Jarverslag 2017 i w www.atlantbasisonderwijs.nl k B o k k I wegi k n n g r r e n S e n o a h v m e ai i n B e e t f d n e t e r e e
Atlant Basisonderwijs Dit is een uitgave van Atlant Basisonderwijs. Sluisplein 25 1975 AG IJmuiden t i | 0255 54 88 50 | www.atlantbasisonderwijs.nl e | info@atlantbasisonderwijs.nl Tekstuele bijdragen Annemarie Trouw (CvB Atlant Basisonderwijs) Vormgeving en realisatie Dutch Designs with lemon www.dutch-designs.com © Annemarie Trouw | Atlant Basisonderwijs 2 | Atlant Basisonderwijs
Atlant Jaarverslag 2017 Inhoud Voorwoord 5 Raad van Toezicht GMR Onderwijs Personeel Financiën 6 7 16 25 32 Jaarverslag | 2017 | 3
Voorwoord In 2016, bij het ontstaan van Atlant, hebben we met alle stakeholders van onze scholen kernwaarden gekozen. Woorden die passen bij onze stichting en aangeven wat we voor de kinderen op onze scholen willen betekenen. Deze woorden vindt u bij het lezen van het jaarverslag duidelijk terug. Het gaat om samen, ontwikkelen, positief, verantwoordelijkheid dragen, diversiteit en bewegen. Dit laatste kernwoord is heel treffend voor 2017; het was een mooi bewogen jaar voor Atlant basisonderwijs. In 2017 heeft Atlant afscheid genomen van Leo Wijker in zijn rol als bestuurder van Atlant. Leo is een andere uitdaging aangegaan bij SKO West Friesland. Voor Atlant heeft Leo veel betekend. Hij heeft de stichting verstevigd in financieel opzicht, maar ook als het gaat over innovatie, het samenwerken van professionals en een duidelijke visie op de toekomst is hij van grote waarde geweest. De rol van bestuurder is in 2017 tijdelijk op interim basis ingevuld om daarna door een coördinatiegroep bestaande uit schoolleiders, een medewerker HR en de controller te worden doorgezet. Uiteraard heeft de Raad van Toezicht deze groep bijgestaan en waar mogelijk ondersteund. Het was ook het eerste jaar voor ons nieuwe strategische beleid met als ondertitel: Ontwikkeling door de verder brengende vraag. We hebben onze ambitie gericht op drie hoofdlijnen: mensen, omgeving en kwaliteit. Onderwijs wordt voor mensen door mensen gemaakt. We hebben onze ambitie en hoofddoelstellingen dan ook als eerste beschreven voor kinderen. Eerst het kind, dan de leerling. Daarnaast beschrijven we onder andere de uitdaging voor de leerkracht om zich onderwijzer naar een begeleider te ontwikkelen en steeds meer in teamverband betrokken te zijn bij een groep kinderen. In 2017 hebben het koersplan vertaald naar de jaarplannen van de scholen. Elke school heeft de ruimte om passend binnen onze gezamenlijke koers een keuze te maken voor schoolontwikkeling, want elke school is uniek. Vertrouwen is de basis van ons handelen. Sinds 1 februari 2018 ben ik benoemd als bestuurder van Atlant basisonderwijs. In de praktijk geniet ik volop van de mooie gesprekken, inspirerende schoolbezoeken, de ontwikkelingen op het gebied van wetenschap en techniek, samenwerkingen in onze omgeving. Ik hoop dat u geniet van deze schriftelijke weergave van ons afgelopen jaar. Annemarie Trouw Voorzitter College van Bestuur Jaarverslag | 2017 | 5
Raad van Toezicht verslag 2016 In 2017 heeft de Raad van Toezicht veel aandacht gegeven aan het ontwikkelen van een herkenbare beleidsvisie vanuit de toezichthoudende rol van de Raad van Toezicht. Hiervoor hebben leden van de Raad van Toezicht trainingen gevolgd bij de VTOI (Vereniging Toezichthouders in het Onderwijs Instellingen). Naast de controlerende taak en sparring- partner voor het College van Bestuur, heeft de Raad van Toezicht een steeds belangrijker taak in het toezichthouden van goed bestuur. Bereiken we met elkaar de doelstellingen? Worden de budgetten goed besteed? Welke onderwijsvisie past Atlant; hoe beschrijven we dat als Raad van Toezicht in een bestuursopdracht en waar controleren we precies op. Om antwoorden te vinden op bovenstaande vragen hebben we een consult gehad van prof. dr. ir Rienk Godijk (bijzonder hoogleraar Governance in het (semi)publieke domein). Hieruit zijn zinvolle adviezen gekomen waarmee de Raad van Toezicht ook in 2018 aan de slag gaat. In september 2017 hebben we afscheid genomen van onze bestuurder Leo Wijker. Leo heeft een andere baan gevonden en voor Atlant werd een nieuwe bestuurder gezocht. Bij het opstellen van het bestuurdersprofiel heeft de Raad van Toezicht rekening gehouden met de eisen die deze tijd van een bestuurder vragen. Ook hebben directies en GMR hun bijdrage hieraan geleverd. De Raad van Toezicht heeft in 2017 vier scholen bezocht. Middels deze bezoeken ontstaat een goed beeld hoe de beleidsvisie doorwerkt binnen de klassen. Met name innovatieve ontwikkelingen staan hoog aangeschreven binnen de beleidsvisie van de Raad van Toezicht. Tijdens een gezamenlijke bijeenkomst met de GMR werd het thema Passend Onderwijs op interactieve wijze besproken. Peter Truijens sprak hierbij namens de het Samenwerkingsverband Passend onderwijs IJmond ( SWV). Goed voor ouders en leerkrachten om te weten wat zij van het SWV kunnen verwachten. Eind 2017 was nog niet bekend wie onze nieuwe bestuurder wordt. Inmiddels ( ik schrijf medio februari 2018) is Annemarie Trouw gestart als voorzitter van het College van Bestuur van Atlant. Vanaf deze plek wens ik Annemarie en Atlant een hele goede samenwerking op alle vlakken toe. Marianne Steijn Voorzitter Raad van Toezicht 6 | Atlant Basisonderwijs
GMR Het voor u liggende jaarverslag 2017 is een terugblik op het kalenderjaar 2017. De GMR wil, vanuit kennis van bovenschools beleid en meedenkend vanuit het gekozen werkmodel, een constructieve overlegpartner zijn voor het College van Bestuur en de directies van de scholen. Dit alles in het belang van ouders, leerkrachten en kinderen van de scholen van de Stichting Atlant te Velsen. Er is een verdeling binnen de GMR gemaakt wie in welke commissie plaats neemt. De commissies zijn: personeel, onderwijs en bedrijfsvoering. Dit wordt jaarlijks vastgesteld. De commissie krijgt het betreffende stuk aangeboden, de voorzitter van die commissie plant een vergadering. Tijdens die vergadering wordt het beleidsstuk besproken. Hier kan de auteur van dit stuk voor uitgenodigd worden om direct de evt. vragen of opmerkingen door te nemen. Als de vragen/ opmerkingen verwerkt zijn dan kan dit stuk ter instemming of advies in de vergadering ter tafel komen. Door veel wisselingen het afgelopen schooljaar binnen de GMR is het belangrijk om de procedure goed te monitoren. 3 nieuwe leden mogen ontvangen vanaf het nieuwe schooljaar. Lopende het jaar 2017 hebben 7 leden hun lidmaatschap opgezegd. Door einde van de [verlengde] zittingstermijn of einde dienstverband. Een vacature is aan het begin van het schooljaar 2017-2018 niet ingevuld. Het concept jaarverslag 2017 is in januari 2018 ter beoordeling/instemming aangeboden aan de leden van de GMR. Na instemming wordt het verslag aangeboden aan het College van Bestuur van de Stichting Atlant en de directies van de scholen. De GMR vergaderde zeven keer in het afgelopen jaar, afwisselend in één van de scholen. Ook heeft er een gezamenlijke bijeenkomst plaatsgevonden van de GMR en de RvT over het onderwerp personeel. Het vinden en binden van mensen aan onze stichting. Wij danken de scholen en hun MZR-en om de vacatures ingevuld te krijgen. De GMR blijft hopen op een volledige bezetting van ouders en leerkrachten in het college. Marjolein Blom Voorzitter GMR Jaarverslag | 2017 | 7
