0

VOOR ONDERNEMER S ADV I SEURS IN DE ADMINIS T R AT IE VE EN FI S C A LE SEC TOR PAGINA 10 Knalgeel ondernemen in een blauwe wereld PAGINA 22 Onrust in zzp-land PAGINA 5 De cartografie van ons geld 30 jaar JAARGANG 5 UITGAVE 3. 2024

COLOFON INDEX &GO is een uitgave van de Nederlandse Orde van Administratie- en Belastingdeskundigen en verschijnt 4x per jaar. Jaargang 5, uitgave 3, september 2024 BLADMANAGEMENT Chantal van Pelt, Janine Molin, Ankie Poen EINDREDACTIE Loft 238 Tekst & Media REDACTIE Femke Hellings, Hans Pieters, Henk Poker, Eveline aan de Wiel VORMGEVING Campagne, Rotterdam OPMAAK Appeltje Eva, Lith DRUK Dekkers van Gerwen, ’s-Hertogenbosch ABONNEESERVICE Opgave van abonnementen, opzegging en adreswijziging uitsluitend schriftelijk doorgeven aan de uitgever. Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Meer informatie over abonnementen via: info@noab.nl ADVERTEREN? Meer informatie via: communicatie@noab.nl Commentaar, ideeën en suggesties? Welkom via: communicatie@noab.nl CONTACT NOAB Rompertdreef 7, 5233 ED ‘s-Hertogenbosch Postbus 2478, 5202 CL ‘s-Hertogenbosch 073 614 14 19 I www.noab.nl ISSN 2666-8068 Creatieve boekhouders voor zelfstandigen 34 IN DIT NUMMER: 03 Voorwoord 05 De cartografie van ons geld 09 Gastcolumn 10 Knalgeel ondernemen in een blauwe wereld 12 ChatGPT & AI in de kantoorpraktijk 14 Maak mentale gezondheid bespreekbaar 18 De kracht van Kordaat Ondernemen 20 Gids voor toekomstwensen en -dromen 22 Onrust in zzp-land 24 “ We zien binnen de branche een sterke toename van fusies en overnames” 28 Fusies en overnames aan de orde van de dag 30 Meer grip en wendbaarheid met agile portfoliomanagement 34 Creatieve boekhouders voor zelfstandigen 36 Basisinkomen: goed idee of juist niet? 40 Meer ondernemers overwegen vertrek uit Nederland 42 “ Lekker doorwerken, ook na je pensioen” 2 &GO magazine Stephan Burg aan het woord Een sterke toename van fusies en overnames 24 gezondheid bespreekbaar 14 Maak mentale INDEX

Ruimte voor ontspanning, ontwikkeling en inspiratie De nazomer brengt zachte, zonnige dagen en markeert het einde van een zomerse vakantieperiode. Het dagelijkse ritme staat weer centraal. Toch blijf ik, net als in de vakantietijd, bewust ruimte maken voor ontspanning, vitaliteit, nieuwe inspiratie en energie. Een voorbeeld van hoe werk en inspiratie mooi samenkomen is de fascinerende kaart ‘Het waterwerk van geld’ van cartograaf Carlijn Kingma. Deze kaart is naast een kunstwerk ook een uitnodiging om anders naar de financiële wereld te kijken. Carlijn nodigt ons uit om geld te zien als een vloeibaar element, zoals water dat door onze samenleving stroomt. Met deze metafoor brengt ze op indrukwekkende wijze de onzichtbare geldstromen en verborgen krachten die ons financiële systeem sturen in kaart. Net als water heeft geld een transformatieve kracht: het kan stromen, veranderen en onverwachte wegen vinden. Terwijl je je weg zoekt in de werkzaamheden van de dag kan een blik op Carlijns kaart je naast een moment van ontspanning wellicht ook nieuwe inzichten en ideeën geven. Sparren en brainstormen met andere kantoren is voor mij ook een waardevolle bron van inspiratie. Het verhaal in deze &GO over de Community ChatGPT & AI sluit hier goed op aan. Deze community biedt inzicht in de rol die artificiële intelligentie kan spelen in onze branche, waarbij leden ervaringen delen en leveranciers de waarde van AI demonstreren. In zowel onze eigen omgeving als op nieuwe plekken wereldwijd kun je inspiratie opdoen. Zo overwegen steeds meer ondernemers om naar het buitenland te vertrekken. Wellicht aangetrokken door zonovergoten flexplekken om ruimte te geven aan nieuwe werkwijzen en inzichten? Of gedreven door arbeidsmarktkrapte en beperkingen door nieuwe (milieu)wetgeving? In het verhaal ‘Meer ondernemers overwegen vertrek uit Nederland’ wordt hier dieper op ingegaan. Voor nu wens ik je een fijne nazomer en laat je, net als ik, inspireren door deze nieuwe editie van &GO. Dirk-Jan van Blijderveen, voorzitter NOAB NOAB.NL 3 VOORWOORD

Slim verzekeren? Beroepsaansprakelijkheid & datarisk www.bav.covermij.nl 4 &GO magazine

DE CARTOGRAFIE VAN ONS GELD DOOR: HANS PIETERS Cartograaf Carlijn Kingma, onderzoeksjournalist en financieel econoom Thomas Bollen en lector in new finance Martijn van der Linden hebben vanuit drie disciplines het geldstelsel visueel in kaart gebracht, ‘Het waterwerk van ons geld’. De kaart dient als basis voor videoanimaties om de verbanden en geldstromen binnen het systeem inzichtelijk te maken. NO AB.NL 5 COVERARTIKEL

Eén van de zaken die meteen opvalt, is dat banken vrijwel het monopolie hebben op het creëren van nieuw geld. Winstmaximalisatie van banken zorgt er vervolgens voor dat dit geld vanuit maatschappelijk oogpunt vaak suboptimale bestemmingen krijgt en niet in de productieve economie terechtkomt. METAFOOR Water en geld zijn in de taal met elkaar verbonden, stelt Kingma. “Water wordt vaak als metafoor voor geld gebruikt. We hebben het over geldstromen en in het Engels over cashflows en revenue streams, over liquiditeit, het bevriezen van tegoeden, het verdampen van fortuin of het zwemmen in het geld. Zelfs als je technischer gaat kijken, kom je termen tegen als ‘blue and red oceans’, ‘flooded markets’, ‘trickle down economics’, ‘credit can dry-up’. Je ziet de metafoor de hele tijd terugkomen en we gebruiken het in de animatie ook om het geldstelsel uit te leggen.” De makers hebben vier jaar aan het project gewerkt. “We hebben onze kennis samengevoegd en meer dan honderd mensen en organisaties geïnterviewd,” vertelt Kingma. Ingewijden binnen overheidsinstanties, toezichthouders, DNB en AFM, banken en private partijen en institutionele beleggers hebben zo geholpen met het maken van de kaart; een stroomdiagram hoe de geldmechanismen werken. “Het is een systeemanalyse. Met ons project proberen we een systeem te begrijpen, waardoor we welkom waren en deuren opengingen die normaalgesproken gesloten blijven.” Kingma: “Je komt het onderwerp overal tegen. Uiteindelijk praat je bij bijna alles onderaan de streep over geld. Het is maximaal verweven met de samenleving, Met de kaart hebben we een metaforische taal gecreëerd, waarin we het geldsysteem op andere manier bespreekbaar maken.” Gevraagd hoe ze bij het in kaart brengen van de geldstromen het overzicht wist te behouden, antwoordt ze: “Ik ben heel gestructureerd. Je bedenkt: nu ga ik de banken doen; nu de pensioenfondsen. En dan moet je elke keer heen en weer, want alle instituten zijn ook met elkaar verbonden. Je kunt ze niet los zien van elkaar.” 6 &GO magazine

“DE LOKALE ECONOMIE WORDT SNELLER GESTIMULEERD ALS DE OMVANG VAN DE BANKEN KLEINER IS EN JE LOKALE BANKFILIALEN HEBT” CREËREN VAN NIEUW GELD “Banken maken nieuw geld. Commerciële banken zijn verantwoordelijk voor ruim negentig procent van de geldcreatie. “Daarmee hebben banken een belangrijke rol, ze zijn de eersten die bepalen waar dat geld naar toestroomt. Die beslissingen zijn gebaseerd op financiële verwachtingen en te weinig op maatschappelijk rendement,” vertelt Thomas Bollen. Eén van de voorbeelden die in de videoanimatie is uitgewerkt is de yacht backed loan. “Daarmee stop je nieuw geld in de bouw van een superjacht. Dat is een suboptimale bestemming, als je ook maatschappelijke doelen meeweegt. Wanneer een miljardair met z’n eigen geld een jacht laat bouwen kun je stellen dat het zijn eigen keuze is, maar wanneer een bank daarvoor een lening verstrekt vergelijkbaar met een hypotheek, kun je daar wel vraagtekens bij plaatsen.” Daarmee ontstaat een dubbel nadeel, legt hij uit. “Omdat hij het jacht met geleend geld afrekent, hoeft die miljardair geen belasting te betalen over de verkoop van zijn aandelenportefeuille. De bank faciliteert zo belastingontwijking.” Bollen meent dat je de bank de keuze niet kwalijk kunt nemen. “Een bank heeft het aandeelhoudersbelang bovenaan. Maar wat we wel ter discussie stellen is dat de rol om nieuw geld te creëren bij de banken is neergelegd. Je kunt je afvragen of daar geen betere ontwerpen voor zijn te verzinnen.” RELATIONSHIP BANKING Bollen is ook kritisch op het systeem dat door toezichthouders is opgetuigd, wat mkb-ondernemingen sterk benadeelt en economische groei en transities tegenhoudt. “De ECB heeft bepaald dat hypotheken met een bestaande woning als onderpand laag risico is. Daar hoeven banken geen extra kapitaal voor aan te trekken.” Bedrijfsleningen worden wel als risicovol aangemerkt, waardoor extra kapitaaleisen voor mkb-leningen gelden. “Dat maakt het verstrekken van een lening aan een mkb-onderneming minder aantrekkelijk ten opzichte van een hypotheeklening, wat niet strookt met het maatschappelijk doel dat het krediet terechtkomt in de productieve economie, wat economische groei oplevert.” Bovendien leidt het beleid tot vastgoedbubbels. “Toezichthouders zien dat ook in, alleen zien ze daarin hun eigen, sturende rol nog onvoldoende.” Er zijn wel oplossingen te bedenken, meent Bollen. “De regels veranderen zou er al een zijn. Het ouderwetse relationship banking is niet meer in beeld en dat is juist voor het mkb van belang. Een multinationale bank die de lokale markt helemaal niet kent, baseert de beslissing op algoritmen die alleen naar de algemene parameters kijkt, waardoor je het maatwerk verliest. De lokale economie wordt sneller gestimuleerd als de omvang van de banken kleiner is en je lokale bankfilialen hebt. Daar kan het inschatten van de kredietrisico’s van een mkb’er makkelijker worden gemaakt. Een bankier die in de omgeving woont, kan een goede inschatting maken of het idee voor het openen van een koffiezaak levensvatbaar is.” DUBBELZIJDIGE BOEKHOUDING “Bankieren bestaat bij de gratie van de boekhouder. De bank is ontstaan vanuit de dubbelzijdige boekhouding, met aan de ene kant de schuld en aan de andere kant het tegoed. Daarmee is de geldcreatie een feit,” stelt Bollen. De sector heeft een belangrijke NOAB.NL 7 COVERARTIKEL

rol te spelen bij het accepteren van complexe financiële producten, waarvan niemand de risico’s echt weet, meent hij. “Wanneer die dan toch worden goedgekeurd op basis van algemene maatstaven, ben je instrumenteel om die risico’s op de balans te laten staan, zonder dat grondiger wordt gekeken of het wel klopt en niet misschien een verborgen risico is. De kredietcrisis van 2008 had niet kunnen plaatsvinden als de sector zijn werk beter had gedaan.” Gevraagd of hij daar verbetering in ziet, antwoordt Bollen diplomatiek: “Daar durf ik geen uitspraak over te doen. Ik vermoed dat er nog genoeg ruimte voor verbetering is. Je hoeft je niet alleen te laten leiden door toezichthouders die zeggen wat wel en wat niet mag.” LEIDRAAD VOOR HET GESPREK Sinds de kaart ‘Het waterwerk van ons geld’ klaar is, worden Kingma en Bollen overal uitgenodigd om het werk te presenteren. De dag van het interview is Kingma net terug uit Londen van een presentatie bij de Royal Geographical Society. Ze komen ook op plekken waar het publiek geen financiële achtergrond heeft, zoals op muziekfestival Lowlands, en bereiken daarmee publiek dat ver van de geldwereld afstaat. Kingma: “Onze kaart werkt heel goed om de samenhang tussen de verschillende onderdelen van het systeem inzichtelijk te maken. Je maakt de complexiteit bespreekbaar door het in beeld te brengen. Dat is denk ik een belangrijke stap. Als we het systeem willen verbeteren, moeten we die samenhang beter doorgronden en moeten we er met z’n allen – als maatschappij in het geheel – over kunnen praten. Uiteindelijk maakt de inrichting van het geldstelsel een onderdeel uit van de democratie. Ook aan de bestuurstafel, binnen de instituten zoals banken, toezichthouders en het ministerie van Financiën, merken we dat de kaart een goede opener is als leidraad voor het gesprek.” De kaart ‘Het waterwerk van ons geld’ en de videoanimaties waarin het geldstelsel wordt uitgelegd, kun je vinden op: www.ftm.nl/waterwerk en op waterworksofmoney.com De documentaire over het maakproces van ‘Het waterwerk van ons geld’ is op 8 oktober 2025 te zien bij Close Up AVROTROS. De kaart ‘Het waterwerk van ons geld’ en de videoanimaties waarin het geldstelsel wordt uitgelegd, kun je vinden op: www.ftm.nl/waterwerk en op waterworksofmoney.com De documentaire over het maakproces van 'Het waterwerk van ons geld' is op 8 oktober 2024 te zien bij Close Up AVROTROS. 8 &GO magazine

