alle partijen die maar iets met bestelbussen te doen hebben. Toch waren er tijdens zijn sessie op de Road Safety Dag nog veel vragen. Hoe zit het bijvoorbeeld met de tachograaf? Is die verplicht, zoals het OM eigenlijk wilde? “Afgesproken is ook een vijstelling van die tachograaf te verlenen, maar alleen als er met het voertuig binnen een straal van 100 kilometer vanaf de standplaats wordt gereden. Ofwel, vanaf de plek waar de chauffeur begint. En je mag de Nederlandse grens niet over. Wel moet er een digitale urenregistratie worden overhandigd om de arbeidstijden na te kunnen gaan”, aldus Van Eijk. Verbodsbord voor vrachtwagens Of die 100 kilometer genoeg is? Vanuit de zaal denkt een Katwijkse ondernemer van niet. Of het zal krap aan zijn. Een tachograaf inbouwen, is voor hem geen optie. Het blijkt in de praktijk een dure en omslachtige manier. Collin Bell schetst dat een grote pakketbezorger, die 450 chauffeurs heeft rondrijden, ook wel even aan de bak moet. Vooral met het zorgvuldig registreren van de uren. Maar dat is allemaal te regelen. De transitie naar elektrisch vervoer vergt nu eenmaal meer dan alleen het vervangen van de voertuigen, weten alle partijen inmiddels. Overigens betekent de vrijstelling voor de zwaardere EV-bestellers niet dat de verkeersregels voor personenauto’s gaan gelden. Alle voertuigen boven de 3500 kilo zijn volgens de verkeersregels vrachtwagens; ze moeten dus de borden voor vrachtwagens opvolgen, bijvoorbeeld bij inhaalverboden of bij wegen met een verbodsbord voor vrachtwagens. Wellicht worden deze regels weer anders als de definitieve wetgeving in werking treedt. De verplichte veiligheidscursus die nu is ontwikkeld heeft daarnaast een ander groot voordeel: het brengt de schadelast voor ondernemers naar beneden. Sowieso ziet Bell bij zijn ‘reguliere’ klanten dat een | 33 “De combinatie van praktijk en e-learning is krachtig” De training die Verkeersveiligheid Groep Nederland heeft ontwikkeld voor het zwaardere ZE-vervoer (met B-rijbewijs, die minimaal 2 jaar in het bezit moet zijn) duurt 5 uur, waarvan 4 uur praktijk en 1 uur e-learning. De combinatie van praktijk en e-learning is krachtig, benadrukt Bell. “De overstap naar elektrisch rijden vraagt namelijk méér dan alleen technische kennis. Tijdens deze praktijkgerichte training combineren we essentiële theorie met realistische rijoefeningen. Zo bereiden we deelnemers optimaal voor op veilig, verantwoord en energiebewust rijgedrag in zwaardere elektrische voertuigen.” Maar er is dus ook een mentortraining, speciaal ontwikkeld voor medewerkers die als interne mentoren collega’s begeleiden in het gebruik van ZE-voertuigen. De training is gericht op het overdragen van kennis én coachingsvaardigheden. Het duurt één dag. Door het concept van mentortrainingen wordt voorkomen dat een bedrijf straks maar over een beperkt aantal chauffeurs beschikt met certificaat. Bell: “Wat als de berijder met certificaat net die dag ziek is en er geen collega beschikbaar is die ook de training heeft gevolgd? Dat geeft onherroepelijk problemen in de planning. Om dat te voorkomen moet je dus zoveel mogelijk mensen hebben in het bezit van het certificaat. Dat geeft flexibiliteit.” Overigens moeten de chauffeurs die via hun mentor worden opgeleid uiteindelijk een e-learning training volgen van 1 uur om het certificaat te krijgen. Verkeersveiligheid Groep Nederland