Doelstelling en kernactiviteiten Het hoogste strategische doel van onze organisatie (missie) in de jaren 2017-2020. De stichting Atlant biedt, met als basis christelijke normen en waarden, motiverend en explorerend basisonderwijs verbonden met de ander en de omgeving. We bieden een veilige, toekomstgerichte en uitdagende leeromgeving waar kinderen en volwassenen vanuit hun uniciteit talenten inzetten en ontwikkelen. We leveren een actieve bijdrage aan het realiseren van een leefbare en duurzame wereld door: • Respect, alle mensen zijn gelijk in alle verschillen • Solidariteit, zorg hebben voor elkaar en de wereld • Perspectief, geloof hebben in de toekomst De kernactiviteit van Atlant basisonderwijs is het verzorgen van goed confessioneel basisonderwijs in de gemeente Velsen. In 2017 stonden op de beleidsagenda de thema’s; • Personeel, kwantiteit en kwaliteit • Onderwijs, stellen van ambitieuze doelen, excellentie, Passend Onderwijs, en innovatie. • Kwaliteitszorg en kwaliteitscultuur • Kwartaalrapportages, jaarplannen Rechtspersoon De rechtspersoon stichting Atlant gevestigd te IJmuiden met bestuursnummer bij OCW 40257, Kamer van Koophandel nummer 41225760, hanteert sinds 1 september 2011 het bestuursmodel Raad Van Toezicht, College van Bestuur. Aan de stichting zijn geen nadere partijen direct verbonden. Atlant maakt deel uit van het SWV IJmond. De (financiële) risico’s van deze deelname zijn inzichtelijk, beperkt en beheersbaar. De Raad van Toezicht houdt op afstand toezicht op College van Bestuur en scholen. Daarnaast adviseert de Raad van Toezicht het College van Bestuur, dit gebeurt veelal tijdens een commissie bijeenkomst maar ook gedurende de regulier vergadering. Deze werkwijze zorgt ervoor dat het College van Bestuur zowel school nabij als de school op afstand te benaderen. Nabijheid, ontmoeten en participeren is voorwaarde om gefundeerd initiatief tot beleid en besluiten te kunnen nemen. Voldoende afstand om de directies en scholen ruimte te geven. Op deze wijze kan het ketenprincipe of gepaste subsidiariteit (eigenaarschap laag in de organisatie, verbinding tussen alle lagen, samenwerken aan dezelfde thema’s ) leiden tot duurzame kwalitatieve verbeteringen. De Stichting voert haart werkzaamheden zoveel mogelijk uit volgens de code Goed bestuur, welke is vastgelegd in Wet op het Primair Onderwijs (WPO) artikel 17c lid 1 onder e en artikel 171 lid 1 onder c. Er zijn geen afwijkingen van de Code goed bestuur. Naast de code wordt gebruikt gemaakt van het advies van de commissie-Meurs, professionalisering van bestuur. 8 | Atlant Basisonderwijs
Zaken met een behoorlijk politieke of maatschappelijke impact: We hebben omgeving als essentieel element meegenomen bij het maken van het strategisch beleid. Scholen zijn deel van een buurt en wijk. Tegelijk wordt de wereld van kinderen groter. Personeelstekort: Er zal de komende jaren een groeiend te kort aan leerkrachten zijn. Het is een blijvende uitdaging om mensen de vinden, waarbij de verwachting is dat we in de toekomst niet alle openstaande vacatures ook daadwerkelijk kunnen invullen. Acties/stakingen: Als noodkreet voor de onderwaardering van het beroep hebben leerkrachten op diverse momenten gestaakt. Het effect daarvan lijkt een positief effect te hebben op een nieuwgevormde CAO in 2018. Ook hebben de acties geleid tot een maatschappelijke discussie. Gemeentelijke verkiezingen: In de afgelopen jaren is de portefeuille Onderwijs geruime tijd door dezelfde politieke partij beheerst. De samenwerking m.n. op het gebied van huisvesting kan beter, we hopen op een andere verdeling in de nieuwe gemeenteraad. AVG: We verwerken als school/schoolbestuur uiteraard persoonsgegevens van onze leerlingen of medewerkers. We hebben nog heel wat stappen (beleidsmatig en uitvoerend/praktisch) te doen voor wij voldoen aan de AVG. Vluchtelingenstroom. Elke gemeente , gemeenschap heeft de plicht vluchtelingen in zijn/haar gemeenschap op te nemen. In de gemeente Velsen worden statushouders in verschillend wijken gehuisvest. Voor drie Atlant scholen is dat in panden in de buurt van de school. Educatief partnerschap: De driehoek ouders, kind en school is een belangrijk. Bij wetenschap en technologie wordt de samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven steeds belangrijker. Het ondersteunen van de emotionele ontwikkeling van kinderen vanuit o.a. MVO zorgt voor verbinding tussen onderwijs, sport en bedrijfsleven. Wet Werk en Zekerheid: Daar waar druk staat op de bedrijfsvoering is flexibiliseren noodzakelijk. De WWZ wil de rechtspositie van de flexwerkers versterken en door de aanpassing van het ontslagrecht tijdelijk personeel eerder uitzicht geven op een vaste baan. Beide zaken zijn belangrijk maar slecht te verenigen binnen het onderwijs. Deze wet zal in deze vorm de onderwijskwaliteit zeker schade. Financiële sector: Het is goed om als organisatie een bepaalde reserve te hebben. De financiële sector is de afgelopen jaren sterk onder druk komen te staan wat gevolgen heeft voor het beheer van de reserve. Decentralisatie. Het decentraliseren vanuit de overheid naar andere rechtspersonen zorgt voor beleidsvrijheid maar ook voor het overdragen van risico’s. Onderwijs: Was de koers opbrengstgericht werken m.n. op de gebieden taal en rekenen nu is het gesprek onderwijs 2032 met meer aandacht voor brede onderwijskwaliteit o.a. gebaseerd op de 21e eeuw vaardigheden. Jaarverslag | 2017 | 9
Samenstelling Raad van Toezicht Naam Functie en commissie Maarten van Dongen Lid, personeels-, remuneratiecommissie Wouter Huijbens Marc Angevare Marianne Steijn Mireille vd Kracht Lid, audit-, treasury-, personeelscommissie Lid, audit-, treasury-, huisvestingcommissie. Voorzitter, onderwijs-, remuneratiecommissie Lid, onderwijscommissie Jaar van aftreden Zittingstermijn 2020 eerste 2020 2020 2018 2019 tweede eerste eerste eerste N.B. ten tijden van het schrijven van dit jaarverslag heeft Marianne Steijn zich teruggetrokken uit de RvT. Er is een mogelijke rol voor haar in de plaatselijke politiek wat het aanblijven als lid RvT niet mogelijk maakt. De RvT heeft ervoor gekozen om, ter ondersteuning van zijn taak, commissies in te stellen. Voor het lidmaatschap van een commissie zijn specifieke deskundigheid en affiniteit met het “onderwerp van een commissie” van betekenis. De samenstelling van de commissies, m.n. de positie van (vice) voorzitter is beschreven in het regelement RvT. RvT vergaderingen De RvT is in de verslagperiode vijf maal bijeengeweest waarvan één maal samen met de GMR. De RvT vergadering worden voorbereid door de voorzitter RvT en voorzitter CvB of in dit schooljaar de leden van de coördinatiegroep, overige leden van de RvT dragen agendapunten aan. N.a.v. de (jaarlijks terugkerende) agendapunten worden voorafgaande aan de vergadering door commissie en CvB het agendapunt doorgesproken, advies geformuleerd. De commissie brengt dit beargumenteerde advies tijdens de vergadering in. De informatievoorziening verloopt vaak via de voorzitter CvB al dan niet in combinatie met een commissie. De RvT heeft aangegeven vaker zelf informatie te verzamelen o.a. door eigen netwerk, scholen en VTOI. Verder worden van tijd tot tijd externen zoals accountant, stafmedewerkers, directeur Passend Onderwijs, uitgenodigd. Alleen bij de evaluatievergadering van de RvT is de voorzitter CvB niet aanwezig, soms op onderdelen of bij aanvang van de vergadering. Onderwerpen van de bijeenkomsten waren onder anderen: Onderwijsinnovatie Evaluatie schoolbezoek Afrondingsgesprek CvB Scholing RvT Zij-instroomtraject samenwerking INHOLLAND, Fedra, Tabijn RvT wijzer Beleggingsportefeuille Evaluatie SWV, diverse onderdelen Jaarplannen scholen Aanstelling accountant Profiel nieuw lid van de RvT Begroting en begrotingscyclus 10 | Atlant Basisonderwijs
Goedkeuring Besluiten: Goedkeuren jaarrekening 2016 Goedkeuren begroting 2018 Goedkeuren meerjarenbegroting 2017-2021 Vaststellen treasury statuut De RvT heeft vastgesteld dat het CvB de wettelijk voorschriften zo goed als mogelijk naleeft en geen afwijkingen geconstateerd. De verkrijging en besteding van middelen geschiedt rechtmatig en de bedrijfsvoering m.n. op het gebied van personeel is zeer sterk in control. De eerste uitwerkingen van meer investeren in ontwikkeling worden zichtbaar. Bezoek scholen: Leden van de RvT zijn een dagdeel bij deze scholen geweest: De Franciscus, Het Kompas en De Klipper. Ook hebben zij het bestuurskantoor bezocht. Benoemen A.L.C Trouw als voorzitter CvB Jaarverslag | 2017 | 11