“EEN GOEDE ADVISEUR BETAALT ZICHZELF TERUG” DOOR: GÉ GIJSEN Al sinds 1986 ben ik werkzaam bij KVK, in het begin in Noord-Limburg en later voor het gehele land. Wanneer startende ondernemers bij KVK komen, laten we hen kennismaken met het aanbod van verschillende brancheorganisaties die voor hen interessant kunnen zijn, waarbij we veel waarde hechten aan onze onafhankelijkheidspositie. NOAB is een partner waarmee we al dertig jaar samenwerken. Deze samenwerking willen we in de toekomst graag voortzetten en verdiepen. Daarbij zijn het vooral de goede en persoonlijke contacten en verstandhoudingen die het mogelijk maken snel te schakelen en zaken op te pakken. Vanuit onze eigen rol en taak bedient KVK voor een belangrijk deel dezelfde doelgroep als NOAB: zzp’ers en het klein mkb. Dit zijn de ondernemers die voor advies en administratie vaak terechtkomen bij een NOABkantoor. We hebben op verschillende dossiers nauw samengewerkt in de afgelopen jaren. Bijvoorbeeld op het gebied van corona, zwaar weer, schulden, stoppen en financiering. TOEKOMST/UITDAGINGEN Er komt op dit moment veel op de zzp’ers en het klein mkb af. Denk bijvoorbeeld aan ontwikkelingen op het gebied van nieuwe wet- en regelgeving op de arbeidsmarkt met onderwerpen als schijnzelfstandigheid, verplichte AOV en de nieuwe pensioenwet. En hoewel sommigen er wellicht wat later mee in aanraking komen dan de grote bedrijven, ook zzp’ers en het klein mkb zullen aan de slag moeten met maatschappelijke thema’s zoals digitalisering en duurzaamheid. Denk aan de CSRD (de Corporate Sustainability Reporting Directive, een nieuwe Europese richtlijn die bedrijven verplicht om een duurzaamheidsrapportage uit te brengen, red.) die snel doorsijpelt in de keten. Allemaal onderwerpen waarmee NOAB-kantoren zich kunnen onderscheiden en meer impact kunnen maken als adviseur en vertrouwenspersoon voor de ondernemer. Het gaat om meer dan de boekhouding, de jaarrekening en de belastingaangifte, werkzaamheden waarop de digitale concurrentie alleen maar toeneemt. KVK STARTERSDAG Al jaren is NOAB ook een van de vaste gezichten tijdens de KVK Startersdagen waarin diverse leden de stand bemannen en presentaties verzorgen. Tot slot: vanuit KVK onze hartelijke felicitaties aan NOAB met het 30-jarig jubileum! Laten we onze mooie samenwerking voortzetten en zo ondernemers houvast bieden en ondersteunen bij het ondernemen en hen de weg wijzen bij hun uitdagingen en ambities. Gé Gijsen is als ondernemersadviseur verbonden aan KVK Nederland. NOAB.NL 9 GASTCOLUMN

Knalgeel ondernemen DOOR: FEMKE HELLINGS Hij zet data om in begrijpelijke taal, zoals Thijs Jochems van Another Dimension zijn vak als freelance data- & BI-analist zelf omschrijft. Wat betekent deze creatieveling precies voor bedrijven? Hoe ervaart hij het ondernemerschap en wat brengt de samenwerking met boekhoudkantoor The Bookie hem? “ ALS IK THE BOOKIE NODIG HEB, WEET IK ZE TE VINDEN. EEN NIEUW IDEE IS BIJ MIJ NOOIT VER WEG” SOCIALE TECHNEUT Jaren terug kwam een jonge Thijs terug van zijn tussenjaar. “Ik wist helemaal niets van data, alleen dat Excel groen was, maar mocht beginnen op de data entry bij Douwe Egberts. Al snel maakte ik mezelf overbodig met geautomatiseerde oplossingen en hadden ze door dat ik geen mensenschuwe techneut was. Ik werd overal naartoe gestuurd om datatechnisch mee te denken, van marketing en verkoop tot finance. Ook later bij Rabobank leerde ik veel bij.” Na vijftien jaar loondienst wilde hij meer afwisseling en meer impact maken. “Ineens was ik zzp’er! Uit een vliegtuig springen in Australië vond ik minder eng. Ik had nu immers een huis en gezin. Inmiddels ben ik anderhalf jaar verder en niet alleen druk met data-analyses en business intelligence, maar geef ik ook trainingen in Power BI. Dat gevoel toen mijn eerste factuur betaald werd herinner ik me nog precies. Ik hielp mensen écht verder en ze waardeerden het. Wat was ik trots op mezelf.” 1 Thijs Jochems

in een blauwe wereld CREATIEF ONDERNEMERSCHAP Voor zijn bedrijfsnaam is Thijs geïnspireerd door de Beastie Boys. In hun liedje ‘Intergalactic’ gaat het over een nieuwe dimensie en de robot uit de videoclip kreeg een plek in zijn eerste logo en branding. Hij had ook een boekhouder nodig. Liefst een met een eigenwijze uitstraling en inventieve geest. “Toen ik ooit de serie ‘The Sopranos’ keek, waarin een wel heel creatieve bookie zat, kwam ik toevallig het reclamebord van The Bookie tegen. Op dat moment wist ik al dat, als ik ooit zou gaan ondernemen, dit hem moest worden.” Bleu klopte hij aan bij hun kantoor in Utrecht. “Ik moest offertes en facturen kunnen sturen en kosten kunnen opvoeren, vertel me maar hoe. Ik kreeg de gevraagde hulp én een uitnodiging voor de Bookieborrel. Ik weet nog hoe gek mijn vrienden keken toen ze hoorden dat ik naar de boekhouder ging voor een borrel, haha.” PERSOONLIJK EN LAAGDREMPELIG Voordat de borrel begon, sprak Thijs met een van hen. “Ik was al even bezig en vroeg hoe ik het deed in vergelijking met andere ondernemers. Terwijl ons biertje stond te wachten, bespraken we de overstap van eenmanszaak naar bv. Dat bleek voordelen te hebben voor mij. Naast dit advies, dat ik opgevolgd heb, krijg ik ook altijd goede uitleg bij vragen. En reminders als ik weer eens te laat ben met iets. En dat terwijl ze niet superieur zijn aan mij, maar me het gevoel geven dat we het samen doen.” Thijs verwachtte vooraf van een boekhouder dat hij ontzorgd zou worden en dat is inderdaad het geval. “Van kloppende boekingen tot de jaarlijkse aangifte van mij en mijn vrouw; ze regelen het. 100% begrijpen doe ik hun werk niet, net zomin als zij het mijne. Ik wil simpelweg niet te veel met de financiën bezig zijn en zeker weten dat ik de goede dingen doe. Zo kan ik focussen op wat ik het liefst doe: gave Power BI-reports maken! Mocht ik in de toekomst willen opschalen of personeel willen aannemen – zestig uur per week werken wil ik op de lange duur liever niet – dan weet ik The Bookie te vinden voor goede raad.” GEVOEL EN VERSTAND IN BALANS Net als boekhouders zijn de meeste data-mensen blauwe persoonlijkheden volgens de Disc-typen. “Ik ben daarentegen knalgeel, direct gevolgd door blauw. Ik onderneem vanuit mijn gevoel en vindt de connectie belangrijk. Zegt een klant dat hij omzetcijfers wil zien? Dan kan ik natuurlijk een BI-rapport bouwen en de omzet laten zien. Ik kan ook doorvragen naar het waarom en iets maken dat écht helpt. Zo kwam ik er laatst achter dat een opdrachtgever de omzet van nieuwe klanten wilde zien, om te kunnen bepalen welke acties hij het best kon ondernemen voor klantbehoud.” “ SINDS IK DIT DOE, VOELT HET NIET MEER ALS WERK. IK BEN ALLEEN MAAR CREATIEF BEZIG” Met veel plezier zet Thijs een stapje extra voor anderen, ook in zijn vrije tijd. “Ik hou niet van stilzitten! Vragen ze een offerte in Word of PDF en ken ik wat variabelen zoals het aantal mensen of locaties? Dan gaat mijn hoofd aan en maak ik een interactieve offerte in Power BI in de huisstijl van de klant. Maakt stukken meer indruk. Is padellen populair in het dorp? Dan maak ik gave animaties voor de club. Al hobbyend maakte ik laatst zelfs schilderijen in Power BI. Ook al kan ik er niet altijd direct iets mee, ik ontwikkel me graag en laat zien wat ik kan. Het leidt altijd tot groei. En wat je geeft krijg je terug.” NOAB.NL 11 COMMUNITY

ChatGPT & AI in de kantoorpraktijk DOOR: HANS PIETERS De komst van artificiële intelligentie brengt de boekhoud- en adviespraktijk in een nieuwe stroomversnelling. Om mee vooraan te lopen in die ontwikkelingen, heeft NOAB een Community ChatGPT & AI opgericht. Een verslag van de eerste communitytraining. De deelnemers gaan op vier trainingsdagen onder leiding van een expert zelf aan de slag met ChatGPT- en AI-tools. Tijdens de Leveranciersdag, eind juni, gaan softwareleveranciers en deelnemers met elkaar in gesprek over de mogelijkheden, moeilijkheden en ontwikkelingen van generatieve AI. De softwareleveranciers verzorgen korte presentaties hoe AI een waardevolle toevoeging kan betekenen. Al vraagt menigeen zich daarbij af of er nu échte AI wordt ingezet door de leveranciers, of dat het vanuit marketingdoeleinden wat dikker wordt aangezet dan het in werkelijkheid is. ‘EXTRA PAAR OGEN’ Gevraagd naar de onderwerpen en taken waarbij AI kantoorwerkzaamheden (deels) kan vervangen, noemen de deelnemers het personeelstekort en de compliance aan regelgeving. Andere toepassingen die worden geopperd zijn: planning; voorspellende analyses en klantadvies via rapportages; de Q&A-chatbox; het herkennen van spookfacturen; automatische advieskansen en ten slotte AI-hulp in het werkprogramma. Bij hun presentaties benadrukken de leveranciers vrijwel unaniem dat AI geen vervanger is van mensen. Een leverancier omschrijft AI als een ‘extra paar ogen’, waardoor de betrouwbaarheid toeneemt. De gebruiker blijft ‘in control’ en behoudt te allen tijde de controlefunctie en eindbeslissing. De leveranciers zien AI onder meer als: • een oplossing voor het tekort aan personeel; • ondersteuning voor de compliance waaraan de controle moet voldoen; • het verder verbeteren van de kwaliteit van de administratie/het dossier; en • een tool voor het beantwoorden van vragen van klanten (Q&A-chatbots). BRAINSTORMSESSIE In de aansluitende sessie brainstormen de deelnemers in vijf groepjes over de rol die AI kan spelen bij specifieke taken en klantbehoeften. Bijvoorbeeld de Wwft-check van nieuwe klanten; een Q&A-bot op administraties, de interne planning en de salarisadministratie. Wat opvalt is het verschil in perspectief. De kantoren benaderen het onderwerp vanuit de vraag, de leveranciers vanuit de technische inkadering van het onderwerp. Die kruisbestuiving levert interessante inzichten op. De dag eindigt met de presentatie van de bevindingen van de verschillende groepjes door de deelnemers aan de NOAB Community ChatGPT & AI. 12 &GO magazine