De nieuwe smart . Vanaf € 48.440,Ontdek meer op smart.com smart #5: De oplaadtijd van de batterij kan variëren afhankelijk van verschillende omstandigheden, zoals verschillende omgevings- en batterijtemperaturen, beschikbaar vermogen en andere beperkingen (bijv. plaatselijke wettelijke voorschriften, technische normen, limieten voor onevenwichtige belasting), evenals het gebruik van de afstandsbedieningsfunctie (bijv. airconditioning op afstand, voorverwarming van het voertuig, enz.). Met een 3-fase voeding kun je tot 22 kW opladen en van 10% naar 100% SOC (State of Charge) gaan in slechts 5,5 uur onder optimale omstandigheden (behalve met de smart #5 Pro, die alleen verkrijgbaar is met 11 kW 3-fase onboard lader, waardoor hij in 8,5 uur van 10% naar 100% SOC kan gaan). Met een DC snellaadstation kun je zelfs tot 400 kW opladen en onder optimale omstandigheden in slechts 18 minuten van 10% naar 80% SOC gaan, behalve met de smart #5 Pro 150 kW, die onder optimale omstandigheden in 30 minuten van 10% naar 80% SOC kan gaan. Alle prijzen/tarieven zijn inclusief de op het moment van levering geldende BPM en BTW. Tenzij je bent ingelogd als zakelijke klant, dan zijn alle prijzen/tarieven altijd exclusief de op het moment van levering geldende BTW. Alle prijsopgaven verwijzen naar de prijzen/tarieven die gelden op het moment van publicatie op de website. De consumentenadviesprijs is inclusief geadviseerde kosten rijklaar maken en bijkomende kosten (€ 1.065,- incl. BTW) zoals o.a. transportkosten, afl everinspectie, wassen/poetsen, kentekenplaten, minimaal 80% opgeladen accu, recyclingbijdrage auto (€ 20,- incl. BTW), recyclingbijdrage accu (€ 55,- incl. BTW), leges kenteken (€ 50,00 BTW-vrij), leges kenteken registratie (€ 13,10 BTW-vrij). (BPM vanaf 2025 is € 667,-). 34 |

Waterbedrijf Evides kiest voor ‘multifunctionele’ smarts “Continu moeten blijven pionieren, zo voelt het” Wat de toekomstdroom is van René van Leeuwen, wagenparkbeheerder bij waterbedrijf Evides (400 voertuigen)? Echte multifunctionele voertuigen! Eigenlijk een platform, waarop je dan heel flexibel het voertuig kan inrichten op de taak die het op dat moment moet vervullen. Als servicewagen bijvoorbeeld, maar ook voor een uitje met de familie. En uiteraard: elektrisch. Op onderdelen is die droom al aan het uitkomen; de strikte scheiding tussen gele en grijze kentekens is bij Evides, net als bij veel andere fleetowners, aan het vervagen. De nieuwste smarts moeten nu beiden werelden nog beter met elkaar verbinden, inclusief de hagelnieuwe #5 straks. “De specs kloppen gewoon.” Van Leeuwen over het continu blijven pionieren als wagenparkbeheerder. Zo’n beetje recht onder de Van Brienenoordbrug in Rotterdam is het hoofdkantoor van Evides gevestigd, pal aan de Nieuwe Maas. Het waterbedrijf levert 24 uur per dag, 365 dagen per jaar, veilig en schoon drinkwater aan 2,5 miljoen consumenten en bedrijven in het zuidwesten van Zuid-Holland, de provincie Zeeland en het zuidwesten van Noord-Brabant. Het heeft een publieke taak, benadrukt wagenparkbeheerder René van Leeuwen. Om maar aan te geven dat we geen dikke leaseauto’s in het park hoeven te verwachten. Duurzaamheid zit intrinsiek verweven in de organisatie. Bovendien: al in 2035 wil Evides zijn operatie geheel fossielvrij hebben, inclusief dus alle mobiliteit. Terwijl menig bedrijf nog volop kampt met het invoeren van elektrische mobiliteit, is bij Evides al bijna 70 procent van het 400-tellende grootte wagenpark elektrisch. Een prestatie van formaat. “Maar we zijn dan ook vroeg begonnen met experimenteren, al in 2015. Ook met waterstof. In 2019 hebben we besloten om vanaf 2020 alleen nog maar elektrische personenauto’s toe te laten. Klein-geel elektrisch voordeliger Maar de grootste verandering zat hem toch wel in de bussen. De verdeling tussen grijze en gele kentekens lag een paar jaar geleden nog op ongeveer fiftyfifty. Anno 2025 heeft een derde een grijs kenteken en Van Leeuwen verwacht dat hij uiteindelijk nog maar ca. 100 Vlnr: Rene van Leeuwen, Koen Swennen en Jouk Schut > | 35 Smart Evides