GMR 2018 Sjoerd Hak Daniëlle Böhm 2019 Lida Hagedooren 2020 Mirella Liefting Monique van Keeken René Schotvanger Jeroen de Mik Sieto Verver Esther Verschuren Antoinette de Mik 2021 Marjolein Blom Marleen Oerlemans-Dokman Thea Aloryo Karin ter Horst Anja van der Heiden Leerkracht Beekvliet Ouder Zefier Leerkracht Zefier Leerkracht Origon Leerkracht Franciscus De vergaderingen waren in principe samen met de voorzitter CvB (tussentijds waargenomen door de coördinatoren) van stichting Atlant en indien wenselijk met externen. Tijdens de vergaderingen was de voorzitter CvB aanwezig voor informatie, toelichting, vragen en opmerkingen. Onderwerpen die standaard op de agenda stonden waren mededelingen van het CvB, vooraf aangegeven in de GMR wijzer(betreffende huisvesting, personeel, financiën etc.). De GMR werkt met 4 vaste commissies waarin enkele leden zitting hebben. Het gaat hier om de agendacommissie, commissie personeel, commissie onderwijs en kwaliteit en de commissie bedrijfsvoering. De Raad van Toezicht en de GMR hebben in 2017 eenmalig gezamenlijk vergaderd. Ook hebben de voorzitter GMR (Marjolein Blom) of de secretaris (Irene Veltkamp) regelmatig contact gehad met de RVT. Leerkracht Parnassia Ouder Parnassia Ouder Franciscus Ouder Kompas Ouder De Beekvliet Ouder Klipper Ouder Toermalijn Leerkracht Rozenbeek Ouder Rozenbeek Leerkracht Toermalijn 12 | Atlant Basisonderwijs
Advies- en instemmingsbesluiten van de GMR In het jaar 2017 zijn de volgende adviezen gegeven en instemmingsbesluiten genomen door de GMR: Bestuursformatieplan instemming van de P-GMR Instemming P-GMR voor functiemix Begroting 2018, positief advies GMR Sollicitatieprocedure en voordracht kandidaat bestuurder, positief advies GMR Jaarverslag GMR goedgekeurd door GMR Sollicitatie CvB instemming GMR Preventiemedewerker, instemming GMR Arbobeleid, instemming P-GMR Naast de terugkerende en vaste agendapunten in de GMR vergaderingen zijn in het jaar 2017 de volgende belangrijke beleidsontwikkelingen en meerjaren trajecten aan de orde geweest: Passend onderwijs, Financiën, Onderhoud panden, OPR Gedeeld leiderschap. CAO, Focus GMR + taakverdeling, WWZ (wet werk en zekerheid), IB AVG Jaarverslag | 2017 | 13
Directieberaad In 2017 is het directieberaad (DIB) frequent bij elkaar geweest. Hieronder een overzicht van de besproken thema’s. Bij het directieberaad zijn aanwezig de voorzitter College van Bestuur, (adjunct)directeuren en op uitnodiging andere medewerkers of externen. maand Januari domein Kwaliteit Personeel onderwerp Inspectie – toezichtskader Concept functiemix Gesprekscyclus Mobiliteit Formatie SPP en professionalisering Februari Personeel Functiemix Mobiliteit Formatie Maart Studiedag: Kwaliteit Personeel Studiedag: Kwaliteitszorg Begeleiden van leerkrachten Teamontwikkeling ondersteuningsstructuur April/mei Personeel Mobiliteit Formatie Juni/juli Personeel Huisvesting Kwaliteit Aanstellen flexibele schil PO in actie Schoonmaak Jaarplannen Schoolplannen Schoolgidsen September Personeel Financiën Inzet flexibele schil Begroting 14 | Atlant Basisonderwijs
Oktober Kwaliteit/personeel Personeel Organisatie Interimperiode Profiel vacature CvB Inzet flexibele schil Startende leerkrachten in het overlegmodel Taken versus lesuren) leerlingenverzuim November Personeel Mobiliteit ARBO beleidsplan Financiën Organisatie Kwaliteit December Organisatie Kwaliteit Organisatie Personeel Kwaliteit Terugkoppeling begrotingsproces ICT – status en tevredenheid tevredenheidspeilingen Privacywetgeving – AVG Interimperiode follow-up ICT – status en tevredenheid Bardo tussenevaluatie Samenwerkingsverband Jaarverslag | 2017 | 15
Onderwijs Missie Atlant biedt, met als basis de christelijke normen en waarden, motiverend en explorerend basisonderwijs verbonden met de ander en de omgeving. Wij bieden een veilige, toekomstgerichte en uitdagende leeromgeving waar kinderen en volwassenen vanuit hun uniciteit talenten inzetten en ontwikkelen. We leveren een actieve bijdrage aan het realiseren van een leefbare en duurzame wereld door: • Respect, alle mensen zijn gelijk in al hun verschillen. • Solidariteit, zorg hebben voor elkaar en de wereld. • Perspectief, geloof hebben in de toekomst. Visie De zes richtingen (wij staan voor) omvatten elk een aantal kernwaarden die de stichting Atlant als leidraad ziet voor haar acties en voor haar beleid in de toekomst. Alle medewerkers op alle niveaus in de organisatie zullen worden gestimuleerd om vanuit deze kernwaarden te handelen en elkaar daarop aan te spreken. Het eigen gedrag van medewerkers geldt steeds als voorbeeld voor kinderen (en hun ouders). De kernwaarden bepalen voor een groot deel het imago en de ‘kleur’ van onze organisatie als geheel en van ieder school afzonderlijk. Binnen de kernwaarden staan de kenmerken van het confessionele onderwijs centraal. Wij staan voor Wij staan voor Wij staan voor Wij staan voor Wij staan voor Wij staan voor optimale ontplooiingsmogelijkheden samen leren leren gezamenlijke verantwoordelijkheid samen staan we sterk eenduidigheid zonder eenvormigheid een duidelijke rolverdeling Atlant staat garant voor een hoogwaardige onderwijskwaliteit. De kern van het basisonderwijs blijven de vakken Taal en Rekenen. Deze moeten voor ieder kind op niveau zijn. Elke school heeft de opdracht minimaal aan de basiseisen van inspectie te voldoen. De focus heeft het afgelopen jaar gelegen op de ontwikkeling van de woordenschat bij het jonge kind en het begrijpend lezen. Rekenen is op vrijwel alle scholen dik in orde. De meeste scholen hebben dan ook hogere doelen gesteld dan het landelijk gemiddelde. Scholen die in de buurt zitten van de minimumeis van de inspectie hebben een gericht plan van aanpak. Voor de brede talentontwikkeling wordt steeds meer een geïntegreerd aanbod gegeven m.n. op het gebied van Wereld Oriëntatie. ICT is steeds meer een vaste waarde in het onderwijs geworden. Net als in 2016 is ook in 2017 weer fors geïnvesteerd in apparatuur. Werd er in 2015 nog een tekort aan digiborden en chromebooks ervaren; inmiddels is dat aardig op orde. 2018 zal vooral in het teken staan van het aanpassen van de netwerken op de toekomst. Zowel qua privacy-wetgeving als hoogwaardige en snelle verbindingen. Wetenschap en Technologie wordt steeds verder doorontwikkeld, met name in de samenwerking met Tatasteel. Veel kinderen krijgen op de eigen school of in de lokalen van Tatasteel onderzoekend en ontdekkend leren waarbij nieuwsgierigheid en verwondering belangrijk zijn. Het streven is om dit aanbod goed zichtbaar te maken op alle scholen en het daar vervolgens te gaan implementeren. In 2018 gaat op 4 scholen daadwerkelijk gesleuteld worden aan karts, dit in het kader van het Edukartprogramma. Elke school heeft vanuit het kader Passend Onderwijs een schoolondersteuningsprofiel opgesteld. Alle scholen hebben een meer of mindere mate bijgesteld schoolondersteuningsprofiel geschreven. De middelen van passend onderwijs worden steeds herkenbaarder ingezet. Het werken met ondersteuningsteams gaat steeds efficiënter. Hierdoor hoeven leerlingen steeds minder lang te wachten op ondersteuning die zij nodig hebben. 16 | Atlant Basisonderwijs
De scholen hebben nieuwe onderwijsuitgangspunten ontwikkeld en/of ingevoerd. Alle scholen zijn in ontwikkeling. Het anders aankijken tegen de klassieke organisatie van leeftijdgroepen is op alle scholen aanwezig. Op verschillende manieren, en in verschillend tempo, wordt gewerkt aan andere organisatievormen. De ontwikkelleeftijd van kinderen staat steeds centraler in plaats van de kalenderleeftijd en om goed tegemoet te kunnen komen aan de onderwijsbehoefte van de diversiteit aan leerlingen moet er slim georganiseerd worden en efficiënt en uitdagend onderwijs worden gegeven. Belangrijk is het besef dat leerlingen andere vaardigheden nodig zullen hebben dan tot nu toe bekend. Dat vergt een andere kijk op eigenaarschap, onderzoeksvaardigheden en ondernemerschap van het kind. Enkele voorbeelden hoe scholen hierop anticiperen zijn: ‘Vier keer wijzer’: inmiddels op enkele scholen ingevoerd. Op aan aantal scholen heeft ‘programmeren’ zijn intree gedaan`, IPC, Engels wordt langzamerhand aan steeds jongere leerlingen aangeboden. Excellentie Er blijft veel vraag naar onderwijs aan hoogbegaafden. Via Nova is uitgebreid van 4 naar 5 groepen. De plusgroepen worden door ongeveer 120 kinderen bezocht. Deze groepen maken een verandering door die van losstaande groepen naar geïntegreerde groepen gaat, waarbij de leerkracht steeds meer de begeleider van het proces wordt. Kwaliteit van leerkrachten Op één school wordt met “LeerKRACHT” gewerkt, een traject waarbij het eigenaarschap van het onderwijs nadrukkelijk bij leerkrachten wordt gelegd. Op twee andere scholen wordt met inhoudelijke werkgroepen gewerkt. Steeds meer staat de inhoud centraal en veel minder het praktische overleg. Tussen leerkrachten wordt steeds meer uitgewisseld. De scholen werken onderling samen in clusters van drie scholen waarbij het doel is om met en van elkaar te leren en dichtbij elkaar te staan in de ontwikkeling. Elkaar scherp houden middels zelfevaluatie heeft in 2017 ook plaats gevonden binnen de clusters. De kwaliteit van leerkrachten wordt ondersteund en gemonitord met het instrument “Bardo”. Hierbij gaat het om het meten van de kwaliteit zelf (landelijke competenties), het volgen van gesprekken en het koppelen van individuele competenties aan de schooldoelen. In 2018 zal dit instrument door alle leerkrachten worden gebruikt. Jaarverslag | 2017 | 17