AI EN WWFT-COMPLIANCE De vraag van één van de brainstormtafels luidt: hoe kan AI helpen bij de Wwft-controle? Een bron voor de prompt is het handboek beleid en de identificatie van de risico’s. Zijn alle vragen gesteld? Een AI-tool kan bijvoorbeeld snel en efficiënt het internet scannen op nieuwsberichten waarin het bedrijf of de eigenaren worden genoemd. Eén van de deelnemers vertelt dat het kantoor hiervoor nu al een bestaande Wwft-tool gebruikt. Met AI kan jaarlijks worden gecheckt of de informatie nog actueel is. Geopperd wordt om het kennismakingsgesprek op te nemen (toestemming vereist). De (automatische) transcriptie kan vervolgens door AI worden verwerkt in het Wwft-vragenformulier en worden toegevoegd aan het dossier. Q&A-BOT OP ADMINISTRATIES Een andere groep buigt zich over het onderwerp: Q&A-bot op administraties. Hier valt op hoe moeilijk het is om de juiste vraag te stellen en bronbepaling vast te stellen. De oplossing wordt gezocht in vier deelvragen: 1. Wat zijn de pre-condities (welke data-input heb je nodig)? 2. Wie zijn de actoren? 3. Welke stappen moet je zetten? 4. Wat zijn de post-condities (correcte risicobepaling; afkomstig van welke bron)? Het antwoord op vraag 1 luidt: de administratie moet op orde zijn en de medewerker vakbekwaam. Een factuur of bon moet altijd op dezelfde manier worden geboekt. Bij de actoren springt de overheid eruit, omdat deze de vereisten en regels bepaalt. Bij de stappen die je moet zetten, is het goed afbakenen van de bronnen waaruit je de informatie haalt de grootste uitdaging. Waar moet de Q&A-bot het antwoord zoeken? Belangrijk is dat je de eenheid bewaakt, en niet per medewerker verschillende bronnen gebruikt, luidt een conclusie. Een leverancier merkt hierover op dat AI als antwoord geeft: ik heb dit hier (bron) gevonden, en doe deze suggestie als vervolgstap. Waarmee de cirkel rond is: AI adviseert maar de mens blijft aan het eind verantwoordelijk. “ AI ADVISEERT MAAR DE MENS BLIJFT AAN HET EIND VERANTWOORDELIJK” HET ONDERWERP LEEFT Ook aan de andere brainstormtafels wordt bevlogen gediscussieerd over de kansen én hordes. Bijvoorbeeld bij het opvragen en automatisch classificeren van aangeleverde informatie in de salarisadministratie of het maken van een dynamische, geoptimaliseerde planning van de kantoorwerkzaamheden. De brainstormsessies en aansluitende presentaties bieden een glimp hoe AI een toevoeging voor de administratiepraktijk kan (gaan) bieden. Dat het onderwerp breed bij de NOAB-kantoren leeft blijkt uit het feit dat de volgende AI-community – die in het najaar start – ruim vóór aanvang is volgeboekt. Een tweede community is inmiddels gestart, en er volgen er nog meer. Houd de NOAB-nieuwsbrief in de gaten. NOAB.NL 13 COMMUNITY

“ DURF JEZELF KWETSBAAR OP TE STELLEN. DAN VOELEN COLLEGA’S DAT ZIJ DAT ZELF OOK KUNNEN DOEN” Jordy en Estrella van Toor

Meer veerkracht op de werkvloer: Maak mentale gezondheid bespreekbaar DOOR: EVELINE AAN DE WIEL Toen Estrella van Toor op LinkedIn aanbood om een overzicht te delen met 38 vragen die je kunt stellen om mentale gezondheid op de werkvloer op een luchtige manier bespreekbaar te maken, ontplofte haar inbox. De lijst werd meer dan vijfduizend keer aangevraagd. “Daaruit blijkt wel dat dit thema enorm leeft,” constateert de medeoprichter van FullCharge BV. “Mentale gezondheid wordt vaak gezien als een beladen onderwerp, maar het bespreekbaar maken biedt enorme kansen.” “We hebben een soort plaatje gecreëerd op de werkvloer, en ook daarbuiten, dat het altijd goed moet gaan,” merkt Estrella. “Op je werk moet je gewoon presteren, daar word je voor betaald. Maar van binnen heeft iedereen weleens een mindere dag. Veel mensen ervaren stress en een hoge werkdruk, maar we zijn het niet gewend om over ons gevoel te praten. Leidinggevenden doen dat zelf vaak ook niet. We doen liever alsof het allemaal goed gaat. En zolang iedereen dat doet, wordt het lastig om dat patroon te doorbreken. Maar het is niet vol te houden. Langzaam loopt je batterij steeds verder leeg.” KLEINE STAPJES, GROOT RESULTAAT Ook Estrella en haar broer Jordy kampten zo’n tien jaar geleden met stress en onrust. Ze besloten te gaan experimenteren met kleine veranderingen in hun dagelijkse keuzes. “We zijn elkaar gaan uitdagen,” vertelt Estrella. “Zullen we de komende twee weken de dag starten met een wandeling? Wat gebeurt er als we duidelijker onze grenzen aangeven? Al snel merkten we dat kleine veranderingen een groot effect hadden op hoe we ons voelden. Zowel fysiek als mentaal. Dus toen dachten we: kunnen we die kleine stappen die bij ons zo goed hebben gewerkt, vertalen naar een oplossing waarmee we ook anderen kunnen helpen? En zo ontstond het idee voor FullCharge.” Met een team van coaches en neurowetenschappers zetten Estrella en Jordy zich nu in om het verbeteren van mentale gezondheid luchtig en praktisch te maken. Dat begint vaak bij bewustwording, vertelt Estrella. “Wat voor keuzes maak jij op een dag? En hoe voel je je daardoor?” NOAB.NL 15 VITALITEIT

“VEEL MENSEN ERVAREN STRESS EN EEN HOGE WERKDRUK, MAAR WE ZIJN HET NIET GEWEND OM OVER ONS GEVOEL TE PRATEN” Ruim 70 procent van de mensen start de dag op hun telefoon, en ervaart al snel onrust. Zo’n gewoonte kun je proberen in te wisselen voor iets anders. Bijvoorbeeld door meteen te gaan douchen, een wandeling te maken of een glas water te drinken. Doe dat eens twee weken en kijk wat het met je doet. En dan merken de meeste mensen gelijk al verschil.” Met kleine concrete stappen kun je je gedrag veranderen. “In de wetenschap wordt dat de 1%-rule genoemd,” vertelt Estrella. “In één keer een hele grote verandering maken is vaak niet realistisch, maar als je zo’n verandering opdeelt in ministapjes (die eigenlijk als te makkelijk voelen), dan lukt het wél, en geeft het je vertrouwen dat je je gedrag kunt veranderen. Vanuit die succeservaring kun je steeds meer stapjes gaan zetten.” DE KRACHT VAN INCHECKMOMENTJES Ook NOAB-kantoren die mentale gezondheid bespreekbaar willen maken, kunnen klein beginnen, adviseert Estrella. “Veel organisaties voeren eens in de zoveel tijd een functioneringsgesprek. Maar buiten die gesprekken zijn er geen korte incheckmomentjes. Terwijl juist dat soort momentjes veel kunnen doen. Stel, je wacht op de start van een meeting, begin gewoon eens door aan een collega te vragen: Hoe voel je je? Waar krijg je op dit moment energie van? Kun je ergens hulp bij gebruiken? Vraag vanuit oprechte interesse door. Door op dat soort korte momenten bij elkaar in te checken, wordt het makkelijker om dat ook op grotere momenten te doen. En spreek waardering uit – dat gebeurt nog te weinig.” Ook het aanmoedigen van gezonde gewoontes kan een groot verschil maken. “Denk aan wandelen, lunchen zonder beeldschermen, korte pauzes. Dat soort kleine dingen lijken niet veel impact te hebben, maar alles bij elkaar word je er veerkrachtiger en meer ontspannen door.” En geef als leidinggevende het goede voorbeeld, tipt Estrella. “Als je zelf nooit een rondje wandelt of een pauze neemt, dan voelen medewerkers dat zij dat ook niet kunnen doen.” Ieder individu kan het verschil maken, benadrukt Estrella. “Welke keuzes maak jij? En geef je jouw grenzen aan? Een meer open cultuur kan vanuit iedereen in de organisatie geïnitieerd worden. Durf jezelf kwetsbaar op te stellen. Dan voelen collega’s dat zij dat zelf ook kunnen doen. Uiteindelijk levert dat veel op: meer vertrouwen en veiligheid. Dat zie je ook weer terug in het verzuim, de productiviteit en de omgang met stress en werkdruk. Als collega’s zichzelf durven te zijn, dan ontstaat er verbinding. Je hoeft je niet meer beter voor te doen dan je bent, maar je kunt ‘je echte ik’ laten zien. Op je goede én minder goede momenten. En dan kun je er ook veel meer voor elkaar zijn. De kern is: beschouw mentale gezondheid op de werkvloer niet als een probleem, maar juist als een kans om elkaar te ondersteunen en te versterken.” 16 &GO magazine

Slimme accountancy begint met inzicht + Bedrijfssoftware voor Accountancy Slimme accountancy. Vaak is het een kwestie van anders kijken naar digitale processen. Door één totaaloplossing te gebruiken regel je alles heel efficiënt vanuit hetzelfde systeem. Door slimme automatisering krijg je meer ruimte voor de persoonlijke benadering van jouw klanten. Uitzicht begint met inzicht. Kijk voor meer informatie op Exact.nl

De kracht van Kordaat Ondernemen: betrouwbare data, ondernemerstaal en ongeremd enthousiasme DOOR: EVELINE AAN DE WIEL Gewapend met een schat aan kennis en ervaring besloten Gert-Jan Mannak en Edwin Snijders in 2018 vanuit Hoogeveen een adviestak op te richten voor ondernemers. Met vier vestigingen, eigen dashboards en een indrukwekkend palet aan diensten is Kordaat Ondernemen inmiddels uitgegroeid tot een datagedreven advieskantoor dat hulp biedt bij alle facetten van het ondernemerschap. “Dat was oorspronkelijk niet ons plan,” erkent Edwin. “Maar we liepen er steeds tegenaan dat er veel onduidelijkheid en voorzichtigheid is als het gaat om het delen van data. Die data beheren we nu zelf. Daar ligt onze kracht.” Ondernemers adviseren op basis van data-analyses klinkt misschien simpel, vertelt Edwin, maar dat is het niet. “Neem een webshop. Hoeveel artikelen gaan er retour? Wat kost zo’n retour? Hoeveel uur ben je daaraan kwijt? Daarvoor heb je informatie nodig uit je boekhouding, je urenprogramma en je webshop. Dat zijn al drie verschillende systemen. Dat betekent dat die leveranciers allemaal mee moet werken.” Dat waren vervelende vraagstukken, herinnert Edwin zich. “Er was er altijd wel eentje die zei: nee, ik weet niet of dat wel mag.” DATA ALS BASIS Al snel liepen Gert-Jan en Edwin vast. “Betrouwbare data is essentieel voor onze advisering,” legt Gert-Jan uit. “Maar de output is maar zo sterk als de data die je invoert.” En dus namen de heren het heft in eigen handen. 18 &GO magazine