Evides gaat testen met de nieuwe smart #5, gebaseerd op een 800-volt-platform. Het instapmodel heeft een 76 kWh lithium-ijzerfosfaatbatterij (LFP), de #5 Pro+ krijgt een 100-kWh lithium-nikkel-mangaan-kobaltoxidebatterij en moet zo’n 590 km ver komen op één acculading grijs kenteken voertuigen overhoud voor het zwaardere werk. De andere niet-arbeidsvoorwaardelijke auto’s staan op geel, waarvan een aantal waar de achterbank eruit is gehaald. “Dat gebeurde al met de Renaults Zoe, onze eerste echte elektrische auto. We monteren een laadvloer in de auto’s en een inrichting met wat lades en kasten voor het noodzakelijke gereedschap. Destijds zagen we al dat kleingeel elektrisch een grotere actieradius had en voordeliger was dan de elektrische bestelauto op grijze kenteken. Nu met de gewijzigde BPM-regels is dat voordeel alleen maar groter geworden.” Bovendien zijn de huidige elektrische auto’s zoveel beter dan 5 jaar geleden. En daarmee krijg je ook het personeel gemakkelijker mee in de transitie – werknemerstevredenheid heeft Van Leeuwen die laatste jaren flink belangrijker zien worden in het mobiliteitsbeleid, helemaal in deze tijden van personeelskrapte. Waarbij hij ook ziet dat de ‘oudere generatie’ werknemer tegenwoordig snel om is, vooral vanwege het grotere comfort van de elektrische auto’s. En de actieradius is tegenwoordig ook ruim voldoende. Daarom is er nu ook gekozen voor de inzet van smarts. Zowel de #1 als de #3 rijden er nu rond. Beiden zijn ruim van binnen – hebben niets meer van doen met de smart fortwo van weleer – en kunnen 1.600 kilo trekken! Dat laatste was een voorwaarde voor Van Leeuwen. Er moet met enige regelmaat een aanhanger mee. “Er zijn wel andere elektrische auto’s die dat ook kunnen, maar daar is het effect op de actieradius weer groter. Bovendien kunnen de smarts snel laden, dus met een korte stop kunnen we weer snel onderweg.” Aandragen van oplossingen Ook al wordt het aanbod EV’s steeds groter, het blijft voor van Leeuwen een zoektocht. Details kunnen de doorslag 36 | geven. Maar net zo belangrijk: de service van het bepaalde merk. Evides leaset alles bij één leasemaatschappij, maar ook de leverende dealer speelt een belangrijke rol in de aftersales. De smarts worden geleverd door Louwman. Zij verzorgen met partners de bestickering van de voertuigen en de inbouw van blackboxen en montage van de trekhaken. “De relatie tussen EVIDES en Louwman dateert al van heel wat jaar geleden”, zegt Jouk Schut, accountmanager Fleet & Corporate Sales. “De relatie gaat verder dan alleen een betrouwbare partij zijn voor de leveringen en er zijn voor het geval er problemen zijn. Het gaat er ook om elkaar te vinden in het aandragen van oplossingen. De pioniersgeest die er bij Evides heerst, heeft mede gezorgd voor een goede match met ons.” Maar het was Koen Swennen, Country Sales Manager smart Nederland, die Van Leeuwen de smarts onder de aandacht bracht. Swennen kende het bestaande elektrische park van Evides en dus ook de beperkingen daarvan. “We hebben toen zowel de #1 en de #3 bij wijze van proef neergezet bij Evides. Zodat medewerkers de auto’s konden ervaren. De reacties waren al snel positief”, aldus Swennen. En zo rijden er nu al 18 smarts rond bij Evides. Waarbij de hagelnieuwe #5 binnenkort ook zijn ‘kennisronde’ gaat maken. Want op sommige plekken heeft Evides fourwheeldrives nodig met een wat hogere bodemvrijheid. De #5 voldoet daar aan; het is een kloeke SUV. Pendeldienst Het is voor Van Leeuwen voortdurend zoeken naar oplossingen, pionieren met andere vormen van transport. Met naburige bedrijven heeft Evides een pendeldienst opgezet voor werknemers die met het openbaar vervoer komen. Want ook dat wordt gestimuleerd vanuit Evides, net als het gebruik van de (e)fiets en thuiswerken.

