0

Titel: Jozef – Profetische vergezichten © 2023 Gerard Oudijn, gezondewoorden.nl Alle rechten voorbehouden Eerste druk: augustus 2023 Uitgever: Stichting Evangelie Om Niet Samenstelling & vormgeving: EON, evangelieomniet.nl Foto cover © Flavijus via Canva In samenwerking met Ciska Drijver Technische realisatie: Cora Sanders, Schrijverspunt ISBN 978-94-6266-674-0 NUR 707

JOZEF – Profetische vergezichten INLEIDING ........................................................................................................... 9 Jozef: JAHWEH voegt toe ............................................................................ 11 Genesis 37:2 Jozef, de herder .................................................................... 14 Genesis 37:2 Jozef, de jongeling ............................................................... 16 Genesis 37:3 Jozef, de geliefde van de vader ...................................... 18 Genesis 37:3 Jozefs veelkleurig gewaad ............................................... 20 Genesis 37:4 De haat van zijn broeders ............................................... 23 Genesis 37:5-8 Jozefs dromen (1) ........................................................... 25 Genesis 37:9-11 Jozefs dromen (2) ........................................................ 27 Genesis 37:12-13 Jozef gezonden tot zijn broeders ........................ 30 Genesis 37:14-17 Niet bij Sichem ........................................................... 32 Genesis 37:18 En zij beraadslagen om hem te doden .................... 34 Genesis 37:19-20 Heer van dromen ...................................................... 36 Genesis 37:21-22 Het falen van Ruben ................................................. 39 Genesis 37:23-24 Jozef in de put ............................................................. 41 Genesis 37:25-27 Overgeleverd aan heidenen ................................... 43 Genesis 37:28 Verkocht voor twintig zilverstukken ....................... 45 Genesis 37:29-31 Een geslachte geitenbok .......................................... 47 Genesis 37:32-33 Jakob meent dat Jozef dood is .............................. 50 Genesis 37:34-36 Rouw en dood van het huis van Jakob .............. 52 Genesis 38:1 Juda’s misstap ...................................................................... 55 Genesis 38:2-5 Sela, de rots ....................................................................... 57 Genesis 38:6-7 Thamar ............................................................................... 60 Genesis 38:8-10 Verspild zaad .................................................................. 62 Genesis 38:11 Juda’s huichelarij .............................................................. 65 Genesis 38:12-13 Juda gaat naar zijn schaapscheerders .............. 67 Genesis 38:14-18 Juda’s hoererij ............................................................ 70 Genesis 38:19-24 Drie maanden verborgen ........................................ 73 Genesis 38:25-27 Juda’s inkeer ................................................................ 76 Genesis 38:27-30 De geboorte van Perez en Zerah .......................... 78 Genesis 39:1 Jozef naar Egypte ................................................................ 81

JOZEF – Profetische vergezichten Genesis 39:2-4 Voorspoedig in het huis van Potifar ........................ 83 Genesis 39:5-6 Het huis gezegend vanwege Jozef ............................ 85 Genesis 39:7-9 De vrouw van Potifar .................................................... 87 Genesis 39:10-12 Jozefs beproeving ..................................................... 89 Genesis 39:13-16 Jozefs kleed achtergelaten .................................... 92 Genesis 39:17-20 Van het ene naar het andere huis ....................... 94 Genesis 39:21-23 Jozef in de gevangenis ............................................ 96 Genesis 40:1-3 God leidt koningen, zoals Hij verlangt .................. 98 Genesis 40:4-5 Dromen hebben betekenis ....................................... 100 Genesis 40:6-8 Uitleg van dromen ....................................................... 102 Genesis 40:9-13 De droom van de schenker .................................... 104 Genesis 40:14-15 Alles werkt mee ten goede.................................. 107 Genesis 40:16-19 De droom van de bakker ..................................... 109 Genesis 40:20-23 Jozefs uitleg vervuld ............................................. 112 Genesis 41:1 Twee jaren .......................................................................... 114 Genesis 41:1-8 Farao’s dromen ............................................................ 118 Genesis 41:9-13 Verduren en geduld .................................................. 121 Genesis 41:14-16 Jozef uit de kerker ................................................. 123 Genesis 41:17-28 De droom is één ...................................................... 125 Genesis 41:29-31 Een vergeten periode ............................................ 128 Genesis 41:32-36 Een vijfde deel .......................................................... 131 Genesis 41:37-41 Jozefs verhoging ...................................................... 135 Genesis 41:42-44 Jozef gesteld tot (onder)koning ....................... 138 Genesis 41:45 Redder van de wereld! ............................................... 140 Genesis 41:45 Jozefs huwelijk ............................................................... 143 Genesis 41:45 Jozef wordt deel van de priesterlijke familie .... 145 Genesis 41:45 Jozef in het zonnetje gezet ........................................ 147 Genesis 41:46 Jozef, zoon van dertig jaar......................................... 149 Genesis 41:47-53 Manasse en Efraïm ................................................ 152 Genesis 41:54-57 De zeven jaren van hongersnood ..................... 155 Genesis 42:1-5 Tien broers van Jozef .................................................. 157 Genesis 42:6-9 Jozefs dromen vervuld ............................................... 160 Genesis 42:9-16 De broers aan zichzelf bekendgemaakt ........... 162 Genesis 42:17-18 Na twee dagen, op de derde dag....................... 165 Genesis 42:19-22 De broers in benauwdheid ................................. 168 Genesis 42:23-24 Simeon, de horende ............................................... 170

JOZEF – Profetische vergezichten Genesis 42:25-35 De broers vrezen Jozef ......................................... 173 Genesis 42:36-38 Het huis van Jakob onwillig ................................ 176 Genesis 43:1-6 Juda en Israël ................................................................. 178 Genesis 43:7-10 De tweede ontmoeting met Jozef ........................ 180 Genesis 43:11-15 Een ommekeer ......................................................... 183 Genesis 43:16-24 Jozef begunstigt zijn broers ................................ 186 Genesis 43:25-30 Jozef met ontferming bewogen ........................ 190 Genesis 43:31-34 En zij worden dronken met hem ...................... 193 Genesis 44:1-3 Jozefs beker (1) ............................................................. 196 Genesis 44:4-5 Jozefs beker (2) ............................................................. 199 Genesis 44:6-12 Benjamin ...................................................................... 202 Genesis 44:12-17 Juda’s ommekeer .................................................... 207 Genesis 44:18-34 Juda’s belijdenis ...................................................... 210 Genesis 45:1-5 Jozef maakt zich bekend ........................................... 214 Genesis 45:5-8 Na twee jaren ................................................................. 217 Genesis 45:9-15 Het huis van Jakob ontvangt een land ............... 220 Genesis 45:16-24 De zonen van Israël ................................................ 222 Genesis 45:25-28 Jakob wordt Israël .................................................. 225 Genesis 46:1-7 Israël, levend uit de beloften .................................. 227 Genesis 46:8-27 Naar het getal van de zonen van Israël ............. 230 Genesis 46:28-34 Israël, een apart gezet volk ................................ 234 Genesis 47:1-6 Vijf uit de broers .......................................................... 237 Genesis 47:7-12 Jakob zegent Farao ................................................... 240 Genesis 47:13-20 Jozef verwerft al het land .................................... 243 Genesis 47:21-26 Geen lotsdeel voor de priesters in het land 245 Genesis 47:27-31 Jakob ziet op de opstanding............................... 248 Genesis 48:1-6 Verwisseling van het eerstgeboorterecht .......... 250 Genesis 48:7 Zoon van Mijn rechterhand .......................................... 252 Genesis 48:8-14 Het geloof van Jakob ................................................. 254 Genesis 48:15-22 Een volheid van natiën ......................................... 257 Genesis 49:1 Jakob profeteert over de laatste dagen .................. 261 Genesis 49:2-4 Ruben niet tot eerstgeborene gesteld ................. 263 Genesis 49:5-7 Simeon en Levi ............................................................. 265 Genesis 49:8-12 Juda, de koningsstam .............................................. 268 Genesis 49:13-21 Zebulon, Issaschar, Dan, Gad, Aser en Nathali ... 272 Genesis 49:22-26 Jozef, de uitverkorene .......................................... 275

JOZEF – Profetische vergezichten Genesis 49:27-28 Benjamin ................................................................... 278 Genesis 49:29-33 De dood van Jakob .................................................. 280 Genesis 50:1-14 De begrafenis van Jakob ......................................... 282 Genesis 50:15-21 Jozef kent God als GOD ........................................ 285 Genesis 50:22-26 Jozefs testament (slot)......................................... 287 Bijbelteksten: er werd gebruik gemaakt van Interlinear Scripture Analyzer (bron: scripture4all.org) en Geschriften (geschriften.nl), tenzij anders aangegeven.

JOZEF – Profetische vergezichten In dit boek bespreek ik de geschiedenissen van Jozef. Jozef is een geweldig type van “de ware Jozef ”: de Heer Jezus Christus. In het leven van Jozef zien we hoe hij, door verwerping en vernedering, uiteindelijk terechtkomt op een verhoogde positie. Net als Christus, Die Zichzelf ontledigd heeft, de gestalte van een slaaf heeft aangenomen, aan de mensen is gelijk geworden en door God uitermate verhoogd is. En zoals aan Jezus is geschonken de Naam boven alle naam (Fil.2:9-11), zo ontving ook Jozef een nieuwe naam (Gen.41:45). Jozef in Egypte Eerst bevindt Jozef zich in Egypte, buiten het zicht van het huis van Jakob, dat meent dat hij dood is. Dat is de positie van Christus nu: verworpen door Israël en onder de natiën. Kol.1:27 In de toekomst zal Israël alsnog haar Messias ontmoeten. Zij zullen zich afvragen wie Hij is Zach.13:6 en Jezus Christus zal Zich aan hen bekend maken, zoals ook Jozef zich ooit bekendmaakte aan zijn broers. Jozefs verhoging Jozef, die regeert in Egypte, is een schitterende illustratie van de Messias, Die Zijn koninkrijk zal vestigen. Eerst komt het huis van Jakob tot Jozef en krijgen zij hun eigen land, maar ook al het andere land wordt het bezit van Jozef. Zo zal Israël zich tot haar Messias bekeren en, vanuit het land, zal Christus de hele wereld en alle volkeren onderwerpen.

JOZEF – Profetische vergezichten Illustratie van Christus Zoals je ziet is Jozef een geweldige voorafschaduwing van de Zoon van David, Jezus Christus, en zijn de grote lijnen hiervan in een aantal zinnen weer te geven. Maar in deze uitgave wil ik gedetailleerder op deze hoofdstukken ingaan, omdat ook alle details van het leven van Jozef verwijzen naar Hem, Die God zou toevoegen, want dat is de betekenis van de naam van Jozef: JAHWEH voegt toe.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef verschijnt ten tonele in Genesis 37. In de inleiding gaf ik aan, dat ik zijn geschiedenis vanaf dat punt wil behandelen. Echter, ik eindigde de inleiding met de betekenis van de naam van Jozef. Die naam kreeg hij bij zijn geboorte en dat wordt een paar hoofdstukken eerder vermeld. We vinden die geschiedenis in: Genesis 30 22 En God gedenkt Rachel, en God luistert naar haar; en Hij opent haar baarmoeder. 23 En zij wordt zwanger en zij baart een zoon. En zij zegt: God heeft mijn smaad ten einde gebracht. 24 En zij noemt zijn naam: Jozef, zeggend: dat JAHWEH aan mij nog een andere zoon toevoege. De geboorte van Jozef is een wonder en een beeld van leven dat sterker is dan de dood, want Rachel was onvruchtbaar. Gen.29:31 Rachel noemt haar zoon: Jozef. Dat betekent: JAHWEH voegt toe. Dit heeft meerdere toepassingen. In Genesis 30:24 staat dat zij dit deed opdat JAHWEH haar nog een andere zoon zou toevoegen. Die andere zoon heeft zij ook gekregen.

JOZEF – Profetische vergezichten Genesis 35 16 En zij reizen vanaf Bethel. En het is nog enige afstand van het land voordat zij bij Efratha komen, en Rachel baarde, en zij heeft het hard te verduren tijdens haar baren. 17 En het is terwijl zij het hard te verduren heeft tijdens haar baren, dat de vroedvrouw tot haar zegt: Vrees niet, want ook deze is een zoon voor jou. 18 En het is toen haar ziel uitging (want zij stierf), dat zij hem Ben-oni noemt, maar zijn vader noemde hem Benjamin. Locatie Als wij deze geschiedenis lezen, zal het ons niet ontgaan dat de plek waar dit zich afspeelt, ook de locatie is waar later de Messias geboren zou worden: de stad Bethlehem in de landstreek Efratha. Dit verslag is dan ook een illustratie van hoe het de Messias zou vergaan. De Man van smarten Het is Rachel, die haar zoon noemt: Ben-oni. Dat betekent zoon van mijn smart. In Jesaja 53, de profetie over de lijdende Knecht, wordt de Messias genoemd: de Man van smarten (:3). Hij kwam in vernedering en om te lijden, als de Man van smarten, maar om dáárna verhoogd te worden. Ben-oni spreekt van de Messias in vernedering. Zoon van Mijn rechterhand De naam ‘Benjamin’ is van toepassing op Zijn verhoging. Rachel, die sterft bij de geboorte van Benjamin, is een beeld van Israël, dat spoedig na de komst van de Messias terzijde werd gesteld.

JOZEF – Profetische vergezichten In de profetieën wordt gezegd dat Israël in het graf is. Ez.38:12 Rachel noemt haar kind zoon van mijn smart, zoals ook Israël, bij monde van Jesaja, dit doet over de Messias in Jesaja 53. Maar het is Jakob, die Ben-oni een andere naam geeft, namelijk: Benjamin = zoon van Mijn rechterhand. Opvallend is dat Jakob hier niet bij zijn naam wordt genoemd, maar als zijn vader wordt aangeduid. Hij is hier een uitbeelding van God de Vader. De verhoogde Christus Het is God de Vader, Die Zijn Zoon, de Man van smarten, verhoogde tot aan Zijn rechterhand. JAHWEH zou inderdaad toevoegen, zoals de naam van Jozef betekent. Namelijk Benjamin, de zoon van Mijn rechterhand. Hij is een schitterend plaatje van de verhoogde Christus.

JOZEF – Profetische vergezichten De geschiedenissen van Jozef vinden we in het eerste bijbelboek: Genesis. Genesis betekent ‘wording’. Het verhaalt het begin van de schepping. In dit boek vinden we vele bijbelse waarheden uitgedrukt en uitgebeeld. In Genesis wordt dan ook de basis gelegd voor de rest van de Schrift. De hoofdlijn die gevolgd wordt, beschrijft de levens van een zevental mensen: Adam, Seth, Noach, Abraham, Izak, Jakob en Jozef. De geschiedenis van Jozef wordt het meest uitgebreid beschreven (zelfs nog iets uitgebreider dan die van Abraham) en beslaat dan ook een groot deel van het boek Genesis. Het zaad van de vrouw In Genesis vinden we in de kiem al Gods voornemen beschreven. Hoe Hij, door het zaad van de vrouw, verlossing en redding tot stand zou brengen. Gen.3:15 En middels de hoofdpersonen in het boek, vinden we dit geïllustreerd. Jozef is van deze figuren het belangrijkste type van Christus. Dat is dan waarschijnlijk ook de reden dat zijn geschiedenissen in Genesis zo’n prominente plek innemen.

JOZEF – Profetische vergezichten Genesis 37 2 (…) Jozef, een zoon van zeventien jaar, weidde de kudde samen met zijn broers… 17 Nisan Hier wordt Jozef geïntroduceerd als een zoon van zeventien jaar. Jozef, die van Jakobs twaalf zonen aangesteld wordt tot eerstgeborene 1Kron.5:1-2 en een uitbeelding is van Jezus Christus, de Eerstgeborene uit de doden. Kol.1:18 Bijzonder ook in dit verband is dat Christus’ opstanding plaatsvond op 17 Nisan, de dag van de eerstelingsschoof. Lev.23 Herder Jozef weidde de kudde en wordt ons voorgesteld als herder. Hij is niet de enige in het Oude Testament die wij kennen met dit beroep. Zonder hierin volledig te zijn: Abel Gen.4:2, Abraham Gen.12:16, Izak Gen.26:14, Jakob Gen.30:31, Mozes Ex.3:1 en natuurlijk David. 1Sam.16:11 De goede Herder Al deze herders zijn voorafschaduwingen van de goede Herder: de Heer Jezus Christus. Joh.10:11,14 Hij stelt Zijn leven voor de schapen, voorziet hen van voedsel, beschermt hen en verlost hen uit de dood. Ps.23; Joh.10 Zo wordt Jozef hier voorgesteld, als type van Hem, Die gezonden werd tot de verloren schapen van het huis van Israël. Mat.15:24

JOZEF – Profetische vergezichten In deze eerste verzen van Jozefs ‘openbare optreden’ wordt hij nogal uitgebreid geïntroduceerd. De genoemde bijzonderheden zetten ons meteen op het goede spoor: Jozef als type van Christus. Sommige details zouden wij wellicht overbodig vinden, maar toch staan ze in Gods woord. Dat is natuurlijk vanwege de betekenis. Genesis 37 2 Jozef, (…) weidde de kudde samen met zijn broers, (en hij was een jongeling), met de zonen van Bilha en de zonen van Zilpa, de vrouwen van zijn vader. En Jozef brengt hun kwaad gerucht aan hun vader over. Jongeling Jozef was een jongeling, staat hier. Dat lijkt overbodige informatie, want we wisten immers al uit het begin van het vers dat hij nog maar zeventien jaar oud was. Maar ook het feit dat Jozef hier beschreven wordt als jongeling, is een verwijzing naar Christus. Een jongeling is een nieuwe generatie en spreekt van nieuw leven. Denk bijvoorbeeld ook aan de jongeling van Naïn, die wordt beschreven als de eniggeboren zoon en door Jezus wordt opgewekt uit de dood. Luk.7:11-14

JOZEF – Profetische vergezichten Slavernij Jozef weidde de kudde met zijn broers. Zij worden hier genoemd de zonen van Bilha en Zilpa. Dat waren de slavinnen van Jakob waar hij ook kinderen bij had gekregen. De moeder van Jozef was echter Rachel. Bijzonder in dit verband is dat de andere vrouw van Jakob, namelijk Lea, niet wordt genoemd. Er wordt slechts genoemd dat het de zonen van de slavinnen zijn. Toch weten we uit de rest van het verhaal dat ook Lea’s zonen (Ruben, Simeon, Levi en Juda) erbij waren. Jozef, die hier een type is van de Heer Die gezonden werd tot de verloren schapen van het huis van Israël, kwam tot een volk dat in slavernij was onder de wet. Gal.4:24, 5:1 Kwaad gerucht Het kan voor ons wat lastig zijn als we lezen: “en Jozef brengt hun kwaad gerucht aan hun vader over”. Je kunt je al snel afvragen of het handig was van Jozef om niet solidair te zijn met zijn broers. Men ziet in Jozef dan ook wel een verklikker. Maar bekijken we dit in het licht van dat Jozef een type is van Christus, dan is zijn houding veelzeggend. Jezus Christus was in de wereld gekomen om van de waarheid te getuigen. Joh.18:37 Zoals Jozef de waarheid liefhad en het kwaad haatte, wordt van de Christus, de Zoon van God gezegd: Hebreeën 1 9 U hebt rechtvaardigheid lief, en u haat onrechtvaardigheid (…)

JOZEF – Profetische vergezichten In vers 2 zagen we al dat Jozef niet meeging in het kwaad van zijn broers, maar integendeel: hij brengt hun kwaad gerucht aan hun vader over. Jozef is hierin een voorbeeld van Christus, Die geen zonde gekend heeft 2Kor.5:21 en trouw is aan Zijn Vader. Genesis 37 3 En Israël had Jozef lief boven al zijn zonen… Jakob Het is bijzonder hoe het gebruik van twee namen voor één persoon in dit hoofdstuk wordt afgewisseld: Jakob en Israël. Het zijn in de bijbel namen voor dezelfde persoon, maar ook voor hetzelfde volk. Drie keer vinden we in dit hoofdstuk de naam ‘Jakob’, namelijk in vers 1, 2 en 34. De voorkomens in vers 1 en 2 zijn algemeen, maar de vermelding van de naam ‘Jakob’ in vers 34 is betekenisvol. Hielenlichter Jakob betekent hielenlichter. Deze Jakob, die – in plaats van ‘uit de beloften te leven’ die aan hem en zijn vaderen waren gegeven –, zelf allerlei list en bedrog uitwerkte om Gods beloften tot stand te brengen, is een beeld van het ongelovige Israël.

JOZEF – Profetische vergezichten In vers 34 is hij dan ook een uitbeelding van Israël dat meent dat haar Messias dood is. Israël Maar de naam ‘Israël’ is de naam die Jakob ontving toen hij de strijd opgaf en het niet meer van zichzelf verwachtte, maar van God, die hem zou zegenen. Gen.32:28 Jesaja is degene die dit verschil tussen de beide namen schitterend samenvat: “JAHWEH zond een woord in Jakob, en het viel in Israël”. Jes.9:7 In Genesis 37:3 wordt de naam van de gelovige vader van Jozef, Israël, gebruikt, omdat hij hier een uitbeelding is van God, de Vader, Die Zijn Zoon liefheeft boven alles. Matteüs 3 17 En neem waar, een stem vanuit de hemelen, zeggend: “Deze is Mijn Zoon, de Geliefde, in Wie Ik een welbehagen heb.”

JOZEF – Profetische vergezichten In deze eerste verzen van de beschrijving van het leven van Jozef krijgen we zeer veel details. Bijzonderheden die allemaal dubbelzinnig zijn, dat wil zeggen: ze hebben een dubbele zin (= betekenis). Ze wijzen namelijk via Jozef, vooruit naar Jezus Christus, want de Hebreeuwse geschriften getuigen van Hem. Zoals Paulus zegt (letterlijk): “het doeleinde van de wet is Christus”. Rom.10:4 Genesis 37 3 (…) omdat hij de zoon van zijn ouderdom was. En hij liet voor hem een kenmerkend gewaad maken. De oude van dagen Jozef was een zoon van zijn vaders ouderdom, een ‘nakomertje’ zouden wij zeggen. In Daniël 7 vers 9 en 22 wordt over God gesproken als de Oude van dagen. God heeft immers geen begin en ís er dan ook al ‘van oude dagen’. 2Kon.19:25 En hoewel de Messias al aan het begin van de bijbel voorzegd wordt, zou het nog een aanzienlijke tijd duren voordat Hij zou komen. Van Christus wordt door Paulus in Galaten 4:4 gezegd: “Maar toen de volheid van de tijd gekomen was, zond God Zijn Zoon…”.

JOZEF – Profetische vergezichten Zo was ook het huis van Jakob nog niet compleet, want er zou nog een zoon komen. En die zoon zou worden aangesteld tot eerstgeborene: Jozef. Een kenmerkend gewaad Met betrekking tot het gewaad dat Jakob voor Jozef laat maken, lopen de vertalingen nogal uiteen. De vertaling veelkleurig (Herziene Statenvertaling) of veelvervig (Statenvertaling) zijn gebaseerd op de LXX, de Griekse vertaling van het Oude Testament. De NBG-vertaling heeft gekozen voor pronkgewaad. De ISA interlineair geeft het weer met: tuniek van kenmerkendheid. De enige plek waar het woord, dat weergegeven is met kenmerkendheid, nog meer voorkomt, is in 2 Samuel 13:18 en 19. Daar betreft het een staatsiegewaad van Thamar, een dochter van koning David. In 2 Samuel staat dat de dochters van de koning zó gekleed gingen. Met een dergelijk gewaad werd iemand onderscheiden. Bij het enige andere voorbeeld betreft het eveneens iemand uit het koningshuis, een treffende verwijzing naar de Messias, Die Zijn koninkrijk zal vestigen. 1Kor.15:24-25 Eerstgeborene Door hem dit gewaad te geven, liet Jakob zien dat hij Jozef aanwees als degene die het eerstgeboorterecht ontving. Ook hierin is hij natuurlijk een model van Christus, de Eerstgeborene uit de doden. Kol.1:18 Het is tevens waarschijnlijk dat dit gewaad uit veel, en mooie, kleuren bestond.

JOZEF – Profetische vergezichten Dit bepaalt ons bij Efeze 3 waar Paulus over Christus zegt: Efeze 3 10 opdat nu door middel van de ecclesia aan de overheden en de machten in de hemel de veelkleurige wijsheid van God bekendgemaakt zal worden, 11 naar het voornemen van de aeonen (tijdperken), dat Hij uitvoert in Christus Jezus, onze Heer.

JOZEF – Profetische vergezichten We lazen dat Jozef van zijn vader een gewaad kreeg waarmee hij onderscheiden werd van zijn broers. We vinden in de evangeliën vele manieren waarop God, de Vader, Christus aanwees als de Zoon van Zijn keuze. Zo daalde bij Zijn doop een duif op Hem neer en kwam er een stem uit de hemel. Luk.3:22 En denk ook aan de verschijnselen die plaats vonden bij Jezus’ kruisiging: drie uren van duisternis, een aardbeving en het voorhangsel van de tempel dat scheurde. Mat.27:45,51 Zonder naad Bijzonder om nog op te merken in verband met de kruisiging van de Heer is, dat Hij eveneens een bijzonder gewaad droeg. Het was een onderkleed zonder naad, als één geheel, van bovenaf geweven. Joh.19:23 Deze kleding, als uitbeelding van Zijn heerlijkheid, was zonder naad, uit één stuk, zonder onregelmatigheden. Het spreekt van Hem, Die geen zonde gekend heeft. 2Kor.5:21 Illustratief is tevens dat deze kleding, als uitbeelding van Zijn heerlijkheid, terecht komt bij ‘de natiën’, de Romeinse soldaten. Genesis 37 4 En zijn broeders zien dat hun vader hem liefheeft boven al zijn broeders. En zij haten hem en zij konden niet vredig met hem spreken.

JOZEF – Profetische vergezichten Liefde en haat Jozef brengt twee dingen aan het licht: de liefde van zijn vader en de haat van zijn broers. Zien we dat ook niet in de Zoon van God? Het bekende Johannes 3:16 zegt: “Want God heeft de wereld zo lief, dat Hij Zijn Eniggeboren Zoon geeft…”. Maar in de evangeliën vinden we ook beschreven dat het broedervolk van de Heer, het Joodse volk, Hem zonder oorzaak heeft gehaat. Joh.15:25 Een haat die gedurende Zijn leven toenam, zodat ze Hem op het toppunt van die haat hebben gedood. Zo zien we dit ook in het leven van Jozef: zij haten hem (:4), zij haten hem nog meer (:5) en zij haten hem nóg meer (:8). Uiteindelijk resulterend in het plan om hem te doden (:18).

JOZEF – Profetische vergezichten In het vorige vers zagen we dat Jozef door zijn broers gehaat werd, omdat hun vader hem liefhad boven hen. Stefanus verklaart in zijn toespraak in Handelingen 7, dat de broers jaloers waren op Jozef (:9). De haat voor hun jongere broer neemt nog verder toe vanwege twee dromen van Jozef: Genesis 37 5 En Jozef droomt een droom; en hij vertelt die aan zijn broers; en zij haten hem nog meer. 6 En hij zegt tot hen: Hoort, alsjeblieft, deze droom die ik gedroomd heb. 7 En zie, wij waren graanschoven aan het samenbinden in het veld, en zie, mijn graanschoof richtte zich op en bleef overeind staan. En zie, jullie graanschoven omringden haar en zij buigen zich voor mijn graanschoof neer. 8 En zijn broers zeggen tot hem: Ga jij regeren, ja, regeren, over ons? Of ga jij heersen, ja, heersen over ons? En zij haten hem nog meer vanwege zijn dromen en vanwege zijn woorden. Kennis van God en symboliek Opvallend is dat Jozef hier een droom vertelt aan zijn broers en dat zij geen enkele moeite hebben met de betekenis ervan. Terwijl we later een schenker, een bakker en een Farao met een

JOZEF – Profetische vergezichten hofhouding van geleerden en wijzen (41:8) vinden, die ook dromen, maar de betekenis van de dromen niet kunnen duiden. Ook in het boek Daniël vinden we daar een aantal voorbeelden van. Hoewel we van de zonen van Jakob wellicht zouden zeggen dat zij er een verdorven levensstijl op nahielden, waren zij geen atheïsten en hadden zij kennis van God (42:28, 44:16) en van symboliek. Beloften Jozef wist dat deze dromen van God waren en dat het beloften waren van God. En hoewel ook Jakob commentaar had op Jozef, staat er ook dat hij het woord van Jozef bewaarde (:10,11). Deze dromen zetten alle navolgende gebeurtenissen in werking, ze zijn de aanleiding voor de broers voor het plan om Jozef te doden. Uiteindelijk gebeurt dat niet, maar wordt hij verkocht naar Egypte. Deze verwerping en vernedering van Jozef, verwijst eveneens naar Christus. Ook Hij kende de beloften van Zijn God, leefde daaruit en hield Zijn tijdgenoten de Schriften voor. Ook Hij werd, net als Jozef door Zijn broeders (:8), gehaat vanwege Zijn woorden. Maar Hij wist dat de weg van verhoging zou gaan via lijden en vernedering. Hebreeën 12 2 Jezus, (…) Hij heeft om de vreugde die voor Hem lag, het kruis verdragen en de schande veracht en zit nu aan de rechterhand van de troon van God.

JOZEF – Profetische vergezichten In de eerste droom van Jozef droomde hij dat hij met zijn broers korenschoven aan het binden was in het veld. De korenschoven van zijn broers bogen voor die van hem. De broers hadden geen enkele twijfel wat deze droom betekent: Jozef zou over hen regeren. Dit is de eerste serie van twee dromen die we vinden in de geschiedenissen van Jozef. Daarna volgen nog twee dromen van de schenker en de bakker (Genesis 40) en twee dromen van Farao (Genesis 41). Telkens worden er twee dromen vermeld. De dromen worden bevestigd, want de betekenis van de droom is ook hier één (41:25), dat wil zeggen: hetzelfde. Genesis 37 9 En hij droomt nog een andere droom, en hij verhaalt die aan zijn broers. En hij zegt: zie, ik heb opnieuw een droom gedroomd. En zie, de zon, en de maan, en elf sterren bogen zich voor mij neer. 10 En hij verhaalt dit aan zijn vader en aan zijn broers. En zijn vader berispt hem, en hij zegt tot hem: Wat is dat voor een droom, die jij gedroomd hebt? Zullen wij komen, ja, komen, ik en jouw moeder en jouw broers, om ons voor jou ter aarde neer te buigen? 11 En zijn broers zijn jaloers op hem, maar zijn vader bewaarde het woord.

JOZEF – Profetische vergezichten Het geloof van Jozef Hier blijkt opnieuw dat de broers van Jozef, en ook Jakob, geen enkele moeite hebben met de uitleg van de droom. Ook Jozef wist wat de droom betekende én hij wist dat deze droom en de andere dromen van God waren. Jozef wist dat de dromen voorzeggingen waren (40:8; 41:6) en heeft uit de beloften van God geleefd. Ook toen hij verkocht werd door zijn broers, in het huis van Potifar en in de gevangenis, heeft hij geleefd uit Gods beloften. Hij is hiermee een (toon)beeld van het geloof van Jezus Christus. Rom.3:22,26; Gal.2:16; 3:22 Ik ben Jozef Later in de geschiedenis van Jozef, kregen de dromen een letterlijke vervulling. Ze verwijzen tevens nog naar iets anders. Dat blijkt uit het feit dat Jakob “jouw moeder” noemt (:10). Rachel leefde immers al niet meer Gen.35:19, toch zou ook zíj buigen. Profetisch verwijzen deze dromen natuurlijk naar het huis van Jakob dat eens zal buigen voor haar broeder, de Messias, Die zij verworpen hebben en waarvan zij menen dat Hij dood is. Als zij tot Hem zullen komen, zullen ze Hem in eerste instantie ook niet herkennen en dan zal Hij Zich aan hen bekendmaken. Zach.13:6 Ook dit vinden we later in de geschiedenis van Jozef: “Ik ben Jozef…” (Genesis 45:2). Alles van God verwachten Hoewel Jakob Jozef berispt, staat er ook dat hij het woord bewaarde. Jakob had inmiddels geleerd dat al zijn inspanningen er niet toe deden, maar dat hij alles van God zou verwachten en de zegen die Hij geeft. Gen.32:26 Hoewel hij wel de betekenis van de droom wist, kon hij het nog niet plaatsen.

JOZEF – Profetische vergezichten Van Maria lezen we later iets soortgelijks: Maar Maria bewaarde al deze woorden, en zij overlegde die in haar hart. Luk.2:19 Een geweldig voorbeeld voor ons om op Hem te vertrouwen, ook in de dingen die wij (nog) niet verstaan! Rom.11:33-36

JOZEF – Profetische vergezichten De dromen van Jozef waren de broers bijgebleven en zij haatten hem vanwege die dromen. Deze dromen gaan dan ook een grote rol spelen in het vervolg van de geschiedenis (:19). We komen nu bij de verzen waarin Jozef gezonden wordt door zijn vader, om op zoek te gaan naar zijn broers en te zien hoe het hen vergaat. Genesis 37 12 En zijn broers zijn gegaan om de schapen van hun vader te weiden bij Sichem. 13 En Israël zegt tot Jozef: Weiden jouw broers niet bij Sichem? Ga! en ik zend jou tot hen. En hij zegt tot hem: Zie, ik ben. Gezonden tot het huis van Jakob Jozef wordt hier gezonden door zijn vader. Is dit geen schitterend plaatje van de Heer Jezus Christus, Die door Zijn Vader gezonden werd tot de verloren schapen van het huis van Israël? Mat.15:24 Ook de broers blijken in deze geschiedenis verloren te zijn, dat wil zeggen: niet op de plek waar ze zouden moeten zijn (:17). Ik ben Jozef zegt: “zie, ik ben”, of zoals sommige vertalingen het weergeven: “zie, hier ben ik”.

JOZEF – Profetische vergezichten Deze ‘ik ben-uitspraak’ doet denken aan hoe God Zich bekendmaakte aan Mozes: Exodus 3 14 En God zegt tot Mozes: Ik ben, die Ik ben. En Hij zegt: Zó zal jij tot de zonen van Israël zeggen: ‘Ik ben’ zendt mij tot jullie. En het bepaalt ons bij de zeven ‘ik ben-uitspraken’ van Jezus in het Johannes-evangelie. Waarvan ik in dit verband alleen de uitspraak “Ik ben de goede herder” aanhaal, want Jozef wordt hier door zijn vader gezonden om te zien naar het welzijn van zijn broers en het welzijn van de kudde. De houding van gehoorzaamheid en woorden van Jozef, wijzen ons op woorden van Christus, in de Hebreeën brief, aangehaald uit Psalm 40: Hebreeën 10 9 Toen sprak Hij: Zie, Ik kom, om Uw wil te doen, o God!

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef wordt gezonden om te bezien hoe het met het welzijn van zijn broers en met het welzijn van de kudde is. Het volk van Israël wordt in de profetieën voorgesteld als een kudde Ez.34:12 en de leidslieden van het huis van Jakob als herders die de kudde zouden moeten weiden, maar dit niet doen. Jer.23:1-2; Ez.34:8 Genesis 37 14 En hij zegt tot hem: Ga, alsjeblieft, en zie naar het welzijn van jouw broers en het welzijn van de kudde, en breng mij een woord terug. En hij zendt hem uit de vallei van Hebron, en hij komt tot Sichem. 15 En toen hij in het veld ronddoolde, trof een man hem aan. En de man vraagt aan hem, zeggend: Wat zoek je? 16 En hij zegt: Ik zoek mijn broers. Vertel mij alsjeblieft, waar zij weiden. 17 En de man zegt: Zij zijn van hier afgereisd, want ik heb hen horen zeggen: Laten wij naar Dothan gaan. En Jozef gaat zijn broers achterna, en hij vindt hen in Dothan. Hebron De plaatsnamen in deze verzen vertellen ons een verhaal. Hebron betekent: verbond. De eerste vermelding in de bijbel vinden we in Genesis 13:18, waar Abraham gaat wonen bij de eikenbossen in Hebron, direct nadat hij Gods beloften ontvangen heeft.

JOZEF – Profetische vergezichten Het is dan ook de stad van de aartsvaders Gen.35:27 en een uitbeelding van de beloften van het nieuwe verbond. Sichem Voor Sichem geldt ongeveer hetzelfde. Gen.12:6 Sichem betekent: (aan)deel. Het spreekt van het erfdeel (lotsdeel) dat Israël ontvangt onder het nieuwe verbond. Toen de Heer tot Israël kwam, waren zij niet bij hun lotsdeel, zij leefden niet uit de beloften die God gegeven had. De betekenis van Dothan is niet helemaal duidelijk. Sommigen zeggen dat het betekent: hun eigen wetten. Anderen menen dat de betekenis is: twee bronnen. Als je Dothan (ןהיתוד) invoert in Google Translate, wordt het vertaald met hun religies. Hoe dat ook zij, de zonen van Jakob zijn een uitbeelding van Israël, tot wie de Heer werd gezonden. Toen Hij kwam, trof Hij hen niet aan op de plek waar zij moesten zijn – bij de beloften –, maar bij hun eigen wetten. Zij putten niet slechts uit de Ene Bron van Gods woord, maar hadden hun eigen bronnen: overleveringen van mensen. Mar.7:8

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef vindt uiteindelijk zijn broers bij Dothan, terwijl zij bij Sichem hadden moeten zijn. Het is een voorstelling van Christus Die kwam tot het huis van Jakob, maar hen niet vond bij de beloften van de aartsvaders, maar bij hun ‘eigenwillige godsdienst’. Kol.2:23 Genesis 37 18 En zij zien hem van verre. En voordat hij bij hen komt, beraadslagen zij tegen hem om hem te doden. Een listige raad De broers zien Jozef aankomen en maken het plan om hem te doden. Het Hebreeuwse woord dat vertaald is met beraadslagen, betekent: samenzweren, een complot smeden. Het is in de Statenvertaling dan ook vertaald met een listige raad. Ook dit bepaalt ons weer bij de beschrijving van de geschiedenis van Jezus: Matteüs 26 4 en zij beraden zich gezamenlijk om Jezus met list te vatten, en te doden.

JOZEF – Profetische vergezichten De gelijkenis van de boze wijngaardeniers Dat dit zo zou gaan, had Jezus wel erg treffend gesproken en voorzegd in ‘de gelijkenis van de boze wijngaardeniers’, in Lukas 20. Daar is een heer (God), die een wijngaard heeft (Israël) en die gaf aan landbouwers (de leiders van het volk). De heer van de wijngaard stuurt diverse dienaren (profeten), die verwond en geslagen worden door de landbouwers. Dan stuurt hij zijn zoon: Lukas 20 13 En de heer van de wijngaard zei: Wat zal ik doen? Ik zal mijn geliefde zoon zenden. Zij zullen hem respecteren, op gelijke wijze als mij. 14 Maar toen de landbouwers hem zagen, redeneerden zij met elkaar, en zij zeggen: Dit is de lot-bezitter: kom, laten wij hem doden, opdat het lot-bezit van ons wordt. De geliefde Zoon Degenen tot wie Jezus deze gelijkenis sprak, begrepen dat het over hen ging. Mat.21:45; Marc.12:12 Hun vaderen hadden de profeten gedood Mat.23:37 en zij zouden hetzelfde doen met Gods geliefde Zoon. Gen.37:3; Mat.3:17 In de geschiedenis van Jozef wordt dit geïllustreerd door de stamvaders van het volk Israël, de zonen van Jakob, die beraadslagen om Jozef te doden.

JOZEF – Profetische vergezichten De broers zien Jozef aankomen en smeden een plan om hem te doden. Hun haat is met name gevoed door de dromen van Jozef, want in de volgende verzen blijkt, dat dit de belangrijkste reden is van de bereidheid om hun broer om te brengen. Genesis 37 19 En zij zeggen tegen elkaar: Zie, daar komt die dromenbezitter. 20 En nu, komt, laten wij hem doden, en dan gooien we hem in één van de putten; en wij zullen zeggen: een wild dier heeft hem verslonden. Dan zullen wij zien, wat er van zijn dromen worden zal. Heer van dromen “Zie, daar komt die dromenbezitter”. Letterlijk: ‘heer (Hebr: baäl) van dromen’. Jozef blijkt ook in de navolgende hoofdstukken een heer van dromen te zijn. Hij had niet alleen zelf dromen, maar gaf ook de uitleg van de dromen van anderen. In de beslotenheid van de gevangenis Gen.40, maar ook aan het hof van Farao, waar alle wijzen van Egypte de dromen niet konden uitleggen. Gen.41

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef kan het door Gods geest wél en zijn uitleg blijkt juist te zijn, want de dromen komen uit zoals hij ze heeft uitgelegd. Van lijden tot heerlijkheid Jozef wist dat ook de dromen die hij zelf had gehad (vers 7 en 9), zouden uitkomen. Bijzonder in dit verband is dat de broers zeggen dat ze hem zullen doden en dan zullen zien wat er van zijn dromen terechtkomt. Zij hebben dit niet zo bedoeld, maar de woorden blijken profetisch, want ze zouden inderdaad zien wat er van Jozefs dromen terechtkomt! Ook van de leidslieden van het Joodse volk die Jezus doodden, lees je dat zij profeteerden, zonder dat zelf door te hebben. Joh.11:49-51 God, de Plaatser De broers zetten menselijkerwijs gesproken de gebeurtenissen in gang waardoor Jozef naar Egypte verdwijnt en daar uiteindelijk, via een weg van lijden en vernedering, komt tot een verhoogde en verheerlijkte positie. Later geeft Jozef er blijk van dat hij weet dat God de Beschikker van al deze dingen is: Genesis 45 7 God heeft mij voor jullie uitgezonden om jullie tot een overblijfsel te stellen op aarde, en om jullie in het leven te behouden door een grote verlossing. Hun verwerping is de verzoening van de wereld De verwerping van Jozef door de broers, brengt in de komende hongersnood niet alleen redding tot stand voor het huis van Jakob, maar voor de hele wereld.

JOZEF – Profetische vergezichten Farao geeft Jozef later dan ook een nieuwe naam: Safenath Paneach, dat betekent: Redder van de wereld. Een schitterend plaatje van Christus Jezus, Die door Zijn verwerping door Israël, straks zal blijken te zijn: de Redder van de wereld. Romeinen 11 15 Want indien hun verwerping de verzoening van de wereld is (…)

JOZEF – Profetische vergezichten Ruben is de oudste van de broers en als eerstgeborene staat hij voor het eerstgeboorterecht. Maar hij was niet degene die het eerstgeboorterecht ontving, dat was Jozef 1Kron.5:1 en via Jozef kwam het bij Efraïm terecht. Efraïm verving Ruben. Gen.48:5-20 Daarover later meer. Een ander volk Zoals we zo vaak zien in het boek Genesis, gaat het eerstgeboorterecht niet naar de oudste, maar naar een latere. Dat is een illustratie van hoe het eerstgeboorterecht van Israël terecht kwam bij een ander ‘volk’ Mat.21:43; Rom.10:19: de ecclesia (gemeente). Genesis 37 21 En Ruben hoort dit, en hij redt hem uit hun hand. En hij zegt: Laten wij een ziel niet (dood)slaan. 22 En Ruben zegt tot hen: vergiet geen bloed. Gooi hem in deze put van de woestijn en sla de hand niet aan hem. Hij zei dit met de bedoeling hem uit hun hand te redden en hem naar zijn vader terug te brengen. IJver Ruben zou, als oudste en eerstgeborene, moeten opstaan tegen zijn broers en doen wat juist is.

JOZEF – Profetische vergezichten Hij probeert ook het juiste te doen, maar faalt hierin. Hij doet zijn best om zijn broers niet tegen het hoofd te stoten en Jozef te bevrijden. Later (vers 29-30) blijkt hij afwezig te zijn als de broers op aanraden van Juda, Jozef verkopen aan een langs reizende karavaan. Je zou kunnen zeggen dat Ruben een bepaalde ijver aan de dag legt, maar dat hij niet verstandig handelt. Zoals Paulus dit in Romeinen 10:2 ook zegt van Israël. Geen besef van rechtvaardigheid Ruben is een uitbeelding van het eerstgeboorterecht van het huis van Israël Ex.4:22 onder de wet. Zij zoeken rechtvaardig te zijn en het juiste te doen, maar hebben geen besef van wat rechtvaardigheid écht inhoudt. Rom.10:2-3 Ruben legt een bepaalde toewijding aan de dag, maar schiet hopeloos tekort (vergelijk Romeinen 3:23). En zoals eerder alle broers, het hele huis van Jakob, zich op de verkeerde plek bevonden, niet bij Sichem, maar bij Dothan, zo is ook Ruben hier op het beslissende moment niet op de juiste plek.