“ALLES WAT ER TE KOPPELEN VALT, KOPPELEN WE, ZODAT WE ONZE KLANTEN ZO GOED MOGELIJK KUNNEN ADVISEREN. DAT BLIJFT DE KERN” “We besloten het zelf te gaan doen,” vertelt Edwin. “Dan is die data gewoon van ons.” Zo is de dienstverlening van Kordaat Ondernemen in amper zes jaar tijd fors uitgebreid: van boekhouding en personeelsbeheer tot marketing en verzekeringen. “We hebben nu ons eigen dashboardbedrijf, MyDatahouse. Van al die verschillende takken van sport verzamelen wij zoveel mogelijk data. Alles wat er te koppelen valt, koppelen we, zodat we onze klanten zo goed mogelijk kunnen adviseren. Dat blijft de kern.” Inmiddels bestaat het team van Kordaat Ondernemen uit 37 medewerkers. Ronald Smid en Esmée Dijksman zijn verantwoordelijk voor het boekhoudkantoor en bewaken de betrouwbaarheid van de data. “Het is essentieel dat de koppelingen kloppen,” legt Ronald uit. “En dat ze compleet zijn, zodat we het inzicht kunnen bieden dat ondernemers nodig hebben om keuzes te kunnen maken voor hun bedrijf. Een webshop bijvoorbeeld kan fantastisch draaien, maar van de tien bestellingen, er acht retour krijgen. Als je alleen naar de boekhouding zou kijken, dan kun je denken: het gaat best goed. Maar als je dan inzichtelijk maakt wat een retourpakketje kost, dan krijg je tranen in je ogen. Die informatie kunnen de meeste ondernemers niet matchen. Wij doen dat wél.” Esmée merkt dat steeds meer ondernemers de boekhouding nu interessant beginnen te vinden. “Of zelfs leuk, omdat ze zien wat het ze oplevert.” “Wij zeggen tegen de ondernemer: als jij het leuk vindt om water te verkopen, ga dan alsjeblieft water verkopen,” vertelt Edwin. “Maar als het druk wordt, dan moet je ook glazen verkopen. Dan heb je een voorraad glazen nodig. En medewerkers die de glazen inpakken. Dan moet je opeens gaan managen. En loonstroken opstellen. Dan moet je uren gaan bijhouden. Maar je vond het leuk om water te verkopen. Dus, beste ondernemer: doe wat jij leuk vindt. En laat ons de rest doen.” TOEKOMSTGERICHT ONDERNEMEN “Onze kracht is dat wij vanuit data naar de toekomst kijken,” vertelt Gert-Jan. “Wij kennen alle ondernemers en spreken hun taal. Wij zullen niet snel ‘nee’ zeggen, maar we laten ondernemers op basis van de data zélf inzien dat een onrealistisch plan niet haalbaar is. “Of we zeggen: met deze keuzes wijk je af van het pad, ben je je daarvan bewust? Vaak is dat niet het geval, want ondernemers zijn liever in hun bedrijf aan het werk. Wij helpen ze om ook aan hun bedrijf te werken.” “ BESTE ONDERNEMER: DOE WAT JIJ LEUK VINDT. EN LAAT ONS DE REST DOEN” Ook het team van Kordaat Ondernemen zelf blijft werken aan de onderneming. “Uiteindelijk willen wij onze dashboards en datagedreven manier van werken op abonnementsbasis beschikbaar stellen aan kleine en middelgrote kantoren die de volgende stap willen maken in hun advieswerk,” vertelt Edwin. “Wij willen ze helpen om proactief te gaan adviseren en ondernemers bij te staan. De toegevoegde waarde die je kunt bieden als adviseur vanuit data heeft de toekomst – daar zijn wij van overtuigd.” NOAB.NL 19 COMMUNITY

Gids voor toekomstwensen en -dromen DOOR: HANS PIETERS Financiële planning is in Nederland relatief onbekend. “De toekomst kan ook vaak wachten tot morgen,” is de ervaring van Mark Dukers, directeur bij Federatie Financieel Planners (FFP). Impactvolle gebeurtenissen in het leven zijn het beste moment om het gesprek te starten, is zijn boodschap. Op de vraag wat financiële planning is, vertelt Mark Dukers hoe hij onlangs bij toeval met de eigenaar van een sportschool in gesprek raakte. “Hij vroeg me wat ik deed. Toen ik antwoordde ‘financieel planner’ wist hij niet wat dat inhield. Toen heb ik uitgelegd: je hebt vast wensen en dromen. En je hebt een eigen zaak. Een financieel planner probeert samen met jou jouw financiën voor nu en in de toekomst zo in te richten, dat de kans dat je jouw wensen en dromen realiseert zo groot mogelijk wordt. Dat is wat financiële planning is. Het gaat er vooral om wat de klant in het leven wil. De financieel planner zorgt dat de financiën en juridische zaken zo zijn ingeregeld, dat dit klopt met de dingen die jij graag doet in het leven.” IMPACTVOLLE GEBEURTENISSEN “Vraag je mensen op straat of ze weten wat financiële planning is, dan denken ze dat het te maken heeft met logistiek of accountancy. Ze kunnen het niet precies duiden. Er is kortom voor ons nog flink wat werk aan de winkel,” stelt Dukers. Traditioneel probeerde FFP mensen naar financiële planning te bewegen met de boodschap dat een integraal overzicht van al je financiën belangrijk is, met het oog op de toekomst. “Wat we hebben geleerd, is dat de meeste mensen wel iets willen doen met de toekomst, maar je wordt ook geconfronteerd met de dingen van nu. En de toekomst kan ook vaak wachten tot morgen.” Bij de nieuwe insteek is financiële planning veel meer gekoppeld aan impactvolle gebeurtenissen in het leven. “Denk aan het kopen van een woning, een schenking of erfenis die je krijgt of een eigen bedrijf dat je start. Op zo’n moment adviseren wij mensen om op zoek te gaan naar iemand die het integraal overzicht heeft over je financiën. Want het is complex. Een CFP-adviseur (Certified Financial Planner, red.) kan je op alle facetten van goed advies voorzien.” CFP-KEURMERK Mensen vragen Dukers wel eens of consumenten wel behoefte hebben aan integraal advies. Als antwoord gebruikt hij dan een 20 &GO magazine Mark Dukers

“DE MEESTE MENSEN WILLEN WEL IETS DOEN MET DE TOEKOMST, MAAR JE WORDT OOK GECONFRONTEERD MET DE DINGEN VAN NU” Kifid-uitspraak over een klacht van een klant. Deze vond dat hij niet het advies had gehad dat hij ook bij zijn familie had kunnen aankloppen voor financiering, waardoor hij een hypotheek afsloot die naar zijn mening te duur was. De geschillencommissie gaf hem ongelijk. “De man had hypotheekadvies gevraagd, maar eigenlijk om financiële planning moeten vragen, luidde het oordeel. Daaraan zie je dat er vaak een latente behoefte is.” Hij maakt een bruggetje naar het pensioendebat. “We zijn in Nederland gewend dat er heel veel geregeld wordt vanuit de overheid. Dat wordt steeds minder. We gaan steeds meer naar het Amerikaanse systeem, waarbij er veel van het individu zelf wordt verwacht.” Gevraagd naar de waarde van het eigen CFP-keurmerk, stelt Dukers dat dit vooral bekendheid geniet in de financiële sector zelf. “Het belang is dat het keurmerk voor kwaliteit staat. Om CFP’er te worden moet je een aantal examens halen die op hoog niveau staan in de sector. Je bent aantoonbaar op de inhoud, goed in het geven van integraal financieel advies. Je brengt hoogwaardige financiële bagage mee qua kennis en vaardigheden.” Eenmaal gecertificeerd is er een systeem waarbij adviseurs hun vak kunnen bijhouden, met PE-punten. “Dat is een toegevoegde waarde. Financiële planning is een complex vak. Onze leerdoelen zitten op kennis, maar ook over hoe je met je klanten omgaat.” COMPLEMENTAIRE DIENSTEN In de ogen van Dukers is de dienstverlening van de NOAB-adviseur en CFP-financieel planner complementair aan elkaar. “Als financieel planner moet je de wensen en dromen kennen, en heb je inzicht nodig in de financiële situatie. De NOAB-adviseur heeft dat inzicht. Vaak is hij de vertrouwenspersoon voor zijn klanten. Het adminiNOAB.NL 21 stratiekantoor en de belastingadviseur zorgen voor het overzicht van het moment. Ze zijn over het algemeen meer bezig met het zo efficiënt mogelijk inrichten van de administratie, om te zorgen dat aan alle wettelijke en fiscale eisen is voldaan. De financieel planner is meer gericht op de lange termijn.” Hij besluit: “De verwantschap tussen NOAB en FFP zit erin dat beide organisaties willen dat de klant van de leden gezonde financiële keuzes kan maken, samen met de adviseur. Wat ik ook bij NOAB zie – en wat we bij FFP doen door in te zetten op de impactvolle gebeurtenissen – is dat er heel erg veel aandacht is voor de vraag hoe de adviseur van de toekomst eruitziet.” TRENDS EN ONTWIKKELINGEN

ONRUST IN ZZP-LAND DOOR: HANS PIETERS De aangekondigde handhaving van de wet DBA (zzp-wet) per 1 januari 2025 leidt tot onrust bij zowel opdrachtgevers als zzp’ers. Veel opdrachtgevers sorteren nu al voor op de nieuwe situatie door zzp’ers niet meer in te huren. En zzp’ers maken zich zorgen dat ze werk kwijtraken of gedwongen moeten terugkeren in loondienst. Hoe serieus is die dreiging? De onduidelijkheid over de aangekondigde handhaving en onwetendheid over de zzp-criteria zorgen voor veel ruis op de lijn. Dat wordt versterkt door de concept zzp-wet (wet VBAR) die oud-minister Karien van Gennip heeft opgesteld en die door haar opvolger is omarmd. Zo heeft de NOS nu al aangekondigd om vanaf 1 juli volgend jaar te stoppen met de huidige freelancecontracten vanwege de komst van de nieuwe wet. GEEN BOETE, WEL NAHEFFING 36% van de zzp’ers in Nederland maakt zich zorgen over de aanstaande handhaving van de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) door de Belastingdienst, blijkt uit onderzoek van KNAB onder 3.000 zzp’ers. Een aanzienlijk deel van de zzp’ers (13%) verwacht als schijnzelfstandige te worden aangemerkt zodra de Belastingdienst begint met handhaven. Daarbij gaat het opvallend genoeg niet om laagbetaalde zzp’ers, maar juist om professionals die voor de overheid (28%) of in de ICT (21%) of Media & Communicatie (21%) actief zijn. Vaak werken ze langdurig aan één opdracht en zijn ze voor hun inkomen afhankelijk van één opdrachtgever. Sinds 2016 is sprake van een handhavingsmoratorium, wat feitelijk inhoudt dat opdrachtgevers jarenlang de vrije hand hebben gehad. De enige handhaving op schijnzelfstandigheid kwam via de rechter, die onder meer in het Deliveroo-arrest de gezagsverhouding in de samenwer22 &GO magazine king centraal stelt. De hervatting van de controle is twee jaar geleden al aangekondigd in de Arbeidsmarktnota van het kabinet Rutte IV. Het huidige kabinet wijkt niet af van dit voornemen, zo heeft minister Eddy van Hijum van SZW in een rondetafelgesprek in de Tweede Kamer aan zzp-belangenbehartigers laten weten. De controles van de Belastingdienst richten zich in eerste instantie op de opdrachtgevers. De enige toezegging die hij wel doet, is dat de Belastingdienst volgend jaar nog terughoudend blijft met het opleggen van boetes aan bedrijven die schijnzelfstandigen inhuren. Dit gebeurt alleen bij kwade opzet. De fiscus gaat wel naheffingen voor loonbelasting en premies in rekening brengen. Dit beperkt zich vooralsnog tot 1 januari 2025, vanaf de dag dat weer wordt gehandhaafd. In de brief aan de Tweede Kamer benadrukt staatssecretaris Folkert Idsinga van Financiën dat de aanpak zich vooral richt op situaties waarbij schijnzelfstandigheid leidt tot oneerlijke concurrentie en ongelijke arbeidsvoorwaarden. “Als je een ondernemer bent en zelfstandig werkt kun je dat gewoon blijven doen,” luidt zijn boodschap. De Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN) verwacht dat de onrust blijft. “Het gebaar om het eerste jaar geen boetes op te leggen is onvoldoende om opdrachtgevers en zelfstandigen de duidelijkheid te verschaffen die nodig is om met elkaar te kunnen blijven samenwerken,” meent VZN-voorzitter Cristel van de Ven.