Bovendien staat een park van 40 elektrische poolauto’s continu beschikbaar. In deze tijden van transitie moeten er voor het personeel zo min mogelijk drempels worden opgeworpen, vindt Van Leeuwen. “Een paar jaar geleden hebben we besloten dat iedereen de voertuigen ook privé mogen gebruiken. Dat werkt in de praktijk voor medewerkers nu eenmaal veel beter, zorgt voor minder filetijd. Hoe mooi zou het zijn als die straks met de elektrische bedrijfsauto thuis aankomt, de bedrijfswageninrichting er gemakkelijk uit kan schuiven en de bank weer omhoog kan klappen om vervolgens met partner en kinderen op familiebezoek te gaan. Dergelijke echte multifunctionele auto’s hoop ik de komende jaren op te nemen in ons wagenpark.”komende jaren op te nemen in ons wagenpark.” “Wij zorgen ervoor dat René geen hoofdpijn krijgt” Geen enkele wagenparkbeheerder houdt van ‘gedoe’. Auto’s met pech, laadpalen die niet werken, de laadpas die verloren is, vervangend vervoer dat niet paraat staat… de uitdagingen zijn legio. De partners waarmee Van Leeuwen samenwerkt op het gebied van het wagenpark spelen dan ook een belangrijke rol. Voor het merk smart werkt Evides enkel en alleen met Louwman. “Wij bewaken het hele proces bij Evides, zorgen ervoor dat de juiste auto wordt afgeleverd in de juist uitvoering en met de juiste accessoires. “Destijds zagen we al dat klein-geel elektrisch een grotere actieradius had en voordeliger was dan de elektrische bestelauto op grijze kenteken. Nu met de gewijzigde BPM-regels is dat voordeel alleen maar groter geworden.” We leveren de voertuigen turnkey aan Evides af”, aldus Jouk Schut van Louwman. Of zoals hij het ook omschrijft: “Wij zorgen ervoor dat René geen hoofdpijn krijgt.” Schut krijgt ook vaak het personeel van Evides over de vloer die hun oude, vertrouwde dieselbus komen inleveren voor een nieuwe elektrische auto op geel kenteken. “Vooral de wat oudere generatie heeft daar in eerste instantie moeite mee, maar al snel zien we wat meer enthousiasme als ze alle luxe zien die op de smart zit. Laatst kregen we een berijder over de vloer, die in het begin uiterst sceptisch was over de auto en het elektrische rijden, gaande weg maakte hij de verassende opmerking of hij na het uitdienen van het leasecontract de smart #3 privé kon overnemen. Dan denk ik toch wel: missie geslaagd!” | 37 Smart Evides