JOZEF – Profetische vergezichten Het plan van de broers was om Jozef te doden en dan in een put of kuil te gooien (:20). Door tussenkomst van Ruben wordt dit voorkomen, maar Jozef wordt wel ontdaan van het kenmerkende gewaad dat hij van zijn vader heeft gekregen en levend in een put gegooid. Genesis 37 23 En het is, zodra Jozef bij zijn broers kwam, dat zij Jozef zijn gewaad uittrekken, het kenmerkende gewaad dat hij droeg. 24 En zij nemen hem en zij gooien hem in de put. En de put was leeg, er stond geen water in. Parabool Hoewel Jozef hier niet letterlijk wordt gedood, wordt hij dit wel bij wijze van spreken. Zoals ook Abraham Izak niet daadwerkelijk doodde Gen.22, maar hiertoe wel bereid was en daarom Izak als het ware “uit de dood heeft terugontvangen”. Van hem zegt de Hebreeën-brief schrijver: “die rekent, dat God in staat is hem zelfs uit de doden op te wekken, en waarvandaan hij hem, ook, bij gelijkenis heeft terugontvangen”. Heb.11:19 Izak was niet dood, maar in beeld (Grieks: parabole) was hij dat wel. Zo ook Jozef in deze geschiedenis, als uitbeelding van de

JOZEF – Profetische vergezichten Heer Jezus Christus, Die door zijn broeders werd gedood en in ‘de kuil’ (= het graf) terechtkwam. ‘Afgesneden en niet hebben’ Het gewaad dat Jozef van zijn vader had gekregen, spreekt van koningschap en heerlijkheid en wordt door zijn broers uitgetrokken. Het spreekt van de Messias, Die tot Zijn volk kwam, maar door hen werd gedood. Hij zou worden ‘afgesneden en (Zijn koninkrijk) niet hebben’. Dan.9:26 Filippenzen 2 7 … maar Zichzelf ontledigd heeft, de gestalte van een slaaf aangenomen heeft en in gelijkenis van mensen is geworden. 8 En in gedaante als een mens bevonden, heeft Hij Zichzelf vernederd en is gehoorzaam geworden, tot de dood, ja, tot de dood van het kruis. Geen water In de put stond geen water. De meeste commentaren geven aan dat deze put een cisterne was, een regenput, bedoeld om regenwater op te vangen. Water is een primaire levensbehoefte en daarom behoeft het nauwelijks toelichting dat het een uitbeelding is van leven. In deze put was geen leven, een bevestiging dat deze kuil een voorstelling is van de dood.

JOZEF – Profetische vergezichten Als de broers Jozef in een put hebben gegooid, gaan zij zitten om brood te eten. In de Schrift, maar ook daarbuiten, is dit een uitdrukking van gemeenschap. Men zit rond dezelfde tafel en eet van hetzelfde voedsel. In Romeinen 11:9 staat ‘de tafel’ zelfs voor heel de Joodse religie – aangehaald uit Psalm 69:23, waar in dezelfde Psalm ook gesproken wordt van een put (:16). Deze Psalm spreekt van het lijden en sterven van de Messias, maar ook over de verblinding van Israël. Zij zouden niet zien, “totdat …”. Zo verdwijnt ook Jozef hier uit het zicht van het huis van Jakob. Genesis 37 25 En zij gaan zitten om brood te eten. En zij heffen hun ogen op en ze zien, en zie, een karavaan van Ismaëlieten, komend uit Gilead, en hun kamelen dragen gom en balsem en hars, en zij gaan om naar Egypte af te dalen. 26 En Juda zegt tot zijn broeders: “Wat voor winst is het als we onze broeder doden en wij zijn bloed bedekken? 27 Kom, dan verkopen wij hem aan de Ismaëlieten. En we zouden de hand niet aan hem slaan, want hij is onze broeder, ons vlees.” En zijn broeders stemmen met hem in.

JOZEF – Profetische vergezichten Juda(s) De rol van Juda bepaalt ons hier wel heel nadrukkelijk bij zijn naamgenoot uit de evangeliën, die wij kennen onder zijn Griekse naam: Judas. Beiden staan model voor het Joodse volk. Juda verkoopt zijn broer hier voor een som geld aan een langs reizende handelskaravaan. De betekenis hiervan is tweeledig. Jozef wordt aan heidenen overgeleverd, zoals ook Jezus later werd overgeleverd aan heidenen. Mar.10:33; Luk.18:32 Onder de natiën Maar het is natuurlijk ook zo, dat door de verwerping van het huis van Jakob, Jozef terecht komt in het buitenland, onder de natiën. Dat spreekt van onze tijd, waarin de Messias door Israël is verworpen en Christus Zich bevindt onder de natiën. Een markant detail in dit verhaal is dat Jozef wordt verkocht aan Ismaëlieten. Verworpen door de nakomelingen van de ene zoon van Abraham, komt hij terecht bij de andere kant van de familie. Maar zij zijn ook: zaad van Abraham (Galaten 3:29)! Kolossenzen 1 27 … dit geheim onder de natiën. Dat is: Christus onder jullie (…)

JOZEF – Profetische vergezichten Nadat Juda de broers heeft voorgesteld om Jozef niet te doden, maar om hem te verkopen, voegen zij de daad bij het woord. Jozef wordt uit de put omhooggehaald en verkocht aan Ismaëlieten, die Midianitische kooplieden blijken te zijn. Hier vinden we een kenmerkende parallel met een ander type van Christus, namelijk Mozes, die ook verworpen werd door zijn broeders en daarom vluchtte naar het buitenland, naar midian. Ex.2:13-15 Genesis 37 28 En de mannen, Midianieten, kooplieden, passeren, en zij trekken Jozef omhoog, en halen hem uit de put, en zij verkopen Jozef voor twintig zilverstukken aan de Ismaëlieten; en dezen brengen Jozef naar Egypte. Tweeduizend jaar Jozef wordt verkocht aan buitenlanders en vertrekt naar het buitenland. Het is een voorafschaduwing van de Messias, Die miskend werd door zijn broeders en terecht kwam onder de natiën. Jozef wordt verkocht voor 20 zilverstukken (de prijs die betaald werd voor de overlevering van Jezus, was 30 zilverstukken, Matteüs 26:15). Ook het getal twintig is een verborgen aanwijzing naar de tijd waarin wij leven en waarin Christus onder de natiën verblijft.

JOZEF – Profetische vergezichten Die periode zou twintig eeuwen duren. Of anders gezegd: twee dagen van 1000 jaar. 2Petr.3:8 Of: tussen de ark van het verbond, een type van Christus, en het volk Israël is er een afstand van ongeveer 2000 ellen. Joz.3:4 Twintig jaar De periode van twintig jaren komen we nogal eens tegen in de Schrift, eveneens in Genesis. Zo was Izak veertig jaar oud toen hij trouwde met Rebecca, die onvruchtbaar was. Gen.25:20-21 God beloofde hem nageslacht, maar het zou twintig jaar duren voordat de belofte vervuld werd. Gen.25:26 Ook bij Jakob vinden we deze periode terug. Hij verbleef twintig jaar bij zijn oom Laban in het buitenland. Gen.31:38,41 Het is een illustratie van het huis van Jakob dat 2000 jaar (twintig eeuwen) zou verblijven onder de natiën. Later zullen we in de geschiedenis van Jozef ook nog een periode van twintig jaar tegenkomen, die een uitbeelding is van onze tijd. De tijd waarin het huis van Israël terzijde is gesteld, maar Christus, net als Jozef, een verhoogde positie heeft, onder de natiën.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef is als slaaf verkocht aan handelaren en nu moet er een list bedacht worden voor vader Jakob. Hij had immers zijn zoon eropuit gezonden om te bezien hoe het met de broers en de kudde is. Maar eerst komt Ruben terug, die het verkopen van Jozef blijkbaar gemist heeft. Waar was hij? Zijn tekortkoming als eerstgeborene komt hier aan het licht. Genesis 37 29 En Ruben keert terug tot de put, en zie, Jozef was niet in de put. En hij scheurt zijn kleren. 30 En hij keert naar zijn broers terug en hij zegt: De jongen is er niet, en ik, waar moet ik heen? 31 En zij nemen Jozefs gewaad, en zij slachten een geitenbok, en zij doopten het gewaad in het bloed. Een geslachte geitenbok De broers slachten een geitenbok om het gewaad van Jozef met diens bloed te kunnen besmeuren, zodat Jakob zal denken dat Jozef dood is. Deze geitenbok sterft in zekere zin in plaats van Jozef. De geslachte geitenbok is een type van het sterven van Jezus op het kruis van Golgotha. Dat is het altijd, in de hele offerdienst.

JOZEF – Profetische vergezichten In deze geschiedenis sterft de geitenbok en komt Jozef uit de kuil omhoog en leeft, een beeld van de dood en opstanding van Christus. En zoals eerder gezegd, verdwijnt Jozef uit beeld voor het huis van Jakob en komt terecht onder de natiën. Het offer van Izak We komen in de Schrift meer geschiedenissen tegen waar een geitenbok sterft en (waardoor) anderen leven. Zoals in de eerder aangehaalde geschiedenis van Abraham, die van God naar de berg Moria moest om Izak te offeren. Izak vraagt onderweg waar het lam is om te offeren. Gen.22:8 Abrahams antwoord is dat God zelf zal voorzien in een lam voor het brandoffer. Gen.22:9 Dat is meer dan dubbelzinnig, want je zou kunnen zeggen dat Abraham dacht aan het offeren van Izak, echter het is uiteindelijk niet Izak, maar een ram, die geofferd wordt Gen.22:13 in plaats van Izak. Ten diepste is hét Lam waarin God zou voorzien Christus. 1Kor.5:7 Hij is het ware Zaad van Abraham. Gal.3:16 In Hem zijn wij, die van Christus zijn, ook zaad van Abraham. Gal.3:29 Hij stierf in plaats van ons, zoals de ram stierf in plaats van Izak. Gen.22:13 Nu delen wij in Zijn positie en zijn één met Hem in Zijn dood, begrafenis, opstanding, enzovoort. Rom.6:3-4 Ons Pascha Een ander voorbeeld waar een lam stierf in plaats van anderen, vinden we in de geschiedenis van de uittocht van Israël uit Egypte in Exodus 12. Er moest een lam geslacht worden (:6) en het bloed van dit lam werd gestreken op de deurposten (:7).

JOZEF – Profetische vergezichten God ging door het land en onder de Egyptenaren, waar geen bloed aan de deurposten was gestreken, werden de eerstgeborenen gedood. Onder het volk Israël, waar men wel bloed aan de deurposten had gestreken, ging de verderver voorbij (:13) en bleef men leven. Ook hier stierf dus een lam om aan anderen leven te geven. Paulus is kort en bondig in zijn uitleg over dit Pascha (Paaslam): 1 Korinthe 5 7 (…) want ook ons Pascha is voor ons geslacht: Christus.

JOZEF – Profetische vergezichten De broers hebben Jozef verkocht naar Egypte en de ene zonde lokt de andere uit. Zij moeten nu Jakob bedriegen en dopen het gewaad van Jozef in het bloed van een geslachte geitenbok en sturen het gewaad naar Jakob. Genesis 37 32 En zij zenden het kenmerkende gewaad en zij doen die aan hun vader brengen. En zij zeggen: Dit hebben wij gevonden. Aanmerk dit, alsjeblieft, of dit het gewaad van jouw zoon is of niet. 33 En hij herkent het en hij zegt: Het gewaad van mijn zoon! Een wild dier heeft hem verslonden! Jozef is in stukken gescheurd, ja, in stukken gescheurd! Bedrogen Jakob die ooit zelf zijn eigen vader bedroog om de eerstgeboortezegen te krijgen Gen.27, wordt nu door zijn eigen zonen bedrogen. Zo herhaalt de geschiedenis zich en wordt de bedrieger bedrogen. Jakob zich heeft bijna heel zijn leven ingespannen en van alles uitgehaald om het eerstgeboorterecht, dat hem door God beloofd was, te verkrijgen.

JOZEF – Profetische vergezichten Hij had dat allemaal achterwege kunnen laten en kunnen rusten in Gods beloften, want God zou Zíjn beloften vervullen. Het ongeloof van Jakob Zo had God eveneens bepaald dat van Jakobs zonen, Jozef de eerstgeborene zou zijn. God heeft dit aan Jozef bevestigd door middel van twee dromen (:7 en 9). De broers (:8) en Jakob (:10) kenden de betekenis van deze dromen. Jozef kende de betekenis ook en hij heeft hieruit geleefd. Hoewel hem veel kwaad overkwam, heeft hij geweten dat dit alles mee zou werken ten goede. Rom.8:28 Maar ondanks dat Jakob de dromen en hun uitleg bewaarde in zijn hart (:11), gelooft hij nu toch dat Jozef dood is en dat deze beloften niet vervuld worden. Jakob had inmiddels moeten weten dat God niet dankzij de mens, maar ondanks de mens, Zelf Zijn beloften vervult. Jakobs ongeloof staat hier voor het ongeloof van het huis van Jakob in onze dagen; zij geloven niet dat de door God verkozen Zoon, lééft.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef is verdwenen en buiten het zicht van het huis van Jakob is hij in het buitenland. Wat hem daar overkomt, lezen we in de volgende hoofstukken, maar daar hebben Jakob en zijn 12 zonen geen weet van. In de volgende verzen lezen we dat het huis van Jakob rouwt om Jozef en dat Jakob verklaart te blijven rouwen tot in de dood. Genesis 37 34 En Jakob scheurt zijn kledingstukken, en hij doet een rouwgewaad om zijn lendenen, en hij rouwt vele dagen over zijn zoon. 35 En al zijn zonen en al zijn dochters staan op om hem te troosten; en hij weigert zich te laten troosten, en hij zegt: Ik daal rouwend af tot mijn zoon, naar het dodenrijk. En zijn vader huilt om hem. 36 En de Midianieten verkochten hem in Egypte, aan Potifar, een hofdienaar van Farao, de overste van de lijfwachten. Israël rouwt Het bedrijven van rouw door het huis van Jakob, is een terugkerend onderwerp van de profeten in de Hebreeuwse bijbel (o.a. Jesaja 24:4; Jeremia 14:2 en Joël 1:9-10).

JOZEF – Profetische vergezichten Het volk Israël treurt om haar verstrooiing buiten het beloofde land, om de verwoesting van de stad Jeruzalem en de verwoesting van de tempel. Heel het boek Klaagliederen spreekt hiervan en tot op de dag van vandaag wordt er dagelijks getreurd door de Joden bij de Klaagmuur in Jeruzalem om deze dingen. Sjeool Jakob zegt: “Ik daal rouwend af tot mijn zoon, naar het dodenrijk”. Het woord dat hier vertaald wordt met dodenrijk, is het Hebreeuwse sjeool. Letterlijk betekent dit zoiets als het ongeziene. In de dood is er immers geen bewustzijn en bestaan. Pred.9:5,10 Sjeool wordt in dit vers in de Statenvertaling weergegeven met graf. In het graf In de profetieën wordt de huidige positie van het volk Israël ook geïllustreerd als zijnde ‘in de dood’. Denk aan het bekende visioen in Ezechiël 37 over het dal van de dorre doodsbeenderen. Die beenderen zijn dood, er is geen leven in (:3 en 9). Het is een voorstelling van het volk Israël, dat zich bevindt in het graf (:12-13). Ezechiël spreekt ook van ‘het herleven van het volk Israël’ in de toekomst. Dat zullen we ook tegenkomen in de geschiedenis van Jozef, maar hier in Genesis 37, is dat nog niet de situatie. Het huis van Jakob heeft geen gemeenschap met Jozef en waant hem dood. Een onderbreking Van het laatste vers in dit hoofdstuk kunnen we zo doorlezen in Genesis 39:1. Daar gaat de geschiedenis van Jozef verder.

JOZEF – Profetische vergezichten Genesis 38 is een onderbreking in de verhaallijn van Jozef. En dat is veelzeggend, want zo’n onderbreking kennen wij ook in de komst van de Messias en in Gods handelen met Israël; daarin zou een onderbreking zijn. Rom.11:25 En in die pauze bevindt Christus Zich onder de natiën, vanwege de misstap van het Joodse volk (Juda). Daarover gaat Genesis 38.

JOZEF – Profetische vergezichten De geschiedenis die we beschreven vinden in Genesis 38, is een onderbreking in de verhaallijn van Jozef en handelt over Juda die een misstap begaat. Hij heeft gemeenschap met een hoer, maar is tegelijkertijd onwetend over wat hij precies doet. De ‘hoer’ blijkt namelijk zijn schoondochter Thamar te zijn, die zich voor de gelegenheid voordoet als hoer. Perez en Zerah Hoewel de daad van Juda een morele misser is, blijkt zijn handelen tóch naar Gods plan te zijn. Uit de geslachtsgemeenschap van Juda en Thamar wordt een tweeling geboren: Perez en Zerah. Zij worden later genoemd in het geslachtsregister van Jezus Christus. Mat.1:3 Ook hier zien we dat God alles doet meewerken ten goede. Rom.8:28 Tijdens de geboorte van deze tweeling is er ook sprake van een onderbreking, daarover later meer. Intermezzo De vormgeving van dit hoofdstuk is veelzeggend. Het is een interruptie in de geschiedenis van Jozef. Het verhaal van Jozef, die een type is van Christus, wordt onderbroken, zoals tevens de komst van Christus onderbroken is. Er is een intermezzo tussen de komst van Jezus Christus in vernedering en Zijn (weder)komst in verheerlijking.

JOZEF – Profetische vergezichten In die tussentijd bevinden wij ons. Een tijd waarin het Joodse volk (Juda) terzijde is gesteld vanwege hun misstap. Rom.11:11 Genesis 38 1 En het is in die tijd dat Juda afdaalt van zijn broeders en zijn intrek nam bij een man van Adaullam, en zijn naam is Hira. De dwaling van Juda, die model staat voor het Joodse volk, wordt hier beschreven als ‘een afdalen’. Bij verdorven handelen zeggen wij ook wel dat iemand ‘diep gezonken’ is. Toch moest het zó gaan. Door hun misstap ging redding naar de natiën. Rom.11:11 Hoe onnaspeurlijk zijn Zijn wegen! Rom.11:33

JOZEF – Profetische vergezichten Hoewel de geschiedenis van Juda een onderbreking is in het verhaal van Jozef, wordt deze er (door de tijdsbepaling in vers 1: “En het is in die tijd …” ) wel direct mee in verband gebracht. Juda’s misstap heeft álles te maken met de misstap van het Joodse volk, dat haar Messias zou verwerpen. Zoals de geschiedenis van Jozef wordt onderbroken, zo zou de komst van Israëls Messias ook worden onderbroken. Genesis 38:2 2 En Juda ziet daar de dochter van een man, een Kanaäniet, en zijn naam was Sua. En hij neemt haar tot vrouw en hij komt tot haar. 3 En zij wordt zwanger, en zij baart een zoon, en hij noemt hem Er. 4 En zij wordt opnieuw zwanger, en zij baart een zoon en zij noemt hem Onan. 5 En zij baart nogmaals een zoon, en zij noemt hem Sela. En hij was in Chezib, toen zij hem baarde. Rijkdom Juda nam een vrouw, Sua. Het is een uitbeelding van het oude verbond, dat in de Hebreeuwse bijbel vaak als een huwelijksverbond wordt beschreven (o.a. Jeremia 31:32). Sua betekent rijkdom en het Joodse volk was rijk, want hen waren immers de woorden van God toevertrouwd. Rom.3:2

JOZEF – Profetische vergezichten Er en Onan Hoewel we in de volgende verzen zullen zien dat het niet goed afloopt met de eerste twee zonen van Juda, hebben zij wel namen met een mooie betekenis. Er betekent waakzaam en Onan betekent kracht(ig). Voor zover men een profetische betekenis toekent aan deze geschiedenis, verklaart men meestal dat deze zonen een uitbeelding zijn van de verschillende generaties van het Joodse volk. Zoals dat ook is bij de kinderen die Hosea krijgt in Hosea 1. Een andere mogelijkheid, die ik hier beter vind passen, is dat alle drie de zonen van Juda op één of andere manier een type zijn van Christus. De derde Hoe dat ook zij, de eerste twee zonen sterven, lezen we in de volgende verzen en het gaat om de zoon, die na de twee komt: de derde dus. Een niet te missen verwijzing naar dé Zoon Die zou komen, namelijk opstaan uit het graf, op de derde dag. Sela betekent rots. Elke rots in de Schrift is een uitbeelding van Christus. Op de rots kun je staan, rusten, bouwen, je kunt erin schuilen, er komt water uit, enzovoort. Of het nu het kleine steentje is van David waarmee hij Goliath versloeg, de steen waar Jakob zijn hoofd oplegde, de rots van Adullam waar David en zijn mannen in schuilden, de steen die het beeld uit de droom van Nebukadnezar verpulverde, allen zijn zij een uitbeelding van dé Rots: Christus Jezus. Niet oprecht Juda was te Chezib toen Sela geboren werd. Chezib betekent zoveel als vals of leugenachtig. Toen Sela, als uitbeelding van de Messias, geboren werd, was Juda niet op de juiste plek.

JOZEF – Profetische vergezichten Hij was niet oprecht, maar vals en leugenachtig; een beschrijving van het Joodse volk, ten tijde van de komst van de Messias. Zoals we al eerder zagen dat het huis van Jakob niet op de juiste plek was, toen Jozef hen opzocht.

JOZEF – Profetische vergezichten Juda is weggetrokken van zijn broers, neemt zich een vrouw en verwekt drie kinderen bij deze vrouw: Er, Onan en Sela. Vooral deze laatste naam is veelbelovend, Sela, de rots. Eerder heb ik erop gewezen dat deze geschiedenis een onderbreking is in de verhaallijn van Jozef. In dit hoofdstuk zullen we bij herhaling zien dat er iets wordt gestopt of onderbroken. Genesis 38 6 En Juda neemt voor Er, zijn eerstgeborene, een vrouw, en haar naam is Thamar. 7 En Er, de eerstgeborene van Juda, is kwaad in de ogen van JAHWEH, en JAHWEH doet hem sterven. Koningschap Juda zoekt een vrouw voor zijn oudste zoon, Er. Haar naam is Thamar, dat betekent palmboom. Een palmboom spreekt van koningschap. Het is een boom met een lange stam en bovenop een kroon van bladeren. Overigens zijn de twee andere Thamars die in de bijbel genoemd worden, beiden leden van het koningshuis. Een zus van Absalom (de zoon van David) 2Sam.13:1 en een dochter van Absalom. 2Sam.14:27

JOZEF – Profetische vergezichten Nageslacht In de bijbel is het krijgen van nageslacht een belangrijke kwestie. In dit geval zeker, want het betreft Juda. Uit deze stam zou de Messias voortkomen. Gen.49:10 Uiteindelijk is dat via Juda en Thamar ook tot stand gekomen Mat.1:3, maar op dit punt nog niet. Ook hier vindt een onderbreking plaats, want Er sterft. Waarom dat zo is, staat er niet bij. We krijgen alleen de mededeling dat hij kwaad was in de ogen van JAHWEH. Type van Christus Deze Er is ten diepste een type van Christus. Hij was de beloofde zoon, maar zou Zijn koningschap niet hebben, want Hij stierf. Natuurlijk kun je de vergelijking niet één op één doortrekken. Er was kwaad in Gods ogen en Christus was zonder zonde Heb.4:15, maar Jezus kwam wel “in gelijkenis van zondig vlees” Rom.8:3 en is voor ons “tot zonde gemaakt”. 2Kor.5:21 En beiden werden ‘afgesneden’. Dan.9:26

JOZEF – Profetische vergezichten Nadat Juda voor zijn zoon Er een vrouw heeft gezocht, Thamar, sterft Er. Wat hierna volgt is ons vreemd, omdat het in deze tijd ongebruikelijk is. Wat we vinden beschreven, werd later onder de wet geregeld als het zwagerhuwelijk of leviraatshuwelijk. Deut.25:5-10 Dit houdt in dat, wanneer een man sterft zonder een erfgenaam (zoon) na te laten, de broer van de overledene nageslacht verwekt bij de vrouw van zijn broer. Het nageslacht kwam dan op naam van de gestorven broer Deut.25:6, vandaar: het zwagerhuwelijk. In dit licht moeten we ook het latere handelen van Thamar bezien. Juda deed haar onrecht aan, dus nam zij het heft in eigen hand. Genesis 38 8 En Juda zegt tot Onan: Kom tot de vrouw van jouw broer, en verricht met haar het zwagerhuwelijk, en doe voor jouw broer zaad opstaan. 9 En Onan weet, dat het zaad niet voor hem is. En het is, wanneer hij tot de vrouw van zijn broer kwam, dat hij het verspilde op de aarde, om aan zijn broer geen zaad te geven. 10 En wat hij deed is kwaad in de ogen van JAHWEH, en Hij doet ook hem sterven.

JOZEF – Profetische vergezichten Onanie? Deze Onan is beroemd geworden, ‘onanie’ staat namelijk voor masturbatie of zelfbevrediging. Dat is een misverstand, want dat is níet wat Onan hier doet. Zo zie je maar weer hoe slecht men de bijbel leest. Wat Onan doet, is een vorm van geboortebeperking. Toch is ook dát niet wat kwaad was in Gods ogen. Wat kwaad was in Gods ogen, was het motief van Onan: het waarom hij ‘zich terugtrok’. Hij wist, dat als hij nageslacht zou verwekken, dit niet op zijn naam zou komen, maar op de naam van zijn broer. Dat hij dit niet wilde en probeerde te voorkomen, dát was kwaad in de ogen van JAHWEH. Zaad Ook in Onan kunnen we een gelijkenis zien met Christus. Natuurlijk ook weer: uitgezonderd zijn zonde (vergelijk Hebreeën 4:15). In de eerste gelijkenis die Jezus vertelt in Matteüs13, geeft Hij een illustratie van Zichzelf als “een zaaier die zaad zaait”, Matteüs 13:1-9. De uitleg van deze gelijkenis vinden we een paar verzen verder, in Matteüs13:18-23. De zaaier is een beeld van Christus, Die kwam en zaad zaaide. Zaad is een uitbeelding van het woord van God. 1Petr.1:23 De Heer kwam tot het land Israël en strooide Zijn zaad op de aarde, of in het land. Het Hebreeuwse woord eretz wordt zowel met land als met aarde vertaald. Onvruchtbaar Zoals bij de zaaier het merendeel van het zaad in onvruchtbare grond terecht kwam en verspild werd, zo verspilde Onan zijn zaad op de grond. En zo viel het woord van de Heer niet in goede aarde.

JOZEF – Profetische vergezichten Dit was dan ook de reden dat Hij al vroeg begint te spreken in gelijkenissen, zodat Zijn woorden verborgen zouden worden en men het niet meer kon begrijpen. Mat.13:13-14 Onan sterft, zoals de Zaaier uit Matteüs 13 zou sterven, vanwege het ongeloof van het volk Israël. Ook via Onan kwam de belofte niet tot stand, maar vindt er een onderbreking plaats …

JOZEF – Profetische vergezichten Nadat Juda zijn zoon Er een vrouw heeft gegeven, overlijdt Er. Het zwagerhuwelijk treedt in werking, maar Onan, de broer van Er, voldoet niet aan zijn plicht. Ook hij overlijdt, maar Juda had drie zonen en de laatste zoon is Sela. Echter, Sela is nog te jong om aan Thamar ten huwelijk te geven. Genesis 38 11 En Juda zegt tot zijn schoondochter Thamar: Woon als weduwe in het huis van jouw vader, totdat mijn zoon Sela groot is; want hij zegt tegen zichzelf: Dat ook híj niet sterft zoals zijn broers. En Thamar gaat en zij woont in het huis van haar vader. Onoprecht De geschiedenis herhaalt zich. Juda, die ooit met zijn broers niet op de goede plek was toen Jozef hen kwam opzoeken Gen.37, is later in Chezib als Sela gebaard wordt. Gen.38:5 Al eerder kwam aan de orde wat Chezib betekent: vals, leugenachtig. Beiden zijn een uitbeelding van het Joodse volk dat niet recht wandelde toen de Heer tot hen kwam. Zij leefden onder overleveringen van mensen Mat.15:6; Marc.7:8, in plaats van onder de beloften.

JOZEF – Profetische vergezichten En ook hier is Juda niet oprecht tegen Thamar; hij zegt het één, maar denkt en doet iets anders. De hypocrisie van Juda Deze illustraties herhalen zich, omdat het een belangrijke bijbelse waarheid is en er nadruk op gelegd wordt. Juda als type van het Joodse volk, erkende haar broeder niet als Verlosser toen Hij tot hen kwam. Ze hebben Hem gedood. Juda zou via Thamar, die een uitbeelding is van kroon en koningschap, nageslacht tot stand moeten brengen, maar Juda huichelt en daardoor komt dat niet tot stand. Het is een uitbeelding van het koningschap van de Messias over Israël, dat voorlopig niet openbaar zou worden. Er volgt een onderbreking. Later zullen we nog meer zien van de hypocrisie van Juda (:8), die we ook zo goed kennen uit de evangeliën. Daar stelt Jezus keer op keer de geveinsdheid en schijnheiligheid van de religieuze Joodse leidslieden aan de kaak (o.a. in Matteüs 23:27).

JOZEF – Profetische vergezichten In dit hoofdstuk vinden we nogal wat details, zoals personen en hun namen. Al deze bijzonderheden hebben betekenis. Het is immers het woord van God dat compleet is en volmaakt. Ps.12:7; 119:140 In de volgende verzen kunnen we een groot deel van de betekenis afleiden door het duiden van de namen. Genesis 38 12 Na verloop van vele dagen, stierf de dochter van Sua, de vrouw van Juda. En Juda wordt getroost. En hij gaat op naar Timna, naar de scheerders van zijn schapen, hij en zijn vriend Hira, de Adullamiet. 13 En het wordt aan Thamar verteld, zeggend: Zie, jouw schoonvader gaat op naar Timna om zijn schapen te scheren. God van de olam Juda had een vrouw, die de dochter was van Hira, de Adullamiet. • Hira betekent: adel, edel. Het spreekt van iemand met een hoge positie. Hij is een uitbeelding van God.

JOZEF – Profetische vergezichten • Adullam (ad-olam) betekent: tot de aeon. Het spreekt van “de God van de aeonen” (Hebreeuws: olam), zoals God in Jesaja 40:28 wordt genoemd. • Timna wordt vertaald met (aan)deel, maar ook met vasthouden, beteugelen. Die laatste betekenis zou veelzeggend kunnen zijn in verband met de vele onderbrekingen in dit hoofdstuk. Einde van het oude verbond Eerder zagen we dat het huwelijk van Juda een uitbeelding is van het oude verbond Jer.31:32, dat God sloot met Israël. Dat wordt hier beëindigd door de dood van één van de huwelijkspartners. Rom.7:1-2 Zoals het oude verbond ook werd beëindigd door de dood, namelijk die van Jezus Christus. Rom.7:4,10:4 Als een schaap dat stom is voor zijn scheerders Bijzonder in dit verband is dat Juda opgaat naar Timna om zijn schapen te scheren. Dat bepaalt ons bij de woorden in Jesaja 53:7: “…als een lam dat ter slachting geleid wordt, en als een schaap dat stom is voor zijn scheerders…”. Juda representeert in dit hoofdstuk het ongelovige en afgedwaalde Joodse volk, dat haar Messias overleverde en kruisigde. Hij onderging dit lijden zwijgend. Mat.26:63; Marc.14:61 Hij zal zaad zien Jesaja 53 gaat over het Joodse volk dat afweek en hun eigen wegen ging (:6) en dat, toen de Messias kwam, Hem verwierp (:3-4). Het gaat over de afwijzing van de Messias door Israël, maar ook over Zijn verhoging (vanaf :10) en de aanneming van Israël van haar Messias in de toekomst. Hij zou ‘de velen rechtvaardigen’ (:10).

JOZEF – Profetische vergezichten En zoals we in Genesis 38 aan het slot zullen zien, zal ondanks Juda’s misstap(pen) het beloofde nageslacht tot stand komen. “Hij zal zaad zien…” (:10).

JOZEF – Profetische vergezichten Genesis 38 is een lang hoofdstuk met veel details, waarin al deze bijzonderheden toewerken naar de climax aan het einde van het hoofdstuk. Ook in de volgende verzen vinden we weer veel details, waarvan ik niet aan al deze feitelijkheden betekenis kan geven. Toch is het niet moeilijk, als we eenmaal in het juiste spoor zitten, om de hoofdlijn van de gebeurtenissen te verklaren. Genesis 38 14 En zij trekt haar weduwkleren uit, en zij bedekt zich met een sluier, en zij kleedt zich mooi aan, en zij gaat zitten bij de ingang van Enaim, dat aan de weg naar Timna ligt; want zij had gezien, dat Sela groot geworden was, en zij aan hem niet tot vrouw was gegeven. 15 En Juda ziet haar, en hij denkt dat zij een hoer is, omdat zij haar aangezicht bedekt had. 16 En hij week af naar haar aan de weg en hij zegt: Kom, alsjeblieft, laat mij tot jou komen! Want hij wist niet, dat zij zijn schoondochter was. En zij zegt: Wat zal jij mij geven, als jij tot mij komt? 17 En hij zegt: Ik zal je een geitenbokje van de kudde zenden. En zij zegt: Als jij mij een onderpand geeft, totdat jij het gezonden hebt. 18 En hij zegt: Wat voor pand moet ik je geven? En zij zegt: Jouw zegelring en jouw snoer en jouw herdersstaf, die in jouw hand is. En hij geeft ze aan haar, en hij komt tot haar; en zij wordt zwanger van hem.

JOZEF – Profetische vergezichten Hoererij Juda begaat een misstap en bedrijft hoererij. Een bekende beschrijving in de Hebreeuwse bijbel van het Joodse volk dat andere goden naliep Num.25:1-2 en ontrouw was aan JAHWEH, haar God. Het nieuwe verbond dat door de Messias zal worden opgericht, wordt voorgesteld als een bruiloft. Op.19:7 Israël wilde haar bruidegom niet en liep andere goden na. Juda hoereert hier, maar weet ten diepste niet wat hij doet, hij weet niet dat ‘de hoer’ eigenlijk zijn schoondochter Thamar is. Juda is zich niet bewust wat er werkelijk aan de hand is, want Thamar heeft haar aangezicht bedekt, zoals van God gezegd wordt dat Hij in deze tijd Zijn aangezicht verbergt voor het Joodse volk. Deut.31:17,18; 32:20 Juda is onwetend van de gang van zaken. Van Israël wordt gezegd dat zij in onwetendheid hebben gehandeld. Hand.3:17; 1 Tim.1:13 En ook de Here Jezus zelf zei aan het kruis dat “zij niet wisten wat zij deden”. Luk.23:34 Het koninkrijk verborgen Toch komt, via deze misstap van Juda, het beloofde zaad; Thamar, die een uitbeelding is van koningschap, wordt zwanger. Een illustratie van het koninkrijk dat in zekere zin tot stand komt, maar eerst een periode verborgen blijft. Dat zullen we in de volgende verzen zien. Er volgt weer een onderbreking. En zoals eerder vermeld: dit principe wordt herhaald, je struikelt er gewoon over. Hun misstap is de rijkdom van de wereld Ondanks de morele verdorvenheid van de mens, gaat er niets mis. Zoals in deze geschiedenis door Juda’s misstap het beloofde zaad tot stand komt, zo zal via de misstap van het Joodse volk Gods plan vervuld worden.

JOZEF – Profetische vergezichten Na de onderbreking in Gods handelen met Israël, zal ook het volk Israël haar Messias aanvaarden. Romeinen 11 11 Ik zeg dan: Zij struikelen toch niet, opdat zij zouden vallen? Volstrekt niet! Maar in hun misstap is de redding voor de natiën, om hen jaloers te maken. 12 En indien hun misstap de rijkdom van de wereld is en hun vermindering de rijkdom van de natiën, hoeveel te meer hun volheid!

JOZEF – Profetische vergezichten Nadat Juda in onwetendheid gemeenschap heeft gehad met zijn eigen schoondochter, die zich vermomd had als hoer, moet de overeengekomen prijs voor de daad nog uitbetaald worden. Juda laat zijn vriend Hira op zoek gaan naar haar, maar vindt haar niet. Thamar is niet meer op de plaats waar hij haar aantrof en is ook niet meer herkenbaar als hoer. Zij blijft verborgen. Genesis 38 19 En zij staat op, en zij gaat, en zij legt haar sluier af, en zij doet haar weduwkleren aan. 20 En Juda zendt het geitenbokje in de hand van zijn naaste, de Adullamiet, om het pand uit de hand van de vrouw in ontvangst te nemen; maar hij vond haar niet. 21 En hij vraagt aan de mannen van haar woonplaats, zeggend: Waar is die heiligdom-prostituee, die in Enaïm aan de weg zat? En zij zeggen: Er is in deze plaats geen heiligdom-prostituee geweest. 22 En hij keert tot Juda terug en hij zegt: Ik heb haar niet gevonden; en ook de mannen van die plaats zeiden: Er is in deze plaats geen heiligdom-prostituee geweest. 23 En Juda zegt: Laat zij het houden, opdat wij niet veracht worden. Zie, ik heb dit bokje gezonden, maar jij hebt haar niet gevonden.

JOZEF – Profetische vergezichten 24 En het is ongeveer drie maanden later, dat aan Juda wordt verteld, zeggend: Jouw schoondochter Thamar heeft ontucht bedreven, en zie, zij is ook zwanger door hoererij. En Juda zegt: Brengt haar naar buiten, dat zij verbrand worde. Israëls ontrouw In het vorige hoofdstuk liet ik zien dat Juda’s hoererij een uitbeelding is van Israëls ontrouw aan God. Dat wordt in deze verzen bevestigd, want het woord dat in vers 21 en 22 drie keer is weergegeven met heiligdom-prostituee, komt nog twee andere keren voor in de Schrift. Beide keren gaat het om prostitutie, gekoppeld aan afgodendienst. Deut.23:17; Hos.4:14 Verborgen Juda zoekt naar Thamar, maar tevergeefs. Zij blijft verborgen voor Juda, zoals de Messias en Zijn koningschap verborgen werden voor het Joodse volk. Waar is dat koningschap nu? Het is niet openbaar op aarde, maar verborgen in de hemel. Kol.1:13 Drie maanden Thamars zwangerschap blijft drie maanden verborgen. Er zijn heel wat geschiedenissen waarin we deze periode van drie maanden terugvinden. Het is een periode die model staat voor de tegenwoordige tijd, waarin het Joodse volk het Evangelie afwijst en terzijde is gesteld en God een verborgen werk doet onder de natiën. Hand.15:14 • Zo werd Mozes drie maanden verborgen. Ex.2:2 • Ook de ark, die een type is van Christus, verbleef ooit drie maanden buiten het zicht van Israël in het huis van een heiden, Obed-Edom. 2Sam.6:11

JOZEF – Profetische vergezichten • En in Handelingen 19 vinden we een geschiedenis waar Paulus drie maanden in de synagoge van Efeze sprak en daar kreeg te maken met afwijzing van de Joden. Daarom nam hij afstand van hen en zonderde zich van hen af (verborg zich voor hen), om zijn onderwijs twee jaren lang voort te zetten op een andere plek, de school van Tyrannus, sprekend tot Jood én Griek. Hand.19:8-10 Allemaal schitterende en veelzeggende plaatjes van Gods werk in onze tijd. Godsdienstige hypocrisie De hypocriete houding die Juda hier tentoonspreidt, is typisch religieus. Het is schijnheiligheid: ‘van buiten mooi, van binnen doods’. Mat.23:28-29 Maar zoals in de volgende verzen Juda besef krijgt van Thamars rechtvaardigheid, zo zal ook het Joodse volk in de toekomst besef krijgen van Gods rechtvaardigheid. Rom.9:31,10:3,11:26

JOZEF – Profetische vergezichten De misstap van Juda in Genesis 38 is moreel verwerpelijk. Toch komt door deze misser wel degelijk het beloofde nieuwe leven tot stand. Het is een prachtig plaatje van hoe God, via de misstap van het Joodse volk, Zijn plan uitwerkt. Rom.11:11,12,15 Wat een geweldige waarheid dat God ondanks al het gedoe van de mens, alles doet meewerken ten goede. Rom.8:28 Genesis 38 25 Terwijl zij naar buiten gebracht werd, zond zij aan haar schoonvader deze boodschap: Van de man, van wie deze dingen zijn, ben ik zwanger. En zij zegt: Erken alsjeblieft, van wie deze dingen zijn: de zegelring en het snoer en de herdersstaf. 26 En Juda herkent ze en hij zegt: Zij is rechtvaardiger dan ik, omdat ik haar niet aan mijn zoon Sela heb gegeven. En hij heeft haar verder niet meer bekend. 27 En het is in de tijd, dat zij baren zou, en zie, er is een tweeling in haar buik. Juda’s erkenning Juda wordt, na een verborgen periode, ‘aan zichzelf bekend gemaakt’ door de attributen die hij Thamar als onderpand had gegeven.

JOZEF – Profetische vergezichten Opvallend is dat alle bezittingen van Juda (zonder deze verder uitgebreid te behandelen) wijzen op zegeningen – zoals koningschap – maar ook op identificatie. Gen.41:42; Est.8:2,8,10; Num.17:2; Ps.110:2 Wat het snoer precies is, is lastig te achterhalen. Opmerkelijk is wel dat in het vervolg van de geschiedenis een scharlaken koord (snoer) wordt gebruikt ter identificatie (:30). Deze dingen komen allemaal (weer) bij Juda terecht op het moment dat hij tot inkeer komt. De bekering van het Joodse volk Voor Juda wordt zichtbaar wie hij zelf is en hij komt tot de erkenning dat Thamar rechtvaardig gehandeld heeft. Hij beseft ook meteen dat het zijn eigen onrechtvaardigheid is, die Thamar heeft aangezet tot haar handelen. In deze geschiedenis vinden we geïllustreerd hoe in de toekomst het Joodse volk tot erkenning zal komen Wie haar Messias is. Zij zullen versteld staan als hun wandaad aan het licht wordt gebracht. Zach.13:6; 12:10 Juda “heeft haar verder niet meer bekend”, staat er nog bij: hij hoereert niet meer. Nog een onderbreking Nog één keer zullen we in het slot van dit hoofdstuk te maken krijgen met een onderbreking. Twee zonen worden er uit Thamar geboren, een tweeling. En zoals gebruikelijk in het boek Genesis, vindt er een verwisseling plaats in wie er ‘het eerst geboren’ wordt. Zoals we dat al eerder in de geschiedenis bij Jakob en Ezau zien, Gen.25:22-26 heeft deze geboorte eveneens een diepere betekenis.

JOZEF – Profetische vergezichten Via Juda zou het koningschap vererfd worden en uit deze stam zou de Messias worden geboren. Mat.1 In dat licht was het dan ook nodig wat Thamar in dit hoofdstuk deed. Thamars naam betekent palmboom en zij is een uitbeelding van koningschap. In de geboorte van de tweeling wordt de komst van de Messias (de Koning) gesymboliseerd. Deze komst zou worden onderbroken. Genesis 38 27 En het is in de tijd, dat zij baren zou, en zie, er is een tweeling in haar buik. 28 En het is wanneer zij baart, dat één zijn hand uitsteekt. En de vroedvrouw neemt die, en zij bindt om zijn hand een scharlaken draad vast, zeggend: Deze ging het eerst uit. 29 En het is toen hij zijn hand weer terugtrok, en zie, zijn broer ging uit. En zij zegt: Hoe ben jij met een doorbraak doorgebroken voor jouzelf? En zij noemt hem: Perez. 30 En daarna ging zijn broer uit aan wiens hand de scharlaken draad was. En men noemt hem: Zerah.

JOZEF – Profetische vergezichten Zerah Degene waarvan de vroedvrouw denkt dat hij als eerste geboren wordt, Zerah, krijgt een scharlaken draad om zijn hand. Maar Zerah trekt zijn hand terug en zijn broer Perez wordt eerst geboren. Scharlaken is een uitbeelding van verlossing Jes.1:18 en een scharlaken koord ook. Joz.2:18,21 Zerah betekent: opgaand licht en hij is een uitbeelding van de komst van de Messias. Die komst wordt in profetieën ook voorzegd als de komst van een opkomend stralend licht, met een woord direct verwant aan de naam ‘Zerah’: zarach. Jesaja 60 1 Sta op, word verlicht, want jouw licht komt en de heerlijkheid van JAHWEH gaat stralend op [zarach] over jou! 2 Want zie, de duisternis zal de aarde bedekken en donkerheid de natiën. Maar over jou zal JAHWEH stralend opgaan [zarach] en Zijn heerlijkheid zal over jou gezien worden. Perez De komst van Zerah, die hier wordt onderscheiden met een scharlaken draad, wordt onderbroken. Zo zou de komst van de Verlosser, de Messias, worden onderbroken. Zerah trekt zijn hand terug en eerst komt Perez. Zijn naam betekent: breuk. Er volgt een onderbreking. Deze pauze staat model voor de tegenwoordige tijd, waarin God Zijn hand, Die Hij tot Israël had uitgestrekt Jes.65:2; Rom.10:21 heeft teruggetrokken en waarin God Zich een volk verzamelt uit de natiën. Hand.15:14

JOZEF – Profetische vergezichten Maar het licht zal in de toekomst, na de onderbreking, alsnog over Israël opgaan en haar Messias zal tot hen komen. Romeinen 11 11 Ik zeg dan: Struikelen zij soms, opdat zij zouden vallen? Volstrekt niet! Maar in hun misstap is de redding voor de natiën, om hen jaloers te maken. 12 En indien hun misstap de rijkdom van de wereld is en hun vermindering de rijkdom van de natiën, hoeveel te meer hun volheid!