“ DE CONTROLES VAN DE BELASTINGDIENST RICHTEN ZICH IN EERSTE INSTANTIE OP DE OPDRACHTGEVERS” HANDHAVINGSPLAN In het ‘Handhavingsplan Arbeidsr handhaving concreet wordt v komend jaar 80 fte’s inzetten v daarbij is de aanpak uit de v zelfstandige(n) van 16 december 2022. De Belastingdienst gaat specifiek aandacht geven aan de meest risico arbeidsrelaties. Daarnaast wor de reguliere klantbehandeling, waarbij geen spr bijzondere voorinformatie’. De aangekondigde handhaving lijkt onder effecten te hebben op de arbeidsv aantal sectoren. In de kinder organisaties die zzp’ers prober terug te keren naar een vast contr ganisaties in de zorg en thuisz menlijk een Fiscaal Kompas ZZP Z over de inzet van zzp’ers in de z zzp’er en diens opdrachtgev de winkel, waarbij van twee kanten kritisch naar de kwalificatie van de arbeidsr moet worden gekeken. De Belastingdienst kijkt naar de mate van zelfstandigheid en de invloed op de werkzaamheden door de opdrachtgever. Als er spr is van een gezagsverhouding, is sprake van een arbeidsover komst. De vraag is natuurlijk of opdrachtgevers daarop zitten te wachten. De vrees onder veel zzp’ers dat de handhaving hen in een lastig pakket dwingt, lijkt vooralsnog gegrond. TRENDS EN ONTWIKKELINGEN

DOOR: HENK POKER Deze openingszin is van Stephan Burg van ConnAcct, een bureau dat fusies en overnames in de accountancy begeleidt. ConnAcct is al jarenlang lid van de NOAB Adviesgroep en heeft al diverse NOAB-kantoren in het ingewikkelde proces van een fusie of overname mogen begeleiden. “Daarnaast treed ik de laatste drie jaar steeds vaker op als klankbord en coach,” maakt Stephan duidelijk. “En tenslotte worden we ook regelmatig gevraagd om een NOAB-kantoor verkoopklaar te maken. Onze rol is dus breder dan alleen fusies en overnames.” “ We zien binnen de branche een sterke toename van fusies en overnames”

“ MIJN VERWACHTING IS DAT DE IMPACT VAN AI OP ONZE BRANCHE GIGANTISCH GROOT GAAT WORDEN” De eerste contacten tussen NOAB en Stephan Burg ontstonden in 2007. Hij was toen werkzaam bij Fiscount en begeleidde namens NOAB een aantal transacties, waarbij leden na afloop een positieve feedback gaven. Toen Stephan Fiscount in 2015 verliet, gaf NOAB meteen aan met hem verder te willen. Het was in een tijd dat fusies en overnames nog minder vaak voorkwamen. “Dat klopt, af en toe kwam er een verzoek binnen, maar dat aantal is sinds 2015 wel gestegen.” TOEKOMSTBESTENDIGHEID In 2022 werd Stephan gevraagd om voor NOAB-leden als klankbord en coach op te treden. “Ik heb inmiddels zo’n vijftig leden gesproken, vooral via Teams. Die gesprekken gaan over allerlei onderwerpen, maar er wordt vooral gevraagd strategisch mee te denken.” De derde tak is zoals aangegeven het verkoopklaar maken van een NOABkantoor. “Denk daarbij vooral aan het verbeteren van de KPI-parameters en de manier waarop je zo’n proces moet aanvliegen. Het gaat er min of meer om dat een kantoor wordt gemoderniseerd, waardoor het interessanter wordt voor een kopende partij. Daarbij komt de expertise van 4CAA in beeld, een zusterorganisatie van ConnAcct, bestaande uit een team van ervaren accountantsadviseurs, en ook lid van de NOAB Adviesgroep. 4CAA bestaat uit acht specialisten, die elk hun kennis en ervaring op specifieke onderdelen meebrengen, zoals consultancy, corporate finance en compliance. Oftewel, we werken aan de toekomstbestendigheid van een kantoor.” BENCHMARKONDERZOEK Dat de wereld van accountancy en boekhouden in de afgelopen decennia behoorlijk is veranderd, behoeft geen nader betoog. Toch wil Stephan er een paar dingen uitlichten. “We zijn destijds begonnen met een benchmarkonderzoek, daar had NOAB behoefte aan. Dat loopt nog steeds en er doen elk jaar zo’n 400 à 500 NOAB-kantoren aan mee. Daarmee behoort dit onderzoek tot het grootste kleinekantorenonderzoek.” “Een andere ontwikkeling is de vergrijzing binnen de sector, wat het aantal verkopende partijen ook heeft doen toenemen. Er zijn echter niet alleen meer mutaties, er zijn ook meer partijen in de markt gekomen die willen en kunnen kopen, denk aan private equity-organisaties, afkomstig uit diverse landen. Zij zijn in een redelijk tempo bezig om kantoren te kopen en ook aan elkaar te koppelen. Verder is de druk op de bezetting van de kantoren enorm veranderd. Dat was al nooit een luxe, maar je bent nu vrijwel kansloos wanneer je een vacature plaatst. We zien kantoren die hun capaciteit niet op orde hebben en daardoor noodgedwongen afscheid moeten nemen van klanten.” OPKOMST VAN AI “Tenslotte, en dat is al langer gaande, is de opkomst van Artificial Intelligence in een stroomversnelling geraakt. AI deed al zo’n twintig jaar geleden haar intrede in de automatisering, we konden toen immers al automatisch boeken, een voorloper van AI, maar de laatste paar jaar gaat het wel heel snel. En het blijkt verrassend sterk te zijn, ook in advieswerk en vaktechniek. AI kan goede financiële analyses uitvoeren, die jij alleen nog maar aan de klant hoeft uit te leggen. Gevolg is dat de menskracht minder belangrijk zal worden, en dat is gunstig in een tijd van tekorten. Maar, aan de andere kant moet je als kantoor wel de benodigde kennis in huis halen om AI goed te NOAB.NL 25 ADVIES

kunnen toepassen, anders heb je er niets aan. Mijn verwachting is dat de impact van AI op onze branche gigantisch groot gaat worden. Nu al zien we dat grote en middelgrote kantoren complete teams hebben opgetuigd, waar dit aan kleine kantoren vaak nog voorbij gaat. Dus ja, je moet mee, zeker wanneer je op termijn van plan bent het kantoor te verkopen. Het kan bijvoorbeeld echt niet meer om nu nog met papieren dossiers te werken.” SCHAALVERGROTING Stephan verwacht dat er een verdere schaalvergroting in de branche gaat plaatsvinden. “Er komen steeds meer private equityorganisaties op de markt, dat merken we aan de aanvragen. Investeren in de accountancy levert rendement op, dat vinden investeerders prettig. En ja, voor de kleinere kantoren zal ook nog ruimte zijn, maar wel beperkt. Met name zzp’ers zullen daar klant blijven. Die willen ergens binnen kunnen lopen met hun vragen. Die markt blijft, mits er kwaliteit wordt geboden. NOAB-leden hoeven zich daar volgens mij geen zorgen over te maken, zij zijn immers verzekerd van specialistische ondersteuning, opleidingen en voldoende kennis.” HET JUISTE MOMENT “Ik hoor veel positieve geluiden over NOAB vanuit de kantoren. Zo zijn NOAB-leden blij met de opleidingsfaciliteiten, die vooral dichtbij worden georganiseerd. Verder hoor ik dat leden blij zijn met het feit dat NOAB de focus richt op praktijkondersteuning, er zijn laagdrempelig adviseurs beschikbaar en dat wordt als prettig ervaren. Wat ik in de afgelopen vijftien jaar heb gezien is dat NOAB is veranderd van een inkooporganisatie, en dan zeg ik het even gechargeerd, naar een organisatie die er daadwerkelijk voor de leden is. En dat is waar het in deze tijd precies om gaat. Wat dat betreft heeft NOAB de afgelopen jaren precies op het juiste moment geschakeld.” NOAB adviesgroep voor leden NOAB heeft een betrouwbaar netwerk van specialisten opgebouwd om op terug te vallen zodra extra specialistische kennis nodig is. Fiscaal-juridisch Marree & van Uunen Belastingadviseurs T: 013 - 5 773 481 E: info@marree-cs.nl W: www.marree-cs.nl Punt & Van de Weerdt Belastingadviseurs T: 070 - 3 025 825 E: friso@defiscalisten.nl W: www.defiscalisten.nl Voor meer informatie: WWW.NOAB.NL/ADVIESGROEP 26 &GO magazine

AFAS SB als game-changer voor Stemerdink & Verhoek DOOR: FEMKE HELLINGS Toen administratiekantoor Stemerdink & Verhoek kennismaakte met de boekhoudsoftware SB van AFAS, was het pakket nog niet uitontwikkeld. Twee jaar later durft managing partner Dante van Scheppingen de stelling aan dat SB de concurrentie op veel punten voorbij is gestoken. “SB is echt boekhouden 2.0.” WAKE-UP CALL Toen Dante vier jaar terug bij Stemerdink & Verhoek kwam, trof hij nog veel papieren dossiers aan. “Hoewel het kantoor al vijftien jaar AFAS Profit gebruikte, was de overstap naar volledig digitaal werken niet volledig gerealiseerd. Toen een flinke regenbui zorgde voor een overstroming in de archiefruimte werd pijnlijk duidelijk: verandering was nodig.” TOEKOMSTBESTENDIG KANTOOR “Verregaande automatisering is een essentieel onderdeel binnen onze visie op een toekomstbestendig kantoor,” gaat Dante verder. “Maar was AFAS nog steeds het beste platform voor ons? We wilden een goed softwarepakket dat handmatige taken overneemt, waardoor wij ons kunnen richten op meer waardevolle klantinteracties.” Traditioneel was het opstellen van een jaarrekening een langdurige en complexe taak. SB veranderde dit proces. “Dankzij real-time administratie en prognoses kunnen klanten nu vooruitkijken in plaats van achterom. Dit verhoogt de kwaliteit van klantgesprekken enorm.” GEÏNTEGREERD KLANTPORTAAL Het streven naar proactieve klantondersteuning bracht ook de noodzaak van een geïntegreerd klantportaal met zich mee. AFAS daagde Stemerdink & Verhoek uit mee te denken over de ontwikkeling van SB. Dit heeft geresulteerd in een systeem dat verder gaat dan de concurrentie. “SB biedt continue verbeteringen, zoals geavanceerde scan- en herkenfunctionaliteiten,” aldus Dante. “Een cruciale succesfactor voor de implementatie van SB was het eigenaarschap binnen het management. Zonder eigenaarschap kan zelfs de beste software niet optimaal functioneren.” PROCESSEN STROOMLIJNEN Stemerdink & Verhoek heeft als uitgangspunt dat nieuwe klanten hun boekhouding in SB gaan doen. “Dit helpt niet alleen om consistentie te waarborgen, maar ook om werkdruk te verdelen en de klantportefeuille te monitoren,” legt Dante uit. “Bij bestaande klanten laten we de voordelen van SB zien, zoals snellere processen en beter inzicht. Door SB leeft de eigen administratie van klanten meer bij hen. Ze hebben beter inzicht in debiteuren en crediteuren en ervaren meer veiligheid doordat bestanden niet langer Dante van Scheppingen via e-mail worden verstuurd. Klanten zien de AFAS Link app inmiddels als sleutel tot toekomstig succes.” BOEKHOUDEN 2.0 Om SB succesvol bij klanten te kunnen inzetten, zijn medewerkers op training geweest bij AFAS. “Daarnaast zorgen we regelmatig voor updates. Tijdens onze maandelijkse kantoorlunches bespreken we de laatste ontwikkelingen en wisselen we ervaringen uit, zodat iedereen up-to-date blijft met SB.” Ook over de samenwerking met AFAS is Dante tevreden. “Incidenten worden snel opgelost en suggesties voor productverbeteringen worden daadwerkelijk opgepakt. Ik zie SB als volwassen genoeg om zelfs de markt van grotere bv’s en fiscale eenheden te bedienen. SB past goed in onze visie op toekomstige klantbediening en is daarom een belangrijke schakel in het realiseren van onze strategische doelstellingen.” NOAB.NL 27 ADVERTORIAL

DOOR: HENK POKER Het gebeurde altijd al wel, maar het tempo waarin accountants- en boekhoudkantoren de laatste tijd fuseren, worden overgenomen of gaan samenwerken, ligt erg hoog. 2023 was een recordjaar en 2024 doet er niet voor onder. De vrees is dat met name kleine kantoren het niet gaan overleven, maar is dat terecht? De oorzaak voor deze consolidatieslag ligt niet alleen bij grote partijen die met veel geld de markt betreden en in rap tempo overnames plegen. Vraagstukken rondom ICT, steeds hogere eisen van klanten en de markt, het opvolgingsvraagstuk en gebrek aan deskundige medewerkers zijn andere redenen. Stephan Burg van ConnAcct, een bureau dat fusies en overnames in de accountancy begeleidt, bevestigt elders in dit magazine het beeld van de fusiegolf. “Het heeft niet alleen te maken met mutaties, die we al jaren zien, maar ook met nieuwe partijen die de markt betreden, zoals private equity. Deze zijn niet alleen afkomstig uit Nederland, maar ook daarbuiten.” 28 &GO magazine FUSIES EN OVERNAMES AAN DE ORDE VAN DE DAG