In de bandenmarkt wordt momenteel het kaf van het koren gescheiden De juiste band op het juiste moment Hankook is de afgelopen jaren hét premium bandenmerk met de grootste sprong in bekendheid en populariteit. Zowel bij autofabrikanten (OEM) als bijvoorbeeld bij leasemaatschappijen. Waarom? Als enige in de markt heeft het een volledige bandenlijn met zomer, all-season en winter voor de elektrische auto – en dus geen ‘EVready’ band zoals bij de concurrentie. En nee, dat is geen marketingverhaal, benadrukt Hielke van der Scheer, Sales & Marketing Director van Hankook. Bovendien is de nieuwste (EV) iON-band ISCC PLUS-gecertificeerd, mede doordat deze voor77% vervaardigd is uit gerecyclede en hernieuwbare materialen. Van der Scheer ziet in de markt hoe momenteel het kaf van het koren wordt gescheiden. Nee, voor de gemiddelde automobilist is een band toch vooral zwart en rond. Veel meer gevoelens zijn er niet bij. De aandacht voor de nieuwe leaseauto gaat vooral uit naar zaken als in kleur meegespoten buitenspiegels of lichtmetalen velgen, weet Van der Scheer. Terwijl de bandenafdruk, letterlijk niet veel groter dan het formaat van een A4’tje, het enige fysieke contact is van de auto met de weg. “Dat stukje rubber draagt als het ware de auto met zijn berijder door de bocht heen en zorgt ervoor dat je op tijd stilstaat in alle weersomstandigheden. De kwaliteit van zo’n stuk rubber is daarom belangrijk, maar staat doorgaans niet op de radar van de automobilist.” Hoe anders is dat bij leasemaatschappijen de laatste tijd. Sinds vorig jaar doet Hankook zaken met veel leasemaatschappijen uit de top-zes. Meerdere (internationale) tenders zijn gewonnen. Terwijl het aandeel van de bandenfabrikant in de leasemarkt vóór 2024 nog bescheiden was. De iON-band heeft mede een rol gespeeld in het vergroten van dit aandeel, weet Van der Scheer. Waarbij we moeten beseffen dat de leasebranche grootafnemer is van elektrische auto’s en de Hankook iON-band hier een welkome aanvulling is. “Onze focus op de ontwikkeling en productie van een echte premium EV-band werpt zijn vruchten af. Alle specificaties kloppen gewoon. Uiteraard ook wat betreft TCO. Maar zaken als duurzaamheid wegen tegenwoordig ook zwaar, onder andere door de duurzaamheidsregels vervat in de Corporate Social Responsibility (CSR) regelgeving.” Zo is onze nieuwste iON-GT band vervaardig uit 77% duurzame materialen, onafhankelijk bekrachtigd door het ISCC PLUScertificaat. ISCC staat voor International Sustainability & Carbon Certification. Investeringen Bovendien gaat vanaf eind dit jaar de zogenaamde EUDR verordening in Europa van kracht. Daarmee mogen geen producten op de markt worden gebracht die bijdragen aan het verdwijnen of beschadigen van bossen. Van der Scheer: “Ook op deze wetgeving willen we vooroplopen in de markt. Dat doe je niet zomaar, we investeren flink in R&D. Wat dat betreft zien we in de markt dat momenteel het kaf van het koren wordt gescheiden. Waarbij vooral niet-premiummerken de nodige investeringen niet kunnen dragen.” Wat maakt een band eigenlijk geschikt voor een elektrische auto? In de visie van Hankook moet een band in ieder geval voldoen aan vier cruciale vereisten, waaronder een minimale geluidsemissie om optimaal te profiteren van het stille karakter van EV’s. Daarnaast is sterkte en stabiliteit belangrijk om het extra gewicht van EV-batterijen te dragen; de specificaties van de iON-band verhoogt de stuurprecisie en stabiliteit, wat essentieel is voor elektrische voertuigen. Een hoge slijtvastheid is bovendien nodig vanwege het direct beschikbare hoge koppel van elektrische aandrijvingen. En last but not least: een lage rolweerstand voor een grotere actieradius per acculading. “Als je verschillende banden naast elkaar legt, zie je ook echt het “Onze focus op de ontwikkeling en productie van een premium EV-band werpt zijn vruchten af. Alle specificaties kloppen gewoon” 38 |