JOZEF – Profetische vergezichten Na de onderbreking in de geschiedenis van Jozef in Genesis 38, wordt in Genesis 39 de verhaallijn van Jozef weer opgepakt. Het tweede deel van het eerste vers van Genesis 39, lijkt dan ook erg op het laatste vers van Genesis 37. Beiden spreken erover dat Jozef wordt verkocht aan Potifar, een hofdienaar van Farao. Genesis 39 1 En Jozef wordt neerwaarts naar Egypte gebracht. En Potifar, een hofdienaar van Farao, de overste van de lijfwachten, een Egyptisch man, koopt hem van de hand van de Ismaëlieten die hem daarheen deden afdalen. Miskend door het huis van Jakob Jozef daalt af naar Egypte. Dat is letterlijk, op de kaart, zo, maar ook typologisch. Genesis 37 was een illustratie van hoe de Heer, net als Jozef, kwam tot het huis van Jakob. Maar zijn broeders miskenden en verwierpen Hem, gooiden Hem ‘in de put’ en hebben Hem overgeleverd. Nu meent het huis van Jakob dat Hij dood is. Waar is Jozef? Zij hebben geen idee en denken dat hij dood is.

JOZEF – Profetische vergezichten Waar is de Heer nu? Hij is buiten het zicht van het huis van Jakob, want Hij verbergt Zich en is in het buitenland (onder de natiën). En wat doet Hij daar? Dat wordt geïllustreerd in de volgende hoofdstukken. Verborgenheid In het verhaal van Jozef zijn Genesis 39, 40 en 41 drie opeenvolgende perioden. Achtereenvolgens vinden we Jozef in het huis van Potifar (Genesis 39), Jozef in de gevangenis (Genesis 40) en Jozef die Farao’s dromen uitlegt en wordt verhoogd (Genesis 41). Typologisch is het een drieluik. Drie keer wordt, steeds vanuit een ander perspectief, een illustratie weergegeven van “de periode van de verborgenheid”. Daarover in de volgende hoofdstukken meer.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef wordt verkocht als slaaf en komt terecht in het huis van een Egyptenaar, genaamd Potifar. Dit is het eerste huis van deze Potifar, want later zullen we zien dat ook de gevangenis waar Jozef terechtkomt, toebehoorde aan Potifar. Genesis 39 2 En JAHWEH is met Jozef en hij is een voorspoedig man. En hij is in het huis van zijn heer, de Egyptenaar. 3 En zijn heer ziet dat JAHWEH met hem is en dat JAHWEH al wat hij doet in zijn hand voorspoedig maakt. 4 En Jozef vindt genade in zijn ogen en hij verricht dienst voor hem. En hij geeft hem de supervisie over zijn huis. En alles wat van hem is, geeft hij in zijn hand. Het geloof van Jezus Christus Jozefs leven is een voorbeeld van een leven uit geloof. Natuurlijk is hij ook hierin een type van het geloof van Jezus Christus (o.a. Romeinen 3:22,26 en Galaten 2:16). Jozef wist dat God de Plaatser (Grieks: Theos) is van alle dingen – en ook al zal hij niet begrepen hebben waarom hij nu vernederd was en als slaaf was verkocht –, toch vertrouwde hij op God. Hij kwam niet in opstand, maar onderschikte zich en deed zo goed hij kon, wat hij in zijn positie kon doen.

JOZEF – Profetische vergezichten Slaaf Slavernij was een geaccepteerd feit in vroegere dagen. Ook Paulus spreekt geen oordeel uit over dit punt en roept de slaven niet op tot opstand tegen hun eigenaar. Integendeel, Paulus moedigt hen aan zich te schikken in hun positie, als toonbeeld van wat het Evangelie uitwerkt in het leven van een gelovige. Kol.3:22; Tit.2:9-10 In het huis God maakt Jozef voorspoedig en Jozef vindt genade in de ogen van zijn heer. Iets dergelijks lezen we ook over de Here Jezus (Lukas 2:40 en 52). Ook Hij ontving van de Vader ‘een huis’. Dit kan zowel van het huis van Israël worden gezegd, als van de ecclesia (Efeze 2:19 en 22). We zullen in het vervolg van deze geschiedenis zien dat het huis waar Jozef zich bevond, een illustratie is van de miskenning en afwijzing van de Messias van Israël in de Handelingen periode. De vrouw die Jozef in het huis treft, is een uitbeelding van het ontrouwe Joodse volk. Hebreeën 3 5 En Mozes was inderdaad trouw in heel Zijn huis (…), 6 maar Christus, als Zoon over Zijn huis. Wiens huis wij zijn …

JOZEF – Profetische vergezichten God had Jozef voorspoedig gemaakt in het huis van Potifar en dat was de Egyptenaar niet ontgaan. Potifar geeft het beheer van het huis over in de hand van Jozef. In de volgende verzen lezen we, dat Jozef niet alleen voorspoedig was, maar dat ook het huis werd gezegend vanwege hem. Genesis 39 5 En het is dat vanaf toen hij hem de supervisie over zijn huis had gegeven en over al wat van hem is, dat JAHWEH het huis van de Egyptenaar zegent dankzij Jozef. En de zegen van JAHWEH is over al wat van hem is, in het huis en in het veld. 6 En hij laat al wat van hem is in de hand van Jozef, en hij wist niets over wat van hem was, behalve alleen het brood dat hij at. En Jozef was heel mooi van gestalte en heel mooi van verschijning. Het huis gezegend Het huis van Potifar wordt gezegend dankzij Jozef, zoals in de Handelingen periode het huis Israël werd gezegend vanwege Christus. De geest werd uitgestort, er werd in vreemde talen gesproken (2:4) en vele andere wonderen en tekenen vonden plaats (2:43). Men deelde de bezittingen met elkaar (2:43-44), zieken werden genezen (Handelingen 3), er was grote kracht en genade (4:33) en niemand had gebrek (4:34).

JOZEF – Profetische vergezichten De Hebreeën brief zegt over deze periode: “…terwijl God dit met getuigenis ondersteunt, met tekenen en wonderen, en met allerlei machtige daden, en met toedelingen van heilige geest, in overeenstemming met Zijn wil”. Heb.2:4 Het zag er dan ook allemaal veelbelovend uit. De ontrouwe vrouw Maar in het huis is een ontrouwe vrouw. De ontrouwe vrouw is een bekend beeld van het ongelovige Joodse volk in de profetieën. Hos.1:2; Op.17 In de volgende verzen zullen we zien hoe dit afloopt. Schoon van gestalte en schoon van aangezicht Jozef was heel mooi van gestalte en heel mooi van verschijning lezen we nog als aanzet tot wat hierna komt. Er zijn niet veel mannen in de bijbel waarvan dit gezegd wordt. We lezen iets soortgelijks bij Daniël en zijn vrienden Dan.1:4, David 1Sam.17:42, Saul 1Sam.9:2, Absolom 2Sam.14:25 en Mozes. Ex.2:2; Hand.7:20 Al deze bijbelfiguren zijn in zekere zin een type van de opgewekte Christus. Hij is de Eersteling, door God opgewekt met een opstandingslichaam en is in die zin mooi van gestalte, iets wat in de Schrift van Jezus in Zijn aardse verschijning niet gezegd wordt, integendeel. Jes.53:2-3

JOZEF – Profetische vergezichten Alles in het huis van Potifar, wordt in handen van Jozef gegeven. Potifar had een hoge functie aan het hof van Farao. Hij was een hofdienaar en een overste van de lijfwachten (:1). In de Septuagint (LXX), de Griekse vertaling van het Oude Testament, wordt het woord ‘hofdienaar’ vertaald met eunuch. Bekend is dat veel hofdienaren in de oudheid eunuchen (gecastreerde mannen) waren, met name de hofdienaren die in contact kwamen met de harem. Dit gebeurde om de vrouwen rein te houden; alleen toegewijd aan de Farao. Onvruchtbaar Als deze Potifar een eunuch was, dan bevond de vrouw van Potifar zich in een onvruchtbaar huwelijk. Het was een huwelijk waarin geen leven tot stand kon komen. We zagen al dat deze vrouw een uitbeelding is van het ontrouwe Joodse volk. Toen de Heer tot hen kwam, leefden zij onder het oude verbond. Het oude verbond wordt voorgesteld als een huwelijksverbond Jer.31:32 tussen JAHWEH en het volk. Maar Israël was ontrouw. Jer.3:9 Uit het oude verbond komt dan ook geen leven voort, het is “een bediening van de dood”. 2Kor.3:7

JOZEF – Profetische vergezichten Genesis 39 7 En het is na deze dingen dat de vrouw van zijn heer haar ogen opheft naar Jozef, en zij zegt: Lig met mij! 8 En hij weigert en hij zegt tot de vrouw van zijn heer: Zie, met mij naast zich, geeft mijn heer geen gedachte aan iets in het huis, en alles wat hij heeft, heeft hij in mijn hand gegeven. 9 Niemand is in dit huis groter dan ik; en hij heeft niets teruggehouden van mij dan jou alleen, omdat jij zijn vrouw bent. En hoe zou ik dan dit grote kwaad doen en zondigen tegen God? Onder de wet Toen Jezus tot het volk Israël kwam, kwam Hij ‘onder de wet’, om hen, die onder de wet waren, te verlossen. Gal.4:4-5 Maar zij wezen Hem af als Messias. In de Handelingen periode herhaalt dit zich. De opgewekte Christus werd door de apostelen aan het huis van Israël gepredikt. Het nieuwe verbond (= leven) werd aan hen gepredikt, maar zij wezen het af en bleven bij het oude. Het volk was ontrouw en onvruchtbaar. De Heer verliet dan ook het huis van Israël, zoals Jozef dit huis van de vrouw zal verlaten in het navolgende gedeelte.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef was slaaf in het huis van Potifar en daar probeerde de vrouw van Potifar hem te verleiden. Hoe menselijk was het geweest van Jozef als hij op haar toenaderingen was ingegaan? Hij had kunnen redeneren dat hij onrechtmatig behandeld was, omdat hij als slaaf verkocht was naar Egypte. Een standpunt dat hij overigens wel deelde als hij dat gerechtvaardigd vond. Gen.40:15 Maar Jozef gebruikte dit niet als aanleiding om te zondigen, hij bleef trouw aan zijn h(H)eer. Potifars vrouw drong echter aan … Genesis 39 10 En het is als zij dag aan dag tot Jozef sprak, dat hij niet naar haar luisterde, om bij haar te gaan liggen, om met haar te zijn. 11 En het is op een dag als deze dat hij naar het huis komt om zijn werk te doen, en er is niemand van de mannen van het huis daar in huis. 12 En zij grijpt hem bij zijn mantel vast, zeggend: Lig met mij! En hij laat zijn mantel in haar hand achter, en hij vlucht en hij gaat uit, naar buiten. Verzoeking Het verblijf in Potifars huis, waarin Jozef voorspoedig was (:2-3) en die een voorafschaduwing is van de Handelingen periode,

JOZEF – Profetische vergezichten duurde betrekkelijk kort. Potifars vrouw was een ontrouwe vrouw en probeerde Jozef over te halen het bed met hem te delen. Dit moet een beproeving voor Jozef geweest zijn. Als we indenken dat Jozef een type is van Christus, dan dringt de vergelijking met de verzoeking in de woestijn van Jezus Zich op, Matteüs 4:1-11. Jezus vertrouwde op wat God, Zijn Vader, gesproken had. En zo vertrouwde ook Jozef in de verzoeking op zijn God (:9). Jozef deed het énige wat een jonge man in zo’n geval zou moeten doen: hij vluchtte. 2Tim.2:22 Jozefs kleed Jozefs mantel blijft achter in het huis. Eerder, bij Jozefs veelkleurig gewaad, hebben we al gezien dat zo’n kleed een uitbeelding is van heerlijkheid en koningschap. Jozefs uitgaan uit het huis van de vrouw, is een uitdrukking van Christus, Die het huis van Israël verliet. In eerste instantie letterlijk, toen Hij opvoer ten hemel. Hand.1:9 Maar toen stond de deur voor Israël nog open en kon het volk zich nog bekeren, zodat de Messias zou terugkomen om Zijn koninkrijk op te richten. Hand.3:19-21 Deze deur ging echter dicht toen de leidslieden van het volk Stefanus stenigden. Hand.7 Kroon Stefanus betekent: kroon of krans. Deze geschiedenis in Handelingen 7 beeldt uit hoe Israël haar Koning Messias (de kroon) afwees. In het verhaal van Jozef met de vrouw van Potifar wordt dit uitgebeeld in de mantel die achterblijft in het huis; zijn ‘koningschap’ gaat níet door. De geschiedenis van de steniging van Stefanus, is ook waar Paulus (dan nog Saulus) ten tonele verschijnt. Hand.7:58

JOZEF – Profetische vergezichten Paulus, de apostel van de natiën, die een belangrijk deel van zijn brieven vanuit de gevangenis schreef. En de gevangenis is dan ook de volgende plek waar Jozef terechtkomt.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef doorstaat de beproeving van de verleiding door Potifars vrouw, maar daarmee is het verhaal niet afgelopen. De vrouw ‘heeft een blauwtje gelopen’ en bedenkt een list. Ze heeft Jozefs mantel in haar handen en door bedrog maakt zij van Jozefs afwijzing gebruik om van Jozef af te komen. Genesis 39 13 En het is, toen zij zag, dat hij zijn mantel in haar hand achtergelaten had en dat hij naar buiten was gevlucht, 14 dat zij de mannen van haar huis roept en zij zegt tot hen, zeggend: Ziet, hij heeft tot ons een Hebreeuwse man gebracht om ons belachelijk te maken. Hij kwam bij mij om met mij te liggen, en ik roep met een luide stem. 15 En het is toen hij hoorde, dat ik mijn stem verhief en ik riep, dat hij zijn mantel bij mij achterlaat, en hij vlucht, en hij gaat uit, naar buiten. 16 En zij legt zijn mantel naast zich neer, totdat zijn heer thuiskwam. Het huis van Israël Er zijn een aantal dingen die opvallen in dit gedeelte. Ten eerste lees je dat de vrouw heel het huis betrekt bij haar bedrog. Daarnaast is het opmerkelijk dat Potifar in dit gedeelte consequent wordt weergegeven als de heer van Jozef (:2-8).

JOZEF – Profetische vergezichten Zelfs als Jozef het huis verlaten heeft en de vrouw met de mantel wacht tot Potifar thuis komt, heet Potifar niet ‘haar man’ of iets dergelijks, maar: zijn heer (:16). De vrouw onderschikt zich niet aan haar man en geeft hem zelfs de schuld van de hele situatie (:14). Zij beschuldigt haar man onterecht, het is laster. Deze vrouw is een uitbeelding van de Joodse leidslieden, het Sanhedrin Hand.6:15, die de opgewekte Christus verwierpen. Zij sleepten heel het huis van Israël mee in hun misstap. Paulus zegt hierover, als hij de profeet Jesaja aanhaalt: “Want vanwege jullie wordt de Naam van God onder de natiën gelasterd”. Rom.2:24 Geen koningschap Bij de behandeling van de vorige verzen kwam naar voren, dat de mantel van Jozef een uitbeelding is van koningschap en heerlijkheid. Jozef, die eerst voorspoedig was en nu het huis van de vrouw verlaat en zijn kleed achterlaat, spreekt van Christus, Die het huis van Israël verlaat; het koninkrijk wordt niet geopenbaard. Zoals voor de vrouw het achterlaten van het kleed van Jozef het ‘bewijs’ is dat ‘Jozef niet deugt’, zo wijst het Joodse volk Jezus af als Messias, omdat het koninkrijk niet is geopenbaard.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef heeft zijn kleed achtergelaten in het huis van de vrouw. Hiermee komt er een einde aan zijn verblijf in dit huis. Het is een verwijzing naar de Handelingen periode, waarin de Heer het huis van Israël verliet en Zijn koninkrijk niet werd geopenbaard. Genesis 39 17 En zij spreekt tot hem als deze woorden, zeggend: “De Hebreeuwse dienaar die jij tot ons bracht, kwam tot mij om mij belachelijk te maken. 18 En het is toen ik mijn stem verhief en ik riep, dat hij zijn mantel bij mij achterliet en hij naar buiten vluchtte.” 19 En het is toen zijn heer de woorden van zijn vrouw hoorde die zij tot hem sprak, zeggend: “Uw dienaar deed mij naar deze woorden,” zo ontstak zijn toorn. 20 En de heer van Jozef nam hem en hij geeft hem aan het huis van de gevangenis, de plaats waar de gevangenen van de koning gebonden zijn. En hij is daar in het huis van de gevangenis. Hypocrisie Wat de vrouw hier doet is natuurlijk zeer onrechtvaardig en hypocriet. Ze schuift haar eigen misstap in de schoenen van Jozef en voor een deel ook in die van haar man, omdat hij Jozef als slaaf in huis had genomen.

JOZEF – Profetische vergezichten Elke keer dat ik lees dat Potifar zeer toornig werd, vraag ik me dan ook af: op wie? In de eerste verzen van dit hoofdstuk lezen we dat Potifar zag dat God Jozef voorspoedig maakte en dat hij daarom alles in zijn hand overgaf. Jozef werd over Potifars huis gesteld en God zegende heel het huis van Potifar vanwege Jozef. Potifar wist wat Jozef waard was. Zou hij bij zijn eigen vrouw ook niet op zijn minst vermoedens hebben gehad ‘wat voor vlees hij in de kuip had’? Potifar zal het uit huis plaatsen van Jozef als een groot verlies hebben ervaren, maar hij had nauwelijks een keuze. Twee huizen Jozef komt terecht in de gevangenis. Als we Genesis 39:1 en Genesis 40:3 naast elkaar leggen, dan blijkt dat beide huizen toebehoren aan de overste van de lijfwachten en dat is Potifar. Ook de gevangenis was dus een huis van Potifar en Jozef komt terecht van het ene huis in het andere. Het huis van Potifar is een type van Israëls afwijzing van de Messias in de Handelingen periode. Jozefs verblijf in de gevangenis is een uitbeelding van Christus en de ecclesia. We zullen zien in de volgende verzen dat Jozef ook aangesteld wordt over dit huis. Daar legt hij dromen uit, zoals Christus in onze dagen verborgenheden bekendmaakt aan de ecclesia.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef was slaaf maar wordt nog verder vernederd en gaat naar de gevangenis. Jozef komt op een dieptepunt. In Psalm 105:18 staat hierover: “zij drukten zijn voeten in boeien, zijn ziel kwam in de ijzers”. Maar ook daar is God met hem en in het huis van de gevangenis is Jozef voorspoedig. Net als in het huis van Potifar wordt hij gesteld over het hele huis en krijgt hij de zorg voor alle gevangenen. Genesis 39 21 En JAHWEH is met Jozef en Hij bewees hem goedheid en Hij geeft hem genade in de ogen van de overste van het huis van de gevangenis. 22 En de overste van het huis van de gevangenis geeft al de gevangenen die in het huis van de gevangenis waren, in de hand van Jozef, en hij deed alles wat daar te doen was. 23 En de overste van het huis van de gevangenis keek niet om naar iets dat in zijn hand was, omdat JAHWEH met hem was; en JAHWEH maakte alles wat hij deed voorspoedig.

JOZEF – Profetische vergezichten Niet van deze wereld De gevangenis is de plek waar zij, die niet in tel zijn in de maatschappij, worden buitengesloten van de wereld. Het is een uitbeelding van de ecclesia, waarin God immers ook het dwaze, zwakke, onedele en het verachte uitkiest. 1Kor.1:26-28 Deze gevangenis is de plek waar outsiders worden verzameld en daar aan de zorg van Jozef toevertrouwd zijn. Zoals Jozef de lakens uitdeelt in de gevangenis, zo geeft Christus in de ecclesia aan eenieder wat nodig is. Ef.2:8 Gevangene van Christus Jezus Christus Jezus heeft een speciale apostel afgevaardigd om de verborgenheden met betrekking tot de ecclesia bekend te maken: Paulus. Het is dan ook illustratief voor zijn bediening dat hij diverse keren in de gevangenis heeft gezeten. Hand.16:23,40; 23:18; 28:30 Vanuit de gevangenis schreef Paulus de brieven waarin hij de meest verheven waarheden omtrent de ecclesia bekendmaakte en daarin noemt hij zich de gevangene van Christus Jezus. Ef.3:1; 4:1 In het volgende hoofdstuk zullen we zien dat Jozef kon onthullen wat voor anderen verborgen was.

JOZEF – Profetische vergezichten In de geschiedenissen van Jozef blijkt weer eens dat God de Plaatser en Beschikker is van alle dingen. Jozef leefde uit geloof, want God had hem via dromen beloften gegeven. En hoewel de omstandigheden menselijkerwijs gesproken uitzichtloos waren, wist Jozef dat God via deze weg van lijden Zijn beloften zou vervullen. Later getuigt Jozef er dan ook van dat God de Plaatser is van al deze omstandigheden. Gen.45:8 Genesis 40 1 En het is na deze dingen, dat de schenker en de bakker van de koning van Egypte zondigden tegen hun heer, de koning van Egypte. 2 En Farao is toornig op zijn twee hofdienaren, op de overste van de schenkers en op de overste van de bakkers. 3 Hij plaatst hen in bewaring in het huis van de overste van de lijfwachten, in het huis van de gevangenis, de plaats waar Jozef gevangen was.

JOZEF – Profetische vergezichten De heerser van de volken Deze Farao wordt in Psalm 105:20 “de heerser van de volken” genoemd. Hij was de machthebber van het grootste wereldrijk in die tijd. Toch is hij slechts een instrument in de hand van God, zoals we later in de geschiedenis ook zien van de Farao waar Mozes mee van doen had. Rom.9:17 Het lijkt of Farao deze dingen ‘zomaar overkomen’: de zonde van de schenker en de bakker, waardoor ze bij Jozef in de gevangenis komen … en de dromen die hij krijgt in het volgende hoofdstuk. Maar het is God, die deze dingen bestuurt. Spreuken 21 1 Het hart van een koning is als waterbeken in de hand van JAHWEH. Hij leidt hen zoals Hij verlangt. God beschikt alles! Deze waarheid vinden we heel de Schrift door. Het mooiste en grootste voorbeeld is wellicht dat van Daniël, die ook als gevangene uit zijn land werd weggevoerd, naar Babel. Daar heeft hij zich vele decennia in het centrum van de wereldmacht bevonden, aan het hof van verschillende heersers van wereldrijken. Ook hij leefde in geloof en wist dat God de Beschikker was van de koningen waar hij mee te maken had en hij getuigde hiervan. Dan.2:28,37; 4:24; 6:23 Wat een geweldige waarheid en een voorrecht is het, om ook in onze tijd te mogen weten, dat God alles in Zijn machtige hand heeft en Hij alles leidt, zoals Hij dat verlangt!

JOZEF – Profetische vergezichten Bij Jozef in de gevangenis komen twee nieuwe gevangenen binnen: de schenker en de bakker van Farao. Waarom ze daar komen, is niet bekend. De twee komen onder het beheer van Jozef, want alle gevangenen staan onder zijn beheer. Gen.39:22 Genesis 40 4 En de overste van de lijfwachten vertrouwt hen aan Jozef toe; en hij bediende hen. En zij zijn enige dagen in bewaring. 5 En zij beiden dromen een droom, ieder zijn eigen droom, in dezelfde nacht, ieder zijn droom met een eigen betekenis, de schenker en de bakker van de koning van Egypte, die in het huis van de gevangenis gebonden zijn. Dromen in de bijbel We vinden heel wat dromen in de bijbel: zoals bij Achimelech Gen.20:3-6, Jakob bij Bethel Gen.28:10-16 en in het boek Daniël vinden we verschillende dromen. Ook in het Nieuwe Testament komen we ze tegen, bijvoorbeeld bij Jozef, de vader van Jezus Mat.1:20,2:13 en ‘de wijzen uit het oosten’. Mat.2:13 In de geschiedenis van Jozef droomde hij zelf ooit al Gen.37 en in het vervolg van de geschiedenis zullen we nog dromen van Farao tegenkomen.

JOZEF – Profetische vergezichten Uit al deze dromen blijkt dat God via de droom tot de mens spreekt. Soms rechtstreeks met een boodschap – zoals bij Achimelech en Jozef, de vader van Jezus –, maar meestal in beelden, die betekenis hebben. In Genesis 37 zagen we dat zowel Jozef, als zijn broers, maar ook zijn vader en moeder, ervan uitgingen dat deze dromen een betekenis hadden. Verborgenheden In dromen worden zaken verborgen. Het is vergelijkbaar met gelijkenissen. Mat.13:10-13 Er wordt een voorstelling van iets gegeven, maar de betekenis ligt dieper, in de symboliek. De dromen die we in dit bijbelgedeelte beschreven vinden, doen zich voor op een bijzondere plaats, namelijk in de gevangenis. Deze gevangenis is een uitbeelding van de ecclesia, die beheerd wordt door de ware Jozef: Christus Jezus. Hij openbaart (via de apostel Paulus) verborgenheden aan de leden van de ecclesia, zoals Jozef dromen uitlegt aan de gevangenen die onder zijn beheer zijn.

JOZEF – Profetische vergezichten Bij de bespreking van de vorige verzen, stelde ik al dat alle dromen in de bijbel een betekenis hebben. Deze dromen moeten dan ook uitgelegd worden. Denk aan de droom van Nebukadnezar in Daniël 2, maar ook de dromen in dit hoofdstuk van de schenker en de bakker hebben een verborgen betekenis. Genesis 40 6 En Jozef komt in de ochtend bij hen, en hij ziet hen, en zie, zij zijn ontsteld. 7 En hij vraagt aan de hofdienaren van Farao, die met hem in bewaring waren in het huis van zijn heer, zeggend: Om welke reden zijn jullie gezichten vandaag kwalijk gesteld? 8 En zij zeggen tot hem: Wij hebben een droom gedroomd en er is niemand om hem uit te leggen. En Jozef zegt tot hen: Zijn uitleggingen niet van God? Vertel het alsjeblieft aan mij. Een Goddelijke zaak Opvallend is dat Jozef de dromen van de schenker en bakker toeschrijft aan God. Hij wist blijkbaar heel goed dat God deze dromen gaf, net zoals hij zelf dromen van Goddelijke oorsprong had ontvangen. “Zijn uitleggingen niet (een zaak) van God?”, zegt hij dan ook.

JOZEF – Profetische vergezichten Maar Jozef besefte tevens dat hij zelf van God gezonden was, want hij zegt er meteen achteraan dat ze de dromen aan hem kunnen vertellen. Deze Goddelijke zending wordt dan ook bewezen, doordat diegene die van God gezonden is, de dromen kan uitleggen. Gen.41:38; Dan.2:48 Jozef is hierin een schitterend type van de Heer Jezus Christus. Hij was door God gezonden Hand.3:26 om Zijn wil te doen. Heb.10:7,9 Na Zijn opstanding en hemelvaart riep Hij de apostel Paulus om Zijn geheimen aan de ecclesia bekend te maken. 1 Korinthe 2 7 … maar wij spreken Gods wijsheid in geheim, die verborgen is, die God tevoren, vóór de aeonen, bestemt tot onze heerlijkheid.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef, die zelf ooit dromen met geweldige beloften had ontvangen van God, heeft nu twee mensen onder zijn beheer in de gevangenis die gedroomd hebben. Ook deze dromen zijn van God, stelt Jozef. En Jozef wist op de één of andere manier dat hij de dromen zou kunnen uitleggen. Ondanks alles wat hij had meegemaakt, stond Jozef vast in geloof. Genesis 40 9 En de overste van de schenkers verhaalt aan Jozef zijn droom en hij zegt tot hem: In mijn droom, zie, een wijnstok staat vóór mij. 10 En aan de wijnstok waren drie ranken, en zodra hij begon te botten, kwam zijn bloesem op, en zijn trossen droegen rijpe druiven. 11 En Farao’s beker was in mijn hand. En ik neem de druiven, en ik pers ze uit in Farao’s beker, en ik geef de beker op Farao’s hand. 12 En Jozef zegt tot hem: Dit is de uitleg ervan: de drie ranken, dat zijn drie dagen. 13 Binnen drie dagen zal Farao jouw hoofd verheffen en hij doet jou terugkeren op jouw post, en jij zal Farao de beker in zijn hand geven, zoals je vroeger gewoon was, toen jij zijn schenker was.

JOZEF – Profetische vergezichten Dubbele betekenis Alle dromen in de geschiedenis van Jozef, hebben een dubbele betekenis. De dromen die Jozef zelf had Gen.37:7-10 zouden een vervulling krijgen in zijn eigen leven. Jozef zou heersen over zijn broers, het huis van Jakob. Maar de dromen hebben ook een profetische toepassing; ze spreken ook over Degene, van Wie Jozef een type is: Christus, Die zal heersen over het huis van Israël. Wijn Wie de Schrift kent, zal met het grootste deel van de droom van de schenker geen moeite hebben. Wijn is in de bijbel een uitbeelding van het nieuwe leven dat er is in Christus. Het proces waardoor wijn tot stand komt, is een illustratie van hoe dit nieuwe leven tot stand komt. Het persen en vertrappen van de druiven zorgt ervoor dat de druif ontbonden wordt: dit staat voor lijden en sterven. Het druivensap wordt opgevangen in eikenhouten vaten. De eik spreekt van de belofte Gen.13:18 en de vrucht van de eik: de eikel. Gen.17:11 De vaten met druivensap worden opgeslagen in een kelder, ondergronds. Dit is natuurlijk een uitbeelding van het graf. Na enige tijd komen de vaten uit de kelder en dan is het druivensap geen druivensap meer, maar geestrijk vocht: wijn. Het uit de kelder komen (uit het graf) spreekt van opstanding en dus nieuw leven! De derde dag De schenker zou na drie dagen verhoogd worden en zijn taak weer oppakken. Het is een uitbeelding van nieuw leven dat er is op de derde dag. Zoals wij delen in het nieuwe leven dat er is, sinds dé derde dag dat Christus opstond.

JOZEF – Profetische vergezichten Wij delen door geloof in Christus en zijn één met Hem geworden in Zijn dood (2 Timoteüs 2:11; Romeinen 6:6; Galaten 2:20), begrafenis (Kolosse 2:12), opstanding (Efeze 2:6; Kolosse 2:12), enzovoort. Romeinen 6 4 Wij werden dan samen met Hem begraven door de doop in de dood, opdat, net zoals Christus opgewekt werd uit de doden door de heerlijkheid van de Vader, zó ook wíj in nieuwheid van leven zouden wandelen.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef heeft de droom van de schenker uitgelegd. De schenker zou na drie dagen hersteld worden in de positie die hij had aan het hof bij Farao. Jozef was een mens net als wij (vergelijk Jakobus 5:17) en hij zal gehoopt hebben dat hij nu snel uit de gevangenis zou komen. Hij wist dat het onrechtvaardig was wat hem was aangedaan. Genesis 40 14 Maar gedenk mij dat jij hier was met mij, wanneer het jou goed zal gaan; en doe, alsjeblieft, goedheid aan mij, en vermeld mij bij Farao, en breng mij uit dit huis. 15 Want ik ben gestolen, ja, gestolen uit het land van de Hebreeën, en ook hier heb ik niets gedaan, waarom zij mij in de kerker zouden plaatsen. God heeft de leiding Jozef had in zijn dromen geweldige beloften ontvangen. Zijn broers hadden hem zwaar onrecht aangedaan door hem te verkopen. Ook in het huis van Potifar had hij niets misdaan, maar werd door de vrouw van Potifar onterecht beschuldigd waardoor hij in de gevangenis terecht kwam. Ondanks dat Jozef onrechtvaardig behandeld werd, vertrouwde hij op God en hij getuigde er later van dat dit Gods weg was en dat Hij achter de schermen de regie voerde. Gen.45:7-8

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef wist dat God de Beschikker is van alles wat hem overkwam en dat het zou meewerken aan de vervulling van de beloften die God hem gedaan had. Romeinen 8 28 En wij weten, dat voor degenen, die de God liefhebben, alles meewerkt ten goede, voor degenen die naar Zijn voornemen geroepenen zijn.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef heeft de schenker een positieve uitleg van zijn droom gegeven. Dat geeft de bakker moed om ook zijn droom aan Jozef te vertellen. Natuurlijk zijn de dromen van de schenker en de bakker twee verschillende dromen, maar de overeenkomsten in de beide dromen kunnen ons niet ontgaan. Genesis 40 16 En de overste van de bakkers zag dat hij goede uitlegging had gedaan. En hij zegt tot Jozef: Ook ik was in mijn droom, en zie, drie gevlochten korven waren op mijn hoofd. 17 En in de bovenste korf was allerlei voedsel voor Farao, het handwerk van een bakker. En het gevogelte at uit de korf boven mijn hoofd. 18 En Jozef antwoordde en hij zei: Dit is de uitleg ervan: de drie korven, dat zijn drie dagen. 19 Binnen drie dagen zal Farao jouw hoofd verheffen vanaf jou, en hij hangt jou op aan een boom. En het gevogelte zal het vlees van jou af eten. Twee in één Als je de geschiedenis van Jozef in de gevangenis leest, krijg je bijna de indruk dat er geen andere gevangenen waren dan de schenker en de bakker.

JOZEF – Profetische vergezichten De schenker en bakker worden altijd in één adem genoemd, ze horen bij elkaar. Er zijn verschillen tussen de twee omdat ze beiden iets anders uitbeelden, maar er zijn ook veel overeenkomsten, omdat ze ook weer alles met elkaar te maken hebben. Overeenkomsten Beiden dromen een droom en allebei dromen zij over drie (ranken/korven). Tot de schenker werd gezegd: “binnen drie dagen zal Farao jouw hoofd opheffen”. Tegen de bakker wordt precies hetzelfde gezegd, er wordt alleen iets aan toegevoegd: “Binnen drie dagen zal Farao jouw hoofd verheffen vanaf jou”. Die laatste toevoeging maakt het verschil. Blijkbaar is de bakker onthoofd en vervolgens aan een boom gehangen. Zuurdeeg De enige andere keer in de Schrift dat gesproken wordt over een bakker, is dat in een negatieve vergelijking. Hos.7:4,6 Een bakker is dan ook degene die deeg doorzuurt. En brood dat voor JAHWEH is bestemd, zou ongezuurd zijn. Ex.12; Lev.2:11 Zuurdeeg is een uitbeelding van dwaalleer en zonde in het algemeen. Luk.12:1 Het typeert het oude, de oude mens. 1Kor.5:6-8 De bakker is een beeld van de oude mens. De vogels In de gelijkenis van het zaad in Matteüs 13, lezen we dat een deel van het zaad door de vogels opgegeten wordt. Mat.13:4 Bij de uitleg van de gelijkenis, zegt Jezus dat de vogels staan voor de boze. Mat.13:19 De vogels zijn een beeld van de ‘boosaardige geestelijke machten in de hemelen’. Ef.6:12

JOZEF – Profetische vergezichten De oude mens De bakker is een uitbeelding van de oude mens, die beheerst wordt door de zonde. Zijn einde is in de dood. De schenker echter, die wijn voortbrengt, is een illustratie van het nieuwe leven dat er is in Christus op de derde dag. De oude mens, die bestuurd wordt door de tegenstander, is voor ons verleden tijd Ef.4:22; Kol.3:9 en wij leven het nieuwe leven. Rom.6:4 Romeinen 6 6 Dit wetende, dat onze oude mens meegekruisigd werd, opdat het lichaam van de zonde tenietgedaan wordt, en wij geen slaaf meer voor de zonde zouden zijn.

JOZEF – Profetische vergezichten De dromen van de schenker en bakker zijn door Jozef uitgelegd en in de volgende verzen komt uit wat Jozef gezegd heeft. De schenker wordt in zijn functie hersteld en de bakker wordt veroordeeld. Maar wat gebeurt er met Jozef ? Zijn beproeving is nog niet voorbij. Genesis 40 20 En het is op de derde dag, de geboortedag van Farao, dat hij een feestmaal maakt voor al zijn dienaren. En hij verheft het hoofd van de overste van de schenkers en het hoofd van de overste van de bakkers in het midden van zijn dienaren. 21 En hij doet de overste van de schenkers terugkeren naar zijn schenkersambt, en hij geeft de beker weer in Farao’s hand. 22 En de overste van de bakkers hing hij op, zoals Jozef aan hen had uitgelegd. 23 En de overste van de schenkers dacht niet aan Jozef; en hij vergat hem. Oude en nieuwe mens Ook hier wijs ik erop dat in vers 20 geen verschil wordt gemaakt in de beschrijving van de schenker en bakker. Je moet echt de volgende verzen lezen om te zien dat het met de één goed en met de ander slecht afloopt.

JOZEF – Profetische vergezichten De schenker en bakker zijn in zekere zin één. Zij zijn een beschrijving van de mens, maar in twee verschillende hoedanigheden. De bakker beeldt de oude mens uit en sterft, de schenker is een uitbeelding van de nieuwe mens en leeft. De derde dag Opnieuw wordt de derde dag genoemd (:20). Een dag die ons, sinds de opstanding van Christus, bepaalt bij opstanding. Het is de geboortedag van Farao, een verwijzing naar nieuw leven. Aangezien de gevangenis een voorafschaduwing is van de ecclesia en Jozef een type van Christus, spreekt deze geschiedenis over het nieuwe leven dat wij hebben ontvangen doordat wij één zijn met Christus. Ef.2:1; Kol.2:13 De complete vervulling hiervan vindt plaats op het moment van de wegrukking, wanneer wij een nieuw lichaam ontvangen. Opmerkelijk is dat in Openbaring 12 de wegrukking dan ook wordt voorgesteld als de geboorte van “de mannelijke zoon”. Ook die vindt plaats op een derde dag, maar dan gerekend in dagen van duizend jaar. 2Petr.3:8 Zoals dat tevens voor Israël geldt. Hos.6:2 Jozef wordt vergeten Tot slot lees je nog dat de schenker Jozef vergeet. Anders gezegd: Jozef wordt niet openbaar, maar blijft verborgen. Het is een verwijzing naar de verborgenheid. Christus is verborgen en ook ons leven is samen met Christus verborgen in God. Kol.3:3

JOZEF – Profetische vergezichten Het vorige hoofdstuk sloot af met de mededeling dat de schenker Jozef vergat. Dit is een verwijzing naar de verborgenheid, want Jozef blijft hierdoor vergeten en verborgen in de gevangenis. Een bevestiging hiervan vinden we in het volgende vers, waarin een bijzondere periode wordt genoemd. Genesis 41 1 En het is aan het einde van twee volle jaren dat Farao droomt. 13 jaren in Egypte Jozef was 17 jaar toen hij op zoek ging naar zijn broers (37:2) en 30 jaar toen hij uit de gevangenis kwam (41:46). De periode in het huis van Potifar en de gevangenis, is dus samen 13 jaar. Sommigen concluderen uit Genesis 41:1, dat de volle periode van Jozefs gevangenschap twee jaren betrof, anderen zeggen dat dit gerekend moet worden vanaf de uitleg van de dromen van de schenker en bakker. Twee jaren Hoe dat ook zij, hier wordt een periode van twee (volle) jaren genoemd, een markante periode in de Schrift. Want, zoals eerder benoemd, is de beschrijving van Jozef in de

JOZEF – Profetische vergezichten gevangenis een uitbeelding van de huidige tussentijd, waarin God de ecclesia uitroept. Deze periode is een intermezzo in Gods handelen met Israël en deze duurt (ongeveer) 2000 jaren (= twee millennia, twintig eeuwen). We vinden dan ook vele verwijzingen naar deze periode en het benoemen van twee jaren, is er daar één van. Handelingen 19 9 En als sommigen verhard werden, en ongezeglijk waren, en voor het oog van de menigte kwaad spreken van ‘de weg’, neemt hij afstand van hen, en hij zondert de leerlingen af, en hij argumenteert dagelijks in de school van Tyrannus. 10 En dit gebeurde twee jaar lang, zodat allen, die in de provincie Asia wonen, het woord van de Heer horen, zowel Joden als Grieken. Tweeduizend jaren Dit is een heel treffende illustratie van de periode van 2000 jaar waarin wij leven. Paulus ging naar de synagoge (:8), stuitte daar op ongeloof en sommigen werden verhard. Het beschrijft de verharding van het Joodse volk. Vervolgens worden de leerlingen afgezonderd (net als Jozef in de gevangenis!) en keert Paulus zich tot Joden en Grieken, zonder onderscheid. Hij onderwijst hen in de school van een zekere Tyrannus. Een schitterend plaatje van onze tijd. Uitgeroepen en afgezonderd onderwijst Paulus ons in de geheimen die hij bekendmaakt. De periode van twee jaren is een verwijzing naar de twee millennia (2000 jaar) waarin God Zich verbergt.

JOZEF – Profetische vergezichten Paulus in de gevangenis Zonder de intentie te hebben volledig te zijn, wil ik nog één voorbeeld van zo’n periode van twee jaren noemen en die vinden we ook in het boek Handelingen. Juist hier in Handelingen, want daar wordt de overgang van de periode beschreven van het terzijde stellen van Israël, naar de tijd waarin God Zich een volk verzamelt uit de natiën (15:14). Handelingen 28 28 Laat het, dan, aan jullie bekend zijn, dat deze redding van God tot de natiën werd afgevaardigd, en zíj zullen horen. (…) 30 En hij blijft de gehele termijn van twee jaar in zijn eigen gehuurde woning, en hij verwelkomde al degenen, die bij hem binnengaan, 31 en hij proclameert het koninkrijk van God, en hij onderwijst de dingen die de Heer Jezus Christus betreffen, met alle vrijmoedigheid, op onbelemmerde wijze. Redding naar de natiën Dit is de afsluiting van Handelingen. Ook hier zijn het Joden die komen tot Paulus (:17) en ook hier stuit Paulus op ongeloof (:24). Paulus’ boodschap is dan ook dat redding naar de natiën werd gezonden en dat die (wel) zullen horen. Paulus wordt afgezonderd in gevangenschap(!) en in die positie onderwijst hij iedereen die het maar wil horen over hoe het zit met het koninkrijk van God, dat niet openbaar zou worden, maar verborgen is. En hij leert een ieder die wil horen over de Heer Jezus Christus. Wederom, een schitterend plaatje van onze tijd.

JOZEF – Profetische vergezichten Vanwege de misstap van Israël, is redding naar de natiën gegaan en proclameert Paulus, de apostel van de natiën, de boodschap van de verzoening van de wereld aan wie het maar wil horen! Rom.11:11-15

JOZEF – Profetische vergezichten Nadat er een periode van twee jaren wordt genoemd, waarin Jozef in de gevangenis verblijft, vangt hoofdstuk 41 aan met de dromen van Farao, die zullen leiden tot Jozefs verhoging. Farao droomt twee dromen, één droom over zeven magere en zeven vette koeien en de andere droom over zeven magere en zeven vette korenaren. Genesis 41 1 En het is aan het einde van twee volle jaren dat Farao droomt. En zie, hij staat aan de Nijl. 2 En zie, uit de Nijl komen zeven koeien op, heel mooi van verschijning en vet van vlees, en zij grazen in het oevergras. 3 En zie, zeven andere koeien komen na deze op uit de Nijl, lelijk van verschijning en dun van vlees; en zij staan naast de andere koeien op de oever van de Nijl. 4 En de koeien die lelijk van verschijning en dun van vlees zijn, eten de zeven koeien op, die heel mooi van verschijning en vet zijn. En Farao ontwaakte. 5 En als hij weer slaapt, droomt hij een tweede keer. En zie, zeven vette en goede korenaren komen op uit één halm. 6 En zie, zeven dunne en door de oostenwind verzengde korenaren ontspruiten na deze. 7 En de dunne korenaren verslonden de zeven vette en volle korenaren. En Farao ontwaakte, en zie, het was een

JOZEF – Profetische vergezichten droom. 8 En het is in de ochtend dat zijn geest onrustig is en hij zendt en hij roept alle geleerden van Egypte en al haar wijze mannen. En Farao verhaalt aan hen zijn droom, maar er is niemand, die ze voor Farao uitlegt. Vruchtbaarheid De Egyptenaren hadden een heel pantheon van goden, waarbij velen als dieren werden afgebeeld. Daarbij waren ook goden die werden afgebeeld als koe of stier, maar ook zonder die kennis weten we dat een koe staat voor vruchtbaarheid. Het Hebreeuwse woord voor ‘koe’ dat hier wordt gebruikt: parah, is verwant aan het woord voor Farao: Par’oh, en heeft met kracht en vruchtbaarheid te maken. De koeien komen op uit de Nijl, de levensader van Egypte. Brood is een eerste levensbehoefte en het behoeft dan ook geen toelichting dat ook de korenaren spreken van vruchtbaarheid. Nadruk Net als in het boek Daniël, worden de dromen uitvoerig beschreven en herhaald. Als later Jozef uit de gevangenis wordt gehaald en voor Farao staat, worden de dromen nogmaals beschreven (vers 17-24). Daardoor komt er nadruk op te liggen. We zouden niet zomaar voorbij gaan aan deze dromen, ze hebben betekenis. Twee vervullingen Opvallend is dat Farao twee dromen krijgt, hoewel Jozef later zegt: “de droom is één” (:26). Het zijn weliswaar twee dromen, maar ze hebben één betekenis. Echter, eveneens weer twee toepassingen.