“EXTERNE BEDRIJVEN, OOK UIT HET BUITENLAND, VOORZIEN VAN ZAKKEN MET GELD, BETREDEN DE MARKT” IMPACT VAN AI Het niet kunnen invullen van vacatures ziet hij als een belangrijke oorzaak van de groeiende overnamegolf, “het leidt er zelfs toe dat kantoren afscheid moeten nemen van klanten.” Ook de opkomst van Artificial Intelligence noemt Burg als oorzaak waarom met name kleinere kantoren het moeilijker krijgen. “AI helpt in de automatisering en blijkt ook sterk te zijn in advieswerk en vaktechniek, maar dan moet je nog wel mensen hebben die weten hoe je AI goed kunt toepassen.” Hij verwacht dat de impact van AI op de branche gigantisch gaat worden. Met name kleinere kantoren hebben niet de mogelijkheid om complete AI-teams op te tuigen. Is er dan helemaal geen toekomst meer voor het kleinere kantoor? Zo somber ziet Burg het niet. Hij verwacht dat met name zzp’ers zullen blijven kiezen voor het kleine kantoor, waar ze even kunnen binnenlopen wanneer ze een vraag hebben, even kunnen sparren of gewoon een kop koffie kunnen drinken. “Die markt blijft, mits er door die kantoren kwaliteit kan worden geboden, want dat staat voorop.” UITSTROOM UIT OPLEIDINGEN Geschikt personeel vinden is niet alleen in de accountancy een probleem, vrijwel alle branches in Nederland hebben te maken met tekorten. Sommige branches timmeren behoorlijk aan de weg en zien de belangstelling voor hun opleidingen groeien. Echter, de accountancyopleidingen krijgen de klassen niet meer vol. En als er al studenten zijn, dan haken ze ook nog eens massaal af, zo bleek uit een artikel op de website van de Hogeschool van Amsterdam. Sterker nog, na acht weken was de helft van de klas met de opleiding gestopt. Henri Maas, partner bij MaeS en Partners, specialist in fusies en overnames in de accountancysector, noemt allerhande oorzaken die tot de huidige golf aan fusies en overnames leidt. “Het personeelstekort levert problemen op, externe bedrijven, ook uit het buitenland, voorzien van zakken met geld, betreden de markt. Er is sprake van opvolgingsproblematiek, ontwikkelingen die doorgaan, denk aan AI en tenslotte de dagelijkse uitdagingen van het werk. Er wordt steeds meer van een kantoor verwacht, zoals bijvoorbeeld op het gebied van SDG-doelstellingen. Kortom, je moet als kantoorhouder nogal wat ballen in de lucht houden en dat maakt het er niet gemakkelijker op. Er zijn volop uitdagingen en niet iedereen heeft een idee hoe daar mee om te gaan.” Is groter dan altijd beter? Zover wil Maas niet gaan. “Natuurlijk heb je op een groter kantoor meer mensen die iets kunnen met de vraagstukken die op je afkomen. Maar, we zien ook dat sommige grote kantoren nog groter willen worden. Maar, dan kunnen de problemen ook groter worden. Wat wij doen is vooral kijken naar toegevoegde waarde en niet kopen om het kopen. Het gaat bij ons vooral om het synergie-effect.” UREN MAKEN Volgens Maas zal er een markt blijven voor eenpitters en kleine kantoren. “Maar, zij krijgen het wel lastiger. Wil je nog wel zoveel uren maken bijvoorbeeld? Vaak word je geleefd door je klanten en dan is het moeilijk om paal en perk te stellen aan de inspanningen die je moet verrichten. Het is dan makkelijker om in een grotere organisatie te functioneren. Je hebt dan wel met dezelfde problemen te maken, maar op een ander niveau.” “De eisen van de klanten nemen toe. Kleinere kantoren doen er goed aan om een netwerk om zich heen te verzamelen, dan is het mogelijk om alle ballen in de lucht te houden. Maar, blijft de uitdaging of je het op de langere termijn volhoudt. Ja, ondanks de ontwikkelingen in de markt, blijft er een toekomst voor kleinere kantoren, maar je moet het dan wel heel goed organiseren en daar ligt een uitdaging.” NOAB.NL 29 TRENDS EN ONTWIKKELINGEN

Meer grip en wendbaarheid met agile portfoliomanagement DOOR: FEMKE HELLINGS In onzekere tijden waarin ontwikkelingen elkaar rap opvolgen wil je efficiënt werken, snel kunnen schakelen en van waarde blijven voor je klant. Martijn Antonisse, eigenaar van Aventurien - Duurzame Innovatie Projecten & Portfolio’s, helpt organisaties o.a. met trainingen over agile portfoliomanagement. “Om te kunnen inspelen op kansen en crises, is het belangrijk dat je wendbaar blijft. Oók in je strategie en jaarplanning.” WAT IS AGILE PORTFOLIOMANAGEMENT? Aan traditioneel project- en portfoliomanagement doen volgens Martijn veel bedrijven. “Om niet helemaal een ongestructureerde chaos te hebben, denken ze jaarlijks na over prioriteiten en planning van projecten en opdrachten. Wie doet wat, waar en wanneer? Dat is portfoliomanagement.” Vervolgens heb je agile werken, een manier van omgaan met de allesbehalve zekere wereld. “Een strak en statisch proces is natuurlijk fijn, maar geen enkel bedrijf heeft omstandigheden die 100% duidelijk en vast zijn. Bovendien wil je flexibel zijn en kunnen inspelen op ontwikkelingen.” Wil je grip hebben op projecten en tegelijkertijd kunnen inspelen op kansen en veranderende technieken en klantvragen? Focussen op de dingen die het belangrijkst zijn en meer dynamische processen met meer interactie, zonder in de details van projecten te vervallen? 30 &GO magazine “Dan combineer je agile met portfoliomanagement en ben je klaar voor de toekomst,” aldus Martijn. “Hoe die er ook uitziet.” KENMERKEN AGILE PORTFOLIOMANAGEMENT Bij agile portfoliomanagement staan de volgende zaken centraal: 1. Focus op toevoegen van waarde “Erg belangrijk, bijvoorbeeld omdat de technologie jouw werk deels overneemt. Door waardegedreven te zijn en te focussen op je belangrijkste USP’s in plaats van je diensten blindelings te verbreden, kun je het verschil maken. Welke waarde creëer je nou echt met een project, product of activiteit? Bij ouderwets portfoliomanagement ben je puur gericht op het afleveren van je product of dienst. Nu gaat het steeds meer om het integrale effect.”

“Waar accountants vroeger vooral keken of een bedrijf de financiële resultaten behaalde, kijken ze nu steeds vaker breder. Jij bent de perfecte sparringpartner in projecten! Juist jij kunt perfect de verbinding maken tussen de getallen en wat een product of dienst gaat opleveren. Niet alleen in euro’s dus, maar ook in termen van ontwikkeling en medewerkers- en klanttevredenheid.” 2. Beslissingsbevoegdheid laag in de organisatie “Voor iedere offerte, planning of factuur naar je manager stappen, kost veel tijd. Bovendien weten de mensen die inhoudelijk contact met de klant hebben vaak veel beter waar ze mee bezig zijn dan de directeur. Bij agile portfoliomanagement bemoeit hij of zij zich niet met details maar met hoofdlijnen.” 3. Multidisciplinaire teams “Dit punt hangt samen met de vorige twee. Wil je een team hebben dat beslissingen kan nemen, dan moeten de teamleden multidisciplinair denken. Over afdelingen en functiebeschrijvingen heen. Als financial werk je multidisciplinair door niet alleen over de cijfers te praten, maar ook strategisch mee te denken, uit te dagen en te coachen. Kortom: over de grenzen van je eigen hokje te kijken!” 4.Orde in de chaos “Doe je aan agile projectmanagement, dan breng je structuur aan door ritmisch te werken in vaste tijdsblokken (sprints of cycles). Je houdt grip op lopende projecten, uitgaven en waardemaximalisatie. En dit terwijl je makkelijker nieuwe dingen tussendoor kunt starten. In plaats van projecten oppakken omdat die ene klant hard roept of de jaarplanning die je vorig jaar gemaakt hebt het nu eenmaal zegt, werk je nu bewuster.” “ MEEBEWEGEN MET CHAOS IS GEEN PROBLEEM, ALS JE HET DOEL MAAR VOOR OGEN HEBT” VOORWAARDEN EN VALKUILEN Is jouw organisatie klaar voor agile portfoliomanagement? “Dat ligt aan een aantal zaken,” legt Martijn uit. In een traditionele organisatie met top-downcultuur gaat het conflicten geven. Het management moet voldoende afstand kunnen nemen en de medewerkers moeten verantwoordelijkheid kunnen dragen. Werk je al relatief agile? Of met multidisciplinaire teams? Dan is de stap minder groot.” NOAB.NL 31 TRENDS EN ONTWIKKELINGEN

“ALS FINANCIAL WERK JE MULTIDISCIPLINAIR DOOR NIET ALLEEN OVER DE CIJFERS TE PRATEN, MAAR OOK STRATEGISCH MEE TE DENKEN, UIT TE DAGEN EN TE COACHEN” Ook de branche speelt een rol. “In de medische sector staan grotere investeringen vaak vast en kijk je naar de langere termijn. Daar is de werkwijze meer traditioneel en gestructureerd. Bij een IT-bedrijf sturen ze per kwartaal. Die zitten vaak meer aan de agile kant. Hoe vroeger je dingen voor de toekomst moet vastleggen, hoe lastiger agile werken wordt. Hoe langer je keuzes kunt uitstellen, hoe makkelijker. Tot slot moet er voor agile portfoliomanagement een heldere visie achter je keuzes zitten. Regelmatig zie ik bedrijven waarbij de poolster alleen zichtbaar is voor een klein groepje mensen. Dat geeft discussie en er worden projecten ingepland die niet bijdragen aan het doel. Zonde!” SLEUTEL TOT SUCCES? “In de accountancy zijn mensen over het algemeen gewend om gestructureerd te werken,” sluit Martijn af. “Voor het administratieve en cijfermatige stuk van het werk is dat goed. Voorspelbaarheid is belangrijk. Voor de zich uitbreidende adviesrol en het projectmatige werken is het een ander verhaal. Ben jij de accountant die zich beperkt tot cijfers en resultaten? Dan is traditioneel portfoliomanagement prima. Wil je (ook) mee sparren tijdens het hele traject, van het maken van een grove businesscase tot het stellen van vragen over grondstoffeninkoop en de kostenstructuur? Dan gaat agile portfoliomanagement je veel brengen. Je maakt er je klanten én medewerkers blij mee. Je klanten omdat je efficiënter werkt en innovaties vroeger op de markt brengt. Je medewerkers omdat meer vrijheid en verantwoordelijkheid hen tevredener, gezonder en gelukkiger maakt. Daar kan geen loonsverhoging of leaseauto tegenop!” BOEKENTIP: Agile Portfoliomanagement van Henny Portman en Rini van Solingen (2023). 32 &GO magazine

Nieuw: Twinfi eld DossierFlow Effi ciënt en veilig klantdocumenten verzamelen Ben je veel tijd kwijt aan klantcommunicatie bij het voorbereiden van aangiftes, controle-opdrachten of WWFT-checks? Dat kan makkelijker! Met Twinfi eld DossierFlow bespaar je tot 70% tijd. Deze nieuwe tool helpt je om klantgegevens effi ciënt, overzichtelijk en veilig te verzamelen. Via gestructureerde vragenlijsten kunnen klanten eenvoudig hun gegevens uploaden, zonder gedoe met e-mails, Word-of Excelbestanden. Ook gevoelige informatie kan nu veilig gedeeld worden. Professioneel, overzichtelijk en veel tijdwinst! Ontdek het zelf op twinfi eld.nl/dossierfl ow NOAB.NL 33

Wat begon met financiën voor festivals en een Excelsheet voor bevriende ondernemers, is in tien jaar tijd uitgegroeid tot een landelijk actief boekhoudkantoor voor dienstverlenende ondernemers uit vele sectoren. Gijs en Mariangela van The Bookie uit Utrecht vertellen over hun mooie motto, innovatieve werkwijze en persoonlijke samenwerking met klanten. FINANCE IS EEN FEESTJE “Na mijn studie kwam ik in de festivalsector terecht,” begint oprichter Gijs. “Stel je een caravan backstage voor – waar opbouwers en artiesten aanklopten met vragen over financiën – en je hebt een prima beeld. Van knullige omzetprognoses tot verkeerd opgemaakte facturen, alles kwam voorbij. Hoezo is er geen boekhoudtotaaloplossing voor zzp’ers, dacht ik na een tijdje. Ik had toen al een relatie met Mariangela. Tijdens een reis door Italië maakte ik een geautomatiseerde Exceltool en bedachten we een naam en logo.” Eenmaal thuis bleek dat vrienden hun systeem handig vonden. Een abonnementsvorm volgde. En nu? “Nu voeren honderden zelfstandigen en bv’s – waarvan zo’n 25% in de creatieve sector – hun boekhouding in ons online pakket. Met ondersteuning van ons en onze collega-bookies voor de controles, jaarrekeningen en aangiftes.” MAKKIE ALS MOTTO Voor The Bookie geen driedelig pak en vakjargon, dat zie je al aan hun naam en logo. “We gaan voor toegankelijkheid en begrijpelijke taal,” legt mede-eigenaar Mariangela uit. “Onze klanten zitten tegenover iemand die hun vriend zou kunnen zijn. We maken de drempel zo laag mogelijk en zijn er voor zelfstandigen die behoefte hebben om hun boekhouding te snappen of geen zin hebben in de stress erover. Wat betekent het woord ‘activa’ precies? Hoe zit het met dat btw-percentage? Makkie is ons motto, dus na onze uitleg zijn ze niet alleen gerustgesteld dat ze niet te veel belasting betalen maar snappen ze ook waarom.” Een persoonlijke klantrelatie vindt The Bookie daarbij erg belangrijk. “Als klant leg je al je financiën in onze handen, dan wil je toch weten wie we zijn? Een handgeschreven kaartje bij life events. Reageren op iemands Instagramen LinkedIn-posts. Wij vinden het heel normaal. En onze klanten waarderen het. Dat zie je aan reviews als ‘Eindelijk snap ik het’ en ‘Hun persoonlijke touch is top’. BOEKHOUDBORREL Vanaf dag één organiseert The Bookie borrels voor haar klanten. Ze hebben zelfs een speciale hoek ingericht op kantoor waar ondernemers voorafgaand aan de borrel hun boekhouding kunnen bijwerken en samen kunnen sparren. 34 &GO magazine DOOR: FEMKE HELLINGS CREATIEVE BOEKHOUDERS VOOR ZELFSTANDIGEN