18 | Atlant Basisonderwijs
De scholen Atlant-scholen 01VQ 23TJ 05FK 12XO 12XO 12QI 07SO 05DU 05DT Beekvliet, drie locaties Rozenbeek, twee locaties Franciscus Klipper Origon Kompas, drie locaties Zefier Parnassia Toermalijn Velserbroek Velserbroek IJmuiden IJmuiden IJmuiden IJmuiden IJmuiden Santpoort Driehuis Atlant Basisonderwijs heeft 9 basisscholen, verdeeld over 14 leslocaties. Atlant is aangesloten bij het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs IJmond. (PO 27111). Alle twaalf schoolbesturen voor scholen van (speciaal) basisonderwijs en speciaal onderwijs (voormalig cluster 3 en 4) in de gemeenten Beverwijk, Castricum, Heemskerk, Velsen en Uitgeest, zijn aangesloten bij dit Samenwerkingsverband. Dit betreft in totaal 66 scholen met bijna 16.000 leerlingen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar. Het afgelopen jaar is in samenspraak met het Samenwerkingsverband verder gewerkt aan het realiseren van goed (passend) onderwijs. Toelatingsbeleid Atlant basisonderwijs voert een ‘open toelatingsbeleid’ voor haar scholen. Uitgangspunt van beleid vormt het feit dat in beginsel ieder kind z’n plaats moet kunnen vinden op één van de scholen die onder Atlant basisonderwijs vallen. Atlant basisonderwijs heeft Plusklasgroepen en een afdeling voor leerlingen die hoogbegaafd zijn. Voor deelname aan deze groepen gelden ook specifieke toelatingseisen die tijdig bekend zijn gemaakt. Jaarverslag | 2017 | 19
Aantallen Op 1 oktober 2017 zijn in totaal 2.763 leerlingen ingeschreven op de Atlant scholen, 89 meer dan 1 oktober 2016. Alhoewel de demografische trend licht dalend is de afgelopen jaren, groeit Atlant de afgelopen jaren. Dit is positief nieuws. Gemiddeld heeft Atlant 345 leerlingen per school. De Klipper en Origon zijn samen één Brinnummer en voldoen daardoor gezamenlijk aan de 165 leerlingennorm. Brin School 1-10-2015 01VQ Beekvliet 05FK Franciscus 12XO Klipper 12XO Origon 12QI Kompas 05DU Parnassia 23TJ Rozenbeek 05DT Toermalijn 07SO Zefier Totaal Mutatie in % Mutatie in aantal 433 421 129 202 497 301 276 256 125 2.640 0,6% 15 1-10-2016 453 424 129 200 507 301 252 260 148 2.674 1,3% 34 1-10-2017 463 439 157 196 507 315 235 260 191 2.763 3,3% 89 1-10-2018 470 439 162 196 506 325 225 250 230 2.803 1,4% 40 1-10-2019 470 439 162 196 506 325 211 254 250 2.813 0,4% 10 1-10-2020 470 439 162 196 506 325 211 254 260 2.823 0,4% 10 Demografisch gezien stabiliseert het cohort kinderen wat de basisschool leeftijd heeft. De krimp zet niet door zoals eerder verwacht. De scholen van Atlant zijn voor een grotere groep ouders en kinderen aantrekkelijker waardoor het marktaandeel stijgt met als gevolg een lichte groei. 20 | Atlant Basisonderwijs
Hieronder is per school met kernwoorden aangegeven waar in 2017 aan is gewerkt. • Werken in Rijken in de onderbouw ingezet • Theaterlessen gestart • Nieuwe inrichting rijke leeromgeving kleutergroepen • Ingebruikneming Beekvliet 3 door vier groepen • Eerste aanzet plannen ‘vernieuwbouw’ Beekvliet 1 en 3 • Versterking team bovenbouw • Directiewisseling (adjunct) • Groepsdoorbrekend werken Via Nova opgestart • Nieuwe indeling Beekvliet 2 • Programmeerlessen gestart • Verdere uitbouw Techniekonderwijs • Een teamlid diploma bewegingsonderwijs gehaald • Vijfde Via Nova groep gestart • Voortzetting vierslagleren • Resultaten groep 8 conform verwachting. • Visietraject doorlopen • ambitie geformuleerd • Vervolg implementatie 4x wijzer • Voortgang traject LeerKRACHT : verbeter cultuur “Elke dag samen een beetje beter “ • Werken met gerichte doelen • Extra focus op leerresultaten • Gedrag protocol en school veiligheidsplan vastgesteld. • Klankbordgroep ouders, leerkrachten • Stem van de leerling leerlingarena • Verbouwingsplannen om te komen tot 1 locatie augustus 2018 De Franciscusschool Samen plezier beleven & succes ervaren -leesonderwijs -PBS Jaarverslag | 2017 | 21
-korte cyclus groepsplannen -sociaal emotioneel -Aanloop naar Dalton certificering (voorjaar 2018) -groepsdoorbrekend werken -Leerlingportfolio - Onderzoek / Implementatie IPC - Scholing twee lijnen: onderwijsvernieuwing en leerkrachtvaardigheden op het gebied van feedback geven - Resultaat, negatieve tendens rekenen, spelling, begrijpend lezen Mensen: leerlingen, veiligheid/ welbevinden/ instroomgrp. v.a. 03-17. Omgeving: gebouw/plein. Nieuwe inrichting WOB-plein. OgO: sociaal culturele praktijk. OVM: (ver)werken (van) met OVM, volgen aanpassen. Spel: spelhoeken, verrijken/ verdiepen. Soc. cult. praktijk. Gebruik spelscript. Rekenen; afronding implementatie Rekenrijk en gebruik in Gr.-plan (alle groepen). Ped. klimaat: Kanjer/ scholing alle medew.; gedragscode school opgesteld. Taal: vervolg ZLKLS in gr. 3. Introductie ZLKLS in 4 en 5. Begrijpend lezen: resultaatverbetering. 17-18 inzet op woordenschat. Educatief Partnerschap: communicatie/ ouderbetrokkenheid/ “nieuwsbrief” per loc. 22 | Atlant Basisonderwijs
- Opbouw team; veel startende leerkrachten en nieuwe leerkrachten vanwege groei van de school - Groepen 1 t/m 8 groepsdoorbrekend werken vanuit de unitstructuur - Resultaten - VVE, psychosociale zorg - Sterke groei van de school en veel zij-instroom - klassenmanagement - Lijn 3 als nieuwe aanvankelijk leesmethode in groep 3 - Sport, vignet Gezonde school - werken met dislocatie • Heroriëntatie op OGO, 21e skills, focus presentatie • OGO goed ontwerpen binnen de thema’s • Peerreview • ICT investeringen, borden, chromebooks • Snappet • Resultaten, m.n. groep 8 zijn goed • PBS • opvang leerlingen onderbouw middels samenwerkende groepen • Grotere betrokkenheid van de leerling bij het eigen ontwikkelingsproces. • Thematisch onderwijs Vier Keer Wijzer – stimuleren van een onderzoekende houding, samenwerken, groepsdoorbrekend werken. • Aandacht voor een brede ontwikkeling van de leerling – met name nu toegespitst op muzikale ontwikkeling. • Structurele aandacht voor een veilig schoolklimaat. De Vreedzame School en veiligheidsthermometer. • Aandacht voor de huisvestingsproblematiek van de school. Jaarverslag | 2017 | 23
Middels het Leerlingvolgsysteem, kwartaalrapportages en trendanalyses is op alle niveaus inzichtelijk hoe de leerlingen, groepen presteren. De prestaties hebben een signalerende functie. Het gesprek over de analyse van het proces wat daar aan vooraf ging en het plan om zaken te bestendigen of te verbeteren is waardevoller. Opbrengsten IEP eindtoets Beekvliet Rozenbeek Klipper Parnassia Zefier Toermalijn Origon Franciscus Kompas Inspectie Schoolbezoek In 2017 heeft de inspectie geen scholen van Atlant bezocht. 84.9 78.8 76.1 80.3 78.2 85.5 75.2 79.1 79.8 24 | Atlant Basisonderwijs