JOZEF – Profetische vergezichten Net als de dromen van Jozef (37:7-10), die een vervulling hebben gekregen in het leven van Jozef, maar ook een vervulling zullen krijgen in de Zoon van Jozef: Jezus Christus. Zoals Jozef zou regeren over het huis van Jakob, zo zal Christus heersen over het huis van Israël. Ook de dromen van Farao krijgen een dubbele vervulling. De wijsheid van deze wereld Aan de Farao werd een ‘goddelijke status’ toegekend. Hij was de grootste op aarde in die tijd. Daarnaast had hij een hele hofhouding van wijzen en geleerden om zich heen, waarvan we uit de latere geschiedenis weten dat zij in contact stonden met de geestelijke wereld en bepaalde vermogens hadden. Ex.6:11-12, 22 Onder de oppervlakte van de geschiedenis van Genesis 41, zien we dan ook dat God de goden en de wijsheid van deze wereld te kijk zet. 1Kor.1:20 Het is een slaaf, die uit de gevangenis gehaald moet worden, om de dromen van de wereldheerser van die tijd, uit te leggen. Zelf kon Farao dat niet en ook alle wijzen en geleerden in zijn rijk, stonden machteloos. Ook opdat voor Farao zou gelden: “opdat jullie geloof niet zou zijn in wijsheid van mensen, maar in de macht van God”. 1Kor.2:5

JOZEF – Profetische vergezichten Het vorige hoofdstuk eindigde met de mededeling dat de schenker Jozef vergat. Je vraagt je af hoe dat mogelijk was. De schenker had de dood in de ogen gekeken, had een droom gedroomd en Jozef had deze droom uitgelegd. En het was gebleken dat de uitleg juist was: Jozefs voorzeggingen voor de schenker en bakker waren uitgekomen. Maar het was Gods tijd nog niet en er gingen nog twee jaren voorbij (41:1), voordat Jozef uit de gevangenis zou komen. Dan droomt ook Farao en er is niemand onder zijn ‘wijzen’ die de dromen kan uitleggen. Genesis 41 9 En de overste van de schenkers spreekt tot Farao, zeggend: Vandaag word ik aan mijn zonden herinnerd. 10 Farao was toornig op zijn dienaren, en hij plaatste mij in bewaring in het huis van de overste van de lijfwachten, mij en de overste van de bakkers. 11 En wij dromen een droom in éénzelfde nacht, ik en hij. Wij droomden, ieder zijn droom met een eigen uitleg. 12 En er was daar bij ons een knaap, een Hebreeër, een slaaf van de overste van de lijfwachten. En wij vertelden ze aan hem, en hij legde ons onze dromen uit; voor ieder legde hij zijn droom uit.

JOZEF – Profetische vergezichten 13 En het gebeurde zoals hij voor ons uitgelegd had, zo gebeurde het. Voor mij was het een terugkeer op mijn post, en hij werd opgehangen. De uitleg is van God Jozef had aangetoond dat hij niet slechts een slaaf was van Potifar, maar een dienaar van God. Hij had dromen van anderen uitgelegd en deze waren precies uitgekomen. Er is er slechts Eén, die dat kan (40:8). Nu is Gods tijd gekomen en ook deze keer zal Jozef erop wijzen dat de uitleg van dromen slechts aan God toebehoort. Verduren en geduld Wat is Jozef een weg van lijden gegaan en wat een voorbeeld is hij hierin voor ons! Over Jozef lezen we geen enkele wanklank in de Schrift. Hij is daarin een schitterend type van Christus, Die zonder zonde was. En het geloof van Jozef is een voorafschaduwing van het geloof van Jezus Christus en de weg die Hij ging. Jozef stond op Gods beloften, hij wist dat God ze zou vervullen. Ook al duurde het lang, Jozef ging zijn weg in verduren en geduld, in de kracht van God. Kolossenzen 1 11 … in alle kracht bekrachtigd wordend, in overeenstemming met de macht van Zijn heerlijkheid, tot in al het verduren en geduld, met vreugde dankende de Vader (…)

JOZEF – Profetische vergezichten De schenker herinnert zich Jozef op het moment dat Farao gedroomd heeft en niemand aan zijn hof deze dromen kan uitleggen. Hij doet dan alsnog wat Jozef hem gevraagd had (40:14), namelijk melding maken van Jozef bij Farao. Dit zet een reeks gebeurtenissen in gang die zullen leiden tot Jozefs verhoging. Genesis 41 14 En Farao zond en hij roept Jozef. En zij doen hem haastig uit de kerker komen; en hij scheert zich en hij verandert zijn kledingstukken, en hij komt bij Farao. 15 En Farao zegt tot Jozef: Ik heb een droom gedroomd, en er is niemand, die hem uitlegt. En ik heb gehoord dat over jou gezegd wordt: Jij hoort een droom en jij legt hem uit. 16 En Jozef antwoordt Farao, zeggend: Ik ben het niet, God antwoordt op Farao’s welzijn. Kerker Men laat Jozef haastig uit de kerker komen. Het woord voor ‘kerker’ is een ander woord dan we bijvoorbeeld in Genesis 39:20 vinden en daar vertaald wordt met gevangenis. Het woord dat hier vertaald wordt met kerker, is hetzelfde woord als in Genesis 37 zeven keer wordt gebruikt voor de put waarin Jozef wordt gegooid.

JOZEF – Profetische vergezichten Een kerker is een ondergrondse gevangenis. De kerker is hier een uitbeelding van het graf waaruit Jozef verrijst en het verwijst naar de opgewekte Christus. Oude en nieuwe mens Ook het veranderen van kleding is in de Schrift een bekend beeld van opstanding. Zoals oude kleding wordt afgelegd en nieuwe kleding wordt aangedaan, zo zouden wij de oude mens afleggen en de nieuwe mens ‘aantrekken’. Het oude past ons niet meer. Ef.4:22-24; Kol.3:9-10 Wij zijn met Christus gestorven en opgewekt en daarom wandelen wij in het nieuwe leven: wij hebben Christus ‘aangetrokken’. Gal.3:27

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef komt voor Farao te staan en Farao vertelt Jozef wat hij gedroomd heeft. De twee dromen worden nogmaals beschreven. Tamelijk uitgebreid dus, terwijl hier ook had kunnen volstaan met een mededeling, zoals: “Farao vertelde zijn dromen aan Jozef”. Maar dit is niet het geval en daardoor komt er nadruk op de dromen te liggen Genesis 41 17 En Farao spreekt tot Jozef: In mijn droom, zie, ik sta aan de oever van de Nijl. 18 En zie, uit de Nijl komen zeven koeien op, vet van vlees en heel mooi van gestalte, en zij grazen in het oevergras. 19 En zie, zeven andere koeien komen na deze op, schraal en uitermate lelijk van gestalte en mager van vlees. Ik heb nooit zulke lelijke als deze gezien in het gehele land van Egypte. 20 En de magere en lelijke koeien eten de zeven eerste, vette koeien op. 21 En zij komen in hun binnenste, en het wordt niet geweten dat zij tot in hun binnenste kwamen; en hun verschijning was even lelijk als tevoren. En ik ontwaakte. 22 En ik zie in mijn droom, en zie, zeven korenaren, vol en goed, komen op uit één halm.

JOZEF – Profetische vergezichten 23 En zie, zeven dorre, dunne en door de oostenwind verzengde korenaren ontspruiten na deze. 24 En de dunne korenaren verslonden de zeven goede aren. En ik heb dit aan de geleerden gezegd, en er is niemand, die het mij kan vertellen. 25 En Jozef zegt tot Farao: Farao’s droom is één. Wat de God gaat doen, dat vertelt Hij aan Farao. 26 De zeven goede koeien, dat zijn zeven jaren, en de zeven goede korenaren, dat zijn zeven jaren. De droom is één. 27 En de zeven magere en lelijke koeien, die na deze opkwamen, dat zijn zeven jaren, en de zeven magere, door de oostenwind verzengde korenaren, zullen zeven jaren van hongersnood zijn. 28 Dat is het woord, dat ik tot Farao sprak: Wat de God gaat doen, dat toont Hij aan Farao. Dubbele betekenis Beide dromen zijn, hoewel verschillend, toch één van betekenis (:25) voor Farao. Het zijn twee dromen, die ook twee keer verteld worden in dit hoofdstuk. Ik denk dat dit verwijst naar de dubbele toepassing van de dromen. Eén betekenis is, zoals we ook zullen zien, direct toepasbaar op die dagen en de andere, is de profetische betekenis, die van toepassing is op de Zoon van Jozef: Christus Jezus. Tweemaal zeven jaar Farao krijgt via Jozef voorzegd wat God gaat doen (:28). Er komen zeven jaren van overvloed en die worden opgevolgd door zeven jaren van hongersnood. Deze jaren van hongersnood zijn een voorafschaduwing van de grote verdrukking.

JOZEF – Profetische vergezichten Daar zullen we later nog meer argumenten voor tegenkomen, maar de belangrijkste vinden we in het boek Handelingen, waar Stefanus in zijn toespraak verwijst naar deze geschiedenis. Handelingen 7 11 En er kwam hongersnood over het gehele land Egypte en Kanaän, en grote verdrukking, en onze vaders vonden geen voedsel. Grote verdrukking De term grote verdrukking (Grieks: thlipsis megale) in dit vers, is exact dezelfde als die we vinden in Matteüs 24:21 waar gesproken wordt over de grote verdrukking die over Israël zal komen in de toekomst. Een periode die in de profetieën genoemd wordt: een tijd van benauwdheid voor Jakob. We zullen in het vervolg van de geschiedenis veel verwijzingen vinden naar de toekomst van Israël. De zeven vette jaren zijn een uitbeelding van de tijd van de verborgenheid waarin wij leven. Daarvan vinden we in dit hoofdstuk veel aanwijzingen, die ik in de volgende hoofdstukken zal behandelen.

JOZEF – Profetische vergezichten In de vorige verzen, waar Jozef Farao’s dromen uitlegt, kwam al naar voren dat de dromen staan voor twee periodes van zeven jaren. Deze kregen een eerste vervulling in die dagen, zoals we ook vanzelf gaan zien als we verder lezen. Maar deze twee periodes hebben tevens een diepere betekenis en spreken van twee tijdperken, welke in die dagen nog toekomst waren. De zeven jaren van hongersnood zijn een voorafschaduwing van de grote verdrukking. Hand.7:11 Dat zullen we nader bezien als we de volgende hoofdstukken onderzoeken. Zeven vette jaren In de nu volgende verzen wordt de eerste periode van zeven jaren van overvloed besproken. Deze jaren zijn een uitbeelding van de tegenwoordige tijd, waarin de ware Jozef is verhoogd, deel uitmaakt van de priesterlijke familie (41:45), maar nog onbekend is voor het huis van Jakob. Er is graan (> woord) in overvloed en Hij wordt genoemd: Redder van de wereld (Safenath Paneach, 41:45). Dit zijn slechts enkele aanwijzingen, maar we zullen ook nog andere argumenten tegenkomen als we dit hoofdstuk onderzoeken.

JOZEF – Profetische vergezichten Genesis 41 29 Zie, er komen zeven jaren van grote overvloed in het gehele land van Egypte. 30 En zeven jaren van hongersnood zullen na deze opstaan; en al de overvloed in het land van Egypte zal vergeten zijn; en de hongersnood zal het land uitputten. 31 En de overvloed zal in het land vergeten worden vanwege de hongersnood daarna; want die zal uitermate zwaar zijn. Vergeten In deze verzen wordt tweemaal naar de eerste periode van zeven jaar verwezen als een vergeten periode. Het Hebreeuwse woord shakach dat in vers 30 gebruikt wordt, is hetzelfde als in: Genesis 40 23 En de overste van de schenkers dacht niet aan Jozef; en hij vergat hem … De periode dat Jozef door de overste van de schenkers vergeten werd, is een periode van twee jaren (41:1), die Jozef in de gevangenis verblijft en die een uitbeelding zijn van de 2000 jaar van de huidige tussentijd. 2Petr.3:8 Twintig jaar Met het einde van de zeven jaar van overvloed, is er een periode van twintig jaar vervuld, waarin Jozef in Egypte verblijft (vergelijk 37:2 met 41:46). Dit is tevens een typologische aanwijzing naar de periode van 2000 jaar (twintig eeuwen). Ook Jakob verbleef eens, net als Jozef, een tijdvak van twintig jaren in het buitenland, dat wordt eveneens beschreven als een vergeten periode:

JOZEF – Profetische vergezichten Genesis 27 43 En nu, mijn zoon, luister naar mijn stem: sta op, ga naar mijn broer Laban, naar Haran, (…) 45 totdat de toorn van jouw broer van jou afgekeerd is, en hij vergeten is, wat jij hem hebt aangedaan … Genesis 31 38 Deze twintig jaar, dat ik bij jou geweest ben … God verbergt Zijn aangezicht Deze periode, waarin Jozef buiten het zicht van het huis van Jakob verblijft dat meent dat hij dood is, is een type van de huidige tijd. Israël staat terzijde en Christus verblijft onder de natiën. Kol.1:27 God verbergt Zijn aangezicht voor Israël. Zij staan terzijde en in die zin is God hen (tijdelijk) vergeten. Er zijn dan ook vele profetieën waarin deze waarheid naar voren wordt gebracht, waar we ditzelfde woord vergeten tegenkomen: Deuteronomium 32:18-20; Psalm 10:11, 13:2; 44:25 en Jesaja 49:14-15.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef heeft aan Farao uitgelegd wat de betekenis is van zijn dromen, maar hij laat het daar niet bij. Hij geeft Farao meteen advies hoe hij de zeven jaren van overvloed zou benutten, om de zeven jaren van hongersnood die daarop volgen, door te komen. Genesis 41 32 En dat de droom tot twee keer toe aan Farao herhaald is, wil zeggen, dat de zaak bij de God vaststaat, en dat de God haast maakt om het te doen. 33 En nu, laat Farao zien naar een verstandig en wijs man, en laat hij hem aanstellen over het land van Egypte. 34 Laat Farao dit doen: laat hij zorgen voor opzichters over het land, en laat hij een vijfde nemen van het land van Egypte in de zeven jaren van de overvloed. 35 En dat zij al het voedsel bijeenbrengen van deze goede jaren die komen, en dat zij koren ophopen onder de hand van Farao, als voedsel in de steden, en dit bewaken. 36 En het voedsel zal tot voorraad zijn voor het land in de zeven jaren van hongersnood, die in het land van Egypte zullen komen, opdat het land in de hongersnood niet wordt afgesneden. Een verstandig en wijs man Jozef geeft Farao het advies om te zien naar een wijs en verstandig man.

JOZEF – Profetische vergezichten Zou Jozef op dit moment geweten hebben dat zijn tijd gekomen was? Er was immers aangetoond dat er maar één wijs en verstandig man was en dat was Jozef zelf, niemand anders in het hele rijk van Egypte kon immers de dromen uitleggen. Jozef handelde natuurlijk niet vanuit eigen wijsheid, maar hij was een wijs en verstandig man, omdat hij op zijn God vertrouwde. Een geweldig voorbeeld voor ons, want “een ieder die op Hem vertrouwt (gelooft) zal niet beschaamd worden”. Rom.10:11 Genade In de volgende verzen zullen we lezen dat Jozef verhoogd wordt door Farao en zijn ideeën mag uitvoeren. In deze periode van overvloed slaat hij koren op (:49), zodat er later brood genoeg zal zijn in Egypte (:54). Jozef is hierin een type van de verhoogde Christus. Bekend en erkend onder de natiën, maar nog verborgen voor het huis van Israël. Deze verborgen periode wordt door Paulus de huishouding (of: het beheer) van de genade van God genoemd. Ef.3:2 Er is woord in overvloed en dit woord wordt gekenmerkt door genade. Dat is ook waar de vijf van spreekt. Onvoorwaardelijk De vijf spreekt in de Schrift van verborgen dingen en van genade. Zoals de vier de aardse dingen kenmerkt: de vier hoeken van de aarde en de vier winden (= windrichtingen), Openbaring 7:1. De vijf volgt daarop en gaat voorbij aan de zichtbare dingen en spreekt dan ook van verborgenheden. Het mooiste voorbeeld daarvan vinden we wellicht in de geschiedenis van Abraham en Sarah. Zij heetten eerst Abram en Saraï, maar God gaf hen beiden, toen Hij hen Zijn onvoorwaardelijke beloften gaf, een nieuwe naam: Abraham en Sarah. Gen.17:5,15 Beiden ontvingen de letter Hee in hun naam.

JOZEF – Profetische vergezichten Letters in het Hebreeuws zijn ook cijfers. De letter Hee is de vijfde letter van het Hebreeuwse alfabet en heeft een getalswaarde van vijf. Het ontvangen van onvoorwaardelijke beloften is genade en dat demonstreerde God door hen een nieuwe naam te geven. Vijf broden De vijf komen we dan ook de hele Schrift door tegen en telkens spreekt het van genade, van Gods beloften, de overwinning op de tegenstander, enzovoort. Zoals in de geschiedenis van de wonderbare spijziging, waar Jezus vanaf een berg (een verhoogde positie) met vijf broden en twee vissen een menigte van vijfduizend te eten geeft Joh.6:1-15 en deze in groepen verdeeld van vijftig. Luk.9:14 Ook daar is, net als in de geschiedenis van Jozef, sprake van overvloed, want er blijft voldoende over. (De Zoon van) David Of wat dacht u van David, die eens bij de priester Achimelech kwam en vijf toonbroden vroeg om zijn manschappen te voeden. 1Sam.21:3 David, die zich verborgen had in de spelonk van Adullam en waar zich een heel volk rondom hem had verzameld van allemaal buitenstaanders. 1Sam.22:1-2 Zij worden gevoed en geleid door David, buiten de maatschappij. Herkent u daarin de ecclesia? Uitgeroepen uit deze wereld, geleidt door de Zoon van David. Hij voorziet ons van het levende woord van Gods genade, in overvloed. Het is overigens dezelfde David, die daarvoor al vijf stenen uitzocht om de tegenstander te verslaan. 1Sam.17:40 Het vijfde koninkrijk Tenslotte, wederom zonder de bedoeling te hebben volledig te zijn: in Daniël 2 heeft (ook) Nebukadnezar een droom. Deze wordt uitgelegd door Daniël.

JOZEF – Profetische vergezichten De droom gaat over vier koninkrijken die worden uitgebeeld in goud, zilver, koper en ijzer en leem. Deze koninkrijken zijn aards en tijdelijk en zullen worden verpulverd en opgevolgd door het vijfde en definitieve koninkrijk van de Messias. Ook deze vijfde wordt uitgebeeld door een steen (:34,35,45).

JOZEF – Profetische vergezichten Eindelijk is de tijd gekomen dat Jozefs vernedering voorbij is. Dertien jaren zijn er verstreken sinds Jozefs broers hem in de put gooiden en hem verkochten als slaaf naar Egypte. Bij ons is dertien een ongeluksgetal, maar in de bijbel is er bij dertien altijd sprake van een omwenteling. Zo liep Israël bijvoorbeeld dertien keer rond Jericho en toen stortten de muren in. Joz.6 Paulus was, ten opzichte van de twaalf apostelen, een dertiende met een revolutionaire boodschap. Ook Jezus was in zeker opzicht een dertiende onder Zijn discipelen. Natuurlijk was Hij de eerste, maar als je anders telt, was Hij de dertiende, zoals bij een klok het middelpunt als dertiende gerekend kan worden. Bij Jozef komt er na dertien jaar een ommekeer in zijn lot: Genesis 41 37 En het woord is goed in de ogen van Farao en in de ogen van al zijn dienaren. 38 En Farao zegt tot zijn dienaren: Zouden wij iemand kunnen vinden als deze, een man, in wie de geest van God is? 39 En Farao zegt tot Jozef: Nadat God jou dit alles bekend maakt, is er niemand zo verstandig en wijs als jij. 40 Jij zal over mijn huis zijn, en op jouw mond zal heel mijn volk kussen. Maar in de troon ben ik groter dan jij.

JOZEF – Profetische vergezichten 41 En Farao zegt tot Jozef: Zie! ik geef jou over het gehele land van Egypte. Geest van God Het was voor iedereen duidelijk dat Jozef niet zomaar iemand was, maar dat God door hem gesproken had. Dit is de eerste keer dat we in de Schrift vinden dat in iemand de geest van God is. Geest is een synoniem voor leven. Joh.6:63 Het is dan ook Gods geest, die Jezus uit de doden heeft opgewekt. Rom.8:11 Deze verhoging van Jozef, die hier begint met de erkenning dat de geest van God in hem is, is een uitbeelding van de opstanding van Christus en Zijn verhoging aan Gods rechterhand. Ps.110:1; Ef.1:20 Heel zijn huis Jozef wordt door Farao gesteld over heel zijn huis. Dit was al eerder het geval bij Potifars huis (39:4) en de gevangenis (39:22-23). Hij is hiermee een schitterend plaatje van onze Heer Jezus Christus, aan Wie God alles onderschikt. 1Kor.15:27 In het vervolg van Jozefs geschiedenis zal deze illustratie worden doorgetrokken, wanneer ook daadwerkelijk al het land Farao’s eigendom wordt, omdat Jozef het verkrijgt (47:20). Een geweldige voorafschaduwing van de Messias, die deze hele wereld zal verwerven als Zijn koninkrijk. Uiteindelijk zal Hij een volmaakt koninkrijk, waarin alle schepselen aan Hem onderschikt zullen zijn, overdragen aan God, de Vader. 1Kor.15:24 Kus de Zoon Tot slot nog een opmerking over vers 40. Daar hebben de meeste vertalingen nogal moeite met de weergave van het vers. “… en op jouw mond zal heel mijn volk kussen” staat daar letterlijk.

JOZEF – Profetische vergezichten Meestal weergegeven met iets dergelijks als: op jouw bevel zal heel mijn volk gehoorzamen. Dat laatste is zo, dat blijkt wel uit de rest van Jozefs geschiedenis. Maar bij de letterlijke vertaling moest ik denken aan Psalm 2:12, waar staat: “Kus de Zoon …”. Deze Psalm is profetisch en verwijst naar de tijd waarin de Messias uit Zijn verborgen positie zal komen om Zijn koninkrijk te openbaren, om deze hele schepping te onderschikken, maar ook te verzoenen. Zou het kussen van heel het volk een uitbeelding van ons kunnen zijn, die nu reeds met Hem verzoend zijn …? Kol.1:21

JOZEF – Profetische vergezichten Van Jozef wordt vaak gezegd dat hij onderkoning van Egypte werd. En hoewel we dat woord niet letterlijk terugvinden in de geschiedenis, is dat wel het idee. Farao geeft Jozef de volledige heerschappij en volmacht. Jozef is vanaf dat moment bevoegd om namens de Farao op te treden. Genesis 41 42 En Farao neemt zijn ring van zijn hand en hij doet hem aan Jozefs hand. En hij laat hem kleden met linnen kleding, en hij hing een gouden ketting om zijn hals. 43 En hij doet hem rijden op de tweede strijdwagen die hij had; en zij roepen voor hem uit: Kniel! En hij stelde hem over het gehele land van Egypte. 44 En Farao zegt tot Jozef: Ik ben Farao, maar zonder jou zal niemand in het gehele land van Egypte zijn hand of zijn voet opheffen. Gekroond met eer en heerlijkheid Ook hierin is Jozef een voorbeeld van Christus, aan Wie alle macht gegeven is. Mat.27:18 Bedenk hierbij dat de verhoging van Jozef zich afspeelt buiten het zicht van het huis van Jakob. Jozef wordt gekroond met eer

JOZEF – Profetische vergezichten en heerlijkheid en alles wordt aan hem onderschikt Heb.2:7-8, maar het huis van Israël heeft hier nog geen weet van. Ring Een ring kennen wij als een beeld van onvergankelijkheid. Daarom worden bij een huwelijk trouwringen uitgewisseld, als beeld van een huwelijk dat bij het leven van de huwelijkspartners niet beëindigd zou worden. Rom.7:2 De vorm van de ring is een cirkel en is daar, als oneindige lijn, de uitdrukking van. In de tabernakel is er een aantal keren sprake van ringen (o.a. Exodus 25:12; 28:23). In de bijbel is de ring ook een symbool van koninklijk mandaat (Esther 3:10,12; 8:2,8; Daniël 6:18). Gouden ketting Ook bij de gouden ketting moeten we denken aan koningschap. Daniël krijgt een gouden ketting om zijn hals om zijn koninklijke positie te bevestigen. Dan.5:7,16,29 Goud is een edelmetaal dat niet roest en niet aan bederf onderhevig is en daarmee ook een uitbeelding van onvergankelijkheid. Linnen kleding Jozef krijgt linnen kleding. Daar was de kleding van de hogepriester ook van gemaakt. Ex.28 Linnen spreekt van reinheid en zuiverheid. De hogepriester onder het oude verbond is een voorafschaduwing van de ware Hogepriester, Jezus Christus Heb.3:1, en linnen is dan ook heel de Schrift door een verwijzing naar de opgewekte Christus. Joh.13:5; 19:40; 20:5-6 Linnen is een lichte stof, die aan de priesters werd gegeven, opdat zij niet zouden zweten. Ez.44:18 Het drukt uit dat de mens niet zou werken, maar zou rusten in het volbrachte werk van Christus Jezus, de Koning én Hogepriester naar de orde van Melchizedek. Heb.7:1,21

JOZEF – Profetische vergezichten Deze verzen spreken van Jozefs verhoging. In de vorige verzen lazen we al dat hij van Farao allerlei kenmerkende dingen ontving, zoals een ring, een gouden ketting en linnen kleding. Dit zijn verwijzingen naar het koningschap en priesterschap van de Messias. De volgende verzen zijn eveneens zeer betekenisvol. Genesis 41 45 En Farao noemde Jozefs naam: Safenat-Paneach … Naamsverandering Eerder haalde ik al de naamsverandering van Abraham en Sarah aan. We vinden nogal wat naamsveranderingen in de bijbel en ze zijn altijd betekenisvol. Zelfs als we de betekenis van de namen buiten beschouwing laten, is een naamsverandering al veelzeggend omdat er verandering van identiteit plaatsvindt. Anders gezegd: degene wiens naam veranderd wordt, ontvangt een nieuw leven.

JOZEF – Profetische vergezichten Safenat-Paneach Jozefs nieuwe naam betekent: Redder van de wereld. Wij kennen maar één Ander aan Wie die naam wordt toegekend, dat is Christus Joh.4:42; 1 Joh.4:14 en daar is Jozef natuurlijk een type van. De geschiedenis in Johannes 4, waar Jezus Redder van de wereld wordt genoemd, is illustratief. Daar is Jezus buiten het Joodse land, in Samaria, en heeft daar een ontmoeting met een vrouw, die Hem (h)erkent als de Christus (:29). Dat is bijzonder, omdat Hij onder de Joden voornamelijk met ongeloof en afwijzing te maken kreeg. De vrouw gaat naar haar stad en daar geloven velen van de Samaritanen vanwege het getuigenis van de vrouw. De Heer blijft daar twee dagen, een uitbeelding van de periode van 2000 jaar, waarin Christus verblijft onder de natiën. De Samaritanen komen daar tot Hem en luisteren naar Zijn woord. Johannes 4 42 … en zij zeiden tegen de vrouw: Wij geloven niet meer om wat jij spreekt, want wij hebben Hem zelf gehoord, en wij weten, dat Hij waarlijk is de Christus, de Redder van de wereld. Onder de natiën Net als Jezus in Samaria, wordt Jozef in Egypte (beiden in het buitenland), erkend als de Redder van de wereld. De Heer blijft twee dagen in Samaria, Jozef verblijft een periode van twintig jaar (twee decennia) in Egypte. Beiden een uitbeelding van de 2000 jaar, waarin Christus Zich bevindt onder de natiën. Kol.1:26

JOZEF – Profetische vergezichten Verborgenheden De meeste commentaren geven aan dat Safenat-Paneach ook kan worden vertaald met: uitlegger van verborgenheden. Dat schijnt de vertaling in een aan Egyptisch verwante taal te zijn, het Koptisch. Jozef was iemand die verborgenheden kon uitleggen. We hebben gelezen dat hij de dromen van de schenker en bakker uitlegde en die van Farao. Maar ook dit is van toepassing op Christus; Hij maakt in deze tijd, die de verborgenheid wordt genoemd, geheimen bekend. Ef.3:4; Kol.1:26

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef krijgt van Farao de eretitel: Redder van de wereld, een rechtstreekse verwijzing naar Christus. Voor ons, die de brieven van Paulus kennen, is ook het volgende betekenisvol. Jozef krijgt van Farao een vrouw, genaamd Asnath. Deze vrouw wordt uitgebreid beschreven. Genesis 41 45 … en hij geeft aan hem Asnath, de dochter van Potifera (…), tot vrouw. Uit de natiën Jozef trouwt een heidense vrouw. In de taal van de Schrift: Jozef wordt één vlees met een heidense vrouw. Gen.2:24; Ef.5:31 In Efeze 5 zet Paulus uiteen dat man en vrouw verbonden door het huwelijk, een eenheid zijn die een uitbeelding is van Christus en de ecclesia. Ef.5:25,29 De ecclesia, het lichaam van Christus Ef.1:23; 1Kor.12:11-12, 27-28, wordt gevormd uit de natiën (heidenen), zonder onderscheid. Asnath is een uitbeelding van de ecclesia. Adam en Eva In hetzelfde Efeze 5, verwijst Paulus helemaal terug naar de eerste bladzijden van de bijbel, naar de geschiedenis van Adam en Eva.

JOZEF – Profetische vergezichten Daar wordt gezegd dat JAHWEH een diepe slaap op Adam doet vallen Gen.2:21 en in die slaap een deel van Adam wegneemt en daaruit zijn vrouw, Eva, maakt. Gen.2:21-22 Wanneer Adam wakker (gewekt) wordt, is het eerste dat hij ziet, zijn vrouw Eva. Dan klinken de woorden in Genesis 2:24, die Paulus citeert: Efeze 5 31 Daarom zal een mens zijn vader en moeder verlaten en samengevoegd worden aan zijn vrouw, en de twee zullen tot één vlees zijn. En let goed op wat Paulus hier als commentaar aan toevoegt: 32 Dit geheim is groot. Ik zeg dit echter (met het oog) op Christus en de ecclesia. Een groot geheim Paulus maakt hier een groot geheim (verborgenheid) bekend. Al in de aanvang van de Schrift wordt in beeld gesproken over Christus en de ecclesia. De diepe slaap van Adam, is een uitbeelding van de doodsslaap van de Laatste Adam, Christus. Toen Hij werd opgewekt uit de doden, ontving Hij van God de ecclesia, die één lichaam is met Hem. En Paulus openbaart dat dit al verborgen lag in de geschiedenis van Adam en Eva. Zo is ook het huwelijk dat Jozef sloot met Asnath, een verborgenheid, die spreekt van Christus en de ecclesia.

JOZEF – Profetische vergezichten Uitgebreid wordt beschreven wat Jozef toevalt bij zijn verhoging door Farao. Hij krijgt een veelbetekenende nieuwe naam en hij krijgt een vrouw. Ook van deze vrouw lezen we wat bijzonderheden, die veelzeggend zijn en die een heenwijzing zijn naar de verhoging van Christus. Genesis 41 45 … en hij geeft aan hem Asnath, de dochter van Potifera, de priester van On, tot vrouw. De ecclesia Asnath is een type van de ecclesia. Jozef wordt immers één vlees met haar en man en vrouw zijn een uitbeelding van Christus en de ecclesia. Ef.5:25 De betekenis van Asnath is enigszins onduidelijk. Sommigen zeggen dat het de gelukkige betekent. Anderen geven de betekenis: gewijd aan Neith, een Egyptische beschermgodin (deze godin droeg overigens een kroon, wat spreekt van koningschap en heerschappij).

JOZEF – Profetische vergezichten Koning én priester Maar hoe dat ook zij, we weten dat Jozef in zijn verhoging (onder)koning wordt over Egypte. Daarom is het bijzonder dat hier staat dat Asnath een dochter was van een priester. Jozef wordt door zijn huwelijk lid van een priesterlijke familie in Egypte. Over Jezus Christus wordt gezegd dat Hij als de beloofde Koning, uit de stam van Juda kwam. Mat.1 De priesters kwamen echter uit de stam van Levi. Onder het oude verbond waren koningschap en priesterschap onverenigbaar. Jezus kon als mens dan ook geen hogepriester zijn. Heb.7:14 Tóch wordt door God de Messias aangesteld als Koning en Hogepriester, maar dan niet naar het oude verbond, maar naar de orde van Melchizedek. Ps.110:4; Heb.5:6, 7:3,17, 21 Melchizedek was een koning en priester van vóór het oude verbond, uit de tijd van Abraham. Gezeten aan Gods rechterhand God wekte de Heer Jezus Christus op uit de doden en zette Hem aan Zijn rechterhand. Ps.110:1 Daar is Hij, de opgewekte Christus, nu gezeten als de Hogepriester naar de orde van Melchizedek. Deze ordening (> wijze) bestaat daaruit, dat Hij Priester én Koning is. Jozef is in zijn verhoging een schitterend beeld van deze verhoogde positie van Christus.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef trouwt een vrouw, Asnath. Haar afkomst wordt beschreven en ook deze dingen hebben een betekenis. Gods woord is onfeilbaar en elk deel daarvan is volmaakt geplaatst. Ps.12:7 Namen hebben een betekenis in de Schrift. Van Asnath worden nog andere namen gegeven om te beschrijven uit welke familie zij komt. Genesis 41 45 … en hij geeft aan hem Asnath, de dochter van Potifera, de priester van On, tot vrouw. De zon van de gerechtigheid Potifera is de vrouwelijke vorm van Potifar en betekent: gegeven door Ra. Deze Ra is de Egyptische zonnegod, de belangrijkste god van het Egyptische godendom. De zon is een uitbeelding van Christus. Hij is, als de zon, het Licht van de wereld. Joh.8:12,9:5 Wanneer Christus zal verschijnen in heerlijkheid, is dat in de taal van de bijbel dan ook dat “de dag van Christus aanbreekt”. Fil.1:10 In de Hebreeuwse bijbel heet dit: het aanbreken van de dag van JAHWEH. Dan zal de zon van de gerechtigheid opgaan. Mal.4:2

JOZEF – Profetische vergezichten Christus Ook On wijst op ditzelfde. On is de Hebreeuwse naam voor de stad Heliopolis en dat betekent: stad van de zon. Wij kunnen er misschien moeite mee hebben om in heidense goden en steden verwijzingen naar Christus te zien, maar álle namen in de Schrift hebben betekenis en daarom worden ze genoemd. De Schrift spreekt over Christus en alles heeft zijn samenhang in Hem. Kol.1:17

JOZEF – Profetische vergezichten Farao geeft Jozef de hoogste positie in zijn koninkrijk en alles wat daarbij hoort. Het spreekt van Christus, Die door God uitermate verhoogd werd en de Naam boven alle naam werd gegeven. Fil.2:9 In het volgende vers vinden we een belangrijk gegeven voor de tijdrekening in het leven van Jozef. Genesis 41 46 En Jozef [was een] zoon van dertig jaar oud, toen hij voor Farao, de koning van Egypte, stond. En Jozef gaat heen van het aangezicht van Farao, en hij gaat door het gehele land van Egypte. Tijdrekening Jozef is op het moment van zijn verhoging, dertig jaar oud. Hierdoor kunnen we een aantal dingen uitrekenen, omdat we weten dat Jozef zeventien jaar oud was toen hij door zijn vader naar zijn broers werd gezonden (37:2) en door zijn broers werd verkocht. Hij is nu dus dertien jaar in Egypte. Dit betekent tevens dat Jozef twintig jaar in Egypte is aan het einde van de zeven jaren van overvloed, wanneer de zeven magere jaren aanvangen en hij zijn broers weer ontmoet. Jozef ziet zijn broers dus ná twintig jaar en is daarin een type van Christus, Die na twintig eeuwen zal verschijnen aan het huis van Israël.

JOZEF – Profetische vergezichten Dertig jaren Maar ook de dertig jaren die hier genoemd worden, zijn betekenisvol. Dertig jaar spreekt ervan dat Christus is verhoogd, maar Zijn koninkrijk is nog niet geopenbaard. Jozef was immers koning in Egypte, maar het huis van Jakob was hier nog niet in betrokken. Iets dergelijks vinden we ook van David. Hij was óók dertig jaar toen hij koning werd 2Sam.5:4, maar hij werd slechts koning van Juda en pas later van Juda én Israël. 2Sam.5:5 Jezus was dertig jaar oud toen Hij Zijn publieke optreden begon. Luk.3:23 Het moge duidelijk zijn dat deze dertig jaar hier wordt genoemd in verband met Zijn eerste komst, waarin Hij kwam als de beloofde Messias, maar Zijn koninkrijk niet openbaarde, omdat Israël Hem verwierp. Dat komt nog, zoals Jozef en David in eerste instantie ook regeerden over een deel en pas later over het geheel. Het gezelschap van Christus Mozes werd na zijn dood dertig dagen beweend door het huis van Israël. Deut.34:8 Ná dertig dagen wordt hij opgevolgd door Jozua. Deut.34:9 Een uitbeelding van de dood van Jezus en opstanding van Christus. Dertig vinden we ook nog wel eens als uitbeelding van het gezelschap dat de verhoogde Christus Zich verzamelt, voordat Hij Zijn koninkrijk zal openbaren. En zo had Saul op een hoge plaats een maaltijd, waarbij hij aan het hoofd zat van dertig man. 1Sam.9:22 Daarna daalden zij af 1Sam.9:25 en ontving Saul het koninkrijk. 1Sam.10:1

JOZEF – Profetische vergezichten ‘Dertig’ in Richteren Ook Simson had in Richteren 14 een gezelschap van dertig metgezellen op zijn bruiloft, aan wie hij raadsels opgaf. Raadsels zijn, net als dromen, geheimenissen of verborgenheden. Over het raadsel van Simson is veel te zeggen en over de hele geschiedenis nog meer. Maar in deze uitgave wil ik er alleen op wijzen, dat het huwelijk van Simson niet doorging. Ook dit is een beeld van het uitstel van de bekering van Israël. Ik zou nog vele voorbeelden kunnen noemen, met name uit het boek Richteren, want de Richteren periode wordt erdoor gekenmerkt dat God verlossers (richters) zendt, maar dat het volk nog geen koning heeft. Alleen dat al, is een type van de tijd waarin wij leven. De Verlosser is gezonden, maar Zijn koninkrijk nog niet geopenbaard. In het leven van David komen we de dertig ook nog wel eens tegen. Kortom: pak maar eens een concordantie en zoek op waar het getal dertig overal wordt genoemd.

JOZEF – Profetische vergezichten Nu volgt een nogal korte beschrijving van de zeven jaren van overvloed. Er wordt vermeld dat Jozef het advies uitvoert dat hij Farao eerder gaf, om een deel van de oogst in de zeven vette jaren op te slaan en te bewaren voor de zeven jaren van hongersnood die zullen volgen. Genesis 41 47 En het land geeft zijn opbrengst in de zeven jaren van overvloed meer dan overvloedig, 48 en hij brengt al het voedsel bijeen van de zeven jaren in het land van Egypte. En hij slaat het voedsel in de steden op; het voedsel van het veld rondom die stad sloeg hij in haar midden op. 49 En Jozef hoopt koren op als het zand van de zee, uitermate veel, zodat men ophield met tellen, want er was geen getal. 50 En voordat het jaar van de hongersnood komt, werden aan Jozef twee zonen geboren, die Asnath, de dochter van Potifera, de priester van On, voor hem baarde. 51 En Jozef noemt de eerstgeborene: Manasse, want God heeft mij al mijn gezwoeg doen vergeten, en het gehele huis van mijn vader. 52 En de tweede noemde hij: Efraïm, want God heeft mij vruchtbaar gemaakt in het land van mijn vernedering. 53 En de zeven jaren van overvloed, die in het land van Egypte waren, kwamen ten einde.

JOZEF – Profetische vergezichten Vergeten Hier wordt genoemd dat aan Jozef twee zonen worden geboren in de zeven jaren van overvloed. Het wordt uitdrukkelijk vermeld dat dit gebeurt vóórdat de hongersnood aanvangt (:50). De zoon die het eerst geboren wordt, is Manasse. Zijn naam betekent: doen vergeten. Eerder heb ik al genoemd dat dit vergeten verwijst naar de periode van de verborgenheid. Zoals dat ook het geval is met de zeven jaren van overvloed. Eerstgeboorterecht Efraïm betekent: dubbele vrucht. Deze naam is nogal cryptisch. Op het eerste gezicht verwijst het geven van de naam door Jozef naar het feit dat het zijn tweede zoon was en dus: dubbele vrucht. Maar ten diepste verwijst de naam ‘Efraïm’ naar het dubbele deel dat de eerstgeborene toeviel. Deut.21:17 Efraïm kreeg later namelijk de eerstgeboortezegen. Gen.48:20 Tien stammen Efraïm was verderop in de bijbelse geschiedenis, bij de splitsing van het koninkrijk van Israël, de aanduiding voor de tien stammen. Ez.37:16; Hos.5:12 Het tienstammenrijk is later in Assyrische ballingschap weggevoerd en het grootste deel daarvan is nooit teruggekeerd naar het land en geassimileerd (> opgegaan in) de natiën. Later, toen het Evangelie via de apostel Paulus terechtkwam bij de natiën, kwam het dus alsnog terecht bij hen die eens Israël waren geweest, maar hun Israëlitische identiteit waren kwijtgeraakt. Bij Efraïm dus. Efraïm is dan ook een type van gelovigen uit de natiën.

JOZEF – Profetische vergezichten Volheid van natiën Vandaar dat Jakob bij het geven van de eerstgeboortezegen aan Efraïm zegt dat hij zou worden tot een volheid van natiën. Gen.48:19 Woorden die de apostel Paulus later aanhaalt in Romeinen 11:25. Efraïm en Manasse zijn dan ook in veel opzichten een illustratie van de huidige tussentijd. Israël staat terzijde, God is hen (tijdelijk) ‘vergeten’. In deze periode verzamelt God Zich een volk uit de natiën voor Zijn Naam 2Kor 6:16; Tit.2:14, dat de hoogste zegen krijgt Ef.1:3, hoger nog dan alles wat aan Israël beloofd is.

JOZEF – Profetische vergezichten De nu volgende periode van de zeven magere jaren, zijn een uitbeelding van de grote verdrukking Hand.7:11; Mat.24:21, die chronologisch ook zal aanvangen na de huishouding van de genade van God Ef.3:2, waarvan de zeven jaren van overvloed een voorafschaduwing zijn. Genesis 41 54 En de zeven jaren van de hongersnood begonnen, komend zoals Jozef gezegd had. En er is in alle landen hongersnood, maar in het gehele land van Egypte was brood. 55 En het gehele land van Egypte heeft honger, en het volk roept tot Farao om brood. En Farao zegt tot alle Egyptenaren: Gaat tot Jozef; wat hij tot jullie zegt, doe dat. 56 En de hongersnood was over de gehele oppervlakte van de aarde. En de hongersnood is sterk in het land van Egypte, en Jozef opent alle voorraadkamers en hij verkoopt koren aan de Egyptenaren. 57 En de gehele aarde kwam naar Egypte om bij Jozef koren aan te kopen, want de hongersnood was sterk op de gehele aarde.

JOZEF – Profetische vergezichten Het vervolg De volgende hoofdstukken (41-45) zijn een uitgebreide beschrijving van hoe de zonen van Jakob door benauwdheid en verdrukking tot erkenning komen van Jozef. In Genesis 46 komt Jakob met al zijn afstammelingen tot Jozef en Jozef geeft hen een vruchtbaar land waar zij in rust kunnen wonen. In Genesis 47 wordt beschreven hoe Jozef voor Farao al het land verwerft. Achtereenvolgens zijn dit uitbeeldingen van: • de grote verdrukking; • de terug-verzameling van het huis van Israël door de Messias naar het land; • en de vestiging van het koninkrijk van de Messias over de gehele aarde. Genesis 48 beschrijft de zegening van Efraïm en Manasse door Jakob. In Genesis 49 zegent Jakob zijn eigen zonen en wordt zijn dood beschreven. In Genesis 50 sterft ook Jozef.