“BIJ ONZE BOOKIEBORRELS ONTSTAAN DE MOOISTE CONNECTIES” Zoals je leest in het verhaal van klant Thijs Jochems (zie pagina 8), is de Bookieborrel een groot succes. “Je kunt gewoon binnenlopen en al je vragen stellen,” aldus Gijs. “Tegenwoordig organiseren we workshops vooraf, met thema’s als de aangifte inkomstenbelasting en de transitie van eenmanszaak naar bv. Onze samenwerkingspartners geven we hier bewust een podium. Denk aan een gemeenteambtenaar die over subsidie bij zwangerschap kwam vertellen. Of de belastinginspecteur die ons benaderd heeft voor horizontaal toezicht en onze klanten uitlegde waarom hij zoveel vertrouwen in The Bookie heeft. Ondertussen vroegen onze klanten hem op hun beurt het hemd van het lijf. Deze netwerkrol past ons goed.” TWEERICHTINGSVERKEER Goede samenwerking komt voor The Bookie van twee kanten. “Ik weet nog dat Thijs hier binnenstapte,” vertelt Mariangela. “Is dat pas anderhalf jaar geleden? Gek zeg, het voelt alsof ik hem al jaren ken.” Op zijn eerste borrel kreeg Thijs het advies van zijn eenmanszaak een bv te maken. “We screenen altijd vooraf wie er komt en voor wie het onderwerp interessant is. Ook Thijs was goed voorbereid. Sterker nog: hij gaf ons een lijstje met issues waar hij tegenaan liep en hielp ons later met een transitiechecklist voor onze klanten. Die hebben we inmiddels opgenomen in onze reguliere werkwijze. Thijs is net als wij continu op zoek naar verbetering. Daarom werkt het zo goed tussen ons.” GOED VOOR ELKAAR “Omdat we geen externe investeerders hebben en onze eigen software ontwikkelen, kunnen we snel wijzigingen doorvoeren,” legt Gijs uit. “Zo markeren we aanpassingen voor klanten en plaatsen we feedback bij boekingen. We denken ook altijd met de klant mee. Wie zit er aan het eind van het jaar net niet aan de grens voor investeringsaftrek? Voor wie is een voorlopige aanslag indienen verstandig, met het oog op belastingrente? Door goed te analyseren, kunnen we gericht adviseren.” Mariangela sluit af met een uitleg over de fijne sfeer bij The Bookie. “We hebben een vaste werkwijze, maar willen toch dat iedereen zich welkom voelt. Van die 18-jarige die ooit begon met Pokémonkaarten verkopen en nu een ton winst maakt tot die 65-jarige met een dossier onder zijn arm. Ook binnen ons eigen team vind je alle leeftijden en achtergronden terug. Uit een Myers Briggs-test die we laatst gedaan hebben, blijkt dat we met veertien mensen twaalf persoonlijkheidstypen afvinken! In ons familie-bedrijf is altijd wel een boekhouder die bij je past.” “ WE ONTWIKKELEN ONZE SOFTWARE ZELF, ZONDER EXTERNE INVESTEERDERS. DAT MAAKT ONS FLEXIBEL” NOAB.NL 35 COMMUNITY

DOOR: HANS PIETERS Gedragswetenschapper dr. Fenna Poletiek heeft onderzoek gedaan naar de effecten van een basisinkomen op de werkmotivatie. De uitkomst is misschien niet wat je op het eerste gezicht zou verwachten. In 2014 publiceerde Rutger Bregman de internationale bestseller ‘Gratis geld voor iedereen’ over het basisinkomen. OpenAI-CEO Sam Altman, de bedenker van ChatGPT, is een andere groot voorvechter van het basisinkomen. Dat wil hij koppelen aan de door hem gelanceerde cryptomunt Worldcoin. Niek van den Adel

Basisinkomen: goed idee of juist niet? WERKMOTIVATIE Het basisinkomen is een onvoorwaardelijk inkomen. Er wordt geen tegenprestatie gevraagd. Dat is ook meteen het bezwaar van tegenstanders, die vrezen dat het elke prikkel om nog te werken dooft en de arbeidsproductiviteit vermindert. Daarbovenop gebruiken ze het argument dat het onbetaalbaar is. Ondertussen is de sociale zekerheid gefundeerd op een voorwaardelijk inkomen: de tijdelijke uitkering bij werkloosheid. Toeslagen kun je als een tussenvorm van beide zien, in de vorm van een inkomensaanvulling. Fenna Poletiek heeft samen met haar collega’s van de Universiteit Leiden onderzoek gedaan naar het effect van een basisinkomen op onze werkmotivatie. Daarbij heeft ze een onderscheid gemaakt tussen het onvoorwaardelijke basisinkomen – ‘gratis geld’, zonder dat daar een verplichting tegenover staat – en het voorwaardelijk basisinkomen – de werkloosheidsuitkering en bijstandsuitkering, zoals we die in Nederland kennen. “Op verzoek van de werkgroep Basisinkomen van het FNV hebben we onderzoek gedaan naar de effecten van ‘gratis geld’ op de werkbereidheid en de ervaren zinvolheid van werk. We hebben geprobeerd om die vraag te vertalen naar een experiment. Wat gebeurt er als mensen een basisinkomen krijgen zonder een verplichte koppeling aan werk? Gaan ze bijvoorbeeld minder werken?” Ze benadrukt dat ze als onderzoeker geen mening heeft over basisinkomen. “Die heb ik privé misschien wel, maar dat is als onderzoeker niet relevant.” VRIJHEID Anders dan gebruikelijk bij beleidsonderzoek, heeft zij het onderzoek uitgevoerd in de vorm van een spelvorm, waarbij het gedrag werd gesimuleerd. “De achterliggende vraag was in hoeverre een basisinkomen invloed heeft op je werkhouding. Wil je meer doen? Of juist minder? En wat voor eisen stel je aan het werk? Dat hebben we geprobeerd te simuleren met taakjes in een gameomgeving.” Bij een basisinkomen kregen de deelnemers een standaardbedrag, ongeacht de vraag of ze de aangeboden taken vervulden. Een andere groep kreeg meer geld als ze meer taken deden. “ BIJ EEN BASISINKOMEN IS DE MATCH TUSSEN HET WERK DAT IEMAND BETER LIGT EN LEUK VINDT BETER DAN BIJ EEN UITKERING” “Wat we ook hebben gedaan, is de attitude van de deelnemers tegenover werk meten. Bij het onderzoek werd gekeken wanneer mensen bereid waren om nieuw werk aan te nemen, hoeveel inspanning en tijd ze wilden leveren en welke kwaliteitseisen ze aan nieuw werk stelden. Maar bijvoorbeeld ook salariseisen. Je kunt mensen vragen hoe belangrijk werk in hun leven is. NOAB.NL 37 TRENDS & ONTWIKKELINGEN

“MENSEN BEGINNEN PAS TE WERKEN IN EEN UITKERINGSSYSTEEM ALS ZE VOLDOENDE MÉÉR KUNNEN VERDIENEN ALS ZE DE UITKERING OPGEVEN” Hoe gericht iemand is op een carrière en meer verdienen? Of vind je juist een mini-inkomen helemaal prima?” De uitkomst was verrassend. Een onvoorwaardelijk basisinkomen heeft geen invloed op de werkbereidheid. Proefpersonen gaan niet minder werken dan bij een systeem waarbij ze een uitkering krijgen of een systeem waar totaal geen sociale zekerheid is (zoals bij zzp’ers). Tegelijkertijd toont het onderzoek een groot verschil tussen deelnemers met een basisinkomen of met een uitkering. “Met een uitkeringssysteem moet je de uitkering ‘inleveren’ als je boven een bepaald bedrag gaat verdienen. Dat heeft een negatief effect op het werkzoekend gedrag en de werkinspanning. Mensen beginnen pas te werken in een uitkeringssysteem als ze voldoende méér kunnen verdienen als ze de uitkering opgeven. Ze gaan er niet aan beginnen als het financieel niks extra’s oplevert bovenop de uitkeringssituatie.” Het experiment toont dit bijeffect van een uitkering, dat we ook in de werkelijkheid zien. ’PASSEND WERK’ Bij een basisinkomen is de persoonlijke houding en opvatting over betaald werk sterker bepalend voor het type werk dat een deelnemer aanneemt. “Mensen met een basisinkomen zijn kritischer en meer gericht op werk dat past bij hun interesses. Er is een sterker verband tussen het werk dat je wil doen en interessant vindt, en dat je feitelijk eist van het werk, dan in de andere systemen.” Gevraagd naar een mogelijke verklaring, antwoordt Poletiek: “De werkmotivatie bij ‘gratis geld’ is anders. Bij een uitkeringssysteem móet je solliciteren, dus zul je vaker werk moeten aannemen dat je niet zo leuk vindt.” In de woorden van het rapport: ‘Er is een betere match tussen wat de persoon wil qua werk en wat hij aanneemt qua werk’. “Mensen kijken kritischer naar wat ze leuk vinden. Dat kun je ook, omdat je een basisinkomen hebt. Je hebt dus niet de druk dat je verplicht moet solliciteren. Bij uitkeringen zie je dan ook dat mensen heel calculerend pas gaan werken als het meer oplevert dan de uitkering. Bij een basisinkomen is de match tussen het werk dat iemand beter ligt en leuk vindt beter dan bij een uitkering.” Poletiek oppert dat mensen met een uitkering – “Maar daarmee ga ik buiten mijn boekje” – hun werk misschien wel eerder opgeven. “Dat zal bij een basisinkomen minder vaak voorkomen. Persoonlijk vind ik dat de meest opvallende bevinding van het onderzoek: het bevordert zinvol werk. Voor een werkgever is dat mogelijk ook gunstig. Je krijgt iemand die heel bewust voor een baan kiest.” 38 &GO magazine

Waarom administratiekantoor Van Zuuren al meer dan 12 jaar trouw werkt met e-Boekhouden.nl DOOR: SELMA BOUMAN Als ondernemer kun je niet zonder een compleet boekhoudprogramma. Paul van Vliet en Gert Haas van administratiekantoor Van Zuuren maken al twaalf jaar naar volle tevredenheid gebruik van e-Boekhouden.nl. En dat is niet zonder reden. GEMAKKELIJK ONLINE SAMENWERKEN Bij Van Zuuren staat persoonlijk contact centraal. “We werken nauw samen met onze klanten,” vertelt Van Vliet. “Als een klant begint, nodigen we hen uit op kantoor voor een instructie. We leggen uit hoe ze koppelingen kunnen maken met hun webshop, bank of voorraadsysteem, zodat ze zelfstandig aan de slag kunnen.” Dit werkt uitstekend, zowel voor de klanten als voor het kantoor. Dankzij de samenwerkingsmogelijkheden in e-Boekhouden.nl kan Van Zuuren altijd op afstand meekijken en ondersteuning bieden wanneer dat nodig is. EENVOUDIG IN GEBRUIK Van Vliet benadrukt hoe praktisch en overzichtelijk e-Boekhouden.nl is. “Een boekhoudpakket moet vooral niet te ingewikkeld zijn. Wij maken veel gebruik van bankkoppelingen, facturatie en het automatisch genereren van importregels, zodat we ons niet druk hoeven te maken over de administratie.” Vooral voor kleinere zzp’ers is het belangrijk dat ze zelf eenvoudig hun boekhouding kunnen bijhouden. e-Boekhouden.nl is hier perfect voor, omdat het gemakkelijk aan te leren is. “Zo hoeven wij niet met tientallen verschillende pakketten te werken,” voegt Van Vliet toe. Daarnaast heeft Van Zuuren een eigen standaardrekeningschema ontwikkeld dat in het pakket eenvoudig toegepast kan worden. Dit maakt het adviseren van klanten nog makkelijker. CONTINUE ONTWIKKELINGEN In de afgelopen jaren heeft e-Boekhouden.nl tal van nieuwe functies toegevoegd, waaronder diverse koppelingen. “De ontwikkelingen staan nooit stil, en dat is iets waar wij ons als kantoor graag in verdiepen,” stelt Van Vliet. “We willen vooroplopen in automatisering, en het is prettig dat e-Boekhouden.nl hierin meegroeit.” EEN BETROUWBARE PARTNER Bij Van Zuuren hebben ze regelmatig NOAB.NL 39 Paul van Vliet en Gert Haas contact met e-Boekhouden.nl. “Het fijne is dat je nooit lang hoeft te wachten op een antwoord,” vertelt Van Vliet. “We kunnen snel verder met ons werk. We doen suggesties voor verbeteringen, en daar wordt ook echt naar geluisterd. Zo helpen we elkaar om e-Boekhouden. nl steeds beter te maken.” Voor nieuwe klanten die hun administratie zelf willen doen, is e-Boekhouden.nl dan ook het aanbevolen boekhoudpakket. MEER WETEN OVER E-BOEKHOUDEN.NL? Lees meer over e-Boekhouden.nl op noab.nl/dip-e-boekhouden en plan direct een vrijblijvend kennismakingsgesprek in met één van hun adviseurs. ADVERTORIAL