Personeel Personeelsbeleid, doelen en resultaat Het integraal personeelsbeleid blijft in ontwikkeling: Professionalisering - Gesprekscyclus Dit jaar gaan wij voor het eerst serieus aan de slag met de vernieuwde gesprekscyclus. Op de scholen wordt ruimte geboden aan collega’s onderling om in peer-review aan de slag te gaan met een actueel onderwerp, zodat de cyclus ondersteunend gaat werken aan andere processen en geen doel op zich wordt. De directeuren zullen observaties en portfoliogesprekken houden gericht op het integraal personeelsbeleid waarbij ook de professionalisering, de functiemix en de mobiliteit vaste gespreksonderwerpen zijn. Professionalisering -BARDO Wij zijn verplicht een valide observatie instrument in te zetten. Een commissie bestaande uit de HR adviseur en drie IB-ers hebben hier onderzoek naar gedaan. Uiteindelijk is gekozen voor BARDO, een instrument wat goed ingezet kan worden in bijvoorbeeld de begeleiding startende leerkrachten en de gesprekscyclus. Eigenaarschap van de leerkracht is een belangrijk onderdeel van dit programma. De leerkracht beheert zijn/haar eigen portfolio en nodigt anderen (peers, coaches of leidinggevende) uit om te observeren of te evalueren. Ook voorziet Bardo in reflectie instrumenten en ondersteunt het de intervisie. Professionalisering -formeel leren: Prestatieboxmiddelen worden ingezet voor vervanging van medewerkers als zij naar scholing gaan of voor de teamen individuele scholing van leerkrachten. Hiernaast maakten in 2017 zes leerkrachten gebruik van de lerarenbeurs, waarvan er vier ook het vierslaglerentraject volgen. De werving en selectie van personeel is afgestemd op toekomstig behoefte. Dreigend lerarentekort / acties werving en selectie: Het dreigend leraren te kort is een actueel thema. Wij moeten telkens alle zeilen bij zetten om steeds alle vacatures weer vervuld te krijgen. Ondanks het ‘dreigend’ te kort blijft kwaliteit een speerpunt. Een oplossing is om mensen al eerder, vanuit de studententijd te volgen en aan ons te binden. Ook het promoten van Atlant als aantrekkelijke werkgever hoort hierbij. Acties die wij onder andere ten gunste hiervan hebben ingezet zijn: • De vervangingspool vervangen door de ‘extra’ leerkracht • De opleidingsschool gestart, inzet door meerschoolse schoolopleiders* • Werving van HBO/WO’ers voor de verkorte deeltijd • Betaalde LIO voor de reguliere pabo student • Uitstroom tegen gegaan onder de startende leerkrachten door coaching startende leerkrachten • Aanbrengbonus van € 200,• Het bieden van aantrekkelijke overstapvoorwaarden voor nieuwe ervaren collega’s; een jaarcontract met uitzicht op vast bij goed functioneren. Jaarverslag | 2017 | 25
Afschaffen vervangingspool Vorig jaar hadden wij in samenwerking met Fedra, met het oog op de WWZ- en vervangingsproblematiek, een gezamenlijke vervangingspool. Dit werkte niet naar tevredenheid en werkte niet motiverend en veelal ook niet welzijn bevorderend voor de leerkrachten die in deze vervangingspool zaten: verdeeld zijn voor langere periodes over meerdere scholen, niet horen bij een team, niet mee kunnen doen aan teamscholing, niet voor de groepen staan waar de eigen voorkeur ligt etc. De vervangingspool is derhalve afgeschaft en hiervoor is de extra leerkracht in de plaats gekomen. De vervangingspool vervangen door de ‘extra leerkracht’ Afhankelijk van ERD- en Prestatieboxmiddelen krijgt elke school een percentage FTE toegevoegd. Deze extra leerkracht wordt een teamgenoot, doet mee aan teamscholing en indien mogelijk krijgt deze leerkracht een eigen groep (vaak de wens van starters), waarmee er verschillende andere teamgenoten vrijgespeeld worden om de extra leerkracht te zijn. De extra leerkracht wordt ingezet bij (ziekte)vervangingen maar ook tijdens professionaliseringsactiviteiten van collega’s (denk aan gesprekscyclus in peer review of cursussen). Dit zijn planbare activiteiten. De dagen dat de leerkracht niet ingezet (planbaar of door ziekte van collega’s) kan de leerkracht deze extra dag gebruiken voor de inzet van zijn/haar expertise binnen de school, bijvoorbeeld het programma van wetenschap en techniek verder ontwikkelen, plannen schrijven of onderzoek doen. De opleidingsschool De opleidingsschool is een samenwerking tussen Fedra, Atlant en Inholland. De opleidingsschool zit nog in de opstartfase. Er zijn al divers activiteiten ontplooid met het voornaamste doel de kwaliteit van het werkplekleren te verhogen en brug te slaan tussen theorie en praktijk. Hiervoor heeft een aantal leerkrachten de taak van schoolopleider gekregen. Zij volgen hier ook een opleiding voor bij Inholland. Atlant heeft drie schoolopleiders (maximaal acht uur per week per schoolopleider actief in deze taak). Deze schoolopleiders volgen en beoordelen de studenten tijden hun stages. Hierdoor hebben wij goed in beeld welke studenten interessant zijn om vroegtijdig aan ons te binden. De HR adviseur neemt deel aan de beleidsgroep van de opleidingsschool en de voorzitter CvB zit in de stuurgroep Atlant voert een actief werkgelegenheidsbeleid t.a.v. mobiliteit en ontslag Assessments: Assessments worden op diverse manieren ingezet, voor selectie, voor ontwikkel / verbetertrajecten, maar ook voor certificering van schoolopleiders. Bij het niet geschikt zijn voor de functie volgt een verbetertraject wat in meetbare verbeteringen moet resulteren. Indien het afgesproken doel niet wordt bereikt, kan dit rechtspositionele gevolgen hebben: ontslag via de kantonrechter of een vaststellingsovereenkomst met wederzijds goed vinden wegens het niet geschikt zijn voor de functie. Vaststellingsovereenkomsten worden soms ook na gesprekken (zonder assessments) overeengekomen. In 2017 zijn wij driemaal een vaststellingsovereenkomst aangegaan. Mobiliteit: De vrijwillige mobiliteit wordt binnen Atlant goed gepromoot. In 2017 gingen vijf medewerkers de verkennende gesprekken aan. Na de mobiliteitsronde concludeerden wij dat er slechts twee medewerkers een nieuwe werkplek hadden gevonden. Echter op het einde van het schooljaar ontstond er een spontane tweede ronde doordat collega’s ons bestuur verlieten. Hierdoor konden nog drie collega’s, waarvan twee zich eerder hadden gemeld voor de mobiliteit, toch ook op een nieuwe plek binnen de stichting starten in het nieuwe schooljaar. 26 | Atlant Basisonderwijs
Atlant voert een actief Arbobeleid: Veiligheid Volg Systeem In 2017 hebben de Risico Inventarisaties en Evaluaties volop in de aandacht gestaan. Op elke school is nu een actuele RI&E met plan van aanpak. De RI&E’s zijn uitgevoerd door Perspectief en samen met het plan van aanpak ingevoerd in het Veiligheid Volg Systeem. Dit systeem monitort de plannen van aanpak en zorgt bij belangrijke wijzigingen in bijvoorbeeld wet- en regelgeving dat hierop geanticipeerd wordt, zodat we ten alle tijden een actuele RI&E kunnen overleggen indien inspectie SZW dit wenst. Personeelsbestand in vaste dienst Atlant FTE ’s (fulltime equivalent) per functie FTE’S Directie per functie Schaal 2 Schaal 3 Schaal 4 Schaal 6 Schaal 8 Schaal 10 Schaal LA Schaal LB Schaal AB Schaal DB Schaal DC Schaal B4 Totaal % 10 6,9% Totaal per jaar Personeel/FTE’s per jaar Jaar 2015 2016 2017 11 5,4% 125,5 86% 177 87% 9,6 7% 16 8% 1,9 2,4 5,6 2 3 6 88,5 37 127 50 FTE Aantal OP FTE Aantal OOP Totaal FTE 0,7 2,2 5,0 0,4 0,6 0,8 Aantal 1 3 9 1 1 1 FTE 0,7 2,2 5,0 0,4 0,6 0,8 88,5 37 1,9 2,4 5,6 - 145,1 100% Aantal 1 3 9 1 1 1 127 50 2 3 6 0 204 100% Totaal FTE in vaste dienst 146 143 145 Aantal personen 211 205 204 Jaarverslag | 2017 | 27
Leeftijdsopbouw per functiegroep Leeftijdsopbouw Atlant vastpersoneel 2017 OP 7 Leeft,cat, <24 jaar 25-34 jaar 35-44 jaar 45-54 jaar 55-59 jaar > 60 jaar Totalen Percentage 4 2 3 2 11 5% 46 42 41 25 16 177 87% 5 3 7 1 16 8% Dir. OOP Totaal 7 46 51 46 35 19 204 100% 100% 3% 23% 25% 23% 17% 9% 3 5 2 5 5 20 10% % Mannen Vrouwen 7 43 46 44 30 14 184 90% Totaal 7 46 51 46 35 19 204 100% Verzuim Verzuimpercentage 10,00% 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% 0,00% 6,62% 7,82% 5,60% 6,33% 3,63% 3,36% 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Het verzuim in 2017 lag nog lager dan in 2016. Als Atlant zijnde zijn we er actief mee bezig om dit verzuim zo laag als mogelijk te houden. Het langdurig verzuim is ten opzichte van 2016 wel gestegen. Het middellange verzuim en het kortdurende verzuim is licht gedaald. De stijging van het langdurige verzuim zien wij niet als trend, dit soort verzuim wordt sterk beïnvloed door één of enkele gevallen. 28 | Atlant Basisonderwijs