JOZEF – Profetische vergezichten Genesis 41-45 beschrijft uitgebreid hoe het huis van Jakob komt tot Jozef. Jozef, die hun broeder is en verhoogd is tot koning, maar die door hen nog niet als zodanig herkend wordt. Jozef voert de regie in deze geschiedenissen en stelt zijn broers op de proef. Het is een illustratie van de periode die in de nabije toekomst zal aanvangen en die de tijd van benauwdheid voor Jakob wordt genoemd. Jer.30:7 Deze tijd is bedoeld om het huis van Jakob tot bekering (geloof) te brengen en dat is dan ook waar deze periode van grote verdrukking op uitloopt: de bekering van Israël. De ware Jozef zal eerst niet door hen herkend worden Zach.13:6, maar uiteindelijk zal Hij Zich aan hen bekend maken. Zach.12:10; Op.1:7 Genesis 42 1 En Jakob ziet, dat er in Egypte graan was, en Jakob zegt tot zijn zonen: Waarom zien jullie elkaar aan? 2 En hij zegt: Zie, ik heb gehoord, dat er graan in Egypte is. Daalt af daarheen en koopt daar koren voor ons, opdat wij leven en niet sterven. 3 En tien broers van Jozef dalen af om in Egypte koren te kopen. 4 En Jakob zond Benjamin, Jozefs broer, niet met zijn broers mee, want hij zei: Opdat hem geen ongeluk zal overkomen.

JOZEF – Profetische vergezichten 5 En te midden van degenen die kwamen om koren te kopen, zijn ook de zonen van Israël, want er was hongersnood in het land van Kanaän. Benjamin Het huis van Israël zal in de grote verdrukking Hand.7:11 hun broeder, Die zij verworpen en overgeleverd hebben, moeten leren kennen door beproeving en verdrukking heen. Het zijn dan ook de tien broers die tot Jozef gaan, om koren te kopen. Deze tien broers zijn degenen die Jozef in de put hadden gegooid en verkocht hadden naar Egypte. Benjamin was daar niet bij. Gelovig overblijfsel Benjamin is een uitbeelding van ‘het gelovig overblijfsel’ van Israël. Hij had dezelfde moeder (oorsprong) als Jozef. In het Nieuwe Testament komen we slechts één iemand tegen uit de stam van Benjamin en dat is Paulus. Rom.11:1; Fil.3:5 In Romeinen 9 tot en met 11, gaat Paulus nader in op de positie van Israël. Zij zijn als volk terzijde gesteld, maar in de toekomst zal God de draad met dit volk weer oppakken en zal alsnog geheel het volk tot bekering komen (11:26). Maar ook in deze huidige tussentijd, waarin God Zich een volk verzamelt uit de natiën zonder onderscheid, zijn er gelovige Israëlieten. Er is een overblijfsel en Paulus verklaart nadrukkelijk dat hij uit de stam van Benjamin is en behoort tot het gelovig overblijfsel van Israël, dat is dan ook waar ‘Benjamin’ voor staat. Romeinen 11 1 Ik zeg, dan: God verstoot Zijn volk toch niet? Volstrekt niet! Want ik ben ook een Israëliet, ik ben uit het zaad van Abraham, van de stam Benjamin.

JOZEF – Profetische vergezichten Romeinen 11 5 Zó is er dan ook in de tegenwoordige tijd een overblijfsel geworden naar de uitverkiezing van genade. De tien broers die afreizen zonder Benjamin, zijn een uitbeelding van het ongelovige huis van Jakob dat door verdrukking en beproeving tot erkenning moet komen van Hem, Die zij hebben overgeleverd en dood gewaand, maar Die lééft.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef had twee dromen gedroomd, die beiden uitdrukken dat zijn broers voor hem zouden buigen. Jozef zou heersen over zijn broers (37:5-10). Twintig jaren waren er inmiddels voorbij gegaan, waarvan Jozef dertien jaar als slaaf en gevangene had geleefd. Toch heeft hij niet gezien op de omstandigheden, maar geleefd uit het geloof dat God Zijn beloften zou vervullen. En God maakte Jozef voorspoedig. Niet alleen toen hij verhoogd werd tot onderkoning, maar ook al daarvoor in het huis van Potifar (39:2-3) en in de gevangenis (39:21). Jozef leefde uit geloof en liep in vertrouwen de loopbaan die God voor hem uitgestippeld had. Genesis 42 6 En Jozef was de machthebber over het land; hij was het, die aan het gehele volk van het land koren verkocht. En de broers van Jozef komen, en zij buigen zich voor hem neer met de neusgaten ter aarde. 7 En Jozef ziet zijn broers en hij herkent hen; en hij houdt zich onherkenbaar voor hen. En hij spreekt hard met hen, en hij zegt tot hen: Van waar komen jullie? En zij zeggen: Uit het land van Kanaän, om voedsel te kopen. 8 En Jozef herkent zijn broers, en zij herkenden hem niet. 9 En Jozef herinnert zich de dromen die hij over hen gedroomd had (…)

JOZEF – Profetische vergezichten Hij spreekt hard met hen Jozef houdt zich onherkenbaar voor zijn broers en spreekt hard met hen (:7). Hij blijft verborgen. En zoals God nu Zijn aangezicht verbergt voor het Joodse volk, Deut.31:17-18, 32:20 zo zal Hij in de grote verdrukking ook nog verborgen zijn. Hij zal echter in Zijn toorn tot hen spreken. Gods oordelen zijn hard, maar altijd gericht op het welzijn van Zijn volk en bedoeld om hen recht te zetten. Zo maakt Jozef zich eveneens niet direct aan zijn broers bekend, maar wil hen eerst ‘een les leren’. Jozef herinnert zich de dromen die hij gedroomd had; zijn broers en zijn vader zouden voor hem buigen. We lezen hier nog niets van zijn gevoelens, later in het hoofdstuk wel (:24). Dan blijkt dat het een emotionele ervaring voor Jozef is, dat hij zijn familie na zo’n lange tijd terugziet en dat zijn dromen vervuld worden. Later getuigt Jozef ook van het feit dat God in alles de hand heeft en alles doet meewerken ten goede (45:8). God vervult Zijn beloften, op Zijn tijd en op Zijn plaats!

JOZEF – Profetische vergezichten De broers staan voor Jozef, maar hij houdt zich onherkenbaar voor hen en maakt niet meteen bekend wie hij is. Jozef gaat zijn broers eerst beproeven. Hij wil hen veranderen. Dat lezen we niet alleen hier, maar ook nog in de volgende hoofdstukken. Jozef stelt zich hard op tegen zijn broers, maar zijn hart is zacht en vol liefde voor hen, hoewel zij hem verworpen en verkocht hebben. Zo zal de Heer Zijn volk in Zijn liefde brengen in grote verdrukking, om hun harten te veranderen. Genesis 42 9 (…) En hij zegt tot hen: Jullie zijn spionnen. Jullie zijn gekomen om te zien, waar het land open ligt. 10 En zij zeggen tot hem: Nee, mijn heer, jouw dienaren zijn gekomen om voedsel te kopen. 11 Wij zijn allen zonen van één man; wij zijn rechtschapen; jouw dienaren zijn geen spionnen. 12 En hij zegt tot hen: Nee, want jullie zijn gekomen om te zien, waar het land open ligt. 13 En zij zeggen: Wij, jouw dienaren waren twaalf broers, zonen van één man in het land van Kanaän, en zie, de

JOZEF – Profetische vergezichten jongste is vandaag bij onze vader, en één, hij is niet meer. 14 En Jozef zegt tot hen: Het is, zoals ik tot jullie gesproken heb, zeggend: Jullie zijn spionnen. 15 Hieraan zullen jullie getoetst worden: zowaar Farao leeft. Jullie zullen absoluut niet van hier weggaan, tenzij jullie jongste broer hierheen komt. 16 Zend één van jullie om jullie broer te halen, maar jullie zullen gebonden worden. Zo zullen jullie woorden getoetst worden, of jullie de waarheid spreken. Maar indien niet, zowaar Farao leeft, dan zijn jullie spionnen. Tot zichzelf komen Het is niet alleen zo dat Jozef zichzelf niet bekendmaakt aan zijn broers. Wat hij in deze geschiedenis doet, is hen stap voor stap met zichzelf bekendmaken. Langzaamaan wordt onthuld wie zij zijn en hun benauwdheid brengt hen steeds meer tot het besef van het feit dat zij hun broeder hebben verkocht en onrecht hebben aangedaan (42:13, 22-23; 44:28). Zoals de verloren zoon, die door schade en schande wijs werd en tot zichzelf kwam. Luk.15:17 Ook daar betekent het dat hij besef kreeg van zijn afkomst en positie met als gevolg dat hij zich zou omkeren (> bekeren). Israëls nationale belijdenis Dit tot zichzelf komen, doet denken aan Jesaja 53, waar het huis van Israël ontdekt wie zij werkelijk zijn. Daar wordt van de Messias geprofeteerd over Zijn lijden, Zijn sterven en Zijn verhoging. Maar het zijn ook woorden die door het volk Israël zullen worden uitgesproken. Zij zullen niet alleen zien Wie zij doorstoken hebben, maar ook aan zichzelf worden bekendgemaakt en hiervan getuigen.

JOZEF – Profetische vergezichten Israël zal in de toekomst niet alleen belijden dat Jezus Christus hun Messias is, maar ook als natie belijden dat zij Hem onrechtmatig behandeld hebben en dat dat hun dwaling is. Jesaja 53 2 (…) als wij Hem aanzagen, was er geen gedaante dat wij Hem begeerd zouden hebben. 3 Hij was veracht, de onwaardigste onder de mensen, een Man van smarten, bekend met ziekte, en als iemand voor wie men het gezicht verbergt; Hij was veracht en wij hebben Hem niet geacht. 4 Voorwaar, onze ziekten heeft Híj op Zich genomen, onze smarten heeft Hij gedragen. Wíj hielden Hem echter voor een geplaagde, door God geslagen en verdrukt. (…) 5 Wij dwaalden allen als schapen, wij keerden ons ieder naar zijn eigen weg. Maar de HEERE heeft de ongerechtigheid van ons allen op Hem doen neerkomen. [HSV]

JOZEF – Profetische vergezichten De bijbel is een bibliotheek van verschillende boeken en brieven van verschillende schrijvers over een lange periode. En tóch is het een geweldige eenheid. Slechts een betrekkelijk klein deel is rechtstreeks aan ons geschreven: de brieven van Paulus. Maar met de geheimen die Paulus onthult, completeerde hij het woord van God Kol.1:26 en bracht het tot volheid. Hierdoor kunnen we heel de Schrift verstaan, die in de praktijk een veelvoud beslaat van de brieven van Paulus, want heel de Schrift is voor ons. 2Tim.3:16 Vanaf de eerste bladzijde van de bijbel, en op elke bladzijde, kunnen we de rijkdommen van het woord, die daar verborgen liggen, opdiepen. Zo ook in de geschiedenissen van Jozef. Genesis 42 17 En hij zette hen gezamenlijk in bewaring, drie dagen lang. 18 En op de derde dag zegt Jozef tot hen: Doet dit, en leeft! Ik vrees de God. Gevangenschap Jozef zet zijn broers in bewaring (> hechtenis) en zegt op de derde dag dat zij zullen leven.

JOZEF – Profetische vergezichten In de profetieën wordt Israëls verstrooiing onder de natiën voorgesteld als een gevangenschap, Deut.30:3; Jer.29:14 maar ook als een verblijf in de dood. Ez.37:12 Israëls nationale herstel wordt dan ook beschreven als “een verrijzen uit de dood”. God heeft Zijn aangezicht tijdelijk verborgen en de Messias heeft Zich teruggetrokken in de hemel. Maar voor hoe lang? Hosea 5 15 Ik zal heengaan en terugkeren naar Mijn plaats, totdat zij schuld zullen erkennen, en Mijn aangezicht zoeken. In hun benauwdheid zullen zij vroeg naar Mij zoeken. Hosea 6 1 Komt! en laten wij terugkeren tot JAHWEH! Want Hij heeft in stukken gescheurd, en Hij zal ons genezen. Hij slaat, en Hij zal ons verbinden. 2 Hij zal ons na twee dagen levend maken, op de derde dag zal Hij ons oprichten, en wij zullen leven voor Zijn aangezicht. 2000 jaar “In hun benauwdheid zullen zij vroeg naar Mij zoeken”. Eerder heb ik al beschreven, dat de zeven magere jaren waarin deze geschiedenis zich afspeelt, een uitbeelding is van de tijd van benauwdheid voor Jakob. Jer.30:7; Mat.24:21 Cryptisch wordt in Hosea gesproken over een periode van twee dagen waarin Israël zou verblijven in de dood, ‘buiten het gezicht van JAHWEH’, Hij zou Zich voor hen verbergen. Maar ná twee dagen zal Hij hen oprichten en zullen zij leven. Het zijn woorden die Petrus aan het einde van zijn leven verklaart.

JOZEF – Profetische vergezichten Petrus, die inmiddels bekend was met alle brieven van Paulus 2Petr.3:16, onderwijst dat we moeten denken aan dagen van duizend jaar. 2Petr.3:8 Israël zou tweeduizend jaar verstrooid zijn onder de natiën en na tweeduizend jaar (na twee dagen, op de derde dag) hersteld worden. Die termijn is bijna verstreken!

JOZEF – Profetische vergezichten Gods oordelen zijn naar waarheid. Rom.2:2 Dat wil in ieder geval zeggen dat door Zijn gerichten de waarheid aan het licht komt. Alles wat verborgen is, zal openbaar worden. 1Kor.4:4 Dat zien we ook in deze geschiedenis van Jozef, die zijn broers beproeft. Genesis 42 19 Indien jullie rechtschapen zijn, laat dan één broer van jullie gebonden blijven in het huis van jullie bewaring. En jullie, gaat heen, brengt graan voor de honger van jullie huizen. 20 En brengen jullie je jongste broer tot mij, opdat jullie woorden worden waargemaakt en jullie niet sterven. En zij deden alzo. 21 En zij zeggen tot elkaar: Waarlijk, wij zijn schuldig voor wat wij onze broer aangedaan hebben, want wij zagen de benauwdheid van zijn ziel, toen hij ons smeekte, maar wij luisterden niet. Vanwege dit komt deze benauwdheid over ons. 22 En Ruben antwoordt hen, zeggend: Heb ik het jullie niet gezegd, zeggend: Bezondig je niet aan de jongen! Maar jullie luisterden niet. En zijn bloed, inderdaad, zie, het wordt van ons opgeëist.

JOZEF – Profetische vergezichten Deze benauwdheid Uit deze verzen blijkt iets dat we in Genesis 37 niet teruglezen. Jozef heeft de broers (om zijn leven) gesmeekt toen ze hem in de kuil wierpen en toen ze hem verkochten aan de langs reizende karavaan. Zij hebben zijn gesmeek genegeerd en Ruben brengt de benauwdheid die nu over hen komt, direct in verband met wat zij hun broer hebben aangedaan. Deze benauwdheid, die over het huis van Jakob komt, staat voor de grote verdrukking die in de nabije toekomst over het volk Israël zal komen, vanwege hun ongeloof. Deze periode wordt in de profetieën aangeduid met een tijd van benauwdheid, een tijd van benauwdheid voor Jakob, of soortgelijke termen (o.a. Jeremia 30:7; Daniël 12:1; Obadja :12,14). Israëls herstel Deze tijd van benauwdheid heeft als doel het volk Israël tot bekering te brengen. In dit proces zullen zij met zichzelf bekendgemaakt worden. De grote verdrukking zal erger zijn dan alles wat het Joodse volk al heeft meegemaakt Dan.12:1; Mat.24:21, maar het zal resulteren in het herstel van Israël. Gods oordelen zijn weliswaar heftig, maar altijd kort. Zij duren totdat het doel bereikt is. Psalm 30 6 Want een moment duurt Zijn toorn, een leven lang Zijn welbehagen …

JOZEF – Profetische vergezichten De broers zijn in benauwdheid en zij worden zich steeds meer bewust van de waarheid. Zij spreken tot elkaar over de zonde die zij hebben begaan met hun broer Jozef en brengen de benauwdheid die over hen komt, hiermee in verband. Jozef hoort alles, maar houdt zich verborgen. Genesis 42 23 En zij wisten niet, dat Jozef hen verstond, want er was een tolk tussen hen. 24 En hij keert zich om, bij hen weg, en hij weent. En hij keert tot hen terug en hij spreekt met hen. En hij neemt Simeon uit hun midden en hij laat hem voor hun ogen binden. Een omkering In eerste instantie had Jozef voorgesteld dat slechts één van de broers naar huis zou keren (:16) om Benjamin te halen, maar nu draait hij het om. Zij zouden allen naar Jakob terugkeren en slechts één zou blijven. Er vindt een omkering plaats. Zoals we dat zo vaak vinden in Genesis, maar dan met betrekking tot het eerstgeboorterecht: de jongere zoon wordt aangesteld als eerstgeborene. Hier vindt een verwisseling plaats tussen het gehele huis van Jakob en Simeon. Simeon betekent: de horende.

JOZEF – Profetische vergezichten Israël en de gemeente Dit is een uitbeelding van de verwisseling van het eerstgeboorterecht tussen Israël en de ecclesia (gemeente). De broers keren terug naar Jakob en Simeon wordt gebonden en verblijft als gevangene met Jozef in Egypte. Eerder in de geschiedenis van Jozef kwamen we al een gevangenis tegen. De gevangenis is een type van de ecclesia. Zoals Paulus een gevangene van Christus Jezus was Ef.3:1; 4:1, zo is Simeon een gevangene van Jozef. Hij verblijft met Jozef in Egypte (onder de natiën), buiten het zicht van het huis van Jakob. Simeon in het Nieuwe Testament Dat Simeon een uitbeelding is van de gelovigen uit de natiën wordt bevestigd in het Nieuwe Testament. In Handelingen 15 wordt gesproken over de zogenaamde apostelvergadering en de aanleiding daartoe. Het onderwerp van discussie is daar, of de natiën moeten worden onderworpen aan de wet van Mozes. Dat onderwerp laat ik verder rusten, want het gaat me nu slechts om het verband van de naam ‘Simeon’ met de natiën: Handelingen 15 14 Simeon heeft verhaald, hoe God eerst omziet, om vanuit de natiën een volk aan te nemen voor Zijn Naam. Licht voor de natiën Ook in het Lukas-evangelie vinden we een Simeon, in de bekende geschiedenis van Simeon en Anna. Hij is een rechtvaardige Luk.2:25, dat is: een gelovige. Hij belijdt dan ook dat hij vrede heeft met God. Rom.5:1 Simeon is in deze geschiedenis de eerste die Jezus ziet en hij is daarmee een uitbeelding van de ecclesia, die komt vóór Israël, waar Anna een type van is.

JOZEF – Profetische vergezichten En ook Simeon profeteert hier dat het licht als eerste naar de natiën zou gaan: Lukas 2 29 Nu zendt u, Eigenaar, uw slaaf weg in vrede, naar uw woord, 30 want mijn ogen namen uw redding waar, 31 die u gereed maakt, voor het aangezicht van al de volken: 32 licht tot onthulling voor de natiën, en heerlijkheid voor uw volk Israël. (…) 34 En Simeon zegent hen, en hij zei tot Maria, zijn moeder: Zie, deze ligt tot de val en opstanding van velen in Israël, en tot een teken, dat tegengesproken wordt. Redding voor de natiën Jozef en Maria verwonderden zich (:33) vanwege de woorden van Simeon. Hij spreekt namelijk eerst over redding voor de natiën en dan pas over Israël. Die volgorde was verborgen in de profetieën, maar God had Simeon in kennis gesteld (:26). Simeon, de horende, zag als eerste de redding van God en profeteert over licht voor de natiën en de struikeling van Israël in onze tijd (:34), waarin God Zich een volk uit de natiën verzamelt voor Zijn Naam. 2Kor 6:16; Tit.2:14 Handelingen 28 28 Het zij u dan bekend, dat de zaligheid (letterlijk: redding) Gods tot de heidenen gezonden is, en dezen zullen horen. [HSV]

JOZEF – Profetische vergezichten De weg die de broers moeten gaan om tot erkenning van Jozef te komen, wordt in deze hoofdstukken uitgebreid beschreven. Jozef spreekt hard tot hen, maar bewijst hen ook genade. Dat is iets wat de broers maar lastig kunnen plaatsen, blijkt uit deze verzen. Genesis 42 25 En Jozef geeft instructie dat men hun voorraadzakken met koren moeten vullen, en ieder hun zilverstukken in zijn zak terug te geven, en dat men hen proviand voor onderweg zou geven. En men doet zó voor hen. 26 En zij laadden hun graan op hun ezels en zij gaan van daar weg. 27 En in de overnachtingsplaats opent één van hen zijn zak om aan zijn ezel voer te geven, en hij ziet zijn zilver, en zie, het lag boven in zijn tas. 28 En hij zegt tot zijn broers: Mijn zilver is teruggegeven. Zie maar, het ligt in mijn tas. En hun hart trok zich samen, en zij beven, elkaar aankijkend, zeggend: Wat is dit wat God ons aandoet? 29 En zij komen bij hun vader Jakob, in het land van Kanaän, en zij vertellen hem alles wat hen overkomen was, zeggend: 30 De man, de heer van het land, heeft hard met ons gesproken en hij bejegent ons als spionnen tegen het land.

JOZEF – Profetische vergezichten 31 En wij zeggen tot hem: Wij zijn rechtschapen, wij zijn geen spionnen. 32 Wij waren twaalf broers, zonen van onze vader; één, hij is niet meer; en de jongste is vandaag bij onze vader, in het land van Kanaän. 33 En de man, de heer van het land, zegt tot ons: Hieraan zal ik weten, dat jullie rechtschapen zijn: laat één broer van jullie bij mij achter; en neemt koren voor de honger van jullie huizen en gaat heen! 34 En brengt jullie jongste broeder tot mij. Dan weet ik, dat jullie geen spionnen zijn, maar rechtschapen. Ik zal jullie broer aan jullie teruggeven, en jullie mogen als kooplieden in het land gaan. 35 En het is, toen zij hun zakken leegden, en zie, ieders geldbuidel lag in zijn zak. En toen zij en hun vader hun geldbuidels zagen, werden zij bevreesd. De twaalf De broers identificeren zich nog steeds als de twaalf (:32). En ook hier vinden we weer dat zij hun benauwdheid toedichten aan wat zij Jozef hebben aangedaan. De benauwdheid die in de toekomst over het huis van Jakob komt, heeft dan ook alles te maken met het verwerpen van de Messias, Degene Die zij doorstoken hebben. Zach.12:10 Zij zien ook dat het God is, Die de hand heeft in hun verdrukking (:28). Jozef bewijst genade Jozef als type van Christus, maakt zich geleidelijk aan de broers bekend. Het volk Israël zoekt gerechtvaardigd te worden uit werken. Rom.9:32 Zij hebben een ijver tot God en volgen ijverig wetten en rituelen, maar zonder overeenstemmend besef waar die wetten en rituelen écht van spreken. Rom.10:2

JOZEF – Profetische vergezichten Zo ontvangen de broers hier koren (> woord) van Jozef, maar zij hebben geen besef van genade. Jozef geeft het hen om niet en daarom ontvangen zij hun zilver(geld) weer terug. Deze opstelling van Jozef wordt door hen gewantrouwd en zij worden bevreesd. Ze weten hier nog niet wie Jozef werkelijk is. Al Zijn wegen zijn recht Jaren later, als zij inmiddels weten wie zij voor zich hebben en hun vader Jakob overlijdt, kennen zij Jozef nog steeds niet ten volle, zo blijkt uit de geschiedenis. Gen.50:15-21 De broers vrezen dat Jozef hen alsnog het kwaad dat zij gedaan hadden, zal vergelden (:15). Jozef zegt dan: “ben ik in de plaats van God?” (:19). Zou ik anders doen dan God? Jozef kende God werkelijk en wist dat Hij alles beschikt en dat al Zijn wegen recht zijn Deut.32:4 en ten goede leiden. De broers moeten, net als het volk Israël, een lange weg gaan om tot dit besef te komen. Genesis 50 20 En jullie hebben wel kwaad tegen mij bedacht, maar God heeft dat ten goede bedacht, ten einde te doen, zoals te deze dage: een groot volk in het leven te behouden.

JOZEF – Profetische vergezichten De tien broers keren terug naar hun vader Jakob en als zij verhalen aan Jakob wat hen is overkomen, is het hele huis van Jakob bevreesd (:35). Zij zien nog niet wie Jozef is en zij herkennen hem ook nog niet in zijn handelen. Genesis 42 36 En hun vader Jakob zegt tot hen: Jullie beroven mij van kinderen. Jozef is er niet meer, en Simeon is er niet meer. En jullie willen Benjamin meenemen. Al deze dingen komen op mij. 37 En Ruben zegt tot zijn vader, zeggend: breng twee zonen van mij ter dood, indien ik hem niet tot jou terugbreng. Geef hem in mijn hand en ik zal hem tot jou terugbrengen. 38 En hij zegt: Mijn zoon daalt niet met jullie af, want zijn broer is dood en hij is alleen overgebleven. Als hem een ongeluk overkomt op de weg die jullie gaan, dan doen jullie mijn grijze haar met kwelling in het dodenrijk neerdalen. Ruben, de eerstgeborene Eerder in de geschiedenis namen we al kennis van het vreemde gedrag van Ruben. Hij is een uitbeelding van Israël onder de wet. Ruben doet een stap naar voren en werpt zich op als

JOZEF – Profetische vergezichten eerstgeborene, maar hij komt tekort. Zoals van Israël door Paulus wordt gezegd dat zij een ijver tot God hebben, maar zonder overeenstemmend besef. Rom.10:2 Efraïm in plaats van Ruben Het aanbod van Ruben is dan ook op z’n minst nogal vreemd. Wat schiet Jakob ermee op als hij twee van zijn eigen kleinzonen mag doden als Ruben Benjamin niet terugbrengt? De wet is een bediening van de dood 2Kor.3:7 en dat is dan ook wat het voortbrengt. Onder de wet ontvangt men dan ook geen erfenis (> lotsdeel) en vandaar dat later dan ook Efraïm, die een type is van de ecclesia, in de plaats komt van Ruben. Gen.48:5 Het huis van Jakob onwillig Eerder heb ik al uiteengezet dat Benjamin een uitbeelding is van het gelovig overblijfsel. Het huis van Jakob is onwillig om Benjamin te laten gaan. Ook in onze tijd is het huis van Israël onwillig, zo ook in de tijd van benauwdheid voor Jakob. 1260 dagen van grote verdrukking zijn er nodig om het volk Israël de Naam van JAHWEH te laten aanroepen. Dan zullen zij geloven en zal de Messias verschijnen. Zo zal Jozef zich ook pas bekendmaken wanneer Benjamin bij hem is.

JOZEF – Profetische vergezichten Nadat de broers zijn teruggekeerd met koren uit Egypte, wachten zij tot het koren bijna op is, voordat ze een tweede keer naar Egypte afreizen. Dit wordt beschreven in de volgende twee hoofdstukken (43-44). Er zijn maar weinig geschiedenissen in de bijbel die zo uitgebreid besproken worden als deze. Genesis 43 1 En de hongersnood was zwaar in het land. 2 En het is toen zij de uit Egypte meegebrachte graanvoorraad verbruikt hadden, dat hun vader tot hen zegt: Keert terug om voor ons een klein beetje voedsel te kopen. 3 En Juda zegt tot hem, zeggend: De man heeft ons betuigd, ja, betuigd, zeggend: Jullie zullen mijn aangezicht niet zien, tenzij jullie broer bij jullie is. 4 Indien jij onze broer met ons zendt, dan dalen wij af en kopen wij voedsel voor jou. 5 En indien jij hem niet zendt, dan zullen wij niet afdalen, want de man heeft tot ons gezegd: Jullie zullen mijn aangezicht niet zien, tenzij jullie broer bij jullie is. 6 En Israël zegt: Waarom brengen jullie kwaad op mij door de man te vertellen, dat jullie nog een broeder hebben?

JOZEF – Profetische vergezichten Zware hongersnood Dat ‘de nood zwaar was in het land’, doet tevens denken aan de profetische woorden van de Here Jezus, die we vinden in Matteüs 24: “Want dán zal er een grote verdrukking zijn, zodanig als er niet geweest is vanaf het begin van de wereld, tot nu toe, en ook absoluut niet meer wezen zal”. Jezus ontleende deze woorden aan de profeet Daniël, die hij al eerder in Zijn toespraak aanhaalde (:15). In Daniël 12:1 staat: “En er zal een tijd van benauwdheid zijn, zoals er niet geweest is sinds er naties bestaan, tot aan die tijd”. Juda Opmerkelijk is dat vanaf dit punt Juda het voortouw neemt. We zullen zien dat Juda niet alleen het woord voert tot zijn vader, maar later eveneens tot Jozef. In Genesis 44:14 heten de broers zelfs: Juda en zijn broers. Het woord ‘Jood’ is afkomstig van de naam ‘Juda’ en ‘Juda’ staat dan ook voor het Joodse volk. Hoewel de naam ‘Israël’ (:6) een aanduiding is voor alle twaalf stammen, is het in de bijbel ook de aanduiding voor de tien stammen. Hier zijn Juda en Israël samen en beiden zijn in benauwdheid. Zo zal de tijd van benauwdheid voor Jakob tevens komen over heel Israël; de twaalf stammen.

JOZEF – Profetische vergezichten De rol die Juda speelt in deze hoofdstukken is opmerkelijk. Eerst was daar zijn kwalijke rol bij het overleveren van Jozef. Het was immers Juda die voorstelde om Jozef over te leveren en daar winst uit wilde behalen (37:26-27). Zoals zijn naamgenoot Judas later Jezus zou overleveren voor dertig zilverlingen. Mat.26:15 En dan is er nog de geschiedenis over de misstap van Juda met Thamar in Genesis 38, die een aaneenschakeling is van morele dieptepunten. Maar in deze hoofdstukken zien we hoe Juda verandert. Anders gezegd: hoe hij tot inkeer (bekering) komt. Genesis 43 7 En zij zeggen: De man heeft gevraagd, ja, gevraagd naar ons en naar onze verwantschap, zeggend: Leeft jullie vader nog? Hebben jullie nog een broer? En wij hebben het hem in overeenstemming met de feiten verteld. Hoe konden wij weten, ja, weten, dat hij zou zeggen: Doet jullie broer afdalen? 8 En Juda zegt tot zijn vader Israël: Zend de jongen met mij. En laten wij opstaan en gaan, opdat wij leven en niet sterven, niet alleen wij, maar ook jij en onze kinderen. 9 Ik zal borg voor hem zijn. Van mijn hand zal jij hem zoeken; indien ik hem niet tot jou terugbreng en voor jou stel, dan sta ik al mijn dagen bij jou in de schuld.

JOZEF – Profetische vergezichten 10 Want als wij niet getalmd hadden, dan zouden wij nu al twee keer teruggekeerd zijn. Bekering Het woord dat in vers 10 wordt vertaald met teruggekeerd zijn, is hetzelfde woord als we bijvoorbeeld vinden in: Deuteronomium 30:10; 1Koningen 8:33; Ezechiël 39:25 en Hosea 7:10. In deze Schriftplaatsen gaat het over de omkering of bekering van het huis van Israël. Zij zijn in ballingschap (verstrooid) onder de natiën en God verbergt Zijn aangezicht voor hen. Wanneer in de toekomst Israëls herstel ingeluid zal worden, zal God een omkering brengen in hun lot en Israël zal zich bekeren. Tweede ontmoeting De bekering van Israël zal plaatsvinden bij de tweede komst van de Messias. In Zijn eerste komst hebben zij Hem niet herkend, maar wanneer Hij opnieuw aan hen verschijnt, zal Hij Zich bekendmaken. Zo maakt ook Jozef zich bekend aan zijn broers bij de tweede ontmoeting. Het talmen (:10) van het huis van Jakob, doet dan ook denken aan de woorden in 2 Petrus 3. Petrus, die in eerste instantie verwachtte dat de Heer spoedig zou terugkomen en dat Israël zich spoedig zou bekeren, was inmiddels door Paulus op de hoogte gebracht dat dit langer zou gaan duren (3:16). Met betrekking tot de komst van de Heer (3:4) legt hij uit dat dit zo’n tweeduizend jaar zal duren (3:8) en hij legt ook uit waarom: 2 Petrus 3 9 De Heer talmt niet met de belofte, zoals sommigen het talmen achten, maar Hij is geduldig vanwege jullie, omdat Hij niet van plan is, enigen verloren te laten gaan, maar aan allen plaats te bieden voor bezinning.

JOZEF – Profetische vergezichten Wat menselijkerwijs gezien talmen lijkt, blijkt zo beschikt te zijn door God. Net als in de geschiedenis van Jozef (zie Genesis 45:8 en 50:20), is het ongeloof van het huis van Jakob naar Gods plan. In deze tussentijd, waarin Israël terzijde is gesteld, is het Paulus die de verzoening van de wereld verkondigt Rom.11:15, want God is niet van plan enigen verloren te laten gaan.

JOZEF – Profetische vergezichten In de vorige verzen zagen we Juda naar voren treden en we zien hem veranderen in deze hoofdstukken. Eerder was hij nog degene die voorstelde om Jozef te verkopen (37:26-27), nu stelt hij zich borg voor Benjamin. Bedenk dat er veel overeenkomsten zijn tussen Jozef en Benjamin. Beiden waren van dezelfde moeder (Rachel) en beiden zijn – boven de andere zonen – geliefd door hun vader. Juda’s houding ten opzichte van Benjamin is compleet anders dan die jegens Jozef was. Deze omkering van Juda is een uitbeelding van de bekering van het Joodse volk in de toekomst. Genesis 43 11 En hun vader Israël zegt tot hen: Indien het zo gesteld is, doet dan dit: Neemt van het beste van het land in jullie voorraadzakken en neem een erkenningsgeschenk mee voor de man: een weinig balsem en een weinig honing, tragacanthgom en hars, pistachenoten en amandelen. 12 En neemt een dubbele hoeveelheid geld mee; en het geld, dat boven in jullie tassen teruggebracht was, moeten jullie terugbrengen; misschien was het een vergissing. 13 En neemt jullie broer mee, en staat op; keert terug tot de man.

JOZEF – Profetische vergezichten 14 En God, de Almachtige, geve jullie mededogen voor het aangezicht van de man, zodat hij jullie andere broer laat gaan, en Benjamin. En wat mij aangaat, als ik van kinderen beroofd word, dan word ik van kinderen beroofd. 15 En de mannen nemen dat erkenningsgeschenk en zij namen een dubbele hoeveelheid geld in hun hand, en Benjamin. En zij staan op en zij dalen af naar Egypte en zij staan voor het aangezicht van Jozef. Juda Juda neemt de leiding van de broers op zich en als woordvoerder representeert hij hen. De verandering die Juda ondergaat, bereikt zijn hoogtepunt in het volgende hoofdstuk en is uiteindelijk de aanleiding dat Jozef zich niet meer kan beheersen en zich bekend maakt aan zijn broers (45:1). Jakob Ook van Jakob zien we hier een ommekeer. Jakob die onwillig was om Benjamin te laten gaan (42:38-39), wordt in een onmogelijke positie gebracht en komt hierop terug. Hij laat de broers tóch afreizen met Benjamin. En in zijn benauwdheid Jer.30:7, zien we dat Jakob de blik omhoog richt en het leven van Benjamin in Gods hand legt. In de woorden van Jakob lezen we berusting: “als ik van kinderen beroofd word, dan word ik van kinderen beroofd”. Ze doen denken aan wat Esther zei, die ook in een moeilijke positie werd gebracht. Zij sprak de bekende woorden: “kom ik om, dan kom ik om”. Est.4:16

JOZEF – Profetische vergezichten Israël De omkering van Juda en de verandering van Jakob, illustreren hoe het Joodse volk – het huis van Israël – zich in de grote verdrukking zal bekeren. Zij zullen uiteindelijk opzien naar God en de Naam van JAHWEH aanroepen. Ps.50:15, 91:15; Zach.13:9 Dan zal de ware Jozef Zich aan hen bekendmaken.

JOZEF – Profetische vergezichten Ook in de volgende verzen laat Jozef blijken dat hij de broers gunstig gezind is, maar de broers weten nog niet dat zij met Jozef te maken hebben en kunnen zijn goede bedoelingen niet op waarde schatten. Jozef zal later een maaltijd met hen hebben, geeft hen water om hun voeten te wassen en laat hun ezels voeren. Maar wat bij de broers vooral is blijven hangen, is dat zij op onverklaarbare wijze het geld, dat zij voor het graan hadden betaald, hebben terugontvangen. Genesis 43 16 En Jozef ziet Benjamin bij hen, en hij zegt tot degene die over zijn huis is gesteld: Breng de mannen in mijn huis. En slacht een slachtdier en bereid het, want op het middaguur zullen de mannen met mij eten. 17 En de man doet zoals Jozef het gezegd had. En de man brengt de mannen in Jozefs huis. 18 En de mannen vrezen, omdat zij naar Jozefs huis gebracht worden, en zij zeggen: Het moet zijn vanwege het geld dat de eerste maal in onze tassen is teruggekeerd, dat wij hier gebracht worden, om ons te overrompelen en ons te overvallen, en om ons tot dienaren te maken en onze ezels weg te nemen. 19 En zij naderden tot de man die over Jozefs huis was, en zij spreken tot hem bij de ingang van het huis.

JOZEF – Profetische vergezichten 20 En zij zeggen: O! mijn heer, wij daalden af, ja daalden de eerste maal af om voedsel te kopen. 21 En het is toen wij in het nachtverblijf gekomen waren, en wij onze tassen openen, en zie, ieders geld lag boven in zijn tas, ons geld in zijn volle gewicht. En wij brengen het in onze hand terug. 22 En ander geld hebben wij in onze hand genomen om voedsel te kopen. Wij weten niet, wie ons geld in onze tassen geplaatst heeft. 23 En hij zegt: vrede zij jullie, vreest niet. Jullie God en de God van jullie vader, heeft aan jullie een verborgen schat in jullie tassen gegeven. Jullie geld is tot mij gekomen. En hij doet Simeon tot hen uitgaan. 24 En de man brengt de mannen in Jozefs huis en hij geeft hen water, en zij wassen hun voeten. En hij geeft voer aan hun ezels. Israël zal de Naam van JAHWEH aanroepen Uit de profetieën die gaan over de toekomstige bekering van Israël, weten we dat het Joodse volk in hun benauwdheid de Naam van JAHWEH zal aanroepen. Joël2:32; Zach.13:9 Dan zal de Messias verschijnen op de Olijfberg. De berg zal middendoor worden gespleten, zodat er een vluchtweg ontstaat door de Olijfberg naar een plaats, die haar door God bereid is. Zach.14:4-5; Op.12:6 Buiten het land Maar let op! Israël heeft in hun uiterste nood weliswaar de Naam van JAHWEH aangeroepen (iets dat nu verboden is in het Jodendom), maar Degene Die verschijnt, is het beeld van God: Jezus Christus. Kol.1:15 Het Joodse volk zal Hem op dat moment nog niet als zodanig herkennen. Zach.13:6 Israël wordt verzameld buiten het land en dáár zal God hen richten.

JOZEF – Profetische vergezichten Ook de broers van Jozef bevinden zich hier buiten het land, inmiddels in het huis van Jozef, maar zij weten nog steeds niet met wie zij te maken hebben. Jozef beproeft hen. Ezechiël 20 35 En Ik breng jullie naar de woestijn van de volken en daar kom Ik met jullie in het oordeel, van aangezicht tot aangezicht. 36 Zoals Ik met jullie vaders in het oordeel kwam in de woestijn van het land van Egypte, zo zal Ik ook met jullie in het oordeel komen, zegt mijn Heer JAHWEH met nadruk. 37 Ik zal jullie onder de herdersstaf doen doorgaan en jullie brengen in de band van het verbond. 38 En Ik zal jullie zuiveren van degenen die in opstand komen en degenen die tegen Mij overtreden (…) De man Buiten het land zal de Messias Zich aan het Joodse volk bekend maken. Daar zal met hen een nieuw verbond worden gesloten. Dit nieuwe verbond heet ook: het verbond van vrede. Ez.34:25; 37:26 Zoals ook hier door de huismeester van Jozef vrede wordt verkondigd aan de broers (:23). De man wordt door Jozef geïnstrueerd om een maaltijd voor te bereiden en hij zorgt voor de broers. Zou deze man een uitbeelding zijn van de ecclesia, zoals ook de mannelijke zoon in Openbaring 12 dat is? Van die “mannelijke zoon” lezen we immers ook dat zij de vrouw (Israël) zullen voeden. Op.12:6 Met brood, of wellicht met de verborgen schat (:23), namelijk het woord van God, waar brood de uitbeelding van is.

JOZEF – Profetische vergezichten Het is ook op deze plek en dat moment dat Simeon tot hen wordt gebracht. En van Simeon zagen we al eerder dat hij een type is van de gelovigen uit de natiën.

JOZEF – Profetische vergezichten Uit wat we lezen in Genesis over Jozef en zijn broers, blijkt dat dit voor hun allen erg bewogen tijden waren en de emoties lopen hoog op. Dat staat er niet altijd bij, maar uit de woordkeuze blijkt wel dat de gebeurtenissen de broers erg aangrepen (Genesis 42:4, 21-22, 36; 43:8-14). Ook in de volgende hoofdstukken zullen we dat zien. Van Jozef lazen we in Genesis 42:24 al dat hij zich afzondert om te wenen en ook als hij Benjamin ziet, wordt hem dat teveel. Genesis 43 25 En zij maken het erkenningsgeschenk gereed voordat Jozef op het middaguur zou komen, want zij hadden gehoord, dat zij daar brood zouden eten. 26 En Jozef komt thuis, en zij brengen tot hem in het huis het erkenningsgeschenk dat in hun hand was, en zij buigen zich neer voor hem ter aarde. 27 En hij vraagt hen naar hun welzijn en hij zegt: Is het wel met jullie oude vader, over wie jullie gesproken hebben? Leeft hij nog? 28 En zij zeggen: Het is wel met jouw dienaar, onze vader; hij leeft nog. En zij buigen hun hoofd en zij buigen zich neer. 29 En hij heft zijn ogen op, en hij ziet zijn broer Benjamin, de zoon van zijn moeder, en hij zegt: Is dit jullie jongste broer, over wie jullie tot mij gesproken hebben? En hij

JOZEF – Profetische vergezichten zegt: God is jou genadig, mijn zoon. 30 En Jozef haast zich weg, want zijn ontferming wordt hevig opgewekt voor zijn broer, en hij zoekt gelegenheid om te wenen. En hij komt zijn eigen kamer binnen en hij weent daar. Met ontferming bewogen Jozefs ontferming wordt hevig opgewekt door het zien van zijn broer Benjamin. Letterlijk staat er dat zijn ontferming vurig wordt voor zijn broer. Het doet denken aan een uitdrukking in het Nieuwe Testament waar we diverse keren vinden dat Jezus met ontferming bewogen wordt (o.a. Matteüs 9:36; Marcus 8:2 en Lukas 7:13). Jezus is de enige van wie we dit lezen, naast de barmhartige Samaritaan, die, net als Jozef, een type is van Christus. Luk.10:33 En ook van de vader van de verloren zoon lezen we dit, die logischerwijs een illustratie is van God, de Vader. Luk.15:20 Lo-ruchama en Lo-ammi Het woord dat vertaald is met ontferming, is het Hebreeuwse woord ruchama. Dit begrip speelt een grote rol in het boek Hosea. Zo moet Hosea een hoer trouwen als uitbeelding van God, Die met het volk Israël getrouwd is dat hoererij pleegt (1:2). De kinderen die uit dit huwelijk worden geboren heten LoRuchama en Lo-Ammi. Lo-Ammi betekent: niet Mijn volk en Lo-Ruchama betekent: niet ontfermt. Deze namen staan model voor de huidige tijd waarin Israël niet Gods volk is en Hij Zich niet over hen ontfermt. Maar dit is tijdelijk, want in Hosea vinden we tevens het herstel van Israël:

JOZEF – Profetische vergezichten Hosea 2 23 En Ik zal haar voor Mijzelf zaaien in het land, en Ik zal ontferming (ruchama) hebben met Lo-Ruchama, en Ik zal tot Lo-Ammi zeggen: Jij bent Mijn volk. En hij zal zeggen: Mijn God! Het huis van Jakob is onbekend met Jozefs positie en zij denken dat Jozef dood is. Maar Jozef zal zich binnenkort aan hen bekendmaken en zich over hen ontfermen. Later in de geschiedenis lezen we dat Jozef zijn familie een land geeft waar zij kunnen wonen en waar hij voor hen zorgt. Zo zal de Messias Zich in de toekomst bekendmaken aan Israël, Zich over hen ontfermen en hen brengen in het land.