Nieuwe productielijn voor vrachtwagen- en busbanden Hankook heeft de eerste schop in de grond gezet voor de uitbreiding van haar Europese productiefaciliteit in Rácalmás, Hongarije. De bouwfase, die tot 2027 zal duren, leidt tot een nieuwe productielijn voor vrachtwagen- en busbanden met een maximale capaciteit van 800.000 banden per jaar. In de toekomst zullen in de nieuwe fabriek de premiumproducten van Hankook worden geproduceerd voor langeafstandsvervoer en gemengde toepassingen , SmartLine , SmartFlex en de nieuwe e-Smart, die speciaal ontwikkeld is voor elektrische bedrijfsvoertuigen. De juiste band op het juiste moment. Dat is waar Hankook momenteel van profiteert. Maar dat is niet het hele verhaal, benadrukt Van der Scheer. Want zonder betrouwbare partners in de hele keten krijg je geen succesverhaal voor elkaar. Hankook profiteert ook van het feit dat steeds meer autofabrikanten de band gebruiken voor een eerste montage (OEM). Niet alleen voor hun elektrische modellen. Hankook heeft in een relatief kort tijdsbestek de top van de Europese bandenmarkt bereikt, mede door een wereldwijde geschiedenis van 84 jaar. Van der Scheer: “We hebben momenteel zeer loyale partners in het fitterkanaal, ook bij het dealer- en universele kanaal zijn de lijntjes kort. We geven trainingen en houden events waarbij iedereen aan ons kan ruiken en proeven. Dat beleid hebben we de afgelopen jaren consistent opgebouwd waarbij je nu ziet dat alle puzzelstukjes mooi in elkaar vallen.” verschil met onze iON-band. Zo is de wang van onze band veel rechter, bijna vlak. Het komt ook de CW-waarde ten goede; belangrijk voor de actieradius van een EV-voertuig is een goede aerodynamica”, aldus Van der Scheer. A/A/A-classificatie De banden zijn inmiddels ook onafhankelijk getest en daar is Van der Scheer uitermate tevreden over. Met een A/A/Aclassificatie op het EU-bandenlabel blinkt bijvoorbeeld de iON GT uit in rolweerstand, grip op nat wegdek en geluidsproductie. Deze prestaties zijn ook bekroond met de Red Dot Design Award 2024 in de categorie Product Design. TÜV SÜD-tests roemen de lage rolweerstand en het stille karakter van de iON evo, terwijl de grip op nat en droog wegdek behouden blijft. Hankook breidt iON-familie verder uit iON is een band die exclusief is ontwikkeld voor alle soorten elektrische voertuigen, van batterijelektrische voertuigen tot plug-in hybride elektrische voertuigen. De nieuwste toevoeging aan de iON-familie, is de zomerband iON GT. Hij is speciaal ontwikkeld voor stadsauto's en sedans met elektrische aandrijving. De iON GT SUV is voor compacte SUV's. Ze komen te staan naast de iON evo (zomer) – afgelopen april uitgeroepen tot testwinnaar in de zomerbandentest van Auto Bild EV – de iON ST (voorganger van de GT) iON i*cept (winter) en de iON FlexClimate (vierseizoenen). | 39 Hankook

Hoe profiteren dealers van AUTO1.com Remarketing? 100% digitaal 1 Price Indicator Betrouwbare prijzen +3 miljoen transacties Realtime gegevens 2 Digitale evaluatie EVA app Conditieregistratie van het voertuig via app Een digitale check van 150 datapunten 1 contractpartner 3 Europees netwerk +60.000 kopers Live synchronisatie in +30 landen Dagelijks +3.000 nieuwe auto’s Europees zakendoen 4 Verwerking 1 contractpartner Flexibele en aantrekkelijke logistieke concepten Directe betaling door AUTO1.com www.AUTO1.com/nl/home/sell verkoop@auto1.com +31 (0)85 888 0702