Verdeling kort, middel, lang en zeer lang verzuim 0,76% zeer lang 1,48% 2,11% 1,89% lang 1,28% 1,87% 0,41% middel 0,48% 0,44% 0,31% kort 0,38% 0,38% 0,00% 2017 2016 1,00% 2015 2,00% 3,00% Naast de gebruikelijke procesbewaking in het kader van de Wet Verbetering Poortwachter vanuit het bestuurskantoor in samenwerking met Perspectief, is er op verschillende niveaus binnen de organisatie extra aandacht voor preventie geweest. Naast dat het Eigen Risico Dragerschap de laatste jaren gezorgd heeft voor een financiële bewustwording bij de directeuren, worden jaarlijks per school alle medewerkers besproken in een preventief overleg tussen HR, Perspectief en de directeuren. Dit zorgt dat signalen herkend, benoemd en opgepakt worden. De directeuren bespreken de gesignaleerde problemen met de medewerker en bieden vervolgens een gesprek aan met HR. Jaarverslag | 2017 | 29
Functiemix: Scholen Beekvliet stand per 1-10-2017 4,8923 Franciscus Klipper Kompas Origon Parnassia Rozenbeek Toermalijn Zefier Meerschools Totaal/ Schoolniveau Bovenschools Totaal/Bestuursniveau 3,5845 1,2438 7,1241 2,1718 3,9824 3,2577 1,2950 0,6219 1,1430 29,3165 32,2772 Streven LB 5,7136 5,3864 1,5409 6,3136 2,0727 3,6955 2,6045 2,9455 2,0045 Verschil LB -0,8213 -1,8019 -0,2971 0,8105 0,0991 0,2869 0,6532 -1,6505 -1,3826 1,1430 -2,9607 29,3165 53,8825 -24,5660 Bestuurlijk gelden er andere streefdoelen voor het aantal LB leerkrachten. Scholen richten zich op 30% terwijl de norm voor ons bestuur vastgesteld is op 40% en dat hebben we niet gehaald. Het is overigens niet zo dat we dit geld niet in hebben gezet. We hebben dit in zijn geheel besteed aan LA leerkrachten. Begeleiding startende leerkrachten De begeleiding van de startende leerkrachten is in 2017 doorgezet, dit heeft een sterke preventieve functie. Door de ingezette coaching en intervisie ontvangen startende leerkrachten veel steun. Diverse startende leerkrachten hebben vanuit deze begeleiding, waarin ook gesignaleerd en benoemd wordt, doorgepakt naar verdere professionele preventieve begeleiding. Gevoerd beleid inzake de beheersing van uitkeringen na ontslag Het integraal personeelsbeleid van Atlant Basisonderwijs is er op gericht optimale randvoorwaarden te creëren voor het personeel. Getracht wordt onvrijwillig ontslag en daaruit eventueel voortkomende uitkeringssituaties te voorkomen. De Wet Poortwachter wordt nauwlettend uitgevoerd. De personeelsmedewerkers houden zich, naast de directies en Arbodienstverlener, specifiek bezig met deze materie. Tijdelijk personeel, veelal startend, wordt conform de CAO PO gecoacht/begeleid waardoor goed gemonitord en ontwikkeld kan worden. Het beeld van en over de medewerker wordt in de loop van de tijd duidelijker. Is de ontwikkeling naar tevredenheid en is de context (school, groep, team) een juiste context. Indien ja zal bij verder gebleken geschiktheid overgegaan worden tot een vast dienstverband, indien nee kan ingegrepen worden op diverse aspecten. Mocht het geheel van maatregelen niet afdoende zijn om het niveau basisbekwaam te behalen, wordt de arbeidsovereenkomst niet voortgezet. Bij ontslag van medewerkers krijgt de stichting bij de aanvraag van een werkloosheiduitkering niet alleen te maken met het UWV, maar ook met het Participatiefonds. Het Participatiefonds betaalt de werkloosheidskosten van deze medewerkers en daarmee is het Participatiefonds verantwoordelijk voor het beheren van de werkloosheids-uitgaven. 30 | Atlant Basisonderwijs
Dit betekent ook dat de (ex)werkgever van deze medewerkers verantwoording dient af te leggen met betrekking tot het verleende ontslag. Het Participatiefonds toetst dit ontslag op grond van de zogenaamde ‘Instroomtoets’. Indien uit deze toets blijkt dat de werkgever zich voldoende heeft ingespannen en dat het ontslag onvermijdbaar was, dan worden de uitkeringskosten voortvloeiende uit het ontslag ten laste van het Participatiefonds gebracht. In 2017 zijn bij het Participatiefonds verschillende instroomtoetsen ingediend. Er zijn geen dossiers in behandeling bij het UWV. Verder heeft Atlant basisonderwijs door een goede balans personele verplichtingen en natuurlijk verloop geen personeel in de RDDF geplaatst of gedwongen ontslagen. Huisvesting De schoolgebouwen van Atlant hebben een aantrekkelijke uitstraling. De schoolgebouwen voldoen aan de onderwijskundige eisen van nu en de toekomst. Het planmatigonderhoud en klachtenonderhoud verzorgt Atlant via Logchies. In 2016 heeft Logchies elf locaties geïnspecteerd, daar een rapportage van opgesteld, en een meerjarenonderhoudsplanning gemaakt. De overige locaties zijn in 2017 geïnspecteerd. Begin 2018 heeft van alle locaties een jaarlijkse update plaatsgevonden. Het dagelijkse onderhoud wordt door Logchies gecoördineerd, soms uitgevoerd of uitbesteed. Alles wat veiligheid of direct tot last zijnde zaken betrof is uitgevoerd. Met de gemeente Velsen zijn regelmatig besprekingen geweest over de gebiedsontwikkeling in Velserbroek. In 2018 gaat dit verder. Atlant hoopt dat deze gesprekken ertoe leiden dat de Beekvliet op de lange termijn naar één schoolgebouw kan en / of een oplossing wordt gekozen waarbij de scholen in Velserbroek weer jarenlang vooruit kunnen. Voor de Zefier zijn er verschillende gesprekken geweest met de gemeente om een oplossing te zoeken voor het snel groeiend leerlingaantal van deze school. Atlant verwacht dat dit in samenspraak met de gemeente in 2018 wordt opgelost. Voor de Toermalijn hoopt Atlant (op langere termijn) het gesprek te hebben over (ver)nieuwbouw. In 2017 is er een grootschalige verbouwing geweest op de Parnassia. Dit is naar tevredenheid verlopen en hiermee heeft de Parnassia weer een mooi vooraanzicht (onder andere). Jaarverslag | 2017 | 31
Financiën ATLANT is financieel in control en zet middelen in voor doelbewust beleid P & C cyclus Interne risicobeheersings- en controlesysteem Binnen Atlant Basisonderwijs worden, naast de begroting en het jaarverslag, tussentijdse rapportages opgesteld en besproken. Concent stelt de rapportages op. Deze worden besproken met de CvB en de controller. Naast deze rapportages wordt er een jaarlijkse risicoanalyse gemaakt, en wordt apart in de begroting een hoofdstuk gewijd aan de risico’s. Schooldirecties hebben de verantwoordelijkheid om binnen hun budgetten te manoeuvreren. De uitputting van de budgetten is te volgen via het informatiesysteem van Concent. De liquiditeit voor het komende jaar / jaren wordt gepland via de liquiditeitsbegroting. In 2017 is het beleid doorgezet dat verschillende personen/commissies zich, naast de normale financiële workflow, bezig hielden met de financiën; CvB, auditcommissie van de RvT, extern controller, financiële commissie (directie basisschool en administratief medewerker bureau), financieel adviseur Concent. Proces van de meerjarenbegroting 2017 – 2020 Beleidsmatig zijn de jaarplannen en het strategisch beleid als basis gebruikt voor het opstellen van de begroting. De personele lasten zijn voor een groot gedeelte een uitvloeisel van het vastgestelde bestuursformatieplan. De schooldirecties hebben in samenspraak met Concent, controller en CvB de schoolbegroting opgesteld. Met de begroting 2017 is er per school ook een meerjarenbegroting 2017 – 2020. De jaarlijkse evaluatie van de begroting heeft tot gevolg gehad dat er voor het begrotingsproces 2018 – 2021 weinig aanpassingen zijn gedaan. De rol van Concent bleef hetzelfde, en is veel meer gaan zitten op het ontwikkelen van het ‘technische’ begrotingsmodel en te dienen als kritische vraagbaak bij de gemaakte keuzes. 32 | Atlant Basisonderwijs