JOZEF – Profetische vergezichten Uitgebreid worden de twee reizen van de broers naar Egypte beschreven. En er volgt hierna nog een heel hoofdstuk waarin Jozef zich nog niet bekendmaakt. Het is pas in Genesis 45 dat hij zich niet langer kan beheersen en uitroept: “Ik ben Jozef!” (45:3). Jozef beproeft zijn broers en in die beproevingen vinden we allerlei heenwijzingen naar de toekomst. Deze geschiedenissen zijn niet alleen historisch, maar ook profetisch. Genesis 43 31 En hij wast zijn gezicht, en hij gaat uit, en hij beheerst zich, en hij zegt: Plaatst het brood. 32 En zij plaatsen het tot hem afzonderlijk, en tot hen afzonderlijk, en tot de Egyptenaren die met hem aten, afzonderlijk; want de Egyptenaren kunnen geen brood eten met de Hebreeën, want dat is voor de Egyptenaren een gruwel. 33 En zij zitten voor zijn aangezicht, de eerstgeborene naar zijn eerstgeboorterecht, en de jongste naar zijn mindere status. En de mannen, die elkaar aankijken, staan versteld. 34 En men bracht hun van de gerechten die voor hem stonden; en het gerecht voor Benjamin was vijfmaal zo groot als het gerecht van ieder van hen. En zij drinken en zij worden dronken met hem.

JOZEF – Profetische vergezichten De 144.000 Hoewel de broers nog steeds niet weten wie Jozef is, laat Jozef zien dat hij hen wel kent. Hij zet hen op volgorde aan tafel, van de oudste tot de jongste. Als de Heer in de toekomst Zijn volk verzamelt, zal Hij hen verzamelen uit alle landen en 144.000 gelovige Israëlieten verzegelen om het evangelie van het koninkrijk te verkondigen in de hele wereld. Mat.24:14; Op.7:3-4 Deze 144.000 zullen genomen worden uit de zonen van Israël Op.7:4; uit elke stam zullen twaalfduizend mannen verzegeld worden. Op.7:5-8 Net als Jozef, weet de Heer wie zij zijn, Hij zal hen selecteren en hen plaatsen waar Hij ze hebben wil. Vijf Benjamin, die een uitbeelding is van het gelovig overblijfsel van Israël, ontvangt een gerecht dat vijfmaal zo groot is als dat van de anderen. In de toekomst zal een overblijfsel uit Israël de Naam van JAHWEH aanroepen Joël 2:32 en gered worden. Gen.45:7; Jes.10:20-22, 11:16 De vijf spreekt van genade en van Gods onvoorwaardelijke beloften. God heeft beloften gedaan aan het huis van Jakob en Hij zal die beloften vervullen, want de genadegaven en de roeping van God, zijn onberouwelijk. Rom.11:29 Maaltijd De broers zitten met Jozef aan zijn tafel, een uitbeelding van gemeenschap. Zij drinken met hem en worden dronken. Wijn is een uitbeelding van leven en van het nieuwe verbond. Mat.26:28 Wijn is geestrijk vocht en toen de uitstorting van de geest op de Pinksterdag werd gemanifesteerd, dacht men dan ook dat de discipelen dronken waren. Hand.2:15

JOZEF – Profetische vergezichten Vervuld zijn met wijn is een uitbeelding van vervuld zijn met geest. Ef.5:18 De maaltijd die Jozef hier heeft met zijn broers, is een uitbeelding van de gemeenschap onder het nieuwe verbond, die er zal zijn tussen de ware Jozef en het huis van Jakob. Dan zal de Heer Zijn geest uitgieten over heel Israël. Joël 2:28-29

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef heeft zich nog steeds niet aan zijn broers bekendgemaakt en de broers maken zich op om terug te keren naar hun vader. Maar Jozef heeft nog een laatste zet, zo blijkt uit de geschiedenis die nu volgt. Dit zal er uiteindelijk toe leiden dat Jozef aan zijn broers onthult wie hij is. Genesis 44 1 En hij geeft instructie aan degene die over zijn huis is, zeggend: Vul de tassen van de mannen met voedsel, zoveel als zij kunnen dragen, en plaats ieders geld boven in zijn tas. 2 En mijn kegelvormige beker, de zilveren kegelvormige beker, moet jij boven in de tas van de jongste plaatsen met het geld voor zijn graan. En hij doet naar het woord, dat Jozef gesproken had. 3 De ochtend was licht, en de mannen werden heengezonden, zij en hun ezels. De amandel Met het Hebreeuwse woord gbiya, dat in de meeste vertalingen vertaald wordt met beker, is iets bijzonders aan de hand. We vinden dit woord vijf keer in dit hoofdstuk met betrekking tot Jozefs beker. Het woord komt tevens voor in Jeremia 35:5 en daar gaat het ook om een beker.

JOZEF – Profetische vergezichten Daarnaast komt het acht keer voor in Exodus 25 en 37, waar een beschrijving wordt gegeven van de menorah, dat is de kandelaar in de tabernakel. Wat in Genesis 44 een beker is, wordt in Exodus 25 en 37 vertaald met bloemkelken (NBG en Herziene Statenvertaling) of schaaltjes (Statenvertaling). De kandelaar in de tabernakel is namelijk een voorstelling van een amandelboom, met takken, bloemen en vruchten (zie Exodus 25:31-34 en 37:17-20). Wat in Genesis 44 is vertaald met een beker, is in de beschrijving van de kandelaar een bloemkelk in de vorm van de amandelbloesem. De Eersteling De amandelboom is in Israël de eerste boom die bloeit en is een type van Christus, de Eersteling. 1Kor.15:20,23 In Jeremia 1 zien we dan ook dat het woord voor amandel, het Hebreeuwse shaqed in vers 1, hetzelfde woord is als voor waken of wakker zijn (shaqad) in vers 2. Christus stond vroeg in de morgen op Marc.16:9 en overwon de dood. Als Eersteling is Hij de garantie dat állen levend worden gemaakt. 1Kor.15:22 Jozef is de uitbeelding van Christus. Ook hier in Genesis 44 wordt verwezen naar de morgen waarin Christus in alle vroegte opstond uit de doden. “De ochtend was licht” (:3), betekent zoiets als: “in de ochtend, bij (het aanbreken van) het licht”; vroeg in de morgen dus. De beker bij Benjamin Benjamin, die een uitbeelding is van het gelovig overblijfsel van Israël, krijgt de beker, die de vorm heeft van een amandelbloem. Het spreekt van het nieuwe leven dat God door de Eersteling, de Messias, tot stand heeft gebracht en geeft aan een gelovig Israël. Rom.11:15

JOZEF – Profetische vergezichten We moeten ons hierbij bedenken dat Paulus uit de stam van Benjamin was en dat hij dit nadrukkelijk zegt als hij erop wijst dat er ook in de tegenwoordige tijd een overblijfsel is. De ecclesia was in haar begindagen vrijwel uitsluitend Joods. Het was Paulus, uit de stam van Benjamin, die als representant van het gelovig overblijfsel, als eerste de verborgenheid van het lichaam van Christus mocht bekendmaken. Redding en de boodschap van en de overwinning op de dood ging naar de natiën. Dat symboliseert de beker die bij Benjamin terechtkomt. De beker is van zilver, dat in de Schrift synoniem is voor geld. Het is een betaalmiddel en spreekt van de losprijs die betaald is. 1Tim.2:6 Uit een beker drinkt men wijn en ook dat is een uitbeelding van nieuw leven en van het nieuwe verbond.

JOZEF – Profetische vergezichten In de vorige verzen lazen we al dat de beker van Jozef niet ‘zomaar een beker’ is, maar dat deze beker van alles met de amandel(boom) te maken heeft, die spreekt van nieuw leven. Een beker is ook bestemd om wijn mee te drinken, wat de uitbeelding is van onvergankelijk leven. Daarnaast is een beker, ook nu nog, een algemeen gebruikt symbool voor triomf: de overwinningsbeker. Maar er is nog meer met deze beker aan de hand … Genesis 44 4 En zij gaan de stad uit. Zij waren nog niet ver gegaan, en Jozef zei tot die over zijn huis was: Sta op, achtervolg de mannen, en als jij hen ingehaald hebt, zeg dan tot hen: Waarom hebben jullie goed met kwaad terugbetaald? 5 Waarom hebben jullie mijn kegelvormige beker, de zilveren kegelvormige beker, gestolen? Is deze het niet, waaruit mijn heer drinkt en waarmede hij voortekenen uitlegt, ja, voortekenen uitlegt? Jullie hebben kwaad gedaan door dit te doen. Voorzeggen De huisbestuurder wordt door Jozef opgedragen tot de broers te zeggen dat deze beker een speciale beker is, omdat Jozef – zoals het er letterlijk staat – daarin voortekenen uitlegt.

JOZEF – Profetische vergezichten De meeste commentaren weten hier geen raad mee. Sommigen negeren het, anderen wijzen erop dat er in het oude Egypte een gewoonte bestond om de toekomst te voorspellen door middel van olie op een vloeistof in een beker te laten drijven … en dat zou occultisme zijn. Maar hoe het ook zij, de Schrift vermeldt daar verder niets over. Deze opmerking in vers 5, die later herhaald wordt in vers 15, is het enige dat staat opgetekend en dat is dan ook voldoende. Jozef kende de toekomst Al bij de aanvang van de geschiedenis van Jozef, in Genesis 37, lezen we dat hem door God een blik was gegeven in de toekomst. Jozef droomt twee dromen, waarvan hijzelf, maar ook zijn broers en vader, niet twijfelen aan de betekenis. Later, in Genesis 40, legt hij de dromen van de schenker en bakker uit, die ook met de toekomst te maken hebben. En nog weer later, in Genesis 41, is het Farao die droomt en Jozef die de dromen uitlegt. Ook deze dromen gaan over toekomende dingen. Jozef kon uitleggen, wat voor anderen verborgen was. Het geloof van Jozef Jozef leefde uit geloof en kon zijn vernedering verduren, omdat hij de toekomst kende. God had hem beloofd. Wellicht dat God meer aan Jozef bekendgemaakt had dan wij in de bijbel beschreven vinden. Het verslag van Jozefs leven bestrijkt vele jaren en is dan ook maar een samenvatting van de gebeurtenissen in zijn leven. God maakt ons bekend wat wij moeten weten en veel details, die wij misschien zouden willen weten, ontbreken. Om één voorbeeld te noemen: heeft u zich ooit afgevraagd waarom Jozef niet gewoon iemand naar zijn vader heeft gestuurd om te zeggen dat hij nog leefde?

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef wist blijkbaar hoe de dingen moesten gaan. Vandaar ook wellicht, dat hij nogal omslachtig te werk gaat in de behandeling van zijn broers en zich niet meteen bekendmaakt. Alles aan Jozef onderworpen Jozef heeft, net als Christus, het lijden verdragen om de vreugde die voor Hem lag. Heb.12:2 Ook de Heer wist dat Hij heerlijkheid zou ontvangen. Hij geloofde dat God Hem uit de dood zou opwekken in heerlijkheid. De beker symboliseert de overwinning op de dood. Maar Hij wist ook dat het huis van Jakob – dat Hem verwierp, overleverde en doodde – Hem eens zou aannemen als de Messias. Heel Israël zal gered worden in de toekomst Rom.11:26 en via de ware Jozef zal heel de schepping aan God onderschikt worden. Zoals in de geschiedenis van Jozef zijn vader en broers tot hem komen en zich aan hem onderschikken én later al het land van het koninkrijk van Egypte aan Jozef toebehoorde. Gen.47:20

JOZEF – Profetische vergezichten Van een oplettende bezoeker van mijn website, kreeg ik een mailtje met de vraag waar Benjamin nu precies de uitbeelding van is. Eerder gaf ik aan dat Benjamin een uitbeelding is van het gelovig overblijfsel, maar ik heb in het verleden ook wel eens betoogd dat hij, in de geschiedenis van zijn geboorte, een type van Christus is. De vraag die de bezoeker van mijn website stelde, wil ik beantwoorden aan de hand van de volgende verzen in de behandeling van het gedeelte over Jozefs beker. Genesis 44 6 En hij haalt hen in, en hij spreekt deze woorden tot hen. 7 En zij zeggen tot hem: Waarom spreekt mijn heer deze woorden? Het zij verre van jouw dienaren om zoiets te doen. 8 Zie, het geld dat wij boven in onze tassen vonden, hebben wij uit het land van Kanaän tot jou teruggebracht. En hoe zouden wij dan uit het huis van jouw heer zilver of goud stelen? 9 Degene van jouw dienaren, bij wie de beker gevonden wordt, hij zal sterven, en bovendien zullen wij voor mijn heer tot dienaren zijn. 10 En hij zegt: Nu dan, het zal zijn naar jullie woorden; degene, bij wie de beker gevonden wordt, die zal mij tot dienaar zijn, maar voor de overigen van jullie, jullie zullen onschuldig gehouden worden.

JOZEF – Profetische vergezichten 11 En zij haasten zich, en zij zetten ieder zijn tas neer op de grond, en zij openen ieder zijn tas. 12 En hij doorzoekt, hij begon bij de oudste en hij eindigde bij de jongste. En de kegelvormige beker wordt gevonden in de tas van Benjamin. Typologie Allereerst een opmerking over typologie. Ons ‘westerse denken’ wordt wel eens causaal of technisch denken genoemd. Het is een denken van oorzaak en gevolg. Als ik op de schakelaar van het licht druk, gaat het licht aan. Als ik een knop op stand 1 zet, gebeurt altijd ‘dit’, zet ik die in stand 2, dan gebeurt altijd ‘dat’. Maar het ‘oosters denken’ en ook het denken van de bijbel, is een vorm van associatief denken. Er is verbinding en verwantschap tussen onderwerpen, zoals dingen en personen, maar die verbinding kan met meerdere zaken zijn. Eén voorbeeld, zonder hier dieper op in te gaan: water is een uitbeelding van leven en dus ook van het levende woord van God. Daar hoef ik niet eens voorbeelden van te geven, denk ik. Maar water kan óók een uitbeelding zijn van dood, denk maar aan de wateren van de zondvloed en het water van de waterdoop. Er zijn meerdere zaken in de bijbel die een verbinding (associatie) hebben met water. Type van Christus Zo is het ook met Benjamin. Hij werd geboren in het gebied van Bethlehem-Efratha. Zijn moeder Rachel noemde hem Ben-oni, dat betekent: zoon van mijn smart.

JOZEF – Profetische vergezichten Maar zijn vader gaf hem de naam ‘Benjamin’, dat betekent: zoon van mijn rechterhand. In deze geschiedenis wordt uitgebeeld hoe Degene Die kwam als de Man van smarten, Jes.53:3 door God de Vader werd verhoogd tot aan Zijn rechterhand. Ef.1:20 Benjamin is hier dan ook een type van Christus. Overwinningsbeker De beker die in de geschiedenis van Genesis 44 bij Benjamin terecht komt, is een uitbeelding van overwinning en nieuw leven. Wij kennen de beker nog als een symbool van overwinning. Je zou in deze geschiedenis dus uitgebeeld kunnen zien dat, voordat het huis van Jakob tot besef komt wie hun broeder is die zij verworpen hebben, eerst de overwinning op de dood zou plaatsvinden en de Messias gesteld zou worden aan Gods rechterhand. Jozef en Benjamin typen van Christus Bedenk hierbij dat Benjamin een rol heeft in deze geschiedenissen die erg lijkt op die van Jozef: beiden zijn de “door de vader geliefde zoon” en beiden komen voort uit Rachel, de vrouw die Jakob “het meest liefhad”. Jozef noemt Benjamin bij hun ontmoeting (43:29) dan ook: “mijn zoon” (= erfgenaam). Benjamin erft de rol van Jozef. Het gelovig overblijfsel Maar er zijn ook nog andere associaties met Benjamin, die je niet zouden moeten ontgaan. Paulus verklaart meerdere malen nadrukkelijk dat hij uit de stam van Benjamin was. Rom.11:1; Fil.3:5 In Romeinen 11 beantwoordt Paulus de vraag of God Zijn volk heeft verstoten (:1). Daarop geeft hij twee antwoorden: • Het eerste antwoord is dat Israël slechts tijdelijk aan de kant staat, er is een ’totdat’ (:25). Het volk is dus voor een periode terzijde gesteld, maar zal hersteld worden.

JOZEF – Profetische vergezichten • Het tweede antwoord dat hij geeft, is dat God ook nu enigen uit het volk redt (:14) en dus het volk niet verstoot en het zelfs niet als geheel terzijde stelt. Er is een gelovig overblijfsel (:5) en Paulus is daar het levende bewijs van. Hij komt immers uit dat volk voort en in dat verband benoemt hij dat hij uit de stam van Benjamin is (:1). Paulus, de Benjaminiet Benjamin is in de geschiedenis dan ook een uitbeelding van hoe de overwinning, voordat het huis van Jakob de Messias (h)erkent, eerst bij Benjamin terechtkomt: Smal genomen, bij Paulus, de Benjaminiet. Breder genomen, bij het gelovig overblijfsel van Israël. Een gelovig Israël De lijn die ik heb aangehouden in de behandeling van de geschiedenis van Jozef, is dat Benjamin het gelovige Israël representeert. Jozefs beker spreekt van het nieuwe leven van de Eersteling en Jozef voorzag in zijn beker toekomende dingen. Christus, waarvan Jozef een type is, heeft het kruis verduurd en de schande veracht, omdat hij (onder andere) zag op de vreugde van de toekomstige bekering van Israël. Dat zal in de nabije toekomst gaan plaatsvinden, als het volk in de grote verdrukking de Naam van JAHWEH zal aanroepen. De zeven magere jaren waarin de beproeving van de broers plaatsvindt en de beker bij Benjamin terecht komt, is een uitbeelding van de grote verdrukking. Hand.7:11 Geloof Wat alle betekenissen van de typologie van Benjamin gemeen hebben, is dat God gelovigen zegent. Geloof is het kanaal waardoor God redt Ef.2:8, rechtvaardigt Rom.4:3, enzovoort.

JOZEF – Profetische vergezichten Benjamin is een type van Christus, want Hij was dé Gelovige in het bijzonder. Wij worden gerechtvaardigd door het geloof van Jezus Christus (o.a. Statenvertaling: Romeinen 3:22; Galaten 2:16), de Zoon aan Gods rechterhand. Dat geldt voor Israël, voor de volkeren en natuurlijk ook voor ons als ecclesia.

JOZEF – Profetische vergezichten De beker van Jozef wordt gevonden bij Benjamin. De broers hadden gezegd dat zij onschuldig waren en dat degene, bij wie de beker gevonden zou worden, zou sterven en de anderen Jozefs slaven zouden zijn (:9). Jozef is genadiger en zijn huismeester zegt dat slechts degene bij wie de beker wordt gevonden, tot slaaf zou worden (:10). Genesis 44 12 En hij doorzoekt, hij begon bij de oudste en hij eindigde bij de jongste. En de kegelvormige beker wordt gevonden in de tas van Benjamin. 13 En zij scheuren hun klederen, en ieder belaadt zijn ezel, en zij keren terug naar de stad. 14 En Juda en zijn broers komen in het huis van Jozef, waar hij nog was, en zij vallen vóór hem ter aarde. 15 En Jozef zegt tot hen: Wat is dat voor daad, die jullie gedaan hebben? Wisten jullie niet, dat een man als ik voortekenen uitleg, ja, voortekenen uitleg? 16 En Juda zegt: Wat zullen wij tot mijn heer zeggen? Wat zullen wij spreken? En waarmee kunnen wij ons rechtvaardigen? De God heeft de verdorvenheid van jouw dienaren aan het licht gebracht. Zie, wij zijn dienaren voor mijn heer, zowel wij als ook degene, bij wie de kegelvormige beker in zijn hand gevonden is.

JOZEF – Profetische vergezichten 17 En hij zegt: Het zij verre van mij dat te doen. De man, bij wie de kegelvormige beker in zijn hand gevonden is, die zal mij tot dienaar zijn. En de overigen van jullie, gaat op in vrede naar jullie vader. Jozef en Benjamin Eerder heb ik al gewezen op de overeenkomst tussen Jozef en Benjamin. Beiden waren zonen van ‘Jakobs ouderdom’ (37:3,44:20), geboren uit Rachel, de vrouw die hij het meest liefhad en zij waren allebei boven de anderen geliefd door hun vader. Jozef werd door de broers verkocht als slaaf en hier wordt Benjamin tot slaaf, omdat de beker bij hem gevonden wordt. Wat echter veranderd is, is de houding van de broers. Jozef verwierpen zij en zij verkochten hem aan langsreizende kooplieden. Maar nu zien we dat ze niet zonder Benjamin hun reis vervolgen, maar met hem mee teruggaan naar Jozef. Zij hebben een verandering ondergaan. De toekomst en geheimenissen Jozef spreekt, net als zijn huismeester (:5), die eigenaardige woorden met betrekking tot de beker: “Wisten jullie niet, dat een man als ik voortekenen uitleg, ja, voortekenen uitleg?” Het woord voor ‘voortekenen’ wordt elders vertaald met voorspellen, of, in een negatieve context, met waarzeggerij. Jozef zegt dat hij de toekomst kent en er voor hem niets verborgen is. Hij kent alle geheimen. Dat bepaalt ons natuurlijk bij Christus, Die in Zijn leven op aarde de toekomst kende uit het woord van God en daarnaar gewandeld heeft.

JOZEF – Profetische vergezichten Hij zag op de vreugde die voor Hem lag en wist van de overwinning, waar de beker een uitbeelding van is. Hij is Degene Die aan ons geheimenissen bekend maakt via de apostel Paulus. Juda We komen nu in een zeer bijzonder gedeelte waar Juda opstaat als woordvoerder van zijn broers. Juda representeert het huis van Jakob, in vers 14 heten zij dan ook Juda en zijn broers. Bedenk hierbij dat Juda ook een hoofdrol speelde in het verkopen van Jozef (37:27-28). Juda is hier tot besef gekomen dat alles wat zij nu meemaken zo door God wordt beschikt en direct te maken heeft met het verwerpen van Jozef, zoals al eerder bleek (42:24): “De God heeft de verdorvenheid van jouw dienaren aan het licht gebracht”. De broers zijn tot besef gekomen dat zij onrecht hebben gedaan en vandaar dat Juda namens de broers zegt: “En waarmee kunnen wij ons rechtvaardigen?” De belijdenis van Juda is een plaatje van de bekering van het Joodse volk dat in de toekomst zal plaatsvinden. Het woord dat in vers 16 wordt vertaald met verdorvenheid, wordt meestal weergegeven met ongerechtigheid. We vinden het ook in Jesaja 53, de profetische woorden van Israëls belijdenis in de toekomst: Jesaja 53 6 Wij dwaalden allen als schapen, wij keerden ons ieder naar zijn eigen weg. Maar JAHWEH heeft de verdorvenheid van ons allen op Hem doen neerkomen.

JOZEF – Profetische vergezichten Nu volgt de toespraak van Juda. Wat moet dit een geweldig moment geweest zijn voor Jozef! We lezen vanaf 45:1 dat Jozefs emoties hem overweldigen en dat deze belijdenis van Juda tot stand brengt dat Jozef zich aan zijn broers bekendmaakt. Juda, die zijn broers vertegenwoordigt, is werkelijk veranderd, zo blijkt uit zijn belijdenis! Het is een lange toespraak die hij geeft, die te mooi is om in stukken te knippen en daarom behandel ik het gedeelte in één keer. Genesis 44 18 En Juda kwam naderbij tot hem en hij zegt: O! mijn heer, laat, alsjeblieft, jouw dienaar een woord in de oren van mijn heer spreken, en laat jouw toorn niet ontbranden tegen jouw dienaar, want jij bent als Farao. 19 Mijn heer heeft aan zijn dienaren gevraagd, zeggend: Hebben jullie nog een vader of een broer? 20 En wij zeiden tot mijn heer: Wij hebben een oude vader en een jongen van zijn ouderdom. En zijn broer is dood; en hij is over, alleen hij, van zijn moeder. En zijn vader heeft hem lief. 21 En jij zegt tot jouw dienaren: Doet hem afdalen tot mij, en dat ik hem zie.

JOZEF – Profetische vergezichten 22 En wij zeggen tot mijn heer: De jongen kan zijn vader niet verlaten, want als hij zijn vader verlaat, dan zal deze sterven. 23 En jij zegt tot jouw dienaren: Indien jullie jongste broer niet met jullie afdaalt, zullen jullie mijn gezicht niet meer zien. 24 En het is als wij naar jouw dienaar, mijn vader, waren opgegaan, dat wij hem de woorden van mijn heer vertellen. 25 En onze vader zegt: Keert terug en koopt voor ons een weinig voedsel. 26 En wij zeggen: Wij kunnen niet afdalen. Indien onze jongste broer bij ons is, dan dalen wij af; want wij kunnen het aangezicht van de man niet zien, wanneer onze jongste broer niet bij ons is. 27 En jouw dienaar, mijn vader, zegt tot ons: Jullie weten, dat mijn vrouw voor mij twee zonen heeft gebaard. 28 En de ene gaat uit, weg van mij, en ik zeg: Ja, hij is in stukken gescheurd, ja, in stukken gescheurd. En ik heb hem niet gezien tot nu toe. 29 En indien jullie ook deze van mij wegnemen, en er overkomt hem een ongeluk, dan zullen jullie mijn grijze haar met kwaad naar het dodenrijk doen neerdalen. 30 En nu, wanneer ik bij jouw dienaar, mijn vader, kom, en de jongen is niet bij ons, (zijn ziel is verbonden aan zijn ziel), 31 dan zal het worden, als hij ziet, dat de jongen er niet is, dat hij zal sterven, en jouw dienaren zullen het grijze haar van jouw dienaar, onze vader, met kwelling naar het dodenrijk doen neerdalen. 32 Want jouw dienaar is borg geworden voor de jongen bij mijn vader, zeggend: Indien ik hem niet tot jou terugbreng, dan zal ik al mijn dagen tegenover mijn vader schuldig staan.

JOZEF – Profetische vergezichten 33 En nu, laat alsjeblieft jouw dienaar in de plaats van de jongen als dienaar voor mijn heer achterblijven, en laat de jongen opgaan met zijn broers. 34 Want hoe zal ik naar mijn vader opgaan, wanneer de jongen niet bij mij is? Want ik kan het kwaad niet aanzien, dat mijn vader zou treffen Genesis 45 1 En Jozef kon zich niet langer beheersen voor allen die bij hem opgesteld stonden, en hij roept: Doet allen van mij weggaan! (…) Juda’s bekering In Genesis 37:32 lees je nog dat de broers een list verzinnen en Jozefs veelkleurig gewaad in het bloed van een dier dopen en zij zenden het gewaad naar Jakob. Ze wisten van Jakobs grote liefde voor Jozef, maar namen niet eens zelf de moeite om Jakob de boodschap te brengen dat Jozef dood zou zijn. Maar nu stelt Juda als woordvoerder, zijn vaders belang boven dat van henzelf. Hij doet er alles aan om Benjamin terug te brengen bij zijn vader, ook al kost hem dat zijn eigen leven. Ik heb hem niet gezien tot nu toe Er is nog iets bijzonders aan de woorden van Jakob, die geciteerd worden door Juda. Jakob zegt: “En ik heb hem niet gezien tot nu toe”. Natuurlijk kunnen we dit wegredeneren door te zeggen dat Jakob zag op de opstanding. Maar we lezen ook van Jakob, na het vertellen van Jozefs dromen: en zijn vader bewaarde het woord. Hoe bewust Jakob zich geweest is van zijn eigen woorden, weten we niet, maar hij zegt: “en ik zeg: Ja, hij is in stukken gescheurd, ja, in stukken gescheurd.”

JOZEF – Profetische vergezichten God had gezegd dat Jozef zou heersen over zijn familie. Jozef had gedroomd en Jakob kende de betekenis van deze dromen (37:10) en hoewel we daar verder niets van lezen, behalve dat hij deze woorden van Jozef bewaarde, zien we hier dat er geloof was bij Jakob dat hij Jozef terug zou zien. Jakob wist van Gods beloften en hij zal daar toch ongetwijfeld nog aan teruggedacht hebben. Israëls bekering De totale ommekeer bij Juda en zijn broers, is een schitterend plaatje van de bekering van het Joodse volk in de toekomst. Zij zullen door grote verdrukking aan zichzelf worden bekendgemaakt en besef krijgen van het onrecht dat zij hun broeder Jezus Christus hebben aangedaan. Zij zullen de Naam van JAHWEH aanroepen, Joël 2:32; Zach.13:9 de Messias zal verschijnen Zach.14:4 en Hij zal Zich aan hen bekendmaken. Zach.13:6 Dan zullen zij hun ongerechtigheid erkennen en belijdenis doen van hun liefde voor de Vader, zoals Juda dit hier doet. Dan zal de Heer Zich aan hen bekendmaken en zullen zij Hem belijden als hun Messias! Jes.53; Zach.12:10

JOZEF – Profetische vergezichten Na de aangrijpende belijdenis van Juda komen we bij de climax en is dan eindelijk het moment gekomen dat Jozef gaat vertellen wie hij is. Jozef wordt door emoties overweldigd door Juda’s toespraak. We weten al uit de geschiedenis van Jozef dat hij leefde uit geloof. In deze volgende verzen blijkt ook uit hetgeen hij zegt, hoezeer hij bekend was met het besef dat God werkelijk GOD is en álles plaatst en beschikt. Genesis 45 1 En Jozef kon zich niet langer beheersen voor allen die bij hem opgesteld stonden, en hij roept: Doet allen van mij weggaan! En er stond niemand bij hem, toen Jozef zich aan zijn broers bekend maakte. 2 En hij brak uit in luid geween, en de Egyptenaren horen het; en Farao’s huis hoort het. 3 En Jozef zegt tot zijn broers: Ik ben Jozef! Leeft mijn vader nog? En zijn broers konden hem niet antwoorden, want zij waren verschrikt voor zijn aangezicht. 4 En Jozef zegt tot zijn broers: Komt dichtbij, alsjeblieft, tot mij. En zij komen dichtbij. En hij zegt: Ik ben Jozef, jullie broer, die jullie naar Egypte verkocht hebben. 5 En nu, wees niet bedroefd, en wees niet zo ontsteld dat jullie mij hierheen verkocht hebben, want om jullie in het leven te behouden, heeft God mij voor jullie uit gezonden.

JOZEF – Profetische vergezichten De ware Jozef In de toekomst zal het deel van Israël dat overblijft na 1260 dagen van grote verdrukking, in hun nood de Naam van JAHWEH aanroepen. En dan zal de Messias, Die het beeld van de onzienlijke God is, verschijnen op de Olijfberg. Joël 2:32; Zach.14:4 Er zal een vluchtweg dwars door de Olijfberg ontstaan en Israël zal verzameld worden in een plaats in de woestijn, haar door God bereid. Op.12:6 In die periode zal de Heer aan hen verschijnen, maar dan zullen zij nog niet weten Wie ze precies voor zich hebben. Zach.13:6 Hij zal Zich, net als Jozef, aan hen bekendmaken met woorden als: “Ik ben Jezus, die jullie overgeleverd en gedood hebben”. Verschrikt De broers waren sprakeloos van schrik. Jozef, de broer die zij hadden verkocht en dood waanden, stond hier voor hen! Hun leven lag in zijn handen. Zou hij hen gevangenzetten, of erger: hen doden? Dat deze onderkoning van Egypte hun eigen broer is, was wel het laatste waar ze rekening mee hadden gehouden. Zou het in de toekomst anders zijn als Jezus Zich als de Messias bekendmaakt aan het Joodse volk? Zij dachten dat Jezus dood was en het bleek dat Hij al die tijd al leefde en, hoewel verborgen, toch vlakbij was, namelijk: onder de natiën. Kol.1:27 Om hen het leven te geven Jozef stond ‘als uit de doden opgestaan’ voor hen en hij zegt: “om jullie in het leven te behouden, heeft God mij voor jullie uit gezonden”. Jozef belijdt dat hij weet dat God dit zo beschikt heeft. De broers wilden Jozef doden, maar door die misdaad geeft God aan hen het leven.

JOZEF – Profetische vergezichten Zie daar, het geheim van het kruis! Israël leverde hun Messias over aan heidenen om Hem te doden, maar God wekte Hem op om hen het leven te geven!

JOZEF – Profetische vergezichten Het gedeelte waarin Jozef zich bekendmaakt, volgt op enkele lange hoofdstukken waarin de twee reizen van de broers naar Jozef worden beschreven en hoe Jozef hen, keer op keer, beproeft. De passage waarin we ons nu bevinden, is dan ook de climax en ommekeer in de geschiedenis. Genesis 45 5 En nu, wees niet bedroefd, en wees niet zo ontsteld dat jullie mij hierheen verkocht hebben, want om jullie in het leven te behouden, heeft God mij voor jullie uit gezonden. 6 Want deze twee jaren is er hongersnood geweest in het land; en er komen nog vijf jaren, waarin niet geploegd of geoogst zal worden. 7 En God heeft mij voor jullie uit gezonden om voor jullie een overblijfsel te plaatsen op aarde, en om jullie in het leven te behouden met een grote verlossing. 8 En nu, jullie zijn het niet, die mij hierheen gezonden hebben, maar de God; en Hij plaatst mij tot vader voor Farao en tot heer over geheel zijn huis en tot heerser over het gehele land van Egypte. God, de Plaatser Wat zijn het schitterende woorden die Jozef spreekt tot zijn broers. En wat geven ze ons inzicht in het diepe besef dat Jozef

JOZEF – Profetische vergezichten had van Wie God is: de Plaatser van alle dingen, goed en kwaad. Als hij zegt: “om jullie in het leven te behouden, heeft God mij voor jullie uit gezonden”, blijkt daaruit dat hij wist dat het feit dat zijn broers hem verkocht hadden – en de vernedering die hij heeft moeten ondergaan als slaaf en gevangene in Egypte –, net zo goed in Gods plan passen als zijn verhoging tot onderkoning. In alles had God de regie en daarom verklaart Jozef ook: “jullie zijn het niet, die mij hierheen gezonden hebben, maar de God”. Na twee jaren Jozef zegt dat er nu twee jaren van hongersnood voorbij zijn. Jozef was deze twee jaar voor hen verborgen en maakt zich na twee jaar bekend. Een periode die we bijvoorbeeld ook vinden bij de apostel Paulus, in Handelingen 19:10 en 28:30. In deze twee gedeelten in Handelingen, trekt Paulus zich demonstratief terug van het Joodse volk en onderwijst in besloten kring een ieder die het maar wil horen. Een uitbeelding van onze tijd, waarin Israël als volk terzijde staat en wie het maar wil horen bij Paulus kan komen in de school van Tyrannus, of in de gevangenis; beiden uitbeeldingen van de ecclesia. Na deze twee jaren zal het huis van Jakob alsnog horen en zich bekeren. Zo is het ook in de geschiedenis van Jozef. Na twee jaren – ín het derde jaar – maakt hij zich bekend. De twee jaren zijn een uitbeelding van de 2000 jaren dat Israël haar Messias niet kent. Hier wordt de tijdseenheid gerekend in jaren, Petrus spreekt van twee dagen van duizend jaar. 2Petr.3:8 Vijf jaren De hongersnood is nog niet voorbij en er zijn nog vijf jaren te gaan, zegt Jozef. Hij laat daarom zijn broers hun vader ophalen en bij Jozef brengen, zodat het hele huis van Jakob kan delen in de

JOZEF – Profetische vergezichten zegeningen van Jozef. Het getal 5 staat in de Schrift voor Gods genade en beloften. In de toekomst zal de Messias Zich aan het Joodse volk bekendmaken, zullen zij delen in Zijn zegeningen en Hij zal hen brengen in het land. Voor Israël is de beproeving dan voorbij, maar voor de volkeren zal de grote dag van Zijn toorn aanbreken. Op.6:17 De wereld staat dan nog vijandig tegenover de Messias, Hij zal heersen temidden van vijanden. Ps.110:2-3 Maar Israël zal als eerste volk verlost zijn en veilig wonen en leven onder het nieuwe verbond van Gods beloften. Jer.31:31-34

JOZEF – Profetische vergezichten Nu Jozef zich aan zijn broers bekend heeft gemaakt, dringt hij erop aan om met spoed zijn vader te gaan halen. Jozef draagt zijn vader op naar Egypte te komen en al zijn bezittingen mee te nemen: kinderen, kleinkinderen, het vee en alles wat hij heeft. Genesis 45 9 Maakt haast en gaat op naar mijn vader en zeg tot hem: Zó zegt jouw zoon Jozef: God heeft mij geplaatst tot heer over geheel Egypte. Daal af tot mij, wacht niet. 10 En jij zal wonen in het land van Gosen, en jij zal dicht bij mij zijn, jij en jouw zonen en de zonen van jouw zonen, en jouw kleinvee en jouw grootvee en alles wat jij hebt. 11 En ik zal jou daar onderhouden, want er zal nog vijf jaar hongersnood zijn, opdat jij niet berooid wordt, jij, en jouw huis, en alles wat van jou is. 12 En zie, jullie ogen en de ogen van mijn broer Benjamin zien, dat het mijn mond is, die tot jullie spreekt. 13 En vertel aan mijn vader al mijn heerlijkheid in Egypte, en alles wat jullie gezien hebben. En maak haast en doe mijn vader hierheen afdalen. 14 En hij valt zijn broer Benjamin om de hals, en hij huilt. En Benjamin huilde aan zijn hals.

JOZEF – Profetische vergezichten 15 En hij kust al zijn broers en hij weende. En daarna spraken zijn broers met hem. Israël verzameld Er zijn vele profetieën in de Hebreeuwse bijbel die gaan over ‘de toekomstige verzameling van het huis van Jakob naar het land’. Israël dat bijvoorbeeld wordt voorgesteld als een kudde schapen die is verstrooid onder de natiën, zal door Hem verzameld worden uit die natiën en worden gebracht in het land. Jer.23:3; Ez.34:11-14, 37:14 Gosen De betekenis van de naam ‘Gosen’ is onduidelijk. Mogelijk betekent het: plaats of grasland. Het huis van Jakob kreeg het land Gosen als plaats om in te wonen. Dat het een grasland was, kan slaan op de vruchtbaarheid. Het land dat Israël zou ontvangen, zou immers een land zijn vloeiende van melk en honing. Ez.20:6,15 Het land Gosen waar Jozef zijn familie in plaatst, is een uitbeelding van het land van Israël waar het volk veilig en in overvloed zal wonen onder heerschappij van de Messias. Er komt nog een tijd van gerichten over deze aarde, maar Israël is hersteld, de Messias heerst over hen en zij delen in de zegeningen van de ware Jozef.

JOZEF – Profetische vergezichten In de nu volgende verzen die nog resten van Genesis 45, lezen we hoe de broers terugkeren om Jakob op te halen en te brengen bij Jozef. Het is een plaatje van Israël dat in de toekomst zal worden verzameld uit de natiën en gezet zal worden in het land onder heerschappij van de Messias. Genesis 45 16 En het gerucht wordt gehoord in Farao’s huis, zeggend: Jozefs broeders zijn gekomen. En het is goed in de ogen van Farao en in de ogen van zijn dienaren. 17 En Farao zegt tot Jozef: Zeg tot jouw broers: Doet dit: belaadt jullie dieren en gaat naar het land van Kanaän, 18 en neemt jullie vader en jullie huisraad en komt tot mij. En ik zal jullie het goede van het land van Egypte geven, en eet de vetheid van het land. 19 En jij wordt instructie gegeven aan hen te zeggen: Doet dit: Neemt wagens uit het land van Egypte voor jullie kinderen en voor jullie vrouwen, en breng jullie vader mee en komt. 20 En laat jullie oog zich niet betreuren over jullie huisraad, want het goede van het gehele land van Egypte zal voor jullie zijn. 21 En de zonen van Israël doen zo; en Jozef geeft hen wagens op Farao’s bevel; en hij geeft hen proviand voor onderweg.

JOZEF – Profetische vergezichten 22 Aan hen allen, man voor man, gaf hij een stel kledingstukken; en aan Benjamin gaf hij driehonderd zilverstukken en vijf stel kledingstukken. 23 En hij zond aan zijn vader als volgt: tien ezels die van het goede van Egypte dragen, en tien ezelinnen die koren en brood en levensonderhoud dragen voor zijn vader onderweg. 24 En hij zendt zijn broers heen. En zij gaan, en hij zegt tot hen: Wees niet verontrust onderweg. Verzameld uit de natiën In de toekomst zal Israël de Naam van JAHWEH aanroepen en door een gespleten Olijfberg vluchten naar de woestijn. Daar, buiten het land (!), zal het huis van Jakob een ontmoeting hebben met de Messias. Via een gelovig Israël, zullen de volkeren aan Hem worden onderworpen, maar eerst zullen allen van het uitverkoren volk, die verstrooid zijn onder de natiën, worden verzameld vanuit de vier windhoeken van de aarde. Mat.24:31; Op.7:1 Deze taak wordt gegeven aan 144.000 Israëlieten, uit alle stammen genomen van een gelovig Israël. Op.7:4-8 In Genesis 45 vinden we de stamvaders van de stammen van Israël, die worden gezonden om het hele huis van Jakob op te halen en te brengen naar Jozef. Zij worden hier dan ook aangeduid met “de zonen van Israël”; de naam die Jakob ontving toen hij niet meer op zichzelf vertrouwde, maar zijn geloof vestigde op Hem. Gen.32:28 Een hersteld Israël De zonen van Israël worden door Jozef toegerust en we vinden allerlei details waarmee zij uitgerust worden. Zonder volledig te zijn en zonder de bedoeling dit uitgebreid te behandelen, wil ik een aantal zaken naar voren brengen.

JOZEF – Profetische vergezichten Alle details die we vinden, wijzen ons op Gods woord, wedergeboorte en geloof in Zijn woord. Eerder wees ik al op de naam ‘Israël’. Ook zien we dat de broers nieuwe kleding ontvangen van Jozef, een uitbeelding van nieuw leven. Ef.4:24; Kol3:10 De driehonderd (zilverstukken) spreken van geloof. Henoch wandelde driehonderd jaar met God Gen.5:22 en Gideon ging de strijd aan met driehonderd man, omdat zij hadden gehandeld zoals God wilde. Rich.5:22 De zilverstukken (geld) spreken van de losprijs die betaald is. Benjamin kreeg eerder al een vijf maal zo groot gerecht (43:34) en toen heb ik gewezen op de betekenis van het getal 5, dat spreekt van Gods genade en beloften. Nu ontving hij vijf stel kledingstukken. De ezels Jozef zendt tien ezels en tien ezellinnen. Het getal 10 spreekt van de woorden van God. In Genesis 1 lezen we tien maal “en God zeide”. Ook de tien woorden (‘de tien geboden’) zijn natuurlijk woorden van God. De ezels en ezelinnen dragen koren en brood, uitbeeldingen van het woord van God. Mat.4:4 Hoewel een ezel niet veel zegt, is wat hij zegt veelzeggend: ia of ja, de afkorting van de Naam van JAHWEH. Zo dom is die ezel dus niet. De tien ezels en ezellinnen worden door Jozef ingezet als uitrusting voor de zonen van Israël. Zij zijn de uitbeelding van een gelovig Israël en als hersteld Israël zullen zij beseffen waar de tien woorden van God werkelijk van spreken, namelijk dat niet zij de wet zouden werken, maar dat de wet (Torah = onderwijzing) bestaat uit Gods beloften. Rom.9:31-32a Israël zal zich dus geen tweemaal stoten aan dezelfde steen! Rom.9:32b

JOZEF – Profetische vergezichten In Genesis 32:24-32 vinden we een bijzondere geschiedenis. Daar worstelt Jakob met een man, die door God gezonden blijkt te zijn. De man krijgt niet de overhand over Jakob en zegt tegen Jakob dat hij hem moet laten gaan. Jakob antwoordt: “Ik laat jou niet gaan, tenzij jij mij zegent”. En dat gebeurt. Bij die gelegenheid ontvangt Jakob een nieuwe naam: Israël (32:28). De naam staat model voor de gelovige Jakob, die het niet meer van zichzelf verwacht, maar van de zegen van God. In de geschiedenis met Jozef gebeurt iets soortgelijks met Jakobs naam. Genesis 45 25 En zij gaan op vanuit Egypte en zij komen in het land van Kanaän bij hun vader Jakob. 26 En zij vertellen hem, zeggend: Jozef leeft nog, en hij is zelfs heerser over het gehele land van Egypte. En zijn hart is verstard en hij gelooft hen niet. 27 En zij spreken tot hem alle woorden, die Jozef tot hen gesproken had; en hij ziet de wagens, die Jozef gezonden had om hem te dragen, en de geest van hun vader Jakob werd levendig. 28 En Israël zegt: Het is genoeg! mijn zoon Jozef leeft nog! Ik ga en ik zal hem zien, voordat ik sterf.