Meer ondernemers overwegen vertrek uit Nederland DOOR: EVELINE AAN DE WIEL Toenemende regeldruk, een nijpend personeelstekort, zorgen over spanningen in de samenleving en voortdurend wisselende belastingtarieven: steeds meer ondernemers zien het ondernemingsklimaat in Nederland verslechteren. Inmiddels denkt zelfs een op de vijf ondernemers aan een vertrek naar het buitenland. Dat bleek eerder dit jaar uit een jaarlijkse peiling van ondernemersorganisaties VNONCW en MKB-Nederland. Hoe aantrekkelijk is Nederland nog voor nieuwe en bestaande bedrijven? Ruim 1.600 ondernemers namen deel aan de peiling. Daarvan ziet bijna de helft Nederland niet langer als een aantrekkelijk land om te ondernemen. Vooral het gebrek aan stabiliteit van de overheid baart ondernemers zorgen. Ze vinden de overheid minder voorspelbaar. Een kwart van de ondernemers heeft aangegeven het komende jaar niet te willen investeren. Die teruglopende investeringen zetten het verdienvermogen van ons land steeds verder onder druk, waarschuwden de ondernemersorganisaties begin dit jaar al. In een stevige brief aan de Tweede Kamer besloten VNO-NCW en MKB-Nederland hun zorgen te uiten: “Ons verdienvermogen bepaalt in hoeverre we als land in 40 &GO magazine staat zijn om nu én in de toekomst op een verantwoorde manier voldoende geld te verdienen. Met dat geld betalen we bijvoorbeeld onze agenten, leraren of de bijstand. Investeringen van bedrijven zijn de motor onder ons verdienvermogen en juist die investeringen zien we stilvallen.” Als het gaat om het ondernemingsklimaat, concurreren we met andere landen die dezelfde investeringen in bijvoorbeeld een laboratorium of een nieuwe fabriek proberen aan te trekken, benadrukten de organisaties. OVERWINTEREN IN KAAPSTAD Maar is het gras niet sowieso groener over de grens, bijvoorbeeld voor zzp’ers? Het Parool schreef begin dit

“VOORAL HET GEBREK AAN STABILITEIT VAN DE OVERHEID BAART ONDERNEMERS ZORGEN” jaar een artikel over jonge Amsterdammers die massaal overwinteren in Kaapstad, ‘werkend op afstand zonder een pilatesklasje of matcha latte te hoeven missen’. Met wifi, een Airbnb en een laptop kunnen digitale nomaden overal aan de slag. Toch zijn er ook valkuilen. Bijvoorbeeld dat je als zzp’er uit angst in het buitenland zonder werk te komen zitten, juist te veel opdrachten meeneemt. “Dan zit je alleen maar in de airco te werken en krijg je weinig van de omgeving mee,” vertelt een freelance schrijver in het artikel. En de vraag is: kun je in het buitenland eigenlijk wel ontsnappen aan de regeldruk? Ga je als zzp’er tijdelijk in het buitenland werken en blijf je ingeschreven staan in het Handelsregister van de KVK? Dan moet je nog steeds aangifte doen voor de inkomstenbelasting en aangifte voor de BTW in Nederland. Ook wanneer je voor buitenlandse opdrachtgevers werkt. Bovendien denken ondernemers vaak te makkelijk over de regels en verplichtingen waaraan zij moeten voldoen als zij diensten leveren in het buitenland, waarschuwt de Kamer van Koophandel op haar website. “Verdiep je vooraf in onderwerpen als vergunningen, belastingen, verzekeringen en administratieve verplichtingen ter plaatse.” OOG VOOR HET VESTIGINGSKLIMAAT Toch is er ook goed nieuws voor ondernemend Nederland. Zo kreeg het tegengaan van de regeldruk veel aandacht in het coalitieakkoord. “Een gezonde economie en florerende bedrijven zijn noodzakelijk voor de welvaart in Nederland,” schrijven de coalitiepartijen. “Zonder een stabiele economie en een krachtig mkb zijn er geen banen en is er geen geld voor publieke voorzieningen. Ondernemers zijn nodig om te investeren en zijn van grote waarde voor onze samenleving. Een stabiele Nederlandse economie en gezonde bedrijven kunnen niet zonder een goed vestigingsklimaat.” Veelbelovende woorden, maar er is werk aan de winkel: ondernemersorganisaties berekenden eerder dat bijna een derde van alle regels voor ondernemers nauwelijks uitvoerbaar is. Ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland pleiten voor het op orde brengen van de basiscondities voor investeringen, zoals een stabiel en voorspelbaar beleid. Investeringen zijn beslissingen voor de lange termijn, dus ondernemers moeten weten waar ze aan toe zijn. De belastingdruk op ondernemerswinst moet ‘stabiel en competitief’ zijn, vinden de organisaties. Daarnaast moeten Nederlandse bedrijven kunnen blijven concurreren. In korte tijd is de lastendruk voor bedrijven fors toegenomen, wat investeren in Nederland ontmoedigt. Ook het personeelstekort verdient meer aandacht. De meeste ondernemers hebben nog steeds moeite om personeel te vinden, blijkt uit de Conjunctuurenquête Nederland van juli 2024 van het CBS. Bijna 29 procent van de ondernemers ziet de steeds hogere werkdruk onder het personeel nog altijd als belangrijkste gevolg van een tekort aan personeel. Personeel werven in het buitenland lijkt een oplossing, maar ook onze buurlanden België en Duitsland kampen met een flink tekort aan vakmensen. LICHT AAN DE HORIZON Met de zorgen over internationale conflicten, de aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt en het stikstofdossier blijven het onzekere tijden voor ondernemers. Toch schijnt er licht aan de horizon. Uit de augustusraming van het Centraal Planbureau blijkt dat de economie weer groeit en de koopkracht zich herstelt. Als de coalitiepartijen zich bij de verdere uitwerking van het hoofdlijnenakkoord inzetten voor een goed vestigingsklimaat, dan krijgen ondernemers in Nederland weer de ruimte om te ondernemen. NOAB.NL 41 TRENDS EN ONTWIKKELINGEN

“TOEN DE COMPUTER HAAR INTREDE DEED HEB IK NOG GETWIJFELD OF IK DAT WEL MOEST DOEN, NU BEN IK BLIJ DAT IK DAARIN BEN MEEGEGAAN” “ Lekker doorwerken, ook na je pensioen” DOOR: HENK POKER Een bijzonder kantoor, zo mag je Harry Kouwenberg Accountant & Adviseur in Veldhoven gerust noemen. Hij is inmiddels 45 jaar actief in het vak, waarvan 25 jaar zelfstandig en werd vorig jaar lid van NOAB, nadat hij jarenlang verbonden was geweest aan de NBA. Voor die overstap had hij een gegronde reden, daarover later meer. Inmiddels is Harry 69 jaar en wil hij nog zes jaar blijven werken. “Afbouwen vind ik lastig, dus het zou mij niet verbazen als ik ook daarna nog doorga.” 42 &GO magazine

“REGELS MOETEN ER ZIJN, MAAR ÉÉN PUNT OP DE SPREEKWOORDELIJKE I IS VOLDOENDE, DAT HOEVEN ER GEEN TWEE TE ZIJN” Crowe Foederer in Eindhoven en KPMG waren de twee accountantskantoren waar Harry werkzaam was voordat hij besloot zelfstandig verder te gaan. “Bij KPMG was ik op een gegeven moment als manager meer bezig met randzaken dan met de core business, dat wilde ik niet meer. Sterker nog, daardoor kwam ik zelfs in een burn-outachtige situatie terecht. Men bood mij toen een verhuizing naar een ander kantoor aan, maar ik wilde iets anders.” ZESTIG UUR Dat ‘anders’ werd een eigen kantoor. “Ik kon een paar relaties meenemen en maakte ineens weken van zestig uur. Dat was echter geen enkel probleem. Ik had een nieuwe uitdaging en daar haalde ik enorm veel inspiratie uit. Heel apart om mee te maken.” Het kantoor groeide snel richting vijftig relaties, die bijna allemaal nog klant zijn. In de afgelopen vijfentwintig jaar heeft Harry vooral de regelgeving strenger zien worden. “Dat geldt voor veel beroepen, maar zeker ook in de branche waarin wij werkzaam zijn. Wat je ziet is dat de grotere kantoren vaak de regels bepalen, maar deze ook meestal overschrijden, waardoor er weer strengere regels komen.” Hij noemt met name de PE-verplichtingen en het hanteren van een kantoorhandboek, waarin de regels regelmatig veranderen, als voorbeelden. “Dat kost veel tijd, zonder dat je daar iets voor terugkrijgt. Begrijp me niet verkeerd, regels moeten er zijn, maar één punt op de spreekwoordelijke i is voldoende, dat hoeven er geen twee te zijn.” GRENZEN OPZOEKEN Het was één van de redenen waarom hij vorig jaar uit de NBA stapte en koos voor het lidmaatschap van NOAB. “Ik moest een verklaring voor een klant afgeven, waarbij ik mocht kiezen voor de NBA of NOAB. Ik kwam er toen achter dat de regelgeving en het kantoorhandboek van NOAB beter bij mijn kantoor passen. Ik vind dat je in dit vak de grenzen van wat wel of niet mag moet kunnen opzoeken, die ruimte moet er zijn. En dan bepaalt de fiscus wel wat wel of niet kan. Dat maakt ons vak juist uitdagend.” Een andere grote verandering in het vak is natuurlijk de automatisering. “Ik heb nog met het oude doorschrijfsysteem gewerkt, waarbij er drie bladen op elkaar lagen en je via carbonpapier op elk blad dezelfde cijfers invulde. Toen de computer haar intrede deed heb ik nog getwijfeld of ik dat wel moest doen, nu ben ik blij dat ik daarin ben meegegaan. Ik behoor niet tot de koplopers, maar zit wel in het peloton.” Dat neemt niet weg dat hij nog papieren dossiers heeft. “Mocht de computer het een keer niet doen, dan kan ik wel verder met mijn werk.” ZEKERHEID VOOR KLANTEN Het bevalt Harry goed bij NOAB. “Ze hanteren minder strenge regels qua PE-punten, je moet wel voldoende punten halen, dat is logisch, maar dit past beter bij een klein kantoor. Mijn kantoor werd bij de NBA een keer afgekeurd, terwijl ik zelf toetser was. Natuurlijk ben ik bij NOAB ook getoetst voordat ik lid kon worden, dat moet ook. Alles was in orde.” Hij denkt dus nog niet aan stoppen. “Toen ik officieel met pensioen ging, heb ik daar nooit bij stilgestaan. Ik ben nu wel van plan om over zes jaar te stoppen, dan gaat mijn secretaresse met pensioen. Maar, als ik kijk naar hoe het nu gaat, is de kans groot dat ik gewoon doorga, mits het allemaal nog kan natuurlijk. Wel moet ik op zoek naar een waarnemer, die mijn werk kan overnemen mocht mij iets overkomen. Die zekerheid moet en wil ik mijn klanten bieden.” NOAB.NL 43 COMMUNITY

Wij strijken hem voor je glad Ben je piekbelasting zat? MoneyMonk haalt de druk van de ketel in btw-maanden. Zo houd je tijd over voor advies en ontstaat ruimte voor groei. Meer weten? Plan een kennismaking met Jasper op: moneymonk.nl/voor-boekhouders MoneyMonk Compliance adviseurs@moneymonk.nl | 085 - 3030800 44 &GO magazine We lanceren MoneyMonk Compliance: gratis Wwft Compliance Software die ondersteunt bij dossiervorming, PEP-checks en screening op sanctielijsten. Interesse? Meld je aan via de QR-code. IB-overbelasting btw-aangiftegekte Jasper Horstink CEO MoneyMonk Starten met MoneyMonk Tijd voor advies Ruimte voor groei Check ook onze gratis Compliance Software

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44

Home