Samenvatting staat van baten en lasten in meerjarenperspectief Onderstaande de samenvatting van de staat van baten en lasten over de komende jaren. Hierin is 2017 de werkelijkheid, de jaren 2018 – 2021 komen overeen met de opgestelde meerjarenbegroting. In dzd € 3. Baten 3.1 Rijksbijdragen OCW 3.2 Overige overheidsbijdragen 3.3 Overige baten Totale baten 4.1 Lasten 4.1 Personele lasten 4.2 Afschrijvingen 4.3 Huisvestingskosten 4.4 Overige instellingslasten Totale lasten 11.437 439 1.109 987 13.973 11.895 474 1.054 877 14.300 11.880 490 1.054 859 14.282 12.024 496 1.054 859 14.433 11.991 477 1.054 859 14.380 13.516 66 256 13.838 13.722 73 259 14.054 13.900 73 241 14.214 14.083 73 227 14.383 14.184 73 227 14.484 Werkelijk 2017 Begroting 2018 Begroting 2019 Begroting 2020 Begroting 2020 Saldo baten en lasten Saldo financiële baten en lasten 30 30 30 30 30 Resultaat -105 -216 -38 -19 134 Toelichting op te verwachten ontwikkelingen - financiën Het resultaat voor de komende jaren is bewust negatief begroot. Atlant gaat de komende jaren reserves inzetten. De baten laten de komende jaren een stabiele trend zien van rond de € 14 miljoen. Deze stabiele trend komt vooral door de verwachte stabiliteit in het leerlingaantal. Ook de personele lasten zijn de komende jaren relatief stabiel. In 2018 zijn deze lasten licht hoger door onderwijskundige innovaties vertaald in extra personele lasten. Doordat Atlant Basisonderwijs de komende jaren meer investeert, gaan de afschrijvingen omhoog. Jaarverslag | 2017 | 33
Samenvatting minimale reservepositie Omschrijving 1. Fluctuatie in leerlingenaantallen 2. Financiële gevolgen van arbeidsconflicten 3. Instabiliteit in de bekostiging 4. Onvolledige indexatie van de bekostiging 5. Risico’s inzake normale bedrijfsvoering Atlant 5a.Risico - Personeel - Participatie & Wachtgeldrisico - Verzuim - Kwaliteit personeel - Boventallige formatie - Vertrekregelingen onderwijs 50 200 500 50 200 1000 5b. Risico - Onderwijs kwaliteit van de scholen voldoet niet aan de gestelde normen 300 300 5c. Risico - Huisvesting - Exploitatiekorten bekostiging huisvestiging - Risico’s bouwheerschap - 5% bouwproject - Achterstallig Onderhoud ihkv MOP is mee begroot dus nul gemeente is bouwheer, Atlant loopt hier geen risico 300 300 Mee te nemen reserve 0% van de baten ivm t-1 bekostiging bij grotere PO besturen 1% van de baten 2% van de baten 1% van de baten 3% van de baten bij grotere PO besturen In dzd € 0 130 260 130 390 Totaal gewenste reserves 2510 Uit de risicoanalyse die het afgelopen jaar weer is bijgewerkt (met het opstellen van de begroting) en de koppeling van deze risicoanalyse aan onze gewenste minimale reservepositie, blijkt dat er nog voldoende ruimte zit in onze huidige reserves. Deze risicoanalyse en gewenste minimale reservepositie (€ 2,5 miljoen) wordt jaarlijkse geëvalueerd. Aanvullend is in de begroting een scenario-analyse gemaakt, waarin de financiële gevolgen aan bod komen van een significante afwijking van het leerlingaantal. Ook uit de verschillende opgestelde en doorgerekende extreme scenario’s blijkt dat Atlant een financieel gezonde stichting is. 34 | Atlant Basisonderwijs
Continuïteit en meerjarenperspectief Samenvatting meerjarenperspectief – continuïteit Eind 2017 is een meerjarenbegroting 2018 – 2021 gemaakt. In deze meerjarenbegroting zet Atlant Basisonderwijs een deel van de reserves bewust in. Dit bewust inzetten van de reserves kan alleen via het weergeven van een negatief resultaat. Zowel in 2018 als 2019 wordt er bewust ingeteerd op de reserves. Uit de meerjarentrend blijkt dat Atlant Basisonderwijs een meer dan gezonde stichting is. Ondanks dat de gemeente Velsen te maken heeft met dalende leerlingaantallen, heeft Atlant het afgelopen jaar te maken gehad met stijgende leerlingaantallen. Jaarverslag | 2017 | 35
Balans in meerjarenperspectief Onderstaand de samenvatting van de balans in het meerjarenperspectief. Balans in dzd € ACTIVIA 1.1 Immateriële vaste activia 1.2 Materiële vaste activia 1.3 Fianciële vaste activia Vaste activia 2016 - 2.298 1.125 3.423 2017 - 2.454 922 3.376 2018 - 2.679 922 3.602 2019 - 2.630 922 3.553 2020 - 2.554 922 3.476 2021 - 2.596 922 3.518 1.4 Voorraden - 1.5 Vorderingen 1.6 Effecten 1.7 Liquide middelen Vlottende activia 915 290 2.538 3.743 - 960 200 2.931 4.091 - 880 200 2.410 3.490 - 880 200 2.431 3.511 - 880 200 2.498 3.578 - 880 200 2.600 3.680 Totale activia 7.166 waarvan gebouwen en terreinen 524 7.467 458 7.091 450 7.064 450 7.054 425 7.198 425 PASSIVA 2016 2.1 Eigen vermogen 2.2 Voorzieningen 2.3 Langlopende schulden 2.4 Kortlopende schulden 5.705 393 - 1.069 2017 5.600 627 - 1.241 2018 5.384 556 - 1.151 2019 5.346 702 - 1.016 2020 5.327 793 - 935 2021 5.461 960 - 777 Totale Passiva 7.166 waarvan privaat vermogen 14 7.468 27 7.091 20 7.064 20 7.054 20 7.198 20 36 | Atlant Basisonderwijs
FTE-ontwikkeling in meerjarenperspectief Onderstaand de samenvatting van de fte-ontwikkeling volgens de meerjarenbegroting. Formatie School 2017 - 2018 FTE OP FTE OOP FTE Directie FTE Totaal 160,9 10,8 11,6 183,3 Schooljaar 2018 - 2019 160,8 10,1 11,3 182,2 Schooljaar 2019 - 2020 159,6 10,1 10,5 180,2 Schooljaar 2020 - 2021 159,4 10,1 9,9 179,4 Schooljaar 2021 -2022 160,4 10,1 9,5 180,1 Het aantal fte is relatief stabiel bij Atlant, ook de verdeling van OP/OOP en Directie laat een relatief stabiel beeld zien. Dit stabiele beeld wordt veroorzaakt door het leerlingaantal wat relatief stabiel is. Exploitatieresultaat ten opzichte van de begroting Gedurende het jaar werd duidelijk dat de Atlant Basisonderwijs het beter ging doen dan de begroting. Juli 2017 werd een positief resultaat verwacht over geheel 2017 van ongeveer € 100k. Dit is uiteindelijk negatief € 105k geworden. Deze afwijking komt voornamelijk door de definitieve correctie van de gewichtenleerlingen die begin 2018 duidelijk is geworden. Het betere resultaat dan begroot wordt onderstaand in tabelvorm uitgelegd, door het maken van een ‘brug’ van het begrote resultaat naar het werkelijke resultaat. Jaarverslag | 2017 | 37
Werkelijk 2017 vs begroting 2017 in dzd € Begroting 2017-> Afwijkende baten Verhoging personele bekostiging 2,26% Correctie gewichtenleerlingen okt-14 Hogere groeibekostiging Verhoging prestatiebox naar €170 per leerling Hogere bijdrage SWV, arrangementen Hogere overige rijksbijdrage Lagere baten ViaNova Niet-begrote private gelden Totale Baten -331 345 -146 177 56 52 14 -45 70 523 Afwijkende lasten Minder inzet personeel, gem 4,9 fte. Mutatie personele voorziening langdurig zieken (€158) en jubilea (€25) Hogere overige personele lasten: inhuur €46, nascholing €80, arbo €16 Afschrijvingen door hogere en vroege investeringen Huisvestigingslasten, voornamelijk kosten klein onderhoud Overschrijding leermiddelen Niet begrote private gelden Overige hogere instellingslaten Totale lasten 283 -173 -165 -27 -37 -82 -70 -27 -298 Afwijking fianciële baten en lasten 1 Resultaat Werkelijk 2017-> -104 38 | Atlant Basisonderwijs
Kengetallen Onderstaand de opsomming van de kengetallen over 2017 en in meerjarenperspectief. In 2017 is de solvabiliteit toegenomen vanwege het positieve resultaat. De liquiditeit is meer dan voldoende. In het algemeen is de financiële situatie van Atlant Basisonderwijs zeer gezond te noemen. Met de begroting 2018 en 2019 wordt bewust ingeteerd op de reserves. Financiële kengetallen Solvabiliteit ((EV+VZ)/TV) Liquiditeit (current ratio) Rentabiliteit Weerstandsvermogen Huisvestingsratio Signalering Inspectie < 30% < 0,75 3-jarig < 0% < 0,05 > 10% 2016 85% 3,5 2,2% 43% 8% 2017 83% 3,3 -0,8% 40% 8% 2018 84% 3,0 -1,5% 38% 8% 2019 86% 3,5 -0,3% 38% 8% 2020 87% 3,8 -0,1% 37% 8% 2021 89% 4,7 0,9% 38% 8% Balans De totale balanspositie is ten opzichte van 2016 gestegen met € 0,3 mln naar een bedrag van € 7,5 mln. Aan de actiefzijde van de balans vallen de volgende zaken op. De materiële vaste activa zijn gestegen naar een bedrag van bijna € 2,4 mln. Dit komt omdat de Atlant de trend van de afgelopen jaren qua investeringen heeft doorgezet, Atlant investeert meer dan dat het afschrijft (€ 595k versus € 439k). De verwachting is dat dit patroon de komende jaren doorzet, doordat er de komende jaren blijvend wordt geïnvesteerd in de scholen van de Atlant Basisonderwijs. De financiële vaste activa, effecten en liquide middelen zijn als geheel gestegen met bijna € 100k. Eind 2016 was de totaaleindstand van deze drie gezamenlijk ruim € 3,9 mln. Eind 2017 was dit gezamenlijk ruim € 4,0 mln. De vordering op het Ministerie van OCW komt door het betaalritme vanuit het ministerie. Aan de passiefzijde van de balans zijn de reserves gestegen met het resultaat 2017. De reserves eind 2017 zijn in totaal ruim € 5,6 mln. Dit is boven de intern benodigde vastgestelde minimale reserves. De voorzieningen zijn gestegen naar € 627k. Deze voorzieningen bestaan uit de voorziening gebouwenonderhoud van € 365k en de voorziening langdurig zieken van €261k . De overige posten zijn voornamelijk overlopende posten die in 2017 weglopen. In de overlopende posten zitten de aanspraken vakantiegeld van ruim € 0,3 mln. Jaarverslag | 2017 | 39