JOZEF – Profetische vergezichten Israël Ook in deze gebeurtenissen wordt de bekering van het Joodse volk geïllustreerd. De broers komen bij Jakob en zij vertellen hem dat Jozef nog leeft. Jakob gelooft hen niet. Pas als zij de woorden van Jozef aan hem doorgeven en hij ziet wat Jozef hem gestuurd heeft, verandert hij: zijn geest wordt levend(ig)! Het is een uitbeelding van het ongelovige huis van Jakob dat in de toekomst zal geloven doordat hun Messias aan hen verschijnt en Hij tot hen spreekt. Dan zal God Zijn geest op hen uitgieten Joël 2:28 en Israël zal herleven. Jakob, die in vers 25 en 28 aangeduid wordt met de naam ‘Jakob’, wordt in vers 28 dan ook Israël genoemd. Hij representeert het volk Israël dat zich zal bekeren en het niet meer van zichzelf verwacht, maar van Hém.

JOZEF – Profetische vergezichten Het is geweldig om te zien hoe in het eerste boek van de bijbel profetische vergezichten worden geschilderd van zaken die (ook nu nog) toekomstig zijn. Jozefs bekendmaking aan zijn broers en de ommekeer van een ongelovige Jakob naar een gelovig(e) Israël (45:26-28), zijn voorafschaduwingen van de bekering van het Joodse volk in de toekomst. En net als in heel de geschiedenis van Jozef, heeft ook het volgende gedeelte een profetische lading. Genesis 46 1 En Israël reist met alles wat hij had. En hij komt te Berseba en hij offert slachtoffers aan de God van zijn vader Izak. 2 En God zegt tot Israël in nachtgezichten, en Hij zegt: Jakob! Jakob! En hij zegt: Hier ben ik. 3 En Hij zegt: Ik ben de God, God van jouw vader, vrees niet om naar Egypte af te dalen, want Ik zal jou daar tot een grote natie plaatsen. 4 Ik, Ik daal met jou af naar Egypte, en Ik zal Zelf jou ook weer doen opgaan, ja, doen opgaan; en Jozef zal zijn hand op jouw ogen leggen. 5 En Jakob staat op vanuit Berseba, en de zonen van Israël dragen hun vader Jakob, en hun kinderen en hun vrouwen op de wagens die Farao gezonden had om hem te dragen.

JOZEF – Profetische vergezichten 6 En zij nemen hun veebezit mee en hun goederen, die zij in het land van Kanaän gekregen hadden, en zij komen naar Egypte, Jakob en al zijn zaad met hem. 7 Zijn zonen en de zonen van zijn zonen met hem, zijn dochters en de dochters van zijn zonen, en al zijn zaad bracht hij met zich mee naar Egypte. Bron van de eed Jakob, die in de laatste verzen van het vorige hoofdstuk geest ontvangt en een verandering ondergaat, komt aan in Berseba en offert daar aan God. Berseba betekent: bron van de eed, of: bron van de zeven. Seba = eed, zeven en verwant aan het woord sabbath, de zevende dag. Van Jakob weten we dat hij zijn hele leven heeft gewerkt om de belofte die God Hem had gegeven zelf tot stand te brengen. Zoals in de geschiedenis met Ezau, waarin Jakob het eerstgeboorterecht koopt van Ezau (Genesis 25:29-34). Maar hier zien we een Jakob die veranderd is en een andere naam ontvangt: Israël. Hij komt bij de bron van de eed, die staat voor de oorsprong van de beloften die God gedaan heeft aan Abraham, Izak en Jakob. Jakob wist dat God aan hem en zijn nakomelingen het land Kanaän had beloofd, dus hij zal wellicht getwijfeld hebben of hij wel naar Egypte moest gaan. Hij zoekt bevestiging van God en krijgt die ook. Overigens had God al aan Abraham voorzegd dat dit zo zou geschieden (Genesis 15:13). Het nieuwe verbond Israël (Jakob) offert bij Berseba en God doet aan hem een aantal beloften.

JOZEF – Profetische vergezichten God belooft aan Jakob met “Ik zal …”. Het doet denken aan de woorden in Jeremia 31:31-34, waar ook zeven keer klinkt: “Ik zal”. Het is de beschrijving van het nieuwe verbond, dat God met het volk Israël zal sluiten. Daarin wordt niets verwacht van hen, maar is God Degene Die alles zal vervullen. De ware Jozef zal zijn hand op Israëls ogen leggen (:4) en het volk dat nu nog verduisterde ogen heeft Rom.11:10 zal zien! Als Jakob zijn weg vervolgt vanuit Berseba, staat er dan ook: “… en Jakob staat op”. Zoals wij nu al mogen wandelen in nieuwheid van leven Rom.6:4, zo wordt dat ook het deel van Israël in de toekomst, want de geest maakt levend! 2Kor.3:6

JOZEF – Profetische vergezichten Jakob trekt met al zijn bezittingen en nakomelingen naar Jozef in Egypte. Nu volgt er een opsomming van allen die tot het huis van Jakob behoorden. Dit is zo’n gedeelte dat we waarschijnlijk makkelijk overslaan bij het lezen van de bijbel. We kunnen de betekenis van de namen duiden en het aantal personen optellen, maar dan houdt het wel op. In dit boek wil ik maar niet op alle namen ingaan, maar wel op het aantal, want dat is veelzeggend. Genesis 46 8 Dit zijn de namen van de zonen van Israël die naar Egypte kwamen, Jakob en zijn zonen. De eerstgeborene van Jakob: Ruben. 9 De zonen van Ruben: Hanoch, Pallu, Hezron en Charmi. 10 De zonen van Simeon: Jemuel, Jamin, Ohad, Jachin, Zohar en Saul, de zoon van een Kanaänitische vrouw. 11 De zonen van Levi: Gerson, Kahath en Merari. 12 De zonen van Juda: Er, Onan, Sela, Perez en Zerah. Er en Onan waren echter in het land Kanaän gestorven. De zonen van Perez waren Hezron en Hamul. 13 De zonen van Issaschar: Tola, Pua, Job en Simron.

JOZEF – Profetische vergezichten 14 De zonen van Zebulon: Sered, Elon en Jahleël. 15 Dit waren de zonen van Lea, die zij Jakob gebaard heeft in Paddan-Aram, met Dina, zijn dochter. Het totale aantal zielen van zijn zonen en dochters was drieëndertig. 16 De zonen van Gad: Zifjon, Haggi, Suni, Ezbon, Eri, Arodi en Areli. 17 De zonen van Aser: Jimna, Jisva, Jisvi, Beria, en Serah, hun zuster. De zonen van Beria: Heber en Malchiël. 18 Dit waren de zonen van Zilpa. Haar had Laban aan zijn dochter Lea gegeven. Zij baarde hen bij Jakob: zestien zielen. 19 De zonen van Rachel, de vrouw van Jakob: Jozef en Benjamin. 20 In het land Egypte werden bij Jozef Manasse en Efraïm geboren, die Asnath, de dochter van Potifera, een priester uit On, hem baarde. 21 De zonen van Benjamin: Bela, Becher, Asbel, Gera, Naäman, Echi, Ros, Muppim, Huppim en Ard. 22 Dit waren de zonen van Rachel, die bij Jakob geboren zijn, bij elkaar veertien zielen. 23 De zonen van Dan: Husim. 24 De zonen van Naftali: Jahzeël, Guni, Jezer en Sillem. 25 Dit waren de zonen van Bilha. Haar had Laban aan zijn dochter Rachel gegeven. Zij baarde hen bij Jakob: bij elkaar zeven zielen. 26 Het totale aantal zielen die met Jakob naar Egypte kwamen en die van hem afstamden, afgezien van de vrouwen van de zonen van Jakob, was bij elkaar zesenzestig zielen. 27 De zonen van Jozef, die bij hem in Egypte geboren waren: twee zielen. Het totale aantal zielen die tot het huis van Jakob behoorden en die naar Egypte kwamen, was zeventig.

JOZEF – Profetische vergezichten Zeven(tig) Het getal zeven speelt een prominente rol in deze lijst. Als we de zonen van Lea (33) en haar slavin Zilpa (16) optellen, komen we op 49 nakomelingen. Bij Rachel (14) en haar slavin Bilha (7) op 21. Het totaal bedraagt 70 nakomelingen. Allemaal getallen die een veelvoud zijn van zeven. Het is het getal dat spreekt van volheid (compleetheid) en zegen. De Schrift, het woord van God, is compleet, bestaat uit zeventig boeken (omdat het boek van de Psalmen officieel vijf boeken telt) en is tot ons gekomen door Israël(ieten). Anders gezegd: het huis van Jakob. Maar dat is niet alles. In Genesis 10 wordt beschreven hoe, na de zondvloed, de nakomelingen van Noach worden verdeeld in zeventig volken (:32). Mozes zegt hierover: Deuteronomium 32 8 Toen de Allerhoogste aan de natiën een lotsdeel gaf, toen Hij de zonen van de mens uit elkaar deed gaan, stelde Hij de grenzen van de volken vast naar het getal van de zonen van Israël. Zeventig volken De volkeren zijn verdeeld in zeventig volken, omdat dit het aantal nakomelingen van Israël (Jakob) was. Aan het volk Israël werden de woorden van God toevertrouwd Rom.3:2 en zij zouden het doorgeven aan de volken. Daar hebben zij in het verleden in gefaald, maar in de toekomst zal Israël dit alsnog doen in hun volheid. Rom.11:12

JOZEF – Profetische vergezichten Elim Dit wordt schitterend geïllustreerd in Exodus 15:27. Daar komt het volk Israël aan in Elim: “…en daar waren twaalf waterbronnen en zeventig palmbomen”. De zeventig palmbomen als uitbeelding van de zeventig volken, worden gevoed door water, dat een beeld is van het woord van God. Dat water komt uit twaalf waterbronnen, een karakteristiek getal dat staat voor de twaalf zonen van Israël. Israël is de bron, want God heeft aan hen Zijn woord toevertrouwd. In zo’n plaatje wordt geschetst hoe, via de twaalf stammen van Israël, álle volkeren zullen delen in de zegeningen van het levende woord van God!

JOZEF – Profetische vergezichten Eindelijk, na tweeëntwintig jaar, ziet Jozef zijn vader terug. Net als de bekendmaking aan zijn broers, is ook dit een emotioneel weerzien. Jakob heeft al die jaren gerouwd om Jozef, die hij kwijt was en liefhad boven al zijn andere zonen. Hoewel Jozef wist dat hij zijn familie zou terugzien, is zijn geduld wel op de proef gesteld. Hij was immers ook een mens en we kunnen ons deze emotionele ontlading dan ook goed voorstellen. Genesis 46 28 En hij zond Juda voor zich uit naar Jozef, opdat deze hem de weg zou wijzen naar Gosen. En zij komen in het land Gosen. 29 En Jozef spant zijn strijdwagen aan en hij gaat op naar Gosen, zijn vader Israël tegemoet. En hij verschijnt aan hem, en hij valt hem om de hals, en hij huilt lange tijd aan zijn hals. 30 En Israël zegt tot Jozef: Nu kan ik sterven, nadat ik jouw gezicht gezien heb, omdat jij nog leeft. 31 En Jozef zegt tot zijn broers en tot het huis van zijn vader: Ik ga op, en ik vertel het aan Farao en ik zeg tot hem: Mijn broers en het huis van mijn vader, die in het land van Kanaän waren, zijn tot mij gekomen. 32 En de mannen zijn schaapherders, want zij werden veehouders. En zij hebben hun schapen, en hun runderen

JOZEF – Profetische vergezichten en alles wat zij hebben, meegebracht. 33 En het is wanneer Farao jullie zal roepen, en hij zegt: Wat zijn jullie werkzaamheden? 34 Dan zeggen jullie: Jouw dienaren zijn veehouders geweest van onze jeugd aan tot heden, zowel wij als onze vaders, opdat jullie in het land van Gosen mogen wonen, want elke schaapherder is voor de Egyptenaren een gruwel. Jozef verschijnt aan Israël Wanneer op het hoogtepunt van de grote verdrukking Israël de Naam van JAHWEH zal aanroepen, zal de Heer hen tegemoet komen en aan hen verschijnen op de Olijfberg. Deze woordkeuze vinden we ook in de beschrijving als Jozef zijn vader tegemoet gaat. Het woord voor ‘verschijnen’ vinden we (bijvoorbeeld) eveneens in Exodus 3:2 waar een engel van JAHWEH verschijnt aan Mozes. Apart gezet Commentaren wijzen erop dat er in Egypte een kastensysteem gold met verschillende standen en sociale verschillen en dat schaapherders daarin onderaan de hiërarchie stonden. Vandaar dat schaapherders voor de Egyptenaren een gruwel waren (:34), zoals we eerder al zagen dat het een gruwel voor de Egyptenaren wordt genoemd om een gemeenschappelijke maaltijd te hebben met Hebreeën (Genesis 43:32). Hoe dat ook zij, Jozef zorgt ervoor dat zijn familie apart gezet wordt en een eigen stuk land krijgt toegewezen. Zo zou de familie uitgroeien tot een volk en zich niet vermengen met de Egyptenaren. Universele waarheid Dat God de Zijnen apart zet, is een waarheid die niet alleen voor Israël geldt. Ook niet-Joden worden geroepen uit de wereld.

JOZEF – Profetische vergezichten Het woord ‘ecclesia’, dat meestal vertaald wordt met gemeente, betekent letterlijk: uitgeroepen vergadering. Verzameld vanuit alle natiën, Hand.15:14 getrokken uit deze tegenwoordige boze aeon Gal.1:4 en met Christus gezet in de hemel. Ef.2:6 Daarmee staan we ook buiten de gevestigde (godsdienstige) orde, buiten de legerplaats. Heb.13:13 Dit principe vinden we in de Schrift dan ook op vele plaatsen geïllustreerd. Zoals eerder aangegeven: David in Adullam 1Sam.22:1-2, Paulus in de school van Tyrannus Hand.19:9, Paulus in gevangenschap in zijn eigen huis Hand.28:30-31, enzovoort. Een koninkrijk van priesters En zo zal God ook handelen met Zijn volk Israël, want zij is een heilig – dat is: een apart gezet – volk. In de toekomst zullen zij door de Heer verzameld worden in het land en een koninkrijk van priesters zijn. Ex.19:6 Dan is Hij hun Koning, heersend temidden van een volstrekt vijandige wereld Ps.110:2 en dan zal een geselecteerd aantal Israëlieten het evangelie van het koninkrijk verkondigen in heel de wereld. Mat.24:14 Dan zal de Messias, vanuit het land, de hele wereld (álle volkeren) gaan onderwerpen, zodat uiteindelijk alles aan Hem ondergeschikt is. In het volgende hoofdstuk van de geschiedenis van Jozef, wordt dit dan ook uitgebeeld, als Jozef het gehele land maakt tot zijn eigendom.

JOZEF – Profetische vergezichten Getallen spelen een belangrijke rol in de bijbel en hebben een symbolische betekenis. Zo zijn alle Hebreeuwse letters niet slechts letters, maar hebben ze ook een getalswaarde, vergelijkbaar met zoals wij dat ook kennen van Romeinse cijfers. In de geschiedenis van Jozef vinden we niet veel getallen en dan valt het op dat het getal vijf een aantal keren voorkomt. Eerder schreef ik hier al over. Drie keer wordt er in het verslag over Jozef gesproken over een vijfde deel (41:34; 47:24 en 26) en vier keer vinden we vijf als telwoord voor de aanduiding van jaren, kledingstukken en in de volgende verzen van Genesis 47: vijf mannen (45:6,11 en 22; 45:2). In totaal zeven keer dus, wat de opsomming met recht compleet maakt, want zeven is het getal van volheid. Genesis 47 1 Toen kwam Jozef bij Farao en hij vertelde, zeggende: Mijn vader en mijn broers zijn met hun schapen, en hun runderen en al wat zij bezitten, uit het land van Kanaän gekomen, en zie, zij zijn in het land van Gosen. 2 En hij nam uit zijn broers vijf mannen en hij stelt hen voor Farao. 3 En Farao zegt tot zijn broers: Wat zijn jullie werkzaamheden? En zij zeggen tot Farao: Jouw dienaren zijn schaapherders, zowel wij als ook onze vaders.

JOZEF – Profetische vergezichten 4 En zij zeggen tot Farao: Wij zijn gekomen om tijdelijk in dit land te verblijven, want er is geen weideplaats meer voor de kudde, die jouw dienaren hebben, omdat de hongersnood zwaar is in het land van Kanaän. En nu, laat uw dienaren, alsjeblieft, in het land van Gosen wonen. 5 En Farao zegt tot Jozef, zeggend: Jouw vader en jouw broers zijn tot jou gekomen. 6 Het land van Egypte ligt voor jou open. Doe jouw vader en jouw broers in het goede van het land wonen. Laat hen in het land van Gosen wonen. En indien jij weet, dat er onder hen bekwame mannen zijn, plaats die dan tot oversten over mijn vee. Een bekeerd Israël Vijf verwijst naar Gods beloften en genade. Jozef neemt vijf van zijn broers uit de zonen van Israël en stelt ze voor Farao. Zij representeren een bekeerd Israël dat in vrede zal wonen in het land, onder heerschappij van de ware Jozef, hun Messias. Vanuit die positie als Koning op de troon in Jeruzalem en als Hogepriester van het volk, zal Hij deze hele wereld aan Zich onderwerpen. Zoals het lied zegt: “Vanaf Zijn troon vestigt de Zoon Zijn heerschappij”. Het vijfde koninkrijk In het beeld van Daniël 2, worden vier aardse koninkrijken gesymboliseerd door goud, zilver, koper en ijzer/klei. Deze worden tenietgedaan en opgevolgd door een ander koninkrijk, dat voorgesteld wordt als een steen, die al deze koninkrijken vermaalt tot stof. Dit vijfde koninkrijk is een uitbeelding van het Israëlitische koninkrijk met de Messias aan het Hoofd, dat deze hele aarde zal vullen.

JOZEF – Profetische vergezichten Daniël 2 35 Toen werden tezamen het ijzer, het klei, het koper, het zilver en het goud verpulverd, en zij werden als kaf van de dorsvloeren in de zomer; en de wind hief hen op, en er werd geen enkel spoor meer van hen gevonden. En de steen die het beeld had getroffen, werd tot een grote berg en vulde de gehele aarde. (…) 44 En in hun dagen, dat is, van deze koningen, zal de God van de hemelen een koninkrijk oprichten, dat tot in de aeonen niet geschaad zal worden, en het koninkrijk zal niet aan een ander volk worden overgelaten. Het zal al deze koninkrijken verpulveren en beëindigen, en het zal standhouden tot in de aeonen.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozef heeft zijn broers voorgesteld aan Farao en zij gaan wonen in het land Gosen. Dan is het de beurt aan Jakob om Farao te ontmoeten. De toenmalige wereldheerser ontmoet Jakob, waarvan wíj weten dat God hem geweldige beloften had gedaan, maar die in Farao’s ogen een gewone schaapherder was. Daarom zou het ons moeten opvallen wat er dan gebeurt. Genesis 47 7 En Jozef brengt zijn vader Jakob en hij doet hem voor Farao staan. En Jakob zegent Farao. 8 En Farao zegt tot Jakob: Wat zijn de dagen van jouw levensjaren? 9 En Jakob zegt tot Farao: De dagen van de jaren van mijn vreemdelingschap zijn honderd en dertig jaar. Weinig en kwaad zijn de dagen van mijn levensjaren geweest, en zij hebben de dagen van de levensjaren van mijn vaders in de dagen van hun vreemdelingschap niet overtroffen. 10 En Jakob zegent Farao en hij gaat van Farao heen. 11 En Jozef doet zijn vader en zijn broers wonen en hij geeft hen grondbezit in het land van Egypte, in het goede van het land, in het land van Rameses, zoals Farao instructie gegeven had. 12 En Jozef onderhoudt zijn vader, en zijn broers, en het gehele huis van zijn vader met brood, tot de mond van de kinderen toe.

JOZEF – Profetische vergezichten De meerdere zegent de mindere Tot tweemaal toe lezen we dat Farao door Jakob gezegend wordt. De Hebreeën-brief schrijver zegt: “En, los van alle tegenspraak: het mindere wordt door het meerdere gezegend”. Heb.7:7 De beschrijving van de gebeurtenissen die we in dit hoofdstuk vinden, zijn profetische schilderingen van de toekomst. Jozef als type van Christus, geeft de zonen van Israël een land waar zij kunnen wonen. Israël zal het bijzondere eigendom van God zijn, gesteld boven alle volken en het zal een koninkrijk van priesters zijn Ex.19:5-6, tot zegen voor de wereld. Israël tot zegen voor de volken Jakob, wiens andere naam Israël is, is een uitbeelding van het volk in haar positie als koninkrijk van priesters. Eén van de taken van de priesters was het uitspreken van de zegen. Jakob zegent Farao en geeft hiermee uitdrukking aan de priesterlijke functie van het volk Israël in de toekomst, waarin het tot zegen zal zijn voor alle volken. Jes.2:2-5; 25:6; 56:7; 66:18,20, 23; Zef.3:20; Zach.14:16 Vreemdelingschap Jakob beschrijft zijn levensjaren als een tijdelijk verblijf of vreemdelingschap. Ook dit is een verwijzing naar het volk Israël, dat een geschiedenis kent van ballingschap (verstrooiing), waarvan de dagen over het algemeen gekenmerkt kunnen worden als ‘kwaad’. Maar Jakob geeft hiermee eveneens getuigenis van zijn geloof. Hoewel hij een oude man was en, in onze ogen, een hoge leeftijd had bereikt, zag hij het betrekkelijke van die jaren in het licht van de onvergankelijkheid. Jakob wist dat hij hier geen blijvende stad of land had, maar hij zag op het toekomende. Heb.13:14

JOZEF – Profetische vergezichten 130 Jakob, die hier een uitbeelding is van het bekeerde volk Israël in de toekomst, is hier 130 jaar. Dat is het tienvoudige van 13 en 13 spreekt altijd van een omwenteling (> omkeer, bekering). Het getal 130 komt niet vaak voor in de bijbel. De meest opvallende vermelding is wellicht de eerste, waarbij vermeld wordt dat Adam, toen hij 130 jaar oud was, een zoon kreeg: Seth. Zijn naam betekent (plaats)vervanger, want deze nieuwgeboren zoon kwam in de plaats van Abel, die stierf (zie Genesis 5:3). Hierin wordt de grootste omwenteling in de geschiedenis geïllustreerd: de dood en opstanding van Christus!

JOZEF – Profetische vergezichten Nu volgt een beschrijving van Jozefs regeringsbeleid in de jaren van hongersnood die nog volgen. Eerder bleek al dat Jozef een verstandig man was met een vooruitziende blik, toen hij niet slechts Farao’s dromen uitlegde, maar ook advies gaf ‘hoe om te gaan met de zeven jaren van overvloed en de zeven jaren van hongersnood’ (Genesis 41). Hier zien we hoe door Jozefs beleid heel het land verkregen wordt tot bezit van Farao Genesis 47 13 En er was in het gehele land geen brood, want de hongersnood was uitermate zwaar; en het land van Egypte en het land van Kanaän verkwijnen ten gevolge van de hongersnood. 14 En Jozef verzamelde al het geld, dat in het land van Egypte en in het land van Kanaän gevonden werd als betaalmiddel voor het graan dat zij kwamen kopen. En Jozef brengt het geld in Farao’s huis. 15 En toen het geld uit het land van Egypte en uit het land van Kanaän op was, kwamen alle Egyptenaren tot Jozef, zeggend: Geef ons brood! Waarom zouden wij voor jouw ogen sterven? Want er is geen geld meer. 16 En Jozef zegt: Geef mij jullie vee, en ik zal jullie brood geven in ruil voor jullie vee, indien er geen geld meer is 17 En zij brengen hun vee tot Jozef, en Jozef geeft hen brood in ruil voor de paarden, en voor het vee van de

JOZEF – Profetische vergezichten schapen, en voor het vee van de runderen en voor de ezels. En hij voorzag hen door de hongersnood heen in dat jaar met brood in ruil voor al hun vee. 18 En dat jaar komt ten einde, en zij komen tot hem in het tweede jaar en zij zeggen tot hem: Wij zullen het niet voor mijn heer verbergen dat, nu het geld op is en onze veestapel tot mijn heer is gekomen, er voor mijn heer niets anders overblijft dan ons lichaam en onze grond. 19 Waarom zouden wij voor jouw ogen sterven, zowel wij als ook onze grond? Koop ons en onze grond in ruil voor brood; en wij en onze grond zullen dienaren zijn voor Farao. En geef ons zaad, opdat wij leven en niet sterven, en de grond niet troosteloos gemaakt wordt. 20 En Jozef koopt alle grond van Egypte voor Farao, want de Egyptenaren verkochten ieder zijn veld, omdat de hongersnood hen vasthield. En het land komt in het bezit van Farao. Alles onderschikt aan Hem Jozef is heerser in Egypte en verkrijgt al het geld, het vee, de mensen en de grond. Alles wordt zijn eigendom en behoort hem rechtens toe. Nu we zo vaak gezien hebben dat Jozef een type is van Christus, behoeft dit nauwelijks uitleg. Hier wordt een plaatje geschilderd van de Messias, Die Zijn koninkrijk zal vestigen over deze hele wereld. Alles zal Hem toebehoren. Heel de wereld, al het land, alle mensen; alles zal worden tot Zijn eigendom. Uiteindelijk zal álles, elk schepsel, onder Zijn voeten worden geplaatst Ps.8:7; Fil.2:10, en wanneer Hij een volmaakt koninkrijk heeft gevestigd, zal Hij dit overdragen aan God, de Vader. 1Kor.15:24-28

JOZEF – Profetische vergezichten Heel het grondgebied van het rijk van Egypte, komt onder Jozefs gezag. Het is een uitbeelding van de wereldheerschappij van de Messias, Die in Zijn koninkrijk zal regeren over alle volkeren. Alle volken zullen aan Hem onderschikt worden. Jozef heerst in gerechtigheid, zoals ook van de Messias wordt gezegd. Jes.32:1 In de volgende verzen vinden we ook de vijf weer terug, als uitbeelding van de vervulling van Gods beloften en genade. Genesis 47 21 En het volk doet hij overbrengen tot de steden, van het ene einde van het grondgebied van Egypte tot het andere einde. 22 Maar de grond van de priesters kocht hij niet, want de priesters hadden een inzetting van Farao. En zij aten van de inzetting, die Farao hun gegeven had. Daarom verkochten zij hun grond niet. 23 En Jozef zegt tot het volk: Zie, ik heb vandaag jullie en jullie grond voor Farao gekocht. Zie, hier is zaad voor jullie, om jullie grond te bezaaien. 24 En het is van de opbrengsten dat jullie een vijfde deel aan Farao geven, en vier delen zullen voor jullie zijn tot

JOZEF – Profetische vergezichten zaad voor het veld en tot voedsel voor jullie, en voor hen die in jullie huizen zijn, en tot voedsel voor jullie kinderen. 25 En zij zeggen: Jij behoudt ons in het leven. Mogen wij genade in de ogen van mijn heer vinden; en wij zijn Farao’s dienaren. 26 En Jozef stelt het tot een statuut tot aan deze dag met betrekking tot de grond in Egypte, dat Farao daarvan een vijfde deel zou hebben; maar de grond van de priesters is alleen van hen en niet van Farao. De priesters ontvangen geen lotsdeel in het land Al het land in het Egyptische rijk wordt onderschikt aan Jozef. Daarvan worden de priesters uitgezonderd. Later wordt in de wet van Mozes vastgesteld, dat de priesters uit de stam van Levi geen lotsdeel of erfdeel krijgen temidden van hun broeders, de Israëlieten. Deut.18:1-2; Joz.13:33 De priesters zijn een uitbeelding van de ecclesia. Zij behoren de Heer toe, maar hebben een hemelse positie en in die zin geen lotsdeel op aarde onder Israël en de volkeren, maar een lotsdeel in de hemel. Rom.8:17; Ef.1:3,10; 3:6 De ecclesia is het lichaam van Christus en is één met Hem. De ecclesia wordt dan ook niet aan Hem onderschikt en onder Zijn voeten gesteld, maar is samen met Hem gesteld over alles. Ef.1:22-23; 1Kor.6:2-3 De priesters en de ark van het verbond Eén van de mooiste illustraties waarin de priesters een uitbeelding zijn van de ecclesia, vinden we in Jozua 3. Daar wordt de ark van het verbond, die een uitbeelding is van Christus, gedragen door Levitische priesters (:3). God had de wateren van de Jordaan doen wijken, zodat deze droog viel en het volk kon oversteken. De priesters gaan met de ark van het verbond als eerste naar de overkant.

JOZEF – Profetische vergezichten Het ‘door de wateren gaan’, beeldt dood en opstanding uit. Eerst zou Christus die weg gaan en degenen die Hem toebehoren, de ecclesia. Het volk Israël zou de ark van het verbond en de priesters volgen op een afstand van ongeveer 2000 ellen (:4). Het is een uitbeelding van de 2000 jaren die er zouden verstrijken tussen de dood en opstanding van Christus en de bekering van Israël.

JOZEF – Profetische vergezichten In het midden van het Egyptische wereldrijk, woont het huis van Jakob (> Israël). Jozef is hun vorst, het land is hun bezit en het gaat hun goed. Het is een tijd van vrede en voorspoed, die een voorafschaduwing is van de heerschappij van de Messias onder het verbond van vrede. Ez.37:26 Genesis 47 27 En Israël woont in het land van Egypte, in het land van Gosen. En zij hebben grondbezit in haar, en zij zijn vruchtbaar en zij vermeerderen zich uitermate. 28 En Jakob leeft zeventien jaar in het land van Egypte, en de dagen van Jakob, de jaren van zijn leven, zijn honderd zevenenveertig jaar. 29 En de dagen, dat Israël sterven zou, komen naderbij, en hij roept zijn zoon Jozef en hij zegt tot hem: Indien ik, alsjeblieft, genade gevonden heb in jouw ogen, plaats dan, alsjeblieft, jouw hand onder mijn heup, en doe mij vriendelijkheid en trouw. Het moet niet zo zijn, alsjeblieft, dat jij mij in Egypte begraaft. 30 Want ik wil bij mijn vaders liggen. Draag mij daarom uit Egypte en begraaf mij in hun graf. En hij zegt: Ik zal doen naar jouw woord. 31 En hij zegt: Zweer het mij. En hij zweert het hem. En Israël buigt zich in aanbidding neer aan het hoofdeinde van zijn rustbank.

JOZEF – Profetische vergezichten Zeventien Jakob leeft zeventien jaar in Egypte, staat er. Dat is dus de tijd dat hij (weer) samen met Jozef was en dat is bijzonder, omdat we eenzelfde periode vinden aan het begin van de geschiedenis van Jozef. Jozef was immers zeventien jaar oud toen zijn vader hem stuurde om op zoek te gaan naar zijn broers (Genesis 37:2). Het getal zeventien verwijst naar de opstanding. De opstanding van Christus was op de dag van de eerstelingsschoof en dat was op 17 Nisan. En er zijn meer belangrijke gebeurtenissen in de Schrift, die plaatsvonden op die datum, zoals de ark van Noach, die ‘vaste grond vond’ op diezelfde dag, de zeventiende dag van de zevende maand (Genesis 8:4). Jozef, de tot eerstgeborene gestelde zoon, maakt zijn opwachting als hij zeventien jaar oud is. Daarna (in die tussenperiode) verdwijnt hij ‘uit beeld’ voor het huis van Jakob. En wanneer de periode wordt genoemd dat Jakob (> Israël) weer verenigd is met Jozef, is dit een periode van zeventien jaar, verwijzend naar de bekering van Israël. Begraven in het land God had al aan Abraham voorzegd dat zijn nakomelingen in een vreemd land terecht zouden komen en dat het volk daar in slavernij zou dienen. Vervolgens zou het worden uitgevoerd uit dat land en terugkeren naar het land dat God beloofd had (Genesis 15:13-16). God gaf Abraham de belofte dat “in hem alle geslachten van de aardbodem gezegend zouden worden” (Genesis 12:3) en bevestigde die belofte aan Izak en Jakob. Jakob vertrouwde erop dat God Zijn beloften zou vervullen. Hij zag op de opstanding en liet Jozef zweren dat zijn beenderen begraven zouden worden in het land dat God hem beloofd had. Zoals Jozef dat later ook zou doen (Genesis 50:25).

JOZEF – Profetische vergezichten Eén van de grote thema’s uit het boek Genesis, is dat de oudste zoon niet het eerstgeboorterecht ontvangt, maar dat dit gaat naar een jongere zoon. Denk aan Izak en Ismaël, Jakob en Ezau, maar natuurlijk ook Jozef die gesteld wordt boven Ruben. Met betrekking tot Jozef wordt dit verschijnsel nog eens herhaald. Genesis 48 1 En het is na deze dingen, dat men tot Jozef zegt: Zie, jouw vader is onwel. En hij neemt zijn twee zonen met zich mee, Manasse en Efraïm. 2 En men vertelde Jakob en zegt: Zie, jouw zoon Jozef is tot jou gekomen. En Israël maakt zich standvastig, en hij zit op de rustbank. 3 En Jakob zegt tot Jozef: God, de Almachtige verscheen aan mij in Luz in het land van Kanaän en Hij zegende mij. 4 En Hij zei tot mij: Zie, Ik maak jou vruchtbaar. En Ik vermeerder jou en Ik maak jou tot een menigte van volken. En Ik geef dit land aan jouw zaad na jou tot een aeonisch grondbezit. 5 En nu, jouw twee zonen, die aan jou in het land van Egypte geboren zijn, voordat ik tot jou naar Egypte

JOZEF – Profetische vergezichten kwam, zij zijn van mij. Efraïm en Manasse zullen voor mij zijn als Ruben en Simeon. 6 Maar jouw nakomelingen, die jij na hen verwekt, zullen van jou zijn; naar de naam van hun broers zullen zij genoemd worden in hun lot-bezit. Efraïm en Manasse Van de twee zonen van Jozef die geboren worden in het buitenland, zegt Jakob dat zij “voor hem zullen zijn als Ruben en Simeon”. Ruben en Simeon zijn de twee zonen die hem als eerste werden geboren (Genesis 29:32-33). Jakob stelt de twee zonen van Jozef, die geboren zijn onder de natiën, in de plaats van Ruben en Simeon; hij verwisselt zijn eigen zonen met Efraïm en Manasse. Overigens is hier ook de volgorde van Efraïm en Manasse omgeruild, want Manasse was Jozefs oudste zoon en zou als eerste genoemd moeten worden. Zoals we later in Genesis 48 zullen zien, worden ook Manasse en Efraïm verwisseld. De ecclesia Efraïm en Manasse zijn een uitbeelding van de ecclesia. Zij worden verzameld uit de natiën Kol.1:25 en het huis van Jakob heeft voor een lange tijd geen weet van ‘de geboorte van deze zonen’ … Zij komen voort uit het lichaam van Jozef, zoals de ecclesia “het lichaam van Christus” is. Zij ontvangen de hoogste positie en worden gesteld bóven het huis van Israël.

JOZEF – Profetische vergezichten Het grote thema in deze hoofdstukken is: naar wie gaat de eerstgeboortezegen? Zoals dat in het voorgaande in Genesis ook al het geval was. We zagen eerder al dat, hoewel Ruben de oudste zoon van Jakob was, Jozef tot eerstgeborene werd gesteld. En in de verzen hiervoor (:5), zien we dat de twee oudste zonen van Jakob, Ruben en Simeon, worden verwisseld met de zonen van Jozef, Efraïm en Manasse. Vervolgens wordt dan in het volgende vers gerefereerd aan de geboorte van Benjamin. Hij was immers de beoogde eerstgeborene, toen Jozef werd dood gewaand door het huis van Jakob. Genesis 48 7 En ik, toen ik uit Paddan kwam, stierf Rachel in mijn bijzijn in het land van Kanaän op de weg, op enige afstand om tot Efratha te komen. En ik heb haar daar begraven aan de weg naar Efratha, dat is: Bethlehem. Rachel Jakob verwijst hier naar de geboorte van Benjamin, die we vinden in Genesis 35. Rachel sterft tijdens de bevalling (35:1617), maar geeft haar zoon nog wel een naam: Ben-Oni (35:18), dat betekent zoon van mijn smart. Direct daarna lezen we dan: maar zijn vader noemde hem Benjamin. Dat betekent: zoon van mijn rechterhand.

JOZEF – Profetische vergezichten Bethlehem Efratha Hier vinden we uitgebeeld hoe Rachel, die een type is van Israël, de Zoon kent als “de Man van smarten”. Jes.53:3 Veelzeggend is natuurlijk ook de plaats waar deze geboorte plaatsvindt: aan de weg naar Efrath(a) bij Bethlehem, zoals ook van de Messias werd gezegd Micha 5:1; Mat.2:6, dat Hij daar geboren zou worden. Zoon van mijn smart Rachel noemt deze zoon: zoon van mijn smart, maar zijn vader (let op dat er niet staat ‘Jakob’), noemde hem Benjamin, zoon van Mijn rechterhand (35:18). Het is een schitterende illustratie van hoe dé Zoon, die door Israël werd gekend als de Man van smarten, door God de Vader verhoogd werd tot aan Zijn rechterhand. Heb.1:3; Ef.1:20 Zoon van Mijn rechterhand Maar zou er in verband met de plaats in de Schrift, waar Jakob deze geschiedenis aanhaalt nog een diepere laag liggen? Het gaat in deze hoofdstukken (48 en 49) immers om de eerstgeboortezegen met betrekking tot de natiën (48:19). Ben-Oni, de zoon van smarten, is ook een uitbeelding van het volk Israël. Zoals de Messias een Man van smarten zou zijn, zo is Israël ook een volk van smarten geworden (vergelijk Exodus 3:7; Klaagliederen 1:18). Benjamin, de zoon van Mijn rechterhand, is dan ook een type van het volk, dat eigenlijk geen volk is Rom.9:25-26; 10:19 en dat verhoogd zou worden tot aan Gods rechterhand Ef.1:3; 2:6: de ecclesia, die Zijn lichaam is! Ef.1:22-23

JOZEF – Profetische vergezichten Jakob is oud en zwak geworden en weet dat zijn sterven nadert. Pas in Genesis 49 laat hij zijn eigen zonen tot zich komen om hen te zegenen. Maar voordat hij dat doet, laat hij Jozef bij zich komen met zijn beide zonen: Manasse en Efraïm. Er vindt een verwisseling plaats en zij worden gezegend vóór zijn eigen zonen. Zo ging het hiervoor in het boek Genesis ook vaak en dit is niet de laatste verwisseling die we tegenkomen. Genesis 48 8 En Israël ziet de zonen van Jozef, en hij zegt: Wie zijn dezen? 9 En Jozef zegt tot zijn vader: Dat zijn mijn zonen, die God mij in dit land gegeven heeft. En hij zegt: Breng hen, alsjeblieft, tot mij, opdat ik hen zal zegenen. 10 En de ogen van Israël waren zwaar van ouderdom, hij kan niet zien. En Jozef brengt hen dicht bij hem; en hij kust hen en hij omhelst hen. 11 En Israël zegt tot Jozef: Ik had niet kunnen vermoeden, dat ik jouw aangezicht weer zou zien, en zie, God heeft mij ook jouw zaad doen zien. 12 En Jozef doet hen weggaan, bij zijn knieën vandaan, en hij buigt zich neer met zijn aangezicht ter aarde. 13 En Jozef neemt hen beiden, Efraïm rechts van hem, aan Israëls linkerkant, en Manasse links van hem, aan Israëls rechterkant, en hij brengt hen dicht bij tot hem.

JOZEF – Profetische vergezichten 14 En Israël strekt zijn rechterhand uit en hij legt die op het hoofd van Efraïm, hoewel hij de jongste is, en zijn linkerhand op het hoofd van Manasse; hij gebruikte zijn handen verstandig, want Manasse is de eerstgeborene. Jakob had zijn hele leven zelf gewerkt om Gods beloften tot stand te brengen en dat had hem veel ellende gebracht, zoals zijn vlucht voor Ezau. Ook in het buitenland bij oom Laban was hem van alles overkomen, maar aan het einde van zijn leven had hij rust en vertrouwde hij op God. Hij wordt hier dan ook consequent niet met de naam ‘Jakob’ genoemd, maar met de naam die hij kreeg toen hij het niet meer van zichzelf verwachtte, maar van God: Israël (Genesis 32:28). Kruislings Jakob zegent Jozefs zonen voordat hij zijn eigen zonen zegent. Maar er is nog iets bijzonders. Manasse was de oudste en zou de belangrijkste zegen krijgen, maar Jakob legt zijn rechterhand op het hoofd van Efraïm. Het wordt uitgebreid beschreven en er wordt gezegd dat Jozef zijn oudste zoon Manasse, bij Jakobs rechterhand zette en Efraïm bij zijn linkerhand. Maar Jakob draait het om en moet zijn handen dus kruislings geplaatst hebben. Deed Jakob dit zomaar? Nee, er staat dat hij verstandig handelde. In de Hebreeën-brief vinden we hierop een toelichting: Hebreeën 11 21 In geloof zegent Jakob, stervende, ieder van de zonen van Jozef, en hij aanbidt, leunend op het uiteinde van zijn staf.

JOZEF – Profetische vergezichten In geloof Wat Jakob hier doet, doet hij in geloof. God had hem verteld hoe het moest gaan. Ongetwijfeld zal hij eraan gedacht hebben dat het bij hem ook zo gegaan was. Hij ontving immers de eerstgeboortezegen boven zijn oudere broer, Ezau. En tevens bij zijn vader Izak ging dat zo. Leunend op zijn staf Wat we in het verslag van Genesis niet lezen, maar wel in Hebreeën, is dat Jakob leunde op zijn staf, terwijl hij de zonen van Jozef zegende. De staf is een bijzonder voorwerp in de bijbel en komen we op talloze plekken tegen: een bloeiende staf Num.17:8, een staf die verandert in een slang Ex.7:10, één die wateren doet wijken Ex.14:16, de staf waarmee David Goliath tegemoet ging 1Sam.17:40, enzovoort. De staf gebruikt men om op te staan of staande te blijven en is daarmee een uitbeelding van opstanding. Jakob is stervend en met (gekruiste!) handen zegent hij Jozefs zonen en profeteert hiermee van toekomende dingen, zullen we later nog zien. Hij doet dat leunend op zijn staf, uitbeeldend: dood en opstanding!

JOZEF – Profetische vergezichten Jakob wist dat, hoewel Manasse de oudste zoon van Jozef was, hij de jongere Efraïm de hoogste zegen moest geven. Eerder had hij al gezegd dat deze twee zonen van Efraïm gesteld werden tot zonen van zichzelf, door hen in de plaats van Ruben en Simeon te stellen (48:5). Genesis 48 15 En hij zegent Jozef en hij zegt: De God, voor Wiens aangezicht mijn vaders Abraham en Izak gewandeld hebben; de God, Die mij geweid heeft, mijn leven lang tot op deze dag; 16 de Boodschapper, Die mij verlost heeft vanaf alle kwaad, Hij zegene deze jongelingen, zodat in hen mijn naam genoemd wordt en de naam van mijn vaders Abraham en Izak, en dat zij toenemen tot een menigte in het midden van het land. 17 En Jozef ziet, dat zijn vader zijn rechterhand op Efraïms hoofd legt, en het is kwaad in zijn ogen. En hij greep de hand van zijn vader om die van Efraïms hoofd weg te nemen naar het hoofd van Manasse. 18 En Jozef zegt tot zijn vader: Zo niet, mijn vader, want deze is de eerstgeborene, plaats jouw rechterhand op zijn hoofd. 19 En zijn vader weigert het en hij zegt: Ik weet het, mijn zoon, ik weet het. Ook hij zal tot een volk worden en ook hij zal groot zijn. En niettemin zal zijn jongere broeder

JOZEF – Profetische vergezichten groter zijn dan hij, en zijn zaad zal een volheid van natiën worden. 20 En hij zegent hen op die dag, zeggend: In jou zal Hij Israël zegenen zeggende: God zette jou als Efraïm en als Manasse. En hij plaatst Efraïm vóór Manasse. 21 En Israël zegt tot Jozef: Zie, ik ga sterven; en God is met jullie en Hij zal jullie doen terugkeren naar het land van jullie vaders. 22 En ik, ik geef aan jou, boven jouw broers, een bergrug, die ik met mijn zwaard en mijn boog vanuit de hand van de Amorieten heb genomen. Volheid van natiën De zegeningen die Efraïm en Manasse krijgen, verschillen in eerste instantie niet van elkaar. Het verschil wordt pas duidelijk in vers 19, als er staat dat de jongere Efraïm groter zou zijn dan Manasse. En dan komt de toevoeging: “en zijn zaad zal een volheid van natiën worden”. Redding naar de natiën Jakob passeert zijn eigen huis door de zonen van Jozef als eerste te zegenen en doet een uitspraak over een volheid van natiën. Dit is een illustratie van hoe God het huis van Israël passeert (terzijde stelt) en hoe de redding naar de natiën ging. Hand.28:28 De uitspraak van Jakob over ‘een volheid van natiën’ komt verder nergens in de bijbel meer voor, op één plaats uitgezonderd. Paulus haalt deze uitspraak aan in zijn betoog in de Romeinenbrief. Romeinen 11 25 Want ik wil niet, dat jullie onwetend zijn, broeders, van dit geheim, (opdat jullie niet eigenzinnig zullen zijn) dat gedeeltelijke verharding, over Israël is gekomen, totdat de volheid van de natiën zal binnengaan.