De kracht van slimme remarketing: De juiste koper op het juiste moment “Iedereen heeft zo z’n eigen visie op hoe remarketing ingericht moet worden. En eerlijk is eerlijk: er is ook niet één manier die altijd werkt. Maar uiteindelijk draait het om één simpel principe – de eindprijs bepaalt de marge. Hoe beter de opbrengst, hoe beter het resultaat. Daarom is het cruciaal om telkens het juiste koperspubliek te vinden. Degene die nét wat meer over heeft voor die specifi eke auto. Soms is dat iemand in je vaste netwerk. Soms zit die koper in een ander land en bereik je hem via een extern platform. En soms is het slimmer om een voertuig juist in de nationale markt te houden. Het is continu schakelen. Een eigen netwerk opbouwen heeft absoluut waarde. Je hebt grip op je verkoopproces en kent je kopers. Maar de markt verandert snel. En dan kan het juist goed werken om gebruik te maken van de kracht van een extern platform – zeker als het gaat om voertuigen die buiten de landsgrenzen meer opleveren dan binnen. Neem de huidige EV-markt. We zien in onder andere Nederland een fl ink aanbod aan gebruikte elektrische auto’s. Veel ex-lease, jong, technisch in orde – maar de binnenlandse vraag is niet oneindig. Tegelijkertijd is er in Oost- en Zuid-Europa juist veel interesse in goed geprijsde, jonge occasions. Daar zijn deze auto’s wél gewild. Dan is het waardevol om gebruik te maken van een internationaal platform dat je direct met dat publiek verbindt. Naast AUTO1.com zijn er meerdere platformen met een groot Europees bereik, waarmee je voertuigen snel bij de juiste doelgroep kunt aanbieden. En nee, dat hoeft geen vervanging te zijn van je eigen netwerk – het is juist een aanvulling. Sterker nog: in de praktijk werkt een en-enstrategie vaak het beste. Stel dat er een grotere groep vergelijkbare voertuigen vrijkomt, bijvoorbeeld vanuit de lease. Dan kan het slim zijn om 50% aan te bieden aan je eigen netwerk – waar je relaties en voorkeuren kent – en de andere 50% via een platform gericht te distribueren. Zo spreid je je kansen én bereik je verschillende koperssegmenten tegelijk. Door het aanbod te verdelen voorkom je dat je eigen netwerk verzadigd raakt, en houd je op beide kanalen de schaarste – en daarmee de prijs – op niveau. Goede remarketing is dus geen trucje, maar een vak. Wie daar serieus mee omgaat, zorgt ervoor dat het aanbod altijd terechtkomt bij de koper die het meest waardeert wat je aanbiedt. Dáár zit het verschil.” Ruben Veldkamp is directeur van AUTO1.com Nederland | 41 Column Ruben Veldkamp

ABS Autoherstel Eind goed. Al goed. Natuurlijk willen we dat alles voor autoschadeherstel goed is geregeld voor onze klanten. Maar ook voor onze opdrachtgevers. Met meer dan 80 vestigingen in Nederland zorgen wij iedere dag voor de beste service en kwaliteit. Klanten beoordelen ons met een 9 Altijd een vestiging in de buurt Universeel en merk-erkend schadeherstel Vertrouwd, vakkundig en snel absautoherstel.nl 42 |

Get eReady – klaar voor de toekomst? Bestel nu de DKV Card +Charge, tanken en laden in heel Europa. Voor meer informatie, scan de code: | 43

Batterij-EV Plug-in hybride EV Ontdek de Hankook iON serie, Exclusieve banden voor Elektrische Voertuigen Zomer Zomer Zomer All Season Winter

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44

Home