Investeringen Het proces met betrekking tot de investeringen is als volgt. Elke schooldirectie maakt een plan, vervolgens wordt dit verwerkt in zijn begroting. Indien dit binnen de gestelde normen valt én het binnen de liquiditeitsbegroting past dan wordt deze investering gedaan. In 2017 hebben de scholen relatief veel geïnvesteerd. In totaal is er in 2017 een bedrag van € 595k geïnvesteerd, begroot was € 539k. Dit zijn de investeringsuitgaven exclusief het planmatig onderhoud. Deze uitgaven lopen via de voorziening. Voor 2018 wordt verwacht € 782k te investeren. En aanvullend wordt er een bedrag uitgegeven voor het planmatig onderhoud via de onderhoudsvoorziening van € 408k. Onderstaand de investeringen vertaald naar de liquide middelen. Liquiditeit in dzd € Resultaat Afschrijvingen Dotatie personeels voorziening Dotatie voorziening onderhoud Resultaat qua liquiditeit 2018 -216 474 10 402 669 2019 -38 490 10 402 864 2020 -19 496 10 402 889 2021 134 477 10 402 1.023 Investeringen & Uitgaven MJOP Leermiddelen 177 Meubilair ICT Onttrekkingen- Uitgaven meerjarenonderhoud Totaal investingen 388 217 408 1.190 170 106 166 402 843 170 100 151 402 822 169 150 201 402 921 Verandering in kassaldo -521 21 67 102 Beginstand financiële middelen (incl. fva) 1-jan Verandering in kassaldo Eindstand financiële middelen (incl. fva) 31-12 4.053 -521 3.533 3.533 21 3.553 3.553 67 3.621 3.621 102 3.723 40 | Atlant Basisonderwijs
Beleggingsportefeuille In 2017 is Atlant overgestapt van de Rabobank naar de ING voor de beleggingsportefeuille. De totale waarde per eind 2017 is € 1,1 mln. Per eind 2016 was deze waarde € 1,4 mln. Het verschil wordt veroorzaakt doordat Atlant met de overgang van de Rabobank naar de ING een belegging heeft verkocht die niet meer onder de aangepaste regeling beleggen en belenen viel. En aangezien Atlant de regeling beleggen en belenen van het ministerie volgt, paste deze belegging niet meer in de portefeuille. Risico’s en kansen bij meerjarenbegroting Bij de (meerjaren)begroting is er een analyse uitgevoerd kijkende naar zowel de kansen als de risico’s. Deze kansen en risico’s zijn onderverdeeld in soorten risico’s (algemeen, personeel, onderwijs, bedrijfsvoering). Vervolgens zijn deze risico’s in onderstaande tabel beschreven. En elke individuele kans en risico is vertaald in euro’s met een inschatting van de mate van optreden. Dit resulteert in een impact voor Atlant. De grootste risico’s zijn: 1. Instabiliteit in de rijksbijdragen vanuit het ministerie. Jaarlijks maakt het ministerie de definitieve bekostiging (baten) pas laat in het jaar bekend. Dit terwijl de uitgaven al gedurende het jaar plaatsvinden. Dit risico ervaart Atlant relatief minder door de strakke sturing en inrichting van de bedrijfsvoering, waardoor er altijd de mogelijkheid is om bij te sturen. En aangezien de definitieve bekostiging altijd hoger is dan de bekostiging waar met de begroting rekening wordt gehouden, levert dit in de regel een voordeel op. 2. Personele knelpunten waaronder arbeidsconflicten maar ook dat de kwaliteit van het personeel niet aan de verwachtingen voldoet. Atlant heeft hier verschillende beheersmaatregelen de afgelopen jaren in gang gezet. Enerzijds is het bestuurskantoor versterkt met een functionaris waardoor de focus sterker op de kwaliteit van het personeel wordt gelegd. Aanvullend wordt er direct gestuurd op scholing en ontwikkeling van het personeel. 3. Aanvullende verzuim boven het reguliere verzuim. Atlant houdt voor de begroting 2017 rekening met 4,5% ziektevervangingskosten. Mocht dit hoger worden, dan zijn dit in het kader van het eigen risicodragerschap aanvullende kosten voor Atlant. De beheersmaatregel bij het verzuim is dat een strakkere processturing plaatsvindt in samenwerking met de Arbo-dienst. Dit vindt o.a. plaats door eventueel individueel langdurig/frequent verzuim regelmatig als dossier besproken met de Arbodienst. 4. Door een groeiend leerlingaantal bestaat er het risico dat Atlant bij enige locaties uit het gebouw ‘groeit’. Dit kan tot gevolg hebben dat er meerdere locaties moeten worden betrokken. De consequentie zou kunnen zijn dat je tijdelijk extra huisvesting moet financieren totdat de gemeente dit bekostigd. De beheersmaatregel hierbij is om frequent overleg met de gemeente te hebben hoe hiermee om te gaan en zorg te dragen voor voldoende huisvestingsexpertise binnen Atlant. 5. Lerarentekort. Atlant heeft in toenemende mate moeite om voldoende vakbekwame leraren aan zich te binden. Dit is een algeheel landelijke trend. Het risico wat voor 2018 wordt voorzien is dat bij eventuele ziekte er geen adequate vervanger is en de mogelijkheid bestaat dat leerlingen dan die dag niet terecht kunnen op de school. De beheersmaatregelen die Atlant neemt is om het personeelsbeleid zodanig vorm te geven dat we een blijvend aantrekkelijke werkgever zijn. En de scholen ruimer in de formatie te laten zitten, zodat zij vervangingen makkelijker intern op kunnen lossen. Tevens heeft Atlant een project opgezet waarbij verschillende LIO’ers / Zij-instromers zich aan Atlant binden. De grootste kansen zijn: 1. Uitvoering innovatieve projecten. Atlant heeft op dit moment alleen de ‘lasten’ van deze innovatieve projecten meegenomen. De eventuele hogere baten (meer leerlingen, betere leerkrachten, minder ziekteverzuim) zijn niet mee begroot. 2. Atlant stuurt strak op de bedrijfsvoering. De afgelopen jaren is gebleken dat dit meevallers tot gevolg heeft. Hier is geen rekening mee gehouden in de begroting. Dit jaar is met de begroting 2017 een gedetailleerdere onderbouwing van de risico’s gegeven en met de bijbehorende beheersmaatregelen. Jaarverslag | 2017 | 41
Risicogebied Soort risico Risico Kans van optreden Externe omgeving Bekostiging OCW Onderwijskwaliteit Passend onderwijs Instabiliteit in de bekostiging Onvoldoende plavorming over de inzet van de middelen, waardoor de middelen in de reguliere formatie terechtkomen, vaak structureel Onderwijskwaliteit Onderwijs Onderwijskwaliteit van de scholen voldoet niet aan de normen Bedrijfsvoering Kwaliteit Personeel Doro de werkdruk bij de leerkracten is er onvoldoende tijd voor scholingsactiviteiten Bedrijfsvoering Kwaliteit Personeel Aantrekken van kwalitatief goed personeel is lastig (zowel op directie niveau als op leerkrachtniveau) in combinatie met een tekort aan leraren Bedrijfsvoering Kwaliteitstafbureau Stafbureau / CvB is beperkt qua omvang en daardoor kwetsbaar, dit leidt tot een hoger risico uitval Gemiddeld Laag Laag Laag Laag Hoog Financiële impact van optreden Hoog Laag Beheersmaatregel / Actiepunt Voldoende reservepositie Inrichting van de zorgstructuur op scholen. Gedegen en structurele analyses van toetsresultaten en structurele monitoring Hoog Hoog Onderzoeken worden opgestart naar ‘slim’ werken zoals Schoolpoort Hoog Hoog Innovatief acteren om onderwijs anders vorm te geven en andere rollen in te zetten en gebruikmaken van de deskundigheid van buiten. Gebruik makend van externe professionele partijen Bedrijfsvoering Huisvestingsstrategie Samenwerking tussen besturen en gemeenten noodzakelijk om optimale huisvestingsvoorzieningen te krijgen. Bij enige locaties is er het risico dat Atlant uit het gebouw ‘groeit’. Bedrijfsvoering Strategie De inhoud van het koersplan is onvoldoende bekend voor de leerkrachten, waardoor niet iedereen handelt volgens deze koers. Bedrijfsvoering Digitalisering Aanschaffen ITmiddelen zonder doelbepaling en scholing van het personeel Gemiddeld Hoog Zorgen dat je het gezamenlijk eens wordt en veel tijd hiervoor vrij maken en samenwerking met andere huisvestigingspartners zoals Logchies Gemiddeld Laag Update koersplan in gezamenlijkheid met schooldirecties Hoog Hoog Kritisch kijken naar de ingediende plannen 42 | Atlant Basisonderwijs
1 Online Touch