JOZEF – Profetische vergezichten Hoeveel te meer hun volheid Romeinen 11 gaat onder andere over de vraag of God Zijn volk voorgoed verstoten heeft. Nee, zegt Paulus, hun misstap en hun vermindering (tekort) betekent rijkdom van de wereld en rijkdom van de natiën (11:12). Door hun val is redding immers naar de natiën gegaan (11:11). Maar als hun tekort al zoveel rijkdom voor de natiën betekent, hoeveel te meer hun volheid (11:12). Dat wat Israël nu tekort komt, zal in de toekomst zijn aangevuld en komen tot volheid. Dat gaat over de bekering van Israël en de positie die zij dan (alsnog) zullen innemen. Zij zullen komen tot hun bestemming: een koninkrijk van priesters en een heilige natie. Ex.19:6 Het ingaan van de ecclesia De “volheid van natiën” die zal binnengaan, betekent iets soortgelijks. De verkondiging van redding aan de natiën, zal tot volheid komen en daarmee zal de ecclesia compleet zijn, haar hemelse positie innemen en haar bestemming binnengaan. Blijkbaar doelt Paulus hier op de wegrukking 1Tes.4:17, waar de ecclesia zal ingaan in haar verheerlijkte positie en samen met Christus gesteld zal worden over heel de schepping. Rom.8:17, 23; Ef.1:20-21 Het Evangelie van de genade van God ‘Efraïm’ is later een aanduiding voor de tien stammen van Israël. Zij werden door de Assyriërs weggevoerd in ballingschap en het grootste deel keerde nooit terug, vermengde zich met de volkeren en zo raakten zij hun Israëlitische identiteit kwijt. Zij werden (en worden) geen ‘Israël’ meer genoemd en zijn zich ook niet bewust dat ze daar ooit toe behoorden, want zij worden nu aangeduid met andere namen, namen van natiën en volkeren.

JOZEF – Profetische vergezichten Toen Paulus zich met zijn Evangelie tot de natiën begaf Hand.13:46; Rom.11:11, kwam het Evangelie, via een omweg, alsnog terecht bij hen, die ooit ‘Israël’ waren, maar dat voorrecht door ongeloof waren kwijtgeraakt. Zie daar, het Evangelie van de genade van God! Hand.20:21 De hoogste zegeningen ‘Efraïm’ is dus inderdaad uitgegroeid “tot een menigte van natiën”. En uit die natiën verzamelt God Zich een volk voor Zijn Naam. 2Kor 6:16; Tit.2:14 Elders wordt dat genoemd: een natie, die geen natie is. Deut.32:21; Rom.10:19 Het gaat om de ecclesia, het lichaam van Christus, en dat is in de gebruikelijke zin van het woord geen ‘natie’ of ‘volk’. ‘Efraïm’ is een uitbeelding van deze verzameling gelovigen uit de natiën. Hij wordt dan ook gesteld vóór Manasse, en ontvangt de hoogste positie. Ook ontvangt hij de hoogste zegeningen, vóór de twaalf zonen van Jakob. Ef.1:3

JOZEF – Profetische vergezichten Nadat Jakob in Genesis 48 de zonen van Jozef, Efraïm en Manasse, gezegend heeft, roept hij zijn eigen zonen tot zich. Boven het hoofdstuk zetten de meeste vertalingen: Jakob zegent zijn zonen, maar we zullen zien dat hij niet alleen zegeningen uitspreekt, maar ook vloek (:7). Genesis 49 1 En Jakob roept zijn zonen en hij zegt: Verzamelt je, en ik vertel aan jullie, wat jullie in de laatste dagen overkomen zal. De laatste dagen De term ‘de laatste dagen’ wordt in de profetieën nogal eens genoemd en heeft betrekking op dagen die, ook nu nog, toekomstig zijn. Het wordt bijvoorbeeld genoemd in een profetie over de duizend jaren Jes.2:2; Micha 4:1, met betrekking tot de bekering van Israël Jer.23:20, 30:24; Hos.3:5 en in de profetie over Gog en Magog. Ez.38:16 Nieuwe Testament Ook in het Nieuwe Testament vinden we het begrip ‘de laatste dagen’ en het blijkt daar een bredere toepassing te hebben: namelijk op de dagen vanaf de opstanding van Christus Heb.1:1,

JOZEF – Profetische vergezichten op de tijd waarin wij leven 2Tim.3:1 en op de dagen die in verband worden gebracht met de wederkomst van Christus. 2Petr.3:3 Toekomst De woorden van Jakob in Genesis 49, spreekt hij weliswaar tot zijn zonen: Ruben, Simeon, Levi, Juda, enzovoorts, maar deze woorden krijgen hun uiteindelijke vervulling of toepassing, op de stammen van Israël. Over de zegening van Jakob voor Efraïm (48:19), hebben we een aanhaling van de apostel Paulus in Romeinen 11:25 die ons veel verklaart. Maar de meeste woorden van Jakob die hij spreekt tot zijn zonen, blijven voor ons raadselachtig. Wellicht omdat de vervulling van die woorden nog toekomst zijn en niet voor ons als ecclesia bedoeld zijn, maar voor Israël? Eén ding is zeker, deze woorden zullen hun vervulling krijgen en mettertijd zal de betekenis duidelijk zijn. Op Zijn tijd.

JOZEF – Profetische vergezichten Als Jakob zijn zonen bij zich laat roepen, zegt hij dingen over hun verleden, maar hij voorzegt ook met betrekking tot de toekomst (:1). Deze woorden zijn dan ook profetisch en zullen ongetwijfeld hun vervulling hebben op de stammen van Israël in de toekomst. Genesis 49 2 Wordt bijeengeroepen en luistert, zonen van Jakob, en luistert naar Israël, jullie vader. 3 Ruben, jij bent mijn eerstgeborene, mijn sterkte en het begin van mijn kracht, de voornaamste in hoogheid en de voornaamste in sterkte. 4 Jij bent onstuimig als de wateren, jij zult de voornaamste niet zijn. Want jij bent jouw vaders bed opgegaan; toen heb jij het ontwijd. Hij is mijn slaapplaats opgegaan. Opbruisend Ruben had menselijkerwijs gesproken alles mee. Hij had letterlijk een voorsprong op zijn broers, omdat hij als eerste werd geboren. Ruben wordt vergeleken met onstuimig of opbruisend water. De Statenvertaling zegt: “snelle afloop als der wateren”, waarbij het idee is, net als bij bruisend water, dat het maar voor even is, het is snel weer weg.

JOZEF – Profetische vergezichten Zo kennen we Ruben ook uit de voorgaande hoofdstukken. Hij wilde Jozef redden, maar faalde in de uitvoer (37:21-29) en staat vooraan met een oplossing, die geen oplossing is (42:37). Type van Israël Over de betekenis van Ruben hebben we het al eerder gehad. Hij is een uitbeelding van het volk Israël, de beoogde eerstgeboren zoon. Aan hen waren de woorden van God toevertrouwd Rom.3:2 en zij hadden een ijver tot God Rom.10:2, maar het was zonder overeenstemmend besef. Hoererij Dat wat wij zouden noemen ‘onterving van Ruben’ vindt plaats vanwege het overspel dat hij pleegt. Als Jakob in een ander land verblijft, gaat Ruben naar de bijvrouw van zijn vader, Bilha, en ligt bij haar (35:21-22). Op vele plaatsen in de Hebreeuwse bijbel wordt het ongeloof en de ontrouw van het Joodse volk bestempeld als hoererij (= ontucht). Dat wat zij hadden ontvangen, zou van hen afgenomen worden en aan een ander volk worden gegeven. Mat.21:43 Zie daar, onze huidige tijd, waarin Israël terzijde is gesteld en God Zich een volk uit de natiën verzamelt voor Zijn Naam! Hand.15:14; 2Kor 6:16; Tit.2:14

JOZEF – Profetische vergezichten Nadat Jakob uitspraken heeft gedaan over zijn oudste zoon Ruben, gaat hij, naar volgorde van geboorte, verder met Simeon en Levi. Opmerkelijk is dat zij als enigen samen worden aangesproken en niet individueel. Zij worden ook aangesproken als broeders, maar het zal duidelijk zijn dat alle twaalf zonen van Jakob broers van elkaar waren. Simeon en Levi waren zonen van Jakobs vrouw Lea, maar zij waren niet de enige zonen, want ook Ruben, Juda, Issaschar en Zebulon waren zonen van Lea (Genesis 29:32-35; 30:17-20). Er was dus een bijzondere band tussen Simeon en Levi en daarom worden zij samen genoemd. Genesis 49 5 Simeon en Levi zijn broeders; hun slagzwaarden zijn wapens van geweld. 6 Mijn ziel kome niet in hun beraadslaging. Mijn eer sluit zich niet aan bij hun vergadering. Want in hun boosheid hebben zij mannen gedood, en in hun welgevallen hebben zij runderen de pezen doorgesneden. 7 Vervloekt is hun boosheid, want die was sterk, en hun razernij, want die was halsstarrig. Ik zal hen verdelen onder Jakob en hen verstrooien in Israël.

JOZEF – Profetische vergezichten Dina en de Sichemieten Beide zonen worden hier nogal hard aangesproken door Jakob. Wij kennen uit Genesis 34 de geschiedenis met Dina en de Sichemieten. Dina was een dochter van Jakob en een zus van Simeon en Levi. Ene Sichem, zoon van Hemor, neemt Dina tot zich, ligt bij haar en onteert haar daarmee. Hij is verliefd op Dina en vraagt aan Jakob toestemming om Dina tot vrouw te nemen, zodat zij familie van het huis van Jakob worden. De zonen van Jakob zeggen dat dit alleen kan als alle mannen zich laten besnijden en dat gebeurt. Als de mannen daardoor verzwakt zijn, doden Simeon en Levi hen allemaal. Verstrooid Jakob voorzegt hier dat de stammen van Simeon en Levi verstrooid zouden worden onder Israël. Zo kreeg Simeon een erfdeel midden in het gebied van Juda en was helemaal omsloten door de stam van Juda. Van Levi weten we dat zij geen eigen gebied kregen, maar steden en weidegrond onder de andere stammen. Simeon De woorden die Jakob hier uitspreekt zijn hoe dan ook raadselachtig. Daar komt nog bij dat de commentaren aangeven dat hier nogal wat woorden worden gebruikt die alleen in dit gedeelte voorkomen en de precieze betekenis lastig te achterhalen is. En hoewel de woorden van Jakob zeer negatief zijn, valt er daarnaast ook veel positiefs te zeggen en af te leiden uit de Schrift over Simeon en Levi. Simeon betekent: de horende, een uitbeelding van geloof. Het is niet voor niets dat we in het Nieuwe Testament een man tegenkomen die wordt genoemd: rechtvaardig en toegewijd Luk.2:25 en dat deze man Simeon heet.

JOZEF – Profetische vergezichten Of wat dacht u van Sim(e)on Petrus Hand.15:14; 2 Petr.1:1, die het gelovig deel van Israël vertegenwoordigt? Levi Levi betekent trouw. Levi was de stam die bij de aanbidding van het gouden kalf hun trouw aan JAHWEH bewezen Ex.32:26 en daardoor de priesterlijke stam werden. Het hogepriesterschap ging naar Aäron en zijn zonen, ook zij waren uit de stam van Levi. De Levieten hebben dan ook een belangrijke rol met een mooie typologische betekenis in veel geschiedenissen die we vinden in het Oude Testament. Denk bijvoorbeeld aan de doortocht door de Jordaan Joz.3 en de inname van Jericho. Joz.4 In beide geschiedenissen dragen de Levieten de ark van het verbond aan het hoofd van de stoet.

JOZEF – Profetische vergezichten De woorden die nu volgen over Juda zijn bekender, vanwege de profetische betekenis die men er over het algemeen wel in ziet. Het zijn woorden aan Juda over koningschap en heerschappij, maar ze wijzen op de Messias, de grote Koning. Hij zou voortkomen uit (de stam van) Juda. Mat.1, Heb.7:14 De woorden over Juda zijn, na die over Jozef, de meest uitgebreide. Genesis 49 8 Jij, Juda, jouw broeders zullen jou loven; jouw hand zal op de nek van jouw vijanden zijn. De zonen van jouw vader zullen zich voor jou neerbuigen. 9 Juda is een leeuwenwelp. Vanaf de prooi, mijn zoon, ga jij op. Hij kromt zich, hij legt zich neer als een leeuw; en als een leeuwin, wie zou hem doen oprijzen? 10 De scepter zal zich van Juda niet terugtrekken, noch de heersersstaf van tussen zijn voeten, totdat Silo komt en Hem zullen de volken gehoorzaam zijn. 11 Hij zal zijn veulen aan de wijnstok binden, en het jong van zijn ezelin aan de wijnstok. Hij zal zijn kleding in wijn spoelen en zijn overkleed in druivenbloed. 12 Zijn ogen zijn donkerder gloeiende dan wijn, en zijn tanden witter dan melk.

JOZEF – Profetische vergezichten Loven “Juda, jouw broers zullen jou loven“, is een woordspeling. Het woord voor ‘loven’ is yahdah en is verwant aan de naam ‘Juda’, wat geloofd of geprezen betekent, sommigen vertalen het zelfs met Godlover. Juda zou de meest prominente stam onder Israël worden. Uit hem zou het koningschap zijn en wanneer wij het nu over Israëlieten hebben, is dit zelfs synoniem met Joden (vergelijk Handelingen 2:14 met :22), wat afgeleid is van Juda. “Jouw hand zal op de nek van jouw vijanden zijn” wijst vooruit naar de Messias Die uit Juda zou voortkomen en alle vijanden zou onderschikken. 1Kor.15:25-26 Beginnend bij het huis van Jakob dat voor Hem zal buigen (:8, vergelijk Luk.1:33). De leeuw uit de stam van Juda Op drie verschillende manieren wordt Juda voorgesteld als een leeuw: de koning van de dieren. Het getal drie is een verwijzing naar de Messias, want Hij zou opstaan op de derde dag. Juda is een leeuwenwelp en hier ligt de nadruk erop dat het om een jonge leeuw gaat. Zo’n nieuwe generatie is de hele Schrift door een verwijzing naar opstanding. “Wie zou hem doen oprijzen” aan het einde van het vers, is dan ook een vraag waar wij het antwoord op weten. God heeft Hem opgewekt! Een waarheid die we als een rode draad door het Nieuwe Testament heen vinden (Handelingen 2:32, 4:10, 5:30, Romeinen 10:9; Galaten 1:1, enzovoorts). Ook in het boek Openbaring wordt de Messias voorgesteld als een leeuw, uit de stam van Juda. Daar is Hij Degene Die de eigendomsakte van het land Israël, voorgesteld als een verzegelde boekrol, mag openen en zo Zijn koningschap zal opeisen.

JOZEF – Profetische vergezichten Openbaring 5 5 En één van de oudsten zegt tegen mij: Huil niet, zie, de leeuw uit de stam van Juda, de wortel van David, overwint, om de boekrol te openen, en om haar zeven zegels los te maken. Koningschap De scepter spreekt van heerschappij Jes.14:5 en is een symbool van koningschap. Est.4:11, 5:2, 8:4 Hetzelfde geldt natuurlijk voor de heersersstaf. Hij zal Koning zijn over alle volken en Hem zullen de volken gehoorzaam zijn (:10). Anderen zeggen herdersstaf, maar ook de herder is een bekend beeld van de Messias Joh.10:11,14 en een staf spreekt van opstanding. Het gedeelte waar gezegd wordt “totdat Silo komt” is tekstkritisch en vertaaltechnisch nogal omstreden. Silo betekent rust of veilig/zeker, denk ook aan shalom, dat vrede betekent. Dit is eveneens een verwijzing naar de Messias. Op het leven! Ook de verzen 11 en 12 zijn erg zinnebeeldig. Zou de ezel die aan de wijnstok wordt gebonden spreken van Degene die zou komen in vernedering, rijdend op een ezel? Joh.12:14-15 Maar gebonden aan de wijnstok, dat wil zeggen: Hij zou deel krijgen aan nieuw leven. “Hij zal zijn kleding in wijn spoelen en zijn overkleed in druivenbloed”, doet direct denken aan Jesaja 63:1-4, waar de Messias komt vanuit Edom, in een rood gewaad, omdat Hij de wijnpers heeft getreden. Het spreekt van de dag van wraak waarop Hij zal komen en recht zal verschaffen.

JOZEF – Profetische vergezichten Melk spreekt van overvloed en zegeningen en wit ook weer van opstanding, zoals het kleed van de hogepriester. En tevens in vers 12 vinden we de wijn weer terug: Lechaim! Op het leven!

JOZEF – Profetische vergezichten Na de ruime beschrijving van de woorden die Jakob uitspreekt over Juda en vóór de meest uitgebreide zegen voor Jozef, vinden we de woorden die Jakob uitspreekt over Zebulon, Issaschar, Dan, Gad, Aser en Nathali. Deze zijn betrekkelijk kort. Genesis 49 13 Zebulon verblijft bij de kust van zeeën en bij een kust van schepen, met aan zijn flank Sidon. 14 Issaschar is een sterk gebeende ezel, die tussen de twee kampvuren neerligt. 15 En hij zal zien, dat de rustplaats goed is, en het land aangenaam. En hij zal zijn schouder spannen om last te dragen, en hij zal onder de dienst van dwangarbeid komen. 16 Dan zal zijn volk recht verschaffen als één van de stammen van Israël. 17 Dan zal een slang op de weg zijn, een hoornslang op het pad, die in de hielen van het paard bijt, zodat zijn berijder achterover valt. 18 Naar jouw redding, JAHWEH, strek ik mij uit! 19 Gad: een bende zal hem overvallen, maar hij zal hun hielen overvallen. 20 Aser: zijn brood zal voedzaam zijn, en hij zal koninklijke lekkernijen leveren.

JOZEF – Profetische vergezichten 21 Nahftali is een losgelaten hinde; die gepaste gezegden geeft. Zebulon In de toewijzing van het land, krijgt Zebulon een stuk land dat landinwaarts is gelegen. De woorden die Jakob hier uitspreekt, moeten dus een strekking hebben die verder ligt, want het gebied van Zebulon lag niet aan de zee. Joz.19:10-15 Wel lezen we later dat Zebulon een strijdbaar volk was en zich wellicht heeft uitgebreid. Rich.1,4,5,6 Feit is dat in het Nieuwe Testament het gebied van Zebulon wordt gesitueerd aan de zee. Mat.4:13-15 Ook is het opvallend dat de zonen van Jakob op volgorde van geboorte worden genoemd, maar dat Zebulon eerder genoemd wordt dan Issaschar, ze worden omgewisseld (Genesis 30:1820). Issaschar Issaschar wordt vergeleken met een ezel, die sterk is van gebeente: een uitbeelding van kracht. Job 40:18 Het woord dat hier vertaald is met ‘kampvuren’, wordt elders vertaald met ‘veestallen’ of ‘schaapskooi’. Rich.5:18 Dan Dan betekent rechter. Sommigen zien in Dan een type van de ecclesia 1Kor.6:2-3, wat zou verklaren dat in de opsomming van de stammen van Israël in Openbaring 7, de stam van Dan niet genoemd wordt. De ecclesia bevindt zich dan immers niet meer op aarde. Gad, Aser en Nafthali De woorden aan deze zonen zijn kort en blijven, mijns inziens, raadselachtig, zoals bij zoveel voorgaande zegeningen voor de andere zonen. De commentaren die ik erop heb nageslagen,

JOZEF – Profetische vergezichten bestaan voornamelijk uit gissingen en vertaaltechnische problemen. Veel weet men niet te zeggen over deze woorden en daar sluit ik mij bij aan.

JOZEF – Profetische vergezichten Nu volgt het meest uitgebreide deel van de woorden van Jakob. Ze zijn gericht aan zijn zoon Jozef. Wanneer je een aantal vertalingen naast elkaar legt, dan blijkt dat de vertalers moeite hebben gehad met een aantal gedeelten. Ook deze woorden blijven nogal raadselachtig en ze staan opgetekend in een dichterlijke vorm, waarin veel symboliek wordt gebruikt. Eén ding is echter wel duidelijk: Jozef ontvangt grote zegeningen. Genesis 49 22 Jozef is een vruchtbare zoon, een vruchtbare zoon bij een bron. Zijn dochters klimmen over de muur. 23 De boogschutters verbitteren hem, en zij schieten, en zij koesteren wrok tegen hem. 24 En zijn boog verbleef in vastheid, en de armen van zijn handen zijn lenig, vanwege de handen van de Machtige van Jakob, omdat daar is de Herder, de Steen van Israël. 25 Door de God van jouw vader, Die zal jou helpen. En de Almachtige, Die zal jou zegenen met zegeningen van de hemel boven, met zegeningen van de waterdiepte, die beneden neerligt, met zegeningen van borsten en van baarmoeder. 26 De zegeningen van jouw vader zijn machtiger dan de zegeningen van mijn voorouders, tot het kostelijke van aeonische heuvels, die zullen zijn op het hoofd van Jozef, op de schedel van de uitverkorene van zijn broers.

JOZEF – Profetische vergezichten Efraïm In vers 22 wordt Jozef twee keer “een vruchtbare zoon” genoemd. Het woord ‘parah’, dat hier vertaald is met vruchtbaar, vinden we ook in de naam ‘Efraïm’ (Ephrayim) en de naam ‘Efraïm’ betekent dubbele vrucht. Jakob verwijst hier dan ook naar de hoogste zegeningen die hij gaf aan Jozefs zoon Efraïm. Jozef wordt vruchtbaarheid beloofd en van Efraïm lezen we dat hij zou worden tot een volheid van natiën. God maakte Jozef voorspoedig in moeilijke omstandigheden Ook in dit gedeelte zijn, volgens de commentaren, nogal wat onduidelijkheden hoe bepaalde woorden vertaald moeten worden. Ik waag me dus maar niet aan al te stellige en uitgebreide uitleg. Vers 23 en 24 lijken me een symbolische uitleg van het geloof van Jozef in de moeilijke omstandigheden waarin hij verkeerd heeft en hoe God hem daarin zegende (39:5, 23). Ook wordt in de volgende verzen Gods zegen voor Jozef voor de toekomst beloofd. Verwijzingen naar de Messias In vers 24 wordt gesproken over “de Machtige van Jakob”, een term die vaker wordt gebruikt als aanduiding voor God Zelf. Ps.132:2,5; Jes.49:26, 60:16 De Herder is een aanduiding van de Messias, van Wie Jozef een type is. De bekendste uitspraak daarover, is natuurlijk de uitspraak van Jezus zelf: “Ik ben de goede Herder” Joh.10:11, maar dit komt ook op andere plaatsen aan de orde. Heb.13:20; 1Petr.2:25,5:4 Tevens geldt voor de Steen dat het een verwijzing is naar de Messias. Mat.21:42; Hand.4:11; Rom.9:33 De uitverkorene van zijn broers Nogmaals wordt maar eens benadrukt dat Jozef de uitverkorene van zijn broers is.

JOZEF – Profetische vergezichten Hij werd aangesteld tot eerstgeborene. In het verleden wezen veel dingen daar al op, zoals dat zijn vader hem liefhad boven de andere broers en hem het veelkleurige gewaad gaf. Hier wordt die eerstgeboortezegen uitgesproken en bevestigd. In al deze dingen is Jozef, zoals we nu al vaak overdacht hebben, een schitterend type van de Heer Jezus Christus.

JOZEF – Profetische vergezichten Met Benjamin komen we aan het einde van de zegeningen van Jakob aan zijn zonen. Hoewel de woorden van Jakob niet alleen zegeningen bevatten, worden ze toch zo genoemd in de volgende verzen. Benjamin neemt een belangrijke plek in onder de zonen van Jakob en toch is de zegen aan hem kort. Genesis 49 27 Benjamin is een wolf, die in stukken scheurt; in de morgen verslindt hij zijn prooi; en tegen de avond verdeelt hij de buit. 28 Deze allen zijn de twaalf stammen van Israël, en dit is wat hun vader tot hen sprak, toen hij hen zegende. Hij zegende hen, ieder naar hun eigen zegen. De wolf Er zijn nogal wat vergelijkingen met dieren in de woorden van Jakob aan zijn zonen. Benjamin wordt vergeleken met een wolf. De vraag is natuurlijk of dit positief of negatief is. De wolf is een roofdier Jes.11:6; 65:25, maar dat is de leeuw ook en ‘de leeuw van Juda’ is een aanduiding van de Messias. Op.5:5 De enige negatieve vermelding van de wolf vinden we in Johannes 10:12, waar de wolf een uitbeelding is van de tegenstander die verscheurt.

JOZEF – Profetische vergezichten Heldhaftige Benjaminieten Sommigen zeggen dat de vermelding van de wolf positief is en dat hier wordt gesproken over latere heldhaftige acties van Benjaminieten, zoals Ehud. Rich.3:15-30 Ook Deborah noemt de stam Benjamin na haar lofzang over het verslaan van Sisera. Rich.5:14 In het boek Richteren speelt de stam van Benjamin een grote rol, de naam ‘Benjamin’ komt maar liefst 48 keer voor. De meest bekende bijbelfiguur uit de stam van Benjamin (na Paulus), is waarschijnlijk Saul. Hij en zijn zoon Jonathan waren Benjaminieten. Zij worden beschreven als dappere helden 1Kron.8:33,40; 12:2 en we vinden in 1 Samuel 10-14 hun heldenacties beschreven. Maar natuurlijk dringt zich bij de naam ‘Saul’ ook het aspect op, dat hij de koning was die door God aan de kant werd gezet en dat God Zich een ander koningshuis verkoos uit de stam van Juda: het huis van David.

JOZEF – Profetische vergezichten In bepaalde geschiedenissen in Genesis worden met een paar zinnen vele jaren overbrugd. Details en uitvoerige omschrijvingen ontbreken. Maar als het dan in de volgende verzen over Jakobs begrafenis gaat, lezen we zijn uitgebreide instructies. Eerder zagen we al dat Jakob niet in Egypte begraven wilde worden, maar bij zijn vaderen in het land Kanaän (37:29-31). Blijkbaar vindt de Schrift het nodig om hier nadruk op te leggen en is het van belang. Genesis 49 29 En hij geeft hen instructie en hij zegt tot hen: Ik word tot mijn volk verzameld. Begraaft mij bij mijn vaders in de grot, die in het veld is van Efron, de Hethiet, 30 in de grot, die in het veld van Machpela is, tegenover Mamre in het land van Kanaän, het veld dat Abraham gekocht heeft van Efron, de Hethiet, tot bezit van een graf. 31 Daar hebben zij Abraham en zijn vrouw Sarah begraven, daar hebben zij Izak en zijn vrouw Rebekka begraven, en daar heb ik Lea begraven. 32 Het veld en de spelonk daarin, is een verwerving van de zonen van Heth. 33 En Jakob beëindigde met zijn zonen instructie te geven en hij zamelt zijn voeten op de rustbank. En hij overlijdt en hij wordt verzameld tot zijn volksgenoten.

JOZEF – Profetische vergezichten Geen bezit in het land Abraham was een zeer rijk man, maar hij had geen bezit in het land Kanaän. Hij had alles kunnen kopen wat hij wilde, maar deed dat niet, omdat God hem beloofd had dat hij het land zou krijgen. Het enige dat Abraham kocht, was een graf om zijn vrouw Sarah te begraven (23:17-20). Later werd hij daar ook zelf begraven (25:8-9). En tevens werden Izak, Rebekka en Lea daar begraven, lezen we in vers 31. Gods beloften Jakob wilde niet in Egypte begraven worden, maar in het land dat God aan hem en zijn vaderen had beloofd. Het is een uiting van het geloof van Jakob. Ook de locatie waar dit graf zich bevond, is veelzeggend: tegenover Mamre. Dat is de plek waar Abraham zich vestigde nadat hij Gods beloften had ontvangen (13:18). Daar bevinden zich de eikenbossen van Mamre. De eik spreekt dan ook van Gods beloften en de vrucht van de eik, het teken van de besnijdenis dat Abraham later zou ontvangen als “een zegel van de rechtvaardigheid van het geloof ”. Rom.4:11 Als God in de toekomst Jakob zal opwekken, zal hij opstaan in het land dat God hem had beloofd.

JOZEF – Profetische vergezichten In de laatste verzen van Genesis 49, zagen we hoe Jakob, wanneer hij weet dat hij gaat sterven, zijn geloof toont door instructie te geven dat hij begraven wil worden in het land dat God aan hem en zijn vaderen beloofd had. In de nu volgende verzen worden Jakobs instructies uitgevoerd en hier wordt uitgebreid verslag van gedaan. Het beslaat de helft van het laatste hoofdstuk van Genesis. Genesis 50 1 Toen viel Jozef op zijn vaders aangezicht en hij huilt over hem en hij kust hem. 2 En Jozef geeft zijn dienaren, de geneesheren, instructie om zijn vader te balsemen. En de geneesheren balsemen Israël. 3 En zij vervullen voor hem veertig dagen, want zo vervullen zij de dagen van de balsemingen. En de Egyptenaren beweenden hem zeventig dagen. 4 En de dagen van de weeklacht over hem gaan voorbij, en Jozef spreekt tot het huis van Farao, zeggend: Indien ik, alsjeblieft, genade in jullie ogen gevonden heb, spreekt dan, alsjeblieft, in de oren van Farao, zeggend: 5 Mijn vader heeft mij doen zweren, zeggend: Zie, ik ga sterven. In mijn graf, dat ik voor mijzelf in het land van Kanaän gegraven heb, daar moet jij mij begraven. En nu, laat mij opgaan, alsjeblieft, en laat mij mijn vader begraven, en dan zal ik terugkeren.

JOZEF – Profetische vergezichten 6 En Farao zegt: Ga op, en begraaf jouw vader, zoals hij jou heeft doen zweren. 7 En Jozef gaat op om zijn vader te begraven, en met hem gaan alle dienaren van Farao op, de oudsten van zijn huishouden, en al de oudsten van het land van Egypte, 8 en het gehele huis van Jozef, en zijn broers en het huis van zijn vader. Maar hun kinderen, en hun kleinvee en hun grootvee lieten zij in het land van Gosen achter. 9 En zowel strijdwagens als ruiters gaan met hem op, en het legerkamp is uitermate groot. 10 En zij komen tot aan de dorsvloer van Atad, aan de overkant van de Jordaan, en zij rouwklagen daar een grote en uitermate zware rouwklacht, en hij doet tot zijn vader zeven dagen van rouw. 11 En de inwoner van het land, de Kanaäniet, ziet de rouw op de dorsvloer van Atad, en zij zeggen: Dit is een zware rouw voor de Egyptenaren. Vanwege dit noemt men haar naam: Abel-Mizraïm, dat aan de overkant van de Jordaan ligt. 12 En zijn zonen doen met hem zó, zoals hij hen instructie gegeven had. 13 En zijn zonen dragen hem naar het land van Kanaän, en zij begraven hem in de grot van het veld van de Machpela, het veld, tegenover Mamre, dat Abraham tot een grondbezit van een graf had gekocht van de Efron, de Hethiet. 14 En Jozef keert terug naar Egypte, nadat hij zijn vader begraven had, hij en zijn broers en allen, die met hem opgegaan waren om zijn vader te begraven. Het huis van Jakob en het huis van Jozef Het is een hele stoet die naar het land Kanaän vertrekt om Jakob te begraven. Heel het huis van Jakob, en Jozef met heel zijn huis en hofhouding, trekken op naar Kanaän.

JOZEF – Profetische vergezichten In de toekomst zal het huis van Israël verzameld worden buiten het land en vandaar optrekken naar het land Israël. Zij zullen geleid worden door de Messias, de ware Jozef. Heel het huis van Jozef is ook aanwezig bij deze optocht. Daar zouden we onszelf in kunnen herkennen, de ecclesia is een geestelijk huis. 1Kor.6:19; 2Kor.6:16; Ef.2:20-21 Vanaf het moment dat wij Hem tegemoet gaan in de lucht, zullen wij altijd samen met de Heer zijn. 1Tes.4:17; Kol.3:4; 1Kor.6:2,3

JOZEF – Profetische vergezichten Voordat het boek Genesis wordt afgesloten met de dood van Jozef en zijn laatste woorden, vinden we nog een opmerkelijke gebeurtenis beschreven. Jakob is dood en nu vrezen de broers dat Jozef alsnog het kwaad dat zij hem hadden aangedaan, zal vergelden met kwaad. Genesis 50 15 En Jozefs broers zien, dat hun vader dood is, en zij zeggen: Stel dat Jozef wrok koestert tegen ons en tot ons doet terugkeren, ja, terugkeren al het kwaad, dat wij hem vergolden hebben. 16 En zij doen een boodschap uitgaan tot Jozef, zeggend: Jouw vader heeft voor zijn dood instructie gegeven, zeggend: 17 zó zullen jullie tot Jozef zeggen: Och, verdraag, alsjeblieft, de overtreding jouw broers en hun zonde, want zij hebben jou kwaad vergolden. En nu, verdraag, alsjeblieft, de overtreding van de dienaren van de God van jouw vader. En Jozef huilt, toen zij zó tot hem spraken. 18 En zijn broers gaan ook zelf, en zij vallen voor hem neer en zij zeggen: Zie, wij zijn jou tot dienaren. 19 En Jozef zegt tot hen: het moet niet zo zijn dat jullie vrezen! Want ben ik in de plaats van God? 20 En jullie hebben wel kwaad tegen mij bedacht, maar God heeft dat ten goede bedacht, ten einde te doen, zoals deze dag: een groot volk in het leven te behouden.

JOZEF – Profetische vergezichten 21 En nu, het moet niet zo zijn dat jullie vrezen; ik zal jullie en jullie kinderen onderhouden. En hij troost hen en hij spreekt tot hun hart. Werkelijk Godsbesef Er zijn zeventien jaren voorbij gegaan sinds Jozef zich aan de broers bekend maakte (47:28). Nu Jakob is overleden, vrezen de broers alsnog voor Jozefs vergelding. Jozef is emotioneel geraakt dat zijn broers nog steeds niet beseffen wie hij is. Jozef huilde, staat er voor de zevende keer in het verslag van het leven van Jozef (42:24; 43:30; 45:14 en15; 46:29; 50:1). Jozef verklaart dat zij wel kwaad gedacht hadden tegen hem, maar dat God dit kwaad ten goede heeft gekeerd. Eerder zei Jozef al tegen zijn broers: “om jullie in het leven te behouden heeft God mij voor jullie uit gezonden” (45:5). Het kwaad dat zij hadden bedacht, gebruikt God ten goede om de kwaaddoeners te zegenen. En Jozef wist dit en begreep dat God alles in zijn leven een plaats geeft en de dingen zo moesten gaan. De Redder van de wereld In Genesis 45:5 zegt Jozef nog: “om jullie in het leven te behouden”. Hier in Genesis 50 voegt hij daar iets aan toe: “om een groot volk in het leven te behouden”. Jozef redde immers ook het volk van Egypte van de hongerdood en we lezen zelfs dat de gehele aarde tot Jozef kwam om voedsel te kopen (41:57). Vandaar dat Jozef door Farao werd genoemd: Safenath-Paneach (41:45), wat betekent: Redder van de wereld! Jozef is een schitterend type van de Heer Jezus Christus, Die verworpen en gedood werd door het huis van Jakob, maar door God is aangesteld om niet alleen Israël te redden, maar de hele wereld. 1Tim.4:10 God gebruikt het kwaad dat tegen Zijn Zoon is geschied, om heel de schepping met Zichzelf te verzoenen. Kol.1:20

JOZEF – Profetische vergezichten Met de laatste woorden van Jozef en zijn dood, eindigt het boek Genesis en het is ook het einde van de geschiedenis van Jozef. Maar liefst 14 hoofdstukken beschrijven deze periode en we hebben, voor zover we daar zicht op hebben, mogen zien wat voor geweldige schatten er onder de oppervlakte verborgen liggen. Ook in deze laatste verzen is dat het geval. Genesis 50 22 En Jozef woonde in Egypte, hij en het huis van zijn vader. En Jozef leefde honderd en tien jaar. 23 En Jozef ziet van Efraïm de zonen van de derde generatie; ook de zonen van Machir, de zoon van Manasse werden op Jozefs knieën geboren. 24 En Jozef zegt tot zijn broers: Ik ga sterven; en God zal jullie opmerken, ja, opmerken. En Hij zal jullie uit dit land doen opgaan naar het land, dat Hij aan Abraham, Izak en Jakob gezworen heeft. 25 En Jozef doet de zonen van Israël zweren, zeggend: God zal jullie opmerken, ja, opmerken, en jullie zullen mijn beenderen vanaf hier opbrengen. 26 En Jozef stierf, honderd en tien jaar oud, en zij balsemen hem, en hij wordt in een kist gelegd, in Egypte.

JOZEF – Profetische vergezichten 110 jaar Tot tweemaal toe staat er dat Jozef 110 jaar oud was toen hij stierf. Dat vinden we van nog iemand in de Hebreeuwse bijbel, namelijk van Jozua. Joz.24:29 Beiden zijn zeer sterke typen van Jezus Christus, van Jozef hebben we dat gezien en ook bij Jozua is dat overduidelijk. Alleen zijn naam zou ons al op dat spoor moeten zetten – door het overzetten van de ene naar de andere taal, ontgaat het ons wellicht, maar de naam is dezelfde. In het Hebreeuws heet Hij/hij: Jehoshua. In het Grieks van het Nieuwe Testament is het: Iēsous en die naam komt daar 917 keer voor. Altijd wordt dat weergegeven met Jezus, op één keer na, omdat dan duidelijk is dat het over Jozua gaat. Heb.4:8 De ware Jozua Jozua is degene die het volk het beloofde land inleidde. Hij is een voorafschaduwing van de ware Jozua, Die eens Zijn volk zal brengen in het beloofde land. Het gedeelte van Jozua 24, waar de dood van Jozua beschreven wordt, is bijzonder, omdat er een aantal parallellen zijn met de geschiedenis van Jozef. Efraïm Zoals al genoemd, werden beiden 110 jaar oud. We lezen tevens dat Jozua wordt begraven in het gebergte van Efraïm en dat gebied is natuurlijk vernoemd naar de zoon van Jozef. Ook deze opmerking is trouwens dubbelzinnig: de zoon van Jozef … Efraïm is de zoon, die de hoogste zegen kreeg en waar het eerstgeboorterecht terecht kwam. Waar is Jehoshua nu? Hij is de eerstgeborene uit de doden en bevindt Zich bij Efraïm, dat wil zeggen: onder de natiën.

JOZEF – Profetische vergezichten Jozefs beenderen Mochten we de link tussen Jozef en Jozua niet gelegd hebben vanwege de leeftijd die zij allebei bereikten, dan vinden we in het gedeelte in Jozua nog een aanwijzing. Juist hier vinden we dat de beenderen van Jozef, die bij de uittocht uit Egypte meegenomen werden, begraven worden in het land Kanaän. Joz.24:32 Zo worden deze geschiedenissen aan elkaar gelinkt. Het geloof van Jozef Als we spreken van het geloof van Jozef, dan zouden we het kunnen hebben over zijn dromen of over hoe hij zich opstelde in moeilijke omstandigheden in het huis van Potifar of de gevangenis. Maar als de Schrift refereert aan het geloof van Jozef, dan worden we bepaald bij deze laatste woorden in Genesis. Hebreeën 11 22 In geloof herinnerde Jozef zich bij zijn overlijden aangaande de uittocht van de zonen van Israël en gaf instructie aangaande zijn beenderen. Opstanding Net als Jakob begraven wilde worden in het land dat hem beloofd was, geeft Jozef ook opdracht om zijn beenderen mee te nemen naar het land. Juist van de Egyptenaren weten we dat hun Farao’s er veel werk van maakten om zich te laten begraven. De piramiden met hun geweldige schatten zijn daar nog getuigen van. Maar voor Jozef betekende dat niets. Hij wilde zich laten begraven in het land. Hij zou opstaan in het land dat God aan zijn vaderen beloofd had.

JOZEF – Profetische vergezichten De ark van Jozef Jozef werd in een kist gelegd. Dit woord wordt elders vertaald met ark. Niet de ark van Noach, dat is een ander woord, maar de ark van het verbond. Ex.25:10,14 De ark van het verbond, die ook een type is van de opgewekte Christus. Een houten kist (vergankelijkheid) overtrokken met goud (onvergankelijkheid). Toen Israël later uittrok uit Egypte en door de woestijn reisde, had het dus twee ‘arken’ bij zich. Jezus = JAHWEH redt! Zo wijzen al deze geschiedenissen naar de Hoofdpersoon in Gods plan: Jezus Christus. Zijn naam betekent: JAHWEH redt. Jozef wist van Gods redding. God zal deze schepping bevrijden van dood en van de slavernij van de vergankelijkheid. Rom.8:21 Daar zag hij op en daarom was zijn laatste wens dat hij zijn beenderen wilde laten begraven in het land.

Woorden van mensen, hoe vroom ze ook klinken, zijn woorden van menselijke wijsheid en krachteloos. 1Kor.2:4 Het woord van God daarentegen is levend en krachtig, en daarom roept de Schrift ons ook op om gezonde woorden te gebruiken. Heb.4:12; 2Tim.1:13 Zijn woorden vormen de gezonde leer die ons gezond maakt in het geloof. Tit.2:1-2 gezondewoorden.nl

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44
45. 45
46. 46
47. 47
48. 48
49. 49
50. 50
51. 51
52. 52
53. 53
54. 54
55. 55
56. 56
57. 57
58. 58
59. 59
60. 60
61. 61
62. 62
63. 63
64. 64
65. 65
66. 66
67. 67
68. 68
69. 69
70. 70
71. 71
72. 72
73. 73
74. 74
75. 75
76. 76
77. 77
78. 78
79. 79
80. 80
81. 81
82. 82
83. 83
84. 84
85. 85
86. 86
87. 87
88. 88
89. 89
90. 90
91. 91
92. 92
93. 93
94. 94
95. 95
96. 96
97. 97
98. 98
99. 99
100. 100
101. 101
102. 102
103. 103
104. 104
105. 105
106. 106
107. 107
108. 108
109. 109
110. 110
111. 111
112. 112
113. 113
114. 114
115. 115
116. 116
117. 117
118. 118
119. 119
120. 120
121. 121
122. 122
123. 123
124. 124
125. 125
126. 126
127. 127
128. 128
129. 129
130. 130
131. 131
132. 132
133. 133
134. 134
135. 135
136. 136
137. 137
138. 138
139. 139
140. 140
141. 141
142. 142
143. 143
144. 144
145. 145
146. 146
147. 147
148. 148
149. 149
150. 150
151. 151
152. 152
153. 153
154. 154
155. 155
156. 156
157. 157
158. 158
159. 159
160. 160
161. 161
162. 162
163. 163
164. 164
165. 165
166. 166
167. 167
168. 168
169. 169
170. 170
171. 171
172. 172
173. 173
174. 174
175. 175
176. 176
177. 177
178. 178
179. 179
180. 180
181. 181
182. 182
183. 183
184. 184
185. 185
186. 186
187. 187
188. 188
189. 189
190. 190
191. 191
192. 192
193. 193
194. 194
195. 195
196. 196
197. 197
198. 198
199. 199
200. 200
201. 201
202. 202
203. 203
204. 204
205. 205
206. 206
207. 207
208. 208
209. 209
210. 210
211. 211
212. 212
213. 213
214. 214
215. 215
216. 216
217. 217
218. 218
219. 219
220. 220
221. 221
222. 222
223. 223
224. 224
225. 225
226. 226
227. 227
228. 228
229. 229
230. 230
231. 231
232. 232
233. 233
234. 234
235. 235
236. 236
237. 237
238. 238
239. 239
240. 240
241. 241
242. 242
243. 243
244. 244
245. 245
246. 246
247. 247
248. 248
249. 249
250. 250
251. 251
252. 252
253. 253
254. 254
255. 255
256. 256
257. 257
258. 258
259. 259
260. 260
261. 261
262. 262
263. 263
264. 264
265. 265
266. 266
267. 267
268. 268
269. 269
270. 270
271. 271
272. 272
273. 273
274. 274
275. 275
276. 276
277. 277
278. 278
279. 279
280. 280
281. 281
282. 282
283. 283
284. 284
285. 285
286. 286
287. 287
288. 288
289. 289
290. 290

Home